6de jaargang
September 2015
no. 19
Stichting Onderwijs der EBGS - Domineestraat 48 boven - Tel.: (597) 478412/478424 - E-mail:
[email protected]
TOPS EN TIPS
COLOFON
Mildred Demon Het schooljaar 2014-2015 is afgesloten en de voorbereidingen m.b.t de start van het nieuwe is reeds in volle gang. Kunnen wij tevreden terugkijken? Zijn er genoeg goede dingen goed genoeg gedaan? Natuurlijk zijn er voldoende zaken waar we uitermate tevreden over kunnen zijn, in sommige gevallen zelfs trots. Er zijn zaken die we goed gedaan hebben, maar zijn ze goed genoeg? Ik wil u vragen om u te richten op de zaken die goed of misschien heel goed zijn gegaan. Dit zijn de 'tops', die geven energie. Daarna formuleert u de 'tips', namelijk zaken die verbeterd kunnen worden. Door ze als tips te verwoorden, wordt niet alleen gekeken naar het probleem maar tegelijkertijd formuleert u ook een mogelijke oplossing. Een voorbeeld: de kinderen hebben problemen met tafels = geen tip. Een tip is 'kunnen wij niet iedere ochtend starten met 5 minuten tafels oefenen, omdat de leerlingen van leerjaar .. moeite hebben met de tafels'. Wat zijn voor mij onze tops geweest van het voorbije schooljaar a. U heeft aan ruim 13.000 leerlingen EBG onderwijs gegeven; b. De professionaliteit van schoolleiders die groeit, kijkend naar de schoolplannen die ingeleverd worden. En de participatie tijdens de training in april; c. Leerkrachten die bereid zijn een nieuwe aanpak toe te passen in hun lessen. d. Onze christelijke identiteit wordt duidelijker en steviger ingezet op onze scholen. De trainingen werpen vruchten af, en we gaan door; e. Toekenning van twee projecten in het kader van de twinning: 'werken met anderstaligen' en 'duurzaam onderwijs voor speciale kinderen; f. Schoolleiders die zich extra ingezet hebben om extra financiële middelen te bemachtigen om de school draaiende te houden. Wij hebben pas op
De krant is een uitgave van Stichting Onderwijs der EBGS.
Redactie: Stacey Pansa en Gerda Tol STICHTING ONDERWIJS DER EBGS Adres : Domineestraat 48 boven Telefoon : 478412 of 478424 Email :
[email protected] Fax : 520375 Druk
: Drukkerij Paramaribo
DE KRANT IS GRATIS
Inhoudsopgave: pag.
TOPS EN TIPS
1
DUURZAAM ONDERWIJS VOOR SPECIALE KINDEREN
2
HARTELIJK DANK ZR. NORTAN
3
REKENENERGIZER
4
WERKEN MET ANDERSTALIGEN
5
BEGELEIDELIJK BETER 2
6
FINANCIEN
7
pagina 1
g.
3 juli 2015 75% van de ouderbijdrage schooljaar 2014-2015 ontvangen! Dit is echt TOP van jullie! Vier Go Glo-ers
Tips a. Gebleken is dat collega's moeite hebben met de toepassing van de nieuwe methoden vanaf leerjaar 1. PDC is gestart met zogenaamde refreshmenttrainingen. Wilt u een refreshment, schroom niet om er naar te vragen! b. Een collega, die HKL-er is, gaf aan dat zij ook behoefte heeft aan management trainingen. Wij gaan nadenken over een op maat traject voor de groep HKL-ers en ook de onderhoofden. c. De analyse van de leerlingengegevens verbeteren, waardoor op basis van trends en of andere opvallende zaken, aanpassingen door gevoerd kunnen worden. Proactief vs. Reactief.
intensief traject ondergaan wordt. De Fred Murray school heeft hierbij mee gedaan. Wij zijn op weg naar excellent onderwijs. Het schooljaar 2015-2016 biedt ons weer de mogelijkheid om ons te verbeteren. Onderwijs geven is geen eenvoudige taak en niet altijd werken alle actoren (leerlingen en ouders) even hard mee. Dit mag ons niet uit het veld slaan en wij zetten door! Wat de toekomst brenge moge mij geleid des Heren hand!
