Triodos Fair Share Fund Jaarverslag 2014 TLIM
Microfinanciering is het verstrekken van financiële diensten aan mensen met lage inkomens in ontwikkelingslanden. Een financiële sector waarin iedereen tot deze diensten toegang heeft, vormt een duurzame basis voor evenwichtige sociaaleconomische ontwikkeling.
Triodos Fair Share Fund Jaarverslag 2014
Informatie voor de participanten Algemene Vergadering van Participanten 21 mei 2015 Ex-dividenddatum 27 mei 2015 Betaaldatum dividend 29 mei 2015 Triodos Investment Management is een 100% dochter van Triodos Bank en is de beheerder van Triodos Fair Share Fund.
Kerncijfers (bedragen in duizenden euro’s) Intrinsieke waarde ultimo Aantal uitstaande participaties ultimo (in duizenden) Baten Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Valutakoersresultaten Waardeveranderingen van vorderingen Lasten Bedrijfsresultaat Ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen Resultaat Lopende kosten ratio* Belegd vermogen** Ratio illiquide beleggingen ultimo***
2014
2013
2012
2011
2010
250.942
199.819
151.056
121.111
93.475
7.205 12.120
5.431 8.880
4.299 7.864
3.676 6.360
2.919 5.257
16.678 -1.653 -79 -5.688 21.378
2.083 -972 – -5.447 4.544
-2.345 -389 – -4.031 1.099
– 102 – -3.291 3.171
2.922 -618 – -2.432 5.129
-13.032 8.346 2,59% 77,3% 76,5%
7.270 11.814 3,09% 77,7% 76,9%
11.046 12.145 3,08% 78,3% 77,1%
2.517 5.688 3,17% 78,8% 77,4%
-1.083 4.046 2,93% 79,3% 77,3%
2014
2013
2012
2011
2010
34,83 1,33
36,79 2,40
35,14 3,26
32,94 1,75
32,02 1,53
Per participatie (bedragen in euro’s) Intrinsieke waarde ultimo Resultaat****
Rendement Triodos Fair Share Fund (inclusief herbelegging van dividend)
Intrinsieke waarde
1 jaar
3 jaar gem.
5 jaar gem.
10 jaar gem.
Gemiddeld sinds oprichting
3,9%
6,8%
6,1%
6,5%
5,5%
* De lopende kosten ratio (LKR) betreft de totale kosten gedurende de afgelopen 12 maanden, exclusief de kosten van beleggingstransacties en de interestkosten gerelateerd aan de gemiddelde intrinsieke waarde gedurende de desbetreffende periode. Meer informatie is beschikbaar op pagina 46. ** Het percentage belegd vermogen wordt als volgt berekend: het volume van de beleggingen inclusief voorziening leningen en valuta-afdekkingsinstrumenten wordt gedeeld door het fondsvermogen. *** Som van illiquide beleggingen gedeeld door fondsvermogen per ultimo verslagperiode. **** Het resultaat per participatie wordt bepaald op basis van het gedurende het boekjaar gemiddeld aantal geplaatste participaties.
4
Inhoud
Pagina
Beleggen in microfinanciering
6
Bericht van de Raad van Toezicht
7
Verslag van de beheerder
8
Algemene gegevens
26
Jaarrekening 2014 Triodos Fair Share Fund
28
Overige gegevens
48
Bijlage: Overzicht van microfinancieringsinstellingen door Triodos Fair Share Fund gefinancierd per 31 december 2014 en 2013
52
Personalia 56 Adres en colofon
58
5
Beleggen in microfinanciering ze in hun dienstverlening ook de zorg voor de aarde tot speerpunt. Zij kunnen hun klanten adviseren en via hun productaanbod de mogelijkheid bieden op praktische wijze met het milieu rekening te houden. Zo dragen zij bij aan een werkelijk duurzame samenleving.
Triodos Fair Share Fund financiert financiële instellingen in Azië, Afrika, Latijns-Amerika en in Oost-Europa via leningen en participaties in het aandelenkapitaal. Triodos Fair Share Fund is opgericht in 2002 en was wereldwijd één van de eerste beleggingsfondsen die particuliere beleggers de mogelijkheid bood om in microfinanciering te investeren.
Triodos Fair Share Fund is actief betrokken als financier, investeerder en als toezichthoudend bestuurder bij de ontwikkeling van financiële instellingen. Triodos Bank staat voor duurzaam bankieren en Triodos Fair Share Fund wil vanuit deze achtergrond waarde aan de financieringen toevoegen. Het fonds ziet lokale financiering, gekoppeld aan lokaal bestuur en toezicht, als een duurzaam alternatief voor buitenlandse donoren en investeerders. Haar ultieme doel is daarom om op den duur als investeerder overbodig te worden. Hoe snel dit mogelijk is zal van land tot land verschillen. Tot die tijd kan Triodos Fair Share Fund een belangrijke bijdrage leveren.
Triodos Fair Share Fund wil een katalyserende rol spelen bij de ontwikkeling van de micro financieringssector tot een volwaardig en geïntegreerd onderdeel van de financiële sector in ontwikkelingslanden. Alleen op die manier wordt de brede toegang tot krediet en andere financiële diensten in de samenleving verankerd. Zo ontstaat er een duurzame basis voor een evenwichtige sociaaleconomische ontwikkeling, waar ook de onderkant van de samenleving deel van uitmaakt. In de visie van Triodos Fair Share Fund onderscheiden microfinancieringsinstellingen (mfi’s) zich van andere financiële instellingen door een eigen identiteit en een duurzaam profiel. Die duurzaamheid is niet alleen vanuit het perspectief van winstgevendheid en sociale impact belangrijk, maar ook vanuit de impact op het milieu en de natuurlijke leefomgeving. Door het grote aantal klanten nemen mfi’s een unieke positie in en maken
8,5 miljoen totaal aantal leningklanten bereikt door de microfinancieringsinstellingen in de portefeuille van het fonds 6
Bericht van de Raad van Toezicht Aan de participanten van Triodos Fair Share Fund
Jacqueline Rijsdijk is door de Algemene Vergadering van Participanten op 25 april 2014 herbenoemd voor een periode van drie jaar. Daarnaast is Jan Willem van der Velden tijdens dezelfde vergadering benoemd als nieuw lid van de Raad van Toezicht, eveneens voor een periode van drie jaar. Volgens het rooster van aftreden zijn Peter Cornet en Pierre Aeby aan de beurt om af te treden. Peter Cornet stelt zich herbenoembaar voor een derde termijn. Pierre Aeby stelt zich niet hernoembaar. De overige leden van de Raad spreken hun waardering uit voor de grote betrokkenheid van de heer Aeby bij het fonds. De Raad zal na zijn aftreden bestaan uit vier leden.
Hierbij bieden wij u de jaarstukken 2014 aan van Triodos Fair Share Fund, bestaande uit het verslag van de beheerder, de jaarrekening en de overige gegevens. Conform de voorwaarden van beheer en bewaring heeft onderzoek van de jaarrekening door accountants plaatsgevonden. De controleverklaring bij de jaarrekening over 2014 is afgegeven door KPMG Accountants NV en onder de overige gegevens opgenomen. De jaarrekening leggen wij ter vaststelling voor aan de Algemene Vergadering van Participanten. Het boekjaar 2014 is afgesloten met een winst van EUR 8,3 miljoen. Er wordt EUR 6,9 miljoen aan dividenduitkering voorgesteld. In mei 2014 is reeds EUR 14,6 miljoen aan interimdividend uitgekeerd. De Raad heeft erop toegezien dat de beheerder bij de uitvoering van haar beheertaak in het verslagjaar zorgvuldig met de voorwaarden van beheer en bewaring is omgegaan.
Zeist, 8 april 2015 Pierre Aeby Peter Cornet Maartje van Putten Jacqueline Rijsdijk (voorzitter) Jan Willem van der Velden
De Raad van Toezicht heeft in de verslagperiode vier keer vergaderd. De Raad heeft zich beziggehouden met het beleggingsbeleid, de gefinancierde instellingen en de ontwikkeling van het fonds. Ook was er aandacht voor de wereldwijde ontwikkelingen in de microfinancieringssector en kwamen er zaken aan de orde die betrekking hadden op het toezicht door de Autoriteit Financiële Markten, de nieuwe regelgeving in het kader van de AIFMD, de uitkering van het interimdividend, risico’s die het fonds loopt waaronder valutarisico en landenrisico, het halfjaarbericht, het jaarverslag en de begroting van het fonds. De Raad van Toezicht is tevreden over het gevoerde beleid en de samenwerking met de beheerder. Ook spreekt de Raad zijn waardering uit voor het behaalde resultaat en de actieve rol die het fonds heeft gespeeld in de duurzame ontwikkeling van de microfinancieringssector.
7
Verslag van de beheerder de voorwaarden en het prospectus aangepast en is er een bewaarder voor het fonds aangesteld. Deze bewaarder, BNP Paribas Securities Services S.C.A., houdt onder andere toezicht op de beleggingen en de cashflows van het fonds. Ook zijn verscheidene vormen van intern beleid zoals risicobeheersing, waarderingsbeleid en liquiditeitenbeheer afgestemd op de vereisten van de AIFMD. Hierdoor opereert Triodos Fair Share Fund in lijn met deze nieuwe regels.
Dit is het twaalfde jaarverslag van Triodos Fair Share Fund. Voor Triodos Fair Share Fund was 2014 een succesvol jaar. Bestaande en nieuwe participanten investeerden in het fonds. Het fondsvermogen steeg met 25,6% tot EUR 250,9 miljoen. Dat is ruimschoots meer dan de doelstelling om in 2014 tot een fondsvermogen van EUR 230 miljoen te groeien. De beleggingen van het fonds bestaan uit financieringen (leningen en participaties) aan financiële instellingen in Afrika, Azië, LatijnsAmerika en Oost-Europa. Deze beleggingen groeiden met 24,9% tot EUR 193,9 miljoen. Het aantal participanten steeg van 11.251 tot 13.011.
Marktontwikkelingen Voorzichtig herstel wereldeconomie
EUR 250,9 miljoen
De wereldeconomie liet in 2014 tekenen van voorzichtig herstel zien. Geïndustrialiseerde landen tonen weer lichte groeicijfers, hoofdzakelijk gedreven door ruime beschikbaarheid van goedkoop krediet en minder overheidsbezuinigingen. Financiële sectoren blijven kwetsbaar voor schokken, omdat aangescherpte kapitaaleisen nog moeten worden doorgevoerd. Ontwikkelingslanden profiteerden in 2014 van de verbetering van de economische situatie in geïndustrialiseerde landen en laten nog steeds positieve groeiverwachtingen zien van 4,3% in 2015 en 4,7% in 2016 (bron: IFM, World Economic Outlook). Door de economische groei blijft de vraag naar financiële producten en diensten in deze landen en markten toenemen. Mede hierdoor zetten de financiële instellingen, ook in de portefeuille van Triodos Fair Share Fund, in 2014 hun groei voort. In de meeste landen laten deze instellingen een stabilisatie van de kwaliteit van hun kredietportefeuille zien. Het risico van overkreditering is aanwezig en voor sommige instellingen en landen geldt een iets verhoogd risico. Voor Triodos Fair Share Fund blijft dit een belangrijk aandachtspunt.
fondsvermogen ultimo 2014 De intrinsieke waarde per participatie daalde in 2014 van EUR 36,79 naar EUR 34,83. Het fonds keerde op 7 mei 2014 een dividend van EUR 3,22 per participatie uit. Dit bedrag bestaat uit een dividenduitkering over 2013 van EUR 0,77 en een interim-dividenduitkering van EUR 2,45. Op basis van de intrinsieke waarde bedraagt het rendement over het afgelopen jaar 3,9%. Dit valt binnen de prognose die vorig jaar is afgegeven. Triodos Fair Share Fund realiseerde over de afgelopen vijf jaar een gemiddeld rendement van 6,1% per jaar. Europese regelgeving
Ontwikkeling van de sector
Voor Triodos Investment Management, beheerder van Triodos Fair Share Fund, stond 2014 in het teken van het voldoen aan de eisen die nieuwe Europese regelgeving, gevat in de Alternative Investment Fund Managers Directive (AIFMD) aan haar stelt. Zo zijn
In 2014 zette de stabiele groei van de investeringen in de microfinancieringssector door. Het jaarlijkse rapport van Symbiotics, het 2014 Symbiotics MIV Survey, onderbouwt dit en noemt groeipercentages
8
kiosken als agenten van de mfi’s gebruikt. Minderbevolkte gebieden kunnen zo op een efficiënte manier bediend worden. Ook in de duurzame energie- en landbouwsector zien we dat technolo gische ontwikkeling een belangrijke drijfveer is voor de schaalbaarheid van bedrijven. Triodos Fair Share Fund kijkt bij de beoordeling van investeringen specifiek naar de mate waarin organisaties gebruikmaken van technologische mogelijkheden.
van 9% in Zuid-Azië, 13% in Latijns-Amerika, 17% in Oost-Europa & Centraal-Azië en 18% in Oost-Azië. De omvang van de investeringen in Noord-Afrika & Midden-Oosten en Sub-Sahara Afrika zijn veel lager. Een belangrijke ontwikkeling is dat deze regio's wel een sterke groei laten zien, respectie velijk 44% en 34%. De blijvende groei houdt ook in dat de financierings behoefte van financiële instellingen groot blijft. Internationale investeringsfondsen spelen een belangrijke rol om in deze behoefte te voorzien. Volgens het eerder genoemde rapport bedragen de totale investeringen van deze fondsen USD 9,9 miljard (EUR 9,3 miljard); ongeveer 6,5% hiervan wordt verstrekt door de microfinancieringsfondsen die beheerd worden door Triodos Investment Management, waaronder Triodos Fair Share Fund.
Regionale ontwikkelingen in de Kaukasus en Centraal-Azië In de Kaukasus en Centraal-Azië heeft de microfinancieringssector een sterke ontwikkeling doorgemaakt. Om een verdere groei en professiona lisering te realiseren, is vooral de behoefte aan aandelenkapitaal groot. In 2014 is Triodos Fair Share Fund aandeelhouder geworden in Credo in Georgië, Arvand in Tadzjikistan en KazMicroFinance in Kazachstan. Centraal-Azië voelt de impact van de economische crisis in Rusland. Die kan leiden tot een groeivertraging van de economie en de financiële sector in de omringende landen. Het IMF voorspelt een stagnatie van de Russische economie in 2015. Georgië heeft nauwelijks banden met Rusland en zal naar verwachting 5% groeien. Meer invloed heeft de Russische economie op de economieën van Azerbeidzjan (4,3% voorspelde groei), Tadzjikistan (6%) en Kirgizië (5%). Vooral vanuit de laatste twee landen zijn veel arbeiders naar Rusland geëmigreerd, waardoor de maandelijkse overboekingen naar het thuisland flink kunnen dalen.
