Trends + Trendslations
Trendslator © 2008
08
INHOUD TASTE trends trendslations
3 4 7
FEEL trends trendslations
10 11 14
TRENDS + TRENDSLATIONS 08
CARE trends trendslations
17 18 19
Markttrends, consumententrends en maatschappelijke trends staan niet los van elkaar maar beïnvloeden elkaar voortdurend. Er is sprake van een wisselwerking tussen kortdurende en langdurende trends. De Trendpiramide is een hulpmiddel om deze verbanden zichtbaar te maken. Bij het vertalen van trends kunnen opgedane inzichten ten aanzien van de maatschappij, de consument en de markt concreet worden ingevuld aan de hand van de Visietrechter. Dit dossier biedt een overzichtelijk en toepasbaar overzicht van trends en trendslations die er in de toekomst toe doen. Wie werk wil maken van het onderzoeken en vertalen van trends kan hier direct mee aan de slag.
SHARE trends trendslations STAY trends trendslations
24 25 28
HE AL trends trendslations
38 39 42
TRUST trends trendslations
45 46 49
Trendslator © 2008 >> pagina 2
31 32 35
TASTE
Trendslator © 2008 >> pagina 3
TASTE
trends >> de markt
FOOD DESIGNERS BEDENKEN EETCONCEPTEN DIE DE ZINTUIGEN OP SCHERP ZETTEN. Markttrend >> Door het ontwerpen van voeding wordt eten een bijzondere, zintuiglijke ervaring.
Marktwaarden >> • avontuurlijke gerechten en zintuiglijke wondertjes • gerechten die je beetnemen en eten dat vragen oproept • producten die de zintuigen intens prik kelen
‘Durf je een eetbare orchidee op te eten?’
EETONTWERP Nederland staat niet bekend om zijn culinaire cultuur, maar zo langzamerhand staan consumenten open voor vernieuwende producten en bijzondere ervaringen die voeding ons kunnen bieden. Tijdens vakanties en reizen naar het buitenland kunnen we kennismaken met avontuurlijke gerechten en zintuiglijke wondertjes. Zo staan bij het Spaanse restaurant El Bulli een caipirinhasorbet in een bevroren limoenschil met een lepeltje dragonconcentraat en een kaviaarblikje gevuld met millimetergrote meloenbolletjes op het menu. Het ontwerpen van voeding is een betrekkelijk nieuwe, maar groeiende richting in het ontwerpvak. De food designers van nu zijn de pioniers van een nieuw vakgebied.
markttrend 0 tot 5 jaar
eetontwerp
consumententrend 5 tot 10 jaar
prikkels
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
dematerialisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 4
TASTE
trends >> de consument
SMAAKVERRIJKING IS HET ECHTE VOELEN, PROEVEN, HOREN, EN RUIKEN. Consumententrend >> Er is meer aandacht voor de zintuigen en er is behoefte aan zintuiglijke totaalbelevingen.
Consumentenwaarden >> • prikkels afgestemd op een emotie • multizintuiglijke ervaringen • geen smaakvervlakking maar zintuig lijke verrijking • ervaren van natuur en cultuur door middel van de zintuigen
‘Een product is niet lekker, maar moet lekker gevonden worden.’
PRiKKELS We horen, zien, ruiken proeven en voelen altijd iets. We merken het misschien niet meer, maar de kwaliteit van de prikkels om ons heen is onvergelijkbaar beter dan nog maar een jaar of tien, twintig geleden. Alle zintuigen worden verwend met een adembenemende hoeveelheid indrukken. Wijn- en bierproeverijen zijn weer populair, vergeten groenten worden herinnerd, kleuren worden vertaald naar geur, telefoons prikkelen de tastzin, kunstwerken zijn te proeven... In een kakofonie van prikkels zijn de stille disco, de nacht die echt donker is en het geluidloze bad de ultieme ervaringen.
markttrend 0 tot 5 jaar
eetontwerp
consumententrend 5 tot 10 jaar
prikkels
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
dematerialisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 5
TASTE
trends >> de maatschappij
TASTBARE EN UITERLIJKE KENMERKEN WORDEN ONDERGESCHIKT AAN ONTASTBARE EN ‘INNERLIJKE’ EIGENSCHAPPEN. Maatschappelijke trend >> De opkomst van het ontastbare
DEMATERIALISERING De kenniseconomie kenmerkt zich door een verschuiving van hard ware naar soft ware, van kwantiteit naar kwaliteit, van materieel naar immaterieel. Het gaat het niet meer om maten, hoeveelheden en uren, maar om kennis, ideeën, talent, ervaring en visie. In een maatschappij waar alles altijd en overal te koop is, zijn niet producten maar ervaringen schaars. Bij bedrijven staat niet langer het maken van producten centraal, maar het creëren van mogelijkheden.
Maatschappelijke waarden >> • de diensten- en kenniseconomie • immateriële in plaats van materiële behoeften • schaarste aan ideeën, inzichten, inspiratie
‘De rijkdom van mensen wordt niet bepaald door de spullen die ze bezitten, maar door de kennis en ideeën die ze hebben.’ markttrend 0 tot 5 jaar
eetontwerp
consumententrend 5 tot 10 jaar
prikkels
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
dematerialisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 6
TASTE
trendslations >> de markt
EROTISCH WINKELEN BIEDT, ANDERS DAN MASSALE EVENEMENTEN, LUXE EN GENOT EN INTIEME, PERSONAL EXPERIENCES. Marktinzicht >> • erotiek voor vrouwen is niet langer ordinair • erotic retail is in opkomst
Marktbehoefte >> • nieuwe en vernieuwde concepten op het gebied van erotiek • elegant en stijlvol of leuk en grappig erotisch winkelen • fashionable erotiek
‘Creativity and quirkiness are influencing alternative marketing strategies’. Absolut maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
verbeelding en beleving
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
emotiemerken
marktinzicht 0 tot 5 jaar
erotisch winkelen
EROTISCH WINKELEN Ann Summers is de fictieve naam van de English Rose, het spreekwoordelijke schuchtere Engelse meisje. Het Britse bedrijf verkoopt twee miljoen vibrators per jaar, niet aan verlegen meisjes maar aan gewone Engelse vrouwen. Nieuwe merken en retailformules trekken de aandacht met heel elegante of juist grappige erotische productlijnen. Erotic retail heeft niets met porno te maken maar wel met de beleving van het persoonlijke en intieme leven. Met de toenemende populariteit en aanwezigheid van namen als Agent Provocateur, Myla en Christine le Duc wordt erotiek niet alleen steeds meer geaccepteerd maar zelfs modieus.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 7
TASTE
trendslations >> de consument
CREËER JE EIGEN WERELD, WAAN JE IN EEN SPROOKJE, OMRING JE MET JE LIEVELINGSMERK, SPREEK JE UIT, LEEF JE UIT.... Consumenteninzicht >> Instrumentele waarden zijn een gegeven, emotionele waarden zijn meer waard.
Consumentenbehoefte >> • merken die iets te vertellen hebben • merken die consumenten hun eigen verhaal laten maken • merken die een zintuiglijke ervaring bieden • merken die consumenten betrekken bij een bepaalde emotie
‘Emotie is nu en in de toekomst het kernbegrip voor merken en marketing.’ maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
verbeelding en beleving
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
emotiemerken
marktinzicht 0 tot 5 jaar
erotisch winkelen
EMOTIEMERKEN Emotiemerken staan in de eerste plaats voor een levensstijl. Natuurlijk verkopen deze levensstijlmerken ook producten, maar het merk staat in de eerste plaats voor een levenshouding, een levensvisie. Steeds meer ook voor emotie en beleving. Absolut doet dit doormiddel van communicatie op basis van expressie. Supperclub prikkelt op allerlei mogelijke manieren de zintuigen. Bacardi deelt zijn rijke geschiedenis en laat je de sfeer van vervlogen tijden beleven. Pas ónder die levensvisie of merkbeleving hangen de producten. Het zijn bedrijven die de consument eerst bij hun merk betrekken en dan pas bij hun producten.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 8
TASTE
trendslations >> de maatschappij
ER LIGT EEN STERKE NADRUK OP EMOTIONELE ERVARINGEN IN PLAATS VAN OP RATIONELE OVERWEGINGEN. Maatschappelijk inzicht >> Instrumentele waarden zijn een gegeven, emotionele waarden zijn meer waard.
