Tracing Surinamese Identity in Paramaribo

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013

UNIVERSITY OF AMSTERDAM College of Social Sciences Department of Geography, Urban Planning and International Development

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo

Panos Papadongonas i © Panos Papadongonas


Bachelor Thesis Bachelor Human Geography and Urban Planning College of Social Sciences Supervisor: Dr. H.J.L.M. Verrest Second reader: Dr. J. Olthoff Date: 23 June 2013

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo

Panos Papadongonas Student number: 10001868 [email protected]

i © Panos Papadongonas

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Statement of originality This thesis contains no material that has been submitted for the award of any other degree in any other university. To the best of my knowledge, this thesis contains no material previously published, except where references are made in the text.

Panos Papadongonas 23 June 2013

Copyrights declaration: The background picture on the cover was taken by Panos Papadongonas. The pictures of Surinamese individuals form part of the tourist campaign "Discover Suriname" (all rights reserved) and were to be seen in various locations in Paramaribo as of May 2013.

ii © Panos Papadongonas

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Acknowledgements It has been a long journey from the beginning of September 2010 until this moment - one step before completing this exciting study. The last three years have been some of the most meaningful and enriching years of my life, but also three of the most challenging and mentally and emotionally exhausting ones. Writing this thesis is no exception. I am deeply grateful to those people who believed in me and inspired me to keep going when my morale was low. To them I dedicate this thesis.

iii © Panos Papadongonas

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Abstract Suriname is a young country. Having a rich colonial past, characterised by struggle and antagonism but also pacification and solidarity, it remains a place of continuous social change. In such a dynamic environment, can one talk about a new, distinct identity emerging? If such an identity is indeed emerging, is it based on territorial and linguistic aspects, or does it take the form of a distinct culture in terms of an imagined community? Taking the context of Paramaribo as my starting point and building on Erikson's (1968) identity formation theory and Jones and McEwen's (2000) conceptual model of the dimensions of identity, I investigated whether the multidimensional nature of the residents of Paramaribo, examined in terms of their gender, ethnicity, education and welfare, exerts any influence in the ways that they perceive a distinct Surinamese identity. Perceiving is not limited to describing what this identity may be, but it also relates to how this identity finds its way into the deep conscience of the residents. These two subdimensions of perceptions of identity interact in slightly different ways with the residents' personal characteristics. Their gender, education and welfare partly determine how they come to understand what Surinamese identity is, but it is ultimately their own ethnicity that determines whether they will endorse this identity and form an imagined community. If one looks at Surinamese identity in terms of territoriality and a common language, then a new Surinamese nation is being shaped. If one, however, looks at Surinamese identity in terms of an imagined community, the residents of Paramaribo have a long way to go before completely leaving their own ethnic background behind and forming one coherent entity. Nonetheless, the findings demonstrate that this process has now begun and continuous research is imperative in order to capture all dimensions of this extraordinary phenomenon as it unfolds. Comprehending how a new and distinct Surinamese identity may be developing is important for understanding hybrid identity production processes and learning to coexist, two phenomena which will only intensify in the context of current globalising processes.

Key words: Suriname, Surinamese identity, Paramaribo, multipolar coexistence, identification processes, identity internalisation, imagined community, hybrid identities

iv © Panos Papadongonas

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Table of Contents 1. Introduction ............................................................................................................................ 1 2. Theoretical framework ........................................................................................................... 4 2.1 Identity formation: the self and the “other” ..................................................................... 4 2.2 Identity within a Surinamese context ............................................................................... 7 3. Methodology .......................................................................................................................... 9 3.1 Research type ................................................................................................................... 9 3.2 Conceptual scheme and the variables............................................................................... 9 3.3 Operationalisation of the variables ................................................................................. 10 3.4 Research strategy and research design ........................................................................... 11 3.5 Research methods and research units ............................................................................. 13 4. The fieldwork ....................................................................................................................... 15 4.1 The research site ............................................................................................................. 15 4.1.1 Paramaribo ............................................................................................................... 15 4.1.2 Completing surveys in the neighbourhoods ............................................................ 16 4.2 The research procedure .................................................................................................. 18 4.2.1 Time planning .......................................................................................................... 18 4.2.2 Organising and conducting the research: group coordination and supervision ....... 19 4.2.3 Budget ...................................................................................................................... 19 4.3 Inventory and evaluation of the collected information during the fieldwork ................ 19 4.3.1 Surveys .................................................................................................................... 19 4.3.2 Semi-structured interviews with residents ............................................................... 20 4.3.3 Own notes and observations .................................................................................... 20 5. Data presentation and analysis ............................................................................................. 21 5.1 Comprehending the multidimensional nature of the residents of Paramaribo ............... 21 5.1.1 Personal characteristics............................................................................................ 21 5.1.2 Welfare index .......................................................................................................... 23 5.1.3 The interplay between the residents' personal characteristics ................................. 26 5.2 The dimensions of Surinamese identity ......................................................................... 28 5.2.1 Describing Surinamese identity ............................................................................... 28 5.2.2 The influence of personal characteristics on the descriptions of Surinamese identity .............................................................................................................................. 31 5.3 Internalising Surinamese identity ................................................................................... 35

v © Panos Papadongonas

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 5.3.1 Analysis approach.................................................................................................... 35 5.3.2 Upbringing ............................................................................................................... 36 5.3.3 Current linguistic practices and multipolar coexistence .......................................... 37 5.3.4 Cultural participation and multipolar coexistence ................................................... 39 5.3.5 Attitude towards multiculturalism and "others" ...................................................... 41 5.3.6 Political developments and internalisation of a common Surinamese identity ....... 42 5.3.7 Competing identities ................................................................................................ 44 6. Conclusions and recommendations...................................................................................... 46 7. Literature .............................................................................................................................. 50 8. Appendices ........................................................................................................................... 53 8.1 General survey - Paramaribo project 2013 (original version) ........................................ 53 8.2 Extra survey for three chosen neighbourhoods - Paramaribo project 2013 ................... 59 8.3 Additional tables ............................................................................................................ 60 8.3.1 Welfare distribution ................................................................................................. 60 8.3.2 Describing Surinamese identity (uncategorised terms) ........................................... 62 8.3.3 Holidays popularity among the respondents ........................................................... 64 8.4 Interview fragments........................................................................................................ 65 8.4.1 Interview 1 ............................................................................................................... 65 8.4.2 Interview 2 ............................................................................................................... 68 8.4.3 Interview 3 ............................................................................................................... 70 8.4.4 Interview 4 ............................................................................................................... 73 8.4.5 Interview 5 ............................................................................................................... 74 8.4.6 Interview 6 ............................................................................................................... 76 8.4.7 Interview 7 ............................................................................................................... 79 8.4.8 Interview 8 ............................................................................................................... 81 8.4.9 Interview 9 ............................................................................................................... 84

vi © Panos Papadongonas

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 List of tables Table 3.1: Operationalisation table.............................................................................................12 Table 4.1: Fieldwork activities scheme.......................................................................................18 Table 4.2: April 2013 Schedule..................................................................................................18 Table 4.3: May 2013 Schedule...................................................................................................18 Table 4.4: Interviews inventory..................................................................................................20 Table 5.1: The respondents' personal characteristics..................................................................21 Table 5.2: Comparison between the 2004 census data and the research data..............................22 Table 5.3: Welfare level distribution..........................................................................................25 Table 5.4: The thematic categories of Surinamese identity according to the residents'...............30 Table 5.5: Thematic categories per respondent..........................................................................32 Table 5.6: Spoken languages at home.........................................................................................37 Table 5.7: Spoken languages outside.........................................................................................37 Table 5.8: Holidays popularity among the respondents..............................................................39 Table 5.9: Residents' evaluation of multiculturalism..................................................................41 Table 5.10: Residents' attitude towards "others"........................................................................42 Table 8.1: Welfare scores distribution........................................................................................60 Table 8.2: Welfare index distribution statistics..........................................................................61 Table 8.3: Residents' descriptions of Surinamese identity..........................................................62 Table 8.4: Holidays distribution.................................................................................................64

List of figures Figure 1.1: The Neveh Shalom Synagogue and the Ahmadiyya Movement Mosque....................2 Figure 2.1: The dimensions of identity.........................................................................................5 Figure 3.1: The conceptual scheme..............................................................................................9 Figure 4.1: The ressorts of Paramaribo........................................................................................15 Figure 4.2: The researched neighbourhoods...............................................................................16 Figure 4.3: The researched neighbourhoods...............................................................................17 Figure 4.4: Ramgoelam...............................................................................................................17 Figure 4.5: Paramaribo North......................................................................................................17 Figure 4.6: Middle class-type neighbourhood.............................................................................17 Figure 5.1: Education level among the residents of Paramaribo..................................................21 Figure 5.2: Ethnicity distribution among the residents of Paramaribo.........................................22

vii © Panos Papadongonas

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Figure 5.3: Welfare level distribution among the residents of Paramaribo..................................25 Figure 5.4: Mapping Surinamese identity (original terms)..........................................................29 Figure 5.5: Mapping Surinamese identity (translated terms).......................................................29 Figure 6.1: The revised conceptual scheme................................................................................47 Figure 8.1: Chart of the uncategorised welfare scores.................................................................61

viii © Panos Papadongonas

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 1. Introduction Suriname, formerly Dutch Guiana, is a country in South America bordering Guyana to the west, French Guyana to the east and Brazil to the south. It is a sparsely populated country (ABS, 2012) and also one of the world's largest natural reserves (UNESCO, n.y.). The country has a population of approximately 539 thousand people as of 2011 (ABS, 2012). The great majority of the population is concentrated in a narrow coastal zone, where the only significant urban centre, Paramaribo, is located (Verrest & Jaffe, 2012). Although the country is in South America, it is ethnically and culturally related to the Caribbean region (Verrest, 2010). From an early stage Suriname became fully integrated in the world economy as a result of colonialism (Buddingh, 2000). This was manifested in the flows of people who started streaming into the country from the four corners of the world from the 17th century onwards, first as slaves from Africa and then as contract workers from India, Indonesia and China (Buddingh, 2000; Chickrie, 2011). Nowadays, immigration flows are differentiated, comprising mainly of Chinese (Tjon Sie Fat, 2009; New York Times, 2011) and Brazilians (De Koning, 2011; New York Times, 2008a), adding to the multicultural Surinamese society and complicating the picture from a demographic point of view. The colonial era ended in 1975 when Suriname declared its independence. This was a result of a long-standing struggle and political manipulations associated with the nationalist movements that had been active in the country. Two of the most prominent movements were "De Unie Suriname" and the Creole-based "Wie Eegie Sanie". They contributed to the maturation of the conditions for an independent Suriname (Marshall, 2002; Van Lier, 1971). Independence, however, did not mean the end of the struggle. Political geography teaches us that nationhood by itself does not guarantee the viability of a state (Ottaway, 2002), let alone in such a multicultural environment like Suriname, where multiple and continuous dynamics interact and compete with each other. As in every society where disparate groups of people seek to unite under a common ideology, following the dictates of the politics of identity (Kofman & Youngs, 2003), Suriname has been home to a series of struggles. These were manifestations of the attempts of each ethnic group to position itself advantageously, initially in an environment of increased autonomy from The Netherlands and then as an independent country after 1975. This process often took place via the establishment of ethnic political parties (Premdas, 2011; Ramsoedh, 2001; St-Hilaire, 2001; Van Lier, 1971). In this thesis, I focus on Paramaribo, the city that sets the stage for social, cultural and political processes in Suriname. These processes have resulted in a fascinating Surinamese

1 © Panos Papadongonas

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 society. Being the dominant city in which currently two-thirds of the Surinamese population reside, Paramaribo shares certain characteristics with other Caribbean cities. However, there are also elements that render it a unique case (Victor, 2012). For instance, the city is home to a wider range of ethnicities – Javanese, Indian, Creoles, Maroons, Chinese, Brazilians and to a lesser extent indigenous groups such as Amerindians – than what is found elsewhere in the Caribbean (St-Hilaire, 2001). Paramaribo, just like Suriname itself, is one of the few examples of profoundly multicultural societies where, despite the antagonism between the different ethnic groups, bloody conflicts have been avoided (Ottaway, 2002; Premdas, 2011). This has not been the case in numerous other multicultural societies such as Bosnia and Herzegovina or the less heterogeneous Guyana (Mars, 2001). Religions have generally coexisted harmoniously in Suriname and one can find a mosque standing next to a synagogue (figure 1.1). Moreover, despite the underlying antagonism, fraternisation ideals have had a solid presence in political affairs (Van Lier, 1971). Suriname

may

be

viewed as a precursor of a future

multicultural

world,

where the enhanced dialectical relationships between diverse peoples within the context of globalisation transform daily life and alter perceptions of Figure 1.1: The Neveh Shalom Synagogue next to the Ahmadiyya Movement Mosque (own photo)

identity and belonging. Having emigrated to The Netherlands,

which is a characteristic example of a contemporary multicultural society, I have been inspired by my own process of adaptation into this new reality, accompanied by a profound reflection upon what constitutes my own identity. Suriname is in my eyes a kind of "social laboratory" where people have streamed from the whole world and, since the country is less than 40 years old, social fermentation processes are still bursting. I believe that the findings of this research will constitute a useful addition to the current literature about social dynamics and hybrid identity formation in multicultural environments. From an academic point of view, this is especially crucial within the context of current globalising processes, where culturally differentiated populations are increasingly encouraged to coexist. By offering a better understanding of the city’s organic units, its diverse citizens, and how they view each other and imagine their common


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 country, I hope that this research can translate into relevant policy making geared towards viable development in the country based on an optimised utilisation of human resources at all levels. In this research, the emphasis will be on how personal characteristics of Paramaribo's residents relate to the ways that they envision an emerging and distinct Surinamese identity. Within the same context, I will attempt to go beyond the level of identity description by investigating whether the residents of Paramaribo have actually begun to internalise Surinamese identity, at least in the ways that this is understood by them. The central question that I will attempt to answer is: How do personal characteristics of the residents of Paramaribo and the interplay between them influence the residents' perceptions of a Surinamese identity? Through this research, I by no means aim to draw conclusions for the whole country, therefore committing an atomistic fallacy. I hope, however, to offer an updated insight into the social fermentation processes taking place in the heart of Suriname and thereby examine whether nation formation is taking place and the extent to which this may be happening. In this and every similar study, one limitation should always be considered: it only constitutes a snapshot in time (Victor, 2012). Therefore, continuous monitoring and repeated research are imperative in order to maintain a clear picture of the social dynamics in Suriname. In section two, I outline the theoretical framework of the research. The first part of this section is dedicated to the fundamental dimensions of identity and to the processes that are at play during identity formation, as described in existing academic literature. In the second part of the theoretical framework section, I focus on Surinamese identity. Is it possible to describe a distinct Surinamese identity and, if so, what are its components and what is the role of one's adopted point(s) of view? The third section is about the methodological aspects of the research. The main pillars of the central question are deconstructed by means of relevant sub-questions. The inclusion of a conceptual scheme is intended to illustrate the various concepts of the research and the expected relationships between them. In the fourth section I present the research location, the greater Paramaribo area, and I describe the practical aspects of the research. In the fifth section, I present and analyse the research material. This is the section where the relationships between the fundamental concepts of the research translate to actual data, which serve to answer the research question. In the sixth section, I summarise the findings, reflect on the research process and attempt to draw conclusions, which may constitute an inspiration for additional research or relevant policy-making. In the last two sections, I cite the literature that I consulted and I present additional findings in more detail in order to render my research fully transparent and repeatable.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 2. Theoretical framework 2.1 Identity formation: the self and the “other” Before elaborating on identity formation processes, a logical question arises asking what identity itself is. A plethora of definitions exists in literature. Popular discourse and social science research describe identity using two broad interpretations (Kuo & Margalit, 2012). The first interpretation looks at identity as a technical term that denotes classification in a well-defined social category. The second interpretation views identity as a deep-rooted aspect of an individual that is the basis of their self-respect or dignity. This interpretation of identity is prominent in dictionary definitions of the term, as well as in definitions developed by scholars (ibid.). For example, the Merriam-Webster Dictionary (n.y.) defines identity as "the distinguishing character or personality of an individual". The Oxford Encyclopaedia Dictionary (1989) defines identity as "the sameness of a person or thing at all times or in all circumstances; the condition or fact that a person or thing is itself and not something else; individuality, personality". In a similar vein, Alexander Wendt (1992, 397) describes identities as "relatively stable, role-specific understandings and expectations about self". Identity formation processes are bi-dimensional; people develop identities at both individual and collective levels (Yoon, 2011). Existing theories propose two interdependent processes as necessary to identity formation. The first relates to the specification of self-image based on similarities and differences (Koefoed & Simonsen, 2012). Self-image is derived from the social groups to which one belongs and, through interaction with one’s kin, self-esteem is reinforced and "others" are demarcated. Identification then becomes a relational process and can be seen as "an ongoing becoming that arises as an emergent product of comparison" (Koefoed & Simonsen, 2012, 625). Jones and McEwen (2000) have developed a comprehensive conceptual model of the multiple dimensions of identity (figure 2.1). The centre represents the core of oneself, one’s personal identity as a distinguishable holistic entity. The intersecting circles surrounding the core represent significant identity dimensions such as gender, ethnic background and religion. Outside the immediate domain of the core one also finds the contextual influences – for instance, family background and life experiences, which play a mediating role in shaping personal identity. As shown in Jones and McEwen's model, personal characteristics – see for example the intersecting circles relating to gender, class and race – do not solely constitute stable components of the core of personal identity; they may also actively operate in identity formation processes.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Understanding

the

complex

processes behind identity formation and the factors that are at play requires an interdisciplinary approach. Erik Erikson's work on psychosocial development offers a significant contribution in this regard. Erikson (1968) developed a theory in which he describes the various stages of individuals'

psychosocial

development

through the course of their lives. Especially the first few years of one's life, until early adulthood, are crucial for the formation and consolidation of personal identity. Identity Figure 2.1: The dimensions of identity. Source: Jones & McEwen, 2000

is an all-pervasive notion according to Erikson. Identity formation is found both in

the core of the individual (figure 2.1) as well as in the surrounding communal culture, which in my research translates to the Surinamese society. As the communal culture changes, Erikson continues, new kinds of questions concerning identity arise. Erikson points, for example, to issues of social transformation and changing gender roles that were particular to the 1960s in the Western world. A comparison can then be made with the social fermentations in Surinamese society, starting during the emancipation period after the abolition of slavery, which marked a series of social transformations that changed how one looked at the role of gender, ethnicity, education, and social class in Surinamese society (Van Lier, 1971). Erikson's theory comes down to identity formation mirroring the outcomes achieved in a person's life. Erikson (1968) refers, among others, to the following identity domains where this mirroring or self-reflection occurs: religious, political and economic ideologies, gender, ethnicity, culture, and nationality. Such outcomes may manifest themselves simultaneously, especially in societies characterised by rigorous social transitions, as the case was in Suriname in the 20th century (Van Lier, 1971). Therefore, it is useful not to simply look at the influence of personal characteristics on identity formation separately, but also to examine the interplay between them while they operate simultaneously during the identity formation process. Through the interaction of these personal characteristics, a young person's identity eventually becomes integrated, resulting in a stable self that is differentiated from "others".


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Self-identification and the demarcation of "others" ultimately lead to processes of inclusion and exclusion (Premdas, 2011), which can sometimes escalate to conflict if antagonisms are not resolved at the political level (Mars, 2001). Such processes of antagonism are more likely to manifest themselves in multicultural contexts, complicating the process of fabricating and distilling a cohesive national identity (Moran, 2011). National identity is often perceived as a notion referring "both to personal identity arising from membership of a national political community, and to the identity of a political community that marks one nation off from others" (Parekh, 2008, 56). Within a given domain, collective and individual identities exist and impact one another reciprocally (Schöpflin, 2001). Constructing a system of moral regulation becomes central in sustaining these identities (ibid.) and is especially crucial when dealing with a multicultural domain, where balances are especially fragile. Even though identities are quite often presented as, or presumed to be, fixed and rigid, evidence demonstrates that "they are also adaptable enough to respond to particular situations that are regarded as challenging or threatening. Such developments, especially if they are sudden and appear inexplicable, can result in a rapid condensing of the instruments of identity construction - the institutions that have the cultural authority will use this to protect the identity group in what comes to be regarded as a dangerous state of affairs" (Schöpflin, 2001, 8). This aspect becomes evident in processes where identity acts as a vehicle of mobilisation and an umbrella for the actions of certain groups of people. Mobilisation entails the emergence of symbolic boundaries, which are used to reinforce the "we-ness" of a specific group towards achieving a collective goal (Cerulo, 1997). Allen's (2010) testimony concerning the Creole mobilisation in Curaçao, through the "Yu di Kòrsou" (Child of Curaçao) movement, offers a useful insight into how certain groups of people in a multicultural setting transcend their multiple identities according to the circumstances in order to create new ones aiming to serve specific interests, in this case to claim originality and demand more privileges. Therefore, the temporal dimension of identification processes should not be overlooked, since short-term fluctuations of identity according to external stimuli may also occur (Klimstra et al, 2010). The fluid nature of identity once again comes down to the fact that my research constitutes a snapshot of social realities in Suriname, pointing to the need for continuous research in order to keep pace with the dynamic social processes in Suriname as they unfold.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 2.2 Identity within a Surinamese context In my research, I focus on Paramaribo residents' perceptions of Surinamese identity. Comprehending the nature of Surinamese identity goes beyond limiting oneself to conventional and rigid definitions. Two general viewpoints can be identified in the existing literature. The first viewpoint takes language and territoriality as starting points (St-Hilaire, 2001). Surinamese identity then becomes synonymous with expressing oneself in Surinamese Dutch, the local variant of Dutch, though this view is not cherished by ardent supporters of Sranan tongo, the de facto lingua franca in Paramaribo (New York Times, 2008b). In Suriname, the linguistic aspect converges with the territorial aspect and, unavoidably, with the ways that "others" confront each other on a daily basis. How then do people coexist with "others" and how is this reflected on their "symbolic ecology of fear" (Verrest & Jaffe, 2012, 3) and daily interaction patterns? The territoriality of Surinamese identity can be represented by the notion of multipolar coexistence, which is proposed by Verrest and Jaffe (2012). In this context, difference is presented through multiple rather than binary categories. Multipolar coexistence is associated with higher levels of comfort with urban "others" resulting in higher levels of interaction (ibid.) and therefore a possible cultivation of a collective identity. De Koning (2011) suggests that it may be exactly this territoriality that ultimately determines who is Surinamese and who is not. She suggests abandoning traditional ethnicity-based criteria and employing instead a social spaces perspective as the basis for comprehending Surinamese identity. De Koning's social spaces form a starting point for the second viewpoint on Surinamese identity, which associates being Surinamese with being part of an imagined community. In terms of the possibility of the formation of an imagined community in Suriname, Van Lier (1971) offers a comprehensive view of the socio-political evolution in the country since the abolition of slavery in 1863. Van Lier considers that slavery has undoubtedly left its mark on Surinamese social processes. The stance of The Netherlands, the mother country of Suriname until its independence in 1975, has been influential in promoting social integration in Suriname during the emancipation period, albeit with Western characteristics and sometimes spurring interethnic conflicts. Overall, Van Lier (1971) distinguishes three phases of social evolution in Suriname: the settlement of new peoples (slaves from Africa and later contract workers from Asia), the exploitation period of the colonial plantations and the emancipation period, which marked the inception of a reformed plural society. This society constitutes the pillar of contemporary Surinamese society, which appears still to be in search of itself. White Dutch colonists no longer form the social elite and social dynamics have changed since colonisation. The once second


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 most powerful group, the Creoles, have had to cede some of their privileges to the upcoming Hindustani and Javanese classes, following the doctrine of fraternisation politics (Buddingh, 2010; Van Lier, 1971). The question is whether coming closer in political terms has also led to social reconciliation and perhaps to a process of coming closer in terms of an imagined community. Identifying an emerging imagined community in Paramaribo would entail looking for assimilation and integration patterns as expressed by increasing communality between the various ethnic groups in Suriname (De Bruijne & Schalkwijk, 2005) and even by the cultivation of a collective conscience and shared understandings of Surinamese identity. St-Hilaire (2001) claims that, if nationhood is defined as an imagined community, shared territory and language alone are not sufficient to make a cohesive nation, thereby rejecting the previously described first point of view describing Surinamese identity. The question remains: is there a new truly “Surinamese” imagined community being born in Suriname and, if so, what characteristics is it based on? In my research, I attempted to go beyond linguistic and territorial aspects of identity. I looked into how the residents of Paramaribo themselves imagine such a Surinamese identity and I examined whether people of different backgrounds demonstrate common understandings of it. Endorsing Surinamese identity in terms of an imagined community entails not only a common understanding of identity but also shared processes of internalisation of this identity. The objective of this research was to illustrate whether a distinct Surinamese identity is endorsed by the residents of Paramaribo and, if so, on which terms. Following Erikson's (1968) previously described identity formation theory, which stresses the influence of one's personal characteristics, I examined how the gender, ethnic background, education and social class of the residents of Paramaribo may influence the ways that they perceive Surinamese identity.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 3. Methodology 3.1 Research type The first two phases of the research cycle have been completed: I have identified the social phenomenon, Surinamese identity, that is to be investigated and I have presented the relevant theoretical background to offer a better understanding of what is known in the area. The next step relates to presenting the methodological aspects of the research. My research displays characteristics of the exploratory kind, which sits between descriptive and testing research (Bryman, 2008). Exploratory research is employed when the interest lies on the relationship between different factors. In my research these factors are the personal characteristics of the residents of Paramaribo and their influence on the residents' perceptions of a Surinamese identity. The research may also be described as testing because I begin with a hypothesis that the personal characteristics of the residents of Paramaribo may influence their perceptions of (Surinamese) identity, which are subsequently deconstructed during the operationalisation process.

3.2 Conceptual scheme and the variables I have already formulated my research question as follows: How do personal characteristics of the residents of Paramaribo and the interplay between them influence the residents' perceptions of a Surinamese identity? In the conceptual schema (figure 3.1), the two coloured segments represent pillars

the of

fundamental

my

research.

Following Erikson's (1968) theoretical

approach,

(suspected)

the

relationships

between these segments are presented in the form of lines. Ethnic background, wealth as expressed by one's welfare, gender and education level constitute the independent variables. The perceptions of a common Surinamese identity constitute Figure 3.1: The conceptual schema


variable.

the The

dependent independent

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 variables may interact with each other in complex and nuanced ways. For example, the ethnic background or the gender may (partly) determine the privileges one enjoys in a given context, which may lead to better education and to more wealth. The latter may also interact with education; better education may imply better jobs, more wealth and thus a more favourable position in Surinamese society (De Bruijne & Schalkwijk, 2005). The complex ways that the independent variables interact with the dependent variable are presented as a nexus of relationships, which is illustrated as a dotted line in the conceptual schema. The relationships between the variables are examined by means of relevant sub-questions: i. What is the distribution qua ethnic background, wealth (as expressed in their welfare), gender and education among the residents of Paramaribo and what are the actual relationships between these personal characteristics? (Section 5.1) ii. How do the residents of Paramaribo envision a Surinamese identity and how is it related with their ethnic background, wealth (as expressed in their welfare), gender and education as well as the interplay among these? (Section 5.2) iii. Is there an internalisation of Surinamese identity in terms of an imagined community taking place among the residents of Paramaribo and how does this relate to their ethnic background, wealth (as expressed in their welfare), gender and education? (Section 5.3)

3.3 Operationalisation of the variables In the operationalisation process, I attempt to render the different aspects of my research measurable. The two pillars of my research, namely the residents' personal characteristics and their perceptions of a Surinamese identity, constitute the central concepts. In order to better comprehend the concepts, they are deconstructed. The first level of deconstruction relates to identifying the dimensions of these concepts. The dimensions of personal characteristics are the ethnic background, welfare, gender and education. To allow for a better understanding of the perceptions of Surinamese identity, which constitutes the second concept, I have split it into two sub-concepts. The first sub-concept relates to defining what Surinamese identity actually means for oneself. This sub-concept has a cultural dimension, a second dimension examining people's degree of coexistence, and a third dimension that is in a way an extension of the first two dimensions and describes the crystallisation and expression of personal views about Surinamese identity. The second sub-concept relates to the degree to which people embrace Surinamese identity in the ways that they come to understand it. This sub-concept has one dimension related to people's emotional attachment to their description of Surinamese identity and another


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 dimension related to their internalising this identity in terms of an imagined community. The second level of deconstruction relates to devising variables in order to begin measuring the dimensions of the central concepts. Measurement allows the researcher not only to delineate fine differences between people in terms of the dimensions in question, but it also provides the researcher with a consistent device for making distinctions and sets the bases for more precise estimates of the degree of relationship among the concepts (Bryman, 2008). Personal characteristics are generally easier to measure by using relevant variables. Perceptions of a Surinamese identity are, however, a less quantifiable concept. This is where indicators are used, when needed, instead of measures. Indicators are employed as though they were a measure of a concept. In some cases multiple-indicator measures are used in order to be able to capture as many facets of a concept as possible. This whole process unfolds in the operationalisation table (table 3.1 on page 12).

3.4 Research strategy and research design Concerning research strategy, my research exhibits quantitative as well as qualitative elements. For example, describing the attitude towards "others" can be done both quantitatively by constructing an attitude index on the basis of answers to chosen questions, as well as qualitatively by analysing interview fragments. Research design, which is the framework for the collection and analysis of data, is the other methodological aspect. My research constitutes a case study of the representative kind. A representative case study research design is used to capture the circumstances and condition of an everyday situation (Bryman, 2008). Moreover, it allows the researcher to examine key social processes (ibid.). In my research, the everyday interactions among the residents of Paramaribo as well as processes related to perceptions of a common Surinamese identity constitute the central aspect. My research may also be described as partly revelatory, because it investigates the perceptions of a Surinamese identity among the residents of Paramaribo, a phenomenon that has only marginally been explored before, at least at the level of Paramaribo.



