Toelichting voorbeeldcurriculum Financiële dienstverlening

Toelichting voorbeeldcurriculum Financiële dienstverlening Profielen  Adviseur Bancaire Diensten (niveau 4)  Adviseur Schadeverzekeringen (niveau 4) Onderdeel

Toelichting

Algemeen Aandachtspunten bij dit curriculum

Gekozen opleidingsmodel: concentrisch

Dossierbrede start (basiskerntaken)

Verschil tussen programma voor profiel Bancair en voor profiel Schade

-

Is het mogelijk het theorie- en praktijkexamen van Wft basis te splitsen (voor en na/tijdens BPV 1)  Deze opzet is beter uitvoerbaar voor de opleiding (zie ook Examinering van kerntaken en profiel). Of worden praktijk en theorie van de Wft Basis standaard op dezelfde dag geëxamineerd? Welke oplossingen zijn er? Hoe ziet het Wft vaardigheidsexamen eruit? Welke vorm wordt gekozen? Hoe bereiden we de studenten daar optimaal op voor (training?)? In hoeverre is het in de toekomst nog nodig om kerntaken (praktijk en theorie) integraal te examineren naast de Wft? In hoeverre dekt de Wft het kwalificatiedossier? In hoeverre is het haalbaar qua beschikbaarheid/benutting leerbedrijven om BPV 2 en 3 één kwartaal samen te laten lopen? In hoeverre is het mogelijk en wenselijk voor twee profielen tegelijk te diplomeren (bijvoorbeeld omdat er anders twee te kleine klassen naast elkaar ontstaan)? Zijn er mogelijkheden om een afgeleide van een profiel tot keuzetaak te maken? Hoewel het uit de schoolsessie niet zo nadrukkelijk naar voren kwam, geeft de werkgroep aan dat bij het voorbeeldcurriculum wordt uitgegaan van een concentrisch opleidingsmodel. Dit betekent dat onderdelen bij de start van de opleiding op een eenvoudig niveau worden aangeboden en herhaald en uitgebouwd worden (complexer worden) gedurende de opleiding, tot aan het moment van examinering. Met name het onderdeel Schadeverzekeringen Particulier (basiskerntaak 2) leent zich goed voor deze didactische opzet (vanaf begin leerjaar 2 gepland voor beide profielen). Er is met twee van de vier profielen geprogrammeerd, te weten de Adviseur Bancaire Diensten en de Adviseur Schadeverzekeringen. Voor deze profielen loopt het programma tot tegen het einde van leerjaar 2 gelijk. Zie ook hierna Verschil tussen programma voor profiel Bancair en voor profiel Schade. Beide profielen lopen het eerste jaar 100% gelijk. In leerjaar 2, laatste kwartaal, ontstaan enige verschillen in het programma omdat gestart wordt met de profielwerkprocessen: inventariseren van klantgegevens m.b.t. consumptief krediet (bancair) versus t.b.v. een advies schadeverzekeringen zakelijk (schade) analyseren van gegevens en kredietbehoefte van de klant (bancair) versus opstellen van een risicoanalyse schadeverzekeringen zakelijk (schade). De werkgroep geeft aan dat delen van deze werkprocessen wellicht nog wel gezamenlijk aangeboden kunnen worden, bijvoorbeeld bepaalde vaardigheden (inventariseren, analyseren). Verschillen zitten duidelijk in de kennis die voor beide profielen verschilt. Ook geeft de werkgroep aan dat met de profielwerkprocessen ook al eerder in leerjaar 2 gestart kan worden, bijvoorbeeld omdat een roc/docent het didactisch logischer acht al in een eerdere opleidingsfase aan te sluiten of voortborduren op de basiswerkprocessen. In leerjaar 3 verschilt het programma van beide profielen vrijwel geheel, met uitzondering van de laatste bpv-periode, de examenmomenten, aanbieden van keuzedelen (mits gelijk) en het aanbieden van generieke onderdelen als talen,

Werkgroepbijeenkomst 27 juni 2013

1

Onderdeel Beslismoment(en)

