PARAMARIBO LUCHTHAVEN

PARAMARIBO LUCHTHAVEN DOOR

H. SCHÜTZ

Door zijn ligging is Suriname ten opzichte van het internationale scheepvaartverkeer zwaar gehandicapt. Transatlantische stoomvaartlijnen, die Centraal -Amerika, de Kanaalzone en de West-Indische eilanden met Europa verbinden, laten Suriname buiten hun koers. Er zijn op de Antillen betere bunkerstations met aantrekkelijker havens dan Paramaribo. Curacao met zijn prachtbaai en zijn oliestation, Trinidad als Engelse bezitting trekken meer dan Suriname met zijn ondiepe rivier met zich verplaatsende modderbanken, zodat de stoomvaartmaatschappijen Suriname voorbij stomen. Trouwens, we hebben hier ook geen achterland, en de luttele in- en uitvoer kan door de bestaande stoomvaartlijnen gemakkelijk worden verwerkt. Ook voor de lijn Noord/Zuid, U.S.A.-Rio-Buenos Aires, ligt Suriname buiten de route, en ook voor deze lijnen zou een afbuigen van de koers met het doel om Suriname aan te doen nooit bevredigende resultaten kunnen opleveren. Zo ligt Suriname, trots zijn centrale ligging ten opzichte van Noord- en Zuid-Amerika, in een uithoek van de wereld. Maar zou dat ten opzichte van een eventuele luchtverbinding ook het geval moeten zijn? Immers de luchtlijnen volgen hun eigen wetten, onafhankelijk van bestaande stoomvaartlijnen en traditie. Zou niet in een ver of minder ver gelegen toekomst de mogelijkheid bestaan, dat Paramaribo in het internationale luchtverkeer werd opgenomen, ja zelfs daarin een plaats van betekenis zou gaan innemen ? De mogelijkheden voor Paramaribo als basis van een binnenlands luchtverkeer achten wij niet groot. Het vliegtuig als middel van vervoer naar afgelegen en moeilijk te bereiken plaatsen is natuurlijk ideaal. De mogelijkheid om op de bovenrivier te dalen West-Indische Gids XVII

9

130

PARAMARIBO LUCHTHAVEN

is door sportvliegers herhaaldelijk aangetoond. Maar het is de vraag, of dat steeds mogelijk zal zijn. De rotsen, die bij hoog water geen levensgevaarlijke belemmeringen vormen, zullen bij laag water een schrikbeeld voor ieder vliegenier blijven. Bovendien zouden de kosten, ontstaan door het stationeren van enkele vliegtuigen met al wat daaraan vastzit te Paramaribo, nooit gedekt kunnen worden door de sporadische tochten naar het bosland. Ten hoogste zou het vlug verschaffen van medische hulp en het gerieflijk vervoer van zieken naar de stad deze kosten goed kunnen maken. Om een mensenleven te redden, zou men niet op een paar honderd gulden mogen letten. Maar waar zou dat vliegtuig gestationeerd moeten worden ? In het bovenland ? Aan welke rivier dan ? Aan elke rivier een ? Dan zouden er ongeveer zeven vliegtuigen nodig zijn, die ieder brandstof, reservedelen en een vliegtechnisch onderlegd persoon zouden eisen. En wordt een vliegtuig in de stad zelf gestationeerd voor medische hulp in de bovenlanden, dan zou men eerst voor een betere verbinding met het bosland moeten zorgen, eventueel voor kleine kortegolftelefoniezenders. Als een bode 4 tot 5 dagen noodig heeft, om de dichtstbijzijnde verbinding met het vliegterrein te bereiken, kan de zieke al lang overleden zijn, vóór het bericht in de stad is. En dan zal het een dure geschiedenis zijn om per vliegtuig lukraak de patiënt te gaan opzoeken, om ginds tot de ontdekking te komen, èf dat het te laat is, of dat de patiënt weer springlevend is. Wie zal in het van medische hulp verstoken achterland uitmaken, of het vervoer naar de stad noodzakelijk, gewenst en verantwoord is? — Ook het luchtverkeer tusschen de districten onderling zal in de naaste toekomst zeker niet rendabel zijn. In spoedgevallen is een reis per vliegtuig uit Coronie bijv. naar de stad een zegen. Voor wie het betalen kan is zulk een tocht een groot gemak. Maar wie de grote massa van het publiek, dat hier van de koloniale boten gebruik maakt, wel eens met eigen ogen gezien heeft, weet, dat dat geen vliegend publiek is. Als de kleinlandbouwer A zijn neef B in Albina „gaat zien", neemt hij op zijn minst een tros bananen, een paar kippen, zijn hangmat en een trommel met schone kleren mee. En ik denk niet, dat er, waar ter wereld ook, een luchtrederij is, die zo coulant met haar bepalingen voor hutbagage is, als onze koloniale boten op den duur geworden zijn. Of bij gebruik van vliegtuigen het ambtenarencorps belangrijk ingekort zou kunnen worden, betwijfel ik. Misschien, dat er een commissariaat (Coronie) zou kunnen worden opgeheven.