De belangrijkste ontwikkelingen worden hierna beschreven. Technologie als belangrijke drijfveer van producten marktontwikkeling Om zich in de markt te kunnen blijven onderscheiden, is het gebruik van technologische mogelijkheden voor financiële instellingen steeds belangrijker. Door slim gebruik van beschikbare technologie kunnen organisaties met nieuwe producten de klant beter bedienen én efficiënter worden in risicobeheer en bedrijfsvoering. In verschillende landen zien we hoe organisaties hun productaanbod uitbreiden of makkelijker rurale gebieden bereiken door gebruik van technologie. Vooral in Oost-Afrika zorgt de opmars van mobiel bankieren ervoor dat traditionele businessmodellen onder druk komen te staan. Zelfs de armste boerengezinnen in de meest afgelegen streken kunnen nu geld overmaken en kleine bedragen sparen en lenen via hun mobiele telefoon. Dat heeft een enorm effect op het dagelijks leven. In de portefeuille van Triodos Fair Share Fund zet een groot deel van de microfinancieringsinstellingen (mfi’s) en banken mobiele telefonie in om meer klanten te bereiken. Technologie heeft ook een effect op de ontwikkeling van alternatieve distributiekanalen. Zo worden benzinestations en
Wet- en regelgeving als kans en bedreiging Net als in Europa en de Verenigde Staten zien we ook in opkomende markten een steeds actievere overheid als het gaat om regulering van de financiële sector. In het algemeen verbeteren de kaders waarin instellingen opereren, zowel wat regelgeving en toezicht als de komst van kredietbureaus betreft. De opleving van de microfinancieringssector in India is opmerkelijk. In India reageerde de centrale bank in 2010 scherp op een crisis in de microfinancierings
9
10
VISTAAR FINANCIAL SERVICES Vistaar Financial Services verstrekt leningen aan kleine bedrijven in India, vooral op het platteland. Dit bedrijfsegment is cruciaal voor de Indiase economie, maar heeft slechts beperkt toegang tot financiële diensten. Een belangrijke bedrijfstak is de weefsector. Mottusami begon zijn bedrijf negen jaar geleden met één mechanische weefmachine om sari’s te maken. Door een lening van Vistaar Financial Services heeft hij nieuwe weefmachines kunnen kopen. Zijn bedrijf heeft inmiddels 10 medewerkers in dienst.
11
sector in deelstaat Andhra Pradesh en legde strikte regelgeving op met betrekking tot prijsstelling en bescherming van klanten. Afgelopen jaar zagen we echter een ander gezicht van dezelfde centrale bank toen het voor mfi’s de mogelijkheid creëerde om een banklicentie te krijgen. Triodos Fair Share Fund verwelkomt deze ontwikkeling omdat klanten van mfi’s in India hiermee toegang krijgen tot een breder productaanbod en daarmee beter in hun financiële behoeften kunnen voorzien. Een andere interessante ontwikkeling is dat Myanmar in 2012 na vijftig jaar isolement haar deuren voor buitenlandse investeerders opende. Sindsdien heeft Triodos Fair Share Fund de ontwikkelingen nauwgezet gevolgd en eind 2014 een eerste investering in een participatie gedaan om een nieuwe mfi op te zetten. In sommige landen richt de regulering zich vaak op de prijsstelling van mfi’s door renteplafonds in te stellen. We zagen dat de afgelopen jaren in onder andere Zambia, Bolivia en verschillende landen in West–Afrika. In een omgeving waar de renteniveaus hoog zijn, kunnen renteplafonds een positief effect hebben. De toegepaste regulering is echter vaak onvoldoende specifiek en heeft daardoor meestal ook negatieve bijeffecten op de markt en de ontwikkeling van organisaties. Eén van de gevolgen kan zijn dat instellingen zich richten op eenvoudig te bedienen klanten, waardoor klanten in rurale gebieden minder makkelijk toegang krijgen tot financiële diensten. In Colombia bijvoorbeeld is het renteplafond hoog, waardoor er geen druk is om de rentes te verlagen en het plafond in de praktijk tot minder (prijs)concurrentie lijkt te leiden.
landen geen of nauwelijks toegang tot krediet- en financiële diensten (bron: IFC/Wereldbank). De totale financieringsbehoefte van dit segment wordt geschat op USD 1.000 miljard. Mfi’s spelen hierin een rol door mee te groeien met de kleinschalige bedrijfjes in hun portefeuille. Daarnaast zijn er financiële instellingen die zich juist op het MKB richten. Deze banken kunnen ook een belangrijke bijdrage leveren aan de verduurzaming van de financiële sector, onder andere door zich ook te richten op duurzame energie en de landbouwsector. Triodos Fair Share Fund wil daarom zowel mfi’s als MKB-banken financieren. De belangrijke rol van lokale financiering Mfi’s en MKB-banken mogen steeds vaker ook spaargeld aantrekken. Daarnaast krijgt het publiek in ontwikkelingslanden steeds meer vertrouwen in de financiële sector waardoor de totale hoeveelheid spaargeld groeit. Ook kunnen meer financiële instellingen obligaties plaatsen in de nationale en regionale financiële markten. Triodos Fair Share Fund speelt een actieve rol in het bevorderen van het mobiliseren van spaargelden. De groei van de balanstotalen van de instellingen en van de lokale financiering leidt er ook toe dat steeds meer instellingen voor hun overige financierings behoefte naar een kleiner aantal sterke (internationale) partners zoeken. Daarnaast blijft er ook een grote behoefte aan aandelenparticipaties. Triodos Fair Share Fund en de andere fondsen die door Triodos Investment Management worden beheerd, zijn gezamenlijk een betrouwbare, grote en lange-termijn partner die goed in deze behoeften kan voorzien.
Steeds meer aandacht voor de MKB-sector Naast kredietverlening aan zeer kleinschalige bedrijfjes is er een groeiende aandacht voor kredietverlening aan het midden- en kleinbedrijf (MKB). Het MKB is een belangrijke banenmotor in de economie en draagt belastingen af die als inkomstenbron gelden voor de lokale overheid. Ondernemers in deze sector hebben vaak veel moeite om een krediet af te sluiten. Naar schatting heeft meer dan de helft van het MKB in ontwikkelings
Duurzaamheid als kernwaarde Triodos Fair Share Fund financiert alleen die financiële instellingen die een evenwichtige balans nastreven tussen ‘people, planet en profit’. De basis van het investeringsbeleid van het fonds is verankerd in het analyse- en besluitvormingsproces. De duurzaamheidsanalyse van het fonds stelt de klant
12
centraal, met als belangrijke thema’s transparantie, een divers productaanbod en aandacht voor het milieu. Hoe Triodos Fair Share Fund deze thema’s analyseert en beoordeelt, volgt hierna, aangevuld met voorbeelden uit de portefeuille.
verzekering afsluiten en geld overmaken. Een groeiend aantal financiële instellingen komt aan deze wensen tegemoet. Productdiversificatie (percentage mfi’s dat andere financiële diensten aanbiedt)
De klant centraal Transparantie Triodos Fair Share Fund analyseert hoe de financiële instelling omgaat met overkreditering en transparantie. Het fonds evalueert ook hoe de financiële instelling de kredieten afstemt op de terugbetaalcapaciteit van klanten, welk beleid ze voert ten aanzien van rentetarieven en hoe producten en bijhorende verplichtingen aan de klant worden gecommuniceerd. De ‘Client Protection Principles’ beschrijven deze aspecten gedetailleerd. Van de mfi’s in de portefeuille heeft 92% (2013: 88%) deze uitgangspunten ondertekend. Verantwoorde rentetarieven Winst kan nooit het enige doel zijn bij het nastreven van een balans tussen ‘people, planet en profit’. Triodos Fair Share Fund analyseert daarom de hoogte van de rentetarieven die een financiële instelling berekent en de winst die de instelling voor ogen heeft. Het fonds toetst de rentetarieven en de beoogde winst van iedere financiële instelling aan een aantal maatstaven. Hierbij let het fonds op de producten die de instelling aanbiedt, op de economische context en op de markt waarin de instelling actief is en hoe de mfi zich tot andere aanbieders verhoudt. Financiële educatie Financiële educatie en training van (mogelijke) klanten neemt bij mfi’s en banken een steeds belangrijkere plek in. Een voorbeeld hiervan is KFM LLC, uit Kazachstan, dat aan zowel klanten als niet-klanten trainingen aanbiedt om financiële zelfredzaamheid te vergroten. Na de training wordt de niet-klanten de mogelijkheid geboden om klant te worden van KFM LLC.
Betaaldiensten 68% Verzekeringsproducten 67% Spaarproducten 58%
Triodos Fair Share Fund onderzoekt of de financiële instelling kredieten aan het MKB verstrekt. Dankzij de werkgelegenheid die deze bedrijven creëren en de belastingen die ze betalen, dragen ze direct bij aan de ontwikkeling van de lokale economie. Een groeiend aantal financiële instellingen in de portefeuille van het fonds richt zich op deze doelgroep. Eind 2014 financierde Triodos Fair Share Fund zeven instellingen die meer dan 50% van hun portefeuille aan het MKB verstrekken. Eén van hen is Banco Itapua dat in het zuiden van Paraguay kleine bedrijven bedient en 57% van haar portefeuille aan die doelgroep verstrekt. Diversificatie in grootte van leningen (als percentage van de totale leningenportefuille van de mfi's)
Microkrediet 35% MKB-leningen 30% Consumentenkrediet 20% Andere leningen 15%
Divers productaanbod Mensen willen meer dan alleen een krediet afsluiten. Ze willen ook kunnen sparen, een
13
Focus op specifieke doelgroepen Vrouwen hebben vaak moeilijker toegang tot financiële diensten. Hetzelfde geldt voor bewoners op het platteland. Daarom werkt Triodos Fair Share Fund samen met innovatieve financiële instellingen die juist wel oog hebben voor deze moeilijk bereikbare doelgroepen. De financiële instellingen die het fonds financiert, bedienen met name vrouwen (70% van hun klanten) en ook veel klanten in rurale gebieden (47%). Alternatieve distributiekanalen Alternatieve distributiekanalen, zoals mobiele telefonie en servicepunten of verkoopagent schappen, spelen een steeds belangrijkere rol. Dankzij deze technieken krijgen meer mensen, vooral in moeilijk te bereiken gebieden, tegen lagere kosten toegang tot financiële diensten. Banco Pichincha in Ecuador heeft in de afgelopen 18 maanden op dit gebied een ambitieus programma uitgerold met 15.000 agentschappen. Deze zijn bijna allemaal ook microfinancieringsklant van de bank. Via hun winkels kunnen mensen voor USD 5 een pakket kopen met een betaalkaart voor pinautomaten en een mobiele betaalkaart. Dit leverde al 300.000 nieuwe klanten op die gezamenlijk 1,5 miljard transacties deden. Agrarische sector Veel mensen in ontwikkelingslanden verdienen hun inkomen in de agrarische sector. Juist deze sector heeft zeer beperkt toegang tot adequate financiële producten. De ongewisse cashflow en hoge risico’s zoals misoogsten en natuurrampen maken financiële instellingen terughoudend. Triodos Fair Share Fund stimuleert financiële instellingen juist ook in deze uitermate belangrijke sector actief te zijn en zet haar internationale netwerk in om ze hierin te ondersteunen. Het fonds onderstreept daarbij ook het belang van duurzame landbouwpraktijken. Aandacht voor het milieu Triodos Fair Share Fund brengt ook in kaart welke activiteiten de financiële instelling ontplooit om de zorg voor het milieu tot speerpunt te maken. Bewustwording is de eerste stap. Veel instellingen in
de portefeuille van het fonds organiseren trainingen en andere activiteiten om zo hun klanten te informeren over de zorg voor het milieu en de rol die zij daarin kunnen spelen. Triodos Fair Share Fund analyseert eveneens of de financiële instellingen ‘groene’ producten en diensten aanbieden die gericht zijn op duurzame landbouw en energie. Voorbeelden zijn leningen voor de aanschaf van een zonnepaneel, biogasinstallatie of energiezuinige oven. Milieu (percentage mfi’s in portefeuille met activiteiten t.a.v. milieu)
Uitsluitingslijst* 84% ‘Green office’ procedures 56% Donaties ten behoeve van milieu 28% Groene kredietproducten 28% Milieutraining aan klanten 25%
* lijst met uitsluitingscriteria die mfi’s hanteren bij de toekenning van leningen aan klanten
De impact van microfinanciering Microkrediet, spaarmogelijkheden en betaal producten stimuleren en faciliteren microondernemers en het MKB. Uit studies blijkt dat de impact van microfinanciering op armoede niet moet worden overschat. Zoals één van de belangrijkste onderzoekers zegt: “Een beetje krediet helpt, te veel krediet kan schadelijk zijn”. De impact van sparen is altijd positief en bij leningen is het van groot belang dat het productaanbod voldoende groot en flexibel is om bij de behoefte van de klanten te passen. Triodos Fair Share Fund richt zich daarom op betrouwbare en verantwoorde instellingen die in de gemeenschap zijn verankerd, met zoveel mogelijk lokaal management en lokale investeerders en financiers en met een breed en innovatief aanbod van diensten.
14
70% percentage vrouwelijke leningklanten
De tabel in de bijlage op pagina 52 t/m 55 van dit verslag laat voor iedere financiële instelling in de portefeuille van Triodos Fair Share Fund een aantal kernindicatoren zien. Voorbeelden daarvan zijn het aantal spaar- en leningklanten, het gemiddelde leningbedrag en het percentage vrouwelijke klanten en klanten op het platteland. In de tabel hieronder zijn deze en aanvullende indicatoren op fondsniveau weergegeven.
Beleggingen De omvang van de investeringsportefeuille van Triodos Fair Share Fund steeg met 24,9% tot EUR 193,9 miljoen (2013: EUR 155,3 miljoen), inclusief waardering van de valutatermijncontracten. De kwaliteit van de investeringsportefeuille is goed. Wel is in 2014 een voorziening getroffen van EUR 2,25 miljoen. In de paragraaf over risico’s op pagina 22 is hier meer informatie over opgenomen.
Triodos Fair Share Fund heeft in 2014 in totaal 50 uitkeringen gedaan (2013: 53). Per 31 december 2014 bestond de portefeuille van Triodos Fair Share Fund uit 100 financieringen en 10 participaties aan 65 financiële instellingen in 33 landen (2013: 51 financiële instellingen in 28 landen). Per 31 december 2014 waren nog vier participaties en zes leningen toegezegd. De toegezegde investeringen zijn participaties in Dawn Myanmar Microfinance , Banco Mundo Mujer, Kompanion en BancoSol en leningen aan Acleda MFI Myanmar, Arvand, Janalakshmi Financial Services, Mitra Bisnis Keluarga en Promerica Financial Corporation. Triodos Fair Share Fund heeft in 2014 geen handels financieringen of directe landbouwleningen verstrekt. Triodos Fair Share Fund is in 2014 zeer actief geweest op het gebied van participaties. Het fonds heeft haar aandelenbelang in MiBanco in Peru en ACLEDA Bank in Laos verkocht. Daarnaast verkocht Triodos Fair Share Fund een gedeelte van haar aandelen in ACLEDA Bank in Cambodja. Triodos Fair Share Fund was sinds 2004 aandeel houder in MiBanco. Gezamelijk met de andere microfinancieringsfondsen onder beheer van Triodos Investment Management zijn alle aandelen verkocht aan Financiera Edyficar, dat onderdeel is van CrediCorp. De transactie luidt een nieuwe fase voor MiBanco in en past in de consolidatie die in Peru plaatsvindt. MiBanco speelde in de afgelopen tien jaar een zeer belangrijke rol in het bevorderen van toegang tot financiële diensten in Peru. Toen Triodos Fair Share Fund in 2008 in ACLEDA Bank in Laos investeerde, werd afgesproken dat na
Kernindicatoren mfi’s in de portefeuille van Triodos Fair Share Fund
Totaal aantal leningklanten bereikt door mfi’s in portefeuille Totaal aantal spaarklanten bereikt door mfi’s in portefeuille Gemiddeld leningbedrag (EUR) Percentage vrouwelijke leningklanten Percentage klanten op het platteland Aantal werknemers in dienst van de mfi’s in portefeuille
15
2014
2013
8.531.270 6.770.486 1.423 70% 47% 89.537
6.357.993 6.506.572 1.478 61% 47% 72.795
1 januari 2014 de aandelen verkocht konden worden aan ACLEDA Bank in Cambodja. Deze transactie heeft in 2015 plaatsgevonden. Triodos Fair Share Fund bracht in februari 2014 haar belang in ACLEDA Bank in Cambodja terug van 4,3% naar 2,2%. Het fonds verkocht deze aandelen aan een nieuwe strategische investeerder: ORIX Corporation in Japan, een financiële dienstverlener. Tegelijkertijd investeerde Triodos Fair Share Fund in 2014 in het aandelenkapitaal van vijf nieuwe instellingen: Arvand (Tadzjikistan), KazMicroFinance (Kazachstan), Dawn (Myanmar), Credo (Georgië) en Access Holding (Duitsland, een netwerk met financiële instellingen in Afrika, Centraal-Azië en de Kaukasus). De bestaande participaties in de portefeuille van het fonds ontwikkelden zich over het algemeen goed. Deelnemingen in het aandelenkapitaal van financiële instellingen zijn een belangrijk onderdeel van het investeringsbeleid van Triodos Fair Share Fund. Het geeft het fonds de mogelijkheid om direct en voor langere tijd bij de strategische koers van de instellingen betrokken te zijn. Senior medewerkers van Triodos Investment Management vertegen woordigen het fonds in de betreffende Raad van Commissarissen van deze instellingen en brengen hiermee specifieke kennis en ervaring op het gebied van duurzaam bankieren in. Met deze bancaire inbreng onderscheidt Triodos Fair Share Fund zich duidelijk van andere investeerders in de sector. Investeringen in het aandelenkapitaal zijn vaak
tijdrovende processen, veelal gedreven door complexe commerciële onderhandelingen en omvangrijke wet- en regelgeving die per land sterk kan verschillen. Bij Triodos Investment Managment, de beheerder/manager van Triodos Fair Share Fund werken daarom investment officers die de regio goed kennen samen met gespecialiseerde equity investment officers om deze processen zo efficiënt mogelijk te laten verlopen. Verdeling naar type financiering per 31 december 2014, als percentage van de portefeuille
Leningen 75,3% Participaties 18,2% Achtergestelde leningen 6,5%
Triodos Fair Share Fund verstrekte vorig jaar leningen aan dertien voor het fonds nieuwe instellingen: Sonata (India), Arvand (Tadzjikistan), MBK (Indonesië), Banco Pichincha (Ecuador), EMFIL (India), MicroCred (Ivoorkust), Access Bank (Nigeria), Utkarsh (India), Banco Itapua (Paraguay), Crezcamos (Colombia), Vitas (Jordanië), Enda (Tunesia) en Hamkorbank (Oezbekistan). Het fonds keerde in 2014 opnieuw een lening uit aan FDL in Nicaragua, na eerdere leningen in onder andere 2012.
