Toeristische effectrapportage Watertoerisme Leiden

Toeristische effectrapportage

Watertoerisme Leiden 0-meting 2000

H. Detmar OSPm Januari 2001

INHOUDSOPGAVE 1. 1.1. 1.2.

Inleiding Uitvoering van het onderzoek Opbouw rapportage

3 3 4

2. 2.1.

Drukte op het water Resumé

5 7

3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4.

Botenverhuur Huurdersprofiel Achtergrond en activiteiten van de huurders Tevredenheid over de bootjesverhuur Resumé

8 8 9 11 12

4. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4.

Rondvaart Gebruikersprofiel Achtergrond en activiteiten van de bezoekers Tevredenheid over de respectievelijke rondvaarten Resumé

13 13 14 16 19

5. 5.1. 5.2. 5.3. 5.4.

Plassentocht Gebruikersprofiel Achtergrond en activiteiten van de bezoekers Tevredenheid over de plassentocht Resumé

20 20 14 23 25

6. 6.1.1. 6.1.2. 6.1.3. 6.2. 6.3

Passanten- en Charterhaven Profiel van de bezoekers van de passantenhaven Achtergrond en activiteiten van de bezoekers Tevredenheid over de haven zelf Charterboten Resumé

26 26 27 29 31 32

Samenvatting

33

Toeristische effectrapportage watertoerisme Leiden, meting zomer 2000

1.

Pagina 3

INLEIDING

De gemeente Leiden heeft opdracht gegeven aan OSPm voor een onderzoek naar het watertoerisme in Leiden. Doel van het onderzoek is een indicatie te krijgen hoeveel boten er in de zomer door Leiden varen en vast te stellen wie gebruik maken van het water (dus ook van de haven, rondvaartboten en huurbootjes) en hoe tevreden die mensen zijn over “het water” in Leiden. Door het onderzoek over enkele jaren te herhalen kan worden nagegaan wat de effecten zijn van de acties die in de beleidsvisie watertoerisme zijn opgenomen. Het onderzoek vormt derhalve een nul-meting. De resultaten kunnen tevens dienen als hulpmiddel bij het nader vormgeven van de acties uit de beleidsvisie.

1.1

Uitvoering van het onderzoek

Enquêtes OSPm heeft tussen half mei en eind augustus 2000 tien keer een enquêtedag gehouden. De data waren (“+T” betekent inclusief tellingen):          

Zaterdag 13 mei (+T) Zondag 4 juni Zaterdag 17 juni (+T) Dinsdag 27 juni Zondag 9 juli (Lakenfeesten) (+T) Donderdag 20 juli Zaterdag 29 juli (+T) Woensdag 9 augustus (+T) Vrijdag 18 augustus Zaterdag 26 augustus (+T)

De plekken waar op deze dagen werd geënquêteerd waren    

Botenverhuur Galgenwater Passantenhaven Rondvaart “Schuitjevaart” Rondvaart ‘Rembrandt” (Beestenmarkt)

De laatste 2 enquêtedagen zijn er ook nog een aantal enquêtes gehouden onder hier en daar in de stad aanleggende bootjes. Omdat de charterboten meestal niet in het weekend Leiden aandoen is in de Charterhaven naast genoemde data nog extra bezocht op enkele door de weekse dagen. Op elke plek stond van 12-16 uur een enquêteur die zoveel mogelijk mensen heeft geënquêteerd. Soms werd door sluiting (bijvoorbeeld het botenverhuur) of door afwezigheid (bijvoorbeeld rondvaart Schuitjevaart) een bepaalde plek overgeslagen. Voor elke plek was er een daarop afgestemde enquête in drie talen (Nederland, Engels en Duits) beschikbaar. Er is tevens geënquêteerd op een aantal tochten van Rederij Groene Hart Cruises. Tellingen Buiten het enquêteren waren er op zes van de tien bovenstaande data medewerkers van OSPm op verschillende plaatsen in de stad bootjes aan het tellen. De data zijn in bovenstaand overzicht aangegeven met “+T”.

OSPm; Onderzoek, Statistiek, Projectmanagement


Pagina 4

Het tellen gebeurde van 12.00-16.00 (op 29 juli en 26 augustus van 12.00-17.00) op de volgende plekken: 1) 2) 3) 4)

Botenverhuur Galgewater (zicht op Singel en Galgenwater Café Annie’s Verjaardag (oude Rijn, Nieuwe Rijn en Rijn) De Havenbrug (Oude Rijn, Herengracht, de Haven, Oude Herengracht en Oude Vest) Brug Zijlsingel/ Utrechtseveer (Nieuwe Rijn, Zijl-singel en Zoeterwoudse Singel)

Niet alleen hielden de tellers bij hoeveel boten er per half uur langskwamen, maar ook of dit huur- of particuliere bootjes waren. Verder konden ze met behulp van speciale telformulieren bijhouden welke richting de bootjes opgingen. Alle vaarwegen die vanaf de telplek zichtbaar waren zijn geteld. Het was op de enquête- en teldagen over het algemeen mooi weer, zonnig en tussen de 20 en 28 graden. Het weer was steeds ook goed voorspeld. 18 augustus was het bewolkt en 9 juli was het ronduit slecht weer, met constante regen.

1.2

Opbouw rapportage

In dit rapport wordt allereerst ingegaan op de drukte op het water. Hoeveel boten varen er rond? In de hoofdstukken daarna wordt ingegaan op achtereenvolgens de bootjesverhuur, de rondvaarten (in de stad en op de plassen) en de passantenhaven. Het rapport besluit met een samenvatting.



2.

Pagina 5

DRUKTE OP HET WATER

In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het totaal aantal boten op het water. Er is van mei tot en met augustus elke maand op een zaterdag geteld. Tevens is geteld op zondag 9 juli (lakenfeesten) en op woensdag 9 augustus.

2.1 Aantal boten in 4 uur Zijlsingel

Zat. 26 aug Havenplein

Woe. 9 aug Zat.29 juli Zon. 9 juli

Galgewater

Zat.17 juni Zat. 13 mei

Annie's verjaardag

0

50

100

150

200

250

300

350

Op 29 juli en 26 augustus is 5 uren geteld

Er is, 9 juli daar gelaten, op elke plek te zien dat het in de zomermaanden drukker is dan in mei (en juni, uitgezonderd Galgewater). Ook is zichtbaar dat de ene plek drukker bevaren wordt dan de andere. Het feit dat er op 9 juli nauwelijks boten zijn geteld wordt veroorzaakt door de regen. Op 9 juli regende het vrijwel de gehele middag. Op alle andere dagen was het mooi weer. Het weer is,uiteraard, ook de meest bepalende factor voor de drukte op het water. De meeste boten zijn geteld bij de Haven en bij Annie’s verjaardag. Annie’s ligt in het hart van de stad. Vrijwel alle boten die in het centrum van Leiden varen komen hier langs. Bij de haven komen schepen de stad binnen, maar de meeste maken een bocht (Oude Rijn heen, nieuwe Rijn terug bijvoorbeeld). Hetzelfde geldt voor Galgenwater waar veel verkeer van en naar de Witte Singel plaatsvindt. Bij Annie’s gaat het meeste verkeer van de Apothekersdijk naar de Nieuwe Rijn. Het blijkt dat de drukte op het water in de zomermaanden (vakantie en warmer) toeneemt en dat de zaterdag populairder is dan de woensdag. Beide uitkomsten zijn zoals verwacht; men moet tijd hebben om te gaan varen. Het is duidelijk dat mensen pas in de loop van de middag in de boot stappen. Van 12-13 uur is het nog redelijk rustig, daarna komen er steeds meer bootjes voorbij.



