TOELICHTING OP DE BEGROTING VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE HILVERSUM (PgH) VOOR HET JAAR 2016.
INLEIDING De begroting 2016 is opgesteld volgens bestaand beleid, rekening houdend met recente ontwikkelingen. Bestaand beleid betreft de volgende beleidsnota’s: Vitaal en Solidair (BVS) Predikantsplaatsen (BPP). De begroting 2016 is dan ook het geïntegreerde totaalbeeld van de verwachte lasten en baten op centraal niveau en op wijkniveau. De baten en lasten zijn vervolgens verdeeld over de wijkgemeenten volgens de methodiek die in BVS is beschreven. Het hieruit berekende wijksaldo is toe te rekenen aan de wijkfondsen; het dan resterende saldo komt ten laste van de centrale reserve tekortdekking. Aan de wijkgemeenten zijn toegerekend de directe en indirecte baten en lasten met uitzondering van de centrale dekkingsmiddelen. Hieruit resulteert een nadelig wijksaldo dat via een solidariteitsbijdrage grotendeels wordt gedekt. Zie de BVS. In de BVS is nog gesproken van ‘vereveningsbijdrage’. Deze term is vervangen door solidariteitsbijdrage om beter het doel van de bijdrage te verduidelijken. De solidariteitsbijdrage wordt geput uit de dekkingsmiddelen, voornamelijk de vermogensinkomsten. Alle bedragen in deze toelichting zijn in euro’s met weglating van het euroteken. Wijkbegrotingen. De wijkbegrotingen zijn opgenomen in bijlage 3. Voor drie wijkgemeenten is een voordelig saldo geraamd, voor twee wijkgemeenten een nadelig saldo. Het gezamenlijke wijkresultaat is 10.200 nadelig. De wijkgemeenten moeten met hun eigen begroting aan de slag om te zorgen dat er geen nadelige saldi ontstaan. Zodra in het breed moderamen (BM) van de algemene kerkenraad (AK) de begroting 2016 is vastgesteld zijn de wijkraden van kerkrentmeesters gehouden de wijkbegroting ter bespreking voor te leggen aan hun wijkkerkenraad. ANALYSE VAN HET RESULTAAT De begroting 2016 sluit met een nadelig resultaat van 13.500, tegenover een nadelig resultaat in de begroting 2015 van 66.700 en een saldo van de rekening 2014 van 11.842. De duidelijke verbetering is grotendeels een gevolg van de verwachte vermindering van de pastorale kosten. Per 1 september 2015 is in de wijkgemeente Rond de Morgenster de vacature Loosman ontstaan. Volgens BPP kan deze vacature niet worden vervuld, gelet op de financiële situatie van de PgH. De AK heeft echter besloten voor de periode 1 september 2015 tot 31 augustus 2016 tijdelijk voor 0,8 FTE een extra pastorale kracht aan te stellen die werkzaam zal zijn in genoemde wijkgemeente. Daarna geldt volgens bestaand beleid de BPP, zodat vanaf 1 september 2016 in de begroting rekening is gehouden met de op dat moment verwachte werkelijke bezetting in predikantsplaatsen. De aldus berekende besparing op het pastoraat bedraagt 42.000. In de volgende hoofdstukken zijn de baten en lasten nader toegelicht.
