tussenspurt Nieuwe balie en nieuwe shop Michel Wuyts onderwijst Maarten Vangramberen in Burkina

tussenspurt GRATIS NIEUWSBRIEF VAN HET WIELERMUSEUM ROESELARE /// JAARGANG 13 /// NR 1 /// JANUARI 2011

Michel Wuyts onderwijst Maarten Vangramberen in Burkina

Nieuwe balie en nieuwe shop www.wielermuseum.be

/// WieMu-nieuws In dit nummer

Pieken naar je fietsdoel. Hoe? Zo!

WieMu-nieuws

P2

Actua

P3

WieMu-nieuws

P4

De volgwagen

P 5- 6

Uitgelicht

p7

Fotofinish

p8

Fietshistories

p9

Aanwinsten

p 10

Waar was u op …

p 11

Retrofoto

p 12

Wat zijn jouw sportieve plannen voor 2011? Wil je ‘goed’ zijn tijdens de Ronde van Vlaanderen voor wielertoeristen? Of piek je naar die fietsvakantie met vrienden? Of mik je eerder op een een scherpe tijd in de Marmotte? Goed dat je een fietsdoel hebt, maar... hoe realiseer je dat? Hoe pak je het aan?

10 februari 20u.

v olzet

Kom op donderdagavond 10 februari naar het Wielermuseum en krijg een antwoord van experts: sportarts Tom Teulingkx, triatleet Luc Van Lierde, cyclorenner Bart Deurbroeck, en Grinta!-hoofdredacteur Frederik Backelandt. Inschrijven voor deze Grinta!-infoavond in het WieMu kan via [email protected] en kost slechts 2 euro (ter plekke te betalen).

Praatavond: Dwars door Burkina

30 april 20u.

Naar aanleiding van Erfgoeddag (zondag 1 mei, thema “Armoe troef”) zakt onder andere Sporza-reporter Maarten Vangramberen af naar het Wielermuseum om zijn ervaringen rond de mountainbiketocht Dwars door Burkina te delen. Die tocht reed hij in oktober 2010 ten voordele van een waterputtenproject van Broederlijk Delen in Burkina Faso en dit in het gezelschap van een 25-tal andere Belgen. Start op zaterdag 30 april om 20u.

colofon Tussenspurt is de nieuwsbrief van het Wielermuseum Roeselare. Verschijnt 3 keer per jaar. Gratis verkrijgbaar Redactie: WieMu, Polenplein 15, 8800 Roeselare Werkten mee aan dit nummer: Thomas Ameye, Dries De Zaeytijd, Tineke Debaene, Olivier Van den Broeck, Patrice Van Laethem, Maarten Vangramberen Lay-out en druk: Grinta! Publicaties, Bruggestraat 105, 8700 Tielt Foto’s Wielermuseum Roeselare, Stefaan Beel, Patrick Verhoest Verantwoordelijke uitgever Luc Martens, Botermarkt 2, 8800 Roeselare, T 051 26 87 40 - F 051 25 32 13 [email protected] www.wielermuseum.be

Polenplein 15, 8800 Roeselare T 051 26 87 40 [email protected] www.wielermuseum.be Dagelijks open van 10 tot 17u Gesloten op maandag, zon- en feestdagen

2 // nieuwsbrief wielermuseum roeselare

22 maart Praatavond: 20u. Wielermarketing Aan de vooravond van Dwars door Vlaanderen praten ploegleiders, sponsors en sportmarketeers over het financiële luik van de koers: de zoektocht naar sponsors, de opbrengst van sponsoring, de invloed van sponsors,… De avond wordt overgoten met passende filmpjes. Start om 20u op dinsdag 22 maart in de Vélodroom van het Wielermuseum. Inschrijven via [email protected], 051 26 87 40 of aan de balie. Inschrijven is gratis voor leden (zie pagina 8). Niet-leden betalen 2 euro. Plaatsen beperkt tot 70.

Inschrijven via [email protected], 051 26 87 40 of aan de balie. Inschrijven is gratis voor leden (zie pagina 8). Niet-leden betalen 2 euro. Plaatsen beperkt tot 70.

s

Maarten Vangramberen.

/// redactioneel Wanneer je bij een nieuw jaar voornemens maakt en beste wensen uitspreekt, kan het soms ook zinvol zijn terug te kijken naar je voornemens en wensen van het jaar dat net voorbij is. Want wat kwam uit? Wat is gerealiseerd? Wat niet? 2010 was in vele opzichten nieuw. Nu is iedereen vertrouwd met het nieuwe logo, wordt de nieuwe website druk bezocht, bezoeken heel wat groepen en scholen de nieuwe tentoonstellingen en wonen heel wat mensen de nieuwe activiteiten bij. Omdat een nieuwe dynamiek niet stopt bij de over-

gang van een jaar op een ander, doen we er in 2011 een schepje bovenop: onze dames aan de balie verwelkomen je in een nieuwe onthaalruimte aan een nieuwe, toegankelijke balie, je kan snuisteren in de nieuwigheden in de nieuwe museumshop, we vernieuwen permanent onze tentoonstellingen en je bladert voortaan in een Tussenspurt met een vernieuwde, frisse look. Maar wat altijd blijft: fietsen onze passie. Vive le vélo! De redactie

/// Actua Nieuw educatief aanbod

s

De WieMudames helpen je verder in de vernieuwde shop en aan de nieuwe balie.

