Transitieplan Werk aan de Winkel Transitieplan naar de toekomstige sociaal-publieke infrastructuur voor Noord-Groningen
April 2012 Aanvrager Herstructureringsfaciliteit Wsw: Gemeente Eemsmond mede namens de gemeenten Bedum, De Marne en Winsum
Werk aan de Winkel
Deelplan Werkleeromgeving Noord-Groningen Aanvraag Herstructureringsfaciliteit Wsw
April 2012 Opsteller: Lex van Geffen Algemeen directeur Ability
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
INHOUD HOOFDSTUK 1
SAMENVATTING
5
HOOFDSTUK 2
INLEIDING
8
2.1
Aanleiding
8
2.2
Leeswijzer
8
2.3
Doelstelling van deelplan werkleeromgeving
9
2.4
Aanvraag Herstructureringsfaciliteit
10
2.5
Opzet van deelplan werkleeromgeving
11
HOOFDSTUK 3
EÉN VISIE
12
3.1
Inleiding
12
3.2
Sociaal publieke infrastructuur
13
3.3
Werkleeromgeving Noord-Groningen
15
HOOFDSTUK 4
REGIONALE ARBEIDSMARKT
17
4.1
Inleiding
17
4.2
Eén arbeidsmarkt
17
4.3
Landelijke context
17
4.4
Regionale context
18
4.5
Eén werkgeversbenadering
22
4.6
Inkoop- en aanbestedingsbeleid
23
HOOFDSTUK 5
WERKLEEROMGEVING
24
5.1
Inleiding
24
5.2
Dienstverleningsconcept werkleeromgeving
24
5.3
Instrumenten
24
5.4
Streefbeeld participatieleeromgeving
27
5.5
Afsluiting
28
HOOFDSTUK 6
UITVOERINGSORGANISATIE
29
6.1
Inleiding
29
6.2
Domeinen werkleeromgeving
29
6.3
Eén uitvoeringsorganisatie
31
6.4
Contouren uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen
31
2/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
6.5
Inkoop bij BMWE-WI
32
6.6
Bovenregionale samenwerking
33
HOOFDSTUK 7
BESTUURLIJKE AANSTURING
34
7.1
Inleiding
34
7.2
Eén Beleidsregie
34
7.3
Eén uitvoeringsbeleid
35
BESTAANDE SITUATIE ABILITY
36
HOOFDSTUK 8
8.1
Inleiding
36
8.2
Algemeen
36
8.3
Bedrijfsvoering
37
8.4
Huisvesting
39
8.5
Financieel resultaat 2011
40
8.6
Meerjarenraming 2012-2015
40
8.7
Verloop Wsw-bestand
40
HOOFDSTUK 9
HERSTRUCTURERING WSW
42
9.1
Inleiding
42
9.2
Wet werken naar vermogen – Wsw
42
9.3
Sw-er van binnen naar buiten
43
9.4
Doelstelling
43
MAATREGELEN
45
HOOFDSTUK 10
10.1
Inleiding
45
10.2
Maatregelen transitieplan
45
10.3
Maatregelen Herstructurering Wsw
45
HOOFDSTUK 11
BEGROTING HERSTRUCTURERINGPLAN WSW
58
11.1
Inleiding
58
11.2
Overzicht indicatoren aanvraag
58
11.3
Begroting maatregelen
58
LOSSE BIJLAGEN 1 EN 2 KERNGEGEVENS AANVRAAG
59
BIJLAGE 3 LIJST VAN AFKORTINGEN
60
BIJLAGE 4 CIJFERS ABILITY
61
3/66
WERK AAN DE WINKEL
BIJLAGE 5 TOELICHTING WERKWIJZE BEGELEIDING
4/66
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
62
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Hoofdstuk 1 Samenvatting Invalshoek deelplan •
•
•
De colleges van B&W van de vier gemeenten Bedum, De Marne, Winsum & Eemsmond (BMWE) vertalen het visiedocument Werk aan de Winkel in het deelplan Werkleeromgeving. De opzet van het document is om de beoordelingscommissie van de herstructureringsfaciliteit inzicht te geven in de visie en ambities van BMWE om de Wet Werken naar vermogen (WWnv) en de herstructurering van de Wsw te implementeren. Het plaatst de ambities en maatregelen ten aanzien van de Wsw in een beleidskader. Uitgangspunt is het visie document ‘Werk aan de Winkel’. De focus ligt op de beleidsterreinen Wet werken naar vermogen,Wet werk en bijstand,Wet sociale werkvoorziening, Re-integratie Wajong en onderdelen van de Wmo. De aanvraag herstructureringsfaciliteit (het budget) betreft de hele taakstelling van alle vier gemeenten, dus ook degenen die wel in deze gemeente(n) wonen, maar bij een ander swbedrijf werken.
Eén Visie op transities Wwnv, Awbz, Jeudzorg en Passend Onderwijs •
•
•
• •
De verschillende transities staan niet los van elkaar, maar hebben duidelijk raakvlakken. Burgers/klanten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben vaak met de uitvoering op de betrokken beleidsvelden te maken. De visie om de burger op maat diensten aan te bieden vraagt om integrale aanpak, dus om nauwe samenwerking op de verschillende beleidsterreinen in BMWE-verband, met ketenpartners en afhankelijk van het onderwerp op grotere schaal. De kern van onze visie op de Wwnv en herstructurering Wsw is dat iedereen die kan, zo regulier mogelijk werkt. Iedereen moet werken naar zijn of haar eigen vermogen. Van degenen die hier niet toe in staat zijn, vragen we om zich maximaal in te spannen om hun mogelijkheden te benutten door met ondersteuning als nog werk te vinden of om maatschappelijk te participeren. BMWE zet in op een sociaal-publieke infrastructuur die de volgende driedeling kent: ‘Bemiddeling naar werk’, ‘Werk en leren’, ‘Activering, ondersteuning en Beschut werk’. In de visie van BMWE is het nodig maximaal in te zetten op de werkleeromgeving. Dat betekent dat een belangrijk deel van het Participatiebudget daaraan zal worden besteed. Daar valt op termijn de meeste “winst” te halen.
Arbeidsmarkt •
•
•
5/66
De arbeidsmarkt houdt niet bij de gemeente- en landsgrenzen op. Onze inzet is om in ons werkgebied de opnamecapaciteit van klanten/werkzoekenden bij bestaande werkgevers te vergroten, maar ook om de mobiliteit van werkzoekenden te stimuleren. In de regio van BMWE is een sociaal publieke infrastructuur nodig van een werkleer- en een participatieleeromgeving in de orde van grootte van ca. 400 werkleerplaatsen (een derde van de werkzoekenden), ca. 150-200 beschut werken en ca. 200 participatieplekken. Het totaalbeeld van de werkgelegenheid in de regio is die van een fragiele economische structuur, die wordt gedomineerd door kleine bedrijven. Er is onvoldoende opnamecapaciteit voor sw-ers en wnv-ers omdat er te weinig werkgelegenheid is.
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Werkgevers • • •
We zoeken de werkgevers zoveel mogelijk op en we ontzorgen de werkgevers. De gemeenten als werkgever staan voor de uitdaging om meer inhoud te geven aan de voorbeeldfunctie en hanteren zoveel mogelijk social return bij hun inkoopvoorwaarden. BMWE gaan met VNO-NCW Noord een klankbordgroep van ondernemers oprichten.
Werkleeromgeving •
•
•
Werkzoekende burgers komen in aanmerking voor dienstverlening binnen de werkleeromgeving als de verwachting is dat ze binnen een ½ tot 2 jaar regulier werk kunnen vinden. Binnen de werkleeromgeving zijn mogelijkheden voor het opdoen van werkervaring, vakbekwaamheid en startkwalificatie. Uitgangspunt is om vanaf dag één actief te zijn om aan werk te komen. Doel is zo regulier mogelijk werk, indien nodig via Wwnv. BMWE zetten daartoe de sociaal-publieke infrastructuur in door het bieden van werkleerplekken. We zetten daarbij alle instrumenten van de WWnv in. We streven naar hechte samenwerking met onderwijsinstellingen om te stimuleren dat jongeren met een adequate startkwalificatie van school komen. Voor mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt organiseren BMWE activeringstrajecten in de sfeer van zorg en welzijn en leefbaarheid (activering en Beschut Werken).
Uitvoeringsorganisatie •
BMWE kiezen voor de terreinen van Werk en Inkomen en Zorg voor een bundeling van krachten. Op korte termijn wordt gestart met een plan voor één uitvoeringsorganisatie van Werk & Inkomen. BMWE-WI plaatst zoveel mogelijk sw- en wnv-ers bij reguliere bedrijven of in publiek-private samenwerkingsverbanden of biedt werkleerplaatsen in de werkleeromgeving. BMWE-WI kiest voor versterking van de samenwerking met collega SW-bedrijven, collega werkpleinen en ISD’s.
Bestuurlijke aansturing en financiële kader • • •
De visieontwikkeling over de vormgeving van BMWE-WI en het aansturen en bewaken van het herstructureringsplan Wsw door de vier gemeenten is nog in beweging. Het strategisch beleid/regie hoort thuis bij de gemeenten. In het document is op dit punt de integrale tekst van het visiedocument Werk aan de winkel overgenomen De wettelijke kaders en de beschikbare budgetten zijn leidend.
Herstructurering Wsw •
6/66
BMWE streven naar 80 à 100 fte aan het werk bij reguliere werkgevers in 2018 tegen een tarief dat is gebaseerd op het productieve (werkend) vermogen van betrokkene. Dat is een verdubbeling respectievelijk een stijging van 150%.
WERK AAN DE WINKEL
• • •
In de toekomst is een sociaal publieke infrastructuur nodig met werkleerbedrijven in het publieke, publiek-private en private domein voor ca. 500 mensen. In onze visie en onze verwachtingen omtrent de arbeidsmarkt is het niet wenselijk en niet verantwoord een rigoureuze afbouw van de publieke infrastructuur te realiseren. BMWE hebben 35 maatregelen geformuleerd voor de herstructurering, met een kostenraming en een manier van monitoring.
Aanvraag • •
•
7/66
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
De kosten van de herstructurering bedragen € 2,9 miljoen. BMWE vragen € 2.456.394,-- subsidie. BMWE dekken de eigen bijdrage budgettair neutraal
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Hoofdstuk 2 Inleiding 2.1
Aanleiding Voor gemeenten is er “Werk aan de Winkel”. Gemeenten krijgen er op verschillende beleidsterreinen de komende jaren belangrijke taken bij. Met het decentraliseren van die taken worden op rijksniveau ook belangrijke bezuinigingen gerealiseerd. Dit is geen nieuw fenomeen, want de afgelopen decennia heeft dit al verschillende keren plaatsgevonden. De opgave voor de komende jaren voor gemeenten is omvangrijk en veelomvattend. Op het gebied van werk, inkomen en zorg voor de gemeenten hebben we het dan over: 1. Bezuinigingen op het participatiebudget en sociale werkvoorziening (vanaf 2012) 2. Invoering Wet Werken naar Vermogen (1-1-2013) 3. Re-integratie Wajong-doelgroep (2013) 4. AWBZ en kanteling WMO (invoering voor nieuwe zaken in 2013 en volledig in 2014) 5. Jeugdzorg (2015) 6. Passend onderwijs (01-08-2012) Belangrijk is om te bepalen wat onze visie op de toekomst is en wat dat betekent voor de uitvoering. De focus van dit deelplan is de invulling van de werkleeromgeving, dus toegespitst op de terreinen 1,2 en 3.
2.2
Leeswijzer
Karakter van het plan Dit plan heeft een tweeledig karakter. De colleges van B&W van de vier gemeenten vertalen het visiedocument Werk aan de Winkel in het deelplan Werkleeromgeving, dus toegespitst op de terreinen 1,2 en 3. De vertaling beperkt zich tot de hoofdlijnen. De uitvoering, de maatregelen om dit plan te implementeren komen in dit document nog niet aan de orde. Die onderdelen worden in de periode mei/juli 2012 verder uitgewerkt. Daarin is een stappenplan van werkzaamheden en het proces van besluitvorming verwerkt. De opzet van het voorliggende document is gekozen om de beoordelingscommissie van de herstructureringsfaciliteit inzicht te geven in de visie en ambities van de vier gemeenten om de Wet werken naar vermogen en de herstructurering van de Wsw te implementeren. Het plaatst de maatregelen ten aanzien van de Wsw in een beleidskader.
8/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Leeswijzer hoofdstukken In dit hoofdstuk wordt verder de doelstelling van het plan toegelicht, het besluitvormingsproces en de wijze waarop de gemeenteraden bij de aanvraag voor de herstructureringsfaciliteit zijn betrokken. In hoofdstuk 2 vatten we de visie van de vier gemeenten samen toegespitst op het terrein van werk, Wsw en inkomen. In hoofdstuk 3 gaan we in op de regionale arbeidsmarkt. De situatie op de regionale arbeidsmarkt is essentieel voor de invulling van onze visie, het bepalen van onze ambities en het vorm en inhoud geven aan de toekomstige sociaal publieke infrastructuur en de herstructurering van de Wsw. Hoofdstuk 4 beschrijft het streefbeeld van de werkleeromgeving in NoordGroningen. In hoofdstuk 5 geven we inzicht in de hoofdlijn van de toekomstige uitvoeringsorganisatie. De kaders voor het beleid en de wijze van samenwerking op dit terrein door de vier gemeenten komen in hoofdstuk 6 aan de orde. Dit hoofdstuk is volgend op de definitieve afspraken die worden gemaakt in het kader van het visiedocument Werk aan de Winkel. Hoofdstuk 7 gaat in op de bestaande situatie van Ability. Vanaf hoofdstuk 8 focussen we ons op de Wsw. Hier vindt de vertaalslag naar de aanvraag voor de herstructureringsfaciliteit plaats. In dit hoofdstuk geven we onze ambities aan. In hoofdstuk 9 behandelen we onze maatregelen en in hoofdstuk 10 presenteren we de begroting inclusief het dekkingsplan.
2.3
Doelstelling van deelplan werkleeromgeving De notitie is gebaseerd op de beleidsnotitie Werk aan de Winkel, visie op de toekomstige sociaal-publieke infrastructuur voor Noord-Groningen. De notitie is door de vier gemeenteraden van Bedum, De Marne, Winsum en Eemsmond 1 vastgesteld. Deze vormt dus het beleidskader voor het uitvoeringsbeleid en de daadwerkelijke uitvoering daarvan. Deze beleidsnotitie is het resultaat van een interactief beleidsproces BMWE, waarin de gemeenteraden proactief zijn betrokken.2
1 2
De gemeenten Bedum, De Marne, Winsum en Eemsmond worden aangeduid met BMWE Zie bijlage 1 Werk aan de Winkel, 1.2.
9/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
In het deelplan Werkleeromgeving Noord-Groningen gaan we in op de uitwerking van de visie en de hoofdlijnen van de organisatorische vertaling voor het onderdeel werkleeromgeving. Dit deelplan fungeert tevens als basis voor een aanvraag voor het herstructureringsfonds van het ministerie van SZW voor de Wsw.
2.4
Aanvraag Herstructureringsfaciliteit Aanvrager Als aanvrager van de herstructureringsfaciliteit treedt de gemeente Eemsmond op. De gemeente Eemsmond is daartoe gemachtigd door de overige in de GR Ability deelnemende gemeenten Bedum, Winsum en De Marne.3 De colleges van B&W beslissen hierover in hun collegevergaderingen van 24 april 2012.
Doelgroep aanvraag De aanvraag (het budget) betreft de hele taakstelling van alle vier gemeenten, dus ook degenen die wel in deze gemeente(n) wonen, maar bij een ander sw-bedrijf werken. Het uitvoeringsplan betreft uitsluitend de sw-ers die woonachtig zijn in een BMWE gemeente én werkzaam zijn bij Ability4. Hierbij wordt dezelfde wettelijke methodiek gevolgd voor toekenning en herverdeling van de sw-subsidie. De toekenning van de herstructurering is gebaseerd op de sw-taakstelling. Werken inwoners van BMWE bij een ander sw-bedrijf dan wordt de subsidie onderling verrekend. Het principe geldt: subsidie volgt mens.
