Toegepast Wetenschappelijk Onderzoek Leefmilieu

Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu, Natuur en Energiebeleid Dienst Veiligheidsrapportering Koning Albert II-laan 20 bus 8 - 1000 Brussel

Toegepast Wetenschappelijk Onderzoek Leefmilieu Tools ter optimalisatie van de procedure ruimtelijke veiligheidsrapportage

eindrapport januari 2009

Maastrichtersteenweg 210, 3500 Hasselt • Tel: 011/22.32.40 • Fax: 011/23.46.70 Industrieweg 118 bus 4, 9032 Gent • Tel: 09/216.80.00 • Fax: 09/375.36.17 Clovislaan 82, 1000 Brussel • Tel: 02/734.02.65 • Fax: 02/734.61.80

EINDRAPPORT TWOL – Tools ter optimalisatie van de procedure RVR

pagina 2

INHOUDSTAFEL Inhoudstafel.........................................................................................................................2 Terminologie en afkortingen..............................................................................................4 Tabellen- en figurenlijst......................................................................................................5 I.

Algemene inlichtingen .................................................................................................8 I.1.

Opdracht ...............................................................................................................8

I.2.

Opdrachtgever ......................................................................................................8

I.3.

Opdrachtnemer.....................................................................................................8

I.4.

Stuurgroep ............................................................................................................8

II. Situering ........................................................................................................................9 III. Doelstelling .................................................................................................................10 IV. Opmaak van een programma voor het berekenen van risicoafstanden...............12 IV.1. Conceptvorming en uitwerking van de opdracht ................................................12 IV.2. Analyse van de doelgroep: de lagedrempel inrichtingen....................................13 IV.2.1. Verzamelen van de noodzakelijke brongegevens.................................13 IV.2.2. Groeperen van de lagedrempel inrichtingen volgens sector.................14 IV.2.3. Detailanalyse volgens sector.................................................................15 IV.3. Definiëren van de nodige risicobouwstenen.......................................................30 IV.3.1. IV.3.2. IV.3.3. IV.3.4.

Inleiding .................................................................................................30 Installaties..............................................................................................30 Gevaarlijke producten............................................................................31 Overige karakteristieke installatieparameters .......................................35

IV.4. Berekenen van de risicobouwstenen..................................................................41 IV.4.1. IV.4.2. IV.4.3. IV.4.4. IV.4.5.

Vrijzettingsscenario’s .............................................................................41 Vervolgscenario’s ..................................................................................42 Vervolgkansen .......................................................................................48 Aangewende modellen en modelparameters........................................49 Specifieke aannames bij het berekenen van risicobouwstenen............50

IV.5. Ontwikkelen van het softwareprogramma ..........................................................51 IV.5.1. IV.5.2. IV.5.3. IV.5.4. IV.5.5. IV.5.6. IV.5.7.

Aanmaken van de risicobouwstenen.....................................................51 Hoofdscherm van de programma-interface...........................................54 Bouwstenen toevoegen en configureren ...............................................59 Hulpfuncties ...........................................................................................60 Weergave van het risicobeeld ...............................................................63 Locaties definiëren.................................................................................65 Beheer van kanscijfers ..........................................................................67

IV.6. Validatie van het softwareprogramma ................................................................70 IV.6.1. IV.6.2. IV.6.3. IV.6.4. IV.6.5.

Voorbeeldbedrijf 1: LPG-depot ..............................................................70 Voorbeeldbedrijf 2: opslagmagazijn ......................................................74 Voorbeeldbedrijf 3: brandstofdepot .......................................................78 Voorbeeldbedrijf 4: opslag en verlading toxische vloeistoffen ..............81 Conclusies betreffende de validatie van de softwaretool ......................84


pagina 3

V. Digitaliseren risicobeelden uit veiligheidsrapporten..............................................85 V.1. Verzamelen van de nodige informatie ................................................................85 V.2. Georefereren van de ingescande figuren ...........................................................85 V.3. Digitaliseren van bedrijfsgrenzen en risicobeelden ............................................86 V.4. Aanmaken van shape-files en kml-files ..............................................................86 V.4.1. Shape-formaat .......................................................................................86 V.4.2. KML-formaat ..........................................................................................88 V.5. Resultaten van de digitalisatie............................................................................88 VI. Referenties ..................................................................................................................89 VII. Bijlagen........................................................................................................................90 Bijlage 1

Overzicht van de doelgroep: de lagedrempel Seveso-inrichtingen.......91

Bijlage 2

Overzicht veiligheidsstudies lagedrempel Seveso-inrichtingen ............97

Bijlage 3

Verzamelde gegevens digitalisatie risicobeelden en terreingrenzen ....99

Bijlage 4

Niet limitatief overzicht gevaarlijke stoffen en klasse ......................... 108

Bijlage 5

Overzicht risicobouwstenen................................................................ 115

Bijlage 6

Gemiddelde brutoformule voor opslagmagazijnen............................. 119

Bijlage 7

Algemene aannames bij risicoberekeningen...................................... 120

Bijlage 8

Specifieke aannames bij risicoberekeningen ..................................... 126

Bijlage 9

Overzicht codering faalfrequenties ..................................................... 132

Bijlage 10

Overzicht geselecteerde bouwstenen ikv. validatie............................ 140

Bijlage 11

Parameters van de Lambert 1972-projectie ....................................... 141


pagina 4

TERMINOLOGIE EN AFKORTINGEN De in voorliggend rapport gebruikte terminologie en afkortingen met hun betekenis worden hieronder in alfabetische volgorde opgesomd. ADR

AMNE

ADR is de afkorting van de Franse titel van het Europees verdrag betreffende het internationaal vervoer van gevaarlijke goederen over de weg: "Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route". Aqueous Film Forming Foam: Een stof die als het aan bluswater wordt toegevoegd een sterk schuim vormt. Naast schuim vormt het ook een dunne film op de brandende vloeistof die zichzelf snel weer sluit als hij onderbroken wordt Afdeling Milieu, Natuur en Energiebeleid

BARg

Bar gauge geeft een verschildruk aan t.o.v. de luchtdruk

BEVI

Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen

BLEVE

Boiling Liquid Expanding Vapour Explosion

CCPS

Center for Chemical Process Safety

AFFF

Cryogeen

Een term die wordt gebruikt om aan te geven dat er gewerkt wordt bij extreem lage temperaturen

Departement LNE

Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) van de Vlaamse Overheid

Dienst VR

GIS

Dienst Veiligheidsrapportering Early Supression Fast Response: De ESFR-sprinklerinstallatie wordt m.n. toegepast in logistieke ruimten, zoals opslag- en distributiegebouwen De stoffen, mengsels of preparaten, genoemd in bijlage I, deel 1 van het SWA of beantwoordend aan de criteria in bijlage I, deel 2 van het SWA Geografische Informatie Systemen

IBC

Intermediate Bulk Container

ESFR Gevaarlijke stoffen

IPA

Isopropyl alcohol

IPDI

Isoferon Diisocyanaat

IRC

Isorisicocontour

LPG

Liquified Petroleum Gas

MEK

Methyl-Ethyl-Keton

MIBK

Methyl Iso-butyl keton

NGI

Nationaal Geografisch Instituut

OVR

Omgevingsveiligheidsrapport

P1-product

zeer licht en licht ontvlambare vloeistoffen, met name vloeistoffen met een vlampunt lager dan 21°C.

P2-product P3-product

ontvlambare vloeistoffen, met name vloeistoffen met een vlampunt gelijk aan of hoger dan 21°C en gelijk aan of lager dan 55°C brandbare vloeistoffen met een vlampunt hoger dan 55°C en gelijk aan of lager dan 100°C

PreFab

Prefabricated

PUR

Polyurethaan

QRA

Quantitative risk assessment / kwantitatieve risicoanalyse

RVR

SFPE

Ruimtelijke Veiligheidsrapportage Het Samenwerkingsakkoord van 21 juni 1999 tussen de Federale Staat, het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betreffende de preventie van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen betrokken zijn. (BS 16 juni 2001, 3e uitgave & gewijzigd door BS 26/04/2007) Het Samenwerkingsakkoord is de omzetting van de Seveso II-richtlijn naar Belgisch recht. Het legt verplichtingen op aan Seveso inrichtingen met betrekking tot de beheersing van de gevaren verbonden aan de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen op het bedrijfsterrein. Deze verplichtingen verschillen naargelang de Seveso-inrichting een lagedrempelinrichting of een hogedrempelinrichting is. Society of Fire Protection Engineers

SWA-VR

Veiligheidsrapport i.h.k.v. het Samenwerkingsakkoord

TDI

Tolueendiisocyanaat

Vlarem

Vlaams reglement betreffende de milieuvergunning

VR

Veiligheidsrapport

VS

Veiligheidsstudie

Samenwerkingsakkoord (SWA)


pagina 5

TABELLEN- EN FIGURENLIJST Tabellen Tabel IV.2.3.1.1 Overzicht v/d gegevens mbt. de opslag in magazijnen........................... 16 Tabel IV.2.3.2.1 Overzicht v/d gegevens mbt. de opslag van brandstoffen in bulk........... 18 Tabel IV.2.3.3.1 Overzicht v/d gegevens mbt. de opslag en distributie petroleumgassen 21 Tabel IV.2.3.4.1 Overzicht v/d gegevens mbt. productie van elektriciteit .......................... 23 Tabel IV.2.3.5.1 Overzicht v/d gegevens mbt. de opslag van tankcontainers................... 24 Tabel IV.2.3.6.1 Overzicht v/d gegevens mbt. de bedrijven uit de overige sectoren ........ 26 Tabel IV.3.3.2.1.1 Klassen van toxische vloeistoffen ........................................................ 32 Tabel IV.3.3.2.2.1 Klassen van toxische gassen ............................................................... 33 Tabel IV.3.3.2.3.1 Klassen van brandbare vloeistoffen ..................................................... 34 Tabel IV.3.3.2.4.1 Klassen van brandbare gassen............................................................ 35 Tabel IV.6.1.1 Overzicht max. afstanden tot IRC LPG-depot (bouwstenenset 1) ............. 73 Tabel IV.6.1.2 Overzicht max. afstanden tot IRC LPG-depot (bouwstenenset 2) ............. 74 Tabel IV.6.2.1 Overzicht max. afstanden tot IRC opslagmagazijn (bouwstenenset 1) ..... 76 Tabel IV.6.2.2 Overzicht max. afstanden tot IRC opslagmagazijn (bouwstenenset 2). .... 77 Tabel IV.6.3.1 Overzicht maximale afstanden tot IRC brandstofdepot.............................. 81 Tabel IV.6.4.1 Overzicht maximale afstanden tot IRC van tankenpark tox. vl. ................. 83 Tabel V.4.1.1.1 Toegekende attributen van de laag ‘bedrijfsgrens’ .................................. 87 Tabel V.4.1.2.1 Toegekende attributen van de laag IRC_xxx ........................................... 87 Tabel B.1.1 Overzicht v/d lagedrempel inrichtingen .......................................................... 91 Tabel B.2.1 Overzicht v/d verzamelde veiligheidsstudies v/d lagedrempel inrichtingen ... 97 Tabel B.3.1 Veiligheidsrapporten opgesteld door de opdrachtnemer ............................... 99 Tabel B.3.2 Veiligheidsrapporten digitaal beschikbaar bij dienst VR .............................. 101 Tabel B.3.3 Bedrifjsgrenzen en risicobeelden gekopieerd uit meest recente VR ........... 104 Tabel B.3.4 Nieuw of eerste omgevingsveiligheidsrapport in opstelling.......................... 106 Tabel B.3.5 Onvoldoende gegevens beschikbaar bij Dienst VR ..................................... 107 Tabel B.4.1 Producten in de categorie van de brandbare gassen .................................. 109 Tabel B.4.2 Producten in de categorie van de brandbare vloeistoffen............................ 110 Tabel B.4.3 Producten in de categorie van de toxische gassen...................................... 113 Tabel B.4.4 Producten in de categorie van de toxische vloeistoffen ............................... 114 Tabel B.5.1 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor vaste houders ......... 115 Tabel B.5.2 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor verpl. recipiënten .... 116


pagina 6

Tabel B.5.3 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor transportmiddelen ... 116 Tabel B.5.4 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor verlaadinstallaties ... 117 Tabel B.5.5 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor opslagmagazijnen... 118 Tabel B.6.1 Overzicht van de geïdentificeerde brutoformules voor opslagmagazijnen .. 119 Tabel B.7.1 Aannames mbt. de definitie v/d bronterm .................................................... 120 Tabel B.7.2.1 Representatieve stoffen voor de categorie van de ontvl. vloeistoffen....... 121 Tabel B.7.2.2 Representatieve stoffen voor de categorie van de toxische vloeistoffen .. 121 Tabel B.7.2.3 Representatieve stoffen voor de categorie van de ontvlambare gassen .. 121 Tabel B.7.2.4 Representatieve stoffen voor de categorie van de toxische gassen......... 122 Tabel B.7.2.5 Representatieve stoffen voor de categorie van de toxische rookgassen.. 122 Tabel B.7.2.6 Representatieve stoffen voor de categorie van de onverbrande fracties.. 122 Tabel B.7.3.1 Modellen voor het bepalen van mogelijke effecten ................................... 123 Tabel B.7.3.2 Modellen voor schademodellering............................................................. 123 Tabel B.7.4 Kanscijfers voor vervolggebeurtenissen....................................................... 123 Tabel B.7.5.1 Procentuele kans op voorkomen van de windrichtingen........................... 124 Tabel B.7.5.2 Weerparameters weerstation Deurne ....................................................... 124 Tabel B.7.5.3 Procentuele verdeling tussen weerklassen en windrichtingen.................. 125 Tabel B.7.5.4 Procentuele verdeling tussen windsnelheid en windrichtingen................. 125 Tabel B.8.1 Specifieke aannames voor vaste houders ................................................... 127 Tabel B.8.2 Specifieke aannames voor verplaatsbare recipiënten ................................. 128 Tabel B.8.3 Specifieke aannames voor transportmiddelen ............................................. 129 Tabel B.8.4 Specifieke aannames voor verladingsactviteiten ......................................... 130 Tabel B.8.5 Specifieke aannames voor opslagmagazijnen............................................. 131 Tabel B.9.1 Overzicht gehanteerde codering faalfrequenties ......................................... 133 Tabel B.11.1 Parameters van de Lambert 1972-projectie (bron: NGI)............................ 141 Figuren Figuur IV.1.1 Conceptuele voorstelling van het bouwstenen-model ................................. 12 Figuur IV.2.2.1 Overzicht sectoren binnen de groep van lagedrempel inrichtingen.......... 15 Figuur IV.3.3.1.1 Schematische voorstelling ongevalscenario’s ....................................... 31 Figuur IV.4.2.1.1 Feitenboom brandbare vloeistoffen........................................................ 43 Figuur IV.4.2.2.1 Feitenboom toxische vloeistoffen........................................................... 44 Figuur IV.4.2.3.1 Feitenboom tot vloeistof verdichte brandbare gassen ........................... 45 Figuur IV.4.2.3.2 Feitenboom brandbare gassen onder druk............................................ 46 Figuur IV.4.2.4.1 Feitenboom tot vloeistof verdichte toxische gassen .............................. 47


pagina 7

Figuur IV.5.1.1.1 Opbouw refrentiecode bouwsteenbestand ............................................ 51 Figuur IV.5.1.2.1 Opbouw van een bouwsteenbestand..................................................... 53 Figuur IV.5.2.1.1 Hoofdscherm van het programma.......................................................... 54 Figuur IV.5.2.2.1 Verschil tussen aanvinken en selecteren van een bouwsteen .............. 56 Figuur IV.5.2.2.2 Popup-menu hoofdvenster..................................................................... 56 Figuur IV.5.2.2.3 Popup-menu hoofdvenster..................................................................... 56 Figuur IV.5.2.3.1 Menu Project .......................................................................................... 57 Figuur IV.5.2.3.2 Menu Bouwstenen.................................................................................. 57 Figuur IV.5.2.3.3: Menu Extra ............................................................................................ 58 Figuur IV.5.2.3.4: Menu Risico........................................................................................... 58 Figuur IV.5.3.1 Schermafbeelding bouwsteen configureren.............................................. 59 Figuur IV.5.4.1.1 Functie ‘Bepaling klasse toxische vloeistof’ ........................................... 61 Figuur IV.5.4.2.1 Functie ‘Bepaling klasse brandbare vloeistof’........................................ 61 Figuur IV.5.4.3.1 Functie ‘Bepaling LC01,30,mens’ .......................................................... 62 Figuur IV.5.4.4.1 Functie ‘Bepaling minimale netto-oppervlakte inkuiping’ ....................... 63 Figuur IV.5.5 Weergave risicobeeld................................................................................... 63 Figuur IV.5.6.1 Beheren van locaties................................................................................. 65 Figuur IV.5.7.1 Beheren van kanscijfers............................................................................ 68 Figuur IV.5.7.2 Aanduiding aangepaste kanscijfers .......................................................... 69 Figuur IV.6.1.1 Plattegrond van het LPG-depot................................................................. 71 Figuur IV.6.1.2 IRC LPG-depot obv. gedetailleerde QRA ................................................. 71 Figuur IV.6.1.3 IRC LPG-depot obv. ontwikkelde softwareprogramma............................. 72 Figuur IV.6.1.4 IRC LPG-depot obv. ontwikkelde programma (bouwstenenset 2)............ 73 Figuur IV.6.2.1 Plattegrond compartimenten opslagmagazijn........................................... 74 Figuur IV.6.2.2 IRC opslagmagazijn obv. gedetailleerde QRA.......................................... 75 Figuur IV.6.2.3 IRC opslagmagazijn obv. ontwikkelde programma (bouwstenenset 1) .... 76 Figuur IV.6.2.4 IRC opslagmagazijn obv. ontwikkelde programma (bouwstenenset 2) .... 77 Figuur IV.6.3.1 Grondplan brandstofdepot ........................................................................ 79 Figuur IV.6.3.2 IRC brandstofdepot obv. gedetailleerde QRA........................................... 79 Figuur IV.6.3.3 IRC brandstofdepot obv. ontwikkelde programma.................................... 80 Figuur IV.6.4.1 Plattegrond bedrijf 4 (opslag en verlading van toxische vloeistoffen)....... 81 Figuur IV.6.4.2 IRC tankpark tox. vl. obv. gedetailleerde QRA ......................................... 82 Figuur IV.6.4.3 IRC tankenpark tox. vl. obv. ontwikkelde softwareprogramma................. 83 Figuur B.9.1 Opbouw codering faalfrequenties ............................................................... 132


I.

ALGEMENE INLICHTINGEN

I.1.

Opdracht Onderzoeksopdracht: “Tools ter optimalisatie van veiligheidrapportage”. Bestek nr. LNE/AMNE/VR/TWOL/2007/OL200600060

I.2.

pagina 8

de

procedure

ruimtelijke

Opdrachtgever Vlaamse Overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Veiligheidsrapportering Graaf de Ferraris gebouw Koning Albert II-laan 20 1000 Brussel

I.3.

Opdrachtnemer Protec Engineering cvba, divisie van M-tech nv Maastrichtersteenweg 210 3500 Hasselt

I.4.

Stuurgroep Het onderzoek wordt begeleid door een stuurgroep die door de opdrachtgever is samengesteld. De opdrachtgever heeft hiervoor vertegenwoordigers van de aanbestedende overheid, de opdrachtnemer en de erkende VR-deskundigen, actief op vlak van ruimtelijke veiligheidsrapportage, uitgenodigd. De stuurgroep telt volgende leden (alfabetisch):

Jan Berghmans (Protec Engineering) Wouter de Clerck (SGS Belgium) Michael Daenen (Protec Engineering) Melanie Franck (AMNE - Dienst Begeleiding Gebiedsgerichte Planningsprocessen) Lina Grooten (AMNE - Dienst VR) Peter Joosten (Protec Engineering) Veronique Lavaert (AMNE) Frank Maesen (Sertius) Erwin Mariën (AMNE - Dienst VR) Leen Torfs (AMNE - Dienst VR) Luc Vandebroek (Protec Engineering)

Kim Versieren (AMNE - Dienst Begeleiding Gebiedsgerichte Planningsprocessen)


II.

pagina 9

SITUERING RICHTLIJN 96/82/EG van de Raad van 9 december 1996 betreffende de beheersing van de gevaren van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen zijn betrokken, richt zich op de preventie van zware ongevallen en het beperken van de gevolgen ervan voor mens en leefmilieu met als bedoeling het verzekeren van een hoog beschermingsniveau doorheen de Europese Unie op een consistente en effectieve manier. Deze Europese richtlijn werd in België omgezet, op federaal niveau in het Samenwerkingsakkoord, op Vlaams niveau in het Decreet Algemene Bepalingen Milieubeleid(1). De Europese lidstaten dienen er zorg voor te dragen dat ‘de ten doel gestelde preventie van zware ongevallen en het beperken van de gevolgen ervan voor mens en milieu’ mee wordt genomen in hun beleid ruimtelijke ordening (artikel 12 van de Seveso II-richtlijn). Het Vlaamse Gewest heeft geopteerd voor de invoering van de procedure van de ruimtelijke veiligheidsrapportage om aan deze eis te voldoen. Op basis van het Besluit van de Vlaamse Regering van 26/01/2007 houdende nadere regels inzake ruimtelijke veiligheidsrapportage (besluit RVR) (B.S. 19/06/2007), dienen onder meer gemeenten en provincies bij het opmaken van ruimtelijke uitvoeringsplannen waarbij Seveso-inrichtingen gelegen zijn in het plangebied of in de omgeving ervan, rekening te houden met het aspect externe veiligheid. Dit kan in sommige gevallen via gepaste stedenbouwkundige voorschriften en in andere gevallen via de opmaak van een ruimtelijk veiligheidsrapport. De ruimtelijke veiligheidsrapportage is een vrij complex proces en vele gemeenten en provincies beschikken niet over de nodige middelen om dit adequaat uit te voeren. Onderhavig onderzoek beoogt daarom de opmaak van een aantal hulpmiddelen ter optimalisatie van de procedure van de ruimtelijke veiligheidsrapportage, zonder toegeving op de effectiviteit ervan.

(1)

Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid.


III.

pagina 10

DOELSTELLING Bij de opmaak van ruimtelijke uitvoeringsplannen dient nagegaan of er voldoende afstand is tussen de bestaande en gewenste toestand van enerzijds Seveso-inrichtingen (lagedrempel en hogedrempel) en anderzijds de aandachtsgebieden zoals gedefinieerd in het besluit ruimtelijke veiligheidsrapportage (RVR). Om te vermijden dat er bij de opmaak van een ruimtelijk uitvoeringsplan voor een plangebied waarbinnen Seveso-inrichtingen gelegen zijn, steeds een ruimtelijk veiligheidsrapport moet worden opgesteld, zal door de overheidsinstantie bevoegd voor het aspect van externe veiligheid (dienst VR) een initiële screening worden uitgevoerd. Uit dergelijke screening moet blijken of het externe risicobeeld van de betrokken Seveso-inrichtingen compatibel is met geplande ontwikkelingen in de buurt van deze inrichtingen. Om dergelijke screening te kunnen uitvoeren, dient de dienst VR te beschikken over het risicobeeld van alle betrokken Seveso-inrichtingen binnen het plangebied. Voor hogedrempel Seveso-inrichtingen is het externe risicobeeld al berekend in het kader van een OVR- of SWA VR-procedure. Het berekende risicobeeld kan, eenmaal gedigitaliseerd, rechtstreeks via een GIS-systeem worden weergegeven op een gewestplan of een ruimtelijk uitvoeringsplan in opmaak (cf. risicokaart Nederland). De evaluatie van het externe risico aangaande nieuwe ontwikkelingen in de omgeving van bestaande hogedrempel Seveso-inrichtingen kan bijgevolg op eenvoudige wijze geschieden. Voor lagedrempel Seveso-inrichtingen ligt dit iets moeilijker. Het externe risicobeeld van dergelijke inrichtingen is immers niet steeds gekend. Voor sommige inrichtingen werd het bepaald in een veiligheidsstudie die bij de milieuvergunningsaanvraag werd gevoegd. Voor vele andere lagedrempel inrichtingen is dit echter niet het geval. Om toch een initiële screening te kunnen uitvoeren naar de compatibiliteit van het externe risico van de betrokken inrichting met geplande ontwikkelingen in de buurt van deze inrichting, dient de dienst VR te beschikken over een softwareprogramma dat snel en op eenvoudige wijze het externe risico van een lagedrempel Seveso-inrichting kan inschatten. Voor het uitvoeren van dergelijke berekening beschikt de gebruiker van het softwareprogramma meestal enkel over de gegevens die vermeld worden in de kennisgeving van de betreffende inrichting. Bij de bepaling van het externe risico kan daarom geen gebruik worden gemaakt van gedetailleerde informatie aangaande de technische uitvoering van de installaties of de procesvoering(2). Aangezien het een initiële screening betreft dient het risicobeeld verder conservatief te worden ingeschat. Het resultaat mag echter niet zo conservatief zijn dat het onbruikbaar wordt.

(2)

Dergelijke informatie is wel vereist voor het uitvoeren van een gedetailleerde kwantitatieve risicoanalyse (QRA).


pagina 11

Concreet beoogt het onderzoek de opmaak van een aantal hulpmiddelen ter optimalisatie van de procedure van de ruimtelijke veiligheidsrapportage. De aanbestede opdracht bestaat uit:

OPMAAK VAN EEN SOFTWAREPROGRAMMA VOOR HET BEREKENEN VAN RISICOAFSTANDEN Een softwareprogramma dient ontwikkeld dat risicoafstanden voor mensveiligheid kan berekenen op basis van de aard en hoeveelheid gevaarlijke stoffen die binnen een lagedrempel Seveso-inrichting aanwezig kunnen zijn. Met dit programma kan nagegaan worden of de geplande ontwikkeling in de buurt van een bestaande lagedrempel Seveso-inrichting compatibel is met het risicobeeld van deze inrichting, met andere woorden, of er op lange termijn voldoende afstand bestaat tussen beide, zoals vereist door artikel 12 van de Seveso II-richtlijn.

DIGITALISEREN VAN DE RISICOBEELDEN UIT BESTAANDE VEILIGHEIDSRAPPORTEN Van de hogedrempel Seveso-inrichtingen dienen de isorisicocontouren en de terreinsgrens zoals beschikbaar in de veiligheidsrapporten van de betroffen inrichtingen gedigitaliseerd en gegeorefereerd.


IV.

pagina 12

OPMAAK VAN EEN PROGRAMMA VOOR HET BEREKENEN VAN RISICOAFSTANDEN In onderhavig deel wordt de uitwerking van de eerste deelopdracht (Opmaak van een softwareprogramma voor het berekenen van risicoafstanden) besproken. Eerst wordt een algemene beschrijving gegeven van het toegepaste concept. Vervolgens wordt de uitwerking van de verschillende deeltaken waaruit de opdracht bestaat meer in detail beschreven.

IV.1.