Maatschappelijke behoefte >> • experience economy of beleveniseconomie • immateriële aspecten nemen in waarde toe • producten zijn (bijna) gratis, beleving en belevenissen onbetaalbaar
‘Emotie is nu en in de toekomst het kernbegrip voor merken en marketing.’ maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
verbeelding en beleving
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
emotiemerken
marktinzicht 0 tot 5 jaar
erotisch winkelen
VERBEELDING EN BELEVING Het accent ligt in de toekomst niet zozeer op bezit, het kopen en bezitten van producten, maar veel meer op verwachtingen. Wat dematerialisering betreft is het einde voorlopig nog niet in zicht. In economische zin gaat het niet in eerste instantie om het produceren van goederen, maar om het bieden van aandacht, vertrouwen, medeleven, overzichtelijkheid, toegankeijkheid en zo meer. In algemene zin is er sprake van een overgang van rationele naar emotionele waarden. Niet informatie en kennis zijn de schaarse producten, maar creativiteit, visie en passie.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 9
FEEL
Trendslator © 2008 >> pagina 10
FEEL
trends >> de markt
BUITENRUIMTES WORDEN HUISKAMERS NU HET HUIS VOORAL EEN THUIS MOET ZIJN. Markttrend >> Buitenruimtes als leef- en woongebied.
Marktwaarden >> • gezelligheid en geborgenheid in de tuin • de tuin als huiskamer • producten en apparaten die het comfort in de tuin vergroten
‘De grens tussen binnen en buiten vervaagd’
DE HUISKAMER BUITEN Er verschijnen steeds meer producten op de markt waarmee we van onze tuin een extensie van de woonkamer kunnen maken. Dankzij fraai vormgegeven terrasverwarming en buitenverlichting, luxe vuurkorven en overkappingen gemaakt van duurzame materialen kunnen we ook onder Nederlandse weersomstandigheden van het buitenleven genieten. En dat doen we in stijl, want de tijd van witte plastic tuinmeubels is voorgoed voorbij. Philippe Starck ontwierp een paar jaar geleden voor Kartell al de ‘Bubble Club Sofa’ en de ‘Bubble Club’, een tuinbank en -stoel, weliswaar van polyethyleen maar met de ronde vormen van een sofa en clubfauteuil. Ineke Hans kwam met een gitzwarte picknick-set, gemaakt van kunststof maar voorzien van een houtnerf.
markttrend 0 tot 5 jaar
de huiskamer buiten
consumententrend 5 tot 10 jaar
piekerprinsessen
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
feminisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 11
FEEL
trends >> de consument
DIVA- EN LIPSTICK FEMINISTEN MOETEN IN DE JAREN NU HET VELD RUIMEN VOOR PIEKERPRINSESSEN EN WANHOPIGE HUISVROUWEN. Consumententrend >> De traditionele indeling in wat typisch vrouwelijk en wat typisch mannelijk is, begint achterhaald te raken. Maar hoe kleiner de verschillen worden, hoe groter de aandacht ervoor.
Consumentenwaarden >> • vrouwelijk • zorgzaam • eerlijk • vriendelijk • trouw
‘Stop met dat getob!’
PIEKERPRINSESSEN Hillary Clinton of Bridget Jones? Carrie Bradshaw of Bree Vandekamp? Ieder decennium kent rolmodellen, ideale mannen of vrouwen die de tijdgeest verpersoonlijken en als voorbeeld dienen. Spice Girls, diva- en lipstickfeministen waren de voorgangers van de alfavrouwen en de Mabelgeneratie van nu. Daar tegenover staan feilbare vrouwen als Bridget Jones en Elizabeth Bennet (Pride & Prejudice). In dit decennium heten de voorbeeldvrouwen Heleen van Royen (de vrijgevochten vrouw), Wendy van Dijk (de zelfstandige vrouw), Rachel Hazes of Leontien Borsato (de vrouwen van). De vraag is wat dat allemaal zegt over de positie van de vrouw van nu.
markttrend 0 tot 5 jaar
de huiskamer buiten
consumententrend 5 tot 10 jaar
piekerprinsessen
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
feminisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 12
FEEL
trends >> de maatschappij
ER IS EEN TOENEMENDE INVLOED VAN TYPISCH VROUWELIJKE WAARDEN OP HET LEVEN VAN VROUWEN ÈN MANNEN. Maatschappelijke trend >> Kwaliteit in plaats van kwantiteit, welzijn in plaats van welvaart.
FEMINISERING De tendens naar feminisering, waarbij het gaat om waarden als zorg en aandacht, vertrouwen en verantwoordelijkheid, doet de maatschappij volkomen veranderen. In het huidige decennium vindt weer een verschuiving naar verharding en verzakelijking plaats. Maar op de achtergrond is de invloed van deze megatrend nog steeds groot. Waar aan de buitenkant verharding de norm is, zijn binnenshuis en onderhuids zachte waarden belangrijk. De enige manier om de verharding te bestrijden is door welzijn voor welvaart te plaatsen en kwaliteit voor kwantiteit.
Maatschappelijke waarden >> • de knuffelfactor • emotionele aspecten en zachte waar den • zorg en aandacht, vertrouwen en verantwoordelijkheid
‘Wie voorheen een beautycase naar zijn hoofd kon krijgen voor een opmerking over het eeuwenoude verschil tussen de seksen, krijgt nu alle aandacht.’ markttrend 0 tot 5 jaar
de huiskamer buiten
consumententrend 5 tot 10 jaar
piekerprinsessen
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
feminisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 13
FEEL
trendslations >> de markt
AANBIEDERS OP HET GEBIED VAN WONEN SPANNEN ZICH IN OM CONSUMENTEN HET THUISGEVOEL TE BEZORGEN. Marktinzicht>> • thuis zijn en je thuis voelen zijn belangrijke waarden voor consumenten • de behoefte aan geborgenheid biedt allerlei kansen voor woonleveranciers
Marktbehoefte >> • woonconcepten op het gebied van ontspanning in en om het huis • onderzoek naar het thuisgevoel van consumenten • communicatie en campagnes ten behoeve van het thuisgevoel van doel groepen
‘Thuis is de belangrijkste plek in de wereld.’
maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
vrouwelijkheid en geborgenheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
vrouwenmarketing
marktinzicht 0 tot 5 jaar
van huis naar thuis
VAN HUIS NAAR THUIS Gezelligheid en geborgenheid, het zijn typisch Hollandse waarden. De nieuwe knusheid heeft vooral toegeslagen op het gebied van wonen. Het thuisgevoel biedt bedrijven en organisaties die zich richten op wonen dan ook allerlei kansen en mogelijkheden. Retailers als Intratuin en Ikea geven invulling aan het thuisgevoel door middel van nieuwe retailconcepten, marketingcommunicatie en het productaanbod. Wooncorporaties en gemeentes doen onderzoek naar de betekenis van het thuisgevoel voor consumenten. Want in steden als Rotterdam en Almere is het thuisgevoel allerminst vanzelfsprekend. Senioren en allochtonen worden daarbij niet vergeten.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 14
FEEL
trendslations >> de consument
TRADITIONEEL MANNELIJKE MERKEN EN BEDRIJVEN ONTDEKKEN EINDELIJK DE KANSEN EN MOGELIJKHEDEN VAN VROUWENMARKETING. Consumenteninzicht >> • de meeste consumenten zijn vrouw • vrouwen denken en doen anders dan mannen • vooroordelen over het consumenten gedrag van vrouwen moeten worden bijgesteld
Consumentenbehoefte >> • een realistisch beeld van de wensen, voorkeuren en behoeften van vrouwen • merken en marketing gericht op de mentaliteit van vrouwen • innovatie op basis van inzichten over vrouwen van nu
‘Don’t think pink.’
maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
vrouwelijkheid en geborgenheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
vrouwenmarketing
marktinzicht 0 tot 5 jaar
van huis naar thuis
VROUWENMARKETING Natuurlijk zijn er genoeg merken en producten voor vrouwen. Maar die zijn vaak gebaseerd op een traditioneel beeld van wat vrouwen kunnen en willen. Het wordt zo langzamerhand de hoogste tijd om de clichés uit de weg te ruimen. Vrouwenmarketing staat dan ook volop in de belangstelling. De markten die tot voor kort tot typisch mannenterrein behoorden, vervrouwelijken langzaam maar zeker. In markten en sectoren als de sportwereld, de autoindustrie, ICT en technologie en financiën worden vrouwen actief betrokken bij innovatieprojecten.
Trendinstrument >>Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 15
FEEL
trendslations >> de maatschappij
NIET DE RATIO MAAR DE EMOTIE BEPAALT DE KOMENDE JAREN ONS LEVEN EN DE MAATSCHAPPIJ. Maatschappelijk inzicht >> Vrouwelijke waarden en behoeften krijgen meer invloed.
Maatschappelijke behoefte >> • de economie van kwaliteit i.p.v. kwantiteit • toegevoegde immateriële waarde meten • investeren in zorg, aandacht en ver trouwen
‘Blijf ontdekken.’ Christine le Duc
VROUWELIJKHEID EN GEBORGENHEID
maatschappelijke inzicht 10 tot 30 jaar
vrouwelijkheid en geborgenheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
vrouwenmarketing
marktinzicht 0 tot 5 jaar
van huis naar thuis
Door het tekort aan zorg, aandacht en vertrouwen is er grote aandacht voor zachte, vrouwelijk waarden. In deze eeuw van het gevoel groeien mannen en vrouwen naar elkaar toe. Vrouwen worden mannelijker en mannen vrouwelijker. Hoe kleiner de verschillen worden, des te groter de aandacht ervoor. Meer dan de verschillen tussen mannen en vrouwen gaat het in de toekomst om wat wij als typisch mannelijk of typisch vrouwelijk ervaren; mannelijk staat voor rationeel en vrouwelijk voor emotioneel. Niet de ratio maar de emotie zal de komende jaren ons leven en onze maatschappij bepalen.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 16
CARE
Trendslator © 2008 >> pagina 17
CARE
trends >> de markt
VRIJWILLIGERS MAKEN HET VERSCHIL IN DE MAATSCHAPPIJ.
Markttrend >> Meer mensen en organisaties zetten zich op vrijwillige basis in voor de maatschappij.
Marktwaarden >> • vrijwilligerswerk voor jong en oud • van werken in de natuur tot vrijwilli gerswerk op juridisch gebied • vakantie in combinatie met vrijwilli gerswerk • digitale campagnes en vrijwilligers werk online
‘Open je blik!’
VRIJWILLIG WERK Vrijwilligerswerk staat volop in de belangstelling. Burgers en bestuurders lijken zich te realiseren dat wij niet zonder vrijwilligers kunnen. Politici proberen het imago en de voorwaarden te verbeteren. In Amerika krijgen burgers al een dag per jaar vrij om zich in te zetten voor de maatschappij door vrijwilligerswerk te doen. In Nederland is er sinds kort een dag om vrijwilligerswerk en vrijwilligers onder de aandacht te brengen en om mensen op te roepen vrijwilligerswerk te doen. Er komen meer instanties om de burger op weg te helpen naar vrijwilligerswerk en er wordt gesproken over een maatschappelijke stage voor jongeren.
markttrend 0 tot 5 jaar
vrijwillig werk
consumententrend 5 tot 10 jaar
wereldverbeteraars
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
humanisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 18
CARE
trends >> de consument
MENSEN WILLEN EEN EIGEN STEENTJE BIJDRAGEN AAN HET OP KLEINE SCHAAL VERBETEREN VAN DE WERELD. Consumententrend >> Op een praktische manier door eigen initiatieven actief bijdragen aan een betere wereld.
Consumentenwaarden >> • praktisch idealisme • geëngageerd realisme • eigen initiatief • maatschappelijk bewustzijn • positivisme
‘In bijna iedereen schuilt weer een wereldverbeteraar.’
WERELDVERBETERAARS De wereld verbeteren is van alle tijden. In de jaren zestig en zeventig deelden de hippies bloemen uit en zochten provo’s naar alternatieven voor maatschappelijke problemen. In de jaren tachtig en negentig werd de wereld verbeterd door bijdragen op de girorekening van goede doelen. Vandaag de dag lijkt het verbeteren van de wereld een hot item, met name onder jongeren. Sommigen verlaten huis en haard om ergens een schooltje te beginnen, anderen houden het op praktisch idealisme dicht bij huis. Mensen willen hun leven verrijken en zich weer begeven in een veilige, aangename wereld. Zij zijn klaar voor het nieuwe idealisme op basis van maatschappelijk bewustzijn.
markttrend 0 tot 5 jaar
vrijwillig werk
consumententrend 5 tot 10 jaar
wereldverbeteraars
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
humanisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 19
CARE
trends >> de maatschappij
MAATSCHAPPELIJKE BETROKKENHEID EN VERANTWOORDELIJKHEIDSGEVOEL WORDEN INGEZET TEGEN HET HEERSENDE GEVOEL VAN MACHTELOOSHEID. Maatschappelijke trend >> Maatschappelijke betrokkenheid en verantwoordelijkheid.
Maatschappelijke waarden >> • niet de techniek maar de mens staat centraal • kleinschaligheid en de menselijke maat • sociaal-culturele aspecten
‘In een wereld die onmenselijk is, is humaniteit een belangrijke trend.’
HUMANISERING De gebeurtenissen van de afgelopen tijd maken voor eens en altijd duidelijk dat niet technologisering of globalisering maar humanisering de overheersende beweging van het komende decennium zal zijn. In plaats van de belangstelling voor systemen en processen moet er meer aandacht komen voor lokale verschillen en kleinschaligheid, voor groepsverbanden en culturele diversiteit, kortom: voor de menselijke schaal. Daarmee kan gelijk gesteld worden dat bedrijven en organisaties die de menselijke schaal onderkennen, diversiteit nastreven en aandacht hebben voor sociaal-culturele aspecten de komende tien jaar recht van spreken hebben.
markttrend 0 tot 5 jaar
vrijwillig werk
consumententrend 5 tot 10 jaar
wereldverbeteraars
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
humanisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 20
CARE
trendslations >> de markt
IN BUITEN- EN BINNENLAND SLUITEN MENSEN EN BEDRIJVEN ZICH BIJ ELKAAR AAN IN DE STRIJD TEGEN BORSTKANKER. Marktinzicht>> Eén op de negen vrouwen krijgt in haar leven te maken met borstkanker.