Pagina 6

Een voorbeeld van een middag, 29 juli, bij Annie’s verjaardag:

2.2 Annie's verjaardag zat. 29 juli 2000 (absoluut) 90 80 70

12-13 uur

60

13-14 uur

50

14-15 uur

40

15-16 uur

30

16-17 uur

20 10 0 Aantal boten

Op ieder plek komen ieder uur (met dezelfde stijgende lijn) wel enkele roeibootjes, waterfietsen of kano’s voorbij maar de overgrote meerderheid wordt gevormd door kleine particuliere motorbootjes. De laatste twee enquêtedagen hebben enkele enquêteurs bij de Beestenmarkt en bij Annie’s verjaardag passerende bootjes aangehouden of aanleggende bootjes benaderd om de kapiteins enkele vragen te stellen. Hoewel met name het eerste enigszins moeilijk verliep (men had er niet echt veel trek in om te stoppen, of wilde snel aanleggen om iets te kopen en meteen weer verder) zijn er toch aan zo’n 50 vaarders enkele vragen gesteld. Het betrof hier alleen particuliere motorbootjes. De huurbootjes zijn bij het botenverhuur geënquêteerd en worden hierna besproken. Het merendeel van de binnenstadvaarders met een eigen bootje komt uit Leiden of uit de directe omgeving van Leiden. Mensen die van verder weg met een boot naar Leiden komen, varen duidelijk de binnenstad niet in (hetgeen bevestigd wordt door de gegevens van het onderzoek in de Haven (zie hoofdstuk 6). Voor een deel zal dit veroorzaakt worden door de grootte van schepen die het onmogelijk maakt om onder de bruggen door te varen.

2.3 Herkomst binnenstad bootjes 10% Leiden

31% 59%

Directe omgeving Leiden Omgeving Leiden



Pagina 7

Vrijwel iedereen, of ze nu afkomstig zijn uit Leiden of uit de directe omgeving, is gemiddeld maximaal twee uur op pad met het bootje. Men vaart gemiddeld een of twee keer per maand door de binnenstad. Meerdere malen werd bij deze vraag opgemerkt: ‘Maar alleen als het mooi weer is!’ Vrijwel iedereen (91%) legt tussentijds aan tijdens het varen. Gegeven het feit dat met name bij de Beestenmarkt is geënquêteerd wekt het geen verbazing dat de Beestenmarkt door de bootjeseigenaren in de meeste gevallen genoemd als meest aangedane aanlegplaats. Maar ook bij doorvragen blijkt dit een voor de hand liggende plek te zijn. Er zijn speciale aanlegsteigers (in de grachten is de wal vaak hoog voor zulke kleine bootjes) en er bevinden zich meerdere eet- en drinkgelegenheden. Met name de McDonalds blijkt een belangrijk doel van het aanleggen te zijn. Tweederde van de mensen geeft dan ook aan dat men gaat aanleggen om iets te eten of te drinken te kopen. Voor de rest wordt er ‘even rondgewandeld’ of wordt er een passagier opgepikt of een kennis van het station gehaald. Het aanleggen duurt gemiddeld een kwartiertje. Dertien mensen hadden een suggestie voor verbetering van het watertoerisme. Hiervan wensten vier mensen ‘meer aanlegsteigertjes’, vier mensen ‘schoner water’, en vier personen noemden: de bruggen verhogen, zodat de stad toegankelijk wordt voor grotere boten Een persoon wenste meer toezicht op de ligplaatsvergunningen en op bepaalde plaatsen een aanlegverbod.

2.1

Resumé

Het zijn de Leidenaren zelf of de mensen uit de directe omgeving van Leiden die bij mooi weer, liefst in de loop van de middag, door de grachten van Leiden varen. Zij doen dit het hele seizoen door, maar in het weekend is het drukker dan door de week, en in de vakantie drukker dan daarbuiten. Op een zaterdag in de vakantie varen bij mooi weer enkele honderden boten per uur door de grachten. De meeste mensen varen enkele uren en onderbreken de vaartocht een kwartiertje om wat te eten of te drinken.



3

Pagina 8

BOTENVERHUUR

Op de regenachtige 9 juli na, toen de botenverhuur gesloten was, is iedere enquêtedag bij vrijwel iedereen die de roeiboot, waterfiets of kano terugbracht, een enquête afgenomen. In totaal is er met 90 mensen gesproken.

3.1

Huurdersprofiel

Bijna driekwart van de huurders komt uit Leiden of directe omgeving.

3.1 Herkomst huurders

11% 12%

Leiden Omgeving Leiden Overig Zuid Holland

5%

Overig Nederland

61%

Buitenland

11%

Er is maar een geringe groep buitenlanders geënquêteerd, maar uit die enquêtes valt af te leiden dat de bootjeshuurders voornamelijk uit Amerika, Engeland en Duitsland afkomstig zijn. De gemiddelde leeftijd van de huurder is vrij jong, tussen de 20 en de 40 en er zijn evenveel mannen als vrouwen.

3.2 Leeftijd huurders

5% 15%

18% 19 en jonger 20-29 30-39 40-49

26%

36%

50 en ouder



Pagina 9

Circa de helft van de mensen komt met z’n tweeën. De botenverhuur wordt echter ook regelmatig door ‘gezelschappen’ aangedaan. 20% van de geënquêteerden geeft aan met 6 of meer personen op stap te zijn. Het opleidingsniveau (afgerond of nog volgend) van de personen die een roeiboot huren is zeer hoog. 79 procent volgt een HBO/WO opleiding of heeft deze gevolgd. Dit hoge niveau is deels verklaarbaar door het feit dat het merendeel van de, veelal jonge, huurders uit Leiden en omgeving komt, waar veel afgestudeerde en nog studerende mensen wonen. Echter, ook de buitenlanders waren stuk voor stukhoog opgeleid. Kennelijk trekt deze activiteit met name de hoogopgeleiden aan.

3.2.

Achtergrond en activiteiten van de huurders

De grootste groep huurders komt uit Leiden of uit de directe omgeving van Leiden. Zij noemden dan ook geen reden voor hun bezoek aan de stad. De meeste anderen bezochten vrienden of familie of kwamen winkelen. De bezoekers van Leiden, dus niet de bewoners, is gevraagd naar de duur van hun bezoek aan Leiden.

