Udense visie op krachtig bestuur in Brabant
Definitieve versie 14-5-2013
Inhoudsopgave
1.
Inleiding ............................................................................................................................... 6
2.
Integraal beeld van Uden in de regio ..................................................................................... 7 2.1.
Samenwerkingsrelaties ...................................................................................................... 7
2.1.1.
Strategische samenwerking: .......................................................................................... 7
2.1.2.
Tactische samenwerking: ............................................................................................... 7
2.1.3.
Operationele samenwerking: ......................................................................................... 7
2.2.
Bestuur ............................................................................................................................. 9
2.3.
Inhoudelijke relaties ........................................................................................................ 10
3.
Samenwerking in de regio ................................................................................................... 14 3.1.
Ontwikkelingen en uitgangspunten.................................................................................. 14
3.2.
Scenario’s ....................................................................................................................... 15
I.
Zelfstandig.......................................................................................................................... 15
II.
Netwerkallianties................................................................................................................. 15
III.
Shared Service Centre.......................................................................................................... 16
IV.
Herindeling ......................................................................................................................... 16
3.3.
Inhoudelijke ambities uit Udenaar de Toekomst ............................................................... 17
3.4.
Standpunten omliggende gemeenten ............................................................................... 27
4.
Vervolgstappen ................................................................................................................... 28
Bijlagen .......................................................................................................................................... 29 5.
De gemeente Uden in samenwerkingsverbanden ................................................................. 29 5.1.
Brabant Historisch Informatie Centrum ............................................................................ 29
5.2.
Gemeenschappelijk orgaan Openbaar Basisonderwijs ....................................................... 29
5.3.
GGD Hart voor Brabant .................................................................................................... 30
5.4.
Kleinschalig collectief vervoer Brabant-Noordoost ........................................................... 30
5.5.
Regionaal Bureau Leerlingzaken Brabant Noordoost ......................................................... 30
5.6.
Omgevingsdienst Brabant Noord ..................................................................................... 31
5.7.
Regionale Ambulancevoorziening Brabant Midden-West-Noord ....................................... 31
5.8.
Veiligheidsregio Brabant-Noord....................................................................................... 31
5.9.
Werkvoorzieningsschap Noordoost-Brabant .................................................................... 32
5.10.
Belastingsamenwerking Oost-brabant (BSOB) ................................................................... 32
5.11.
Museum voor Religieuze Kunst ........................................................................................ 32
5.12.
Natuurcentrum Slabroek .................................................................................................. 32
5.13.
Regionaal Veiligheidshuis ................................................................................................ 33
5.14.
Stichting Beheer Bedrijventerreinen Uden ......................................................................... 33
2
5.15.
Stichting Steunpunt Mantelzorg ....................................................................................... 33
5.16.
Stichting Uden Promotie .................................................................................................. 33
5.17.
Brabant Water N.V. .......................................................................................................... 33
5.18.
NV Bank Nederlandse Gemeenten .................................................................................... 34
5.19.
Theater Markant N.V. ...................................................................................................... 34
5.20.
Onderlinge gemeentelijk bosbrandverzekering ................................................................ 34
5.21.
Vereniging van Nederlandse Gemeenten .......................................................................... 34
5.22.
Verzekerings Platform Overheden .................................................................................... 34
5.23.
Brabant-Noordoost ......................................................................................................... 35
5.24.
Commissie overleg en voorlichting milieuhygiëne vliegbasis Volkel .................................. 35
5.25.
Gebiedsproces waterthema’s Waterschap Aa en Maas ...................................................... 35
5.26.
GGA Brabant-Noordoost (Gebiedsgerichte aanpak verkeer en vervoer) ............................. 35
5.27.
Handhaving omgevingsrecht provincie Noord-Brabant ..................................................... 35
5.28.
Hoogwaardig openbaar vervoer (HOV) in de regio Noordoost Brabant............................... 35
5.29.
Integration durch Austausch ............................................................................................ 36
5.30.
Regionale economische samenwerking ............................................................................ 36
5.31.
Jumelage Lippstadt-Uden ................................................................................................ 36
5.32.
Leader+ .......................................................................................................................... 36
5.33.
Maashorst ....................................................................................................................... 36
5.34.
Politie regio Brabant-Noord (Nationale politie per 1/1/2014) ........................................... 36
5.35.
Reconstructiecommissie Peel en Maas.............................................................................. 37
5.36.
Samenwerking As 50 ....................................................................................................... 37
5.37.
Sociale recherche ............................................................................................................ 37
5.38.
Stuurgroep Maashorst ..................................................................................................... 38
5.39.
Ziekenhuis Bernhoven ..................................................................................................... 38
5.40.
Waterschap Aa & Maas..................................................................................................... 39
5.41.
AS50 ............................................................................................................................... 40
5.42.
IBN .................................................................................................................................. 40
5.43.
ReVUS ............................................................................................................................. 41
5.44.
5 sterrenregio Noordoost Brabant .................................................................................... 42
5.45.
RRO ................................................................................................................................ 43
5.46.
De Peelhorst.................................................................................................................... 43
6.
Regionale verbanden/relaties op beleidsvelden ................................................................... 44 6.1.
Economie en werkgelegenheid ......................................................................................... 44
6.2.
Onderwijs ....................................................................................................................... 45
6.2.1.
Passend onderwijs ....................................................................................................... 45
6.2.2.
SVB (Samenwerkingsverband Voortgezet onderwijs Brabant-Noordoost). ...................... 45
3
6.2.3.
Regionaal overleg ROC de Leijgraaf .............................................................................. 45
6.2.4.
Stichting OOG.............................................................................................................. 45
6.2.5.
RBL: regionaal bureau voor leerplicht (BNO-O) ............................................................. 45
6.2.6.
Academische Opleidingsschool ‘Passie voor leren’ ....................................................... 45
6.2.7.
Stichting Techniek = Troef. ......................................................................................... 45
6.2.8.
Overleg VO – HO regio Nijmegen/Arnhem .................................................................... 45
6.2.9.
MAS-overleg (Maatschappelijke Stage) ......................................................................... 45
6.2.10.
ELOS (”Grensverleggend onderwijs”) ............................................................................. 45
6.2.11.
Match2gether .............................................................................................................. 46
6.3.
Cultuur ........................................................................................................................... 46
6.3.1.
Cultuureducatie (centra voor de kunsten) ..................................................................... 47
6.3.2.
Bibliotheekwerk ........................................................................................................... 47
6.3.3.
Marktplaatsen ............................................................................................................. 47
6.3.4.
Musea ......................................................................................................................... 48
6.3.5.
Theaters ...................................................................................................................... 48
6.3.6.
Overigen ..................................................................................................................... 48
6.4.
Wonen ............................................................................................................................ 48
6.4.1.
Woningmarkt ............................................................................................................... 48
6.4.2.
Woningcorporaties ...................................................................................................... 50
6.5.
Zorg en welzijn ............................................................................................................... 51
6.5.1.
Jeugd .......................................................................................................................... 51
6.5.2.
AWBZ en Participatiewet............................................................................................... 51
6.5.3.
'Samen in Zorg’ ........................................................................................................... 53
6.5.4.
Wajong ........................................................................................................................ 54
6.6.
Veiligheid ........................................................................................................................ 54
6.6.1.
Veiligheidsregio Brabant-Noord ................................................................................... 54
6.6.2.
Stichting Regionaal Veiligheidshuis Maas en Leijgraaf .................................................. 55
6.6.3.
Brabant-Noordoost ..................................................................................................... 55
6.6.4.
Regionale samenwerking vanuit Uden Basisteam Maas en Leijgraaf .............................. 55
6.6.5.
Noordoost Brabant (19/20 gemeenten) ........................................................................ 55
6.6.6.
Samenwerkingsverband Regionaal Informatie Expertise Centrum (RIEC) ........................ 55
6.7.
Burgerparticipatie ............................................................................................................ 56
6.7.1.
Gebiedsplatforms ........................................................................................................ 56
6.7.2.
Regionale afstemming/contacten en werkwijze buurgemeenten ................................... 56
6.7.3.
Praktijk Platform en UdenaardeToekomst ..................................................................... 57
6.8. 6.8.1.
Dienstverlening ............................................................................................................... 57 Uden-Veghel ............................................................................................................... 58
4
6.8.2.
Uden-Veghel-Bernheze-Oss (AS50) ............................................................................. 58
6.8.3.
Regio NoordoostNoord Brabant ................................................................................... 59
6.9.
Financiën ........................................................................................................................ 60
5
1.
Inleiding
De bestuurlijke kracht van gemeenten staat op diverse agenda’s. Het kabinet heeft zich in het regeerakkoord “Bruggen slaan” uitgesproken over opschaling tot 100.000+ gemeenten. Een citaat: “voor de lange termijn hebben wij het perspectief van vijf landsdelen met een gesloten huishouding en gemeenten van tenminste honderdduizend inwoners voor ogen. De inwonersnorm kan worden aangepast aan de bevolkingsdichtheid in verschillende delen van het land”. Verder is nog de volgende passage in het regeerakkoord van belang “Decentralisaties zullen in principe gericht worden op 100.000+ gemeenten”. Het kabinet heeft echter geen voornemens om gemeentelijke herindeling van bovenaf te doen. Het kabinet is van mening dat van onderop tot stand gekomen herindelingen zeker bij kunnen dragen aan het vergroten van de bestuurskracht van gemeenten. In het rapport “Veerkrachtig Bestuur in Brabant” doet de adviescommissie onder leiding van oudgedeputeerde Huibregts de volgende aanbeveling aan het college van gedeputeerde Staten van Brabant: “stimuleer en faciliteer verregaande intensieve samenwerking van Uden en Veghel. De stip op de horizon zou hier het samengaan van deze gemeenten moeten zijn. De witte vlekken Boekel en Landerd dienen daarbij te worden betrokken”. De provincie Noord-Brabant gaat nu over hun rapport met de verschillende regio’s in gesprek. Veel gemeenten zijn daardoor ook gaan nadenken over hun eigen positie in de regio en de regionale samenwerking. De gemeenten Oss, Veghel en Bernheze hebben daarvoor al analyses uitgevoerd die als basis voor de gesprekken in de raden hebben gediend. Op 28 maart jl. heeft de raad in aanwezigheid van gedeputeerde Pauli gesproken over het rapport ‘Veerkrachtig bestuur in Brabant’. De raad heeft vervolgens het college de opdracht gegeven om een analyse te geven van de positie van de gemeente Uden in de regio. Het doel van de opdracht is om de raad in de gelegenheid te brengen om op basis van objectieve informatie over Uden in de regio een discussie te voeren over de gewenste bestuurlijke samenwerking in de toekomst. De opdracht luidt als volgt: “Maak een analyse van de positie van de gemeente Uden in de regio. De ‘regio’ wordt niet vooraf gedefinieerd, maar ontstaat uit de inventarisatie van de bestaande verbanden en relaties waar Uden in participeert. Onderwerpen/invalshoeken die in de analyse aan bod moeten komen zijn de samenwerkingsverbanden waaraan de gemeente Uden deel neemt, de leerlingenstroom, de inkomende en uitgaande pendel van werkenden, de samenwerking met maatschappelijke partners in de culturele sector, de welzijnsorganisaties, de woningbouwcorporatie en andere maatschappelijke organisaties. De analyse wordt uitgewerkt in een aantal scenario’s die een richting geven aan denkbare vormen van samenwerking en oriëntatie op de regio. “ Leeswijzer Het voorliggende document bestaat uit een analyse van de positie van de gemeente Uden in de regio aan de hand van diverse beleidsvelden. De analyse wordt gevolgd door mogelijke scenario’s voor toekomstige bestuurlijke samenwerking in de regio. Het document wordt samengevat in een ‘praatstuk’ als gespreksleidraad voor de discussie in de raad.
6
2.
Integraal beeld van Uden in de regio
Voor dit hoofdstuk is de basisinformatie gebruikt die in de bijlagen is opgenomen. 2.1.
Samenwerkingsrelaties
De positie van de gemeente Uden in de regio wordt geanalyseerd via het spoor van samenwerkingsrelaties en via het spoor van inhoudelijke relaties. Het spoor van samenwerkingsrelaties is in 3 categorieën ingedeeld: Strategische samenwerking (strategie- en visie vormende onderwerpen); tactische samenwerking (beleidsvormende onderwerpen); operationele samenwerking (uitvoerende en bedrijfsmatige onderwerpen). 2.1.1.
Strategische samenwerking:
Vereniging Nederlandse Gemeenten Brabant Noordoost M7 gemeenten (7 middelgrote gemeenten in Brabant) As50 5 sterrenregio/REAP 2.1.2.
Tactische samenwerking:
Natuurcentrum Slabroek Regionaal Veiligheidshuis Maas& Leijgraaf Commissie overleg en voorlichting milieuhygiëne vliegbasis Volkel (COVM) Duits lijntje GGA Brabant Noordoost (gebiedsgerichte aanpak verkeer en vervoer) Hoogwaardig Openbaar Vervoer Regionale economische samenwerking Uden-Veghel-Schijndel Maashorst Platform Groene Ruimte 2.1.3.
Operationele samenwerking:
Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) Gemeenschappelijk Orgaan Openbaar Basisonderwijs (Bernheze, Boekel, Landerd, Oss, Sint Oedenrode, Uden en Veghel) Regionaal Bureau Leerlingzaken Brabant Noordoost GGD Hart voor Brabant Regionale Ambulancevoorziening Brabant Midden-west-noord Veiligheidsregio Brabant-noord Politieregio Brabant-noord Kleinschalig collectief openbaar vervoer Brabant-noordoost Regionaal Milieubedrijf Brabant Noordoost (RMB) -> Omgevingsdienst Brabant Noord (ODBN) Werkvoorzieningschap NoordoostBrabant Inkoopplatform NoordoostBrabant Integrale Bedrijven Noordoost Brabant (IBN groep) BSOB Dienstverlening Uden-Veghel
7
Op basis van alle gemeenschappelijke regelingen waar de gemeente Uden aan deel neemt, ontstaat
nr 18 7 3 24 8 35 38 1 39 4 5 6 10 14 27 36 29 25 33 34 2 11 13 16 37
Uden Veghel Landerd Oss Bernheze Boekel Mill Cuijk St-Anthonis Grave Boxmeer Maasdonk St-Oedenrode Schijndel St-Michielsgestel Den Bosch Haaren Vught Boxtel Provincie Heusden AA en Maa div. partijen Staatsbosbeheer
het volgende beeld van de samenwerkingsrelaties tussen gemeenten:
vorm Brabant Water N.V. x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x Ambulancevoorziening Midden-west-noord x x x x x x x x x x x x x x x x x x x GGD x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x 5 sterren regio Noordoost Brabant x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x Veiligheidsregio Brabant Noord x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x Politieregio Brabant-Noord x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x Servicepunt handhaving x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x BIHC x x x x x x x x x x x x x x x x x Sociale recherche x x x x x x x x x x x x x x x x x Kleinschalig collectief vervoer BNOx x x x x x x x x x x x x x taken uitvoering fysieke leefomgeving x x BNO x x x x x x x x x x x x Bureau Leerlingzaken BNO x x x x x x x x x x x x x Omgevingsdienst Brabant Noord x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x Werkvoorzieningschap x x x x x x x x x x x x Regionaal Veiligheidshuis Maas & Leijgraaf x x x x x x x x x x x x x GGA Brabant-Noordoost x x x x x x x x x x x Platform Groene Ruimte x x x x x x x x x x x HOV Noordoost Brabant x x x x x x x COVM x x x x x x x x Leader+ x x x x x x x Maashorst x x x x x x x x Orgaan Openbaar Basisonderwijs x x x x x x Belastingsamenwerking Oost-Brabant x x x x x Natuurcentrum Slaboek/Maashorstx x x x x Stichting steununt mantelzorg x x x x AS50 x x x x aantal samenwerkingsverbanden 26 22 23 22 21 21 18 18 17 17 17 16 13 10 11 11 10 10 9 9 7 6 3 2
22 19 20 21 20 20 20 17 17 14 14 13 21 12 13 11 11 7 8 7 8 6 5 5 4 4
In de diverse samenwerkingsverbanden verschilt de omvang van de regio. De gemeenten Veghel, Landerd, Oss, Bernheze en Boekel zijn het vaakst mededeelnemer in allerlei samenwerkingsverbanden. Vervolgens is Uden ook regelmatig samenwerkingspartner voor de gemeenten Mill, Cuijk, St Anthonis, Grave, Boxmeer en Maasdonk. Daarnaast komen met name op het gebied van veiligheid en gezondheid ook de gemeenten Sint Oedenrode, Schijndel, Sint Michielsgestel, Den Bosch, Haaren, Vught en Boxtel als samenwerkingspartner voor, en wordt de strategische benadering op diverse beleidsvelden vaak op de schaal van Brabant noord(oost) gezocht.
8
2.2.