Conceptvorming en uitwerking van de opdracht CONCEPT – Het externe risicobeeld van een inrichting wordt meestal gedomineerd door een beperkt aantal installaties en/of activiteiten. Bovendien zijn de installaties en/of activiteiten die bepalend zijn voor het externe risico van een bedrijf meestal dezelfde voor bedrijven uit eenzelfde sector (cfr. aardoliedepots, procesindustrie, magazijnen met milieugevaarlijke goederen). Wanneer de risico’s van de afzonderlijke installaties en/of activiteiten van een inrichting bekend zijn, kan het totale risico van deze inrichting eenvoudig worden bepaald door sommatie van de afzonderlijke risico’s. De overwegingen uit bovenstaande alinea hebben geleid tot het concept van risicobepaling op basis van prefab risicobouwstenen. Een risicobouwsteen bevat de resultaten van vooraf uitgevoerde gedetailleerde kwantitatieve risicoberekeningen voor een duidelijk afgelijnde configuratie die o.a. wordt bepaald door het type installatie, de karakteristieke grootte van de installatie en de aard van de betrokken gevaarlijke stof.

Figuur IV.1.1 Conceptuele voorstelling van het bouwstenen-model

afzonderlijke risico-bouwstenen

risicobeeld installatie X risicobeeld activiteit Y risicobeeld installatie Z

totaal risicobeeld inrichting

Zoals eerder vermeld wordt het totale risico van een inrichting bepaald door de sommatie van de risico’s van de afzonderlijke installaties en activiteiten. Door combinatie van


pagina 13

risicobouwstenen uit een voldoende ruim en gevarieerd doch zorgvuldig uitgekiend assortiment kan de specifieke configuratie van een lagedrempel Seveso-inrichting nagebootst worden. Het eenvoudig sommeren van de risico’s opgenomen in de gekozen bouwstenen leidt vervolgens tot een totaal risicobeeld van de inrichting. Een ontwikkelde software-applicatie begeleidt de gebruiker bij het kiezen van de meest geschikte risicobouwstenen en bij het positioneren van de geselecteerde bouwstenen op vooraf gedefinieerde locaties. Het resultaat wordt op het scherm weergegeven in de vorm van een 2D-risicobeeld (risiconiveau: 1.10-5/j, 1.10-6/j en 1.10-7/j) UITWERKING – De uitwerking van deze deelopdracht kan worden opgedeeld in vijf verschillende deeltaken m.n.:

analyse van de doelgroep – de lagedrempel Seveso-inrichtingen;

definiëren van de nodige risicobouwstenen;

berekenen van de risicobouwstenen;

ontwikkelen van het softwareprogramma;

validatie van de softwaretool.

In onderstaande paragrafen wordt dieper ingegaan op de verschillende deeltaken en de bekomen resultaten.

IV.2.

Analyse van de doelgroep: de lagedrempel inrichtingen De analyse van de lagedrempel Seveso-inrichtingen werd aangevat met het verzamelen van de noodzakelijke brongegevens (zie § IV.2.1). Op basis van de bekomen informatie werden de bedrijven vervolgens ingedeeld in verschillende sectoren naar gelang de activiteiten die op de betrokken inrichtingen worden uitgevoerd (zie § IV.2.2). Tenslotte wordt voor alle sectoren nagegaan welke gegevens noodzakelijk zijn voor het uitvoeren van een risicoanalyse en welke van deze gegevens terug te vinden zijn in de verzamelde informatie (zie § IV.2.3).

IV.2.1.

Verzamelen van de noodzakelijke brongegevens ALGEMEEN – De analyse van de doelgroep gebeurt op basis van de informatie die beschikbaar is enerzijds uit de kennisgevingen van de lagedrempel Seveso-inrichtingen en anderzijds uit veiligheidsstudies die voor lagedrempel Seveso-inrichtingen bij een milieu-vergunningsaanvraag zijn gevoegd. KENNISGEVINGEN – De kennisgevingen van lagedrempel Seveso-inrichtingen zijn beschikbaar bij de Dienst VR. Alle kennisgevingen die in het archief van de Dienst VR aanwezig waren (d.d. januari ‘08) werden gedupliceerd en in digitaal formaat gearchiveerd. Van de 145 lagedrempel Seveso-inrichtingen (zie bijlage 1) die op 18 december 2007 bij de Dienst VR gekend waren werd van 144 inrichtingen een kennisgeving teruggevonden. VEILIGHEIDSSTUDIES – Een tweede bron van informatie over lagedrempel Sevesoinrichtingen zijn de veiligheidsstudies die in sommige gevallen meestal op vraag van de adviserende of vergunningsverlenende overheden wordt toegevoegd aan een milieuvergunningsaanvraag. Om inzage te krijgen in de beschikbare veiligheidsstudies


pagina 14

werd een schrijven (d.d. 10 januari 2008) gericht aan alle buitendiensten van de Afdeling Milieuvergunningen van het Departement LNE. Dit schrijven werd voorzien van een overzicht van de lagedrempel Seveso-inrichtingen die in de betroffen provincie gelegen zijn en een begeleidende brief van de Dienst VR. Via de Afdeling Milieuvergunningen buitendiensten Limburg, Oost- en West-Vlaanderen werden na telefonisch contact en een plaatsbezoek de beschikbare veiligheidsstudies overgemaakt. Via de Afdeling Milieuvergunningen buitendienst Antwerpen werd medegedeeld dat zij op dit moment niet bij machte zijn het aan hen gerichte verzoek in te willigen. De reden hiervoor is de recente verhuis van hun administratie waardoor hun archief tijdelijk ontoegankelijk is. Een tijdskader voor de eventuele toegang tot het archief kon niet ter beschikking worden gesteld. Aangezien in de Provincie Antwerpen een groot aantal lagedrempel Seveso-inrichtingen gelegen zijn werd een tweede kanaal aangesproken om alsnog aan de veiligheidsstudies van lagedrempel Seveso-inrichtingen gelegen in de Provincie Antwerpen te komen. Hiertoe werd de Dienst Milieuvergunningen van de Provincie Antwerpen aangeschreven met daarbij een begeleidend schrijven van de Dienst VR en een overzicht van de lagedrempel Seveso-inrichtingen uit hun provincie. Verder werd telefonisch contact opgenomen met het diensthoofd om bijkomende verduidelijkingen te geven. Vervolgens werden de beschikbare gegevens ter beschikking gesteld. Via de Afdeling Milieuvergunningen buitendienst Vlaams-Brabant werd geen respons ontvangen. Na telefonisch contact met het diensthoofd werden de eerder toegezonden brief en bijlagen ter zijner attentie gefaxt (d.d. 19 maart 2008), zonder verdere resultaten. Een overzicht van de beschikbare veiligheidsstudies is opgenomen in bijlage 2.

IV.2.2.

Groeperen van de lagedrempel inrichtingen volgens sector Op basis van de kennisgevingen werden de betroffen lagedrempel Seveso-inrichtingen gegroepeerd volgens de (hoofd)activiteit die op de inrichting plaatsvindt. De resultaten van de uitgevoerde analyse wordt getoond aan de hand van figuur IV.2.2.1. 53% van de gekende lagedrempel Seveso-inrichtingen zijn bedrijven die actief zijn in de distributie en opslag van goederen (stukgoederen, brandstoffen, LPG en industriële gassen). 35% van de lagedrempel Seveso-inrichtingen zijn actief in de productie van goederen (PUR, harsen, verven, chemicaliën, kunststoffen, etc.). Voor bepaalde sectoren, waaronder de opslagmagazijnen, de brandstofdepots en de LPG-depots is de beschikbare informatie in de kennisgevingen en de veiligheidsstudies van de betrokken inrichtingen relatief uitgebreid. De activiteiten die uitgevoerd worden en de installaties die aanwezig zijn op de bedrijven uit deze sectoren komen bovendien frequent voor op hogedrempel Seveso-inrichtingen zodat van deze installaties en activiteiten sowieso meer informatie ter beschikking is aan de hand van de veiligheidsrapporten. Voor deze sectoren is het derhalve mogelijk om een gedetailleerde analyse te maken van de relevante gevaarlijke installaties en activiteiten. Voor andere sectoren (o.a. productiebedrijven) is de beschikbare informatie eerder beperkt, zodat hier geopteerd wordt voor een eerder algemene aanpak (niet sector specifiek).


pagina 15

Figuur IV.2.2.1 Overzicht sectoren binnen de groep van lagedrempel inrichtingen opslag en distributie van LPG, 6%

afvalophaling en behandeling, 6%

productie elektriciteit, 3%

opslag tankcontainers (+cleaning),1%

behandelen en naverwerken van metalen, 6% distributie (en productie) industriële gassen, 8%

polyurethaan-schuim, 8% harsen, verven en coatings, 7% productie, 32%

opslag en distributie van brandstoffen, 17%

fijnchemie en special chemicals, 6% halfgeleiders, 2% kunststoffen, 2% geneesmiddelen, 1% reinigingsmiddelen, 1%

opslagmagazijnen, 22%

andere, 3%

In onderstaande paragrafen wordt een overzicht gegeven van de beschikbare gegevens inzake installaties en activiteiten met gevaarlijke stoffen in de lagedrempel Sevesoinrichtingen van de verschillende sectoren.

IV.2.3.

Detailanalyse volgens sector

IV.2.3.1.

Opslagmagazijnen Op basis van de ervaringen van de erkende VR-deskundigen met het uitvoeren van kwantitatieve risicoanalyses voor hogedrempel Seveso-inrichtingen en de resultaten van de kwantitatieve risicoanalyse uit veiligheidsrapporten van andere erkende deskundigen wordt besloten dat het scenario van een magazijnbrand het risicobeeld (IRC’s van 10-6/j en 10-7/j) in de omgeving van een opslagmagazijn bepaalt. Als gevolg van de beperkte inhoud van de aanwezige recipiënten (typisch tot 1 m³) en de invloed van zoggebieden bij de dispersie in de omgeving van vrijgekomen dampen of poeders geeft het begeven van een eenheidsverpakking in een magazijn of ter hoogte van de laad- en loskade doorgaans geen aanleiding tot relevante externe effecten. Dergelijk scenario heeft daarom doorgaans geen relevante bijdrage tot het externe risicobeeld.


pagina 16

De risico’s die uitgaan van een magazijnbrand worden hoofdzakelijk bepaald door volgende parameters:

het aantal compartimenten in het magazijn Het aantal compartimenten in het magazijn bepaalt mee de frequentie waarmee het optreden van een magazijnbrand moet ingeschat worden.

de dimensies van de compartimenten of van het magazijn De dimensies van de compartimenten bepalen de initiële hoeveelheid zuurstof die beschikbaar is voor de brand, de maximale brandoppervlakte en de omvang van het zoggebied.

de aard van de opgeslagen stoffen De opgeslagen stoffen zijn bepalend voor de aard en de samenstelling van de toxische rookgassen die bij brand gevormd kunnen worden. Verder heeft de ontvlambaarheid van de opgeslagen producten een invloed op de snelheid waarmee de brand uitbreidt (de zgn. ‘branduitbreidingssnelheid’). De aanwezigheid van oxiderende producten heeft mogelijk een invloed op het tijdstip waarop de brand zuurstofbeperkt wordt.

de toegepaste stapelwijze en verpakking De manier waarop in het magazijn wordt gestapeld (blokstapeling, rekstapeling…) en de wijze waarop de goederen verpakt zijn (vaten, IBC’s, kartonnen dozen…) hebben een impact op de branduitbreidingssnelheid.

het aanwezige brandblussysteem De aanwezigheid van een brandblussysteem heeft een invloed op de frequentie waarmee het voorkomen van een magazijnbrand moet worden ingeschat.

In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de informatie die beschikbaar is in de kennisgevingen en de veiligheidsstudies van de Seveso-inrichtingen waar voornamelijk opslag in magazijnen plaatsvindt. Tabel IV.2.3.1.1 Overzicht v/d gegevens mbt. de opslag in magazijnen Parameters

Teruggevonden informatie in kennisgevingen en veiligheidsstudies

Aantal compartimenten

2, 4, 5, 6, 9, 10

Oppervlakte v/e compartiment [m²]

20, 30, 115, 160, 325, 500, 750, 800, 950, 1.050, 1.200, 1.225, 1.250, 1.500, 2.000, 2.080, 2.450, 2.700, 4.680, 6.050, 6.800, 7.000, 7.125, 8.900, 10.000, 10.600, 11.000

Hoogte v/e compartiment [m]

8, 10, 11,12

Aard v/d opgeslagen stoffen

(Zeer) giftige, oxiderende, (zeer) (licht) ontvlambare, milieugevaarlijke producten, Fijnchemicaliën (specifieke stoffen waaronder met naam genoemde stoffen), typisch havengebonden gevarengoed (algemeen), chemicaliën voor grondontsmetting en reinigingswerken (specifieke stoffen o.a. methylbromide, waterstoffluoride), vaste gevaarlijke producten met uitzondering van zeer giftige, oxiderende of (licht) ontvlambare producten, plantenbeschermingsmiddelen (MeBr), cosmetica, ontvlambare aërosolen, solventen, spuitbussen, gewasbeschermingsmiddelen, meststoffen (ammonium- kaliumnitraat), Chemicaliën uit de food en non-food industrie, gechloreerde solventen, labo-afval, detergenten, kunststoffen, medisch materiaal e.a.

Toegepaste stapelwijze / verpakking

Grondstapeling, hoogstapelrekken, rekstapeling Metalen vaten, IBC’s, STC’s, zakken, big-bags, plastic vaten, glazen flessen, kartonnen dozen, plastic dozen e.a.

Aanwezigheid brandblussystemen

Sprinklers (AFFF), sprinklers op rekniveau, lichtschuimblussysteem, droge sprinkler, CO2gasblussysteem, ESFR-sprinklerinstallatie, Hi-Ex lichtschuimblusinstallatie

Het aantal compartimenten waarin een magazijn van een inrichting is onderverdeeld wordt in de meeste gevallen vermeld in de kennisgeving van de inrichting. Ook de oppervlakte wordt meestal aangegeven of kan worden afgeleid op basis van de opgenomen


pagina 17

grondplannen. De hoogte van de magazijnen is in de meeste gevallen niet vermeld. De spreiding op deze parameter is echter beperkt. De toegepaste stapelwijze wordt in ongeveer een derde van de documenten vermeld. Er werden echter slechts twee alternatieven teruggevonden nl. stapeling op de grond of in rekken. De maximale hoogte waarop gestapeld wordt, is slechts in enkele uitzonderlijke gevallen opgenomen in de kennisgevingen. Van het al dan niet aanwezig zijn van een brandblusinstallatie wordt in de meeste gevallen melding gemaakt, al wordt zelden vermeld of het een manueel te bedienen of een automatische blusinstallatie betreft. De informatie die in quasi alle kennisgevingen wordt teruggevonden betreft de hoeveelheden gevaarlijke stoffen en dit meestal in de vorm van een tabel met de maximaal mogelijk aanwezige hoeveelheden producten uit delen 1 en 2 van bijlage I aan het SWA. Het bijkomende detail van de aanwezige producten verschilt sterk van kennisgeving tot kennisgeving. In sommige gevallen wordt een uitgebreide stocklijst opgenomen, in andere gevallen worden enkele voorbeeldstoffen opgenomen of worden alleen de Seveso-categorieën vermeld.

IV.2.3.2.

Opslag en distributie van brandstoffen De belangrijkste activiteiten die worden uitgeoefend bij lagedrempel Seveso-inrichtingen die actief zijn in de handel en distributie van brandstoffen (o.a. gasolie, diesel, kerosine) zijn de opslag van brandstoffen in bovengrondse tanks en de overslag van brandstoffen tussen schepen en opslagtanks enerzijds en tussen opslagtanks en tankwagens anderzijds. De externe risico’s die uitgaan van de open overslag van brandstoffen in bulk worden hoofdzakelijk bepaald door volgende parameters:

het aantal tanks een groter aantal tanks impliceert een grotere kans op een ongeval en een grotere bijdrage tot het externe risico.

het type tanks de effecten en faalfrequenties zijn afhankelijk van het type tank vb. bovengrondse enkelwandige tanks, ondergrondse dubbelwandige tanks…

de hoogte van de tanks de hoogte van een tank bepaalt het emissiedebiet bij het optreden van een lek aan een bovengrondse atmosferische tank.

het aantal en de dimensies van de inkuipingen (tankenparken) De grootte van de inkuiping heeft een invloed op de effecten van mogelijke ongevallen. Het aantal inkuipingen bij een gegeven aantal tanks heeft een invloed op de ruimtelijke spreiding van het externe risico.

de ontvlambaarheid van de opgeslagen stoffen het vlampunt van de aanwezige stoffen bepaalt voornamelijk de kans dat bij een emissie (directe of vertraagde) ontsteking optreedt.

de aard van de verlaadinstallatie de kans op een emissie ter hoogte van een verlaadinstallatie wordt bij een gelijke doorzet grotendeels bepaald door het gebruik van ofwel vaste laad- en losarmen ofwel flexibele laad- en losslangen.


pagina 18

de toegepaste pompdebieten de hoeveelheid product die vrijkomt bij een ongeval aan een verlaadinstallatie is evenredig met het gehanteerde pompdebiet.

de doorzet de jaarlijkse doorzet bepaalt de intensiteit waarmee de verlaadinstallatie gebruikt wordt. De kans op het falen van de installatie is evenredig met het aantal gebruiksuren per jaar.

In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de informatie die beschikbaar is in de kennisgevingen en de veiligheidsstudies van de inrichtingen die actief zijn in de handel en distributie van brandstoffen. Tabel IV.2.3.2.1 Overzicht v/d gegevens mbt. de opslag van brandstoffen in bulk Parameters


Aantal tanks binnen de inrichting

3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 14

Type van aanwezige tanks

Bovengrondse enkelwandige atmosferische houders

Hoogte(*)v/d tanks [m] en (volume) v/d tanks [m³]

4,8 (2x105); 6 (230 ); 6,7 (2x315 ); 7,9 (500 ); 9 (250 ); 9,6 (2x770 ); 10,2 (1.000 ); 10,8 (1.000 ); 11.8 (3.000 ); 12 (4.856 ); 12,5 (1.500; 3.600; 6.135; 4.000 ); 13,4 (1.500 ); 14 (5.000 ); 15 (3.000 )

Inkuiping

Aantal

1, 2 of 3

Oppervlakte [m²]

670, 860, 1.155, 1.375 (2x), 1.540, 1.550, 1.620, 1.830, 2.410, 2.510, 2.520, 2.550, 2.565, 2.730, 3.130, 3200 (2x), 3.810, 4.435, 4.500, 5.700, 5.930, 6.555

Ontvlambaarheid van de stoffen

P3-producten: P2-producten: P1-producten:

Aard van de verlaadinstallatie

In verschillende kennisgevingen wordt melding gemaakt van een laadstation met laadarmen voor het beladen tankwagens (o.a. Belgian Shell, Cotanco, Total Brugge, Van Raak, Van der Sluijs) . Op basis van de veiligheidsstudies wordt afgeleid dat het lossen van schepen voornamelijk met flexibels gebeurt (o.a. Van Raak, Cotanco, Van der Sluijs)

Toegepaste pompdebieten(*) [m³/h]

Scheepslossing: 400 tot 500 Tankwagenbelading: 108 tot 132 Tankwagenlossing: 48

Doorzet(*)

P3-producten: 10 tot 30 P1/P2-producten: 10

(*)

gasolie, diesel, kerosine, zware stookolie, lampetroleum white-spirit benzine

Deze gegevens werden voornamelijk betrokken uit veiligheidsstudies

OPSLAGTANKS – Brandbare vloeistoffen worden opgeslagen in bovengrondse atmosferische tanks met een inhoudsvermogen tussen 50 en 10.000 m³. Het betreffen verticale cilindrische tanks met een hoogte tussen vijf en tien meter voor de kleinere tanks (inhoudsvermogen kleiner dan 1.000 m³) en tussen tien en vijftien meter voor de grotere tanks (inhoudsvermogen groter dan 1.000 m³). Voor de opslag van petroleumadditieven worden meestal horizontale cilindrische tanks met een beperkt inhoudsvermogen (tussen één en vijf kubieke meter) aangewend. INKUIPING – Houders voor de opslag van gevaarlijke producten moeten conform de Vlarem wetgeving geplaatst worden in een vloeistofdichte inkuiping (tankenpark) waarvan de opvangcapaciteit in overeenstemming moet zijn met de hoeveelheid gevaarlijke producten die in de inkuiping wordt opgeslagen. Uit de studie van lagedrempel Seveso-inrichtingen volgt dat 90% van de bestudeerde inrichtingen beschikt over één inkuiping. In enkele gevallen wordt aangegeven dat twee of drie inkuipingen met gevaarlijke producten aanwezig zijn. De oppervlakte van de


pagina 19

inkuipingen is gelegen tussen 670 en 6.555 vierkante meter. De hoogte van de kuipmuren ligt tussen één en drie meter. Kuipmuren met een hoogte van 1,8 tot 2,1 meter komen het meest frequent voor. ONTVLAMBAARHEID – De opgeslagen producten zijn meestal P3-producten (zware stookolie, gasolie, diesel, kerosine en lamppetroleum). In slechts 10% van de brandstofdepots worden ook P1/P2-producten (benzine, white spirit) opgeslagen. VERLADING – De aanvoer van brandstoffen gebeurt hoofdzakelijk met lichters (typische inhoud 1.500 m³) en in uitzonderlijke gevallen met tankwagens (typische inhoud 30 à 50 m³). Voor de distributie (afvoer) van brandstoffen worden uitsluitend tankwagens aangewend. LOSSEN – Het lossen van schepen gebeurt quasi uitsluitend met flexibele losslangen. De flexibels hebben typisch een diameter van 6” (150 mm). Het verladingsdebiet dat wordt toegepast ligt tussen 350 en 500 m³/h. Het lossen van tankwagens gebeurt eveneens met flexibele losslangen met een diameter van 3” (75 mm) aan een verladingsdebiet van typisch 48 m³/h (800 l/min). LADEN – Het laden van tankwagens gebeurt hoofdzakelijk met laadarmen (topbelading voor ontvlambare producten en bodembelading voor producten met een lager vlampunt). De meeste inrichtingen beschikken over laadarmen met een diameter van 3” (75 mm) of 4” (100 mm). Het typische verladingsdebiet bedraagt 108 tot 132 m³/h (1.800 en 2.200 l/min). DOORZET – De depots hebben een opslagcapaciteit die gelegen is tussen 5.000 en 20.000 m³. Meestal bedraagt de opslagcapaciteit 10.000 à 12.000 m³. De doorzet van de depots varieert tussen acht en dertig. Dit betekent dat de jaarlijks verladen hoeveelheid (aan- en afvoer) 16 tot 60 maal de opslagcapaciteit bedraagt. De meeste depots hebben een doorzet van 10 tot 12. NEVENACTIVITEITEN – Naast bovenstaande activiteiten vinden er binnen de beschouwde groep van lagedrempel Seveso-inrichtingen soms ook bepaalde nevenactiviteiten plaats. Onder deze noemer vallen onder meer:

verdeling van brandstoffen waaronder diesel en benzine (klassiek verdeelstation);

opslag en distributie van LPG (opslagcapaciteit ≤ 25 m³);

distributie van gasflessen met propaan en butaan.

De externe risico’s die uitgaan van een verdeelstation (voor personenvoertuigen) worden ondergeschikt geacht aan de risico’s van het opslagdepot gelet op het beperkte inhoudsvermogen en de uitvoering van de opslagtanks (dubbelwandige ondergrondse tanks met een inhoud van 10 à 40 m³), de beperkte doorzet van een verdeelstation ten opzichte van het depot (typisch een factor 15 lager) en de beperkte verdeel- en verlaaddebieten ter hoogte van een verdeelstation. De externe risico’s verbonden aan de opslag en distributie van vloeibare petroleumgassen in bulk of in flessen worden wel weerhouden en besproken in § IV.2.3.3 van onderhavig rapport.


IV.2.3.3.

pagina 20

Opslag en distributie van vloeibare petroleumgassen (LPG) De belangrijkste activiteiten die plaatsvinden op lagedrempel Seveso-inrichtingen die actief zijn in de handel en distributie van vloeibare petroleumgassen (LPG, propaan, butaan) zijn:

de opslag van vloeibare petroleumgassen in vaste houders en gasflessen;

de overslag van vloeibare petroleumgassen tussen vaste houders en tankwagens;

het afvullen van vloeibare petroleumgassen in flessen.

De externe risico’s die uitgaan van de opslag, het afvullen en het verdelen van brandbare gassen worden hoofdzakelijk bepaald door volgende parameters:

het aantal tanks een groter aantal tanks impliceert een grotere kans op een ongeval en een grotere bijdrage tot het externe risico.

het type tanks (opstelling) de effecten en faalfrequenties zijn afhankelijk van de opstelling van de tank: bovengrondse, ondergrondse of ingeterpte houders.

het volume van de tanks Het volume van de tank bepaalt de grootte van de effecten bij het falen of lekken van de tank.

de aard van het gas de druk die heerst in de installaties bepaalt bijvoorbeeld het uitstroomdebiet bij lek en de effecten van overdruk bij het instantaan falen en is functie van de aard van het gas. De overdruk waarvoor de installaties ontworpen zijn en de insteldruk van veiligheidsventielen wordt logischerwijze ook bepaald door de aard van het gas.


het volume van het transportmiddel de inhoud van de transportmedia bepaalt in belangrijke mate de grootte van de mogelijke effecten bij een ongeval met een transportmiddel.

het aantal en volume van de gasflessen de inhoud van de aanwezige gasflessen bepaalt de omvang van de effecten bij een ongeval. Het aantal flessen dat gemiddeld aanwezig is bepaalt de kans waarmee een ongeval kan verwacht worden en tevens de effecten van scherfwerking bij een brand op de inrichting.

de doorzet de jaarlijkse doorzet bepaalt de intensiteit waarmee de verlaadinstallatie gebruikt wordt. De kans op het falen van de installatie is evenredig met het aantal gebruiksuren per jaar. Ook de aanwezigheid van transportmedia op de inrichting wordt door de doorzet bepaald.