BATEN. Baten onroerende zaken (post 80). In eigendom van de PgH zijn de Regenboogkerk, de Bethlehemkerk, de Morgenster en de Grote Kerk. Tevens is de Diependaalse Kerk in gebruik. Dit kerkgebouw is in eigendom en exploitatie van een stichting. Inkomsten kerkgebouwen (post 80.10). 1
De exploitatie van de kerkgebouwen is opgedragen aan de wijkraden van kerkrentmeesters. De exploitatie begrotingen van de wijkgemeenten zijn samengevat in bijlage 2. De netto baten zijn op post 80.10 verantwoord. De Bethlehemkerk is onlangs geheel gerenoveerd. Het linkergedeelte en de voormalige kosterswoning zijn verhuurd. De kosten van de renovatie zullen ongeveer 500.000 bedragen. Dit bedrag wordt in 10 jaar met gelijke delen ten laste van het resultaat gebracht, derhalve jaarlijks 50.000 (zie post 42.80). Ter financiering staan hiertegenover de inkomsten uit de verhuur van het linkergedeelte (post 80.30: 28.000) en de verhuur van de woning (post 80.31: 24.900) Verhuur 5 pastorieën (post 80.40). De pastorie aan de Lieven de Keylaan is tijdelijk verhuurd aan de interim predikant van de Morgenster.In eigendom zijn voorts de woonhuizen aan de Lindenheuvel, Gomarushof, Soestdijkerstraatweg en Elzenlaan. Voor deze woningen ontvangt de PgH een landelijk gemiddelde woonbijdrage via het bureau predikantstraktementen in Utrecht. Rentebaten en dividenden (post 81). De baten uit de financiële vaste activa zijn op deze post geraamd. Een berekening is gemaakt van de verwachte opbrengsten uit de effectenportefeuille en uit de spaarrekeningen. Het totaal aan financiële activa zal in 2016 stijgen vanwege ontvangen erfstellingen en zal dalen met de investering in de renovatie van de Bethlehemkerk. Het rendement is moeilijk in te schatten, gezien de wereldwijde fluctuaties op de effectenbeurzen en de geldmarkten. Voor 2016 is rekening gehouden met een netto rendement van 2,5% Op post 81 is de netto opbrengst verhoogd met de bankkosten om te komen tot het bruto rendement. De bankkosten (voornamelijk de kosten van beheer van de effectenportefeuille) zijn apart opgenomen onder post 48.11. Voor de beleggingen in aandelen en obligaties geldt een defensieve vorm binnen de bepalingen volgens het beleggingsstatuut van de PgH. De wijkgemeenten hebben de niet direct benodigde gelden voor de wijkkassen en de exploitatie kerkgebouwen gestald bij centraal. De baten uit deze beleggingen zijn verantwoord bij de wijkkassen (bijlage 1). Bijdragen levend geld (post 83). Rekening houdend met de tot nu toe bekende cijfers over 2015 is in de begroting 2016 een streefbedrag aan vrijwillige bijdragen opgenomen van 632.000. De actie kerkbalans in 2015 onder het motto ‘geef 1 euro per week extra’ heeft een duidelijk succes gehad waardoor de toezeggingen voor 2015 hoger zijn dan in 2014. Voor 2016 is de raming met 2% naar beneden bijgesteld in verband met het jaarlijkse ledenverlies. De collecten zijn ingeschat op basis van de opbrengsten in de periode 2013-2015. De inkomsten voor het quotum (post 83.30) en de solidariteitskas (post 83.60) - totaal € 40.000 - zijn bestemd voor de dekking van de afdrachten aan de landelijke kerk. Hiertegenover staan de lasten (zie “verplichtingen/bijdragen andere organen”: post 45) tot een totaal van 53.700. De plaatselijke gemeente komt derhalve 13.700 tekort op de bijdragen van gemeenteleden voor de landelijke kerk en moet dit verschil uit plaatselijke inkomsten bijpassen. Opbrengsten wijkkassen (post 83.70). De opbrengsten zijn ontleend aan de begrotingen van de wijkgemeenten en samengevat in bijlage 1. Als de post uitgaven wijkkassen (58.70) hierbij wordt betrokken is het verschil een nadelig resultaat van rond 1.450. LASTEN. Lasten kerkelijke gebouwen (post 40). De dotatie aan de onderhoudsvoorziening is ontleend aan de 2
