Toelichting bij de begroting 2016 van de Protestantse Gemeente te Pijnacker en Delfgauw . 1.Inleiding. Een nieuw begrotingsjaar staat voor de boeg en de vraag is wat komt er in 2016 allemaal op ons af. Om het te beperken tot de kerkelijke omgeving dan valt steeds meer op, ook uit veelvuldige publicaties in de media, dat er alom sprake is van sluitingen van kerkgebouwen en het terugbrengen van predikantsplaatsen. Dit komen we tegen bij katholieke parochies waar soms sprake is van forse reorganisaties, zoals bijv. in Eindhoven en omgeving. Maar ook in protestantse kring, niet alleen in stedelijke omgevingen, zoals Den Haag, maar ook in plaatsen als Harderwijk en Hoogeveen gaat het fors achteruit. En hoe staat de Protestantse Gemeente te Pijnacker en Delfgauw ervoor; zien wij kans om onze vier wijkgemeenten en predikantsplaatsen in stand te houden? Hoewel ook onze gemeente met een (lichte) achteruitgang van het levende geld te maken krijgt voorziet de begroting 2016 toch in mogelijkheden om ook in 2016 weer onze boodschap uit te dragen. 2. Beleidsuitgangspunten. Een begroting is een raming van voorgenomen uitgaven en verwachte inkomsten en heeft daarbij meerdere functies. Zo wordt in de begroting het beleid van de kerkelijke gemeente tot uitdrukking gebracht. Daarbij komen dan vragen aan de orde, zoals wat zijn onze (hoofd)doelstellingen als kerkelijke gemeenschap voor de komende tijd, wat willen we daarbij bereiken en op welke manier en wat mag het kosten? Een beleidsplan vormt voor de beantwoording van deze vragen een goed hulpmiddel. In de toelichting bij de begroting 2015 staat vermeld dat de Algemene Kerkenraad aan een nieuw beleidsplan werkt voor de komende jaren; de voorbereiding hiervan is nog in volle gang. Ook heeft het College zelf nagedacht over wat zijn onze kerntaken en wat zijn onze prioriteiten bij teruglopende opbrengsten van het z.g. levende geld. Deze gedachten worden betrokken bij het opstellen van het beleidsplan. Ook in 2016 staat het plaatselijke kerkenwerk weer centraal: de verkondiging, de erediensten, de pastorale zorg in ruime zin, het jeugdwerk in diverse vormen, ouderenpastoraat, vormings- en toerustingswerk, missionaire activiteiten en andere vormen van gemeente zijn. Maar voor het gemeentewerk hebben we naast de personele component ook materiaal en gebouwen nodig. Dan gaat het om zaken als het zorgdragen voor het onderhoud van de gebouwen en de begraafplaats. Kunnen we dit allemaal in stand houden als mogelijk in de toekomst de middelen onder druk komen te staan. Het is duidelijk dat dit noodzaakt tot het maken van keuzes, niet als de daling van de inkomsten al in zicht is maar, tijdig daarvoor. Bij de concrete besluitvorming over elk onderdeel zal de afweging moeten worden gemaakt: waar geven we prioriteit aan en waarom is dit een juiste beslissing voor de komende tijd? Het waarom van de uitgaven verdient steeds weer onze aandacht. 3. Wijkbegrotingen. Zoals bij vorige begrotingen globaal is aangegeven worden grote posten als kosten van predikanten, onderhoud en exploitatie van gebouwen centraal behartigd. Onderwerpen die echt op het terrein van de wijkgemeenten liggen worden ook financieel toevertrouwd aan de wijkraden van kerkrentmeesters van de wijken. Het gaat daarbij om posten als (bijzondere)kosten eredienst, muziek, catechese, jeugdwerk, gemeentelijke activiteiten, vorming en toerusting, missionaire
activiteiten e.a. Per wijk zijn ook afspraken gemaakt over de budgetverantwoordelijkheid. Ook in de begroting 2016 zijn de wijkbegrotingen weer opgenomen; daarbij is rekening gehouden met wijk specifieke omstandigheden. 4.Overige uitgangspunten voor de begroting 2015. Voor het opstellen van deze begroting is gebruik gemaakt van de richtlijnen van de Vereniging voor Kerkrentmeesterlijk Beheer (VKB) en informatie van de landelijke PKN en het Centraal Planbureau inzake lonen en prijzen. Ter toelichting nog het volgende: -gebruikelijk is om voor de ramingen 2016 de uitkomsten van de laatste jaarrekeningen, aangevuld met de voorlopige inzichten van 2015 te betrekken. Voor de loon- en prijsstijging is uitgegaan van een stijgingspercentage van 1,4, resp. 1,1; voor de zakelijke rente is een percentage van iets onder de 1 verondersteld. -de PKN heeft informatie verstrekt m.b.t. de “arbeidsvoorwaarden” van de predikanten en kerkelijke werkers. -voor zover er financiële ruimte is, is rekening gehouden met een aantal wensen van de wijkgemeenten. -fondsen: deze staan vermeld in par. 3.1 met een specificatie van een aantal mutaties. 