Twin Peaks II Bedreiging of opportuniteit?

Twin Peaks II Bedreiging of opportuniteit? Tom Van Dyck 6 februari 2014

T: 02 551 15 51 M: 0491 340 782 E: [email protected]

Brussels • London - www.liedekerke.com

Hoe beletten dat het misgaat?

Wat kan Liedekerke Banking voor u betekenen?

Know-how: Nieuwsbrieven en trainingen

Adviesverlening: Documenten en procedures

Onderhandelingen: Met klanten of de FSMA

Litiges: Uw rechtszaak winnen


Thierry Tilquin Head Corporate & Finance [email protected] +32 2 551 15 47

Tom Van Dyck Partner Banking [email protected] +32 2 551 15 51 (direct) +32 491 34 07 82 (mobile)

Jan Vincent Lindemans Partner Banking [email protected] +32 2 551 15 58

2

Twin Peaks II – Bedreiging of opportuniteit?



(Wanneer) wordt u geïmpacteerd?



Zijn de nieuwe regels een bedreiging of opportuniteit?





3


Wie wordt geïmpacteerd?

In werking?

Verzekeringsondernemingen

30 april 2014

Verzekeringstussenpersonen

30 april 2014

Tussenpersonen in bank- en beleggingsdiensten

30 april 2014


4


Onderscheid qua aansprakelijkheid

Aansprakelijkheid

Verzekeringsonderneming

Verzekeringsonderneming

Verbonden verzekeringsagent

Verzekeringsonderneming, behalve in geval van manifeste tekortkoming

Niet-verbonden verzekeringsagent/verzekerings makelaar

Gedeelde verantwoordelijkheid met de verzekeringsonderneming conform het gemeen recht

Verzekeringssubagent

Verzekeringsagent/ verzekeringsmakelaar



Onderscheid qua producttype 

Onderscheid:  De spaarverzekeringen (tak 21, 22, 26) en de beleggingsverzekeringen (tak 23)  De verzekeringen andere dan de spaarverzekeringen of beleggingsverzekeringen (in essentie de verzekeringen niet-leven)



Uigesloten categorieën:  Pensioenen  Grote risico’s (gedeeltelijke uitsluiting)  De verzekeringen uitgesloten door de wet Cauwenberghs



Februari 2014



Koninklijke besluiten

Maart 2014



FSMA Circulaire

April 2014



FSMA FAQ

Mei 2014



FSMA reglement (documentenbeheer)

Augustus 2014



FSMA reglement (inducements; rapportering)


7


 Koninklijke besluiten Februari 2014 Coëxistentie met andere nieuwe beperkingen ? « Koninklijk bepaalde informatieverplichtingen  FSMA Circulaire Maart 2014 besluit betreffende bij de commercialisering van financiêle producten bij nietprofessionele cliënten »  FSMA FAQ April 2014 Voorwerp : Overhandiging van een informatiefiche aan de cliënten en reglementering van de reclame (minimumvermeldingen; regels met betrekking tot het vermelden van historische, gesimuleerde en  FSMA Mei 2014 toekomstige rendementen; het reglement voorzien (documentenbeheer) van voorbeelden; vergelijkingen tussen producten; enz) Augustus 2014



FSMA reglement (inducements; rapportering)


8


 Koninklijke besluiten Februari 2014 Coëxistentie met andere nieuwe beperkingen ? « Reglement van de FSMA betreffende het  FSMA Circulaire Maart 2014 commercialiseringsverbod van bepaalde financiële producten aan niet-professionele cliënten »  FSMA Voorwerp April 2014: « Het is verboden omFAQ in België beroepshalve […] te commercialiseren aan één of meerdere niet-professionele cliënten: een verhandelde levensverzekering, een financieel product waarvan het rechtstreeks of onrechtstreeks afhangt van een of  FSMA reglement (documentenbeheer) Meirendement 2014 meerdere verhandelde levensverzekeringen of een financieel product waarvan de onderliggende activa geheel of voornamelijk bestaan uit een of meerdere verhandelde levensverzekeringen » Augustus 2014  FSMA reglement (inducements; rapportering)