Schema aanvraag transitieplan Wanneer
Wat
Wie
28 maart
Bespreken concept
DB Ability
B
M
W
E
Bijzonderheden
transitieplan 3 april
Besluitvorming colleges
gemeentesecretaris
X
X
X
X
3 april
Toezending naar raden
griffiers
X
X
X
X
5 april
Raadsbesluit werk aan
Raad Eemsmond
Mondelinge
de winkel
toelichting geven op het transitieplan aan de raad
9 april
Aanbiedingsbrief in PO
Beleidsmedewerker
10 april
Opiniërende raad
PH
12 april
Commissiebespreking
PH
19 april
Extra raad
PH
24 april
Besluitvormende raad
PH’s
3
X X X X X
X
De betreffende collegebesluiten van de gemeenten zijn apart bijgevoegd. Inwoners van BMWE met een sw-indicatie die werken bij een ander sw-bedrijf worden meegenomen in het uitvoeringsplan van dat sw-bedrijf. Er vindt onderlinge financiële verrekening plaats tussen de gemeenten, respectievelijk bedrijven. 4
10/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Wanneer
Wat
Wie
B
26 april
Besluitvormende raad
PH
X
26 april
Handtekeningen in- en
Beleidsmedewerker
M
W
E
Bijzonderheden
X
extern verzamelen voor aanvraag. 27 april
Aanvraag naar Den Haag brengen
2.5
Beleidsmedewerker
Ability verzorgt koerier
Opzet van deelplan werkleeromgeving Kernpunt van Werk aan de Winkel is dat BMWE kiezen voor een integrale benadering van de grote transities op het terrein van: • Wet Werken naar Vermogen • Wet Werk en Bijstand • Wet Sociale Werkvoorziening • Re-integratie Wajong • Wet inburgering • Wet op de Kinderopvang • Wet Maatschappelijke Ondersteuning • Leerplicht en RMC (incl. Vsv) Dit deelplan loopt vooruit op de uitwerking van de integrale visie. Dit betekent dat een aantal onderwerpen in de loop van de herstructureringsperiode nader vorm en inhoud zullen krijgen. Dat is inherent aan het faciliteren door het Rijk van een deelproces dat in feite ondeelbaar samenhangt met de andere wetswijzigingen. In de gemeentelijke visieontwikkeling wordt nog gewerkt aan de verbinding tussen de zorgverbonden wetten/taken en de re-integratie verbonden taken. In dit plan wordt er op die verbinding niet vooruit gelopen. Dit plan beslaat het terrein van de Wet Werken naar Vermogen, Wet Werk en Bijstand, Wet Sociale Werkvoorziening en re-integratie Wajong. De focus voor de aanvraag ligt uiteindelijk op de Wsw.
11/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Hoofdstuk 3 Eén Visie 3.1
Inleiding Omdat de visie van waaruit BMWE invulling willen geven aan hun verantwoordelijkheden bepalend is voor dit deelplan, vatten we in dit hoofdstuk een aantal belangrijke aspecten van deze visie samen5. In hoofdstuk 1 zijn de belangrijkste onderdelen van de wijzigingen op het gebied van werk, inkomen en zorg voor de komende jaren genoemd: 1. Bezuinigingen op het participatiebudget en sociale werkvoorziening (vanaf 2012) 2. Invoering Wet Werken naar Vermogen (1-1-2013) 3. Re-integratie Wajong-doelgroep (2013) 4. AWBZ en kanteling WMO (invoering voor nieuwe zaken in 2013 en volledig in 2014) 5. Jeugdzorg (2015) 6. Passend onderwijs (01-08-2012) De verschillende onderdelen staan niet los van elkaar, maar hebben duidelijk raakvlakken. Dat wordt nog duidelijker als we de dienstverlening aan de klant centraal stellen. Klanten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, waarbij tevens sprake is van een meervoudige problematiek, hebben vaak met de uitvoering op de diverse onderdelen te maken. Dat kan rechtstreeks zijn of leden van het gezin betreffen. Belangrijk is om te bepalen welke dienstverlening gemeenten aan hun burgers willen bieden op het gebied van Werk, Inkomen en Zorg. Een tweede belangrijke vraag is of de gemeenten afzonderlijk in staat zijn hieraan goed uitvoering te geven. Met betrekking tot de terreinen van Werk en Inkomen (thema’s 1, 2 en 3) is het samenwerkingsverband BMWE uitgangspunt. Op deze terreinen hebben de afdelingen Sociale Zaken en Werk, het werkplein Noord-Groningen en Ability directe duidelijke raakvlakken. Echter, ook de onderdelen 4, 5 en 6 kunnen niet los worden gezien van de totale ontwikkeling. De directe uitvoering van WMO en Jeugdzorg is aan andere organisaties of afdelingen opgedragen, maar vaak betreft het dienstverlening aan dezelfde doelgroepen. De onderdelen staan met elkaar in verband en zijn daarom in het visiedocument in de ontwikkeling van één visie gezamenlijk behandeld. Voor wat betreft deze terreinen geldt voor de uitvoering van lokale verantwoordelijkheden een 5
Werk aan de Winkel, paragraaf 2.1., BMWE april 2012
12/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
onderscheid in drie niveau’s: niveau de gemeente zelf, het cluster van samenwerkende gemeenten (in het geval van BMWE gaat het om ca. 50.000 inwoners), enl op provinciale schaal. De hierboven genoemde thema’s dienen tenminste op de schaal van BMWE WE te worden benaderd.
3.2
Sociaal publieke infrastructuur De visie om de burger op maat diensten aan te bieden vraagt om integrale aanpak, dus om nauwe samenwerking tussen de beleidsterreinen in BMWE-verband. BMWE In het onderstaande model wordt de samenhang sa geïllustreerd. eïllustreerd. Het dient dien als leidraad voor de keuzes op de verschillende onderdelen. Schema Sociaal Publieke Infrastructuur
1. Bemiddeling Werk
2. Werken/leren leren Werkleer
3. Activering en Ondersteuning, Beschut werk Leefbaarheid
•Korte afstand arbeidsmarkt ( < ½ jaar regulier werk) •Klanten met verantwoordelijkheid en gemotiveerd •Voldoende startkwalificatie •Samenwerking werkgevers, gemeenten/UWV /UWV werkbedrijf, ROC en werkleerbedrijf (SW) •Doel: rechtstreeks naar regulier werk (of rechtstreeks naar school) •Uitvoering op werkplein •Grotere afstand arbeidsmarkt, maar wel focus op werk (1/2 – 2 jaar regulier) •Klanten voor diagnose, werkleer- en/of werkervaringstrajecten •Opdoen werknemersvaardigheden •Behalen certificaten/startkwalificatie •Samenwerking: gemeenten// Ability/ ROC •Doel: kwalificeren voor de arbeidsmarkt •Uitvoering bij werkleerbedrijf/werkplein •Grote afstand tot arbeidsmarkt •Meervoudige problematiek •Uitvoering Uitvoering beschut werk in werkorganisatie (Ability) •Richten op activering en ondersteuning •WMO •Samenwerking gemeenten/Ability/WMO/MW/ /Ability/WMO/MW/Welzijn •Uitvoering in dorpen en wijken
Uitgangspunt van onze visie is de dienstverlening aan de klant. Niet elke burger heeft dezelfde dienstverlening nodig. De burger die in eigen levensonderhoud voorziet, zelfstandig is, zijn verantwoordelijkheid neemt en gezond is, heeft een andere behoefte aan dienstverlening dan de burger die bijvoorbeeld wordt geconfronteerd wordt met gezondheidsproblemen, een arbeidshandicap en daardoor meer afhankelijk is van ondersteuning.
13/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
De kern van onze visie is dat iedereen die kan, zo regulier mogelijk werkt. Iedereen moet werken naar zijn of haar eigen vermogen. Het vergroot de (economische) zelfstandigheid en de emancipatie van de burgers. Naast het voorzien in eigen onderhoud heeft het hebben van een betaalde baan ook andere voordelen, zoals een dagelijkse routine, meer contacten - zo is uit onderzoeken gebleken – een verbetering van welzijn en gezondheid. Van degenen die hier niet toe in staat zijn, vragen we om zich maximaal in te spannen om hun mogelijkheden te benutten door met ondersteuning als nog werk op maat te vinden of door maatschappelijk te participeren naar vermogen. Dat laatste kan onder meer door (eerst) het uitvoeren van vrijwilligerswerk en/of deel te nemen aan activiteiten in buurt en/of dorp. Dat laatste heeft een dubbel positief effect, namelijk: 1. Op degene die het werk doet en/of deelneemt aan de activiteit; 2. Op de verbetering van de leefomgeving. Dat kan de fysieke omgeving zijn, maar ook op de bewoners in de buurt. Dat is afhankelijk van de activiteit. We schetsen hier een beeld van de sociaal-publieke infrastructuur. Sociaal wil in dit verband niets anders zeggen dan betrekking hebbend op mens en maatschappij. Publiek heeft in dit verband te maken met alle onderdelen die in feite via overheidsgeld (rijk, provincie en gemeente) worden gefinancierd. De sociaal-publieke infrastructuur betreft dan het geheel van door de overheid gefinancierde organisaties, diensten en voorzieningen dat tot doel heeft de samenhang tussen de mensen te versterken, de economische zelfstandigheid te bevorderen, de leefbaarheid te vergroten en de participatie in dorpen en wijken te stimuleren. Het is daarom belangrijk om een beeld te hebben van de sociaal-publieke infrastructuur voor Noord-Groningen. We hebben een driedeling gemaakt rondom: 1. Begeleiding naar school of werk 2. Een werkleeromgeving 3. Leefbaarheid In deze driedeling worden de klanten/burgers zichtbaar, maar ook de partijen die daarin een belangrijk rol kunnen en moeten vervullen. Een belangrijk uitgangspunt is dat we op alle terreinen onze burgers van dienst willen zijn. Daarmee wordt op alle terreinen ook inzet gepleegd en geïnvesteerd. Echter, gelet op de teruglopende middelen zal een afweging en een keuze moeten worden gemaakt hoe de budgetten worden ingezet.
14/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
In dit deelplan ligt de focus op de werkleeromgeving en het uitvoeren van beschut werk voor de Wsw. 3.3
Werkleeromgeving Noord-Groningen In de visie van BMWE is het nodig maximaal in te zetten op de werkleeromgeving. Dat betekent dat een belangrijk deel van het Participatiebudget daaraan zal worden besteed. Daar valt op termijn de meeste “winst” te halen. Vanuit de werkleeromgeving zullen niet alleen positieve effecten merkbaar zijn op de (economische) zelfstandigheid van de burgers maar ook op het onderdeel naar boven (bemiddeling) en op het onderdeel eronder (leefbaarheid). De inzet op de werkleeromgeving is ook nodig om voorbereid te zijn op een periode van economische groei, vergrijzing, ontgroening, waarin weer meer een beroep op de arbeidsmarkt zal worden gedaan. Onderzoeken wijzen in de richting van krapte op de arbeidsmarkt in de nabije toekomst. Daarom is het belangrijk om nu zoveel mogelijk werkzoekenden met een redelijke afstand tot de arbeidsmarkt voor te bereiden op de toekomstige vraag vanuit de arbeidsmarkt. Daarvoor is het nodig dat werkzoekenden arbeidsritme behouden en werkervaring opdoen en moeten competenties en kwaliteiten verder ontwikkeld worden. Dat voorbereiden betreft samengevat: - Opdoen werkervaring - Versterken competenties - Kwalificeren met opleiding en/of certificaten Gemeenten hebben de opdracht, en die opdracht wordt de komende jaren in de verschillende regelingen extra benadrukt, om zoveel mogelijk te motiveren, activeren en te begeleiden naar (regulier) werk. Dat geldt nu al voor burgers met een bijstandsuitkering (WWB), weduwen- en wezenwetuitkering (ANW) en niet-uitkeringsgerechtigde werkzoekenden (nuggers). Dat gaat nu ook nadrukkelijk gelden voor mensen met een arbeidsovereenkomst in de Sociale Werkvoorziening en ook voor de doelgroep van de Jonggehandicapten. Als we de werkleeromgeving goed organiseren kunnen we zorgen voor het in de toekomst zoveel mogelijk toeleiden via die werkleeromgeving naar werk. Het zou mooi zijn als de activiteiten en werkzaamheden die worden ontplooid in die werkleeromgeving vooral ook ten goede komen aan de leefbaarheid in de dorpen en wijken. De individuele klant zoekt via de werkleeromgeving met ondersteuning zijn/haar weg naar regulier werk. De activiteiten in de werkleeromgeving kunnen zorgen voor een verbetering van de leefbaarheid in de dorpen en buurten.
15/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
De werkzaamheden kunnen ook invulling geven aan onderdelen van de WMO. Voorbeelden zijn: schoonmaak in en om het huis, tuinonderhoud, kleine klusjes, ondersteuning bij het aanbrengen voorzieningen, verstrekkingen, vervoer. Daarmee snijdt het mes aan twee kanten. En met minder geld zal vooral naar dit soort oplossingen moeten worden gezocht.
16/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Hoofdstuk 4 Regionale arbeidsmarkt 4.1
Inleiding In dit hoofdstuk staan we stil bij de regionale arbeidsmarkt en geven een beeld van de uitdaging waarvoor BMWE staan en daaraan verbonden risico’s.
4.2
Eén arbeidsmarkt Een goede analyse van de arbeidsmarkt is een noodzakelijke voorwaarde om op de juiste manier invulling te geven/oplossingen te bieden aan de toekomstige knelpunten op de arbeidsmarkt. Voor welke functies moeten we mensen nu gaan opleiden? Waar ligt de toekomstige vraag? De lokale arbeidsmarkt (de winkel in een dorp) is belangrijk als motor, maar zal geen oplossing zijn voor de grotere vraagstukken op het gebied van arbeidsmarktbeleid, zoals krimp, vergrijzing en ontgroening. Beleid en uitvoering moeten hierin goed op elkaar worden afgestemd. In elk geval is duidelijk, dat de arbeidsmarkt niet bij de gemeente- en landsgrenzen ophoudt. Dat kan als een bedreiging worden gezien, maar ook als kans. Er zijn voor werkzoekenden ongetwijfeld kansen in de stad Groningen, bij andere gemeenten en in het grensgebied met Duitsland. Het omgekeerde geldt echter ook, anderen zoeken ook werk in onze gemeenten. De veronderstelling voor het deelplan is dat deze bewegingen elkaar min of meer neutraliseren. Onze inzet is om in ons werkgebied de opnamecapaciteit van klanten / werkzoekenden bij bestaande werkgevers te vergroten, maar ook om de mobiliteit van werkzoekenden te stimuleren.
4.3
Landelijke context Nederland zit in een recessie. Op 1 maart jl. publiceerde het Centraal Planbureau een update van de ramingen over 2011-2015. Relevant voor ons daarbij is dat in 2012 een economische groei wordt verwacht van 0,75%. De komende jaren wordt een groei verwacht van ca. 1,25% – 1,50 %. De werkloosheid groeit van 389.000 in 2011 tot 500.000 in 2012 en stijgt in de komende jaren tot rond 540.000. In 2015 stijgt naar verwachting de economische groei met 1,5% en daalt de geraamde werkloosheid. Het verwachte begrotingstekort (EMU-saldo) voor 2012 bedraagt 4,5%. In 2015 is dat naar verwachting nog 3,3%.
17/66
WERK AAN DE WINKEL
4.4
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Regionale context Cijfers In onze visie beoogt de werkleeromgeving burgers met een bijstandsuitkering (WWB), weduwen- en wezenwetuitkering (ANW), Wsw-indicatie, Wswarbeidscontract, jonggehandicapten en niet-uitkeringsgerechtigde werkzoekenden (nuggers) te begeleiden naar zo regulier mogelijk werk. In de onderstaande tabel geven we een overzicht van burgers in deze regio die afhankelijk zijn van Wwb, Wajong en Wsw, de doelgroepen van de Wet Werken naar vermogen (WWnv). In onze regio BMWE is het aantal mensen met een arbeidsbeperking en/of grote afstand tot de arbeidsmarkt 2.251. In de provincie Groningen is het aantal Wsw-geïndiceerden per gemeente ca. 3%, terwijl in de Randstad dit percentage soms 0,1% bedraagt.6 Aantal burgers afhankelijk van genoemde regelingen in de BMWE gemeenten Gemeente
Wajong
Wwb
Wsw
Wachtlijst
Totaal
Wsw Bedum
300
100
73
4
477
Eemsmond
310
285
238
40
873
De Marne
130
195
85
12
422
Winsum
150
225
82
22
479
Totaal BMWE
890
805
478
78
2.251
Bron: Wajong, CBS dec. 2010; Wwb, WIJ: CBS sept. 2010; Wsw: Ability 1 juli 2011
Volgens het werkgelegenheidsregister van de provincie Groningen werkten in de vier gemeenten in 2010 11.630 personen 12 uur en meer (fulltimers) en 4.469 personen minder dan 12 uur. Het aantal bedrijfsvestigingen is 3.535. De verdeling van de werkgelegenheid over verschillende branches in de regio geven we weer in de volgende grafiek.