Bestuur
In het kader van het onderzoek Krachtig bestuur in Brabant heeft de adviescommissie een SWOTanalyse gemaakt van de bestuurlijke kracht in de gemeente Uden. Die analyse is hierbij over genomen. STERK
KANSEN
- De organisatie van de gemeente Uden is op
-
orde en wordt gestuurd met visie en kracht
Uden ziet zichzelf als scharnierpunt tussen het Land van Cuijk en ’s-Hertogenbosch. Dit
- Financieel gezien is de gemeente op orde
kan Uden als regionaal centrum versterken
- Qua voorzieningen heeft Uden nadrukkelijk
-
Voor de ontwikkeling van voorzieningen, de
een sterke centrumfunctie (oa winkels,
groei van de economie en grote projecten op
ziekenhuis, toerisme)
het gebied van oa. infra liggen
- De gemeente heeft een positieve uitstraling
mogelijkheden in met name Regio
in de regio en wordt gewaardeerd als
Noordoost-Brabant cq. As50
partner in samenwerkingstrajecten
-
De afstemming van voorzieningen met oa. Veghel maar ook met Oss en omliggende gemeenten, biedt (financiële) kansen voor de gemeenten, evenals een mogelijke kwaliteitsimpuls voor bv theater, sport
ZWAK
BEDREIGINGEN
- De oriëntatie op de omliggende stadsregio’s
-
Als gevolg van de transities dreigt de
Arnhem-Nijmegen en Eindhoven is nog niet
gemeente op het gebied van ambtelijke
tot wasdom gekomen
capaciteit naar de toekomst toe kwetsbaar te
- De betrekkingen met de nabij gelegen
worden. Samenwerken is onontkoombaar
gemeenten Landerd en Boekel zijn ad hoc en
-
De versnippering van de samenwerking in de
niet gebaseerd op een visie in het belang
regio en de complexiteit van de
van de regio
drietrapssamenwerking met Veghel, As50 en
- De discussie over intergemeentelijke
regio kunnen dubbelingen veroorzaken maar
samenwerking en toekomst van de regio kan
ook aansturingsproblemen geven en leiden
in de raad geïntensiveerd worden. Dit zal op
tot bestuurlijke drukte
basis van ambitie ingevuld moeten en
-
kunnen worden
Onduidelijkheid over samenwerking cq. herindeling in de regio. Gaan de stedelijke
- De verbindingen in het openbaar vervoer
gemeenten de landelijke gemeenten onder
kunnen verbeterd worden naar de drie
de arm nemen of ontstaan er ‘shoppende’
stedelijke centra ‘s–Hertogenbosch,
kleine gemeenten die uiteindelijk wellicht
Nijmegen en Eindhoven
samenvoegen en daarmee tegenhangers van de stedelijke gemeenten worden in plaats van partners
9
2.3.
Inhoudelijke relaties
Het spoor van de inhoudelijke relaties die de positie van Uden in de regio duiden, loopt langs de klassieke driedeling van ruimtelijke, sociale en economische pijlers. Deze driedeling heeft een Udense vertaling gekregen in het rapport ‘Udenaar de Toekomst’ (maart 2012) in de voor Udenaren herkenbare begrippen Groene en Gezonde omgeving, Gastvrije samenleving en Gezellig centrum van de regio als pijlers voor het beeld van Uden in 2020. ‘Udenaar de Toekomst’ is gehanteerd als het analysekader voor de inhoudelijke positie van Uden in de regio. Hierna is de invulling van de begrippen uit ´Udenaar de Toekomst´ over genomen. Groene en Gezonde omgeving Uden is in 2020 een groene en gezonde gemeente, waar het nog steeds fijn opgroeien is± groot genoeg voor een wereldbestendige blik en toch niet bedreigend. Prima stedelijke voorzieningen, zonder daarbij op te gaan in de massa. Kwalitatief goed onderwijs dat aansluit bij een creatieve samenleving. Een prettige leefomgeving waar de relatie tussen mens en omgeving in balans is en waar ´zorg voor elkaar´ nog steeds hoog in het vaandel staat. Gastvrije samenleving Uden is in 2020 nog steeds gastvrij, een plaats die ontmoetingen mogelijk maakt. Mensen hebben aandacht voor elkaar, zeggen elkaar nog steeds gedag op straat en iedereen kan meedoen in de samenleving. Er is een toekomstperspectief voor allen. Uden staat bekend als het vriendelijke dorp met stadse allure en actieve burgers. Gezellig centrum van de regio In 2020 is Uden het warm kloppend hart van de regio met een volwassen winkelaanbod en met de horeca als gezellige trekpleister. Een goed uitgerust en gastvrij centrum dat aantrekkelijk is voor Udenaren en mensen uit de wijde omgeving. Nog steeds zijn anderen meer dan welkom, nog steeds is het goed toeven in het middelpunt van Noordoost/Brabant.
10
Als de onderscheiden thema´s uit de bijlages naast deze driedeling wordt gelegd, ontstaat het volgende beeld.
Groene en gezonde
Gastvrije samenleving
Gezellig middelpunt
omgeving Economie en
Groen heeft (ook) een
Behoefte aan
Uden als centrum van
werkgelegenheid
economische functie, een
vernieuwende
de regio met
aantrekkelijke
initiatieven vanuit kleine
winkelvoorzieningen,
leefomgeving draagt bij
zelfstandigen en
voorzieningen op
aan welbevinden en
midden/ en kleinbedrijf,
gebied van gezondheid
gezondheid. Voedsel en
waar Uden van oudsher
(Bernhoven) en
energievoorziening in het
sterk in is
recreatie (Maashorst)
Onderwijs
buitengebied. Uden blijft
vraagt om sterke
een groene gemeente.
regionale sturing
Er wordt ingezet op MBO-
De invoering van de
Uden streeft naar
HBO opleidingen die
zorgplicht in het
regionaal
bijdragen aan groen en
onderwijs (passend
aansprekende MBO-
gezond
onderwijs) laat iedereen
HBO opleidingen
zo goed mogelijk deelnemen aan de samenleving Cultuur
Het cultuuraanbod is
Het cultuuraanbod in
Tot nu toe lokale
dichtbij aanwezig en
Uden is divers.
inkleuring van
daardoor goed
Cultuureducatie,
cultuuraanbod, er is
toegankelijk
bibliotheken, musea,
een begin gemaakt met
theaters, lokale
regionale afstemming
omroepen. Wonen
Een divers woningaanbod,
´het nieuwe werken´
Kwaliteit van leven en
voor ieder wat wils.
met bedrijfsruimte aan
werken vraagt om een
Actieve samenwerking
huis.
hoog
met (vaak regionaal
voorzieningenniveau.
georganiseerde) partners op de woningmarkt en met (lokaal georiënteerde) woonconsumenten Zorg en welzijn
Veiligheid
Innoveer de
Vernieuwende ideeën in
Een breed aanbod van
woonomgeving zodat de
zorg en welzijn dragen
voorzieningen en
verschillende levensfasen
er aan bij dat iedereen
activiteiten voor alle
van de bevolking goed tot
zich welkom voelt in
doelgroepen
hun recht komen
Uden
Een veilige omgeving en
Een veilige omgeving en
Een veilige omgeving
een veilig gevoel wordt
een veilig gevoel wordt
en een veilig gevoel
gezien als een
gezien als een
wordt gezien als een
basisvoorwaarde. De
basisvoorwaarde. De
basisvoorwaarde. De
huidige opschaling in het
huidige opschaling in
huidige opschaling in
zorgen voor en
het zorgen voor en
het zorgen voor en
garanderen van veiligheid
garanderen van
garanderen van
zet door
veiligheid zet door
veiligheid zet door
11
Burgerparticipatie
Dienstverlening
Financiën
Behoefte om creativiteit
Behoefte om creativiteit
Behoefte om creativiteit
en betrokkenheid van
en betrokkenheid van
en betrokkenheid van
burgers te benutten. De
burgers te benutten. De
burgers te benutten.
overheid staat klaar om
overheid staat klaar om
De overheid staat klaar
burgers daarin bij te staan
burgers daarin bij te
om burgers daarin bij
staan
te staan
Digitalisering en
Digitalisering en
Digitalisering en
individualisering neemt
individualisering neemt
individualisering neemt
toe, dienstverlening wordt
toe, dienstverlening
toe, dienstverlening
enerzijds meer digitaal
wordt enerzijds meer
wordt enerzijds meer
gestandaardiseerd en
digitaal
digitaal
anderzijds meer
gestandaardiseerd en
gestandaardiseerd en
maatwerk in persoonlijke
anderzijds meer
anderzijds meer
contacten. Dat vraagt om
maatwerk in
maatwerk in
een hoogwaardige en
persoonlijke contacten.
persoonlijke contacten.
professionele aanpak
Dat vraagt om een
Dat vraagt om een
hoogwaardige en
hoogwaardige en
professionele aanpak
professionele aanpak
Uden is financieel gezond,
Uden is financieel
Uden is financieel
maar kan de
gezond, maar kan de
gezond, maar kan de
hoogwaardige
hoogwaardige
hoogwaardige
toekomstwensen niet
toekomstwensen niet
toekomstwensen niet
alleen bekostigen en
alleen bekostigen en
alleen bekostigen en
zoekt naar partners in de
zoekt naar partners in
zoekt naar partners in
fysieke leefomgeving
het sociale en
dienstverlening en
maatschappelijke
voorzieningen
domein Bestuur
De gemeente stuurt op
De gemeente stelt
De gemeente moet
het verbinden van
kaders op hoofdlijnen
steviger inzetten op
mensen, groepen,
en geeft maximale
strategische
instellingen en bedrijven
ruimte aan nieuwe
samenwerkingen in de
initiatieven
regio om haar centrumpositie te versterken
12
Uden Veghel Landerd Oss Bernheze Boekel Mill Cuijk St-Anthonis Grave Boxmeer Maasdonk St-Oedenrode Schijndel St-Michielsgestel Den Bosch Haaren Vught Boxtel Provincie Heusden AA en Maa div. partijen Staatsbosbeheer
Als de analysegegevens uit de bijlagen worden samengevat in een tabel ontstaat het volgende beeld.
beleidsthema pendelstromen naar Uden x bezoekers centrum x passend onderwijs x voortgezet onderwijs x stageburo VMBO x herkomst leerlingen Udens collegex cultuureducatie x bibliotheken x verhuisstromen/sociale binding x woningcorporaties x jeugdzorg x AWBZ en participatiewet x samen in zorg x dienstverlening x
aantal thema's
5 11 2 5 12 7 2 3 19 12 15 14 x x x x x x x x 6 11 6 4 x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
2 x x x x
x x x
x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x
x
11 in % 5 in % 13 3 3 5 in % 4 4 6 11 21 21 3 4 0 0 0
14 14 8 11 9 7 5 2 3 4 2 5 3 4 4 3 3 4 3 2 2 1 1 0
Op basis van fysieke stromen tussen gemeenten is de relatie met de gemeenten Landerd en Boekel het grootst. Vanuit die gemeenten pendelen de meeste werknemers naar Uden, en volgen de meeste jongeren voortgezet onderwijs in Uden. Voor de regionale functie van het winkelcentrum van Uden zijn ook de inwoners van de gemeenten Landerd en Boekel vaak in het winkelcentrum te vinden, maar komen de meeste bezoekers uit de gemeenten Veghel en Oss. Verder komt uit de tabel naar voren dat er diverse fysieke verbindingen tussen de As50 gemeenten zijn.
13
3. 3.1.
Samenwerking in de regio Ontwikkelingen en uitgangspunten
Ontwikkelingen Allerlei ontwikkelingen op landelijk, Europees en zelfs globaal niveau hebben invloed op de toekomstige taken en taakinvulling van de overheid. Los van de keuzes die de gemeente Uden gaat maken op het gebied van samenwerking zullen deze ontwikkelingen een rol spelen. De versterking en innovatie van de economie in Uden en de regio is een belangrijke ontwikkeling. Steeds meer vinden economische ontwikkelingen plaats op een hoger schaalniveau om aan te kunnen haken bij de trend tot globalisering. Het schaalniveau dat een steeds grotere rol krijgt op dit gebied is het niveau van noordoost Brabant. De komende decennia komt er een einde aan het groei-denken. De krimp van de bevolking en daarmee samenhangende leefbaarheidsvraagstukken gaan een steeds grotere rol spelen. Het gaat niet meer om alleen het toevoegen van woningen en voorzieningen, maar om het in stand houden er van en het behouden en versterken van de kwaliteit er van. Daarvoor zal steeds vaker over de gemeentegrenzen heen naar de regio moeten worden gekeken. De toenemende complexiteit in de samenleving en daarmee samenhangende maatschappelijke vraagstukken vragen om een andere overheid. We hebben te maken burgers die meer behoefte hebben aan eigen regie op hun directe omgeving. Zij willen een actieve rol hebben en zich herkennen in hun leefgemeenschap. Het visietraject ‘Udenaar de Toekomst’ is daar een sprekend voorbeeld van. Tegelijkertijd vraagt de burger om een professionele dienstverlening, niet alleen van de gemeente maar ook van scholen, ziekenhuizen, banken. De burger vraagt daarin vooral een op elkaar afgestemde of integrale dienstverlening. Die integraliteit stelt hoge eisen aan professionals. Schaalvergroting is dan vaak het antwoord op de vraag naar professionalisering en efficiency. De gemeente wordt (door de rijksoverheid) steeds meer gepositioneerd als het eerste loket voor alle overheidsvragen. Die 1 loketgedachte draagt bij aan de complexiteit van taken achter dat ene loket. De decentralisatie impulsen in de zorg (3 transities) maar ook in de ruimtelijke sector (regionale uitvoeringsdiensten) borduren voort op de taak van de gemeente als primaire overheid. Een palet aan taken komt terecht bij de gemeente, terwijl tevens een hogere kwaliteitsstandaard wordt gevraagd. En tevens wordt met de decentralisatie impulsen een bezuinigingsslag gemaakt vanuit de gedachte dat 1 loket efficiënter en dus goedkoper is. Daardoor moet de gemeente een groter beroep doen op de kracht van burgers in de samenleving. En is er de noodzaak om basistaken op een hoger schaalniveau uit te voeren om de benodigde efficiencywinst ook daadwerkelijk te behalen. Uitgangspunten De ontwikkelingen die gaande zijn laten zien dat er vanuit verschillende perspectieven een beweging tot meer samenwerking in de regio is ontstaan. Initiatieven tot samenwerking komen voort uit inhoudelijke motieven of bedrijfsmatige motieven. Beide motieven zijn daardoor te hanteren als uitgangspunten in de discussie over de positie van Uden in de regio.
14
De inhoudelijke motieven komen tot uiting in de visie Udenaar te Toekomst. De visie is opgesteld door Udenaren en vertegenwoordigt daarmee een gedragen toekomstbeeld. De raad heeft de visie omarmd en ondersteunt nu de uitvoering er van. Daarmee zijn de vier G’s goed te gebruiken als toetsingskader voor toekomstscenario’s. De bedrijfsmatige en organisatorische motieven hebben te maken met de beginselen van een goed overheidsbestuur. Hiervoor heeft de rijksoverheid een code opgesteld met een aantal uitgangspunten waar een toekomstscenario aan getoetst kan worden. 3.2.
Scenario’s
De scenario’s zijn gebaseerd op twee hoofdlijnen. De eerste hoofdlijn gaat over de mate van samenwerking: is het vertrekpunt dat we zoveel mogelijk taken alleen als gemeente Uden oppakken of juist zoveel mogelijk taken samen met anderen oppakken. De tweede hoofdlijn gaat over de mate waarin we operationele en strategische opgaven aan kunnen. Door de twee hoofdlijnen als assen te gebruiken ontstaan 4 scenario’s.
Zelfstandig handelen | Zelfstandig
|
netwerkallianties
| | Operationele---------------------------------------------------strategische Opgaven
|
opgaven
| Shared Service
|
Centre
|
herindeling
| Gezamenlijk handelen
I.
Zelfstandig In dit scenario gaat Uden verder als zelfstandige gemeente. Er verandert niets aan de huidige situatie. Waar we samen werken in gemeenschappelijke regelingen blijven we dat doen. In sommige gevallen (omgevingsdienst, veiligheidsregio) zijn we daartoe verplicht. We blijven ook deelnemen in samenwerkingsverbanden zoals As50 en Brabant Noordoost. We blijven alle beleidsmatige en uitvoerende taken zelf uitvoeren. Daar waar kansen op samenwerking ontstaan die daardoor de kwetsbaarheid van de eigen organisatie opheffen, doen we mee, zoals bij de BSOB.
II.
Netwerkallianties Dit scenario is een lichte vorm van samenwerking. De samenwerking richt zich vooral op het delen van kennis in de regio en het gezamenlijk aanpakken van beleidsmatige en strategische vraagstukken. Vanuit de eigen gemeentelijke autonomie wordt deelgenomen aan een samenwerkingsverband waarbij gemeenten elkaar vinden op doelen en visie. Voorbeelden van strategische netwerkallianties zijn de 5 sterrenregio en Brabant Noord oost. Maar ook de 3 transities zijn een voorbeeld van een netwerkalliantie, zij het meer op beleidsmatig en uitvoerend niveau.