In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de informatie die beschikbaar is in de kennisgevingen en de veiligheidsstudies van de inrichtingen die actief zijn in de handel en distributie van vloeibare petroleumgassen (LPG, propaan, butaan).


pagina 21

Tabel IV.2.3.3.1 Overzicht v/d gegevens mbt. de opslag en distributie petroleumgassen Parameters

Teruggevonden informatie in kennisgevingen en veiligheidsstudies Propaan: 1, 2, 3, 4

Aantal tanks binnen de inrichting

Butaan: 1, 2


Bovengronds, ingeterpt of ondergronds (uitsluitend voor kleine LPG-tanks)

LPG:

1, 2

Propaan: 1, 1.6, 2.7, 3, 16, 24 (2x), 60 (2x), 71, 100 (2x), 120 (3x), 146, 150 (3x), 156, 280 Volume van de tanks [m³]

De aard van het gas

Butaan: 11, 48, 60 (2x), 80 (2x), 100, 150 LPG:

8, 20, 52,

Tanks

propaan, butaan, LPG

Flessen: propaan, butaan, acetyleen, waterstof, ammoniak

Aard van de verlaadinstallatie

Flexibele laad- losslangen of vaste laad- losarmen met een diameter van 2, 3 of 4”

Volume van de transportmedia [m³]

12, 19, 46, 54

Gasflessen

Volume [liter] Aantal

Doorzet

Propaan: 12, 26, 44, 79 en 112 Butaan: 26, 44 200, 300, 580, 1.100, 1.250, 1.650, 4.800, 5.800 10, 20, 30

VASTE OPSLAGHOUDERS - Petroleumgassen worden als vloeistof onder druk opgeslagen in één tot vier bovengrondse, ondergrondse of ingeterpte drukhouders met een inhoudsvermogen tussen 8 en 280 m³(3). Het merendeel van de drukhouders bevindt zich bovengronds. AARD VAN HET GAS – De petroleumgassen die voorkomen zijn beperkt tot een drietal: propaan, butaan en een mengsel van deze beide (LPG). Verder komen ook acetyleen, waterstof en ammoniak in gasflessen voor. Risicobouwstenen van flessen met deze gassen komen in een later stadium eveneens aan bod bij bedrijven die actief zijn in de sector van de productie en distributie van industriële gassen. De meeste opslaghouders zijn ontworpen voor een maximale werkingsdruk van 15 barg (proefdruk: 21 barg) en een werkingstemperatuur tussen -20 en +40°C(4). De maximale vullingsgraad van de opslaghouders is vastgelegd in het VLAREM en bedraagt ca. 90% voor houders met een inhoud groter dan 4.500 liter. De overdrukventielen die zijn geïnstalleerd op de drukhouders worden typisch afgesteld op een druk van 15,7 barg voor LPG, 16 barg voor propaan en 11 barg voor butaan. VERLADING – De aanvoer van petroleumgassen in bulk gebeurt met grote tankwagens (inhoud: 40-50 m³). Voor de verdere distributie van petroleumgassen in bulk worden zowel kleine (inhoud: 10-20 m³) als grote tankwagens (inhoud: ca. 40-50 m³) ingezet. Er dient vermeld dat de afvoer van butaan in bulk slechts sporadisch gebeurt. Het aangevoerd butaan wordt quasi volledig afgevuld in flessen. De faaldruk van de tankwagens wordt berekend op basis van de insteldruk van het veiligheidsventiel (typisch 19,25 barg) en bedraagt 23,5 barg. Voor de maximale vullingsgraad van de tankwagens wordt een waarde van 90% gehanteerd.

(3)

De opslaghouders met propaan voor de verwarming van gebouwen (typisch met een inhoud van enkele kubieke meter) zijn hierin niet inbegrepen.

(4)

De houders die bestemd zijn voor de opslag van butaan zijn meestal ontworpen en dus ook geschikt voor de opslag van propaan.


pagina 22

Het lossen van tankwagens gebeurt meestal via verlaadarmen met een diameter van 3” (75 mm). Flexibele losslangen worden ook gebruikt, doch eerder uitzonderlijk. Het losdebiet bedraagt typisch ca. 40 m³/h (22 ton/h). Het laden van tankwagens verloopt analoog aan het lossen van tankwagens. Er worden meestal laadarmen (3”) gebruikt, doch flexibele losslangen (3”) worden ook aangewend. Het laaddebiet wordt bepaald door de vast opgestelde pompen binnen de inrichting en ligt hoofdzakelijk tussen 23 en 67 m³/h (12,5 - 36 ton/h). OPSLAG GASFLESSEN – Onder gasflessen worden naadloze verplaatsbare drukhouders verstaan met een waterinhoud van minder dan 150 liter. De hoeveelheid opgeslagen gassen en het volume van verschillende flessen wordt meestal vermeld in de kennisgeving. Een verdeling van de aantallen flessen per volume werd bekomen op basis van de veiligheidsstudies. Op basis hiervan werden de aantallen aanwezige gasflessen op een inrichting afgeleid. DOORZET – De doorzet van de depots werd afgeleid uit de gegevens die opgenomen zijn in de veiligheidsstudies. Voor depots met een grote opslagcapaciteit ligt de doorzet (10 à 20) typisch lager dan voor depots met een kleine opslagcapaciteit (20 à 30). AFVULINSTALLATIE – Een afvulinstallatie voor gasflessen wordt niet weerhouden in de risicoanalyse gelet op de beperkte omvang van mogelijke vrijzettingen(5) in combinatie met het beperkte aantal flessen dat gelijktijdig in een afvulinstallatie aanwezig is. De aanvoerleidingen vanuit de opslaghouders worden ook niet verder weerhouden gelet op de geringe lengte van deze leidingen.

IV.2.3.4.

Productie van elektriciteit De lagedrempel Seveso-inrichtingen die actief zijn in de productie van elektriciteit zijn alle Seveso-plichtig omwille van de aanwezigheid van grote hoeveelheden gasolie (lichte stookolie). Gasolie wordt binnen de inrichtingen hoofdzakelijk gebruikt als noodbrandstof en wordt er opgeslagen in grote atmosferische houders(6). De houders zijn ofwel bovengronds (dubbelwandig of ingekuipt), ondergronds of in een gebouw (kelder) geplaatst. In het kader van de externe veiligheid zijn enkel de bovengrondse houders relevant. De externe risico’s die uitgaan van de open overslag van gasolie wordt hoofdzakelijk bepaald door volgende parameters:

het type tank de effecten en faalfrequenties zijn afhankelijk van het type tank: een ingekuipte enkelwandige tank of een dubbelwandige tank

de hoogte van de tank de hoogte van een tank bepaalt het emissiedebiet bij het optreden van een lek aan een bovengrondse atmosferische tank.

(5)

Bij een vrijzetting in een slecht geventileerde ruimte kan mogelijk een explosie optreden. Dergelijke explosie veroorzaakt echter nagenoeg geen effecten buiten de terreingrens van de inrichting.

(6)

Lichte stookolie of dieselolie kan tevens binnen de inrichting worden aangewend voor de verwarming van gebouwen of als brandstof voor de bedrijfsvoertuigen. In dat geval betreft het echter een beperkte opslag (< 10.000 liter) in een dubbelwandige en/of ondergrondse tank. Deze opslagtanks leveren doorgaans geen relevante bijdrage tot het externe risicobeeld en worden derhalve niet weerhouden in de analyse.


pagina 23

de dimensie van de inkuiping of het volume van de dubbelwandige tank De grootte van de inkuiping of het volume van de dubbelwandige tank heeft een invloed op de effecten van mogelijke ongevallen.


de toegepaste pompdebieten de hoeveelheid product die vrijkomt bij een ongeval aan een verlaadinstallatie is evenredig met het gehanteerde pompdebiet.

de doorzet de jaarlijkse doorzet bepaalt de intensiteit waarmee de verlaadinstallatie gebruikt wordt. De kans op het falen van de installatie is evenredig met het aantal gebruiksuren per jaar.

In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de informatie die beschikbaar is in de kennisgevingen en de veiligheidsstudies van de inrichtingen die actief zijn in de productie van elektriciteit. Tabel IV.2.3.4.1 Overzicht v/d gegevens mbt. productie van elektriciteit Parameters



Ingekuipte enkelwandige atmosferische opslagtanks (ringmantel) Dubbelwandige opslagtanks

Volume (hoogte) van de tanks

1.200 m³ (H = 9 m), 2x15.00 m³ (H = 20,5 m), 20.000 m³

Oppervlakte inkuiping

575 m², 1160 m²,

OPSLAGTANKS – Gasolie wordt opgeslagen in bovengrondse atmosferische tanks met een inhoudsvermogen tussen 1.200 en 20.000 m³. Het betreffen ingekuipte enkelwandige of dubbelwandige verticale cilindrische tanks met een hoogte tussen 9 en 16 meter. INKUIPING – De enkelwandige houders zijn geplaatst in een individuele inkuiping met een oppervlakte die gelegen is tussen 575 en 1160 m². Het betreffen zowel klassieke inkuipingen met een kuipmuurhoogte van 2 meter als ringmanteltanks waarvan de tweede mantel is opgetrokken tot een hoogte van 10 à 15 meter. VERLADING – De aanvoer van gasolie gebeurt hoofdzakelijk met schepen en in uitzonderlijke gevallen met tankwagens. Specifieke informatie aangaande het lossen van gasolie wordt niet gegeven in de kennisgevingen van de betreffende inrichtingen. Doch, er wordt aangenomen dat de verladingsdebieten en –parameters gelijkaardig zijn aan deze die worden toegepast binnen de inrichtingen die actief zijn in de handel en distributie van brandstoffen (gasolie). DOORZET – Specifieke gegevens aangaande de doorzet van gasolie worden niet gegeven in de kennisgevingen en de veiligheidsstudies van de inrichtingen. Bovendien is de doorzet moeilijk af te leiden op basis van andere gegevens, aangezien gasolie in de meeste gevallen wordt aangewend als noodbrandstof.


IV.2.3.5.

pagina 24

Opslag van tankcontainers (+cleaning) Een aantal inrichtingen worden ingedeeld als lagedrempel Seveso-inrichtingen als gevolg van de mogelijke aanwezigheid van een groot aantal tankcontainers op hun terrein. Het betreft meestal inrichtingen met een hoofdactiviteit waarbij slechts beperkte hoeveelheden gevaarlijke stoffen aanwezig zijn maar die als bijkomende dienst aan hun klanten opslagplaatsen voor tankcontainers voorzien en (mede) daardoor onder de bepalingen van het Samenwerkingsakkoord vallen. Voorbeelden hiervan zijn ondernemingen die actief zijn in de logistiek, tankreiniging of opslagbedrijven voor eenheidsverpakkingen. Het aantal lagedrempel Seveso-inrichtingen waar de opslag van tankcontainers aanleiding geeft tot de VR-plicht is relatief beperkt. De opslag van tankcontainers komt echter ook voor bij andere lagedrempel Seveso-inrichtingen zij het in beperktere mate. De bouwstenen die voor de opslag van tankcontainers worden aangemaakt, zijn mogelijk ook nuttig voor andere bedrijven dan deze die in deze sector zijn ondergebracht. De externe risico’s die uitgaan van de open overslag tankcontainers worden hoofdzakelijk bepaald door volgende parameters:

het aantal gestationeerde containers een groter aantal containers impliceert een grotere kans op een ongeval en een grotere bijdrage tot het externe risico.

het volume van de aanwezige containers Het volume van de tankcontainer heeft een invloed op de grootte van de effecten bij het falen of lekken van de container.

het type van aanwezige containers De ontwerpdruk van de tankcontainer bepaald of een container moet beschouwd worden als een drukhouder of atmosferische houder waarvoor verschillende faalcijfers van toepassing zijn. Verder zijn de vervolggebeurtenissen en effecten mogelijk ook verschillend.

de aard van de opgeslagen producten De aard van de producten die aanwezig zijn, hebben een invloed op de mogelijke ongevalscenario’s die zich kunnen voordoen bij een emissie uit een container.

de aanwezige opvangvoorzieningen De grootte van de aanwezige opvangvoorzieningen heeft een invloed op de effecten van mogelijke ongevallen.

In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de informatie die beschikbaar is in de kennisgevingen (en veiligheidsstudies) van de inrichtingen die worden ingedeeld als lagedrempel Seveso-inrichtingen als gevolg van de mogelijke aanwezigheid van een groot aantal tankcontainers op hun terrein. Tabel IV.2.3.5.1 Overzicht v/d gegevens mbt. de opslag van tankcontainers Parameters


Maximaal aantal aanwezige containers

366 gegroepeerd in zeven zones met 40 tot 60 containers (vnl. 20 ft. containers) 432 gegroepeerd in zes zones van 72 containers (vnl. 20 ft. containers)

Volume v/d containers [m³]

24, 25, 26

Type containers

atmosferisch bedreven houders met een ontwerpdruk groter dan of gelijk aan 4 bar

Aard van de opgeslagen producten

vloeistoffen uit Seveso cat. 2, 3, 6, 7b, 8, 9i en 9ii, methanol, aardoliefracties of propyleenoxide

Aanwezige opvangvoorzieningen

afhellend vloeistofdichte bodem of opstaande rand. opvangcapaciteit conform VLAREM De individuele opslagzones hebben een netto-oppervlakte die gelegen is tussen 545 en 972 m². (545 (2), 735, 792 (2), 858, 872, 972)


pagina 25

AANTAL TANKCONTAINERS – Het aantal tankcontainers dat op een site aanwezig is kan relatief groot zijn aangezien tankcontainers in de hoogte gestapeld kunnen worden typisch tot drie à vier hoog. Het aantal tankcontainers met bepaalde gevaarlijke producten wordt evenwel beperkt door de drempelwaarden uit kolom 3 van bijlage I van het SWA. Aangezien het lagedrempel Seveso-inrichtingen betreft is het aantal containers met toxische producten beperkt tot hooguit een tiental. VOLUME TANKCONTAINERS – De inhoud van de tankcontainers bedraagt typisch 24 tot 26 kubieke meter. TYPE CONTAINERS – De containers die aanwezig zijn in de geïdentificeerde inrichtingen zijn ontworpen voor vloeistoffen. Aangezien deze recipiënten ook op de openbare weg komen, worden door normen en codes (vb. ADR) bepaalde eisen aan het ontwerp van dergelijke houders gesteld. Daardoor zijn containers die gebruikt worden onder atmosferische condities echter bestand tegen relatief hoge overdrukken (> 1 barg) zodat ze volgens de gangbare definities van opslaghouders als drukhouders moeten beschouwd worden. AARD PRODUCTEN – Zoals in tabel IV.2.3.5.1 wordt aangegeven worden toxische, oxiderende, (zeer) (licht) ontvlambare of milieugevaarlijke producten opgeslagen alsook enkele typische met naam genoemde stoffen. De externe mensrisico’s worden echter voornamelijk bepaald door de ongevalscenario’s met brandbare en/of toxische stoffen. AANWEZIGE OPVANGVOORZIENINGEN – In overeenstemming met het Vlarem moet een opvangcapaciteit van 10 tot 25% van de in de opvang geplaatste recipiënten voorzien worden afhankelijk van de opslag van producten met een vlampunt beneden respectievelijk boven 55°C. Opgemerkt wordt dat de opvang gerealiseerd wordt door een opstaande rand van enkele centimeter en/of een afhelling naar een afvoer van enkele percent. Er wordt geen kuipmuur gebouwd aangezien de containers met een hefvoertuig moeten kunnen verplaatst worden.

IV.2.3.6.

Overige sectoren De lagedrempel Seveso-inrichtingen die geen deel uitmaakt van één van de bovenstaande sectoren d.i. circa 45% van de lagedrempel inrichtingen is de beschikbare informatie aangaande de doorgevoerde activiteiten en installaties zeer summier tot onbestaande. Een overzicht van de relevante gegevens die uit de beschikbare informatie kon gehaald worden, wordt in onderstaande tabel voor de verschillende sectoren weergegeven.


pagina 26

Tabel IV.2.3.6.1 Overzicht v/d gegevens mbt. de bedrijven uit de overige sectoren Sector

Installaties

drukhouders

Productie & distributie industriële gassen

atmosferische houders

Aard van de producten brandbare gassen (tot vloeistof verdicht) (vnl. propaan, butaan, propyleen, buteen)

/

brandbare gassen (cryogeen) (vnl.methaan en waterstof)

5 – 50 m³

toxische vloeistoffen waterstof toxische gassen

verplaatsbare recipiënten

atmosferische houders

behandelen en naverwerken metalen


5 – 50 m³

toxische gassen (onder druk)

ammoniumnitraat oplossing druktankwagen (trailer)

Inhoud per installatie

/ 35 ton 30 m³ 50 – 1.000 l

brandbare gassen

50 – 1.000 l

toxische vloeistoffen

200 – 1.000 l

(licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. P1/P2-solventen) toxische vloeistoffen (vnl. HF-oplossingen) (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. P1/P2-solventen) toxische vloeistoffen (vnl. HF-oplossingen) toxsiche poeders (vnl. cyanides, polyesterpoeders, chroom)

10 – 500 m³ / 50 – 1.000 l 50 – 1.000 l 50 – 200 kg

(licht) ontvlambare vloeistoffen opslagmagazijnen

atmosferische opslagtanks

afvalophaling en behandeling


toxische vloeistoffen toxsiche poeders (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. gechloreerde en niet-gechloreerde solventen) toxische vloeistoffen (afvalstoffen) (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. gechloreerde en niet-gechloreerde solventen) toxische vloeistoffen (afvalstoffen) (vnl. pesticiden en biociden, labo-afval, fosfide-preparaten)

/

30 – 100 m³ 40 ton 50 – 1.000 l 50 – 1.000 l

ammoniumnitraat

50 – 1.000 l

hydrazine

50 – 1.000 l



/


(zeer) (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. n-pentaan en P1/P2 solventen)

10 – 50 m³

tolueendiisocyanaat

10 – 35 m³

toxsiche poeders

Productie van polyurethaanschuim

atmosferische tankwagens


(zeer) (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. n-pentaan en P1/P2 solventen)

30 m³

tolueendiisocyanaat

30 m³

(licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. P1/P2 solventen)

50 – 1.000 l

tolueendiisocyanaat

50 – 1.000 l


Sector

Installaties


atmosferische tankwagens Productie harsen, verven en coatings


pagina 27

Aard van de producten (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. P1/P2 solventen zoals aceton, MEK, methylacrylaat, isopropanol) toxische vloeistoffen (vnl. formaldehyde, fenol) methanol (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. P1/P2 solventen zoals aceton, MEK, methylacrylaat, isopropanol) toxische vloeistoffen (vnl. formaldehyde, fenol)

Inhoud per installatie 5 – 100 m³ 25 – 140 m³ / 30 m³ 30 m³

methanol (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. P1/P2 solventen zoals aceton, MEK, methylacrylaat, isopropanol) toxische vloeistoffen (vnl. formaldehyde, fenol, IPDI)

/ 50 – 200 l

tolueendiisocyanaat

50 – 200 l

50 – 200 l



Productie en opslag van fotochemicaliën

Productie van geneesmiddelen(1)


10 – 40 m³ 20 – 200 l

20 – 200 l

/

60 – 4.000 l

atmosferische opslaghouders

?

/

?

/

?

/

?

/

eenheidsverpakkingen (magazijnopslag) verplaatsbare recipiënten (vaten, IBC’s) reactoren en destillatiekolommen

/ Productie van alkoxylaten / / verdamper opslagmagazijnen verplaatsbare recipiënten

Productie zwavelhoudende zuren en zouten

tolueendiisocyanaat (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. solventen zoals aceton, acrylaten, methanol, ethanol) (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. solventen zoals aceton, acrylaten, methanol, ethanol) (zeer) toxische vloeistoffen (vnl. methylsulfonylchloride, glutaraldehyde, ethyleenchloorhydrine, 2chloroethanol)

/

reactoren

reactor (aanvoer via pijpleiding)

Productie van katalysatoren


ethyleenoxide / propyleenoxide toxische vloeistoffen (vnl. fenol en cresol) (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. MIBK, triethylamine) peroxiden

< 1 ton / / /

toxisch gas (ammoniak)

1,2 ton

toxische producten

7,5 ton

oxiderende producten Inhaleerbare poedervormige nikkelverbindingen (4% NiO)

17 ton 40 – 600 kg

reactoren

toxische gassen (vnl. HCl, SO2 en SO3)

/

reactoren

vloeistoffen die hevig reageren met water (vnl. chlorosulfonzuur, oleum)

/

opslag

vloeistoffen die hevig reageren met water (vnl. chlorosulfonzuur, oleum)

/


Sector Productie ammoniumfosfaten en fosforzuur

Productie van surfactants

Installaties

toxische gassen (ammoniak)

250 m³

toxische gassen (ammoniak)

/

/

methanol

opslag

waterstof toxische producten (vnl. natriumsilicofluoride, monochloorazijnzuur) (licht) ontvlambare producten (vnl. aceton, ethanol, natriummethylaat)

/

(licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. solventen) (zeer) toxische vloeistoffen (vnl. HF-oplossingen ) (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. solventen)

Productie tbv. halfgeleiderindustrie verplaatsbare recipiënten


(zeer) toxische vloeistoffen (vnl. HF-oplossingen ) toxische gassen (vnl. ammoniak, arsine, fosfine, chloor, waterstofchloride)

Productie van kunststoffen atmosferische opslagtanks

brandbare gassen (vnl. 1,3-butadieen) brandbare vloeistoffen (vnl. koolstofdisulfide, styreen, butylacrylaat, acrylzuur, vinylacetaat) toxische producten (vnl. acrylonitril, koolstofdisulfide) oxiderende producten brandbare gassen (onder druk) (vnl. ethyleen) brandbare gassen (tot vloeistof verdicht) (vnl. propyleen) toxische gassen (ammoniak in koelmachine) (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. methanol, azijnzuur, IPA)


peroxiden

Ondergrondse atmosferische opslagtanks

(licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. solventen) (licht) ontvlambare vloeistoffen in IBC’s (vnl. solventen)

eenheidsverpakkingen

zink in poedervorm (fijn en grofkorrelig) Gasflessen

0,4 – 3,2 m³ 5 m³ 200 – 1.000 l 5 – 1.000 l /

/

(zeer) toxische vloeistoffen (vnl. HF-oplossingen )

drukhouders

/

acetyleen (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. solventen zoals ethanol, isopropanol) (zeer) toxische vloeistoffen (vnl. ammoniumbifluoride, formol 37%, glutaaraldehyde)

Productie: roerkuipen

/

/

/

(zeer) toxische vloeistoffen (vnl. HF-oplossingen, ammoniumbifluoride, formol 37%, glutaaraldehyde)

/

/ 11.760 l

waterstof


/

Productie van batterijen


druktankwagen / -ketelwagen


Productie van latex

Aard van de producten

drukhouder

/

Productie van reinigingsmiddelen

pagina 28

acetyleen, zuurstof

10 – 30 m³ 10 – 30 m³

5 – 1.000 liter / / / / / 8,5 ton 38,5 ton / / / / / / 30 à 50 flessen


Sector

Installaties Silo (dagverbruik)

Productie van kunstmeststoffen

Eenheidsverpakkingen (bigbags)

Atmosferische opslagtanks

Productie van veevoederadditieven

Eenheidsverpakkingen (vaten, bigbags, …)

Cryogene houder Recyclage van zink

Eenheidsverpakkingen (IBC’s, vaten, bigbags …)

Bovengrondse druktank Recyclage van houtpulp tot cellulose

Atmosferische houder (in een inkuiping gevuld met water) Eenheidsverpakkingen (vaten < 220 liter) Gasflessen

(1)

pagina 29

Aard van de producten


ammoniumnitraat

/

ammoniumnitraat

/

toxische poeders (vnl. kaliumnitraat) milieugevaarlijke poeders (vnl. koper-, zink- en mangaansulfaat) (licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. zuren zoals azzijnzuur) (licht) ontvlambare vloeistoffen in vaten (vnl. ethylacetaat) toxische poeders (vnl. natriumseleniet) milieugevaarlijke poeders (vnl. zink-, cobalt-, koper-, mangaansulfaat) vloeibare zuurstof

/ / / 200 liter / / 30 m³

(licht) ontvlambare vloeistoffen in vaten van 200 liter

/

milieugevaarlijke producten (vnl. zinkoxide in bigbags, zinkchlorideoplossing in IBC’s)

/

ammoniak

/

zwavelkoolstof

/

(licht) ontvlambare vloeistoffen (vnl. solventen) Propaan (44, 112 l), waterstof (10 l), zuurstof (50 l), acetyleen (43 l)

/ /

De bedrijven die actief zijn in de productie van geneesmiddelen hebben een zeer uitgebreid gamma aan gevaarlijke producten (broom, waterstof, zoutzuur, acetyleen, methanol, aardolieproducten, zuurstof, (zeer) giftige producten, oxiderende producten, (zeer) licht ontvlambare vloeistoffen, milieugevaarlijke producten). Op basis van de beschikbare kennisgevingen is het echter onmogelijk te besluiten welke producten in welke installaties voorkomen.


IV.3.

pagina 30

Definiëren van de nodige risicobouwstenen De nauwkeurigheid van het rekenprogramma wordt bepaald door de mate waarin de werkelijke configuratie van installaties en producten binnen een inrichting gemodelleerd kan worden aan de hand van de risicobouwstenen die voorzien zijn in het programma. Daarom moet een voldoende groot aantal bouwstenen worden voorzien die het risico bevatten van één specifieke installatie of activiteit in een welbepaalde configuratie (grootte, product, werkingsparameters).

IV.3.1.

Inleiding Op basis van de gegevens uit de analyse van de lagedrempel Seveso-inrichtingen worden de nodige risicobouwstenen afgeleid. Bij aanvang van het project werd aangenomen dat het mogelijk zou zijn om voor alle sectoren een specifieke set van risicobouwstenen af te leiden. Uit de analyse van de lagedrempel inrichtingen is echter gebleken dat voor ongeveer de helft van de inrichtingen onvoldoende gegevens ter beschikking zijn om specifieke risicobouwstenen aan te maken ttz. risicobouwstenen met de specifieke installaties, activiteiten en gevaarlijke producten die op de betroffen inrichtingen kunnen voorkomen. Daarom wordt geopteerd voor een algemene aanpak waarbij generieke risicobouwstenen worden gedefinieerd voor de installaties, activiteiten en categorieën van gevaarlijke stoffen die binnen deze groep van lagedrempel Seveso-inrichtingen voorkomen. Het bereik van de karakteristieke installatieparameters en de representatieve stoffen worden uiteraard gekozen rekening houdend met de resultaten van de analyse van de lagedrempel inrichtingen. Indien bij gebruik van de softwaretool een tekort aan risicobouwstenen wordt vastgesteld zullen deze in een later stadium worden aangemaakt(7).

IV.3.2.

Installaties Bij de definitie van de bouwstenen worden volgende types van installaties weerhouden: vaste houders, verplaatsbare recipiënten, transportmiddelen, verlaadinstallaties en opslagmagazijnen. Afhankelijk van de aard van het product zijn voor elk installatietype meerdere technische uitvoeringen mogelijk. Naargelang de technische uitvoering van een installatie zijn de externe risico’s mogelijk verschillend zodat voor elk installatietype met een aantal specifieke installaties rekening wordt gehouden. Een overzicht van de installaties die per installatietype en aard van product weerhouden worden, wordt getoond in bijlage 5. Naast hoger vermelde installaties wordt in de beschikbare informatie van lagedrempel Seveso-inrichtingen eveneens melding gemaakt van leidingen, pompen en procesinstallaties zoals reactoren, destillatiekolommen, buffertanks e.d. die gevaarlijke stoffen kunnen bevatten. De informatie (o.a. ligging en technische gegevens) die noodzakelijk is

(7)

Protec Engineering heeft de opdrachtgever bij aanvang van het project een waarborg gegeven op onderhoud van de softwaretool (i.e. het up-to-date houden van de risico-bouwstenen).


pagina 31

voor het definiëren en het berekenen van bouwstenen voor dergelijke installaties is niet beschikbaar op basis van de geanalyseerde kennisgevingen. De procesinstallaties die bij de lagedrempel inrichtingen aanwezig zijn, staan doorgaans opgesteld in een gebouw, centraal op het bedrijfsterrein zodat de impact op de omgeving eerder beperkt wordt geacht. Een groot aantal procesinstallaties betreffen bovendien ‘open-installaties’ zoals etsbaden of roerkuipen met een beperkt volume waaraan geen relevante externe risico’s verbonden zijn. Wanneer in de toekomst bijkomende gegevens aangaande pompen, leidingen of procesinstallaties consistent in kennisgevingen zou worden opgenomen, kunnen voor deze installaties eveneens bouwstenen worden gedefinieerd.