WieMu verlaagt drempel met nieuwe onthaalbalie en ruime shop

Nieuwe shop en balie verhogen belevingswaarde Een nieuwe, luchtige onthaalruimte met nieuwe infobalie en museumshop maakt je bezoek aan het Wielermuseum nu helemaal af. Het WieMu opent dit jaar haar spiksplinternieuwe museumshop. De shop is een wondermooie en stijlvolle creatie van het Roeselaars architectenbureau B.A.U. en is professioneel uitgevoerd door de werkplaatsen van de stad Roeselare. Het geheel is strak en minimalistisch opgevat waardoor je je volledig kunt concentreren op het aanbod: - de allernieuwste wielerboeken - de laatste fietsroutes - toeristische gidsen - unieke postkaarten - miniatuurrennertjes - mooie wielertruitjes (Quickstep, Omega Pharma-Lotto, ...) - talrijke fietsgadgets - mooi afgelijnde drinkbussen - enz…

Naast “De Ronde van het WieMu” dat al verschillende klassen van de tweede en derde graad lager onderwijs wist te boeien, werd ook voor de jongsten (derde kleuter tot en met de eerste graad lager) een educatief pakket uitgewerkt. Een begeleider gaat met de kinderen en een spelkoffer op stap door het museum. Op verschillende locaties wordt halt gehouden, gaat de spelkoffer open en komt een spel tevoorschijn. Zo is er een fiets-memory-spel waarbij de kinderen de twee plaatjes met dezelfde afbeelding moeten vinden, een ‘verbindingsspel’ met magneten waarbij personages (clown, renner, koppeltje…) aan de juiste fiets moeten gekoppeld worden (eenwieler, koersfiets, tandem,…), een spel met tekeningen van verkeerssituaties en bijhorende verkeersborden, een verkleedspel over al dan niet gepaste fietskledij. Spelenderwijs leren de kinderen over soorten fietsen, fietsonderdelen, verkeersveiligheid,… Speciaal voor dit museumspel werd mascotte Wielie in het leven geroepen. Gezinnen met kinderen Kinderen kunnen het museum op eigen tempo ontdekken aan de hand van een fotozoektocht. De kinderen helpen Wielie mee de verdwenen voorwerpen uit het museum terug te vinden. Met een fotoboekje (en een stickervel met de ‘verdwenen voorwerpen’) trekken ze op speurtocht. Aan het einde van de rit is het stickervel leeg, en zijn alle voorwerpen opnieuw terecht. Het fotoboekje krijg je gratis aan het onthaal! Meer info over onze educatieve pakketten: www.wielermuseum.be/educatief-aanbod

De shop sluit mooi aan op je bezoek aan het museum. Je komt er automatisch in terecht bij het verlaten van de tentoonstellingszalen. De shop is ook toegankelijk wanneer je het gebouw binnenwandelt. In één ruk is ook de infobalie vernieuwd. Onze baliemedewerkers staan je voortaan te woord aan een voor rolstoelen toegankelijke balie. En wil je even verpozen na je bezoek of genieten van de koers op TV? Installeer je dan op de comfortabele zitbanken.

s Ruim aanbod in nieuwe shop maakt je bezoek af.

s Wielie neemt je mee op speurtocht.

nieuwsbrief wielermuseum roeselare // 3

/// WieMu-nieuws s s

Pelotonjargon. 25 februari Een initiatie in tot 23 april Wuytsiaans

19 maart Foto expositie: tot 23 april Koers revisited “Koers revisited. 12 Iconische wielerlegendes”. Twee jonge creatievelingen – fotograaf Vincent Callot en filmhistoricus Olivier Van den Broeck – maakten 12 memorabele Foto-expositie foto’s van bekende Belgische coureurs (De Vlaeminck, Van Impe, Sercu,…) jaren later tot in detail terug na. De oude worden in het Wielermuseum geëxposeerd, de nieuwe geprojecteerd in een black box waarin ze volledig tot hun recht komen. Een gesproken getuigenis bij elk van de foto’s zorgt voor een totaalervaring. 12 iconische wielerlegendes

Fototentoonstelling: 22 april Seingevers in tot 30 april de koers Naar aanleiding van de Week van de Amateurkunsten loopt van vrijdag 22 april tot en met zaterdag 30 april een fototentoonstelling over “Seingevers in de koers” in het Wielermuseum. Het thema “seingevers” is niet toevallig, want 2011 is het Europees jaar van de vrijwilliger. De foto’s die geëxposeerd worden zijn de beste resultaten van een fotowedstrijd.