Gerealiseerde ratio’s versus doel in 2014 en 2013 Gerealiseerd
In projecten belegd vermogen/fondsvermogen Liquide middelen en andere vlottende activa/fondsvermogen Participaties/fondsvermogen Achtergestelde leningen en leningen Microfinanciering/fondsvermogen Handelsfinanciering/fondsvermogen
16
Doel
2014
2013
77% 23% 15%
78% 23% 22%
>70% 10-30% 15-40%
67% 0%
54% 0%
40-75% < 20%
Indonesië, Oezbekistan, Ivoorkust, Jordanië en Tunesië zijn landen waar het fonds voor het eerst in investeert. Door de groei in Azië, Oost-Europa, Centraal-Azië en Afrika kon Triodos Fair Share Fund de afgelopen jaren een goede spreiding van regio’s realiseren. In de tabel op pagina 20 is een overzicht van de beleggingen per regio opgenomen. Verdeling over valuta per 31 december 2014 USD 58,2% - Afgedekt voor valutaverschillen 99,1% - Niet afgedekt voor valutaverschillen 0,9%
Overige valuta 36,6% - Afgedekt voor valutaverschillen 39,8% - Niet afgedekt voor valutaverschillen 60,2%
EUR 5,2%
Triodos Fair Share Fund verstrekte vorig jaar aan zestien financiële instellingen leningen in lokale valuta: - KazMicroFinance in Kazachstaanse tenge - Genesis Empresarial in Guatemalteekse quetzal - IMON en Arvand in Tadzjiekse somoni - Vitas in Jordaanse dinar - Enda in Tunesische dinar - Crezcamos in Colombiaanse peso - Advans in Ghanese cedi - Utkarsh,EMFIL en Sonata in Indiase roepie - AccessBank in Tanzaniaanse shilling - ProEmpressa in Peruaanse sol - Finca Azerbeijan in Azerbeidzjaanse manat - Bai Tushum in Kirgizische som - MBK in Indonesische roepia Deze leningen zijn in lokale valuta verstrekt omdat de betreffende instellingen geen inkomsten in harde valuta hebben. Bovendien kunnen ze het koersrisico van leningen in euro’s of Amerikaanse dollars moeilijk dragen. Waar mogelijk dekt Triodos Fair Share Fund het wisselkoersrisico via valutatermijn contracten af. Als dat niet kan, probeert het fonds de risico’s van een mogelijke devaluatie van lokale valuta ten opzichte van de euro door een hogere tariefstelling op deze leningen te compenseren.
Per eind 2014 zijn de volgende lokale valuta in de portefeuille van het fonds afgedekt: Ghanese cedi, Indiase roepie, Kyrgyzische som, Kazachstaanse tenge, Nigeriaanse naira, Peruaanse sol, Tadzjiekse Somoni en US Dollar. Triodos Fair Share Fund neemt ook vaak participaties in lokale valuta, zoals Pakistaanse roepie bij KASHF Microfinance Bank, Mongoolse tugrik bij TenGer Financial Group LLC, Kazachstaanse tenge bij KazMicroFinance, Tadzjiekse somoni bij Arvand en Myanmarese kyat bij Dawn. Deze koersrisico’s kunnen niet worden afgedekt, maar verwacht wordt dat de waardestijging van deze participaties ruim voldoende zal zijn om eventuele devaluaties te compenseren. Triodos Fair Share Fund heeft verder leningen in euro’s en Amerikaanse dollars verstrekt. De koersrisico’s op financieringen in Amerikaanse dollars zijn altijd afgedekt via valutatermijn contracten. Vijf grootste posities (in percentages van het fondsvermogen) Acleda Bank 8,0% Banco Solidario 4,1% Credo3,9% KazMicroFinance3,7% XacBank3,6% Triodos Fair Share Fund streeft ernaar om individuele investeringen onder 10% van het fondsvermogen te houden. Als gevolg van herwaarderingen van participaties kan het voorkomen dat meer dan 10% van het fonds vermogen in een instelling is geïnvesteerd. Het aandeel van ACLEDA Bank in Cambodja lag per 31 december 2013 boven deze grens en is door de gedeeltelijke verkoop in februari 2014 gedaald. Per 31 december 2014 is de investering in ACLEDA Bank in Cambodja 8,0% van het fondsvermogen en daarmee binnen de limiet. Zoals in het prospectus is aangegeven, streeft Triodos Fair Share Fund ernaar om ten minste 70%
17
Microfinancieringsportefeuille Triodos Fair Share Fund 31 december 2014 WERELDWIJD ACTIEF Finca Microfinance Holding Company Access Microfinance Holding
BOSNIË EN HERZEGOVINA l Prizma Mikro DOMINICAANSE REPUBLIEK l Banco Ademi
TUNESIË l Enda JORDANIË l Vitas Jordan
NICARAGUA l Asociacion Fondo de Desarrollo Local Financiera FAMA
SENEGAL l MicroCred Senegal
GUATEMALA l FUNDEA Génesis Empresarial
IVOORKUST l MicroCred Ivory Coast
COLOMBIA l Contactar Crezcamos Edpymes Proempresa
GHANA l Advans Ghana
ECUADOR l BANCO D-MIRO BANCO Solidario BANCO Pichincha PERU l Compartamos Financiera Credinka Edpumes Proempresa Edpyme Raíz Financiera Confianza Mibanco
NIGERIA l AB Microfinance Bank CONGO l Advans Banque Congo PARAGUAY l Banco Itapúa Visión Banco
18
ZUID AFRIKA l Small Enterprise Foundation
GEORGIË l Credo
AZERBEIDZJAN l AccessBank Azer Credit Demir Bank FINCA Azerbaijan
KAZACHSTAN l KMF LLC MONGOLIË l TenGer Financial Group/XacBank
KIRGIZIË l Bai Tushum FINCA Kyrgyzstan Kompanion
OEZBEKISTAN l Hamkorbank TADZJIKISTAN l Arvand Bank Eskhata First Microfinance Bank IMON BANGLADESH l BRAC Bank Delta Brac Housing Finance LAOS l ACLEDA Bank Lao PAKISTAN l Finca Microfinance Bank KENIA l Kenya Women Finance Trust DTM TANZANIA l Access Bank Tanzania BRAC Tanzania UGANDA l BRAC Uganda Centenary Bank
INDIA l Bhartiya Samruddhi Finance Ltd. EMFIL Grameen Koota Sonata Utkarsh Vistaar SRI LANKA l Commercial Leasing Company LOLC Micro Credit INDONESIË l Mitra Bisnis Keluarga 19
CAMBODJA l ACLEDA Bank Amret PRASAC Sathapana
van het balanstotaal conform doelstelling te beleggen. Van het in projecten belegde deel van het fondsvermogen streeft het fonds ernaar om tussen 15% en 40% te beleggen in participaties in financiële instellingen, tussen 40% en 75% in leningen aan financiële instellingen en maximaal 20% in handelsfinancieringen. Het fonds houdt minimaal 10% als liquide middelen aan. De tabel 'Verdeling over valuta' geeft deze verhoudingen per ultimo 2014 en 2013 weer en laat zien dat het fonds belegd is binnen de nagestreefde limieten.
Liquiditeitenbeheer Triodos Fair Share Fund houdt minimaal 10% als liquide middelen aan. Het fonds begon het jaar met 22,5% in liquiditeiten en op 31 december 2014 bedroeg het percentage liquiditeiten eveneens 22,5% van het fondsvermogen. Gedurende 2014 zijn deze liquiditeiten deels in deposito en deels op een spaarrekening bij Rabobank en Triodos Bank tegen marktconforme condities aangehouden. Triodos Fair Share Fund heeft per 31 december 2014 geen kredietfaciliteiten.
Beleggingen per regio (exclusief voorzieningen en valuta-afdekkingsinstrumenten) 2014
2013
Aantal
Uitstaande waarde
Aantal
Uitstaande waarde
37 30 14 12 14 2
62.329 55.116 41.552 25.781 16.366 5.719
26 22 15 9 10 1
37.635 33.621 52.071 16.809 8.711 2.983
109
206.863
83
151.830
(bedragen in duizenden euro’s) Oost-Europa en Centraal-Azië Latijns-Amerika Oost-Azië en Pacific Zuid-Azië Afrika en Midden-Oosten Wereldwijd
20
Resultaat
miljoen in totaal). Daarnaast wordt EUR 6,9 miljoen als dividenduitkering voorgesteld, uit te keren in mei 2015.
Financieel resultaat Het fondsvermogen groeide in 2014 met EUR 51,1 miljoen naar EUR 250,9 miljoen, een sterkere groei dan in 2013 werd verwacht. Vorig jaar was nog uitgegaan van een groei naar EUR 230 miljoen per ultimo 2014. Het aantal uitstaande participaties per jaarultimo bedraagt 7,2 miljoen stuks (2013: 5,4 miljoen stuks). Het aantal participanten is met 15,6% toegenomen van 11.251 tot 13.011. Het resultaat over 2014 bedraagt EUR 8,3 miljoen (2013: EUR 11,8 miljoen). De lagere winst wordt veroorzaakt door lagere winsten op participaties, een voorziening en een zeer laag rendement op liquide middelen. Het valutaresultaat was juist positief en de inkomsten op leningen zijn gestegen in lijn met de stijging van de leningenportefeuille. Triodos Fair Share Fund heeft in februari 2014 een deel van haar aandelenbelang in ACLEDA Bank in Cambodja verkocht. Triodos Fair Share Fund besloot om de gerealiseerde winst als interim-resultaat aan de participanten uit te keren. De uitkering voor zittende participanten heeft plaatsgevonden in mei 2014 en bedroeg EUR 2,45 per participatie (EUR 14,6
Rendement Het rendement van Triodos Fair Share Fund wordt berekend op basis van de intrinsieke waarde van het fonds, inclusief herbelegging van dividend. De intrinsieke waarde is de waarde van alle bezittingen van een fonds verminderd met de schulden die er zijn. Dit is gelijk aan het eigen vermogen van het fonds. De intrinsieke waarde per participatie Triodos Fair Share Fund per ultimo 2014 is EUR 34,83 (2013: EUR 36,79). De daling is veroorzaakt door de grote interim-resultaatsuitkering van EUR 2,45 per participatie. Het rendement voor beleggers in Triodos Fair Share Fund over 2014 bedraagt 3,9% (2013: 6,8%). Dit is inclusief het in 2014 uitgekeerde dividend van EUR 0,77 per participatie en het interim-resultaat van EUR 2,45 per participatie. Het dividend rendement over 2013 bedroeg 2,1% (2012: 2,0%). Nadat de dividenduitkering tijdens de Algemene Vergadering van Participanten op 21 mei 2015 bepaald is, kan het dividendrendement over 2014 worden berekend.