6
Bron: Dagblad Trouw 26 maart 2012
18/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Grafiek 1: Aantal werkenden in de regio Bedum, De Marne, Winsum, Eemsmond 3000
3159
2500 2000 1500 1000 500 0
aantal ft aantal wp
Bron: provinciaal werkgelegenheidsregister 2010; Ability is verwerkt in industrie.
Kenmerkend voor de regio is dat qua werkgelegenheid voor fulltimers de branches als landbouw & visserij, industrie en handel en zorg hoog scoren. In de laatste twee branches is het aantal mensen dat 12 uur en minder werkt erg groot. Zoals uit grafiek 1 blijkt, is met name in de gemeente Bedum de werkgelegenheid in de zorg naar verhouding hoog. De bouw en zakelijke dienstverlening zijn in de private sector goede volgers. Zoals uit de grafiek 2 blijkt, is het gemiddeld aantal werkzame fulltimers per bedrijfsvestiging over de gehele regio 3,3 personen; inclusief de parttimers komt dat op ongeveer 4,5. Bij de sector overheid ligt dat aantal beduidend hoger: er werken veel mensen op één vestiging (gemeentehuis). In verhouding is de omvang van de industrie groot. In Eemsmond betreft dat vooral Ability. In Bedum komt de industrie op een gemiddelde omvang van ca. 10 personen. In Winsum werken evenveel mensen als in Bedum in de industrie (ca. 335), verdeeld over meer vestigingen.
19/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Grafiek 2: Gemiddeld aantal fulltimers per bedrijfsvestiging in de regio 18,0
DM: max 81
16,0 14,0
Regio
12,0
Bedum
10,0
De Marne
8,0
Winsum Eemsmond
6,0 4,0 2,0 0,0
Bron: provinciaal werkgelegenheidsregister 2010; Ability is verwerkt in industrie.
Het totaalbeeld van de werkgelegenheid in de regio is die van een fragiele economische structuur, die wordt gedomineerd door kleine bedrijven. De groeipotentie is de bedrijvigheid in de Eemshaven. Over de toekomstige werkgelegenheid bestaan veel (in)schattingen. Voor de strategie van BMWE is relevant hoeveel werk er komt voor laag- of ongeschoolde burgers. Dat zal in de komende jaren blijken. Hoogste werkloosheid in Groningen7 In 2011 was de werkloosheid in de meeste provincies vrijwel even hoog als in 2010. Vorig jaar (2011) had de provincie Groningen met 7,3% het hoogste percentage werklozen. De werkloosheid was er iets hoger dan in 2010. Zeeland had in 2011 met 3,7% opnieuw het laagste werkloosheidscijfer. In 2011 was 5,4% van de Nederlandse beroepsbevolking werkloos, evenveel als in 2010. Limburg valt op doordat de werkloosheid met 5,1% lager was dan een jaar eerder, toen het nog 6,1% was. In Drenthe en Noord-Brabant is de werkloosheid licht gedaald.
7
Bron CBS: Webmagazine, maandag 27 februari 2012
20/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Grafiek 3: Werkloosheid naar provincie
Analyse De bovenstaande cijfers leiden tot de volgende analyse. Nederland verkeert in een recessie. Het CPB voorziet de komende jaren nog zware tijden, waarin de werkloosheid eerder stijgt dan daalt. De werkloosheid in de provincie Groningen is in 2011 het hoogste van het land. De Wet Werken naar vermogen beoogt zoveel mogelijk mensen met een vorm van afstand tot de arbeidsmarkt (waaronder met een arbeidshandicap) werk te bieden bij reguliere werkgevers. Stel dat wordt uitgegaan van de veronderstelling dat 50% van de Wajongers en 50% Wwb-ers en tweederde Wsw-ers werk8 in een reguliere omgeving zoeken, dan betekent dat het werkzoekend deel van de doelgroep WnV9 ca. 1.200 mensen bedraagt. Het percentage WnV-werkzoekenden bedraagt dus 10% in relatie tot de werkgelegenheid in de regio; de omvang van de totale beroepsbevolking bedraagt immers 11.630 personen (=> 12 uur). Dat komt overeen met gemiddeld 0,33 fte per vestiging (op een totaal van 3.535 bedrijfsvestigingen). Gemiddeld zal dus één op de drie bedrijven / vestigingen iemand uit deze doelgroep een arbeidscontract moeten aanbieden.
8 9
Dit wordt de participatiegraad genoemd Met WnV wordt hier bedoeld de combinatie van Wajong, Wwb en Wsw
21/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
De functie werkleeromgeving is om deze groep – indien nodig- te ondersteunen naar regulier werk. De benodigde inzet hangt – vanzelfsprekend – af van de mate waarin de burgers uit de doelgroepen die ondersteuning nodig hebben. Dat is en blijft bijna niet in te schatten. Indien voor 2/3e van de andere helft van de Wwb-ers en de overige 1/3e van de Wsw activering, werken en leren en beschermd werk georganiseerd moet worden, betekent dat, dat er een permanente sociaal-publieke infrastructuur nodig is voor ca. 350-400 mensen. Conclusie In de regio van BMWE is een sociaal publieke infrastructuur nodig van een werkleeren een participatieleeromgeving in de orde van grootte van ca. 400 werkleerplaatsen (een derde van de werkzoekenden), van ca. 150-200 plaatsen voor beschut werken en ca. 200 participatieplekken. Het momentum van de invoering Wet Werken naar Vermogen en de herstructurering van de Wsw vindt plaats in een recessie. Het hoogste werkloosheidspercentage van Nederland is in de provincie Groningen.
4.5
Eén werkgeversbenadering Werkgevers zijn onze vanzelfsprekende samenwerkingspartners en die vanzelfsprekendheid zal in de toekomst moeten toenemen. Evenals bij klanten/werkzoekenden is het noodzakelijk om klanten/werkgevers goed te (leren) kennen. Niet alle werkgevers hebben hetzelfde belang en kunnen hetzelfde betekenen voor de klanten/werkzoekenden. Voor snel plaatsbare klanten is het uitzendwezen een goede mogelijkheid. Het is noodzakelijk deze mogelijkheid volledig te benutten. De kunst van de werkgeversbenadering is om het gezamenlijke belang te vinden en in te vullen. Daarnaast zijn er maatschappelijk verantwoorde ondernemers die naast hun werkgeverschap nog een ander belang nastreven. We zoeken de werkgevers zoveel mogelijk op. De gemeenten als werkgever staan voor de uitdaging om meer de rol te vervullen van maatschappelijk verantwoorde ondernemer en daarmee inhoud te geven aan de voorbeeldfunctie. We willen werkgevers in ons werkgebied vanuit één gezamenlijk punt bedienen, zodat ze niet geconfronteerd worden met verschillende contacten en voorstellen. Zoals in de paragraaf 3.3 is beschreven stopt de arbeidsmarkt niet bij de BMWEgemeentegrenzen. Voor de oostzijde van ons gebied ligt samenwerking op het terrein van werkgeversbenadering met de DAL-gemeenten voor de hand. Voor de zuidzijde van ons gebied is dit de stad Groningen en het Westerkwartier. In die gezamenlijkheid willen we ook toe naar één matchingssysteem voor werkzoekenden en werkgevers. De dienstverlening aan werkgevers dient eenduidig
22/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
te zijn, waarbij het van groot belang wordt geacht werkgevers te faciliteren: te ontzorgen van administratieve lasten en een beperktere inzet op begeleiding van de deelnemer. 4.6
Inkoop- en aanbestedingsbeleid In het licht van het streven meer sw-ers te laten werken bij reguliere bedrijven, van de economische recessie en de regionale context, zullen extra maatregelen nodig zijn om werkgevers ‘te verleiden’ meer sw-ers en wnv-ers10 in dienst te nemen. Een belangrijk instrument daarbij is het hanteren van social return of investments bij het inkoop- en aanbestedingsbeleid. BMWE gaan bij de inkoop van diensten in de private sector een paragraaf opnemen met eisen omtrent het inzetten van sw-ers, wnv-ers, jongeren etc. uit de vier gemeenten bij het uitvoeren van de werkzaamheden.
10
sw-ers: mensen die binnen de huidige Wsw vallen. Wnv-ers mensen die in de toekomst binnen de regeling Werk naar Vermogen vallen.
23/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Hoofdstuk 5 Werkleeromgeving 5.1
Inleiding De visie van BMWE ten aanzien van Werken naar vermogen en de herstructurering van de Wsw is een integrale benadering van het vraagstuk. In dit hoofdstuk wordt dan ook een werkleeromgeving voor Noord-Groningen geschetst die bedoeld is voor alle doelgroepen.
5.2
Dienstverleningsconcept werkleeromgeving In hoofdlijn ziet de werkleeromgeving er in de toekomst als volgt uit. Geredeneerd vanuit het perspectief van de burger (incl. sw-er) komt hij11 als eerste in contact met de functionaliteit waarin inkomen en zorg en individuele begeleiding wordt aangeboden (‘Poort’). Indien betrokkene een korte afstand heeft naar de arbeidsmarkt12 kan hij met minimale ondersteuning zelf werk zoeken en vinden op de arbeidsmarkt. We spreken hier over bemiddeling. Indien de werkzoekende burger een grotere afstand tot de arbeidsmarkt heeft, wordt hij vanuit de ‘Poort’ geleid naar de werkleeromgeving. Binnen de ‘Poort’ worden uitkeringen verstrekt, de verbinding gelegd met zorg en welzijn en de activiteiten op het terrein leefbaarheid (activering en beschut werken)13. De medewerkers verzorgen de diagnose, het trajectplan en plaatsen van de burger via de gezamenlijke werkleeromgeving op een werkleerplaats. Tijdens het opdoen van de werkervaring hebben zij de regie en de ‘eindverantwoordelijkheid’ voor de ontwikkeling en re-integratie van de hun toegewezen burger/klant.
5.3
Instrumenten Meer samenwerken De activiteiten die in de werkleeromgeving worden uitgevoerd, dragen bij aan een betere werking van de arbeidsmarkt en er zullen meer plaatsingen in vacatures worden gerealiseerd. Verder kunnen de werkzaamheden in de werkleeromgeving ten goede komen aan de leefbaarheid in de dorpen en wijken (participatie)14. BMWE willen de komende jaren toewerken naar één gezamenlijke uitvoeringsorganisatie op het gebied van Werk en Inkomen. In die organisatie worden dan de taken uitgevoerd die nu door de gemeenten zelf worden uitgevoerd en taken die nu
11
Hij of zij: we spreken over hij Schema Sociaal Publieke Infrastructuur, paragraaf 2.2 13 Hoofdstuk 6 Participatieleeromgeving: Soms hanteren we ook het begrip participatieleeromgeving om onderscheid te maken in ons schema tussen werkleeromgeving en participatie, activeringsactiviteiten voor burgers die een hele grote afstand hebben tot de arbeidsmarkt 14 Zie paragraaf 2.3 12
24/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
zijn opgedragen aan uitvoeringsorganisaties, zoals het Werkplein NoordwestGroningen en Ability15. Eén van de eerste stappen die daarin gezet worden, is het opzetten van een gezamenlijke werkleeromgeving van het Werkplein en Ability. Daarbij worden de krachten gebundeld om werkzoekenden ‘naar vermogen’ toe te leiden naar de reguliere arbeidsmarkt.
Ontwikkelingen tot nu toe Al enige tijd hebben BMWE als beleid dat werkzoekenden vanaf ‘dag één’ actief zijn om aan het werk te komen. Aan de ene kant wordt zelfredzame werkzoekenden enige tijd de gelegenheid gegeven om zelf aan de slag te komen: aan de andere kant wordt van niet-zelfredzame werkzoekenden verwacht dat zij direct aan de slag gaan om arbeidsritme en werkervaring op te doen en om zich beter te kwalificeren voor de arbeidsmarkt. Het opdoen van werkervaring gebeurt bij voorkeur op werkplekken bij werkgevers en, als dat niet direct lukt, op werkgelegenheidsprojecten (bijvoorbeeld in de winkel in Sauwerd, de sloepenloods in Zoutkamp of de kringloopwinkel in Winsum) en het werkleerbedrijf Ability. De huidige sw-ers doen hun werkervaringen op binnen het werkleerbedrijf. Voordelen van deze aanpak zijn: • Een goede poortwachtersfunctie. De zelfredzaamheid wordt geprikkeld en sommige aanvragers zien dan ook van een uitkering af als blijkt dat ze daarvoor een tegenprestatie moeten leveren. • De werkzoekende komt in een werksituatie terecht waarin hij kan laten zien over welke inzet, vaardigheden en competenties hij beschikt • De lijn tussen de werkzoekende en de georganiseerde ondersteuning (de werkcoach en de werkgeverscontacten) wordt bekort. • Het werkleerbedrijf biedt sw-ers en andere doelgroepen de mogelijkheid te (leren) werken en hun competenties (verder) te ontwikkelen.
Onderwijs BMWE streven naar een hechte samenwerking met de onderwijsinstellingen. Goed onderwijs is een belangrijke maatregel om te voorkomen dat jongeren een beroep moeten doen op de Wet Werken naar Vermogen. Een goede startkwalificatie is essentieel. Het beleid is er opgericht burgers binnen het onderwijs die startkwalificatie te laten behalen. Het Rijk bezuinigt namelijk op de fiscale mogelijkheid om binnen een bedrijf een startkwalificatie te halen. De Wet Vermindering Afdrachten wordt voor bijna de hele doelgroep in de Wsw afgeschaft. De ambitie van BMWE is om met onderwijsinstellingen afspraken te maken over het toerusten van jongeren met een adequate startkwalificatie.
15
Op één uitvoeringsorganisatie komen we later terug.
25/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Toegangstoets en loondispensatie De toegang tot Wsw Beschut werken of de doelgroep Wnv16 wordt vastgesteld (geïndiceerd) door een van de gemeente onafhankelijke organisatie. In de memorie op het wetsontwerp Werken naar vermogen wordt dit aangeduid als de Toegangstoets. Indien een burger is toegelaten tot de regeling Wet werken naar vermogen (Wwnv) wordt de hoogte van het te ontvangen loon van de werkgever en de aanvulling vanuit de bijstand bepaald door de hoogte van de loonwaarde. De hoogte van de loonwaarde wordt bepaald door de mate van de productiviteit en inzetbaarheid van de betrokkene en wordt vastgesteld aan de hand van een vastgestelde (erkende) methodiek17. Tijdens proefplaatsingen kan de productiviteit van de medewerker worden vastgesteld. Ability werkt samen met een externe arbeidsdeskundige die al loonwaarden meet. Daarin zal in de toekomst verder geïnvesteerd worden. Ten behoeve van een eenduidige aanpak voor het plaatsen van sw-ers en wnv-ers zullen we investeren in een zelfde methodiek voor het bepalen van de tarieven voor detacheren als het bepalen van de loonwaarden. Essentieel is dat het voor de werkgever geen verschil maakt uit welke regeling de beoogde medewerker komt. Tegelijkertijd voorkomt het verdringing van regelingen. Bij het aannemen mag het alleen gaan over de medewerker, zijn capaciteiten en de daaraan verbonden kosten. Het UWV heeft veel kennis en ervaring op het terrein van indiceren en sociaal medische begeleiding. BMWE streven naar een samenwerking waarin die kennis en ervaring optimaal worden aangewend.
Methodiek Belangrijk bij aanvang van het dienstverleningstraject is een goede diagnose van de werkzoekende en vaststelling van zijn of haar beperkingen om aan het werk te komen. Bij Ability is daarvoor een aanpak ontwikkeld, waarbij de verschillende modules van het instrument Dariuz worden ingezet. Met behulp van de diagnosemodule, gevolgd door een oriëntatieperiode waarin de werkzoekende werkt op een werkervaringsplek, worden competenties in kaart gebracht, gemeten door middel van de assessmentmodule, indien nodig verder ontwikkeld en kan de loonwaarde worden bepaald. Dat laatste is vooral van belang als de Wet Werken naar vermogen wordt uitgevoerd. De bij Ability opgedane kennis en ervaring op het gebied van diagnosticeren en het werken met assessments willen we verbreden en in de gezamenlijke werkleeromgeving gemeengoed maken van alle Werkpleinmedewerkers.