Table 3.1: The operationalisation table

12 Panos Papadongonas - 10001868

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 3.5 Research methods and research units Research methods refer to the techniques for collecting the data. I adopt a mixed research methods approach, where I try to utilise the advantages of quantitative and qualitative research. Yin (2009) refers to this as triangulation, a prerequisite in case study research, which provides multiple sources of evidence. The qualitative part of my research is comprised of a small number of semi-structured interviews with residents of various ethnicities, social classes and education levels. Interviewing is a valuable method because it provides the researcher with recent information that is rich, can be easily coupled with the context and offers a more nuanced understanding of people's experiences and inner emotional world. The interviews in this research were targeted towards the degree to which the residents of Paramaribo endorse a common Surinamese identity and the extent to which their own background competes with it. My decision concerning the total number of interviews depended on the degree of saturation of the data relating to the researched issues (Small, 2009). Quantitative research, which has been dominant in the social sciences since the 1970s (Bryman, 2008), remains, however, the dominant approach in my research. The concepts in the operationalisation table (table 3.1) constitute the building blocks of my research. Each of these concepts was measured partly by means of a survey. The full original survey (in Dutch) can be seen in the appendix (section 8.1). The first and second section of the survey were dedicated to personal and household characteristics such as the number of people in the household, the monthly household income, the education level of the main breadwinner and their partner, their place of birth and possible ties with family abroad. These parts serve as a continuation of socioeconomic studies that are held in Paramaribo every ten to twelve years and serve to trace social trends. For an example of a previous comparable study see De Bruine and Schalkwijk (2005). The third section of the survey was dedicated to garbage disposal issues, the thesis project of one of my Dutch colleagues. The fourth section was dedicated to flooding incidences in Paramaribo, which constituted the research project of the other Dutch colleague I worked with. The fifth part related to my study and it sought to establish a general picture of socio-cultural practices of the residents of Paramaribo. This section included questions about the language spoken at home and outside, important festivities and multipolar coexistence. These five sections formed the general survey, which was completed in ten neighbourhoods. As stated before, the perceptions of a Surinamese identity are less directly quantifiable, so indicators were used. The dimensions that are found in the operationalisation table are a result of an extensive literature review dealing with identity formation processes. Nonetheless,


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 comprehensive and elaborate definitions of Surinamese identity appear to be missing in the examined academic literature. To obtain a better insight into this, I completed an extra survey (see section 8.2) in three socio-economically different neighbourhoods in which I asked the residents to elaborate on their self-identification and describe what Surinamese identity means to them. After collecting the residents' answers on the meaning of Surinamese identity, I mapped them by creating a so-called tag crowd. Describing Surinamese identity is only one side of the coin. To my understanding, perceptions of identity entail not only defining it, but also (possibly) internalising it. In this respect "otherness" is a useful concept. "Otherness" represents the different, the unknown, the outsider. There is not just one way of defining otherness, but it has been demonstrated in literature – see for example Erikson's (1968) self-identification processes and Van Lier's (1971) description of interethnic relations in Suriname – that aspects such as the ethnic background, the gender, the education, and the social class of the respondents may correlate with their attitude towards "others". In the extra survey, I included certain statements, the answers to which functioned as a yardstick in order to measure the residents' attitudes towards "others" by creating a relevant index. The research units of my research are all residents of Paramaribo 18 years of age or older. I set 18 years as the lower limit, because starting at this age I expected people to have a certain degree of maturity and consolidated views about life, themselves and their attitudes as a result of their life experiences, following Erikson's (1968) identity development theory. Nonetheless, this does not negate the fact that a 15-year old may be more mentally mature than an 18-year old, but for consistency reasons I focused on adult respondents. From an epistemological point of view, making choices about the methods to be used and the extent and nature of the sample undoubtedly introduced a factor of bias in the research and influenced the generation of new knowledge. I am aware of such limitations in this research. However, when taking into account the fluidity and complexity of such social processes as identity formation in a multicultural environment, and considering the given time frame and available means, I believe that the findings of this research are reliable and valid and will constitute a contribution to existing knowledge from an empirical point of view.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 4. The fieldwork 4.1 The research site 4.1.1 Paramaribo In 2004 Paramaribo had a population of 240.000 inhabitants, about half of Suriname's population (ABS, 2005b). The city is comprised of twelve ressorts (figure 4.1). Including the adjacent Wanica district, the population increases to 340.000 inhabitants (ibid.). Contrary to other cities in the Caribbean, Paramaribo is characterised by a greater degree of spatial equality and ethnic and socio-economic blending (Verrest, 2010), which is reflected in the prevalence of mixed, often middle class, neighbourhoods in the city. Verrest (2010) attributes this ethnic mix to three factors: the economic crisis in the 1980s and 1990s, the development of the land and housing market and the importance of neighbourhood and social relations.

Figure 4.1: The ressorts of Paramaribo. Source: N. Olsthoorn


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 4.1.2 Completing surveys in the neighbourhoods The goal was to complete 500 surveys with residents of 10 neighbourhoods of Paramaribo (50 households per neighbourhood), namely: Ondrobon, Flora A, Peu et Content, Janki, Clevia, Ramgoelam. Elisabethshof, Van Dijk Project, Koewarasan and Welgedacht (figures 4.2 and 4.3). By having respondents from as many and as diverse areas as possible, the significance of the findings was likely to be increased. In the student team consisting of two Dutch colleagues, eleven students of the Teachers Academy of Anton de Kom University in Paramaribo and myself, we employed a probability sample, which is based on random selection. At first, we strolled through the neighbourhoods in order to make an approximate estimation of the number of households. According to the total household number in a given neighbourhood we then decided to visit every fourth, sixth, eighth, or sixteenth household so that the research units were spread as evenly as possible. If the occupants were not available, we would move to the next house, until we managed to talk to someone. New counting started at the house where we successfully completed a survey.

Figure 4.2: (Most of) the neighbourhoods where research took place. Source: H. Verrest's presentation on 4 February 2013



Figure 4.4: Street in less affluent Ramgoelam (own photo)

Figure 4.3: A view of Greater Paramaribo with the outer neighbourhoods, in which research took place. Source: H. Verrest's presentation on 4 February 2013

Figure 4.5: Affluent Paramaribo North (own photo)

Figure 4.6: The dominant middle class-type neighbourhood (own photo)


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 4.2 The research procedure 4.2.1 Time planning The research took place between the 1st of April and the 20th of May, 2013. Possible complications were taken into consideration, therefore I allowed for buffers in my planning. I have attempted to sketch a picture of the fieldwork progress in the following tables. In the first table, the activities are outlined and deconstructed on the basis of work load. The next two tables illustrate the scheduling of different activities during the fieldwork.

Table 4.1: The fieldwork activities schema

Table 4.2: Activities calendar - April 2013


Table 4.3: Activities calendar - May 2013

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 4.2.2 Organising and conducting the research: group coordination and supervision As already mentioned, in Paramaribo I worked with local students of the Teachers Institute of Anton de Kom University, whose research questions were included in the extra survey. We completed surveys in three neighbourhoods: Ondrobon, Ramgoelam and Welgedacht. My group consisted of four students and I acted as coordinator and, when needed, as supervisor. Together with my Dutch colleagues, who were working with their respective groups in the rest of the neighbourhoods, I printed out the survey material and I distributed it to the members of my group. Each survey was given a unique number so that I could more easily trace progress and be able to contact the right pollster for clarifications if needed during the process of data entry. Moreover, in order to allow for better coordination, each group member's contact information was made known to the rest of the group. Almost every evening I would send an e-mail to all group members with the updates of that day and the schedule for the next few days on the basis of the most recent information related to their availability. In this way the group was able to function smoothly, which was reflected in the completion of all necessary activities according to the initial plan. 4.2.3 Budget My personal budget for the research included the following components: - Plane ticket: €830 - Accommodation: €475 - Food expenditures: €300 - Additional general costs: €200 - Local transportation costs / bicycle rental: €150 Total amount: €1955 (+/- 5%) 4.3 Inventory and evaluation of the collected information during the fieldwork 4.3.1 Surveys The process of survey completion can generally be characterised as successful, though complications did occur during the fieldwork. Due to inconsistent survey handling by a small number of pollsters, which can be attributed to communication complications, the total number of usable surveys was 489, eleven less than the target. This constitutes, nonetheless, a very high proportion of the target. The communication complications mainly had an impact on the collection of the residents' personal information. Because the format of the survey from 12 years ago was used in sections one and two, the acquired personal information concerned only the


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 main breadwinner of the household. However, not all respondents were the main breadwinner. This resulted in some data loss regarding the personal characteristics of the respondents themselves, which were needed for my research. This was countered in part by informing the pollsters about the complication and asking them to note the extra needed information. Out of the total 489 surveys, the gender of the respondent is known in 336 of them, the ethnicity is known in 337 and the education level of the respondent is known in 321 surveys. This number of surveys is sufficient for calculating correlations between the personal characteristics and the respondents' views on Surinamese identity and other aspects. There has been almost no data loss concerning the respondents' welfare level (section 5.1.2), since this can be constructed on the basis of their answers to chosen questions. Therefore, almost all 489 surveys could be used. 4.3.2 Semi-structured interviews with residents

Table 4.4: Interviews inventory

"9a" and "9b" mean that the interviews were conducted simultaneously in the form of a discussion with the three of us at an agreed location. * the exchange rate was approximately 4.3 SRD/Euro as of June 2013 (XE Online Currency Converter, 2013) ** in the last two cases, precise income data is missing, but through discussion with the interviewees I was able to approximately estimate their financial situation 4.3.3 Own notes and observations During the fieldwork, I made various notes about procedural aspects (e.g. interview conditions and neighbourhood setup) but also contextual and historical aspects. I used this extra information in the data analysis, when relevant, in order to add extra depth.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 5. Data presentation and analysis 5.1 Comprehending the multidimensional nature of the residents of Paramaribo 5.1.1 Personal characteristics Existing literature presents Paramaribo as an extremely interesting case from a demographic point of view. This is also reflected in the research findings. In the following table and graphs, an overview of the respondents' gender, ethnicity and education level is presented.

Table 5.1: Distribution of the personal characteristics of the respondents

Figure 5.1: Education level distribution among the research participants in Paramaribo, 2013 2.2% 3.1% 16.5%

20.6%

None GLO VOJ VOS

27.4%

HBO/Univ. 30.2%


Other

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Figure 5.2: Ethnicity distribution among the research participants in Paramaribo, 2013 0.9%

1.2%

0.6% Creole

2.1%

Mixed

9.2%

Javanese 29.7% 13.6%

Hindustani Maroon Other

19.9%

Indigenous 22.8%

Unknown Chinese

The next logical step involves comparing the acquired data with the latest official census data (table 5.2) in order to determine to what degree the sample is representative. The greatest divergences from the official census data are to be found in the higher education category. The representation of the ethnic groups also demonstrates deviations from the census data. The divergence may be attributed to the way sampling was done as well as to the time of day that the pollsters visited households. Regarding sampling, due to the lack of official household data, we had to resort to an approximate calculation of households Table 5.2: Comparison between the 2004 census data and then divide them accordingly (every and the research data (ABS, 2005a; 2005b; 2009)

four, six etc). Though this solution proved

to be efficient in practice, it has possibly had an impact on the accuracy of the sampling frame. Despite such limitations, I believe that the gathered data can be deemed generally reliable in order to draw valid conclusions.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 5.1.2 Welfare index Measuring a complex notion such as welfare entails looking beyond simple measurements of income. Other aspects, such as the availability of amenities as well as indicators of living conditions, also influence one's welfare. The welfare index that I use in this research is a synthesis of such aspects and it was computed using appropriate statistics software. All relevant variables were converted so that their values would be between 0 and 1. Therefore, a variable with multiple options, such as 1, 2, 3, 4 and 5, would be converted to 0, 0.2, 0.4, 0.6, 0.8 and 1. In this way, the variables were rendered comparable and could be used further. The welfare index that I use is based on the sum of the scores of chosen elements, which are described below: - Element 1 corresponds to question 13a in the general survey (see section 8.1): "is it possible for you to cover your basic needs based on your monthly income?" The possible values are 0 (not possible), 0.5 (with difficulty) and 1 (it is easy). I consider this a very representative element of one's welfare, so I assigned it a factor equal to two. - Element 2 corresponds to question 13b: "is it possible for you to cover extra expenditures, such as going out?" The possible values are again 0 (not possible), 0.5 (with difficulty) and 1 (it is easy). - Element 3 corresponds to question 13c: the household's average monthly income. The possible values are 0 (<500SRD), 0.2 (501-1000 SRD), 0.4 (1001-1500 SRD), 0.6 (1501-2000 SRD), 0.8 (2001-2500 SRD) and 1 (>2500 SRD). The exchange rate as of June 2013 is approximately 4.3 Surinamese dollars to one Euro (XE Online Currency Converter, 2013). Though not the only indication of welfare, income is the most important aspect, therefore I assigned a factor of three to it. - Element 4 corresponds to question 14d: the house surface in square metres. This can serve as a secondary component of welfare. The possible values are 0 (<45m2), 0.33 (46-79 m2), 0.66 (80125 m2) and 1 (>125 m2). - Element 5 corresponds to question 15b: presence of an internet connection. Though this is in many parts of the world a basic service, in Paramaribo it appears that it is still considered a more or less luxurious good. The possible values here are 0 (no) and 1 (yes). - Element 6 (question 15c: presence of air conditioning), element 7 (question 16a: presence of a rice cooker), and element 8 (question 16b: car ownership) were included, following the same logic in the case of element 5. Taking into account mobility restrictions at times, for instance erratic bus services during heavy rains, car ownership may be considered slightly more


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 significant for determining one's welfare, so it was assigned a factor of two. - Element 9 relates to the condition of the house, as assessed by the pollster. This has three possible values: 0 (bad), 0.5 (fair) and 1 (good). The house condition may be considered an important indicator of one’s welfare (García Mira, 2005), so it was assigned a factor of two - Element 10, the final component, relates to the durability of the building material as assessed by the pollster. In this case there are also three possible values: 0 (bad), 0.5 (fair) and 1 (good). Summarising, the full welfare formula is: Welfare = 2x[basic needs coverage possibility] + [extra expenditures coverage possibility] + 3x[monthly household income] + [house surface] + [presence of internet connection] + [presence of air conditioning] + [presence of a rice cooker] + 2x[car ownership] + 2x[house condition] + [house durability] This synthesised welfare index has a minimum possible value of 0 and a maximum possible value of 15. The detailed distribution of the respondents according to their welfare index score can be found in the appendix (section 8.3.1). In order to render more elaborate analyses possible, the welfare range (0-15) has been split into four even categories: low (0-3.75), medium-low (3.76-7.50), medium-high (7.51-11.25) and high welfare (11.26-15). Each of these categories represents a welfare profile. A low welfare profile would be attributed to a respondent with a very low household income, who finds it impossible to cover even his basic needs and who lives in a very small and probably dilapidated wooden house without luxurious amenities. A medium-low welfare profile would refer to a respondent who would have a rather low income, would have difficulty to cover his basic needs, he would most likely have no car and almost no luxurious amenities and he would live in a (semi-)wooden house of bad to fair condition. A medium-high welfare profile would refer to a respondent with an average income, a fair house and probably a car, who would be able to cover his basic needs, albeit sometimes with difficulty. This respondent could afford some amenities such as a rice cooker, which is often used in Suriname, and possibly even an internet connection. Finally, a respondent of high welfare would earn a decent to very good salary, would be able to cover his basic needs and extra expenditures, would be able to enjoy extra amenities and would most likely own a car. It has to be noted that, because personal choices had to be made concerning the components of the welfare index, the subjectivity factor may exert influence on the welfare representation of the residents of Paramaribo. Another researcher could have made different choices, leading to (slightly) different results. I do believe, however, that my choice of variables offers a representative picture of welfare among the residents of Paramaribo. An overview of the welfare profiles can be seen in table 5.3.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 The findings confirm what I often heard when talking casually with people: even though a great proportion of the residents of Paramaribo appears to face difficulties in their day to day lives, relatively few people live under conditions of Table 5.3: Welfare level distribution

complete deprivation. This was reflected in the

partial welfare analyses per neighbourhood as well. Even in the theoretically poorer neighbourhoods, such as Flora A, a small proportion of the residents was placed in the category of low welfare. The majority of respondents in lower and middle income neighbourhoods, such as Ondrobon and Welgedacht, occupied the medium-low and medium-high welfare categories. Ramgoelam presents an interesting case. Though it is generally viewed as one of the least developed neighbourhoods, a relatively large proportion of residents scored in the medium-high welfare category in the sample. A possible explanation for this relates to the representativeness of the sample and the limitations that were previously mentioned. In the more affluent neighbourhoods in the north of Paramaribo, there were many more people in the high welfare category, which is to be expected according to the literature. Overall, a surprisingly high proportion of people experience high welfare, but I must acknowledge that a more detailed income categorisation (especially in the higher strata) may have yielded slightly different results. This is something to consider in comparable future research. Nevertheless, the relatively large proportion of people experiencing mediumlow welfare should also be alarming. In figure 5.3, the welfare distribution among the respondents in all ten studied

neighbour-

hoods is illustrated.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 5.1.3 The interplay between the residents' personal characteristics In this section, the objective is to investigate possible relationships between the residents' ethnicity, wealth (welfare), gender and education. At a later stage, I will examine whether these relationships influence the residents' perceptions of Surinamese identity, following Jones and McEwen's (2000) conceptual model and Erikson's (1968) identity formation theory. The conceptual schema, that was previously presented, illustrates the possible relationships that I expect to trace. In this section, I will investigate whether such relationships occur in practice. The statistical significance level that will be used in all analyses is 90%. The first assumption is that the ethnic background partly determines the education level of the residents of Paramaribo. This stems from historical socio-economic and socio-political factors that have to do with colonialism and certain groups' more favourable position in Surinamese society, especially Creoles (Buddingh, 2000), though Hindustanis and Javanese are quickly catching up (De Bruijne and Schalkwijk, 2005). The ethnic background is the independent variable and it is of nominal level. The education level constitutes the dependent variable and it is of ordinal level, because a meaningful rank of the education levels can be made. The variable of the lowest level determines which statistical measures of association may be used. In this case, the lowest level is nominal, so nominal measures may be used. The most widely used nominal measures are based on a Chi-squared distribution. These measures compare the actual result of the cross-tabulation between two given variables with the cross-tabulation results that would occur if these variables were independent from each other. The most prevalent nominal measure that is based on a Chi-squared distribution is Cramer's V. The first two categories in the education variable have been combined in order to pass Pearson's Chi-square test (Pearson, 1900). According to this test, no more than 20% of the cells may have a value under 5. For the same reason, the respondents of Other, Indigenous, Chinese or Unknown origin have been filtered out because their statistical contribution was minimal and it jeopardised passing the Chi-square test. According to the findings, the respondents' education level does indeed slightly correlate with their ethnicity, with a significance level of 99%. It appears that, despite Maroons' upward trend of the last few years, which was also mentioned in various interviews by other respondents, they remain the least educated group. People of mixed heritage appear to have the highest education overall, followed by Javanese, Creoles and Hindustanis. The next analysis involves examining the possible relationship between the respondents' ethnic background and their welfare level. There appears to be a noticeable, but not excessively strong, correlation between the ethnicity and the welfare level. The significance level of the


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 findings is 100%. Hindustanis, who were called "the capitalists of Suriname" and "the rich" by some interviewees of other ethnicities, appear to be the most affluent, followed by Javanese and people of mixed ancestry. Creoles, once powerful and influential in the colony, score surprisingly low, only scoring slightly better than Maroon respondents, whose ethnic group has been historically the most disadvantaged in Paramaribo (St-Hilaire, 2001). Also in the interview sample, Maroon respondents scored generally lower in the income category. The next analysis involves the examination of a possible relationship between the respondents' gender and their welfare level. The gender can be treated as a dichotomous, or even ordinal variable, so ordinal association measures may be used. I have chosen Kendall's tau-b, which is based on a pairwise comparison of units. The findings indicate that there is a rather strong correlation between the gender and the welfare level of the sample. Overall, women appear to be less affluent than men. The significance level of the findings is 100%. This was the case in the interview sample as well. The highest income category was occupied exclusively by men, while women earned noticeably less. This correlation may be justifiable, taking into consideration that "the urban economy of mid-20th-century Paramaribo was starkly differentiated along intersecting lines of ethnicity, gender and class with concomitant power disparities, social hierarchies and stereotypes" (De Koning, 2011, 273). A similar analysis examines the relationship between the respondents' gender and their education level. The two lowest education levels have been combined in order to pass the Chisquare test. The findings do not indicate any correlation between gender and the respondent's education level, which is also the case in the interview sample. Therefore, the situation that may be found in male-dominated societies, where women are much less or not educated at all, is not applicable in the context of Paramaribo. The next analysis involves examining whether the respondents' education level has had any impact on their welfare. Both variables are ordinal, so the relevant association measures may be employed. Again, the lowest two education levels have been combined to pass the Chi-square test. As expected, the findings indicate that there is a strong correlation between education level and welfare level. More educated people are more likely to attain a higher welfare level. The significance of the findings is 100%. There is a significant divergence between people with HBO or University education and the other categories. The former attain a high welfare level much more often. In the interview sample, however, the situation is far from clear, since various income levels were shared by respondents of different education levels. The limitation in the interview sample is that a complete welfare index could not be constructed, therefore income


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 serves as the only yardstick and only tells part of the story. The partial conclusion, principally stemming from the quantitative analysis and manifesting itself in the qualitative data as well, is that the respondents' personal characteristics are related in some ways. People's gender and ethnicity operate as especially active factors in determining their welfare and education respectively. This may be an indication of social dynamics which are specific to Paramaribo and which appear to relate to historically rooted power structures (Buddingh, 2000; De Bruijne and Schalkwijk, 2005; Van Lier, 1971).

5.2 The dimensions of Surinamese identity 5.2.1 Describing Surinamese identity In 150 out of the 500 surveys, which were completed in three chosen neighbourhoods – Ondrobon (lower-middle class), Ramgoelam (poorer) and Welgedacht (middle class) – I asked people to mention five things that they associate with Surinamese identity and/or being Surinamese. People generally had difficulty answering this question. 146 out of 150 respondents could provide one term, 120 out of 150 could provide two terms, 91 out of 150 could provide three terms, 56 out of 150 could provide four terms and only 36 out of 150 respondents could provide all five requested terms. The respondents provided 131 different terms in total. One part of residents' perceptions of Surinamese identity relates to how they imagine this identity and how their descriptions may correlate with their gender, ethnic background, wealth and education. This can be determined quantitatively by statistical analyses as well as qualitatively by means of interview analyses. I begin my analysis by examining the quantitative aspect. The first step entails mapping the terms that the respondents employed to describe what Surinamese identity means to them. For each of the five requested terms a separate variable was created in the statistics software. Since not all people could provide all five requested terms, the fields of certain variables remained empty. Upon registration of all answers, I collected them and calculated the frequency of each term, which I present in section 8.3.2 of the appendix. The result of mapping the term frequency can be seen in the following tag crowds. The larger size indicates a higher frequency among respondents' answers. The first tag crowd shows the original answers whereas the second tag crowd illustrates the translated terms.



Figure 5.4: Mapping what Surinamese identity means to the respondents (original terms)

Figure 5.5: Mapping what Surinamese identity means to the respondents (translated terms)

In order to render analyses possible, the 131 different terms were placed into seven thematic categories. Each category was given a colour and each of the terms was coloured according to the thematic category under which it could be placed (section 8.3.2). Undoubtedly, such a selection procedure is subject to limitations related to the decisions that have to be made when creating categories and placing terms in them. A different researcher may have decided to create different categories. My chosen categories are based on a general picture I have acquired of "Suriname-ness" by means of literature review and my own experiences. For that reason, I believe that the chosen categories reflect the multidimensional nature of Surinamese identity, as described by the respondents, sufficiently well. The distribution of the thematic categories is presented in the following table.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 According

to

the

findings, a significant proportion of the respondents perceives being Surinamese as adhering

to

values

that

facilitate living together, such as believing in freedom and unity and generally having a relaxed and open attitude. This may

indicate

that

many

Table 5.4: The distribution of the thematic categories based on respondents are in some way respondents' descriptions of Surinamese identity aware of the complexity of the

society in which they live and they recognise the importance of believing in the previously mentioned values in order to achieve social stability. It will be interesting to examine how this compares with the respondents' attitude towards "others" at a later stage. The fact that the respondents chose to express Surinamese identity so often in terms of unity and being willing to accommodate difference, partly explains why the second most popular thematic category among them relates to recognising that multiculturalism is an integral part of being Surinamese. It comes down to Gowricharn's (2006) celebration of "unity in diversity", which according to him characterises contemporary social dynamics in Suriname. Besides aspects related to unity and open attitude and multiculturalism, terms related to family, birthplace and the resulting emotional ties with Suriname were also prominent among respondents' descriptions. Aspects concerning nature and climate in Suriname were also popular among respondents, though this may be perceived as "the easy answer", taking into account the difficulty they had in describing what makes them feel Surinamese. Nonetheless, linking birthplace and physical aspects to Surinamese identity should not be perceived as surprising, since it may constitute an indication of the influence of contextual factors on identity formation, as described in Jones and McEwen's (2000) model (figure 2.1). Defining Surinamese identity in such terms relates to the first theoretical viewpoint, which takes territory and language as the starting point. Being inspired by this, I also decided to create two special categories for Sranan tongo and Dutch, because – and this was especially the case in the interviews – there appears to be a relationship of simultaneous coexistence and antagonism between these two languages in people's conscience and feelings when making associations with Surinamese identity.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 The quantitative analysis has offered a comprehensive view of how the residents of Paramaribo think about Surinamese identity. I will now examine whether quantitative data are in accordance with people's views as expressed during the interviews. Almost all the respondents associated Surinamese identity with being born in Suriname. Unity and freedom were less popular among them, with only two interviewees making reference to them. Males were generally more willing to talk to me about the emotional aspect of being Surinamese, which I consider slightly surprising, since I expected women to be more emotional by nature. However, this may actually not be entirely surprising because women may have had more difficulty opening up to a male researcher. In this regard, I remember the words of an older Creole man: "one is Surinamese when they feel this way in their heart, in their soul". Concerning the linguistic aspect of being Surinamese, the situation is less ambiguous. The great majority of the respondents recognised that, even though Sranan tongo has long served as a language of informal communication, it is Dutch which should be associated with being Surinamese, because it offers more opportunities for progress. This view was shared by both males and females of various ethnic backgrounds, education and income. Most respondents considered Dutch as a means of bridging the gaps between the various ethnic groups. This does not mean that the interviewees consider multiculturalism a negative thing; on the contrary, the great majority of interviewees view multiculturalism as enrichment for Suriname, something that the country can utilise in order to progress. Two respondents, a man of mixed heritage and a Maroon woman, were sceptical about multiculturalism, however. Their common characteristic is that they were or had been active in politics, so their point of view is likely to have been affected by their experiences in the political domain. Politics appears to have had mixed impacts on the cohesion of Surinamese society. The repercussions of this for identity formation and internalisation processes are examined in more detail later.

5.2.2 The influence of personal characteristics on the descriptions of Surinamese identity The surveys and the interviews have provided me with a plethora of views on Surinamese identity. In the theoretical section, I introduced how identification processes may be related to people's personal characteristics. In this section, I offer an elaborate analysis of this within the context of Paramaribo. The way that the residents of Paramaribo imagine a Surinamese identity (in terms of thematic categories) is the dependent variable of nominal level. The next step involves examining to what extent each thematic category was present in each respondent's answers. Because not all respondents could provide all five requested terms, simply counting the


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 frequency of each thematic category per respondent would be inaccurate. For this reason, I decided to express the occurrence of each thematic category as a proportion in relation to the total number of provided terms per respondent. For instance, suppose that one respondent could provide five terms, out of which two referred to the multicultural aspect of Surinamese identity. In that case, the frequency would be two and the occurrence proportion would be 40%. Suppose then that another respondent could also provide two terms related to multiculturalism, but only three terms in total. In that case, the frequency would again be two, but the occurrence proportion would be 67%. Therefore, it can be claimed that in the second case multiculturalism may have occupied a more prominent position in the respondent's conscience, because it dominated his descriptions of Surinamese identity. In order to render comparisons possible, the mean occurrence proportion has been calculated per thematic category and is presented in table 5.5. According to the findings, terms relating to unity, freedom and an open and relaxed attitude occupy

a

prominent

position

among respondents' descriptions: almost one in three descriptions per respondent falls in this category. Terms relating to family and emotional ties are less popular, being approximately one out of four

provided

terms.