5 Uitkomsten van de begroting 2016. Alom is sprake is van allerlei ontwikkelingen, niet alleen financieel economisch, maar ook op maatschappelijk en politiek terrein. Zo bestaat er onzekerheid over werkloosheid, inkomens, zorg, opvang vluchtelingen en andere onderwerpen. Dit raakt ook onze gemeente en gemeenteleden en houdt risico’s in voor de exploitatierekening van onze Protestantse Gemeente. Het College heeft een begroting opgesteld op basis van de best beschikbare informatie en het stemt tot tevredenheid dat ook voor het jaar 2016 een sluitende begroting kan worden gepresenteerd. Om deze begroting sluitend te krijgen is uiteraard een dekkingsplan voor de uitgaven nodig. Eén van de pijlers daarvan is het collecterooster, waarvan de collectes voor de eigen gemeente een belangrijk onderdeel vormen. Dit collecterooster dient derhalve altijd in samenhang met de begroting te worden beoordeeld. 6. Toelichting op enkele afzonderlijke posten. -opbrengsten AKB/collecten De toezeggingen voor de AKB voor het jaar 2015 blijven enkele procenten achter t.o.v. de raming in de begroting 2015. Voor de AKB-actie in 2016 heeft het College ondersteuning van een aantal gemeenteleden die een wat meer persoonlijk gerichte actie voorbereiden. Daarom is, naast de bemoedigende voorlopige resultaten in 2015, voor de raming van de opbrengst in 2016 het bedrag van de begroting 2015 aangehouden (€ 405.000,-). Bij de raming van de kerkcollecten is rekening gehouden met de afdracht van enkele collectes aan de PKN, als een vrijwillige aanvulling van het verplichte quotum.
-rente inkomsten. De zakelijke rente beweegt zich op een erg laag niveau, iets onder de 1%. Het College oriënteert zich nog op andere beleggingsvormen en is daarover in overleg met banken. Daarnaast wordt de opbrengst positief beïnvloed door een meerjarige lening aan de Interkerkelijke Stichting voor Seniorenhuisvesting te Pijnacker (IKS). -exploitatie gebouwen. In de begroting van 2015 is aangegeven dat in de loop van 2015 en 2016 de koster-beheerders de pensioengerechtigde leeftijd hopen te bereiken. Dat vormde voor het College aanleiding om een Werkgroep Beheer Gebouwen in te stellen. De werkroep heeft, m.n. vanuit de financiële invalshoek, mogelijke opties bekeken hoe in de toekomst verder te gaan met het beheer van de gebouwen. Het College heeft daarbij de beslissing genomen dat het beheer zal worden gedecentraliseerd met hantering van een bepaald budget. De koster-beheerder van de Dorpskerk en de begraafplaats had al in 2015 aangegeven dat hij tot 1 mei 2017 zijn functie wil blijven voortzetten. In de begroting is uitgegaan van een uren verdeling over de Dorpskerk en de begraafplaats van 40% – 60%. Voor de Acker en het Kerkelijk Centrum heeft het College gekozen voor parttime beheer in combinatie met vrijwilligers voor o.a. de erediensten. De koster-beheerder van de Ontmoetingskerk gaat in de loop van 2016 met pensioen; over de opvulling van deze vacature moet nog een beslissing worden genomen. Verder zijn de uitkomsten 2014 en de voorlopige inzichten van 2015 betrokken bij de exploitatieramingen van de gebouwen. Bij de Acker is een grote huurder/gebruiker weggevallen. Het College hoopt dat door de nieuwe vormen van beheer de exploitatie van de gebouwen positief wordt beïnvloed. -begraafplaats. De raming van de exploitatie van de begraafplaats is op basis van de voorlopige uitkomsten in 2015 benedenwaarts bijgesteld. -kosten predikanten. De PKN heeft de bijdragen aan de landelijke kas van de predikanten voor 2016 vastgesteld; een fractie lager dan de bijdragen in 2015. Van de vergoedingen vormt de tegemoetkoming voor de inkomensafhankelijke zorgpremie aan de predikanten de grootste post. In de ramingen is rekening gehouden met wijzigingen i.v.m. het arbeidsvoorwaardenoverleg naar aanleiding van de cao voor rijksambtenaren. -overige kosten pastoraat. De belangrijkste posten onder deze categorie betreffen de uitgaven voor pastoraat en gemeentewerk die via de wijkbudgetten verlopen. De budgetten voor de wijken zijn, mede op basis van de aanvragen uit de wijken, vastgesteld; in deze bedragen zijn z.g. kleine aanschaffingen in voorkomende gevallen meegenomen. In het wijkbudget van de Ontmoetingskerk is rekening gehouden met de viering van het 25 jarige jubileum van het kerkgebouw. Verder zijn enkele centrale