19 maart - 23 April 2011

Wielermuseum Roeselare Polenplein 15

s Een soigneur reikt tijdens de ravitaillering een musette aan. Foto / Patrick Verhoest

Met de start van het nieuwe wielerseizoen duiken ze weer op, de wielertermen die door de tv- en radiocommentatoren slag om slinger op de kijker worden losgelaten. Wie niet thuis is in dit vakjargon krabt zich telkens opnieuw in de haren als Michel Wuyts of Karl Vannieuwkerke spreken over de boot missen, een linkadoor, de deur dichtdoen of op zijn tandvlees zitten. Om de wielerliefhebber goed te wapenen voor het komende wielerseizoen, organiseert het WieMu een tentoonstelling onder de noemer ‘Pelotonjargon’. De bezoeker fietst mee in een fictieve wielerwedstrijd en krijgt links en rechts wielertermen voor de wielen geschoven. Aan de hand van een korte omschrijving, een verhelderende illustratie, quotes, video en geluid wordt de wielervocabulaire van de koersfan aangedikt. Bezemwagens, ravitailleringen, délégués en ander fraais worden na afloop standaardtermen in de woordenschat van de bezoeker.

8800Roeselare

Van zaterdag 19 maart tot zaterdag 23 april in het WieMu.

Hoge Bi-wedstrijd In 2011 vernieuwt het Wielermuseum ook de permanente tentoonstelling over de geschiedenis van de fiets. Een nieuwe ‘look and feel’, met nieuwe tekstborden, kleuren en een aangepaste verlichting en een introductiefilm moeten de belevingswaarde van de tentoonstelling verhogen. Ook zul je in het museum binnenkort kunnen deelnemen aan een heuse hoge bi-wedstrijd. Wat wij graag vastleggen voor het nageslacht.

(zie pagina 6).

Steven Gabriëls Kassei! (een net-nietheldenepos)

5 april 20u30 CC De Spil

Vijf keer. Zo vaak had ik ‘m moeten winnen, Parijs-Roubaix. Vijf keer. Met het grote mes op de bolle rug van de kasseien, het stuur los in de handen, de blik op de horizon en dan van de kop af versnellen en gaan. Blijven gaan, beuken, trappen, malen. Tot in Roubaix. En dan de piste. Alleen. Aankomen in een zee van aplaus. En dan de kassei, voor thuis op de kast. Zo had het moeten zijn. Maar zo is het niet gegaan: lekke band, de verkeerde benen, te weinig getraind, verloren gereden, te veel Jan Ullrich, te weinig Lance Armstrong. Steven Gabriëls is een groot verzamelaar van ereplaatsen: Culture Comedy Award 2006, Humorologie 2007, Comedy Casino Cup 2009. Noem hem gerust de Poullidor van de Vlaamse Comedy. Een productie van 123 Comedy Club met de steun van het WieMu.

Meer info krijg je in de volgende Tussenspurt. Info en tickets: www.despil.be of 051 26 57 00

De expo loopt van vrijdag 25 februari tot zaterdag 23 april.

s s

Steven Gabriëls.

Michel Wuyts

4 // nieuwsbrief wielermuseum roeselare

n

/// De volgwagen Patrick Verhoest wil als ondervoorzitter van de vriendenkring mee aan de kar trekken

“In het WieMu moet je bij je favoriete renner kunnen komen” Het Wielermuseum heeft een bloeiende vriendenkring die sinds kort heel wat nieuwe leden telt. In de rubriek “de volgwagen” presenteren we u een lid van deze Vrienden van het Wielermuseum. Deze keer: Patrick Verhoest (47). Tekst / Patrice Van Laethem Foto / collectie Patrick Verhoest

steenworp van onze winkel. Op een dag – ik was zeven – stond hij zelfs in onze winkel. De wereldkampioen in onze winkel! Dat maakte indruk. Ik ben begonnen met een handtekeningenverzameling en op mijn 16e ben ik de koers beginnen te fotograferen”. Fotograaf Nu probeert Patrick als fotograaf te proeven van alle grote wedstrijden en contacten te leg-

Patrick poseert trots bij een roze trui van Marco Pantani uit de Giro van 1999.

gen met de renners. Daarvoor leerde hij zelfs Italiaans en Spaans. “Om met renners als o.a. Pantani, Cunego, Bettini, Bartoli, Basso of Sastre te kunnen spreken. Ik heb al heel wat mooie dingen mogen doen – enkel de Ronde van Lombardije ontbreekt nog op mijn ‘palmares’ – maar die ontmoetingen blijven mij natuurlijk het meeste bij. Lees verder op pagina 6

s s

Merckx In die zaak is zijn passie voor het wielrennen ontstaan. “Mijn vader was fan van Merckx – hij knipte alle krantenartikels over hem uit. Ik fietste daar constant rond in zijn truitjes. De lange oprit aan de laad- en losplaats voor leveranciers fungeerde als mijn ‘laatste rechte lijn’. In mijn familie waren ze meer fan van Jean-Pierre Monseré. Mijn tante is verre familie van Jempi en zijn clublokaal lag op een

s

De ondervoorzitter van de vriendenkring, man van Dorine, papa van de 17-jarige Elise, woont in Torhout en werkt in een bank. Hij komt uit Roeselare. “Mijn grootvader leidde een familiezaak in de Westlaan. Mijn ouders werkten er ook. Ik bracht er mijn vakanties als klein kind door”.