131

Maar zou dat tegen de kosten opwegen, ook zelfs als er bij het gebruik van vliegtuigen op de rechterlijke macht zou kunnen worden bezuinigd? Voor militair machtsvertoon zou de aanwezigheid van een vliegtuig wel gewenst zijn. Maar dan zou het toch dadelijk een vrij groot toestel moeten zijn, dat vlug een patrouille naar Nickerie, Albina of de Lawa zou kunnen vervoeren. Want aan bommenwerpers of jagers zouden we hier niets hebben. Oproerige stammen kennen we niet. Kan een groot vliegtuig echter ten allen tijde op de Tapanahonie of de Pikien Rio landen? •— Paramaribo als basis van een luchtverkeer met de naburige koloniën lijkt mij evenmin rendabel. Het geringe verkeer wordt gemakkelijk door de bestaande stoomvaartlijnen verwerkt, en de Amerikaanse luchtlijn langs de kust met haar wekelijkse verbinding is voor het oogenblik ruim voldoende. Ook geloof ik niet, dat een rechtstreekse verbinding door de lucht met Curacao in de naaste toekomst reden van bestaan zou hebben. Deze twee gebiedsdelen hebben behalve hun nationaliteit slechts dit gemeen, dat zij beide in de West liggen. Maar hun levensbelangen lopen zo uiteen, dat er van een intensief brief- en personen verkeer voorlopig geen sprake kan zijn. — Paramaribo als centrum van sportvliegerij ? Voorlopig bezit Suriname met zijn arme bevolking nog niet eens een eigen zeiljacht, ook doordat het meest kapitaalkrachtig gedeelte der bevolking sterk vlottend is. En dan: een noodlanding in de bossen van de Marowijne, of een lekgeslagen drijver op de BovenCoppename . . . . ! Blijft over het vliegtuig als hulpmiddel bij de kartographie en de exploratie. Daarbij kan het onschatbare diensten bewijzen, maar dit gebruik van vliegtuigen zou slechts van tijdelijken aard zijn en zou het aanleggen van een complete luchthaven en het voor vast stationeren van vliegtuigen in Suriname niet rechtvaardigen. Paramaribo als centrum van een lokaal, desnoods interkoloniaal, luchtnct lijkt mij voorlopig nog een illusie van een verre toekomst. Anders wordt het vraagstuk, als wij het beschouwen in het licht van het grote wereldverkeer. Op het ogenblik vormt Paramaribo een stopplaats van de grote Noord- Zuid-Amerika lijn, zoals er tientallen zijn. Zelfs zou men kunnen zeggen, dat Paramaribo in de waardering der maatschappij achteruitgegaan moet zijn, daar de vliegtuigen der

132


P.A.A. niet meer hier overnachten, zoals vroeger het geval was. De naastbijzijnde pleisterplaatsen zijn Georgetown en Para. Maar dit is nog niet de lijn der toekomst. De vliegtuigen trekken als de kustvaarders in de oude tijd van haven tot haven langs de eilanden en de bochtige kust van Zuid Amerika. Een grote sprong over de oceaan of een transcontentinentale vlucht komt bij deze lijn, niet voor. Van pleisterplaats tot pleisterplaats trekken de vogels, die tot groter prestaties in staat zouden zijn, en tegen de avond strijken zij in hun nest neer. Zal dat zo blijven ? Wel neen! Zodra de transatlantische lijnen zich verder hebben ontwikkeld zal de lijn Noord-Zuid verlegd dienen te worden. Zodra er bij de lijn Afrika—Zuid Amerika een lijn New York—Bermuda— Spanje is gekomen, en vooral wanneer de K.L.M, haar plannen tot uitvoering zal brengen door een lijn Nederland—Canarische eilanden—Paramaribo—Centraal Amerika te exploiteren, zal de lijn Noord—Zuid verkort dienen te worden. De kustlijn zal grotendeels overbodig worden, daar zij vervangen zal worden door het laatste traject van de lijn Amsterdam—Paramaribo— Centraal Amerika en door zijtakken van de lijn Dakar—Pernambuco. En voor de bestaande lijn Florida—Antillen-—Demerary en verder langs de kust zal alleen nog maar reden van bestaan zijn als plaatselijke voedingslijn. Het grote verkeer van New York naar Rio en Buenos Aires zal een kortere weg moeten volgen. Beschouwen we nu deze kortere lijn op de globe, dan zullen wij dadelijk opmerken, hoe uitermate gunstig Paramaribo ligt. Ik stel me voor, dat de grote lijn zal lopen van New York over de Bermuda eilanden naar Rio en van daar rechtstreeks naar Buenos Aires. Welnu, trekt men een grote cirkel van de Bermudas naar Rio, dan loopt deze lijn recht over Paramaribo. De nieuwe lijn zou dan uit de volgende etappes moeten bestaan: New York—Bermuda—Paramaribo—RioBuenos Aires. De grote altantische etappe zou zo nodig onderbroken kunnen worden door een van de meest Oostelijke bovenwindse eilanden even aan te lopen, waardoor de lijn niet noemenswaard verlengd zou worden. Hierdoor zou Paramaribo een zeer belangrijk knooppunt moeten worden, dat het verkeer uit het Zuiden, uit Midden Amerika en misschien ook uit het Noorden tot zich zou trekken. De belangrijkheid van dit knooppunt zou voor een niet gering gedeelte ook hierin liggen, dat men in Paramaribo land en watervliegtuigen elkaar kan laten aflossen.