Ik heb deze methode van tops en tips van een naamgenoot - Mildred Klarenbeek - in het kader van het project Werelddocent. Werelddocent is een uitwisseling tussen Nederlandse en onze leerkrachten, waarbij gedurende twee weken een
DUURZAAM ONDERWIJS VOOR SPECIALE KINDEREN Yvonne Karels-Helslijnen Op 19 augustus 2015 zijn wij van start gegaan met een informatie bijeenkomst voor het project "Duurzaam onderwijs voor speciale kinderen" Niet alleen deelnemers van St. Onderwijs der EBGS, maar ook het Pedologisch Instituut en de afdeling Curriculum Ontwikkelen van het MinOWC waren aanwezig. Het doel van dit UTSN project is het onderwijs aan leerlingen in het Speciaal Basisonderwijs kwalitatief verbeteren. Het Speciaal Basisonderwijs beschikt niet over een curriculum dat afgestemd is op deze leerlingen. Ook is er geen specifieke opleiding voor deze leerkrachten. Er zijn onvoldoende geschikte les- en leermaterialen specifiek voor deze groep leerlingen.Niet alleen binnen het Speciaal Basisonderwijs, maar ook binnen het Regulier onderwijs zitten leerlingen met specifieke hulpvragen. Vandaar dat binnen dit project gekozen is voor een gezamenlijke aanpak. De leerkrachten van beide schooltypes gaan samenwerken en elkaar ondersteunen. pagina 2
* UTSN: Uitwisseling tussen Suriname en Nederland
De kwaliteitsverbetering willen wij realiseren door: * Methodisch aanpassen van het curriculum Regulier onderwijs aan leerlingen van het Speciaal Basisonderwijs * Professionalisering personeel. * Verbinding met de reguliere EBGS scholen. In het oorspronkelijke plan werden 20 Leerkrachten Speciaal Basisonderwijs en Regulier Basisonderwijs en 2 assistent trainers opgeleid. Door de grote belangstelling is het aantal opgelopen tot 35 deelnemers, waaronder 7 assistent trainers, 1 peda-
gogisch-didactische onderwijsconsulent EBGS en 1 Projectleider EBGS- Speciaal Onderwijs. Het project duurt 12 maanden en eindigt 1 september 2016.De samenwerkende organisaties binnen dit project zijn: * Stichting Onderwijs der Evangelische Broedergemeente Suriname (EBGS) * Hogeschool Windesheim Zwolle * Stichting Saga Interproject Suriname Het opleidingstraject duurt een jaar en bestaat uit 2 trainingsblokken, 24 schoolconsultaties en 4 terugkomdagen gericht op: * Het bijbrengen van leerkrachtenvaardigheden nodig voor het kunnen aanpassen van het curriculum aan de leerlingen met een beperking. * Verbetering van het pedagogisch didactisch klimaat. Dit moet leiden tot een veranderende houding van de leerkracht en het gerichter stimuleren van de leerlingen. * Terugkomdagen (intervisie); begeleid worden in het implementeren van het geleerde. Tijdens en na het project zorgen de opgeleide trainers voor verduurzaming door training; ook worden tijdens de terugkomdagen en intervisie de leerkrachten klaargestoomd voor hun taak.