Inzet begeleiding De consulenten van Ability en de werkcoaches van het Werkplein worden verantwoordelijk voor de ondersteuning van alle werkzoekenden die niet direct te 16
Ministerie SZW spreekt over doelgroep loondispensatie Memorie van Toelichting wetsontwerp Werken naar vermogen, blz. 19: De gemeente dient een loonwaarde te (laten) meten met een beschreven methode die voldoet aan de vastgestelde definitie Het betalen naar loonwaarde noemt het Wetsvoorstel: loondispensatie voor de werkgever. 17
26/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
bemiddelen zijn en die met ondersteuning moeten worden toegeleid naar (betaald) werk. BMWE en Ability stellen daarvoor hun werkcoaches en consulenten beschikbaar. Daartoe worden aanvullende aanpakken ontwikkeld zoals activeringsprogramma’s, sollicitatieactiviteiten, trainingen en workshops. De betrokken medewerkers bemiddelen ook actief in werkleer-, dan wel participatie(leer)plekken. In het kader van de integrale visie wordt de begeleiding van andere doelgroepen en/of ondersteuning bij zorg- en welzijnsvraagstukken gekoppeld aan deze activiteiten. Dit wordt hier verder niet uitgewerkt. Pilot Noordwest Werkt Best. Ter voorbereiding van de introductie van de Wet werken naar vermogen en het stimuleren van de beweging van binnen naar buiten van sw-ers hebben het Werkplein Noord-Groningen en Ability het project “Noordwest Werkt Best” gestart. Deze pilot wordt beschouwd als voorloper van de beoogde samenwerking. Wat het project onderscheidt van eerdere projecten is de vergaande samenwerking op het gebied van de trajectbegeleiding van de werkcoaches van het Werkplein en de trajectconsulenten van Ability. Concreet houdt dat in dat de werkcoaches van het Werkplein de regie houden over het traject van de werkzoekende en tevens een deel (of de gehele) trajectbegeleiding uitvoeren. Bij Ability is een ruimte ingericht (evenknie fysieke Werkplein in Winsum), waar eveneens in samenwerking tussen werkcoaches en trajectconsulenten trainingen en workshops worden gegeven (altijd gericht op het vergroten van de uitstroommogelijk-heden van de werkzoekenden en sw-ers). De doelgroepen zijn in eerste instantie wwb-ers en sw-ers. Alle deelnemers werken maximaal 32 uur per week bij Ability (maar dat kan ook buiten Ability plaatsvinden) en één dag of dagdeel wordt ingevuld met andersoortige activiteiten. Het Werkplein bij Ability bereidt sw-ers voor op plaatsing naar ‘buiten’, c.q. naar een externe werkplek. Dat laatste kan plaatsvinden in de vorm van detachering, begeleid werken of uitstroom naar een reguliere vacature. Ook deze activiteit wordt beschouwd als een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Medewerkers van Ability maken mede om die reden ook deel uit van het werkgeversteam Noord-Groningen.
5.4
Streefbeeld participatieleeromgeving De participatieleeromgeving past volledig in de omschreven werkleeromgeving. Het verschil is dat de doelgroepen anders zijn. Het gaat nu over de burgers die niet binnen twee jaar of helemaal niet meer op de arbeidsmarkt terecht kunnen en mensen die geïndiceerd zijn voor Wsw-Beschut werken18. Via de ‘Poort’ met bijbehorende dienstverlening wordt de wwb-er en bsw-er naar de sociaal publieke infrastructuur toegeleid: in het ene geval naar Beschut Werken, in het andere geval naar activeringstrajecten in de sfeer van zorg en welzijn en de activiteiten op het terrein leefbaarheid (activering en Beschut Werken).
18
Een onafhankelijke organisatie verricht de toegangstoets voor Wsw-Beschut werken. Mensen die
werkzaam zijn in Wsw-Beschut werken noemen we bsw-er.
27/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Indien iemand een indicatie heeft, komt hij op de wachtlijst voor Beschut Werken. De wet bepaalt dat er één bsw-er een plek krijgt toegewezen, indien drie sw-ers daadwerkelijk uit het systeem uitstromen. In de periode 2012-2019 stromen 97 fte sw-ers uit. In dezelfde periode is dus ruimte voor een instroom van ongeveer 30 fte burgers die geïndiceerd zijn voor Beschut Werken. In het publieke domein, wordt een aparte entiteit c.q. bedrijf Beschut Werken - gecombineerd met huidige afdelingen - ingericht. Ook de activeringsactiviteiten kunnen in een mix van privaat, publiek en publiekprivaat georganiseerd worden.
5.5
Afsluiting We hebben in deze paragraaf een werkleeromgeving, inclusief participatieleeromgeving beschreven die past in deze regio, die inspeelt op de herstructurering van de Wsw en op de uitvoering van de Wet werken naar vermogen. We zijn er van overtuigd dat er op korte termijn onvoldoende opnamecapaciteit is voor sw-ers bij particuliere bedrijven. Daarom brengen we de activiteiten dichter bij de markt met de mogelijkheid ze te privatiseren. De besluitvorming daarover vindt op termijn plaats. Belangrijk daarbij is of de werkzaamheden worden gezien als een kernactiviteit voor het publieke domein en of er vanuit de markt vraag naar is. Door onze keuze voor een gecontroleerde en gefaseerde herstructurering beperken we de financiële risico’s. Een schoksgewijze aanpak past niet in de visie van Werk aan de Winkel. Die aanpak zou grote financiële inspanningen in een kort tijdsbestek van de deelnemende BMWE-gemeenten vragen en brengt voor deze gemeenten zeer grote financiële risico’s met zich mee. Voor het sw-bedrijf Ability en de sw-ers betekent het geschetste model een forse herstructurering.
28/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Hoofdstuk 6 Uitvoeringsorganisatie 6.1
Inleiding In het visiedocument van BMWE ‘Werk aan de Winkel’ geven we aan dat een goede uitvoering van de dienstverlening aan onze burgers vraagt om bundeling van krachten. Het uitgangspunt is alles gezamenlijk met de vier gemeenten uit te voeren, daar waar het kan. In dat document gaat het in ieder geval om de volgende wetten/taken: 1. 2. 3. 4.
Wet Werken naar Vermogen Wet Werk en Bijstand Wet Sociale Werkvoorziening Re-integratie Wajong
5. 6. 7. 8.
Wet inburgering Wet op de Kinderopvang Wet Maatschappelijke Ondersteuning Leerplicht en RMC (incl. Vsv)
Nogmaals, dit deelplan Werkleeromgeving, is dus toegespitst op de terreinen 1,2, 3 en 4. BMWE kiezen er voor deze taken samen uit te voeren in één uitvoeringsorganisatie. 6.2
Domeinen werkleeromgeving We onderscheiden private werkleerplaatsen, werkleerplaatsen in het publieke domein en plaatsen in een publiekprivate samenwerking (pps). Deze vormen duiden we aan met de sociale publieke infrastructuur. Indien mogelijk worden mensen eerst geplaatst in het private domein, pas daarna in het publieke domein of binnen een pps. Op basis van de analyse in paragraaf 3.4 verwachten wij dat het doel om 1.200 wnv- en sw-ers te plaatsen bij reguliere werkgevers in onze en aanliggende regio een (te) ambitieuze doelstelling is, omdat die werkgelegenheid er gewoonweg niet is. Met extra inspanningen zullen er ongetwijfeld -mede in het licht van de demografische ontwikkeling - meer mensen kunnen werken bij reguliere werkgevers, maar we verwachten niet dat de arbeidsmarkt allen kan opnemen. Daarnaast zal er een infrastructuur nodig zijn voor beschut werk van de Wsw en participatie-leerplekken voor mensen die niet of nauwelijks de stap naar de arbeidsmarkt kunnen maken. Dat leidt er toe dat herstructureringsmodellen waarin sprake is van radicale afbouw van de publieke infrastructuur hier geen oplossing bieden. De ‘weg’ voor dit gebied is die van een gecontroleerde en gefaseerde transitie, richting reguliere arbeidsmarkt.
29/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
De sociale publieke infrastructuur in BMWE ziet er in hoofdlijnen dan ook als volgt uit: • Het is een mix aan activiteiten die plaatsvindt in alle drie domeinen, waarin werkleerplekken worden aangeboden en de begeleiding van de wnv-ers en sw-ers via dezelfde methodiek plaatsvindt. Wnv-ers en sw-ers worden van daaruit geleid naar ‘reguliere plekken met loondispensatie’ of detacheringsplekken. • Het publieke domein van de werkleerplekken wordt zo dicht mogelijk bij de private markt georganiseerd. Dat wil zeggen dat de huidige activiteiten van Ability of projecten van gemeenten zoveel mogelijk functioneren als reguliere bedrijven. In dergelijke bedrijven wordt beoogd de overstap naar de reguliere markt te verkleinen of, indien de arbeidsmarkt betrokkenen niet kan/wil op nemen, zo regulier mogelijk werk te bieden. • De intentie is om de activiteiten/bedrijven zo marktconform mogelijk te laten functioneren, om het voor private bedrijven aantrekkelijk te maken om die activiteit over te nemen en de medewerkers een arbeidsplaats aan te bieden. • De pps is een tussenvorm. Een pps kan ons inziens in twee modellen vorm en inhoud krijgen. We denken daarbij aan een samenwerkingscontract (voorbeeld Ability schoonmaak heeft als partner Asito, contracten per opdracht) of een joint-venture. De pps kan ook een permanente samenwerkingsvorm zijn. In de mix van werkleerplekken is ook plaats voor de private ondernemingen en stichtingen. In de regio zijn voorbeelden van publiek-private werkgelegen-heidsprojecten die goed passen in de sociale publieke infrastructuur. Zo werken in een werkleerproject 25 sw-ers/wwb-ers via het beveiligingsbedrijf Trigion bij RWE/Essent. Voordeel • Het voordeel van dit model is dat de publieke infrastructuur al naar gelang de opnamecapaciteit van de arbeidsmarkt kan krimpen of tijdelijk groeien. In feite fungeert het als een harmonicamodel. In de regio is naar onze overtuiging op korte en middellange termijn onvoldoende structurele capaciteit in de arbeidsmarkt voor sw-ers en wnv-ers. Door het publieke domein marktconform te organiseren is de individuele stap van de medewerker, maar ook de hele overstap van de activiteit naar de markt, kleiner. • De overheid voldoet aan haar zorgplicht voor de huidige sw-ers, namelijk het bieden van werk. • In dit model is het ook makkelijker de te onderscheiden activiteiten, bedrijven indien nodig te sluiten of aan te passen.
Nadeel • De overheid organiseert nog steeds economische activiteiten (werkleerplekken) voor wnv-ers en sw-ers. • De overheid draagt voor de economische activiteit financiële risico’s.
30/66
WERK AAN DE WINKEL
6.3
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Eén uitvoeringsorganisatie De werkwijze van de werkleer- en participatieomgeving vereist bundeling van krachten. Het gaat om grote aantallen burgers, met verschillende achtergronden met behalve de behoefte aan ondersteuning op maat naar regulier werk of participatie ook om begeleiding in de zorg en welzijn sfeer. De opgave voor de individuele gemeente is te groot om alleen op te lossen. De oplossing ligt in de samenwerking en dat geldt ook voor de uitvoering. Qua schaalgrootte en de huidige samenwerkingsverbanden ligt samenwerking tussen de vier gemeenten Bedum, De Marne, Winsum en Eemsmond (BMWE) voor de hand. BMWE werken samen in de uitvoering rondom Sociale Zaken en Werk via het Werkplein voor Noord-Groningen en in de uitvoering van de Sociale Werkvoorziening en werkleertrajecten voor wwb-ers via het werkleerbedrijf Ability. Vanwege effectiviteit, efficiency en bestuurbaarheid is gekozen voor één uitvoeringsorganisatie voor het bundelen van het publieke domein van ‘Poort’ en werkleeromgeving. Er komt dus één organisatie op het terrein van werk en inkomen.
6.4
Contouren uitvoeringsorganisatie Werk en Inkomen De BMWE organisatie Werk en Inkomen19 is een samenvoeging van de afdelingen Sociale zaken van de vier gemeenten en Ability. Dat betekent dat de betrokken afdelingen en Ability niet langer in hun huidige vorm zullen voortbestaan. BMWE-WI organiseert de uitvoering zo dicht mogelijk bij de klant. De begeleiding van de klant zal niet alleen vanuit een loket geschieden, maar ook bij de werkleerplekken. De consulenten/werkcoaches van het huidige Ability en de afdeling SozaWe worden gebundeld in één team. Ook de werkgeversbenadering vindt in principe plaats vanuit één team. Bij de uitwerking van de contouren zal worden afgestemd of de werkgeversbenadering voor sommige branches vanuit het werkgeversteam of vanuit het werkleerbedrijf plaatsvindt. Te denken valt aan die branches waarin de werkleerorganisatie een nauwere verbinding met de klant/werkgever heeft en kan kiezen tussen uitvoering van het werk of detachering. Inrichting De inrichting van BMWE-WI wordt hier op hoofdlijnen beschreven. In het kader van de aanvraag herstructureringsfaciliteit willen BMWE aangeven wat de visie op hoofdlijn is qua uitvoeringsorganisatie. Veel zaken zullen in de loop der tijd nader ingevuld moeten worden. We noemen er enkele: • De verhouding beleidsregie, uitvoeringsbeleid en uitvoering. In het visie document Werk aan de Winkel worden hierover uitspraken gedaan. In hoofdstuk 6 is die tekst integraal overgenomen. Kern is: beleidsregie is het domein van de gemeente. Zij bepalen of er op dit terrein wordt samengewerkt en hoe. Uitgangspunt is dat dit niet behoort tot het takenpakket van BMWE-WI. 19
Verder aangeduid als BMWE-WI
31/66
WERK AAN DE WINKEL
•
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
De structuur en inrichting van de uitvoeringsorganisatie wordt in de loop van het proces ingevuld.
In hoofdlijn is BMWE-WI een maatschappelijke organisatie in de vorm van een openbaar lichaam. Dat wil zeggen dat de gezamenlijke ondersteunende activiteiten van de uitvoering zoveel mogelijk centraal worden georganiseerd en de directe activiteiten zo dicht mogelijk bij de burger en de markt. De werkleeromgeving krijgt binnen BMWE-WI vorm door de verschillende productmarktleercombinaties (pmlc’s) in aparte entiteiten te organiseren. We onderscheiden dan op hoofdlijn een eenheid voor intake, begeleiding (teams Sozawe en Ability in één team), werkgeversbenadering20 en inkomen (‘Poort’) en een aantal apart gepositioneerde werkleerbedrijven. De werkleerbedrijven bedienen verschillen productmarktcombinaties. We denken bijvoorbeeld aan een catering bedrijf, schoonmaak, post-logistiek, constructiebedrijf, een bedrijf voor ruimtelijke diensten etc.21. Hoe de bedrijfsvoering effectief en efficiënt wordt ingevuld maakt deel uit van het herstructureringsproces. De werkleerbedrijven werken zoveel mogelijk samen met marktpartijen. Binnen BMWE-WI is het eigendom in publieke handen. Op termijn bestaat de kans dat een aantal – zoals al eerder beschreven –overgaan in deels of volledig – privaat eigendom. Hierover zal op termijn besluitvorming plaats vinden. De “Poort’ is een kerntaak en zal altijd in het publieke domein blijven. BMWE-WI is vanuit de Wet Werken naar vermogen belast met de uitvoering van Wsw-Beschut werken. Dit is een kerntaak van de organisatie. Beschut werken wordt ook in een bedrijfsvorm binnen het openbaar lichaam georganiseerd. Doelstelling is om daarbij samen te werken met een zorginstelling die werkzaam is in de regio. BMWE-WI zoekt voor het onderdeel activering zoveel mogelijk samenwerking met regionale organisaties. Op het niveau van individuele gemeenten kan en wil BMWE-WI samenwerken op het terrein van Zorg, Wmo etc.
6.5
Inkoop bij BMWE-WI In paragraaf 3.5. hebben we aangegeven dat BMWE sociale paragrafen gaan introduceren in hun inkoop- en aanbestedingsbeleid. Een vergelijkbaar beleid is ook nodig bij het inkopen van activiteiten van BMWE-WI. Het aloude begrip ‘beter financieren door de voordeur dan door de achterdeur’ geldt ook bij deze organisatie.