3.3 Duur van het bezoek aan Leiden, bootjehuurders

12% 3% 3%

6% Minder dan 2 uur

28%

2 uur- halve dag Halve dag- hele dag 2 dagen 3 dagen 4 dagen of meer

48%

Mensen komen in meerderheid voor maximaal een dagje. Als ze langer blijven is dat vaak meteen meerdere dagen vakantie of in verband met studie of werk. Voor 70 % van de bezoekers is het bezoek aan Leiden niet een onderdeel van een weekend weg of een vakantie, maar een op zichzelf staande gebeurtenis. 30% viert wel vakantie in Leiden. Voor de bezoekers is het voor 62 % niet de eerste keer dat ze Leiden aandoen. Maar liefst 75 % van deze groep was hier in het afgelopen jaar nog. Hierbij moet natuurlijk rekening worden gehouden met het feit dat bij de bezoekers ook de mensen uit de directe omgeving van Leiden horen (bijvoorbeeld Rijnsburg, Oegstgeest en Warmond), die sowieso uit niet- toeristische achtergrond vaak in de stad komen. Men komt op verschillende wijzen, maar voornamelijk met de auto, motor of bus, naar de binnenstad van Leiden toe. De helft van de mensen komt met de auto en ongeveer een kwart met fiets of lopend. De fietsers en wandelaars zijn uiteraard mensen uit de directe omgeving van Leiden. De buitenlandse toeristen komen vrijwel altijd met de trein naar Leiden. Als men eenmaal in Leiden is, zijn er buiten het huren van een bootje natuurlijk nog een groot aantal activiteiten en bezienswaardigheden om te ondernemen en bekijken.



Pagina 10

Er is aan de mensen die afkomstig zijn van buiten Leiden (dat is 1/3de van de huurders) een lijst voorgelegd met alle mogelijke activiteiten. In onderstaande grafiek zijn de onderwerpen geclusterd. “Uit” staat voor ’s avonds uitgaan. Met “Binnenstad” wordt bedoeld: een wandeling of het bezoek aan een historische plek zoals Burcht , Waag of Rapenburg. De overige categorieën spreken voor zich.

3.4 Activite ite n (%) Uit

Et en/drinken

Binnenst ad

Museum

W inkelen

Vrienden/fam. 0

10

20

30

40

50

60

70

In vergelijking met de ‘gemiddelde’ Leidse toerist (Onderzoek het Geheim van Holland) doet de bootjeshuurder weinig. Van de verschillende groepen watertoeristen die in dit rapport worden onderscheiden ondernemen zij de minste activiteiten. Het zijn overigens wel steeds verschillende mensen die bevestigend antwoorden. Er is dus circa 20% die gaat winkelen of naar de markt gaat en een grotendeels andere groep die vrienden of familie bezoekt. Een eerste verklaring voor de geringe hoeveelheid activiteiten is onderzoektechnisch van aard. Het grootste deel van de bootjeshuurders is woonachtig in Leiden en hier buiten beschouwing gelaten. Het gaat dus om een gering aantal afgenomen enquêtes. Daar komt nog bij dat mensen uit de omgeving van Leiden allen zeggen geen andere activiteiten te ondernemen. Er is waarschijnlijk ook een samenhang met het feit dat men wel vaker een roeiboot huur. Men kom specifiek om te roeien en niet om andere dingen te doen. Hetzelfde patroon valt waar te nemen bij deelnemers aan de plassentocht. Een andere mogelijke verklaring voor de geringe hoeveelheid activiteiten is dat mensen de botenhuur vrij snel ‘tegen het lijf lopen’ en dan nog geen andere activiteiten hebben ondernomen en ook nog geen plannen hebben gemaakt. Deze mogelijkheid wordt gesteund door het feit dat een kwart van de mensen langer dan een dag en de helft tenminste een halve dag in Leiden blijft. Men zal dus zonder twijfel nog andere activiteiten gaan ondernemen. Opvallend is dat 10% van de mensen niet alleen een boot gehuurd heeft, maar ook een rondvaart heeft gemaakt. De huurders van buiten Leiden is gevraagd of zij het eens zijn met de stelling “Leiden is een waterstad”, zowel voor hun bezoek aan de stad als nu in Leiden.



Pagina 11

3.5 Leiden waterstad? (%) 70 60 50 40 30 20 10 0

Vooraf Tijdens

Helemaal eens

Mee eens

Mee oneens

Weet niet

Bijna 2/3de van de mensen is op voorhand van mening dat de stelling “Leiden is een waterstad” juist is. Na de tocht door de grachten is die groep gestegen tot acht van de tien. 3.3

Tevredenheid over het bootjesverhuur

De specifieke vragen over het bootjesverhuur zijn door iedereen, dus ook door de Leidenaren beantwoord.

3.6 Eerder een bootje gehuurd?

28%

31%

Ja vaak Ja soms Nee

41%

Meer dan driekwart van de mensen heeft al eens eerder een bootje gehuurd. Op de vraag naar de wijze waarop men informatie had gekregen over de verhuur geeft de meerderheid dan ook aan dat men het al wist. Sommigen merken daarbij nog op dat men het in het verleden van familie of vrienden had gehoord. De mensen die nu voor het eerst gaan varen zijn er voor het grootste deel ‘toevallig’ tegen aan gelopen. Enkele huurders geven aan via het VVV, Internet of een brochure achter de verhuur te zijn gekomen. Het besluit om een boot te huren valt in de helft van de gevallen spontaan bij het wandelen door de stad. De andere helft besluit thuis al om te gaan varen.



Pagina 12

Als men eenmaal ter plaatse is hoeft men niet lang te wachten: 83 % krijgt meteen een boot, de rest wacht ten hoogste 5 minuten. Geen enkele huurder klaagt over de wachttijd. Ook de prijs, f 10,00 per uur per boot, levert geen problemen op: slechts 5 % vindt dit te duur, 46% vindt het normaal en 49% vindt het niet duur. Ongeveer de helft van de huurders geeft aan behoefte te hebben aan een waterplattegrond. Opvallend genoeg hebben buitenlandse toeristen er nog de minste behoefte aan: slechts 25 % van deze groep zegt ‘ja’. Kennelijk vind de groep die het minst goed bekend in de stad het het leukste om een beetje rond te dwalen. Op de vraag of men geïnteresseerd zou zijn in evenementen van het botenverhuur, zoals bijvoorbeeld kinderpartijtjes, antwoord 31 % bevestigend. Deze groep bestaat niet alleen uit Leidenaren, zoals je zou verwachten, maar is een samenstelling van alle groepen, zelfs de buitenlandse toeristen. Tenslotte is er naar de algemene tevredenheid over het bootjesverhuur gevraagd, en naar eventuele suggesties voor verbetering.

3.7 Algemene indruk van de verhuur 1% Zeer tevreden 48%

51%

Tevreden Neutraal

Er was niemand ontevreden, de botenverhuur wordt zeer gewaardeerd. Toch zijn er natuurlijk altijd mensen met suggesties tot verbetering. De meest uiteenlopende zaken worden genoemd. Een paar keer wordt er gevraagd om motorbootjes, om kussentjes in de boot of om een wc. Verder vragen ook enkele mensen om schonere grachten.

3.4

Resumé

Het zijn voor het overgrote deel Leidenaren en mensen uit de directe omgeving van Leiden die een boot huren. Zij doen dit regelmatig. Bijna driekwart van de huurders, en daarmee bijna alle huurders uit Leiden en omgeving, huren vaker een boot. De huurders zijn vrijwel zonder uitzondering hoogopgeleid. De toeristen van buiten Leiden combineren het varen regelmatig met een bezoek aan een museum of een wandeling door de stad. De mensen die voor het eerst een boot huurden liepen ‘spontaan’ tegen de verhuur aan of hadden het gehoord van familie of vrienden. Een kleine groep was geïnformeerd via VVV, brochure of internet. Iedereen is tevreden over de verhuur, een waterkaart wordt door de helft van de bezoekers op prijs gesteld.