HARTELIJK DANK ZR. NORTAN Mildred Demon
Het was ergens in 2009 dat mevrouw Tol opperde dat wij voor de training van onze interieur-verzorgsters zr. Ingrid Nortan konden inschakelen. Het contact was snel gelegd en wij hadden onze eerste afspraak gepland. Tijdens het gesprek legden wij onze wensen voor aan zr. Nortan, namelijk een training ontwikkelen voor deze o zo belangrijke medewerkers van de school. We willen toch allemaal in een schone omgeving werken, leren en wonen! Velen van u zullen misschien denken, wat is zo moeilijk aan schoonmaken! Kijkt u alleen maar naar de schappen in de supermarkt vol schoonmaak-middelen weet u welk middel geschikt is voor een bepaald doel? Of wat de juiste verhouding is om middelen te verdunnen? Belangrijk ook is welke middelen schadelijk zijn voor medewerkers en milieu bij (onjuist) gebruik? In welke volgorde kan je een lokaal het beste schoonmaken en ook oog hebben voor de niet zichtbare plekken. Er was veel kritiek op deze medewerkers en wij
vonden dat wij een professionaliseringstraject moesten inzetten door middel van training. De kennis van huis meegekregen, als het gaat om schoonmaken, dient aangevuld te worden met nieuwe inzichten op het gebied van professioneel schoonmaken. Zuster Nortan wilde de uitdaging aangaan, maar had het toen en nog steeds, ontzettend druk. Ze gaf toen aan dat ze niet meteen aan de slag kon. En zo vond de eerste training van de interieurverzorgsters plaats in 2010. Daarna was het steeds passen en meten in de agenda van de zuster. En iedere keer als wij elkaar tegenkwamen, in de kerk of op Zanderij, verzekerde zij mij dat ze me niet vergeten was. En dat was ze ook niet. Het was voor de zuster ondoenlijk om alle schoolteams van de EBGS te trainen. Maar nog belangrijker was dat we deze deskundigheidsbevordering niet geborgd hadden binnen onze eigen organisatie. In 2012 werd de draad weer opgepakt en hebben wij toen besloten om twee 'flinke' dames te laten trainen door zr. Nortan, zodat zij op termijn de trainingen en begeleiding van de schoonmaakteams op zich konden nemen. Daarmee is ook voor de borging gezorgd. Op 30 juni 2015, een dag voor de emancipatieviering, heb ik een afrondend gesprek met zr. Nortan gehad en zij draagt over. De twee flinke dames, mevrouw Solange Dompig en Maureen Renfurm, zijn volledig gecoacht en kunnen zelfstandig de training aan de interieurverzorgsters geven. Daarnaast zijn deze collega's ook belast met de begeleiding van de schoonmaakteams. Ze bezoeken regelmatig de scholen om te zien of het geleerde nog juist wordt toegepast. De zuster en ik zijn zo lang samen op pad geweest dus kan ik haar niet zo laten gaan en heb haar gevraagd om met de dames Dompig en Renfurm een keer per jaar een intervisiesessie te houden. Daarnaast heeft zr. Nortan toegezegd dat ze de dames wil begeleiden zodra de scholen in het binnenland getraind gaan worden. Inmiddels zijn de scholen in de stad getraind en kunnen zij de districten in. Ik ben zr. Nortan ontzettend dankbaar dat zij haar kennis wilde delen met ons. Ze heeft het niet altijd makkelijk gehad met mij, want ik zei haar steeds als pagina 3
we elkaar tegen kwamen 'zr. Nortan het maakt niet uit hoe lang ik moet wachten, maar ik laat u niet los'. En ik wist ook dat het geen onwil was van haar zijde, maar vanwege haar vele werkzaamheden. Dan is het te waarderen dat ze dit traject op deze wijze heeft weten af te ronden. Een medewerkster kwam enkele maanden geleden naar kantoor om mij persoonlijk te danken voor de training, die haar weer inspireerde om haar werk beter te doen. Zuster Nortan deze dank is voor u. Gran tangi sisa Nortan 1 juli viering M. Hartmannschool
