Trefdagen voor arbeidsbemiddelaars Workshop: getuigenis Manu Langerock 08.10.15 te Gent
Manu Langerock verpleegkundige master in Ziekenhuiswetenschap directeur in WZC St.-Rafaël
[email protected]
Wat is er zo aantrekkelijk om in de ouderenzorg te werken? Wat is er dan niet zo aantrekkelijk? Groeit of daalt er de tewerkstelling? Aan welke jobs denken jullie spontaan? Voor welk profiel onder de laag geschoolden zoeken jullie werk in de ouderenzorg? Welke kennis, vaardigheden en attitude zijn nodig in de ouderenzorg?
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Imago ouderenzorg Aantrekkelijke tewerkstelling Aanbod in ouderenzorg Evolutie ouderenzorg Impakt op tewerkstelling Functies en profielen HRM
Wassen en plassen Hoge werkdruk Te weinig personeel Zwaar werk Werken in ouderzorg is niet sexy Geringe maatschappelijke waardering
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Imago ouderenzorg Aantrekkelijke tewerkstelling Aanbod in ouderenzorg Evolutie ouderenzorg Impakt op tewerkstelling Functies en profielen HRM
In tegenstelling tot het beeld dat ouderenzorg in de media soms krijgt, zijn er heel wat interessante aspecten aan werken in een eigentijdse ouderenvoorziening.
Volwaardige jobs / verloning Correct mbt sociale wetgeving Werkzekerheid Mogelijkheden in jobtime Soepele verlofregeling
Het kunnen opbouwen van een langdurige hulpbiedende relatie met ouderen. Rijkdom van andere mensen te ontmoeten: ◦ Werken in teamverband ◦ Logistieke functies ◦ Woonsituatie
Rijkdom van iets nuttigs te kunnen doen voor de zwaar zorgbehoevende hoogbejaarde medemens in uw omgeving.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Imago ouderenzorg Aantrekkelijke tewerkstelling Aanbod in ouderenzorg Evolutie ouderenzorg Impakt op tewerkstelling Functies en profielen HRM
Thuiszorg AW : Assistentiewoningen (= service flats) LDC: Lokaal Diensten centrum DVC: Dagverzorgingscentrum / Kado CVK: Kort verblijf WZC: Vast verblijf
Een woonzorgcentrum is wellicht beter bekend onder de vroegere naam rusthuis. Als in een woonzorgcentrum ook speciale plaatsen zijn voor zwaar zorgbehoevende ouderen, spreken we van een rust- en verzorgingstehuis (RVT). Een woonzorgcentrum biedt permanente opvang. De bewoner van een woonzorgcentrum heeft een eigen kamer. Daarnaast zijn er in het woonzorgcentrum gemeenschappelijke ruimtes, waar hij de andere bewoners kan ontmoeten en samen aan activiteiten kan deelnemen. Uiteraard kan de bewoner het woonzorgcentrum in- en uitgaan wanneer deze dat zelf wil, en kunnen familieleden of vrienden bij u langskomen wanneer u dat wilt. U bent er immers thuis. Een woonzorgcentrum biedt de bewoner ook de verzorging en ondersteuning die deze vraagt. Dat gaat van huishoudelijke hulp en hulp bij dagdagelijkse taken tot (lichaams)verzorging en verpleging.
Een DVC biedt opvang en verzorging overdag. Het centrum neemt dus tijdelijk de opvang en zorg over van de mensen die normaal thuis voor u zorgen (mantelzorgers of thuisverplegers). U kan een of meerdere dagen of uren per week naar een DVC gaan. Het personeel in het centrum zal u helpen bij het wassen en de verzorging, u wordt er verpleegd, het centrum organiseert activatie-, revalidatie- en ontspanningsactiviteiten en u vindt er sociale contacten. U kan in een DVC een warme maaltijd eten. Het DVC biedt ook vervoer aan van en naar het centrum tot bij u huis. Zo bieden de centra een oplossing voor als u thuis wilt blijven wonen, maar er niet elke dag iemand bij u langs kan komen voor verzorging of andere ondersteuning.