Waardeontwikkeling sinds oprichting 200 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 dec-02
dec-04
dec-06
dec-08
dec-10
Rendement Triodos Fair Share Fund (inclusief herbelegging van dividend)
21
dec-12
dec-14
Het rendement in 2014 van 3,9% ligt binnen de bandbreedte die vorig jaar in de verwachtingen is uitgesproken: positief, maar lager dan het vijfjarig rendement per 31 december 2013 (7,7%). Het rendement van Triodos Fair Share Fund bestaat voor een groot gedeelte uit gerealiseerde rentebaten op de (achtergestelde) leningen. Dit rendement is als percentage relatief stabiel, met een licht dalende trend. In 2014 bedroegen de opbrengsten uit beleggingen in (achtergestelde) leningen EUR 12,0 miljoen (2013: EUR 8,3 miljoen). Het fonds ontving in 2014 geen dividend van financiële instellingen waarin het participeert (2013: EUR 95.450). De ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen in participaties is in 2014 EUR -13,4 miljoen (2013: EUR 10,4 miljoen). De daling wordt veroorzaakt door de verkoop van een aantal participaties. Exclusief de terugboeking van ongerealiseerde positieve resultaten bij verkoop van participaties van EUR 15,6 miljoen zijn de ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen in participaties EUR 2,2 miljoen. De gerealiseerde waardeverandering op de verkochte participaties bedraagt EUR 16,7 miljoen. Hiermee komt de totale waardeverandering op EUR 3,3 miljoen. Ook valutakoersen hebben invloed op het rendement. Doorgaans devalueren de lokale valuta. Triodos Fair Share Fund compenseert dit deels door een relatief hogere rente op deze leningen in rekening te brengen. Bij het bepalen van de rendementsverwachting voor een participatie houdt het fonds eveneens rekening met devaluatie. Dit jaar was de bijdrage van het valutaresultaat aan het resultaat EUR 0,9 miljoen (2013: EUR -3,9 miljoen). Een laatste factor die het rendement beïnvloedt, is de voorziening voor kredietrisico’s. Dit is het risico dat een lening niet wordt terugbetaald. Triodos Fair Share Fund heeft in 2014 één voorziening genomen van EUR 2,3 miljoen (2013: EUR 0). Kosten Triodos Fair Share Fund betaalt een beheervergoeding aan de beheerder van het fonds, Triodos Investment Management. Deze
beheervergoeding is veruit de belangrijkste kostenpost van het fonds. Triodos Investment Management gebruikt de vergoeding met name voor personele kosten, inclusief de reiskosten die gemaakt worden in het kader van het verstrekken van nieuwe financieringen en het beheer van bestaande financieringen. Dit beheer - vooral het beheer van de participaties - is over het algemeen vrij intensief. Er wordt zeer regelmatig gereisd naar de landen waar de financieringen zijn verstrekt. Daarnaast worden uit de beheervergoeding alle inspanningen bekostigd die samenhangen met de administratie en het voldoen aan de rapportage verplichtingen. De totale kosten in 2014 bedroegen EUR 5,7 miljoen (2013: EUR 5,4 miljoen). De beheervergoeding bedroeg EUR 5,5 miljoen (2013: EUR 4,5 miljoen). De stijging van de beheer vergoeding is in lijn met de toename van het fondsvermogen. De lopende kostenratio over 2014 bedraagt 2,59% (2013 3,09%). De daling van de lopende kosten ratio is grotendeels veroorzaakt door het wegvallen van de bestandsprovisie. Risico’s Triodos Fair Share Fund belegt middelen van participanten voor hun rekening en risico. Om de participanten zo goed mogelijk te informeren staan de relevante risico’s waaraan het fonds onderhevig is beschreven in het prospectus en in de Essentiële Beleggersinformatie van het fonds. Een adequate beheersing van de risico’s behoort tot de dagelijkse verantwoordelijkheid van de beheerder van het fonds. De beheerder moet alle relevante risico’s die verbonden zijn met de beleggings strategie en waaraan het fonds blootstaat of kan blootstaan, op afdoende wijze herkennen, meten, beheersen en bewaken. Aanvullend op de bestaande beheersmaatregelen heeft de beheerder in 2014 een aantal maatregelen getroffen of voorbereid om het risicomanagement verder te verbeteren. Zo heeft de beheerder het risicobeleid vastgelegd in een beleidsdocument en is in de organisatie een permanente risicomanagementfunctie ingevuld. Om de risico’s te beheersen heeft de beheerder het risicomanagementbeleid op een integrale wijze
22
vastgelegd. Het doel is om de risico’s van de bedrijfsvoering, de financiële positie (op portefeuilleniveau én van iedere individuele belegging) en de uitbestedingrelaties met betrekking tot de doelstellingen van het fonds te beheersen. Deze risico’s worden vastgesteld, gemeten, beheerd en bewaakt via passende stresstestprocedures. Het beleid van de beheerder is gebaseerd op de COSO-aanpak (The Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission). Deze aanpak biedt een uniform en gemeenschappelijk referentiekader voor interne controle dat algemeen geaccepteerd is in de markt. Hierin liggen de volgende onderdelen vast: 1. De doelstellingen van het fonds ten aanzien van het risicomanagement; 2. De taken en verantwoordelijkheden van de risicomanager; 3. De inrichting van het risicomanagementmodel in de organisatie van de beheerder is zodanig dat er procedures en maatregelen zijn vastgesteld. De inrichting waarborgt dat er een functionele en hiërarchische scheiding wordt gemaakt tussen de taken in verband met risicobeheer en die van de uitvoerende afdelingen; 4. Definities en beheersmaatregelen van de risico’s van het fonds en de beheerder; 5. Criteria ten aanzien van het risicomanagement van het fonds, de beheerder en de uitvoerende partijen; 6. Relevante wet- en regelgeving met aandacht voor de specifieke vereisten die AIFMD hieraan stelt ten aanzien van het risicomanagement en de interne beheersing. Periodiek voert het bestuur een “control risk self assessment” uit waarin bepaald wordt welke risico’s er zijn en in hoeverre die beheerst worden. Het bestuur geeft ieder jaar in de Toelichting op de jaarrekening (zie pagina 32) uitleg over de manier waarop gedurende het verslagjaar met risico’s van de beleggingen is omgegaan. De belangrijkste risico’s in 2014 en de beheersing daarvan staan hieronder kort beschreven.
Concentratierisico Het fonds heeft een zeer specifieke, sectorale investeringsfocus. De beleggingsportefeuille van het fonds kent daarom een beperkte spreiding van risico’s. Het beleid van Triodos Fair Share Fund is erop gericht om in principe maximaal 10% van het fondsvermogen te investeren in één organisatie of instelling. Indien er (in geval van een lening) harde zekerheden zijn, in de vorm van bijvoorbeeld bankgaranties, kan daarvan afgeweken worden. Ook kan het voorkomen dat als gevolg van herwaarderingen van participaties meer dan 10% van het fondsvermogen in één organisatie of instelling is geïnvesteerd. Debiteurenrisico Triodos Fair Share Fund wijst alle financiële instellingen die het financiert een risicocategorie toe. Dit gebeurt op basis van een risicoanalyse. In het staafdiagram (zie pagina 24) wordt per risicocategorie het volume van de portefeuille als percentage van het totaal weergegeven. Risico 1 staat voor het laagste risico en Risico 5 voor het hoogste risico. Het fonds heeft één risicodragende belegging in categorie 5. Deze belegging is voor 90% voorzien, waardoor het risicodragende bedrag is gedaald naar EUR 250.000 per 31 december 2014. Triodos Fair Share Fund volgt de kwaliteit van de investeringsportefeuille door ten minste eens per jaar een bezoek te brengen aan de mfi’s. Daarnaast is er regelmatig contact en rapporteren de instellingen minimaal eens per kwartaal hun volledige financiële gegevens en een aantal belangrijke indicatoren. Als daar aanleiding voor is, wordt de frequentie verhoogd naar maandelijks. In de leningcontracten is voor een aantal indicatoren een norm in de vorm van een afspraak opgenomen. Als de mfi niet meer aan deze norm voldoet, is dit een belangrijk eerste waarschuwingssignaal dat de situatie voor de instelling verslechtert. Per 31 december 2014 geldt voor 10,6% van het volume van de investeringsportefeuille dat de betreffende mfi niet meer aan alle afspraken in de leningcontracten voldoet (eind 2013: 5,3%). Triodos Fair Share Fund heeft in het uiterste geval het recht om leningen waarbij niet aan alle afspraken wordt
23
voldaan, terug te trekken. De situatie wordt per instelling zorgvuldig geanalyseerd. Voor geen van de mfi’s met wie het fonds een leningcontract heeft afgesloten, geldt per 31 december 2014 een direct continuïteitsgevaar. De tabel hierna geeft voor de gehele portefeuille (leningen en participaties) de verdeling over de vijf risicocategorieën weer. Percentage van de investeringsportefeuille (in volume) per risicocategorie
70 60 50 40
2014 2013
30 20 10 0
Risico 1 Risico 2 Risico 3 Risico 4 Risico 5
Organisatierisico De instellingen en organisaties waarin Triodos Fair Share Fund investeert, zijn nog jong en maken in de regel een zeer sterke groei door. Hoewel sterke groei op zich een positieve factor is, zijn daaraan zeker ook bepaalde risico’s verbonden. Daarnaast is het voor deze organisaties en instellingen soms moeilijk om gekwalificeerd personeel en management aan te trekken en te behouden. Triodos Fair Share Fund probeert dit risico zoveel mogelijk te beperken door voornamelijk te investeren in mfi’s die gereguleerd zijn en onder toezicht vallen van de betreffende autoriteiten in het specifieke land. Valutarisico De beleggingen van Triodos Fair Share Fund en de betalingen aan het fonds door de instellingen waarin wordt belegd, worden grotendeels in lokale valuta of in Amerikaanse dollars gedaan. Het valutarisico verbonden aan beleggingen in Amerikaanse dollars wordt via valutatermijncontracten afgedekt. Het valutarisico verbonden aan beleggingen in lokale valuta wordt in principe niet afgedekt, tenzij er mogelijkheden zijn om valutatermijntransacties aan
te gaan. Ultimo 2014 is 18,1% van het fondsvermogen van Triodos Fair Share Fund verstrekt in lokale valuta die niet via valutatermijn contracten zijn afgedekt (2013: 14,5%).
Verklaring van de beheerder Triodos Fair Share Fund wordt beheerd door Triodos Investment Management BV. Triodos Investment Management heeft als beheerder van beleggingsinstellingen een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten en beschikt derhalve over een beschrijving van de bedrijfsvoering, die voldoet aan de eisen van de Wet op het financieel toezicht (Wft) en het Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen (Bgfo). Triodos Investment Management heeft gedurende het afgelopen boekjaar verschillende aspecten van de bedrijfsvoering beoordeeld. Op grond hiervan verklaart Triodos Investment Management als beheerder voor Triodos Fair Share Fund te beschikken over een beschrijving van de inrichting van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 115y, lid 5 Bgfo die voldoet aan de vereisten als bepaald in de artikelen 3:17, tweede lid, onderdeel c, en 4:14, eerste lid, van de Wft. Bij haar werkzaamheden heeft Triodos Investment Management niet geconstateerd dat de bedrijfs voering niet effectief en niet overeenkomstig de beschrijving functioneert. Derhalve verklaart Triodos Investment Management met een redelijke mate van zekerheid dat de bedrijfsvoering gedurende het verslagjaar 2014 effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd. Triodos Investment Management is aangesloten bij Dutch Fund & Asset management organisation (DUFAS). DUFAS is de branche organisatie van de vermogensbeheersector in Nederland en behartigt de gemeenschappelijke belangen van deze sector. Door DUFAS is de DUFAS Code Vermogens beheerders opgesteld (hierna: Code). Deze Code kunt u vinden op onze website. In deze Code is een aantal principes opgenomen. De leden van DUFAS
24
hebben afgesproken om in overeenstemming met deze principes te handelen. Triodos Investment Management onderschrijft deze principes. De principes zijn niet nieuw voor Triodos Investment Management. Ze waren al onderdeel van hoe wij werken: - Wij handelen in het belang van u, onze klanten; - Wij bieden onze beleggingsinstellingen hoofdzakelijk aan via distributeurs binnen en buiten de Triodos groep; zij zijn het eerste contact voor de klanten; - Wij handelen integer; - Wij beheersen belangentegenstellingen, daartoe hebben wij een beleid opgesteld hoe we binnen Triodos Investment Management omgaan met belangentegenstellingen. Ook verstrekken wij daarover informatie in het prospectus en wanneer relevant op de website; - Wij handelen professioneel en zorgvuldig; - Wij communiceren helder en duidelijk; - Wij zijn open over ons beloningsbeleid. Dit kunt u vinden op pagina 33 van het jaarverslag en op de website; - Wij zijn transparant over de kosten. Wij lichten de kosten toe op pagina 44 van het jaarverslag en in het prospectus; - Wij houden ons aan deze Code en de Principles of Fund Governance of Triodos Investment Management (zie website). De Principles of Fund Governance van Triodos Investment Management zijn op onderdelen een nadere uitwerking van de algemene principes uit de Code.
Triodos Fair Share Fund blijft zich via leningen en investeringen aan mfi’s, MKB-banken en andere financiële instellingen richten op organisaties die de toegang tot financiële dienstverlening vergroten en de duurzaamheid van de financiële sector bevorderen. Triodos Fair Share Fund heeft voor 2015 gebudgetteerd dat het fondsvermogen groeit tot EUR 270 miljoen. Bij voldoende interesse van beleggers kan het fonds nog verder groeien. De beheerder verwacht dat de rentepercentages op de leningen die het fonds uitkeert ook in 2015 onder druk blijven staan. Verder blijft de concurrentie hevig en houdt de volatiliteit van valutakoersen waarschijnlijk aan. De beheerder verwacht een positief rendement in 2015 dat naar schatting lager is dan het vijfjarig rendement per 31 december 2014 (6,1%). Dit is echter mede afhankelijk van de waardeontwikkeling van participaties, eventuele voorzieningen en koersresultaten op ongedekte lokale valuta. Naar verwachting liggen de lopende kosten tussen 2,5% en 2,7%. Zeist, 8 april 2015 Fondsmanager Jacco Minnaar Beheerder Directie Triodos Investment Management BV Marilou van Golstein Brouwers Michael Jongeneel
Vooruitzichten In 2014 groeide de microfinancieringssector met 15 tot 20%. Triodos Fair Share Fund verwacht dat deze groei in 2015 doorzet. Naar verwachting laten ontwikkelingslanden en opkomende markten in 2015 hogere groeicijfers zien dan in 2014. Triodos Fair Share Fund ziet mogelijkheden voor de uitbreiding van de portefeuille in alle regio’s. Het fonds heeft al negen financieringen en investeringen goedgekeurd en heeft een brede pijplijn om in 2015 verder te groeien.
25
Algemene gegevens Triodos Fair Share Fund is een besloten fonds voor gemene rekening. Triodos Fair Share Fund wordt beheerd door Triodos Investment Management BV. Triodos Investment Management beschikt over een vergunning als beheerder van beleggingsinstellingen in de zin van artikel 2:65 Wft. De Autoriteit Financiële Markten is de vergunningverlenende toezichthouder en voert het gedragstoezicht uit. De Nederlandsche Bank N.V. oefent het prudentiële toezicht uit. De directie van Triodos Investment Management bestaat uit mevrouw Marilou van Golstein Brouwers en de heer Michael Jongeneel. Het management van Triodos Investment Management wordt door de tweehoofdige directie gevoerd. Een Raad van Toezicht houdt onder meer toezicht op het beleggingsbeleid. Deze raad vervult eveneens een adviserende rol richting de beheerder. Leden van de Raad van Toezicht worden op voordracht van de Raad van Toezicht benoemd door de Algemene Vergadering van Participanten. De Raad van Toezicht bestaat uit Pierre Aeby, Peter Cornet, Maartje van Putten, Jacqueline Rijsdijk en Jan Willem van der Velden. Triodos Custody BV neemt het fondsvermogen in bewaring voor rekening en risico van Triodos Fair Share Fund. De directie van Triodos Custody BV bestaat uit Jan Pieter Postma en Daniël Povel. De aandelen Triodos Custody BV zijn in handen van Stichting Administratiekantoor Triodos Custody, die tegenover elk aandeel een certificaat heeft uitgegeven aan Triodos Bank. Stichting Administratiekantoor Triodos Custody heeft het stemrecht op de aandelen en daarmee onder meer het recht bestuurders van de bewaarder te benoemen en te ontslaan. Het bestuur van het administratiekantoor bestaat uit onafhankelijke personen. Met deze constructie wordt beoogd de onafhankelijkheid van de bewaarder ten opzichte van de beheerder te waarborgen. Triodos Investment Management BV heeft zich in 2011 aangesloten bij de Stichting Klachteninstituut Financiële Dienstverlening.
Werkwijze Triodos Fair Share Fund investeert in financiële instellingen in Latijns-Amerika, Oost-Europa, Azië en Afrika. Beleggingen worden hoofdzakelijk gedaan in de vorm van aandelenparticipaties en leningen. Aan leningen zullen niet of slechts in zeer beperkte mate zekerheden worden verbonden. Leningen worden verstrekt in lokale valuta, Amerikaanse dollars of euro’s. De liquide middelen van het fonds worden aangehouden op rekeningen-courant en spaarrekeningen en zijn direct opvraagbaar. Directe beleggingsopbrengsten van het fonds worden na aftrek van kosten in de vorm van dividend uitgekeerd aan de participanten.
Fiscale status Vennootschapsbelasting Triodos Fair Share Fund heeft de fiscale status van een besloten fonds voor gemene rekening voor toepassing van de vennootschapsbelasting. Dit houdt in dat het fonds zelf niet onderworpen is aan vennootschapsbelasting maar fiscaal transparant is. In fiscale zin worden de activa en passiva, alsmede de baten en lasten van het fonds rechtstreeks toegerekend aan de participanten, naar rato van hun kapitaaldeelname in het fonds. Dividendbelasting Op de uitkeringen door het fonds aan de participanten wordt als gevolg van de fiscale transparantie geen dividendbelasting ingehouden.