15
III.
Shared Service Centre In dit scenario worden bedrijfsmatige, uitvoerende taken ondergebracht in shared service centre (SSC). Het SSC is een aparte entiteit, het kan een gemeenschappelijke regeling van meerdere gemeenten zijn, maar ook een private onderneming die de gevraagde diensten levert. Taken die in een SSC ondergebracht kunnen worden zijn belastingheffing, ICT, schoonmaak, catering, financiële administratie, personele en salarisadministratie. Met het SSC wordt via dienstverleningsovereenkomsten vastgelegd wat de kwaliteit van de te leveren diensten moet zijn. De gemeente Uden als organisatie richt zich dan primair op beleidsmatige en strategische taken. Er kan met een veel slankere organisatie worden gewerkt.
IV.
Herindeling In het scenario herindeling gaat de gemeente Uden voor een herindeling met andere gemeenten in de regio. In dit scenario ziet Uden dat het haar positie alleen kan versterken door haar taken op een groter schaalniveau uit te voeren. Bij herindeling wordt gestreefd naar tenminste verdubbeling van het inwoneraantal. Groei richting 100.000+ gemeente is ook een optie. Een herindeling met Veghel ligt voor de hand, maar ook met Landerd, Boekel, Schijndel, Sint Oedenrode en Bernheze is een fusie mogelijk.
De vier scenario’s hebben ieder hun eigen voor- en nadelen op inhoudelijk en op organisatorisch/bestuurlijk gebied. Daarom worden de scenario’s langs de meetlat van respectievelijk de inhoudelijke ambities uit Udenaar de Toekomst en de beginselen van goed overheidsbestuur gelegd.
16
3.3.
Inhoudelijke ambities uit Udenaar de Toekomst
De invulling van de meetlat Udenaar de Toekomst is gebaseerd op de beleidsvelden en ontwikkelingen die eerder zijn beschreven. Daarbij zijn de beleidsvelden vertaald in beleidsuitspraken die richting geven aan de opgaven voor de komende 10-20 jaren. Udenaar de
Zelfstandig
Netwerkallianties
Toekomst
Shared Service
Herindeling
Centre
Groene en gezonde omgeving Er is behoefte aan
De woningmarkt
Op strategisch
Het beleidsveld
Het bestuurlijke
een divers
wordt vanuit lokaal
niveau worden
wonen, kent
niveau sluit aan bij
woningaanbod
perspectief benaderd.
allianties gesloten
weinig
dat van de
dat geschikt is
Daardoor worden
om nieuwe
uitvoerende
partners. Door
voor een breed
kansen voor nieuwe
woonconcepten te
taken die in
opschaling is
scala aan
woonconcepten
ontwikkelen. Dat
een SSC
differentiatie in het
doelgroepen (oa
gemist.
gebeurt met
kunnen worden
woningaanbod
werken aan huis,
buurgemeenten,
ondergebracht.
beter te realiseren.
zorg, ouderen,
maar ook met
starters). Uden
woningbouwcorpo
blijft
raties en
woongemeente
ontwikkelaars.
bij uitstek en zoekt naar partners die daaraan bij kunnen dragen. Uden is in 2020
De groenste
Het groene Uden
In een SSC
Een grotere
nog steeds de
gemeente wordt
draagt bij aan een
kunnen de
gemeente kan een
groenste
vanuit enkele
groenere regio via
uitvoerende
meer robuuste
gemeente van
solofuncties in de
de Maashorst. Op
taken van de
buitendienst
Europa. De
organisatie vorm
strategisch niveau
buitendienst
organiseren. Ook
inrichting van het
gegeven. Dat maakt
ontwikkelen
worden
de beleidsmatige
groen biedt
het concept
buurgemeenten
ondergebracht.
invulling kan meer
maatschappelijke
kwetsbaar en noopt
en andere
Daarmee zijn
robuust worden
en recreatieve
tot intensieve
organisaties de
de groene
vormgegeven,
mogelijkheden.
samenwerking met
groenste regio
uitvoerende
waardoor een
(oa) marktpartijen.
van Europa.
taken minder
bredere
kwetsbaar.
organisatorische basis ontstaat.
Het zorgpark
De ontwikkeling van
Op strategisch
Door het grote
Een grotere
(met ziekenhuis
het zorgpark vraagt
niveau wordt de
conceptuele
gemeente
Bernhoven) krijgt
om een regionale
visie achter de
karakter en de
ontwikkelt meer
steeds meer
benadering. Van een
brede
weinige
bestuurs- en
regionale
zelfstandige
gezondheidszorg
uitvoerende
ambtelijke kracht
betekenis.
gemeente vraagt dat
verder uitgewerkt.
taken op
om het concept
Gezondheid is
veel samenwerking
Dit vraagt veel
gemeentelijk
samen met
voor Uden meer
en afstemming met
overleg en
gebied kan een
partners verder
dan primaire
buurgemeenten en
lobbywerk.
SSC hier weinig
door te zetten. Het
17
gezondheidszorg
andere partijen.
betekenen.
bestuurlijke niveau
, maar ook
sluit meer aan bij
herstel in de
het niveau van het
natuur, wellness
verzorgingsgebied
en preventie.
.
Het primair
De gemeente Uden
Op het niveau van
Een SSC kan
Doordat de
onderwijs blijft
zit om tafel met
de
taken die nu
gemeente een
lokaal gericht,
onderwijsorganisaties
onderwijsorganisa
bij GR-en
groter
hoewel de
die hun eigen
ties wordt een
liggen of
(onderwijs)gebied
onderwijsorganis
organisatieontwikkeli
visie ontwikkeld
anderszins
omvat, is
aties (vanwege de
ngen op een groter
over de
regionaal
makkelijker aan te
zorgplicht) verder
schaalniveau
specialisatie van
georganiseerd
sluiten bij de
regionaal
bekijken. Dat vraagt
het voortgezet
zijn over
organisatievraagstu
opschalen. Voor
om meer regionaal
onderwijs en
nemen.
kken van de
het voortgezet
denken van de
kunnen de Udense
onderwijsinstelling
onderwijs geldt
gemeente.
wensen voor
en. In het gebied
hetzelfde, maar
groen en
kan een spreiding
zal er in lokale
gezondheid
van een breder
vestigingen meer
worden
aanbod worden
specialisatie
ingebracht.
gerealiseerd.
optreden. Uden opteert voor vakrichtingen in groen en gezondheid op vo en mbo niveau. Op HBOniveau opteert Uden voor een goede link tussen het lokale bedrijfsleven en de het HBO. De krimp van de
Krimp vraagt om
In provinciale
Een SSC kan
Een grotere
bevolking zet in
meer regionale
ruimtelijke
geen rol
gemeente kan
Uden in rond
afstemming om te
overleggen komt
spelen bij een
beter sturen op de
2030, in kleine
voorkomen dat een
het vraagstuk op
thema dat
regionale
buurgemeenten
lokale aanpak de
de agenda. Door
vooral
afstemming voor
gebeurt dat al
problemen alleen
de veelheid aan
beleidsmatig
dit thema.
eerder. De
maar verplaatst. Het
gesprekspartners
van aard is.
noodzaak voor
vraagstuk krimp en
(gemeenten) en
Mochten er in
aandacht voor
leefbaarheid
lokale belangen is
de toekomst
leefbaarheid in de
overstijgt het Udense
het moeilijk om in
concrete
wijken en
schaalniveau.
het gewenste
gestandaardise
herstructurering
Daarnaast speelt de
tempo met een
erde
neemt toe.
kwetsbaarheid van
aanpak te komen.
uitvoerende
regisserende en
taken uit
afstemmende
komen, dan
functies.
komt een SSC in beeld.
18
Udenaar de
Zelfstandig
Netwerkallianties
Toekomst
Shared Service
Herindeling
Centre
Gastvrije samenleving Uden heeft een
Via overleg tussen
Een
Een SSC ligt
Een grotere
divers
gemeenten en
netwerkalliantie
niet direct voor
gemeente kan bij
cultuuraanbod,
instellingen wordt
kan een goede rol
de hand. Wel
het onder druk
evenals de
cultuuraanbod
vervullen in het
kan op termijn
staan van het
omliggende
afgestemd. Een
vormen van een
noodzaak
cultuuraanbod
gemeenten.
sterkere sturing op
visie op het
ontstaan om
gemakkelijker op
Regionale
aanbod is moeilijk,
regionale
culturele
een grotere schaal
afstemming van
maar waarschijnlijk
cultuuraanbod
instellingen
afwegingen maken.
aanbod is steeds
bij een krimpende
voor de toekomst.
(die afhankelijk
Hierdoor is een
meer aan de
bevolking in de
Niet alle
zijn van
breed aanbod voor
orde.
toekomst wel nodig.
bestuurlijke
gemeentelijke
de inwoners
ambities kunnen
subsidies) te
bereikbaar.
worden bereikt
laten fuseren
door beperkte
tot grotere
middelen.
regionale instellingen.
De behoefte van
Voor burgers is de
Kennisuitwisseling
Een SSC kan
Een grotere
de burger om zelf
lokale kleur zeer
met
hier geen
gemeente kan haar
actief betrokken
herkenbaar. Het
buurgemeenten is
bijdrage
organisatie
te zijn bij zijn
gemeentelijk
op dit thema
leveren. Het
gemakkelijker
eigen
apparaat is dichtbij
bijzonder zinvol.
gaat om een
inrichten op
leefomgeving is
en gemakkelijk
Het thema
thema dat
burgerparticipatie.
groot. Burgers
benaderbaar. Maar
participatie is
dicht bij het
nemen samen
het apparaat is ook
volop in
bestuur ligt en
initiatieven om bij
kwetsbaar in functies
ontwikkeling,
niet
te dragen aan de
en
daardoor is het
bedrijfsmatig
samenleving en
aandachtsgebieden,
delen van
van aard is.
verwachten een
dat maakt dat
ervaringen erg
gemeente die hen
specifieke aandacht
belangrijk.
daarbij faciliteert.
voor dit thema lastig te organiseren is.
19
De vergrijzing en
Veel gemeentelijke
De
De concrete
Een grotere
de vraag naar
taken op het gebied
decentralisaties
uitvoerende
gemeente kan de
ouderenzorg is
van zorg en welzijn
worden nu via
taken die uit
decentralisatie-
toegenomen.
zijn vanwege de
netwerkallianties
de
impuls grotendeels
Maatwerk in
decentralisaties
uitgewerkt. In een
decentralisatie
in de eigen
zorgverlening en
regionaal
later stadium zal
discussies
organisatie
inzet van eigen
georganiseerd. De
daar een
gaan volgen,
opvangen. Daar
kracht heeft zich
eigen gemeente kent
rechtsvorm bij
zijn goed
waar dat niet
verder
alleen nog
worden gezocht.
onder te
mogelijk is, heeft
ontwikkeld.
regisserende en
brengen in een
een grotere
Gemeenten
afstemmende
SSC.
organisatie meer
voeren als gevolg
functies op dit
kracht om een
van de
thema. Voor
samenwerkingsver
decentralisaties
zorgbieders zijn
band te sturen en
hun taken voor
kleine gemeenten
te beïnvloeden.
zorg en welzijn in
‘lastig’ inpasbaar in
regionaal verband
het regionaal
uit.
gerichte beleid.
De toenemende
Het thema veiligheid
Een
De diverse GR-
Het thema
complexiteit in de
is al op een regionaal
netwerkalliantie is
en op het
veiligheid is al
samenleving
niveau
een te lichte
gebied van
stevig regionaal
zorgt voor meer
georganiseerd. Als
samenwerkingsvo
veiligheid
georganiseerd. Die
complexiteit in
kleine gemeente is
rm om het thema
vervullen in
regionale
het waarborgen
het lastig eigen
veiligheid goed te
principe de rol
organisatie is
van veiligheid
onderwerpen op de
kunnen borgen.
van SSC voor
gebaseerd op de
voor iedereen. De
agenda te krijgen. En
meerdere
inzet van de
al ingezette
is de gevraagde inzet
gemeenten.
gemeenten en is op
professionaliserin
van eigen personeel
een groter
g en opschaling
in de veiligheidsketen
schaalniveau beter
van de
(rampenbestrijding)
te garanderen.
veiligheidsketen
moeilijker te
zet door.
organiseren.
20
Udenaar de
Zelfstandig
Netwerkallianties
Toekomst
Shared Service
Herindeling
Centre
Gezellig centrum van de regio Het
Het versterken van
Een
Een SSC kan
Een grotere
winkelcentrum
winkelvoorzieningen
netwerkalliantie
geen rol
gemeente kan de
van Uden is van
vraagt om specifieke
kan zorgen voor
spelen op dit
specifieke kennis
grote regionale
kennis die op het
kennisontwikkelin
beleidsmatige
en netwerken
betekenis en zet
niveau van de
g. Vanwege het al
en politiek
gemakkelijker aan
Uden nog
gemeente Uden
regionale karakter
gevoelige
zich binden en
nadrukkelijker op
moeilijk te
van de
thema.
daardoor een
de kaart. Om die
garanderen is.
vraagstukken op
steviger rol op zich
positie te
dit gebied, gaat
nemen voor het
behouden of te
het dan om
winkelcentrum.
versterken speelt
netwerken van
Binnen een grotere
de gemeente in
bovenregionaal
gemeente krijgt het
op
niveau.
centrum van Uden
bovenregionale
een strategische rol
en landelijke
en wordt daardoor
trends op
sterker.
winkelgebied. De komst van
Hoogwaardig
Een
Een SSC kan
Hoogwaardig
hoogwaardig
openbaar vervoer is
netwerkalliantie
hier geen rol
openbaar vervoer is
openbaar vervoer
van regionale
kan een regionale
spelen.
van regionale
heeft de
betekenis en moet op
visie op openbaar
betekenis en moet
bereikbaarheid
regionaal niveau
vervoer
op regionaal niveau
van Uden
aangepakt worden.
ontwikkelen en
aangepakt worden.
vergroot. Door de
Uden is dan 1 van de
samen krachten
Een grotere
ligging van Uden
vele
bundelen om op
gemeente kan
blijft een goede
gesprekspartners.
provinciaal en
daarin meer kracht
en snelle
rijksniveau
ontwikkelen.
bereikbaarheid
medewerking te
een belangrijk
krijgen.
thema.
21
Financieel gezien
Op steeds meer
Een
Een SSC wordt
Een grotere
is de gemeente
thema’s moeten
netwerkalliantie
financieel
gemeente kan
Uden gezond. De
taken regionaal
kan inhoudelijke
gevoed door
taken en middelen
inhoudelijke
georganiseerd
en financiële
de
efficiënter inzetten
ambities van
worden om kosten en
kracht genereren
deelnemende
en kan provinciale
Uden zijn echter
capaciteit effectief in
op basis van de
partijen. Een
en regionale
groot en nopen
te kunnen zetten.
aangesloten
SSC is niet per
agenda’s beter
tot het zoeken
Daarmee versnippert
partners.
definitie
beïnvloeden.
naar partners om
het bestuurlijke
Kostenbesparinge
goedkoper dan
Ervaring leert dat
de ambities
domein.
n zullen in zeer
de eigen
kosten dalen door
daadwerkelijk te
beperkte mate
organisatie.
minder bestuurlijke
realiseren.
aan de orde zijn,
Vaak is sprake
kosten en
het is geen
van een
efficiëntere
nieuwe
kwaliteitsimpul
bedrijfsvoering.
organisatievorm,
s in personele
maar een
zin. Daarnaast
aanvullende.
blijft de eigen organisatie achter met coördinatieen afstemmingsk osten.
22
De beginselen van goed overheidsbestuur zijn: Rechtmatigheid en integriteit: Het bestuur neemt de beslissingen en maatregelen die het mag nemen, die rechtvaardig zijn en nodig om de gestelde doelen te behalen. Het bestuur is integer en maakt duidelijk wat het daaronder verstaat. Het bestuur geeft door haar gedrag het goede voorbeeld. Goede dienstverlening: Het bestuur zorgt voor een goede dienstverlening door de organisatie. Participatie: Het bestuur weet wat er leeft en laat zien wat het daarmee doet. Doelmatigheid en effectiviteit: Het bestuur stelt doelen vast, maakt die doelen bekend en richt zich daarop in zijn dagelijkse werk. Verantwoording en democratische legitimatie: Het bestuur is bereid en in staat zich regelmatig en ruimhartig naar de omgeving te verantwoorden.