4

Pagina 13

RONDVAART

In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de rondvaartboten in de Binnenstad. Er zijn twee actieve rondvaartbootmaatschappijen in Leiden. ‘Rederij Rembrandt’ heeft de ‘klassieke’ met glas overdekte rondvaartboten waarbij de informatie door een bandje wordt overgebracht. Deze is gevestigd aan de Beestenmarkt. De boten kunnen 40 à 50 mensen vervoeren. ‘Schuitjevaart’ is een open boot waar ongeveer 20 mensen per keer in kunnen en die ook wordt verhuurd voor partijen. De schipper vertelt zelf over Leiden. De ligplaats is aan de overkant van de Waag. Gezamenlijk hebben de rederijen in het jaar 2000 tussen de 25.000 en 30.000 passagiers. Een aantal dat de laatste jaren groeiende is. Het profiel van de bezoeker van beide rondvaarten is ongeveer hetzelfde, maar omdat de twee maatschappijen zo verschillen zijn de vragen die specifiek over de rondvaart gaan gesplitst geanalyseerd. In totaal is 249 mensen bij Rondvaart Rembrandt naar hun mening gevraagd, en 57 bij Rondvaart Schuitjevaart. Dit grote verschil komt niet alleen omdat veel meer mensen meedoen aan de rondvaart van Rembrandt, ook omdat Schuitjevaart vaak op enquêtedagen aan groepen verhuurd was. Bovendien vulden de Rembrandt-gangers hun enquête in de boot in (ze kregen hem mee) en de Schuitjevaartgangers moest achteraf gevraagd worden, iets wat altijd moeilijker is omdat men snel weg wil.

4.1

Gebruikersprofiel

In tegenstelling tot de mensen die zelf in een bootje varen, al dan niet gehuurd, zijn de personen die een rondvaart voor het overgrote deel niet uit Leiden of omgeving afkomstig. Toch is ook hier nog 1/3 afkomstig uit Leiden of de directe omgeving.

4.1 Herkomst

17%

18% Leiden Omgeving Leiden

18%

Overig Zuid Holland Overig Nederland

42%

Buitenland

5%

Ook qua kenmerken wijken de personen die een rondvaart maken sterk af van diegenen die zelf met een boot door de grachten varen. De rondvaart-toerist is gemiddeld zo’n 50 jaar en de rondvaart wordt vaker door vrouwen dan door mannen gemaakt.



Pagina 14

4.2 Leeftijd huurders 17%

3% 17%

19 en jonger 20-29 30-39 40-49 18% 31%

50-64 65 en ouder

14%

Niet alleen de leeftijd, ook het opleidingsniveau wijkt sterk af van de personen die zelf varen. Onder de mensen die een boot huurt had 79% een opleiding op HBO/WO niveau. Bij de personen die een rondvaart maken is dat 43%. De overigen zijn bijna allemaal ‘middelbaar’ opgeleid, slechts een enkeling valt te kenschetsen als laag opgeleid. Overigens is dit opleidingsniveau weer beduidend hoger dan dat van de groep die een Plassentocht maakt of in de haven verblijft (zie hoofdstuk 5 en 6) Deze groep ‘rondvaarttoeristen’ lijkt sterk op de groep die uit het onderzoek naar het Geheim van Holland naar voren is gekomen als de cultuurhistorische toerist. Beide rederijen vervoeren regelmatig ‘groepen’. Meer dan een kwart van de geënquêteerden is in gezelschap van tenminste 6 personen. Circa de helft hiervan komt met de touringcar naar Leiden.

4.2

Achtergrond en activiteiten van de bezoekers

De bezoekers van Leiden is gevraagd naar de duur van het bezoek aan Leiden. Het gaat om 83 % van de totale groep.

4.3 Duur van het bezoek aan Leiden, Rondvaart 4% 3%

6% 3% 26%

Minder dan 2 uur 2 uur- halve dag Halve dag- hele dag 2 dagen 3 dagen 4 dagen of meer

58%



Pagina 15

Mensen komen dus over het algemeen een dagje naar Leiden. Voor bijna de helft (44%) van de bezoekers is het bezoek onderdeel van een weekend weg of een vakantie. Maar liefst 42% van de bezoekers is voor het eerst in Leiden. Dat is een hoog percentage. In het onderzoek van het Geheim van Holland bleek 20% voor het eerst Leiden aan te doen. Kennelijk is een rondvaart voor deze mensen een goede manier om met de stad kennis te maken. Men komt naar Leiden toe om de Binnenstad te bekijken, bijna de helft van de mensen, of voor familie en vrienden (een kwart van de mensen). De overigen geven heel wisselende redenen op. Als men eenmaal in Leiden is zijn er buiten de rondvaart natuurlijk nog een groot aantal activiteiten en bezienswaardigheden om te ondernemen en bekijken. Er is aan de mensen een lijst voorgelegd met activiteiten.

4.4 Activiteiten (%) Uit

Eten/drinken

Binnenstad

Museum

Winkelen

Vrienden/fam. 0

10

20

30

40

50

60

70

Er worden veel meer activiteiten ondernomen door de bezoekers van de rondvaart dan door de bezoekers die een bootje huren. De rondvaarttoeristen zijn kennelijk meer een ‘toeristisch’ ingestelde groep; een rondvaart zelf is natuurlijk een typisch toeristische attractie. Het blijkt dat, naarmate de mensen van verder weg naar Leiden komen, zij ook meer activiteiten ondernemen. Maar liefst 30 procent bezoekt ook een museum. Naturalis en Volkenkunde zijn de meest populaire musea. Ook de rondvaarttoeristen is gevraagd of zij het eens zijn met de stelling “Leiden is een waterstad”, zowel voor hun bezoek aan de stad als nu in Leiden.



Pagina 16

4.5 Leiden waterstad? (% ) 60 50 40 Vooraf

30

Tijdens

20 10 0 Helemaal Mee eens eens

Mee oneens

Weet niet

Voorafgaand aan hun bezoek aan Leiden is het aantal mensen dat het eens is met de stelling ongeveer gelijk aan de groep die een boot gehuurd heeft (2/3de). Door de rondvaart neemt met name de het kwart dat vooraf zegt geen mening te hebben sterk af. Uiteindelijk is nog ruim 90% het eens met de stelling dat Leiden een waterstad is.

4.3

Tevredenheid over de respectievelijke rondvaarten.

Het aantal mensen dat thuis al had bedacht een rondvaart te gaan maken (45 %) en zij die het spontaan ondernemen (50 %) is vrijwel gelijk. Zowel Schuitjevaart als Rembrandt worden over het algemeen spontaan gevonden. Bij Rembrandt zegt een derde van de respondenten er spontaan tegen aan gelopen te zijn, bij Schuitje vaart is dat percentage nog iets hoger (40). Bij de informatiebron ‘familie of kennissen’ ligt het precies omgekeerd. Een derde van de respondenten is door familie op Rembrandt gewezen. Van de personen die een rondvaart met Schuitje vaart maken is ruim 20% hier door familie of kennissen op geattendeerd. Bronnen als VVV en Bewegwijzering scoren in beide gevallen rond de tien procent. Bij Schuitje vaart zegt 11 procent via een brochure op het idee gekomen te zijn. Men vindt de prijs van de rondvaart redelijk.