meerjarenonderhoudsbegroting (MJOB) 2016 – 2025, zoals deze is vastgesteld in het CVK van 2 september 2015. De kosten over de 10-jarige periode worden bij elkaar geteld en gelijkmatig over de jaren verdeeld als toevoeging aan de voorziening. Ten laste van de voorziening komen de uitgaven, waarbij de onderhoudsbegroting over het eerste jaar maatstaf gevend en voor de volgende jaren indicatief is. Op deze wijze bedragen de dotaties 2016 aan de onderhoudsvoorziening: voor de Grote Kerk 17.000 (40.11) voor de Regenboogkerk, Bethlehemkerk, Morgenster 75.000 (40.21) voor 5 pastorieën: 9.000 (40.41) voor 1 kosterswoning: 4.400 (40.51) voor de overige gebouwde eigendommen 11.500 (41.71) Totaal 116.900 (vorig jaar 121.900) Het onderhoud van de gebouwen is deels centraal geregeld als het om groot onderhoud of investeringen gaat, deels opgedragen aan de wijkraden van kerkrentmeesters als het het jaarlijks terugkerend onderhoud betreft. De overige kosten in deze rubriek betreffen belastingen, verzekeringen, energie en water en overige kosten. De stijging van de post verzekeringen is het gevolg van de hertaxatie van de kerkgebouwen. Afschrijvingen (post 42). De kosten op post 42.70 betreffen de afschrijving op de nieuwbouw van het kerkelijk bureau over een periode van 20 jaar. Post 42.80 betreft de afschrijving op de kosten van renovatie van de Bethlehemkerk. Zie bij de inkomsten uit kerkgebouwen. Pastoraat (post 43). In het hoofdstuk ‘Analyse van het resultaat’ is al vermeld dat de begroting 2016 uitgaat van 4,75 predikantsplaatsen. Op post 43.10 geeft dit een besparing van ongeveer 80.000. Ook de overige vergoedingen zijn hierdoor lager. Voor de periode januari tot en met september is de tijdelijke aanstelling van een interim predikant geraamd tot een bedrag van 43.500. De kosten van de predikanten zijn gebaseerd op een omslagstelsel, zodat het voor een gemeente niet uitmaakt of een predikantsplaats bezet wordt door een oudere of door een jongere predikant. De traktementen van de predikanten volgen de CAO voor personeel in dienst van het Rijk. Inmiddels is bij het Rijk overeenstemming bereikt over een verhoging van 5% over twee jaar. In de begroting 2016 is rekening gehouden met een stijging van 2% omdat het waarschijnlijk is dat de bezettingsbijdrage die aan het bureau predikantstraktementen moet worden betaald enigszins lager zal uitkomen. Vacaturegelden worden niet geraamd. Het uitgangspunt is dat eventuele kosten van vacatures kunnen worden gedekt uit lagere bezettingskosten. De kosten voor de preekvoorziening zijn hoger geraamd wegens de gedeeltelijke vacature in de Morgenster. Deze kosten bedragen 118 + reiskosten. Bij de PgH gaat de wijkpredikant 36 x per jaar voor in de eredienst in één van de Hilversumse kerkgebouwen. Voor de overige preekbeurten door eigen predikanten of gastpredikanten geldt de vergoedingsregeling. Voor de wijkgemeente Centrum is naast de voltijds predikantsplaats nog 0,2 predikantsplaats beschikbaar (post 43.32). Vanaf 1 augustus 2006 is deze plaats bezet door een predikant op basis van een overeenkomst tot het verlenen van structurele hulpdiensten. Deze kosten komen voor 100% ten laste van het fonds Grote Kerk (zie ook post 54.10). Lasten kerkdiensten, catechese, etc. (post 44). Opgenomen is een stelpost van 5.000 voor nieuwe initiatieven. Verplichtingen/bijdragen andere organen (post 45). 3