Marktbehoefte >> • voorlichting en onderzoek in de strijd tegen borstkanker • een bewustwordingscampagne over borstkanker
‘Show that you care’
maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
verantwoordelijkheid en zingeving
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
nieuw patroon
marktinzicht 0 tot 5 jaar
roze lintje
ROZE LINTJE Oktober is niet langer gehuld in herfstkleuren, oktober is roze van kleur. In binnen- en buitenland is het roze lintje het symbool voor de strijd tegen borstkanker en oktober is uitgeroepen tot de ‘borstkankermaand’. Sinds enige jaren trekt ook in Nederland de Pink Ribbon-beweging de aandacht. Er zijn wandeltochten, roze gebouwen en bruggen, een tijdschrift en een televisieavond en talloze producten met een roze lintje. Doel is het bevorderen van de bewustwording ten aanzien van de oorzaken en de gevolgen van borstkanker en het bevorderen van onderzoek. Zo komt er eindelijk een einde aan het taboe op het onderwerp.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 21
CARE
trendslations >> de consument
MADE-BY IS EEN SAMENWERKINGSVERBAND VAN BEDRIJVEN DAT STREEFT NAAR EEN NIEUW, VERANTWOORD PATROON IN DE KLEDINGINDUSTRIE. Consumenteninzicht >> De aandacht voor eerlijk geproduceerde kleding neemt toe; er is vraag naar ‘style conscious’ mens- en milieuvriendelijke mode.
Consumentenbehoefte >> • transparantie in de kledingindustrie • producten, waaronder kleding, die op een mens- en milieuvriendelijke manier worden gemaakt
‘Kritiek alleen volstaat niet, je moet ook laten zien dat het anders kan.’
maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
verantwoordelijkheid en zingeving
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
nieuw patroon
marktinzicht 0 tot 5 jaar
roze lintje
NIEUW PATROON Gaat het dan eindelijk toch lukken? Een merk dat ecologisch en sociaal verantwoordelijk gemaakt wordt en ook nog een succes blijkt te zijn? De aandacht van zowel producenten als consumenten voor eerlijk geproduceerde kleding neemt toe en is onderdeel van een nieuwe lifestyle. Een lifestyle met aandacht voor mens en milieu, zonder de geitenwollen sokken uit de jaren zeventig. Al is het aanbod nu nog beperkt, steeds meer mensen en merken zien het belang van een eerlijk productieproces in. Made-by, dat een aantal kledingbedrijven samenbrengt, is in ieder geval een goed en oprecht initiatief.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 22
CARE
trendslations >> de maatschappij
MENSEN ZOEKEN NAAR MANIEREN OM IN IMMATERIËLE ZIN RIJKER TE WORDEN: GEZONDER, GEÏNSPIREERDER, GELUKKIGER. Maatschappelijk inzicht >> Mvo als het business model van de toekomst.
Maatschappelijke behoefte >> • van mvo naar maatschappelijk verant woord aandeelhoudersschap • van mvo naar ‘corporate governance’ • van duurzaamheid naar sociaal-ethische problematiek
‘Als je geen zin hebt moet je maar zin maken’
maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
verantwoordelijkheid en zingeving
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
nieuw patroon
marktinzicht 0 tot 5 jaar
roze lintje
VERANTWOORDELIJKHEID EN ZINGEVING We weten allemaal dat er in de toekomst allerlei ecologische rampen kunnen plaatsvinden. Sterker nog, ze vinden nu al plaats. Als we ervoor willen zorgen dat de eenentwintigste eeuw niet de laatste eeuw wordt, zullen we onze houding, onze instelling en ons gedrag radicaal moeten veranderen. De toekomst van onze maatschappij gaat niet om een stijging of een daling van de welvaart voor iedereen die nu leeft in onze westerse maatschappij. Het gaat om het welzijn voor iedereen die nu leeft en iedereen die zijn kinderen en de kinderen van zijn kinderen een leefbare wereld gunt.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 23
SHARE
Trendslator © 2008 >> pagina 24
SHARE
trends >> de markt
DE LIEFDE VOOR HUISDIEREN KENT GEEN GRENZEN WANT ZE WORDEN GEZIEN ALS VOLWAARDIGE EN DIERBARE KINDEREN. Markttrend >> Huisdieren worden steeds meer beschouwd als volwaardige gezinsleden.
Marktwaarden >> • modieuze artikelen en accessoires voor honden • producten van luxe (mode-)merken voor huisdieren • dure huisdierenliefde: hondenhotels en hondenverzekeringen • huisdieren en gezondheidsproducten
‘Een hond is het hipste modeaccessoire’
DIERBARE KINDEREN Honden en katten worden allang niet meer beschouwd als waakhonden en muizenvangers. De huisdieren hebben een belangrijke plek in het huis en in het gezin gekregen. Aaibare dieren worden steeds meer vermenselijkt. Ze worden gepamperd en geknuffeld met nog meer liefde en aandacht dan kleine kinderen. Als peuters en kleuters worden ze in de watten gelegd met kleding, sieraden, parfums en cd’s. Merken als Burberry, Chanel, Hermès, Gucci en Cartier hebben een aparte hondencollectie. Het dierenasiel is voor de pechvogels, de schatjes gaan naar een echt hondenhotel. Want niets is goed genoeg voor de prinsen en prinsesjes.
markttrend 0 tot 5 jaar
dierbare kinderen
consumententrend 5 tot 10 jaar
samen zijn
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
socialisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 25
SHARE
trends >> de consument
OM RELATIES AAN TE GAAN EN TE ONDERHOUDEN BEDENKEN WE ALLERLEI MIDDELEN EN MANIEREN. Consumententrend >> Door de behoefte aan verbondenheid staan allerlei gezins- en familierelaties in de belangstelling. Daarnaast zijn er allerlei netwerken van vrienden en kennissen.
Consumentenwaarden >> • familiaal • vriendschappelijk • gezamenlijk • verbonden • sociaal
‘Hoe meer vrienden hoe beter.’
SAMEN ZIJN Velen zijn er nog steeds niet van overtuigd dat individualisering een afnemende trend is. Daarvoor in de plaats komt iets dat voor een deel rust op oude banden. Hoewel de familie niet meer zo’n vanzelfsprekende eenheid is als vroeger spelen familiebanden nog steeds, of opnieuw, een belangrijke rol. Nieuwe banden zijn er ook, zoals die van vrienden en vriendinnen die elkaar vinden op feestjes, in de sportclub, op blind dates, in de eigen buurt of op internet. Vanzelfsprekend zijn deze contacten vaak niet. Maar het zijn wel de voorboden van een kentering en een teken van een groot verlangen naar onderling contact en een gevoel van verbondenheid.
markttrend 0 tot 5 jaar
dierbare kinderen
consumententrend 5 tot 10 jaar
samen zijn
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
socialisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 26
SHARE
trends >> de maatschappij
ALS REACTIE OP DE NEGATIEVE GEVOLGEN VAN HET INDIVIDUALISME IS ER DE TERUGKEER VAN HET GEMEENSCHAPSGEVOEL. Maatschappelijke trend >> Het gemeenschapsgevoel, een flexibele vorm van socialisering.
SOCIALISERING Vanaf het tijdperk van de babyboomers, de jaren zestig en zeventig, beïnvloedt de megatrend individualisering ons leven. Maar het ziet ernaar uit dat het tijdperk van het individu ten einde loopt. Het vraagstuk voor de toekomst is niet hoe we de meest individuele wensen kunnen vervullen maar hoe we mensen weer bij elkaar kunnen brengen. Wat in de plaats komt van het individu is niet de zuil van weleer of de doelgroep van de jaren tachtig. Eerder een flexibele vorm van socialisering waarbij iedereen op zijn eigen manier een bijdrage aan de groep kan leveren.
