Externe veiligheid?
Toezicht & Handhaving binnen de (externe)veiligheidsketen
Het beheersen van risico's die voortvloeien uit de opslag, productie, het gebruik en vervoer van gevaarlijke stoffen Externe veiligheid richt zich op directe gevolgen bij het vrijkomen van gevaarlijke stoffen door ongelukken
Jeroen van Venrooij, Programmabureau Brabant Veiliger 29 september 2011
Plaatsgebonden risico
Groepsrisico
Waar gaan we het over hebben?
Veiligheidsketen
1. Toezicht/handhaving binnen de (externe) veiligheidketen 2.
Aandacht voor externe veiligheid binnen toezichtbezoek
Toezicht en handhaving
Veiligheidsketen
Veiligheidsketen
Wanneer speelt EV een rol?
Drempelwaardentabel RRGS
• • • • • •
Wet Milieubeheer Besluit LPG tankstations Activiteitenbesluit Omgevingsvergunning Besluit Drukapparatuur (Arbeidsinspectie) Bestemmingsplan? - Besluit transportroutes externe veiligheid - Besluit externe veiligheid buisleidingen - Besluit externe veiligheid inrichtingen etc.
Wanneer speelt EV een rol?
Risicokaart
Risicokaart
LPG-tankstations
Wat vormt het risico? Brandbaarheid van het LPG - 1 liter heeft 25% minder energiewaarde dan benzine - 1 m³ heeft 3 maal de energiewaarde van 1 m³ aardgas Druk van opslag en verpompen - boven 4 bar is het gas vloeibaar (als water) - snelle verspreiding
Scenario’s
1. 2.
LPG-lekkage (dreigende) Explosie van de gaswolk (BLEVE)
LPG-lekkage (2) • Effectafstanden – max. 50 meter • Slachtoffers – 0-10 personen met brandwonden a.g.v. de hittestraling
LPG-lekkage (1) • Als gevolg van een breuk in een losslang lekt LPG à vervolgens faalt ook de uitgebreide beveiliging • Er ontstaat een gaswolk • Gaswolk kan worden ontstoken
Explosie gaswolk (1) • Als gevolg van een brand in de omgeving van een tankwagen wordt de tank en de inhoud opgewarmd. De inhoud komt in één keer vrij in de vorm van een vuurbal (BLEVE)
Voorzieningen door LPGbranche, vastgelegd in convenant.
Explosie gaswolk (2) Bleve vulgraad 100 %
• Effectafstanden – Vuurbal: 90 meter – 100% letaliteit tot op 150 m – Tot op 300 meter kunnen er doden vallen – Tot op 600 meter raken mensen gewond
Bleve vulgraad 66%
Bleve vulgraad 33%
Breuk losslang
Effect maatregelen branche op GR
GR Tankwagen zonder coating
GR Tankwagen met coating PR Tankwagen zonder extra voorzieningen
PR Tankwagen met extra voorzieningen
Hoe is veiligheidsbeleid vormgegeven? Technische maatregelen – – – –
Vastgelegd in Besluit LPG-tankstations (incl. noodstop) Lay-out inrichting volgens PGS 16 en BEVI Ontwerp criteria volgens WarenwetBesluit DrukApparatuur (WBDA) Ontwerp criteria uit de ATEX (elektr. materieel)
Organisatorische maatregelen – – – –
Keuringen en inspecties volgens WBDA (NPR 2578) Instructies en toezicht volgens Besluit LPG-tankstations Noodplan
Essentiële onderdelen LPG-installatie
Lay-out LPG-tankstation
Lay-out LPG-tankstation
Niet voldoen aan voorschriften heeft consequenties voor risico
Toezicht en inspecties • • • • • •
Voldoet aan interne afstanden
Voldoet niet aan interne afstanden
Toezicht op afleveren LPG door of namens vergunninghouder, door een geïnstrueerd persoon (evt. met behulp van camera) > 18 jaar Dagelijks in- en uitbedrijf nemen van de LPG installatie (alg. zorgplicht vergunninghouder) Eenmaal per half jaar controle door de installateur, met lekdichtheid controle Eenmaal per 6 jaar herbeoordeling door AKI, met controle overdruk beveiliging Los instructie tankauto chauffeur + opleidingchauffeur Keuringen van LPG tankauto
Acties LPG branche - interactieve CD-rom met o.a. LPG gebruiks – en calamiteit instructies - advies maandelijks visueel/zintuiglijk de LPG installatie controleren door vergunninghouder
Noodsituaties • • • •
• • • • •
Drukknop bediening LPG pomp Noodstopknop bij aflevertoestel en toezichthouder Volledige Shut-down LPG gekoppeld aan de noodstop Shut-down systeem bestaat uit: – Afschakeling elektrische spanning op de LPG pompen – Sluiten alle afstandbediende afsluiters binnen 15 sec – Stoppen bevoorrading door tankauto door interventie op voertuig en sluiten afstandbediende afsluiters in vulleiding Overdruk ventielen positioneren op relatief veilige plaats LPG tankauto opstellen in wegrijdpositie Telefoon beschikbaar voor oproepen hulpdiensten Aanrijdbeveiliging LPG installatie delen Doorstroombegrenzers (leidingbreuk ventielen) in tank en bij aflevertoestel
EV = risicobron + omgeving
Invloed omgeving op risico (1)
• Handhaving gericht op risicobron • Handhaving te weinig gericht op omgeving
Invloed omgeving op risico (2)
Invloed omgeving op risico (3)
Huidige situatie
Situatie na bouw appartementen
Handhaving en toezicht gaat verder dan directe omgeving van de risicobron
Dankzij inspanningen LPG-branche is de kans op incidenten bij LPG-tankstations erg klein. BK-gas, dhr. Wim Peels