/// Word vriend van het Wielermuseum Ben je een echte fietsfanaat? Word dan Vriend van het Wielermuseum. Als Vriend zit je steeds op de eerste rij wanneer er activiteiten georganiseerd worden in en rond het WieMu! Bovendien ben je als Vriend onze eerste ambassadeur: je helpt het WieMu verder op de kaart zetten door je aanwezigheid (en eventuele hulp) op signeersessies van bekende renners, ledenactiviteiten, fiets- en wielerevenementen, wielerbeurzen, praatavonden... Er zijn twee formules: voor 10 euro mag je jezelf een jaar Belofte noemen, en voor 25 euro ben je een jaar lang Prof. Wat krijg je hiervoor in de plaats? Heel wat!

Belofte: 10 euro/jaar lidmaatschap - een jaar lang gratis toegang tot het WieMu - uitnodiging op de nieuwjaarsreceptie - persoonlijke uitnodiging op alle WieMu- activiteiten - uitnodiging op (gratis) activiteit voorbehou- den voor de leden - gratis toegang op praatavonden in het WieMu (niet-leden betalen 2 euro) - kortingbon van 5 euro in de WieMu-shop - 3 x nieuwsbrief Tussenspurt - unieke wieleragenda met alle belangrijke westrijden en leuke weetjes - pin Jempi Monseré

Prof: 25 euro/jaar lidmaatschap - bovenop alle bovenstaande voordelen krijgen deze ‘steunende leden’ een kortingbon van 15 euro (ivp 5 euro) in de WieMu-shop. Overtuigd? Lid worden kan door 10 of 25 euro te storten op: Vrienden van het Wielermuseum Polenplein 15 - 8800 Roeselare IBAN / BE46 8804 1259 8136 - BIC / HBKABE22 met vermelding van “Lidmaatschap 2011” We willen er ook op wijzen dat vanaf nu enkel individueel lidmaatschap mogelijk is.

nieuwsbrief wielermuseum roeselare // 5

/// De volgwagen s s

Met Vrienden naar 10 april Parijs-Roubaix Houd die datum alvast vrij in je agenda, want dan trekken de Vrienden van het Wielermuseum met de bus naar NoordFrankrijk om er Parijs-Roubaix aan de lijve te ondervinden. Wordt vervolgd. Houd de website in de gaten.

/// Wedstrijd Verzin een roepnaam voor de Vrienden en...

W in een MTB De Vrienden van het Wielermuseum gaan op zoek naar een roepnaam: een naam die bekt, het dynamisme van de Vriendenkring onderstreept, en de vereniging op de kaart zet. De Vrienden schrijven daarom een wedstrijd uit waarvoor iedereen een voorstel kan inzenden. De enige voorwaarden voor de naam: een duidelijke link met fiets en/of koers, Nederlandstalig, kort en krachtig. En bij een wedstrijd horen natuurlijk ook prijzen. Het winnende voorstel ontvangt een mountainbike Scatto Phyton (geschonken door Bonaventure uit Hooglede-Gits) en rijft twee tickets binnen voor de ledenuitstap naar Parijs-Roubaix op 10 april.

Ze krijgen van mij ook mijn beste foto van hen. Dat appreciëren ze”. Patrick zit zelf ook niet stil. “Vroeger liep ik veel. Ik heb 3 keer de 100 km van de Nacht van Vlaanderen gelopen en enkele marathons en ultra-marathons van 50 km. Maar nu kan ik het mentaal niet meer opbrengen om zo hard en zo veel te trainen. Ik fiets nu vooral.

“Opeens stond de wereldkampioen in onze winkel” Dagelijks 20 km heen en terug naar mijn werk en in de lente en zomer 60 à 70 km in het weekend met mijn vrouw. En de fietsen gaan op reis ook altijd mee. Dit jaar zijn we o.a. gaan fietsen in Noord-Frankrijk én in de streek rond Dover. Drie jaar geleden heb ik met mijn dochter de Mont Ventoux beklommen en vorig jaar heb ik de Aspin en de Tourmalet gedaan. De Galibier, Stelvio, Mortirollo, TreCime en de Angliru staan nog op mijn programma”. Toegankelijk Patrick is al ruim vier jaar actief bij de Vrienden van het Wielermuseum. “In 2006 heb ik in het museum mijn eerste expo, Grazie Giro, mogen houden. Een jaar later werd ik bestuurslid. Ik voorzie sommige tentoonstellingen en publicaties van het museum van foto’s en ik ben een reeks tentoonstellingen over Ballan, Bennati en Sastre – Campioni – gestart. Ik heb vooral veel voldoening gehad aan die laatste tentoonstelling over Carlos Sastre. Ik benaderde hem tijdens de Giro van 2009. Hij ging meteen akkoord. Maar ik moest wel initiatieven nemen ten voordele van het Kinderkankerfonds waarvan hij in België peter is. In

Voorstellen mogen tot zaterdag 19 maart ingezonden worden naar [email protected] of naar Wielermuseum, Polenplein 15, 8800 Roeselare. Vermeld duidelijk “Wedstrijd nieuwe naam Vrienden” en uw naam, adres en telefoonnummer, in uw mail.