Indicatoren voor profielkeuze

Laatste blok van de opleiding

Toelichting rekenen en loopbaan en burgerschap. Het beslismoment voor profiel Adviseur Bancaire Diensten of profiel Adviseur Schadeverzekeringen ligt aan het einde van leerjaar 2. Na de zomervakantie scheiden de twee programma’s zich en wordt de student verder opgeleid in één van de twee profielen. De bpv die direct na die zomervakantie start, is dan ook specifiek gericht op het profiel waarvoor gediplomeerd gaat worden. In de werkgroep is deze vraag niet opnieuw besproken, maar de werkgroep adviseert wel vanaf de start van de opleiding in te zetten op beroepenoriëntatie (zie ook Voorbereiding bpv / beroepsoriëntatie). Vanuit de schoolsessies werd aangegeven: De bpv-periode hiervoor benutten en bekijken welk profiel het beste bij de student past Voeren van een goede intake Via vrije keuze lessen door banken en verzekeraars Kaderleerlingen: voor Nederlands, Engels en wiskunde een 7 of 8 vereist Indicatoren bank: klantvriendelijkheid, gastvrij zijn, goede communicatieve vaardigheden, initiatiefrijk Indicatoren verzekeringen: vergelijkbaar als bij bank, maar introverter/minder communicatief vaardig. Het laatste deel van de opleiding (februari tot en met juli van leerjaar 3) bestaat voor beide profielen uit een lintstage van 3 dagen per week gecombineerd met opleiden voor profielwerkprocessen, keuzedelen en de examinering van schoolexamens Nederlands, Engels, keuzedeel en de profielspecifieke Wft module.

Bpv (incl. uren FoV) Voorbereiding bpv / beroepsoriëntatie

BPV 1, 2, 3

De werkgroep adviseert vanaf het begin van de opleiding te starten met lessen beroepsoriëntatie (gericht op banken, verzekeraars, tussenpersonen). Deze bestaan uit gastlessen en bedrijfsbezoeken en leggen de focus op de juiste beroepshouding, cultuur van het beroep/bedrijf. Ook ICT vaardigheden horen bij de voorbereiding. De reden dat hier vanaf begin leerjaar 1 mee gestart wordt is om al in een vroeg stadium van de opleiding kennis te maken met het beroep, mede omdat pas aan het einde van leerjaar 1 de eerste stage plaatsvindt. Naast gastlessen en bedrijfsbezoeken is ook de Oriëntatiesimulatie van Praktijkleren geschikt om in te zetten in deze periode. BPV 1 vindt plaats in het laatste kwartaal van leerjaar 1 en valt voor beide profielen gelijk. Het betreft een blokstage van 5 dagen per week gedurende 8 weken. Met deze verdeling van uren bpv en uren op school kan goed worden voldaan aan de urennorm. Zie ook Urenverdeling i.r.t. Focus op Vakmanschap. Na de bpv-periode volgt, als dat mogelijk is, een periode van vakantiewerk bij hetzelfde bedrijf gedurende de zomermaanden juli en augustus. BPV 2 start meteen na de zomervakantie en kan plaatsvinden bij hetzelfde bedrijf of bij een ander bedrijf dan waar voor de zomer stage werd gelopen (en eventueel vakantiewerk werd gedaan). Deze stage is een lintstage van 3 dagen per week. Dit aantal stagedagen per week sluit aan bij het door de meeste bedrijven minimaal gewenste aantal. Op school wordt gedurende deze stageperiode (en daarna) de focus gelegd op basiskerntaak 2 (Adviseert Schadeverzekeringen aan particuliere klanten) oftewel Wft Schadeverzekeringen. De werkgroep adviseert zo mogelijk het opleiden op school en in de stage op elkaar af te stemmen om het leren van de leerling te optimaliseren. Op school kunnen simulaties daarbij ondersteunen.


2

Onderdeel

Toelichting Tip voor de toekomst: Omdat BPV 2 een lintstage is van 3 dagen per week kan het bedrijf maar een deel van de week beschikken over een stagiair. Een oplossing hiervoor kan zijn om een deel van de week een student uit jaar 2 en het andere deel van de week een student uit jaar 3 stage te laten lopen (met bijv. 1 dag overlap). De werkgroep kiest hier nu niet voor (zie ook Afstemming bpv-periodes over drie leerjaren), maar geeft deze suggestie wel als toekomstige mogelijkheid mee. BPV 3 is ook een lintstage van 3 dagen per week gedurende 20 weken. Deze stage start in februari en eindigt aan het einde van het schooljaar. Deze stage overlapt in de periode mei/juni/juli met de bpv in jaar 2. Zie ook voorgaande cel: Tip voor de toekomst.