20
Bij de uitwerking zal worden onderzocht of de werkgeversbenadering ook voor sommige branches vanuit het werkleerbedrijf plaats vindt. Bijvoorbeeld bij hoveniers. 21 Dit zijn voorbeelden: bij de uitvoering wordt een en ander ingevuld.
32/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Daar zijn twee redenen voor: • BMWE-WI is een op afstand staande uitvoeringsorganisatie van BMWE. Door het exploiteren van deze maatschappelijke organisatie voldoen de gemeenten aan de uitdaging om zelf mensen uit de Wsw en uit de Wet Werken naar vermogen in dienst te hebben. Daarmee bouwen BMWE aan het fundament om aan de private partijen extra inspanningen te vragen. • Bovendien wordt door inkoop bij BMWE-WI de exploitatie positief beïnvloed. Een te ontwikkelen bonus malus regeling maakt het voor BMWE mogelijk de financiële effecten in beeld te krijgen en te hanteren als sturingsinstrument voor de ambtelijke organisatie.
6.6
Bovenregionale samenwerking De huidige sw-bedrijven Ability, Fivelingo, TBR, NEF en Novatec werken samen binnen MultiNoord. Voor de toekomst kiezen wij er nadrukkelijk voor om daar waar mogelijk en gewenst samenwerking te versterken. We denken daarbij bijvoorbeeld aan: • het specialiseren in bepaalde product-markt combinaties, het gezamenlijk ontwikkelen van nieuwe activiteiten • Inkoop • Back-office activiteiten We werken ook nadrukkelijk samen met de andere collega-bedrijven in het Noorden. In de toekomst willen we dat voortzetten en waar mogelijk intensiveren.
33/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Hoofdstuk 7 Bestuurlijke aansturing 7.1
Inleiding Voor de vormgeving van BMWE-WI en het aansturen en bewaken van het herstructureringsplan Wsw door de vier gemeenten is de verbinding tussen de gemeentebestuurders en de uitvoeringsorganisatie erg belangrijk. We zullen dit onderwerp op hoofdlijn bespreken omdat de visieontwikkeling hierover nog in beweging is.
7.2
Eén Beleidsregie22 Het strategisch beleid/regie hoort thuis bij de gemeenten. In het strategisch beleid worden de uitgangspunten en kaders bepaald voor de uitvoeringsorganisatie en het uitvoeringsbeleid. Uitvoeringsbeleid is een nadere precisering en invulling van het strategisch beleid. Met het vaststellen van het visiedocument ‘Werk aan de Winkel’ bij de vier gemeenten zijn de kaders van het strategisch beleid bepaald. Kaders voor het uitvoeringsbeleid: - Wij kennen onze klanten en anders zorgen wij ervoor dat we ze leren kennen. Dit geldt voor al onze klanten (werkgevers, werkzoekenden en zorgklanten). - Eigen verantwoordelijkheid klant: alles wat klant zelf kan, doet hij zelf en daarin stimuleren wij de klant. - Van klanten wordt een tegenprestatie verwacht voor de geleverde uitkering - Er wordt ingezet op preventie en handhaving - Klanten die het nodig hebben, worden gefaciliteerd om deel te blijven nemen aan de samenleving. Kaders voor de gezamenlijke uitvoering zijn: - Duidelijke en eenduidige spelregels voor alle klanten - Eén dienstverleningsmodel voor alle klanten - Integrale samenwerking met ketenpartners - Uitvoering binnen budgetten/begroting Kaders voor gemeenten/opdrachtgevers: - Gemeenten hebben een voorbeeldfunctie (als werkgever voor doelgroepen, bij inbesteding werk en bij het opnemen van een social returnparagraaf in aanbestedingstrajecten) - Gemeenten geven rugdekking aan de uitvoering (als conform afspraken wordt uitgevoerd) - Direct werk organiseren, dan wel werk bieden in de vormen van opdrachten en/of outsourcing van taken. 22
Deze paragraaf maakt integraal onderdeel uit van het visie document ‘Werk aan de Winkel’.
34/66
WERK AAN DE WINKEL
7.3
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Eén uitvoeringsbeleid Op basis van de vastgestelde beleidskaders wordt met BMWE-WI bijvoorbeeld een dienstverleningsovereenkomst (dvo) (of meerdere dvo’s) gesloten, waarin afspraken staan over doelstellingen, middelen en wijze van verantwoording. In een dvo staan ook afspraken over de verbinding tussen uitvoering van een deelactiviteit en politieke bestuurder van het betreffende beleidsterrein.
35/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Hoofdstuk 8 Bestaande situatie Ability 8.1
Inleiding In dit hoofdstuk geven we een toelichting op het huidige Ability en de ontwikkelingen van het afgelopen jaar. Er wordt hier niet ingegaan op beleidsmaatregelen in het kader van de transities en de herstructureringsfaciliteit.
8.2
Algemeen Het werkleerbedrijf Ability is een maatschappelijke organisatie waarvan de gemeenten Bedum, Eemsmond, De Marne en Winsum eigenaar zijn en die werkt voor en samen met private bedrijven en de betrokken gemeenten. Ability creëert werkgelegenheid in de regio. Circa driekwart van de omzet is afkomstig uit de private sector, daarvan komt ca. 75% van buiten de regio. Ongeveer 56% van de omzet van het huidige Ability is afkomstig van private bedrijven buiten de regio. Dat komt neer op ongeveer 200 sw-banen. Het betreft hier zowel productie- als detacheringsopdrachten. Ability voert de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) voor de vier gemeenten uit en streeft er naar dé ketenpartner te zijn van die vier gemeenten op het terrein van sociale zekerheid en re-integratie en de uitvoering van andere (overheids)taken. In lijn met de beleidsnotitie van de vier gemeenteraden ‘Van visie naar uitvoering’ en het rapport ‘Aan de slag met het werkleerbedrijf Ability’ heeft Ability in 2010 het fundament voor een breed Werkleerbedrijf gelegd. In 2011 is een vervolg gegeven aan deze koers, maar de implementatie is wel vertraagd. De bezuiniging op rijkssubsidie van de Wsw heeft geleid tot een aangepaste begroting die door het Algemeen Bestuur is vastgesteld op 23 juni 2011. Die begroting is tot stand gekomen door hogere omzetprognoses voor de sectoren Groen en Techniek en een programma van kostenbesparingen. Zo is er onder meer bezuinigd op de formatie, waaronder op begeleiding. De effecten zijn in de organisatie merkbaar: de implementatie van het leerbedrijf is vertraagd en de begeleiding op de werkvloer staat onder zware druk. Qua werken is de aandacht onverminderd op de Industriële sectoren en Groen gericht geweest. In de loop van 2010 is een nieuwe sector Middelen en Diensten opgericht. Deze laatste sector verenigt alle dienstverleningsactiviteiten van Ability. Daarmee wordt rechtgedaan aan de focus op de nieuwe strategie onder het motto: dienstverlening biedt nieuwe kansen voor leren en dienstverlening stimuleert beweging (dus ook naar buiten).
36/66
WERK AAN DE WINKEL
8.3
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Bedrijfsvoering Sector Trajecten De sector Trajecten heeft de afgelopen jaren gefunctioneerd als de motor van de verandering naar Werkleerbedrijf. Naast de P&O functie, is de sector het kenniscentrum voor de ontwikkelingsmethodiek en de begeleiding en werkt samen met de afdelingen Sociale Zaken van BMWE (Werkplein Noord-Groningen). De methodiek van competentiemanagement - met behulp van Dariuz en Werkplekis inzetbaar voor alle mensen die niet zelfstandig een reguliere baan op de arbeidsmarkt kunnen verwerven en voor de on- en laaggeschoolde medewerkers met een reguliere baan. De methodiek is dus goed inzetbaar voor een regeling aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Bij nieuwe sw-medewerkers wordt bij in dienst treden een diagnose afgenomen. Daarmee wordt een goed beeld verkregen van de persoonlijke omstandigheden op de belangrijkste leefgebieden en kan een trajectplan worden gemaakt. Daarin staat de ontwikkeling van de medewerker op de belangrijkste competenties in werk centraal. Door middel van assessments wordt dit gemeten en kan het plan zo nodig worden bijgesteld. Inzicht in competenties draagt tevens bij aan een goede match met vacatures bij reguliere bedrijven. In 2011 zijn naast nieuwe instroom ook medewerkers ‘in traject genomen’ die het minimumloon verdienen en medewerkers die het meeste perspectief hebben op detacheren. Dit is gekoppeld aan de eisen van de CAO voor de Wsw. Er wordt naar gestreefd om in drie à vier jaar alle sw-medewerkers in traject te nemen. Iedereen krijgt een trajectplan dat fungeert als een Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP) nieuwe stijl. De kengetallen voor 2011 – uitgedrukt in aantallen - geven het volgende beeld: aanmeldingen
afsluitingen
Trajecten voor medewerkers Ability
118
26
Diagnoses klanten gemeenten / UWV
18
32
Trajecten klanten gemeenten / UWV
71
60
Sector Techniek De sector Techniek bestaat uit de afdelingen: Metaal, Spuiterij/Montage, Stoffeerderij/Atelier en Hout. Voor 2011 was in de begroting een stijging van omzet en toegevoegde waarde voor de sector voorzien. Het eindresultaat heeft daar ruimschoots aan voldaan. De kracht van de beide industriële sectoren is de langdurige klant-leverancier/partner relaties. De afdeling Stoffeerderij/Atelier staat al jaren onder druk. In 2011 heeft deze afdeling toch enkele nieuwe klanten gekregen. In 2012-2013 zal worden gekeken of
37/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
de werksoort overeind wordt gehouden23. De afdeling Hout functioneerde naar verwachting. De sectoren Techniek werkt nauw samen met de sector Assemblage. Ze zijn qua activiteiten sterk verbonden. Veel producten bestaan uit onderdelen van metaal en hout. De bij de sector Techniek gemaakte componenten worden geassembleerd bij de sector Assemblage. Tezamen biedt deze verbondenheid variatie aan werk en ontwikkelingsmogelijkheden voor sw-medewerkers.
Sector Assemblage De sector Assemblage bestaat uit de afdelingen Verpakkingen, Assemblage en Magazijn. Evenals in 2010 was de economische recessie duidelijk merkbaar. De afdeling Verpakkingen heeft zwaar te leiden onder de marktontwikkelingen. De verpakkingsmarkt is een verdringingsmarkt. Alle sw-bedrijven zijn daarin actief en er is te weinig vraag. Dat betekent werk tegen een lagere prijs. In de cijfers komt dit ook tot uitdrukking door een lagere omzet en toegevoegde waarde. Positief feit is dat de hoeveelheid werk dusdanig was, dat de medewerkers dit jaar toch weinig stil hebben gezeten en iedereen aan het werk kon. Verder is de formatie van de afdeling teruggebracht met ongeveer 8 fte. Sector Groen De sector voert alle voorkomende werkzaamheden binnen de groenbranche uit, waarbij onderhoud openbaar groen één van de belangrijkste taken is. Verder verricht Ability ook werkzaamheden voor het omvormen van beplantingsvakken, diverse kap- en snoeiwerkzaamheden, groot onderhoud sportvelden, bestratings- en kleine drainagewerkzaamheden. Naast de 4 gemeenten werken we voor diverse andere opdrachtgevers, waaronder de borgen, bedrijven, instellingen en particulieren. De sector Groen is qua toegevoegde waarde ongeveer 13% boven de begroting uitgekomen.
Sector Middelen en Diensten De sector bestaat uit de afdelingen Civiele dienst, Receptie, Financiële administratie (Middelen), Wasserette, Schoonmaak, Post, Catering, Liftbediendenproject, Detachering en Begeleid Werken (Diensten). Het onderdeel diensten biedt medewerkers de kans ervaring op te doen buiten de productieomgeving. Het is een speerpunt, omdat het de beweging naar buiten bevordert. Betrokkenen leren flexibeler en zelfstandiger te functioneren. Het verkleint de stap naar detacheren en dus ook naar de reguliere arbeidsmarkt. De komende jaren zal de sector diensten verder worden uitgebreid.
23
Zie hoofdstuk 9 Herstructureringsplan
38/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
De Civiele dienst is belast met het beheren van de kantine en de interne schoonmaak. Twaalf sw-medewerkers van de dienst hebben de opleiding Schoonmaak bij het ROC Noorderpoort met succes in het voorjaar afgerond. Deze medewerkers worden in de toekomst o.a. ingezet in externe schoonmaakactiviteiten. Voorbeelden van dienstverlening in de schoonmaak zijn: het schoonmaken van diverse gemeentelijke objecten (o.a. sportzalen) en bedrijfsmatige panden. Bij de uitvoering van de schoonmaakactiviteiten wordt samengewerkt in een publiekprivate samenwerking (pps) met ASITO als partner. Voor de afdeling Post geldt dat door het uitbreiden van postactiviteiten met behulp van het label BusinessPost, de afdeling een nieuwe impuls heeft gekregen. Het biedt werkgelegenheid voor circa 15 personen. Medio 2011 is gestart met de afdeling Catering. Afgelopen maanden hebben de medewerkers veel ervaring opgedaan in het bereiden van hapjes, broodjes en lunches. Voor de opleidingen binnen deze afdeling wordt samengewerkt met het ROC Noorderpoort. Er zijn 25 personen gedetacheerd bij het bedrijf Trigion. Sw-medewerkers van Ability, buurbedrijf Fivelingo en wwb-ers van Werkplein Noord-Groningen bedienen bouwliften bij RWE. Het betreft een project voor drie jaar. Voor de afdeling Detachering en Begeleid Werken geldt dat in economisch moeilijke omstandigheden het aantal gedetacheerden van 60 (exclusief liftbedienden) ongeveer gelijk is gebleven. Uitbreiding van plaatsingen is onder de gegeven omstandigheden een lastige klus, omdat de tarieven ook onder druk komen te staan. Ziekteverzuim Het ziekteverzuim is het afgelopen jaar teruggebracht van 15,2% in 2010 tot 13,4% in 2011. Over een periode van vier jaar is het ziekteverzuim in 2011 het laagst. In het licht van de begeleidingsmethodiek is extra aandacht besteed aan (grijs) ziekteverzuim. Zo is er ondermeer een pilot gestart met intensievere verzuimgesprekken. De ervaring leert dat de leidinggevenden en de bedrijfsarts de meeste zieke werknemers goed in beeld hebben.
8.4
Huisvesting De huisvesting in Uithuizen is en blijft een aandachtspunt mede in het licht van de veranderende omstandigheden. Het pand is verouderd en voldoet op veel punten niet meer aan de kwaliteitseisen. Onderhoud wordt zoveel mogelijk in eigen beheer en met eigen personeel uitgevoerd.
39/66
WERK AAN DE WINKEL
8.5
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Financieel resultaat 2011 Het resultaat komt uit op € 251.000 negatief. Korte specificatie: (alle bedragen in euro’s): Bedrijfsopbrengsten Subsidie
Realisatie 2011 4.733.000 10.446.000 ---------------
Subtotaal opbrengsten Lonen WSW Lonen overige medewerkers Overige alg. beheerskosten
15.179.000 11.386.000 1.896.000 2.148.000 ---------------
Subtotaal kosten Resultaat
8.6
Begroting 2011 4.665.000 10.443.000 -------------15.108.000 11.407.000 2.055.000 2.168.000 --------------15.630.000 ---------------/522.000 ========
15.430.000 ----------------/-
251.000 =========
Meerjarenraming 2012-2015 De meerjarenraming, zoals opgenomen in onze begroting van 2012, laat het volgende beeld zien voor de GR en de Re-integratie BV: (Bedragen x € 1000,-) Exploitatieresultaat GR Ability Re-integratie BV Exploitatieresultaat incl. BV
2012
2013
2014
2015
-559
-941
-1.286
- 1.696
136
240
113
96
-424
-702
-1.173
-1.600
250
250
-424
-702
-923
-1.350
Onttrekking algemene reserve Resultaat
De meerjarenraming is een rekenkundige doortrekking van de vastgestelde begroting voor 2012 met dien verstande dat er een taakstellende bezuiniging van € 200.000 is opgenomen voor de jaren 2014 en 2015. In deze begroting zijn nog geen herstructureringsmaatregelen voor de Wsw en de transitieplannen voor werk en inkomen verwerkt. Inverdieneffecten van deze maatregelen zijn dan ook nog niet zichtbaar. De begroting voor 2013 en de bijbehorende meerjarenraming 2013-2016 moeten voor 15 oktober a.s. bij de provincie Groningen worden ingediend.