samenwerking met de fanclub van Sastre uit Aalter is in het museum dan een spinning georganiseerd t.v.v. het Kinderkankerfonds. Alles samen hebben we zo’n 9000 euro kunnen inzamelen voor het fonds. En dat als gevolg van mijn initiatief!”, zegt Patrick vol trots. Het Wielermuseum heeft volgens hem een grote maatschappelijke functie: “Het wielrennen is altijd al een zeer toegankelijke sport. Uw idool aanraken kan nog. Probeer maar eens bij Justine Henin te komen! In het WieMu moet je dus af en toe tot bij je favoriete renner kunnen komen. Want koers dreigt steeds meer en meer een VIP-aangelegenheid te worden”. n

/// Fotowedstrijd: “Seingevers in de koers” In het kader van het Europees Jaar van het Vrijwilligerswerk (2011) schrijft het Wielermuseum een fotowedstrijd uit met als thema “Seingevers in de koers”. De fotowedstrijd loopt van 26 februari tot en met 12 april 2011. Een totale prijzenpot van 1000 euro wordt door de jury verdeeld onder de winnende foto’s. Tijdens de Week van de Amateurkunsten

6 // nieuwsbrief wielermuseum roeselare

s Patrick proeft als fotograaf van alle grote wedstrijden.

(22 april-30 april) worden de beste foto’s trouwens in het Wielermuseum tentoongesteld. En op de openingsavond van de tentoonstelling wordt een publieksprijs uitgereikt, bestaande uit een WieMu-wieleruitrusting ter waarde van 145 euro. Het volledige reglement vind je op onze site: www.wielermuseum.be/nieuws-activiteiten

/// Uitgelicht Unieke fototentoonstelling brengt koersgeschiedenis weer tot leven

“Koers revisited. 12 iconische wielerlegendes” Van 19 maart tot en met 23 april kan je in het WieMu een unieke foto-expo bezoeken. Een van de makers, Olivier Van den Broeck, aan het woord over het ontstaan en de groei van de fotoreeks.

In het najaar van 2009 zit ik samen met mijn collega in de Antwerpse zon. We zijn net afgestudeerd, respectievelijk in fotografie en filmgeschiedenis, maar meer dan ooit realiseren we ons dat diploma’s niet rechtstreeks leiden naar boeiende projecten. Al snel vloeit ons gesprek, niet ongebruikelijk, in de richting van het wielrennen. We spreken over de grote momenten uit de koers die de sport zo onsterfelijk maken. Fracties van seconden, die ervoor zorgen dat we elk jaar uren naar het wielrennen kijken. De blik van Ullrich, wanneer hij zijn gele trui verliest aan Pantani. Die ene seconde op La Redoute voordat Vandenbroucke simpelweg wegspringt van topfavoriet Bartoli. Ja, die momenten. Wat een foto zou het niet opleveren als je Vandenbroucke en Bartoli terug samen op La Redoute zou krijgen? Niet voor een snel kiekje of een vluchtige sportfoto. Neen, voor een uitgekiende fotoproductie, die hulde brengt aan hun grote sportmoment. Een foto die het moment herbeleeft, versterkt. In krachtig zwart-wit en met een bezwerende belichting. Magie, dat is wat zo’n geënsceneerde sportfoto zou uitstralen. We lachen. Alsof Michele Bartoli ooit nog te vinden zou zijn om herin-

s

Tekst / Olivier Van den Broeck Foto’s / jonasverhulst.be

nerd te worden aan zijn nachtmerrie op La Redoute, laat staan ze te herbeleven. Maar het idee bijt zich in ons vast. Het blijft bij een halve grap, totdat Frank Vandenbroucke volslagen onverwacht om het leven komt. De foto met Bartoli zal er nooit komen. Nu spelen we serieus met het idee. De winter besteden we aan de zoektocht naar twaalf onvergetelijke wielermomenten. Archieven worden afgeschuimd, journalisten uitgehoord. Ons project is definitief gelanceerd. Wanneer we de renners contacteren zijn we zenuwachtig. We zien de renners als onbereikbare iconen. Maar de contacten zijn

s Dat een foto in scène zetten niet makkelijk is, ondervindt Lucien van Impe aan den lijve.

Edwig van Hooydonck herbeleeft zijn beslissende demarrages van de Ronde van ‘89 en ‘91.

allesbehalve stroef. Integendeel, ze verlopen hartelijk en illustreren het unieke karakter van elke renner. Hennie Kuiper is recht door zee en vrank; hij is de eerste die direct toezegt, zelfs zonder ons ontmoet te hebben.

“Voor onze ogen leek zich terug wielergeschiedenis te voltrekken ” Herman Van Springel is dan weer timide. Hij lijkt oprecht verbaasd dat we hem bij de grootste Belgische renners rekenen. De al te vaak als bullebak afgeschilderde Roger De Vlaeminck zet ons koekjes voor en geeft zijn akkoord om naar Roubaix te reizen – op één voorwaarde: dat de foto van zijn goede vriend Walter Godefroot op dezelfde dag wordt genomen. En zo geschiedt, dat we op een mistige ochtend achterin de auto van Godefroot het Franse vlakke land doorkruisen. Vooraan halen Walter en Roger herinneringen op. Ze hebben elkaar lang niet gezien. Drie uur later staan we op het Carrefour de l’Arbre. De Vlaeminck rijdt terug rond in zijn trui van Brooklyn, Godefroot in die van Flandria. Voor onze ogen lijkt zich terug wielergeschiedenis te voltrekken. Laat precies dit het doel zijn geweest van onze foto’s; een reeks produceren die het mogelijk maakt de grootste legendes uit de koers te herontdekken in hun absolute schoonheid en drama. n

nieuwsbrief wielermuseum roeselare // 7

/// Fotofinish

s Paul Herygers, Philippe Maertens, Roland Liboton en Erwin Vervecken blikken vooruit op het cyclocrossseizoen.

s

s

Mark Van Hamme signeert zijn boek “Jean-Pierre Monseré, voor altijd 22”.