Duurzaamheidverslaglegging Triodos Fair Share Fund wordt beheerd door Triodos Investment Management BV. Dit is een volle dochter van Triodos Bank NV. Alle beleggingsfondsen rapporteren afzonderlijk over hun resultaten in een jaarverslag. De medewerkers van Triodos Investment Management BV die betrokken zijn bij het beheer van de fondsen zijn in dienst bij Triodos
26
Bank. Het jaarverslag van Triodos Bank is een integraal duurzaamheidverslag dat van toepassing is op alle ondernemingen binnen Triodos groep. Sinds 2001 maakt Triodos Bank gebruik van de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI). GRI is in 1997 opgericht door de Verenigde Naties en de Coalition for Environmentally Responsible Economies. GRI wil de verslaglegging over duurzaamheid op consequente wijze inrichten en daarmee prestaties objectiveren en de vergelijkbaarheid bevorderen. Triodos Bank NV is een ‘organisational stakeholder’ van GRI. In 2013 heeft GRI nieuwe richtlijnen gelanceerd om verslaglegging relevanter te maken voor de duurzaamheidsimpact van de instelling en zinvoller voor haar belanghebbenden. Dit gebeurt voornamelijk door de aandacht te richten op de vraagstukken die de organisatie en diens belanghebbenden het belangrijkst of het meest wezenlijk vinden voor onze werkzaamheden. Deze aanpak, die voor het eerst werd toegepast in verslag over 2013, is doorontwikkeld. In het verslag over 2014 worden de G4-richtlijnen integraal toegepast. Nadere informatie hierover vindt u op www.annual-report-triodos.com.
Klimaatneutraal ondernemen Uitgangspunt van het milieubeleid van Triodos Bank is de trias energetica. Dat betekent dat energieverbruik zoveel mogelijk wordt beperkt, dat daar waar mogelijk duurzame energie of duurzame bronnen worden gebruikt en dat de klimaateffecten van opgewekte energie worden gecompenseerd. Zo minimaliseert en compenseert de bank haar milieubelasting. Triodos Bank is een klimaatneutrale, CO2-neutrale organisatie. Meer informatie over de sociale- en milieuprestaties van Triodos Bank en de beleggingsfondsen zijn te vinden in het jaarverslag van Triodos Bank.
De verslaglegging wordt gebaseerd op interne en externe gegevens. Dit jaar is het verslag mede opgesteld op basis van gesprekken, waaronder een speciaal daarvoor georganiseerde denksessie, met een aantal externe partijen.
27
Jaarrekening 2014 Triodos Fair Share Fund
Pagina
Balans per 31 december 2014
29
Winst- en verliesrekening over 2014
30
Kasstroomoverzicht over 2014
31
Toelichting op de balans en winst- en verliesrekening
32
28
Balans per 31 december 2014 voor winstverdeling (in duizenden euro’s)
Noot*
31.12.2014
31.12.2013
37.668 11.660 157.518 0 4.909 -17.862
44.816 4.029 102.985 0 5.547 -2.086
193.893
155.291
1
Beleggingen Participaties Achtergestelde leningen Leningen Overige beleggingen Valuta-afdekkingsinstrumenten (positief) Valuta-afdekkingsinstrumenten (negatief)
1,2 1,2
Vorderingen Overige vorderingen en overlopende activa
3
3.973
2.115
Overige activa Liquide middelen
4
56.552
44.900
Kortlopende schulden
5
-3.476
-2.487
57.049
44.528
250.942
199.819
229.807 33.604 -20.815 8.346
167.900 37.094 -16.989 11.814
250.942
199.819
Uitkomst van vorderingen en overige activa minus kortlopende schulden
Uitkomst van activa minus valuta-afdekkingsinstrumenten en kortlopende schulden Eigen Vermogen Participatievermogen Herwaarderingsreserve Overige reserves Onverdeeld resultaat
6 7 8 9
* zie toelichting op de balans.
29
Winst- en verliesrekening over 2014 (in duizenden euro’s)
Noot*
Opbrengsten uit beleggingen in participaties in (achtergestelde) leningen
10 11
Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen in participaties
12
Ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen in participaties in achtergestelde leningen in leningen in valuta-afdekkingsinstrumenten
2014
2013
– 11.963
95 8.301
11.963
8.396
16.678
2.083
-10.552 1.441 10.839 -14.760
7.108 -260 -4.295 4.717
-13.032
7.270
13
Waardeveranderingen van vorderingen
14
-79
–
Overige bedrijfsopbrengsten Interest liquide middelen Overige baten
15
56 101
284 200
157
484
15.687
18.233
5.654 19 15
5.429 6 12
Som der bedrijfslasten
5.688
5.447
Resultaat uit bedrijfsuitoefening
9.999
12.786
-1.653
-972
8.346
11.814
Som der bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Beheerkosten Bewaarkosten Overige kosten
16 17
Resultaat valuta-afdekkingsinstrumenten en overige valutakoersresultaten
18
Resultaat * zie toelichting op de winst- en verliesrekening. 30
Kasstroomoverzicht over 2014 (in duizenden euro’s)
2014
2013
10.008 -10.006 23.290 -6.189 – -57.898 14.204 -4.700 254 -89
7.694 -4.280 3.330 – 1.213 -60.032 32.090 -4.697 535 -927
-31.126
-25.074
81.909 -20.002 -19.129
54.321 -14.069 -3.304
42.778
36.948
Netto kasstroom
11.652
11.874
Liquide middelen begin verslagperiode Mutatie liquide middelen
44.900 11.652
33.026 11.874
Liquide middelen eind verslagperiode
56.552
44.900
Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Ontvangen opbrengsten uit beleggingen Aankopen van participaties Verkopen van participaties Verstrekkingen van achtergestelde leningen Aflossingen van achtergestelde leningen Verstrekkingen van leningen Aflossingen van leningen Beheerkosten en overige kosten Overige ontvangsten Eliminatie koersverschillen
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Uitgifte van participaties Terugkoop van participaties Betaald dividend
31
Toelichting op de balans en winst- en verliesrekening (bedragen in duizenden euro’s, behalve in tekst)
Algemeen Triodos Fair Share Fund is opgericht op 9 december 2002, door middel van de akte ‘Voorwaarden van beheer en bewaring.’ Deze jaarrekening betreft het twaalfde boekjaar. Triodos Fair Share Fund is een besloten fonds voor gemene rekening. Bij een fonds voor gemene rekening brengen de beleggers, de participanten, geld bijeen dat door een beheerder voor hun rekening en risico wordt belegd. De beleggingen en de overige tot het fonds behorende vermogensbestanddelen worden voor rekening van de participanten bewaard door een juridisch eigenaar, die onafhankelijk is van de beheerder. Het fonds is niet op enige effectenbeurs genoteerd. Participaties op naam worden door het fonds zelf uitgegeven. Het fonds is onder normale omstandigheden bereid tot in- en verkoop van participaties. Er kunnen zich omstandigheden voordoen waarin de beheerder kan besluiten tijdelijk geen participaties uit te geven of in te kopen. Om tot op zekere hoogte te kunnen voldoen aan verzoeken tot terugkoop van participaties, zal het fonds minimaal 10% van haar vermogen hiertoe beleggen in direct opeisbare rentedragende tegoeden of zorgdragen voor voldoende andere waarborgen. AIFMD De beheerder van Triodos Fair Share Fund is Triodos Investment Management BV. Op 22 juli 2013 is de Alternative Investment Fund Managers Directive (AIFMD), een Europese richtlijn, geïmplementeerd in de Wet op het financieel toezicht (Wft). De AIFMD richt zich vrijwel uitsluitend tot de beheerder van Triodos Fair Share Fund. Omdat Triodos Investment Management op 21 juli 2013 over een Wft-vergunning beschikte voor het beheren van beleggingsinstellingen is deze vergunning op 22 juli 2014 van rechtswege omgezet in een AIFMD-vergunning. Als onderdeel van de AIFMD heeft Triodos Fair Share Fund een bewaarder moeten aanstellen. BNP Paribas Securities Services S.C.A. is als bewaarder aangesteld. De bewaarder heeft als taak het bewaren van de beleggingen. Daarnaast heeft de bewaarder een aantal toezichthoudende taken. Zo moet de bewaarder toezicht houden op de wijze van verkrijging en boeking van het vermogen. De bewaarder kijkt tevens toe op de kasstromen. In 2014 is de implementatie afgerond. Voor een beschrijving van de wijze waarop de aansprakelijkheid met betrekking tot de uitbesteding van de bewaring van de activa van de beleggingsentiteit is geregeld, verwijzen wij naar het prospectus van Triodos Fair Share Fund. Beloningsbeleid Op grond van artikel 22(2) van de Alternative Investment Fund Managers Directive (“AIFMD”) en sectie XIII (Guidelines on disclosure) van ‘ESMA Guidelines on sound remuneration policies under the AIFMD’, moeten beheerders minimaal hun beloningspraktijken voor medewerkers wier beroepswerkzaamheden haar risicoprofiel materieel beïnvloeden (zogenaamde “identified staff”), aangeven. Alle medewerkers van Triodos Investment Management zijn in dienst van Triodos Bank. Triodos Bank hecht veel waarde aan een goede en passende beloning voor alle medewerkers. De kernelementen van het internationale beloningsbeleid van Triodos Bank zijn te vinden in de Principles of Fund Governance, via www.triodos.nl. De onderstaande tabel bevat de totale beloning, onderverdeeld in vaste en variabele beloning, van alle medewerkers werkzaam voor Triodos Investment Management en tevens uitgesplitst naar senior management en overige identified staff.
32
(bedragen in euro’s)
Alle medewerkers Triodos Investment Management
“Identified staff” in senior management functies
Alle overige “Identified staff”
113
6
28
8.916.911 49.925
995.936 12.800
2.581.671 10.825
Aantal medewerkers (gemiddeld over 2014) Beloning Totaal vaste beloning (over 2014) Totaal variabele beloning (over 2014)
Overeenstemmingsverklaring De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de bepalingen in Titel 9 Boek 2 BW, daar waar ze toegepast kunnen worden voor het fonds, met inachtneming van de aanvullende eisen volgens de Wet op het financieel toezicht (Wft).
Grondslagen voor de waardering Uitzettingen luidende in vreemde valuta worden opgenomen in euro’s met inachtneming van de laatst bekende wisselkoersen van het boekjaar. De beleggingen worden gewaardeerd op basis van reële waarde. De reële waarde wordt als volgt bepaald. Criteria opname in de balans Het fonds neemt financiële instrumenten in de balans op zodra zij partij wordt in de contractuele bepalingen van het financiële instrument. De reële waarde van de financiële instrumenten bij eerste opname is gelijk aan de kostprijs van de financiële instrumenten. Een financieel instrument wordt niet langer in de balans opgenomen indien een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle rechten op economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot het financieel instrument aan een derde worden overgedragen. Participaties Participaties, zijnde kapitaalbelangen die niet duurzaam zijn verbonden ten dienste van de eigen werkzaamheid, worden gewaardeerd tegen de laatst bekende beurskoers indien de participaties effecten betreffen met een notering aan een actieve effectenbeurs. Van participaties die geen effecten betreffen met een notering aan een actieve effectenbeurs of zonder regelmatige marktnotering kan de reële waarde op verschillende manieren worden bepaald. Ten eerste op basis van de meest recente marktnotering rekening houdend met inmiddels opgetreden marktontwikkelingen. Ten tweede aan de hand van de rentabiliteits waarde, rendementswaarde en/of intrinsieke waarde, die al dan niet in combinatie, relevant kunnen worden geacht in relatie tot het doel waarvoor de belegging wordt aangehouden. Ten derde aan de hand van de marktwaarde van vergelijkbare beleggingen waarvoor wel een actieve markt bestaat met een regelmatige marktnotering. De eerste waardering bestaat uit de verkrijgingsprijs inclusief transactiekosten. Bij verkoop worden transactiekosten in mindering gebracht op de verkoopopbrengst.
33
Leningen Leningen u/g (uitgeleend geld) worden gewaardeerd op basis van reële waarde. Leningen die worden verhandeld op een effectenbeurs, worden gewaardeerd tegen de meest recente marktnotering. Over het algemeen bestaat voor de leningen geen actieve markt. Gezien de aard van de leningen, het feit dat er geen actieve markt is voor deze leningen, de subjectieve aannames ten aanzien van de rentebepaling en de relatief korte rentevaste perioden, heeft het renterisico een beperkte invloed op de waardering en zal de reële waarde nagenoeg gelijk zijn aan de nominale waarde na aftrek van eventuele voorzieningen en rekening houdend met valutakoersen. Indien gedurende de verslagperiode de marktrente naar het oordeel van de beheerder significant wijzigt zal de reële waarde worden berekend op basis van de contante waarde van de toekomstige kasstromen, waarbij de rentevastperiode in acht wordt genomen. De gehanteerde rekenrente is hierbij de marktrente voor vergelijkbare financieringen met een looptijd overeenkomstig de resterende rentevastperiode van de lening. Valutaderivaten Valuta-afdekkingsinstrumenten worden enkel afgesloten voor het afdekken van valutarisico. Valuta-afdekkingsinstrumenten worden gewaardeerd tegen reële waarde. Waardemutaties ten aanzien van deze posten worden via de winst- en verliesrekening verantwoord via ongerealiseerde waardeveranderingen. Waardering overige activa en passiva Overige activa worden gewaardeerd op te verwachten ontvangsten, waarbij voor vorderingen rekening wordt gehouden met een eventuele voorziening voor oninbaarheid. Overige passiva worden gewaardeerd op te verwachten betalingen. Herwaarderingen Mutaties als gevolg van (on)gerealiseerde herwaarderingen van beleggingen worden via de winst- en verliesrekening verwerkt. Het deel van de winst dat betrekking heeft op positieve ongerealiseerde herwaardering zal via de winstverdeling worden toegevoegd aan de herwaarderingsreserve. Negatieve herwaarderingen worden via de winstverdeling ten laste gebracht van de overige reserves. Mutaties van de voorzieningen voor verwachte oninbaarheid van leningen worden eveneens ten laste of ten gunste van het resultaat gebracht. Valutakoersresultaten Waardeverandering van beleggingen, inclusief valutaderivaten, worden via ongerealiseerde waardeveranderingen in het resultaat verwerkt. Hierbij worden de laatst bekende valutakoersen in het verslagjaar gebruikt. Het resultaat bij het aangaan van deze valutaderivaten wordt over de gehele looptijd van het contract geamortiseerd en ten laste of ten gunste van het resultaat gebracht. De omrekening van overige activa en passiva in vreemde valuta vindt plaats tegen de laatst bekende valutakoersen in het verslagjaar. De omrekening van mutaties in balansposten en van baten en lasten in vreemde valuta vindt plaats tegen de gemiddelde koers van de maand waarin de mutaties worden verantwoord. Hieruit voortvloeiende omrekeningsverschillen worden ten laste of ten gunste van het resultaat gebracht.
34
Grondslagen voor de resultaatbepaling De grondslag voor de bepaling van het resultaat berust op toerekening van baten en lasten aan de periode waarop zij betrekking hebben. De baten uit hoofde van betalingen van winstuitkeringen op participaties worden in het jaar van betaalbaarstelling verantwoord. Bij de bepaling van de kosten wordt rekening gehouden met nog te betalen en vooruitbetaalde kosten. Transactiekosten bij aan- en verkopen van participaties worden direct in de aan- en verkoopprijs verwerkt.
Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode.