Multi-

Table 5.5: The popularity of each thematic category per culturalism was present in approrespondent as a proportion of the total number of provided ximately one in five terms per terms

respondent. The other categories are significantly less popular among respondents' descriptions. Among the interviewees, references to language, especially Dutch, as a core component of Surinamese identity, were much more prominent. Multiculturalism was also popular, with the great majority of the respondents viewing it as a core element of Surinamese identity. The next stage entails tracing whether the degree of occurrence of each thematic category may be related to the respondents' ethnicity, welfare level, gender and education. The three most popular thematic categories were used in the quantitative analysis, because they provide a sufficient statistical sample in order to be able to generalise findings. The first correlation


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 analysis examines the possible relationship between the degree of occurrence of terms related to family and emotional ties with Suriname on the one hand and the respondents' personal characteristics on the other hand. The degree of occurrence was split into two categories: no or low occurrence (0-49% of all provided terms per respondent) and high occurrence (50-100% of all provided terms per respondent). According to the findings, the degree to which the respondents describe Surinamese identity in terms of family and emotional ties with the country shows no correlation with their gender and ethnicity. On the other hand, the more educated the respondent is, the less they tend to define Suriname in terms of family and emotional ties. The statistical significance of this is 98.7%. Finally, the more affluent the respondent was, the less they defined Surinamese identity in terms of family or emotional ties. The significance of this finding is 98.9%. This correlation reflects the possible importance of family and social capital for people who are positioned lower in the social ladder, whereas evidence from other studies points to the possibility of people of upper social classes tending to view the world around them in more calculated and dispassionate ways (Côté, 2013). Among the interviewees, no special relationship could be traced between their personal characteristics and describing Suriname in terms of emotional ties. All interviewees highlighted the importance of being born in Suriname as rendering someone truly Surinamese and a respectable proportion of them, of various personal characteristics, elaborated on being emotionally attached to Suriname and proud of their nationality. In the second correlation analysis, the degree to which respondents describe Surinamese identity in terms of multiculturalism was examined in relation to the respondents' personal characteristics. According to the findings, describing Surinamese identity in terms of multiculturalism does not correlate with any of the respondents' personal characteristics. Also in the interviews, no such relationship could be established. These findings may be an indication that the residents of Paramaribo as a whole, regardless of their own background, are aware of the socio-cultural complexity of the environment they live in, which may be considered logical after a long period of coexistence and mutual interaction. In the third correlation analysis, the degree to which the respondents describe Surinamese identity in terms of unity, freedom and an open and relaxed attitude and lifestyle – the most popular thematic category in the surveys – is examined in relation to the respondents' personal characteristics. According to the findings, men tend to describe Surinamese identity in such terms much more often than women. The statistical significance of this relationship is 98%. No other personal characteristic appears to exert any influence. On the other hand, describing Surinamese


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 identity in such terms was much less popular among the interviewees, with only two males and one female of different ethnicities, education and income referring to it. This contradiction between qualitative and quantitative data may point to the dynamic nature of Surinamese identity, which comes to be envisioned in different ways by different respondents at different times. The temporal aspect is especially important, since certain residents appeared to describe Surinamese identity slightly differently in the survey compared to what they stated during the interview at a later point. Klimstra et al's (2010) study, which stresses the importance of shortterm dynamics in identification processes, may constitute a good starting point in trying to explain this fluctuation. Finally, I examined whether the interplay between the respondents' personal characteristics may impact the ways that the respondents imagine Surinamese identity. Three variance analyses were conducted for this purpose. Variance analysis examines whether the actual behaviour of a nominal variable, in this case the ways that the residents of Paramaribo describe a Surinamese identity, displays similarities with the expected behaviour based on established knowledge. Variance analysis allowed me to test whether the interplay between the personal characteristics exerts influence in the ways that the residents of Paramaribo describe Surinamese identity and to what extent this may be the case. I conducted variance analyses of the three most prevalent thematic categories of residents' descriptions of Surinamese identity. The first variance analysis relates to describing Surinamese identity in terms of family and emotional ties. According to the findings, the interplay between the residents' personal characteristics does exert some influence in the variance of the variable, but this is statistically insignificant. The same applies to the second variance analysis (imagining Surinamese identity in terms of multiculturalism) and the third variance analysis (imagining Surinamese identity in terms of unity, freedom and an open and relaxed attitude). In conclusion, the quantitative analysis indicated that gender, education and welfare level appear to influence to a certain degree how the residents of Paramaribo define Surinamese identity. However, the picture differs according to the dimension of Surinamese identity that is examined each time. On the other hand, the interplay between the personal characteristics appears to exert no influence on the ways of imagining Surinamese identity. Overall, qualitative analysis partly confirmed the preceding quantitative findings, but it also demonstrated divergence to a certain degree. For instance, in both quantitative and qualitative analysis, a proportion of the respondents resorted to describing Surinamese identity in terms of emotional ties (being born and having family in Suriname), but in the qualitative analysis this view's relationship to the


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 respondents' education and welfare was not present. This may again relate to the dynamic character of identification processes, as previously described in Klimstra et al's (2010) theory. Moreover, the previously found correlation between gender and describing Surinamese identity in terms of unity, freedom and an open attitude was absent in the qualitative analysis. On the other hand, the lack of any relationship between describing Surinamese identity in terms of multiculturalism and the respondents' personal characteristics was also confirmed in the qualitative analysis. A prime difference between quantitative and qualitative findings relates to Dutch language as a core component of Surinamese identity. In the interviews, referring to Dutch as an important element of being Surinamese was mentioned much more often than was the case in the surveys. Despite the differences between quantitative and qualitative analysis results, it may be concluded that there is a weak, albeit dubious, correlation between the respondents' gender, education and welfare level and the ways that they describe Surinamese identity. Through these findings, Jones and McEwen's (2000) model and Erikson's theory about the influence of personal characteristics on identification processes are partly confirmed. Another aspect came to the surface through the interviews, namely the development of a common awareness among the residents of Paramaribo regarding the multicultural character of the society they live in. However, it should once again be emphasised that the researcher's choice when placing Surinamese identity descriptions into thematic categories remains a factor whose possible influence should not be overlooked. In the next section, I attempt to complete the puzzle of residents' perceptions of Surinamese identity by examining whether there is a process of identity internalisation through the development of a common socio-cultural conscience taking place among the residents. I thereby examine whether De Koning's (2011) sharing of social spaces translate into an imagined community that constitutes the evolution of Van Lier's (1971) reformed Surinamese plural society.

5.3 Internalising Surinamese identity 5.3.1 Analysis approach So far, I have illustrated how Surinamese identity comes to be imagined among male and female residents of various ethnic backgrounds, education and welfare. Imagining Surinamese identity only tells part of the story about residents' perceptions of that identity. People do not only create a picture of what identity is, but they also decide for themselves whether they will internalise this identity. This process can be complex and dynamic (Erikson, 1968). Assessing whether a


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 resident has internalised Surinamese identity in the ways that they describe it goes beyond answering a simple question with yes or no. In this section, I will combine the findings of survey research as well as semi-structured interviewing to reach a nuanced understanding of whether a Surinamese identity internalisation process is generally taking place among the residents of Paramaribo. Internalising Surinamese identity would ultimately mean leaving ethnic or other barriers behind and coming closer in terms of an imagined community.

5.3.2 Upbringing As Erikson (1968) suggested, early experiences exert great influence in the ways that people come to identify themselves and interact with their environment, resulting in the crystallisation of norms and values. The semi-structured interviews constituted a good opportunity for me to reach a better understanding of the respondents' early experiences and to investigate whether these have influenced the ways that they understand Surinamese identity and position themselves in Surinamese society. The focus in this part lies on linguistic and cultural experiences. Among the interviewees, males generally grew up in almost exclusively Dutch-speaking environments. The majority of female interviewees, on the other hand, stated that they grew up in an environment where different languages were used interchangeably. The mix constituted primarily of Dutch and the language of the respective ethnic group and to a lesser extent Sranan tongo, the latter mainly among Creoles. No noticeable relationship between language usage and education level or income was found. The general findings of the linguistic aspect thus indicate that the Dutch language has played a primary role as the means of communication in the interviewees' early lives, which may explain why a significant proportion of the interviewees described Surinamese identity in terms of Dutch language. A slight correlation is detected between the usage of Dutch and gender and ethnicity. Males of Creole or of mixed ancestry appear to have been exposed to the Dutch language to a greater extent. A prominent role in the respondents' upbringing was generally played by religion, whether this be Christianity, Hinduism, or Islam. Christianity was mentioned by five respondents and no specific pattern related to any of their personal characteristics was traced. A Hindustani respondent characteristically pointed out that within the Hindustani community people do stress the difference between being Hindu and being Muslim, though mixed marriages do occur nowadays. This may relate to attitudes towards "others", which will be further analysed later in relation to the possible internalisation of a common Surinamese identity.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 5.3.3 Current linguistic practices and multipolar coexistence Though Sranan tongo and Dutch only had a share of 2.7% and 1.1% respectively in the previously explained respondents' descriptions of Surinamese identity in the survey, these languages' important position in Surinamese society in the course of time cannot be denied (Buddingh, 2000) and the findings are illustrative of this. The residents of Paramaribo were asked to indicate which language(s) they predominantly speak at home and in which language(s) they mainly communicate when being outside. The objective was to trace patterns that may be related to personal characteristics in order to examine whether certain respondents hold onto their own identities – whether these be expressed through gender, ethnicity, education or welfare. Tables 5.6 and 5.7 offer an overview of the spoken languages at home and Table 5.6: Overview of the spoken languages at outside the home. home

As the findings demonstrate, Dutch is

by far the most used means of communication, followed by Sranan tongo. Though the purpose of the survey was to ask the residents to choose one language, this was almost impossible for many, because they stated that the language choice often depends on the person with whom they

communicate.

Therefore,

a

high

proportion of the respondents stated that they

Table 5.7: Overview of the spoken languages outside the home use multiple languages interchangeably, up to

three or four languages in a few cases. Not surprisingly, the usage of Dutch as a first language correlates with how good people thought their Dutch was. As expected, people with higher education and welfare – the latter also relating to education indirectly, as described in section 5.1.3 – stated that their Dutch was better. The next stage involves examining whether language usage is tied to gender, ethnicity, education or welfare level. According to the findings, at home it does not matter what the gender is when it comes to the spoken language. The majority of the respondents speak only Dutch at home, closely followed by a mix of languages. Outside the home, men tend to communicate


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 slightly more in Sranan tongo, whereas women mostly use Dutch. The statistical significance of this relationship is 97.9%. This is slightly surprising, taking into account the findings from qualitative analysis in which men appear to have grown up in environments in which Dutch was predominant. The significant share of mixed language usage among the respondents should also not be overlooked. More specifically, people of mixed heritage and to a lesser extent Creoles and Javanese use Dutch more often at home. Maroons and Creoles demonstrated a relatively high usage of Sranan tongo. Javanese, on the other hand, use Sranan tongo very little at home. Finally, Hindustanis and a great part of Maroons prefer to use (mainly) Dutch interchangeably with their own languages (Sarnami/Hindustani or Maroon languages). This is in accordance with my general impression from the short discussions I had with residents during the completion of the questionnaire. It appeared that the second used language, along with Dutch, largely correlates with their ethnicity. Concerning language usage outside the home, Dutch occupies a dominant position among all ethnic groups. Hindustanis and Javanese to a lesser extent use Dutch interchangeably with primarily their own languages and with Sranan tongo to a lesser extent. This may indicate a relationship between the language usage and the nature of different ethnic groups' daily interactions. This, in turn, relates to a popular view among interviewees that certain ethnic groups, especially Hindustanis, are much less integrated and generally still avoid contact with other ethnic groups. A Maroon interviewee made a characteristic remark about her Hindustani colleagues having the tendency to consult fellow Hindustanis in their native language first, when an issue arises at work. It is no surprise that Hindustanis exhibit the highest percentage, by far, of mixed language usage (mainly Dutch and Hindustani). Interviewees of other ethnicities claimed that this was another indication of Hindustani residents' avoidance of interethnic communication. Overall, there is a noticeable, but not excessive, correlation between the spoken language when outside the home and the respondents' ethnic group. The statistical significance is 91.7%. The findings also demonstrate that there is a strong correlation between the spoken language at home and the education level. In the sample, the more educated that people were, the less often they used Sranan tongo and the more often they communicated in Dutch. The statistical significance is 100%. When it comes to the spoken language outside the home, the correlation remains noticeable and Dutch is once again the dominant language of communication among more educated respondents (statistical significance 99.6%). Finally, the correlation analyses reveal that Dutch is used more often among respondents of a higher welfare level, whereas Sranan tongo is preferred by less affluent residents. In all


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 groups, however, a respectable proportion of the respondents employ multiple languages interchangeably. The significance level of these findings is 99.2%. The situation differs when people are outside the home. The welfare level does not appear to influence language usage in that case. This may in turn relate to issues of multipolar coexistence between the residents of Paramaribo (Verrest and Jaffe, 2012), which results in increased interaction among people of various ethnicities, educational levels and social classes. This aspect was especially evident in the interviews. Both males and females of various ethnicities, education and income stated that they have contact with people of different backgrounds, with many of whom they often establish friendships. The survey data, however, demonstrate a significant correlation between ethnicity and friendship: the majority of the residents stated that their best friend is of the same ethnicity as themselves, pointing to a lesser degree of trust towards "others".

5.3.4 Cultural participation and multipolar coexistence In the survey, I included a question which invited the respondents to choose five of the most common festivities in Suriname, which they considered the most important (table 5.8). The list of festivities included religion-related ones, but also more generic festivities, which were tied to Suriname as a country, without being culturally biased. The full table with the uncategorised festivities can be found in the appendix (section 8.3.3). In table 5.8, religious holidays include typical Christian celebrations, such as Christmas, as well as Muslim and Hindu festivities. Under Surinamese holidays I have included festivities like Independence Day, Keti Koti (celebration of the abolition of slavery), Labour day, Avond Vierdaagse (walking event) and the Day of the Revolution. In the last category, ethnicity-related holidays, I have included holidays which explicitly refer to ethnic Table 5.8: Holidays popularity among the respondents

groups, such as the Day of the Javanese immigration, the Day of the Maroons etc.

An interesting aspect relates to the possible relationship between the personal characteristics of the respondents and the holidays that are most important to them. By examining this relationship, I attempted to trace possible patterns that may indicate holding onto one's own background at the expense of internalising Surinamese identity. Because not every respondent was able to provide all five requested holidays, I ranked them based on their degree of occurrence, similarly to the case of terms describing Surinamese identity that was described


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 earlier. For each holiday category, a new variable with the degree of occurrence per respondent was created. This degree of occurrence was split into two categories: no or low occurrence (049% of all provided terms) and high occurrence (50-100% of all provided terms). This variable was used to perform correlation analyses with the respondents' personal characteristics. The findings concerning the popularity of Surinamese holidays according to the residents' personal characteristics are revealing. More specifically, the degree to which the residents considered Surinamese festivities important varied significantly among ethnic groups. Creoles and to a lesser extent people of mixed ancestry were the most enthusiastic about Surinamese holidays. On the other hand, Hindustani residents, closely followed by Maroons and Javanese, considered Surinamese holidays much less important on average. The statistical significance of these findings is 100%. No correlation with the other personal characteristics could be traced. The quantitative findings are in accordance with the residents' narratives during the interviews. Especially Creole interviewees stated that other ethnicities, almost always Hindustanis, avoid taking part in Surinamese holidays and they expressed their discontent about this. Though they themselves were open to participate in festivities of other ethnic groups, they had decided not to do so as a reaction to Hindustani indifference. An interesting element relates to the narrative of an elderly man of mixed heritage. He seemed to reject Surinamese holidays that related to past colonialism and slavery altogether and he called for the abolition of all ethnic-related holidays and their replacement with a generic holiday in which celebrating diversity would constitute the core idea. An extra analysis revealed that the more the respondents described Surinamese identity in terms of unity, freedom and a relaxed and open lifestyle, the less they considered Surinamese holidays important. This constitutes a paradox at first glance, because I would expect respondents who view Surinamese identity as standing for unity and freedom to be more enthusiastic about Surinamese holidays. This may have a logical basis, however, as it may relate to the elderly man's narrative about abolishing all festivities celebrating events of the past (slavery abolition, independence) and celebrating unity in diversity in terms of modern Suriname, as Gowricharn (2006) perceives it. Additional research may be needed in order to unravel the underlying processes behind this view. Overall, the picture appears to be rather fragmented when it comes to cultural participation of various ethnic groups and how this may relate to mutual acceptance and coexistence. The general impression is that cultural gaps and a certain degree of ethnic division appear to persist among the residents of Paramaribo. It is interesting to examine whether this phenomenon manifests itself in the residents' attitude towards "others". This is the subject of the next section.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 5.3.5 Attitude towards multiculturalism and "others" An aspect that was often directly or indirectly mentioned when asking people to describe Surinamese identity during the interviews relates to its multicultural aspect, which was also prominent in the preceding quantitative analysis. In the extra survey, there was a specific question which asked 150 respondents in the three chosen neighbourhoods to evaluate multiculturalism in Suriname. The results can be seen in the following table. As the findings demonstrate, the vast majority of people were positive or very positive about the fact that there are numerous ethnic groups in Suriname. This is also reflected in the discussions during the semi-structured interviews, in which the great majority of the interviewees, regardless of their personal characteristics,

Table 5.9: Residents' reaction to the statement "Multiculturalism is enrichment for Suriname" considered multiculturalism a positive element of

Surinamese identity, which can contribute to progress. On the other hand, two males (a Creole and a man of mixed heritage) considered multiculturalism a negative aspect, because they considered it a barrier to further development and social stability. It should also be noted that the education level of the interviewees who found multiculturalism positive is relatively higher (at least VOS) than the two males who looked at multiculturalism in negative terms (GLO and VOJ level respectively). Though the sample is very small, this may be an indication that one's education level may be of some influence in the way that they think about diversity and "others". How then do the residents of Paramaribo react when personally confronted with issues surrounding "others"? In order to attest this, an index was constructed based on the reactions to the following statements: - I would not mind if my child would marry someone of a different ethnic or religious background. - Every Surinamese, regardless of their background, deserves equal opportunities - Multiculturalism is enrichment for Suriname - I see people of a different ethnic or religious background as a threat - I do not trust people of a different ethnic or religious background completely Each of the statements contributes equally to the final index. This is probably not the case for every respondent, since some of them may consider one of these statements more important than the others. However, constructing personalised attitude indexes based on the


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 importance that each respondent attributes to each of the preceding statements goes beyond the scope of this project. Therefore, in the employed attitude index in this research all statements have equal weight. The respondents could choose among the following responses: I completely disagree, I disagree, Neutral, I agree, I completely agree. The index was calculated by summing up the scores (1 to 5) of the answers. Since the fourth and fifth statements were negative, their scores were inverted. The index could acquire scores between 5 and 25, ranging from a very negative to a very positive attitude. For practical reasons, the score range has been split into four equal categories: very negative, negative, neutral, positive and very positive attitude towards "others". The distribution can be seen in table 5.10. The findings indicate that the great majority of respondents have positive to very positive attitudes towards "others". How does this correlate with their personal characteristics? This is the subject of the following analysis. According to the findings, the only personal characteristic that plays a noticeable Table 5.10: Overview of residents' attitude role is the respondent's ethnicity. Overall, Creoles, towards "others"

people of mixed ancestry, Maroons and to a lesser

extent Javanese appear to be more open to "others". No ethnic category is really negative towards "others", but Hindustanis appear to be the least positive. This corresponds with the findings of the interviews, in which people of Hindustani origin were sometimes described as socially withdrawn and even hostile towards other ethnic groups in day-to-day interactions, as manifested in cases of discrimination by Hindustani public officers, among other things. Surprisingly, both Hindustani participants in the interview group indicated that they have friends of other ethnicities, though no generalisations from such a small sample can be made. A slightly contradicting picture was provided by Creole interviewees. They were generally open to living closer to "others", but they appeared especially negative when they talked about Maroons, pointing to their supposed deviant behaviour, an opinion that was also shared by a Javanese male interviewee.

5.3.6 Political developments and internalisation of a common Surinamese identity The political climate of the last two to three decades seems to have affected social dynamics in Paramaribo. The interviews with the residents allowed for a more in-depth understanding of this phenomenon. It was primarily men who were more eager to talk about politics. The main event


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 in this regard is the coup d'état of 1980 and the stance of The Netherlands towards this regime. This stance has been, according to the male respondents, variable and has sometimes spurred antagonism between the ethnic groups in Suriname. Numerous interviewees, males and females of various ethnicities, education and income, stated that politics has had an overwhelmingly negative influence in the social dynamics in Paramaribo, by intensifying antagonism between the various ethnic groups. Maroons were slightly over-represented in this group, a fact that may relate to this ethnic group's historically disadvantageous position in relation to the other ethnic groups. Only one respondent, a male of mixed heritage and a strong supporter of the Bouterse regime, mentioned that the government has tried to bridge the gaps between the ethnic groups and encourage building a Surinamese nation on the grounds of solidarity and unity. Having lived a good part of his life in The Netherlands, the latter respondent also had a lot to say about the stance of The Netherlands during the period of political instability in Suriname, which began after independence. He attributed today's social division partly to the Dutch political operations, which have sought to criminalise, according to him, the legitimate Surinamese government. Finally, a Hindustani male of higher education and income, made special reference to the current government's active propagandist efforts to shape a new nation on the basis of common history, regardless of ethnicity. Surinamese society is presented as overwhelmingly divided according to the respondents. Nonetheless, a respectable share of them, two males and two females, did recognise that there is a certain degree of solidarity and unity in Suriname, though I did sometimes hear that "people are Surinamese when they can profit from it", which is reminiscent of Allen's (2010) narrative about Creole mobilisation motives in Curaçao. Two of these respondents, a male and a female, were of mixed heritage. The other female was Creole. This may be an indication that people of no specific ethnic affiliation may have a more positive attitude concerning social cohesion in Suriname. Certain respondents, especially people who grew up in an environment of increased interethnic contact also pointed to the possibility of learning from each other and from the mistakes of the past. This comes down to Erikson's (1968) suggestion that early experiences in one's life influence his or her attitudes and identification processes. The findings generally point to a possible relationship between the interviewees' experiences of political developments in Suriname and the degree to which these developments may have affected internalising a common Surinamese identity. A common internalisation of Surinamese identity would entail comparable perceptions of "we-ness". The interviewed people, however, demonstrated different understandings of the role of political regimes during the last


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 two to three decades, which are ethnicity-determined. It is no surprise that the most positive remarks were made by respondents of Creole background, whereas Maroon interviewees were generally negative about the recent governments' actions to pursue social stability and pacification through nation formation and sometimes propaganda. Though, in theory, political parties have come closer, they remain ethnically-determined according to certain critical interviewees. In practice, this translates to ongoing underlying antagonism, which appears to be persistent despite the current government's claims of equal treatment and abolition of ethnic barriers. The interaction between political developments and people's own background result in everyday experiences that possibly inhibit a shared internalisation of Surinamese identity in terms of an imagined community. Additional research with a more extensive sample is probably necessary in order to unravel the complete nature of this phenomenon.

5.3.7 Competing identities Internalising Surinamese identity ultimately comes down to making conscious choices for oneself. A possible Surinamese identity internalisation can be indirectly attested by tracing people's attitudes, as the previous analyses demonstrated. How then do people react when actually confronted with the question of whether they feel more Surinamese than they feel about their respective (ethnic) identity? The interviews gave me the chance to examine how people reacted to this question and to what extent their answers would be consistent with what they had just said during the interview. In the interview sample, three males and two females of varied ethnicities, education level and wealth indicated that they definitely feel more Surinamese than Creole, Hindustani, Javanese or Maroon. The common element among them was that they mainly described Surinamese identity more or less in terms of multiculturalism, freedom and unity, which possibly reflects a more open and accepting attitude. Four interviewees – three females, of which one of mixed origin, and one male of mixed origin – of varied education level and wealth indicated that they were not sure whether being Surinamese overshadowed their own background. The examinations of each interviewee's answer to my question in relation to their views on Surinamese identity in the rest of the interview and in the preceding survey yielded interesting results. People's views appeared to fluctuate as we moved from a theoretical perspective of what generally constitutes Surinamese identity to a more personal level, where they were confronted with the task of choosing for themselves. The preliminary results suggest that Erikson's (1968) claim, that identity formation is rooted both in the core of the individual and in his or her surrounding culture and environment, may hold validity within the context of


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Paramaribo. The identity internalisation patterns in my research also demonstrate that Klimstra et al.'s (2010) fluctuations in identification processes may also be applicable among the examined residents. Again, additional and more extensive research is needed in order to attest whether the same phenomenon takes place on a larger scale.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 6. Conclusions and recommendations Like many other places with a colonial past, modern Suriname may be described as a young entity still in search of itself. This research allowed me to examine how social processes unfold in what may be described as the heart of Suriname, Paramaribo. In the city, multiple sociocultural dynamics interact with the multidimensional nature of the residents and translate into differing perceptions of Surinamese identity. Building on Jones and McEwen's (2000) model on the dimensions of identity, I tested whether Erikson's (1968) theory on identity formation processes in relation to the individual's core and the surrounding communal culture is valid within the context of Paramaribo. The theoretical assumptions on identity formation led to the formulation of a conceptual schema showing the suspected relationships between the building blocks of my research. The research findings, which are based on triangulation, have been revealing and to some extent surprising. The independent variables, namely the residents' ethnicity, wealth (as expressed by their welfare level), gender and education, generally exhibited a certain degree of interdependence confirming Erikson's (1968) theory. Despite the advancements of the last few years, certain ethnic groups, Maroons being the prime case, still appear to lag behind from a socio-economic perspective. Hindustanis have made noticeable progress, which, also considering the words of interviewees and casual discussions I had with people, may have been facilitated by the socio-political events of the last two decades. In this regard, the current situation presents numerous similarities with the descriptions of De Bruijne and Schalkwijk (2005) stemming from relevant research in the near past. Reflecting the situation of the past as described by Van Lier (1971) and Buddingh (2000), women's economic position remains somewhat disadvantageous. On the other hand, both genders demonstrate a comparable picture qua educational advancement, therefore departing from the paradigm of male-dominated societies. The first step to tracing Surinamese identity in Paramaribo entails formulating a picture of how people actually imagine this identity and whether it relates to the theoretically developed paradigm. Both the territorial-linguistic and the imagined community-based perspectives on Surinamese identity were present in people's descriptions. Paramaribo's residents appear to be aware of the socio-cultural dynamism of their environment, which translated often into descriptions of Surinamese identity in terms of multiculturalism and a free and open-minded attitude that encourages coexistence at a collective level. However, Yoon's (2011) bi-dimensional character of identity formation processes was also present in the results. According to Yoon, people develop identities at both individual and collective levels. The residents' converging


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 descriptions of Surinamese identity may be considered as at a collective level. However, at an individual level, there is an ambiguous and slightly contradicting picture regarding the degree to which the same individuals have internalised Surinamese identity and what it stands for when they are personally confronted with it. This contradiction may also indicate that the residents of Paramaribo experience fluctuations in their identification processes, indicating that Klimstra et al.'s (2010) theory is applicable in the context of Paramaribo.

Figure 6.1: The revised conceptual schema

The residents' fluctuating perceptions of Surinamese identity translate into a slightly different conceptual schema (figure 6.1). The two components of perceiving Surinamese identity – describing/understanding it and actually internalising it – appeared to interact with the residents' personal characteristics in slightly different ways. Actually, the findings point to a situation in which these sub-concepts operate partly independent from each other. It may be concluded that there is some, though difficult to accurately measure, correlation between the residents' gender, education and welfare and the ways they imagine Surinamese identity. No significant relationship between the residents' ethnicity and the ways that they imagine


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Surinamese identity could be traced. This may be an indication that coexisting in the same place for such a long time has led to similar understandings among the residents of Paramaribo, pointing to a possible influence of commonly experienced life events and the residents' identification processes, as suggested by Erikson (1968). At the same time, however, contrary to the theoretical assumptions of Erikson (1968), the interplay among the residents' personal characteristics does not appear to exert a statistically significant influence in the ways that they imagine Surinamese identity. Regarding the second component of the perceptions of Surinamese identity, the degree to which the residents internalise that identity, the quantitative and qualitative analyses yielded somewhat ambiguous results. If cultural participation is viewed as an arena in which collective and individual identities exist and impact one another reciprocally (Schöpflin, 2001), the found relation to the residents' respective ethnic group may indicate that cultural gaps and a certain degree of division persist among residents in Paramaribo. This is somewhat ironic as people were generally positive about multiculturalism in Suriname and "others", though they were slightly less enthusiastic when personally confronted with both aspects. In this regard, politics has had its share in affecting social dynamics in Paramaribo, leading to suspicion and feelings of unequal treatment. This has in turn possibly affected the degree to which people feel they actually belong to a single imagined community. In conclusion, the findings point to the fact that, if examined from a territorial-linguistic point of view, then a common Surinamese identity may be distinguished. However, in terms of an imagined community it is not yet sensible to talk about a common and unique Surinamese identity. Though this may indicate no evolution since the time of St-Hilaire's (2001) observations, qualitative data points to the fact that something is slowly changing. More specifically, the interviewees and other people from various neighbourhoods I casually talked with during my stay in Paramaribo often talked about an increasing communality between the ethnic groups in the last decade or so. Whether this will evolve into a – by all residents endorsed – unique Surinamese identity in terms of an imagined community in the coming years remains to be seen. The first signs are encouraging. A Javanese-Hindustani woman I often talked to told me once: "under our skin, no matter what the colour, we all have red blood". In this regard, her words may be prophetic. Besides being valuable from an academic point of view, I consider that the findings of this research can serve as a well-rounded social barometer of Paramaribo in 2013. Despite the still unabridged differences between them, the residents expressed their profound desire to see