4.6 Prijs (% ) 70 60 50 40

Rembrandt

30

Schuitje vaart

20 10 0 Niet duur

Neutraal

Duur



Pagina 17

Opvallen genoeg is het oordeel over de prijs van de mensen die met één van de rederijen mee zijn geweest, precies hetzelfde. Men vindt de rondvaart niet (te) duur. Een derde vindt de rondvaart zelfs goedkoop. Over de hoeveelheid informatie van de rederijen is men zeer tevreden.

4.7 Hoeveelheid informatie (%) Veel te weinig Te weinig Schuitje vaart

Neutraal

Rembrandt

Te veel

Veel te veel

0

20

40

60

80

Slechts een kleine groep is van mening dat er te weinig informatie wordt gegeven,

4.8 Info interessant (%) Geheel niet interessant

Niet interessant

Schuitje vaart

Soms interessant

Rembrandt

Interessant

Heel interessant

0

20

40

60

80



Pagina 18

Voor wat betreft de inhoud van de informatie scoort Schuitjevaart iets minder dan Rembrandt hoewel bij beiden de mensen over het algemeen tevreden zijn. Bij Schuitjevaart vindt de kleine groep die kritiek heeft dat er te weinig informatie wordt gegeven of dat men het niet kan verstaan (buitenlanders). Bij Schuitje Vaart wordt de informatie niet altijd in meerdere talen gegeven. Een en ander hangt af van de samenstelling van het gezelschap. Rederij Rembrandt maakt voor de informatievoorziening gebruik van een bandje en rederij Schuitjevaart van mondelinge informatieoverdracht. Uit de enquêtes blijkt een duidelijke voorkeur voor mondeling 4.9 Voorkeur mondeling of bandje? (%) 90 80 70 60 50

Rembrandt

40

Schuitje vaart

30 20 10 0 Bandje

Mondeling Maakt niet uit

Mensen geven aan dat er bij een mondelinge presentatie beter ingespeeld kan worden op de omstandigheden en dat het de zaak levendiger maakt. Wel dient het uiteraard goed verstaanbaar te zijn. Over de duur van de rondvaart is men tevreden. Zowel bij Rembrandt als bij Schuitjevaart vindt bijna iedereen de tijd van bijna een uur prima. Een kleine groep is geïnteresseerd in evenementen van de rederijen. Twintig procent van de mensen die met Rembrandt vaart en 16% van de personen die een tocht met Schuitje vaart hebben gemaakt ziet wel wat in aanvullende activiteiten. De algehele tevredenheid over de rondvaart is hoog te noemen. Een groep van ongeveer 20% heeft nog suggesties voor verbetering.



Pagina 19

4.10 Suggesties voor verbetering (% ) 90 80 70 60 50

Ja

40

Nee

30 20 10 0 Rembrandt

Schuitje vaart

De meerderheid is dus tevreden over de rondvaart. Van de mensen die met Rembrandt zijn gegaan is het belangrijkste kritiekpunt het gesloten dak. Vrijwel alle opmerkingen gaan in de richting van een open dak of tenminste meer ventilatie. Bij Schuitje vaart zijn de opmerkingen terug te voeren op de informatieverstrekking: de verstaanbaarheid en het soms ontbreken van informatie in het engels.

4.4.

Resumé

De toeristen die een rondvaart maken komen voor een belangrijk deel uit de rest van Nederland of uit het buitenland. Veertig procent van de mensen is voor het eerst in Leiden. Daarmee is de rondvaart dus kennelijk een plek waar men kennismaakt met de stad. De toeristen ondernemen ook veel andere activiteiten. 1/3de bezoekt een museum en 2/3de gaat de binnenstad bekijken. De groep lijkt qua profiel sterk op de ‘cultuurhistorische’ toerist zoals die in het onderzoek naar het Geheim van Holland naar voren kwam. Middelbaar of hoog (43%) opgeleid en een gemiddelde leeftijd van 50. Tachtig procent van de mensen blijft minder dan een dag in Leiden. Men is over het algemeen tevreden over de rondvaart. Bij Schuitjevaart geeft de kleine groep die ontevreden is aan dat men wat meer (verstaanbare) informatie, liefst ook in het engels, wil krijgen. Bij rederij Rembrandt is het belangrijkste kritiekpunt (maar ook hier is de meerderheid tevreden) de ventilatie. Men pleit voor een open dak bij warm weer. Passagiers van beide rederijen geven de voorkeur aan mondelinge informatie boven een bandje. Rondvaartpassagiers zijn het in hoge mate, meer dan 90 procent, eens met de stelling dat Leiden een Waterstad is



5

Pagina 20

PLASSENTOCHT

De plassentocht is een rondvaart van 2 uren, met mogelijkheid tot versnaperingen, over de wateren rond Leiden. De tocht wordt verzorgd door Rederij ‘Groene Hart Cruises’. In totaal zijn 69 mensen die een plassentocht maakten naar hun mening gevraagd.

5.1

Gebruikersprofiel

Meer dan de helft van de mensen die een plassentocht maken is afkomstig uit Leiden of uit de omgeving van Leiden. Dit is een hoog percentage in vergelijking met de rondvaartgangers. Het lijkt hier veelal om wat oudere mensen te gaan die vaker op de plassentocht mee gaan en het meer zien als een sociale gebeurtenis dan als een toeristische attractie.

5.1 Herkomst 6% 14%

29%

Leiden Omgeving Leiden Overig zuid Holland Overig Nederland

22%

Buitenland 29%

De personen die een plassentocht maken zijn duidelijk ouder dan de gemiddelde toerist. Bijna driekwart is ouder dan 50 en er zijn veel meer vrouwen dan mannen

5.2 Leeftijd 2%2% 17%

19 en jonger 20-29

43%

30-39 40-49 50-64 65 en ouder 34%



Pagina 21

Gezien de hoge leeftijd van het gezelschap is het niet verwonderlijk dat het opleidingsniveau relatief laag is. ‘Slechts’ 10% heeft HBO of WO. Het merendeel heeft LBO of mulo. 1/3de van de mensen komt in een gezelschap van tenminste 6 personen en de helft daarvan komt met de touringcar.

5.2.


De bezoekers van Leiden (ook omgeving Leiden) is gevraagd naar de duur van hun bezoek aan Leiden. Het gaat om 68 % van de totale groep die een plassentocht heeft gemaakt

5.3 Duur van het bezoek aan Leiden

18%

8%

Minder dan 2 uur

0% 3%

2 uur- halve dag

29%

Halve dag- hele dag 2 dagen 3 dagen 4 dagen of meer

42%

Mensen komen dus over het algemeen een dagje naar Leiden. Voor 29 % van de bezoekers is het bezoek aan Leiden een onderdeel van een weekend weg of een vakantie. Voor de rest is het een dagtochtje. Voor 20 procent van de bezoekers is het de eerste keer dat men Leiden bezoekt. Gelet op de leeftijd is het niet verassend dat van deze groep helemaal niemand meer lopend of met de fiets komt. Als men eenmaal in Leiden is zijn er buiten de rondvaart natuurlijk nog een groot aantal activiteiten en bezienswaardigheden om te ondernemen en bekijken. Toch blijkt deze groep dat, in vergelijking met de andere groepen toeristen, niet veel te doen.