Maatschappelijke waarden >> • het einde van het individualistische tijdperk • wat ons bindt, niet wat ons van elkaar onderscheidt • verbondenheid met gelijkgestemden
‘Na het ik-tijdperk dat decennialang aanhield, is het nu tijd voor het wij-tijdperk.’ markttrend 0 tot 5 jaar
dierbare kinderen
consumententrend 5 tot 10 jaar
samen zijn
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
socialisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 27
SHARE
trendslations >> de markt
BOUWFABRIKANTEN BEDENKEN NIEUWE WOONCONCEPTEN OP BASIS VAN SAAMHORIGHEID EN GEMEENSCHAPSZIN. Marktinzicht>> Er is een markt voor betaalbare huizen in een omgeving waar de sociale interactie wordt gestimuleerd
Marktbehoefte >> • betaalbare huizen voor kleinere huishoudens • woningen en woonwijken met een dorps gevoel • woonconcepten op basis van sociale samenhang
‘BoKlok is smart living – good quality homes at an affordable price’
maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
verbondenheid en opstandigheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
connecting en sharing
marktinzicht 0 tot 5 jaar
dorps wonen
DORPS WONEN Ikea heeft internationaal gezien meer succes dan welke andere winkelketen je maar kunt bedenken. Het bedrijf is erin geslaagd met typische Ikea-producten een levensstijl te presenteren en te verkopen. Naast meubelwinkels doet Ikea inmiddels ook in huizen. In heel West-Europa daalt het gemiddeld aantal bewoners per huis en is er dus meer behoefte aan kleinere huizen. Maar ook aan sociale samenhang. Ikea sprong hier samen met Skanksa op in met het concept BoKlok dat woon-wijs betekent. In 1996 staken Ikea en de architecten van het bouwbedrijf Skanska de koppen bij elkaar. Doel was het ontwikkelen van een high quality/low price-woonconcept.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 28
SHARE
trendslations >> de consument
NIET HET INDIVIDU MAAR DE GROEP STAAT CENTRAAL BIJ DE VERNIEUWERS OP HET GEBIED VAN INFORMATIE- EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE. Consumenteninzicht >> • mensen ontmoeten elkaar op internet • consumenten delen hun ervaringen met elkaar • digitale en interactieve media maken allerlei vormen van samenwerken mogelijk
Consumentenbehoefte >> • het delen en uitwisselen van ideeën, inzichten en inspiratie • vrienden worden met de vrienden van je vrienden • connecting en sharing
‘Nokia koppelt zijn merkidentiteit aan connecting en sharing.’
maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
verbondenheid en opstandigheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
connecting people
marktinzicht 0 tot 5 jaar
dorps wonen
CONNECTING PEOPLE In veel bedrijven klinkt nog het woord ‘maatwerk’ als het nieuwe evangelie. Maar vernieuwing uitgaande van maatwerk is voor de innovatiefste onder de vernieuwers al lang een gepasseerd station. De innovators richten zich niet op trends op basis van ‘ik en alleen’ maar op basis van ‘wij en samen’. En dan bij voorkeur in de vorm van communities, co-creation en social networks. De initiatieven heten MySpace (hoezo My?), YouTube en Hyves. In de ICT-wereld zijn ook partijen die al wat langer bestaan, zoals Yahoo! en Orange, gericht op connecting people. Maar alle eer gaat naar de uitvinder van het samenkomen: Nokia.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 29
SHARE
trendslations >> de maatschappij
VOOR DE KOMENDE JAREN IS DE GEBORGENHEID VAN DE GROEP BELANGRIJKER DAN DE VRIJHEID VAN HET INDIVIDU. Maatschappelijk inzicht >> Maatschappelijke behoefte aan meer saamhorigheidsgevoel en gemeenschapszin.
Maatschappelijke behoefte >> • onderlinge verbandenheid binnen groepen • traditionele en nieuwe groepen • maar ook ‘ons kent ons’ en het wij/zijgevoel
‘Samen is beter dan alleen.’
VERBONDENHEID EN OPSTANDIGHEID
maatschappelijke inzicht 10 tot 30 jaar
verbondenheid en opstandigheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
connecting people
marktinzicht 0 tot 5 jaar
dorps wonen
Het einde van het individualistische tijdperk is aangebroken. Socialisering staat nog maar aan het begin van de cyclus. We zullen de komende decennia ons uiterste best moeten doen om de vervreemding, de eenzaamheid en de verlatenheid te bestrijden. Voorvechters van de vrijheden van de jaren zestig zullen zich blijven beroepen op het recht op vrijheid van meningsuiting. Maar het recht van de een mag nooit het recht van de ander in de weg staan. De jaren nul zullen worden bepaald door de opkomst van groeps- en familieconcepten.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 30
STAY
Trendslator © 2008 >> pagina 31
STAY
trends >> de markt
WE KRIJGEN STEEDS MEER OOG VOOR DESIGN VAN EIGEN BODEM EN OOK OVER DE GRENZEN DOET DUTCH DESIGN HET GOED. Markttrend >> De wereldwijde opmars van Dutch Design en de toenemende populariteit van Dutch designers.
Marktwaarden >> • Dutch Design is een internat. begrip • nieuwe generatie kiest voor mens en milieu • ontwerpen van Nederlandse bodem steeds vaker in interieur • een podium voor Nederlandse (mode-) ontwerpers
‘Dutch Design is tot ver over de grenzen bekend.’
DUTCH DESIGNERS Dutch Design op het gebied van interieur en mode is tot ver over de grenzen bekend. Sommige Nederlandse ontwerpers zijn in het buitenland zelfs bekender dan in Nederland. Toch krijgt Nederlands talent ook meer voet aan de grond op de Hollandse bodem. Dankzij nieuwe initiatieven zijn er steeds meer podia, zoals de Amsterdam International Fashion Week en de Dutch Design Week, waarop Nederlands talent zich presenteert. Zo streeft het Young Designers Network ernaar om de nieuwe creatieve talenten zo vroeg mogelijk te signaleren, selecteren en te presenteren aan het publiek. Vervolgens brengt het YDN de jonge ontwerpers in contact met geïnteresseerde bedrijven.
markttrend 0 tot 5 jaar
Dutch designers
consumententrend 5 tot 10 jaar
nieuw Nederland
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
regionalisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 32
STAY
trends >> de consument
EEN ORANJE KLOMP OP JE HOOFD, OF TOCH MAAR EEN HOOFDDOEK. ER IS BEHOEFTE AAN EEN NIEUWE DEFINITIE VAN NEDERLANDERSCHAP. Consumententrend >> Recente politieke gebeurtenissen zetten de Nederlandse identiteit onder druk.
Consumentenwaarden >> • een nationaal groepsgevoel • culturele en sociale grenzen • herkenbare en vertrouwde tradities • gemeenschappelijke symbolen
‘Moslims vieren Suikerfeest, hindoes Diwali en katholieken carnaval.’
NIEUW NEDERLAND De Europese eenwording, de groeiende problematiek van cultuurbotsingen en de bedreiging van de wereldvrede door een aanhoudende ‘war on terror’ maken dat we duidelijkheid willen omtrent onze Nederlandse identiteit. Waar staat Nederland? Wat is er überhaupt nog Nederlands? We houden ons vast aan wat vertrouwd is: ons cultuurgoed. In een multiculturele samenleving leidt dat er echter toe dat grenzen van diverse culturen scherper worden en conflicten continu op de loer liggen. De afgelopen decennia van multicultureel samenleven zijn immers niet zonder meer weg te vegen. Van wie is Koninginnedag, van wie het Suikerfeest?
markttrend 0 tot 5 jaar
Dutch designers
consumententrend 5 tot 10 jaar
nieuw Nederland
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
regionalisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 33
STAY
trends >> de maatschappij
NIET HET MONDIALE MAAR HET NATIONALE, HET REGIONALE EN HET LOKALE STAAN VOOROP. Maatschappelijke trend >> Culturele verschillen in plaats van uniformiteit en kosmopolitisme.