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 their country more united in order to achieve progress, from which every Surinamese can profit. In this regard, the findings many constitute the starting point for a process of reconciliation and self-evaluation by the government, ultimately leading to revised social policies. It is in the best interest of everybody in Suriname to fully bridge the gaps and live as one with as little antagonism as possible. Within the current framework of intense socio-economic flows in the context of globalisation, Suriname can serve as an example of how complex social dynamics in a multicultural society, a mini globalised world as it were, can translate to coexistence and collaboration in ways that will lead to progress for all. I hope that this research has been a useful addition in that direction.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 7. Literature ABS (2005a) Statistisch Jaarboek 2004. Paramaribo: Algemeen Bureau voor de Statistiek. ABS (2005b) Suriname Census 2004, Vol. I: Sociale en Demografische Karakteristieken. Paramaribo: Algemeen Bureau voor de Statistiek. ABS (2009) Selected Gender Statistics Suriname. Paramaribo: Algemeen Bureau voor de Statistiek. ABS (2012) Bevolkingsstatistieken. http://www.statistics-suriname.org/index.php/statistieken/ downloads/category/3-bevolkingsstatistieken (accessed on 12 February 2013). Allen, R.M (2010) The Complexity of National Identity Construction in Curaçao, Dutch Caribbean, European Review of Latin American and Caribbean Studies, 89: 117–125. Bruijne, De A. & Schalkwijk, A. (2005) The position and residential patterns of ethnic groups in Paramariboʼs development in the twentieth century, New West Indian Guide, 79(3): 239–271. Bryman, A. (2008) Social Research Methods. Third Edition. New York: Oxford University Press. Buddingh, H (2000) Geschiedenis van Suriname. Utrecht: Het Spectrum. Cerulo, K.A. (1997) Identity Construction: New issues, new directions, Annual Review of Sociology, 23: 385–409. Chickrie, R. (2011) Muslims in Suriname: Facing Triumphs and Challenges in a Plural Society, Journal of Muslim Minority Affairs, 31(1): 79–99. Côté, S. (2013) For Whom Do the Ends Justify the Means? Social Class and Utilitarian Moral Judgment, Journal of Personality and Social Psychology, 104(3): 490–503. Erikson, E.H. (1968) Identity: Youth and crisis. New York: W.W. Norton. García Mira, R. (Ed.) (2005) Housing, space and quality of life. Farnham: Ashgate. Gowricharn, R. (Ed.) (2006) Caribbean Transnationalism: Migration, Pluralism and Social Cohesion. Lanham: Lexington Books. Jones, S.R. & McEwen, M.L. (2000) A Conceptual Model of Multiple Dimensions of Identity, Journal of College Student Development, 41(4): 405–414. Klimstra, T.A. Luyckx, K. Halle, W. Frijns, T. Lier, van P.A.C. Meeuws, W.H.J. (2010) ShortTerm Fluctuations in Identity: Introducing a Micro-Level Approach to Identity Formation, Journal of Personality and Social Psychology, 99(1): 191–202. Koefoed, L. & Simonsen, K. (2012) (Re)scaling identities: Embodied others and alternative spaces of identities, Ethnicities, 12(5): 623–642.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Kofman, E. & Youngs, G. (2003) Globalization: theory and practice. London & New York: Continuum. Koning, de A. (2011) Beyond Ethnicity: Writing Caribbean Histories through Social Spaces, Latin American and Caribbean Ethnic Studies, 6(3): 259–282. Kuo, A. & Margalit, Y. (2012) Measuring Individual Identity: Experimental Evidence, Comparative Politics, 44(4): 459–479. Lier, van R. (1971) Samenleving in een grensgebied: Een sociaalhistorische studie van Suriname. Deventer: Van Loghum Slaterus. Mars, P. (2001) Ethnic Politics, Mediation, and Conflict Resolution: The Guyana Experience, Journal of Peace Research, 38(3): 353–372. Marshall, E. (2002) Ontstaan en ontwikkeling van het Surinaams nationalisme: natievorming als opgave. Hengelo: Eburon. Merriam-Webster Dictionary (n.y.) Identity. http://www.merriam-webster.com/dictionary/ identity (accessed on 20 March 2013). Moran, A. (2011) Multiculturalism as nation-building in Australia: Inclusive national identity and the embrace of diversity, Ethnic and Racial Studies, 34(12): 2153–2172. New York Times, The (2008a) In babel of tongues: Suriname seeks itself. http://www.nytimes.com/2008/03/23/world/americas/23suriname.html?pagewanted=all &_r=0 (accessed on 20 March 2013). New York Times, The (2008b) In debate over official language, Suriname seeks itself. http://www.nytimes.com/2008/03/23/world/americas/23iht23suriname.11335008.html? pagewanted=all&_r=1& (accessed on 20 March 2013). New York Times, The (2011) With Aid and Migrants, China Expands Its Presence in a South American Nation. http://www.nytimes.com/2011/04/11/world/americas/11suriname. html?_r=0 (accessed on 10 March 2013). Ottaway, M. (2002) Nation building, Foreign Policy, 132: 18–24. Oxford Encyclopaedia Dictionary (1989) Identity. Oxford: Oxford University Press. Parekh, B. (2008) A new politics of identity, Political Principles for an Interdependent World. Basingstoke: Palgrave McMillan. Pearson, K. (1900) On the criterion that a given system of deviations from the probable in the case of a correlated system of variables is such that it can be reasonably supposed to have arisen from random sampling, Philosophical Magazine - Series 5, 50(302): 157–175.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Premdas, R (2011) Identity, ethnicity, and the Caribbean homeland in an era of globalization, Social Identities: Journal for the Study of Race, Nation and Culture, 17(6): 811–832. Ramsoedh, H. (2001) Playing politics: ethnicity, clientism and the struggle for power. In: Hoefte, R. & Meel, P. (eds.) 20th century Suriname: continuities and discontinuities in a new world society. Leiden: KITLV Press: 91–110. Schöpflin, G. (2001) The construction of identity, Paper presented at the Österreichischer Wissenschaftstag Conference. Small, M.L. (2009) How many cases do I need? On science and the logic of case selection in field-based research, Ethnography, 10(1): 5–38. St-Hilaire, A. (2001) Ethnicity, assimilation and nation in plural Suriname, Ethnic and Racial Studies, 24 (6): 998–1019. Tjon Sie Fat, P. (2009) Old Migrants, New Immigration and Anti-Chinese Discourse in Suriname, Journal of Chinese Overseas, 5: 153–176. UNESCO (n.y.) Central Suriname Nature Reserve. http://whc.unesco.org/en/list/1017 (accessed on 10 February 2013). Verrest, H. (2010) City profile: Paramaribo, Cities: The International Journal of Urban Policy and Planning, 27(1): 50–60. Verrest, H. & Jaffe, R. (2012) Bipolar antagonism and multipolar coexistence: framing difference and shaping fear in two Caribbean cities, Social & Cultural Geography, 13(6): 625–644. Victor, L. (2012) Surinaamse verkenningen. Amsterdam: Amsterdam Institute for Global Issues and Development Studies. Wendt, A. (1992) Anarchy Is What States Make of It: The Social Construction of Power Politics, International Organization, 46(2): 391–425. XE Online Currency Converter (2013) Euro - Surinamese Dollar Exchange Rate. http://www.xe.com/currencyconverter/convert/?Amount=1&From=EUR&To=SRD (accessed on 12 June 2013). Yin, R.K. (2009) Case study research. Design and methods. Fourth edition. Thousand Oaks: Sage. Yoon, E. (2011) Measuring Ethnic Identity in the Ethnic Identity Scale and the Multigroup Ethnic Identity Measure-Revised, Cultural Diversity and Ethnic Minority Psychology, American Psychological Association, 17(2): 144–155.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 8. Appendices 8.1 General survey - Paramaribo project 2013 (original version) Naam buurt: Datum: Enquêteur: I. KENMERKEN HUISHOUDEN 1.

Wat is het aantal personen in dit huishouden?

2. Wat is de samenstelling van dit huishouden? 1. Alleenstaand 2. Paar zonder kinderen 3. Paar met kinderen 5. Uitgebreid gezin (meerdere generaties of gezinnen) 6. Anders

4. Een-ouder gezin

3a. Wat is de leeftijd van de oudste persoon?

3b. Wat is de leeftijd van de jongste persoon?

4a. Wat is het aantal personen onder de 18 jaar binnen uw huishouden?

4b. Wat is het aantal personen boven de 60 jaar binnen uw huishouden?

5a. Wat is de leeftijd van het oudste kind?

5b. Wat doet het oudste kind? 1. Schoolgaand 2. Studerend 3. Werkend 6. Anders, namelijk:……………..

4. Werkend & studerend

5. Niet werkend & niet studerend

6a. Wie is de langstwonende persoon in dit huishouden? 6b. Hoe lang woont die persoon in dit huis? 6c. In welke buurt/plaats woonde de langst wonende persoon van dit huishouden vroeger?

1.

PERSOONLIJKE KENMERKEN: Geslacht, etnische achtergrond, opleidingsniveau, welstand

7a. Wat is uw geboorteplaats?

7b. In welk district? 1. Paramaribo 2. Wanica 7. Marowijne 8. Para 13. Ander land:

3. Nickerie 4. Coronie 5. Saramacca 6. Commewijne 9. Brokopondo 10. Sipaliwini 11. Nederland 12. Guyana


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 8. Bent u de hoofdkostwinner (wie brengt het meeste geld in) van dit huishouden? 1. Nee 2. Ja 9a. Wat is het geslacht van de hoofdkostwinner van dit huishouden? 1. Man 2. Vrouw 9b. Wat is de leeftijd van de hoofdkostwinner van dit huishouden?

9c. Wat is de etniciteit van de hoofdkostwinner van dit huishouden? 1. Creools 2. Gemengd 3. Marron 4. Hindoestaans 5. Javaans 6. Chinees 7. Inheems 8. Libanees 9. Overig 10. Onbekend 9d. Wat is de etniciteit van de partner van de hoofdkostwinner van dit huishouden? 1. Creools 2. Gemengd 3. Marron 4. Hindoestaans 5. Javaans 6. Chinees 7. Inheems 8. Libanees 9. Overig 10. Onbekend/n.v.t. 9e. Wat is het afgeronde opleidingsniveau van de hoofdkostwinner van dit huishouden? 1. Geen 2. GLO 3. VOJ 4. VOS 5. HBO/Universiteit 6. Anders, namelijk 9f. Wat is het hoofdberoep van de hoofdkostwinner van dit huishouden?

9g. Wat is de beroepscategorie van dit hoofdberoep? 1. Overheid 2. Parastataal (semi-overheid) 3. Particuliere sector 4. Zelfstandig 5. Niet werkend (naar vraag 9k) 9h. Tot welke sector behoort dit beroep? 1. Formeel 2. Informeel 9i. Is dit in vaste dienst? 1. Nee 2. Ja 9j. Tijdsbelasting per week: ................uur 9k. Als niet werkend, specificeer: 1. Huisvrouw/Huisman 2. Werkloos 3. Gepensioneerd 4. Arbeidsongeschikt 5. Anders 10a. Heeft de hoofdkostwinner van dit huishouden neven beroepen? 1. Nee (naar vraag 11) 2. Ja 10b. Aantal nevenberoepen: ................. 10c. Belangrijkste nevenberoep:

10d. Wat is de beroepscategorie van dit nevenberoep? 1. Overheid 2. Parastataal (semi-overheid) 3. Particuliere sector 10e. Tot welke sector behoort dit nevenberoep? 1. Formeel 2. Informeel 10f. Is dit in vaste dienst? 1. Nee 2. Ja 10g. Tijsbelasting per week: ................uur

4. Zelfstandig

5. Anders

11a. Wat is het hoofdberoep van de partner van de hoofdkostwinner van dit huishouden? (Indien geen partner, ga naar vraag 13a.)

11b. Wat is de beroepscategorie van dit hoofdberoep? 1. Overheid 2. Parastataal 3. Particuliere sector 4. Zelfstandig 11c. Tot welke sector behoort dit beroep? 1. Formeel 2. Informeel 11d. Is dit in vaste dienst? 1. Nee 2 Ja 11e. Tijsbelasting per week: ................uur


5. Niet werkend (naar vraag 11f)

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 11f. Als niet werkend, specificeer: 1. Huisvrouw/Huisman 2. Werkloos

3. Bejaard

4. Arbeidsongeschikt

5. Anders

12a. Heeft de partner van de hoofdkostwinner van dit huishouden neven beroepen? 1. Nee/geen partner (naar vraag 13) 2. Ja 12b. Aantal nevenberoepen: ................. 12c. Belangrijkste nevenberoep: 12d. Wat is de beroepscategorie van dit nevenberoep? 1. Overheid 2. Parastataal 3. Particuliere sector

4. Zelfstandig

5. Anders, namelijk

12e. Tot welke sector behoort dit nevenberoep 1. Formeel 2. Informeel 12f. Is dit in vaste dienst? 1. Nee 2 Ja 12g. Tijsbelasting per week: ................uur 13a. Is het mogelijk voor u om uw persoonlijke basisuitgaven te dekken? 1. Het is onmogelijk 2. Ik kan ze moeilijk dekken 3. Ik kan ze gemakkelijk dekken 13b. Is het mogelijk voor u om extra uitgaven (bijv. vermaak) te dekken? 1. Het is onmogelijk 2. Ik kan ze moeilijk dekken 3. Ik kan ze gemakkelijk dekken 13c. Wat is het gemiddelde maandelijks inkomen van uw huishouden? 1. Minder dan 500 SRD 2. 500 SRD - 1000 SRD 3. 1000 - 1500 SRD 4. 1500 - 2000 SRD 5. 2000 - 2500 SRD 6. Meer dan 2500 SRD 14a. Hoe oud is deze woning? 1. Minder dan 5 jaar 2. Tussen 5 en 15 jaar 3. Tussen 16 en 50 jaar 4. Meer dan 50 jaar 14b. Aantal slaapkamers: ..................... 14c. Wat is de eigendomsituatie? 1. Huur 2. Eigendom 3. Huurvrij (wonen bij familie of vrienden) 4. Boedel (nalatenschap) 5. Erfpacht 6. Huurkoop 14d. Wat is de geschatte oppervlakte van de woning? 1. Minder dan 45m2 2. Tussen 45 en 79m2 3. Tussen 80 en 125 m2 4. Meer dan 125m2 15a. Is deze woning aangesloten op het waternet? 1. Nee 2. Ja 15b. Beschikt deze woning over een internetaansluiting? 1. Nee 2. Ja 15c. Beschikt deze woning over airconditioning? 1. Nee 2. Ja 15d. Beschikt deze woning over een wasmachine? 1. Nee 2. Ja 16a. Beschikt u over een rice cooker? 1. Nee 2. Ja 16b. Beschikt u over een auto? 1. Nee (naar vraag 16d) 2. Ja 16c. Wat is het bouwjaar van uw auto? ................. 16d. Beschikt u over een mobiele telefoon? 1. Nee (naar vraag 17) 2. Ja 16e. Wat voor type telefoon? 1. Gewone GSM 2. Smartphone 17a. Heeft u familie in het buitenland? 1. Nee (naar vraag 18) 2. Ja 17b. Komt deze familie naar Suriname? 1. Nee (naar vraag 17e) 2. Ja


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 17c. Wanneer was de laatste keer dat ze kwamen? ............ 17d. Wat neemt de familie uit het buitenland mee? 1. Geld 2. Goederen 3. Beide 4. Niets 17e. Stuurt uw buitenlandse familie u dingen op? 1. Nee (naar vraag 18) 2. Ja 17f. Hoe vaak? 1. een keer per maand 2. elke drie maanden 3. elk half jaar 17g. Wanneer was de laatste keer? ............. 17h. Wat sturen ze dan? 1. Voedsel 2. Elektronica

3. Cosmetica

4. onregelmatig

4. Kleding

5. Geld

6. Anders, namelijk;

III. AFVALVERWERKING 18. Wat doet u met uw afval? Meerdere opties mogelijk. 1. Wordt regelmatig opgehaald 2. Wordt onregelmatig opgehaald 4. Ik begraaf het 5. Anders, namelijk:

3. Ik verbrand het

18b. Biedt u uw afval gescheiden aan? (glas, papier, plastic, compost, PET flessen, batterijen) 1. Ja 2. Nee 18c. Hergebruikt u (delen van) uw afval? Meerdere opties mogelijk. 1. Ja, glas 2. Ja, papier 3. Ja, plastic 4. Ja, compost 5. Ja, PET flessen batterijen 7. Nee, geen van allen. 19. Stellingen, geef aan eens/oneens: 19a. “Iedereen zou verplicht moeten worden tot hergebruik van afval” 1. Heel erg eens 2. Eens 3. Neutraal 4. Oneens

5. Heel erg oneens

19b. “Er bestaan veel gebruiksmogelijkheden voor afval” 1. Heel erg eens 2. Eens 3.Neutraal

4. Oneens

5. Heel erg oneens

19c. “Ik vind een verantwoorde omgang met afval belangrijk” 1. Heel erg eens 2. Eens 3. Neutraal 4. Oneens

5. Heel erg oneens

20. Is het voor u belangrijk om afval te recyclen? Waarom wel/niet?

21. Bestaan er buurtinitiatieven voor de inzameling voor afval? Zo ja, wat dan?

IV. WATEROVERLAST 22a. Heeft uw huishouden wel eens wateroverlast? 1. Nee (verdere vragen van deel WATEROVERLAST overslaan) 2. Ja 22b. Zo ja, hoe vaak heeft u er de afgelopen 5 jaar last van gehad? 1. Minder dan een keer 2. Tussen de 1-5 keer 3. Tussen de 5-10 keer 4. Meer dan 10 keer. 23a. Geeft u hulp of ontvangt u hulp aan/van buren in relatie tot wateroverlast? 1. Nee (ga naar vraag 24) 2. Ja 23b. Zo ja, wat houdt deze hulp in? Kruisje zetten bij relevante actie.


6. Ja,

Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Voorlichting/ Onderhouden Bouwen/ Bouwen/ kennis waterafvoer onderhouden onderhouden vergroten systeem infrastructuur huis of erf (vb. dijken)

Noodhulp: onderdak, voedsel, medisch

Anders, namelijk .....

24a. Bestaan er buurtorganisaties die actie ondernemen in relatie tot wateroverlast? 1. Nee (ga naar vraag 25) 2. Ja 24b. Zo ja, wat doen deze buurtorganisaties? Kruisje zetten bij relevante actie. Voorlichting/ Onderhouden Bouwen/ Bouwen/ kennis waterafvoer onderhouden onderhouden vergroten systeem infrastructuur huis of erf (vb. dijken)







1. Voor wateroverlast 2. Tijdens wateroverlast 3. Na wateroverlast

1. Voor wateroverlast 2. Tijdens wateroverlast 3. Na wateroverlast 25a. Onderneemt de overheid actie in relatie tot wateroverlast? 1. Nee (ga naar vraag 26) 2. Ja 25b. Zo ja, wat houdt deze actie in? Kruisje zetten bij relevante actie. Voorlichting/ Onderhouden Bouwen/ Bouwen/ kennis waterafvoer onderhouden onderhouden vergroten systeem infrastructuur huis of erf (vb. dijken) 1. Voor wateroverlast 2. Tijdens wateroverlast 3. Na wateroverlast 26a. Onderneemt uw huishouden actie in relatie tot wateroverlast? 1. Nee (ga naar vraag 27) 2. Ja 26b. Zo ja, wat houdt deze actie in? Kruisje zetten bij relevante actie. Voorlichting/ Onderhouden Bouwen/ Bouwen/ kennis waterafvoer onderhouden onderhouden vergroten systeem infrastructuur huis of erf (vb. dijken) 1. Voor wateroverlast 2. Tijdens wateroverlast 3. Na wateroverlast


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 V. SURINAAMSE IDENTITEIT 27a. Welke taal spreekt u meestal thuis? 1. Sranan tongo 2. Nederlands 3. Sarnami/hindoestaans 4. Javaans 5. Engels 6. Portugees 7. Chinese talen 8. Caribs/Arowaks 9. Marron talen (Saramakaans, Paramacaans, Ndyuka/Aucaans Kwinti, Matawai) 10. Andere taal 27b. Welke taal spreekt u meestal buiten? 1. Sranan tongo 2. Nederlands 3. Sarnami/hindoestaans 4. Javaans 5. Engels 6. Portugees 7. Chinese talen 8. Caribs/Arowaks 9. Marron talen (Saramakaans, Paramacaans, Ndyuka/Aucaans, Kwinti, Matawai) 10. Andere taal 27c. Hoe goed schat u dat uw Nederlands is op een schaal van 0 (slechtst) tot 10 (best)? .................. 28. Welke vijf van de volgende festiviteiten zijn de belangrijkste voor u? 1. Nieuwjaarsdag 2. Chinees nieuwjaar 3. Dag van de revolutie 4. Braziliaans carnaval 5. Holi Phagwa 6. Pasen 7. Avond vierdaagse 8. Dag van de arbeid 9. Hemelvaartsdag 10. Pinksteren 11. Dag van de Hindoestaanse immigratie 12. Keti-Koti (Dag van de vrijheden) 13. Raksha Bandhan 14. Krishna Janamashtmi 15. Nationale Dag der Inheemsen 16. Dag van de Javaanse immigratie 17. Id-al-Fitr (Suikerfeest) 18. Dag van de Marron 19. Dag van de Chinese immigratie 20. Eid Al-Adha (Offerfeest) 21. Divali 22. Onafhankelijkheidsdag (Srefidensi Dey) 23. Kerstmis 29. Wat is uw favoriete muziekstijl?

30. Wat is uw favoriete gerecht?

31. Hoe goed is uw kennis van het volkslied? 1. Geen kennis 2. Enige kennis. 3.Complete kennis 32a. Hoe veilig voelt u zich in Paramaribo? 1. Helemaal niet veilig 2. Enigszins onveilig 32b. Zijn er plaatsen die u vermijdt in Paramaribo? 1. Nee (einde enquête) 2. Ja 32c. Zo ja, welke plaatsen vermijdt u?

3. Neutraal

4. Enigszins veilig

5. Helemaal veilig

32d. Waarom vermijdt u deze plaatsen?

Dit waren mijn vragen. Ik wil u hartelijk danken voor uw medewerking! Uiteraard worden uw gegevens vertrouwelijk behandeld. Bent u eventueel benaderbaar voor een uitgebreider interview? 1. Ja 2. Nee In te vullen door enquêteur: Kwaliteit van de woning (zelf inschatten) 1. Goed 2. Redelijk 3. Slecht Wat is het bouwmateriaal van de woning? 1. Steen 2. Hout 3. Steen én hout 4. Anders, namelijk;


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 8.2 Extra survey for three chosen neighbourhoods - Paramaribo project 2013 EMBRACING A SHARED SURINAMESE IDENTITY E1a. Hoe trots bent u op uw Surinaamse nationaliteit op een schaal van 0 tot 10 (0=helemaal niet trots daarop, 5= onverschillig, 10=helemaal trots daarop? ....................... b. Wat maakt dat u zich Surinaams voelt? (Identiteit - Noem vijf dingen) 1................................................................. 2................................................................ 3................................................................ 4................................................................ 5................................................................ c. Welke kenmerken zijn voor u de belangrijkste aspecten van uw eigen identiteit? (bijvoorbeeld. Kleding, muziek, levensstijl, etenswijze enz) ............................................................................................................................. ... ............................................................................................................................. ... E2a. Wat is de etnische afkomst van uw beste vriend? 1. Creools 2. Gemengd 3. Marron 4. Hindoestaans 7. Inheems 8. Libanees 10. Overige

5. Javaans

6. Chinees

Nu wil ik voor uw een aantal stellingen lezen. Ik wil graag weten wat u daarover denkt: E3a. Ik zou het niet erg vinden als mijn kind iemand met een andere etnische achtergrond of religie zou trouwen 1. Helemaal mee oneens 2. Mee oneens 3. Redelijk (Neutraal) 4. Mee eens 5. Helemaal mee b. Iedere Surinamer, ongeacht van zijn achtergrond, verdient gelijke kansen 1. Helemaal mee oneens 2. Mee oneens 3. Redelijk (Neutraal) 4. Mee eens 5. Helemaal mee c. Multiculturalisme is een verrijking voor Suriname 1. Helemaal mee oneens 2. Mee oneens 3. Redelijk (Neutraal) 4. Mee eens 5. Helemaal mee d. Ik zie mensen van een andere etnische of religieuze achtergrond als een bedreiging? 1. Helemaal mee oneens 2. Mee oneens 3. Redelijk (Neutraal) 4. Mee eens 5. Helemaal mee e. Ik vertrouw mensen van een andere etnische of religieuze achtergrond niet helemaal. 1. Helemaal mee oneens 2. Mee oneens 3. Redelijk (Neutraal) 4. Mee eens 5. Helemaal mee f. Boven alles ben ik Surinamer 1. Helemaal mee oneens 2. Mee oneens 3. Redelijk (Neutraal) 4. Mee eens 5. Helemaal mee

eens eens eens eens eens eens

Dit waren mijn vragen. Ik wil u hartelijk danken voor uw medewerking! Uiteraard worden uw gegevens vertrouwelijk behandeld. Met een aantal mensen in deze buurt wil ik graag wat verder praten over hun percepties van Surinaamse identiteit. Zou ik u eventueel nogmaals mogen benaderen hiervoor?


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 8.3 Additional tables 8.3.1 Welfare distribution Table 8.1: Welfare scores distribution Welfare score

Freq.

Share %

Welfare score

Freq.

Share %

Welfare score

Freq.

Share %

Welfare score

Freq.

1.5

1

0.3

6.03

1

1.6

1

0.3

6.1

1

1.83

1

0.3

6.13

1.93

1

0.3

Share %

0.3

8.6

1

0.3

10.96

4

1

0.3

8.63

1

0.3

11

1

0.3

1

0.3

8.7

3

0.8

11.03

3

0.8

6.26

2

0.5

8.73

3

0.8

11.06

1

0.3

2

1

0.3

6.33

1

0.3

8.8

3

0.8

11.13

2

0.5

2.2

1

0.3

6.36

3

0.8

8.86

3

0.8

11.16

1

0.3

2.33

2

0.5

6.43

7

1.8

8.9

2

0.5

11.23

1

0.3

2.43

1

0.3

6.53

2

0.5

8.96

1

0.3

11.3

2

0.5

2.5

1

0.3

6.6

3

0.8

9

1

0.3

11.33

3

0.8

2.6

1

0.3

6.63

1

0.3

9.06

2

0.5

11.46

1

0.3

2.76

1

0.3

6.73

1

0.3

9.1

2

0.5

11.56

2

0.5

2.83

3

0.8

6.76

1

0.3

9.16

1

0.3

11.6

1

0.3

2.93

1

0.3

6.83

1

0.3

9.2

1

0.3

11.66

1

0.3

3

1

0.3

6.86

3

0.8

9.26

1

0.3

11.7

2

0.5

3.1

1

0.3

6.9

1

0.3

9.36

3

0.8

11.73

1

0.3

3.26

1

0.3

6.96

1

0.3

9.4

2

0.5

11.8

1

0.3

3.43

3

0.8

7.03

1

0.3

9.43

1

0.3

11.83

3

0.8

3.6

2

0.5

7.1

3

0.8

9.46

5

1.3

11.86

2

0.5

3.66

1

0.3

7.13

3

0.8

9.5

1

0.3

11.9

2

0.5

3.7

1

0.3

7.16

2

0.5

9.53

1

0.3

11.96

7

1.8

3.76

1

0.3

7.2

1

0.3

9.6

1

0.3

12

1

0.3

3.93

2

0.5

7.23

2

0.5

9.63

1

0.3

12.03

3

0.8

4.03

1

0.3

7.26

2

0.5

9.66

2

0.5

12.06

3

0.8

4.1

1

0.3

7.3

2

0.5

9.7

2

0.5

12.13

2

0.5

4.2

1

0.3

7.33

1

0.3

9.73

1

0.3

12.16

4

1

4.23

1

0.3

7.43

4

1

9.8

3

0.8

12.3

1

0.3

4.33

1

0.3

7.53

3

0.8

9.83

1

0.3

12.33

2

0.5

4.43

7

1.8

7.56

2

0.5

9.86

1

0.3

12.4

1

0.3

4.6

3

0.8

7.6

1

0.3

9.93

1

0.3

12.46

1

0.3

4.76

1

0.3

7.63

4

1

9.96

2

0.5

12.66

4

1

4.86

2

0.5

7.66

1

0.3

10

1

0.3

12.73

5

1.3

4.93

7

1.8

7.7

1

0.3

10.03

1

0.3

12.83

2

0.5

4.96

1

0.3

7.76

3

0.8

10.06

4

1

12.9

2

0.5

5.03

4

1

7.83

1

0.3

10.1

1

0.3

13

1

0.3

5.1

4

1

7.86

1

0.3

10.13

2

0.5

13.06

4

1

5.16

1

0.3

7.93

3

0.8

10.16

1

0.3

13.16

2

0.5

5.26

3

0.8

7.96

1

0.3

10.2

4

1

13.3

1

0.3

5.33

1

0.3

8.03

1

0.3

10.33

3

0.8

13.33

4

1

5.36

2

0.5

8.1

1

0.3

10.4

3

0.8

13.4

1

0.3

5.4

1

0.3

8.13

4

1

10.46

3

0.8

13.46

1

0.3


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 5.43

4

1

8.16

2

0.5

10.5

2

0.5

13.5

1

0.3

5.53

3

0.8

8.2

2

0.5

10.53

3

0.8

13.66

7

1.8

5.6

1

0.3

8.23

1

0.3

10.56

3

0.8

13.83

1

0.3

5.63

1

0.3

8.26

1

0.3

10.63

3

0.8

14

3

0.8

5.7

2

0.5

8.36

2

0.5

10.66

1

0.3

14.16

1

0.3

5.73

1

0.3

8.4

1

0.3

10.73

1

0.3

14.33

2

0.5

5.76

1

0.3

8.43

1

0.3

10.8

2

0.5

14.4

3

0.8

5.8

1

0.3

8.46

2

0.5

10.83

2

0.5

14.66

2

0.5

5.86

3

0.8

8.53

2

0.5

10.86

4

1

15

8

2

5.93

1

0.3

8.56

1

0.3

10.9

1

0.3

Total

395

100

Table 8.2: Welfare index distribution statistics N

Valid

395

Missing

94

Mean

8.8234

Std. Deviation

3.23218

Skewness Std. Error of Skewness Kurtosis Std. Error of Kurtosis Minimum Maximum

-0.133 0.123 -0.809 0.245 1.5 15


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 8.3.2 Describing Surinamese identity (uncategorised terms) Table 8.3 - Residents' descriptions of Surinamese identity Term

Freq.

Share

Term

Freq.

Share

Term

Freq.