IV.3.3.

Gevaarlijke producten

IV.3.3.1.

Algemeen Bij het optreden van een ongeval zullen de effecten van eventuele vervolgscenario’s afhankelijk zijn van de aard van het vrijgekomen product. De aard van het betroffen product is daarom van belang bij het definiëren van de nodige bouwstenen. Aan de hand van figuur IV.3.3.1.1 worden de mogelijke ongevalscenario’s naargelang de aard van het product schematisch weergegeven. Na overleg met de Dienst VR en de stuurgroep werd besloten om uitsluitend toxische en brandbare stoffen te weerhouden bij de definitie van de risicobouwstenen. Wanneer in de toekomst zou blijken dat ook risicobouwstenen van andere types van stoffen zoals peroxiden of ontplofbare stoffen nodig zijn, zullen deze worden voorzien. Verder wordt bij de definitie van de risicobouwstenen uitsluitend rekening gehouden met gassen en vloeistoffen. De externe risico’s die verbonden zijn aan de emissie van vaste producten zijn immers doorgaans te verwaarlozen. Bij het scenario magazijnbrand worden vaste producten bij de bepaling van de effecten van toxische rookgassen meegenomen bij de afleiding van de gemiddelde structuurformule. Figuur IV.3.3.1.1 Schematische voorstelling ongevalscenario’s


IV.3.3.2.

pagina 32

Representatieve stoffen Omdat gassen of vloeistoffen met gelijkaardige gevaarseigenschappen (toxisch en/of brandbaar) bij een emissie niet noodzakelijk aanleiding geven tot gelijkaardige effecten worden verschillende klassen van brandbare en toxische gassen en vloeistoffen gedefinieerd naar gelang de aard en/of de omvang van de te verwachten effecten. In onderstaande paragrafen wordt toegelicht welke categorieën beschouwd worden en hoe de klassen worden gedefinieerd per categorie.

IV.3.3.2.1

Toxische vloeistoffen Voor de toxische vloeistoffen worden vijf klassen (TV0 t/m TV4) gedefinieerd naargelang de potentiële impact die deze vloeistoffen hebben op de externe populatie. Het indelen van specifieke producten in één van de vijf klassen gebeurt op basis van een toxiciteitsindex die functie is van de dampspanning, het moleculair gewicht en de toxische werking (LC01,30min,mens) van het product:

toxiciteit sin dex = 8,8.10 - 2 ⋅

Mw ⋅ Ps Lc 01,30 min

waarbij Ps, de dampspanning (bij opslagtemperatuur), wordt uitgedrukt in [Pa], Mw, het moleculair gewicht, in [g/mol] en de LC01,30min,mens, de concentratie die aanleiding geeft tot een letaliteit van 1% bij een blootstelling gedurende 30 minuten, in [mg/m³]. De relatie tussen de toxiciteitsindex en de vijf klassen van toxische vloeistoffen wordt gegeven in onderstaande tabel tezamen met enkele voorbeeldproducten en de te verwachte effectafstand als functie van de bronterm. Een uitgebreide lijst met voorbeeldproducten wordt opgenomen in bijlage 4. Tabel IV.3.3.2.1.1 Klassen van toxische vloeistoffen Representatief product

Klasse

Criterium

Effectafstand

Voorbeeldproducten

TV4

index ≥100

Plas 100 m²: Plas 1.000 m²: Plas 10.000 m²:

> 100 m > 500 m > 2.000 m

Acroleïne

Broom, allylamine, fosforoxychloride

TV3

50 ≤ index < 100


≤ 100 m > 250 m > 1000 m

Acrylonitril

Allylalcohol

TV2

25 ≤ index < 50


geen effecten > 100 m > 500 m

Benzotrichloride

2-chloorethanol

TV1

10 ≤ index < 25


geen effecten ≤ 100 m > 100 m

Benzylchloride

Koolstoftetrachloride

TV0

index < 10

Plas 1.000 m²: Plas 10.000 m²:

geen effecten ≤ 100 m

Glutaaraldehyde

Benzenn, methanol, fenol (60°C)


IV.3.3.2.2

pagina 33

Toxische gassen

Voor de toxische gassen worden vier klassen (TG0 t/m TG3) gedefinieerd naargelang de potentiële impact die deze gassen hebben op de externe populatie. De indeling van specifieke producten in één van de vier klassen gebeurt op basis van de toxische werking (LC01,30min,mens) en het kookpunt van het gas volgens de criteria die zijn opgenomen in onderstaande tabel. Tabel IV.3.3.2.2.1 Klassen van toxische gassen

(1)

Klasse

Criterium

Effectafstand(1)

Representatief product

Voorbeeldproducten

TG3

LC01,30 ≤ 100 mg/m³

> 1.000 m

Arsine

Seleenwaterstof, fosfine, fosgeen, stikstofmonoxide

TG2

100 < LC01,30 ≤ 1.000 & Tkook ≤ 0°C

300 – 1.000 m

Chloor

Waterstofsulfide, zwaveldioxide, boortrifluoride

TG1

1.000 < LC01,30 ≤ 2.000 & Tkook ≤ 0°C of 100 < LC01,30 ≤ 1000 & Tkook > 0°C

50 – 300 m

Zoutzuur

Waterstofbromide, dichloorsilaan, methylamine

TG0

LC01,30 > 2.000 mg/m³ of 1.000 < LC01,30 ≤ 2.000 & Tkook > 0°C

< 50 m

Ammoniak

Methylbromide, koolstofmonoxide, methylmercaptaan

effectberekening voor catastrofale breuk van een cilinder van 1.000 liter

Een uitgebreide lijst met voorbeeldproducten wordt opgenomen in bijlage 4.


IV.3.3.2.3

pagina 34

Brandbare vloeistoffen

Voor de brandbare vloeistoffen worden vier klassen (BV0 t/m BV3) gedefinieerd naargelang de potentiële impact die deze vloeistoffen hebben op de externe populatie. Het indelen van specifieke producten in één van de vier klassen wordt gerealiseerd door middel van de bepaling van een brandindex die functie is van de dampspanning en de onderste explosiegrens: brandindex = 0,75 ⋅

Ps LEL

waarbij Ps, de dampspanning (bij opslagtemperatuur), wordt uitgedrukt in [Pa] en de LEL, de onderste explosiegrens, wordt uitgedrukt in [vol%]. Verder wordt bij de indeling van de producten ook rekening gehouden met het vlampunt en het kookpunt van het product. Een overzicht van de criteria voor de indeling van brandbare vloeistoffen in één van de gedefinieerde klassen, enkele voorbeeldproducten en de te verwachte effectafstand als functie van de bronterm wordt gegeven in onderstaande tabel. Tabel IV.3.3.2.3.1 Klassen van brandbare vloeistoffen Representatief product

Voorbeeldproducten

Plas 1.000 m²: ± 100 (1) Plas 10.000 m²: > 300 (1)

Isopentaan

1-penteen, dimethylacetyleen

Tflash < 21°C & index ≥ 100

Plas 1.000 m²: < 100 (1) Plas 10.000 m²: > 100 (1)

n-Pentaan

benzine, isopreen, isopropylamine

BV1

Tflash < 21°C & index < 100

Plas 1.000 m²: < 40 (2) Plas 10.000 m²: < 100 (1,2)

Aceton

methanol, MEK, methylacrylaat

BV0

Tflash ≥ 21 °C

Plas 1.000 m²: < 40 (2) Plas 10.000 m²: < 100 (2)

n-Decaan

n-butanol, diesel, xyleen, butylacetaat

Klasse

Criterium

BV3

Tflash < 0°C en Tkook ≤ 35°C & index ≥ 300

BV2

(1) (2)

IV.3.3.2.4

Effectafstand [m]

effectafstand voor wolkbrand effectafstand voor plasbrand

Brandbare gassen

Voor de brandbare gassen worden vier klassen (BV0 t/m BV3) gedefinieerd naargelang de wijze van opslag en de daaraan verbonden risico’s. De indeling is overgenomen uit de Nederlandse S3b-methodiek [1]. Het indelen van specifieke producten in één van de vier klassen gebeurt louter op basis van het kookpunt (vluchtigheid) van het betrokken product zoals aangegeven in tabel IV.3.3.2.4.1. Aangezien voor de aanvoer van waterstof speciale druktrailers worden gebruikt en dergelijke installatie relatief frequent geïdentificeerd werd in de kennisgevingen en veiligheidsstudies van lagedrempel inrichtingen wordt dit product afzonderlijk weerhouden.


pagina 35

Tabel IV.3.3.2.4.1 Klassen van brandbare gassen

IV.3.3.2.5

Klasse

Criterium

Effectafstand

BG3

-93°C ≤ Tkook < -20°C

BG2

-20°C ≤ Tkook < 0°C

BG1

Tkook ≥ 0°C

BG0

Tkook < -93°C

Te beschouwen ongevalscenario’s zijn verschillend voor de verschillende productcategorieën. Effectafstanden kunnen derhalve moeilijk vergeleken worden.


Voorbeeldproducten

Propeen

Propaan, propyleen, ethaan, (acetyleen)

Iso-butaan

Butaan, buteen, butadieen, vinylchloride

2-buteen

Ethyleenoxide, ethylamine, methylmercaptaan

etheen

Methaan, waterstof, ethyleen, koolstofmonoxide

Toxische rookgassen OPSLAGBEDRIJVEN – Voor het modelleren van de effecten van toxische rookgassen bij een magazijnbrand in lagedrempel Seveso-inrichtingen gespecialiseerd in de opslag van gevarengoed wordt één gemiddelde brutoformule afgeleid. De bepaling van de gemiddelde brutoformule wordt doorgevoerd op basis van de gegevens die opgenomen zijn in enkele recent goedgekeurde omgevingsveiligheidsrapporten en veiligheidsstudies van opslagbedrijven die onder de bepalingen van het Samenwerkingsakkoord vallen. Er wordt aangenomen dat deze gemiddelde structuurformule representatief, waarschijnlijk eerder aan de conservatieve kant, is om de externe risico’s van lagedrempel opslagbedrijven in te schatten.

De afleiding van de brutoformule voor lagedrempel Seveso-inrichtingen gespecialiseerd in de opslag van gevarengoed worden opgenomen in bijlage 6. PRODUCTIEBEDRIJVEN – Tijdens de uitwerking van het onderzoek werd vooropgesteld om ook gemiddelde brutoformules af te leiden voor magazijnen die mogelijk aanwezig zijn binnen productiebedrijven uit verschillende industriële sectoren. Op basis van de uitgevoerde analyse van de beschikbare informatie van lagedrempel Seveso-inrichtingen werd vastgesteld dat er onvoldoende gegevens ter beschikking zijn om brutoformules af te leiden voor de productiebedrijven. Er werd geoordeeld dat de beschikbare informatie te summier en te beperkt was om nauwkeurige specifieke brutoformules af te leiden.

Voor de productiebedrijven die beschikken over een opslagmagazijn wordt daarom voorgesteld om de modellering door te voeren met bouwstenen voor opslagmagazijnen.

IV.3.4.

Overige karakteristieke installatieparameters Het externe risicobeeld van een installatie of activiteit wordt bepaald door één of meerdere technische kenmerken (bv. een karakteristieke dimensie) van de beschouwde installatie of activiteit. Om dit in rekening te kunnen brengen in het softwareprogramma worden voor de verschillende installaties en activiteiten één of meerdere parameters weerhouden die een belangrijke invloed hebben op het externe risico dat uitgaat van de betroffen installatie of activiteit. Voor de gekozen parameters wordt vervolgens een relevant bereik gedefinieerd dat gesteund is op de analyse van de doelgroep. Een overzicht van de parameters die voor de verschillende installaties weerhouden worden, wordt gegeven in bijlage 5. In onderstaande paragrafen wordt per type van installatie een motivatie gegeven voor de keuze van de karakteristieke parameters die voor de verschillende installaties weerhouden worden.


IV.3.4.1.

pagina 36

Vaste houders Voor het installatietype vaste houders worden vijf verschillende technische uitvoeringen weerhouden:

bovengrondse enkelwandige atmosferische houder;

bovengrondse dubbelwandige atmosferische houder;

bovengrondse drukhouder;

ondergrondse drukhouder;

cryogene houder.

Voor deze technische uitvoeringen wordt één of meerdere karakteristieke parameters voorgesteld die een belangrijke invloed hebben op het externe risico dat uitgaat van de installaties. BOVENGRONDS ENKELWANDIG ATMOSFERISCH – Bij de opslag van gevaarlijke producten onder atmosferische omstandigheden in bovengronds opgestelde enkelwandige tanks worden deze houders meestal voorzien van een betonnen inkuiping of aarden wal. Dergelijke retentie heeft de bedoeling om eventuele lekvloeistoffen op te vangen en de oppervlakte van de gevormde plas te beperken. De omvang van de effecten bij het vrijkomen van een vloeistof wordt hoofdzakelijk bepaald door de omvang van de vloeistofplas. Een grotere vloeistofplas geeft immers aanleiding tot een groter verdampingsdebiet of een grotere brandhaard bij ontsteking. Daarom wordt de oppervlakte van de inkuiping als parameter weerhouden bij de uitwerking van de risicobouwstenen van de bovengrondse enkelwandige atmosferische houders. Hierbij wordt opgemerkt dat het de vrije oppervlakte betreft ttz. de totale oppervlakte van de inkuiping eventueel vermindert met de oppervlakte van andere tanks in de inkuiping. BOVENGRONDS DUBBELWANDIG ATMOSFERISCH – Voor bovengronds opgestelde dubbelwandige atmosferische houders wordt de dubbele wand van de houder gezien als een individuele inkuiping. Dergelijke houders worden dan ook doorgaans niet in een inkuiping geplaatst. Bij het falen van de primaire houder komt de lekvloeistof in de secundaire houder terecht en worden relevante effecten op de omgeving doorgaans vermeden. Voor dit type van installatie dient evenwel conform de richtlijnen van de Dienst VR eveneens rekening gehouden te worden met het falen van zowel de primaire als de secundaire container. Dergelijk scenario impliceert aldus het vrijkomen van de lekvloeistof rechtstreeks in de omgeving. Gelet op het feit dat deze installaties zelden voorzien zijn van een bijkomende retentie wordt de omvang van de vloeistofplas die gevormd wordt hoofdzakelijk bepaald door het volume van de houder, het lekdebiet en eventueel aanwezige structuren of objecten die de vrijgekomen vloeistof kunnen indijken. Van dit laatste gegeven wordt in het kader van onderhavige studie conservatief abstractie gemaakt. Daarom wordt het volume van de bovengrondse dubbelwandige atmosferische houder als karakteristieke parameter weerhouden(8). BOVEN- / ONDERGRONDSE DRUKHOUDER – De omvang van de effecten bij het vrijkomen van een gas uit een drukhouder worden, wanneer abstractie wordt gemaakt van de eigenschappen van het gas, bepaald door de hoeveelheid gas en de druk in de houder. Aangezien de werkingsdruk bij de opslag van tot vloeistof verdichte gassen gekoppeld is

(8)

De effecten van een lekkage in de secundaire container van een dubbelwandige houder worden in onderhavige studie verder weerhouden. Voor het bepalen van het emissiedebiet is de hoogte van de vloeistofkolom van belang. Deze parameter wordt afgeleid obv. het volume van de houder (zie tabel B.8.1).


pagina 37

aan het product en bij de opslag van gassen onder druk een typische werkdruk van 15 bar (zie tabel B.8.1) wordt gehanteerd wordt enkel het volume van de drukhouder als karakteristieke parameter weerhouden. – Een cryogene houder bevat een tot vloeistof gekoeld gas bij nagenoeg atmosferische druk. Dergelijke houder wordt typisch uitgevoerd als een dubbelwandige of volledig omsloten tank. Daarom wordt net zoals hoger vermeld bij de bovengrondse dubbelwandige atmosferische houder het volume van de tank als karakteristieke parameter weerhouden.

CRYOGENE HOUDER

IV.3.4.2.

Verplaatsbare recipiënten Bij de keuze van de karakteristieke parameters voor verplaatsbare recipiënten wordt een onderscheid gemaakt naar gelang de aard van de opgeslagen producten:


brandbare vloeistoffen

toxische en brandbare gassen

TOXISCHE VLOEISTOFFEN – Bij het vrijkomen van een toxische vloeistof uit een eenheidsverpakking wordt de omvang van de effecten in de omgeving bepaald door de oppervlakte van de gevormde plas. Aangezien met lokale objecten die de plasoppervlakte kunnen beïnvloeden geen rekening wordt gehouden en voor de plasdikte bij verplaatsbare recipiënten standaard vijf millimeter wordt aangenomen (zie tabel B.7.1) is uitsluitend het volume van de eenheidsverpakking relevant voor het bepalen van de effecten van een bepaalde gevaarlijke stof. Het volume wordt als karakteristieke parameter weerhouden voor de eenheidsverpakkingen met een toxische vloeistof. BRANDBARE VLOEISTOFFEN – Bij de opslag van eenheidsverpakkingen met brandbare vloeistoffen zijn hoofdzakelijk de effecten van een plasbrand relevant. Aangezien de brandhaard kan uitbreiden als gevolg van het falen van meerdere eenheidsverpakkingen is het volume van één eenheidsverpakking niet relevant om de omvang van de effecten te definiëren. Daarom wordt de oppervlakte van de opslagplaats weerhouden als karakteristieke parameter voor het modelleren van de opslag van eenheidsverpakkingen met brandbare vloeistoffen. TOXISCHE EN BRANDBARE GASSEN – Voor gasflessen en drukcilinders wordt zoals hoger bij de vaste drukhouders het volume van de cilinder als karakteristieke parameter weerhouden. Bij het bepalen van de externe risico’s van verplaatsbare recipiënten met gassen wordt eveneens rekening gehouden met het scenario van fragmentvorming. Dit scenario is echter pas relevant wanneer een groot aantal verpakkingen (≥ 1.000) op dezelfde locatie worden opgeslagen en bij een grote brand een groot aantal fragmenten wordt weggeslingerd. De effecten van fragmentvorming d.i. de kans op doding als gevolg van de impact van een weggeslingerd fragment worden bij de berekening van een bouwsteen bepaald voor één eenheidsverpakking waarbij de effecten (kans op doding) niet wordt afgeblokt op 1% zoals dat klassiek bij een effectenstudie wordt doorgevoerd. De kans op doding is immers evenredig met het totaal aantal weggeslingerde fragmenten en dus ook met het totaal aantal recipiënten dat wordt opgeslagen. Het aantal recipiënten hoeft daarom niet als een karakteristieke parameter weerhouden te worden.


IV.3.4.3.

pagina 38

Transportmiddelen (tankwagen) Bij de selectie van de karakteristieke parameters voor transportmiddelen wordt een onderscheid gemaakt naar gelang de aard van de opgeslagen producten:

toxische en brandbare vloeistoffen

toxische en brandbare tot vloeistof verdichte gassen

brandbare cryogene gassen

brandbare gassen onder druk (waterstof)

TOXISCHE EN BRANDBARE VLOEISTOFFEN – Zoals reeds in voorgaande paragrafen aangegeven worden de effecten bij een emissie van een vloeistof hoofdzakelijk bepaald door de oppervlakte van de vloeistofplas die gevormd wordt. Aangezien verlaadplaatsen voor transportmiddelen meestal voorzien zijn van lekopvang wordt de oppervlakte in geval van een lekkage beperkt tot de oppervlakte van de verlaadplaats. Deze aanname is evenwel uitsluitend geldig wanneer de opvangcapaciteit van de verlaadplaats voldoende groot gedimensioneerd is of voorzien is van een afvoer naar een opvangput met afdoende capaciteit. De vrije oppervlakte van de verlaadplaats wordt als karakteristieke parameter weerhouden. Wanneer een verlaadplaats onvoldoende opvangcapaciteit heeft om de volledige inhoud van een transportmiddel (tankwagen) op te kunnen vangen, wordt uitgegaan van een maximale plasoppervlakte van 2.000 m². TOXISCHE EN BRANDBARE TOT VLOEISTOF VERDICHTE GASSEN – Zoals voor de vaste houders met tot vloeistof verdichte gassen wordt het volume weerhouden als karakteristieke parameter voor de transportmiddelen die met dergelijke producten gevuld zijn. BRANDBARE CRYOGENE GASSEN – Aangezien ter hoogte van de verlaadplaatsen met vloeistoffen geen verplichting bestaat om lekopvang te voorzien wordt zoals voor de vaste cryogene houders enkel het volume als karakteristieke parameter weerhouden.

– De transportmiddelen voor brandbare gassen onder druk zijn beperkt tot trailers voor het transport van waterstof onder hoge druk. Dergelijke trailer bestaat typisch uit een drietal groepen van drie tot zes onderling verbonden drukcilinders. Deze drukcilinders hebben een volume van typisch één kubieke meter. De configuratie van de trailer wordt opgenomen als een specifieke aanname (zie tabel B.8.1). De druk waarbij het waterstof in de trailer wordt opgeslagen bepaald mede de effecten die bij een ongeval kunnen optreden. De werkingsdruk voor een volle waterstof trailer bedraagt typisch 200 bar hetgeen eveneens als een specifieke parameter wordt opgenomen (zie tabel B.8.3). Aangezien de betroffen installatie zeer concreet is, worden hiervoor geen bijkomende karakteristieke parameters weerhouden.

BRANDBARE GASSEN ONDER DRUK


IV.3.4.4.

pagina 39

Verlaadinstallatie De onderdelen die belangrijk zijn bij de modellering van een verlaadinstallatie zijn de flexibele slang(en) of verlaadarm(en). Hierbij wordt een onderscheid gemaakt naargelang de aard van de verladen stof:

toxische en brandbare vloeistoffen;

toxische en brandbare gassen (excl. gassen onder druk);

brandbare gassen onder druk (waterstof).

TOXISCHE EN BRANDBARE VLOEISTOFFEN – Zoals voor de transportmiddelen met vloeistoffen is de oppervlakte waarover een vrijgekomen vloeistof zich kan verspreiden bepalend voor de effecten van vervolggebeurtenissen bij het falen van de verlaadinstallatie. Wanneer een afdoende opvang gerealiseerd wordt ter hoogte van de verlaadplaats kan aldus uitgegaan worden van de oppervlakte van de verlaadplaats als karakteristieke parameter.

Wanneer de verlaadplaats over onvoldoende opvang beschikt, zal de oppervlakte van de gevormde plas groter worden dan de verlaadplaats. In dit geval wordt de vrijgezette hoeveelheid belangrijk. De hoeveelheid product die vrijkomt, wordt bepaald door het verlaaddebiet en het al dan niet aanwezig zijn van een noodstop. Bij de aanwezigheid van een noodstop wordt de emissieduur beperkt tot twee minuten met een kans van 90%. In de overige 10% van de gevallen of bij de afwezigheid van een noodstop wordt aangenomen dat de uistroming gedurende 30 minuten aanhoudt. Opgemerkt wordt dat bij de verlading van schepen uitsluitend de aanwezigheid van een noodstop als karakteristieke parameter wordt weerhouden. De verlading van schepen komt slechts in een zeer beperkt aantal inrichtingen voor (typisch brandstofdepots) waarbij het verlaaddebiet weinig varieert en dus als specifieke parameter weerhouden wordt (zie tabel B.8.4). De vrije oppervlakte wordt aangenomen onbeperkt te zijn gelet op de mogelijke vorming van een drijflaag op het betroffen oppervlaktewater. Tenslotte wordt opgemerkt dat de verlaaddruk en de diameter van de flexibele slang of verlaadarm, die noodzakelijk zijn voor de bepaling van het uitstroomdebiet bij lek als specifieke parameters worden meegenomen (zie tabel B.8.4). TOXISCHE EN BRANDBARE GASSEN – Aangezien ter hoogte van verlaadplaatsen voor gassen typisch geen opvangvoorzieningen aanwezig zijn, is de vrije oppervlakte van de verlaadplaats zoals hierboven bij de vloeistoffen besproken weinig relevant. De aanwezigheid van een noodstop en het verlaaddebiet daarentegen zijn ook voor de verlaadinstallaties van toxische en brandbare gassen relevante karakteristieke parameters.

– Bij de verlading van brandbare gassen onder druk wordt uitsluitend de verlading van een trailer met waterstof beschouwd. Zoals hierboven bij de bespreking van het transportmiddel is ook de verlaadinstallatie voldoende specifiek en zijn bijkomende karakteristieke parameters niet noodzakelijk. BRANDBARE GASSEN ONDER DRUK


IV.3.4.5.

pagina 40

Opslagmagazijnen Het enige scenario dat voor opslagmagazijnen in beschouwing genomen wordt betreft het optreden van een brand in een compartiment met de vorming van toxische rookgassen. Een belangrijkste parameter bij het modelleren van een magazijnbrand, naast de aard van de opgeslagen stoffen, betreft de oppervlakte van het compartiment dat bij de brand betrokken is. Deze parameter is bovendien vaak beschikbaar in kennisgevingen van lagedrempel inrichtingen in tegenstelling tot andere relevante parameters (bv. branduitbreidingssnelheid, hoogte van het compartiment, ventilatievoud, brandweerstand). De oppervlakte van een compartiment wordt daarom als karakteristieke parameter weerhouden. Voor de andere parameters worden specifieke constante waarden voorgesteld (zie tabel B.8.5).


IV.4.

pagina 41

Berekenen van de risicobouwstenen Bij de berekeningen van de risicobouwstenen wordt uitgegaan van de richtlijnen en modellen die in de veiligheidsrapportages worden voorgeschreven. In onderstaande paragrafen worden de weerhouden vrijzettingsscenario’s, de weerhouden vervolgscenario’s en -kansen, de toegepaste modellen en de algemene en specifieke aannames voor de in paragraaf IV.3 gedefinieerde risicobouwstenen beschreven.

IV.4.1.

Vrijzettingsscenario’s De eerste stap in de berekening van de risicobouwstenen is het vastleggen van de faal- of vrijzettingsscenario’s voor de weerhouden installaties. Hierbij wordt maximaal uitgegaan van de vrijzettingsscenario’s die beschouwd worden in het Handboek Kanscijfers 2004 van het departement LNE [2]. OPSLAGHOUDERS - Voor de opslaghouders (atmosferische of drukhouders) wordt rekening gehouden met volgende vrijzettingsscenario’s: catastrofale breuk, uitstroming van de gehele inhoud in een tijdspanne van 10 minuten, groot lek (∅lek = 100 mm), middelgroot lek (∅lek = 35 mm) en klein lek (∅lek = 10 mm).