Goed
Zelfstandig
Netwerkallianties
overheidsbestuur
Rechtmatigheid en integriteit
Shared Service
Herindeling
Centre Door de duidelijke
Een
Een SSC is een
Door de
organisatievorm is
netwerkalliantie
aparte juridische
duidelijke
het bestuur goed
heeft geen eigen
entiteit die
organisatievorm
te controleren.
publiekrechtelijke
specifieke
is het bestuur
Wel is het voor
status en is
bevoegdheden
goed te
kleinere
afhankelijk van de
over gedragen
controleren. De
gemeenten lastig
gemeentelijke
kan krijgen van de
grotere schaal
om goede
besluitvorming.
deelnemende
draagt bij aan
bestuurders te
gemeenten.
een groter
vinden (en wordt
Daarmee staat het
potentieel aan
vaker uitgeweken
gemeentebestuur
bestuurders.
naar ‘de
wel op afstand.
Voor de
wethouder van
organisatie geldt
buiten’). Voor de
dat
organisatie geldt
gekwalificeerd
dat het vinden van
personeel beter
gekwalificeerd
te vinden is.
personeel lastiger is en dat de organisatie door de vele solofuncties kwetsbaar is.
23
Goed
Zelfstandig
Netwerkallianties
overheidsbestuur
Goede dienstverlening
Participatie
Shared Service
Herindeling
Centre De voorwaarden
Vanwege de
De bedrijfsmatige
Door de grotere
voor een goede
bedrijfsmatige
voorwaarden voor
schaal zijn
dienstverlening
aard van de
goede
benodigde
zijn moeilijk in te
dienstverlening zal
dienstverlening
investeringen in
vullen. Voor een
een
kunnen door een
ICT beter op te
adequate ICT-
netwerkalliantie
SSC op een
brengen en is de
structuur is een
niet bijdragen aan
professioneler
specialistische
hoger
een betere
niveau worden
kennis beter te
schaalniveau
dienstverlening.
geleverd. Als dat
waarborgen.
nodig, zowel qua
Kennisuitwisseling
SSC voor
Voor de burger
kennis als qua
is in deze vorm wel
meerdere
kan de
financiën. De
meer gefaciliteerd.
organisaties
herkenbaarheid
lokale
dezelfde diensten
van de diensten
herkenbaarheid
verleent, zal het
minder worden.
van de
efficiënter werken
dienstverlening is
(capaciteit en
echter wel groot.
kosten).
Op het
De lokale kleur van
Door taken over
Vanuit de
schaalniveau van
Uden is in
te dragen aan een
gemeente als
de huidige
netwerkallianties
SSC wordt de
geheel is de
gemeente Uden is
moeilijk zichtbaar,
lokale
lokale
de herkenbaarheid
zeker als er
herkenbaarheid
herkenbaarheid
van het bestuur en
meerdere grotere
en invloed
kleiner. Echter
de bekendheid
alliantiepartners
kleiner. Het
door de grotere
van het bestuur
mee doen (bv Oss,
niveau en
organisatie kan
met lokale zaken
Den Bosch).
efficiency van de
de wijkgerichte
taakuitvoering
aanpak beter
gaat echter wel
worden
omhoog.
georganiseerd
groot.
en geborgd waardoor juist bij grotere gemeenten de herkenbaarheid in de wijken groeit.
24
Goed
Zelfstandig
Netwerkallianties
overheidsbestuur
Verantwoording en democratische legitimatie
Shared Service
Herindeling
Centre Verantwoording
Democratische
Democratische
Verantwoording
verloopt via de
legitimatie van
legitimatie van
verloopt via de
gebruikelijke
netwerken is zeer
een SSC is gering.
gebruikelijke
democratische
gering.
Verantwoording
democratische
kanalen
Verantwoording
vindt plaats naar
kanalen
(gemeenteraad).
vindt plaats naar
de afzonderlijke
(gemeenteraad).
Het bestuur heeft
de afzonderlijke
gemeenteraden
veel bovenlokaal
gemeenteraden die
die weinig invloed
overleg omdat
weinig invloed
hebben op een
veel zaken op een
hebben op het
SSC.
hoger
netwerk.
schaalniveau zijn georganiseerd.
25
Voor ieder scenario zijn in onderstaande tabel de voor- en nadelen samen gevat. ZELFSTANDIG
NETWERKALLIANTIES
Voordelen: -
Voordelen:
De lokale kleur bij (lokale) vraagstukken is
-
voor een ieder goed herkenbaar -
Strategische beleidsvraagstukken kunnen effectief afgestemd worden
Het bestuur is dichtbij, de democratische
-
verantwoording ook
Kennisuitwisseling tussen (gemeentelijke) organisaties verloopt efficiënt en effectief
Nadelen:
Nadelen:
-
-
-
Diverse beleidsvelden moeten op een hoger schaalniveau worden bezien, zoals
afstemming en lobbywerk, de stem van de
HOV, het winkelcentrum en zorg
grotere partijen wordt het beste gehoord,
De organisatie is kwetsbaar, er zijn veel
de invloed van een kleine gemeente is dus
solofuncties, het is moeilijk om goed
ook klein
gekwalificeerd personeel binnen te halen -
Een veelheid aan partijen vraagt veel
-
Het democratisch gehalte van een netwerk
en te houden
is bijzonder laag, de gemeenteraad heeft
De 1- loketgedachte is moeilijk te
weinig invloed op een netwerk
realiseren, diverse decentralisaties kunnen alleen op regionale schaal effectief worden uitgevoerd, waardoor een kleinere organisatiekern op lokaal niveau achter blijft SHARED SERVICE CENTER
HERINDELING
Voordelen:
Voordelen:
-
-
-
Uitvoerende taken zijn efficiënt en op een
Een grotere gemeente kan de
afgesproken kwaliteitsnivo georganiseerd
beleidsvraagstukken die nu spelen en gaan
De kwetsbaarheid op het gebied van bv
spelen op basis van ontwikkelingen in de
belastingen, salaris- en financiële
toekomst beter aan, qua capaciteit in de
administratie, ICT wordt op deze wijze
organisatie, maar ook qua bestuurskracht
ondervangen
-
Basisinvesteringen (in geld en menskracht)
Nadelen:
voor een goede dienstverlening zijn goed
-
op te brengen en effectief te maken naar
De taken worden overgedragen aan het SSC, waardoor de gemeente(raad) op
de burger
afstand komt te staan -
Nadelen:
Een SSC is geen optie voor beleidsmatige
-
en bestuurlijke vraagstukken
Een herindelingsproces heeft energieverlies voor de organisatie tot gevolg, investeringen worden vanwege de komende herindeling uitgesteld, onzekerheid over de organisatie kan leiden tot onvrede in de organisatie
26
3.4.
Standpunten omliggende gemeenten
De gemeenteraad van de gemeente Veghel heeft vorige maand haar standpunt bekend gemaakt. Voor de langere termijn denkt de raad aan een samenvoeging met Revuss-gemeenten (Uden, Veghel, Schijndel en Sint-Oedenrode), zo mogelijk aangevuld met Bernheze. Voor dit moment wil de gemeenteraad graag dat het college van B&W in eerste instantie onderzoekt welke mogelijkheden er zijn om te fuseren met de gemeenten Schijndel en Sint-Oedenrode. Mocht het tot een fusie komen van de drie gemeenten, dan zal dat niet eerder zijn beslag krijgen dan 2017. De raad benadrukte bovendien dat Uden een goede buur is en blijft, dus dat samenwerking met die gemeente nog steeds vanzelf spreekt. De gemeente Oss ziet zichzelf als centrumgemeente in het Maasland en staat open voor gesprekken met omliggende gemeenten over de samenwerking zoals die nu is en in de toekomst intensiever kan. De gemeente Oss stelt dat zij de maatschappelijke opgaven met de huidige organisatie-omvang goed aan kunnen, hoewel intensivering van samenwerking met externe partijen voor de meer complexe opgaven wel nodig is. De gemeente Landerd streeft er naar om een zelfstandige gemeente te blijven, maar zoekt wel de samenwerking met andere gemeenten. De samenwerking moet kostenreductie, kwaliteitsverbetering en vermindering van de eigen kwetsbaarheid opleveren. De gemeente Boekel hanteert het credo ‘kleinschaligheid geeft betrokkenheid’. Een herindeling met een andere gemeente heeft voor haar daarom geen voorkeur. De gemeente Boekel kiest voor samenwerking wanneer dat financiele of maatschappelijke meerwaarde heeft. Zij kiest voor zogenaamde ‘selectieve samenwerking’, dus per taak wordt gekozen wie de beste samenwerkingspartner is. De gemeente Bernheze kiest voor zelfstandigheid, maar ook voor intensivering van de samenwerking zowel op regionaal als subdregionaal niveau. Deze samenwerking richt zich vooral op de As50 gemeenten. De gemeenten Schijndel en Sint Oedenrode hebben als vervolg op de verkenningen van de zes Meierijgemeenten recent uitgesproken te gaan voor samenvoeging. Beide gemeenten realiseren zich dat deze samenvoeging een eerste stap naar een toekomstbestendige gemeente is en dat verdere opschaling nodig kan zijn. Beide gemeenten hebben formeel nog niet gereageerd op het Veghelse standpunt om met hen in gesprek te gaan. De overige vier Meierij gemeenten (Boxtel, Haaren, Vught en Sint Michielsgestel) onderzoeken een ambtelijke fusie. De gemeenten Mill, Grave en Cuijk bereiden een ambtelijke fusie voor die per 1 januari 2014 gestalte moet krijgen. De ambtelijke fusie moet leiden tot een hogere kwaliteit van dienstverlening aan de burger (ook: bedrijven en instellingen). De burger merkt dat door eenduidigheid in dienstverlening en vermindering van kwetsbaarheid een degelijke dienstverlening geboden kan (blijven) worden. De burger gaat ook ervaren dat de organisatie beter in staat is de belangen van het gebied en de gemeenschappen te behartigen op een hoger schaalniveau.
27
4.
Vervolgstappen
Het voorliggende document geeft een analyse van de Udense positie in de regio. De scenario’s die daarop gebaseerd zijn, zijn zo objectief mogelijk uitgewerkt. Zodat de gemeenteraad met deze informatie een discussie kan voeren over de toekomst van de gemeente Uden. Daartoe wordt op 23 mei 2013 een besloten raadsbijeenkomst georganiseerd. De standpunten die in die bijeenkomst bepaald worden, vormen de inbreng van de Udense gemeenteraad op de door de provincie georganiseerde regioconferentie van 10 juni 2013. Hoe de gemeenteraad na de regioconferentie verder wil met haar standpuntbepaling en vervolgstappen staat nog open. Het is denkbaar dat de gemeenteraad in een reguliere raadsvergadering haar standpunt wil bekrachtigen. Afhankelijk van het te kiezen standpunt komen vervolgstappen in beeld. Wil de raad de bevolking mee laten denken over dit onderwerp? Wil de raad bedrijfsleven en instellingen betrekken in de gesprekken? Wat wordt de gespreksrichting en tijdpad naar buurgemeenten? Dergelijke vragen komen in de vervolgfase aan de orde.
28
Bijlagen 5.
De gemeente Uden in samenwerkingsverbanden
Onderstaande inventarisatie van samenwerkingsverbanden is over genomen uit de programmabegroting 2013. Gemeenschappelijke regelingen 5.1.
Brabant Historisch Informatie Centrum Verband
Brabant Historisch Informatie Centrum (BHIC)
Vestigingsplaats
‘s- Hertogenbosch
Vorm
Gemeenschappelijke regeling
Inhoud
In gezamenlijkheid behartigen van de belangen van ministerie, gemeenten en het waterschap bij alle aangelegenheden betreffende archiefbescheiden en collecties, die berusten in de rijksarchiefplaats in de Provincie Noord-Brabant en de archiefbewaarplaatsen van de gemeenten en het waterschap. Uitvoering geven aan de zogenaamde vraagtaken (nazorg, educatieve taken en wetenschappelijke activiteiten) als aanvulling op de wettelijke taken. Afnemers van de vraagtaken zijn het Rijksarchief in Noord-Brabant, gemeenten en het waterschap.
Deelnemers
naast Uden Minister van OCW, Waterschap Aa en Maas, Waterschap De Dommel en de gemeenten Bernheze, Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Haaren, Landerd, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss, Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode, Veghel, Vught.
5.2.
Gemeenschappelijk orgaan Openbaar Basisonderwijs Verband
Gemeenschappelijk orgaan Openbaar Basisonderwijs Bernheze, Boekel, Landerd, Oss, Sint-Oedenrode, Uden en Veghel
Vestigingsplaats
Secretariaat in Uden
Vorm
Gemeenschappelijke regeling
Inhoud
Coördineren en uitoefenen van bepaalde bevoegdheden van de gemeenteraad m.b.t. het openbaar onderwijs (via Stichting OOG: Stichting Openbaar Onderwijs Groep). Conform artikel 48 van de Wet Primair Onderwijs dient er een regeling te worden getroffen om het toezicht van de gemeenteraad op de stichting te regelen.
Deelnemers
naast Uden Bernheze, Boekel, Landerd, Oss, Sint-Oedenrode, Veghel.
29
5.3.
GGD Hart voor Brabant Verband
GGD Hart voor Brabant
Vestigingsplaats
Tilburg
Vorm
Gemeenschappelijke regeling
Inhoud
Ingevolge artikel 5 van de Wet collectieve preventie volksgezondheid (Wcpv) dragen de gemeenten zorg voor het instellen en in standhouden van een gemeenschappelijke gezondheidsdienst. Met dat doel is de GGD Hart voor Brabant in het leven geroepen. In algemene zin heeft de GGD Hart voor Brabant als beleidsdoel een bijdrage te leveren aan de ‘openbare gezondheidszorg’. Deelnemers naast Uden Bernheze, Boekel, Boxmeer, Boxtel, Cuijk, Dongen, Gilze en Rijen, Goirle, Grave, Haaren, ‘s-Hertogenbosch, Heusden, Hilvarenbeek, Landerd, Loon op Zand, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oisterwijk, Oss, Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode, Tilburg, Veghel, Vught, Waalwijk.
5.4.
Kleinschalig collectief vervoer Brabant-Noordoost Verband
Kleinschalig collectief vervoer Brabant-Noordoost
Vestigingsplaats Uden Vorm
Gemeenschappelijke regeling
Inhoud
Tot stand brengen, ontwikkelen en in stand houden van een stelsel van kwalitatief hoogwaardig kleinschalig collectief vervoer (Taxihopper) alsmede in doelgroepenvervoer, als aanvulling op de reguliere route gebonden openbaar vervoersvormen.
Deelnemers
naast Uden Provincie Noord-Brabant en de gemeenten Bernheze, Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Landerd, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss, Sint Anthonis, Sint-Oedenrode, Veghel.
5.5.
Regionaal Bureau Leerlingzaken Brabant Noordoost Verband
Regionaal Bureau Leerlingzaken Brabant Noordoost (RBL BNO)
Vorm
Gemeenschappelijke regeling (centrumgemeente)
Inhoud
Uitvoering Leerplichtwet 1969 en regionale meld- en coördinatiefunctie (RMC) Met ingang van 1 januari 2009 is het RBL BNO gestart om schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten goed aan te kunnen pakken. Binnen het regionaal bureau worden de leerplicht – en RMC taken in de regio Brabant Noordoost ondergebracht.
Deelnemers
naast Uden Bernheze, Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Landerd, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss (centrum-gemeente), Sint Anthonis, Sint-Oedenrode en Veghel.
30
5.6.
Omgevingsdienst Brabant Noord Verband
Taken uitvoering fysieke leefomgeving Brabant Noord
Vorm
Gebaseerd op de Gemeenschappelijke Regeling Omgevingsdienst Brabant Noord
Inhoud
Uitvoering taken fysieke leefomgeving en om als verlengstuk van lokaal en provinciaal bestuur een bijdrage te leveren aan een leefbare en veilige werken leefomgeving van de regio Brabant noordoost.
Deelnemers
naast Uden Bernheze, Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Landerd, Maasdonk, Mill en St.Hubert, Oss, Sint Anthonis, Sint-Oedenrode, Veghel, Schijndel, Sint Oedenrode, Haaren, Vught, Sint-Michielsgestel, Den Bosch, Gedeputeerde Staten van Noord Brabant.
5.7.
Regionale Ambulancevoorziening Brabant Midden-West-Noord Verband
Regionale AmbulancevoorzieningBrabant Midden-West-Noord
Vestigingsplaats
Tilburg
Vorm
Gemeenschappelijke regeling
Inhoud
Gelet op de Wet gemeenschappelijke regelingen, de Gemeentewet, de Wet ambulancevervoer, het voorstel tot de Wet ambulancezorg, de Kwaliteitswet Zorginstellingen, de Wet tarieven gezondheidszorg en de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen is de Gemeenschappelijke regeling ambulancevoorziening Brabant Midden-WestNoord aangegaan. In algemene zin heeft deze gemeenschappelijke regeling als beleidsdoel het verlenen of doen verlenen van ambulancezorg. Deelnemers naast Uden Brabant-Noord: Bernheze, Boekel, Boxmeer, Boxtel, Cuijk, Grave, Haaren, ‘s-Hertogenbosch, Landerd, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss, Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode, Veghel, Vught. Midden- en West-Brabant: Aalburg, Alphen-Chaam, BaarleNassau, Bergen op Zoom, Breda, Dongen, Drimmelen, Etten-Leur, Geertruidenberg, Gilze en Rijen, Goirle, Halderberge, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Moerdijk, Oisterwijk,Oosterhout, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Tilburg, Waalwijk, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem, Zundert.
