Het verhaal
‘instal-leren’
Het kunstwerk op de rotonde: is het een installatie, een assemblage of een beeldhouwwerk? Vergelijken met ‘kunstinstallaties’ of ‘art-installations’ op internet. Meteen de hedendaagse maatschappelijke impact inzien. Zo’n gedrocht van ijzer en hout en plastic en … is voor een jonge tiener bijzonder uitdagend. De bezorgdheid van de leerkracht gaat dan ook niet direct uit naar de creatieve realisatie van zo’n kunstwerk maar wel: hoe toom ik die ‘kunst’-bende in en begeleid ik ze in het wordingsproces van hun (kleine) kunstinstallatie? Inderdaad, dat gaat met het stappenplan van ‘instal-leren’. Eerst kennismaken met kunstinstallaties, daarna groepjes vormen (3 ll.) op basis van het gekozen thema. Met een verantwoordelijke logistieke taak is iedereen vanaf punt nul betrokken. Dan in groep overleggen, schetsen, materiaal bespreken, verbindingstechnieken bedenken en: wie brengt wat mee. Een levensgrote schets met houtskool en kleurkrijt maken. Daarna een poos de groep doorbreken en ieder maakt individueel, in volle concentratie en rust, een 2D-voorstelling (pespectiefzicht, dieptezicht) van de installatie. Opnieuw samen, vergelijken en in groep de werkelijke 3D-uitvoering creëren en realiseren. Het ‘ding’ krijgt een naam, een plaats in de school of op een expositie. Verbazend welke impact zo’n ‘creatief rommeltje’ heeft op het jeugdig kunstzinnig leven. Maar dat is natuurlijk, weet de leerkracht, dankzij het proces. U vraagt voor de expositie natuurlijk ook enkele (installatie)gidsen. Wedden dat de bezoekers nog nooit zo’n visueel wereldbeeld konden ervaren?
Het leerlingendocument -Initiatie (recto) Hier stap je samen met je leerlingen in de opgave. In een breed overzicht leggen uw leerlingen de basis voor een creatieve actie. Ze kaderen de opgave binnen hun leefwereld en de voor hen herkenbare maatschappij. U kan als leerkracht deze initiatie verder verdiepen. -Stappenplan (verso) In het stappenplan wordt de opgave procesmatig ontrafeld. De leerlingen lezen en realiseren in chronologische volgorde van de opgave. Je kan het stappenplan aanpassen aan de eigen specifieke situatie.
Kopieer het leerlingendocument op een dubbelgeplooid A3-blad. De initiatie op pagina 1, het stappenplan op pagina 2, pagina 3 en 4 bieden ruimte aan voorontwerpen en schetsen. Het A3-blad is tegelijk portfolio voor alle verdere voorbereidingsmateriaal. De jaarplanning Je merkt meteen dat het jaarplan identiek loopt met het stappenplan. U beschikt dus meteen over een concreet en werkbaar document. De cijfers onderaan elke stap verwijzen naar de gerealiseerde eindtermen. De voorgestelde planning is een basis. U kan zelf aanpassen aan de eigen specifieke situatie.
Poweb-lesprojecten 2010-02 ‘instal-leren’ ©
initiatie
‘instal-leren’
Een installatie … waar denk je aan? ……………………………………………………….. Een kunst-installatie… waar denk je aan? ………………………………………………... Weet je een kunstinstallatie staan? Ja/neen Waar?........................................................ Op verkeersrotonde’s zie je soms kunstinstallaties met een verdoken reclameboodschap. Dat komt omdat de installatie gesponsord werd door een bedrijf. De kunstenaar moet dan in opdracht van het bedrijf een kunstwerk maken. Dat heeft een voordeel ………………………………………………………………………. maar ook een nadeel ………………………………………………………………………… Ken jij in je regio zo’n gesponsord kunstwerk met verdoken reclame? Ja – neen. Waar ?…………………………………………………………………………………………… Bekende installatiekunstenaars Damien Hirst, Pascale Marthine Tayou, Ilya Kabakov, Franz West, Johan Tahon. (kijk even op google - afbeeldingen: ‘installatiekunst’ of ‘art installation’)
3 namen van installatiekunstenaars
hun kunstinstallatie (de titel)
…………………………………………. …………………………………………. ………………………………………….
…………………………………………… ………………………………………….... …………………………………………...