Indien het scenario groot lek aanleiding geeft tot een uitstroming van de volledige inhoud in 10 minuten of minder, wordt het scenario volledige uitstroming in een tijdspanne van 10 minuten niet meegenomen in de risicoanalyse, maar wordt de faalfrequentie van dit scenario opgeteld bij de faalfrequentie van het scenario catastrofale breuk. VERPLAATSBARE RECIPIËNTEN – In geval van verplaatsbare recipiënten wordt er met betrekking tot de weerhouden faalscenario’s een onderscheid gemaakt tussen de recipiënten die een vloeistof of een poeder bevatten (vaten, flessen, dozen) en de recipiënten die een (vloeistof verdicht) gas onder druk bevatten.

Voor verplaatsbare recipiënten die geschikt zijn voor de opslag van vloeistoffen of vaste stoffen, wordt in de risicoanalyse uitgegaan van het vrijkomen van de gehele inhoud van het recipiënt. Voor verplaatsbare drukhouders en gasflessen wordt uitgegaan van twee faalscenario’s: een explosie van de drukhouder en een lek aan de drukhouder. De equivalente lekdiameter wordt bepaald op basis van het scenario breuk van de grootste aansluiting. Voor een gasfles wordt uitgegaan van een equivalente lekdiameter van 3,3 mm, voor een verplaatsbare drukhouder (>150 liter) wordt afhankelijk van het product uitgegaan van een equivalente diameter van 10 à 20 mm. TRANSPORTMIDDELEN - De vrijzettingsscenario’s die voor tankwagens (met uitzondering van de waterstoftrailers) worden beschouwd zijn dezelfde als deze voor opslaghouders worden weerhouden: catastrofale breuk, uitstroming van de gehele inhoud in een tijdspanne van 10 minuten, groot lek (∅lek = 100 mm), middelgroot lek (∅lek = 35 mm) en klein lek (∅lek = 10 mm).

Een waterstoftrailer bestaat uit meerdere cilindervormige drukhouders die in verbinding staan via een collector. Voor het berekenen van de risicobouwstenen wordt uitgegaan van één typische trailer die bestaat uit vijftien cilinders of zgn. tubes van circa 1,3 m³. Het waterstof in de tankwagen staat op een druk van 200 bar. De vrijzettingsscenario’s die voor een waterstoftrailer worden beschouwd zijn een breuk van een drukcilinder op de


pagina 42

trailer en een lek aan de drukcilinder of de collectorleiding met een equivalente diameter van 5 mm (i.e. diameter van de collectorleiding). VERLAADMEDIA - De vrijzettingsscenario’s die worden beschouwd voor de verlaadmedia (flexibele laad/losslangen en laad/losarmen) zijn: een catastrofale breuk en een lek met een equivalente diameter gelijk aan 10% van de diameter van het verlaadmedium (max. 50 mm).

IV.4.2.

Vervolgscenario’s De vervolgscenario’s die zich kunnen voordoen bij de vrijzetting van een gevaarlijk product zijn afhankelijk van de gevaarseigenschappen, de fysico-chemische kenmerken en de aggregatietoestand van het product. Welke ongevalscenario’s zich precies voordoen wordt verder bepaald door enerzijds de wijze waarop de vrijzetting zich voordoet (instantane of continue vrijzetting) en anderzijds de specifieke kenmerken van de omgeving in de onmiddellijke nabijheid van de vrijzetting (o.a. aanwezigheid van ontstekingsbronnen, obstakeldichtheid in de omgeving).

IV.4.2.1.

Brandbare vloeistoffen ALGEMEEN – Het uitgangspunt bij de vervolgscenario’s voor de categorie brandbare vloeistoffen vormt het vrijkomen van een vloeibare brandstof die zich beneden haar atmosferisch kookpunt bevindt. Wanneer de gevormde vloeistofplas direct ontstoken wordt treedt een plasbrand of kuipbrand, eventueel een tankbrand(9) op. Wanneer ontsteking uitblijft wordt een gaswolk gevormd die na dispersie in de omgeving mogelijk nog brandbaar is. Wanneer deze gaswolk op afstand ontstoken wordt, treedt afhankelijk van de locatie van de wolk een wolkbrand of een gaswolkexplosie op. Een overzicht van de mogelijke vervolgscenario’s wordt gegeven op figuur IV.4.2.1.1 aan de hand van een feitenboom. WOLKBRAND/GASWOLKEXPLOSIE – Een gaswolkexplosie zal enkel optreden indien de brandbare wolk op moment van ontsteking voldoende brandbare massa bevat (≥ 1 ton) (10) en indien de wolk een zekere graad van inklemming vertoont. Aangezien onderhavig softwareprogramma wordt gebruikt voor de gehele groep van lagedrempel Sevesoinrichtingen wordt bij de berekening van de risicobouwstenen conservatief aangenomen dat aan deze laatste voorwaarde voldaan wordt. INTERNE EXPLOSIE – Een vervolgscenario dat eveneens kan optreden bij de opslag van (zeer) licht ontvlambare vloeistoffen, is het optreden van een interne explosie in de opslagtank. Voor dit scenario hoeft zich in principe geen vrijzetting voor te doen. Het scenario gaat uit van de vorming van een brandbare atmosfeer boven het vloeistofniveau in de tank. Bij ontsteking van het mengsel treedt mogelijk een explosie op. Gelet op de lage ontwerpoverdruk (20 mbar) van de meeste atmosferische opslagtanks moet er bij het optreden van een interne explosie geen relevante overdruk verwacht worden in de omgeving. Verder valt het niet uit te sluiten dat projectielen weggeslingerd worden bij het optreden van een interne explosie. Echter rekening houdende met de lage ontwerpdruk

(9)

Het scenario tankbrand wordt niet weerhouden in de berekening van de risicobouwstenen aangezien dit scenario zelden of nooit aanleiding geeft tot externe effecten.

(10)

Conservatief werd het scenario gaswolkexplosie weerhouden voor brandbare wolken met een brandbare massa van minimaal 100 kg.


pagina 43

zal het dak reeds bij een lage verschildruk loskomen en ductiel plooien of scheuren zonder dat hierbij delen afgerukt worden zodat het wegslingeren van fragmenten over een grote afstand weinig waarschijnlijk is. Tevens is de kans om getroffen te worden door een weggeslingerd projectiel zeer klein. Het scenario van een interne explosie wordt dan ook niet weerhouden bij het berekenen van de risicobouwstenen. BOIL-OVER - Een boil-over is een fenomeen dat kan optreden bij een brand in een opslagtank met aardolieproducten (zware stookolie, gasolie, destillaten) indien er een hoeveelheid water aanwezig is in de brandende tank (bv. als gevolg van blusactiviteiten). Het water zal als gevolg van het dichtheidsverschil tussen het aardolieproduct en het water naar de bodem van de tank zakken en naargelang de brand aanhoudt zal het product in de tank langzaam opwarmen in de vorm van een warmtefront dat zich van boven naar beneden verplaatst in de tank. Op het moment dat het warmtefront het water bereikt op de bodem van de tank, heeft dit front een zodanige temperatuur dat het water op de bodem in een zeer korte tijd zal verdampen en expanderen met het krachtig uitstoten van de volledige brandende inhoud van de tank (vuurbal) als gevolg. Aangezien dit scenario zich echter ontwikkelt over een tijdspanne van meerdere uren (afhankelijk van de hoeveelheid product in de tank) wordt dit scenario niet weerhouden bij de bepaling van het externe mensrisico. Figuur IV.4.2.1.1 Feitenboom brandbare vloeistoffen aard v/d vrijzetting

vrijzettingswijze

directe ontsteking

uitgestelde ontsteking

ingeklemde gaswolk

ja

gevolg

plasbrand

instantaan

ja

gaswolkexplosie / plasbrand

nee

wolkbrand / plasbrand

ja nee nee

geen effecten

brandbare vloeistof

ja

plasbrand

continu

ja

gaswolkexplosie / (plasbrand)

nee

wolkbrand / (plasbrand)

ja nee nee

IV.4.2.2.

geen effecten

Toxische vloeistoffen ALGEMEEN - Bij het vrijkomen van een toxische vloeistof zal door verdamping een gaswolk gevormd worden die in de omgeving dispergeert. Door inhalatie van de dampen treden effecten van intoxicatie op die mogelijk letaal zijn.

Bij de vorming van een vloeistofplas in openlucht wordt de verdampingssnelheid bepaald door de heersende meteocondities waarbij voornamelijk de windsnelheid van belang is. Wat de dispersie van de gevormde dampen betreft, dient mogelijk ook rekening gehouden


pagina 44

met de aanwezigheid van zones waar mogelijk recirculatie of een zogeffect optreedt. Hierbij wordt bijvoorbeeld gedacht aan de zone die windafwaarts gelegen is achter een gebouw, kuipmuur of container. In het zoggebied zal het vrijgekomen product opmengen met de omgevingslucht en vervolgens verdund verder dispergeren. Conservatief werd in onderhavige risicoanalyse geen rekening gehouden met effecten van lagere windsnelheden en recirculatie achter kuipmuren of andere objecten en constructies. Figuur IV.4.2.2.1 Feitenboom toxische vloeistoffen aard v/d vrijzetting

vrijzettingswijze

gevolg

instantaan

intoxicatie

continu

intoxicatie

toxische vloeistof

IV.4.2.3.

Brandbare gassen Met betrekking tot de brandbare gassen dient in eerste instantie een onderscheid worden gemaakt tussen de gassen die als een vloeistof verdicht gas (BG2-3) worden opgeslagen, de gassen die als gas onder druk (BG0) worden opgeslagen en de gassen die als gekoelde of cryogene vloeistof (BG0-1) worden opgeslagen.

IV.4.2.3.1

Tot vloeistof verdichte gassen ALGEMEEN - De opslag van een tot vloeistof verdicht gas gebeurt bij een druk die groter is dan de atmosferisch druk (zijnde de dampspanning van het product bij omgevingstemperatuur). Wanneer de druk door het begeven van een installatieonderdeel plots zakt tot onder deze dampspanning bevindt het product zich in een oververhitte toestand ttz. op een temperatuur boven zijn kookpunt. Door middel van de beschikbare warmte-inhoud zal de vloeistof geheel of deels in de gasfase overgaan (koken) en bij uitstroming een gaswolk vormen. Dit is de zogenaamde flashfractie. Een deel van de kokende vloeistof zal onder de vorm van een vloeistofnevel (zgn. sprayfractie) in de gaswolk meegesleurd worden en daar verder verdampen. Het is eveneens mogelijk dat bij een lage oververhittingsgraad een deel van het product als vloeistof op de grond terecht komt (zgn. rainout) en gedreven door warmtewisseling met de ondergrond verder verdampt.

Wanneer een tot vloeistof verdicht gas instantaan vrijkomt, zal dit door de expansie van het verdichte gas mogelijk gepaard gaan met een BLEVE (Boiling Liquid Expanding Vapour Explosion). Wanneer de expanderende gaswolk brandbaar is en direct ontstoken wordt, ontstaat een vuurbal. Wanneer een brandbare gaswolk niet direct ontstoken wordt, zal deze in de omgeving dispergeren en eventueel op afstand tot ontsteking worden gebracht. Wanneer de gaswolk bij ontsteking in een zone met hoge installatiedichtheid hangt, zal de verbranding van het gas explosief geschieden en treedt een gaswolkexplosie op. Wanneer de gaswolk op het moment van de ontsteking in een gebied met een lage installatiedichtheid hangt, blijven de vlamsnelheden beperkt en komt geen


pagina 45

relevante drukopbouw (> 40 mbar) voor. Dit fenomeen is gekend als een vuurzee of wolkbrand (flashfire). Bij ontsteking (direct of op afstand) ontstaat in het geval van een belangrijke rainoutfractie tevens een plasbrand (enkel bij BG2). Bij een continue uitstroming van een tot vloeistof verdicht zeer licht ontvlambaar gas zal door directe ontsteking van de expanderende jet een fakkelbrand (zgn. jetfire) optreden. Wanneer de jet niet direct wordt ontstoken zal het uitgestroomde gas in de omgeving dispergeren. Zoals bij een instantane vrijzetting kan de gaswolk op afstand tot ontsteking worden gebracht waarbij afhankelijk van de omgeving waarin de gaswolk zich bevindt een gaswolkexplosie of wolkbrand optreedt. Tevens kan aan het lozingspunt nog een fakkelbrand of plasbrand (enkel bij BG2) ontstaan. De vervolgscenario’s die mogelijk optreden na een instantane en een continue vrijzetting uit de drukhouder worden weergegeven in onderstaande figuur. Figuur IV.4.2.3.1 Feitenboom tot vloeistof verdichte brandbare gassen aard v/d vrijzetting

vrijzettingswijze

directe ontsteking


ingeklemde gaswolk

bleve / vuurbal (plasbrand)

ja instantaan

ja ja nee

nee nee

tot vloeistof verdicht brandbaar gas

gevolg

bleve / gaswolkexplosie / (plasbrand) bleve / wolkbrand / (plasbrand) bleve

ja

fakkelbrand

continu

ja

gaswolkexplosie/ (plasbrand)

nee

wolkbrand/ (plasbrand)

ja nee nee

geen effecten

BLEVE – Een BLEVE (Boiling Liquid Expanding Vapour Explosion) is een fysische explosie als gevolg van de plotse drukval in een houder waarin zich een product in een vloeibare toestand bevindt op een temperatuur sterk boven de atmosferische kooktemperatuur met een explosieve instantane verdamping tot gevolg. De kracht van de explosie wordt bepaald door de toestand (oververhitting) van het product in de houder juist voor de catastrofale breuk van de houder.

In geval van een bovengrondse houder wordt aangenomen dat het falen van de houder te wijten is aan de aanstraling van de houder bij een externe brand. De condities waarbij de BLEVE optreedt, zijn in dat geval anders dan de opslagcondities. Voor bovengrondse opslaghouders wordt de faaldruk bij BLEVE gelijk gesteld aan 1,21 × de openingsdruk (absoluut) van de veiligheidsklep. Voor tankwagens wordt uitgegaan van een faaldruk van 24,5 bar absoluut.


pagina 46

In geval van een ondergrondse of ingeterpte houder wordt aangenomen dat het falen van de houder veroorzaakt wordt door een andere oorzaak (o.a. constructie fout, corrosie, overvulling). De condities waarbij de BLEVE optreedt, zijn in dat geval gelijk aan de opslagcondities. WOLKBRAND/GASWOLKEXPLOSIE – Zoals in paragraaf IV.4.2.1 reeds aangegeven, treedt een gaswolkexplosie enkel op indien de brandbare wolk op moment van ontsteking voldoende brandbare massa bevat en indien de wolk een zekere graad van inklemming vertoont. In onderhavige studie wordt bij de berekening van de risicobouwstenen conservatief aangenomen dat aan deze laatste voorwaarde voldaan wordt. IV.4.2.3.2

Gassen onder druk ALGEMEEN - De mogelijke vervolgscenario’s die optreden na een catastrofale breuk van een houder waarin een brandbaar gas onder druk wordt opgeslagen zijn: een fysische explosie, een vuurbal na de directe ontsteking van het instantaan vrijgezette gas en een wolkbrand en/of gaswolkexplosie na een vertraagde ontsteking van het vrijgezette gas.

Een continue vrijzetting uit de houder resulteert bij directe of vertraagde ontsteking in een fakkelbrand en bij vertraagde ontsteking mogelijk ook in een wolkbrand en/of een gaswolkexplosie. WOLKBRAND/GASWOLKEXPLOSIE – Met betrekking tot het al dan niet optreden van een gaswolkexplosie wordt verwezen naar hetgeen in paragraaf IV.4.2.1 wordt vermeld. Figuur IV.4.2.3.2 Feitenboom brandbare gassen onder druk aard v/d vrijzetting

vrijzettingswijze

directe ontsteking


ingeklemde gaswolk

gevolg drukgolf / vuurbal

ja instantaan

ja

drukgolf / gaswolkexplosie

nee

drukgolf / wolkbrand

ja nee nee

brandbaar gas onder druk

drukgolf

ja

fakkelbrand

continu

ja

gaswolkexplosie

nee

wolkbrand

ja nee nee

geen effecten


IV.4.2.3.3

pagina 47

Gassen die als gekoelde of cryogene vloeistof worden opgeslagen ALGEMEEN - De mogelijke vervolgscenario’s die optreden na een catastrofale breuk van een atmosferische houder waarin een brandbaar gas als cryogene of gekoelde vloeistof wordt opgeslagen zijn gelijkaardig aan deze die mogelijk optreden bij de vrijzetting van een brandbare vloeistof (zie § IV.4.2.1).

Een vrijzetting van de zeer licht ontvlambaar gas dat als gekoelde of cryogene vloeistof wordt opgeslagen geeft aanleiding tot de vorming van een vloeistofplas van waaruit het product verdampt. In geval van een directe ontsteking ontstaat er een plasbrand. Indien de ontsteking vertraagd gebeurt waardoor zich eerst een brandbare wolk heeft kunnen vormen, moet men rekening houden met het optreden van een wolkbrand en/of een gaswolkexplosie. Een wolkbrand zal uiteindelijk ook leiden tot een plasbrand ter hoogte van de gevormde vloeistofplas (zie figuur IV.4.2.1). WOLKBRAND/GASWOLKEXPLOSIE – Met betrekking tot het al dan niet optreden van een gaswolkexplosie wordt verwezen naar hetgeen in paragraaf IV.4.2.1 wordt vermeld.

IV.4.2.4.

Toxische gassen (tot vloeistof verdicht) ALGEMEEN – Zoals beschreven in paragraaf IV.4.2.3.1 zal een tot vloeistof verdicht gas bij vrijzetting geheel of deels overgaan in de gasfase (flashfractie), deels vrijkomen in de vorm een vloeistofnevel (sprayfractie) en deels op de grond terecht komen (rainout) en gedreven door warmtewisseling met de ondergrond verder verdampt.

Verder zal een instantaan falen van de houder door de plotse expansie van het verdichte gas mogelijk gepaard gaan met een BLEVE (Boiling Liquid Expanding Vapour Explosion) en zal het vrijgezette gas bij dispersie in de omgeving aldaar aanleiding kunnen geven tot effecten van intoxicatie. BLEVE – Het betrekking tot het vervolgscenario BLEVE wordt verwezen naar hetgeen dat wordt vermeld in paragraaf IV.4.2.3.1. Figuur IV.4.2.4.1 Feitenboom tot vloeistof verdichte toxische gassen aard v/d vrijzetting

vrijzettingswijze

gevolg

instantaan

drukgolf / intoxicatie

continu

intoxicatie

toxisch gas


IV.4.3.

pagina 48

Vervolgkansen Zoals vermeld in paragraaf IV.4.2 dient voor het optreden van een bepaald vervolgscenario aan een of meerdere voorwaarden te zijn voldaan. De kans op het optreden van een vervolgscenario na vrijzetting van een gevaarlijk product is derhalve samengesteld uit de respectievelijke kansen dat deze voorwaarden vervuld zijn.

IV.4.3.1.

Toxische producten TOXISCHE VLOEISTOFFEN – De mogelijke vervolgscenario’s bij vrijzetting van een toxische (niet brandbare) vloeistof is beperkt tot intoxicatie van personen bij dispersie van de gevormde dampen in de omgeving. Het optreden van intoxicatie van personen wordt verondersteld steeds plaats te vinden zodat de kans op ‘1’ wordt gesteld. TOXISCHE GASSEN – Voor toxische (niet brandbare) gassen is een mogelijk vervolgscenario naast intoxicatie van personen het optreden van een drukgolf door plotse expansie van het gas uit de betrokken houder. De kans dat deze vervolgscenario’s zich manifesteren bij vrijzetting van een toxisch gas wordt gelijk aan ‘1’ verondersteld.

IV.4.3.2.

Brandbare producten Voor brandbare gassen of vloeistoffen is het optreden van een bepaald vervolgscenario afhankelijk van het al dan niet ontsteken van de gevormde gaswolk, het tijdstip van ontsteking en de mate van inklemming van de wolk. Bij het berekenen van de risicobouwstenen werd wat betreft de kans op vervolggebeurtenissen uitgegaan van de gegevens in het Handboek Kanscijfers [2]. De gehanteerde kanscijfers worden samengevat weergegeven in bijlage 7 tabel B.7.4. BRANDBARE VLOEISTOFFEN – Voor de kans op ontsteking van producten uit klasse BV3 en BV2 wordt conservatief steeds uitgegaan van de gegevens voor benzine zoals vermeld in [2]. Deze referentie geeft zowel voor directe ontsteking als voor vertraagde ontsteking een kans op voorkomen van 6,5%. Verder wordt bij vertraagde ontsteking van de gaswolk uitgegaan van een kans op explosie van 70%. Indien geen explosie optreedt worden personen blootgesteld aan de effecten van de optredende wolkbrand of flashfire.

Voor brandbare vloeistoffen uit klasse BV1 en BV0 wordt conservatief steeds uitgegaan van een kans op directe ontsteking van 1% zoals vermeld in Bevi [3] voor P2-vloeistoffen. Gelet op de lage dampspanning van producten uit klasse BV1 en BV0 zijn brandbare concentraties op grotere afstand van de gevormde vloeistofplas niet te verwachten. De kans op vertraagde ontsteking wordt bij deze klasse brandbare producten dan ook nihil verondersteld. BRANDBARE GASSEN – Wat betreft de ontstekingskans van brandbare gassen wordt conservatief uitgegaan van de kanscijfers voor gemiddeld en hoog reactieve gassen zoals vermeld in het Handboek Kanscijfers [2]. De kansen op directe en vertraagde ontsteking zijn afhankelijk van de grootte van de bronterm. De kansen op optreden van een explosie of een wolkbrand worden respectievelijk 70% en 30% verondersteld, ongeacht de hoeveelheid brandbaar gas die wordt vrijgezet.


IV.4.4.

pagina 49

Aangewende modellen en modelparameters De modellen en aannames die worden gebruikt ter bepaling van de mogelijke effecten en gevolgen van de weerhouden ongevallen op personen worden hieronder besproken. EFFECTMODELLEN - Voor het modelleren van de effecten van een zwaar ongeval wordt gebruik gemaakt van de modellen en methodieken die zijn beschreven in het Gele Boek [4], Leung [5], SFPE [6], CCPS [7] en Mills [8]. Verder wordt prioritair rekening gehouden met alle richtlijnen van het Departement LNE Dienst Veiligheidsrapportering(bv. ter bepaling van de flash- en sprayfractie).

De dispersie van neutrale en zware gassen (brandbaar of toxisch) wordt respectievelijk berekend met een gaussiaans dispersiemodel en een zwaargasmodel. De overige modellen die werden aangewend voor de bepaling van de effecten van brand en explosie worden beknopt beschreven in tabel B.7.3.1 van bijlage 7. SCHADEMODELLEN – De bepaling van de gevolgen van bepaalde effecten op personen in de omgeving (letale respons) gebeurt aan de hand van zogenaamde schadefuncties.

Men kan hierbij vijf belangrijke schadetypes aan personen onderscheiden, m.n. schade of gevolgen door:

blootstelling aan toxische stoffen

blootstelling aan warmtestraling

blootstelling aan de overdruk van een invallende drukgolf

blootstelling aan primaire of secundaire fragmenten, die ontstaan agv. een invallende drukgolf

directe blootstelling aan een vuurhaard of vuurzee

De gehanteerde schadefunctie voor elk van bovenstaande schadetypes wordt weergegeven in tabel B.7.3.2. van bijlage 7. ALGEMENE MODELPARAMETERS – Bij het uitvoeren van de effectberekeningen dienen een aantal algemene aannames te worden gemaakt. Deze algemene aannames hebben o.a. betrekking op:

Omstandigheidsfactoren zoals de ruwheidslengte van het terrein, de luchttemperatuur, de luchtvochtigheid, de bodemtemperatuur, de windsnelheid, de atmosferische stabiliteit;

Karakteristieken van de bronterm zoals locatie van het lek, richting van de uitstroming, duur van de emissie, aard van de emissie (gas, tweefazig, vloeistof), dikte van de gevormde vloeistofplas, ladingsverliezen bij uitstroming (contractie, wrijving, …);

Karakteristieken van de blootstelling zoals blootstellingsduur en receptorhoogte.

Voor een overzicht van de algemene aannames die bij de berekening van de risicobouwstenen worden aangewend wordt verwezen naar tabel B.7.1. in bijlage 7 aan onderhavig rapport.


IV.4.5.

pagina 50

Specifieke aannames bij het berekenen van risicobouwstenen Bij de berekening van de risicobouwstenen worden eveneens aannames gemaakt die specifiek zijn voor een bepaald installatietype, een bepaalde installatie of de aard van het product. Voorbeelden hiervan zijn:

de max. vloeistofkolom in de installatie boven het lek: deze parameter bepaald in belangrijke mate het emissiedebiet bij een vloeistofuitstroming uit een tank;

de vullingsgraad van een installatie: de vullingsgraad van een drukhouder bepaald tezamen met het volume de hoeveelheid gevaarlijk product in een drukhouder en derhalve de bronterm bij een instantane vrijzetting;

de pompdruk bij verlading van vloeistoffen: de pompdruk die wordt gehanteerd bij de verlading van vloeistoffen bepaald mede het emissiedebiet bij een lekkage aan de flexibele losleiding of losarm;

het ventilatievoud van een magazijn bepaald de snelheid waarmee verse lucht (zuurstof) wordt toegevoerd in geval van brand en speelt derhalve een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de brand in een magazijn.

In bijlage 8 van onderhavig rapport worden de specifieke aannames gegroepeerd per installatietype weergegeven.


pagina 51

IV.5.

Ontwikkelen van het softwareprogramma

IV.5.1.

Aanmaken van de risicobouwstenen

IV.5.1.1.

