Trends in bouwen en wonen 18

Trends in bouwen en wonen 18 Nijmegen, situatie halverwege 2010

november 2010 Gemeente Nijmegen Afdeling Onderzoek en Statistiek in opdracht van Afdeling Bouwen en Wonen, Dienst Grondgebied

Trends in bouwen en wonen 18 Nijmegen, situatie haverwege 2010

november 2010 Gemeente Nijmegen Afdeling Onderzoek en Statistiek In opdracht van Afdeling Bouwen en Wonen, Dienst Grondgebied

Inhoudsopgave

Analyse Ontwikkelingen op de woningmarkt halverwege 2010 1. 2. 3. 4. 5.

Inleiding Ontwikkelingen nieuwbouw Positie bestaande woningvoorraad Huisvesten van de doelgroep: de sociale sector Resumé

1 2 4 5 7

Bijlage De cijfers over de woningmarkt Huurwoningen Samenstelling aanbod Ontwikkeling aanbod Verhuurde woningen naar toewijzingsmodel Aandeel “vrij” verhuurde woningen Slaagkansen Aantal reacties per advertentie Samenstelling reagerenden op Nijmeegs aanbod Verdeling woningaanbod over categorieën woningzoekenden Samenstelling woningzoekenden die in Nijmegen een woning geaccepteerd hebben

11 11 13 13 15 15 17 19 19

Nieuwbouwkoopwoningen Aantal in verkoop gebrachte woningen 21 Ontwikkeling aantal opgeleverde koopwoningen 21 Gemiddeld aantal maanden waarbinnen 2/3 project verkocht is 23 % van het per jaar in verkoop gebrachte aantal woningen dat verkocht is 23 Aantal verkochte nieuwbouwwoningen per kwartaal 23 Huishoudens die de in 2009 opgeleverde koopwoningen betrokken hebben 25 Herkomst bewoners en doorstromingseffect van in 2009 opgeleverde koopwoningen 25 Nieuwbouwhuurwoningen Aanbod nieuwbouwhuurwoningen 27 Huishoudens die de in 2009 opgeleverde huurwoningen betrokken hebben 29 Herkomst bewoners en doorstromingseffect van in 2009 opgeleverde huurwoningen 29 Bestaande koopwoningen Omvang en samenstelling aanbod Ontwikkeling omvang aanbod Mediane verkoopprijs Mediane verkooptermijn

31 31 33 33

Analyse

Ontwikkelingen op de woningmarkt halverwege 2010 1. Inleiding Deze notitie Trends in Bouwen en Wonen is de achttiende in een reeks van halfjaarlijkse rapportages over de Nijmeegse woningmarkt. Doel van deze rapportages (marktmonitor) is om actuele en fijnmazige informatie te geven zodat ontwikkelingen op de Nijmeegse woningmarkt goed in beeld komen. Deze informatie is nodig om als gemeentelijke overheid beleidsmatig adequaat op de ontwikkelingen op de dynamische woningmarkt in te kunnen spelen. Met de kredietcrisis en de gevolgen daarvan op de woningmarkt, is het belang van en de behoefte aan deze informatie eigenlijk alleen maar groter geworden. Toch is dit de laatste Monitor die als “halfjaarlijks” zal verschijnen. In het kader van gemeentelijke bezuinigingen wordt de frequentie teruggebracht naar eenmaal per jaar. Belangrijke vragen die we in de rapportage willen beantwoorden zijn: • Hoe zijn de ontwikkelingen in de nieuwbouw? Welke woningen worden ontwikkeld, gebouwd en aangeboden? Hoe zit het met de belangstelling voor en verkoop van nieuwbouwwoningen. • Hoe is de positie van de bestaande koopvoorraad? Hoe zijn de verkoopbewegingen binnen de voorraad, sluit de voorraad aan bij de vraag van woningzoekenden? • Hoe zit het met het huisvesten van de doelgroep: komen woningzoekenden in een zwakke positie voldoende aan bod? De rapportage bevat naast een cijferdeel een actuele analyse van de hoofdtrends op de Nijmeegse woningmarkt. De cijfers zijn gebaseerd op bestaande informatiesystemen over de verschillende segmenten van de woningmarkt. Bij de presentatie van de cijfers maken we onderscheid tussen huur- en koopwoningen en tussen bestaande en nieuwbouwwoningen. Per segment geven we waar mogelijk een beeld van aanbod, afzet, vraag en bewoning. Bij het tot stand komen van deze rapportage is een begeleidingsgroep betrokken. Aan de begeleidingsgroep nemen deel Enserve, de Nijmeegse corporaties, de Ontwikkelaars Combinatie Waalsprong (OCW) en de afdeling Nijmegen van de Nederlandse Vereniging voor Makelaars (NVM). Naast het leveren van gegevens adviseren de deelnemers van de begeleidingsgroep, op basis van hun specifieke marktkennis, over de in de rapportage opgenomen conclusies over de hoofdtrends op de Nijmeegse woningmarkt.