Een centrum voor kortverblijf biedt tijdelijk verzorging en opvang aan ouderen. Als oudere verblijft u er dag en nacht of alleen ‘s nachts. U kunt er verblijven voor een periode van maximaal 60 opeenvolgende dagen en maximaal 90 dagen per jaar. De dienstverlening is er grotendeels hetzelfde als in het woonzorgcentrum: u krijgt er de nodige verzorging (zoals verpleegkundige en hygiënische zorg), gezins- en huishoudelijke hulp, revalidatie, activering, ontspanningsactiviteiten en sociale contacten met de andere CVK- en woonzorgcentrumbewoners. Zo is het centrum voor kortverblijf een tussenschakel tussen thuis blijven wonen met thuisverzorging en een permanent verblijf in een assistentiewoning of woonzorgcentrum
In een serviceflatgebouw of groep van assistentiewoningen huurt u een individuele flat waar u zelfstandig woont. Zo’n flat heeft minstens een leefruimte, keuken, slaapkamer, toilet en badkamer. De woning is aangepast en veilig: er zijn nauwelijks trappen, er is een oproepsysteem om hulp in te roepen … U kunt er, als u dat wil, ook een beroep doen op gemeenschappelijke diensten, zoals poetshulp, warme maaltijden of thuisverpleging. Er zijn ook gemeenschappelijke ruimtes waar u de andere bewoners kunt ontmoeten
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Imago ouderenzorg Aantrekkelijke tewerkstelling Aanbod in ouderenzorg Evolutie ouderenzorg Impakt op tewerkstelling Functies en profielen HRM
Kantelende bevolkingspiramide 2010 - 2060:
Bevolking van 10,80 milj naar 12,66 milj Levensverwachting + 7 jaar: 85,3 en 90,9 65 + van 1,86 milj. naar 3,33 milj. Verzilvering verdubbeling van de 80+ Tegen 2020 is er een toename van 161.684 5% ouderen waarvan voornamelijk (80%) zwaar zorgbehoevenden worden residentieel opgenomen. ( verpleeghuis)
Van basiszorg: wassen en plassen Naar professionele, gespecialiseerde & complexe zorg Van zorg aan bed Naar genormaliseerd wonen met zorg
Van uitsluitend intra muros Naar geïntegreerd in regio & gediversifieerd aanbod Van rust Naar palliatieve zorg (= intensieve zorg) !
-
Men zet in op zo lang mogelijk thuis : Uitbouw thuishulp technische hulpmiddelen premie’s voor wie familie helpt dagcentra en tijdelijke opvang.
Wachtlijsten: tekorten in aanbodzijde Krapte op de arbeidsmarkt van verpleegkundigen, zorgkundigen, huisartsen Economische crisis: druk op budget Bestaande programmatie: 12.000 eenheden zijn niet gerealiseerd (o.a.VIPA) Vroeger alleen met mantelzorg en nu met professionele thuiszorg ( beide partners gaan uit werken)
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Imago ouderenzorg Aantrekkelijke tewerkstelling Aanbod in ouderenzorg Evolutie ouderenzorg Impakt op tewerkstelling Functies en profielen HRM
◦ ◦ ◦ ◦
Aantal ouderen neemt toe Aantal hoogbejaarden neemt toe Aantal voorzieningen en capaciteit neemt toe 8.413 wooneenheden extra tussen 2015 - 2018
Tewerkstelling neemt dus toe, maar! ◦ ◦ ◦ ◦ ◦
Subsidies animatie in gedrang Groeiend aantal activiteiten wordt ook uitbesteed Geen jobs meer in de zorg voor lagere profielen Nood aan hogere profielen verdringt jobs voor lagere. Dagprijs ( financiering niet zorg) wordt afgeremd.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Imago ouderenzorg Aantrekkelijke tewerkstelling Aanbod in ouderenzorg Evolutie ouderenzorg Impakt op tewerkstelling Functies en profielen HRM
Er zijn géén zorgfuncties meer in de intra murale ouderen zorg voor lagere profielen !!!
Animatie
Keuken
Onder houd
Tuin en klusjes
Olv ergo Afbouw subsidie
Logistiek
Cafetaria
Vaat
Trans port Van centraal naar decentraal
Wordt ook uitbesteed
Wordt ook uit besteed
Techniek wordt complex
Was voorraad
Wordt ook uit besteed
Ook was wordt uit besteed
Van centraal naar decentraal
Wordt ook uit besteed
Werken in ouderenzorg is complexer als algemeen aangenomen:
Kennis Vaardigheden Attitudes
Animatie
Keuken
Onderhoud
Tuin en klusjes
Logistiek Cafetaria
Vaat
Olv ergo
Hygiëne
Product
Product
Trans port
Product
HACCP
Techniek grootkuis
Diverse Taken
Analyse Huishoud synthese machines bestellen
machine
machine
Automatisering
Klant gericht
PC sturing machine
Communicatieve vaardigheden; Sociale vaardigheden; Kunnen samenwerken; Technische vaardigheden; Bedienings- en communicatie- apparatuur kunnen bedienen; Zelfstandig kunnen werken;
“Je hoeft niet te werken voor je plezier, maar zorg dat je werkt met plezier.”