Afstemming bpvperioden over drie leerjaren

De werkgroep adviseert overlap tussen de verschillende bpv-perioden in het schooljaar zoveel mogelijk te voorkomen. BPV 1 vindt plaats in het laatste kwartaal van het schooljaar (blok) BPV 2 juist aan het begin van het schooljaar, tot en met januari (lint). Hierdoor is er geen overlap met BPV 1. BPV 3 start in februari tot en met het einde van het schooljaar (lint). Tussen BPV 3 en 1 bestaat dus enige vorm van overlap (periode mei/juni/juli), waardoor meer leerbedrijven nodig zijn. Bij BPV 3 betreft het een lintstage en bij BPV 1 een blokstage. Focus op Vakmanschap vereist het volgende: Totaal 3000 klokuren in 3 jaar Gemiddeld 1000 klokuren per jaar In jaar 1 minimaal 700 uur les op school (meer mag, minder niet) Jaar 2 en 3 samen: 1100 uur op school, 900 uur in bpv 300 uur over: in jaar 1 in te zetten als schooluren of bpv of beide. In het voorbeeldcurriculum wordt uitgegaan van: Jaar 1: Blokstage van 5 dagen per week gedurende 8 weken = 5 x 8 x 8= 320 uur bpv. Daartegenover moet minimaal 700 uur op school staan. Samen maakt dit 1070 uur in jaar 1. Jaar 2: Lintstage van 3 dagen per week gedurende 19 à 20 weken = 3 x 8 x 19 = 456 uur bpv. Aantal uren op school= (19 weken x 2 dagen school x 6 klokuur per dag) + (21 weken x 5 dagen school x 6 klokuur per dag) = 858 klokuur op school Jaar 3: Lintstage van 3 dagen per week gedurende ongeveer 20 weken = 3 x 8 x 20 = 480 uur Aantal uren op school = (20 weken x 2 dagen op school x 6 klokuren per dag) + (20 weken x 5 dagen school x 6 klokuren per dag) = 240+600=840 uren op school.

Urenverdeling i.r.t. Focus op Vakmanschap

In jaar 2 en 3 samen moet minimaal 1100 uur op school gemaakt worden en 900 uur bpv. Aantal klokuren op school in bovenstaande opzet = 858 + 840 = 1698 klokuren. Aantal bpv-uren in bovenstaande opzet = 456 + 480 = 936 uur bpv. Conclusie: met deze bpv-programmering wordt (ruimschoots) voldaan aan de minimale urennorm zoals gesteld in Focus op Vakmanschap. Het aantal schoolse klokuren zou bovendien naar beneden kunnen/moeten worden bijgesteld, zodat op gemiddeld 1000 uur per jaar wordt uitgekomen.


3

Onderdeel Blokstage en/of lintstages: verbinden van leren op school en in het bedrijf

Toelichting In jaar 1 is gekozen voor een kortere blokstage zodat studenten gedurende een lange periode in het eerste jaar kunnen werken aan de basis van het beroep (Wft basis). In jaren 2 en 3 is gekozen voor een lintstage zodat leren op school en leren in de stage (theorie en praktijk) optimaal verbonden kunnen worden.

Werkprocessen/praktijk Volgorde werkprocessen en profielkerntaken

Keuzedelen (en examinering van keuzedelen)

De planning van werkprocessen volgt in zijn geheel de opbouw van het kwalificatiedossier (eerst basiswerkprocessen, dan profiel, start keuzedeel is afhankelijk van aard keuzedeel). Dat betekent dat de opbouw van het kwalificatiedossier voor de werkgroep qua volgorde logisch in elkaar zit. Algemeen: de aard van het keuzedeel bepaalt het startmoment. Alle keuzedelen moeten worden geëxamineerd. Het keuzedeel start voor beide profielen vooralsnog in februari van het eerste leerjaar. Startmoment is echter afhankelijk van het gekozen keuzedeel. In de werkgroep is geen specifiek advies gegeven welk keuzedeel bij welk profiel aangeboden zou moeten worden. In de schoolsessies zijn diverse keuzedelen als suggestie genoemd: Voorbereiding/doorstroom hbo (algemeen of Financial Services Management) Ondernemerschap (2x) Bedrijfsadministratie Netwerken Leiderschap Commerciële economie Algemene economie Marketing Statistiek Gespreks-/Verkooptechniek (samen met bedrijfsleven) ICT-vaardigheden Klantcontact in brede zin Hypotheken Een ander profiel uit het KD als keuzedeel (w.o. Vermogen) (2x) Eén van de suggesties uit de schoolsessies is een ander profiel als keuzedeel aan het profiel te koppelen (is in feite diplomeren voor twee profielen). Echter, voor een keuzedeel staat 450 uur. Daarmee vergeleken lijkt het onlogisch en onhaalbaar om de gehele inhoud van één van de profielen in de tijd van een keuzedeel te realiseren. Wellicht zijn er wel mogelijkheden om een deel van de eisen van een profiel om te vormen tot keuzedeel.