situatie halverwege 2010

1

Analyse

2. Ontwikkelingen nieuwbouw Nieuwbouwsector heeft het nog steeds moeilijk De effecten van de kredietcrisis zijn duidelijk zichtbaar in de verkoop van nieuwbouwwoningen: • aantal verkopen is laag In de tweede helft 2008 zakte het aantal verkopen van nieuwbouwwoningen sterk in. Met uitzondering van één kwartaal (het 2e kwartaal van 2009) is het aantal verkochte woningen sindsdien steeds laag gebleven, 20-40 woningen per kwartaal. Makelaardij en ontwikkelaars noemen meerdere redenen voor het beperkt aantal verkopen. Kopers zijn voorzichtig en onzeker (over de mogelijkheid hun werk te verliezen, over de aftrekbaarheid van hypotheekrente) en ook de banken zijn erg streng bij het verschaffen van een hypotheek. • projecten worden teruggetrokken of omgezet De moeizame verkoop van nieuwbouwwoningen leidt er regelmatig toe dat projecten uit de verkoop gehaald worden of (deels) verkocht aan een belegger of woningcorporatie. Van de ongeveer 650 woningen die in 2008 in de particuliere verkoop zijn gegaan bleven er daardoor uiteindelijk maar een kleine 400 over. In 2009 zijn 70-100 van de ongeveer 250 woningen die in verkoop gebracht zijn teruggetrokken. • weinig nieuwe projecten in verkoop De verkoopproblemen hebben ook hun weerslag op het aanbod van nieuwe projecten. Ontwikkelaars zijn voorzichtig. Uiteindelijk zijn er (na verrekening van de weer teruggetrokken projecten) in 2009 zo’n 160 nieuwe koopwoningen op de markt gekomen, nog niet de helft van was de jaren daarvoor gebruikelijk was. In de eerste helft van 2010 werden bijna 150 woningen in verkoop gebracht. Er staat wel een behoorlijk aantal woningen “in de wacht”. Plannen hiervoor zijn al ontwikkeld, maar met het op de markt brengen van deze woningen wordt gewacht tot economisch wat betere tijden. • verkooptermijn nemen toe Al vanaf 2007 is te zien dat de tijd die nodig is om nieuwbouwprojecten te verkopen toeneemt. Van het aanbod uit 2007 stond halverwege 2010 nog 12% te koop. Van het aanbod uit 2008 is bijna 2/3 verkocht, van dat uit 2009 een 30%. Zowel consumenten als kredietverstrekkers zijn in tijden van economische onzekerheid voorzichtig. • vooral etagesector heeft het moeilijk Vooral complexen met etagewoningen doen het niet goed. Dat heeft niet alleen te maken met de kredietcrisis. Ook voor de crisis ging het hier al moeizaam. Dat heeft te maken met een soms slechte prijs-kwaliteitverhouding in de aangeboden woningen (b.v. een onaantrekkelijke locatie of geen/onvoldoende buitenruimte). Maar ook aan aantal laagbouwcomplexen (in de bestaande stad) kent serieuze verkoopproblemen


2

Analyse

Incidentele successen Hoewel de hoofdtrend niet positief is zijn er in de nieuwbouwsector toch ook incidentele successen te melden: • Het complex de Stijl was al sinds 2007 in verkoop. Begin 2009 was nog niet de helft van de 47 etagewoningen verkocht. De resterende woningen zijn vervolgens als “koopgarant-woningen” aangeboden. Gegadigden konden deze woningen voor 75% van de marktwaarde kopen, met een terugkoopgarantie door de woningbouwvereniging. Eventueel verlies of winst bij terugverkoop wordt gedeeld door corporatie en bewoner. Met deze constructie werd de rest van de woningen binnen enkele maanden verkocht. • In de binnenstad werd voorjaar 2009 een complex met 31 kleine en goedkope starterswoningen (in de verbouw) aangeboden. Voor deze woningen was veel belangstelling. Een volgende voor deze doelgroep (Molenstraat) dat in het najaar van 2009 in verkoop is gebracht is inmiddels echter weer van de markt gehaald. De kwaliteit van deze teruggetrokken woningen was wel minder dan die van het eerste complex. • De inzet van verkoopstimulerende maatregelen heeft de prijskwaliteitverhouding van sommige nieuwbouwwoningen verbeterd. Rijksoverheid, gemeente, ontwikkelaars en/of aannemers kunnen koperssubsidie geven waardoor een woning relevant goedkoper wordt. De gemeentelijke pot voor de startersregeling (subsidie op rentekosten) was snel opgebruikt. Weer voorzichtig aanbod in de Waalsprong In 2008 en 2009 is er in de Waalsprong nauwelijks nieuw aanbod in verkoop gebracht. Daar is in 2010 verandering in gekomen. De eerste woningen in het gebied Laauwik zijn op de markt gebracht. In eerste instantie wordt een gebied met vooral corporatiewoningen en goedkopere koopwoningen ( €200.000-300.000) ontwikkeld. De eerste verkoopervaringen zijn bemoedigend. Er is redelijke belangstelling. De potentiele kopers komen tot nu vooral uit het al bestaande nieuwbouwgebied in Lent. Voor de duurdere woningen die ook wel in Laauwik gepland staan is het nog niet het goede moment. Geen huurwoningen opgeleverd in eerste helft 2010 Nadat in 2009 juist een hoog aantal huurwoningen is opgeleverd (357) is in de eerste helft van 2010 geen enkele huurwoning voltooid. Naar verwachting zal dat in de 2e helft van het jaar en in 2011 wel gaan gebeuren. Verkoopproblemen treffen ook herstructurering Vooral in Willemskwartier, Wolfskuil en de Biezen wordt het laatste jaar veel nieuw gebouwd, nadat oude woningen gesloopt zijn. Dit heeft een positief effect op het imago van de totale wijk. Hoewel de belangstelling voor (wat goedkopere)


3

Analyse

nieuwbouw en bestaande bouw in deze wijken relatief goed is gebleven zijn ook hier enige nieuwbouwprojecten teruggetrokken en herontwikkeld.

3. Positie van bestaande woningvoorraad Na dieptepunt verkoop in eerste half jaar 2009 licht herstel De krediecrisis heeft ook het aantal verkopen van bestaande woningen, dat sinds 2005 al aan het zakken was, nog verder gedrukt. Vooral het eerste halfjaar van 2009 was het aantal verkopen erg laag: 490, tegenover 669 in het eerste half jaar van 2008. Daarna herstelde de verkoop zich enigszins: 687 woningen in de tweede helft van 2009, 609 in de eerste helft van 2010. Deze trend deed zowel in de NVM-regio Nijmegen als geheel en in Nederland voor. Ook in de verkooppraktijk bestaat dit gevoel van licht, maar nog niet echt doorzettend, herstel. Het marktsegment met goedkopere en middeldure woningen doet het het best. Een goede locatie en een goede prijs-kwaliteit verhouding zijn daarbij erg belangrijk. Toch zijn veel kopers nog aarzelend. Er zijn vaak veel bezichtigingen nodig voor een woning verkocht wordt. Doorstromers kopen pas een ander huis wanneer hun vorige woning verkocht is. Ook banken zijn erg voorzichtig bij het financieren van woningen. Behalve het aantal verkochte woningen daalde ook de gemiddelde verkoopprijs, met zo’n 7%, van €209.000 in 2008 naar €195.000 in de eerste helft van 2010. Ook verkoop van huurwoningen gaat langzamer De corporaties willen jaarlijks een klein deel van hun huurwoningen verkopen. Daarvoor hebben ze verschillende redenen: zowel bedrijfseconomisch (vrijmaken van geld) als op gebied van differentiatie en samenstelling van wijken. Hoewel het hier gaat om laaggeprijsde woningen (rond €120.000 voor een etagewoning, €150.000 voor een laagbouwwoning) is het aantal verkopen in 2009 achtergebleven bij de doelstelling. Woningen staan veel langer te koop, en leeg, dan in voorgaande jaren. Ook voor deze woningen geldt dat de beoogde doelgroep, de starters, kritisch is op zaken als locatie en onderhoudstoestand. Voor (sommige) corporaties is dit aanleiding de verkoop van huurwoningen te overwegingen: welke woningen passen echt niet meer in het bezit, hoe zijn die te verkopen, mogelijk met een gunstige financieringsregeling, zouden andere woningen niet beter als huurwoning behouden kunnen blijven? Koopwoningen in verhuur Wanneer het niet lukt hun huis te verkopen, kunnen particulieren, met een beroep op de Leegstandswet, hun woning tijdelijk verhuren. Voor de kredietcrisis gebeurde dit nauwelijks. In 2009 werden er 83 vergunningen voor tijdelijk verhuur afgegeven, in de eerste helft van 2010 37.