5.8.
Veiligheidsregio Brabant-Noord Verband
Veiligheidsregio Brabant-Noord
Vestigingsplaats
‘s-Hertogenbosch
Vorm
Gemeenschappelijke regeling
Inhoud
Doelmatig georganiseerde en gecoördineerde, waar mogelijk integrale, uitvoering van de hulpverlening door politie (beperkt tot ramp of crisis), brandweer en GHOR en de voorbereiding daarop. Het in standhouden van een Gemeenschappelijk Meldcentrum (GMC) voor de politie, brandweer en ambulancediensten en het bieden van faciliteiten voorzien voor de operationele aansturing bij rampen en zware ongevallen.
Deelnemers
naast Uden Politieregio Brabant-Noord en de gemeenten Bernheze, Boekel, Boxmeer, Boxtel, Cuijk, Grave, Haaren, ‘sHertogenbosch, Heusden, Landerd, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss, Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode, Veghel, Vught.
Per 1 januari 2011 is de lokale brandweer geregionaliseerd in de Veiligheidsregio. De Gemeenteraad heeft hier in december 2009 een besluit over genomen.
31
5.9.
Werkvoorzieningsschap Noordoost-Brabant Verband
Werkvoorzieningschap Noordoost-Brabant
Vestigingsplaats Oss Vorm
Gemeenschappelijke regeling
Inhoud
Uitvoering Wet sociale werkvoorziening (via IBN-Groep). Het aanbieden van werk aan mensen die vanwege een verstandelijke, psychische of fysieke handicap uitsluitend onder aangepaste omstandigheden arbeid kunnen en willen verrichten.
Deelnemers
naast Uden Bernheze, Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Landerd, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss, Sint Anthonis, Veghel.
5.10. Belastingsamenwerking Oost-brabant (BSOB) Verband
Belastingsamenwerking Oost-brabant
Vestigingsplaats Oss Vorm
Gemeenschappelijke regeling
Inhoud
BSOB verzorgt de lokale belastingen voor waterschap Aa en Maas en de gemeenten Boekel, Deurne, Oss, Uden en Veghel. Ook stelt BSOB de WOZwaarde voor alle onroerende zaken in de vijf gemeenten vast.
Deelnemers
naast Uden Waterschap Aa en Maas en gemeenten Boekel, Deurne, Oss, Veghel.
5.11. Museum voor Religieuze Kunst Verband
Museum voor Religieuze Kunst
Vorm
Stichting
Inhoud
Bestuurslidmaatschap (2 zetels)
Deelnemers
naast Uden Zusters Birgittinessen, Bisdom ’s-Hertogenbosch.
5.12. Natuurcentrum Slabroek Verband
Natuurcentrum Slabroek
Vorm
Stichting/Bestuurslidmaatschap
Inhoud
Het beheren van het bezoekerscentrum Slabroek, in opdracht van zeven hiertoe samenwerkende gemeenten, ter vervulling van de volgende functies. Natuur- en milieueducatie aan basisschoolleerlingen uit de aangesloten gemeenten; Informatie over het natuurgebied De Maashorst en over natuur, landschap en milieu in algemene zin; (Ondersteunend) het aanbieden van recreatief verblijf (horeca, groene winkel,tuin en erf).
Deelnemers
naast Uden Bernheze, Landerd, Oss; financiële ondersteuning Staatsbosbeheer
32
5.13. Regionaal Veiligheidshuis Verband Regionaal veiligheidshuis Maas & Leijgraaf Vorm
Overheidsstichting, gemeente is lid bestuur
Inhoud
Afstemmen casusgerichte aanpak problematiek rond jeugd, huiselijk geweld, veelplegers en nazorg aan ex-gedetineerden.
Deelnemers
naast Uden Bernheze, Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Landerd, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss, Sint Anthonis, Veghel; naast gemeenten participeren: OM, politie, Novadic-Kentron, Raad voor de Kinder-bescherming, Reclassering Nederland, Slachtofferhulp Nederland, Stichting Maatschappelijk Werk, Halt Oost Brabant, GGZ en Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant.
5.14. Stichting Beheer Bedrijventerreinen Uden Verband
Stichting Beheer Bedrijventerreinen Uden (SBBU)
Vorm
Stichting
Inhoud
Beheer en bevorderen ongestoord gebruik bedrijventerreinen door aangesloten bedrijven en instellingen.
Deelnemers
naast Uden Lokaal bedrijfsleven.
5.15. Stichting Steunpunt Mantelzorg Verband
Stichting Steunpunt mantelzorg
Vorm
Stichting
Inhoud
Faciliteren mantelzorg
Deelnemers
naast Uden Boekel, Landerd, Sint-Oedenrode, Veghel.
5.16. Stichting Uden Promotie Verband
Stichting Uden Promotie
Vorm
Stichting
Inhoud
Promotie winkelcentrum Uden
Deelnemers
naast Uden Bedrijfsleven.
5.17. Brabant Water N.V. Verband
Brabant Water N.V.
Vorm
Naamloze vennootschap, Aandeelhouderschap
Inhoud
Door de fusie van de NV. WOB en NV Waterleiding Maatschappij Noord-West-Brabant in Brabant Water NV per 1 januari 2002 heeft de gemeente Uden 39.044 nieuwe aandelen verkregen met een nominale waarde van €0,10 per aandeel, totaal € 3.904,40. Door deze deelneming heeft de gemeente Uden een direct belang in de kwaliteit van de drinkwatervoorziening in de gemeente Uden.
Deelnemers
naast Uden Brabantse gemeenten
33
5.18. NV Bank Nederlandse Gemeenten Verband
NV Bank Nederlandse Gemeenten
Vorm
Naamloze vennootschap, Aandeelhouderschap
Inhoud
De BNG is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijke belang. De BNG biedt de gemeenten een gespecialiseerd pakket aan financiële producten tegen zo laag mogelijk kosten. De gemeente Uden heeft 17.550 aandelen met een nominale waarde van € 2,50 per aandeel, deelname totaal € 43.875-. Door deze deelneming heeft de gemeente Uden een direct belang in de het aanbod van korte en lange financiëringsmiddelen voor de gemeentelijke overheid.
Deelnemers
naast Uden Nederlandse gemeenten.
5.19. Theater Markant N.V. Verband
Theater Markant N.V.
Vorm
Naamloze vennootschap, (Enig) aandeelhouderschap
Inhoud
De exploitatie van de schouwburg Markant is met ingang van 1 juli 2011 overgedragen aan Heven Theater Markant Exploitatie B.V.HTME). De overdracht is gerealiseerd door een activa/passiva transactie als onderdeel van concessieovereenkomst. In geval van beëindiging van de concessieovereenkomst is Theater Markant N.V. verplicht de exploitatie van de schouwburg weer op haar te nemen. De activiteiten van Theater Markant N.V. zijn nihil. De gemeente Uden heeft 500 aandelen met een nominale waarde van € 453,78 per aandeel, aandelenkapitaal totaal € 226.890 .
Deelnemers
naast Uden Geen.
5.20. Onderlinge gemeentelijk bosbrandverzekering Verband
Onderlinge gemeentelijke bosbrandverzekering
Vorm
Lidmaatschap algemene vergadering van de vereniging annex Verzekeringsrelatie
Inhoud
Verzekering tegen schade door brand en storm in bossen van de leden
Deelnemers
naast Uden Gemeenten en andere publiekrechtelijke lichamen en rechtspersonen van algemeen nut.
5.21. Vereniging van Nederlandse Gemeenten Verband
Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG)
Vorm
Vereniging met volledige rechtsbevoegdheid (lidmaatschap)
Inhoud
Behartigen van de belangen van de Nederlandse gemeenten
Deelnemers
naast Uden Alle Nederlandse gemeenten.
5.22. Verzekerings Platform Overheden Verband
Verzekerings Platform Overheden (VPO)
Vorm
Vereniging (lidmaatschap)
Inhoud
Informatie-uitwisseling en samenwerking m.b.t. schade- en verzekeringsaangelegenheden en risicomanagement bij gemeenten, provincies en waterschappen. Mogelijkheid tot gezamenlijke inkoop van diensten en producten.
Deelnemers
naast Uden 144 leden, voornamelijk gemeenten.
34
5.23. Brabant-Noordoost Verband Brabant-Noordoost Vorm
Intentieovereenkomst (‘Ruwenberg-Pact’)
Inhoud
Aanleveren bouwstenen voor provinciale structuurvisie, agendavorming m.b.t. belangen regio.
Deelnemers
naast Uden Bernheze, Boekel,
Boxmeer, Boxtel, Cuijk, Grave, Haaren,
‘s-Hertogenbosch, Heusden, Landerd, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss, Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode, Veghel, Vught. 5.24. Commissie overleg en voorlichting milieuhygiëne vliegbasis Volkel Verband
Commissie overleg en voorlichting milieuhygiëne vliegbasis Volkel (COVM)
Vorm
Commissie gebaseerd op Luchtvaartwet
Inhoud
Overleg en voorlichting over geluidhinder van vliegbasis Volkel.
Deelnemers
naast Uden GS, Ministerie van Defensie (KLu), VROM-inspectie, provincie, een milieuorganisatie, gemeenten Boekel, Cuijk, Landerd, Mill en Sint Hubert, Veghel en één omwonende van elke gemeente.
5.25. Gebiedsproces waterthema’s Waterschap Aa en Maas Verband
Gebiedsproces waterthema’s Waterschap Aa en Maas
Vorm
Stuurgroep
Inhoud
Vormgeven waterbeheer
Deelnemers
naast Uden Waterschap Aa en Maas, Provincie Noord-Brabant, Rijkswaterstaat en gemeenten in het stroomgebied van het waterschap.
5.26. GGA Brabant-Noordoost (Gebiedsgerichte aanpak verkeer en vervoer) Verband
GGA Brabant-Noordoost (Gebiedsgerichte aanpak) verkeer en vervoer)
Vorm
Provinciaal Verkeers- en VervoerPlan (PVVP)
Inhoud
Uitvoering verkeers- en vervoersprojecten
Deelnemers
naast Uden Provincie en Bernheze, Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Landerd, Mill en Sint Hubert, Sint Anthonis, Veghel.
5.27. Handhaving omgevingsrecht provincie Noord-Brabant Verband
Handhaving omgevingsrecht provincie Noord-Brabant
Vorm
Bestuursovereenkomst
Inhoud
Realiseren en in stand houden van een gewenste milieu-, water- en omgevingskwaliteit.
Deelnemers
naast Uden Alle gemeenten in Noord-Brabant, alsmede Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant, ministeries van VROM, VenW en LNV, Openbaar Ministerie, de politieregio’s in Noord-Brabant.
5.28. Hoogwaardig openbaar vervoer (HOV) in de regio Noordoost Brabant Verband
Hoogwaardig openbaar vervoer (HOV) in de regio Noordoost Brabant
Vorm
Bestuursovereenkomst
Inhoud
Realiseren van quick wins
Deelnemers
naast Uden Provincie Noord-Brabant en de gemeenten Bernheze, Eindhoven, ‘s-Hertogenbosch, Oss, Schijndel, Veghel
35
5.29. Integration durch Austausch Verband
Integration durch Austausch (IdA) (looptijd 1-9-2009 tot 1-6-2012)
Vorm
Samenwerkingsovereenkomst
Inhoud
Vergroting vaardigheden jongeren tot 25 om toegang te verkrijgen tot de arbeidsmarkt.
Deelnemers
naast Uden
5.30. Regionale economische samenwerking Verband
tussen overheid, ondernemers en onderwijs
Vorm
Overeenkomst
Inhoud
Economiebevordering
Deelnemers
naast Uden Veghel, Schijndel, REVUSS, onderwijs
5.31. Jumelage Lippstadt-Uden Verband
Jumelage Lippstadt-Uden
Vorm
Raadsbesluit (uitvoering door Stichting Jumelage Lippstadt-Uden)
Inhoud
Bevorderen wederzijdse betrekkingen tussen inwoners, instellingen en bedrijven in beide gemeenten.
Deelnemers
naast Uden Lippstadt (D).
5.32. Leader+ Verband
Leader+ (Liaison Entre Actions de Développement de l’Economie Rurale), leadergebied Meierij
Vorm
Plattelandsontwikkelings-programma (POP)
Inhoud
Plattelandsontwikkeling, mede-gefinancierd door Europese structuurfondsen.
Deelnemers
naast Uden Bernheze, ‘s-Hertogenbosch, Landerd, Maasdonk, Oss, Schijndel, Sint-Michielsgestel.
5.33. Maashorst Verband
Maashorst
Vorm
Stuurgroep
Inhoud
Ontwikkelen van natuurgebied De Maashorst
Deelnemers
naast Uden Bernheze, Landerd, Oss; daarnaast Provincie NoordBrabant, Waterschap Aa en Maas, Staatsbosbeheer, Recron, Natuurcentrum Slabroek, Agrarische Natuurvereniging De Maashorstboeren, ZLTO-afdelingen, regionale natuur en milieuorganisaties en Regio VVV Meierij & Noordoost-Brabant
5.34. Politie regio Brabant-Noord (Nationale politie per 1/1/2014) Verband
Politie regio Brabant-Noord, regionaal college en districtelijk driehoeksoverleg
Vorm
Publiekrechtelijke rechtspersoon
Inhoud
Handhaving openbare orde en veiligheid, preventie en opsporing criminaliteit.
Deelnemers
naast Uden Openbaar Ministerie, politie en gemeenten Regio: Bernheze, Boekel, Boxmeer, Boxtel, Cuijk, Grave, Haaren,‘s-Hertogenbosch, Heusden, Landerd, Maasdonk, Mill en Sint Hubert, Oss, Schijndel, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Sint-Oedenrode, Uden, Veghel, Vught District de Leijgraaf: Boekel, Landerd, Uden, Veghel.
36
5.35. Reconstructiecommissie Peel en Maas Verband
Reconstructiecommissie Peel en Maas*
Vorm
Door Provinciale Staten ingestelde commissie gebaseerd op Reconstructiewet concentratiegebieden
Inhoud
Uitvoering reconstructie-doelstellingen
Deelnemers
naast Uden Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Landerd, Mill en Sint Hubert, Sint Anthonis, Veghel; voorts Provincie Noord-Brabant, Dienst landelijk gebied, Waterschap Aa en Maas en Top Brabant (Toeristisch Ondernemers Platform)
* opgeheven per 1-7-2012. Transformatie naar Platform Groene Ruimte. 5.36. Samenwerking As 50 Verband
Samenwerking As 50
Vorm
Convenant
Inhoud
Samenwerking Oss-Uden-Veghel-Bernheze
Deelnemers
naast Uden Oss, Veghel, Bernheze
5.37. Sociale recherche Verband
Sociale recherche
Vorm
Overeenkomst (uitbesteding aan ‘s-Hertogenbosch)
Inhoud
Opsporing en bestrijding van fraude in kader bestaande sociale zekerheidswetgeving.
Deelnemers
naast Uden Boekel, Boxmeer, Cuijk, Grave, Landerd, Mill en Sint Hubert, Sint Anthonis, Sint-Oedenrode; aansluiting bij samenwerkingsverband tussen ‘s-Hertogenbosch en Boxtel, Haaren, Maasdonk, Schijndel, Sint-Michielsgestel, Oss, Vught
37
5.38. Stuurgroep Maashorst
Gemeenten: Oss, Uden, Bernheze, Landerd Andere partijen: Staatsbosbeheer, Provincie Noord-Brabant, Waterschap Aa en Maas, Recron, Natuurcentrum Slabroek (namens regionale natuur en Milieuorganisaties), Agrarische Natuurvereniging De Maashorstboeren, ZLTO-afdelingen, en Regio VVV Meierij & Noordoost-Brabant
5.39. Ziekenhuis Bernhoven Patiënten: Oss
50709
Uden
20882
Veghel
20576
Bernheze
16239
Schijndel
5720
Landerd
5691
Maasdonk
5130
St-Oedenrode 4530 Boekel
4174
Gemert-Bakel 1438
Medewerkers: Oss
675
Veghel
385
Uden
282
Bernheze 255 Nijmegen 100 Landerd
93
Boekel
79
Den Bosch 75 Schijndel
60
St-Oedenrode 57
38
5.40. Waterschap Aa & Maas
39
5.41. AS50
Gemeentelijke samenwerking
Bestuurlijke afstemming mbt verschillende agenda’s, oa 5*NOB
met Oss, Uden-Veghel en
Inhoudelijke themasamenwerking:
Bernheze
Cultuur, duurzaamheid, HOV, multimodaal & logistiek, bedrijventerreinen en transitie van agrofood.