9


Maar wat is de houdbaarheid van dit « Belgische » kader? Februari 2014 Op 14 januari 2014 werd immers –na jarenlange onderhandelingen– een politiek akkoord bereikt over MiFID II en IMD II Maart 2014 « The new regime also provides for strengthened conduct rules such as an extended scope for the appropriateness tests and reinforced information April 2014 to clients. Independent advice is clearly distinguished from non-independent advice and limitations are imposed on the receipt of commissions (inducements). […] [T]he new framework also covers structured deposits and amends the Insurance Mei 2014 Mediation Directive (IMD) to introduce some rules for insurancebased investment products » Augustus 2014

(Michel Barnier, 14 januari 2014)


10












11

Wat zijn de nieuwe regels? Overzicht Wat zijn de nieuwe regels?

Impact?

Loyauteitsplicht

Laag

Belangenconflicten

Hoog

Aandachtspunt; maar wellicht zonder LAGE IMPACT Informatie moet correct, duidelijk en niet misleidend zijnop de Medium impact organisatie Verplichting om passende informatie te verstrekken

Medium

Actie vereist; maar wellicht zonder Verplichting om de geschiktheid te beoordelen Hoog MEDIUM IMPACT substantiële impact op de organisatie Verplichting om de passendheid te beoordelen « Know your product » IMPACT HOGE

Hoog

Actie vereist;Hoog wellicht met substantiële impact op de organisatie

Dossierplicht

Medium

Rapporteringsplicht

Medium Brussels • London - www.liedekerke.com

12

Wat zijn de nieuwe regels? Overzicht Wat zijn de nieuwe regels?

Impact?

Loyauteitsplicht

Laag

Belangenconflicten

Hoog

Informatie moet correct, duidelijk en niet misleidend zijn

Medium

Verplichting om passende informatie te verstrekken

Medium

Verplichting om de geschiktheid te beoordelen

Hoog

Verplichting om de passendheid te beoordelen

Hoog

« Know your product »

Hoog

Dossierplicht

Medium

Rapporteringsplicht

Medium Brussels • London - www.liedekerke.com

13

Wat zijn de nieuwe regels? Loyauteitsplicht

Algemene « paraplu »-bepaling 

Concretisering van de algemene plicht om zorgvuldig te handelen



Makkelijk inroepbaar door misnoegde klanten



Maar meestal stoot dit op de bewijsproblematiek LAGE IMPACT

« De zogenaamde MiFIDgedragsregels, die vandaag van toepassing zijn op de kredietinstellingen en beleggingsondernemingen, inclusief hun agenten, voorzien in dat verband zowel algemene als zeer precieze regels. De algemene gedragsregels houden de verplichting in om zich op loyale, billijke en professionele wijze in te zetten voor de belangen van hun cliënten en om aan cliënten enkel informatie te verstrekken die correct, duidelijk en niet misleidend is »

• Brengt geen echt nieuwe verplichtingen met zich mee


Memorie van Toelichting, 7 juni 2013

14

Wat zijn de nieuwe regels? Belangenconflicten

Belangenconflicten 

Hoe prescriptief zal het FSMA reglement zijn?



Impact van MiFID II m.b.t. « onafhankelijke adviseurs » (ban op inducements)



FSMA inspectie 2013

« [D]e Koning [wordt] ook gemachtigd om te voorzien in regels ter voorkoming van belangenconflicten die de verzekeringsondernemingen moeten naleven. Deze bepaling […] vormt een nuttige aanvulling omdat de Mifid-regels inzake belangenconflicten niet allemaal voortvloeien uit de artikelen 27 tot 28bis van de wet van 2 augustus 2002 » Memorie van Toelichting, 7 juni 2013

HOGE IMPACT

• Indien er een FSMA reglement komt, kan een hoge impact verwacht worden • Indien er geen FSMA reglement komt, verhoogt het risico op a posteriori toepassing Brussels • London - www.liedekerke.com