4

Analyse

4. Huisvesten van de doelgroep: de sociale huursector Wijzigingen in het verhuurmodel Vanaf het eind van de jaren ’90 worden de huurwoningen in het Stadsregio Arnhem Nijmegen voornamelijk volgens een aanbodmodel verhuurd: te verhuren woningen komen met een advertentie in de Entreekrant, woningzoekenden kunnen daarop reageren. Daarbij gelden sinds 2002 in principe geen passendheidseisen meer, iedereen kan op elke woning reageren. De reacties worden op volgorde van “meettijd” (woonduur voor doorstromers, inschrijftijd voor starters) gerangschikt. Op 1 april 2007 zijn er wijzigingen in dit systeem doorgevoerd. Een belangrijke aanpassing is het instellen van “lokaal maatwerk”. Gemeente en corporaties krijgen de vrijheid voor 30% van het woningaanbod af te wijken van het bestaande aanbodmodel. Dat afwijken kan op verschillende manieren gebeuren: • binnen het aanbodmodel, door eisen te stellen aan de kenmerken van woningzoekenden, bv. naar inkomen. • door woningen niet via het aanbodmodel aan te bieden maar via een van de twee alternatieve modellen, het makelaarsmodel (waarbij de corporatie zelf kiest aan wie de woning te verhuren) of het bemiddelingsmodel. Nieuwe aanpassingen in het verdelingsmodel zijn op korte termijn te verwachten. Bij het analyseren van ontwikkelingen in verhuurpatronen en slaagkansen is het belangrijk in het oog te houden dat veranderingen het gevolg kunnen zijn wijzigingen op de woningmarkt, maar ook van inhoudelijke en administratieve wijzigingen in het verhuurmodel. Aantal verhuringen blijft laag In de eerste helft van 2010 zijn er in Nijmegen 839 woningen verhuurd via Entree. Hoewel het aantal verhuringen van half jaar tot half jaar schommelt, blijft het niveau sinds 2007 redelijk stabiel: op jaarbasis 1800-1900 verhuringen. Dit is minder dan in de eerste jaren van deze eeuw (toen het rond 2000-2100 lag) en nog lager dan rond de eeuwwisseling (2500). Aantal woningzoekenden rond 15.000 Jaarlijks reageren ongeveer 15.000 woningzoekenden minstens één keer (maar gemiddeld 14 x) op een in Nijmegen aangeboden huurwoning. Ongeveer 60% van de woningzoekenden komt uit Nijmegen, ruim de helft is starter. Deze aandelen zijn vrij constant door de tijd. Slaagkans schommelt op laag niveau De slaagkans bedroeg in de eerste helft van 2010 0,11, in 2009 0,12 (12 van de 100 woningzoekenden vinden in dat jaar een woning in Nijmegen). Daarmee is de slaagkans nog een fractie lager dan in de jaren daarvoor.


5

Analyse

Ongeveer 40% woningen naar starters In 2010 werd 42% van de woningen aan een starter verhuurd. Ook in eerdere jaren ging rond 40% van de woningen naar starters. Het is een politieke doelstelling in Nijmegen dat minimaal 30% van de te verhuren woningen naar starters gaat. Hoewel aan deze doelstelling wordt voldaan, zijn de slaagkansen voor starters (0,08) veel lager dan die voor doorstromers (0,14). De slaagkansen voor starters worden bepaald door het aantal verhuisketens in de huursector. Zo’n verhuisketen kan starten door nieuwbouw of doordat zittende bewoners de Nijmeegse huurmarkt verlaten (naar koopwoningen, naar verzorgingstehuis, naar andere gemeente). Er kunnen niet meer starters geholpen worden dan dat er verhuisketens starten. De slaagkansen voor doorstromers worden daarnaast ook bepaald door de lengte van de verhuisketens: in een verhuisketen met meerdere schakels worden meer doorstromers geholpen, maar nog steeds maar één starter. Steeds minder aanbod onder de bereikbaarheidsgrens 77% van de woningen die in 2009 en de eerste helft van 2010 door de corporaties verhuurd zijn valt onder de 1e aftoppingsgrens van de huurtoeslag. Het aandeel duurdere huurwoningen stijgt al jaren: van 7% in 2002 via 8%, 9%, 13%, 16%, 15% en 20% in de jaren daarna naar 23% in 2009 en 2010. Omgekeerd betekent dit dat het aantal bereikbare woningen, dat verhuurd wordt steeds kleiner is geworden. In de eerste 5 jaar van deze eeuw werden steeds tussen de 1800 en 2000 bereikbare woningen per jaar verhuurd. Dat aantal is de laatste paar jaar hard aan het zakken: naar 1602 in 2007, 1582 in 2008 en 1389 in 2009. Van de woningen met een huur boven de aftoppingsgrens heeft het gros (ongeveer 300) een huur onder de maximale huurgrens (€647 voor de periode 1 juli 2009-1 juli 2010). Dat betekent dat veel huishoudens met een laag inkomen toch een belangrijk deel van de huur als toeslag van de belastingdienst kunnen krijgen. Slaagkansen minima schommelen rond gemiddeld niveau In 2009 hadden huishoudens die tot de minima behoren net zo’n grote, of net zo’n kleine, kans een woning te vinden als alle huishoudens gemiddeld. In de eerste helft van 2010 zijn hun kansen een fractie lager dan gemiddeld. De verschillen zijn echter klein en de periode kort. Daardoor kun je nog niet stellen dat er sprake is van een betekenisvolle afwijking. Op ruim 60% van het aanbod kan iedere woningzoekende reageren Corporaties kunnen woningen op verschillende manieren verhuren: via een advertentie, met of zonder voorwaarden aan de nieuwe bewoner, of via bemiddeling of het makelaarsmodel. Van het totale aanbod van de eerste helft van 2010 (839 woningen) is 65% “vrij” aangeboden, in een advertentie zonder dat er inkomens- of andere eisen aan de huurder gesteld werden. Voor nog eens 16% werd ook geadverteerd, maar met


6

Analyse

eisen aan de huurder (13%) of alleen voor mensen met een indicatie (4%). Daarnaast is 16% verhuurd via bemiddeling en 3% volgens het makelaarsmodel.