Examinering Examinering algemeen (en Wft in het bijzonder)

Formatieve toetsing/diagnostische toetsen

Examinering in de bpv

Examinering vindt plaats via de Wft examens. De nieuwe Wft examens bevatten per module zowel een praktijk- als een theoriedeel en worden door geaccrediteerde exameninstellingen en m.b.v. vragen afkomstig uit een centrale itembank afgenomen. De nieuwe Wft examens gaan in per 1 januari 2014. Omdat de Wft in principe dekkend is voor zowel de theorie als de praktijk van het beroep is het niet verplicht daarnaast ook nog een praktijkexamen af te nemen waarin kerntaken integraal geëxamineerd worden. Als dit wel noodzakelijk zou zijn zou het zeer waarschijnlijk om een examenproject op school moeten gaan, omdat een aantal praktijkonderdelen (Adviseren, consumptief krediet) lastig uitvoerbaar zijn in de stage. De werkgroep geeft aan dat het mogelijk is (delen van) examenprojecten in te zetten als ontwikkelingsgerichte toets op school (bijvoorbeeld tijdens de voorbereiding op de bpv) om te bekijken in hoeverre een student op het vereiste/gewenste beroepsniveau acteert. Op die manier vindt toch enige integrale toetsing van kerntaken plaats. Er is geen sprake van examinering in de stage. Zie ook: Examinering algemeen


4

Onderdeel Examinering van kerntaken van basis en profiel (praktijk) en keuzedeel

Examinering theorieexamens (ondersteunende kennis en vaardigheden voor het beroep)

Toelichting Kerntaken worden geëxamineerd via de Wft examens. Wft Basis vormt daarbij de zogenaamde ‘bodem’ van wat een deelnemer moet kennen en kunnen. De Wft Basis bestaat uit brede kennis van alle onderdelen financiële dienstverlening. Praktisch gezien gaat het om het informeren van klanten en het beheren van de relatie (basiskerntaak 1). Basiskerntaak 2 wordt geëxamineerd via Wft Schadeverzekeringen Particulier. De profielkerntaak van de Adviseur Bancaire diensten wordt geëxamineerd via de Wft Consumptief krediet. De profielkerntaak van de Adviseur Schadeverzekeringen wordt geëxamineerd via de Wft Schadeverzekeringen Zakelijk. Bij alle Wft modules wordt het Wft praktijkexamen later dan het kennisexamen gepland. De kennisexamens worden idealiter voorafgaand aan een bpv-periode gepland en de praktijkexamens erna. Op die manier kan de BPB-periode worden benut om ervaring op te doen in de praktijk voordat de student het betreffende praktijkexamen aflegt. Afgewacht moet worden of dit een haalbare constructie is of dat zowel het kennis- als het praktijkexamen op hetzelfde moment geëxamineerd gaan worden in de toekomst. Het praktijkexamen Wft Basis is voor beide profielen gepland aan het einde van leerjaar 1 (juni/juli). Het praktijkexamen Wft Schadeverzekeringen Particulier is voor beide profielen gepland aan het einde van leerjaar 2. Het praktijkexamen Wft Consumptief krediet van het profiel Bancair is gepland aan het einde van leerjaar 3. Het praktijkexamen Wft Schadeverzekeringen Zakelijk van het profiel Schade is gepland aan het einde van leerjaar 3. De examinering van het keuzedeel is gepland aan het einde van leerjaar 3 (voor beide profielen). Er is gediscussieerd over integraal examineren van (meerdere) kerntaken via een proeve of examenproject. Uitkomst van de discussie is dat (een deel van) het examenproject als formatieve/ontwikkelingsgerichte toets ingezet kan worden in de voorbereiding op de stage. Kennis wordt geëxamineerd via de Wft kennisexamens. Bij alle Wft modules wordt het Wft kennisexamen voor het praktijkexamen gepland. De kennisexamens worden idealiter voorafgaand aan een bpv-periode gepland en de praktijkexamens erna. Daarmee wordt voldaan aan de eis van de branche om over de Wft basiskennis te beschikken bij start van de eerste stage. Tegelijkertijd kan de stage worden benut om ervaring in de praktijk op te doen zodat de kans toeneemt dat de student het praktijkexamen zal halen. Het is nog onduidelijk of dit een haalbare constructie is, zie ook Examinering van kerntaken. -