REGIONALISERING Na de Val van de Muur (1989) kon globalisering als overheersende megatrend invloed uitoefenen. Globalisering werd toegejuicht als zouden alle mensen kosmopolieten, wereldburgers, in een ‘global village’ worden. Rond 2001 sloeg de publieke opinie om, globalisering zou slechts leiden tot schaalvergroting en uniformisering, Amerikanisering en commercialisering. Mede door politieke ontwikkelingen, met name de oorlog in Irak, sloeg globalisering om in het tegendeel. Er is nu eerder sprake van de-globalisering en de eerste tekenen van een tegentrend, regionalisering, zijn zichtbaar.
Maatschappelijke waarden >> • er is sprake van anti- en deglobalisering • de negatieve gevolgen van globalisering • nationaal, regionaal, lokaal
‘Europeanen bestaan niet en voorlopig zullen ze ook niet geboren worden.’ markttrend 0 tot 5 jaar
Dutch designers
consumententrend 5 tot 10 jaar
nieuw Nederland
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
regionalisering
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 34
STAY
trendslations >> de markt
MOSLIMMERKEN HETEN GEEN BARBIE OF BAVARIA, MAAR FULLA OF FAYROUZ. Marktinzicht>> Moslims vormen een vergeten en verwaarloosde doelgroep.
Marktbehoefte >> • marketing en merken voor allochtonen • producten die aansluiten bij de normen en waarden van moslims • producten en diensten op basis van islamitische wetgeving
‘Het ziet er naar uit dat islamitische producten op een wereldwijde schaal aangeboden gaan worden.’ maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
oorspronkelijkheid en herkenbaarheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
Hollandse helden
marktinzicht 0 tot 5 jaar
merken voor moslims
MERKEN VOOR MOSLIMS Moslims zijn net als gewone mensen want ze willen ook spijkerbroeken dragen, met Barbiepoppen spelen en bier drinken. Maar dan wel volgens de leefregels van de islam. De spijkerbroek moet geschikt zijn om in te bidden, Barbie moet een hoofddoek dragen, voeding moet halal zijn en het bier mag geen alcohol bevatten. Commerciële bedrijven doen niet mee aan het multiculturele debat over goed en kwaad en eer en schaamte. Want waar mensen zijn, zijn behoeften die kunnen worden ingevuld. Een groeiend aantal bedrijven ontdekt de kansen en mogelijkheden. De initiatieven komen uit de eigen gelederen, maar ook van westerse bedrijven.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 35
STAY
trendslations >> de consument
HOLLANDSE HELDEN ZIJN MERKEN DIE TYPISCH HOLLANDSE NORMEN EN WAARDEN UITDRAGEN. Consumenteninzicht >> Oorspronkelijke en herkenbare merken sluiten aan bij de behoefte aan herkenbaarheid en oorspronkelijkheid.
Consumentenbehoefte >> • merken op basis van Nederlandse tradities en herinneringen • oer-Hollands is vertrouwd en herkenbaar • Hollandse helden zijn authentiek • typisch Nederlands is ook: tegendraads en eigenzinnig
‘Geen sushi, maar erwtensoep van Unox.’
maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
oorspronkelijkheid en herkenbaarheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
Hollandse helden
marktinzicht 0 tot 5 jaar
merken voor moslims
HOLLANDSE HELDEN Nu de globalisering groots heeft toegeslagen, we ons interieur hebben volgestouwd met souvenirs uit verre windstreken, onze kledingkast gevuld is met grote buitenlandse namen en we zo’n beetje alle keukens van de wereld kennen, willen we weer terug naar Holland. Degelijk, vertrouwd en nu blijkt eigenlijk nooit weggeweest. Geen sushi, maar erwtensoep van Unox. Geen Levi’s, maar G-Star. Geen sisal, maar Marmoleum. Wat typisch Nederlands is, kan bestaan uit het vertrouwde rood-wit-blauw in allerlei varianten. Maar typisch Nederlands is ook, hoewel in de maatschappij veel minder zichtbaar, eigenzinnig, tegendraads en liberaal.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 36
STAY
trendslations >> de maatschappij
NIKS GLOBAL VILLAGE, MAAR DE TERUGKEER VAN ALLES WAT LOKAAL IS.
Maatschappelijk inzicht >> De global village bestaat niet.
Maatschappelijke behoefte >> • meer verschillen tussen regio’s, met name oost/west • ‘Europa’ komt niet van de grond • in de toekomst ontstaat een netwerk van regio’s
‘Act local, not global.’
maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
oorspronkelijkheid en herkenbaarheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
Hollandse helden
marktinzicht 0 tot 5 jaar
merken voor moslims
OORSPRONKELIJKHEID EN HERKENBAARHEID De tijd voor een nieuw Europees zelfbewustzijn lijkt aangebroken. Globalisering leidde vooral tot Amerikanisering en tot uniformisering: meer van hetzelfde. De komende jaren komt de nadruk veel meer te liggen op nationale en regionale verschillen. Globaliseringseffecten nemen af, omdat mensen, klanten en culturen minder bereid zijn tot uitwisseling. Men trekt zich terug in de eigen omgeving en in de warmte van het thuis. Het is de macht van het kleine en de opmars van de eigen vertrouwde omgeving. Typisch Hollandse aspecten zullen door bedrijven meer en meer worden benadrukt.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 37
HEAL
Trendslator © 2008 >> pagina 38
HEAL
trends >> de markt
FITNESS IS NIET LANGER VOOR BODYBUILDERS EN FITNESS FREAKS MAAR VOOR IEDEREEN DIE FIT EN VITAAL WIL ZIJN EN BLIJVEN. Markttrend >> De wereldwijde opmars van Dutch Design en de toenemende populariteit van Dutch designers.
FIT EN VITAAL Met de toenemende aandacht voor gezondheid worden sporten als wandelen, hardlopen en fitness steeds populairder. Voorheen hing het bij fitness om het kweken van spierbundels en -ballen op de juiste plekken. Nu gaat de aandacht uit naar het verbeteren van de gezondheid en gewichtsverlies en het herstellen van de balans tussen lichaam en geest. Desnoods door fitnessrages als polefitness (inclusief paal in huis!) en astrofitness. Fitness is daarmee niet langer een sport voor freaks maar dringt door tot grote lagen van de bevolking, van jong tot oud, en tot allerlei plekken, van de straat tot het kantoor.
Marktwaarden >> • toegankelijke programma’s en eenvoudige oefeningen • mentaal en spiritueel fitness • fitness voor doelgroepen: kinderen, senioren, vrouwen • fitness- en welnessprogramma’s op de werkvloer
‘De dagelijkse wandeling is een geaccepteerde vorm van fitness geworden.’ markttrend 0 tot 5 jaar
fit en vitaal
consumententrend 5 tot 10 jaar
grip op je dip
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
vergrijzing
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 39
HEAL
trends >> de consument
WE HEBBEN DESKUNDIGEN NODIG OM ONS TE VERTELLEN DAT GELUK ZIT IN OP BLOTE VOETEN DOOR HET GRAS LOPEN. Consumententrend >> De gezondheidsgolf richt zich de komende jaren meer op de mentale dan op de fysieke gezondheid.
Consumentenwaarden >> • innerlijke verrijking en verdieping • persoonlijke groei • onthaasten en geduld hebben • betekenisvol leven
‘Het antwoord luidde: de groeiende welvaart die ons ziek maakt.’