Vriendelijkheid; Beleefdheid; Dienstbaarheid; Eerlijkheid; Stressbestendigheid; Stiptheid; Doorzettingsvermogen; Collegialiteit;
Beroepsgeheim respecteren; De privacy van bewoners respecteren; Flexibel zijn; Open staan voor groei en vernieuwing; Interesse in belevingswereld van bewoners; Respect betonen voor alle andere personen;
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Imago ouderenzorg Aantrekkelijke tewerkstelling Aanbod in ouderenzorg Evolutie ouderenzorg Impakt op tewerkstelling Functies en profielen HRM
Barema’s extra doelgroepenverminderingen
Gewaarborgd maanloon paritair comité GHZ ◦ 330.01 = €1.724,17
Barema 1.11 / 1.12
◦ Startloon = €1.659,98 ◦ Vaat, schoonmaak
Barema 1.22
◦ Startloon = €1.782,77 ◦ Logistiek, administratie, techniekers
(Barema 1.35)
◦ Startloon = €1.935,78 ◦ Zorgkundigen ( 7de jaar / visum !!!) = zorg !!!
Extra prestaties: ◦ ◦ ◦ ◦ ◦
20% avonddienst 26% zaterdag 35% nachtdienst 50% onderbroken dienst 56 % zon- en feestdagen
Vakantiegeld + eindejaarspremie Einde loopbaan: ◦ na 45 jaar ◦ na 50 jaar ◦ na 55 jaar
Maaltijd cheques
3.
Jongeren 55+-ers: Personen met een arbeidshandicap
4.
Nb. Anders taligen
1. 2.
–Doelgroep
• -25 jaar • scholingsgraad : laag – of middengeschoold (= max. diploma secundair onderwijs) • loon < 2300 € bruto/maand • deeltijds lerenden
–Duur
• max 3 jaar
– Blijft ook als jongere intussen een hogere kwalificatie behaalt – Bruto maandloon moet tijdens hele periode onder 2300 € blijven
◦ Doelgroep +55 jaar Zowel tegemoetkoming voor retentie als aanwerving Loon < 4500 € bruto/maand
◦ Duur Tot uitdiensttreding/pensioen
Huidige Vlaamse ondersteuningspremie (VOP) blijft behouden Extra categorie: psycho-sociale problematieken (ifv uitstroom uit sociale economie)
Opleiding: Nederlands op de werkvloer Andere cursussen Nederlands (lokaal) Kennisniveau Nederlands gewenst: B1 Durven spreken Eenvoudige zinnen spreken Verzorgde uitspraak Eenvoudige zinnen schrijven Teksten begrijpen Begrijpend luisteren telefoongesprek
Nederlands op de werkvloer (NodW) is een cursus Nederlands voor anderstalige werknemers. De cursus is een praktisch, taak- en bedrijfsgericht taalpakket, dat op maat van het bedrijf zal worden gemaakt. praktisch en taakgericht: De cursisten krijgen geen lessen over de taal, maar ze leren de taal zelf gebruiken in situaties zoals zij die op de werkvloer ontmoeten. bedrijfsgericht: De cursus wordt zo goed mogelijk afgestemd op de werkomgeving van de cursisten. Het uitgangspunt van Nederlands op de Werkvloer is dat alle werknemers volwaardig kunnen meedenken en meepraten over hun werk en hun dagdagelijkse leven. Vandaar ook de aandacht voor sociale kennis en vaardigheden in combinatie met taal.
60-tal lager gekwalificeerden in bovenvermelde jobs; (= 25 %) 60/220 Waaronder een 4-tal buitenlanders 6-tal buitenlandse verpleegkundigen; ◦ Portugezen, Polen, Roemenen, Congolezen
80-tal contracten voor jobstudenten;
Je vindt jobs vooral bij de nieuwe initiatieven en deze die uitbreiden. Info hierover vind je op de website van Vipa: Http//www4wvg.vlaanderen.be/wvg/vipa/ Documents/Goedgekeurde per jaartal… Voor jobs in de zorg kunnen lagere profielen wel nog terecht in de thuiszorg.
Wat is er zo aantrekkelijk om in de ouderenzorg te werken? Wat is er dan niet zo aantrekkelijk? Groeit of daalt er de tewerkstelling? Aan welke jobs denken jullie spontaan? Voor welk profiel onder de laag geschoolden zoeken jullie werk in de ouderenzorg? Welke kennis, vaardigheden en attitude zijn nodig in de ouderenzorg?
Dank voor jullie aandacht
“Vaarwel” sprak de vos. “Hier heb je mijn geheim. Het is erg eenvoudig: alleen met je hart kun je goed zien. Het wezenlijke is onzichtbaar voor het oog.” A. DE SAINT-EXUPÉRY
Manu Langerock