15

Wat zijn de nieuwe regels? Belangenconflicten Inspectie in 2013 (door de FSMA) Bijzondere regels m.b.t. « [D]e Koning [wordt] ook belangenconflicten om niet te voorzien « Belangrijk is dan ook dat deze variabele gemachtigd vergoeding tot in 



regels tergeeft voorkoming van gevolg mag hebben dat de agent er de voorkeur aan aan die belangenconflicten die de FSMA reglementvan) beleggingsproducten of diensten (categorieën te verkopen verzekeringsondernemingen waarvoor zijn vergoeding het hoogst is » moeten naleven. Deze bepaling […] vormt een nuttige aanvulling FSMA inspectie 2013 omdat de Mifid-regels inzake « […] als er tussen de cliënt en de onderneming een relatie van belangenconflicten niet allemaal beleggingsadvies of vermogensbeheer bestaat, 'incentives' per 27 tot voortvloeien uit de artikelen 28bis van de wet vanvan 2 augustus product of voor een zeer nauw gedefinieerde categorie 2002 » producten niet aanvaardbaar zijn » Memorie van Toelichting, systemen [met 7 junitargets 2013

IMPACT « DeHOGE FSMA is de mening toegedaan dat […] opgelegd per individu of kantoor] het risico op belangenconflicten • Indien er een FSMA reglement komt, kan belangrijke een hogein impact verwacht mate wordendoen toenemen » • Indien er geen FSMA reglement komt, verhoogt het risico op a posteriori (FSMA Inspectie, 2013) toepassing


16


Bijzondere regels m.b.t. « [D]e Koning [wordt] ook belangenconflicten gemachtigd om te voorzien in « Examples of poor practices » (door de ESMA) 



regels ter voorkoming van belangenconflicten die de FSMA reglement « Example 1: An investment firm structures its rewards for its verzekeringsondernemingen naleven. bepaling sales force to push certain financial moeten products overDeze other […] vormt nuttige aanvulling FSMA inspectie 2013 comparable products that the firm also offers andeenfor which it omdat de Mifid-regels inzake receives less lucrative payments » belangenconflicten niet allemaal voortvloeien uit de artikelen 27 tot van de wet financial van 2 augustus « Example 4: An investment firm […] 28bis distributing 2002 »

instruments receives payments when the volumes of business sent to firms executing client orders […] reachesMemorie set levels van»Toelichting, 7 juni 2013 HOGE IMPACT

(ESMA, 2010)

• Zal de MiFID I belangenconflictenregeling worden uitgerold naar tussenpersonen – Of gaat men verder?


17


Bijzondere regels m.b.t. belangenconflicten 



« [D]e Koning [wordt] ook gemachtigd om te voorzien in regels ter voorkoming van Bedreiging of opportuniteit? belangenconflicten die de FSMA reglement verzekeringsondernemingen moeten naleven. Deze bepaling • Fundamentele onderscheid tussen « onafhankelijk advies » en […] vormt een nuttige aanvulling FSMA inspectie 2013 « afhankelijk advies » (MiFID II / IMD II) : Maakomdat zo snel mogelijk een de Mifid-regels inzake belangenconflicten niet allemaal doordachte keuze (profilering naar de klant toe) voortvloeien uit de artikelen 27 tot 28bis van de wet van 2 augustus • Impact op retrocessies… Transparantie lost2002 veel» op (maar niet

alles). Interessant om dit te anticiperen (of zelfs uit te spelen naar Memorie van Toelichting, de klanten)? 7 juni 2013

HOGE IMPACT • Zal de MiFID I belangenconflictenregeling worden uitgerold naar tussenpersonen – Of gaat men verder?


18

Wat zijn de nieuwe regels? Kwaliteit van de informatie

Informatie moet correct, duidelijk en niet misleidend zijn 

Samenlezing met de Wet Marktpraktijken (« kunnen misleiden »)



Geldt ook voor reclame



Verweer dat de informatie niet is opgesteld door de tussenpersoon? MEDIUM IMPACT

« De zogenaamde MiFIDgedragsregels, die vandaag van toepassing zijn op de kredietinstellingen en beleggingsondernemingen, inclusief hun agenten, voorzien in dat verband zowel algemene als zeer precieze regels. De algemene gedragsregels houden de verplichting in om zich op loyale, billijke en professionele wijze in te zetten voor de belangen van hun cliënten en om aan cliënten enkel informatie te verstrekken die correct, duidelijk en niet misleidend is »