Naamgeving bouwstenen Elk van de risicobouwstenen is voorzien van een unieke referentiecode die door de software wordt gebruikt om de bouwsteen te identificeren. Deze referentiecode is tevens de naam van het bestand waarin de gegevens van de risicobouwsteen worden opgeslagen. Iedere bouwsteen is ondergebracht in een apart bestand met de extensie “.bws”. De naam van het bestand en dus de referentiecode van de risicobouwsteen is opgebouwd uit verschillende deelcodes die gescheiden zijn door een laag streepje. Elk van deze deelcodes stelt de waarde voor van een parameter die door de gebruiker kan worden ingesteld om de bouwsteen te configureren (zie §IV.5.3). Elke waarde die de gebruiker in het programma voor een bepaalde parameter kiest, wordt voorgesteld door een vastgelegde code. Door de codes van de verschillende keuzes van de gebruiker achter elkaar te plaatsen, wordt een unieke naam samengesteld die de referentiecode van de bouwsteen vormt. Onderstaand voorbeeld verduidelijkt de manier waarop de naam van een bouwsteen wordt samengesteld aan de hand van de beslissingen van de gebruiker. In het voorbeeld komt men door het kiezen van waarden voor de verschillende parameters tot de bouwsteen VREC_TOXV_BEATM_TV3_0300. De bestandsnaam voor deze bouwsteen is dan VREC_TOXV_BEATM_TV3_0300.bws. Figuur IV.5.1.1.1 Opbouw refrentiecode bouwsteenbestand

Vaste houders (VREC)

Verplaatsbare Recipiënten (LREC)

Transportmiddelen (TRSP)

Tox.vloeistoffen (TOXV) Brandb. vloeistoffen (BRAV) Tox. gassen(TOXG)

Bovengrondse enkelwandige atm. tank (BEATM)

TV0 (TV0)

Bovengrondse dubbelwandige atm. tank (BDATM)

TV1 (TV1)

…

TV3 (TV3)

TV2 (TV2)

… …

50 m² (0050) 100 m² (0100) 150 m² (0150) 225 m² (0225) 300 m² (0300) 400 m² (0400) 500 m² (0500)

Verladingen (VERL) …

1000 m² (1000) 2000 m² (2000) …


IV.5.1.2.

pagina 52

Opbouw bouwstenen In vorige paragraaf werd vermeld dat elke bouwsteen is ondergebracht in een apart bestand (.bws-bestand). Het bestand bevat alle informatie m.b.t. een specifieke bouwsteen die door de software benodigd is om een risicobeeld samen te stellen. De bijdrage van elk vrijzettingsscenario aan het totale plaatsgebonden mensrisico wordt apart opgeslagen in het bouwsteenbestand. Voor elk vrijzettingsscenario worden naast de risicomatrix eveneens een identificatiecode, de dimensies van de risicomatrix en een aanduiding van de gridfijnheid van de matrix opgeslagen in het bestand. Om het programma in staat te stellen de verschillende gegevens te onderscheiden van elkaar is voor elk gegevenstype een vast aantal bytes in het bestand toegekend. Enkel de grootte van de IR-matrices in het bestand is variabel aangezien deze afhankelijk is van het betrokken vrijzettingsscenario. De begin- en eindpositie van de IR-matrices in het bestand kunnen echter door het programma worden afgeleid a.d.h.v. de opgegeven dimensies van de matrices. Een overzicht van de informatie die is ondergebracht in een bouwsteenbestand wordt hierna gegeven. Algemene gegevens REFERENTIECODE BOUWSTEEN – Het bestand wordt ingeleid door de referentiecode van de bouwsteen. Deze code wordt door de software niet gebruikt maar heeft als doel de gebruiker in staat te stellen de naam van de bouwsteen te achterhalen wanneer de bestandsnaam accidenteel werd veranderd of gewist. De toegewezen lengte in het bouwsteenbestand bedraagt 60 bytes. Gegevens per vrijzettingsscenario De verschillende gegevens die hierna worden besproken, zijn in het bouwsteenbestand opgenomen voor elk vrijzettingsscenario dat deel uitmaakt van de bouwsteen. Indien een bouwsteen n vrijzettingsscenario’s bevat, zijn deze gegevens dus achtereenvolgens nmaal opgenomen in het bestand. KANSCIJFERCODE – In het programma wordt aan de gebruiker de mogelijkheid geboden om het faalkanscijfer behorende bij een bepaald vrijzettingsscenario aan te passen. Dit is nuttig bij een eventuele wijziging van de faalkanscijfers uit het Handboek Kanscijfers [2] of indien de gebruiker een kanscijferreductie wil toepassen voor een vrijzettingsscenario. Om te vermijden dat een bouwsteen opnieuw moet worden berekend en samengesteld voor het wijzigen van een faalkanscijfer, is deze laatste niet als dusdanig opgenomen in de bouwsteen. In plaats daarvan is voor elk vrijzettingsscenario in de bouwsteen een unieke kanscijfercode opgenomen. Aan de hand van deze code kan het programma in een tabel het bijhorende kanscijfer opzoeken. De matrix in de bouwsteen wordt hier vervolgens mee vermenigvuldigd om het totale risico uit te rekenen. In het bouwsteenbestand zijn voor de kanscijfercode van een vrijzettingsscenario telkens twee bytes voorzien. Een overzicht van de gehanteerde kanscijfercodes is opgenomen in bijlage 9. MATRIXDIMENSIES – Na de kanscijfercode zijn de dimensies (aantal rijen en kolommen) van de in te lezen risicomatrix opgenomen. In tegenstelling tot de overige gegevens in het bestand nemen de matrices geen vastgelegd aantal bytes in beslag. De opgegeven dimensies worden daarom door het programma gebruikt om de begin- en eindposities van de matrices in het bestand te kunnen bepalen. Zowel voor de matrixbreedte als voor de matrixhoogte zijn in het bestand telkens 2 bytes voorzien.


pagina 53

GRIDFIJNHEID – De gridfijnheid geeft de afstand tussen twee opeenvolgende gridpunten van de risicomatrix aan. Het programma verwacht risicomatrices met een gridfijnheid van vijf meter. De gridfijnheid wordt in het bestand weergegeven d.m.v. 1 byte. RISICOMATRIX – De elementen van de risicomatrix zijn rij per rij achtereenvolgens in het bouwsteenbestand opgenomen. Elk element van de matrix wordt voorgesteld door 4 bytes. Onderstaande figuur geeft de opbouw van een bouwsteenbestand weer.

Figuur IV.5.1.2.1 Opbouw van een bouwsteenbestand


IV.5.2.

pagina 54

Hoofdscherm van de programma-interface Het hoofdscherm van het programma wordt weergegeven in figuur IV.5.2.1.1. Vanuit dit scherm kan de gebruiker alle functies van het programma bereiken. De verschillende elementen die deel uitmaken van het hoofdscherm worden hierna toegelicht.

IV.5.2.1.

Functionaliteit op het hoofdscherm Figuur IV.5.2.1.1 Hoofdscherm van het programma

OVERZICHTSLIJST (1) – In de overzichtslijst worden de bouwstenen weergegeven die reeds werden toegevoegd door de gebruiker. De bouwstenen worden in de lijst voorgesteld door hun referentiecode (zie §IV.5.1) in de eerste kolom. De drie volgende kolommen in de overzichtslijst bevatten editeerbare velden. In de tweede kolom kan de gebruiker het aantal gewenste bouwstenen opgeven. Het veld in de derde kolom biedt de mogelijkheid om een factor op te geven waarmee de totale risicomatrix van de bouwsteen dient te worden vermenigvuldigd. Op die manier kan bv. een relatieve kans op aanwezigheid of de gebruiksduur voor bv. flexibels in rekening gebracht worden. In de vierde kolom kan aan de betreffende bouwsteen een door de gebruiker gedefinieerde locatie toegewezen worden (zie ook §IV.5.6). De laatste kolom tenslotte geeft de coördinaten van de gekozen locatie weer. BESCHRIJVING BOUWSTEEN (2) – Aan de rechterkant van het scherm wordt een beschrijving gegeven van de bouwsteen die de gebruiker in de overzichtslijst aanwijst met de muisaanwijzer. De beschrijving is een opsomming van de keuzes die de gebruiker gemaakt heeft bij het configureren van de bouwsteen (zie §IV.5.3). Zoals eerder


pagina 55

besproken is deze informatie ook in de naam van de bouwsteen vervat, zij het in gecodeerde vorm (§IV.5.1). KANSCIJFERS IN BOUWSTEEN (3) – In de rechterbenedenhoek van het scherm wordt overzicht gegeven van de kanscijfers die worden toegepast voor elk van vrijzettingsscenario’s in de bouwsteen die de gebruiker in de overzichtslijst aanwijst de muisaanwijzer. De kanscijfers zijn voorzien van de bijhorende kanscijfercode bijlage 9).

een de met (zie

PROJECTEN MANIPULEREN (4,5,6,7) – Via de meest linkse knoppen op de toolbar bovenaan het scherm kan de gebruiker een nieuw project aanmaken (4), een bestaand project openen (5) of het huidige project opslaan (6, 7). BOUWSTENEN TOEVOEGEN EN VERWIJDEREN (8,9) – De gebruiker heeft vanuit het hoofdvenster de mogelijkheid om bouwstenen toe te voegen (8) of te verwijderen uit de overzichtslijst (9). Het verwijderen van bouwstenen gebeurt door de selectievakjes van de te verwijderen bouwstenen aan te vinken en te klikken op de knop ‘Verwijderen’ (9). Het toevoegen van bouwstenen wordt meer in detail besproken in paragraaf § IV.5.3. LOCATIES BEHEREN (10) – Standaard plaatst het programma de toegevoegde bouwstenen op eenzelfde coördinaat (0,0). Indien gewenst kan de gebruiker rekening houden met de werkelijke afstand tussen installaties. Vooraleer een bouwsteen op een andere locatie kan worden geplaatst, dient deze locatie gedefinieerd te worden. Dit gebeurt in een aparte module die d.m.v. van de knop ‘Locaties’ (10) kan worden opgeroepen. Het definiëren van locaties wordt meer in detail besproken in §IV.5.6. KANSCIJFERS BEHEREN (11) – Via het hoofdscherm kan de module opgeroepen worden waarin de faalkanscijfers worden beheerd die door het programma worden gebruikt voor de berekening van het risicobeeld (11). De module voor beheer van de faalkanscijfers wordt besproken in paragraaf IV.5.7. REKENMACHINE (12) – Via de knop ‘Rekenmachine’ kan de standaard ingebouwde rekenmachine van Windows worden opgeroepen. RISICOBEELD WEERGEVEN (13) – Na het aanvinken van één of meerdere bouwstenen in de overzichtslijst kan het gesommeerde risicobeeld van de aangevinkte bouwstenen zichtbaar gemaakt worden (13). Voor de weergave van het risicobeeld wordt een nieuw venster geopend. Dit wordt meer in detail besproken in paragraaf IV.5.5.

IV.5.2.2.

Functies van het popup-menu Om op een snelle wijze bepaalde bewerkingen te doen op een bouwsteen of een reeks bouwstenen, kan in het programma een snelmenu worden opgeroepen dat voorziet in een aantal functies. Het verschil met de functies die via de toolbar of via de menu’s bovenaan het scherm beschikbaar zijn, is dat de functies in het snelmenu niet worden toegepast op aangevinkte bouwstenen maar op geselecteerde bouwstenen t.t.z. bouwstenen waarvan de volledige regel in het overzicht geselecteerd is. Het verschil tussen aanvinken en selecteren van bouwstenen wordt verduidelijkt in onderstaande figuur.


pagina 56

Figuur IV.5.2.2.1 Verschil tussen aanvinken en selecteren van een bouwsteen

Wanneer de gebruiker in het hoofdvenster met de rechtermuisknop klikt op een bouwsteen of een selectie van bouwstenen wordt het popup-menu in onderstaande figuur weergegeven. De functie die de gebruiker kiest uit dit menu wordt toegepast voor elk van de geselecteerde bouwstenen. Figuur IV.5.2.2.2 Popup-menu hoofdvenster

TOEVOEGEN AAN LOCATIE – Bij het kiezen van de optie ‘Voeg toe aan locatie…’ verschijnt een vervolgmenu als in onderstaande figuur. Hierin wordt een overzicht gegeven van de locaties die reeds door de gebruiker werden gedefinieerd (zie §IV.5.6). Figuur IV.5.2.2.3 Popup-menu hoofdvenster

De locatie die de gebruiker kiest in het menu wordt toegewezen aan alle geselecteerde bouwstenen. AANTAL AANPASSEN – Het aantal gewenste bouwstenen kan voor meerdere bouwstenen tegelijk aangepast worden via de optie ‘Aantal aanpassen’ in het popup-menu. Er verschijnt een dialoog waarin de gebruiker het gewenste aantal dient op te geven. Het opgegeven aantal wordt toegepast voor alle geselecteerde bouwstenen. RELATIEVE KANS/AANTAL UREN – Op analoge wijze als hiervoor besproken voor het aantal bouwstenen kan ook een relatieve kans op aanwezigheid of aantal gebruiksuren in rekening worden gebracht voor een selectie van bouwstenen. Hiervoor dient de optie ‘Relatieve kans/aantal uren’.


pagina 57

BOUWSTENEN KOPIËREN – Met de optie ‘Bouwstenen kopiëren’ wordt een kopie gemaakt van alle geselecteerde bouwstenen. Deze kopieën worden onderaan de overzichtslijst toegevoegd. De parameters Aantal en Rel. kans/uren worden voor deze kopieën terug ingesteld op ‘1’. De gekopieerde bouwstenen worden geplaatst op de locatie die zich op dat moment op de ‘referentiecoördinaat’ (0,0) bevindt (zie ook IV.5.6). De gekopieerde bouwstenen worden gemarkeerd met de locatienaam “---“ om aan te geven dat de locatie van deze bouwstenen nog toegewezen dient te worden door de gebruiker (zie ook §IV.5.3 - “Bouwsteen Toevoegen”). BOUWSTENEN VERWIJDEREN – Met de optie ‘Bouwstenen verwijderen’ worden de geselecteerde bouwstenen verwijderd na bevestiging van de gebruiker.

IV.5.2.3.

Functies van het hoofdmenu De verschillende functies die via de menubalk worden aangeboden zijn georganiseerd in de hoofdmenu’s Project, Bouwstenen, Extra en Risico’s en Info. Figuur IV.5.2.3.1 Menu Project

MENU PROJECT – Via het menu Project kan de gebruiker een nieuw project aanmaken, een bestaand project openen of het huidige project opslaan. Deze functies zijn identiek aan deze aangeboden door de toolbar (4,5,6,7 in figuur IV.5.2.1.1). Vanuit het menu Project kan het programma eveneens worden afgesloten. Bij afsluiten krijgt de gebruiker steeds de mogelijkheid om het project op te slaan. Figuur IV.5.2.3.2 Menu Bouwstenen

MENU BOUWSTENEN – Met de eerste twee functies van het menu Bouwstenen kunnen bouwstenen toegevoegd en verwijderd worden. Het betreft dezelfde functies als deze op de toolbar (8,9 in figuur IV.5.2.1.1). Extra functies die niet via de toolbar worden aangeboden zijn ‘Toevoegen uit lijst’ en ‘Bibliotheek updaten’.

TOEVOEGEN UIT LIJST – Wanneer de gebruiker ‘Toevoegen uit lijst’ kiest wordt een lijst weergegeven van alle beschikbare bouwstenen. De bouwstenen zijn alfabetisch geordend volgens hun referentiecode. Door deze functie kunnen bouwstenen sneller worden toegevoegd aangezien de stap van configureren van de toe te voegen bouwsteen wordt


pagina 58

overgeslagen. De functie is slechts nuttig indien de gebruiker vertrouwd is met de gebruikte codering van de bouwstenen. BIBLIOTHEEK UPDATEN – Wanneer nieuwe bouwstenen ter beschikking worden gesteld kunnen deze via de functie ‘Bibliotheek updaten’ geïmporteerd worden. Bij het aanklikken van de functie verschijnt een venster waarin de gebruiker de map met toe te voegen bouwstenen dient te selecteren. Alle bouwsteenbestanden in deze map worden vervolgens gekopieerd naar de bouwsteen-map van het programma. Eventueel bestaande bestanden worden overschreven. Figuur IV.5.2.3.3: Menu Extra

MENU EXTRA – Het menu Extra biedt de functies ‘Locaties beheer’, ‘Kanscijfers beheer’ en ‘Rekenmachine’ die eveneens via de toolbar bereikbaar zijn (respectievelijk 10,11,12 in figuur IV.5.2.1.1). Via de optie ‘Functies’ is het mogelijk om de hulpfuncties beschreven in §IV.5.4 op te roepen. Figuur IV.5.2.3.4: Menu Risico

MENU RISICO – Via het menu Risico is de functie ‘Plot Risico’ beschikbaar. De werking is dezelfde als deze van de gelijknamige functie op de toolbar. Dit betekent dat het plotten van een gesommeerd risicobeeld via deze weg gebeurt voor alle aangevinkte bouwstenen (zie §IV.5.2.1). INFO – De menubalk wordt afgesloten met een menufunctie waarmee informatie m.b.t. het programma kan worden opgevraagd.


IV.5.3.

pagina 59

Bouwstenen toevoegen en configureren Wanneer de gebruiker kiest voor het toevoegen van een nieuwe bouwsteen wordt een nieuw venster geopend waarin de bouwsteen kan worden geconfigureerd. Figuur IV.5.3.1 geeft de beschikbare functies in het geopende venster weer. Figuur IV.5.3.1 Schermafbeelding bouwsteen configureren

SPECIFICEREN VAN INSTALLATIE/ACTIVITEIT (1) – Het configureren van een bouwsteen begint met het specificeren van het type installatie of de soort activiteit die de gebruiker wenst toe te voegen. Dit gebeurt in de kolommen die in het bovenste gedeelte van het venster worden weergegeven. Afhankelijk van het type installatie of de activiteit die in de eerste kolom gekozen wordt, kan het programma verder keuzeopties hieromtrent laten zien in de tweede en derde kolom bovenaan het venster. Wanneer het type installatie of activiteit voldoende gespecificeerd is aan de hand van de keuzes van de gebruiker, worden de specifieke parameters voor de gekozen installatie of activiteit door het programma weergegeven (2) en kunnen deze door de gebruiker worden ingesteld. INSTELLEN PARAMETERS (2) – Nadat het type installatie of activiteit vastgelegd is, kan de gebruiker de bijhorende parameters instellen. De verschillende parameters worden weergegeven in het onderste gedeelte van het scherm (3). Het aantal parameters dat getoond wordt is afhankelijk van de installatie of activiteit die bovenaan het scherm gekozen wordt. OVERZICHT CONFIGURATIE (3) – Een overzicht van de huidige configuratie van de bouwsteen wordt weergegeven in (3). Parameters die nog niet gekozen zijn door de


pagina 60

gebruiker worden in het rood aangeduid met de melding “Selecteer [parameter]”. Wanneer de gewenste configuratie bereikt is, kan de bouwsteen worden toegevoegd d.m.v. de knop ‘Bouwsteen toevoegen’ (6). HELPFUNCTIES (4, 5) – Om de gebruiker te helpen bij het configureren van de bouwsteen, worden sommige in te stellen parameters voorzien van een helpfunctie. Wanneer een helpfunctie beschikbaar is voor een bepaalde parameter wordt rechtsboven de betrokken kolom een knop weergegeven (4, 5). De helpfunctie wordt getoond wanneer de gebruiker op deze knop drukt. Dit kan een tekstuele toelichting zijn (4) of een ingebouwde functie waarmee een berekening kan worden uitgevoerd (5). De beschikbare rekenfuncties worden toegelicht in paragraaf IV.5.4. BOUWSTEEN TOEVOEGEN – Wanneer een bouwsteen geconfigureerd is, kan deze toegevoegd worden met de knop ‘Bouwsteen toevoegen’ (6). Het configuratievenster sluit vervolgens en de bouwsteen wordt toegevoegd aan het overzicht in het hoofdscherm (zie § IV.1.4.2). De nieuwe bouwsteen wordt geplaatst op de locatie die zich op dat moment op de ‘referentiecoördinaat’ (0,0) bevindt (zie ook §IV.5.6). De gekopieerde bouwstenen worden gemarkeerd met de locatienaam “---“ om aan te geven dat de locatie van deze bouwstenen nog toegewezen dient te worden door de gebruiker.

Er wordt opgemerkt dat bouwstenen met de locatienaam “---“ door het programma intern verbonden worden aan de ‘referentiecoördinaat’. Dit impliceert dat indien de gebruiker een andere referentiecoördinaat kiest, de bouwstenen met locatienaam “---“ aan de nieuwe referentiecoördinaat worden toegewezen. Om zeker te zijn dat bouwstenen op de juiste locatie blijven staan, is het daarom aangewezen steeds een locatie toe te wijzen aan bouwstenen gemarkeerd met “---“.

IV.5.4.

Hulpfuncties Het programma biedt een aantal hulpfuncties die de gebruiker helpen bij het configureren van een bouwsteen. De functies zijn beschikbaar bij het configureren van een bouwsteen op de plaatsen waar deze functies van toepassing zijn. Daarnaast zijn de functies ook rechtstreeks op te roepen via de menubalk in het hoofdvenster (menu ‘Extra’ Æ ‘Functies’).

IV.5.4.1.

Bepaling klasse toxische vloeistof Bij het toevoegen van een bouwsteen m.b.t. de opslag of verlading van een toxische vloeistof dient de gebruiker bij de configuratie van de bouwsteen de toxiciteitsklasse op te geven van het betrokken product. Het functievenster in onderstaande figuur helpt de gebruiker bij het kiezen van de gepaste klasse van een toxische vloeistof. Hiertoe dient het moleculair gewicht, de dampspanning bij 20°C en de LC01,30min,mens van het betrokken product te worden opgegeven. Op basis van deze parameters bepaalt het programma de toxiciteitsindex en bijhorende klasse van het product. Wanneer de LC01,30min van het product voor de mens niet gekend is, kan de gebruiker deze bepalen a.d.h.v. diergegevens met de methode beschreven in het Groene Boek [9]. Deze functie is ingebouwd in het programma en kan worden geactiveerd met behulp van de knop “F” die wordt weergegeven achter de parameter LC01,30min (zie §IV.5.4.3).


pagina 61

Figuur IV.5.4.1.1 Functie ‘Bepaling klasse toxische vloeistof’

IV.5.4.2.

Bepaling klasse brandbare vloeistof Met behulp van het functievenster in onderstaande figuur krijgt de gebruiker hulp bij het bepalen van de ‘brandindex’ en de klasse van een brandbare vloeistof. Dit gebeurt op basis van een aantal door de gebruiker op te geven parameters. De parameter die in elk geval gekozen dient te worden, is het vlampunt. Afhankelijk van de gekozen optie m.b.t. het vlampunt dienen eventueel bijkomende parameters te worden opgegeven. Deze vakken worden door het programma weergegeven met een witte achtergrond en aangeduid met een pijl. Figuur IV.5.4.2.1 Functie ‘Bepaling klasse brandbare vloeistof’

IV.5.4.3.

Bepaling LC01,30min,mens op basis van diergegevens Wanneer de LC01,30min van een product voor de mens niet gekend is, kan de gebruiker deze bepalen a.d.h.v. diergegevens met de methode van het Groene Boek [9]. Onderstaande figuur toont de functie die het programma hiervoor aanbiedt. Met de ‘+’ en ‘-‘ knoppen kan een regel met diergegevens respectievelijk toegevoegd of verwijderd worden. De op te geven parameters zijn het proefdier, de blootstellingsduur in minuten en de bijhorende LC50-waarde in mg/m³.


pagina 62

De ‘factor 2’ die in [9] wordt gehanteerd bij het bepalen van de letale concentratie voor mens op basis van diergegevens kan door de gebruiker naar keuze aan- of uitgeschakeld worden. Figuur IV.5.4.3.1 Functie ‘Bepaling LC01,30,mens’

IV.5.4.4.

Bepaling minimale netto-oppervlakte inkuiping Bij het configureren van een bouwsteen m.b.t. een vaste opslaghouder dient de gebruiker de oppervlakte van de inkuiping op te geven waarin de betrokken houder zich bevindt. Wanneer hier geen gedetailleerde gegevens over beschikbaar zijn, dient de oppervlakte van de inkuiping ingeschat te worden. Hiervoor kan uitgegaan worden van art. 5.17.3.7 in Vlarem II ter bepaling van de minimale opvangcapaciteit van een inkuiping. Deze wordt bepaald op basis van de aanwezige productcategorieën en de waterinhouden van de houders in de inkuiping. Het programma biedt een hulpfunctie die de minimale nettooppervlakte van een inkuiping bepaald op basis van de bepalingen in art. 5.17.3.7 §2 in Vlarem II. Inkuipingen die vallen onder §1 van dit artikel kunnen hiermee niet worden berekend(11). Onderstaande figuur toont de betreffende functie. De gebruiker dient aan te vinken welke situatie van toepassing is voor de te beschouwen inkuiping. Afhankelijk van de gekozen optie(s) dienen bijkomende parameters te worden opgegeven. Deze vakken worden door het programma weergegeven met een witte achtergrond.

(11)

Voor deze inkuipingen is de berekening eenvoudig. De minimale opvangcapaciteit van de inkuiping is in dat geval gelijk aan de som van de waterinhouden van alle houders in de betrokken inkuiping.


pagina 63

Figuur IV.5.4.4.1 Functie ‘Bepaling minimale netto-oppervlakte inkuiping’

IV.5.5.

Weergave van het risicobeeld Wanneer de gebruiker één of meerdere bouwstenen in de overzichtslijst van het hoofdvenster (zie §IV.5.2.1) geselecteerd heeft, kan het gesommeerde risicobeeld van de geselecteerde bouwstenen berekend worden. Het berekende risicobeeld wordt weergegeven in een nieuw venster. Een voorbeeld hiervan wordt gegeven in onderstaande figuur. Figuur IV.5.5 Weergave risicobeeld


pagina 64

WEERGAVE RISICO’S (1,2) – In bovenstaand venster worden isorisicocontouren van drie niveaus (10-5/j, 10-6/j, 10-7/j) weergegeven (1). In de rechter zijbalk van het venster worden de maximale afstanden weergegeven waarop deze risiconiveaus teruggevonden worden (2). De maximale afstanden worden berekend en aangeduid t.o.v. een door de gebruiker op te geven locatie (3). De locaties waar de risiconiveaus op maximale afstand van deze locatie gelegen zijn, worden aangeduid door een zwarte cirkel op de betreffende isorisicocontour. MAXIMALE AFSTAND TOT LOCATIE (3) – De maximale afstanden waarop de beschouwde risiconiveaus worden teruggevonden, worden berekend t.o.v. een door de gebruiker op te geven locatie. Dit dient één van de locaties te zijn die door de gebruiker gedefinieerd werden (zie ook §IV.5.6) en kan gekozen worden in het dropdown-menu in de rechter zijbalk van het scherm (3). COÖRDINATEN (4) – In de rechter zijbalk van het venster worden de coördinaten weergegeven van de huidige positie van de muiscursor (4). Indien de gebruiker het coördinatenstelsel ingesteld heeft voor gebruik van absolute coördinaten (bv. Lambert 72, zie ook §IV.5.6), dan worden naast de relatieve coördinaten eveneens de absolute coördinaten van het aangewezen punt weergegeven. MEETTOOL (5,6) – De afstand tussen twee punten in het weergegeven assenstelsel kan gemeten worden. Door klikken met de linkermuisknop worden de punten vastgelegd waartussen de afstand gemeten dient te worden (5). De gemeten afstand wordt weergegeven aan de rechterzijde van het venster (6). AANDUIDING LOCATIES (7) – De locaties van de verschillende installaties of activiteiten die door de gebruiker werden gedefinieerd (zie §IV.5.6), worden aangeduid d.m.v. een ‘X’. Een zwarte kleur geeft aan dat het een locatie betreft waarvan één of meerdere bouwstenen in het weergegeven risicobeeld zijn opgenomen. Wordt de locatie grijs aangeduid, dan zijn er geen bouwstenen van deze locatie in het weergegeven risicobeeld opgenomen.