Na de praatavond rond koerswetenschap keuvelen verzorger Bart Brackez en Sporza-man Christophe Vandegoor nog na met enkele Vrienden van het WieMu.

s

s

Spinnen in het WieMu blijft een topper op de agenda.

De Spaanse avond die de Vrienden van het WieMu organiseerden, was een smakelijke inleiding op de Week van de Smaak.

s

s

Schepen Kris Declercq en Patrice Van Laethem overhandigen een WieMu-trui aan Ann-Sofie Vancoillie. Zij won de quizspinning met de hulp van Steven Deseure.

Naar aanleiding van het circus Fietsen op het Polenplein, kwamen meer dan 400 kinderen tussen vier en zeven jaar knutselen met binnenbanden en met een educatieve spelkoffer het WieMu ontdekken.

8 // nieuwsbrief wielermuseum roeselare

/// Fietshistories De invloed van emigratie op de carrière van profwielrenners

Renners, emigratie en seizoensarbeid in de 20ste eeuw De verhalen van Afrikaanse voetballers die tijdens een buitenlandse stage verdwijnen en asiel zoeken zijn bekend. Dat ook renners in de loop van de 20ste eeuw al dan niet tijdelijk emigreren naar het buitenland, is minder geweten. Het is ook dankzij emigratie of pendelarbeid dat heel wat renners kunnen uitgroeien tot toppers bij de beroepsrenners. Tekst / Dries De Zaeytijd

De Senegalese voetballer Papa Sene vlucht tijdens een stage met de nationale jeugdselectie in het Spaanse Zaragoza in 2009 naar België. Hij komt terecht in het opvangcentrum van Menen waar zijn voetbaltalent ontdekt wordt. Sene wordt spits bij SC Menen, derdeklasser Koksijde en vanaf 2011 bij eersteklasser Cercle Brugge. Een opmerkelijk verhaal van een jonge sans-papier die zich met het nodige geluk opwerkt tot voetbalprof. In 1997 was een gelijkaardige emigratiepoging van een Albanese wielrenner minder succesvol. Erjon Mato werd dat jaar geselecteerd voor een wedstrijd op Italiaanse bodem. Nog voor de koers vlucht hij met een compagnon via Frankrijk naar Zwitserland. Ook Besnik Musai, kampioen van Albanië, ontvlucht zijn land. De poging van beide renners is weinig succesvol. Mato wordt na een jaar teruggestuurd, Musai kan dankzij een beurs van het Olympisch Comité af en toe proeven van het leven en wielrennen in het buitenland. De drijfveer van beide renners is idem. Wegvluchten uit de miserabele leefomstandigheden in eigen land en elders een beter leven opbouwen, al dan niet dankzij een wielercarrière. Deze opmerkelijke verhalen – opgetekend door journalist Koen Vidal die in 1998 een reis langs de grenzen van Fort Europa ondernam – zijn niet nieuw. Rond de eeuwwisseling is Vlaanderen een regio waar armoede en miserie schering en inslag zijn. Vele Vlamingen emigreren naar de Belgische grensstreek met Frankrijk (Menen, Moeskroen, Wervik,…), Frankijk, Wallonië of zelfs over oceaan, in de hoop om daar een beter leven te vinden. In die regio’s is er immers werk én geld te verdienen. Heel wat arbeiders pendelen ook tussen hun woonplaats en hun werkplek in het noorden van Frankrijk of Wallonië.

s

Eugène Platteau of Eugène Platteeuw?

Belgen in het buitenland Cyrille Van Hauwaert, afkomstig uit Moorslede, is vanaf zijn vijftiende Franschman (seizoensarbeider) in Noord-Frankrijk. Met zijn vader trekt hij vijf jaar over de grens om er op korte tijd en met hard labeur goed geld te verdienen. Het vele werk en de ontberingen liggen mee aan de basis van zijn uitmuntende fysiek en kracht. Een andere pendelaar is Kortrijkzaan Omer Huysse. Hij werkt na de Eerste Wereldoorlog een aantal jaren in de wolfabrieken van Tourcoing en fietst dagelijks zo’n 40 km van en naar zijn woonplaats. Huysse maakt er een sport van om samen met zijn meefietsende collega’s om het snelst thuis te zijn en legt op die manier onbewust de basis van een professionele wielercarrière. Het fenomeen van seizoens- en grensarbeid leidt ook tot onverwachte nationaliteitenkwesties. Eugène Platteeuw, beroepsrenner van 1907 tot 1913, wordt in 1886 geboren in Roeselare en verhuist in 1898 naar Menen.