GRIP OP JE DIP Een koophuis, twee auto’s voor de deur, een LCD-tv aan de muur en een designbank waar we nauwelijks op zitten, want te druk. Te druk met de wereld om ons heen, die belangrijke baan, kinderen met een eigen agenda, een telefoon die ieder moment verstoort, de mailbox die volloopt. Leuk zo’n balansdag, maar je overprikkelde geest in balans, hoe doe je dat? De vraag is of onze psyche lijdt onder de materiële welvaart of dat we alles beheersbaar willen maken, ook onze gemoedstoestand. Feit is dat wie gelukkig wil zijn er hard aan moet werken.
markttrend 0 tot 5 jaar
fit en vitaal
consumententrend 5 tot 10 jaar
grip op je dip
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
vergrijzing
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 40
HEAL
trends >> de maatschappij
OUD EN JONG ZIJN RELATIEVE BEGRIPPEN GEWORDEN.
Maatschappelijke trend >> De uitvinding van de eeuwige jeugd.
Maatschappelijke waarden >> • de babyboommaatschappij • senioren en de tweede jeugd • de nadruk op comfort, vitaliteit en gezondheid
‘De zilveren golf is in financiële zin een gouden generatie.’
VERGRIJZING Het beeld van de afhankelijke en hulpbehoevende oudere maakt plaats voor dat van de zelfstandige senior die nog volop van het leven kan en wil genieten. De nieuwe generatie heeft het begrip jeugd opnieuw uitgevonden en zal dat ook op oudere leeftijd blijven doen. Doordat ouderen veel ouder worden dan vroeger hebben zij voor het eerst in de geschiedenis na hun werkzame leven nog jaren te leven. Zo hebben de senioren van nu ineens de beschikking over vrije tijd die op een jarenlange vakantie lijkt. Maar je hebt niets aan een tweede jeugd als je lichaam of je geest het allemaal niet meer aankunnen. Ziedaar het taboe van de toekomst: oud zijn en niet meer in staat om je jong te voelen.
markttrend 0 tot 5 jaar
fit en vitaal
consumententrend 5 tot 10 jaar
grip op je dip
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
vergrijzing
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 41
HEAL
trendslations >> de markt
TOPDESIGNERS, VAN TORD BOONTJE TOT STELLA MCCARTNEY, ZETTEN HUN TALENT IN VOOR COMMERCIËLE BEDRIJVEN. Marktinzicht>> Het belang van design voor producten neemt toe.
Marktbehoefte >> • exclusief design voor de massa • topdesigners voor gewone merken en producten
‘Topontwerpers worden ingezet om het imago van een merk te onderstrepen.’ maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
gezondheid en schoonheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
echte schoonheid
marktinzicht 0 tot 5 jaar
couture voor commercie
COUTURE VOOR COMMERCIE Modekoning Karl Lagerfeld ontwierp voor modegigant H&M een ready to wearcollectie. Sportmerken Adidas en Puma gaan met elkaar de strijd aan wie de meest exclusieve ontwerpers aan zich weet te binden en Samsonite beroemt zich tegenwoordig niet alleen meer op duurzaam, maar ook op mooi dankzij een kofferlijn van topontwerper Philippe Starck. Het belang van design voor allerlei producten neemt toe en zo ook de invloed van beroemde ontwerpers. Exclusief topdesign en massaproductie komen steeds nader tot elkaar. Het effect is dat merken stijgen in aanzien, design verkrijgbaar is bij gewone winkels en nog nooit zo bereikbaar is geweest.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 42
HEAL
trendslations >> de consument
WAT IS SCHOONHEID? DIE VRAAG IS MOEILIJK TE BEANTWOORDEN. DOVE VINDT DAT SCHOONHEID VOORKOMT IN VELE VORMEN EN MATEN. Consumenteninzicht >> •schoonheid komt van binnenuit •het is tijd voor echte schoonheid •schoonheid heeft vele vormen, maten en leeftijden
Consumentenbehoefte >> Een breder, gezonder en realistischer idee van schoonheid.
‘Real women have real curves.’ Dove
maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
gezondheid en schoonheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
echte schoonheid
marktinzicht 0 tot 5 jaar
couture voor commercie
ECHTE SCHOONHEID De tijd dat cosmetische operaties diep geheim moesten blijven, liggen inmiddels ver achter ons. De lippen van Meg Ryan, de borsten van Katja Schuurman, de billen van Jennifer Lopez, ze zijn publiek domein geworden. Technische innovaties hebben ervoor gezorgd dat niemand zich meer bij de ondoorgrondelijke wegen van Moeder Natuur hoeft neer te leggen. Bovendien kunnen oneffenheden die door de tijd zijn ontstaan voorgoed worden weggesneden, weggezogen of weggepoetst. Maar de vraag is of we daarmee onszelf niet meer kwaad dan goed aandoen. Is ons huidige schoonheidsideaal eigenlijk nog wel realistisch?
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 43
HEAL
trendslations >> de maatschappij
HET VERLANGEN NAAR EEN JEUGD DIE NOOIT VOORBIJ GAAT.
Maatschappelijk inzicht >> Senioren als de belangrijkste doelgroep van morgen.
Maatschappelijke behoefte >> • economische en financiële consequenties • niet alleen bedreigingen maar ook kansen • waarden van babyboomers beïnvloeden ook andere groepen
‘Voorlopig zijn we nog niet uitgedacht over de toekomst van de jeugd.’
maatschappelijke inzicht 10 tot 30 jaar
gezondheid en schoonheid
consumenten inzicht 5 tot 10 jaar
echte schoonheid
marktinzicht 0 tot 5 jaar
couture voor commercie
GEZONDHEID EN SCHOONHEID Het huidige inzicht wat vergrijzing betreft luidt ongeveer als volgt: de oudere van morgen is een andere oudere dan die van nu. De bejaarde van vroeger wordt een senior die zijn tweede jeugd beleeft. De invloed van de zilveren golf is zo groot dat ook andere leeftijdsgroepen erdoor worden beïnvloed. In eerste instantie gaat het daarbij om alles wat te maken heeft met zorg en welzijn, met schoonheid en gezondheid, , met vitaliteit en wellbeing. De belangstelling hiervoor wordt gevoed door het verlangen naar een jeugd die nooit voorbijgaat.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 44
TRUST
Trendslator © 2008 >> pagina 45
TRUST
trends >> de markt
KEURMERKEN ZIJN BEDOELD OM BEWUSTE CONSUMENTEN TE ADVISEREN. MAAR DOEN ZE DAT OOK? Markttrend >> Keurmerken moeten de bewuste consument wegwijs maken in de overvloed aan producten.
Marktwaarden >> • keurmerken voor voeding op het gebied van duurzaamheid en gezondheid • keurmerken voor mens- en milieu vriendelijke producten • keurmerken in de mode, voor goede doelen, in de groensector, enz. • wegwijs in keurmerken
‘Een echt keurmerk kent strikte garanties.’