8.7
Verloop Wsw-bestand Vanaf 2013 stroomt niemand meer in de huidige Wsw. Er is ruimte voor één geïndiceerde Wsw-beschut werken, indien drie SE uit het systeem uitstromen. De volgende tabellen geven inzicht in de uitstroom als gevolg van het beëindigen van tijdelijke contracten en pensionering per gemeente.
40/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
24
Uitstroom per 31/12 doelgroep Wsw (einde tijdelijke contracten) in FTE .Gemeente
2012
2013 Eindtotaal
Bedum
4,45
1,20
De Marne
3,69
Eemsmond Winsum Eindtotaal
5,65 3,69
21,04
4,77
25,80
2,69
1,13
3,82
31,86
7,10
38,96
De tabel is gebaseerd op de datum waarop het contract afloopt. In 2012 worden alleen contracten niet verlengd die samenhangen met overrealisatie in de taakstelling 2012. Over het tijdstip waarop deze contracten niet worden verlengd, moet nog besluitvorming plaatsvinden. Duidelijk is wel dat er vanaf 2013 geen swarbeidscontracten voor onbepaalde tijd meer worden verstrekt. In totaal gaat het om 58 personen die geen contractverlenging krijgen. De volgende tabel geeft de uitstroom uit de Wsw per jaar als gevolg van de pensioengerechtigde leeftijd van 65 jaar weer. In totaal gaat het hier om 66 personen.
Uitstroom per 31/12 doelgroep Wsw door pensioen in FTE Gemeente
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Appingedam Bedum
0,50
De Marne Eemsmond
3,00 0,89
1,80
2,50
Loppersum
2018
Eindtotaal
1,00
1,00
1,80
0,50
1,79
2,00
6,59
3,00
3,50
4,80
4,20
18,50
1,50
6,00
5,00
3,54
21,23
0,80
1,80
1,00
Winsum
0,50
2,60
1,00
0,80
0,90
1,00
2,00
8,80
Eindtotaal
1,89
7,40
3,50
8,10
10,90
12,59
13,54
57,92
Dat komt neer op een daling van het aantal fte sw-ers dat bij Ability werkzaam is van 25% ten opzichte van 2012. Nadere analyse leert dat de uitstroom vrij gelijkmatig plaatsvindt over de verschillende afdelingen. Alleen de technische dienst stroomt (zonder maatregelen) bijna leeg.
24
In Bijlage 1 is het overzicht op basis aantal personen.
41/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Hoofdstuk 9 Herstructurering Wsw 9.1
Inleiding In Werk aan de Winkel hebben we de ambitie beschreven van de vier BMWEgemeenten om de vier transities integraal te benaderen. In dit deelplan hebben we aangegeven hoe we de transitie vorm en inhoud willen geven op het terrein van Werk en Inkomen. In dit hoofdstuk leggen we de link tussen de integrale benadering vanuit de WWnv en de Wsw.
9.2
Wet werken naar vermogen – Wsw In dit deelplan geven we aan dat er een sociaal publieke infrastructuur nodig is, met werkleerbedrijven in het publieke, publiek-private en private domein. De totale doelgroep bedraagt ruim 2.200 mensen, waarvan naar schatting 1200 naar werk begeleid moeten worden. Onze huidige publieke infrastructuur is berekend op 500 mensen. Naar verwachting is er in de toekomst een werkleeromgeving / infrastructuur nodig van vergelijkbare omvang. De samenstelling, de werkzaamheden en het domein kunnen echter verschillen. Er is geen economische structuur in onze regio, waarin een opvangcapaciteit is voor de totale groep. Vanzelfsprekend ontstaan hier ook arbeidsplaatsen door vergrijzing en ontgroening. De hoeveelheid is onbekend. In onze visie van één uitvoeringsorganisatie voor Werk en Inkomen25 en onze verwachtingen omtrent de arbeidsmarkt is het niet wenselijk en niet verantwoord een rigoureuze afbouw van de publieke infrastructuur te realiseren. Zoals beschreven kiezen we voor een gecontroleerde en gefaseerde transitie die flexibel inspeelt op de ontwikkelingen. We beogen dan ook niet op korte termijn een sterke afbouw van de publieke infrastructuur. Wel is voorzien in een gewijzigde publieke organisatie. Ability gaat samen met de sociale diensten op in een maatschappelijke organisatie die werk, leren en inkomen biedt. De nieuwe organisatie BMWE-WI is geen sw-bedrijf. De publieke infrastructuur vervult in de toekomst ook een belangrijke functie om wnv-ers en de groep die in aanmerking komen voor participatie een werkleeromgeving te bieden. In dat model hoort wel het dichtbij de markt organiseren van de activiteiten in de vorm van apart gepositioneerde bedrijven. In ons maatregelenpakket ligt hier dan ook de nadruk op. Dit is een ambitieus plan. Het opent de mogelijkheid om binnen de sociaal publieke infrastructuur via wnv- en sw-contracten te werken en te leren.
25
Toegespitst op Wet Werken naar Vermogen,Wet Werk en Bijstand, Wet Sociale Werkvoorziening,
Re-integratie Wajong
42/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
In ons maatregelenoverzicht voorzien we ook in eventuele afbouw van activiteiten in de toekomst, indien de activiteiten niet binnen de gestelde financiële kaders kunnen worden uitgevoerd.
9.3
Sw-er van binnen naar buiten Ons plan beoogt sw-ers zoveel mogelijk bij reguliere werkgevers te laten werken. Voor de werkgever mag het niet uitmaken via welke regeling de medewerker met een afstand tot de arbeidsmarkt ondersteund wordt. BMWE-WI wil dan ook dat vanaf 2013 het vaststellen van de productiviteit en dus de ‘prijs’ voor alle doelgroepen via dezelfde methodiek plaatsvindt. In het licht van de wetgeving en het landelijk beleid verdient, bij gelijke capaciteiten, de voorkeur uit te gaan naar plaatsing van een sw-er. In de nieuwe wetgeving wordt een dergelijke prikkel of dwang node gemist.
9.4
Doelstelling In paragraaf 3.4 hebben we al aangegeven dat de werkloosheid in Groningen het hoogste is van het land. Het zoeken van arbeidsplaatsen voor deze doelgroep vindt dus plaats in een economische recessie. Arbeidsmarktramingen schetsen een groei van de vraag naar arbeid vanaf 2015. Het integrale vraagstuk waar BMWE voor staan, is vorm en inhoud geven aan een integrale benadering van de verschillende doelgroepen en de vier transities. Qua Wsw ligt de focus op de beweging van binnen naar buiten. Gegeven de regionale arbeidsmarktsituatie is daarvoor een voorkeursbeleid nodig voor sw-ers in relatie tot de concurrentie van doelgroepen. In hoofdstuk 7 hebben we aangegeven dat het beëindigen van tijdelijke contracten en het natuurlijk verloop leidt tot een uitstroom van sw-ers van bijna 27% in de periode 2012-2018. Concreet betekent dit dat in de werkleeromgeving in 2018 nog ca. 279 fte sw-ers werkzaam zijn binnen de sociaal publieke infrastructuur. Ongeveer 30 fte;s kunnen zijn ingestroomd in de nieuwe sw Beschut Werken. Dit geeft het beeld in onze regio van de ontwikkeling van het aantal sw-ers tot 2018, in achtnemend de toezegging van het kabinet dat degenen die in de Wsw zitten in de regeling kunnen blijven. BMWE zijn ambitieus om aan de transitie van de Wet werken naar vermogen en de herstructurering van de Wsw vorm en inhoud te geven. Die ambitie vertaalt zich in een doelstelling van een groei van het aantal detacheringen van ca. 40 fte in 2012 tot 80 à 100 fte in 2018 tegen een tarief dat is gebaseerd op het productieve (werkend) vermogen van betrokkene. Dat is een verdubbeling respectievelijk een stijging van 150%.
43/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Voor het deel van de sw-ers dat binnen het publieke dan wel publiek-private domein van de werkleeromgeving werkt, worden de activiteiten zodanig gestructureerd dat zij zo marktconform mogelijk worden uitgevoerd. Bezien zal worden of activiteiten in de loop der tijd aan de markt overgedragen kunnen worden. De infrastructuur kan ook worden aangewend voor de uitvoering van de Wwnv. In dat geval zullen de kosten van de infrastructuur na rato worden toegerekend aan die doelgroepen. Continu zal worden geijkt of de werkleeromgeving voldoet aan de behoefte van de regio en wordt zo nodig infrastructuur afgebouwd.
44/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Hoofdstuk 10 Maatregelen 10.1
Inleiding In dit hoofdstuk beschrijven we de maatregelen die voortvloeien uit het transitieplan. In 9.2. gaan we in op de brede transitie van afdelingen Sociale Zaken en werkgelegenheid en Ability. In paragraaf 9.3. concentreren we ons op de maatregelen die verband houden met de herstructurering van de Wsw.
10.2
Maatregelen transitieplan Op dit moment is deze paragraaf nog niet ingevuld. Het vorm en inhoud geven hieraan vereist nog bestuurlijk en ambtelijk overleg. De volgende stappen komen ondermeer in dit kader aan de ordebij het samen uitvoering geven aan de Wet werken naar vermogen door BMWE26: Maatregelen
Tijdsas
Verordeningen nieuwe wetgeving (art. 8)
April-December 2012
Beleidsregels doelgroep loondispensatie
April-December 2012
Keuze onafhankelijke derde vaststelling loondispensatie
April-December 2012
Beleidsregels loondispensatie
April-December 2012
Beleidsregels aanvullende uitkering Bepalingen overgangsrecht
April-December 2012
Beleid + overgangsrecht WSW
2 en 3 kwartaal 2012
voor 1 juli 2013 e
e
e
e
Beleid + overgangsrecht Wajong
2 en 3 kwartaal 2012
Convenanten in de keten
2012
Vaststellen deelplan werkleeromgeving (Wwnv+Wsw)
2012
Vaststellen deelplan zorg
2012
Ontwikkelen nieuwe projecten werkleer- en zorg
2012
Opstellen, vast stellen Implementatieplannen
2012
De invulling van de organisatie BMWE-WI krijgt nader vorm in 2012-2013. De startdatum is 1 januari 2014.
10.3
Maatregelen Herstructurering Wsw In deze paragraaf concentreren we de maatregelen die van toepassing zijn op de herstructurering Wsw ten behoeve van de herstructureringsfaciliteit. We kiezen er voor de maatregelen apart te benoemen. De opzet is gekozen om ze zo meetbaar mogelijk te formuleren. Dat schept duidelijkheid als sturingsinstrument, maar ook als instrument voor resultaatmeting ten behoeve van de accountant en de beoordelingscommissie Herstructureringsfaciliteit.
26
Onder voorbehoud van het vaststellen van de wet Werken naar vermogen.
45/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
De maatregelen zijn verdeeld in de volgende categorieën: • Versterking marktbewerking plaatsing Wsw reguliere werkgevers en begeleiding individuele sw-ers • Herstructurering sw-bedrijf • Arbeidsrechtelijke aspecten
Versterking marktbewerking plaatsing Wsw reguliere werkgevers en begeleiding individuele sw-ers Maatregel 1.
Hoofdstuk 3 Maatregel: Oprichting klankbordgroep van ondernemers. Samen met VNO-NCW Noord. Effect: Versterken samenwerking met ondernemers uit de regio, verbeteren ‘acquisitie’ arbeidsplaatsen en klankbordgroep inzetten als ambassadeurs van sw-ers en wnv-ers. Meetbaar: Instellen klankbordgroep, oprichtingsverklaring; verslagen activiteiten Tijdsas: Vanaf 2012 jaarlijks
Korte toelichting: samen met het VNO-NCW Noord benaderen we een groep werkgevers en bespreken we hoe sw-ers ingezet kunnen worden in (hun) bedrijven. Met de geïnteresseerde en aansprekende ondernemers uit de regio willen we afspraken maken en een klankbordgroep vormen.
Maatregel 2.
Hoofdstuk 3 Maatregel: Publiciteitscampagne Effect: Bekendheid inzet wetgeving, ondersteuningsfaciliteiten bekendheid mogelijkheden sw-ers, jobcarving, etc. Meetbaar: Jaarprogramma, aantal bijeenkomsten, publiciteitsuitingen, Afgeleide indicatoren: intensiteit contacten werkgevers, vacaturemeldingen, plaatsingen, offerteaanvragen, opdrachten Tijdsas: Start 2012, daarna jaarprogramma’s
Korte toelichting: In een regionale publiciteitscampagne – zo mogelijk in aansluiting op een landelijke campagne – willen we bedrijven interesseren voor onze sw-ers en de wnv-ers. We gaan een campagne ontwikkelen zodanig dat er in de loop der jaren blijvend aandacht aan wordt geschonken.
46/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Maatregel 3.
Hoofdstuk 3 Maatregel: Nieuwe website met aandacht voor herstructurering van de Wsw. Effect: Bekendheid nieuwe organisatie; interactieve communicatie met burgers en klanten Meetbaar: Operationele website Tijdsas: 2012 - 2018
Korte toelichting: De nieuwe organisatie vereist een nieuwe website. Het zal een apart onderdeel bevatten voor de uitvoering van de herstructurering van de Wsw.
Maatregel 4.
Hoofdstuk 3 Maatregel: Uitvalsbasis Eemshaven via flexplek Nijlicht, samen met gemeente Eemsmond, Werkplein Noord-Groningen Effect: Zichtbaarheid vergroten voor werkgevers Eemshaven, versterken netwerkpositie (locatie centrumfunctie voor ondernemers en regionale stakeholders; kansen op arbeidsplaatsen en andere werkzaamheden vergroten. Samenwerken werkpleinen Noord-Groningen en EemsDelta. Meetbaar: Aantal flexplekken, intensiteit contacten werkgevers, Afgeleide indicatoren: vacaturemeldingen, plaatsingen, offerteaanvragen, opdrachten. Tijdsas: Vanaf 2012 voor periode van tien jaar
Korte toelichting: Nijlicht is het centrale pand in de Eemshaven waar (netwerken van) werkgevers bijeenkomen. Er zetelen het Loodswezen, Seaports Groningen en verenigingen van bedrijven. Er is nog ruimte voor werkgevers. In de Eemshaven lopen arbeidsmarkten in elkaar over. Naast de algemene samenwerking tussen de werkpleinen (niet alleen Wsw) werken we van hieruit samen om sw-ers te plaatsen bij werkgevers. We huren twee flexplekken.
Maatregel 5.
Hoofdstuk 4 Maatregel: Dariuz certificeren werkcoaches Effect: Uitbreiding capaciteit begeleiders sw-ers; eventueel nog beperkt aantal opleiden tot bevoegdheid loonwaardemeting. Meetbaar: Aantal personen met certificaat; nascholing bijeenkomsten etc. Tijdsas: 2012-2018
Korte toelichting: Het bundelen van de krachten van de werkcoaches en consulenten vraagt om het werken vanuit één methodiek. Drie jaar geleden is gekozen voor Dariuz. Dat betekent dat iedereen gecertificeerd moet worden om met Dariuz te kunnen werken. In onze visie wordt loonwaardemeting ook ingezet bij detachering van sw-ers. Het kan nodig zijn om het aantal gecertificeerden hiervoor uit te breiden. We hebben nu een contract met één deskundige (meer inhuren is ook een optie).
47/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Maatregel 6.
Hoofdstuk 4 Maatregel: Project versterken maatschappelijke en zorg structuur ten behoeve van extra maatschappelijke begeleiding als gevolg van verandering positie sw-ers Meetbaar: Invulling project, gebruik meten bijvoorbeeld aantal hulpvragen, doorverwijzingen Afgeleide indicatoren: ontwikkeling ziekteverzuim Tijdsas: vanaf 2012 – 2013
Korte toelichting: De veranderingen in wetgeving en de herstructurering van de Wsw veroorzaakt onrust bij sw-ers. Daardoor wordt een extra beroep gedaan op maatschappelijke -zorg ondersteuning. Dat vraagt om extra inspanningen op dit terrein. Gezamenlijk met de bestaande instanties willen we een project starten om de sw-ers te begeleiden. Uitgangspunt daarbij is dat één professional regisseur is van de ‘zorg-begeleiding’.
Maatregel 7.