“De overgrootvader van Christian Vandevelde vlucht begin 1900 naar de VS. Christian koerst nu in Europa.” In heel wat naslagwerken staat hij genoteerd als Fransman onder de naam ‘Platteau’. Aannemelijk is dat de vader van Eugène seizoensarbeider was en naar zijn werk pendelt in Frankrijk. Zoon Eugène proeft er van het wielrennen en wordt een sterk renner, die door de Fransen zelf als Fransman wordt aanzien. Een hele eer op een moment dat Frankrijk het wielerland bij uitstek is. Een zelfde vermoeden is er bij

s

Pino Cerami

Aloïs Catteau die beroepsrenner is begin de jaren 1900. Hij wordt geboren in Tourcoing, net over de Franse grens. Waarschijnlijk is ook zijn naam verfranst en waren zijn ouders Vlaamse emigranten met de naam Catteeuw. Buitenlanders in België Na de Eerste Wereldoorlog is de emigratiegolf vanuit Vlaanderen over haar hoogtepunt heen. Honderdduizenden mannen laten het leven op het slagveld en hele streken zijn verwoest. Van emigratie is geen sprake. België heeft een tekort aan arbeiders om het land her op te bouwen en de economie nieuw leven in te blazen. Het zuiden van Italië verkeert op dat moment in een zelfde miserabele situatie als Vlaanderen in de jaren 1900. Eén van de Italiaanse emigranten die na WOI aangetrokken worden om in de mijnen te werken, is Giovanni Cerami, vader van de 5-jarige Guiseppe . Guiseppe ‘Pino’ zal na zijn schooltijd dagelijks met de fiets naar zijn werk in de buurt van Charleroi trekken. In 1947 wordt hij profrenner en wint onder meer de Waalse Pijl, Parijs-Roubaix en de Brabantse Pijl. American dream in België Tot op vandaag zijn er in het wielerpeloton sporen te vinden van dergelijke emigratiebewegingen. Zo heeft de Amerikaanse profrenner Christian Vandevelde, ex-ploegmaat van Lance Armstrong, zijn roots in het Gentse. Aan het begin van de 20ste eeuw verlaat zijn overgrootvader Laarne om net zoals duizenden Vlamingen zijn geluk te gaan beproeven in het Amerikaanse Chicago. Een aantal generaties later heeft Christian de Amerikaanse droom van zijn voorvaderen waargemaakt… door te koersen op Europese en Belgische bodem. n

nieuwsbrief wielermuseum roeselare // 9

/// Aanwinsten

“Van Impe gele trui” nieuw in collectie Een aantal schenkingen en aankopen breidt de collectie van het WieMu uit.

Tijdschriften

Gaby Verstraete (Roeselare) schonk een aantal gadgets uit de Ronde van Frankrijk uit de jaren 1970. Rachienne Demeulenaere (Roeselare) gaf knipsels en memorabilia over Jean-Pierre Monseré en een overlijdensprentje van Hector Martin aan het museum. Van Marina De La Ruelle (Turnhout) ontvingen wij een prachtige collectie oude fietsplaten (o.a. uit 1915). Fred Vannieuwenhuyze (Roeselare) deponeerde een collectie door de Wielerbond bijgehouden officiële steekkaarten van wielrenners uit West-Vlaanderen. Willy Declercq (Roeselare) bezorgde het museum opnieuw een pakket actuele knipsels over wielrennen uit diverse kranten. Gilbert Bruneel (Roeselare) vervolledigde onze collectie Primusglazen over de Ronde van Vlaanderen.

Het Wielermuseum kocht in de voorbije periode ook fiets- en wielererfgoed aan. Voor de bibliotheek werden een 30-tal boeken en tijdschriften (onder meer jaargangen van Geïllustreerde Sportwereld uit 1927 en 1928 en de volledige reeks van het blad Wielerexpress) aangekocht. Ook heel wat nieuwe wielerboeken kregen een plaats in de bibliotheek.

Guido Ghesquière (Ieper) gaf een unieke elektrische fiets van het merk Mercedes-Benz uit 1990. Luc Vintioen (Wetteren) bezorgde het museum een LEA-herenfiets uit de jaren 1950.

Fietsen

Beeld en geluid Daniël Bruynooghe (Roeselare) leverde uniek filmmateriaal over de Zesdaagse van Gent en wielerwedstrijden uit het Roeselaarse. De films werden gemaakt door Charles Vanlerberghe.

De fietsencollectie kende een aantal heel mooie aanwinsten. Van Michel Misonne (Frankrijk) ontving het museum een originele hoge bi uit de jaren 1890 Leonard Misonne, de grootvader van Michel, reed nog wielerwedstrijden met deze fiets.

10 // nieuwsbrief wielermuseum roeselare

De mediatheek werd dankzij Walter Decocker (Roeselare) uitgebreid met lp’s (o.a. ‘Van Impe gele trui’).

Van het Vuelta–De Loor comité in De Klinge kocht het WieMu de integrale tentoonstelling rond de broers De Loor over. De collectie bevat een 100-tal unieke foto’s en documenten.