Share

vrijheid

49

11.0%

muziek

2

0.4%

Suripop

1

0.2%

geboorteplaats

41

9.2%

vriendelijkheid

2

0.4%

traditioneel eten

1

0.2%

eten

17

3.8%

eigen land

1

0.2%

trots

1

0.2%

vrije meningsuiting

15

3.4%

geluk

1

0.2%

uitgaan

1

0.2%

natuur

15

3.4%

gelukkigheid

1

0.2%

van natuur houden

1

0.2%

multiculturele samenleving

14

3.1%

goede mensen

1

0.2%

variatie van gerechten

1

0.2%

cultuur

12

2.7%

leefwijze

1

0.2%

verschillende talen

1

0.2%

Sranan tongo

12

2.7%

lekker land

1

0.2%

vrij land

1

0.2%

12

2.7%

leuke mensen

1

0.2%

vrolijke mensen

1

0.2%

11

2.5%

medeleven

1

0.2%

zich thuis voelen

1

0.2%

weer

11

2.5%

mijn hele leven

1

0.2%

bewoners van het land

1

0.2%

levensstijl

10

2.2%

moederland

1

0.2%

Croolse cultuur

1

0.2%

klimaat

9

2.0%

oorsprong

1

0.2%

geen hongersnood

1

0.2%

multiculturalisme

9

2.0%

opleiding

1

0.2%

jezelf zijn

1

0.2%

eenheid

8

1.8%

goede opleiding

1

0.2%

land

1

0.2%

kleding

8

1.8%

sporten

1

0.2%

lekker klimaat

1

0.2%

1

0.2%

mogelijkheden

1

0.2%

1

0.2%

mooi natuur

1

0.2%

geen natuurrampen verschillende gerechten

Surinaamse vader tevreden met wat je hebt

multicultureel

8

1.8%

van Suriname houden

7

1.6%

verschillende bevolkingsgroepen

7

1.6%

zelfstandig

1

0.2%

van elkaar leren

1

0.2%

gevarieerd eten

6

1.3%

actualiteit in Suriname

1

0.2%

reizen

1

0.2%

sfeer

6

1.3%

alle gerechten

1

0.2%

religie

1

0.2%

verschillende culturen

6

1.3%

alle talen

1

0.2%

saamhorigheid

1

0.2%

Nederlands

5

1.1%

cultuurele rijkdom

1

0.2%

Surinaamse televisie

1

0.2%

1

0.2%

veel feestdagen

1

0.2%

1

0.2%

verschillende feestdagen

1

0.2%

goed klimaat

5

1.1%

enige eenheid tussen de verschillende groepen

gastvrijheid

4

0.9%

geen armoede


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 familie

4

0.9%

veiligheid

4

0.9%

goed land

3

0.7%

geen discriminatie gemengde volk gerechten

alle bevolkingsgroepen

3

0.7%

nationaliteit

3

gezelligheid

1

0.2%

vrede

1

0.2%

1

0.2%

vriendschap

1

0.2%

1

0.2%

corruptie

1

0.2%

gevoel

1

0.2%

dans

1

0.2%

0.7%

goed openbaar vervoer

1

0.2%

feesten

1

0.2%

3

0.7%

hier getogen

1

0.2%

fijn land om te wonen

1

0.2%

lekker eten

3

0.7%

hier opgegroeid

1

0.2%

milieubewust zijn

1

0.2%

vlag

3

0.7%

leuk

1

0.2%

relaxte levenstijl

1

0.2%

gezegend land

3

0.7%

leuk land

1

0.2%

verschillende soorten gerechten

1

0.2%

hier geboren

2

0.4%

leven vrede

1

0.2%

werktijden

1

0.2%

1

0.2%

bevolkingssamenstelling

1

0.2%

1

0.2%

bevordering

1

0.2%

makkelijk leven meerdere culturen

identiteit

2

0.4%

binnenland

2

0.4%

taal

2

0.4%

onderwijs

1

0.2%

culturele feestdagen

1

0.2%

verschillende mensen

2

0.4%

ouders zijn Surinamers

1

0.2%

feestdagen

1

0.2%

werken

2

0.4%

prestige

1

0.2%

gemak

1

0.2%

goed eten

2

0.4%

respect

1

0.2%

samenwerking

1

0.2%

mooie vrouwen

2

0.4%

respect voor elkaar

1

0.2%

thuis

1

0.2%

werken

2

0.4%

samenleving

1

0.2%

verschillende muziek

1

0.2%

traditie

2

0.4%

Surinaamse echtgenote

1

0.2%

Total terms: 131

447

100%

Christendom

2

0.4%


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 8.3.3 Holidays popularity among the respondents Table 8.4: Holidays distribution Frequency

Frequency Share

New Year's Day Independence Day (Srefidensi Dey) Christmas

379

16.5%

Percent of all answers 79.3%

320

13.9%

66.9%

311

13.5%

65.1%

Easter

201

8.7%

42.1%

Keti Koti

197

8.6%

41.2%

Pentecost

121

5.3%

25.3%

Day of Labour

115

5.0%

24.1%

Holi Phagwa

81

3.5%

16.9%

Id-al-Fitr

73

3.2%

15.3%

Ascension Day

71

3.1%

14.9%

Divali Avond vierdaagse (Walking event) Eid-Al-Adha Day of the Javanese Immigration Day of the Hindustani Immigration Day of the Maroon Raksha Bandhan Krishna Janamashtmi Day of the Revolution Day of the Indigenous Brazilian Carnival Day of the Chinese Immigration Chinese New Year Total

66

2.9%

13.8%

61

2.7%

12.8%

48

2.1%

10.0%

42

1.8%

8.8%

41

1.8%

8.6%

41

1.8%

8.6%

33

1.4%

6.9%

29

1.3%

6.1%

27

1.2%

5.6%

24

1.0%

5.0%

12

0.5%

2.5%

4

0.2%

0.8%

3

0.1%

0.6%

2300

100%

100%

Holiday


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 8.4 Interview fragments 8.4.1 Interview 1 P = Panos I = Respondent P: Ik maak een samenvatting op basis van uw antwoorden op de enquête. U bent 48 jaar oud, geboren in Paramaribo I: Suriname (district) maar je noemt het Paramaribo nu. Ik ben in district Suriname geboren. Nu is het Paramaribo, maar het was vroeger Suriname. Op mijn paspoort komt nog steeds “district Suriname”. En op mijn ID ook. P: Uw etniciteit is Creools, uw opleidingsniveau is VOS- leraren instituut. U gaaf aan dat u thuis Nederlands en Sranan tongo spreekt, maar meestal Sranan tongo. Buiten spreekt u Nederlands. De belangrijkste dagen voor uw zijn Nieuwjaarsdag, Keti-Koti, Srefidensi Dey, Pasen, dus meestal Christelijke dagen en Surinaamse feesten. U houdt ook van creool muziek en krioro. I: ja, dus cultureel muziek van de Creolen P: U houdt ook van heriheri, ook bami I: ja P: u bent heel trots op uw Surinaamse nationaliteit, 11 zelfs op een schaal van 0 tot 10. Voor u Suriname betekent vrijheid, natuur, goed eten… I: gezelligheid P: Dus vandaag hebben we een kort interview. Het is een extensie van de enquête. Het gaat om meer informatie over u. I: Oké, en dan stelt u de vraag en ik mag antwoorden P: ja. Ik heb een basis-vraag en u kunt gewoon beginnen met praten en ik heb ook een aantal thema's waarover we spreken tijdens het interview. I: Oké P: Dus mijn vraag is: Op basis van uw levensverhaal tot nu toe en met dat bedoel ik uw opvoeding, uw opleidingscarrière, uw vriendschappen en andere interacties die u met mensen hebt in uw dagelijks leven, hoe zou u hedendaagse Suriname beschrijven en wat is uw plaats in de Surinaamse maatschappij? Laat ons beginnen met uw opvoeding, bijvoorbeeld. U bent geboren in Ramgoelam? I: Ja, op dit adres. P: En komt u uit een uitgebreid gezin? I: Ja, uit een gezin van 6: 2 jongens en 4 meisjes P: en…uw familie…iedereen is van creoolse afkomst I: Ja, eigenlijk moeder, vader Creool, maar voorouders zijn mix. P: Kent u het verhaal van uw familie. Waar komen ze vandaan? I: Afrika, ik weet niet waar precies. Ze zijn hier vanaf de slaventijd. P: Volgt u de tradities van uw Afrikaanse voorouders. I: ja ja, culturele tradities, de Winti cultuur. Godsdienst ook, hoor. Christendom is belangrijk. P: Toen u klein was…namen jullie deel in culturele activiteiten die beslist Creools waren? I: Laat me zeggen, we zijn Christelijk opgevoed. U bedoelt hier in huis of de hele familie. P: Hier in huis. I: Oké. Toen ik een jaar of 15 was, werden we geconfronteerd met het Winti cultuur. P: Wat is de Winti cultuur. I: Net zoals jij in jouw geloof bent opgevoed, ik geloof ook in het katholieke geloof. P: Animistische geloven? I: Ja, ik geloof ook in de Kerk. P: Zo, u ging dus naar school…hier in Ramgoelam? I: ja, hier in de buurt. Tot de lagere school en daarna in de stad. P: De samenstelling van de school? I: Het was meer Creool…je had enkele, enkele Hindoestaanse studenten, maar meestal Creool. P: Uw vriendenkring? I: Meestal Creool? P: en had u ook enige contact met andere etniciteiten? Ook buiten school. I: Nee, niet zozeer, maar er was een blanke zuster of school. Met haar had ik contact ik heb nog steeds contact met haar. Ze woont bij de zusters in Gravenstraat. P: En op school, in welke taal waren de lessen? I: in het Nederlands P: en welke talen sprak u buiten school? I: Nederlands! Het was nog een beetje streng dat we Nederlands moesten praten. Ik weet niet of Sranan tongo


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 toegestaan was maar, mijn moeder sprak Surinaams (Sranan tongo) tot ons, ook Nederlands maar meer Surinaams. P: hebt u dan Sranan tongo in principe thuis geleerd? I: ja, en dan Nederlands op school, maar ook thuis want mijn moeder sprak ook nederlands. Maar om bepaalde dingen te benadrukken dan sprak ze uitsluitend Surinaams. P: dus, beide talen hebben een belangrijke rol gespeeld in uw opvoeding I: ja P: Wat gebeurt vandaag? Welke taal is de belangrijkst voor u? I: ze zijn beide nodig, maar eerlijk gezegd vind ik Sranan tongo het spannendst P: waarom? I: het is prettiger praten en als je tori zou geven is het leuker in het Sranan tongo te praten. Kijk, iedereen hier, wat etnische groep dan ook, je verstaat Sranan tongo. Het is de volkstaal. Als je Hindoestaans bent bijvoorbeeld kun je Sranan tongo en elkaar begrijpen. P: oké, in Suriname dus je hebt al die etniciteiten in Sranan tongo met elkaar spreken. Wat betekent dat voor u? Hoe ziet u hedendaagse Suriname in deze zin? I: Ik vind het goed, ik vind het een prachtige ding voor Suriname omdat…kijk, het is vreemd voor vele landen…als ze komen op bezoek. Ze kunnen zich niet voorstellen dat verschillende etnische groepen met elkaar communiceren, en ze leven met elkaar…begrijpt u? P: Ja…in relatie tot dat, u gaf aan in de enquête dat je in Suriname eenheid hebt I: Ja…nou, hier en daar heb je de…maar eenheid is er toch wel. P: is er dan antagonisme tussen bepaalde groepen? I: ja, soms wel. Want geloof me meneer, als je ergens zou gaan, naar een overheidskantoor, en als er alleen maar Hindoestanen werken en als er een Hindoestaan staat achter je in de rij, wordt de Hindoestaan eerst geholpen. Dus dat is discriminatie. In de meest e gevallen. Het komt vaker voor. En dan heb je botsingen. Er is discriminatie overal, echt wel! Maar als het gaat om feesten, dan zie je wel dat toch de eenheid er is. Maar ik heb gemerkt…als het gaat om Creoolse feesten, dan zie je meer Creolen. Ook heel veel Hindoestanen, maar dan gaat het meer om de winst, ze willen dingen verkopen, om geld te maken. Ze komen om de economie. Je hebt dan een kleine groep [Hindoestanen] die komen om mee te vieren, maar als het gaat om een festiviteit van een andere etnische groep, bijvoorbeeld de Hindoestane Phagwa, dan zie je wel dat de Creool meeleeft met de Hindoestaan, want hij of zij gaat echt Phagwa vieren. Maar je zal zelden zien dat de Hindoestaan gekleed gaat in okoto (traditionele Creoolse kleding). P: En wat is u houding in verband met deze festiviteiten? Wat is uw participatie? I: Kijk, ik vind het niet goed, ik keur het af want ze zeggen dat we zijn een…maar ja, het is volgens mij in het mens of ze meedoen of niet. P: Maar u zelf, gaat u ook naar Hindoestaanse festiviteiten, of andere festiviteiten? I: Nee, ik doe het niet…reden waarom? Omdat ik vind, als jij niet meedoet met dat van mij, doe ik ook niet mee met dat van jou. Daarom, op een school zat ik…het leek op een Hindoestaanse school het was een Rooms Katholiek school maar het school was door Hindoestaans [inaudible] dus als er Phagwa was, dan wilden die kinderen graag poeder op je gooien. En ik zei ze, als je toch poeder gooit naar me ga ik je slaan. Want…u kent as woensdag, toch. P: Ja I: As woensdag komt bij het Rooms Katholieke geloof. E op as woensdag, dan heb je dat as kruisje dat je krijgt, toch. Op die school, de kinderen gingen niet om dat as kruisje te halen. De Hindoestaanse kinderen wilden niet meedoen. En nu ik moedig deze kinderen op mijn school om mee te doen. Verdomme, als je niet wilt meedoen, dat moet je je vader vragen om een school voor je te bouwen. Iedereen moet meedoen als je eenheid wilt hebben in Suriname. P: en wat voor (andere) veranderingen wilt u zien in Suriname op dit niveau? I: Sowieso dit, dat iedereen een wordt. Ik merk wel nu dat je toch wel die eenheid hebt, want je ziet veel Creolen met Hindoestanen en omgekeerd. Dus man-vrouw relaties. Geen taboes, bepaalde gezinnen nog, bij de Hindoestanen meer. Maar voor Creolen maakt het meestal niet uit wat hun kinderen willen brengen. Begrijpt u? P: Ja. I: Creolen hebben er geen moeite mee. P: Maar andere etniciteiten? I: In de meeste gevallen wel. De Hindoestaan is altijd tegen dat zijn of haar dochter een Creool brengt. Maar nu zie je dat het wel gebeurt. Maar dan is het meestal ook misschien de Hindoestaan die Rooms Katholiek is, of bij Hindoestanen van andere geloven die tussen Creolen wonen. P: Er was die vraag in de enquête, over het voor of tegen zijn als u kind met iemand van een andere etnische groep zou trouwen. En u was niet helemaal zeker. I: Ja, ik zei Hindoestaan niet en ook geen Marron. P: Waarom geen Marron? I: Die mensen hebben tradities en de tradities van die mensen zijn heel moeilijk. Ik ben Stadscreool. En je hebt de Marrons, je weet wie de Marrons zijn, weggelopen slaven. Die mensen zelf maken een onderscheid. Ze noemen de Stadscreolen “akudo”. Wat dat betekent weet ik niet, want ik ben Stadscreool. Maar als het gaat om een relatie, van


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 een Stadscreool en een Marron…zolang de marron een buitenstander neemt…kijk, de Marrons onder elkaar kennen hun traditie, ze houden zich aan hu traditie. Maar jij als buitenstander…ik ben de buitenstander als ik een Marron zou nemen…ik ken die tradities niet. Want, als bijvoorbeeld die man is overleden, is het zo dat die vrouw moet gaan rouwen. Hun tradities zijn ander dan de Stadscreool. P: Oké, u ziet een incompatibiliteit dan tussen Stadscreoolen en Marrons. I: Ja, ik zeg, ik heb veel gevallen meegemaakt waarbij…ik heb bijvoorbeeld nu een geval, een nichtje van me heeft een relatie gehad met een Marron, zij hebben twee kinderen. Hij heeft zelfmoord gepleegd. Dat is een probleem voor die kinderen. En voor die vrouw! Dan moet ze rouwen. Zij moet rouwen, je moet blijven in dit soort ruimte voor hoe lang, ik weet het niet. P: U hebt dus veel negatieve dingen gezegd over Hindoestanen en Marrons, vanwege hun incompatibiliteit. I: kijk, ik ga je zeggen, de Hindoestanen typisch om hun…ik vind ze motzuchtig. Toch, als je kijkt naar de televisie je hoort motzuchtig. De Marrons, ik heb geen moeite met ze, maar om die traditie. Hun cultuur. P: Oké. Maar volgens uw antwoord in de enquête u gelooft toch dat multiculturalisme goed is voor Suriname, ongeacht van deze problemen. I: Ja, het is goed. Problemen zijn gewoon oplosbaar, hoor. Echte wel. P: Hoe ziet u zichzelf in deze maatschappij? Wat kunt u doen voor deze maatschappij hier? Vanuit uw positie als lerares… I: Ik ben de opvoedster, weet je. Je moet in feite een voorbeeldfiguur zijn. P: Leert u dan deze waardes aan uw studenten? Hebt u studenten van andere etniciteiten? I: ja, zeker wel. Ik geef lessen aan Indiaantjes, Inheemsen bedoel ik. En Marron kinderen heb ik ook. Maar ik leer ze gewoon dat ze…kijk, ik ga eerlijk zeggen dat Indiantjes discrimineren verschrikkelijk. Vooral als ze meer zijn. En die andere groep, de Marron groep, is heel klein…ruwgeschat 10 Marron kinderen en de rest alleen maar Indiantjes. Oh je hebt hier en daar mix-types, Creool-Indiaan, maar niet zoveel op. Maar de Marron kinderen, die worden verschrikkelijk gediscrimineerd. Inheemsen discrimineren verschrikkelijk. Ze willen zelfs niet naast Marronen staan. Ik heb het meegemaakt! Ze willen niet tot ze praten. Als ze samen moeten kijken, zetten ze dat boek voor je en ze zoeken een ander paar op. En dan jij als leerkracht moet zodanig gaan praten dat ze allemaal, uitleggen dat we allemaal een zijn. Wat voor geloof men ook heeft, wat voor cultuur ze ook hebben. We zijn allemaal een! P: U zelf, ik begrijp dat er veel problemen zijn in de maatschappij, nog, maar u als creool, staat u, na al die negatieve verhalen, staat u nog open voor meer contact met andere etniciteiten? I: Ja, hoor, ja!!! Zeker, wel! Kijk, jij probeert meestal het beste van te maken. Want ik word ook gediscrimineerd. P: Door? I: Door bevolkingsgroepen, maar ik bemoei me niet, ik ga gewoon door…duh! P: Maar voelt u dan minder Surinaams, en misschien meer Creools? Of niet? I: Nee, nee, nee. Ik ben trots op Creools zijn. Het maakt me niet minder, misschien maakt het me meer [Creools] hoor! Maar ik ben ook trots op Surinamer zijn! P: Waarom? I: Meneer, ik vind het leuk dat er zoveel etnische groepen wonen hier. En ik vind de cultuur heel mooi. Ik zal u zeggen…ik weet niet of het vorig jaar was of twee jaar geleden…kijk, toevallig keek ik naar de televisie en ik zag de Vereniging Nax…Heeft u ervan gehoord? P: Nee, helaas I: Het is een culturele vereniging en ze speelden met de instrumenten van alle bevolkingsgroepen die hier in Suriname zijn. Dus drum kwam erbij, die gamalang, die dit die dat kwam erbij, van alle etnische groepen…en het klonk heel mooi. Iedere cultuur kan iets bijdagen. We zijn allemaal in Suriname, we komen niet onderuit. Je kunt van elkaar leren. P: Maar dan ziet u zichzelf eerst als Creools en dan als Surinaams? I: Ik ben Surinamer!!! En ik kom er niet onderuit dat ik Creool ben. Want als ik Hindoestaans was, zou ik ook Surinamer zijn, maar ik kom er niet onderuit dat ik Hindoestaans ben. Maar ik ben trots op mijn Creoolse afkomst, hoor! …. I: Keti Koti bijvoorbeeld, om 1 juli, de afschaffing van de slavernij, 1863. Dan heb je weer 1 mei, arbeidersdag. Je ziet alle racen, heel mooi te zien. De Creool komt met zijn koto, ie Marron komt met zijn pani en zijn kamisa…die dingen zijn heel mooi. En soms zie je dat we bij elkaar staan. Wanneer ga je weg? P: 20 mei I: Oké, misschien kun je het op tv kijken, maar als je het zelf meemaakt is dat mooier, hoor! En de gerechten van die mensen…je eet van allemaal een beetje! Ik hou meer van Javaans, hoor! Dus naast van mijn Creool eten, op de tweede plaats van Javanen. Van de Hindoestaan ben ik dol op die roti, en misschien die bara. Maar die zoetigheden en die dingen met zoveel masala en dat en dat, nee. P: Dus, ter afsluiting, ik begrijp dat u echt een voorstander van eenheid voor Suriname bent en voor diversiteit vieren, dat je met elkaar zonder discriminatie moet kunnen leven. I: Ja


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 P: Oké, we zijn klaar…tenzij u opmerkingen hebt. I: nee, ik heb geen opmerking hoor. P: Dan wil ik u hartelijk bedanken voor uw tijd! I: Graag gedaan

8.4.2 Interview 2 P: Ik maak even een samenvatting op basis van uw antwoorden in de enquête. U bent 69 jaar oud. U woonde vroeger in Pontbuiten. Bent geboren in Paramaribo. U bent Creools. Uw opleidingsniveau is MULO (GLO) en u bent gepensioneerd. Thuis spreken jullie meestal Nederlands, buiten spreekt u ook Nederlands. De belangrijkste festiviteiten voor u zijn Nieuwjaarsdag, Pasen, Keti-Koti, Srefidensi Dey en Kerstmis, dus meestal Christelijke en Surinaamse dagen. U houdt van Soul muziek, u eet alles. Over Suriname zei u dat hier goed eten te vinden is, ook dat opleiding een belangrijk element is voor Surinaamse mensen. U gelooft heel veel in uw land. I: Dat klopt P: Als u mee eens bent, ik ga dit gesprek opnemen om ernaar later te kunnen luisteren om alle informatie te noteren. Het is anoniem. I: Dat is goed. P: Zo, ik stel een basis vraag en u kunt gewoon beginnen te praten. Tijdens ons gesprek dekken we een aantal subthemas. I: Oké P: Zo, mijn vraag is: Op basis van uw levensverhaal tot nu toe en met dat bedoel ik uw opvoeding, uw opleidingscarrière, uw vriendschappen en andere interacties die u met mensen hebt in uw dagelijks leven, hoe zou u hedendaagse Suriname beschrijven en wat is uw plaats in de Surinaamse maatschappij? Laat ons beginnen met uw opvoeding. U komt hiervandaan? I: Ja ik ben opgegroeid hier in de buurt. Hier ben ik geboren. P: Hoeveel mensen waren er in uw familie? I: We waren met z’n zeven, twee meisjes en vijf jongens. Plus mijn vader en mijn moeder. We zijn allemaal Rooms Katholiek. P: En ik welke taal spraken jullie thuis? I: Nederlands P: Is het altijd Nederlands geweest? I: Ja P: spreekt u dan ook Sranan tongo? I: Ja, ik kan het af en toe spreken P: Maar welke is de eerste taal voor u? I: Het is Nederlands, dat hebben we geleerd. P: Oké. En uw familie…weet u waar ze vandaag komen? Haar geschiedenis? I: Mijn familie…niet dat ik zo heb verdiept…maar van mijn vader, hij heeft een Europese achtergrond, zij familie is afkomstig zo een beetje uit Duitsland. Hij was net als u, licht van kleur. Hij was wel creool, maar heel licht van Creool. Zijn grootouders kwamen uit Duitsland. Mijn moeder heeft wortels in Afrika P: En wat voor tradities had u in uw familie? I: We zijn altijd Christelijk opgevoed. Vanaf kleins moesten we naar de kerk gaan…we waren allemaal missionaris nar de kerk, om de pater te helpen. Zo zijn we opgebracht. En we waren ook in een zangkoor. Zo zijn we allemaal opgebracht en het was verplicht! Iedere zondag was je verplicht naar de kerk te gaan. P; Dus religie was belangrijk voor u. I: Ja, want op maandag morgen zouden ze je vragen: ben je naar de kerk geweest? En ze zouden je vragen, over wat ging de dienst? Wat had de pastor aan? Heb je misschien iemand van de school gezien die ook in de kerk was? En de klas van alleen jongens, weet u? En als ze niet naar de kerk zijn gegaan zou je zeggen, nee ik heb ze niet gezien. Er werd altijd op je gelet. De religie heeft een héél grote rol gespeeld. P: En…waar hebt u Sranan tongo geleerd dan? I: Sranan tongo leer je niet! Kijk, de meeste Creolen hier, die weten geen Sranan tongo te praten. Het is een heel moeilijke taal. Ik wilde een gedicht maken in Sranan tongo, maar hoe ik het gezegd heb, het wordt niet zo geschreven in Sranan tongo. Ik lees hem, wat ik op papier heb gezet, het is heel moeilijk. Ik heb de taal beetje bij beetje geleerd. Als je naar TV kijkt aan die taal deskundigen van Sranan tongo, dan zie je dat het heel moeilijk is…dat je heel ver bent verwijderd van Sranan tongo. Een heel woord voor je houden is heel moeilijk. Maar als je iemand tegenkomt die de Nederlandse taal niet machtig is, om het duidelijker te maken wat je bedoelt, dan ga je makkelijk in Sranan tongo praten. Voor het stukje dat je weet, dat je wilt zeggen, dan zal hij verstaan. Maar om diep te gaan, dat weet ik ook niet te praten hoor…Als je een boodschap wilt geven onderling [tussen Creolen], dan gaat het in het Nederlands. Maar soms denk je dat iemand geen goed Nederlands praat en je bent veraast! P: Dus u bedoelt dan mensen gebruiken Nederlands and Sranan tongo wisselend dan.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 I: Ja, wisselend! P: En…hier in Suriname, je hebt zoveel etniciteiten. In welke taal spreekt u met mensen van andere etniciteiten meestal dan? I: Kijk, etniciteiten is ook een stuk apart…Hindoestanen, of bosland Creolen, de laatste praten soms helemaal geen Nederlands. Om duidelijk te maken…maar die mensen zijn zo vooruitgegaan de laatste tijd dat je nu voor verrassingen staat. Die groep nu is hartstikke vooruitgegaan. Die mensen verrassen je verschrikkelijk, hoor…die Marrons, vroeger niet. P: Waarom gebeurt dat volgens u? I: mensen zijn gewoon vooruitgegaan. Nu op de universiteit heb je meer Marrons dan Stadscreolen. P: Oké. In de enquête gaf u aan dat uw beste vriend Hindoestaan is…hoe kijkt u over het algemeen naar andere etniciteiten…voelt u zich gemakkelijk? I: Nou, kijk, als je teleurstellingen hebt..ik ben Stadscreool…de meeste van mijn mensen zijn onbetrouwbaar, die zijn geen mensen om iets naar ze te gaan vertellen. Ze houden geen geheim. Terwijl ik jou in vertrouw heb genomen om jou iets te zeggen…Mensen zeggen hier in Suriname: om een Creool te bestrijden heb je een Creool nodig! P: Waarom is dat? I: Omdat de mensen altijd zo zijn tegen elkaar…altijd Creolen. Om een Creool te bestrijden heb je een Creool nodig. Bijvoorbeeld, ik zou zijn in een politieke partij en als je daar een Hindoestaan hebt…de Hindoestaan gaat niets tegen jou zeggen, hij zal een Creool nemen om jouw leven zuur te maken. P: Bedoelt u dan dat er geen goede samenwerking bestaat tussen etniciteten,? Kunt u meer zeggen? I: kijk, iedere etniciteit heeft zijn tekortkomingen. Wij Creolen, we lusten mekaar niet. P: Waarom is dat volgens u? I: Ik weet niet of we zo zijn opgegroeid. Het kan competitie zijn? P: En in de maatschappij…hebben Creolen een speciale positie volgens u of is iedereen gelijk? I: We zijn allemaal gelijk, allemaal gelijk. Maar je hebt een ding…als een Creool een goeie positie bereikt, kijkt hij je als het waren niet meer…terwijl het bij de andere groepen anders is. Een Hindoestaan gaat proberen die andere Hindoestaan te trekken. P: Dus u bedoelt dat Hindoestanen helpen elkaar om vooruitgang te boeken, maar Creolen doen dat niet. I: Ja P: Uzelf, hebt u goed contact met andere etniciteiten? I: Ja, ik ben met iedereen goed, maar er zijn…de dingen die je meemaakt in je leven, weet je dan…pas op. Voorzichtig met wat je zegt want het kan verkeerd overkomen. Kies je woorden als je met een neger bent, dan kies je woorden. P: Afhankelijk van de groep dan? I: ja, maar meestal…als je met een Creool bent moet je echt voorzichtig zijn, wat voor worden je gebruikt. P: Oké. En, over festiviteiten, u zei dat u goed contact hebt met andere etniciteiten. Gaat u ook naar hun festiviteiten? I: Nee, nee…nou, naar Hindoestanen, vroeger wel, maar nu ik heb helemaal gestopt met dit soort dingen…ik ben nu ouder geworden. Ik zeg…ik moet je heel goed kennen. Als ik hier in de buurt iets zie dat…bijvoorbeeld, een jonger Creool hier is vorige week overleden en vrijdag begraven…ik heb notitie genomen. Ik ben naar zijn kinderen gegaan, ik heb ze gecondoleerd, ik heb ze gesproken. Maar niet dat ik hem vrijdag moet gaan begraven, dat doe ik niet. P: Waarom? I: Nou kijk, ik ken ze goed, maar omdat ik een stelling heb genomen… Weet u wat de [inaudible] is? Het is een vereniging, van mechanieken. Daar heb ik…ik ben ouder geworden en neem niet zoveel deel eraan. Kijk, als er iemand is ga ik kijken, als iemand overleden is, ga ik condoleren, maar dat is alles. P: Maar toen u jonger was het anders? I; ja, toen was het anders. Ik zou deelnemen aan alle soort dingen P: En u gaf aan dat Keti-Koti belangrijk was voor u. Hoe vindt u dat dan? I: Ik vind het een…ik heb mijn cultuur, maar ik zit ook Keti-koti op de televisie te kijken. Het is…afschaffing van slavernij Ik heb het op school gekregen. Iedereen heeft dat meegemaakt…maar kijk, ik ben 69 jaar, moet ik dan de afschaffing constant naar me toe trekken? Het hoeft toch niet! Het hoeft toch niet? P: Waarom denkt u dat? I: Kijk, die dingen zijn zoveel jaren terug gebeurd…eh, je kan het herdenken, ik vind het mooi die mensen in de kleren, maar ik moet niet speciaal daar gaan om te gaan lopen. Als ik op straat bent en als ze langs gaan dan ga ik kijken, maar als ik thuis ben dan hoef ik daar niet te gaan. P: Oké…en wat denkt u over de diversiteit die wordt gevoerd tijdens Keti-koti. Hoe vindt u dat? I: Ze komen bijeen, dat vind ik voortreffelijk. Kijk, we zijn allemaal Surinamers, toch? We zijn allemaal Surinamers, we zijn kinderen van een moeder! Je hebt mensen die zeggen ik ben Hindoestaans, ik ben creool, ik ben zo…die een beetje afstand nemen van elkaar, maar ik vind het leuk…Ik denk juist dat het volk een moet worden, en als we een taal kunnen spreken…


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 P: Welke taal is dat voor u dan? I: Kijk, ik ben geboren met de Nederlandse taal…Als ze zeggen dat ik Sranan tongo, negerengels, moet praten…nee, ze gaan me niet krijgen. Ik wil nederlands…dit is onze moedertaal, we hebben die op school geleerd! Zonder Nederlands kan je niet op school gaan. Als je op school gaat om Sranan tongo te praten…dan ga je niets bereiken. Want dat wordt niet [inaudible] op school. Dan moet je naar een culturele school gaan. Je moet houden van Nederlands! P: u zei dan dat alle etniciteiten één moet zijn I: Ja…kijk, ik zie in Nederland…je hebt verschillende etniciteiten daar ook. Maar kijk, de mensen, hoe ze leven met elkaar, kijk, hier in Suriname is een Hindoestaan anders dan in Nederland. P: in welke zin? I: Je ziet ze gewoon, die trekken hun kleren aan, met hun hoofddoek en dit soort dingen. Maar hier, die dragen ze, mar in Nederland zie je dat niet gemakkelijk. En daar mensen denken ook anders dan hier. En dat is ook bij de Creolen. De Creolen daar een andere idee van de kleding hebben. P: Dus bedoelt u dan dat mensen hier meer vasthouden van hun afkomst dan in Nederland? I: Ja P: Dus, u denkt dat mensen hier zich eerst…zeg maar Hindoestaans voelen, en dan Surinaams? I: Zo is het P: En u dan…voelt u zich eerst Creools en dan Surinaams? I: Nee hoor, ik voel me Surinaams gewoon! Ik voel me Surinaams, ik weet dat ik van Creoolse afkomst ben, maar ik ben Surinaams. Maar niet alle mensen denken zo. Dat vind ik niet goed. P: Waarom I; Kijk, we zijn allemaal hier geboren…je bent Hindoestaans maar je bent in Suriname geboren! Je komt zelf hier in het land. Ik ben een Surinamer! Ik zie jouw nationaliteit dat je hebt, de basis van jouw zijn een Surinamer! P Op basis van wat u zegt, denkt u dan dat er eenheid is in Suriname? I: Zo, heel moeilijke vraag, hoor! Het is niet zo! De mensen leven een beetje…kijk, je hebt [inaudible] schijn goed zijn tegen mekaar… P; En is er discriminatie dan tussen de groepen? I: Nou, heel lichte discriminatie…maar, je ziet ook hoe de groepen zijn verdeeld, je ziet de groepen. Heb je de avond vierdaagse gezien? P: Ja I: Heb je wat kunnen merken? Hebt u de Hindoestanen gezien? Er zijn helemaal geen Hindoestanen! Ze zijn teruggetrokken. Nu hebben ze die mensen gevraagd…de Creolen hebben ze gevraagd om mee te doen, en ze gaan meedoen! Kijk…bij een Hindoestaanse feest, Phagwa en zo, ga je Creolen zien. Creolen zijn wat dat betreft een beetje los…bereid om andere festiviteiten te bezoeken. Maar Hindoestanen zijn een beetje teruggetrokken. P: is dat specifiek Hindoestanen, of andere groepen ook? I: Andere groepen ook, maar meestal de Hindoestanen die zijn teruggetrokken in het leven. P: Dus, ter afsluiting…wat moet nog veranderen in Suriname I: Suriname moet nog proberen eenheid te vormen, dat is nog niet zo. We moeten ook proberen iets te doen, mijn generatie, zodat de kinderen die later komen profijt van hebben. De mensen die voorheen hebben gelefd, ze hebben iets goeds voor ons achtergelaten, een leefbaar Suriname achtergelaten! Suriname was prettiger dan nu! Kijk, de politiek heeft veel kwaad gedaan, hoor…heel veel kwaad gedaan… P: Nou, we zijn klaar tenzij u opmerkingen hebt. I: Nee, ik heb geen opmerkingen. Ik vond het een heel vruchtbaar gesprek. P: Ik ook. Ik wil u hartelijk danken voor uw tijd! I: Graag gedaan. Ik heb gezegd wat ik weet.