5. Resumé Aan de hand van de drie belangrijkste vragen is de situatie op de Nijmeegse woningmarkt eind 2009 als volgt samen te vatten: •

Hoe zijn de ontwikkelingen in de nieuwbouw? Hoe zit het met de belangstelling voor en verkoop van nieuwbouwwoningen? De verkoop van nieuwbouwwoningen is sinds het uitbreken van de kredietcrisis teruggezakt naar een laag niveau. Ondanks incidentele successen (verkoop met “Koopgarant”, verkoop startersstudio’s en goede start verkoop laagbouw Waalsprong) is er nog geen sprake van echt herstel.

•

Hoe is de positie van de bestaande koopvoorraad? Hoe zijn de verhuis- en verkoopbewegingen binnen de voorraad, sluit de voorraad aan bij de vraag van woningzoekenden? Het aantal verkopen van bestaande woningen bereikte in de eerste helft van 2009 een dieptepunt. In de tweede helft van dat jaar en de eerste helft van 2010 volgde een lichte verbetering. Toch is het aantal verkochte woningen nog steeds laag in vergelijking tot enkele jaren geleden. Daarnaast daalde de mediane koopprijs daalde met 7% tot €195.000 Net als bij de nieuwbouwwoningen zijn kopers en kredietverstrekkers voorzichtig.

•

Hoe zit het met het huisvesten van de doelgroep: komen woningzoekenden in een zwakke positie voldoende aan bod? De slaagkans op de woningmarkt bedroeg in 2009 0,12, in de eerste helft van 2010 0,11. Daarmee zijn de kansen een fractie lager dan de jaren daarvoor. De kansen voor minima waren in de eerste helft van 2010 nog iets slechter dan gemiddeld. Het verschil is echter te klein om daar een conclusie aan te verbinden. Hoewel de politieke doelstelling minstens 30% van de woningen aan starters te verhuren ruim gehaald wordt liggen de slaagkansen van starters wel duidelijk onder het gemiddelde. Onder de verhuurde woningen zijn er steeds minder met een huur onder de aftoppingsgrens. Tot 2005/2006 werden er jaarlijks nog 1800-2000 woningen in deze prijsklasse aangeboden. In 2009 nog geen 1400.


7

Analyse


8

Huurwoningen aanbod

Bijlage: de cijfers over de woningmarkt


9

Huurwoningen aanbod Samenstelling aanbod 1e helft 2010 etage niet berk. 12%

laagb bereikb. 19%

laagb niet berk. 11%

etage bereikb. 58%

Ontwikkeling aanbod 2003-1e helft 2010 1500

1000

500

2e

1e

he lft 2 he 00 4 l 1e ft 2 he 00 4 l 2e ft 2 he 00 5 l 1e ft 2 he 00 5 l 2e ft 2 he 00 6 l 1e ft 2 he 00 6 2e lft 2 he 00 7 l 1e ft 2 he 00 7 l 2e ft 2 he 00 8 l 1e ft 2 he 00 8 2e lft 2 he 00 9 l 1e ft 2 he 00 9 lft 20 10

0


10

Huurwoningen aanbod Samenstelling aanbod 1e helft 2010 laagbouw overig bereikbaar niet bereikbaar bereikbaar Nijmegen N-Centrum N-Oost N-Oud-West N-Nieuw-West N-Midden N-Zuid Dukenburg Lindenholt N-Noord Zuidwaal Overbetuwe

161 2 19 21 19 22 46 18 10 4 115 8

91 6 3 8 5 5 24 11 7 22 27 44

totaal niet bereikbaar

485 34 66 32 55 56 98 106 34 4 220 55

102 38 21 7 0 0 13 17 3 3 13 25

839 80 109 68 79 83 181 152 54 33 375 132

Als bereikbaar gelden de woningen die onder de eerste aftoppingsgrens (huurtoeslag) vallen (€512 sinds 1 juli 2009)

Ontwikkeling aanbod1 1e helft '10

Nijmegen 839 laagbouw 252 overig 587 Zuidwaal 375 laagbouw 142 overig 233 Overbetuwe 132 laagbouw 52 overig 80

2009 1809 571 1238 578 225 353 268 87 181

2008 1971 586 1385 472 172 300 342 120 222

2007 1881 542 1339 x x x x x x

2006 2161 677 1484 597 227 370 329 185 144

2005 2485 913 1571 528 195 333 320 137 183

2004 2008 597 1411 517 229 288 333 206 127

2003 2032 584 1438 445 178 267 259 127 119

2002 1941 512 1429 609 252 357 256 124 132

2001 2035 621 1414 635 292 343 313 181 132

2000 2571 806 1765 691 300 391 217 123 94

In Zuidwaal zijn de gemeenten Groesbeek (1-1-2002) en Heumen en Ubbergen (1-1-2003) uit het gemeenschappelijk aanbodmodel gestapt. Dat verklaart mede de daling van de omvang van het aanbod in Zuidwaal

1


11

Huurwoningen aanbod


12

Huurwoningen aanbod Verhuurde woningen naar toewijzingsmodel, vanaf 2007 (voering nieuw systeem)

hoofd/aanbodmodel bemiddelingsmodel makelaarsmodel indicatiewoning

1e helft 2010 626 159 23 30 838

laatste 9 maanden 2008 2007 67% 79% 28% 18% 3% 5% 1% 1% 1971 1176

2009 70% 23% 3% 3% 1809

75% 19% 3% 4%

Aandeel via advertentie aangeboden woningen oude systeem 2002 2003 2004

nieuwe systeem 2005

2006 makelaarsmodel indicatiewoningen bemiddelingsmodel

woningruil urgent/SV statushouder WMO (WVG) senior bijztoew/hulpverl/2e kans convenant overig

97 40 18 19 4 44 24 110

109 23 9 22 10 65 41 109

85 7 11 15 13 74 41 107

73 15 17 22 19 74 45 143

81 21 10 11 20 81 39 123

waarvan woningruil urgent/SV statushouder WMO (WVG) senior bijztoew/hulpverl/2e kans convenant SSHN overig via 1 adv. meer won.