/// Waar was u op… 27 april 2008 Frank Vandenbroucke keert terug naar La Redoute

“Weg met die ongeschreven wetten, ontmoet je idool” Sporza-journalist Maarten Vangramberen vertelt over de ontmoeting met zijn jeugdidool, Frank Vandenbroucke.

s

Tekst / Maarten Vangramberen

Maarten Vangramberen beleeft de meest intense dag in zijn journalistenbestaan

27 april 2008. Half negen ‘s morgens. In het zonnetje en in korte mouwen leunen mijn cameraman en ik tegen de motorkap van de VRT-wagen. Hier, aan een afrit in de buurt van Bergen heb ik afgesproken met wat mijn grootste wieleridool was: Frank Vandenbroucke. Ook Eric Vanderaerden en de mooiste renner ooit op een tijdritfiets, Miguel Indurain, konden in mijn jeugd op mijn onvoorwaardelijke steun, adoratie en sympathie rekenen, maar VDB eiste nog net dat ietsje meer op. Het is vandaag Luik-Bastenaken-Luik en

voor Sportweekend ga ik met VDB naar La Redoute, de mythische klim waar Vandenbroucke z’n strafste exploot ooit tentoon spreidde waardoor elk wielerhart met twintig slagen de hoogte werd ingejaagd. Tien over halfnegen, telefoon van VDB. Waar we zijn? Op de afgesproken plek natuurlijk en iets nerveuzer dan anders. Blijken er een afrit of vier met hetzelfde nummer te zijn, een kluwen van afritten die ook nog eens vernieuwd worden. Met een halfuur vertraging vinden we Frank Vandenbroucke. Hij wacht in de auto van zijn moeder. Frank, stapt uit, groet z’n mama en stapt in onze wagen. Het lijkt wel of we opnieuw zestien zijn, een vriendje oppikken en samen naar het voetbal rijden. Niets verwijst nog naar de superieure wielrenner van weleer. Ontmoet nooit je idool, hoor je vaak. Een ongeschreven wet, waar ik nooit aan zondig, maar nu gebeurt het wel. Vandenbroucke is timide, maar vriendelijk en vooral charmant. Ook al is hij op dat moment officieel nog renner, in z’n hoofd is hij dat al lang niet meer.

s Frank Vandenbroucke degradeert Michele Bartoli tot figurant op La Redoute in Luik-Bastenaken-Luik van 1999.

Maar z’n ogen flikkeren wanneer hij over wijn vertelt, over z’n nieuwste verovering, over z’n ambities om ooit ploegleider te worden. Lezen kan hij de koers als de beste, hij had dat seizoen al een pak geld vergaard door de eindwinnaar van elke klassieker juist te raden. “Vandaag wint Valverde”, klinkt het overtuigend. Acht uur later sprint Valverde naar de overwinning. Acht uren die ik koester en die me vooral één ding hebben geleerd: weg met de ongeschreven wetten, ontmoet je (jeugd)idool. Mij bezorgde het de meest intense en bijzondere dag uit mijn journalistenbestaan. n

/// Agenda

WieMu Voorjaarsprogramma 2011 heropening Wielermuseum met hernieuwde shop en balie

s

donderdag 10 februari, 20u.:

Grinta! infoavond “Hoe bereid je je voor op een fietsdoel?”, WieMu, Roeselare

s

vrijdag 25 februari-zaterdag 23 april:

Tentoonstelling “Pelotonjargon”, WieMu, Roeselare

s

vrijdag 19 maart-zaterdag 23 april:

Foto-expositie “Koers revisited. 12 iconische wielerlegendes”, WieMu, Roeselare

s

dinsdag 22 maart, 20u.:

Praatavond “Wielermarketing”, WieMu, Roeselare

s

zaterdag 5 april, 20u30:

“Kassei! (een net-niet-heldenepos)”, humor door Steven Gabriëls in CC De Spil, Roeselare

s

vrijdag 22 april-zaterdag 30 april:

Fototentoonstelling “Seingevers in de koers”, WieMu, Roeselare

s

2010

s

Wieleragenda

februari:

zaterdag 30 april, 20u.:

Praatavond over de mtb-tocht “Dwars door Burkina” met Maarten Vangramberen, WieMu, Roeselare

© TDW SPORT

WIELERAGENDA

2011

stellen voor:

Bij je volgende bezoek ontvang je de Wieleragenda 2011 met de volledige kalender en interessante weetjes helemaal gratis.

ELERAGENDA 2011 i dd 1

13 01 2011 16 23 25

nieuwsbrief wielermuseum roeselare // 11

Retrofoto Foto / Collectie WieMu

Richard Van Genechten en Raymond Impanis poetsen hun wielerschoenen tijdens de Ronde van Frankrijk 1953. Ze overleden eind vorig jaar. Impanis, winnaar in 1947 van de langste individuele tijdrit ooit in de Tour (139 km), van Parijs-Nice in 1954 en 1960, van Gent-Wevelgem in 1952 en 1953, van de dubbel Ronde van Vlaanderen en ParijsRoubaix in 1954 en van de Waalse Pijl in 1957, werd 85. Van Genechten tachtig.

12 // nieuwsbrief wielermuseum roeselare