8.4.3 Interview 3 P: Zo, mijn vraag is: Op basis van uw levensverhaal tot nu toe en met dat bedoel ik uw opvoeding, uw opleidingscarrière, uw vriendschappen en andere interacties die u met mensen hebt in uw dagelijks leven, hoe zou u hedendaagse Suriname beschrijven en wat is uw plaats in de Surinaamse maatschappij? Laat ons beginnen met uw opvoeding. Hoe bent u opgegroeid? U bent geboren in Albina, ja? I: Ja P: U bent van marron afkomst? I: Ja P: Dus, in uw familie…wat voor tradities volgden jullie? I: We zijn meer Christelijk opgevoed, dus we waren niet echt bezig met traditionele dingen…we hebben de meeste dingen achterwege gelaten. P: Dus u zegt dat geen contact meer hebt met Afrikaanse tradities. I: Niet echt…de meeste dat we zouden kunnen doen is wanneer een baby geboren is dan zeggen we een…we


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 brengen we hem na twee weken zo naar buiten…dat zouden me misschien nog kunnen doen, maar andere dingen niet. En wanneer bijvoorbeeld een meisje 18 jaar wordt dan kreeg ze “pan”. P: Wat is dat? I: Dat is als je een volwassene vrouw wordt. P: Dus een soort ceremonie dan? I: Ja P: En…u gaf aan inde enquête dat u meestal Nederlands spreekt, maar u spreekt ook Marron talen. I: Ja, Aukaans P: En…in uw familie toen u klein was, in welke taal spraken jullie? I: Meestal Aukaans P: En…op school…u ging naar een nederlandstalige school? I: Ja P: In welke taal sprak u daar? I: Met mijn vrienden…in Sranan tongo…en mijn oma zij was niet geschoold..mijn vader was wel geschoold, mijn moeder is tot de derde klas geweest. Ze spraken tegen ons in het Nederlands, maar ook geen Sranan tongo, gewoon Aukaans. We woonden in het binnenland. In het binnenland wordt er geen Sranan tongo gesproken. P: En hier in Paramaribo…in welke taal communiceert u met mensen meestal? I: In Sranan tongo, meestal P: OK….hoe belangrijk is Nederlands voor u dan? I: Nou, Nederlands is heel belangrijk. Aan het werk gebruikt ik het wel veel met patiënten, met collegas, maar uit niet zo zeer. Sranan tongo gebruik ik in mijn vriendenkring. P: En welke Marron-gerelateerde festiviteiten vieren mensen hier? I: Wat ik tot nu toe heb gezien is 10 oktober en 1 juli Keti Koti…maar soms hebben we ook speciaal Marron eten die we tijdens die dagen introduceren en wat ze ook doen is het cultuur naar voren brengen, dus de kleding, pangi en zo. P: Dat ziet u in Keti Koti bedoelt u? I: Ja, maar ook op 10 oktober tijdens de Dag van de Marrons P: En gaat u zelf naar die festiviteiten voor de Marrons? I: Nee, nooit. P: Waarom doet u dat niet? I: Nou, net als ik vroeger zei, we zijn Christelijk opgevoed en we gaan niet naar Marron festiviteiten, tenminste ik en de meeste van ons. P: Dus voor zover ik begrijp is Christendom belangrijker voor u dan u Marronse afkomst? I: Het hoeft niet zo te zijn, maar we zijn gewoon zo opgevoed…mijn moeder [inaudible] het is in ons gebleven. Maar we gaan naar Keti Koti en zo…we brengen dan de kleintjes…niet al te vaak, het hangt ervan af of je in het Centrum zit. Want dan willen de kinderen goede kleding en dan heb je ook geld nodig om iets lekkers te kunnen kopen…je kunt dus wel gaan maar je moet ook denken aan de kost, hoe gaan we de komende dagen doorbrengen? Dus we gaan niet al te vaak. P: En wat denkt u over deze algemene festiviteiten waar diversiteit wordt gevierd? Wat denkt u daarover? I: Het is goed voor de familie…uitje, vooral voor de jongeren..het is goed. P: Is het dus alleen een kwestie van vermaak? I: Nee, cultuur moet je kennen. P: Andere culturen bedoelt u? I: Andere culturen, andere mensen…Je leeft ook met andere mensen en culturen P: En ziet u dat als iets goeds? I: Ja, heel goed P: Waarom is dus die diversiteit, zoveel etniciteiten, goed voor Suriname volgens u? I: We leren van elkaar, we proberen om elkaar te verdragen…want in sommige landen kunnen ze niet zo leven. Ik ben blij dat ik in Suriname ben. We leren van elkaar…want ik kan bami maken, ik kan nasi maken, want dat is niet onze voeding. Mijn voeding is kwa [inaudible], cassave, rijst ook en zo…We maakten geen dingen zoals bami en nasi, we zijn die dingen in de stad komen leren maken. P: Dus u denkt dat het goed is dat jullie van elkaar kunnen leren I: Ja, zeer goed. P: terug naar festiviteiten…gaat u ook naar andere festiviteiten, van andere etnische groepen? I: Daar ben ik nooit geweest, maar aan het werk vieren we, bijvoorbeeld Phagwa, met elkaar. Maar dat ik apart naar een Hindoestaanse festiviteit…nee. P: Dus alleen op het werk I: Ja…etentje, soms dragen we iets moois, een pangi of zo. P: En hoe zijn de relaties tussen de verschillende etnische groepen? I: Nou, ik heb niet echt opgemerkt dat er problemen zijn, maar soms zie je Hindoestanen met Creoolse kleding, soms zie je Creolen met Hindoestaanse kledingen. Ik wil wel een sari hebben.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 P: Tijdens festiviteiten bedoelt u of in het dagelijks leven? I: Festiviteiten. In het dagelijks leven heb ik nooit gezien. P: Maar in het dagelijks leven…u bent een verpleegster, toch, en u werkt dan met mensen van andere etniciteten. Hoe zijn dan de relaties op het werk? I: Nou, soms heb je een beetje racisme. Het is de Hindoestanen die meestal discrimineren. De Hindoestanen zijn anders…en de Javanen, die zijn ietsje vriendelijker, de Indianen ook. Maar de Hindoestanen, als die een paar van de Creolen zien, ze zijn monden. Dus tussen Creolen en Hindoestanen zie he dat racisme een beetje sterk is, meer van de Hindoestanen. P: kunt u een voorbeeld geven? I: Nou, bijvoorbeeld, als de Hindoestanen iets willen vragen, dan vragen ze het liever aan de Hindoestanen en het liefst in het Hindoestaans, waarbij je niets verstaat, want ik versta geen Hindoestaans. En soms moeten ze dat vertalen en soms weet je niet of ze dezelfde dingen hebben vertaald voor je. P: Maar ongeacht van deze incidenten denkt u nog dat diversiteit iets goeds voor Suriname is? I: Ja, zoals ik zei we leren van elkaar. We moeten elkaar verdragen en het lukt aardig. P: OK. Zo, bent u boven alles Surinamer of eerst Marron en dan Surinaams. I: Ik voel me Surinaams. Marron zijn is niet de belangrijkste ding voor mij. P: En wat moet nog veranderen in Suriname op een sociaal niveau? I: Etniciteiten bedoelt u? P: Ja, hoe mensen met elkaar samenleven. Wat moet veranderen? I: Nou, de verhouding tussen de mensen [inaudible]…die vrouw zie je heeft geen goede kleren, maar de mensen die veel hebben”, niet echt rijk, maar mensen die het ietsje beter hebben…of ze geven het meestal naar hun mensen, of ze gooien het weg. Ze hebben geen tijd zeggen ze. Zij denken dat je het niet goed zal vinden. Er is niet echt solidariteit vind ik. P: Maar is dat etniciteitsgebonden? I: Het kan zijn…de meeste mensen zijn bijvoorbeeld bang voor Aukanen. P: Waarom is dat volgens u? I: Vooral de jongen, mensen vinden dat ze roven, bij die vrouwen zeggen ze [inaudible]…maar ik denk dat dat komt ook door die binnenlandse oorlog [inaudible] om iets te krijgen, zo die jongens zijn dan niet geschoold. Maar in het binnenland was het niet zo. Daar hadden ze respect. Als je een sinas zou pakken van iemands boom dan was je bijna uitgebannen van het dorp. In het binnenland je mag niet zomaar iemands boom gaan of zo, of zo iemands vrouw pakken. Door de binnenlandse oorlog zijn als die dingen gaat verwateren, dus die jongeren die nu opkomen…ze kennen die dingen niet. Ze hebben hoe hun ouders en kinderen dood zijn gegaan. Door dat zijn ze in de stad gekomen en sommige van hen…sommigen zijn getraumatiseerd. Anderen zijn ook getraumatiseerd maar ze hebben het goed opgepakt, ze zijn iets goeds geworden. P: Dus bedoelt u dat mensen slecht gedrag vertonen omdat ze getraumatiseerd zijn? I: Ja, want als je bepaalde dingen hoort…meestal noemen ze ons djuka, het is een scheldwoord eigenlijk [inaudible] dus Aukanen zijn dan djukas, ik heb het in het geschiedenis boek gelezen. De meeste, de Hindoestanen, de javanen, de Stadscreolen noemen ons Aukaners djukas. Maar niet allemaal…Ik ben met een Stadscreool getrouwd. P: En is er een etniciteit die meest vijandig is tegen Aukanen? I: Hindoestanen en soms Stadscreolen. P: En ik heb gehoord dat Maroons Stadscreolen Akudo noemen. Wat is dat? I: Dat betekent dat ze uit de stad komen, stadsnegers. Wij waren bosnegers. P: En ervaart u zelf racisme in uw dagelijks leven? I: Nou, ik heb het niet écht ervaren…soms in bepaalde situaties, wat de mensen zeggen, dan zie je dat ze een beetje neer zien op ons. Dan zeg ik “jullie waren in de stad…wat hebben jullie van de stad gemaakt? Niets! Wij zijn gekomen en kijk wat we zijn geworden [inaudible] ondanks alle moeilijkheden. P: Dus ter afsluiting, wat moet dan nog veranderen in Suriname volgens u? I: Er moet meer solidariteit zijn…en we moeten elkaar moeten verdragen. We hebben niet [inaudible] De Hindoestanen hebben de meeste dingen maar ze geven ze niet weg. Nou, je hoeft maar niet te geven, maar als je bijvoorbeeld een hele stuk land heb dan kan je huisjes bouwen, dat kan je verhuren op een redelijke prijs…Dat willen ze niet doen. Ze willen het in Euro’s verkopen, dat stukje land. Alles gaat om geld. P: En wat kunt u doen als Surinamer om de maatschappij beter te maken? I: Nou, die jongen die nu opkomen, ik vertel ze, ze moeten gewoon naar school gaan en iets beters van hun leven maken. Want wat ik heb meegemaakt [inaudible] je moet je best doen op school, iets woorden voor de maatschappij. Iets goeds maken van je leven. Want men gaat je [inaudible] niet geven. P: OK. We zijn klaar, tenzij u opmerkingen hebt. I: Nee P: Dat wil ik u hartelijk bedanken voor uw tijd! I: Graag gedaan.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 8.4.4 Interview 4 P: Zo, hoe oud bent u I: 26 P: En wat is uw etnische afkomst? I: Ik ben mix P: Uw opleidingsniveau? I: MBO P: Zo, mijn vraag is: Op basis van uw levensverhaal tot nu toe en met dat bedoel ik uw opvoeding, uw opleidingscarriere, uw vriendschappen en andere interacties die u met mensen hebt in uw dagelijks leven, hoe zou u hedendaagse Suriname beschrijven en wat is uw plaats in de Surinaamse maatschappij? Laat ons beginnen met uw levensverhaal. Dus waar bent u opgegroied? I: Commewijne P: En uw familie, wat is de etnische samenstelling daarvan? I: Mijn moeder, haar familie is Javaans. En mijn vader is gemengd. P: En uw familie volgden jullie bepaalde etnisch gebonden tradities? I: Ja, moslim tradities uit Indonesië. P: En welke taal spraken jullie meestal thuis? I: Van alles een beetje…een beetje Javaans, Nederlands…meer Nederlands, en een beetje Sranan tongo. Dus de ouderen in de familie, die praatten meer Javaans en de jongere generatie die praatte meer Nederlands. P: OK. Weet u how lang u familie hier in Suriname is? I: Ja, mijn opa…zijn vader is van Indonesië. Mijn oma ook, van mijn moeders kant. Mijn groot opa. Die kwam uit Indonesië als contract arbeider. Ze zijn hier gebleven en daarna is mijn opa en mijn oma hier geboren, van mijn moeders kant. P: En u zei dat uw familie moslim tradities volgt. Gaat u zelf naar de festiviteiten? I: Nee, niet meer. We [inaudible] een ander geloof. Dus ik probeer maar volgens de Christendom eigenlijk. P: Dus Christelijke festiviteiten, zijn die dan belangrijk voor u? I: Ja P: En neemt u deel aan Surinaamse festiviteiten zoals Keti Koti of Srefidensi Dey (Onafhankelijkheidsdag)? I: Ja, toch wel. Een beetje uitgaan als we hebben een nationale vrije dag. Dus, in de stad zo en de overheid organiseert activiteiten, dus je komt te zien. P: OK. Gaat u ook misschien naar festiviteiten van andere etnische groepen…en hebt u vrienden van andere etniciteiten? I: Ja, ik heb die vrienden. Maar ik ga niet meer naar festiviteiten, vroeger wel. Nu niet vanwege mijn geloof. P: En wat denkt u van het feit dat men hier in Suriname zoveel etnische groepen heeft? I: Het is leuk, wat je hoeft niet zelf in dit land te zijn, ze brengen dingen van hun landen naar hier en het is leuk om alles dat mee te maken, ook via televisie. Kijk, ik ga bijvoorbeeld niet naar een Phagwa feest of een viering waarbij er wordt gebeden en zo, maar ik volgt het wel via TV. P: U zei dus dat het leuk is om zoveel etniciteiten hier te hebben. Hoe zijn de relaties tussen die etniciteiten hier in Suriname? I: Wel, het gaat goed. Zelf op school heb ik te maken met verschillende etniciteiten en op het werk. Dus, tot nu toe heb ik geen dinges gemerkt dat het niet goed gaat. Ik heb geen problemen gehad, nee. P: Dus mensen gaan gewoon vreedzaam met elkaar om dan. I: Ja P: En…Surinamer zijn…wat betekent dat voor u? Wie is een Surinamer? I: Wel, kijk als je een Surinamer zal vragen gaan ze altijd zeggen dat het is een gezegend land. Dus hier hebben we die daar buiten in de wereld gebeuren, die komen hier niet zozeer voor. P: Wat voor dingen bedoelt u? I: Bijvoorbeeld oorlogen, natuurrampen en zo…dus hier we leven allemaal in vrede en hoeven niet bang te zijn voor natuurrampen. We voelen ons veilig in het land. P: Maar behalve fysieke aspecten en het klimaat, wat maakt dat u zich Surinaams voelt? I: Zo…het feit dat je hier bent geboren , dat ik hier kan leven en mijn bijdrage kan leveren aan het land. P: En…u achtergrond is gemengd, maar van wat ik begrijp lijkt u Javaanse achtergrond belangrijk te zijn. Voelt u zich dan eerst Javaans en dan Surinaams? I: Zo…het is zo. Mijn moeder en mijn vader zijn gescheiden en ik ben meer met de kant van mijn moeders familie opgegroeid, dus ik ben meer met de Javaanse gemeenschap opgegroeid en opgevoed. Ik weet meer over…ik kan meer vertellen over de Javanen. En dan…Javaans is ook Surinaams! Want zolang je hier bent geboren, je bent hier naar school gegaan, je hebt vrienden gemaakt…dan ben je een Surinamer. Het is vanzelfsprekend. P: Dus u bedoelt dat iemands geboorteplaats maakt dat ze zich Surinaams voelen, boven alle etniciteiten. I: Ja, boven alles is de geboorteplaats, dat is mijn mening. Dat maakt dat je aan die land gebonden bent


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 P: OK. N ten afsluiting, is er iets wat u in de Surinaamse maatschappij wilt zien veranderen? Moet iets veranderen? I: Wel…zo…dat dingen te duur zijn in de winkel. P: Economische aspecten dan. I: Ja…wel, sociaal, kijk, in Suriname, zolang je….het is mijn mening…zolang je in nood bent, het is eerst de familie of de vrienden die gaan helpen. Er is solidariteit. Het hangt ervan af wel van wie je vraagt, je omgeving. Dus dat speelt ook een rol. Sowieso ga je eerst bij je familie kloppen en als het daar niet lukt ga je ergens anders vragen. P: OK. Nou, hoe positioneer u zelf in de Surinaamse maatschappij. Wat kan uw bijdrage zijn aan de maatschappij? I: Zo…ik ben nog jong en er is nog veel te leren, maar ik draag toch een steentje bij. Dat kan iedereen doen, zolang men omgaat met de juiste mensen en…eerlijke omgaat met mensen. P: OK. We zijn klaar, tenzij u opmerkingen hebt. I: Nee is goed. P: Dan wil ik u hartelijk bedanken voor uw tijd. I: Graag gedaan

8.4.5 Interview 5 P: Zo, wat is uw voornaam I: Landoroy P: En hoe oud bent u? I: 52 jaar P: uw etniciteit? I: Javaans P: En uw opleidingsniveau? I: GLO P: En uw huishoudelijk inkomen? I: Rond de 3000 SRD P: Zo…mijn vraag is: Op basis van uw levensverhaal tot nu toe en met dat bedoel ik uw opvoeding, uw opleidingscarrière, uw vriendschappen en andere interacties die u met mensen hebt in uw dagelijks leven, hoe zou u hedendaagse Suriname beschrijven en wat is uw plaats in de Surinaamse maatschappij? Laats ons beginnen met uw opvoeding. Waar bent u geboren? I: In het district Saramacca, in de buurt van Staatsolie. Daar heb je veel Hindoestanen en ook Javanen. Het is ook een beetje beschaafd. P: Hoe lang is u familie hier in Suriname? Weet u ongeveer? I: Als ik zeg…110 jaar ongeveer P: En u familie…volgen jullie nog Javaanse tradities? I: Ja, Islamitische tradities…festiviteiten zoals Id-al-Fitr enzovoorts P: En welke taal spreken jullie meestal thuis hier? I: Hier…Negerengels (Sranan tongo), Javaans, Nederlands, een mix. Ik versta ook een beetje Saramaccaans. P: En wat is de etniciteit van uw vrouw? I: Javaans P: Zo, terug naar festiviteiten..bezoekt u de moskee vaak, neemt u deel…? I: Ja P: Neemt u deel aan andere festiviteiten in Suriname, zoals Keti Koti en Srefidensi Dey? I: Nee, niet zozeer P: En heeft u vrienden van andere etniciteiten? I: Ne…we zijn niet etnisch bezig maar…zo min mogelijk! P: Bedoelt u zo min mogelijk contact met andere groepen? I: Ja, niet veel bezig zijn met die Marrons…want hier zijn ze allemaal Marrons hé. Ramgoelamweg is 90% Maroons. P: Waarom hebt u niet veel contact met hen? I: Nou, we zijn goed om elkaar maar we vermijden contact. In het dagelijks leven zie je dat Marrons…hoe moet ik het uitleggen…e verschillen veel met de Javaanse opvoeding. Ze zijn ook mensen maar ze zijn heel anders. In de meeste gevallen komen ze uit het binnenland en ze komen in de stad en ze denken dat binnenland hetzelfde is als de stad. Ze zijn beide Suriname maar de gedragscode in het binnenland en in de stad verschillen. De Stadscreolen zijn een beetje anders en de boslandcreolen die in de stad komen wonen…ze denken “ah binnenland is net als Paramaribo”. P: En wat voor gedragscode geldt in het binnenland dan? I: Ja…als ik zo kijk, rechtlijnen…aan regels houden, wetgeving…Als je in de stad bent moet aan de wetgeving…ze zijn minder gedisciplineerd. P: En behalve Marrons, hoe is uw relatie met de andere etniciteiten? I: Nee, we zijn goed met elkaar…maar zo min mogelijk…ik ben niet racistisch! Ik groet iedereen in de buurt, maar


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 kijk, 85% in de gevangenissen zijn Marrons. Ramgoelam was vroeger een getto, nu niet. Marrons belanden in de criminaliteit. Ze willen snel geld verdienen. Maar ze gaan ook veel kinderen krijgen. Je ziet vaak Marrons met vijf vrouwen en veel kinderen. Als ze niet genoeg geld hebben dan gaan ze die kinderen verwaarlozen. Hoe ga je die kinderen verzorgen? Die kinderen dan belanden in de criminaliteit. Javanen doen dat niet…nou ja misschien een op de 100, maar bij de Marrons komt dat vaak voor. Ik discrimineer niemand maar de realiteit is zo. Ervaring moet je gewoon uitpraten. Dus geen 10 kinderen krijgen als je 2000 SRD verdient. Zo wordt de criminaliteit geboren. Ze groeien op en ze gaan mensen op de straat lastigvallen, ze gaan vruchten stelen van je erf en zo begint het. Ik heb een manjaboom bijvoorbeeld. Als je op het werk ben dan zie je niets meer. Ze komen en stelen. Ik woon al 35 jaar hier dus ik zie hoe het ontwikkelt. In Saramacca is het meer beschaafd. Kinderen spelen op het erf en mensen stelen geen vruchten. Ik ben daar tot de zesde klas op school geweest. Daar hebben scholen shutters glazen, maar die worden niet gestolen. Maar hier…ik zeg niet dat alleen de Creolen stelen, Javanen stelen ook, ik discrimineer niet. P: En waarom heeft men hier meer criminaliteit dan? I: Nou, Marrons hebben een andere mentaliteit. Javaans en Marrons verschillen in mentaliteit…hoe ze zijn opgegroeid. Maar als er emancipatie is, ga je ook meer doen aan de emancipatie. Je hebt Marrons…jij als Javaan, je hebt geen kans dan? Maar Marrons zijn nu een beetje geworden. Je hebt veel Marrons die geschoold zijn, meer dan Javanen, maar niet allemaal. Die gescholden Marrons denken anders. Dus meer opleiding…een andere mentaliteit. Maar de meeste…ja, hoe moet ik het zeggen, in de meeste gevallen ze zijn niet zo eigenlijk. Het kan beter. U kent die man, Bruinswijk. Hij is de zogenaamde leider van de Marrons. Maar leider in de zin van politieke partij. Hij wilt [inaudible]…en die komt uit criminaliteit, hij is crimineel! Toen hij jong was, hij was een bankrover. De gedragscode van Bruinswijk is nihil. Hij is een slecht voorbeeld. Als je leider bent dan moet je een goed voorbeeld geven, maar hij niet. Hoe ze in de criminaliteit komen…misschien ook de binnenlandse oorlog. Zij denken nog dat ze in het binnenland zijn, ze dragen nog wapens…slechte integratie, terwijl Javanen een vredelieffend volk zijn. P: OK. Hebt u kinderen? I: Ja, ik heb twee kinderen, ze zijn op Aruba. P: Zou u dat erg vinden als u kinderen met een Marron zouden trouwen? I: Nou, ze zijn al groot dus zijn moeten zelf weten…de consequenties. Ze mogen kiezen. We zijn in Suriname, dus ze kunnen wel een Marron kiezen, maar de consequentie… P: U spreekt dan over dagelijkse problemen omdat Marrons anders zijn. Maar over het algemeen, hoe vindt het feit dat men in Suriname zoveel etniciteiten heeft? I: Nou, we hebben geen problemen met…als religie. Voorlopig hebben we geen problemen, we hebben geen moeite ermee. Net als religies, ik ben Islam, en een kant is Hindu en de andere kant is Marrons…we hebben geen problemen. P: Dus ik begrijp dat mensen goed met elkaar wonen. Merkt u echter problemen in hun dagelijkse interacties, bijvoorbeeld discriminatie? I: Nou, ik niet, ik discrimineer niemand. P: En tussen andere mensen? I: Ja, vooral de Marron, ze discrimineren echt de Javanen als ik zo zeg. P: In welke zin? I: Stel als je ergens gaat, daar gaan ze direct zeggen “de Jampanesi”…ze zullen zo zeggen. Maar we noemen ze ook djukas. P: En al die etniciteiten die met elkaar in Suriname leven…wat betekent eigenlijk Surinamer zijn? Wie is een Surinamer? I: Ik won in Suriname, ik ben geboren in Suriname… P: Maar behalve uw geboorteplaats en uw opvoeding, wat maakt dat u zich Surinaams voelt? I: Ja, in Suriname…als je zo kijkt, in Suriname ben je vrij. Als je ’s morgens moet gaan en als je aan het werk bent, ga je zitten precies zo en in de middag met de vrienden…relaxt. P: Nou, u bent Javaans…voelt u zich eerst Surinaams en dan Javaans of andersom? I: Ja, Surinaams! Ik ben Javaan maar ik ben ook Surinaams, toch? Ik ben in Suriname geboren Javaan zijn is ook belangrijk, maar eerst Surinaams. Suriname is mijn land. Ik ben trots op mijn Surinaamse nationaliteit. Want kijk, oké mijn voorouders zijn Indonesiërs, maar ik heb Indonesië nog nooit gezien, dus ik ga niet liegen. Maar ik ga mijn vaderland niet slecht behandelen. Als de situatie in Suriname niet goed is, ik ga mijn land niet vernederen, maar ik ga gewoon zeggen het gaat niet goed. P: En hebt u ook banden met Indonesië? I: Tot zover….ja mijn voorouders kwamen ui Indonesië, maar ik weet niet wie hun voorouders zijn. Ik ben daar nog niet geweest. P: OK, ter afsluiting, wat moet nog veranderen in de Surinaamse maatschappij? I: Verandering…de regeerder eigenlijk. P: Wat bedoelt u? I: Corruptie…het is nummer één! Ik praat gewoon realiteit hé. Diegene die een beetje rijk is wordt rijker en middenstand het blijft…maar je moet groeien, als Surinamer moet je groeien. En…we zijn geen arme maar hoe dan


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 ook als je misschien je vrienden ontmoet…”mag ik een bier van je”, je krijgt het dan. P: En wat u net beschreef gebeurt tussen verschillende etnische groepen? I: Ja, solidariteit bestaat nog. P: En moet nog wat veranderen? I: Kijk, de regeerder belooft alles en dat niks komt er. Alle regeerders hebben hetzelfde liedje. Als je zo Paramaribo…je ben in de stad, als je het bord op Zwartebruhstraat en Redmondstraat kijkt, waar de stoplicht is. Als men zegt dat Suriname verandert, dat het vooruitgaat, dan moet het bord veranderd worden…maar dat bord die daar staat, staat daar al 60 jaren lang. 60 jaar regeerder…dus hoe kun je zeggen dat het land goed gaat? Het lijkt erop dat het land vooruit is gekomen…toch wel een beetje. Dus hoe kun je zeggen dat Suriname een beetje vooruit is gegaan? In Nederland is het anders! Je ziet verandering, maar in Suriname niet. Er is veel potentie in Suriname. P: Ter afsluiting, u vindt diversiteit in Suriname positief, maar er zijn nog integratieproblemen. I: Ja, maar niet te groot. Maar als je zeg maar als een man op een schoen per ongeluk aagt trapen en die zegt “sorry man, ik heb je niet gezin” en het is voorbij, maar de Marron niet. Hij gaat ruzie maken…ander gedrag, zo zijn ze, maar wij Javanen niet…misschien één op de 3000 duizend. Hindoestanen, nou zij ook als ze in groep zijn en alcohol drinken, dan gaat het mis, maar over het algemeen geen problemen. P: Oke. Zo, als u geen opmerkingen hebt, dan zijn we klaar. I: Nee P: Dan wil ik u hartelijk bedanken voor uw tijd. I: Is goed

8.4.6 Interview 6 P: U bent dus 84 jaar oud, u bent geboren in Paramaribo, uw etniciteit is gemengd, uw opleidingsniveau is VOJ. U was een machine monteur en thuis spreken jullie Sranan tongo en Nederlands, en buiten ook Sranan tongo en Nederlands. Het interview is een extensie van de enquête. We gaan over u leven praten. Mijn vraag is: Op basis van uw levensverhaal tot nu toe en met dat bedoel ik uw opvoeding, uw opleidingscarrière, uw vriendschappen en andere interacties die u met mensen hebt in uw dagelijks leven, hoe zou u hedendaagse Suriname beschrijven en wat is uw plaats in de Surinaamse maatschappij? Laats ons beginnen met uw opvoeding. Uw familie…hoeveel mensen waren er? I: Nou, er waren…mijn vader, mijn moeder, mijn broer en ik. In het begin waren we met z’n vieren’. Later waren we met z’n vijf want mijn vader had een voorkind en die kwam toen zijn moeder was overleden was. P: Uw ouders, wat voor etnische achtergrond hebben ze. I: Nou, allebei gemengd. Mijn grootmoeder van mijn moeders kant was een Indiaanse, en mijn grootvader, van vaders kant, was een blanke. P: En wat voor tradities volgde u familie? I: Gewoon Westelijke tradities, Christendom. P: En, thuis spraken jullie Nederlands? I: Ja, voornamelijk Nederlands. P: En op school? I: Ook Nederlands P: En wat voor vriendschappen had u op school? Ik bedoel de samenstelling van u vrenden I: Zelfde etniciteit als ik. En ook we hadden toen ook Hindoestaanse jongens op school, ze waren niet veel [inaudible]. P: Dus ik begrijp dat Nederlands een belangrijke rol heeft gespeeld in uw opvoeding. I: Ja, het is mijn primaire taal. P: Terug naar tradities…nu, vandaag, hier in Suriname heeft men alle soorten van festiviteiten. I: Ik heb ze meegemaakt maar niet beleefd. Ik heb nooit deelgenomen. P: En ik zie op de enquête dat de dag van de revolutie belangrijk is voor u. Waarom is dat? I: Omdat, dat natuurlijk een omwenteling geweest is waar ik zelfs ook altijd achtergestaan heb, want ik heb de Tweede Wereldoorlog meegemaakt, ik was twaalf jaar. En in die periode hadden we een onderwijzer die over wat gebeurde in de wereld sprak. Hij vertelde over de Eerste Wereldoorlog en dat soort dingen en dan krijg je een idee natuurlijk van. De kolonisatie is ook mix enzovoorts, dus het was een stille hoop van de jongens uit mijn tijd, nietwaar, want ik vond ze die tijd veel actiever dan de jongens van tegenwoordig met betrekking tot het [inaudible] gebeuren enzovoorts. En toen heb ik nog als jonge man was ik in het buitenland, ik was op Curaçao, ik heb daar een tijdje gewerkt als jonge man, en toen heb ik kennisgemaakt met de revolutie van Fidel Castro en daar is eigenlijk mijn politiek bewustzijn nog verder opgekrikt. P: In welke zin? I: In de richting van een onafhankelijke Suriname P: Oké. Dus Suriname van vandaag, de maatschappij…hoe zou u de Surinaamse maatschappij beschrijven vandaag?