REKENENERGIZER
De raket
Sachia Deugdzaam Onderstaande rekenactiviteit hebben wij van mevrouw Anita Lek ontvangen. Mw. Lek heeft twee jaar geleden collega's getraind tot rekenexpert. Ze heeft ons toegezegd regelmatig energizers naar ons te mailen. Deze en toekomstige energizers kunt u vinden op onze website www.ebgs-scholen.sr onder het kopje leerkrachten. Rekenactiviteit 1 te gebruiken voordat de rekenles begint of gewoon tussendoor als opwarmertje om vaardigheden te oefenen
1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 en de rest gaat vanzelf! Alle kinderen staan met genoeg ruimte voor zich (kring bv). We tellen hardop van 1 t/m 11 terwijl we van onder naar boven onze handen bewegen - elk treetje is een getal. Als we boven zijn aangekomen staan we op de tenen en zeggen we hardop, "en de rest gaat vanzelf". Dan tellen we terug van 11 naar 0 terwijl we naar beneden gaan tot 0 - en kletsen met de handen op de vloer. (uit: Met Sprongen Vooruit - Menne instituut)
Variaties: Met sprongen van twee: 2, 4, 6, 8 …. 22 Alle tafels kunnen met de raket worden uitgevoerd: 3, 6, 9, … 33 Met sprongen van 10… 110 En ook terug - dan wordt het pas echt moeilijk! pagina 4
WERKEN MET ANDERSTALIGEN Yvonne karels- Helslijnen
leerkrachten Prey Skoro (voorscholen). Verder worden 16 taalcoaches i.o. en 5 assistent-trainers opgeleid om te zorgen voor continuïteit van het programma. Het project wordt uitgevoerd op 14 EBGS scholen in (Paramaribo, Wanica, Para, Marowijne, Brokopondo) en 4 Prey Skoro's (voorscholen in Para, Paramaribo en Nickerie). Het project duurt van 1 maart 2015 - 1 juli 2016. Opzet van de training: * Externe trainers leiden assistent-trainers en taalcoaches op. De taalcoaches begeleiden de leerkrachten en informeren en coachen de schoolleiders (assistent-trainer ondersteunt) in het ondersteunen van de taalontwikkeling binnen hun school.
* UTSN: Uitwisseling tussen Suriname en Nederland Voor elke leerkracht is dit herkenbaar: Veel kinderen hebben bij de instroom in de kleuterklas: * Onvoldoende beheersing van het Nederlands. Hierdoor kunnen kinderen moeilijk volgen en zijn te weinig actief betrokken. De leerkracht heeft moeite met de toepassing van het curriculum. *
*
Ouders zijn vaak laag opgeleid en hebben onvoldoende beheersing van het Nederlands, dus het is niet verstandig dat zij hun kind het Nederlands aanleren. Het gevolg is alleen Nederlands leren via de leerkracht. De leerkracht is vaak teleurgesteld over de Nederlandse taalbeheersing van hun leerlingen door het ontbreken van de juiste vaardigheden bij de leerkracht wordt een zware druk gelegd op het leerproces.
Met het UTSN project "Werken met anderstaligen" willen wij de kansen van anderstalige leerlingen in het onderwijs vergroten door stimulering van de Nederlandse taalontwikkeling. Dit willen wij realiseren d.m.v.: * Het vergroten van pedagogisch-didactische vaardigheden van leerkrachten en pedagogisch medewerkers op dit gebied. *
Het creëren van een uitnodigende taalrijke leeromgeving.
*
Leerkrachten, pedagogisch medewerkers en ouders in staat te stellen kinderen actief te stimuleren bij hun taalontwikkeling.
*
Leerkrachten begeleiden de leerlingen, informeren en betrekken de ouders.
*
Assistent-trainers ondersteunen en begeleiden de taalcoaches. Na het project leiden zij nieuwe taalcoaches op.