5.42. IBN Werkgebied is Noordnoordoost Brabant, 3800 medewerkers Vestigingen in Uden, Veghel, Oss, Cuijk, Schaijk
40
5.43. ReVUS Ondernemersplatform ReVUS ReVUS is een platform waarin een aantal ondernemers- verenigingen uit de regio Veghel, Uden en Schijndel samenwerkt. Het primaire doel is om de economische positie van de regio te versterken. Dit wil ReVUS bereiken door: de krachten van alle lokale ondernemersverenigingen in de regio te bundelen; samen te werken met de lokale overheden en Samenwerking van ondernemersverenigingen uit Veghel, Uden en Schijndel
andere partijen; in een zo vroeg mogelijk stadium met overheden en andere betrokkenen in overleg te treden en te adviseren over alle zaken die ondernemers en overheden in de regio aangaan. De gemeenten Veghel, Uden en Schijndel participeren in een aantal commissies van ReVUS; os Maatschappelijk verantwoord ondernemen.
41
5.44. 5 sterrenregio Noordoost Brabant Doel: Met Agro & Food als leidend thema, samen werken aan een sterke regio.
Vanuit de voormalige 5 sterren regio zijn vijf ‘top locaties’ benoemd waarvan Zorgpark Uden er één van is. Door de ambities van Den Bosch op het gebied van voeding & health komt de positie van zorgpark (en foodpark in Veghel) onder druk te staan.
Door het strategisch beraad is Agro & Food tot speerpunt van de regio bestempeld. Momenteel wordt gewerkt aan een nieuwe governance model. Voorgesteld wordt om de samenwerking verder te intensiveren d.m.v. een hogere financiële bijdrage van de deelnemende gemeenten t.b.v. een regiofonds én nog nadrukkelijker te focussen op Agro & Food.
42
5.45. RRO Visie
Zie: Structuurvisie ruimtelijke ordening
Doel
In het RRO worden afspraken gemaakt over ruimtelijke ontwikkeling van de regio. Waar en welke woningen bouwen we in de toekomst ? Waar en hoe voorzien we in ruimte voor bedrijven en werkgelegenheid? Hoe beschermen en ontwikkelen we ons landschap. In het RRO vindt de afstemming plaats en worden afspraken gemaakt met betrekking tot de thema’s wonen, werken, landschap en ruimtelijke strategie. In opdracht van het RRO en de regio werken 4 ambtelijke werkgroepen aan onderwerpen die aandacht vragen. Jaarlijks worden ontwikkelingen gevolgd en besproken en worden de programma’s voor wonen en werken geactualiseerd.
Info
http://www.brabant.nl/dossiers/dossiers-op-thema/ruimtelijke-ordening/regionaalruimtelijk-overleg.aspx
Wie
20 gemeenten in Noordoost Brabant, 2 Waterschappen en Provincie
Structuur
In Brabant zijn vier RRO regio’s welke bestaan uit een Stuurgroep onder voorzitterschap van de gedeputeerde van Ruimtelijke Ordening en vier ambtelijke werkgroepen: Ruimtelijke strategie, Wonen, Werken en Landschap.
5.46. De Peelhorst In de Peelhorst werken diverse partijen aan ‘de verduurzaming van de landbouw in samenhang met goede leefbaarheid’. Samen vormen ze het Netwerk de Peelhorst. Een Regionale Groep en een Ondersteuningsteam de Peelhorst ondersteunen de partijen in het netwerk met kennis, instrumenten of advies. Bijvoorbeeld door het ontwikkelen van een ondernemerscan of het organiseren van ontmoetingen: op lokaal niveau als partijen en processen vastzitten door tegenstrijdige belangen, via excursies, conferenties of bijvoorbeeld dit digitale platform. Steeds met als doel om in gesprek te komen met elkaar en kennis en ideeën uit te wisselen over wat nodig is voor de Peelhorst. Relatie met advies Commissie van Doorn De aanpak in de Peelhorst wordt ondersteund door het onafhankelijke Regieorgaan van het Verbond van Den Bosch, onder leiding van de heer Van Doorn. Volgens Van Doorn zal de koppeling tussen een gecoördineerde ketenaanpak 'van grond tot mond’ en een goede lokale inpassing van het productieproces, een versnelling geven aan de verduurzaming van de landbouw. Deelnemers: Brabants Agrarisch Jongeren Kontact, BMF, Asten, Boekel, Gemert-Bakel, Laarbeek, Landerd, Mill en St Hubert, Oss, Someren, Uden, Veghel, Has Den Bosch, gezamenlijk overleg Peelgroepen, Min. ELI, Peelnetwerk, Provincie, Platform Groene Ruimte (5*NOB), SRE, St. duurzaam kwaliteits vlees, dorpsraad Boerdonk, waterschap AA en Maas, ZLTO
43
6.
Regionale verbanden/relaties op beleidsvelden
6.1.
Economie en werkgelegenheid
Pendelstromen naar gemeente Uden Boekel
Landerd
Mill/St
Veghel
Bernheze
Grave
Hubert 12%
11%
7%
Gemert-
Oss
Bakel 5%
5%
3%
2%
Sint
Maasdonk
Anthonis 2%
2%
2%
Bron: Uden: een overzicht, RIGO Research en Advies, 2009 De pendelstromen vanuit Boekel en Landerd naar Uden zijn met respectievelijk 12% en 11% het grootst. De percentages geven het volgende weer: 12% van de potentiële beroepsbevolking (iedereen tussen 20 en 65 jaar) van Boekel werkt in Uden. Herkomst bezoekers centrum Veghel
19%
Oss
15%
Boekel
14%
Zeeland
12%
Van de centrumbezoekers die van buiten Uden komen, komt 19% uit Veghel, 15% uit Oss, 14% uit Boekel en 12% uit Zeeland.
44
6.2. 6.2.1.
Onderwijs Passend onderwijs
(regio 30-06, bestaande uit: U-V, Meierij, Maasland). Invoering van de zorgplicht voor het onderwijs. Een samenwerkingsverband van bestaande WSNSregio’s (Weer Samen naar School) om te komen tot één nieuwe organisatie met als doel om kinderen te behouden in het regulier onderwijs en te voorzien in ondersteuningsaanbod om dat mogelijk te maken. Voorheen was dat uitstroom naar REC 3 en 4 (lichamelijk/verstandelijk beperkt, gedragsstoornissen en langdurig zieken); deze twee voorzieningen moeten opgaan in dit samenwerkingsverband. De REC 1 en 2 (blind en doof) blijven gewoon bestaan. 6.2.2.
SVB (Samenwerkingsverband Voortgezet onderwijs Brabant-Noordoost).
Dit Samenwerkingsverband in de regio Oss, Uden en Veghel draagt zorg voor een dekkend stelsel van zorg in het VO. 6.2.3.
Regionaal overleg ROC de Leijgraaf
Inzake besteding WEB-middelen => Brabant Noordoost Oost (BNO-O) 6.2.4.
Stichting OOG
Uden-Veghel + Oss (als gemeente) Alle openbaar primair onderwijs valt onder deze stichting; dit is vormgegeven in een GR. 6.2.5.
RBL: regionaal bureau voor leerplicht (BNO-O)
dit overleg worden afspraken gemaakt over de doorstroming van leerlingen van VO naar ROC, informeert men elkaar over ontwikkelingen en stemt die waar nodig af. Er is een operationeel overleg en een strategisch overleg. 6.2.6.
Academische Opleidingsschool ‘Passie voor leren’
Dit geaccrediteerde en gesubsidieerde samenwerkingsverband van vier VO-scholen (de drie scholen van Rijk van Nijmegen en het Udens College) en drie opleidingsinstituten (HAN, RU en ESE) geeft vorm aan de opleiding van leraren. Hierin komen de begrippen leren, onderwijzen en opleiden samen, waarbij onderzoek op deze gebieden een belangrijk item is. 6.2.7.
Stichting Techniek = Troef.
(BNO-O, vermoedelijk breder) Deze stichting brengt de activiteiten met betrekking tot techniekpromotie binnen Noordoost-Brabant in kaart en zorgt voor ondersteuning, coördinatie en organisatie. 6.2.8.
Overleg VO – HO regio Nijmegen/Arnhem
In het regionale overleg in de regio Arnhem Nijmegen tussen VO en HBO participeert een vertegenwoordiger van de sectorleiding van HAVO/VWO. 6.2.9.
MAS-overleg (Maatschappelijke Stage)
Eindigt per 2014 a.g.v. regeerakkoord. Er is een stuurgroep die zorgt voor onderlinge afstemming met stagebieders, de vrijwilligerscentrale, de stagemakelaars en de planning in afstemming met het VO in Uden en Veghel. 6.2.10. ELOS (”Grensverleggend onderwijs”) Het Udens College is een erkende ELOS-school, waarbij internationaliseringtrajecten en een onderwijsprogramma dat hierop is afgestemd dienen te voldoen aan de standaard.
45
6.2.11. Match2gether Er is een gezamenlijk stageburo opgericht door de VMBO-scholen in Uden, Veghel en Schijndel, waarin via een databestand stages kunnen worden verdeeld en toegedeeld. Herkomst en doorstroom Het overgrote deel van de leerlingen van het Udens College woont in Uden. In 2010 was dat 72,5%. Ruim 11% woont in Zeeland, 6,2% in Boekel en 3,7% in Mill. De overige 6% komt onder andere uit Veghel, Langenboom en Reek. De meest genoemde opleidingsinstituten zijn in volgorde: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Radboud Universiteit Nijmegen, Avans Hogescholen en Fontys Hogescholen. Doorstroom naar en aansluiting bij/afstemming met het vervolgonderwijs: vanuit de sector VMBO stroomt het overgrote deel, 95% van de leerlingen, door naar de ROC’s in de regio: De Leijgraaf (Uden) 39%, Koning Willem I (Den Bosch) 18%, Eindhoven 10% en Nijmegen 7%. 3,5% stroomt door naar de HAVO en 0,5% gaat werken. Van de overige leerlingen zijn geen gegevens bekend. 6.3.
Cultuur
Voor de As50 is een inventarisatie uitgevoerd voor de regionale situatie van de cultuursector. Met de As50 is er een extra bestuurlijk kader en een instrument om partijen bij elkaar te krijgen en te betrekken bij de het in beeld brengen van toekomstige ontwikkelingen. De stakeholders en de ambtenaren ontmoeten elkaar en ideeën worden op een constructieve wijze gedeeld. Dit alles met open vizier. De (regionale) marktplaatsen voor cultuureducatie in Bernheze, Oss, Uden en Veghel zijn niet gefuseerd maar werken binnen het 3M overleg nauw met elkaar samen. Wel kan gesteld worden dat binnen de MIK-gemeenten er sprake is van een fusie tussen de marktplaatsen en is er in die gemeenten een aanspreekpunt ontstaan. Dit is per 1-1-2012 gerealiseerd. In Uden wordt waarde gehecht aan het behoud van een zelfstandige stichting voor de marktplaats om de onafhankelijkheid gestalte te geven. In Oss zit de marktplaats bij de bibliotheek en cultuurcentrum Muzelinck samen en is de marktplaats organisatorisch anders ingericht. De bibliotheken van Oss/Bernheze en Veghel zijn gefuseerd per 1-1-2011 en profileren zichzelf als een bibliotheek via de naamgeving bibliotheek Maasland. 2012 is door de bibliotheek Uden en de gemeente Uden gebruikt om voorbereidingen te treffen om te komen tot een fusie met de bibliotheek Maasland. De toetreding tot de bibliotheek Maasland heeft met terugwerkende kracht per 1-1-2012 plaatsgevonden. Per 1-1-2011 is er sprake van een fusie tussen MiK, Pieter Brueghel en het CVKU. Dit betekent dat er sprake is van één centrum voor de kunsten. Oss met de Muzelinck heeft aangegeven niet aan te sluiten, omdat er in Oss een relatie ligt met andere culturele instellingen in die gemeente. Een platform is opgericht per 1-1-2012, waarin alle musea vertegenwoordigd zijn. Op initiatief van de ambtelijke werkgroep As50 zijn partijen bijeen gebracht en is er een gezamenlijk museumpaspoort P(a)S-50 uitgegeven voor jongeren tot 12 jaar in het voedingsgebied. Dit is met een klein budget tot stand gebracht. Met een bezoek aan een van de musea kon een stempel worden verdiend en uiteindelijk kon men in aanmerking komen voor een Europees jeugdpaspoort. Het initiatief heeft geleid tot een structureel overleg tussen de musea. Het doel daarvan is meer gezamenlijke promotionele acties te ondernemen.
46
Het onderzoek naar mogelijk samenwerking tussen theaters is “bevroren” als gevolg van de besluitvorming in Uden om het theater te privatiseren en mede in stand te houden en het besluit in Veghel om een kunst- en cultuurcluster te bouwen met een theaterfunctie. Gelet op deze belangrijke ontwikkelingen binnen twee gemeenten is een pas op de plaats gemaakt in afwachting van verdere uitvoering van deze besluiten. Onderzoek is gedaan naar de mogelijkheid één regionale kunst- en cultuurnota uit te brengen. Geconstateerd is dat sectoraal dit plaatsvindt door de afstemming dan wel de fusie tussen instellingen, die in het werkgebied van de As50 functioneren. Het vaststellen van een algemeen kader, dat voor alle gemeenten van toepassing kan zijn, ligt niet voor de hand vanwege de verschillen op basis van inhoud en de lokale inkleuring, die niet kan worden gevat in één cultuurnota. Een onderdeel binnen de cultuursector, wat nog moet worden onderzocht, is de mogelijke samenwerking tussen de lokale omroep Uden-Veghel en Oss. Op basis van de laatste ontwikkelingen binnen de Mediawet is samenwerking dan wel fusie mogelijk en kan een regionale omroep ontstaan. Een verkennend onderzoek zal in het eerste halfjaar 2013 plaatsvinden. Stakeholders cultuur: 6.3.1. Cultuureducatie (centra voor de kunsten) De Muzelinck – centrum voor de kunsten – Oss/Bernheze CVKU – centrum voor de kunsten – Uden Pieter Brueghel – Centrum voor de kunsten – Veghel/St. Oedenrode MIK – centrum voor de kunsten – Veghel en 7 andere gemeenten De Eijnderic, cultuureducatie en cultureel centrum - Bernheze 6.3.2. Bibliotheekwerk Bibliotheek Veghel – Veghel (Maasland) Bibliotheek Uden – Uden Basisbibliotheek Maasland – Oss Basisbibliotheek Maasland – Bernheze 6.3.3. Marktplaatsen Stichting C – Marktplaats – Uden Plein 23 – Marktplaats – Veghel Marktplaats MIK – Veghel en andere gemeenten Eduforum, marktplaats Oss Cube – Marktplaats Bernheze
47
6.3.4. Musea Museum voor Religieuze Kunst – Uden Museum Jan Cunen en Stadsarchief – Oss Stadsgalerie De Compagnie – Veghel Industrieel erfgoedmuseum – Veghel Museum voor Vlakglas- en Emaillekunst, Ravenstein Voormalige Pronkkamer Uden i.v.m. de collectie Uden Kasteel Heeswijk – Heeswijk Meierijse Museumboerderij - Heeswijk 6.3.5. Theaters De Blauwe Kei - Veghel De Lievekamp - Oss De Pas – Heesch Markant – Uden 6.3.6. Overigen Stg. Beeldende kunst Oss/Lith Kunstgroep De Compagnie – Veghel De Bernhezer Kunstkring (BKK) – Bernheze Kunstexpositie Dertien Hectare – Bernheze 6.4.
Wonen
6.4.1. Woningmarkt De woningmarkt is een regionale markt, met daarin verschillende gradaties. Op de woningmarkt komen vraag en aanbod op regionale schaal bij elkaar. Uit het woningmarktonderzoek van Rabobank Uden-Veghel (2011) en uit de woningmarktverkenning (Rigo, 2009) komt naar voren dat de gemeenten Uden, Veghel, Boekel en de plaats Zeeland afzonderlijke woningmarkten zijn. Dit komt met name tot uitdrukking in de beleving van inwoners en belanghebbenden. De inwoners zijn honkvast en willen graag in hun bestaande gemeente blijven wonen. Veruit de meeste verhuizingen vinden dan ook plaats binnen de eigen gemeente (63% 2011). In welke mate de Udense woningmarkt een regionale markt is en wat we onder de ‘regio’ verstaan, leiden we onder andere uit de verhuisbewegingen. Woningmarktverkenning (Rigo, 2009) In de woningmarktverkenning (Rigo, 2009) is Uden als centrumgemeente gepositioneerd en de mate van binding van omliggende gemeenten met Uden bekeken.