• Eigen logo of eigen briefpapier vermijden? • Opletten met emails • Opletten met terminologie zoals « kapitaalbeschermd »; « veilig » Brussels • London - www.liedekerke.com


19

Wat zijn de nieuwe regels? Passende informatie

Verplichting om passende informatie te verstrekken 



Informatie omtrent de soorten overeenkomsten, strategieën, kosten, risico’s enz, zodat de cliënt « redelijkerwijze » in staat is met kennis van zaken te beslissen

« Voor de verzekeringsondernemingen en verzekeringstussenpersonen bestaan weliswaar al gedetailleerde regels aangaande de inhoud van contracten en aangaande bepaalde precontractuele informatie die aan de verzekeringnemer moet worden verschaft […] »

Uitwerking in koninklijk besluit


MEDIUM IMPACT • Moet een makelaar deze documenten zelf opstellen? •Betekent dit dat men nieuwe informatiebrochures moet opstellen? • Hoe bewijzen dat informatie is verstrekt? Brussels • London - www.liedekerke.com

20

Wat zijn de nieuwe regels? Passende informatie

Bijzondere regels met betrekking tot passende informatie 



AlgemeneBijkomende informatie informatie voor spaarverzekeringen en  Met betrekking tot beleggingsverzekeringen de onderneming, de soorten overeenkomsten, de kosten en vergoedingen, etc. • De voorgestelde strategieën (beschrijving van de risico’s, van de garanties…) Informatie over het product De aard rendementen (indicaties van historische/toekomstige  • De en de risico’s prestaties)  Wettelijke beperkingen met betrekking tot de aanbieding, met verplichte vermeldingen MEDIUM IMPACT • Moet een makelaar deze documenten zelf opstellen? •Betekent dit dat men nieuwe informatiebrochures moet opstellen? • Hoe bewijzen dat informatie is verstrekt? Brussels • London - www.liedekerke.com

21

Wat zijn de nieuwe regels? « Know your client »

Verplichting om de geschiktheid te beoordelen (« suitability ») 

Indien « advies » wordt verstrekt



Informatie inwinnen omtrent (1) Kennis en ervaring (m.b.t. een « specifieke » soort verzekering) (2) Financiële situatie (3) Doelstellingen

« […] [C]oncepten als suitability of appropriateness […] zijn daarentegen momenteel voor die sector als dusdanig nog niet wettelijk verankerd. De praktijk leert echter dat beleggingsverzekeringen niet zelden als alternatief voor fondsen worden aangeboden, en dat strikt financiële en verzekeringsproducten dus dezelfde beleggingsdoelstellingen kunnen dienen » Memorie van Toelichting, 7 juni 2013

HOGE IMPACT • Cruciaal onderscheid tussen «geadviseerd» en «niet-geadviseerd» • Hoe de kennis en ervaring meten? • Probleem van « meerdere petten »? Brussels • London - www.liedekerke.com

22


Verplichting om de passendheid te beoordelen (« appropriateness ») 

Indien geen « advies » wordt verstrekt



Informatie inwinnen (enkel) omtrent kennis en ervaring (m.b.t. een « specifieke » soort verzekering)

« I am not convinced that applying the appropriateness test in Article 25(2), MiFID II in a non-advised sale of a complex product such as an insurance PRIP, achieves an optimal outcome for consumers, since this test does not include specifying the “demands and needs” of customers as is currently contained in Article 12(3), IMD1, thus reducing consumer protection » Gabriel Bernardino, Chair of EIOPA, 19 September 2013

HOGE IMPACT • Zie vorige slide


23


Verplichting om de passendheid te beoordelen (« appropriateness »)  

« I am not convinced that applying the appropriateness test in Article 25(2), MiFID II in a non-advised sale of a complex product such as Indien geen « advies »Bedreiging wordt verstrekt an insurance PRIP, achieves an of opportuniteit? optimal outcome for consumers, since this test does not include • « Ken je klant » kan leiden tot een beter zicht op totaleand Informatie inwinnen (enkel) omtrent specifying the de “demands needs” of customers as is portefeuille van bestaande klanten kennis en ervaring (m.b.t. een currently contained in Article 12(3), « specifieke » soort verzekering) IMD1, thus reducing consumer • « Suitability » kan leiden tot diepere relatieprotection van « vertrouwen » »