De kosten voor de landelijke kerk worden over de plaatselijke gemeenten omgeslagen volgens de regeling van het “kerkrentmeesterlijk quotum”. Dit quotum (post 45.10) is gebaseerd op een voor het jaar 2015 vastgesteld percentage van 4,35 van de inkomsten van een plaatselijke gemeente uit vermogen en levend geld. De verwachting is dat voor het jaar 2016 hetzelfde percentage zal gelden. De bijdrage aan de solidariteitskas (post 45.60) is gebaseerd op 2.400 belijdende leden x 5.00 = 12.000. Salarissen en vergoedingen (post 46). Ingecalculeerd is een te verwachte kostenstijging van 2% voor het jaar 2016 ten opzichte van het jaar 2015. De salarisonderhandelingen zijn nog steeds gaande; de schalen per 1 september 2010 zijn sindsdien niet gewijzigd. De salarisregeling voor de kosters-beheerder is als volgt in de begroting verwerkt: voor de wijkgemeente Centrum is uitgegaan van een 75% koster in schaal 4; in de wijkgemeente Morgenster is de koster-beheerder aangesteld in schaal 7 (voltijds). in de wijkgemeente Bethlehemkerk is de koster-beheerder aangesteld in schaal 7 voor een 34-urige werkweek. in de wijkgemeente Regenboogkerk is de koster-beheerder aangesteld in schaal 7 voor een 18-urige werkweek. De kosten zijn gesplitst in een centraal gedeelte en een wijkgedeelte. Centraal geldt een bedrag van 20.000 per wijkgemeente als kosten voor uitsluitend kerkelijke activiteiten. Omdat de kerkgebouwen ook verhuurd worden aan derden komt het meerdere ten laste van de exploitatie kerkgebouwen van de wijkgemeenten. Zie hiervoor bijlage 2. Het saldo van post 46 is 80.000, zijnde 4 kerkgebouwen x 20.000. De Diependaalse Kerk is niet in exploitatie bij de PgH. De personele kosten voor de organisten en cantors zijn nagenoeg gelijk aan de raming voor 2015. De personeelsformatie van het kerkelijk bureau is met een halve formatieplaats ingekrompen. De pensioenpremie en de sociale lasten zijn procentueel gelijk gehouden aan vorig jaar. Kosten beheer en administratie (post 47) De ramingen zijn aangepast aan de uitkomsten over 2014 en de verwachtingen over 2015. Vanaf 2013 zijn de actie kerkbalans en de overige financiële acties in eigen beheer uitgevoerd. Dit heeft veel besparing opgeleverd. Onttrekking fondsen (post 54). Dit betreft het fonds Grote Kerk (kosten van 0,2 predikantsplaats). Overige baten en lasten (post 58) Vanaf het jaar 2015 verschijnt het kerkblad in een omvang van 8 pagina’s in plaats van 10 of 12 pagina’s. Het hernieuwde contract met de drukker leidt tot besparing. De uitgaven van de wijkkassen (post 58.70) zijn geraamd in bijlage 1. MEERJARENBEGROTING Aan de begroting 2016 is geen meerjarenbegroting toegevoegd. In de AK is een bezinning (herijking van het beleid) op gang gekomen die in het voorjaar van 2016 moet leiden tot beslissingen over de toekomst van de PgH. Vooral de bezetting van predikantsplaatsen speelt hierbij een grote rol. Bij ongewijzigd beleid zullen de tekorten, die in de begroting 2016 op centraal niveau zijn teruggedrongen tot een bedrag van 3.300, snel toenemen. De uitgaven zullen inflatoir stijgen, de inkomsten uit levend geld zullen dalen wegens het te verwachten ledenverlies. De PgH beschikt weliswaar over een reserve tekortdekking per 31 december 2014 van 4
338.000 zodat de tekorten gedurende een aantal jaren kunnen worden opgevangen, maar het streven moet zijn met behulp van de inkomsten uit vermogen de begroting in evenwicht te houden. De algemene reserve van de PgH bedraagt ultimo 2014 rond 4.400.000. Deze reserve dient om vermogensinkomsten te genereren zodat met name op pastoraal niveau een voldoende bezetting gewaarborgd blijft.
5