Pagina 22


Eten/drinken

Binnenstad

Museum

Winkelen

Vrienden/fam. 0

10

20

30

40

50

60

70

Het relatief geringe aantal andere activiteiten hangt wellicht ook samen met het gegeven dat het voor driekwart van de mensen niet de eerste keer is dat de plassentocht wordt gemaakt. Men komt speciaal voor de tocht en niet voor andere activiteiten.

De toeristen is gevraagd of zij het eens zijn met de stelling “Leiden is een waterstad”, zowel voor hun bezoek aan de stad als op dat moment in Leiden.

5.5 Leiden waterstad? (% ) 60 50 40 Vooraf

30

Tijdens

20 10 0 Helemaal Mee eens eens

Mee oneens

Weet niet

De meeste deelnemers aan de plassentocht zijn er al erg positief over de stelling maar de plassentocht overtuigt ook de mensen die tevoren geen mening hadden. Men verandert dus van mening op positieve wijze als men eenmaal in Leiden is. Deze groep is het, van alle onderzochte groepen, het meest eens met de stelling.



5.3.

Pagina 23

Tevredenheid over de plassentocht

Slechts 22 % van de bezoekers heeft het plan een plassentocht te maken spontaan opgevat in Leiden, de rest heeft het plan van te voren bedacht. Voor een belangrijk deel blijkt men al bekend met de plassentocht want bijna ¾ heeft hem al eens eerder gemaakt.

5.6 Eerder een plassentocht gemaakt?

23% 33% Ja vaak Ja soms Nee nooit

44%

Wanneer gevraagd wordt hoe men van de plassentocht heeft vernomen (nu of de eerste keer) wijken de antwoorden duidelijk af van de rondvaart en de botenverhuur. Daar kwam men veelal spontaan in aanraking met de mogelijkheid maar hier is men er expliciet op geattendeerd. Men weet het voornamelijk door mond op mond reclame (32 %), uit de krant (29 %) en via brochures (21%) dat er een mogelijkheid is tot het maken van een plassentocht Het hoge percentage mensen dat eerder een plassentocht heeft gemaakt doet vermoeden dat de deelnemers heel tevreden zijn. En dat blijkt ook uit de cijfers. Niemand vindt de plassentocht te duur.

5.7 Prijs (%)

38% Niet duur Neutraal 62%



Pagina 24

Verder vindt vrijwel iedereen de hoeveelheid informatie adequaat. Eenzelfde tevredenheid blijkt bij de vraag of men de informatie interessant vindt.

5.8 Info interessant 2% 21%

Heel interessant Interessant Soms interessant Niet interessant Geheel niet interessant

76%

Vrijwel iedereen vindt de informatie (heel) interessant. Slechts een persoon vond de informatie niet interessant, met als reden dat hij het niet verstond. Op de plassentocht wordt de informatie mondeling overgebracht. Dit bevalt de mensen goed

5.9 Voorkeur mondeling of bandje?

17%

2%

Bandje Mondeling Maakt niet uit

81%

Dezelfde persoon als boven wordt genoemd wenste een bandje vanwege de meertaligheid.



Pagina 25

De hoge tevredenheid blijkt ook bij de dienstverlening en de rondvaart als zodanig.

5.10 Tevredenheid (% )

Dienstverlening

Sanitair

Route/uitzicht

Duur tocht

0

20

40

60

80

100

Niemand is ontevreden over het sanitair aan boord, 75 % is tevreden en 25 % is neutraal over dit onderwerp. Tevens is niemand ontevreden over de prijzen van de consumpties, 34 % vindt ze zelfs goedkoop. Ook de dienstverlening aan boord wordt hogelijk gewaardeerd: 83 % vindt deze goed, 8 % is neutraal en niemand vindt het slecht. Dat de plassentocht zeer gewaardeerd wordt blijkt wel uit het feit dat slechts 3 % van de mensen zegt iets gemist te hebben tijdens de tocht, en maar een persoon, weer dezelfde een suggestie doet voor verbetering van de plassentocht, namelijk de meertaligheid..

5.4.

Resumé

De plassentocht wordt gemaakt door de toerist op leeftijd. Bijna driekwart is ouder dan 50 jaar. Een relatief beperkt aantal buitenlanders maakt de tocht. Het grootste deel van de deelnemers komt uit Leiden en omgeving. Men maakt de tocht ook vaker. Voor ¾ van de mensen was dit niet de eerste keer dat men de plassentocht maakte. Behalve de tocht onderneemt men in Leiden niet veel andere activiteiten. De deelnemers zijn erg tevreden over de tocht. Informatievoorziening, kwaliteit van de dienstverlening, het sanitair; alles scoort hoog en er zijn geen ontevreden mensen. Datzelfde geldt voor de prijs van de tocht en van de consumpties.



6

Pagina 26

PASSANTEN- EN CHARTERHAVEN

69 mensen die met hun eigen boot in de passantenhaven van Leiden liggen zijn gevraagd naar hun achtergrond en naar hun mening over de faciliteiten in de haven. Ook is er gesproken over de faciliteiten in de haven. Het was de bedoeling om ook onder de kapiteins van de charterboten een enquête af te nemen. Na enkele weken bleek echter dat er wekelijks dezelfde boten liggen en dat derhalve het aantal verschillende kapiteins zich op de enquêtedagen tot een tiental beperkt. Te weinig voor een cijfermatige analyse. Daarom zijn aanvullend gesprekken gevoerd met een zevental kapiteins van charterboten die Leiden regelmatig aan doen, en dan aan de Zijlsingel in het verlengde van de haven liggen

6.1.1

Profiel van de bezoekers van de passantenhaven

Volgens gegevens van de havenmeester hebben in 2000 1397 boten de haven aangedaan die gezamenlijk goed waren voor 3799 verblijfsdagen. Allereerst is nagegaan wat de woonplaats is van mensen die in de haven aanleggen.

6.1 Herkomst

3%

9% 6% Leiden Omgeving Leiden Overig Zuid Holland

48%

Overig Nederland

34%

Buitenland

Toch nog 9 procent van de boten die in de haven liggen kent een kapitein die in Leiden woont, in de helft van de gevallen is de vaste ligplaats ook (elders) in Leiden. Het overgrote deel komt echter uit Zuid Holland of nog verder weg. Meestal is dat dan Noord Holland. De buitenlanders komen allen uit Duitsland.

6.2 Leeftijd 16%

5%

19 en jonger 24%

20-29 30-39 40-49 50-64 65 en ouder

53%



Pagina 27

De gemiddelde leeftijd van de mensen die in de haven liggen is tussen de 50- 64. Het gaat bijna uitsluitend om gepensioneerde echtparen. Het opleidingsniveau is gemiddeld. Er zijn weinig (14%) mensen met een HBO/WO opleiding.

6.1.2


Aan iedereen behalve de 9 % die woonachtig is in Leiden, is gevraagd naar de duur van het bezoek in Leiden en de activiteiten die men heeft ondernomen.