133

Moeten wij wachten, tot een ander gebiedsdeel, bijvoorbeeld Trinidad of Cayenne, ons dit afgesnoept heeft ? Met betrekkelijk kleine middelen zou in Paramaribo een luchthaven kunnen worden aangelegd, die aan alle eisen voldoet. Wat het weer betreft, zijn wij hier buitengewoon gelukkig. Orkanen komen niet voor en zware mist, die werkelijk het uitzicht belet, is zeer zeldzaam. Zelfs bij zware regenbuien is er nog wat zicht. Bovendien houden de dikke buien nooit zo erg lang aan. Dat er werkelijk een tien minuten achter elkaar een tropische regen valt, zodicht.dat men de overkant van de rivier niet meer zien kan, is een uitzondering. Onze rivier is breed genoeg en niet zo druk bevaren, dat er niet ten allen tijde geland zou kunnen worden. De enkele bootjes en vlotten, die des nachts zonder licht langs de oever kruipen, zou men met scherpere controle gemakkelijk uit de buurt kunnen houden. En dan vormt de Suriname-rivier bij de bocht van Beekhuizen een soort binnenmeer, een ideaal landingsterrein, waarop bij elke windrichting gedaald kan worden. Hoge gebouwen en radiomasten zijn er niet in de buurt. Voor landvliegtuigen is een landingsterrein aanwezig op 40 K.M. afstand van de stad. De volksmond heeft dit terrein „Sniphol" gedoopt naar aanleiding van de historische vlucht van 20 December 1934. Dit terrein is wel bijzonder mooi, hard, groot en vlak als een spiegel. Maar de verbinding met Paramaribo is antediluviaal, en het is de vraag, of het de kosten zou lonen om dit terrein door een betere treinverbinding of een autoweg dichter bij de stad te brengen. Wij beschikken immers over een prachtig stuk land onder de rook van Paramaribo. Tussen het Saramaccakanaal en de spoorlijn, de Herrnhutterstraat en het emplacement van Beekhuizen ligt een stuk savannah, dat als vliegterrein zeer geschikt zou wezen. Mocht dit terrein te klein zijn, dan ligt er ook nog aan deze kant van het kanaal een dergelijk stuk savannah, dat echter gedeeltelijk bebouwd en bewoond is, en dus misschien onteigend zou moeten worden. Vooral als de spoorlijn opgeheven zou worden en de rails weggebroken, zou hier een goed vliegterrein kunnen ontstaan, en zou men voor de uitgebreide werkplaatsen en loodsen van Beekhuizen een nieuw emplooi kunnen vinden. Een sleephelling voor watervliegtuigen zou bij de bestaande haven voor motorboten aangelegd kunnen worden, als tenminste de reeds bestaande helling voor de boten niet voldoende blijkt te zijn.

134


Zo zou men met geringe kosten een gecombineerde landen luchthaven kunnen aanleggen, zoals er in geheel West-Indië geen te vinden is. Daarbij komt, dat ons radio-station op het ogenblik zo modern en goed uitgerust is, dat het met alle bestaande en nog te ontwerpen luchtlijnen communicatie zou kunnen onderhouden, terwijl de electrische centrale voor stroom zou kunnen zorgen. — Zijn deze plannen te fantastisch, te ver vooruitlopend op de toekomst? Waarom? De luchtvaart begint pas haar vleugelen uit te spreiden en wie weet, wat de dag van morgen kan brengen. De kans, dat Paramaribo een luchthaven wordt, is groter, als wij klaar staan op het ogenblik, dat de behoefte ontstaat, dan wanneer we later met de schoonste aanbiedingen komen aandragen. ,• Vele handen zouden bezigheid vinden bij een productief werk voor de toekomst: Paramaribo Luchthaven.

PARAMARIBO LUCHTHAVEN

Recommend Documents