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 I: Ja, dat is moeilijk, want ik woon niet zo lang meer in Suriname, ik woon nu ongeveer 14 jaar in Suriname. De meeste tijd heb ik in Nederland gewoond. Ik vind dat de maatschappij ontzettend verdeeld geworden is. P: In welke zin? I: Niet alleen in politieke zin maar ook in een…in etnische zin, sociaal en politieke zin. Ik vind dat de etniciteit hier sterker naar voren komt sinds de onafhankelijkheid. Etnische groepen zijn in wezen altijd verdeeld geweest. De mensen vooral wat betreft de Hindoestanen en de overige etniciteiten. P: Waarom noemde u speciaal de Hindoestanen? I: Omdat zij de verdeling het meest brengen. Als je hier in Suriname bent dan zie je het nog duidelijk. Je ziet vaak die andere groepen zo onderling bezig te zijn terwijl de Hindoestanen een apart groep zijn, teruggetrokken. Kijk, bijvoorbeeld hun politieke partij nu de laatste jaren heb je politieke partijen van Hindoestanen die zo’n beetje gemengd zijn, maar de VHP zelf, dat is de originele Hindoestaanse partij, die bestong bijna uit 100% Hindoestanen. Puur etnisch dus. En ook, in Nederland daar zie je dat je weinig gemeenschappen hebt van Hindoestaanse en Creoolse Surinamers. De Hindoestanen zijn allemaal wel apart. Die wonen ook grotendeels in Den Haag en…dat is eigenlijk het Surinaamse probleem, het Surinaams politiek probleem. Let wel, op het ogenblik, de regering zoals we dit hebben met Bouterse, dan zal je merken dan van de zijde van de Hindoestanen altijd zware kritiek is tegen de regering Bouterse. Terwijl, en dan heb je dan de andere grote Creoolse groep van de NPS, nietwaar, die eigenlijk, ik noem ze allemaal mensen die nog, die Nederlandse kolonisatie niet kunnen vergeten, dat ze steeds weer volgens die traditie willen werken in het land, de Creolen van de NPS. Dat zijn voornamelijk mensen van de IBG, die zitten ook hier in de oppositie en wat ik erg vind, ook van de zijde van Nederland, als Bouterse gekozen is en je moet weten, na 1982, na de december moorden, toen waren een heleboel mensen hier tegen Bouterse, want hij was een moordenaar en weet ik veel. Maar toen later de feiten duidelijker werden, toen ging de situatie veranderen. Maar Nederland heeft in die periode ook de binnenland oorlog zwaar gesteund, ze hebben de Marrons gesteund. En ook de VHP en de NPS hebben de Marrons gesteund en toen in 1982 we de december moorden kregen, wist men dondersgoed welke acties ondernomen werden tegen de militairen hier. Daarom zijn die moorden geweest van 1982. P: U bedoelt dus dat verdeeldheid begon toen? I: Fred Derby, Fred Derby, is toen zelf degene geweest die informatie over die groep naar Bouterse gebracht heeft. Hij was Creools. En wat ik vreemd vind van die zaak is dat men geen onderzoek gedaan heeft naar Fred Derby want wanneer men de militaire mensen uitgestuurd heeft om bepaalde mensen te arresteren en mee te nemen, dan hebben ze Derby ook gebracht en [inaudible] Derby ook naar huis te brengen. P: Dus wat u beschrijft, de politieke gebeurtenissen, lijken me heel etnisch gerelateerd? I: Nee, dit was niet etnisch gerelateerd. De militairen had je ook verschillende etnische groepen die ook meededen aan die strijd. Maar de tegenstanders van de militairen waren hoofdzakelijk de Hindoestaanse groep, ook de Javaanse groep en de Creoolse groep, maar van de oude politieke partijen. Die waren tegen de militairen. En wat is sneu vind van Nederland…kort voor die periode was er ook een strijd in Nederland tussen de Nederlandse militairen die wilden ook een vakbond hebben van militairen. Die hebben ze toen gekregen. En de Surinaamse militairen wilden dat ook hebben, maar de regering wilde dat niet. Want dat is de oorzak geweest van die oorlog. En Nederland heeft natuurlijk de politiek hier geesteend door te zeggen “die jongens hoeven dat niet”. P: En hoe is de rol van Nederland relevant voor de politieke situatie hier? I: Altijd heeft de Nederlandse politiek…de verdeling van het land (Suriname) is eerst door de Nederlandse politiek. En is sinds de jaren 80 intensiever geworden. P: Dan was de binnenlandse oorlog voorbij, en dan kwamen mensen naar Paramaribo. Dan kreeg de stad nog meer etniciteiten…En vandaag, hoe gaan ze om met elkaar. I: De bevolking gaat gewoon normaal om met elkaar, maar in de politieke zin is het nog steeds verdeeld. P: Is er antagonisme tussen etniciteiten? I: Ja, zo nu en dan wel, maar ja, het is eigenlijk moeilijk om te beschrijven, want je hebt delen van Suriname waar je de etniciteit niet zo duidelijk merkt, maar je hebt wel andere delen waar je het wel duidelijk merkt. P: En hoe zit dat hier in Paramaribo? I: Hier in Paramaribo…daar is eigenlijk, die verdeeldheid vind ik toch groter als in bepaalde gebieden. Dus…het is ontzettend moeilijk te beschrijven, hoor. Want je hebt…bijvoorbeeld in Wanica…zit een grote etnische groep, de Hindoestanen, aan die grote gebouwen enzovoorts. Want de Hindoestanen zijn eigenlijk de kapitalisten van het land. Ook weer door het koloniaal systeem, want je hebt de slavernij gehad…na afschaffing van de slavernij, de slaven kregen niets, de contractarbeiders wel. Die hebben wel wat gekregen en grond, en ook wat geld en als ze wilden konden ze naar hun vaderland teruggestuurd worden. En de Hindoestanen waren voor een grote gedeelte landbouwers, dus die kregen een perceel en die hebben steeds weer…tijdens de kolonisatie hebben ze steeds weer percelen gekregen. En later, toen ze zelf bestuur kregen in Suriname, toen gingen ze die percelen verkavelen en verkopen en zo zijn ze wat geld gekregen. P: Dus u bedoelt dat Hindoestanen op een economisch niveau rijker dan de rest zijn. I: Ja, en ze zijn…ik moet zeggen, ze zijn ondernemender dan de rest, dat weten ze, dat weet iedereen ook. En, nietwaar, ik zeg altijd wanneer ik die politieke dingen hoor, een corrupte regering en zo, wanneer de dief…want corruptie is voor het grootste deel door hun (Hindoestanen) in het land gebracht, want zij waren de mensen met geld.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 De rest had niets. En dat is in de politiek ook geweest…en dat meen ik, ik neem bijvoorbeeld de partij van de NPS [inaudible]. P: En, ongeacht van de verdeeldheid die u net beschreef, hoe vindt u het feit dat men in Suriname zoveel etniciteiten heeft? Wat betekent dat voor Suriname? I: Nou, ik vind het niet zo goed voor Suriname. Zolang men niet gaat begrijpen dat je in een land niet etnisch bezig kan zijn…dus er mot nog heel wat gebeuren voor we…kijk, we hebben de Creoolse groepen. Die hebben een politieke partij, maar ze zijn kleine partijen. En dan heb je de Hindoestaanse VHP, een heel grote partij. En dan heb je de KTPI, de partij van [inaudible], ze hebben een grote Javaanse partij. Oké, die zijn nu een beetje etnisch vermengd, maar dan heb je ook die partij van de Marrons. Die zijn ook zwaar etnisch en dat is het probleem van het land? P: Waarom vindt u dat negatief? I: Omdat, geen van die groepen wil de zon in het water van de andere groep zien schijnen. Ze werken mekaar politiek vaak tegen. Dat gebeurt. En waarom nu de bevolking, en dat neemt ook Nederland kwalijk…vorig jaar met die grote vergadering die ze hadden…Europa, Latijns Amerika enzovoorts, hier…toen hebben vele van de vertegenwoordigers van die Europese landen…die hebben ook duidelijk gezegd dat ze door Nederland verkeerd zijn [inaudible] over Suriname. Want Nederland wilde niet dat die vergadering hier gehouden werd vanwege Bouterse. Maar, het vreemde wat ik vind…toen Bouterse president werd, in diezelfde week, stonden er tien ambassadeurs in rij om hun geloofsbrieven aan te bieden [inaudible] en vroeger was Suriname in Latijns Amerika en de Caraïben niet bekend. Nu hebben we veel contact met Latijns Amerika en het Caribische gebied. De bevolking in 1987 na de coup van 1980…in de eerste verkiezingen. Toen heeft Bouterse zijn politieke partij opgericht en hij had maar drie zetels. De rest van die zetels waren allemaal voor de bestaande politieke partijen, waarvan het nieuw front, dus VHP en NPS samen, die hadden bijna alle zetels. En het resultaat van de verkiezingen daarna…toen gingen ze [inaudible]. Na drie verkiezingen heeft Bouterse de verkiezingen gewonnen en het nieuw front had samen maar 12 zetels, 8 zetels voor het VHP, 4 voor NPS. Nu zit Bouterse 2,5 jaar en er zijn heel wat veranderingen geweest, er zijn ook heel wat strubbelingen geweest, maar ik vind dat het goed gaat voor het land. P: In welke zin gaat het goed nu? I: Het gaat goed op het economische gebied…het gaat goed, men is bezig te werken om de werkloosheid terug te brengen en men probeert om sociale akkoord te bereiken, want toen hadden we helemaal geen sociale…En het grootste deel van de bevolking leeft van de staat. Want er worden hier geen premies betaald voor…ziektefonds, wat dan ook, nee! De mensen krijgen een AOWtje, maar alleen de ambtenaren betalen een premie AOW de rest niet. De vakbond, ik vind ze de grootste huichelaars (=hypocrites) in het land. P: En heeft de regering iets gedaan in de richting van verschillen tussen de etnische groepen te bruggen? I: Ja, dat is een van de hoofdzaken van de regering Bouterse. P: Wat doen ze precies? I: Hij heeft vanaf het begin, heeft hij tegen de mensen gezegd “ik ken geen Hindoestaan, ik ken geen Creolen…ik ken Surinamers, we zijn allemaal Surinamers, we moeten samenwerken. Daarom de partij van Bouterse is de partij die meest gemengd is met alle culturen. P: En wat is uw mening over deze ontwikkeling? I: Suriname moet in deze richting blijven ontwikkelen. P: En hoe ziet u Suriname over tien jaar wat betreft de relaties tussen de etniciteiten? I: Als dit zo doorgaat, als Bouterse de volgende verkiezingen weer wint, dan zie ik dat situatie veel en veel beter wordt. Want binnenkort…ze gaan de afschaffing van de slavernij vieren en dan de komst van de Hindoestanen en van de Chinezen…maar ik vind persoonlijk dat men voor al die dingen niet een dag apart moet hebben. Ik vind dat jij één dag moet hebben en die dag mag je betitelen als de dag van de vrijheden, dus geen verschillende dag, maar één dag en dan vier je al die verschillen samen met die bevolkingsgroepen. P: Dus, ik begrijp dat u voorstanden van “Surinamer” zijn en niet etnische groepen apart. I: Ja P: Zo, wat maakt een Surinamer volgens u? Wie is een Surinamer? I: Nou…een Surinamer heb je in je hart, in je ziel, in alles, want ik heb de Nederlandse nationaliteit, daar ben ik mee geboren. Maar, die nationaliteit, die zegt me niets. Het gevoel wel. En toen ik geboren was met die Nederlandse nationaliteit werd ik altijd aangeduid als “die Surinamer”. Ik ben met die nationaliteit geboren, maar Surinamer zijn, daar ben ik mee opgegroeid en dat leeft in mij! P: Zo, wat maakt dat u zich Surinaams voelt? I: Omdat ik hier geboren ben, ik ben hier naar school gegaan, ik heb hier vrienden gehad. Ik heb geleerd om van mijn land te houden. Ik heb als jonge man discussies gehad…daarom kan ik me niet voorstellen, ik vind dat bij jeugd van tegenwoordig, ik denk dat [inaudible] niet kent. Maar als schooljongen in die tijd hadden we niet veel, toen ik school ging. Want de hoogste school die we in Suriname hadden was de MULO, meer niet! Ik heb MULO onderwijs gehad en dan hadden ook bijvoorbeeld, als je onderwijzer wilder woorden, dan had je de vierde rangscursus, en de derde rang, maar voor hoger onderwijs moest je naar Nederland. Maar, ik vond dat de jongens en meisjes uit mijn tijd, die waren, toen ze de Tweede Wereldoorlog meegemaakt hebben, maar onder die jeugd was er die


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 discussie…De meeste van die jongens zijn later op de politiek zijn gegaan. Een van de bekendste is [inaudible] Hessel. Die jongens waren 18-19 jaar en je kon elke avond discussies volgen en er zijn dingen uit mijn jeugd die ook mijn ideeën gevormd hebben, want we hebben in die periode (Tweede Wereldoorlog) hebben wij stad van beleg gekend hier in her land, je kon zomaar opgepakt worden en je hoefde niet te vragen “wat heb ik gedaan”. Surinaamse vrouwen die prostituees waren, die werden zomaar opgepakt en werden ergens [inaudible] en jonge mannen ook. Want men was bang dat ze de Amerikaanse militairen hier zouden infecteren. Dat vond ik erg, terwijl op Curaçao…dat was ook een kolonie van Nederland, daar werden die vrouwen niet opgepakt. Curaçao had een hogere opleiding dan Suriname terwijl de Surinaamse bevolking in die periode meer ontwikkeld was dan de Antilliaanse bevolking. Maar die hogere opleiding was omdat de politie op de Antillen Hollanders waren en je had de marine daar, dus de opleiding was bedoeld voor de kinderen van die mensen. En dat soort dingen vond ik erg. P: Dus ik begrijp dat Suriname geen goed verleden heeft gehad, volgens u, toen het onder Nederlands controle was. I: Nee, helemaal niet. En wat ik dan erg vind is dat de Surinaamse politici, dat ze die dingen niet aangekaart hebben bij Nederland “waarom heb je dat gedaan, dan moet nu onze vrouwen weer in eer stellen”. En ik heb ook de internationale politiek gevolgd en het scheen dat men in de wereld dat niet begrepen heeft. Omdat ik op Curaçao gewoond heb ben ik in contact gekomen met Latijns Amerika, er woonden veel Latijns Amerikanen daar, en ik weet dat alle Latijns Amerikaanse landen werden geregeerd door dictators, en vandaag de dag zit men in Europa en Amerika te schreeuwen over die dictators maar zij hebben zelf die dictators gesteund! P: Dus, ter afsluiting, u zegt dan dat Europa verantwoordelijk is voor de ontwikkeling in de regio hier. Dus, wat ik begrijp is dat u een voorstander bent van een Suriname waar eenheid heerst. Surinamer zijn moet boven alle etniciteiten zijn. Wat wilt u dan nog zien veranderen? I: Het sociale akkoord wil ik bevestigd zien. Daarbij wil ik ook zien dat iedereen die werkt de premies betaalt voor zijn eigen ontwikkeling. Want teveel geld van het land gaat aan de sociale voorzieningen zonder dat het terugkomt. En dat de Surinamer gaat leren dat hij niet alle moderne dingen hoeft te hebben. Het probleem hier…kijk hoeveel auto’s hier rijden, terwijl die mensen niet eens hun huis hebben om in te wonen. Ik vind de levensstijl erg. Ik zie mensen, twee, drie gezinnen in een huis, maar dan staan er twee, drie auto’s voor de deur! Die dingen moeten ook afgeschaft worden. En ook de journalistiek in Suriname moet veranderen. P: Hoe? I: Ja, men moet het volk opvoeden en dat doen de journalisten niet. P: Hoe opvoeden? I: En in de eerste plaats, bijvoorbeeld ze moeten gebruik maken van hoor en wederhoor. Want hier de journalistiek is ook verdeeld en de ene groep die interviewt mensen, maar je hoort alleen van de ene kant. Maar er is geen wederwoord. Ik vind dat men verkeerd beïnvloedt. Geef het volk de gelegenheid om beide kanten te horen. Dan kan het volk zelf beslissen. Maar je komt steeds weer, en dat heb je vooral bij Radio Apinti, want zij zijn gewoon voor de oude partijen. En hun interviewers zijn altijd eenzijdig. Meneer van Eijk, die heeft dat programma “To the point”. Nou, ik vind [inaudible] gewoon een misbaksel. Want als je met een programma komt…zijn de decembermoorden van [inaudible] ik zet de televisie aan. Wie zijn dan diegenen die de vragen moeten beantwoorden? Een zuster een de echtgenote van een van de vermoorden. Nou, als je vraagt om een antwoord, dat weet je het al! Dan heb je niets aan! Geen constructieve debat. Die dingen moeten veranderen. P: Oké. Nou, we kunnen de discussie nu afsluiten, terwijl u opmerkingen hebt. I: Nee, is goed. P: Dan wil ik u hartelijk bedanken voor dit gesprek! I: Graag gedaan

8.4.7 Interview 7 P: Bedankt voor me ontvangen. Ik maak even een samenvatting op basis van uw antwoorden op de vragen in de enquête. U bent geboren in Paramaribo, u bent 82 jaar oud, u gaf aan dat uw afkomst gemengd is…Thuis spreekt u meestal Nederlands en buiten spreekt u ook meestal Nederlands. I: Ja, van kleins af hé…vroeger mag ook geen Sranan praten.Dus toen ik klein was en ook mijn kinderen. Als je Sranan sprak vroegen ze “ben je vernegerd?” hahaha. P: Zo, mijn centrale vraag is: Op basis van uw levensverhaal tot nu toe en met dat bedoel ik uw opvoeding, uw opleidingscarriere, uw vriendschappen en andere interacties die u met mensen hebt in uw dagelijks leven, hoe zou u hedendaagse Suriname beschrijven en wat is uw plaats in de Surinaamse maatschappij? Laats ons beginnen met uw opvoeding. Uw familie…hoeveel mensen waren er? I: Hier (foto’s) ziet u mijn opa, mijn oma, mijn moeder… P: En hun etniciteit? I: Kijk, Chinezen en mijn vader heeft ook een Chinese afkomst en…[inaudible] Javanen. P: En toen u op school was, sprak u dan gewoon Nederlands? I: Ja, ik ben met Nederlands opgevoed.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 P: Terug naar uw familie…hoeveel mensen waren er? I: Ja maar het ingewikkeld…want mijn moeder had vier kinderen met hun vader, en mijn vader had ook vier kinderen voor die getrouwd was…en nog van een andere vrouw, dus hij had acht kinderen, mijn vader. P: En staat uw vader op de foto? I: Nee, alleen mijn moeders familie. Kijk, die mensen zijn allemaal gemengd. Kijk die oma en die opa, hij is donker en zij…En kijk, mijn broers, de ene is lichter dan de andere. Veel variatie…mooi toch? P: En wat voor religie volgt y? I: Evangelische Broeder Gemeente Suriname P: En wat voor tradities volgde uw familie dan? Gingen jullie naar de kerk. I: Ja, en later met mijn man…hij speelde orgel in de kerk, organist. Maar we gingen niet vaak naar de kerk. P: En u gaf aan dat Christelijke festiviteiten belangrijke dagen zijn voor u en ook de dag van de revolutie en Onafhankelijkheidsdag. Waarom zijn die laatste twee dagen belangrijk voor u dan? I: Eerlijk gezegd…wat bedoelt u belangrijk? P: Dat ze iets betekenen voor u. I: Nou, de revolutie dag is…ik weet niet of het echt belangrijk is, hoor. We zijn niet zo…hoe moet ik het zeggen…zo echt… P: Oké…zo neemt u ook deel aan verschillende festiviteiten? I: Nee, vroeger ook niet. Ik ben niet de type…kijk, ik hou van uitgaan, ik bedoel met vrienden wandelen en zo, maar niet naar feesten, alleen als iemand jarig was. P: En wat voor vrienden had u? Ik bedoel hun etnische achtergrond. I: Allerlei vrienden, ik was in contact met iedereen. Er waren Hindoestanen, want ik heb in Combe gewoond waar veel Hindoestanen zijn. Dus ik had Hindoestaanse vriendinnen…ja. P: En het feit dat men hier in Suriname zoveel etnische groepen heeft…hoe vind u dat? I: Geweldig P: Waarom I: We zijn zo opgegroeid en we zijn…je maakt geen onderscheid! Je leert van elkaar, we wonen samen. P: En hoe is de relatie tussen de etnische groepen dan? I: Misschien…onderling, ik weet wel dat als er een niet-Hindoestaans meisje een vriend had die Hindoestaans was, dan zou de vader van de jongen niet leuk vinden, ook zijn moeder zou het niet leuk vinden…Dus, kijk, de familie wilde dat niet graag, ze wilden hun etniciteit behouden, begrijpt u? P: Is dat nog zo? I: Volgens mij heb je dat nog, hoor. Ik weet niet zeker, maar ik denk dat het nog zo is. P: En hoe vindt u dat zelf? I: Ik vind het niet leuk, nee. Maar ze willen hun [inaudible] blijven behouden…want allemaal gaat dan mixen en dan heb je geen pure Hindoestanen meer. P: Maar trouwen nu meer mensen met andere etniciteiten dan vroeger? I: Volgens mij is het nu veranderd, hoor. Kijk, mijn vader, hij had een Chinese vader en een Afrikaanse moeder, maar hij sprak nooit over zijn moeder. P: En u zelf, voelt u zich meer Chinees dan Surinaams of andersom? I: Ik ben geboren in Suriname...ik voel me…kijk, nu hoor je dingen zoals “Afro-Surinamer” in reclames en zo…neger zeggen ze, maar ik maak geen onderscheid, hoor. Daar moet je er van komen. P: En dan Surinamer zijn, wat betekent dat voor u? I: Vanwege dat ik in Suriname geboren ben en mijn man is Surinaams…hij werd ook hier geboren. We zijn beide in Suriname geboren, dus we zijn beide Surinamers! P: En dan op een cultureel niveau…wat associeert u met Suriname? De taal bijvoorbeeld? I: Ik weet het niet, hoor. Ik heb altijd maar Nederlands gesproken. Mijn kinderen, die kunnen bijna geen Sranan tongo spreken, altijd Nederlands, maar ze verstaan wel een beetje Sranan tongo. Vroeger was het niet toegestaan, hoor. Je mocht op school geen negerengels (Sranan tongo) praten. Je werd gestraft! Oen waren we nog niet zo bewust, hoe moet je zeggen, bewust van je Surinaams [inaudible]. P: En…ter afsluiting., wat moet nog veranderen in de Surinaamse maatschappij? I: Nou, ik weet het niet. Maakt me niets uit, hoor. Ik merk niet zoveel…gewoon criminaliteit, dat vind ik niet leuk. Maar het gaat goed tussen se etnische groepen. P: Nou, we zijn klaar, tenzij u opmerkingen hebt. I: Nee, hoor. P: Dan wil ik u bedanken voor dit gesprek! I: Geen probleem.