(cf. The Trusted Advisor, 2000 : « Have I earned the right to give an Gabriel Bernardino, Chair of answer? ») EIOPA, 19 September 2013

HOGE IMPACT • Zie vorige slide


24

Wat zijn de nieuwe regels? « Know your product »

Verplichting om de producten te begrijpen (en te kunnen uitleggen) 

Gaat verder dan « MiFID »



Dit geldt ook voor de verantwoordelijken voor de distributie en werknemers

HOGE IMPACT

« Daardoor is het bijvoorbeeld mogelijk dat bij het verstrekken van beleggingsadvies weliswaar voor de cliënt geschikte financiële instrumenten worden aangeboden en de vereiste documenten worden overgemaakt […] , maar dat de persoon die in contact staat met de cliënt het financiële instrument zelf onvoldoende kent en begrijpt om te kunnen uitleggen of het gaat om rechten van deelneming in een instelling voor collectieve belegging dan wel om een schuldinstrument, en wat de voornaamste gevolgen van dat onderscheid zijn voor de cliënt (bv. het tegenpartijrisico bij een schuldinstrument).»

• Hoe documenteren? • Hoe bewijzen?

Memorie van Toelichting, 7 juni 2013 Brussels • London - www.liedekerke.com

25

Wat zijn de nieuwe regels? « Know your product »

Verplichting om de producten te « Daardoor is het bijvoorbeeld mogelijk begrijpen (en te kunnen uitleggen) dat bij het verstrekken van beleggingsadvies weliswaar voor de cliënt Bedreiging of opportuniteit?  

geschikte financiële instrumenten Gaat verder dan « MiFID » worden aangeboden en de vereiste « De vereiste productkennis heeft betrekking opworden de essentiële documenten overgemaakt […] , kenmerken van het product. Aspecten al dan maarzoals dat dede persoon die inniet contact staat Dit geldt ook voor de met de cliënt instrument vaststaande opbrengst, het risico op verlies van het de financiële inleg maar zelf onvoldoende kent en begrijpt om te verantwoordelijken vooraard de distributie ook de juridische van het product (die belangrijk kan zijn kunnen uitleggen of het gaat om en werknemers voor onder meer een beoordeling vanrechten het tegenpartijrisico) van deelneming in zijn een instelling voor collectieve belegging daarbij van belang. Omgekeerd betekent dit niet dat dan de wel om een schuldinstrument, en wat contactpersoon van de cliënt alle details van een prospectus zoude voornaamste gevolgen van dat moeten kennen en kunnen weergeven onderscheid » zijn voor de cliënt (bv. het tegenpartijrisico bij een schuldinstruHOGE IMPACT Memorie van Toelichting,ment).» 7 juni 2013

• Hoe documenteren? • Hoe bewijzen?

Memorie van Toelichting, 7 juni 2013 Brussels • London - www.liedekerke.com

26

Wat zijn de nieuwe regels? Dossierplicht

Verplichting om per cliënt een dossier aan te leggen



Wat nu reeds verwacht wordt van een zorgvuldige tussenpersoon



Cliënt kan achteraf de documenten opvragen



… Maar: FSMA reglement in voorbereiding

MEDIUM IMPACT • Implementatie van een procedure • « Check the box »


27

Wat zijn de nieuwe regels? Adequate rapportering

Verplichting om per cliënt adequaat te rapporteren



Grotendeels de verantwoordelijkheid van de verzekeringsonderneming of emittent



Wat is « adequaat »? (cf. « MiFID II »)



… Maar: FSMA reglement in voorbereiding

MEDIUM IMPACT • Implementatie van een procedure • Bewaarproblematiek


28












29


Drie « tikkende tijdbommen »

In werking?

Art. 30ter

9 september 2013; 30 april 2014

Mystery shopping

9 september 2013; 30 april 2014

De rechtsvordering tot collectief herstel

2014 (?)