laatste 9 mnd 2007 60 12 213

2008 64 29 549

36 5 5 4 2 37 17 15 39 53

65 44 104 1 3 88 21 31 81 111

62 21 45 3 4 68 12 21 89 100

29

2009 1e helft 2010 23 57 30 51 159 425

11 8 1 3 33 2 6 39 27

vrij totaal

1598 1954

1658 1660 2046 2013

2076 2484

1775 aanbod/hoofdmodel 2161 totaal

891 1176

1329 1971

1272 1809

626

via adv (incl nieuwb) als % totaal

82%

81% 82%

84%

82%

80%

73%

76%

78%

839

Via aanbodmodel verhuurde woningen waarbij eisen aan huurder zijn gesteld, 1e helft 20101

min. inkomenseis max. inkomenseis eis mbt hhgrootte eis mbt leeftijd totaal

bereikb 4 1 29 17

boven bereikb.gr. 56 0 24 9

totaal 60 1 53 26

35

72

107


13

Huurwoningen afzet Ontwikkeling slaagkansen

0,35 0,30 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05

20 04 he lft 20 1e 05 he lft 20 1e 06 he lft 20 1e 07 he lft 20 1e 08 he lft 20 1e 09 he lft 20 10 1e

20 03

20 02

20 01

20 00

19 99

19 98

0,00

starter

doorstromer

totaal

Aantal reacties per stadsdeel, 1e helft 2010

250

200

150

100

N

-C en tru m N -O os N -O t ud W N -N es ie t uw -W es t N -M id de n N -Z ui d D uk en bu rg Li nd en ho lt N -N oo rd

50


14

Huurwoningen afzet Slaagkansen2 1e helft 2010

totaal woningmarktpositie starter doorstromer woonplaats Nijmegen Zuidwaal en Overbetuwe elders leeftijd -23 24-59 60+ huishoudenstype 1phh meerpershh inkomen minima doelgroep doelgroep + 42.000/35.000+

0,11

2009 0,12

2008 0,13

2007 0,13

2006 0,14

2005 0,15

2004 0,12

2003 0,11

2001 0,17

1999 0,28

0,08 0,14

0,08 0,17

0,10 0,18

0,09 0,17

0,11 0,18

0,11 0,21

0,08 0,17

0,07 0,17

0,17 0,17

0,30 0,25

0,15 0,07 0,05

0,16 0,08 0,05

0,19 0,08 0,05

0,17 0,09 0,05

0,19 0,09 0,05

0,21 0,11 0,05

0,17 0,10 0,03

0,16 0,08 0,04

0,19 0,10 0,10

0,30 0,17 0,20

0,01 0,11 0,23

0,02 0,12 0,31

0,03 0,15 0,29

0,03 0,13 0,30

0,04 0,15 0,29

0,04 0,16 0,36

0,02 0,13 0,29

0,02 0,12 0,30

0,10 0,17 0,27

0,21 0,28 0,38

0,12 0,10

0,13 0,11

0,15 0,12

0,14 0,11

0,15 0,13

0,15 0,15

0,13 0,11

0,12 0,11

0,18 0,16

0,27 0,28

0,10 0,11 0,13 0,16

0,11 0,10 0,12 0,21

0,15 0,11 0,11 0,20

x x x x

0,12 0,14 0,15 0,15

0,13 0,16 0,17 0,18

0,10 0,14 0,13 0,12

0,10 0,14 0,12 0,11

Aantal reacties per advertentie

142 87 61

2009 136 79 70

2008 141 81 68

2007 106 60 59

2006 103 63 63

2005 107 72 70

2004 135 88 73

2002 140 91 89

laagbouw overig

213 111

199 108

194 117

153 86

137 87

138 91

179 118

198 121

bereikbaar niet bereikbaar

156 100

148 94

150 98

118 92

162 115

91 101

1e helft 2010

Nijmegen Zuidwaal Overbetuwe Nijmegen

Slaagkans is de kans dat een woningzoekende die in de peilperiode minstens eenmaal heeft gereageerd op een woning ook daadwerkelijk een woning bemachtigt. Daarvoor wordt het aantal woningzoekenden dat in de peilperiode er in slaagt een huurwoning te vinden gedeeld door het aantal actief woningzoekenden. Voor een goede vergelijkbaarheid moeten de peilperiodes even lang zijn. Om de slaagkansen voor halve jaren toch te kunnen vergelijken met die van hele jaren hebben we schattingen gemaakt: hoe groot zouden de aantallen reagerenden en geslaagden zijn wanneer de cijfers die voor het halve jaar gelden doorgetrokken worden naar een heel jaar 2


15

Huurwoningen vraag Aantal reagerenden op Nijmeegs aanbod

14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 20021

20031

20041

20051 Nijmegen

20061 regio

20081

20091

20101

elders


16

Huurwoningen vraag Samenstelling reagerenden op Nijmeegse aanbod

totaal aantal woningmarktpositie starter doorstromer woonplaats Nijmegen Zuidwaal+Overbetuwe elders leeftijd -23 24-59 60+ huishoudenstype 1phh meerpershh frequentie reacties incidenteel meer dan 3x inkomen minima doelgroep doelgroep + 42/35+ onbekend

1e helft '10 10424 5628 4796 6236 1409 2779 1420 8181 822 4692 5732 4049 6375 5169 2254 2195 633 173

2009 2e helft '09 1e helft '09 15316 10449 10519 8400 6916

5766

5772

4683

4747

8994 2109 4213

6296

6528

1413

1338

2740

2653

2543 11466 1304

1776

1538

7867

8086

803

894

7198 8118

4855

4851

5594

5668

5732 9584

4179

4177

6270

6342

7563 3346 3262 827 318

4753

4601

2355

2411

2431

2743

701

555

209

209


2008 14623

2007 15012

2005 16450

2003 17924

8165 6458

8364 6617

9411 7039

10054 7870

8575 1874 4174

9088 1827 4097

9649 2035 4766

10185 2174 5565

2743 10765 1110

2888 10859 1230

3397 11892 1089

3940 12746 1171

6852 7771

6973 8008

7779 8600

8741 9117

6240 10210

6591 11333

6272 4402 3973 1268 535

6218 4315 4923 1603 865

5576 x 9047 x 7080 3345 3514 676 8

x x x x x

17

Huurwoningen bewoning Wie is terechtgekomen in aanbod?