Hoofdstuk 4 Maatregel: Voorkeursbeleid door werkcoaches bij plaatsen sw-ers in de reguliere markt Effect: Om de herstructurering te versterken bieden werkcoaches bij voorkeur sw-ers met als gevolg dat het aantal plaatsingen relatief stijgt ten opzichte van andere doelgroepen Meetbaar: Afspraken op papier (verordening), aantal plaatsingen en marktaandeel Tijdsas: vanaf 2013
Korte toelichting: De politiek-maatschappelijke wens is om sw-ers zoveel mogelijk te plaatsen bij reguliere werkgevers. In het licht van de verwachting dat er de komende jaren nog onvoldoende arbeidsplaatsen bij reguliere werkgevers zijn om alle doelgroepen werk te bieden kiezen we voor een voorkeursbeleid bij gelijke geschiktheid en ‘loonkosten / detacheringstarief.
Maatregel 8.
Hoofdstuk 4 Maatregel: Herdefiniëring functie en taken werkcoaches Effect: Inzet werkcoaches/consulenten vacature service punt voor plaatsingen sw-ers naar reguliere werkgevers en acquisitie dienstverlening Ability/werkleerbedrijven Meetbaar: Beschrijving takenpakket, invulling caseloads, contacten werkgevers, aantal plaatsingen Afgeleide indicatoren: vacaturemeldingen, plaatsingen, offerteaanvragen, opdrachten Tijdsas: 2013-2014
Korte toelichting: In dit stadium van de planvorming is nog geen keuze gemaakt welke taken en verantwoordelijkheden aan de verschillende functies worden toegedacht. De keuze is wel gemaakt om de medewerkers van het Werkplein nadrukkelijker in te zetten voor het plaatsen van sw-ers zoveel mogelijk bij reguliere werkgevers. Dat vraagt aanpassing van die taken en verantwoordelijkheden. In het licht van de verwachting dat er de komende jaren nog
48/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
onvoldoende arbeidsplaatsen bij reguliere werkgevers zijn om alle doelgroepen werk te bieden kiezen we voor een voorkeursbeleid bij gelijke geschiktheid en ‘loonkosten/detacheringstarief. Daarnaast wordt het ook de taak te acquireren voor werkzaamheden voor diensten van werkleerbedrijven (Ability).
Maatregel 9.
Hoofdstuk 4 Maatregel: Versterking acquisitie voor plaatsing sw-ers voor de duur van ongeveer 2 jaar; herijking in licht van effect maatregel 7. Effect: Meer contacten met werkgevers en meer plaatsingen Meetbaar: Aanstelling, contacten werkgevers Afgeleide indicatoren: vacaturemeldingen, plaatsingen, offerteaanvragen, opdrachten Tijdsas: 2012-2013
Korte toelichting: Om de focus extra te zetten op detacheren in afwachting van de definitieve setting in BMWE-WI willen we een extra jobhunter – bovenop de sterkte- inzetten.
Maatregel 10.
Hoofdstuk 4 Maatregel: Opstellen inkoop- en aanbestedingsbeleid BMWE en BMWE-WI : social return investment Effect: Raadsbesluiten en BMWE-WI besluit over inkoop- en aanbestedingsbeleid; opdrachtnemers zetten sw-ers uit BMWE in bij uitvoering opdrachten Meetbaar: Verordeningen van BMWE en besluit BMWE-WI Afgeleide indicatoren: aantal verstrekte opdrachten; aantal sw-ers werkend bij opdrachtnemers Tijdsas: 2013
Korte toelichting: Een belangrijke methode om wnv-ers en sw-ers werk te bieden bij reguliere werkgevers is om bij inkoop van diensten een hoofdstuk op te nemen van het bij de uitvoering werk bieden aan burgers van de eigen gemeenten die in deze categorieën vallen.
Herstructurering sw-bedrijf
Maatregel 11.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Samenvoegen van afdelingen Sociale Zaken van BMWE en Ability tot nieuwe BMWE-WI Effect: Beëindigen sw-bedrijf in de huidige vorm Meetbaar: Besluit gemeente raden Tijdsas: 2012-2013
Korte toelichting: In het deelplan is deze maatregel al uitgebreid toegelicht.
49/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Maatregel 12.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Herinrichten Ability naar aparte werkleerbedrijven Effect: Organisatie opsplitsbaar maken Meetbaar: Plan voor herstructurering organisatie en uitvoering Tijdsas: 2012-2014
Korte toelichting: In het deelplan is ruimschoots toegelicht waarom tot deze maatregel wordt overgegaan. Het gaat hier om een majeure reorganisatie dus de planvorming en uitvoering vraagt om een uitgebreide en grondige voorbereiding van een reorganisatieplan, overleg met vakbonden en uitvoering. De voorbereiding start eind 2012 en 2013, besluitvorming 2013, parallel aan het ontstaan van BMWE-WI, de uitvoering in 2014.
Maatregel 13.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Onderzoek naar sluiting afdelingen Effect: Beëindigen niet levensvatbare afdelingen; herplaatsing sw-ers, herplaatsing (boventalligheid) leidinggevenden, indirecte functies Meetbaar: Deelplannen afdelingen Tijdsas: 2012
Korte toelichting: Parallel aan de vorige maatregel wordt besloten welke afdelingen (op termijn) worden gesloten omdat ze of niet passen in de toekomstige strategie, of niet levensvatbaar zijn binnen de gestelde financiële en werkleerkaders. De uitvoering beslaat 2012-2014. Het blijft ook daarna een continue afweging.
Maatregel 14.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Onderzoeken naar publiek-private samenwerking (pps) of privatiseringsmogelijkheden werkleerbedrijven Effect: Beeld van mogelijkheden en ontstaan van pps of verkoop. Meetbaar: Rapport, of pps-contract en uitvoering daarvan of overname contract en uitvoering daarvan Tijdsas: vanaf 2015
Korte toelichting: In de visie past dat de individuele werkleerbedrijven, dan wel samenwerken in een publiek-private samenwerking (pps) of volledig geprivatiseerd worden. In de tweede helft van de herstructureringsperiode zal een zoekproces naar overname kandidaten nadruk krijgen. Tussentijds zal er steeds worden gekeken of er mogelijkheden voor pps of privatisering zijn. Zie volgende maatregel.
50/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Maatregel 15.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Pilotonderzoek naar publiek-private samenwerking (pps) of privatiseringsmogelijkheden van het magazijn van Ability Effect: Beeld van mogelijkheden voor pps of verkoop. Meetbaar: Rapport externe organisatie Tijdsas: 2012
Korte toelichting: Het management van Ability wil op korte termijn weten of een private partij geïnteresseerd is in samenwerking of overname van de logistieke functies. De reden voor dit onderzoek is de beschreven beleidslijn, maar ook omdat de bedrijfsvoering een aantal maatregelen vraagt die een middellange termijn bestrijken.
Maatregel 16.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Inrichting werk- participatieleer bedrijf Beschut werken nieuwe Wsw, mogelijk in samenwerking derden Effect: Opbouw activiteit voor nieuwe geïndiceerden Meetbaar: Inrichting organisatie, fysieke infrastructuur, aantal medewerkers Tijdsas: Vanaf 2013, inrichting 2012-2013
Korte toelichting: Wettelijke taak van BMWE-WI wordt het opzetten van een bedrijf voor Beschut werken. Dit bedrijf hoort, gebaseerd op het wettelijk kader,, tot de kerntaak van het publieke domein. In privatisering is dan ook niet voorzien. Wel is het nadrukkelijk de bedoeling met private zorginstellingen samen te werken (pps). In 2012 wordt de basis voor deze maatregel gelegd. Implementatie zal in 2012-2013 plaatsvinden. De eerste overleggen met een regionale zorginstelling vinden al plaats. Deze infrastructuur is primair bedoeld voor de sw, maar kan ook worden aangewend voor participatie activiteiten.
Maatregel 17.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Instellen denktank ‘Brug’ van sleutelpersonen en medewerkers met de opdracht nieuwe activiteiten/projecten te ontwikkelen op het terrein werken, participeren en leren. Effect: Nieuwe activiteiten /projecten Meetbaar: Instelling denktank, verslagen, project-initiatieven, projecten Tijdsas: vanaf 2013
Korte toelichting: We willen een denktank met ondernemers (misschien deel van klankbordgroep), zorginstellingen en medewerkers van BMWE-WI die, indien nodig, nieuwe activiteiten dicht bij de markt bedenken voor sw-ers. De beweging naar buiten wordt bevorderd door tijdelijke activiteiten/projecten die de laatste stap overbruggen naar reguliere werkgevers.
51/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Maatregel 18.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Instellen herstructureringsfonds met als doel reorganisatiekosten te financieren ten behoeve van bijvoorbeeld: ombouw organisatie, maar ook liquidatie afdelingen, afbouw infrastructuur, maar ook opbouw nieuwe activiteiten en/of infrastructuur. Effect: Instellen van fonds Meetbaar: Financieel rapportages fonds Tijdsas: 2012-2016
Korte toelichting: We verwachten in de aangegeven periode het zwaartepunt van de herstructurering. De ervaring leert dat er bij een zware reorganisatie als deze zich onverwachte en onvoorziene omstandigheden voordoen. Voor de oplossing willen we kunnen putten uit het herstructureringsfonds.
Maatregel 19.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Voorraadrisico Effect: Door het verminderen of stopzetten van bepaalde werkzaamheden kunnen voorraadverliezen ontstaan. Dit kan bijvoorbeeld ontstaan door het versneld doorzetten van meer externe plaatsingen of afbouw van het zittend bestand. Meetbaar: Voorraadregistratie, omloopsnelheid en verminderen of staken werkzaamheden Tijdsas: 2012, 2013, 2014
Korte toelichting: In aansluiting op maatregel 13 (onderzoek naar sluiting afdelingen) en door het beleid om meer medewerkers extern te plaatsen zullen de bijbehorende voorraden in de vorm van grondstoffen en/of halffabricaten van de productieafdelingen afgebouwd worden. Het is aan te nemen dat niet alle afboekingen uit de reguliere incourante voorziening kunnen worden voorzien bij versnelde afbouw van activiteiten.
Maatregel 20.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Voorfinancieringskosten Effect: Doordat de uitgaven niet aansluiten met het uitbetalen van de herstructureringsfaciliteit ontstaat renteverlies Meetbaar: Berekening van uitgaven en ontvangsten Tijdsas: 2012 - 2018
Korte toelichting: Door het vastgestelde kasritme vanuit de herstructureringsfaciliteit sluiten de jaarlijkse uitgaven vanuit de maatregelenmatrix niet aan bij de ontvangsten. Om hiervoor wel dekking te verkrijgen is voor het overschot of tekort rente toegerekend en als voorfinancieringskosten ingeboekt in de betreffende jaren.
52/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Maatregel 21.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Aanpassing financiële software Effect: de herstructureringsfaciliteit vraagt om veel (financiële) onderbouwingen. Dit betekent dat er veel geregistreerd moet worden, onder andere in het financieel pakket. Dit pakket is verouderd en daarvoor niet toepasbaar. Meetbaar: upgrading van financieel/logistiek pakket, aanschaf andere modules/systemen Tijdsas: 2012, 2013
Korte toelichting: Het huidige financieel en logistiek pakket voldoet niet aan de toekomstige registratie-eisen. Voor het goed kunnen volgen van de gelden voor de diverse doelgroepen in de verschillende activiteiten en projecten zal er extra geïnvesteerd moeten worden in software. Naast implementatie- en inrichtingskosten zal de opleiding een substantieel bedrag behelzen.
Maatregel 22.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Uitvoeringskosten herstructureringsfaciliteit: Inzet uren voor rapportages herstructureringsfaciliteit en registreren gegevens. Effect: De herstructureringsfaciliteit vraagt om veel (financiële) onderbouwingen. Dit betekent dat er veel geregistreerd en uitgewerkt moet worden, wat extra tijd vraagt. Meetbaar: Administratie w.o. urenregistratie m.b.t. de herstructurering. Tijdsas: 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018
Korte toelichting: Het opzetten van het plan, de tussentijdse registraties en jaarlijkse rapportages is met eigen medewerkers in gezet. Deze uren zijn gewaardeerd tegen een gemiddeld normtarief.
Maatregel 23.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Kosten accountantscontrole en –werkzaamheden t.b.v. de herstructurering Effect: Jaarlijks dient de accountant een controle uit te voeren op de rapportages. Dit opzetten (door de eigen organisatie) en de controle zullen kosten met zich mee brengen. Ook het eerste plan zal door de accountant beoordeeld moeten worden, als startdocument voor de verdere rapportages. Meetbaar: Urenregistratie en factuur accountant Tijdsas: 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018
Korte toelichting: Gelijk met maatregel 22 zullen we proberen om zoveel mogelijk met inzet van eigen medewerkers de rapportages inzake meetbare maatregelen te realiseren. De accountant zal echter ook gecertificeerde gegevens moeten aanleveren voor de jaarlijkse voortgangsrapportage, zodat het een geactualiseerd beeld bevat van de aangeleverde gegevens bij de oorspronkelijke aanvraag.
53/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Arbeidsrechtelijke aspecten Maatregel 24.
Hoofdstuk 5 Maatregel: besluitvorming over al dan niet verlengen van tijdelijke sw-contracten Effect: samenstelling Wsw -bestand Meetbaar: besluit dagelijks bestuur Tijdsas: eind 2012 – begin 2013
Maatregel 25.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Plaatsings- ,sollicatieprocedure bedrijfsleiders Effect: Inrichting organisaties Meetbaar: Benoemingen bedrijfsleiders Tijdsas: 2013-2014
Korte toelichting: In het kader van de herstructurering van de Wsw vraagt de herinrichting van de organisatie ook benoeming van bedrijfsleiders die hun organisatie onderdeel dichter naar de markt brengt.
Maatregel 26.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Sociaal plan ambtenaren en medewerkers re-integratie BV Ability Effect: Zorgvuldig werkgeverschap, budget voor afvloeiing Meetbaar: Sociaal plan geaccordeerd door vakbonden Tijdsas: 2014
Korte toelichting: De herstructurering heeft gevolgen voor banen van ambtenaren en medewerkers van de Re-integratie BV. Dat vraagt om een sociaal plan.
54/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Advies en implementatiekosten
Maatregel 27.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Budget van advies en interim-management kosten Effect: Versterking transitie door inhuur externe verandercapaciteit Meetbaar: Facturen en rapportages Tijdsas: 2013-2016
Korte toelichting: Bij de herstructurering van de Wsw zal ook een beroep worden gedaan op de inzet van externe expertise. Daarvoor is een budget nodig.
Maatregel 28.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Nieuwe activiteit Liftbediening Effect: Het bevorderen van de doorstroom naar regulier werk en extra opbrengsten genereren Meetbaar: Contract, urenbriefjes en facturen Tijdsas: vanaf 2011 t/m 2015
Korte toelichting: Met onze opdrachtgever is afgesproken dat we medewerkers leveren voor het bedienen van liften tijdens de bouw op het terrein van de energiecentrale in de Eemshaven. Door de extra werkervaring (zelfs 24-uurs diensten) buiten de muren van de organisatie zal de stap naar detachering of regulier werk aanzienlijk kleiner worden. Hiervoor hebben we extra opleidings- en begeleidingskosten moeten maken.
Maatregel 29.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Nieuwe activiteit Catering Effect: Het bevorderen van de doorstroom (in- en externe organisatie) en aansluiting zoeken met de vraag uit de markt Meetbaar: Opdrachtbonnen en facturen Tijdsas: 2012, 2013
Korte toelichting: Vanuit de markt kwam de vraag om catering te verzorgen. Ook hier geldt dat een opleidingstraject is ingezet om de medewerkers professioneler te laten werken. Het motiveert medewerkers om diensten te kunnen aanbieden aan klanten in de directe omgeving.
55/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Maatregel 30.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Nieuwe activiteit Schoonmaak Effect: Het bevorderen van doorstroom (in- en externe organisatie) Meetbaar: Urenbriefjes, opdrachtbonnen, contract en facturen Tijdsas: 2011, 2012 en 2013
Korte toelichting: Na een gedegen opleidingstraject heeft de organisatie besloten om zich te begeven op de markt van schoonmaak. Wij voeren de werkzaamheden uit met een regulier schoonmaakbedrijf als partner. Ook hier geldt dat medewerkers dichter tegen de reguliere arbeidsmarkt komen.