6.3 Duur van het bezoek aan Leiden

0% 7% 26%

Minder dan 2 uur 2 uur- halve dag Halve dag- hele dag

39%

2 dagen 3 dagen 4 dagen of meer

28%

Het is logisch dat niemand voor een paar uurtjes in de haven gaat aanleggen. Meer dan de helft bij 2 nachten of meer in de haven. Vrijwel alle bezoekers doen de Leidse haven vaker aan. ’Slechts’ 20 procent was voor het eerst in Leiden. Ruim een derde (35%) was dit jaar vaker in de haven, gemiddeld 2 keer in het jaar. Dit zijn over het algemeen mensen die al jaren lang ieder jaar Leiden een paar keer aandoen. Een andere groep doet Leiden jaarlijks één keer aan. De mensen geven verschillende redenen om naar Leiden toe te komen. Ruim een derde komt vanwege de mooie binnenstad. Een zevende (14%) op bezoek bij familie of vrienden. Verder noemen mensen geen speciale redenen. Zo’n tien procent zegt uit gewoonte naar Leiden te komen. Er is aan de mensen gevraagd welke haven ze voor en na het bezoek aan Leiden aandoen. Dit zorgde uiteraard voor een opsomming van een groot aantal verschillende plaatsen in met name Zuid Holland. De meest voorkomende plaats waar men vandaan komt is Katwijk (15%). Gouda scoort met 9 procent het hoogste als bestemming. Er springt kortom niet echt een vaste route uit die door het merendeel van de boten wordt gevolgd. Wanneer men eenmaal in Leiden is zijn er buiten de haven natuurlijk nog een groot aantal activiteiten en bezienswaardigheden om te ondernemen en bekijken. De mensen in de haven zijn niet erg geïnteresseerd in de bezienswaardigheden van de stad Leiden, maar ze winkelen en eten er wel.



Pagina 28


Eten/drinken

Binnenstad

Museum

Winkelen

Vrienden/fam. 0

10

20

30

40

50

60

70

Het winkelen scoort het hoogste van alle groepen toeristen. Dat hangt uiteraard samen met de duur van het verblijf. De toeristen is gevraagd of zij het eens zijn met de stelling “Leiden is een waterstad”, zowel voor hun bezoek aan de stad als op dat moment in Leiden.

6.5 Leiden waterstad? (%) 50 45 40 35 30

Vooraf

25

Tijdens

20 15 10 5 0 Helemaal eens

Mee eens

Mee oneens

Helemaal oneens

Weet niet

Het mag opvallend worden genoemd dat 33 procent van de kapiteins van de boten in de haven voorafgaand aan het bezoek geen idee heeft of Leiden een waterstad is. Dat is het hoogste percentage van alle groepen watertoeristen. Ook tijdens/na het bezoek weet 16 procent nog niet of Leiden een waterstad is. Kennelijk komt men de stad niet in zodat men niet tot een oordeel kan komen. Deze groep is van alle onderzochte groepen het minst vaak van mening dat Leiden een waterstad is.



6.1.3

Pagina 29

Tevredenheid over de haven zelf

Aan de mensen die in de haven liggen zijn een aantal vragen over de haven zelf voorgelegd.

6.6 Tevredenheid faciliteiten (% ) Info in haven Wegwijzers naar stad Bereikbaarheid havenmeester

Ontevreden Neutraal

Sanitair

Tevreden

Water/electriciteit Aantal ligplaatsen 0

20

40

60

80

100

Over het algemeen is men tevreden over de voorzieningen. De mensen die ontevreden zijn over het aantal ligplaatsen geven o.a. op dat er te weinig zijn of dat ze te klein zijn. De onvrede over de elektriciteit heeft te maken met een storing op steiger 1. Daar is een aantal keren gewag van gemaakt. Het sanitair scoort goed, al klaagt er wel iemand over de ‘onvindbaarheid’ van de toiletten. De tevreden mensen waren meteen ook zeer enthousiast over het sanitair; het is schoon en de douches zijn comfortabel. De (geringe) onvrede over de havenmeester komt voort uit het feit dat hij ‘er nooit is’. Van de gemeten aspecten scoort de informatievoorziening in de haven het slechtst. Dit is het enige aspect waarover meer mensen ontevreden dan tevreden zijn. De tevreden mensen zaten in het begin van de onderzoeksperiode, toen er een soort folder werd uitgedeeld bij binnenkomst in de haven. Later is dit gestopt dus de ontevreden groep heeft als klacht dat er simpelweg geen informatie is. Vrijwel iedereen doet de dezelfde suggestie om de onvrede weg te nemen: een brochure/folder met nuttige adressen, een plattegrondje en een evenementenkalender. Het blijkt inderdaad dat bijvoorbeeld tijdens de Lakenfeesten slechts 1 persoon in de haven op de hoogte was van dit festijn, de rest wist van niets. Er is ook gevraagd naar het belang van een brandstofvoorziening en de mogelijkheid de vuilwatertank te lozen.



Pagina 30

6.7 Brandstof en vuilwaterlozing (%)

Vuilw aterlozing Onbelangrijk Neutraal Belangrijk Brandstof

0

10

20

30

40

50

60

Beiden worden door een meerderheid van de mensen in de haven belangrijk gevonden. De mensen die een plek om de vuilwatertank te lozen belangrijk vinden dachten bij het antwoorden meestal aan de toekomst; er komt een wet aan die het lozen van de tank op speciaal aangewezen plekken verplicht. Over de hoogte van het havengeld is men neutraal.

6.8 Hoogte havengeld (% )

17%

19% Niet duur Neutraal Duur

64%

Tweederde van de mensen in de passantenhaven oordeelt ‘neutraal’ over de hoogte van het havengeld. Een vijfde (20%) vindt het goedkoop en 14% vindt het te duur. Tot slot is mensen gevraagd of ze iets gemist hebben en suggesties kunnen doen voor verbetering.



Pagina 31

6.9 Suggesties voor verbetering

42% Nee 58%

Ja

Alles overziende antwoordt bijna de helft van de mensen dat ze iets gemist hebben en suggesties hebben voor verbetering van de haven. Afgezien van de al genoemde onderwerpen worden veel verschillende zaken genoemd. Zaken die meerdere malen voorkomen zijn naast de informatievoorziening en de te korte steigers: Afvalbakken, betere bereikbaarheid havenmeester, verbeteren veiligheid (meer politie, minder junks),en minder vaste ligplaatsen (voor Leidenaren).