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 8.4.8 Interview 8 P: Ik wil beginnen met persoonlijke kenmerken van u. Hoe oud bent u? I: 52 P: En uw opleidingsniveau? I: Middelbare school afgerond…VWO, eerstejaarsstudent universiteit P: En u etniciteit I: Ik ben volbloed Hindoestaan…eigenlijk, Hindostan, er is een verschil tussen Hindoestaan en Hindostaan. Hindoestaan heeft te maken met het geloof, Hindostaan is dat je algemeen, uit India komt…van Hindostaanse afkomst. Ik ben moslim. P: Zo, mijn basisvraag is: Op basis van uw levensverhaal tot nu toe en met dat bedoel ik uw opvoeding, uw opleidingscarrière, uw vriendschappen en andere interacties die u met mensen hebt in uw dagelijks leven, hoe zou u hedendaagse Suriname beschrijven en wat is uw plaats in de Surinaamse maatschappij? Laat ons beginnen met uw opvoeding. Waar bent u geboren? I: Paramaribo P: En is uw hele familie moslim? I: Ja P: En volgen jullie moslim tradities of feestdagen? I: Ja, ik ben conservatief opgevoed. Dus je hebt dat je, dat is een kanttekening waarbij het kan meenemen dat er een heleboel Hindoestanen ook in hun voorouders, zeg maar, moslims hebben Hindu voorouders gehad en Hindoes hebben moslim voorouders gehad. Maar ze zijn nu wel moslim. En dan weren ze de andere godsdiensten een beetje af, maar in principe zijn ze ook, als je kijkt naar de familie dingen, dan zie je ook dat ze, hun oma of hun opa een andere religie heeft. P: gemengde huwelijken bedoelt u? I: Ja, gemengd trouwen waarbij vroeger natuurlijk de vrouw ging de mans godsdienst overnemen. Daardoor heb je ouders die gemengd zijn, maar dan de kinderen die opgevoed worden volgens de traditie van de man. In het verleden bedoel ik, de vorige generatie, nu is het wel een beetje anders. P: En hoe is het nu dan? I: Nu krijg je dat je zelfs gemengd hebt, dat je dus, als er een gemengd huwelijk is dat de kinderen kiezen wat ze willen. Binnen de huwelijk krijg je best wel dat de vrouw best haar eigen identiteit wil behouden. Nu is dat acceptabel. Maar je moet je niet vergissen. In Suriname zijn er verschillende bewegingen van hoe de maatschappij zich ontwikkelt. Want in de stad heb je dat mensen weer anders denken over zaken terwijl je op het platteland mensen nog een andere mentaliteit hebben…die traditionele dingen worden nog vastgehouden. P: Oké. Welke taal spraken jullie thuis meestal? I: Meestal spraken we Hindoestaans, mijn ouders, en negerengels (Sranan tongo). P: En welke taal spraken jullie meestal? I: Nou, omdar we in de stad zijn opgegroeid, zeg maar de buurt speelde ook een rol. We zijn opgegroeid in een volksbuurt en we deden ook veel meer in het Sranan tongo. Op school kreeg je Nederlands en thuis was het Sranan tongo en Hindoestaans. P: Welke van die talen is dat de meest belangrijke voor u? I: De beste communicatie kan je hebben via het Nederlands. De meeste mensen communiceren in het Nederlands, vooral voor het werk. P: En uw vriendenkring, wat voor vrienden hebt u, ik bedoel wat voor etniciteiten? I: Omdat wij in de stad zijn opgegroeid zijn we niet in een puur Hindoestaanse buurt opgegroeid, dus mijn vrienden kring is juist meer niet Hindoestanen dan Hindoestanen. P: En, neemt u deel aan hun festiviteiten, of andere festiviteiten? I: Ja, ja, allemaal. Die geven me ook een lekker gevoel dat ik hier in Suriname ben en dat ik hier thuis hoor. P: Dus wat betekent Suriname voor u? Wie is een Surinamer dan? I: Ja, ik heb…een Surinamer is die man die, ik ga u zegen wat ik versta eronder, maar dat wil niet zeggen dat ik dat doe, toch. Dus, er is een formulering daarvoor, maar ik zelf denk anders over. Ik denk dat die mensen overwegen dat ze Surinamer zijn, die Suriname, in Suriname wonen en die hier geboren en getogen zijn. Dat zij een Surinaamse identiteit proberen te formuleren, te maken…kunstmatig. Maar in principe is het ook zo, ja, wat is een identiteit van een bevolkingsgroep of een burger van een land…Het zijn de gewoonten van het land denk ik waar je achter staat en dat je het belang van het land of die groep vooropstelt. P: Dus, maakt dat u zich Surinaams voelt? Welke factoren spelen er een rol? I: Bij mij spelen…kijk, nu, in mijn levensfase…je hebt natuurlijk dat je er een verschil kan hebben, dat als iemand tussen…jongere persoon, voelt zich anders. En dan iemand op middelbare leeftijd voelt zich anders, op ouder leeftijd weer…Daar kunnen ook verschillen in zijn…hoe je denkt. Want er zijn aardig wat verschuivingen geweest in de afgelopen 30-40 jaren in Suriname vanwege de contacten met Nederland. Dus groepen zijn weggegaan, die ook best Surinamers waren. Dus die hebben zich dan in Nederland gevestigd, en je hebt dan mensen, die zijn in


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 oudere leeftijd, die zijn weer getransformeerd naar een andere iets. Maar overal is het zo dat ik me prettig voel in Suriname. Dus om hier te zijn. Ik kan niet aarde in Nederland, ik heb er moeite mee gehad. P: Zo, u beschreef verschuivingen in de maatschappij, vanwege het feit dan mense geëmigreerd zijn, of ouder worden. Wat voor verschuivingen zijn ze dan? I: Kijk, je hebt bijvoorbeeld de oude generatie die is…je kan hebben dat de mensen zich anders gaan denken over het leven, over het zijn zeg maar. Maar je hebt andere mensen die zijn weggegaan. Of ten tijde van onafhankelijkheid, er zijn grote groepen naar Holland gegaan die niet wisten wat zou komen na de onafhankelijkheid. Dus die zeiden, het zit er een beetje onzeker uit om in Suriname te blijven wonen. Dus de mensen tussen de 30 en de 50 jaar, de hebben…daar zit het Surinaamse element sterker geworteld en dat komt omdat ook in de jaren 80, dan had je de militaire coup, en die hebben zwaar daarop ingespeeld, om een verschil te maken, waarom niet Nederland en waarom nu Suriname. Er moest iets verschillend zijn neem ik aan. Dat was een van de dingen die men toen gebruikte om Surinaamse identiteit te versterken dus dat is…ik kom uit die groep eigenlijk. Ik heb ook in Nederland gewoond, toen ik jongen was, 12, 13, 14 jaar was ik toen, maar ik ben teruggekomen uit Nederland. Ik vond het maar niks. P: En u zei dan dat de gebeurtenissen van de jaren 80 een belangrijke rol hebben gespeeld in de schepping van mensen perceptie over Surinaamse identiteit, Op welke manier is dat gebeurd? I: Nou, dat heeft men, het begon met vlagparade. Kijk, je begint bij schoolkinderen, je begint met zaken. Het werd aangemoedigd door de regering toen. Ze wilde harder werken aan de creatie van een natie. Want het is iets wat, ook als je niets doet, het zal gevormd worden, toch? Want die zijn processen, als je samenleeft, ga je samen iets creëren waarbij je met mekaar gaat kijken hoe je verder gaat samen. We zijn verschillende rassen hier, die hier worden en die hiernaartoe gehouden zijn. P: En wat vindt u zelf van die diversiteit? I: ik vind het prachtig, hoor! Ik vind het prachtig. P: Waarom is dat? I: Ik vind het prachtig. Kijk, ik ga je eerlijk zeggen, ik ben ook in die periode het Surinaamse…je gaat eigenlijk..ben je niet ruimdenkend genoeg om in te zien dat sommige dingen gewoon zijn zoals ze zijn en dat ze ook goed zijn zoals ze zijn gegaan. Dus, toen heb ik ook meegedaan met Surinaams karakter, geven aan die samenleving, je eigen dingen te doen. Eigenlijk werd het Surinaams meer vanuit, je kunt zeggen vanuit het gevoelsmatige…je werkt, je gingen jouw eigen dingen beter waarderen, maar ook je eigen economie opbouwen, toch? Je eigen huishouding in orde maken. En dat op zich heb ik eraan meegewerkt omdat het was voor mij een van mijn beweegredenen waarom ik de universiteit heb gelaten en toen ben begonnen met zaken doen om de economie te versterken. Het was een moeilijke tijd in de jaren 80. Ontwikkelingshulp werd stopgezet en toen dacht ik van, nee, ik ga niet studeren. En het was een moeilijke tijd in Suriname, het was niet zo, het was in het begin jaren 80 economisch heel moeilijk omdat er een boycot was vanuit Nederland, wat terecht ook is misschien, want we waren even in het midden…maar het was zo, als je naar de supermarkt ging, het was niet zo. Niet dat we geen goede tijden hebben gekend, maar het was even een dal zeg maar. Dat heeft zeker 10 jaren geduurd. P: Dus, u gaf aan dat u sindsdien veel contact met mensen van andere etniciteiten hebt gehad. Wat is de situatie over het algemeen nu? Hoe zijn nu de relaties tussen de etniciteiten in Suriname? I: Als je…ik wil het liever als stad begrijpen hé. Ik denk dat in een ander district andere uitkomsten gaat krijgen. De stad heeft zijn eigen ontwikkeling en we zijn veel in de stad gebleven en we zijn veel in een mix buurt opgegroeid, waar alle rassen vertegenwoordigd waren. Dus dan ga je samen dingen doen, je speelt samen, op school zit je samen met allerlei andere kinderen ook, van andere rassen. Dus, nu is het nog steeds zo en het is dat je ook weer zelfs…kijk, dat zijn twee dingen hé. Er is een moment geweest wanneer je weet dat je hebt ook een process dat ze noemen van, ja, je kan naast elkaar leven zonder dat je elkaars dingen overneemt. Dus je praat niet over integratie, maar je praat meer over cohabitatie of dat je wel samen kan optrekken maar niet echt gaat mengen. En dat (mengen) hebben we wel wat meer nu…zo de afgelopen 15 jaren zie je echt wel gemengde huwelijken waarbij het ook gewoon normaal is, wat toen niet zo was. P: Dus, wat zijn de redenen van deze menging dankt u? I: Ik denk dat het gewoon menselijke dingen zijn die gebeuren of dat, zeg maar, als je eenmaal begint samen dingen te doen, dan komen er dan ook relaties. En ik denk dat het gewoon onvermijdelijk is. Bijvoorbeeld een Hindoestaans meisje raakt verliefd op een Creoolse jongen en ze zitten samen op school, begrijp je? Dat soort dingen krijg je… P: Door toenemende communicatie dan bedoelt u I: Ja P: En, uzelf dan…voelt u zich eerst Hindoestaans en dan Surinaams of andersom? I: Ik denk ik dat ik me sterker Surinaams voel, ja. Omdat ik…het doel wel wat met me..ja, ik weet niet hoe je dit moet formuleren, wat het is, maar soms krijg je het heel goed voor, dat je iets van jezelf ontwikkelt, iets van je eigen land, van je eigen mensen, die iets presteren, weet je. Dus dat voelt goed aan. P: Ter afsluiting dan, welke veranderingen wilt u nog zien in de Surinaamse maatschappij in de komende 10-20 jaren. Moet iets worden verbeterd op een sociaal niveau? I: Ik zelf leef op een heel andere vlak, omdat ik een bepaalde…ik kijk anders naar die ontwikkelingen wat er, wat


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 zich [inaudible] in Suriname en ik ben meer voor een open land die vrij staat voor iedereen. Ik denk dat we allemaal hier zijn maar dat we ook anderen kunnen toelaten omdat wij ook hier zijn gekomen of gebracht. Dus wij zijn ook niet van origine van hier. Natuurlijk kan je zeggen, ja, waar is die grens voor je zegt dat men niet van origine uit hier komt. In Nederland zijn ze ook niet van Nederland als je 500 jaren terug zou gaan, begrijp je? Dus zo kan je daar meer relativeren en gaan kijken…ja, waar heb je die grens, die hoort van mij. Eigenlijk zijn we geen van alle, in geen enkel land kan men zeggen “dit is mijn grond”, begrijp je. Dus ik ben heel ruimdenkend als je begrijpt. Dus voor mij, als er nu, voor mij zijn er bijna geen grenzen. Voor mijn zijn ze mensen. Guyanesen zijn mensen, wij zijn mensen, in Europa zijn het mensen, in Nederland zijn het mensen. P: Dus ik begrijp dat u manier van denken boven het niveau van staten gaat. I: Ja, het is gewoon een wereld. Dat we allemaal voor onze uitdagingen zijn. P: Dus u denkt dat Suriname nog opener moet worden tegenover mensen die blijven komen. I: Ja, omdat ik denk, zoals ik zelf denk, is het op die manier maar…wanneer je open staat dan hoeft niet te zijn dat je iets van je weggeeft maar dat je misschien ook een verrijking krijgt soms. Als je blijft vasthouden aan een bepaalde identiteit dan kan het best zijn dat je jezelf daardoor beperkt juist. Dus ik geloof meer in universele bewegingen die goed zijn voor de mensheid. En dat geeft intermenselijk contact, voor de economie, met alles. Ik zou graag hebben dat iedereen zo dacht, maar niet iedereen denkt zo. En dus, ook de mensen die het niet zo zien, ook die moet je respecteren, op een manier dat zij ook begrijpen dat het fijner is om zo te zijn. Maar dat komt nog, het is een proces. De ene meer tijd voor nodig heeft, maar je ziet wel dat Surinamers toch wel vrij tolerant zijn naar andere bevolkingsgroepen, om mensen die komen, en dat ze daar niet zoveel moeite mee hebben, ook met Brazilianers, Chinese, Nederlanders…Nederlanders, voor mij heb ik geen moeite…sommige mensen die aan de macht zijn die hebben een issue. Ik denk dat wij, het hangt er van af hoe je kan kijken naar die dingen, maar ook hoe je met die dingen kan omgaan. Als je kijkt met een negatieve bril naar zaken, dan ga je ook nu zaken niet kunnen begrijpen. En, het is zo dat sommige mensen nog willen vasthouden aan dingen maar dat houd ze alleen maar achter, in hun eigen persoonlijk privé belemmert ze eigenlijk, maar dat beseffen ze niet, omdat ze niet weten dat er een andere optie is om ermee te gaan. Ik schrijft dat af en toe om mensen meer bewust te maken. P: Waar schrijft u? I: In de dagbladen soms…artikelen over de omstandigheden over Nederland. Je hebt veel verwijten, dus ik probeer die verwijten af te zwakken. Kijk maar, het voorbeeld dat ik heb gehad. Dus gewoon op hun niveau zo daarover praten. We hebben dus niet alleen negatieve dingen gehad, dus laat we naar de goede dingen kijken. Je moet loslaten en met een schoon hart iemand tegemoet kan gaan. Nou, ik vind het goed dat al die stagiaires hier zijn met stage, dus studenten, soms wel anderen dingen, maar gewoon de Hollandse studenten die de moeite nemen om te komen, dat vind ik prachtig. Dat is toch iets, ik kan het nog net zeggen waarom ze dat doen, maar ik vind het wel fijn. Ik vind het een leuke ontwikkeling, 6-7 jaar oud dat er een heleboel studeren komen. Het is recentelijk. P: Dus, om samen te vatten, ik begrijp dat u een voorstanden bent van interactie tussen verschillende mensen…dat mensen zich niet hoeven te beperken binnen etnische grenzen en u lijkt ook optimistisch te zijn over de toekomst van Suriname. Maar dan zegt u dat het land meer tijd nodig heeft. I: Ja, waarschijnlijk delen in de gemeenschap die nog niet zo ver zijn omdat ze aan de ene kant hebben te maken met…ik denk dat een heleboel men onderschat onderwijs en…want ik zie dat onderwijs belangrijk is in dat opzicht dat je het kan gebruiken om beter te communiceren met mensen om ze tot een hogere niveau te brengen. P: Dat moet nog gebeuren bedoelt u. I: Ja, dat moet nog gebeuren in bepaalde wijken en we kunnen natuurlijk avondscholen organiseren voor wat oudere mensen. Dat soort dingen…maar dan de politiek kiest voor het makkelijke en zegt, ja, ik verwen jullie en ik wil de volgende verkiezingen winnen. Maar we zijn nog niet uitgekomen wat de Surinaamse identiteit is precies! Heb ik het goed gezegd? P: Ja, nou, ik verwachte geen specifieke antwoorden. Ik wilde gewoon horen wat Surinamers zelf denken, maar u hebt me toch informatie gegeven. I: Ja, Surinaamse identiteit…het is divers voor elke groep, maar gezamenlijk, ook, we vieren dingen gezamenlijk…Phagwa…weet je, het maakt het leuk. Iedereen heeft de Kerstdiner, iedereen heeft..weet je, dus het gaat dwars door alles heen. En geeft ons de mogelijkheid om snel met andere culturen kennis te maken, om respectvol te zijn, dus, we zijn toch voor een mooi proces in de wereld. P: Dus ik begrijp dat Surinaams identiteit voor u diversiteit vieren is door middel van…samen met elkaar leven en van elkaar leren. I: Ja, en ik ga u eerlijk zeggen, ik geniet van de bomen, ik geniet van de zon en dat is ook voor mij Suriname…het levensstijl. Daarom zei ik, het heeft misschien verschillende facetten. Het is echt van ja, hoe formuleer je dan identiteit. Misschien op een andere manier kom je op een heleboel andere dingen nog. P: Nou, ik denk dat we een heel vruchtbare discussie hebben gehad en, tenzij u opmerkingen hebt, zij we klaar. I: Oké, nee, het is duidelijk. Als u nog vragen hebt kunt u altijd bellen. P: Dank u wel, en voor u tijd. I: Graag gedaan


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 8.4.9 Interview 9 P: Zo, mijn basisvraag is: Op basis van jullie levensverhaal tot nu toe en met dat bedoel ik uw opvoeding, uw opleidingscarrière, uw vriendschappen en andere interacties die jullie met mensen hebt in jullie dagelijks leven, hoe zou u hedendaagse Suriname beschrijven en wat is uw plaats in de Surinaamse maatschappij? Laat ons beginnen met jullie opvoeding. Mevrouw "I1", laat ons beginnen met u. Waar bent u opgegroeid? I1: Ik ben in Paramaribo opgegroeid. P: Kunt u me iets vertellen over uw familie? I2: Ik heb geen broers en zussen. Mijn moeder is moslim, mijn vader is hindoe. P: En u, I2? I2: Ik ben in de Marrowijne geboren. Vervolgens ben ik na mijn tweede jaar in Paramaribo gekomen en hier ben ik dan doorgegroeid. Ik twee broertjes en drie zusjes. P: En jullie familie, volgden ze de tradities van jullie etnische groep? I1: Ja, toch wel, maar ik heb me niet zo erg verdiept in mijn geloof als het ware want ik vond...kijk, mijn moeder, zij...meestal is het gewoon bij de moslim, maar de kind vanaf kleins af zal in de moskee gaan, alles gaat leren, hoe bidden en zo. En dan groeit het op en weet in het Arabisch te lezen, het Koran en zo. Maar mijn moeder heeft me niet gestuurd naar een moskee, dan heb ik het niet kunnen aanleren, en ik kan ook geen Arabisch lezen, maar van huis af heb ik toch wel wat geleerd, we bidden ook thuis...alle tradities. Ik bidde met de moslims maar op mijn eigen manier, want mijn moeder had me naar een Rooms Katholieke school gestuurd, dus dat deed ik als een Christen als het ware. En zo ben ik opgegroeid, totdat ik ben uitgehuwelijkt met een Hindoestaanse jongen hier. Nu heb ik het geloof van hem overgenomen, want dat maakt het moeilijker als je twee godsdiensten thuis hebt. Wat leer je aan je kind aan? Dus het blijft maar op een en meestal in het geval van de Hindoestanen is het dat de vrouw moet overnemen het geloof van de man. Maar bij de moslim is het soms het toeval dat de moslim het geloof overgeeft en dan gaat de man moslim worden. Dat komt ook wel voor. P: En in uw geval, I2, volgden jullie tradities? Zoals de Winti cultuur? I2: Ja, ik denk dat de Creolen, ongeacht Boslandcreool of Stadscreool, dat je de Winti cultuur als traditie hebt. Je groeit ermee op. Je hoort het, je ziet het, je beleeft het van dichtbij en meestal is het zo dat wanneer mensen...het is gewoon interessant om te zien doen, maar het hoeft niet specifiek dat je het als Stadscreool of Boslandcreool behoefte gaan beleven, dat is gewoon het cultuur van de Marron en de Creool. Maar ik zelf ben als Christen opgevoed. Ik heb dat cultuur niet aangenomen omdat ik een ander cultuur heb aangenomen. P: Welke taal spraken jullie thuis toen jullie opgroeide? I2: Nou, mijn taal is Aukaans natuurlijk, maar het is ook vaak zo dat...de mensen horen eigenlijk in groepen te wonen...Aukaners bij elkaar en zo. En zo heb je dan die verschillende stammen bij elkaar. Dus we pratten verschillende talen. Maar allemaal dezelfde cultuur bijna. I1: Ja, dus, bij mij ook vanaf kleins af heb ik Hindoestaans gesproken maar ook nederlands. Dus ik heb beide talen gesproken. Mijn ouders spraken meer Nederlands naar mij. Ze dachten dat als ik Nederlands zou praten, kan ik beter leren op school. I2: En wij spraken meestal Aukaans, maar ook gemixt met Paramakaans. Mijn vader is van het Paramakaans gebied en daar heb je dan de mensen van Loka Loka, Skintabiki, Nassaugebergte enz. Dat zijn de mensen van het Paramakaans gebied. P: Dus, tussen Nederlands and Sranan tongo, welke taal is belangrijker voor jullie? Welke taal is echt van Suriname volgens jullie? I1: Ik denk Sranan tongo. I2: Surinamer zijn betekent dat je Sranan tongo moet kunnen praten. P: En die mensen die geen Sranan tongo praten? I2: Nou, Surinamers praten Sranan tongo. Of je een Hindoestaan ontmoet of je een Chinees ontmoet, verstaan ze Sranan tongo. Maar veel Chinesen verstaan helemaal geen Sranan tongo. Sranan tongo is eigenlijk gangbaar hier. Nederlands leer je op school, wanneer het moet. P: Oke. I2, dus u sprak zojuist over interacties tussen verschillende etniciteiten. Gaan jullie naar festiviteiten van andere groepen? I2: Ja, natuurlijk. I1: Ja, ik heb een druk leven maar ik ga af en toe naar festiviteiten. P: Wat voor festiviteiten? Behalve algemene festiviteiten zoals Keti Koti en Avond Vierdaagse. I2: Phagwa bijvoorbeeld. I1: Nou, als je vrienden hebt, dan ga je vieren bij hun. Als bijvoorbeeld een Marron me uitnodigt, dan ga ik thuis bij haar. P: En jullie vriendenkring...ik begrijp dat jullie vrienden hebben van andere etnische groepen? Of is het meestal mensen uit jullie eigen etnische groep? I2: Nee, mijn vrienden zijn van alles, Chinezen ook dan! I1: Ja, ik ook


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 I2: Ja, we gaan uit met hen eten. Het is gewoon wisselen van cultuur. Nu is het geen taboe meer dat ik zeg "ik ga niet jouw traditie vieren". We proberen echte vrienden te zijn, dus wat zij doen zullen we ook opnemen. Voor ons is het gewoon geen taboe meer. I1: De jongeren vind ik, hoor. P: Dus, I1 bedoelt u dat jongeren meer open-minded zijn. I1: Ja, en misschien de ouders niet... I2: Ja...de generatie na 30 jaar P: En hoe vinden jullie het feit dat men hier in Suriname zoveel etnische groepen heeft? I1: Ik vind het heel fijn. Omdat als ik naar andere landen kijk zie ik in bepaalde landen maar één soort etniciteiten en dan...voor ons is het vreemd maar als je meerdere groepen hebt je krijgt mensen van combinaties van verschillende etniciteiten. En dan krijg je weer een mix. En dat is wel leuk om te zien. En dat is meer gekleurd vind ik. Als je naar een ander land kijkt, vindt je meer homogeniteit. P: En zou u dat erg vinden, I1, als u kind met iemand van een andere etnische groep zou trouwen? I1: Ik zou het niet erg vinden. Het is haar lot. P: En u, I2, wat denkt u van het feit dat men hier in Suriname zoveel etniciteiten heeft? I2: Nou, dat werkt voor mij nog afremmend voor ontwikkeling, maar als mensen die elkaar verschillend zijn heb ik er geen enkele moeite mee. Alleen moeten we nog gaan afstemmen hoe wij losseler komen van onze eigen "ik" van etnische groepen zodat we samen... P: En u, voelt u zich eerst Marrons en dan Surinaams? I2: Ik denk dat ik me eerst voel als Marron als Surinaamer. Toch, en dat zeg ik, dat werkt afremmend...Kijk, samen met jou (I1)...ze zou zeggen, ik zou eerst met een Hindoestaans dingen doen...en dan rem je de ontwikkeling. Wat ik heb als Marrons heb jij als Hindoestaans niet. P: Wat is dat een Hindoestaan heeft dat een Marron niet heeft dan? I2: De traditie en de denkwijze, hoe wij dingen aanpakken, hoe wij dingen doen of oplossen, is anders. Bij andere is het van...de vrouw bepaalt en bij andere culturen de man bepaalt. Dus vandaar die verschillen. We moeten bij elkaar komen. P: En u, I1, voelt u zich eerst Hindoestaans en dan Surinaams of andersom? I1: Ik denk dat ik eerst...nou, in mijn geval ik voel me toch eerst Surinaams. Mijn moeder is een moslim, mijn vader is een Hindoe. Ik ben eigenlijk meer opgegroeid...ik ben naar een rooms Katholieke school gegaan, dus ik heb van alles een beetje geleerd hé. Ik ken een beetje van een moslim geloof, ik ken een beetje van een Hindoe geloof en ik ken een beetje van het Christen geloof. Dus voor mij is alles mix, echt Surinaams, want het lijkt alsof jij een hele mix bent van alles. Je bent niet echt gebonden aan één godsdienst. I2: Ik ben mee eens met je I1. Ik ben ook Christelijk opgevoed, maar op het moment dat je naar buiten stapt wordt je een. Ik bedoel, je achtergrond...wie ben je, "ik ben een Marron", wie ben je, "ik ben een Hindoestaan". Dan pas praten we over het Surinaams. I1: Ja, oké als ze me vragen ga ik ook zeggen "ik ben een Hindoestaans", maar ik voel me toch eerst Surinamer. P: Wie is een Surinamer dan? Wat maakt dat jullie zich Surinaams voelen? I1: Je bent hier geboren, dan ben je een Surinamer! Ja, toch? Kijk, als ik me zo vergelijk met Indiërs, dan het trekt me niet aan. Ik zou daar nooit willen wonen, omdat de gevallen die ze daar meemaken en ik zie hoe ze daar leven. Hun levensstijl is helemaal anders dan die van mij. Vandaar dak ik me voel een Surinamer! Echt waar! P: En wie is een Surinamer volgens u, I2? I2: Nou, een Surinamer volgens mij is iemand die in Suriname woont inderdaad, maar nog zijn culturele achtergrond...Een Surinamer is een mengeling. Van alles een beetje, zo moet je het zien. Je gaat je pas Surinamer voelen als je met alles kan meedoen, meewerken, beslissen. en voor alles beslissen. Dan ga je je voelen Surinamer. Maar het moment dat alles afscheidelijk gebeurt, met dat bedoel ik, zelfs bij politieke partijen, zelfs bij het verdelen van de economische ontwikkeling, zelfs als je kijkt naar scholing, dan vind ik nog dat het Surinaams zijn nog niet gedoctrineerd is in de daadwerkelijke Surinamer. Naar de ontwikkeling vind ik dat alles evenwijdig moet zijn. Als een MULO school in Nickerie kan zijn, dan moet dat ook in Marrowijne kunnen zijn. Dan voel ik me als Surinamer als allemaal gelijk zijn. Maar het moment dat de etniciteit en de etniciteit van Suriname een rol spelen bij ontwikkeling. I1 kan in Sipaliwini komen en er is een guest house zodat zij kan overnachten. En als ik naar Nickerie kom vraag ik me af, waar ga ik slapen als ik geen Hindoe ben. En I1 kom dan, in Sipaliwini, in Brokopondo...begrijpt u wat ik bedoel? Op een of andere manier is dat nog zo. P: I1, gelooft u dat ook? I1: Maar wat bedoel je I2? I2: Kijk, als je bijvoorbeeld naar Nederland zou gaan, er is een plaats, niet Amsterdam, weet ik niet, waar je veel negers hebt. Moet ik me daar Nederlander voelen? Je moet in elke wijk kunnen stappen en zeggen "hier wil ik een huis", dan ben je pas Nederlander [zij praat over segregatie]. Ik kan vertoeven waar ik wil. Surinamers moeten ook zo zijn. Ongeacht van ons etniciteit, ongeacht van onze achtergrond en religie. Een moslim bijvoorbeeld, als ze zeggen "ik wil gaan bidden", ze kunnen niet naar de binnenland omdat er geen moskee is. Hetzelfde voor Hindoes en Marrons. Dat bedoel ik, als Surinamer moet je vrij zijn ongeacht waar je je in Suriname zou bevinden, jij als


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo 2013 Surinamer zou moeten voelen! Je bent vrij in je handelen, in je denken en in je doen! Tradities spelen dan geen rol. Maar die verscheidenheid, ik kan niet zeggen dat het echte Suriname is. We hebben gebieden waar je kunt zeggen "ik voel me niet thuis", toch? En precies overal in de wereld is het zo. Je voelt je pas een persoon als je eigen tradities en religie vrij kunt uitoefenen. Dus zo zie ik het tenminste. Politiek [inaudible] ook in het land, want dat brengt geen ontwikkeling. P: Dus ik begrijp dat de politiek een rol speelt in Surinaamse maatschappij... I1: Ja I2: Die heeft altijd een rol gespeeld! Nu pas kan I1 en ik zo een beetje vrij praten, in de laatste tien jaren. Laat die politieke partijen allemaal en wordt lief voor elkaar. Portugees of Jood, ze moeten naar de binnenland kunnen gaan en vragen "heeft u een kamer voor mij", dat moet kunnen! Libanesen, Portuguesen, Joden, allemaal hetzelfde, allemaal zijn boeroes voor ons!! I1: Ik dacht dat de boeroes een Creool-mix zijn... I2: Als wij praten over beroes, zien we Joden, Libanezen, een mix...voor ons is een boeroe. Een blank met mix neger. Maar boeroes zelf, die waren oorpronkelijk diegene die kwekkerij deden, maar nu zeggen we gewoon boeroe. Het is net als zeggen "ik ben een Marron", ik ben een afstammeling van de Marron groep maar ik ben geen Marron, ik ben een nakomeling van de Marron groep. En dus boeroes zijn nakomelingen van die mix, van die blanke neger en van die blanke blanken...voor ons is er geen scheiding, tenminste zo betitel ik een Surinamer. P: En over de huidige maatschappij...wat willen jullie zien veranderen in de komende jaren? I1: Nou, ik wil dat ons land in ontwikkeling vooruitgaat en eenheid. P: Dat moet nog gebeuren bedoelt u? I1: Ja, anders blijft het land wel achter. I2: Ja, we doen alsof we niet etnisch zijn, maar in de praktijk er is wel sprake van etnische verdeeldheid. I1: Ja, er is, je krijgt [inaudible] communicatie als het ware, zo je krijgt noot een mening...er zijn verschillende etnische groepen in de Assemblee en dat maakt het moeilijk. En niet iedereen komt dan overeen, voor een bepaalde ontwikkeling of een probleem. De een wilt het zo hebben, de andere wilt het anders hebben. I2: En de ene vindt dat hun district moet het hebben, en die andere vindt dat het moet nog...dus het blijft zo...kijk, als je naar de Oost-West verbinding kijkt, van Paramaribo naar Nickerie is grandioos geasfalteerd. Hoe lang is men bezig van Paramaribo naar Marrowijne, naar Albina te asfalteren...ze zijn al jaren bezig! Waarom? Is het omdat er negers zijn? En ze gaan een dam in Nickerie bouwen, en ze laten Coronie afkalveren! I1 en ik denken heel anders, omdat we hebben gezien dat etniciteit afremmend werkt op ontwikkelingen. Willen we niet als andere "Surinamer", willen we anders gaan zien. I2: Kijk, ik denk dat mensen moeten aanpassen. Je moet ook kunnen geven, niet alleen nemen. Als er samenwerking is is er geen probleem, maar er is nu geen samenwerking! I1: Bijvoorbeels in Marrowijne hab je nu wateroverlast en mensen moesten geevacueerd worden, maar die hebben bijna geen hulp gekregen. Ben je dan een Surinamer??? En wanneer het aankomt op financieel gebied, we zijn dan geen Surinamer! Wanneer het gaat om feesten, dan moeten we om je stemmen want je feestdag moet goedgekeurd worden in het Assemblee, als je bijvoorbeeld die Hindoedag, 140 jaar Hindoestaanse immigratie. Ben je dan een Surinamer. Alleen Surinamer zijn dus wanneer het schikt! P: Dat is duidelijk. Nou, tenzij jullie opmerkingen hebben, zijn we klaar. I1: Nee I2: Nee P: Dan wil ik jullie hartelijk bedanken voor jullie tijd!


Tracing Surinamese Identity in Paramaribo

Recommend Documents