KEUR JE MERK De laatste tijd is het aantal keurmerken flink toegenomen. Een keurmerk wil zeggen dat het product of de dienst voldoet aan de voorschriften van de organisatie die het keurmerk verstrekt. Het staat voor een bepaalde kwaliteit, samenstelling of productiemethode, soms met extra aandacht voor het milieu en/of het welzijn van dieren. De bedoeling is dat de consument het keurmerk in één oogopslag herkent en weet waarvoor het staat. Er zijn keurmerken voor voeding, hout, kleding, speelplaatsen, cosmetica, vakantieparken, verhuizers, kozijnen, uitzendbureaus enzovoort. Maar wie keurt nu de keurmerken?
markttrend 0 tot 5 jaar
keur je merk
consumententrend 5 tot 10 jaar
bewust consumeren
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
risicobeheersing
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 46
TRUST
trends >> de consument
CONSCIOUS CONSUMERS ZIJN KRITISCHE EN ZELFBEWUSTE CONSUMENTEN, MAAR VOORAL BEWUSTE CONSUMENTEN. ZE ZIJN ZICH BEWUST VAN DE EFFECTEN VAN HUN EIGEN CONSUMENTENGEDRAG EN DAT VAN BEDRIJVEN. Consumententrend >> Bewuste consumenten willen niet alleen de beste prijs voor het beste product maar ook bedrijven met schone handen en eerlijke handelaars.
BEWUST CONSUMEREN De kritische consument is een cliché en volgens sommigen zelfs een mythe. ‘Want de consument is wel mondig, maar lang niet altijd deskundig,’ zeggen de autoriteiten en de experts. Feit is dat consumenten elkaar online informeren en adviseren over de beste of de goedkoopste producten. Die nieuwe solidariteit staat allereerst in het teken van eigenbelang. Maar de betrokkenheid van consumenten heeft ook en steeds meer betrekking op het maatschappelijke effect van de inspanningen van bedrijven, organisaties en overheden. In de meest extreme vorm leidt dat tot anti-consumentisme maar ook tot een nieuwe droom van eerlijk handelen èn eerlijk consumeren.
Consumentenwaarden >> • transparantie op het gebied van prijs en kwaliteit • transparantie ten aanzien van de pres taties van bedrijven • eerlijkheid: doe wat je zegt en zeg wat je doet • ethisch produceren èn consumeren
‘In een wereld van overvloed is de goedkoopste nooit goedkoop genoeg.’ markttrend 0 tot 5 jaar
keur je merk
consumententrend 5 tot 10 jaar
bewust consumeren
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
risicobeheersing
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 47
TRUST
trends >> de maatschappij
WE WORDEN ONOPHOUDELIJK GECONFRONTEERD MET RISICO’S WAAR WE GEEN INVLOED OP HEBBEN. Maatschappelijke trend >> Oude en nieuwe risico’s die ons leven bedreigen.
RISICOBEHEERSING Eigenlijk is er maar weinig waar we ons zorgen over hoeven te maken. Hoewel ‘vadertje staat’ ons niet meer van de wieg tot het graf verzorgt, leiden de meeste mensen een welvarend leven. Maar we worden meer dan ooit geconfronteerd met risico’s waar we geen invloed op uit kunnen oefenen. Overal waar veel mensen zijn, staat veiligheid als eerste en als laatste op de agenda. Hoe meer informatie er beschikbaar is, hoe onduidelijker het wordt wat veilig is en wat niet, wat gezond is en wat niet, wat risicovol is en wat niet. Na de gebeurtenissen van rond de eeuwwisseling staan risico’s ook in maatschappelijke zin weer bovenaan de agenda.
Maatschappelijke waarden >> • de risico’s zijn onbekend en onverwacht • onduidelijkheid over wat veilig is en wat niet • beschermende en beveiligende maatregelen
‘Als mensen minder risico lopen, gaan ze zich meer zorgen maken dat er toch iets mis gaat.’ markttrend 0 tot 5 jaar
keur je merk
consumententrend 5 tot 10 jaar
bewust consumeren
maatschappelijke trend 10 tot 30 jaar
risicobeheersing
Trendinstrument >> Trendpiramide
Trendslator © 2008 >> pagina 48
TRUST
trendslations >> de markt
RENTEBESCHERMERS EN RISICOMANAGERS SPANNEN ZICH IN OM ONS TE BEVEILIGEN TEGEN ALLERLEI FINANCIËLE RISICO’S. Marktinzicht >> In een wereld vol risico’s neemt de behoefte aan veiligheid en zekerheid op financieel gebied toe.
Marktbehoefte >> • veilige betaalsystemen • financiële bescherming • management van financiële risico’s
‘Neem gerust risico’s’ Atradius
maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
veiligheid en betrouwbaarheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
deuren dicht
marktinzicht 0 tot 5 jaar
veilig geld
VEILIG GELD Veiligheid en geld, het is een vertrouwde combinatie. Want wie geld heeft, wil het niet graag kwijtraken. Tijdens de internethype leek het verband tussen geld en zekerheid er even niet meer toe te doen. Het was de tijd van risicoen gelukzoekers. Maar nu de tijdgeest blijk geeft van wat meer realiteitszin, neemt de behoefte aan veiligheid en zekerheid toe. Tel daar de effecten van de risicomaatschappij, toenemende complexiteit en de overvloed aan informatie bij op en de markt voor financiële veiligheid doemt als een reus voor ons op. Over rentebeschermers en risicomanagement, risk control en risk consultants.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 49
TRUST
trendslations >> de consument
OP INTERNET BLIJKT IEDERE DAG EN OVERAL DAT DE VRIJHEID VAN DE ÉÉN DE ONVRIJHEID VAN DE ANDER IS EN OMGEKEERD. Consumenteninzicht >> Vrijheid van meningsuiting en bescherming gaan hand in hand.
Consumentenbehoefte >> • vrije uitwisseling van gegevens, informatie en ideeën voor iedereen • open en tegelijkertijd goed beveiligde systemen • toegankelijke technologie in combinatie met betrouwbare informatie
‘Abuse is internetmisbruik en dat betekent letterlijk misbruik van internet.’ maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
veiligheid en betrouwbaarheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
deuren dicht
marktinzicht 0 tot 5 jaar
veilig geld
DEUREN DICHT Het is tegenstelling met wrede consequenties: het internet maakt de vrije uitwisseling van gegevens, informatie en ideeën voor iedereen mogelijk. Maar hoe groter de vrijheid van verkeer op internet hoe belangrijker is de bescherming van gegevens en van personen die aan dat verkeer deelnemen. Voor XS4ALL gaat de onbeperkte uitwisseling van informatie gelijk op met de bescherming ervan. De vrijheid van meningsuiting zet ons rechtssysteem enorm onder druk. Open systemen, zoals Wikipedia en YouTube, worden ernstig aangevallen als het een keertje mis gaat. Hoe veilig en betrouwbaar zijn de banden, kanalen en stromen nu eigenlijk?
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 50
TRUST
trendslations >> de maatschappij
DE TOEKOMST VAN HET GEVAAR VORMT EEN DILEMMA.
Maatschappelijk inzicht >> Risico’s kunnen in allerlei oude en nieuwe gebieden ontstaan.
Maatschappelijke behoefte >> • risicomanagement is een bedrijfstak met toekomst • eventmanagement en crisismanagement • preventie is het sleutelwoord
‘Onbekend maakt onbemind.’
maatschappelijk inzicht 10 tot 30 jaar
veiligheid en betrouwbaarheid
consumenteninzicht 5 tot 10 jaar
deuren dicht
marktinzicht 0 tot 5 jaar
veilig geld
VEILIGHEID EN BETROUWBAARHEID De mate waarin mensen bereid zijn om risico’s te aanvaarden, is in grote mate afhankelijk van de staat waarin de economie zich bevindt. De toekomst van het gevaar overstijgt echter de economische golfbewegingen. Mensen voelen zich, nu en in de toekomst bedreigd door zowel oude en bekende als nieuwe en onbekende gevaren. Maar wat de snelheid van de veranderingen is en op welke manier deze verandering zal toeslaan, laat zich nog voor een groot deel raden. De markt voor veiligheid en zekerheid groeit door de neiging tot controle die heerst binnen de maatschappij.
Trendinstrument >> Visietrechter
Trendslator © 2008 >> pagina 51