Een kunstinstallatie is een verzameling van materialen die op een bepaalde manier zijn geordend (compositie). Heel het werk draagt een hedendaagse maatschappelijke boodschap uit. Het is niet altijd gemakkelijk om die boodschap te ontdekken… maar laat je fantasie werken. Zo dadelijk beginnen jullie aan de eigen kunstinstallatie. De groepjes kunnen nu gevormd worden. Zet je samen aan tafel en verdeel eerst de logistieke taken. Het creatieve proces begint pas op de volgende pagina. Eerst duidelijk afspreken. Goede afspraken maken goede vrienden. Ieder groepslid werkt actief mee aan het hele proces. Telkens is één van jullie verantwoordelijk voor het bijhouden (niet het meebrengen of het maken) van: verantwoordelijke
-de nota’s -de schetsen, voorontwerpen -het materiaal -de bevestigingsmiddelen -afwerkingsmiddelen (verf, papier…) -tentoonstelling
…………………………………….. ……. …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… ……………………………………………
(soms ben je verantwoordelijk meerdere elementen)
Klaar? Draai dan dit blad om en stap in de wereld van de installatiekunst.
Poweb-lesprojecten 2010-02 ‘instal-leren’ ©
stappenplan
‘instal-leren’
In kleine groepen een kunst-installatie realiseren geënt op actualiteit. Stap
Doen
01
Kennismaken -Kennismaken met installatiekunst -De groepsindeling maken
02
Overleggen en noteren -Het thema bepalen dat jullie willen ‘uitbeelden’. -De vorm, de kleur, de compositie bedenken. -Het nodige materiaal bespreken. -De afmetingen van het werk bepalen. -Bevestigingsmiddelen en hulpmiddelen noteren. -Wie brengt wat mee?.
03
Voorontwerp -De installatie ontwerpen en uittekenen op een heel groot blad. -Gebruik houtskool, krijt, stiften … -Een originele titel bedenken.
04
2D-voorstelling -Ieder werkt apart. -Een 2D-voorstelling van de installatie maken. -Gebruik het perspectief (handboek blz. 4-5-6)
05
3D-realisatie -Groepswerk. -De installatie realiseren en plaatsen. -Rustig werken met respect voor de omgeving. -Zorgen voor een correcte presentatie.
06
Bezoeken -Elkaars creaties bezoeken, bespreken en evalueren in de klas.
07
Het publiek -Een expositie opzetten, de bezoekers rondleiden en uitleg geven.
Productevaluatie
Poweb-lesprojecten 2010-02 ‘instal-leren’ ©
Zelf-evaluatie
Procesevaluatie
jaarplan
‘instal-leren’
VOET-context Gezien de intensiteit van het groepswerk is hier de context socio-relationele ontwikkeling van toepassing. Leerlingen worden verondersteld (onder begeleiding) een eenduidige werkbare situatie op te zetten waarbinnen elk groepslid een quasi evenwaardige verantwoordelijkheid draagt. Daarnaast is, afhankelijk van de gekozen thematiek van de opdracht, een diversiteit van contexten aanwezig. Het domein ‘leren leren’ kadert in het planmatig opzetten van het groepswerk en in de progressieve opbouw van de opdracht. De leerlingen worden veronderstelt dit onder begeleiding in groep te kunnen. Lestijden
Onderwerp/thema
Beeldelementen
Techniek - Materiaal
Kunstbeschouwing
Werkvorm
01 Kennismaken
Kunstinstallaties bekijken en bespreken
Gebruikte technieken en materialen herkennen en benoemen.
Hedendaagse kunst Installaties
Onderwijsleergesprek
01-02-03-16 02 Overleggen en noteren
Schetsen
Noteren, taakverdeling opmaken
idem
Groepswerk
17-18 03 Voorontwerp
Levensgroot tekenen
Papier, potlood, houtskool, krijt, stiften…
idem
Groepswerk
5-6-8-9-17-18 04 2D-boorstelling
Perspectief
Naar keuze, bij voorkeur verf
idem
Individueel werk
5-6-7-8 05 3D realisatie
Ruimtelijke compositie
Werd gekozen in het overleg
idem
Groepswerk
5-6-7-8-9-17 06 Bezoeken
Afgewerkte kunstinstallatie
idem
Evaluerend klasgesprek
10-12-13-14-15-16 07 Het publiek
Afgewerkte kunstinstallatie
idem
Evaluerend gesprek met derden
12-13-14-18 Evalu.
De jaarplanning aanvullen en aanpassen naar de eigen specifieke situatie
Poweb-lesprojecten 2010-02 ‘instal-leren’ ©
Vakoverstijgend
Foto’s
‘instal-leren’
Hier verschijnen kortelings de foto’s van ‘instal-leren’
Poweb-lesprojecten 2010-02 ‘instal-leren’ ©