6.2

Charterboten

In totaal komen er per jaar zo’n 50 verschillende charterboten door Leiden. Er zijn naar zeggen van de havenmeester zo’n 12 charterboten die Leiden in het charterseizoen (mei tot september) wekelijks (en door de week) aandoen. Alle boten komen uit verschillende delen van Nederland, en de gezelschappen over het algemeen ook. De samenstelling van de gezelschappen op de boten verschilt sterk, soms zijn het verenigingen, soms mensen die ‘bij elkaar gezet’ zijn. Meestal gaat het om zo’n 15-25 personen, van allerhande leeftijdscategorieën. Er lijkt een vast aantal steden te bestaan die, al dan niet in dezelfde volgorde, onder andere worden aangedaan door deze charterboten: Delft, Haarlem, Rotter- en Amsterdam en Gouda. Leiden behoort dus ook tot deze vaste route. De boten liggen in Leiden 1 dag, en soms, afhankelijk van hoe veel de groep wil zien en of er s’middags nog uitgevaren kan worden, ook nog een nacht. Zeven van de kapiteins of andere vaste bemanningsleden van deze laatste boten is naar hun mening over de faciliteiten aan de Zijlsingel gevraagd. Men is op een persoon na tevreden over het aantal ligplaatsen. De ontevreden kapitein vind dat altijd dezelfde boten het mooiste plekje krijgen, nl. dat het dichtst bij de stad ligt . Drie kapiteins hadden klachten over de water/electriciteit voorziening. De elektriciteit wordt duur gevonden, en het systeem met de chipknip werkt niet altijd. Van het sanitair wordt geen gebruik van gemaakt, dat is aan boord. In tegenstelling tot de boten in de passantenhaven vindt men de brandstofvoorzieningen bij de haven niet belangrijk tot heel onbelangrijk. Ze tanken buiten de stad en kunnen daar lang mee doen. Over de vuilwatertank heeft men geen mening op 1 kapitein na die het wel belangrijk vindt. Men is unaniem tevreden over het contact met de havenmeester. Het havengeld vindt 1 kapitein te duur, 2 vinden het weinig, een verhouding derhalve die sterk lijkt op die van de mensen in de passantenhaven. Er zijn nog een tweetal suggesties gedaan, een serieuze:



Pagina 32

“baggeren, want het wordt te ondiep” en één wat minder serieuze: “bomen weghalen want die belemmeren de schotelontvangst”.

6.3.

Resumé

In de haven liggen over het algemeen boten van echtparen op leeftijd. Driekwart is ouder dan 50 jaar. De meeste mensen blijven 2 of 3 nachten in de haven liggen. Meer dan driekwart van de mensen ligt niet voor het eerst in de haven. Het zijn kortom ‘vaste’ bezoekers. Men onderneemt weinig andere culturele activiteiten maar doet wel boodschappen in de stad. Van alle onderzochte groepen vinden deze ‘echte’ watertoeristen het minst vaak dat Leiden een echte waterstad is, hoewel ook onder deze groep 70% die stelling onderschrijft. Men is redelijk tevreden over de faciliteiten van de haven. Wel wordt aangedrongen langere steigers en een betere bereikbaarheid van de havenmeester. Ontevreden is men over de informatievoorziening. Hoewel de mensen weinig ondernemen dringen zij wel aan op een folder met een lijst met nuttige adressen, activiteiten en een plattegrond. Faciliteiten voor brandstofinname en vuilwaterlozing worden op prijs gesteld. De kapiteins van de charterboten zijn ook tevreden. Het zijn veel dezelfde boten die Leiden als vast onderdeel van de route hebben opgenomen. Belangrijkste probleem voor deze groep is de niet altijd even goed functionerende water en elektriciteitsvoorziening.



Pagina 33

SAMENVATTING Op de Leidse wateren is het met name in de weekends en dan in de zomermaanden druk. Er varen dan enkele honderden boten per uur. De kapiteins van deze boten zijn voor het overgrote deel Leidenaren of mensen uit de directe omgeving van Leiden. Zij varen gemiddeld 2 keer per maand en dan voor enkele uren. De meeste mensen leggen tijdens de tocht een kwartiertje aan om wat te eten of te drinken. Naast de drukte op het water is geënquêteerd onder personen die een boot huren, een rondvaart of plassentocht maken en de mensen die met een eigen boot in de haven liggen. Er zijn grote verschillen tussen deze groepen. De mensen die een boot huren zijn voor het grootste gedeelte afkomstig uit Leiden of directe omgeving. Zij huren wel vaker een boot en zijn zeer tevreden over de verhuur. Het zijn jonge mensen die vrijwel allemaal, ook de mensen die afkomstig zijn uit het buitenland, hoogopgeleid zijn. Ook de mensen die een plassentocht maken zijn voor een belangrijk deel afkomstig uit Leiden en omgeving, zij het wat minder sterk dan de huurders. Dit zijn echter juist oudere (meer dan driekwart is boven de 50), laag opgeleide mensen. Ook voor deze groep geldt een sterke gebondenheid aan de tocht. Driekwart heeft de tocht al vaker gemaakt. Men is zonder uitzondering tevreden over de faciliteiten van de tocht. Van alle onderzochte groepen is deze groep het ‘t meest eens (meer dan 90%) met de stelling dat Leiden een waterstad is. Beide groepen, huurders en plassentocht, ondernemen weinig andere activiteiten. Wellicht omdat ze dat al eerder hebben gedaan en nu speciaal weer komen voor de plassentocht of voor de huur van de boot. Dat laatste geldt ook voor de mensen die in de haven liggen. Ook zij ondernemen weinig activiteiten maar doen wel vaak boodschappen in de stad. Dat hangt samen met de verblijfsduur van 2 à 3 nachten. Ook voor de boten in de haven geldt dat men regelmatig terugkeert. 80 procent is al eerder in Leiden geweest. Deze groep is, evenals bij de plassentocht, voor driekwart ouder dan 50 jaar. Van alle onderzochte groepen vinden deze ‘echte’ watertoeristen het minst vaak dat Leiden een echte waterstad is, hoewel ook onder deze groep 70% die stelling onderschrijft. Men is redelijk tevreden over de faciliteiten van de haven. Ontevreden is men over de informatievoorziening. Hoewel de mensen weinig ondernemen dringen zij wel aan op een folder met een lijst met nuttige adressen, activiteiten en een plattegrond. Faciliteiten voor brandstofinname en vuilwaterlozing worden op prijs gesteld. De groep die nog het meest lijkt op de ‘toerist’ zoals die in het onderzoek van het geheim van Holland is vastgesteld (hoger opgeleid, rond de 50, cultuurhistorisch geïnteresseerd en (ook) afkomstig uit de rest van Nederland of het buitenland), is de persoon die een rondvaart maakt. De gemiddelde leeftijd ligt rond de 50 jaar en men komt voor 2/3de van buiten Zuid Holland (20% uit het buitenland). Voor de rondvaartgangers is het in 40% van de gevallen de eerste keer dat men in Leiden komt. Ruim 40% heeft een opleiding op HBO/WO niveau. De meeste mensen blijven korter dan 1 dag. 2/3de van de mensen eet of drinkt iets in de stad en eveneens 2/3de maakt een wandeling en bezoekt historische plaatsen. Maar liefst 30% bezoekt ook een museum. Over het rondvaartaanbod is men over het algemeen tevreden. Bij Schuitjevaart zou men wat meer (verstaanbare) informatie, liefst ook in het engels, krijgen. Bij rederij Rembrandt is het belangrijkste kritiekpunt de ventilatie. Men pleit voor een open dak bij warm weer. Passagiers van beide rederijen geven de voorkeur aan mondelinge informatie boven een bandje. Rondvaartpassagiers zijn het in hoge mate, meer dan 90 procent, eens met de stelling dat Leiden een Waterstad is


Toeristische effectrapportage Watertoerisme Leiden

Recommend Documents