30


Indien aan de toepassingsvoorwaarden van art. 30ter voldaan is (…) Misnoegde belegger dient volgend bewijs te leveren Bewijs dat men afnemer is van financiële producten of diensten Bewijs dat er een verrichting heeft plaatsgevonden Bewijs dat een geviseerde inbreuk is gepleegd Bewijs dat deze inbreuk is gepleegd door een geviseerde persoon Bewijs dat er schade is ingevolge de verrichting (…) dan krijgt de belegger een aanzienlijk bewijsvoordeel Weerlegbaar vermoeden dat de financiële verrichting in kwestie plaatsgevonden heeft als gevolg van de inbreuk Brussels • London - www.liedekerke.com

31

Art. 30ter (6/12) Toepassingsvoorwaarde nr.3 : De “inbreuk”

Bewijs dat een geviseerde “inbreuk” is gepleegd "“in de meest ruime zin van het woord, de aankoop van, Loyauteitsplicht de verkoop van, de inschrijving op, de lening Informatie moet correct, duidelijk en niet misleidend zijn van, de van, de uitoefening plaatsing van, de ruil van, Verplichting om passende informatie te verstrekken de terugbetaling van, het houden van, het aanbieden Verplichting om de geschiktheid te beoordelen of verstrekken van een Verplichting om de passendheid te beoordelen bepaald financieel product of een bepaalde financiële Verplichtingen inzake “execution-only” dienst”“

Geviseerde inbreuken (in groen) art. 27, §1 art. 27, §2 art. 27, §3 art. 27, §4 art. 27, §5 art. 27, §6

art. 27, §7

Dossierplicht

art. 27, §8

Rapporteringsplicht

art. 27, §2bis

Toepassing van art. 27, §2 op spaarrekeningen

MiFID

Spiegelbepalingen in lidstaten van herkomst Brussels • London - www.liedekerke.com

Art. 30ter, §2

32


Versterking van de bevoegdheden van de FSMA 

Bijkomende bevoegdheden voor het opsporen van problemen  « Mystery shopping »  Toegang tot de aan cliënten voorbehouden onderdelen van websites  Toegang tot bepaalde gegevens van de externe diensten voor klachtenbehandeling



De bevoegdheid om op te treden tegen onregelmatigheden  Vordering tot staking  Publicatie  Dwangsom  Boetes Brussels • London - www.liedekerke.com

33


De rechtsvordering tot collectief herstel 

Wet voorzien voor de lente van 2014



Belangrijkste kenmerken  Invoering van de rechtsvordering in naam van een groep door een « vertegenwoordiger »  Exclusieve bevoegdheid van de rechtbank 1ste aanleg te Brussel  Beperkt toepassingsgebied: Bedoelde inbreuken

art. 27, §2

De informatie moet correct, duidelijk en niet misleidend zijn

art. 27, §3

Verplichting om passende informatie te verstrekken


34


De rechtsvordering tot collectief herstel Procedure in drie fasen Eerste fase

Ontvankelijkheid:  Onderzoek van de « vertegenwoordiger » en of de rechtsvordering tot collectief herstel efficiënter is dan een gemeenrechtelijke vordering  Geen opschorting van eventuele strafrechtelijke procedures

Tweede fase

Verplichte onderhandelingen (min. 3 maanden en max. 6 maanden)  Gehomologeerd akkoord van herstel  Tegensprekelijk debat

Derde fase

Akkoord/beslissing


35


Bescherm uzelf met goede documenten  Opgesteld in duidelijke, begrijpelijke taal  Getekend  Implementeer meteen « suitability »

Bescherm uzelf nog beter met de juiste procedures  Procedures moeten eenvoudig en duidelijk zijn  Train uw werknemers om producten te begrijpen  « Bewijs, bewijs, bewijs »


36


Wat kan Liedekerke Banking voor u betekenen?

Know-how: Nieuwsbrieven en trainingen

Adviesverlening: Documenten en procedures

Onderhandelingen: Met klanten of de FSMA

Litiges: Uw rechtszaak winnen


Thierry Tilquin Head Corporate & Finance [email protected] +32 2 551 15 47

Tom Van Dyck Partner Banking [email protected] +32 2 551 15 51 (direct) +32 491 34 07 82 (mobile)

Jan Vincent Lindemans Partner Banking [email protected] +32 2 551 15 58

37

Twin Peaks II Bedreiging of opportuniteit?

Recommend Documents