Beheersing financiële risico’s Door het fonds worden diverse financiële risico’s gelopen. Het door de beheerder van Triodos Fair Share Fund gevoerde beleid ten aanzien van deze risico’s wordt hieronder uiteengezet. Marktrisico Marktrisico betreft het risico dat de waarde van een investering fluctueert als gevolg schommelingen van de volgende externe factoren, zoals: I. valutakoers (valutarisico) II. rentestand (renterisico) III. marktprijs (marktprijsrisico) ad I: Ultimo 2014 is 18,1% van het fondsvermogen van Triodos Fair Share Fund verstrekt in lokale valuta die niet zijn afgedekt middels valutatermijncontracten (2013: 14,5%). Het merendeel van de financieringen wordt nog steeds in euro’s of Amerikaanse dollars verstrekt, waarbij het risico voor de Amerikaanse dollar door middel van valutatermijncontracten wordt afgedekt. Een verdeling over de verschillende valuta’s is vermeld op pagina 17. ad II: Het rendement van Triodos Fair Share Fund is deels afhankelijk van de ontwikkelingen op de kapitaalmarkt. Afhankelijk van de samenstelling van de portefeuille zal een verandering van de rentevoet op de kapitaalmarkt een positief of negatief effect kunnen hebben op de resultaten van Triodos Fair Share Fund. Gezien de aard van de leningen, het feit dat er geen actieve markt is voor deze leningen, de subjectieve aannames ten aanzien van de rentebepaling en de relatief korte rentevaste perioden, heeft het rentewijzigingen een beperkte invloed op de waardering. Hierdoor is het door Triodos Fair Share Fund gelopen renterisico ook beperkt. ad III: Er is bij investeringen in participaties sprake van marktprijsrisico. De waarde van deze investeringscategorie wordt beïnvloed door een veelheid van externe factoren, waaronder de vooruitzichten met betrekking tot de macro-economische groei en inflatietempo. Hoe groter de fluctuatie in de ontwikkeling van deze factoren, des te groter het marktrisico is. Het fonds kan zich niet verweren tegen macroeconomische factoren die het waardeverloop van beleggingen beïnvloeden.
35
Debiteurenrisico Debiteurenrisico (ook wel bekend als kredietrisico) betreft het risico dat de tegenpartij niet aan haar verplichtingen kan voldoen, waardoor verlies kan worden geleden. Het fonds verstrekt vrijwel uitsluitend risicodragende financieringen, waaraan veelal geen hypothecaire of andere zekerheden ten grondslag liggen. Triodos Fair Share Fund heeft als beleid om in principe maximaal 10,0% van het fondsvermogen te investeren in één organisatie of instelling. Daarnaast is het beleid om de investeringen in een land te beperken tot maximaal 20,0% van het fondsvermogen. Een uitgebreide toelichting op debiteuren- en concentratierisico is vermeld op pagina 23. Liquiditeitsrisico Liquiditeitsrisico is het risico dat Triodos Fair Share Fund niet de mogelijkheid heeft om de financiële middelen te verkrijgen die benodigd zijn om op een bepaald moment aan financiële verplichtingen te kunnen voldoen. Dit scenario is van toepassing als er op korte termijn veel participanten hun participaties verkopen. De meeste financieringen die Triodos Fair Share Fund verstrekt kunnen niet op korte termijn tegen een redelijke prijs liquide gemaakt worden. Dit zou dan betekenen dat Triodos Fair Share Fund de terugkoop van participaties (gedeeltelijk) moet opschorten. Het fonds houdt minimaal 10% van het fondsvermogen liquide aan. Triodos Fair Share Fund kende per ultimo 2014 een liquiditeitspercentage van 22,5% (EUR 56,6 miljoen) en kan daarmee als zeer liquide beschouwd worden. De liquide middelen worden grotendeels aangehouden op spaarrekeningen bij Rabobank en Triodos Bank en zijn derhalve direct liquide. Triodos Fair Share Fund beheert de door haar toegezegde uitkeringen actief. Voor nog niet uitgekeerde toezeggingen kan het fonds waar mogelijk andere oplossingen zoeken. Daarnaast kent het fonds een natuurlijke liquiditeit van leningen. Per 31 december 2014 geldt dat 24,6% van de leningen binnen een jaar afgelost worden. De beheerder kan er voor kiezen deze middelen niet (allemaal) uit te zetten in nieuwe leningen, waardoor additionele liquiditeiten worden gegenereerd. De investeringen van het fonds zijn illiquide maar kunnen wel verkocht worden. In de leningovereenkomsten is standaard een zogeheten assignment right opgenomen voor Triodos Fair Share Fund. Dit is het recht van de leninggever om de lening over te dragen (te verkopen) aan een andere partij zonder dat hiervoor toestemming van de leningnemer is vereist en zonder dat de leningnemer dit kan tegenhouden. Daarnaast kan het fonds onderhandelen over vervroegde terugbetaling. De beheerder heeft in 2014 geen gebruik willen en hoeven maken van de optie tot het verkopen van leningen. Triodos Fair Share Fund heeft bovendien voor haar beleggingen een ’hold‘ strategie. Het beleggingsbeleid van het fonds is er op gericht om voor de gehele looptijd van de lening de financiering aan te houden en deze niet te verkopen, tenzij dit omwille van het management van het fonds (liquiditeisrisico) uitdrukkelijk noodzakelijk is. Kasstroomrisico Kasstroomrisico betreft het risico dat toekomstige kasstromen verbonden aan een belegging zullen fluctueren in omvang. De toekomstige opbrengsten uit participaties zijn moeilijk voorspelbaar en kunnen flucturen. Gezien de relatief bescheiden omvang van dividendbaten is dit kasstroomrisico voor het fonds zeer beperkt. Het fonds heeft geen leningen waarbij sprake is van een variabele rente en is hierdoor niet blootgesteld aan een significant kasstroomrisico. De toekomstige rentebaten zijn wel afhankelijk van renteherzieningen bij het einde van rentevastperiodes. De verdeling van de rentevastperiodes van de leningen zijn te vinden op pagina 39.
36
Leverageratio Leverageratio’s geven inzicht in de mate waarin het Fonds gebruik maakt van vreemd vermogen afgezet tegen de Intrinsieke Waarde, in het Fonds zal, berekend op grond van de zogenaamde “commitment method of calculation” onder normale omstandigheden 100% zijn en in uitzonderlijke gevallen maximaal 110% bedragen. Waarbij 100% betekent dat er geen leverage is. De leverageratio op basis van “commitment method of calculation” bedraagt per ultimo 2014: 99,8%.
Fiscale status Het fonds heeft de fiscale status van een besloten fonds voor gemene rekening voor toepassing van de vennootschapsbelasting. Dit houdt in dat het fonds zelf niet onderworpen is aan vennootschapsbelasting, maar fiscaal transparant is. In fiscale zin worden de activa en passiva, alsmede de baten en lasten van het fonds naar rato van hun kapitaaldeelname in het fonds rechtstreeks toegerekend aan de participanten.
Toelichting op de balans per 31 december 2014 Activa 1. Beleggingen Voor een verdeling naar type financiering in de beleggingsportefeuille wordt verwezen naar het overzicht op pagina 16. Het verloop van de beleggingen in het boekjaar 2014 was als volgt:
Stand 01.01.2014 Aankopen/verstrekkingen/ dotaties Verkopen/aflossingen/ onttrekkingen Voorziening Mutatie termijnpunten Herwaardering Herwaardering als gevolg van koersverschillen Stand 31.12.2014
Participaties
Achter- gestelde leningen
Valuta afdekkingsLeningen instrumenten*
44.816 10.006 -23.290 – – 3.284
4.029 6.190 – – – 55
102.985 57.898 -14.204 -2.250 – –
3.461 – – – 1.879 –
155.291 74.094 -37.494 -2.250 1.879 3.339
2.852
1.386
13.089
-18.293
-966
37.668
11.660
157.518
-12.953
193.893
Totaal
* Dit betreft het saldo van de positieve (EUR 4.909.395) en negatieve (EUR -17.862.540) valuta-afdekkingsinstrumenten.
37
Het verloop van de beleggingen in het boekjaar 2013 was als volgt:
Participaties
Achter- gestelde leningen
Valuta afdekkingsLeningen instrumenten*
Stand 01.01.2013 Aankopen/ verstrekkingen/ dotaties Verkopen/ aflossingen/ onttrekkingen Afboeking Mutatie termijnpunten Herwaardering Herwaardering als gevolg van koersverschillen
35.094 4.280 -3.330 – – 12.471
5.502 – -1.213 – – -146
79.338 60.032 -32.090 – – –
-1.630 – – – 1.190 –
118.304 64.312 -36.633 – 1.190 12.325
-3.699
-114
-4.295
3.901
-4.207
Stand 31.12.2013
44.816
4.029
102.985
3.461
155.291
Totaal
*Dit betreft het saldo van de positieve (EUR 5.547.808) en de negatieve (EUR 2.086.777) valuta-afdekkingsinstrumenten.
De verkrijgingprijs van de participaties bedraagt ultimo 2014 EUR 18.092.735 (2013: EUR 14.711.112). Gezien het illiquide karakter van de participaties is de waarde op basis van de rentabiliteitswaarde, rendementswaarde en/of intrinsieke waarde bepaald. De verkrijgingprijs van de achtergestelde leningen bedraagt ultimo 2014 EUR 10.539.093 (2013: EUR 4.349.642). Het nominale rentepercentage op de achtergestelde leningen is ultimo 2014 gemiddeld 9,93% (2013: 12,27%) per jaar. De resterende looptijd van deze leningen varieert van 36 tot 72 maanden (2013: van 49 tot 70 maanden). Het betreft met name risicodragende financieringen waaraan geen hypothecaire of andere zekerheden ten grondslag liggen. Voor een lening van EUR 2.500.000 is een voorziening getroffen van EUR 2.250.000 (90% van de verkrijgingsprijs). De verkrijgingprijs van de leningen bedraagt ultimo 2014 EUR 150.600.096 (2013: EUR 107.353.840). Het nominale rentepercentage op de leningen is ultimo 2014 gemiddeld 9,03% (2013: 8,54%) per jaar. De resterende looptijd van deze leningen varieert van 0 tot 80 maanden (2013: 0 tot 43 maanden). Het betreft met name risicodragende financieringen waaraan geen hypothecaire of andere zekerheden ten grondslag liggen. De overige beleggingen hebben betrekking op een leningenportefeuillepool verkregen uit de liquidatie van een reeds volledig afgewaardeerde investering (waarde ultimo 2014 EUR 1.342.874 ). In verband met grote onzekerheden omtrent toekomstige kasstromen uit deze pool, is de waardering hiervan op nihil gezet.
38
2. Valuta-afdekkingsinstrumenten
Te vorderen EUR/USD Te betalen vreemde valuta Koersverschil Termijnpunten
31-12-2014
31-12-2013
131.672 -149.034
112.523 -111.592
-17.362
931
4.409
2.530
-12.953
3.461
31-12-2014
31-12-2013
-6.232 -11.034 -96
738 188 5
-17.362
931
De looptijd is als volgt verdeeld:
Korter dan één jaar Eén tot vijf jaar Vijf tot tien jaar
Dit betreft contracten waarin Triodos Fair Share Fund overeenkomt tot het leveren van de overeengekomen vreemde valuta (ultimo 2014: USD, INR, GHS, KGS, KZT, NGN, PEN en TJS) bedragen op de overeengekomen data. Deze valutatermijncontracten zijn afgesloten ter afdekking van het koersrisico op de beleggingen in vreemde valuta. De contracten zijn afgesloten met Triodos Bank en met MFX Solutions LLC. De looptijd van de valutatermijncontracten ultimo 2014 varieert tussen 0 en 72 maanden (2013: tussen 0 en 70 maanden). 3. Overige vorderingen en overlopende activa
Te vorderen rente leningen* Te vorderen rente liquide middelen Te vorderen omzetbelasting Diversen
31-12-2014
31-12-2013
3.947 18 8 –
1.992 84 35 4
3.973
2.115
* Ultimo 2014 bedraagt de totale rentevordering inzake leningen EUR 4.026.553. Hiervan is EUR 79.379 voorzien. Deze vordering is toegenomen door toename van de leningen en door relatief veel rentebetalingen in de maand januari.
39
4. Liquide middelen
Triodos Bank rekening-courant (EUR) Triodos Bank spaarrekeningen (EUR) Rabobank rekeningen-courant (EUR) Rabobank spaarrekeningen (EUR) Rabobank rekening-courant (USD) BRAC Bank (BDT) Kotak Mahindra Bank (INR)
31-12-2014
31-12-2013
343 15.637 34.157 5.053 1.062 282 18
2.093 1.497 35.514 5.000 640 0 156
56.552
44.900
De saldi op rekeningen-courant en spaarrekeningen zijn direct opvraagbaar. Op de rekening-courant bij Triodos Bank wordt geen rente vergoed. Op de spaarrekeningen bij Triodos Bank werd ultimo 2014 0,15% rente vergoed tot EUR 1 miljoen. Op de rekeningen bij Rabobank werd ultimo 2014 geen rente vergoed. Passiva 5. Kortlopende schulden 31-12-2014
31-12-2013
1.525 1.691 70 101 – – 9 80
1.220 785 275 93 41 41 4 28
3.476
2.487
2014
2013
Stand per 1 januari Geplaatste participaties Ingekochte participaties
167.900 81.909 -20.002
127.647 54.321 -14.068
Stand per 31 december
229.807
167.900
Te betalen beheervergoeding Vooruit ontvangen inzake uit te geven participaties Te betalen bestandsprovisie Te betalen marketing- en publiciteitskosten Te betalen uit hoofde van valuta-afdekkingsinstrumenten Te betalen advieskosten inzake verkopen Crediteuren Te betalen algemene kosten
6. Participatievermogen
40
Mutatie in het aantal participaties: (x 1.000)
2014
2013
Stand per 1 januari Geplaatste participaties Ingekochte participaties
5.431 2.348 -574
4.299 1.526 -394
Stand per 31 december
7.205
5.431
7. Herwaarderingsreserve De herwaarderingsreserve betreft de per balansdatum ultimo vorig boekjaar positieve ongerealiseerde waarderingsveranderingen van de beleggingen. 2014
2013
Stand per 1 januari Mutatie positieve herwaarderingen beleggingen
37.094 -3.490
28.150 8.944
Stand per 31 december
33.604
37.094
8. Overige reserves Onder deze post zijn opgenomen de negatieve herwaarderingen en niet uitgekeerde resultaten. 2014
2013
Stand per 1 januari Mutatie
-16.989 -3.826
-16.886 -103
Stand per 31 december
-20.815
-16.989
2014
2013
11.814 -19.129 3.490 3.826 -1 8.346
12.145 -3.304 -8.944 103 – 11.814
8.346
11.814
9. Onverdeeld resultaat Het betreft het nog niet verdeelde resultaat over het boekjaar.
Stand per 1 januari Uitgekeerd dividend Onttrokken/ toegevoegd aan de herwaarderingsreserve Onttrokken aan de overige reserves Afrondingsverschil Onverdeeld resultaat boekjaar Stand per 31 december De voorgestelde resultaatverdeling is vermeld op pagina 48. 41
Niet uit de balans blijkende activa, verplichtingen en regelingen Toegezegde leningen en participaties Triodos Fair Share Fund heeft toezeggingen gedaan voor vijf participaties voor een totaal van EUR 10,6 miljoen en zes leningen voor een totaal van EUR 10,9 miljoen. De uitkeringen vinden, indien aan alle leningen participatievoorwaarden is voldaan, in 2015 plaats.
Toelichting op de winst- en verliesrekening over 2014 Bedrijfsopbrengsten 10. Opbrengsten uit beleggingen in participaties Dit betreft ontvangen dividend. 11. Opbrengsten uit beleggingen in (achtergestelde) leningen Dit betreft rente inzake leningen en vergoedingen voor administratiekosten. 12. Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen De volgende resultaten zijn gedurende het boekjaar gerealiseerd:
Gerealiseerde positieve resultaten participaties Gerealiseerde positieve resultaten leningen Gerealiseerde negatieve resultaten participaties Gerealiseerde negatieve resultaten leningen
2014
2013
16.679 – -1 –
2.083 – – –
16.678
2.083
De gerealiseerde resultaten worden berekend op basis van de daadwerkelijke verkooptransactie in vergelijking met de historische kostprijs. Bij niet-volledige verkoop van participaties wordt de gemiddelde kostprijs gehanteerd.