Maatregel 31.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Uitbreiding detachering Effect: Het bevorderen van doorstroom (in- en externe organisatie) en extra opbrengsten Meetbaar: Urenbriefjes, facturen Tijdsas: 2011-2018
Korte toelichting: De beweging van binnen naar buiten daadwerkelijk te realiseren door detacheringsplaatsen in te vullen. Als positief neveneffect kunnen we hiermee extra opbrengsten genereren. De bestaande infrastructuur zal hiermee voor de SW-ers langzaam worden afgebouwd.
Maatregel 32.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Afstoten activa Effect: Lagere exploitatiekosten en minder investeringen Meetbaar: Afschrijvingenstaat, indicator materiële kosten per arbeidsjaar Tijdsas: 2014
Korte toelichting: Door de beweging van binnen naar buiten en natuurlijke uitstroom zal er in de toekomst voor de sw-ers een kleinere infrastructuur nodig zijn. Met uitstroompercentages van 20% tot 30% voor een aantal productieafdelingen tot 2018 hebben wij ingeschat dat we zeker 10% boekverlies moeten voorzien op onze activa.
56/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Maatregel 33.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Ontzorgen werkgevers: facilitaire dienstverlening Effect: Drempel te verlagen om medewerkers in dienst te nemen. Meetbaar: Rapportages over uitgevoerde werkzaamheden, urenstaten Tijdsas: 2013-2018
Korte toelichting: Een faciliteit opzetten om werkgevers de back-office (bijv. administratie, P&O, ziekteverzuimbegeleiding, advisering) werkzaamheden uit handen te nemen. Zo kunnen zij zich richten op hun kerntaken.
Maatregel 34.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Onderzoek samenvoeging onderdelen gemeenten en Ability ten behoeve van arbeidsplaatsen voor sw-ers Effect: Efficiency Meetbaar: Budgetten gemeenten en Ability Tijdsas: 2012- 2013
Korte toelichting: In het kader van krimpende budgetten voor alle partijen loont het de moeite om een onderzoek te starten naar meer samenwerking of eventueel samenvoeging van onderdelen van gemeenten en Ability om een efficiëncyslag te maken. We kunnen hierbij denken aan de onderdelen grijs en groen van alle partijen.
Maatregel 35.
Hoofdstuk 5 Maatregel: Onvoorzien: Kosten die nu nog niet benoembaar zijn, maar te maken hebben met de herstructurering. Effect: Financieringsbron voor onverwachte en onvoorziene uitvoeringsaspecten van de herstructurering Wsw Meetbaar: Onderbouwing in de rapportages en controle door de accountant. Tijdsas: 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018
Korte toelichting: Gedurende het tijdspad van 2012 t/m 2018 zullen er nieuwe interne- en externe invloeden met bijbehorende effecten optreden die we nu nog niet kunnen voorzien voor de herstructurering. Om deze uitvoeringsaspecten goed te kunnen managen zijn extra middelen nodig.
57/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Hoofdstuk 11 Begroting Herstructureringplan Wsw 11.1
Inleiding In dit hoofdstuk vullen we de vereiste matrix met indicatoren die onderdeel uitmaakt van de aanvraagprocedure. Daarnaast vertalen we de maatregelen uit hoofdstuk 9 in kosten en een dekkingsplan.
11.2
Overzicht indicatoren aanvraag In een aparte bijlage overzichtindicatoren geven we u inzicht in het verloop van de indicatoren.
11.3
Begroting maatregelen In een aparte bijlage geven we een overzicht van de kosten en het dekkingsplan.
58/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Losse Bijlagen 1 en 2 Kerngegevens aanvraag In aparte bijgevoegde bijlagen geven we inzicht in 1. het verloop van de overzichtindicatoren 2. de kosten en het dekkingsplan
59/66
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Bijlage 3 Lijst van afkortingen AWBZ WMO B&W Wsw (wet)Wajong BMWE SZW GR Ability Sw-er DB AB RMC (incl. vsv) WIZ ROC Wwb ANW (W)Wnv Nuggers CPB DAL-gemeenten BMWE-WI Bsw-ers Pps
60/66
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Wet Maatschappelijke Ondersteuning (college van) Burgemeester & Wethouders Wet sociale werkvoorziening Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (samenwerkingsverband van de gemeenten) Bedum, de Marne, Winsum en Eemsmond (ministerie van) Sociale Zaken en Werkgelegenheid Gemeenschappelijke Regeling Werknemer met een, vanuit de Wsw gesubsidieerd, dienstverband Dagelijks Bestuur van Ability Algemeen Bestuur van Ability Regionaal Meld- en Coördinatiepunt voor voortijdig schoolverlaters Werk, Inkomen en Zorg Regionaal Opleidingen Centrum Wet Werk en Bijstand Algemene Nabestaanden Wet (Wet) Werken naar vermogen Niet-uitkeringsgerechtigden (waarvoor de gemeente een zorgplicht heeft op het gebied van werk en zorg) Centraal Planbureau (samenwerkingsverband van de gemeenten) Delfzijl, Appingedam en Loppersum, buurgemeenten van BMWE De werk- en inkomensorganisatie van de samenwerking tussen de BMWE gemeenten Mensen met een indicatie voor beschut werk (nieuwe wsw) Publiek-private samenwerking
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Bijlage 4 Cijfers Ability Uitstroom aantal sw-ers op grond van beëindigen tijdelijke arbeidscontracten Gemeente Bedum De Marne Eemsmond Winsum
2012 8,00 5,00 31,00 3,00
2013 Eindtotaal 2,00 10,00 5,00 7,00 38,00 2,00 5,00
Eindtotaal
47,00
11,00
58,00
Uitstroom sw-ers op grond van bereiken pensioengerechtigde leeftijd (65 jaar). Gemeente Appingedam Bedum De Marne Eemsmond Loppersum Winsum
2012
Eindtotaal
61/66
2013
2014
2015
2016
2017
1,00
3,00 2,00
3,00
1,00 4,00 7,00
2,00 5,00 5,00
1,00
3,00
1,00
2,00 3,00 2,00 1,00 1,00
1,00
3,00
8,00
4,00
9,00
13,00
1,00
2,00
2018 1,00 2,00 5,00 4,00 1,00 2,00
Eindtotaal 1,00 8,00 20,00 24,00 2,00 11,00
14,00
15,00
66,00
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Bijlage 5 Toelichting Werkwijze Begeleiding In te zetten activiteiten/instrumenten/producten (na de intake) Wegwijzer (Dariuz)
De WegWijzer is een screenings-instrument en daarmee de eerste stap in
Als eerste screening van (nieuwe) klanten.
een effectief re-integratieproces. Het primaire doel van de WegWijzer is dan ook om bij een cliënt een eerste richting (“stroom”) te bepalen in het kader van werk. Kan deze klant zelfstandig werk vinden? Of is bij deze klant beschut werken meer op zijn plaats? Zo kunt u bepalen of en op welke manier u gaat investeren in een klant. Aanvullend daarop wordt de klant ook ingedeeld op de Participatieladder en wordt advies gegeven over de noodzaak van aanvullende (zorg)trajecten. Om te bepalen of een bepaald traject wel of niet zinvol is, wordt ook in kaart gebracht welke trajecten en/of gemeentelijke voorzieningen (sociale kaart) de klant op dit moment consumeert. Maar ook van welke voorzieningen de klant in het verleden gebruik heeft gemaakt. Zo voorkomt u de zogenoemde ‘draaideur’-klanten. Diagnose (Dariuz)
Met behulp van het systeem Dariuz, door middel van een vragenlijst een
Wanneer er geen volledig (genoeg) beeld is van de
totaalbeeld krijgen van de persoonlijke omstandigheden in de belangrijkste
persoonlijke omstandigheden van de klant. Aanbevolen
leefgebieden van de klant. Input levert de klant zelf, de diagnose is dus het
wordt de diagnose voor alle nieuwe klanten in te zetten,
beeld dat de klant over zichzelf heeft (mogelijkheden en belemmeringen)
ter aanvulling op de intake.
en de oplossingen die hij zelf denkt te zoeken in relatie tot het vinden van werk of een andere activiteit. Randvoorwaarden
Voorzieningen en maatregelen die getroffen moeten worden om deelname aan activiteiten mogelijk te maken. -(kinderopvang) -vervoer -reiskosten
62/66
Indien nodig.
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Kleine afstand tot de arbeidsmarkt Product
Omschrijving
Wanneer inzetten?
Sollicitatie-ondersteuning
Het begeleiden van de klant bij sollicitatie-activiteiten. Checken van CV,
Voor iedere klant waarvan het doel is uitstroom naar
brieven. Doorverwijzen naar werkgevers of uitzendbureaus, attenderen
(regulier) werk
op vacatures en gebruik laten maken persoonlijk van netwerk van de coach Bemiddeling naar betaald
Actief bemiddelen van de klant op vacatures (via VSP). Jobhunten, actief
Voor iedere klant waarvan het doel is uitstroom naar
werk/jobhunting
benaderen van werkgevers met als doel het vinden van een betaalde
(regulier) werk
baan (uitvoering door VSP of werkcoach zelf, altijd in overleg met VSP, gebruik makend van werkgeversoverzichten). Klant hierin een actieve rol geven, dus zelf ook voorstellen laten doen m.b.t. werkgeverskeuze. Deelname aan
Op een vast dagdeel in de week neemt de klant deel aan
In principe is er voor iedere klant wel een workshop die
mobiliteitstrainingen/work-
groepsbijeenkomsten op het Werkplein bij Ability in Uithuizen. Tijdens
aansluit bij zijn of haar situatie. Deelname aan
shops/groepsproces
deze bijeenkomsten wordt aandacht besteed aan 1. Zelfinzicht (kwaliteiten, belemmeringen) 2. Verbeteren sollicitatievaardigheden 3. Netwerken 4. Presentatie 5. Etc. etc
activiteiten zou dus in elk traject gedurende een periode
Detachering
Vanuit een dienstverband worden uitgedetacheerd naar een andere werkgever. Deze betaalt een inleenvergoeding (alleen de gewerkte uren) aan de detacheerder.
Loondispensatie/loonwaardemeting
Als de klant bij een werkgever in dienst kan komen maar er sprake is van een verminderde loonwaarde, kan de werkgever gecompenseerd worden in de loonkosten. Loonwaarde wordt bepaald met behulp van Dariuz methodiek.
63/66
kunnen plaatsvinden.
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Middelgrote afstand tot de arbeidsmarkt Product
Omschrijving
Wanneer inzetten?
Beroepenoriëntatie
Praktijkonderzoek naar interesse en mogelijkheden op het gebied van
Als de klant geen beroepskeuze kan maken op basis van de
werk. Dit kan door korte periodes aan verschillende werksoorten te
huidige kennis en ervaringen
‘snuffelen’. Zowel binnen Ability (voor de daar aangeboden werksoorten) als bij reguliere werkgevers. Niet te verwarren met een werkervaringsplek. (Bemiddeling naar)
Actief zoeken van een passende werkervaringsplek voor de klant. Daarbij
Voor het verbeteren/aanleren van algemene
werkervaringsplek (Ability, ander
de klant zelf laten meedenken.
werknemersvaardigheden, arbeidsritme, structuur en
‘eigen’ project of bij reguliere
Bij Ability: in overleg met trajectconsulenten
vakgerichte vaardigheden
werkgevers)
Ander project: overleg met coördinator Extern: overleg met VSP
Competentieonderzoek/
Praktijkonderzoek naar basis werknemersvaardigheden. Hierbij wordt
Om inzicht te krijgen in het functioneren van de klant in een
assessment
gebruik gemaakt van de assessmentmodule van Dariuz. De uitkomst
werksituatie, en een indicatie te krijgen van zijn loonwaarde
maakt zichtbaar over welke competenties de klant beschikt, in relatie tot
(en daarmee een subsidieadvies voor de werkgever).
werk, en geeft tevens een indicatie over de loonwaarde. Ontwikkelen
Naar aanleiding van de uitkomst van het assessment, het ontwikkelen van
Als de klant onvoldoende beschikt over basis
(werknemers)vaardigheden
vaardigheden waar de klant laag op ‘scoort’. Dit kan met behulp van
werknemersvaardigheden.
opdrachten die de klant op de werkvloer uitvoert.
Opleiding/training/cursus
(korte) opleidingen of cursussen die de kans op uitstroom vergroten of de
Als dit de kans op uitstroom aanzienlijk vergroot of
klant een startkwalificatie geven.
garandeert.
Dit kan zowel intern bij Ability worden georganiseerd (Ability is erkend als leerbedrijf) als extern. In samenwerking met ROC of andere aanbieders, bij voorkeur i.c.m. een baangarantie. Werkleerplek
Een werkervaringsplek waarbij de klant een vak leert. Dit kan ook in combinatie met een deel theorie (via ROC of andere aanbieder).
64/66
Als dit de kans op uitstroom vergroot.
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Grote afstand tot de arbeidsmarkt Product
Omschrijving
Wanneer inzetten?
Bedrijfsmedisch onderzoek
Door een bedrijfsarts vaststellen van eventueel aanwezige medische beperkingen
Als de klant medische klachten heeft en er onduidelijkheid bestaat over zijn
van de klant. Dit kan resulteren in een Functionele Mogelijkheden Lijst (FML).
mogelijkheden om te kunnen functioneren in werk.
De arbeidsdeskundige beoordeelt op basis van de belastbaarheid, de
Als is vastgesteld is dat een klant een medische beperking heeft en er
persoonskenmerken, de sterke en zwakke kanten en het opleidings- en
onduidelijkheid is over de arbeidsmogelijkheden
Arbeidsdeskundig onderzoek
werkervaringniveau welke functies of deeltaken de klant kan uitvoeren. Tevens wordt er een advies gegeven ten aanzien van een vervolgtraject. De uitkomsten van het onderzoek worden vastgelegd in een rapportage.
Belastbaarheidsonderzoek
Praktijkonderzoek op een werkplek naar de belastbaarheid van de klant. E.e.a.
Als er sprake is van fysieke of psychische beperkingen waardoor er
(eventueel) in afstemming met bedrijfsarts, arbeidsdeskundige en/of
onzekerheid is over wat een klant aankan qua werk.
behandelaars. In de praktijk wordt onderzocht wat de klant wel kan. (Bemiddeling naar) vrijwilligerswerk
Werkgewenning
De werkcoach brengt de klant in contact met de steunpunten voor
Als, om welke reden dan ook, betaald werk (voorlopig) geen reële optie is,
vrijwilligerswerk in de regio en stimuleert de klant om actief te worden in het
kan de klant actief op zoek gaan naar vrijwilligerswerk, als tegenprestatie
vrijwilligerswerk.
voor het ontvangen van een uitkering.
Arbeidsmatig dagbestedingstraject in een afgeschermde omgeving, kleinschalig
Als er sprake is van:
van opzet, intensief begeleid. Doel o.a.: 1. Voorbereiden op WSW 2. Reïntegratie na ziekte/uitval 3. Vaststellen of klant loonwaarde heeft
- meervoudige en complexe problematiek - onvoldoende/geen arbeidsritme - verstoord dagritme - hoge mate van kwetsbaarheid - beperkte prestatie- of werkdruk
Beschut werk WSW
Na indicatie door het UWV kan de klant (met behoud van uitkering of in WSW dienst) werken in een beschutte werkomgeving. De productiviteit is daarbij ondergeschikt aan het krijgen of hebben van structuur, werkritme en arbeidsvreugde.
65/66
Als de klant een WSW indicatie heeft
WERK AAN DE WINKEL
DEELPLAN WERK-LEEROMGEVING NOORD-GRONINGEN
Zorgtrajecten binnen werkleeromgeving Omschrijving
Wanneer inzetten?
Klant heeft geen loonwaarde maar kan wel participeren in een
Uitval aan de onderkant (ondergrens) van de WSW. Klant
Dagbesteding
dagbestedingsproject. Het doel kan zijn: 1. Sociale activering 2. Structuur/dagritme
heeft geen tot weinig loonwaarde.
MEE
Klant in contact brengen met Stichting MEE voor een passend hulptraject.
Als er problemen zijn in de persoonlijke omstandigheden
Product
van de klant, die deelname aan een activiteit in de weg staan Maatschappelijk werk
Klant in contact brengen met Maatschappelijk Werk voor een passend
Als er problemen zijn in de persoonlijke omstandigheden
hulptraject.
van de klant, die deelname aan een activiteit in de weg staan
Schuldhulpverlening
66/66
Klant in contact brengen met de Kredietbank om de financiële situatie in
Als klant financiële problemen heeft en daardoor niet kan
kaart te brengen hulp te bieden bij schuldenproblematiek.
deelnemers aan een activiteit