De leerkrachten krijgen meer vaardigheden om taal te stimuleren bij anderstaligen. Zo kan bij elke activiteit of les een taaldoel gekoppeld worden, waarbij zij bewust met gerichte interventie hun vaardigheden inzetten om de taal te stimuleren. Dit moet leiden tot een veranderende houding van de leerkracht en het bewust stimuleren van taal. Deze leerkrachten worden begeleid (beeldcoaching) door de taalcoaches die wij opleiden. Van 15 t/m 30 mei 2015 bracht een delegatie van 5 Surinaamse deelnemers een bezoek aan Nederland. Het doel was oriëntatie op de praktijk van het taalonderwijs aan anderstaligen in Nederland. Het was een heel leerrijke, inspirerende en intensieve trip en wij kwamen terug met een rugzak vol ideeën.De samenwerkende organisaties van dit UTSNproject zijn: * * * *
Het ABC Onderwijsadvies Amsterdam Stichting Onderwijs der Evangelische Broedergemeente Suriname (EBGS) Stichting Okanisie Pikien Marowijne Stichting Saga Interproject Suriname
Binnen het project trainen wij 53 leerkrachten der EBGS van de eerste drie leerjaren van het Basisonderwijs en 6 pagina 5
BEGELEIDELIJK BETER - 2 Jan Berkvens In april van dit jaar schreef ik al eerder een stuk over de professionalisering van de consulenten van PDC. We hadden ons toen verdiept in de elementen waaruit een nieuw begeleidingskader zou moeten bestaan. Ik schreef over bevlogenheid als drijfveer voor het vernieuwen en verbeteren van onderwijs, en ik haalde het betoog van de Amerikaanse Rita Pierson aan als voorbeeld daarvan. Ook noemde ik Mees Kees, een Nederlandse filmserie over een jonge enthousiaste GLO leerkracht. Nu kan iemand natuurlijk zeggen dat deze voorbeelden idealen zijn die alleen in films bestaan, of als betoog op internet geplaatst zijn en in de werkelijke wereld van vandaag niet bestaan. Ik kan u verzekeren dat dit niet het geval is: die bevlogenheid bestaat. In Suriname. Op de scholen van de EBGS. En bij de consulenten van PDC. Kortom: bij u. In juli hebben we op vier scholen het ontwikkelde begeleidingskader beproefd. Het begeleidingskader bestaat uit vijf stappen: de entry fase (wat gaan we aanpakken), de diagnose fase (wat is er al gebeurd, waar gaan we ons specifiek op richten), de fase van actieplanning(wanneer gaan we wat doen), de implementatiefase (het werkelijke uitvoeren), en de fase van beëindiging (hoe is het gegaan en wat kunnen we daarvan leren).
pagina 6
Op de vier proefscholen gingen de consulenten het gesprek aan met het schoolhoofd. Het ging om het aanpakken van een of meerdere verbeterpunten die de school zich ten doel heeft gesteld op basis van het schoolplan. Als die doelen niet helder waren, moest eerst geholpen worden die te verhelderen. Vervolgens ging het erom welke vragen je stelt in welke fase en welke hulp je inzet om de school verder te helpen. Het werden interessante gesprekken, waaruit de bevlogenheid van de schoolhoofden met hun teams duidelijk werd. De consulenten van PDC vulden het gesprek aan met allerlei tips en ideeën waarmee de schoolleider de volgende stap in de onderwijskwaliteitsverbetering kon zetten. Makkelijk is het niet, die onderwijskwaliteitsverbetering. Het voeren van een begeleidingsgesprek is dat dus ook niet. De waan van de dag brengt elke dag nieuwe uitdagingen die een antwoord verdienen. Maar vaak zijn dat kleine vuurtjes, waardoor het uitwerken van de verbeterpunten die langere tijd vergen onvoldoende aandacht krijgt. Toch verdienen die verbeterpunten veel aandacht, omdat zij werkelijk van invloed zijn op de kwaliteit. Focus is dus vereist, en daar proberen we in de gesprekken tijd voor te maken. Door het begeleidingsgesprek op te knippen in een blok 'langere termijn' en daarnaast tijd voor 'acute vraagstukken'.