42
13. Ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen
Ongerealiseerde positieve resultaten participaties Ongerealiseerde positieve resultaten achtergestelde leningen Ongerealiseerde positieve resultaten leningen Ongerealiseerde positieve resultaten valuta-afdekkingsinstrumenten Ongerealiseerde negatieve resultaten participaties Ongerealiseerde negatieve resultaten achtergestelde leningen Ongerealiseerde negatieve resultaten leningen Ongerealiseerde negatieve resultaten valuta-afdekkingsinstrumenten
2014
2013
5.044 1.441 13.628 145 -15.596 – -2.789 -14.905
10.787 23 151 4.724 -3.679 -283 -4.446 -7
-13.032
7.270
De ongerealiseerde resultaten worden berekend als verschil tussen de waarde per einde boekjaar en de waarde per begin van het boekjaar. Bij een verkooptransactie worden de cumulatieve ongerealiseerde resultaten gecorrigeerd in de winst- en verliesrekening. De ongerealiseerde negatieve resultaten participaties ad EUR -15.596.468 bestaat geheel uit terugboeking van ongerealiseerde positieve resultaten tot en met ultimo 2013 wegens verkopen van participaties in 2014. 14. Waardeveranderingen van vorderingen Het betreft de voorziening van de onbetaalde rente van een lening. 15. Overige baten Het betreft ontvangsten uit een volledig afgewaardeerde overige belegging. Bedrijfslasten 16. Beheerkosten
Beheervergoeding Bestandsprovisie Marketingkosten Publiciteitskosten Accountantskosten Advieskosten Kosten toezichthouder Beloning leden Raad van Toezicht Advieskosten desinvesteringen Overige lasten
43
2014
2013
5.463 -31 126 23 25 41 17 13 -44 21
4.527 646 127 17 22 3 16 12 20 39
5.654
5.429
Beloning leden Raad van Toezicht (in EUR) Peter Cornet Marleen van den Horst* Maartje van Putten Jacqueline Rijsdijk (voorzitter) Jan Willem van der Velden
2014
2013
3.000 – 3.000 4.500 3.000
3.000 1.000 3.000 4.500 –
13.500
11.500
2014
2013
6 7 2
7 3 2
15
12
* Afgetreden in april 2013.
17. Overige kosten
Registratiekosten participaties op naam Bewaarloon Vergoeding werkzaamheden Algemene Vergadering van Participanten
18. Valutakoersresultaten Hieronder worden verantwoord: - koersverschillen liquide middelen, overige vorderingen en schulden in vreemde valuta; - aan het boekjaar toegerekende transactieresultaten van valutaderivaten. Kostenstructuur Beheervergoeding Triodos Fair Share Fund heeft geen medewerkers of directieleden in dienst. Het beheer van Triodos Fair Share Fund wordt gevoerd door Triodos Investment Management tegen een vergoeding per kwartaal van 0,625% van het fondsvermogen exclusief het onverdeelde resultaat met uitzondering van de ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. Uit deze vergoeding worden alle kosten van het management van Triodos Fair Share Fund betaald zoals de kosten van het beheer van de beleggingen, de administratie en automatisering. De beheervergoeding bedraagt over 2014 EUR 5.463.539 (2013: EUR 4.527.344). Bestandsprovisie Vanaf 1 januari 2014 geldt er een provisieverbod voor beleggingsondernemingen. Als gevolg hiervan mogen financiële dienstverleners geen bestandsprovisie meer ontvangen van een beleggingsfonds. Derhalve wordt door Triodos Fair Share Fund met ingang van 1 januari 2014 geen bestandsprovisie meer verstrekt. Het per 31 december 2013 teveel gereserveerde bedrag ad EUR 30.840 is in 2014 vrijgevallen.
44
Transactiekosten Kosten die verband houden met beleggingstransacties van het fonds zijn, in het geval van het verstrekken van leningen, voor rekening van de instelling die een krediet ontvangt. Indien het fonds aandelenparticipaties verwerft, zijn de kosten die verband houden met deze transactie deels voor rekening van de instelling waarin wordt geparticipeerd en deels voor rekening van het fonds. Transactiekosten bij aan- en verkopen van participaties zijn in de aan- en verkoopprijs verwerkt. Kosten van uitgifte en terugkoop van participaties Aan het plaatsen of terugkopen van eigen participaties door Triodos Fair Share Fund zijn voor Triodos Fair Share Fund geen kosten verbonden. Er wordt derhalve geen op- of afslag op de intrinsieke waarde gehanteerd. De distributeur van Triodos Fair Share Fund kan zelf een vergoeding vaststellen. Totale bedrijfslasten De totale bedrijfslasten van het fonds bedragen over 2014 EUR 5.688.474 (2013: EUR 5.446.764). Totale kosten De totale kosten van het fonds bedragen over 2013 EUR 5.446.764 (2012: EUR 4.031.066). Kostenvergelijking
Beheervergoeding (0,625%)* Bestandsprovisie** Bewaarloon*** Kosten bewaarders Kosten externe accountant Kosten toezichthouder Marketingkosten Overige fondskosten Publiciteitskosten Registratiekosten participaties op naam****
kosten 2014
kosten conform prospectus
5.463 -31 7 19 25 17 126 33 23 6
5.463 – 7 19 25 17 550 33 23 6
De kosten liggen binnen de kaders van het prospectus. * De beheervergoeding bedraagt 0,625% per kwartaal ultimo over het fondsvermogen exclusief het onverdeelde resultaat over het lopende boekjaar met uitzondering van de ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen. ** Vanaf 1 januari 2014 geldt er een provisieverbod voor beleggingsondernemingen. Als gevolg hiervan mogen beleggingsondernemingen (distributeurs) geen bestandsprovisie meer ontvangen van een beleggingsfonds. De per 31 december 2013 teveel gereserveerde bestandsprovisie (EUR 30.840) is in 2014 vrijgevallen. *** Het bewaarloon wordt jaarlijks geïndexeerd. **** De registratiekosten participaties op naam bedraagt 0,10% over het ingebrachte vermogen derden distributeurs met een minimum van EUR 5.000.
Honorarium accountant De accountantskosten hebben betrekking op controle van de jaarrekening ad EUR 20.400 en de kosten met betrekking tot de aan de controle verwante opdrachten (controle prospectus) ad EUR 4.000. De accountant heeft geen werkzaamheden verricht die adviesgevend van aard zijn.
45
Kostenratio’s De lopende kostende ratio betreft de totale kosten gedurende de afgelopen 12 maanden exclusief de kosten van de beleggingstransacties, interestkosten en de kosten die verband houden met het toe- en uittreden van deelnemers die niet vergoed worden uit de op- of afslag gerelateerd aan de gemiddelde intrinsieke waarde gedurende de desbetreffende periode. Bij deze berekening wordt iedere calculatie en publicatie van de intrinsieke waarde in beschouwing genomen. De LKR over 2014 bedraagt 2,59% (2013: 3,09%). Omloopfactor De omloopfactor bedraagt in 2014 -3,2% (2013: 17,5%). De omloopfactor betreft het totaalbedrag van alle beleggingstransacties minus het totaal bedrag aan transacties in het geplaatste kapitaal, gerelateerd aan de gewogen gemiddelde intrinsieke waarde. Triodos Fair Share Fund belegt in aandelenparticipaties en leningen. De gemiddelde looptijd van aandelenparticipaties ligt tussen zeven en tien jaar, de looptijd van de achtergestelde leningen ligt tussen de vijf en zes jaar en de looptijd van leningen varieert van een maand tot ruim vier jaar. Door het specifieke karakter van Triodos Fair Share Fund kan de omloopfactor niet zonder meer worden vergeleken met andere beleggingsfondsen.
Gelieerde partijen Triodos Fair Share Fund heeft relaties met de volgende rechtspersonen: 1 Triodos Investment Management BV - Triodos Investment Management BV voert sinds 1 januari 2008 het beheer over Triodos Fair Share Fund waarvoor zij per kwartaal een beheervergoeding van 0,625% over het fondsvermogen exclusief het onverdeelde resultaat met uitzondering van de ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen ontvangt. - Triodos Investment Management BV voert de administratie van Triodos Custody BV waarvoor zij in 2014 een vergoeding van EUR 5.700 ontvangt van Triodos Fair Share Fund. 2 Triodos Bank NV - Triodos Bank NV is enig aandeelhouder van Triodos Investment Management BV. - Triodos Fair Share Fund houdt een deel van de liquide middelen aan bij Triodos Bank NV tegen marktconforme tarieven. - Triodos Fair Share Fund sluit valutatermijncontracten af met Triodos Bank NV tegen marktconforme tarieven. In 2014 zijn 131 valutatermijncontracten afgesloten. De balanswaarde van alle afgesloten contracten is ultimo 2014 EUR 13,0 miljoen credit. - Triodos Bank NV beheert het participantenregister en ontvangt hiervoor in 2014 een vergoeding van EUR 7.000. Over het ingebrachte vermogen van derdedistributeurs wordt 0,10% berekend met een minimum van EUR 5.000. - Triodos Bank NV voert diverse werkzaamheden uit voor de Algemene Vergadering van Participanten en ontvangt hiervoor in 2014 een vergoeding van EUR 2.178. Het bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd. 3 Triodos Custody BV bewaart het fondsvermogen voor rekening en risico van Triodos Fair Share Fund waarvoor zij per jaar een bewaarvergoeding van EUR 5.700 ontvangt. Het bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd. 4 De aandelen in Triodos Custody BV zijn in handen van Stichting Administratiekantoor Triodos Custody, die tegenover elk aandeel één certificaat heeft uitgegeven aan Triodos Bank NV. Stichting
46
Administratiekantoor Triodos Custody heeft het stemrecht op de aandelen en daarmee onder meer het recht de bestuurders van de bewaarder te benoemen en te ontslaan. Met deze constructie is de onafhankelijkheid van de bewaarder ten opzichte van de beheerder gewaarborgd. 5 Triodos Fair Share Fund verstrekt samen met Stichting Triodos Sustainable Finance Foundation (voorheen Stichting Triodos-Doen), Stichting Hivos-Triodos Fonds en Triodos SICAV II-Triodos Microfinance Fund financieringen (syndicaatleningen). Triodos Investment Management treedt hierbij op als syndicaatsleider. 6 Triodos Fair Share Fund neemt gezamenlijk met Stichting Triodos Sustainable Finance Foundation, Stichting Hivos-Triodos Fonds en Triodos SICAV II-Triodos Microfinance Fund participaties. Deze partijen wijzen samen een director in de Board of Directors aan. 7 Triodos Fair Share Fund verstrekt leningen aan financiële instellingen die eerder door Stichting Triodos Sustainable Finance Foundation en/of Stichting Hivos-Triodos Fonds werden gefinancierd. Er kunnen afspraken worden gemaakt om kasstromen tussen de fondsen te laten lopen. Dit bespaart transactiekosten en leidt tot een gunstiger middenkoers.
Uitbesteding van kerntaken De onderstaande kerntaken zijn door Triodos Fair Share Fund uitbesteed: - Het beheren van het participantenregister is uitbesteed aan Triodos Bank NV. - Uitgiftes en terugkopen van participaties via de Stichting Triodos Beleggersgiro is uitbesteed aan Triodos Bank NV. Zeist, 8 april 2015 Fondsmanager Jacco Minnaar Beheerder Directie Triodos Investment Management BV Marilou van Golstein Brouwers Michael Jongeneel Juridisch eigenaar Directie Triodos Custody BV Jan Pieter Postma Daniël Povel
47
Overige gegevens Resultaatverdeling De regeling omtrent de bestemming van het resultaat conform artikel 11.7 van de voorwaarden van beheer en bewaring luidt: Gedurende de looptijd van het fonds zullen alle inkomsten, na aftrek van de in artikel 10 genoemde kosten en verminderd met door de beheerder en de bewaarder noodzakelijk geachte toevoegingen aan voorzieningen en reserves, volledig worden uitgekeerd aan de participanten naar evenredigheid van het aantal door ieder van hen gehouden participaties. Uitkeringen vinden plaats binnen één maand na goedkeuring van de jaarrekening of tussentijds, op door de beheerder te bepalen wijze. De betaalbaarstelling van uitkeringen, de samenstelling van de uitkeringen en de wijze van betaalbaarstelling worden overeenkomstig artikel 14 van de fondsvoorwaarden bekendgemaakt aan de participanten. Het voor uitkering beschikbare resultaat over 2014 bedraagt: (bedragen in duizenden euro’s)
2014
Resultaat volgens de winst- en verliesrekening over 2014 Correctie in verband met ongerealiseerde waardemutaties
8.346 13.111 21.457 -14.560
Af: Reeds uitgekeerd interimdividend
6.897
Het voor uitkering beschikbare bedrag
Belangen van de leden van de Raad van Toezicht, beheerder en juridisch eigenaar Per 31 december 2014 of op enig moment gedurende 2014 hebben de leden van de Raad van Toezicht, de directie van de beheerder en de juridisch eigenaar en het bestuur van Stichting Administratiekantoor Triodos Custody geen persoonlijk belang gehad bij een belegging van Triodos Fair Share Fund.
Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben zich geen gebeurtenissen na balansdatum voorgedaan, die nadere informatie per balansdatum zouden geven.
Participatiebezit Per 31 december 2014 hadden de leden van de Raad van Toezicht, de directie van de beheerder en de juridisch eigenaar en het bestuur van Stichting Administratiekantoor Triodos Custody geen participaties Triodos Fair Share Fund in bezit.
48
Per 31 december 2014 zijn aan de leden van de Raad van Toezicht, de directie van de beheerder en de juridisch eigenaar en het bestuur van Stichting Administratiekantoor Triodos Custody geen opties op participaties, leningen of garanties verstrekt.
Stembeleid en stemgedrag Daar waar Triodos Fair Share Fund stemrechten kan uitoefenen, zal zij hiervan gebruik maken. Hierbij zal het fonds zich in principe laten leiden door de business principles van Triodos Bank en de belangen van haar participanten en overige stakeholders. In 2014 was Triodos Fair Share Fund aandeelhouder in tien instellingen en heeft zij op de diverse algemene en buitengewone aandeelhoudersvergaderingen van deze instellingen gebruik gemaakt van haar stemrecht.
Kerncijfers Voor een vergelijkend overzicht van de intrinsieke waarde, het aantal uitstaande participaties en de intrinsieke waarde per participatie verwijzen wij naar de kerncijfers aan de binnenkant van de omslag.
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: De Algemene vergadering van Participanten en de Raad van Toezicht van Triodos Fair Share Fund Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening 2014 van Triodos Fair Share Fund te Zeist gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014 en de winst-enverliesrekening over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheden van de beheerder De beheerder van het fonds is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het verslag van de beheerder, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW) en met de Wet op het financieel toezicht. De beheerder is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de
49
door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van het fonds. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de beheerder van het fonds gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Triodos Fair Share Fund per 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW en met de Wet op het financieel toezicht. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het verslag van de beheerder, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het verslag van de beheerder, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Amstelveen, 8 april 2015 KPMG Accountants N.V. M. Frikkee RA
50
51
Bijlage: Overzicht van microfinancieringsinstellingen door Triodos Fair Share Fund gefinancierd per 31 december 2014 en 2013 Aantal leningklanten Instelling
Land
AB Microfinance Bank Nigeria
Nigeria
Access Bank Tanzania Ltd.