48
Sociale binding: Op basis van verhuisstromen blijkt dat de gemeente Uden de meeste binding heeft met de gemeenten Veghel, Boekel, Landerd en Mill en Sint-Hubert. Het betreft hier een ‘beperkte’ binding van (5-10%). De sociale binding met de gemeente Bernheze is gering (2,5-5%). Met de overige gemeenten heeft Uden geen binding (< 2,5%).
Economische binding: Op basis van pendelstromen blijkt dat de gemeente Uden de meeste binding heeft met de gemeenten Landerd en Boekel. Het betreft hier ‘enige’binding (> 10%). De economische binding met de gemeenten Veghel en Mill en Sint-Hubert is ‘beperkt’ (5-10%) en de binding met de gemeente Bernheze is ‘gering’ (2,55%). Met de overige gemeente heeft Uden geen binding (<2,5%).
Bindingscore: Wanneer de economische binding en de sociale binding gecombineerd worden, blijkt dat alleen nog de gemeente Boekel ‘enige’ binding (>10%) heeft met de gemeente Uden. Veghel, Landerd en Mill en Sint Hubert hebben een ‘beperkte’ binding (5-10%) met Uden en Bernheze een ‘geringe’ binding (2,5-5%).
49
Woningmarktonderzoek Rabobank Uden-Veghel (2011) Uit het woningmarktonderzoek van de Rabobank komt naar voren dat de gemeente Uden tussen 2005-2009 een licht negatief migratiesaldo had. Er vertrokken meer inwoners dan erbij kwamen. Inwoners van de gemeente Uden vertrokken per saldo niet alleen naar de grote Brabantse steden en Nijmegen, maar ook naar de omliggende gemeenten Veghel en Boekel (en in mindere mate naar de gemeenten Landerd en Oss). Uit het woningmarktonderzoek valt af te leiden dat de gemeente Uden de sterkste sociale binding heeft met de gemeenten Veghel, Boekel en Grave en in mindere mate met de gemeenten Oss, Landerd en Mill en Sint-Hubert. CBS (2012) Uit CBS-cijfers over 2011 zien we dat de gemeente Uden de hoogste bindingscore heeft de gemeenten Veghel en in mindere mate met de gemeenten Bernheze, Boekel, Landerd en Oss (zie grafiek)
140 120 100 80 60 40 20 0
Vestiging vanuit Bernheze Boekel Cuijk Eindhoven 's-Hertogenbosch Landerd Maasdonk Mill en Sint Hubert Oss Schijndel Sint Anthonis Sint-Oedenrode Son en Breugel Veghel
Vertrek naar
6.4.2. Woningcorporaties In Uden zijn verschillende toegelaten instellingen (corporaties) actief, te weten: Area, Vestia en ZorgGoedBrabant. Area Area is de voornaamste corporatie in de gemeente Uden. Area heeft als werkgebied de gemeenten Uden en Veghel. Area heeft ongeveer 8.000 woningen in eigendom. Vestia (Zuid Nederland) Vestia is een landelijk toegelaten instelling. Vestia zuid Nederland beheert ongeveer 8.000 woningen verspreid over ruim 40 gemeenten. Waaronder de gemeenten Uden, Veghel, Vught, stMichielsgestel, Oss, Helmond, Eindhoven en Den Bosch. In de gemeente Uden hebben ze 60 woningen (kapelstraat) in bezit. ZorgGoedBrabant Het werkgebied van ZorgGoedBrabant wordt gevormd door de gemeenten Oss, Bernheze, Grave, Landerd, Maasdonk en Uden. De activiteiten van ZorgGoedBraband bestaan voornamelijk uit de exploitatie en de ontwikkeling van woonzorgcentra en servicewoningen. ZorgGoedBrabant heeft in Uden 29 wooneenheden in eigendom (Pastorie in Volkel en kruisherenklooster).
50
6.5.
Zorg en welzijn
De drie decentralisaties vanuit zorg die de Rijksoverheid na streeft, gaan over de uitvoering van de jeugdzorg, de participatiewet en de AWBZ. Mede door de hiermee samenhangende bezuinigingen, worden de decentralisaties in regionaal verband uitgewerkt. 6.5.1. Jeugd Het totale domein van jeugdzorg komt naar gemeenten; hierover is in het analyse document al iets gezegd. Dit betreft dus ook de doorontwikkeling van de al bestaande CJG-‘s (Centra voor Jeugd en Gezin). Een CJG is een brede netwerk organisatie, bestaande uit onder andere de consultatiebureaus, de zorgadviesteams (ZAT) van scholen, de GGD met de contactmomenten etc. Het CJG is daarmee tevens de toegang tot speciale zorg waarbij Bureau Jeugdzorg nu nog indicatiestellingen verzorgd. In Brabant Noordoost (BNO), bestaande uit Meijerij (Den Bosch, Schijndel, Vught, Boxtel, Heusden, St-Midielsgestel, Haren en St.-Oedenrode) Land van Cuijk (Cuijk, Boxmeer, Grave, Mill, St. Hubert, St. Anthonis) Maasland (Oss, Bernheze, Maasdonk) Uden-Veghel (Uden, Veghel, Boekel en Landerd) AWBZ:
in Brabant Noordoost-Oost (BNO-O) bestaande uit: Uden-Veghel, Land van Cuijk en Maasland
Participatiewet: in Brabant Noordoost-Oost (BNO-O) bestaande uit: Uden-Veghel, Land van Cuijk en Maasland. Noot: BNO-O is ook te omschrijven als ‘IBN-regio’. 6.5.2. AWBZ en Participatiewet Gedeeltelijk wordt het onderdeel participatie wet beantwoord via arbeidsmarktbeleid en economische ontwikkelingen. Bovendien is de wet weer uitgesteld naar 2015, dus kunnen we daar niet veel meer over zeggen dat dan dat we regionaal (als IBN-regio, BNO-O) samenwerken aan het behalen van de doelstelling: ‘schadelastbeperking’ door meer uitstroom, minder instroom en voorkomen uitval door tijdig inzetten van begeleiding. Positief geformuleerd: hoe kunnen we de periode ‘na school en voor pensioen’ zodanig inrichten dat iedereen een zinvolle dagbesteding heeft die zo veel als mogelijk voorziet in het verkrijgen van voldoende inkomsten om een zelfstandig Goed leven mogelijk te maken met mogelijkheid tot Ontmoeting (programma 3) en wat moeten we inzetten om (programma 2) om maximaal meedoen mogelijk te maken. De hele decentralisatie van met name AWBZ heeft tot gevolg dat ook het zorgkantoor (inkoper AWBZzorg) en de zorgverzekeraars onze gesprekspartners zijn. Dit wordt niet alleen op het niveau van BNO-O gedaan maar ook op lokaal niveau. Nieuwe producten die we uitdenken als antwoord op de decentralisaties, moeten aansluiten op hetgeen nog in de AWBZ blijft en op hetgeen overgaat naar de zorgverzekeraars vanuit de AWBZ. Niet alle taken gaan naar gemeenten, deels wordt het de verantwoordelijkheid van zorgverzekering, inclusief het risico dat zaken worden ondergebracht in aanvullende verzekeringen. Via de parapluovereenkomst die op regionaal niveau wordt uitgedacht, en verder via nog te ontwikkelen aanbestedingstrajecten onder begeleiding van o.a. BIZOB, moet op termijn worden voorzien in nieuwe inkoopafspraken.
51
In regionaal verband worden de volgende (AWBZ) onderwerpen besproken, dus voor BNO-O maar afgestemd binnen breedte van BNO: Toegang tot ondersteuning: van signaal/aanvraag tot en met plan van aanpak op uitvoering procesmatig zodanig inrichten dat alle regionale ketenpartners met elke gemeente op dezelfde wijze kunnen werken en van dezelfde formulieren/applicaties/dossier vorming gebruik maken ongeacht welke ingang (jeugd, werk of zorg) De CJG-lijn loopt dus gelijk met Wmo-lijn en/of arbeid/inkomenslijn. Opdrachtgeverschap: opstellen paraplu overeenkomst voor de regio BNO die werkwijze regelt (zie toegang) en aspecten als klanttevredenheid, kwaliteitsbewaking regelt. Doel is om te werken met vertegenwoordiging van aanbieders voor producten zodat we niet als elke gemeente afzonderlijk met ca. 60 aanbieders contracten hoeven aangaan met alle gevolgen van dien. Vervoer: de trainee van Uden zal voor de regio o.l.v. Uden een beleidsplan opstellen over lokale mobiliteit in aansluiting op provinciaal openbaar vervoer waarbij alle losse, huidige vervoersstromen (leerlingenvervoer, zwem- en sportvervoer, Wmo-vervoer etc.) worden meegenomen in de vertaling naar een nieuw mobiliteitsplan. De diverse lokale oplossingen (bijv. in Uden vrijwilligersvervoer) worden daarin meegenomen. Cijferanalyse (= inzet voor de regio van Bureau voor statistiek en onderzoek van de gemeente Oss): welke beleidsinformatie is nodig, wat kunnen we eenvoudig actueel houden (via CBS, CAK, GGD-monitoren etc.) en wat kan uit eigen bestanden worden gedistilleerd (analyse van afgegeven beschikkingen). Persoonlijke verzorging, hulp bij het huishouden etc.: welke nieuwe producten moeten we als gemeente n inkopen om te voldoen aan onze transitietaken en welke prestatie indicatoren kunnen we hier aan hechten (sturen op effecten). PGB, ZIN etc.: welke bekostigingsvormen zijn er nu voor een individuele voorziening, welke moeten er zijn en wat past bij de (regie-)mogelijkheden van een klant. Participatiecentrum: hoe kunnen we integrale ontmoetingscentra vormgeven voor kwetsbaren binnen het totaal aanbod aan ontmoeting (bijv. MFA) zodat deze uit hun isolement worden gehaald en van daaruit de volgende stap op de trede van de participatieladder kunnen zetten. In Uden is dat de uitwerking van het Plan van Aanpak regiegroep Wonen, Welzijn Zorg via de daarvoor nu in te richten werkgroepen. Buurtcloud: welke digitale hulpmiddelen passen bij de wensen van bewoners om ingezet te worden voor ondersteuning, sociale agenda etc. (het digitaal dorpsplein is een voorbeeld van een dergelijke applicatie. In Volkel en vanuit Visie2020 wordt in Uden de vraag opgepakt. Informele zorg: hoe kan de collectieve kracht van een wijk/buurt worden versterkt door gebruik te maken van de kennis en inzet van de bewoners van de wijk/buurt. Vooral gericht op ondersteuning van mantelzorgers. Communicatie: hoe kunnen we zorgen dat regionaal dezelfde boodschap landt m.b.t. gekanteld werken. Boodschap voor inwoners, interne organisaties en potentiële aanbieders (die we nu nog niet kennen) moet geformuleerd worden. Verschillen tussen de diverse gemeenten m.b.t. uitkomst van het traject (verstrekking van voorzieningen) kunnen niet worden voorkomen; procesgang moet wel met zelfde zorgvuldigheid doorlopen worden.
52
6.5.3. 'Samen in Zorg’ Dit is een vereniging die bestaat uit zorgpartners in de regio Oss- Uden-Veghel. Zij stellen zich ten doel de onderlinge samenhang van zorg tussen verschillende zorgaanbieders te verbeteren. Betere afstemming leidt tot effectievere en efficiëntere inzet van middelen en capaciteit in de zorg, en daarmee ook tot een betere zorg voor de patiënten. Keten afspraken onder ander over de volgende zaken: CVA-keten (CVA/hersenbloeding/herseninfarct Ziekenhuis Bernhoven BrabantZorg Thuiszorg Pantein BerneZorg Revalidatiecentrum Tolbrug GGZ Oost Brabant Interzorg Thuiszorg Vivent Zorggroep Dorus Netwerk Palliatieve Terminale Zorg (geen kans meer op herstel van aandoening, dus traject naar overlijden)
In het palliatief netwerk werken samen: Thuiszorg Verpleeghuizen in de regio/Retraitehuis Uden Hospices Vrijwilligersorganisaties (Vrijwillig palliatief-Terminale Thuiszorg) Ziekenhuis Bernhoven Instellingen voor bijzondere doelgroepen: Dichterbij en Palatijn-Dichterbij (intensieve zorg) GGZ Oost-Brabant Regionale behandelingsafspraken Verder zijn er tussen professionals in de regio werkafspraken gemaakt rond: Medicatieoverdracht Decubitusbehandeling (zorg bij doorliggen). Ketenzorg ontwikkeling Ketencoördinator Dementie en ontwikkeling van ‘whitelabel kundige’ (bedoeld om nieuwe taken vanuit decentralisaties te kunnen gaan uitvoeren) coach Samen in zorg RIGOM, Aanzet, Netwerk Geriatrie Samen in Zorg.
53
6.5.4. Wajong De binding tussen deze leden van de groep is alleen het hebben van een uitkering met deze naam; de verscheidenheid van de groep is net zo divers als een doorsnee gemeenschap. Samen met regionale partijen als MEE-NOB, onderwijs, Dichterbij, UWV en IBN wordt gezocht naar een sluitende aanpak voor deze jongeren om a) te voorkomen dat zij geen gebruik kunnen maken van hun talenten en b) alleen hun beperkingen worden gezien en daardoor hun participatie beperkt. Het is een project op de schaal van Uden maar de uitkomsten worden regionaal gedeeld (BNO) omdat het een uitwerking/verkenning is vanuit de overlap tussen de 3 decentralisaties (jeugd, participatiewet en transitie AWBZ). 6.6.
Veiligheid
Veiligheidsregio
Gemeenschappelijke Regeling Bestuurlijk Belang 6.6.1. Veiligheidsregio Brabant-Noord 20 gemeenten in Brabant-Noord (conform gebied politieregio). Portefeuillehouder: Burgemeester tevens lid Dag. Bestuur van de Veiligheidsregio De Veiligheidsregio heeft drie hoofdtaken: Regionale Brandweerzorg, Gemeenschappelijke Hulp bij rampen en Ongevallen(GHOR) Meldcentrum voor politie.
54
6.6.2. Stichting Regionaal Veiligheidshuis Maas en Leijgraaf Samenwerking tussen gemeente/politie/ justitie en maatschappelijke partnerts op het terrein van: Jeugd, huiselijk geweld, veelplegers en nazorg. Toelichting: Brabant-Noord: 20 gemeenten: Boekel, Bernheze, Boxmeer, Boxtel, Cuijk, Grave, Haaren, ‘s-Hertogenbosch, Heusden, Landerd, Maasdonk, Mill, Oss, Schijndel, Sint Anthonis, SintMichielsgestel, Sint-Oedenrode, Uden, Veghel en Vught. 6.6.3. Brabant-Noordoost 13 gemeenten: Boekel, Bernheze, Boxmeer, Cuijk, Grave, Landerd, Maasdonk, Mill, Oss, Sint Anthonis, Sint-Oedenrode, Uden en Veghel. 6.6.4. Regionale samenwerking vanuit Uden Basisteam Maas en Leijgraaf Integrale veiligheid: Basisteam werkgroep; ambtelijk (adviseur integrale veiligheid) + politie en OM Bestuurlijk: basisteam driehoek; burgemeesters, politie en OM Ambtelijk overleg De Leijgraaf (Uden, Boekel, Veghel en Landerd) over afstemming en hulp bij incidenten- en rampenbestrijding. 6.6.5. Noordoost Brabant (19/20 gemeenten) Huiselijk geweld: regiegroep met gemeenten (vertegenwoordiging) + instellingen ambtelijk overleg ter voorbereiding regiegroep bestuurlijk overleg Veiligheidsregio Noord: Bestuurlijk overleg (AB en DB) Diverse Ambtelijke deelnames aan regionaal overleg crisiscommunicatie, regionaal crisisplan, AOV-overleg in veiligheidsregio, incidenteel op thema/onderwerp bv vliegbasis Volkel Politie-eenheid Brabant Oost (per 1 januari 2013 i.v.m. nationale politie; 41 gemeenten uit Brabant Noord en Brabant Zuidoost) Veiligheidsoverleg (AB) en Bestuurlijke regiegroep (DB) Ambtelijk Overleg Integraal veiligheidsbeleid Mogelijke deelname aan bestuurlijke of ambtelijke werkgroepen afhankelijk van thema 6.6.6. Samenwerkingsverband Regionaal Informatie Expertise Centrum (RIEC) Gemeente Uden financiert het RIEC inzake de aanpak georganiseerde criminaliteit. Naast de financiering past de gemeente Uden bestuurlijke maatregelen toe op het moment dat er sprake is van georganiseerde criminaliteit.
55
Maatschappelijke opgaven Gemeenten krijgen steeds meer taken op het gebied van veiligheid. Het is van belang dat de aanpak van veiligheidsproblemen door gemeenten gezamenlijk worden aangepakt. Door samen te werken ontstaat eenzelfde aanpak waardoor een waterbedeffect van criminele activiteiten getracht wordt ter voorkomen. Een van de belangrijke thema’s waarop wordt samengewerkt is georganiseerde criminaliteit (mensenhandel, hennepteelt, witwas prakijken, aanpak1% motorbendes) 6.7.