Laat ik een voorbeeld geven waarin de bevlogenheid, de lange termijn en een acuut probleem samenkomen. De tweede ochtend dat ik mee mocht op begeleidingsbezoek van een school, kwam het water met bakken uit de hemel, zoals dat alleen in Su mogelijk is. Straten stonden blank, veel leerlingen waren te laat en het dak kon de afvoer van het hemelwater niet meer goed aan. Precies die dag zouden een aantal klassen naar de dierentuin gaan. Het bezoek was prachtig en met zorg uitgewerkt in het kader van een krachtige leeromgeving: leren in de wereld om je heen. Dat is lange termijn. Daar is over nagedacht en daar is veel tijd in gaan zitten. Maar die dag was het bezoeken van de dierentuin volledig onmogelijk. Acuut moest bepaald worden wat er in plaats van het dierentuinbezoek moest gebeuren: wat voor lessen gaan we geven, wie belt het busbedrijf en de dierentuin en wat zeggen we tegen de leerlingen?! Het begeleidingsgesprek gaat met name over lange termijn en moet vooral gaan over het versterken van de krachtige leeromgeving: hoe bouw je een dergelijk
FINANCIEN Sachia Deugdzaam Over het schooljaar 2015-2016 zullen de materiaal kosten die door de scholen worden gemaakt doorbelast worden aan de ouders. Het gaat onder andere om kosten voor kopieerwerk en aanschaf andere materialen, die ten behoeve van de leerlingen door de school worden gemaakt. Het Ministerie van Onderwijs Wetenschap en Cultuur heeft hiervoor de volgende bedragen vastgesteld.
lesprogramma op? Hoe zorg je ervoor dat het niet alleen een dierentuinbezoekje is, maar onderdeel van een reeks lessen die logisch op elkaar volgen en waarin leerlingen wat ze in de dierentuin geleerd hebben kunnen toepassen? Hoe toets je dat en hoe geef je voor al dat leren een cijfer? Dan gaat het over onderwijsvernieuwing en verbetering. Die 'regenbuien' die onze inspanningen soms teniet dreigen te doen, blijven ongetwijfeld komen. Ze moeten opgelost worden, maar de werkelijke verbetering zit 'm in de lange termijn. Met het nieuwe begeleidingsinstrument kunnen de consulenten u helpen de antwoorden te formuleren om de verbeterpunten aan te pakken en uit te bouwen tot mooi, kwalitatief goed onderwijs. Jan Berkvens Jan Berkvens is leerplanontwikkelaar en onderwijsvernieuwingsexpert. Hij werkt voor The Netherlands Institute for Curriculum Development (SLO). Van 2009 tot 2012 ondersteunde hij in Suriname het Basic Education Improvement Project op het gebied van het curriculum.
De schoolleiders van scholen waar er mutaties in het team hebben plaatsgevonden, worden eraan herinnerd om eventuele verandering in de personen met tekeningsbevoegdheid op hun school zo spoedig moegelijk door te geven. De afdeling Financiën wenst u allen een voorspoedig schooljaar toe.
GLO SRD 10 per leerling per jaar Mulo SRD 35 per leerling per jaar LBO SRD 50 per leerling per jaar Voor onze scholen geld dat dit bedrag moet worden gestort op rekeningnummer 600056 van Stichting onderwijs der EBGS bij Godo. Het is niet toegestaan de gelden op school te innen. Wel zouden ouders eventueel de oudercommissie toestemming mogen verlenen om het geld te innen en als totaalbedrag te storten. De oudercommissie dient wel een gedetailleerd overzicht bij te houden van alle namen van de leerlingen, waarvoor geld ontvangen is.
Prodowaka EBGS Balingsoela pagina 7
H.P.G. Latourschool 6e klas cookout
Peuter- Kinderfeest S. Glöcklerschool
M. Hartmannschool naar expo 120jaar KPS
Uitslag A. Saliminschool
M. Hartmannschool naar expo 120jaar KPS
Uitslag A. Saliminschool
pagina 8