Tanzania
AccessBank
Azerbeidzjan
ACLEDA Bank
Cambodja
ACLEDA Bank Lao
Laos
Advans Banque Congo
Congo
Advans Ghana
Ghana
Percentage vrouwen
2014
2013
2014
2013
37.927
*
64%
*
27.516
24.281
33%
38%
157.146
147.601
20%
23%
339.627
335.627
53%
54%
18.685
16.711
49%
48%
6.135
5.835
38%
37%
11.702
11.818
51%
58%
304.211
285.828
79%
80%
32.080
*
41%
*
Amret
Cambodja
Arvand
Tadzjikistan
Asociacion Fondo de Desarrollo
Nicaragua
61.555
*
50%
*
AzerCredit
Azerbeidzjan
79.305
74.372
34%
35%
Bai Tushum
Kirgizië
Banco Ademi
Dominicaanse Republiek
Banco D-MIRO Banco Itapúa
28.847
24.112
40%
37%
217.425
175.328
50%
51%
Ecuador
40.079
40.682
58%
59%
Paraguay
13.553
*
25%
*
Banco Solidario
Ecuador
384.990
382.027
51%
54%
Bank Eskhata
Tadzjikistan
54.750
35.896
38%
38%
Bhartiya Samruddhi Finance
India
BRAC Bank
Bangladesh
***
360.447
***
67%
223.225
201.647
18%
17%
BRAC Tanzania
Tanzania
113.959
101.068
97%
99%
BRAC Uganda Caja Rural de Ahorro y Crédito Credinka Centenary Bank
Uganda
158.833
129.108
98%
98%
Peru
35.539
30.266
49%
49%
155.821
142.606
24%
24%
Commercial Leasing Company
Sri Lanka
53.810
54.329
20%
20%
Compartamos Financiera
Peru
238.361
198.362
70%
63%
Uganda
Contactar
Colombia
Credo
Georgië
72.095
66.386
46%
47%
178.132
139.428
45%
42%
Crezcamos
Colombia
Delta Brac Housing Finance
Bangladesh
73.369
*
54%
*
15.647
15.519
15%
15%
DemirBank Edpyme Raíz
Azerbeidzjan
84.344
102.559
39%
18%
Peru
96.702
97.152
47%
48%
Financiera ProEmpresa EMFIL
Peru
49.311
45.073
50%
50%
India
492067
*
100%
*
52
Leningportefeuille (in duizenden euro’s)
Gemiddelde lening (in euro’s)
Percentage klanten in rurale gebieden
Aantal spaarklanten
2014
2013
2014
2013
2014
2013
2014
2013
41.203
*
1.086
*
0%
*
86.121
*
58.006
40.175
2.108
1.655
0%
0%
165.908
128.040
859.278
583.261
5.468
3.952
13%
17%
335.277
165.107
1.648.226
1.068.262
4.853
3.183
86%
84%
1.424.590
1.105.167
68.612
64.343
3.672
3.850
53%
39%
44.881
33.667
23.904
15.298
3.896
2.622
0%
0%
18.487
15.478
8.957
6.852
765
580
0%
0%
26.685
24.912
237.557
147.992
781
518
88%
98%
123.060
90.627
31.812
*
992
*
53%
*
10.842
*
61.540
*
1.000
*
68%
*
**
*
71.635
52.314
903
703
82%
77%
**
**
88.391
61.851
3.064
2.565
69%
74%
30.978
7.445
219.655
180.394
1.010
1.029
5%
4%
235.625
194.170
62.295
41.189
1.554
1.012
0%
0%
55.666
43.306
193.188
*
14.254
*
4%
*
32.080
*
517.539
441.458
1.344
1.156
3%
13%
88.171
91.790
135.764
89.134
2.480
2.483
30%
27%
88.545
74.038
***
55.518
***
154
***
93%
***
**
1.061.788
1.083.886
4.757
5.375
33%
33%
652.031
641.973
19.941
15.151
175
150
66%
64%
**
**
26.402
17.324
166
134
82%
68%
**
**
125.773
103.406
3.539
3.417
32%
30%
42.790
38.095
245.846
188.455
1.578
1.322
33%
56%
1.057.181
984.557
200.013
158.615
3.717
2.920
27%
59%
**
**
261.544
219.254
1.097
1.105
0%
0%
5.890
1.409
52.639
44.193
730
666
84%
82%
**
**
136.936
96.440
769
692
73%
73%
**
**
52.501
*
716
*
58%
*
**
*
292.791
240.900
18.712
15.523
0%
0%
5.027
5.464
338.713
288.807
4.016
2.816
18%
19%
56.965
48.904
143.315
128.720
1.482
1.325
11%
10%
**
**
81.540
67.007
1.654
1.487
29%
30%
5.076
540
102.728
*
209
*
85%
*
**
*
53
Aantal leningklanten Instelling
Land
Enda
Tunesië
Financiera Confianza
Peru
Financiera FAMA
Nicaragua
FINCA Azerbaijan FINCA Kyrgyzstan
Percentage vrouwen
2014
2013
2014
2013
246.788
*
67%
*
***
222.320
***
48%
48.044
44.428
73%
75%
Azerbeidzjan
156.879
152.825
28%
30%
Kirgizië
126.537
128.341
60%
62%
FINCA Microfinance Bank
Pakistan
75.510
38.800
4%
5%
First MicroFinanceBank
Tadzjikistan
20.236
16.634
33%
33%
FUNDEA
Guatemala
23.897
30.998
43%
51%
Génesis Empresarial
Guatemala
115.306
145.831
65%
63%
Grameen Koota
India
717.283
425.589
100%
100%
Hamkorbank
Oezbekistan
52.631
*
36%
*
IMON
Tadzjikistan
90.099
70.363
35%
39%
Kenya Women Finance Trust DTM
Kenia
***
256.640
***
100%
KMF LLC
Kazachstan
128.757
98.374
67%
70%
Kompanion
Kirgizië
115.167
108.596
76%
80%
LOLC Micro Credit
Sri Lanka
229.364
185.782
73%
70%
Mibanco
Peru
300.827
364.575
56%
55%
MicroCred Ivory Coast
Ivoorkust
19.638
*
46%
*
MicroCred Senegal
Senegal
35.287
28.538
43%
46%
Mitra Bisnis Keluarga
Indonesië
492.991
*
100%
*
PRASAC
Cambodja
251.112
196.906
86%
85%
Prizma Mikro
Bosnië-Herzegovina
14.428
35.801
56%
55%
Sathapana
Cambodja
94.852
78.862
58%
58%
Small Enterprise Foundation
Zuid-Afrika
129.356
105.587
100%
100%
Sonata
India
361.873
*
100%
*
TenGer Financial Group / XacBank
Mongolië
26.766
80.116
50%
57%
Utkarsh Microfinance
India
504.567
*
99%
*
Visión Banco
Paraguay
242.604
275.808
44%
44%
Vistaar Financial Services
India
46.212
22.211
83%
80%
Vitas Jordan
Jordanië
7.511
*
60%
*
8.531.270
6.357.993
Grand total
* Lening afgelost in 2014 ** Niet gefinancierd in 2013 *** Niet van toepassing
54
Leningportefeuille (in duizenden euro’s)
Gemiddelde lening (in euro’s)
Percentage klanten in rurale gebieden
Aantal spaarklanten
2014
2013
2014
2013
2014
2013
2014
2013
100.225
*
406
*
43%
*
**
*
***
344.227
***
1.548
***
22%
***
361.418
32.002
22.614
666
509
35%
34%
**
**
201.836
153.440
1.287
1.004
64%
62%
**
**
104.913
81.503
829
635
59%
59%
**
**
46.212
14.056
612
362
n/a
n/a
267.913
200.489
45.953
30.420
2.271
1.829
45%
43%
43.777
28.710
23.508
22.399
984
723
77%
77%
**
**
71.831
65.207
623
447
83%
90%
**
**
146.750
65.074
205
153
69%
65%
**
**
397.247
*
7.548
*
21%
*
114.671
*
111.033
73.725
1.232
1.048
65%
63%
3.772
1.015
***
125.728
***
490
***
70%
***
371.512
126.675
84.929
984
863
66%
67%
**
**
66.490
59.259
577
546
98%
99%
**
**
150.906
111.860
658
602
0%
90%
**
**
1.158.280
1.177.126
3.850
3.229
25%
23%
394.641
713.843
52.371
*
2.667
*
0%
*
**
*
60.506
39.999
1.715
1.402
0%
0%
131.543
98.623
47.870
*
97
*
90%
*
**
*
479.792
275.293
1.911
1.398
89%
88%
360.349
302.917
28.456
36.826
1.972
1.029
57%
59%
35.799
35.799
257.352
132.134
2.713
1.676
55%
53%
87.376
58.115
21.368
14.720
165
139
100%
100%
**
**
60.826
*
168
*
72%
*
**
*
95.775
458.202
3.578
5.719
37%
40%
454.701
410.360
76.449
*
152
*
69%
*
**
*
640.219
488.273
2.639
1.770
1%
2%
284.068
229.082
53.906
22.648
1.166
1.020
73%
76%
**
**
13.137
*
1.749
*
0%
*
**
*
12.141.919
9.399.863
6.770.486
6.506.572
55
Personalia Raad van Toezicht Mevrouw J.P. Rijsdijk (1956) Jacqueline Rijsdijk is lange tijd werkzaam geweest in de financiële sector. Bij De Nederlandsche Bank heeft zij verschillende managementfuncties vervuld. In haar laatste functie was zij verantwoordelijk voor het betalingsverkeer. Daarna is zij overgestapt naar ASR, waar zij lid was van de hoofddirectie. Op dit moment vervult zij verschillende toezichthoudende functies bij onder andere het VU/VU MC, Royal COSUN en Deloitte Nederland. Daarnaast is zij lid van de Raad van Advies van Airbus Defence and Space Netherlands. Volgens het rooster van aftreden loopt haar tweede zittingstermijn af in 2017. Jacqueline Rijsdijk heeft de Nederlandse nationaliteit en bezit geen participaties Triodos Fair Share Fund. Mevrouw M.J.A. van Putten (1951) Maartje van Putten is Managing Director van Global Accountability BV, senior advisor bij het Complaints Mechanism van de Europese Investeringsbank en lid van het Independent Complaints Mechanism van FMO. Daarnaast is zij lid van het OESO National Contact Point, bestuurslid bij de Vereniging van Beleggers Duurzaam Ondernemen, lid van het bestuur van de Stichting continuïteit Eureko Achmea en lector aan de Windesheim Hogeschool in de sector Finance and Control. Volgens het rooster van aftreden loopt haar tweede zittingstermijn af in 2016. Maartje van Putten heeft de Nederlandse nationaliteit en bezit geen participaties Triodos Fair Share Fund. De heer P.A.A.M. Cornet (1948) Peter Cornet is directeur van Cornet Consultancy en lid van de Raad van Advies van the Eagle Compliance Company. Verder is hij penningmeester van de Stichting Kulturele Vorming in Woerden. Peter Cornet is voor het eerst benoemd in 2009. Volgens het rooster van aftreden loopt zijn tweede zittingstermijn af in 2015. Peter Cornet heeft de Nederlandse nationaliteit en bezit geen participaties Triodos Fair Share Fund.
De heer P. Aeby (1956) Pierre Aeby is CFO en lid van de Executive Board van Triodos Bank. Uit hoofde van deze functie bekleedt hij binnen Triodos Groep nog een aantal andere functies, onder andere is hij bestuurslid Stichting Triodos Holding, statutair directeur Triodos Ventures BV, bestuurslid Stichting Hivos-Triodos Fonds, lid van de Raad van Toezicht Triodos Fair Share Fund, directeur van Triodos Fonds Vzw, voorzitter van Triodos SICAV I en Triodos SICAV II. Volgens het rooster van aftreden loopt zijn tweede zittingstermijn af in 2015. Pierre Aeby heeft de Belgische nationaliteit en bezit geen participaties in Triodos Fair Share Fund. De heer J.W.P.M. van der Velden (1971) Jan Willem van der Velden is advocaat bij Keijser Van der Velden en raadsheer-plaatsvervanger bij het gerechtshof Den Bosch. Daarnaast is hij bestuurslid van Fidesco Nederland en Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Nederland en lid van de Raad van Commissarissen van SolarNow. Volgens het rooster van aftreden loopt zijn eerste termijn af in 2017. Jan Willem van der Velden heeft de Nederlandse nationaliteit en bezit geen participaties in Triodos Fair Share Fund.
Fondsmanager De heer J. Minnaar (1971) Jacco Minnaar is fondsmanager van Triodos Fair Share Fund. Jacco Minnaar heeft bijna 20 jaar ervaring en expertise opgebouwd binnen de financiële sector in Nederland, Afrika, LatijnsAmerika en Azië. Hij is werkzaam bij Triodos Investment Management sinds 2006. Daarvoor werkte hij als manager van het Financial Markets Development Program van de International Finance Corporation (IFC) in de Mekong regio in Vietnam. Sinds januari 2009 is hij fondsmanager van Triodos Fair Share Fund. Daarnaast is hij binnen het managementteam van Emerging Markets verantwoordelijk voor de regio’s Latijns-Amerika en
56
Afrika. Van 2007 tot 2010 maakte Jacco Minnaar deel uit van de Board of Directors van Reliance Financial Services (Gambia); vanaf 2008 tot heden is hij lid van de Board of Directors van Centenary Bank (Uganda) en i-Finance in DR Congo.
Verder is hij lid van de denktank Worldconnectors, lid van de Raad van Advies van de Stichting laluz en lid van de Raad van Advies van Social Enterprise Nederland. Juridisch eigenaar
Beheerder en juridisch eigenaar Triodos Fair Share Fund wordt beheerd door Triodos Investment Management. De Directie van Triodos Investment Management bestaat uit:
Triodos Custody BV De heer J.P. Postma (1975) De heer D.E. Povel (1973) Stichting Administratiekantoor Triodos Custody De heer E. van Holthuijsen (1962) De heer S. Holvast (1961)
Mevrouw M.H.G.E. van Golstein Brouwers (1958) Marilou van Golstein Brouwers is directeur van Triodos Investment Management BV en samen met Michael Jongeneel eindverantwoordelijk voor Triodos Investment Management BV. Tevens is zij bestuurder bij Triodos Investment Advisory & Services BV samen met Michael Jongeneel. Marilou van Golstein Brouwers is lid van de Board of Directors van de Global Impact Investing Network (GIIN), lid van de Raad van Toezicht van Stichting Max Havelaar, lid van de Raad van Advies van het ‘Fund for Rural Prosperity’ van de Mastercard Foundation en lid van de Raad van Advies van Women in Financial Services in Nederland (WIFS). Daarnaast is zij lid van de Board of Directors van Triodos SICAV II, bestuurslid van Stichting Triodos Sustainable Trade Fund en Stichting Triodos Renewable Energy for Development Fund. De heer M.A.S. Jongeneel (1973) Michael Jongeneel is directeur van Triodos Investment Management BV en samen met Marilou van Golstein Brouwers eindverantwoordelijk voor Triodos Investment Management BV. Tevens is hij bestuurder bij Triodos Investment Advisory & Services BV samen met Marilou van Golstein Brouwers. Michael Jongeneel is lid van de Board of Directors van Triodos SICAV I. Daarnaast is hij lid van de Raad van Commissarissen en lid van de audit commissie bij Sustainalytics en is hij lid van de Raad van Toezicht van het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis, waar hij eveneens lid is van de audit commissie.
57
Bezoekadres Triodos Fair Share Fund Nieuweroordweg 1 Postbus 55 3700 AB Zeist Telefoon 030 693 65 11 (klantcontact) Telefoon 030 693 65 00 (algemeen) www.triodos.nl www.triodos.com
Colofon Triodos Fair Share Fund Jaarverslag 2014 Oplage 100 exemplaren Verschijning April 2015 Tekst Triodos Investment Management, Zeist Fotografie Foto’s beschikbaar gesteld door de betreffende microfinancieringsinstelling Grafisch ontwerp Michael Nash Associates, Londen Lay out Via Bertha, Utrecht Drukwerk Drukkerij Pascal, Utrecht Voor reacties of vragen over dit verslag kunt u contact opnemen met Triodos Bank. Dit verslag is ook beschikbaar en te downloaden via: www.triodos.nl
58