Burgerparticipatie
Burgerparticipatie in de gemeente Uden laat zich het beste uitleggen aan de hand van de werkwijze van de gebiedsplatforms en het visietraject Udenaar de Toekomst 6.7.1. Gebiedsplatforms Uden kent 7 gebieden en elk gebied heeft een gebiedsplatform. De Dorpsraden in Volkel en Odiliapeel zijn ook een gebiedsplatform maar noemen zichzelf Dorpsraad. Taak van de gebiedsplatforms is vastgelegd in de Paricipatieverordening: gebiedsplatforms worden betrokken bij de ontwikkeling en uitwerking van gemeentelijk beleid op gebiedsniveau. Zij adviseren het College over de communicatie met de bewoners in hun gebied. 6.7.2. Regionale afstemming/contacten en werkwijze buurgemeenten De gemeente Uden heeft voor gebiedsgericht werken gekozen om vorm te geven aan burgerparticipatie, onderdeel van prestatieveld 1 van de WMO. In regionaal verband is er gewerkt aan een visie op de WMO. De uitwerking van deze visie gebeurt met lokale inkleuring. Er is dan ook geen regionale afstemming over de werkwijze van de gebiedsplatforms. In de praktijk zou dat ook heel lastig zijn omdat iedere gemeente burgerparticipatie op zijn een eigen manier georganiseerd heeft. Zowel binnen de organisatie als met de externe partners. De gemeente Oss werkt bijvoorbeeld wijkgericht. Elke wethouder is verantwoordelijk voor ‘zijn’ wijken; wijkraden hebben budget om naar eigen inzicht zaken in de openbare ruimte aan te pakken en het netwerk met maatschappelijke partners is bestendigd. Bij de gemeente Veghel valt de wijkambtenaar direct onder de gemeentesecretaris. Wel maakt de gemeente Uden deel uit van een netwerk Dorpsgericht Werken waar ambtenaren van gemeentes van vergelijkbare grootte kennis en ervaring delen.
56
6.7.3. Praktijk Platform en UdenaardeToekomst Er is bewust voor gekozen om de platforms zelf te laten hun platform in te laten richten. De vorm, organisatie en cultuur van elk platform is dan ook verschillend. De platforms bestaan uit betrokken bewoners uit het gebied die elk hun expertise, kennis, ervaring en kijk op hun leefomgeving hebben en meenemen. De leefbaarheidsmedewerkers van Area en de sociaal werkers van Vivaan zijn vaste partners in de overleggen met de gebiedsplatforms. Dit komt de onderlinge samenwerking tussen alle partijen ten goede en dit draagt een ieder ook weer uit. Ook in de contact met bewoners. Op deze manier bewerkstellig je draagvlak binnen een buurt/wijk/gebied. Ook maken de partners gebruik van elkaars netwerk. Zo zie je dat een aantal mensen die actief zijn binnen Udenaar de Toekomst ook lid zijn van een gebiedsplatform. De bestaande netwerken leren elkaar kennen en er ontstaan nieuwe netwerken. De kracht van de platforms en Udenaar de Toekomst bestaat eruit er samenwerking ontstaat tussen publieke en private partijen. Er ontstaat samenwerking die gefaciliteerd wordt door de gemeente waardoor bewoners zelf werken aan het realiseren van die zaken die voor hun buurt/wijk/gebied belangrijk zijn. Zo wordt er een verbinding gelegd tussen de vragen en behoeften van de Udense gemeenschap en de gemeentelijke prioriteiten. Er zijn een aantal factoren die maken dat burgerparticipatie slaagt of niet, zoals transparante overheid, faciliterende ambtenaren, bewoners tijdig betrekken, ruimte geven aan publiek-private ontwikkelingen, vertrouwen hebben in bewoners, participatie zo lokaal (buurt/wijk/gebiedsniveau) mogelijk organiseren. De schaalgrootte van de gemeente is daar niet de belangrijkste van. 6.8.
Dienstverlening
Belangrijke ontwikkelingen in de dienstverlening aan burgers en bedrijven van de gemeente zijn: Vermindering regeldruk, transactie met de overheid wordt eenvoudiger; Zelfredzaamheid van de burger of bedrijf is uitgangspunt; Aanbieden van één ingang voor alle diensten aan burgers en bedrijven met de nadruk op de digitale dienstverlening (de andere kanalen zijn ondersteunend hierop). Organisatie van de dienstverlening Dienstverlening kan (in de toekomst) voor het grootste deel tijd en plaats onafhankelijk worden aangeboden via internet. Op dit moment zijn 85 digitale producten actief op de website van de gemeente Uden. In de komende jaren wordt dit fors uitgebreid met die transacties die gestandaardiseerd kunnen worden afgehandeld. Alleen de complexe, meervoudige vragen worden in de toekomst nog in een face-to-face contact afgehandeld. Hierbij moet gedacht worden aan complexe zorgvragen, bedrijfsvestigingen, burgerzaken producten waarbij vaststelling van identiteit van belang is, etc. De ondersteuning aan klanten door middel van telefonie kan plaats onafhankelijk tijdens bedrijfsopenstelling worden georganiseerd. Een centraal callcenter in een regio behoort tot de mogelijkheden. De burger of het bedrijf maken gebruik van dezelfde informatie systemen als de medewerker van het callcenter. Als blijkt dat de vraag niet standaard kan worden afgehandeld wordt een afspraak gemaakt voor een face-to-face afspraak. De balie/face-to-face dienstverlening moet zo dicht mogelijk bij de klant worden georganiseerd, bij voorkeur op een plaats waar de klant toch al is. Het is daarom niet noodzakelijk om alle meervoudige en complexe vragen in het gemeentehuis te laten plaatsvinden. Te denken valt aan een MFA of school.
57
In het vakjargon van de gemeentelijke/overheids dienstverlening wordt gesproken over click-callface benadering. Door standaardiseren het internet als voorkeurskanaal inrichten (click), ondersteund door inzet van telefonie (call). Voor ingewikkelde vragen houden we een maatwerk en gespecialiseerde aanpak in een face-to-face contact. Het is de bedoeling dat mensen thuis hun zaken gaan regelen met de gemeente. Informatie, producten en diensten die burgers en bedrijven aan de gemeente vragen, gaan we leveren, zo veel mogelijk in 1 klantcontact op een voor de burger begrijpbare en logische manier. Website is 1 (click) Telefoon is 2 (call) Persoonlijk contact is 3 (face) Voorwaarden Actuele en juiste informatievoorziening website en klantcontactmodule. Deze informatie wordt gebruikt voor informatie voorziening aan de klant via internet en telefonie. Vereenvoudiging van regels en standaardisering helpen om informatievoorziening op een goede manier te beheren. De meeste informatie geldt voor alle gemeenten gelijk, er is een beperkte hoeveelheid specifieke Udense informatie. De algemene standaard informatie kan op een regionaal niveau efficiënter en goedkoper worden beheerd. Adequate ICT voorzieningen. Het beheren van de informatiesystemen en de ICT technische infrastructuur op het kwalitatief hoge niveau dat is vereist voor de digitale dienstverlening vergt een grote investering van een gemeente. Het beheer is efficiënter in te richten als componenten standaard zijn en voor een grote schaal (bovenlokaal) worden ingezet. Dus een versmalling van het aantal te beheren onderdelen en een vergroting van het gebruik per onderdeel. Regionaal afgestemd beleid met standaard werkprocessen. Dit geldt zowel voor het sociale domein als het ruimtelijke domein. Veel uitvoering van dienstverlening vindt op een hoger regionaal niveau plaats (denk hierbij bijvoorbeeld aan de regionale omgevingsdienst, jeugdzorg en GGZ). Het werkproces start bij het contact (click, call of face) van de burger of het bedrijf en moet vloeiend doorlopen tot aan de uitvoering. Er vindt ook lokale afhandeling van dienstverlening plaats. Te denken valt aan burgerzakenproducten en bestemmingsplaninformatie. Huidige samenwerkingsverbanden op gebied van dienstverlening 6.8.1. Uden-Veghel De telefooncentrales van de gemeenten Veghel en Uden zijn gelijk. Dit betekent dat de beide callcenters van dezelfde apparatuur gebruik maken. Samenvoegen van de beide teams is technisch eenvoudig te realiseren. De gemeente Veghel en Uden voeren allebei in september 2013 het ‘alleen op afspraak werken’ in. De werkwijze van de beide afdelingen worden steeds meer op elkaar afgestemd. Er is een glasvezelverbinding gerealiseerd tussen de gemeentehuizen van Veghel en Uden. Hiermee kan worden samengewerkt op gebied van beheer en gebruik van systemen. Bij de vervanging van onze technische infrastructuur is aangesloten op die van Veghel. 6.8.2. Uden-Veghel-Bernheze-Oss (AS50) Er is overleg over dienstverlening met als doel elkaar te informeren over ontwikkelingen. Daar waar mogelijk worden zaken uitgewisseld of samen gedaan. Dit overleg is vrijblijvend.
58
6.8.3. Regio NoordoostNoord Brabant Onder leiding van de gemeente Den Bosch werken we in deze regio samen aan de aanschaf van het nieuwe informatiesysteem voor de mGBA. Herkomst van klanten Omdat klanten niet vrij kunnen kiezen met welke gemeente ze hun zaken willen doen is niet aan te geven welke voorkeur klanten hebben. In Uden hebben we geen ervaring met decentraal aanbod van balie dienstverlening. We hebben geen informatie over de maximale afstand, die een burger of bedrijf wil afleggen voor een transactie met de overheid. Het is dus niet te bepalen of het aantal baliepunten bij samenwerking in de regio verminderd kan worden. Aantal transacties Uden 2010
2011
2012
Balie
46.000
47.000
41.000
Internet
5.000
6.000
9.000
Telefoon
200.000
168.000
(nog niet beschikbaar)
ICT beheer in Uden: Schaalvergroting in ICT heeft een positieve invloed op de snelheid van de ontwikkeling van de dienstverlening.
59
6.9.
Financiën
Let wel: De gebruikte informatie is de meest actuele informatie die als zodanig opgenomen is in de Programmarekening 2012, die op 21 mei a.s. na controle door de huisaccountant vrij gegeven wordt aan de leden van de Raad. Graag zorgvuldig omgaan met deze informatie Hoe staat de gemeente Uden er financieel voor? De gemeente Uden staat er financieel redelijk goed voor. Deze conclusie kunnen we trekken door te kijken naar de volgende onderdelen Materieel evenwicht in de begroting Programmabegroting 2013 is structureel in evenwicht. Dit betekent dat we in staat zijn om meerjarig (tot en met 2016) de structurele lasten te dekken met structurele baten. Onze financieel toezichthouder de Provincie Noordbrabant heeft dan ook goedkeuring gegeven aan deze begroting (repressief toezicht) Ontwikkeling vermogenspositie De gemeente Uden wil sturen op risico’s en weerstandsvermogen. Belangrijk hierbij is ook de ontwikkeling van de vermogenspositie van onze gemeente. De vermogenspositie heeft betrekking op de incidentele weerstandscapaciteit. In onderstaand overzicht is duidelijk zichtbaar hoe het vermogen zich ontwikkelt.
60
In de grafiek is zichtbaar dat de reserve positie van de gemeente Uden sinds 2009 flink is afgenomen. Dat geldt zowel voor de bestemmingsreserves als voor de algemene reserve. De vermogenspositie in 2012 nagenoeg gelijk is aan de positie in 2011. Dit is de resultante van een gedegen en verantwoord financieel beleid. Wij zijn ons bewust van de landelijke economische ontwikkelingen en weten ook dat die een negatieve invloed kunnen hebben op onze vermogenspositie. De verwachting is dat de vermogenspositie in 2013 verder zal afnemen Weerstandsratio’s (risico’s versus beschikbare middelen) Risicomanagement heeft een belangrijke plek binnen de planning en control cyclus van de gemeente Uden. De financiële positie wordt onder meer bepaald aan de hand van de weerstandsratio waarbij de risico’s afgezet worden tegen de beschikbare middelen. De ratio wordt gebruikt als sturingsinstrument. Met de raad is afgesproken dat we minimaal in staat willen zijn om alle risico’s op te vangen met beschikbaar vermogen. Dit betekent dat onze weerstandsratio’s minimaal 1 moeten zijn. Onderstaand de ontwikkeling van onze ratio’s. Eerst een overzicht van de incidentele ratio en daarna de structurele ratio De verhouding tussen de ratio, weerstandsvermogen en risico is als volgt: weerstandscapaciteit Ratio
=
_____________________
weerstandsvermogen risico’s
61
Toelichting ontwikkeling incidentele ratio De werkelijke ratio is toegenomen ten opzichte van de ratio in 2011 (2,32 in 2012 versus 1.84 in 2011). Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de incidentele risico’s zijn afgenomen ten opzichte van 2011. Dit als gevolg van de verschuiving tussen incidentele en structurele risico’s. Het weerstandsvermogen is nagenoeg gelijk gebleven. Doorkijk naar de toekomst Ondanks dat de incidentele ratio boven de gestelde norm (tussen 1 en 2) valt, constateren we dat er veel factoren zijn die deze ratio direct negatief kunnen beïnvloeden. Denk hierbij aan afboekingen vanuit de grondexploitatie, het niet halen van bezuinigingstaakstellingen, toename van de incidentele risico’s en negatieve resultaten in afwijkingenrapportages. Om het weerstandsvermogen op niveau te houden zullen bij de voorbereiding van de Programmabegroting 2014 de volgende stappen genomen worden: Actief sturen op het realiseren van de bezuinigingen doormiddel van de bezuinigingsmonitor; Extra kritisch kijken naar B&W voorstellen waarbij als dekking de algemene reserve wordt genoemd; Bestemmingsreserves kritisch screenen en waar mogelijk vrij laten vallen ten gunste van de algemene vrije reserve; Bestemmingsreserves koppelen aan de algemene vrije reserve; Eventuele overschotten direct toevoegen aan de algemene vrije reserve. Risico inventarisatie Uit de risico inventarisatie is gebleken dat de gemeente Uden voor € 8,6 miljoen aan incidentele risico’s loopt. Deze zijn hieronder grafisch weergegeven.
62
Algemene opmerking In totaliteit zijn de incidentele risico’s per 31 december 2012 met € 2,5 miljoen afgenomen ten opzichte van 2011. Dit is het gevolg van de verbeterslag die is gemaakt ten aanzien van het risicomanagement. Er is kritisch gekeken naar de rubricering van structurele en incidentele risico’s. Dit heeft geresulteerd in een verschuiving tussen incidentele en structurele risico’s. De structurele risico’s zijn in totaal toegenomen met € 3 miljoen terwijl de incidentele risico’s in totaal zijn afgenomen met € 2,5 miljoen.
De werkelijke structurele weerstandsratio is afgenomen van 1,99 naar 0,67 in 2012 en valt daarmee onder de gestelde norm. De belangrijkste reden hiervoor is de toename van de structurele risico’s met ongeveer € 3 miljoen. Dit verklaart ook het verschil tussen de werkelijke en de begrote ratio in 2012. In 2012 heeft een verbeterslag plaatsgevonden ten aanzien van het risicomanagement. Het doel is om risico’s steeds meer strategischer te gaan benaderen. Hierbij is ook kritisch gekeken naar de rubricering van incidentele en structurele risico’s. Dit heeft geresulteerd in een toename van structurele risico’s en een afname van incidentele risico’s. De begrote structurele ratio is 2012 van 5,42 is opvallend. Deze hoge ratio wordt veroorzaakt door een gewijzigde manier van berekenen van de onbenutte belastingcapaciteit per 1 januari 2012. Doorkijk naar de toekomst De verwachting is dat de structurele ratio ook in 2013 onder druk zal staan. De invloed op de structurele ratio is beperkt. De acties die we als gemeente kunnen nemen om de ratio te verbeteren, worden nu ondernomen. We zullen vooral de beheersingsmaatregelen aanscherpen zodat de risico's verminderd zullen worden.
63
Risico inventarisatie Uit de risico inventarisatie is gebleken dat de gemeente Uden voor ruim €4 miljoen aan structurele risico’s loopt. Deze zijn hieronder grafisch weergegeven.
Algemene opmerking In totaliteit zijn de structurele risico’s per 31 december 2012 met € 3 miljoen toegenomen ten opzichte van 2011. Dit is het gevolg van de verbeterslag die is gemaakt ten aanzien van het risicomanagement. Er is kritisch gekeken naar de rubricering van structurele en incidentele risico’s. Dit heeft geresulteerd in een verschuiving tussen incidentele en structurele risico’s. De structurele risico’s zijn in totaal toegenomen met € 3 miljoen terwijl de incidentele risico’s in totaal zijn afgenomen met € 2,5 miljoen.
64
65