100%

75%

50%

25%

starter

1e helft 2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

2003

2002

2001

2000

0%

doorstromer

Huurgrenzen Een woning met een huur onder de aftoppingsgrens (IHS) wordt beschouwd als een bereikbare woning Inkomensgrenzen Jarenlang zijn (tot en met 2006) dezelfde maximale bruto-maandinkomensgrenzen gehanteerd . Medio 2007 zijn die (minima) grenzen flink opgehoogd en sindsdien jaarlijks aangepast (MG-circulaire inkomensgerelateerde parameters huurtoeslag): 2006

1phh 1phh -55 1phh 55+ mphh mphh -55 mphh 55+

2010 minima 874

1249

doelgroep doelgroep+ 2696 1460 1298 2696 1935 1692

1phh -55 1phh 55+ mphh -55 mphh 55+


minima 1173 1208 1513 1625

doelgroep doelgroep+ 1650 3241 1554 3241 2240 3241 2121 3241

18

Huurwoningen bewoning Verdeling woningaanbod over categorieen woningzoekenden, 1e helft 2010 laagbouw etage bereikbaar duur bereikbaar 161 91 485

totaal aantal woningmarktpositie starter doorstromer woonplaats Nijmegen zuidwaal+overbetuwe elders leeftijd -23 24-59 60+ huishoudenstype 1phh meerpershh inkomen 0-minimum doelgroep doelgroep+ €42.000+

totaal duur 102

839

40 121

17 74

238 247

54 48

349 490

129 15 17

72 9 10

372 45 68

76 9 17

649 78 112

1 141 19

1 86 4

6 375 104

1 77 24

9 679 151

56 105

5 86

328 157

41 61

430 409

88 33 35 5

29 15 25 22

239 124 109 13

23 6 36 37

379 178 205 77

Samenstelling woningzoekenden die in Nijmegen een woning geaccepteerd hebben 1e helft 2010

totaal aantal woningmarktpositie starter doorstromer woonplaats Nijmegen zuidwaal+overbetuwe elders leeftijd -23 24-59 60+ huishoudenstype 1phh meerphh urgentie gewoon woningz. urgent indicatie herstructurering inkomen 0-minimum doelgroep doelgroep+ €42.000/35.000+ onbekend

839 349 490 649 78 112 9 679 151 430 409 692 61 26 60 379 178 205 77 0

2009 1809

2008 1971

2007 1881

2006 2161

2005 2483

2004 2009

2003 2032

2002 1941

2001 2034

661 1148

840 1131

769 1112

960 1201

1016 1467

762 1245

698 1319

612 1329

1073 953

1407 173 229

1605 144 222

1504 156 221

1782 164 215

2035 218 230

1633 204 165

1611 180 230

1527 178 226

1707 139 188

51 1357 401

75 1572 324

100 1419 363

123 1684 353

133 1954 396

86 1597 325

96 1571 352

109 1490 338

227 1537 262

918 891

1010 961

975 906

1116 1045

1198 1285

1029 979

1023 1003

997 944

1090 944

1515 117 50 127

1604 108 31 228

x x x x

1846 148 24 138

2174 145 63 101

1742 146 37 78

1691 211 49 71

1599 252 44 43

1554 285 113 82

858 344 387 177 43

1061 377 399 134 0

x x x x x

685 656 585 172 63

814 683 679 229 78

636 610 523 169 70

632 585 579 182 57

520 425 574 148 274


19

nieuwbouw koopwoningen aanbod Ontwikkeling aantal in verkoop gebrachte woningen

600

500

400

300

200

100

0 '99

'01

'03

'05

'07

'09

Waalsprong

'00

'02

'04

'06

'08

10

bestaande stad laagbouw

etage


20

nieuwbouw koopwoningen aanbod Ontwikkeling aantal in verkoop gebrachte woningen bestaande stad laagbouw etage Waalsprong laagbouw etage Nijmegen laagbouw etage

1e helft 2010 108 79 29 34 34 0 142 113 29

2009 162 52 110 0 0

2008 372 129 243 21 21

2007 180 35 145 153 153

2006 334 84 250 66 66

162

393 150 243

333 188 145

400 150 250

52 110

2005 278 62 216 362 342 20 640 404 236

2004 118 0 118 403 390 13 521 390 131

2003 261 2 259 286 286 -547 288 259

2002 436 64 377 ---436 64 377

2001 156 17 139 ---156 17 139

2000 125 46 79 278 250 28 403 296 107

1999 109 35 74 509 509 -618 544 74

Grootste in 2008 in de verkoop gebrachte projecten: Waalsprong • Volsellastraat bestaande stad • Nieuwe Voorstad • Brederostraat • Hessenberg • Kalliste/Frijhof • Cum Laude/Groesbeekseweg Aanbod 2009: • Kloostertuin • Molenstraat • Broekstraat Aanbod 2010: • Lentse Rode • De Jonker/Malderborgh • Rosa da Lima Ontwikkeling aantal opgeleverde koopwoningen3 bestaande stad laagbouw etage Waalsprong laagbouw etage Nijmegen laagbouw etage

3

1e helft 2010 33 1 32 37 3 34 70 4 66

2009 175 65 110 52 52 227 117 110

2008 302 122 180 289 268 21 591 390 201

2007 218 37 181 84 84 302 121 181

2006 279 71 208 337 337 0 616 408 208

2005 413 94 319 559 559 0 972 653 319

2004 322 52 270 31 31 0 353 83 270

2003 166 25 141 7 7 0 173 32 259

2002 134 65 69 100 72 28 234 137 259

De gegevens over de oplevering van koopwoningen over 2009 zijn nog voorlopig


21

2001 129 40 89 479 475 4 608 515 259

2000 100 63 37 358 358 0 458 421 259

nieuwbouw koopwoningen afzet Gemiddeld aantal maanden waarbinnen 2/3 van project verkocht is

18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 bestaande stad

Waalsprong

1999

2000

2001

2006

2007

2008

2002

2003

2004

2005

Aantal verkochten woningen per kwartaal

120

100

80

60

40

20

0

0 ta a

l2 01

9

l2 01

ta a 2e

kw ar

9

l2 00

ta a

kw ar

1e

kw ar

9

l2 00

ta a


4e

3e

kw ar

ta a

l2 00

9

8

l2 00

ta a 2e

kw ar

8

l2 00

ta a 1e

kw ar

8

l2 00

ta a 4e

kw ar

8

l2 00

ta a 3e

kw ar

7

l2 00

ta a

kw ar

2e

1e

kw ar

ta a

l2 00

7

7

l2 00

4e

kw ar

ta a

l2 00

ta a

kw ar

3e

kw ar

2e

1e

kw ar

ta a

l2 00

7

0

22

nieuwbouw koopwoningen afzet Gemiddeld aantal maanden waarbinnen 2/3 van project verkocht is 2008 bestaande stad laagbouw etage Waalsprong laagbouw etage Nijmegen laagbouw etage