posten opgevoerd. Voor de online versie van het nieuwe liedboek moeten jaarlijks vergoedingen worden betaald. -bijdragen en subsidies. Voor de afdracht van de bijdragen aan de Solidariteitskas is uitgegaan van een bedrag van € 5,- per belijdend lid. Subsidies worden o.a. verstrekt aan het Beraad van Kerken in Pijnacker, aan de IKOS (bijbel onderricht op openbare scholen), de Interkerkelijke Commissie voor diensten van verstandelijk gehandicapten en de commissie van de jaarmarkt. Voor de RJO is een beperkt bedrag opgenomen, omdat het merendeel van de kosten van jeugdactiviteiten in de wijkbudgetten is verwerkt. -kosten van beheer en administratie. Hier doen zich t.o.v. de begroting 2015 beperkte mutaties voor. Verder is rekening gehouden met kosten uit hoofde van het communicatieplan, voor zover de reservering 2015 niet toereikend is. 7. Toevoegingen en onttrekkingen aan de fondsen (par. 3). Als algemene opmerking geldt dat onttrekkingen bij de verschillende fondsen en voorzieningen het totaal van de lopende begroting niet beïnvloeden; wel hebben deze mutaties uiteraard consequenties voor het liquiditeitsbeheer. Verder is het zo dat soms moeilijk valt te voorspellen wanneer de voorgenomen investeringen/uitgaven (zullen) worden gedaan, i.v.m. vertragingen in de voorbereiding en uitvoering en soms vanwege subsidie technische redenen. Daarom is vanwege formele redenen in een aantal gevallen een bedrag of een deel daarvan van het vorige jaar opnieuw opgenomen. a)toevoegingen aan de onderhoudsfondsen. De reserveringen van de z.g. onderhoudsfondsen zijn bestemd voor (grote)aanschaffingen en het onderhoud van gebouwen. De toevoegingen aan de verschillende onderhoudsfondsen zijn gebaseerd op voorlopige meerjarige onderhoudsplanningen, die dit jaar weer zijn geactualiseerd door de meest betrokken kerkrentmeesters. Overigens kunnen zich in de loop van een jaar wijzigingen t.o.v. de planning voordoen op basis van nieuwe inzichten. Voor alle onderhoudsprojecten geldt dat het College deze per geval beoordeelt op nut, noodzaak en kosten, voordat met de uitvoering wordt gestart. Bij de vaststelling van de jaarlijkse bijdragen aan de reserveringen van het onderhoud is rekening houdend met reeds beschikbare bedragen/reserveringen. Over de plannen om het orgel van de Dorpskerk te restaureren moet nog verdere besluitvorming plaatsvinden. Naast de orgel-technische aspecten vergt de financiering van de kosten de nodige aandacht. Voorts zal de gemeente worden gehoord over de voorgenomen plannen. b)belangrijkste onttrekkingen: -onderhoud kerkgebouwen: Dorpskerk onderdelen van het onderhoudsplan DK, w.o. de westgevel, € 70.000,-; aanbouw DK € 20.000,- (w.o. reservering c.v. installatie); de Acker: reservering c.v. installatie en diversen € 17.000,-; toiletten/kleine zaal voormalige “Poortgedeelte” € 18.000,-; Kerkelijk Centrum diversen € 11.000,-; Ontmoetingskerk: diverse onderdelen interieur, zoals vloeren, verlichting, wanden € 50.000,-; evt. plannen voor nieuwbouw/uitbreiding P.M.
Verder is een reservering voor stoelen in de Acker ad € 11.000,- opgenomen en is rekening gehouden met diverse aanschaffingen bij de wijken. - CJMV-gebouw: diversen € 17.000,-; besluitvorming over vernieuwing dak P.M. -pastorieën: Koningshof € 4.500,-; Spaerwoude € 3.000,- en Delfgauw € 2.500,-woningen: diversen € 7.000,-begraafplaats: diverse aanschaffingen en voorzieningen € 2.000,-fonds kerkorgels: PM, afhankelijk van de besluitvorming over het orgel DK PH/28 sept. 2015
LIJST MET AFKORTINGEN
AGC
Activiteiten Groep Centrum
AGN
Activiteiten Groep Noord
AGKC
Activiteiten Groep Kerkelijk Centrum
AKB
Actie Kerkbalans
BRIM
Besluit Rijkssubsidiëring Instandhouding Rijksmonumenten
CvK
College van Kerkrentmeesters
DA
De Acker
DK
Dorpskerk
DO
Dienstenorganisatie PKN
HH
Handige Handen
IKS
Interkerkelijke Stichting Seniorenhuisvesting in Pijnacker
KC
Kerkelijk Centrum
LRP
Leden Registratiesysteem PKN
OK
Ontmoetingskerk
PKN
Protestantse Kerk in Nederland
RJO
Raad van jeugdouderlingen