De locatie die als referentiepunt wordt gebruikt, wordt bijkomend aangeduid door een oranje gekleurd merkteken. INFORMATIE M.B.T. EEN LOCATIE (8) – Wanneer de gebruiker met de muisaanwijzer een locatie gemarkeerd door een ‘X’ aanwijst, wordt informatie m.b.t. deze locatie weergegeven in een popup-venster (8). Het venster geeft de naam en coördinaat (relatief of absoluut, afhankelijk van de instelling in §IV.5.6) van de locatie weer, alsook de bouwstenen die op deze locatie aanwezig zijn. Er wordt opgemerkt dat in het popupvenster alle bouwstenen op een bepaalde locatie worden weergegeven, ook wanneer deze niet in het weergegeven risicobeeld zijn opgenomen. RISICOBEELD AFDRUKKEN (9) – Met de knop ‘Afdrukken’ (9) kan op een printer naar keuze een afdruk worden gemaakt van het weergegeven risicobeeld. Bij deze afdruk wordt eveneens een overzicht gevoegd van de bouwstenen die in het risicobeeld vervat zijn. SLUITEN (10) – Met de knop ‘Sluiten’ wordt het huidige venster afgesloten en keert men terug naar het hoofdscherm.


IV.5.6.

pagina 65

Locaties definiëren INLEIDING – De bouwstenen die de gebruiker toevoegt, worden door het programma standaard op éénzelfde coördinaat (0,0) gepositioneerd. Indien gewenst kan echter rekening worden gehouden met de werkelijke afstand tussen bepaalde installaties. Dit kan het risicobeeld in belangrijke mate bepalen (cfr. een LPG-installatie waarbij het vulpunt zich op grote afstand bevindt van de drukhouder). In het venster ‘Beheer locaties’ kan de gebruiker locaties toevoegen. Bouwstenen kunnen later in het hoofdscherm aan één van de gedefinieerde locaties worden toegewezen. Een schermafdruk van het venster ‘Beheer locaties’ wordt weergegeven in onderstaande figuur. Figuur IV.5.6.1 Beheren van locaties

OVERZICHT LOCATIES (1) – Een overzicht van de locaties die reeds eerder door de gebruiker werden toegevoegd, wordt gegeven in de overzichtslijst aan de rechterzijde van het scherm (1). Deze punten worden eveneens aangeduid in het assenstelsel aan de linkerzijde. Om de punten makkelijker te kunnen identificeren wordt het punt dat in de overzichtslijst aangeduid is in het assenstelsel in groen en vergroot weergegeven. Omgekeerd zal een bestaand punt dat door de gebruiker in het assenstelsel wordt aangeklikt eveneens geselecteerd worden in de overzichtslijst. AANDUIDING LOCATIES (2) – De verschillende locaties die reeds door de gebruiker werden gedefinieerd, worden in het assenstelsel aangeduid d.m.v. een rode of groene cirkel. Een groene cirkel duidt de locatie aan die in de overzichtslijst (1) geselecteerd is. INFORMATIE M.B.T. EEN LOCATIE (3) – Wanneer de gebruiker met de muisaanwijzer een locatie gemarkeerd door een cirkel aanwijst, wordt informatie m.b.t. deze locatie weergegeven in een popup-venster (3). Het venster geeft de naam en coördinaat (relatief of absoluut, afhankelijk van de instelling in (6)) van de locatie weer, alsook de bouwstenen die op deze locatie aanwezig zijn.


pagina 66

Hetzelfde popup-venster wordt getoond wanneer de gebruiker met de muisaanwijzer een locatie aanwijst in de overzichtslijst aan de rechterzijde van het scherm. ASSENSTELSEL (4,5) – De positie van de muiscursor binnen het assenstelsel wordt weergegeven in de linker benedenhoek van het scherm (4). De schaaleenheid die van toepassing is voor de aanduidingen op het assenstelsel wordt aangegeven in de rechter benedenhoek (5). Bij het toevoegen en verwijderen van locaties wordt het assenstelsel opnieuw geschaald voor een optimale weergave van de punten.

Bij gebruik van een assenstelsel met relatieve coördinaten worden alle coördinaten relatief t.o.v. het referentiepunt weergegeven (d.i. de oorsprong (0,0) van het assenstelsel). Ook voor het toevoegen van een locatie dienen de coördinaten t.o.v. het middelpunt te worden opgegeven. SCHAKELEN TUSSEN RELATIEVE EN ABSOLUTE COÖRDINATEN (6) – De gebruiker kan kiezen tussen het gebruik van een relatief coördinatensysteem of een systeem dat gebruik maakt van absolute coördinaten (bv. Lambert 72). Hiertoe dient de optie ‘Gebruik relatieve coördinaten’ (6) aan- of uitgevinkt te worden.

Voor een nieuw project is de optie ‘Gebruik relatieve coördinaten’ standaard aangevinkt. Deze optie kan pas uitgevinkt worden voor gebruik van absolute coördinaten wanneer het assenstelsel door de gebruiker ingesteld is voor gebruik van absolute coördinaten (zie 7,8). ABSOLUTE COÖRDINATEN INSTELLEN (7,8) – Het assenstelsel kan ingesteld worden voor gebruik van absolute coördinaten. Hiertoe dient de gebruiker de absolute coördinaten op te geven van een locatie waarvan deze absolute coördinaten bekend zijn. Absolute coördinaten kunnen enkel worden toegewezen aan een locatie die reeds door de gebruiker werd toegevoegd (zie 9,10). Om de absolute coördinaten van een locatie vast te leggen, dient deze locatie eerst in de oorsprong van het assenstelsel te worden gelegd (zie verder “Referentiepunt wijzigen”). De absolute coördinaten van de locatie in de oorsprong kunnen worden ingevuld in de vakken (7). Door op de knop (8) te drukken worden de opgegeven coördinaten toegewezen aan de locatie die zich op dat moment in de oorsprong bevindt. NIEUWE LOCATIES TOEVOEGEN (9,10) – Een nieuwe locatie toevoegen kan op drie manieren gebeuren:

1) Manueel invullen van een coördinaat in de vakken X en Y (9). Door de knop (10) te drukken wordt een nieuwe locatie aangemaakt op de opgegeven coördinaat. 2) Door klikken in het assenstelsel met de linkermuisknop worden de coördinaten van het aangeklikte punt ingevuld in de vakken (9). Door de knop (10) te drukken wordt een nieuwe locatie aangemaakt op de aangeklikte coördinaat. 3) Bij klikken in het assenstelsel met de rechtermuisknop wordt een snelmenu weergegeven. Door de optie ‘Locatie Toevoegen’ te kiezen in het menu wordt een nieuwe locatie aangemaakt op de aangeklikte coördinaat. Na het toevoegen van een nieuwe locatie verschijnt een venster waarin de gebruiker wordt gevraagd een naam voor de nieuwe locatie op te geven. Door een naam op te geven en op ‘OK’ te klikken is de procedure voor het toevoegen van een locatie voltooid LOCATIES VERWIJDEREN – Een door de gebruiker toegevoegde locatie kan weer verwijderd worden door in het assenstelsel binnen de cirkel van de betreffende locatie te klikken met


pagina 67

de rechtermuisknop en in het snelmenu de optie ‘Locatie Verwijderen’ te kiezen. Na bevestiging van de gebruiker wordt de locatie definitief verwijderd. Een locatie kan enkel verwijderd worden indien er geen bouwstenen aan deze locatie zijn toegewezen. Indien dit toch het geval is, dienen deze bouwstenen eerst aan een andere locatie te worden toegewezen of dienen de bouwstenen te worden verwijderd. Een locatie die zich in de oorsprong van het assenstelsel bevindt en dus als referentiepunt wordt gebruikt, kan niet worden verwijderd. Desgevallend dient de gebruiker eerst een ander referentiepunt te kiezen (zie verder “Referentiepunt wijzigen”) vooraleer de locatie te verwijderen. LOCATIENAAM WIJZIGEN – De naam van een bestaande locatie kan worden gewijzigd door in het assenstelsel binnen de cirkel van een locatie te klikken met de rechtermuisknop en in het snelmenu de optie ‘Locatienaam Wijzigen’ te kiezen. Er verschijnt een venster waarin de gebruiker de nieuwe naam voor de geselecteerde locatie kan opgeven. REFERENTIEPUNT WIJZIGEN – De oorsprong van het assenstelsel wordt door het programma gebruikt als referentiepunt ten opzichte waarvan relatieve coördinaten worden weergegeven en ingevoerd. Indien er meerdere locaties gedefinieerd zijn, kan de gebruiker opteren om een andere locatie als referentiepunt te gebruiken. Dit kan door in het assenstelsel binnen de cirkel van een locatie te klikken met de rechtermuisknop en in het snelmenu de optie ‘Als referentiepunt gebruiken’ te kiezen. Hierdoor wordt de oorsprong van het assenstelsel op de gekozen locatie gelegd.

IV.5.7.

Beheer van kanscijfers In elke bouwsteen zijn de verschillende mogelijke vrijzettingsscenario’s opgenomen die horen bij een installatie of activiteit met een welbepaalde configuratie. Aan elk vrijzettingsscenario is een faalfrequentie gekoppeld. De gebruiker kan deze faalfrequenties raadplegen of naar wens aanpassen. Hiervoor biedt het programma een aparte beheermodule. Een schermafdruk van deze module is weergegeven in onderstaande figuur.


pagina 68

Figuur IV.5.7.1 Beheren van kanscijfers

ORGANISATIE VAN DE GEGEVENS – De kanscijfergegevens zijn zodanig georganiseerd dat de gebruiker deze makkelijk kan terugvinden. De tabbladen bovenaan het scherm organiseren de kanscijfers volgens de verschillende types installaties of activiteiten (1). Op elk tabblad worden de mogelijke uitvoeringen van het betreffende type installatie of activiteit gegroepeerd in vakken weergegeven (2). In deze vakken worden de mogelijke vrijzettingsscenario’s en de bijhorende faalfrequenties weergegeven (3). KANSCIJFERSET – De kanscijfers die standaard door het programma worden gebruikt zijn vastgelegd in de kanscijferset die bij het programma geleverd wordt. Deze kanscijferset bevat de kanscijfers uit het Handboek Kanscijfers. Bij toekomstige wijzigingen aan het Handboek Kanscijfers worden nieuwe kanscijfersets aangeleverd waarin de gewijzigde kanscijfers zijn geïmplementeerd. In figuur IV.5.7.1 zijn twee kanscijfersets weergegeven (4). Bij het aanmaken van een nieuw project gebruikt het programma standaard de meest recente set. De kanscijferset die in gebruik is voor het huidige project wordt vermeld in de rechterbovenhoek van het scherm (5). KANSCIJFERSET WIJZIGEN – De gebruiker kan de te hanteren kanscijferset wijzigen door de gewenste set te kiezen met behulp van de optieknoppen (4) en de knop ‘Reset naar de geselecteerde set’ (6) in te drukken. Het programma waarschuwt vervolgens dat alle wijzigingen aan de faalfrequenties ongedaan gemaakt zullen worden. Na bevestiging van de gebruiker wordt de gekozen kanscijferset toegepast voor het huidige project. Voor nieuwe projecten die de gebruiker aanmaakt zal het programma steeds de standaardwaarden van de meeste recente kanscijferset instellen. AANPASSEN KANSCIJFERS – De kanscijfers kunnen door de gebruiker aangepast worden in de voorziene tekstvelden (3). De aanpassingen worden pas opgeslagen wanneer de gebruiker op de knop ‘Wijzigingen opslaan’ (7) klikt. De gewijzigde velden worden aangeduid in gele kleur en de tabbladen met aangepaste kanscijfers aangeduid met een


pagina 69

rood uitroepteken zodat de gebruiker snel kan zien welke kanscijfers reeds werden aangepast. Ook de vermelding “Gewijzigd door gebruiker” duidt erop dat minstens één kanscijfer werd aangepast t.o.v. de standaard kanscijferset (zie figuur IV.5.7.2). Indien een foutieve waarde werd ingevoerd zal het programma hiervoor waarschuwen. Het vak met de foutieve waarde wordt in rode kleur aangeduid. De wijzigingen worden niet opgeslagen tot een correcte waarde wordt ingevoerd. Figuur IV.5.7.2 Aanduiding aangepaste kanscijfers

De aanpassingen die de gebruiker doet, zijn enkel geldig voor het huidige project. Voor elk nieuw project zal het programma de gebruikte kanscijfers opnieuw instellen naar de standaardwaarden van de meeste recente kanscijferset.


IV.6.

pagina 70

Validatie van het softwareprogramma Met de validatie van het softwareprogramma wordt bedoeld: het nagaan in welke mate het externe risico dat uitgaat van een reële bedrijfssituatie benaderd kan worden met de ter beschikking gestelde bouwstenen. De validatie heeft niet als doel de gebruikte aannames en modellen voor de berekening van de bouwstenen te toetsen. Deze aannames en modellen worden algemeen toegepast in de externe veiligheidsrapportage. Het valideren hiervan valt buiten het bestek van onderhavige onderzoeksopdracht. In onderhavige paragraaf wordt nagegaan in welke mate het externe risicobeeld van een reële bedrijfssituatie kan worden nagebootst met het ontwikkelde softwareprogramma. Hiertoe worden een aantal bedrijfssituaties berekend, enerzijds door een gedetailleerde kwantitatieve risicoanalyse en anderzijds met behulp van de ontwikkelde softwaretool. Hierna worden een viertal realistische bedrijfssituaties behandeld. Elke paragraaf bevat een beknopte beschrijving van de installaties en activiteiten van het onderzochte bedrijf. Vervolgens worden de risicobeelden getoond die bekomen worden met de kwantitatieve risicoanalyse enerzijds en het bouwstenenmodel anderzijds. Tenslotte worden de resultaten van de berekeningen besproken en geëvalueerd.

IV.6.1.

Voorbeeldbedrijf 1: LPG-depot BESCHRIJVING – Bedrijf 1 is een LPG-depot gelegen te Deurne met als belangrijkste activiteit de opslag en verlading van tot vloeistof verdicht propaan. De totale opslagcapaciteit van de druktanks op het terrein bedraagt 180 m³ (waterinhoud). Het gas wordt opgeslagen in een bovengrondse houder van 60 m³ en een ingeterpte houder met een inhoud van 120 m³. De vullingsgraad van de houders bedraagt maximaal 90%.

Het propaan wordt aan- en afgevoerd met behulp van tankwagens met een volume van ca. 50 m³. De jaarlijks verladen hoeveelheid bedraagt 900 ton (450 ton in en 450 ton uit). Het lossen van propaan in de opslaghouders gebeurt m.b.v. een flexibele losleiding (∅ = 2”) aan een debiet van 22 m³/h (365 liter/min). Per losbeurt wordt er gemiddeld 20 ton propaan gelost in de opslaghouders. Het beladen van tankwagens vanuit de opslaghouders gebeurt m.b.v. een laadarm (∅ = 3”) aan een debiet van 60 m³/h (1.000 liter/min). De gemiddelde hoeveelheid per laadbeurt bedraagt 5 ton. De verlaadplaatsen zijn uitgerust met een noodstop waarmee in geval van calamiteit de verlading onmiddellijk kan worden stilgelegd. Naast de tijd die nodig is voor de verladingen dient rekening gehouden te worden met een extra aanwezigheid van de (volle) tankwagen op het terrein van 30 minuten per verladingsbeurt.


pagina 71

Figuur IV.6.1.1 Plattegrond van het LPG-depot

y (0,25) ingeterpte propaantank 120 m³

(20,0) verlaadplaats

propaantank 80 m³

(0,0)

x

Het risicobeeld dat bekomen wordt bij de uitvoering van een gedetailleerde kwantitatieve risicoanalyse wordt getoond in figuur IV.6.1.2. Figuur IV.6.1.2 IRC LPG-depot obv. gedetailleerde QRA

400

10-4/j 10-5/j

300

10-6/j 10-7/j

200

100

0 -100

-200 -300

-400 -400

-300

-200

-100

0

100

200

300

400


pagina 72

Om het risicobeeld te bepalen door toepassing van het ontwikkelde softwareprogramma worden vijf bouwstenen geselecteerd: één voor elke opslaghouder, één voor de tankwagen, één voor de flexibele losleiding en één voor de laadarm. Voor een opslaghouder wordt in eerste instantie een bouwsteen geselecteerd met een inhoudsvermogen dat het volume van de reële houder zo goed mogelijk benadert, doch steeds groter is (conservatieve werkwijze). Voor de tankwagen en de verlaadmedia zijn de beschikbare bouwstenen eerder beperkt en worden de bouwstenen geselecteerd die het dichtst aanleunen bij de werkelijke configuratie. De geselecteerde bouwstenen worden conform figuur IV.6.1.1 gelokaliseerd. Een overzicht van de geselecteerde bouwstenen wordt getoond in bijlage 10. Het risicobeeld dat bekomen wordt met behulp van het ontwikkelde softwareprogramma wordt getoond op figuur IV.6.1.3. Wanneer de risicobeelden van figuren IV.6.1.2 en IV.6.1.3 worden vergeleken, wordt duidelijk dat de isorisicocontouren die berekend zijn met het ontwikkelde softwareprogramma beperkt groter zijn dan de contouren die volgen uit de gedetailleerde kwantitatieve risicoanalyse. Een overzicht van de berekende maximale risico-afstanden (risiconiveau 10-5/j, 10-6/j en 10-7/j) gemeten vanaf het centrum van de verlaadplaats, i.e. coördinaat (0,0), wordt voor beide risicobeelden gegeven in tabel IV.6.1.1. Figuur IV.6.1.3 IRC LPG-depot obv. ontwikkelde softwareprogramma


pagina 73

Tabel IV.6.1.1 Overzicht max. afstanden tot IRC LPG-depot (bouwstenenset 1) IRC

Gedetailleerde QRA [m]

Ontwikkelde software [m]

Afwijking [m]

10-5/j

42

45

+3

10 /j

285

305

+20

10-7/j

394

437

+43

-6

Het verschil tussen de berekende risico-afstanden is – in volgorde van belangrijkheid - te wijten aan:

afwijkend volume van de opslaghouders;

afwijkende product (representatief product is propyleen);

afwijkende verladingsdebieten en -duur;

afwijkende discretisatie bij de effecten risicoberekeningen.

Om enig gevoel te krijgen met de sensitiviteit van het risicobeeld naar gelang de keuze van de bouwstenen wordt een tweede berekening doorgevoerd. Hierbij worden voor de opslaghouders de bouwstenen geselecteerd waarvan het inhoudsvermogen het dichtst aanleunt bij het reële volume van de houders. Concreet betekent dit dat voor de bovengrondse opslaghouder van 60 m³ een bouwsteen wordt geselecteerd met een inhoudsvermogen van 50 m³ i.p.v. 75 m³. De resultaten van de tweede berekening worden weergegeven op figuur IV.6.1.4 en in tabel IV.6.1.2. Figuur IV.6.1.4 IRC LPG-depot obv. ontwikkelde programma (bouwstenenset 2)


pagina 74

Tabel IV.6.1.2 Overzicht max. afstanden tot IRC LPG-depot (bouwstenenset 2) IRC


IV.6.2.


Afwijking [m]

10 /j

42

45

+3

10-6/j

285

270

-15

10-7/j

394

389

-5

-5

Voorbeeldbedrijf 2: opslagmagazijn Bedrijf 2 is gelegen te Middelkerke. De belangrijkste activiteit van bedrijf 2 betreft de opslag van gevarengoed. De opslag gebeurt in een magazijn bestaande uit vier compartimenten met een oppervlakte van 400 m², 800 m² en twee compartimenten van 1.200 m². De hoogte van het magazijn bedraagt gemiddeld 10 m. Een schets van de plattegrond van de compartimenten wordt gegeven in onderstaande figuur. De twee grootste compartimenten worden aangewend voor de opslag van (zeer) toxische en milieugevaarlijke producten, alsook brandbare producten met een vlampunt hoger dan 55°C (P3/P4). De gemiddelde gewogen structuurformule van de aanwezige producten in deze compartimenten is als volgt: C9,29H12,42O2;35N0,6S0,12Cl0,24P0,03F0,45. Gelet op de stocklijsten voor deze compartimenten wordt als representatief product voor de fractie aan onverbrande toxische producten gekozen voor tolueendiisocyanaat (TDI). In de kleinere compartimenten van 400 m² en 800 m² worden voornamelijk brandbare producten met een laag vlampunt (P1/P2) opgeslaan, alsook milieugevaarlijke producten. In deze compartimenten worden geen toxische producten gestockeerd. De gemiddelde gewogen structuurformule van de brandstofmix is C8,7H13,15O1,94N0,46S0,09Cl0,17P0,02F0,32. Alle compartimenten zijn voorzien van een automatisch geactiveerd sprinklersysteem. Figuur IV.6.2.1 Plattegrond compartimenten opslagmagazijn y

Compartiment 1 800 m² (32m x 25m)

Comp. 2 400 m²

Compartiment 4 1.200 m² (48m x 25m)

Compartiment 3 1.200 m² (48m x 25m)

(0,0)

X


pagina 75

RESULTATEN – Het risicobeeld dat bekomen wordt bij de uitvoering van een gedetailleerde kwantitatieve risicoanalyse wordt getoond aan de hand van figuur IV.6.2.2. Figuur IV.6.2.2 IRC opslagmagazijn obv. gedetailleerde QRA 60 -5

10 /j -6

10 /j -7

10 /j 40

20

0

-20

-40

-60

-80

-60

-40

-20

0

20

40

60

80

Om het risicobeeld te bepalen door toepassing van het ontwikkelde softwareprogramma worden vier bouwstenen geselecteerd, één voor elk compartiment. Voor de compartimenten van 1.200 m² wordt conservatief een bouwsteen genomen voor een compartiment met een oppervlakte van 2.000 m². Tevens wordt voor deze magazijnen rekening gehouden met een onverbrande fractie ‘OF1’. Voor het compartiment van 800 m² wordt een bouwsteen geselecteerd met een compartiment met een oppervlakte van 1.000 m² en worden geen onverbrande fracties weerhouden. Het compartiment met een oppervlakte van 400 m² wordt benaderd door een bouwsteen van een compartiment met een oppervlakte van 500 m² zonder onverbrande fracties. Alle geselecteerde bouwstenen houden bovendien rekening met de aanwezigheid van een automatische blusinstallatie. De verschillende bouwstenen worden conform figuur IV.6.2.1 gelokaliseerd. Een overzicht van de geselecteerde bouwstenen wordt getoond in bijlage 10. Het risicobeeld dat bekomen wordt met behulp van het ontwikkelde softwareprogramma wordt getoond op figuur IV.6.2.3. Wanneer de risicobeelden van figuren IV.6.2.2 en IV.6.2.3 worden vergeleken wordt duidelijk dat de isorisicocontouren die door het ontwikkelde softwareprogramma worden bepaald groter zijn dan de contouren die volgen uit de gedetailleerde kwantitatieve risicoanalyse. Een overzicht van de berekende maximale risico-afstanden (risiconiveau 10-5/j, 10-6/j en 10-7/j) gemeten vanaf het centrum van de figuur, i.e. ten opzichte van coördinaat (0,0), wordt voor beide risicobeelden gegeven in onderstaande tabel.


pagina 76

Figuur IV.6.2.3 IRC opslagmagazijn obv. ontwikkelde programma (bouwstenenset 1)

(0,0)

Tabel IV.6.2.1 Overzicht max. afstanden tot IRC opslagmagazijn (bouwstenenset 1) IRC


10-5/j 10-6/j 10 /j -7


Afwijking [m]

55

90

+35

65

106

+41

75

123

+52

Om enig gevoel te krijgen met de sensitiviteit van het risicobeeld naar gelang de keuze van de bouwstenen wordt een nieuwe analyse met het ontwikkelde softwareprogramma doorgevoerd. Hierbij worden voor de vier compartimenten bouwstenen gekozen waarvan de oppervlakte het dichtst bij de reële oppervlakte van de compartimenten is gelegen. Concreet betekent dit dat voor de twee grootste compartimenten bouwstenen geselecteerd worden met een oppervlakte van 1.000 m² in plaats van 2.000 m². De resultaten van de tweede analyse worden gevisualiseerd op figuur IV.6.2.4.


pagina 77

Figuur IV.6.2.4 IRC opslagmagazijn obv. ontwikkelde programma (bouwstenenset 2)

(0,0)

Zoals te verwachten was, is het bekomen risicobeeld op figuur IV.6.2.4 verkleind ten opzichte van het risicobeeld dat op figuur IV.6.2.3 wordt getoond. In onderstaande tabel wordt de afwijking tussen de resultaten van de gedetailleerde risicoanalyse en de tweede analyse met het ontwikkelde programma getoond. Tabel IV.6.2.2 Overzicht max. afstanden tot IRC opslagmagazijn (bouwstenenset 2). IRC



Afwijking [m]

10-5/j

55

65

+10

10-6/j

65

81

+16

10 /j

75

94

+19

-7

Uit bovenstaande tabel volgt dat de resultaten van de tweede analyse nog steeds conservatief zijn maar beter aansluiten bij deze van de gedetailleerde risicoanalyse.


pagina 78

De afwijking van het risicobeeld uit de tweede analyse in vergelijking met het risicobeeld dat bekomen wordt met de gedetailleerde kwantitatieve risicoanalyse vindt - gerangschikt in volgorde van belangrijkheid - zijn oorsprong in:

afwijkende bruto structuurformule v/d aanwezige producten;

afwijkende productkeuze voor het modelleren van de onverbrande fractie;

afwijkende oppervlakte van de compartimenten;

afwijkende meteogegevens;

afwijkende discretisatie bij de effecten risicoberekeningen.

Het is evenwel mogelijk dat andere factoren een invloed hebben op de resultaten en een afwijkend beeld genereren. Hierbij wordt o.a. gedacht aan de ruwheidslengte, de hoogte van het magazijn en het tijdstip waarop een uitslaande brand optreedt. Voor deze parameters zijn in het kader van onderhavige studie geen verschillende aannames gemaakt bij het uitvoeren van de gedetailleerde kwantitatieve risicoanalyse en het ontwikkelde softwareprogramma.

IV.6.3.

Voorbeeldbedrijf 3: brandstofdepot BESCHRIJVING – Op het terrein van bedrijf 3 gelegen te Genk vindt de opslag en verlading plaats van brandbare vloeistoffen en meer bepaald benzine, lamppetroleum en gasolie.