17 7 23 7 7 -17 7 23

2007 14 2 18 12 12 -13 10 18

2006 3 3 3 5 5 -3 4 3

2005 6 5 7 4 4 6 5 4 7

2004 6 6 4 4 3 4 4 6

2003 11 1 12 6 6 -8 6 12

2002 11 4 12 ---11 4 12

2001 5 4 5 ---5 4 5

2000 6 3 8 2 2 2 3 2 6

1999 1 2 1 2 2 -2 2 1

Verkooptermijn berekend zonder projecten die zijn teruggetrokken

% van het per jaar aangeboden aantal woningen dat verkocht is op 1-7-2010 bestaande stad laagbouw etage Waalsprong laagbouw etage Nijmegen laagbouw etage

1e helft 2010 0% 0% 0% 53% 53% 13% 16% 0%

2009 30% 31% 29%

2008 62% 98% 42% 100% 100%

2007 86% 100% 82% 91% 91%

2006 100% 100% 100% 98% 98%

30% 31% 29%

64% 99% 42%

88% 93% 82%

100% 99% 100%

2005 100% 100% 100% 94% 95% 80% 97% 96% 98%

2004 97% nvt 97% 100% 100% 100% 99% 100% 98%

2003 99% 100% 99% 99% 99% nvt 99% 99% 99%

2002 100% 100% 99% nvt nvt nvt 100% 100% 99%

Verkoop woningen zonder projecten die zijn teruggetrokken

Aantal verkochte nieuwbouwwoningen per kwartaal 1e kwartaal 2007 2e kwartaal 2007 3e kwartaal 2007 4e kwartaal 2007 1e kwartaal 2008 2e kwartaal 2008 3e kwartaal 2008 4e kwartaal 2008 1e kwartaal 2009 2e kwartaal 2009 3e kwartaal 2009 4e kwartaal 2009 1e kwartaal 2010 2e kwartaal 2010

66 77 98 65 69 106 54 32 16 72 39 24 25 33


23

nieuwbouw koopwoningen bewoning Huishoudenssamenstelling betrokken koopwoningen opgeleverd in 2009 et best. st

et Waalspr

lb Waalspr

lb best.st. 0%

20%

40% 1phh

60%

2phh

gezin

80%

100%

overig

Doorstroomrendement binnen Nijmegen van betrokken koopwoningen, opgeleverd in 20052009 100%

75%

2005 2006

50%

2007 2008 2009

25%

0% lb best. stad

lb Waalspr

et best. stad

et Waalsprong


24

nieuwbouw koopwoningen bewoning Huishoudens die de in 2009 opgeleverde koopwoningen hebben betrokken4

1p -45 1-pr 45+ 2p-45 2p 45+ 1-ouder 2-ouder overig

best. stad 9% 0% 26% 14% 6% 46% 0%

totaal

35

laagbouw Waalsprong 5% 44% 10% 41%

39

Nijmegen 7% 0% 35% 12% 3% 43% 0% 74

etage best. stad Waalsprong 48% 6% 17% 25% 0% 5% 0% 65

0

totaal Nijmegen 48% 6% 17% 25% 0% 5% 0%

26% 3% 27% 18% 1% 25% 0%

65

139

Herkomst bewoners en doorstromingseffect van in 2009 opgeleverde koopwoningen5

bestaande stad laagbouw etage totaal Waalsprong laagbouw etage totaal Nijmegen laagbouw etage totaal

vrijgemaakte woningen 67% 33% 47% 50% 0% 50% 60% 33% 48%

starters 6% 35% 23% 5% 0% 5% 5% 35% 19%

bewoners van buiten 21% 35% 29% 27% 0% 27% 24% 35% 29%

totaal betrokken 33 46 79 22 0 22 55 46 101

In 2009 zijn er ruim 200 koopwoningen opgeleverd, bij 139 daarvan waren er begin 2010 bewoners ingeschreven. Vooral bij woningen die aan het eind van 2009 ( Hessenberg) zijn opgeleverd zijn 1-12010 vaak nog geen bewoners ingeschreven. 5 Bij 101 van nieuwbouwkoopwoningen opgeleverd in 2009 zijn verhuisgegevens over 2009 bekend (verschil met de 139 bewoonde woningen wordt deels verklaard doordat bewoners van de Stijl zich al in 2008 inschreven op hun nieuwe adres. 4


25

nieuwbouw huurwoningen aanbod Aanbod nieuwbouwhuur 1999-2009

600 500 400 300 200 100

Waalsprong

20 08 20 1e he 09 lft 20 10

20 07

20 06

20 05

20 04

20 03

20 02

20 00 20 01

19 99

0

bestaande stad


26

nieuwbouw huurwoningen aanbod Opgeleverde nieuwbouwhuurwoningen6 1e helft 2010

bestaande stad etage bereikbaar etage duur laagbouw bereikbaar laagbouw duur Waalsprong etage bereikbaar etage duur laagbouw bereikbaar laagbouw duur Nijmegen etage bereikbaar etage duur laagbouw bereikbaar laagbouw duur totaal

2009

2008

2007

2006

2005

2004

2003

) ) 210 ) ) 113

23 34 87

74 104 8

444 33

8 32 66

33 65

42

34

) ) 244 ) ) 113 357

24

10 13 16 16

17

33 47 103 16 199

74 104 8 17 203

2002 37 43 15 2

2001

2000

1999

48

115

60

98

104

12 173 136

444 33

477

20 32 239 136 427

38

33 65

42

98

24 66

37 43 15 2 97

29

48

115

104 38

89

98

142

137

213

Woningen met een huur tot de aftoppingsgrens gelden als bereikbaar

Grootste projecten gereedgekomen huurwoningen in 2007 • Scholenhof/Josephhof • Dobbelmannterrein • Heren van Nijmegen Grootste projecten gereedgekomen huurwoningen in 2008: • vernieuwing Vonckstraat e.o. • vernieuwing Willemskwartier • Boterbloemstraat • van Schevichavenstraat Grootste projecten gereedgekomen huurwoningen in 2009: • Singendonkstraat • Brederostraat • De Stijl • Hessenberg • Volsellastraat