Verplichte centrale examinering Nederlands

Het kennisexamen Wft Basis is voor beide profielen gepland in april van het eerste leerjaar, voorafgaand aan (voorwaardelijk aan) de eerste stage. Het kennisexamen Wft Schadeverzekeringen Particulier is voor beide profielen gepland in april van het tweede leerjaar. Het kennisexamen Wft Consumptief krediet van het profiel Bancair is indicatief gepland in februari van het derde leerjaar. De werkgroep geeft echter aan dat het moment van examineren van dit onderdeel flexibel van aard kan zijn en per student moet kunnen verschillen. Het kennisexamen Wft Schadeverzekeringen zakelijk van het profiel Schade is indicatief gepland in februari van het derde leerjaar. De werkgroep geeft echter aan dat het moment van examineren van dit onderdeel flexibel van aard kan zijn en per student moet kunnen verschillen. De verplichte centrale examinering Nederlands, Engels en rekenen is voor beide profielen gelijk gepland in oktober/november van leerjaar 3 zodat eventueel


5

Onderdeel en rekenen en Engels Verplichte instellingsexamens Nederlands en Engels

Toelichting herkansen in het voorjaar daarna nog mogelijk is. Tot het verplichte (generieke) instellingsexamen Nederlands behoren de onderdelen Spreken, Gesprekken voeren en Schrijven. De generieke onderdelen Luisteren en Lezen maken deel uit van het verplichte centrale examen. De verplichte instellingsexamens Nederlands en Engels zijn aan het einde van de opleiding gepland om deelnemers te blijven motiveren en hun aanwezigheid op school te borgen.

Ondersteunende kennis en vaardigheden Ondersteunende kennis en vaardigheden: - beroeps specifieke kennis en vaardigheden - Nederlands, Engels, rekenen generiek en voor beroep - Loopbaan en burgerschap

Bij het inplannen van de beroeps specifieke kennis en vaardigheden is zowel gekeken naar de planning van de examinering van de Wft modules als naar de koppeling aan relevante praktijk (de werkprocessen) en naar de mate van complexiteit van de kennis of vaardigheid. Voorbeeld 1: Kennis van financiële markten en Kennis van betalen en sparen worden gerekend tot de basiskennis voor beide profielen. Beide onderdelen moeten beheerst worden voor de Wft basis. Deze onderdelen starten daarom vanaf het begin van de opleiding. Daarnaast zijn deze onderdelen sterk verbonden met basiskerntaak 1 (begeleiden van klanten in de financiële dienstverlening). De werkprocessen van deze kerntaak starten ongeveer gelijktijdig zodat praktijk en theorie voor de leerling aan elkaar verbonden kunnen worden. Voorbeeld 2: Kennis van en adviseren over Schadeverzekeringen particulier start vanaf begin leerjaar 1 in combinatie met de meeste werkprocessen van basiskerntaak 2 (Adviseert schadeverzekeringen aan particuliere klanten). Uitzondering hierop vormt werkproces B1 K2 W1. Dit werkproces gaat over het inventariseren van gegevens van de klant en wordt, vanwege het relatief eenvoudige karakter van het werkproces al in leerjaar 1 aangeboden. In het programma zijn alleen de beroepsgerichte talen en rekenen (niveaus vereist voor beroep) geprogrammeerd en niet de generieke niveaus (met generiek vereiste niveau per profiel). Nederlands, Engels en rekenen voor het beroep starten voor beide profielen in kwartaal 1 en worden herhaald en uitgebouwd tot aan het moment van examineren/moment waarop het voor het beroep vereiste niveau behaald is. Ook worden Nederlands, Engels en rekenen bij het aanbieden van de ‘lesstof’ waar mogelijk gekoppeld aan of geïntegreerd met de relevante praktijk van het beroep aangeboden. Het onderdeel Loopbaan en burgerschap start ook in kwartaal 1 en komt gedurende de gehele opleiding terug.

Dekking materialen Stichting Praktijkleren Dekking leermaterialen en exameninstrumenten Stichting Praktijkleren

Bij Stichting Praktijkleren wordt momenteel (eind 2014) samen met de scholen hard gewerkt aan de ontwikkeling van nieuwe examenmatrijzen. Daarnaast worden scholen in de eerste kenniskringen van 2015 geraadpleegd over het te plannen leermiddelenaanbod voor de nieuwe kwalificatiedossiers.


6

Toelichting voorbeeldcurriculum Financiële dienstverlening

Recommend Documents