Oplevergegevens over 2009 zijn nog voorlopig, daarom kan ook nog niet voor alle woningen onderscheid naar prijsklasse gemaakt worden. 6


27

nieuwbouw huurwoningen bewoning Huishoudenssamenstelling betrokken huurwoningen, 2009 opgeleverd

et Waalspr.

et best. st

lb Waalspr

lb best.st. 0%

20% 1phh

40% 2phh

60% gezin

80%

100%

overig

Doorstroomrendement binnen Nijmegen van betrokken huurwoningen in 2005-2009 opgeleverd

100%

75%

2005 2006

50%

2007 2008 2009

25%

0% lb best. stad lb Waalspr et best. stad et Waalspr


28

nieuwbouw huurwoningen bewoning Huishoudens die de 2009 opgeleverde huurwoningen hebben betrokken7

1p -45 1-pr 45+ 2p-45 2p 45+ 1-ouder 2-ouder overig

best. stad 10% 20% 15% 14% 13% 24% 3%

totaal

104

laagbouw Waalsprong

0

Nijmegen 10% 20% 15% 14% 13% 24% 3%

best. stad 14% 44% 1% 41% 0% 0% 0%

104

79

etage Waalsprong

totaal Nijmegen 14% 44% 1% 41% 0% 0% 0%

11% 31% 9% 26% 8% 14% 2%

79

183

0

Herkomst bewoners en doorstromingseffect van de in 2009 opgeleverde huurwoningen8

bestaande stad

Waalsprong

Nijmegen

laagbouw etage totaal laagbouw etage totaal laagbouw etage totaal

vrijgemaakte woningen 73% 67% 70% 0% 0%

vrijgemaakt SSHN 0% 0% 0% 0% 0%

73% 67% 70%

0% 0% 0%

starters 25% 14% 21% 0% 0%

bewoners van buiten 2% 19% 11% 0% 0%

25% 14% 21%

2% 19% 11%

totaal betrokken 103 63 166 0 0 0 103 63 166

In 2009 zijn ongeveer 350 huurwoningen opgeleverd, bij 183 daarvan stonden begin 2010 bewoners ingeschreven. Verschil komt vooral door de rond de jaarwisseling opgeleverde complexen Hessenberg, Hugo de Grootstraat en Volsellastraat. 8 Van 166 van de 183 op 1-1-2010 betrokken nieuwbouwhuurwoningen uit 2009 zijn verhuisgegevens over 2009 bekend. 7


29

bestaande koopwoningen aanbod Samenstelling Nijmeegs aanbod, verkocht via NVM-makelaars

2000

1500

1000

500

0

ft 20 1

20 09 1e

he l

20 08

20 07

20 06

20 05

20 04

20 03

20 02

20 01

20 00

19 99

19 98

0

laagbouw

etage


30

bestaande koopwoningen aanbod Omvang aanbod 1e helft 2010, verkocht via NVM-makelaars

Nijmegen

vrijstaand/2kap hoek/rij etage totaal tot €350d €350d+ tot €200d €200d+ tot €200d €200d+ 40 44 135 143 179 68 609

Ontwikkeling in omvang aanbod NVM-makelaars Nijmegen vrijstaand/2kap hoek/rij etage

Zuidwaal vrijstaand/2kap hoek/rij etage

Overbetuwe vrijstaand/2kap hoek/rij etage

1e helft 2010 609

2009 1177

2008 1419

2007 1551

2006 1642

2005 1812

2004 1548

2003 1491

2002 1385

2000 1079

1998 951

84 278 247

133 519 525

174 659 586

183 722 646

186 771 685

228 901 683

182 811 555

183 819 489

177 733 467

143 560 376

153 469 329

711 309 337 65

474 193 243 38

1027 534 412 81

682 298 321 63

1176 617 445 114

812 351 394 67

1230 625 483 121

867 367 424 76

1202 612 479 111

809 340 409 60


1107 576 434 97

722 337 331 54

1164 653 424 87

680 353 273 54

1118 606 412 100

721 332 331 57

973

814

539 348 86

482 299 33

633

609

326 269 38

271 286 52

31

bestaande koopwoningen afzet Ontwikkeling mediane verkoopprijs Nijmegen 400 350 300 250 200 150 100 50 0 vrijstaand/2kap

hoek/rij

etage

totaal

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010/1

Mediane verkooptijd per stadsdeel, 2009

125

100

75

50

25

rd -N oo N

ol t en h Li nd

D

uk e

nb ur

g

-Z ui d N

en -M id d N

uw

-W es

t

es t -N ie N

-O ud -W

N

-O os t

N

N

-C en

tru

m

0


32

bestaande koopwoningen afzet Ontwikkeling mediane verkoopprijs NVM-aanbod 1998 180 118 91 116

vrijstaand/2kap hoek/rij etage totaal

2000 245 156 123 152

2002 300 176 147 174

2004 308 183 158 181

2006 348 210 171 201

2007 350 213 175 207

2008 366 219 170 209

2009 344 217 164 196

2010/1 367 203 168 195

Alle prijzen in euro x 1000

Ontwikkeling mediane verkooptijd in dagen Nijmegen Zuidwaal Overbetuwe

2009 91 110 126

2008 58 78 104

2007 50 86 105

2006 53 82 103

2005 64 78 98

2004 58 77 92


2003 42 72 93

2002 31 55 61

2000 36 42 43

1998 25 31 47

33

bijlage Gebruikte bronnen: • • • •

verkoopbestand Nederlandse Vereniging van Makelaars, regio’s Nijmegen, Zuidwaal en Over-Betuwe bestanden Enserve inventarisaties nieuwbouwprojecten door de afdeling Bouwen en Wonen, DGG, gemeente Nijmegen registratie verkoop nieuwbouwprojecten door de afdeling Bouwen en Wonen, DGG, gemeente Nijmegen

Begeleidings- en analysecommissie: • Moniek van den Elzen, Bouwen en Wonen, DGG, gemeente Nijmegen • Rietje Joosten, Bouwen en Wonen, DGG, gemeente Nijmegen • Antoinet Wilmot, AM • Koen van Lunen, Makelaardij Hestia bv • Mark Kitzen, Enserve bv • Richard Oversluizen, Talis


35

Trends in bouwen en wonen 18

Recommend Documents