Voor de opslag van gasolie beschikt het bedrijf over twee enkelwandige atmosferische houders met een inhoud van respectievelijk 1.500 m³ en 3.600 m³. Beide houders hebben een hoogte van 14 meter en zijn geplaats in een inkuiping met een bruto-oppervlakte van 2.116 m² (46 m x 46 m). De opslag van benzine en lamppetroleum vindt plaats in een aparte inkuiping met een bruto-oppervlakte van 1.408 m² (64 m x 22 m). In deze inkuiping zijn twee houders van 650 m³ aanwezig voor de opslag van benzine en twee houders met een inhoud van 770 m³ voor de opslag van lamppetroleum. De vier houders hebben een hoogte van 10 meter. Zowel benzine, lamppetroleum als gasolie worden toegevoerd per schip en afgevoerd in tankwagens. De doorzet bedraagt voor elk van de producten ca. 8 maal de opslagcapaciteit per jaar (8 maal in + 8 maal uit). De schepen worden gelost met flexibele leidingen. Het toegepaste debiet bedraagt 400 m³/h. Tankwagens met gasolie en petroleum worden beladen met laadarmen aan een debiet van 42 m³/h. Tankwagens met benzine worden beladen met behulp van flexibele slangen aan hetzelfde debiet als tankwagens met gasolie en petroleum. Ter hoogte van de verlaadplaats voor tankwagens is een opvangvoorziening aanwezig met een oppervlakte van ca. 600 m². De scheepsverlaadplaats is voorzien van een noodstop waarmee de verlading kan worden stilgelegd, de verlaadplaatsen voor tankwagens niet. Voor de tankwagens dient naast de benodigde verlaadtijd rekening gehouden te worden met een extra wachttijd van 60 minuten bij elke verlaadbeurt.


pagina 79

Figuur IV.6.3.1 Grondplan brandstofdepot y tankenpark gasolie

tankenpark benzine & petroleum

T-04

T-03

T-01

T-05

Verlaadplaats tankwagens benzine

T-02

T-06

Verlaadplaats tankwagens petrolelum

X

(0,0)

Administratief gebouw Technisch gebouw

RESULTATEN – Het risicobeeld dat bekomen wordt bij de uitvoering van een gedetailleerde kwantitatieve risicoanalyse wordt getoond aan de hand van figuur IV.6.3.2. Figuur IV.6.3.2 IRC brandstofdepot obv. gedetailleerde QRA 300 10-5/j 10-6/j 10-7/j

250

200

150

100

50

0

-50

-100

-150

-200 -150

-100

-50

0

50

100

150

200

250

300

350

400


pagina 80

Om het risicobeeld te bepalen door toepassing van het ontwikkelde softwareprogramma worden bouwstenen geselecteerd voor de opslaghouders, tankwagens en verlaadinstallaties voor tankwagens en schepen. De keuze van de bouwstenen is rekening houdende met de hoger gegeven beschrijving relatief eenvoudig. Een overzicht van de gemaakte selectie wordt getoond in bijlage 10. Het risicobeeld dat bekomen wordt met behulp van het ontwikkelde softwareprogramma wordt getoond op figuur IV.6.3.3. Figuur IV.6.3.3 IRC brandstofdepot obv. ontwikkelde programma

(0,0)

Wanneer de risicobeelden van figuren IV.6.1.2 en IV.6.1.3 worden vergeleken, wordt duidelijk dat de betroffen risicobeelden sterke gelijkenissen vertonen. Het voornaamste verschil is vast te stellen m.b.t. de 10-5/j-isorisicocontouren t.h.v. de opslagtanks. Dit verschil is hoofdzakelijk te wijten aan het scenario ‘tankbrand’ dat niet in de bouwstenen is opgenomen omdat de bijdrage van dit scenario aan het externe risico verwaarloosbaar is (zie §IV.4.2.1). Een overzicht van de berekende maximale risico-afstanden (risiconiveau 10-5/j, 10-6/j en 10-7/j) gemeten vanaf het centrum van het brandstofdepot, i.e. coördinaat (0,0), wordt voor beide risicobeelden gegeven in tabel IV.6.3.1.


pagina 81

Tabel IV.6.3.1 Overzicht maximale afstanden tot IRC brandstofdepot

IV.6.4.

IRC



Afwijking [m]

167

158

167

+9

239

239

239

0

372

356

372

+16

Voorbeeldbedrijf 4: opslag en verlading toxische vloeistoffen BESCHRIJVING – Bedrijf 4 betreft een inrichting te Kleine Brogel met een tankenpark voor toxische vloeistoffen. Op het terrein is een rechthoekige inkuiping aanwezig met een oppervlakte van 280 m² (28 m x 10 m). In de inkuiping staan twee houders met een inhoud van 50 m³ en twee houders met een inhoud van 20 m³. In de houders van 50 m³ (T-01 en T-02) wordt het toxisch product 2-chloorethanol opgeslagen. De houders van 20 m³ (T-03 en T-04) bevatten het toxisch product allylalcohol.

Voor 2-chloorethanol bedraagt de jaarlijkse aanvoer ca. 600 m³. Van allylalcohol wordt ca. 240 m³ per jaar aangevoerd. De producten worden geleverd m.b.v. tankwagens met een inhoud van typisch 30 m³. 2-Chloorethanol wordt aangevoerd in hoeveelheden van 30 m³ per keer, terwijl dit voor allylalcohol slechts 10 m³ per losbeurt bedraagt. De producten worden verbruikt in een proces zodat er geen afvoer van de producten gebeurt. Figuur IV.6.4.1 Plattegrond bedrijf 4 (opslag en verlading van toxische vloeistoffen)

Het lossen van de tankwagen gebeurt d.m.v. flexibele leidingen met een diameter van 2”. Het toegepaste verladingsdebiet bedraagt 20 m³/h. De verlading kan steeds worden stilgelegd door het activeren van een noodstop ter hoogte van de verlaadplaats (faalkans van de noodstop 10%). Om eventuele lekvloeistoffen op te vangen is er een opvangvoorziening die de oppervlakte van de vloeistofplas beperkt tot maximaal 200 m². Naast de tijd die nodig is voor de verladingen dient rekening gehouden te worden met een extra aanwezigheid van de (volle) tankwagen op het terrein van 30 minuten per verladingsbeurt.


pagina 82

Het risicobeeld dat bekomen wordt bij de uitvoering van een gedetailleerde kwantitatieve risicoanalyse wordt getoond in onderstaande figuur. Figuur IV.6.4.2 IRC tankpark tox. vl. obv. gedetailleerde QRA 100 10-6/j 10-7/j

80

60

40

20

0

-20

-40

-60 -80

-60

-40

-20

0

20

40

60

80

(volle lijn: weerstation Deurne, stippellijn: weerstation Kleine Brogel)

Om het risicobeeld te bepalen door toepassing van het ontwikkelde softwareprogramma worden zes bouwstenen geselecteerd: één voor de twee opslaghouders met 2chloorethanol, één voor de twee opslaghouders met allylalcohol, één voor een tankwagen met 2-chloorethanol, één voor een tankwagen met allylalcohol, één voor een flexibele losleiding met 2-chloorethanol en één voor een flexibele losleiding met allylalcohol. Het product 2-chloorethanol wordt ondergebracht in de toxiciteitsklasse TV2 (representatief product: benzotrichloride), allylalcohol wordt ondergebracht in de klasse TV3 (representatief product: acrylonitril). Voor de opslaghouders wordt een bouwsteen geselecteerd voor een enkelwandige atmosferische tank met een ingekuipte oppervlakte die de reële oppervlakte van de inkuiping zo goed mogelijk benadert, doch steeds groter is (conservatieve werkwijze). Voor de tankwagen en de verlaadmedia wordt met betrekking tot de ingekuipte oppervlakte dezelfde werkwijze gehanteerd. Met betrekking tot het verladingsdebiet wordt de bouwsteen geselecteerd die het dichtst aanleunen bij het werkelijke verladingsdebiet. De geselecteerde bouwstenen worden conform figuur IV.6.4.1 gelokaliseerd. Een overzicht van de geselecteerde bouwstenen wordt getoond in bijlage 10. Het risicobeeld dat bekomen wordt met behulp van het ontwikkelde softwareprogramma wordt getoond op figuur IV.6.4.3.


pagina 83

Figuur IV.6.4.3 IRC tankenpark tox. vl. obv. ontwikkelde softwareprogramma

(0,0)

Wanneer de risicobeelden van figuren IV.6.4.2 en IV.6.4.3 worden vergeleken, wordt duidelijk dat de isorisicocontouren die berekend zijn met het ontwikkelde softwareprogramma groter zijn dan de contouren die volgen uit de gedetailleerde kwantitatieve risicoanalyse. Een overzicht van de berekende maximale risico-afstanden (risiconiveau 10-5/j, 10-6/j en 10-7/j) gemeten vanaf het centrum van de verlaadplaats, i.e. coördinaat (0,0), wordt voor beide risicobeelden gegeven in tabel IV.6.4.1. Het verschil tussen de berekende risico-afstanden is – in volgorde van belangrijkheid - te wijten aan:

afwijkende product (representatief product is steeds het gevaarlijkste product in de overeenkomstige toxiciteitsklasse);

afwijkende oppervlakte van de inkuiping;

afwijkende meteocondities. Tabel IV.6.4.1 Overzicht maximale afstanden tot IRC van tankenpark tox. vl.

IRC

Gedetailleerde QRA [m] Kleine Brogel

Deurne

10-5/j

-

-

10 /j

41

10-7/j

84

-6


Afwijking [m] Kleine Brogel

Deurne

-

-

-

36

52

+11

+15

80

113

+29

+33


IV.6.5.

pagina 84

Conclusies betreffende de validatie van de softwaretool Op basis van de hoger beschreven validatie van de softwaretool worden volgende conclusies getrokken:

Het risicobeeld dat bekomen wordt met de softwaretool is conservatief indien men risicobouwstenen selecteert waarvan de karakteristieke installatieparameters het dichtst aanleunen bij, doch groter zijn dan, de werkelijke installatieparameters. Het resultaat is echter niet overdreven conservatief (i.e. risicoafstanden zijn van dezelfde ordegrootte) zodat de softwaretool lijkt te voldoen aan de in het bestek vooropgestelde specificaties.

De gebruiker kan een idee krijgen van de foutmarge op de risicoafstanden als gevolg het beperkte aantal beschikbare bouwstenen en de daardoor afwijkende installatieparameters door het risicobeeld uit te rekenen voor verschillende configuraties (sets van bouwstenen) waarbij voor de belangrijkste bouwstenen afwisselend grotere en kleinere waarden van de installatieparameters worden gekozen.

De foutmarge blijkt het grootst te zijn voor de installaties waaruit toxische stoffen of toxische rookgassen kunnen worden vrijgezet. Dit is te verklaren door het feit dat het risicobeeld van deze installaties in zeer belangrijke mate wordt bepaald door de aard (toxische werking) van de aanwezige of vrijgezette producten en de softwaretool slechts een beperkte keuze toelaat met betrekking tot de aard van de aanwezige gevaarlijke stoffen (vijf klassen voor toxische vloeistoffen en slechts één representatieve structuurformule voor magazijnopslag).


V.

pagina 85

DIGITALISEREN RISICOBEELDEN UIT VEILIGHEIDSRAPPORTEN In de veiligheidsrapportage (OVR en SWA-VR) wordt het risicobeeld van een hogedrempel Seveso-inrichting weergegeven als het plaatsgebonden mensrisico en het groepsrisico. De voorliggende opdracht heeft tot doel om voor elk van de hogedrempel Seveso-inrichtingen in Vlaanderen de berekende risicobeelden in de veiligheidsrapportages te digitaliseren en te verwerken naar een formaat dat in GISapplicaties kan worden ingelezen. Daarnaast wordt ook de bedrijfsgrens van de inrichting opgenomen in ditzelfde digitale formaat. In onderstaande paragrafen worden de verschillende stappen besproken die bij de uitvoering van het deelproject worden doorlopen.

V.1.

Verzamelen van de nodige informatie De gegevens met betrekking tot de risico’s en bedrijfsgrenzen van hogedrempel Seveso-inrichtingen worden betrokken uit de meest recente OVR’s of SWA-VR’s van de inrichtingen. Alle veiligheidsrapporten van de hogedrempel Seveso-inrichtingen die in Vlaanderen gelegen zijn, zijn ter beschikking bij de Dienst VR. Recente veiligheidsrapporten zijn bovendien digitaal beschikbaar. De dossiers die door de opdrachtnemer zijn opgesteld, zijn eveneens in digitaal formaat voorhanden. Voor de inrichtingen waarvan het veiligheidsrapport niet digitaal ter beschikking is, werden de nodige gegevens ingescand. Het verzamelen van de nodige informatie ging van start met twee plaatsbezoeken bij de Dienst VR namelijk op 7 en 9 januari ’08. Tijdens deze bezoeken werd vastgesteld dat voor een reeks bestaande hogedrempel Seveso-inrichtingen een omgevingsveiligheidsrapport in opstelling was. Ook voor een aantal nieuwe hogedrempel inrichtingen was de opstelling van een omgevingsveiligheidsrapport lopende. Verder werd vastgesteld dat voor een reeks van bedrijven die als gevolg van de wijziging van het SWA (BS 26 april 2007) voor het eerst onder de VR-plicht vallen nog geen veiligheidsrapport ter beschikking was. Deze nieuwe inrichtingen hadden uiterlijk tot 6 mei 2008 om een veiligheidsrapport in het kader van het Samenwerkingsakkoord in te dienen. Via elektronische post werden door de Dienst VR op 16 mei, 26 mei en 6 november 2008 gegevens aangeleverd van bedrijven waarvoor eerder geen of verouderde gegevens werden bekomen. Een overzicht van de gegevens die tot eind november 2008 verzameld werden voor het uitvoeren van de digitalisatie van de risicobeelden en terreingrenzen van hogedrempel Sevesoinrichtingen wordt opgenomen als bijlage 3 aan dit rapport.

V.2.

Georefereren van de ingescande figuren Ter voorbereiding van de latere digitalisering van de bedrijfsgrenzen en risicobeelden worden de ingescande figuren ingeladen (in Matlab), gecontroleerd, indien nodig gemanipuleerd en tenslotte gegeorefereerd. Hiertoe worden de coördinaten van bepaalde herkenningspunten op de figuur (bv. kruispunt van wegen of waterwegen, hoekpunt van een bestemmingsgebied of een gebouw) opgezocht via overeenkomstige kaarten van het


pagina 86

NGI [10] en/of GIS-Vlaanderen [11]. De oriëntatie (noord-zuid) en de lengte/breedteverhouding van de ingescande figuren wordt gecontroleerd a.d.h.v. de werkelijke coördinaten van de referentiepunten en indien nodig gecorrigeerd. In een volgende stap wordt de figuur gegeorefereerd volgens het coördinatenstelsel Lambert-72(12). Hiervoor is een beperkte tool ontwikkeld in matlab die gebaseerd is op een bestaande softwaretool ten behoeve van de veiligheidsrapportering.

V.3.

Digitaliseren van bedrijfsgrenzen en risicobeelden Het digitaliseren van bedrijfsgrenzen en risicobeelden gebeurt eveneens in Matlab. De gegeorefereerde figuren worden opnieuw ingeladen in Matlab. Vervolgens worden de bedrijfsgrens en de risicocontouren (10-5/j, 10-6/j en 10-7/j) manueel overgetekend. De beweging van het invoerapparaat tijdens het overtekenen wordt geregistreerd door de software en opgeslagen in een binaire Matlab-file. Aangezien de figuur eerder in het Lambert-72 coördinatensysteem werd gegeorefereerd (zie §V.2), kunnen de gedigitaliseerde bedrijfsgrenzen en risicocontouren door de software worden gepositioneerd binnen dit coördinatensysteem. De coördinaten worden eveneens omgezet naar geografische coördinaten (bolcoördinaten) in het WGS84 referentiesysteem en opgeslagen in de binaire file.

V.4.

Aanmaken van shape-files en kml-files

V.4.1.

Shape-formaat Het aanmaken van bestanden die later in een GIS-omgeving kunnen worden ingelezen gebeurt met behulp van de Matlab Mapping Toolbox. De eerder gecreëerde binaire Matlab-files (zie §V.3) worden m.b.v. de toolbox geconverteerd naar het ESRI shapeformaat. De gedigitaliseerde bedrijfsgrens van de inrichting alsook de isorisicocontouren van 10-5/j, 10-6/j en 10-7/j worden in aparte shape-files ondergebracht zodat deze gegevens afzonderlijk kunnen worden opgevraagd in een GIS-systeem. Het ESRI shape-formaat is een veelgebruikt uitwisselingsformaat voor geografische informatie. Shapefiles zijn geschikt voor verschillende geometrietypes (punt, lijn en vlak) en zijn opgebouwd uit drie componenten:

een .shp-bestand met de ligging van objecten; een .dbf-bestand met attributen van die objecten in XBase-formaat; een .shx-bestand dat voor elk object de index in het shp-bestand bevat.

De drie bestanden hebben behalve de extensie (laatste drie letters) de rest van de naam gemeenschappelijk.

(12)

Voor alle praktische toepassingen is de ‘Belgian Datum 1972’ tot nu toe zowel op nationaal als op internationaal vlak het enige officiële referentiesysteem voor België. De parameters van de Lambert 1972projectie zijn vastgelegd door het Nationaal Geografisch Instituut (NGI). Een overzicht van deze parameters is opgenomen in tabel B.11.1 in bijlage 11.


V.4.1.1.

pagina 87

Bedrijfsgrens in shape-formaat De bedrijfsgrens van de inrichting wordt in de shape-file opgenomen als een vlak (polygon). Het bestand heeft steeds de naam ‘bedrijfsgrens’ zodat het in een GIS-systeem zichtbaar is als een laag met deze naam. De kenmerken van de attributen die worden toegekend aan de laag ‘bedrijfsgrens’, worden weergegeven in onderstaande tabel. Tabel V.4.1.1.1 Toegekende attributen van de laag ‘bedrijfsgrens’ Veldnaam

Type

Omschrijving

INRICHTING

String

Naam van de inrichting. Bij voorkeur de naam die wordt vermeld op de lijst van gekende hogedrempelinrichtingen die wordt gepubliceerd op de website van de dienst VR.

VRCODE

String

Het referentienummer van het bijhorende OVR of SWA-VR. Voorbeeld: OVR/xx/yy of SWA-VR/xx/yy waarbij xx verwijst naar het jaartal van indiening en yy een volgnummer is dat wordt toegekend door de dienst VR. Nummer dat aangeeft hoe de bedrijfsgrens werd gegeorefereerd in het Lambert 1972 – coördinatenstelsel.

REFCODE

Integer

0 = niet gespecifieerd 1 = Lambert-coördinaten bekomen van de inrichting 2 = gegeorefereerd op basis van een kadastraal plan 3 = gegeorefereerd op basis van een orthofoto

V.4.1.2.

IR-contouren in shape-formaat De isorisicocontouren van de inrichting (enkel risiconiveau: 1.10-5/j, 1.10-6/j en 1.10-7/j) worden eveneens opgenomen in een vlakkenbestand (polygons). De shapefiles dragen steeds de naam IRC_xxx, waarbij xxx vervangen wordt door het risiconiveau van de betreffende isorisicocontour (xxx = 1E-5, 1E-6 of 1E-7). De kenmerken van de attributen die worden toegekend aan elke IRC-laag, worden weergegeven in onderstaande tabel. Tabel V.4.1.2.1 Toegekende attributen van de laag IRC_xxx Veldnaam

Type

Omschrijving

INRICHTING

String

Naam van de inrichting. Bij voorkeur de naam die wordt vermeld op de lijst van gekende hogedrempel inrichtingen die wordt gepubliceerd op de website van de dienst VR.

VRCODE

String

Het referentienummer van het bijhorende OVR of SWA-VR. Voorbeeld: OVR/xx/yy of SWA-VR/xx/yy waarbij xx verwijst naar het jaartal van indiening en yy een volgnummer is dat wordt toegekend door de dienst VR.


V.4.2.

pagina 88

KML-formaat De IRC’s en de bedrijfsgrenzen van de hogedrempel Seveso-inrichtingen worden tevens aangeleverd in de vorm van het KML-formaat (Keyhole Markup Language). Het KMLformaat is ontwikkeld voor gebruik in Google Earth en specificeert een set objecten (plaatsmarkering, polygonen, figuren, 3D-modellen, tekst). Als referentiesysteem gebruikt het KML-formaat 3D geografische bolcoördinaten (lengtegraad, breedtegraad en hoogte) volgens het WGS84 (World Geodetic System 1984). De gedigitaliseerde contouren van een hogedrempel Seveso-inrichting (bedrijfsgrens en de IRC’s van 10-5/j, 10-6/j en 10-7/j) worden als gesloten lijnen (polyline) in één kmlbestand opgeslagen dat de naam draagt van de betreffende inrichting. De verschillende objecten in het bestand krijgen respectievelijk de naam ‘bedrijfsgrens’, ‘IRC_1E-5’, ‘IRC_1E-6’, en ‘IRC_1E-7’. In een laatste stap wordt de VR-code van het bijhorende veiligheidsrapport als omschrijving toegevoegd aan het bestand.

V.5.

Resultaten van de digitalisatie In de periode januari ’08 tot december ‘08 werden door de opdrachtnemer de bedrijfsgrenzen en risicobeelden van 120 hogedrempel Seveso-inrichtingen gedigitaliseerd(13). De gegevens van de betreffende inrichtingen alsook referenties en opmerkingen met betrekking tot de digitalisatie zijn te vinden in tabellen B.3.1 t.e.m. B.3.3 van bijlage 3. Van de overige 17 hogedrempel Seveso-inrichtingen zijn momenteel nieuwe omgevingsveiligheidsrapporten in opstellen (9 bedrijven), zijn geen gegevens beschikbaar bij de dienst VR (6 bedrijven) of zijn de gegevens uit het bestaande veiligheidsrapport te onduidelijk om te worden gedigitaliseerd. Een overzicht van de bedrijven die zich in deze situatie bevinden wordt gegeven in tabellen B.3.4 en B.3.5 van bijlage 3.

(13)

De bedrijfsgrenzen en isorisicocontouren van Lanxess-Lillo en Solvin zijn niet apart beschikbaar, maar zitten vervat in de bedrijfsgrenzen en isorisicocontouren van respectievelijk Bayer Antwerpen en BASF Antwerpen.


VI.

pagina 89

REFERENTIES [1]

Systematiek voor indeling van stoffen tbv. risico-berekeningen bij het vervoer van gevaarlijke stoffen, Adviseurs voor externe veiligheid, AVIV, 1999.

[2]

Handboek Kanscijfers voor het opstellen van een veiligheidsrapport gecoördineerde versie 2.0, Departement LNE, Dienst Gevaarlijke Stoffen en Risicobeheer, 2004.

[3]

Handleiding Risicoberekeningen Bevi versie 3.0, RIVM, 1 januari 2008

[4]

PGS2 (Yellow Book), Methods for the Calculations of Physical Effects, Committee for the Prevention of Disasters, 2005.

[5]

Two-phase flashing flow methods and comparisons, Leung, J.C. et al., J. Loss Prev. Process Ind., 3, 1990.

[6]

The SFPE handbook of fire protection engineering, Society of Fire Protection Engineers (SFPE), National Fire Protection Association (NFPA), Third Edition, 2002.

[7]

Guidelines for process equipment reliability data, CCPS, AIChE, NY, 1989.

[8]

Modelling the release and dispersion of toxic combustion products, Mills, M., Proc. Int’l Conf. Vapor Cloud Modelling, AIChE, NY, VS, 1988.

[9]

PGS1 (Green book), Methods for determining possible damage, Committee for the Prevention of Disasters, 2005.

[10]

Topografische Kaarten Vlaanderen & Brussel, Nationaal Geografisch Instituut.

[11]

Geografische beleidsinformatie, Agentschap Geografische Informatie Vlaanderen (www.agiv.be).


VII.

BIJLAGEN 1.

Overzicht van de doelgroep: de lagedrempel Seveso-inrichtingen

2.

Overzicht veiligheidsstudies lagedrempel Seveso-inrichtingen

3.

Verzamelde gegevens digitalisatie risicobeelden en terreingrenzen

4.

Niet limitatief overzicht gevaarlijke stoffen en klasse

5.

Overzicht risicobouwstenen

6.

Gemiddelde brutoformule voor opslagmagazijnen

7.

Algemene aannames bij risicoberekeningen

8.

Specifieke aannames bij risicoberekeningen

9.

Overzicht codering faalfrequenties

10. Overzicht geselecteerde bouwstenen ikv. validatie 11. Parameters van de Lambert 1972-projectie

pagina 90


pagina 91

Bijlage 1 Overzicht van de doelgroep: de lagedrempel Seveso-inrichtingen In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de lagedrempel inrichtingen waarvoor een veiligheidsstudie werd opgesteld en bekomen. Tabel B.1.1 Overzicht v/d lagedrempel inrichtingen Naam inrichting

Adres

Sector

Veiligheidsstudie

Acros Organics

Janssen Pharmaceuticalaan 3a 2440 Geel

Opslagmagazijnen

Ja

Aerotrim

Nolimpark 1412 - Industrielaan 24 3900 Overpelt

Opslagmagazijnen

Ja

Agfa Gevaert

A. Cannaertstraat 125 2260 Westerlo

Productie diverse chemicaliën (fijnchemie/special chemicals)

Neen

Agfa Gevaert

Terbekehofdreef 19 2610 Wilrijk


Neen

Agglorex

Nijverheidsweg 84 3920 Lommel-Kerkhoven

Productie diverse chemicaliën (polyurethaanschuim)

Neen

Air Liquide Large Industry

Scheldelaan 600 - Haven 725 2040 Antwerpen

Productie en distributie industriële gassen

Ja

Air Liquide Medical

Beaulieustraat 4 1830 Machelen


Neen

Air Products

Arbedkaai 1 - Haven 4980 9042 Gent


Neen

Aleris Aluminium Duffel

A. Stocletlaan 87 2570 Duffel

Behandelen en naverwerken metalen

Neen

Alural Belgium

Jozef De Blockstraat 69 2930 Willebroek


Neen

AMI Semiconductor Belgium

Westerring 15 9700 Oudenaarde

Productie diverse chemicaliën (halfgeleiders)

Bekaert

L. Bekaertlaan 5 9880 Aalter


Neen

Belcroom

Kachtemsestraat 163 8800 Roeselare


Ja

Belgian Shell

Herdersstraat 8 3500 Hasselt

Brandstofdepot

Neen

Belgian Tank Storage Company (Beltanco)

Henri Farmanstraat 45 9000 Gent

Brandstofdepot

Neen

Belgische Bunkeroliemaatschappij

Leopold II-dam 8380 Zeebrugge

Brandstofdepot

Neen

Belstor

Henri Esserslaan 3600 Genk

Opslagmagazijnen

Neen

Belstor

Transportlaan 4 3600 Genk

Opslagmagazijnen

Neen

Bouts

Scheepvaartkaai 3500 Hasselt

Brandstofdepot

Neen

Brandstoffen De Jans & Co

Industriezone 28 9770 Kruishoutem

Gasdepot

Ja

Ja


pagina 92

Naam inrichting

Adres

Sector

Veiligheidsstudie

Caldic Belgium

Industriezone 5 – Heemsdaalstraat 2620 Hemiksem

Opslagmagazijnen

Neen

Caldic Belgium

Terlochtweg 1 2620 Hemiksem

Opslagmagazijnen

Ja

Cambrex profarmaco Landen

Industriepark Roosveld 2 B6 3400 Landen

Productie diverse chemicaliën (pharmaproducten)

Neen

Capelle Pigments

Kortrijkstraat 153 8930 Menen

Productie diverse chemicaliën (harsen, verven en coatings)

Neen

Carens

Acaciastraat 11 2440 Geel

Brandstofdepot

Neen

CID - Lines

Waterpoortstraat 2 8900 Ieper

Productie diverse chemicaliën (reinigingsmiddelen)

Ja

Colombus - HTC

Zwarte Weg 60 - Kaai 373 2030 Antwerpen

Opslag in tankcontainers (+ cleaning)

Ja

Colors

Zwaarveld 46 9220 Hamme


Neen

Comfort Energie

Slachthuiskaai 28 3500 Hasselt

Brandstofdepot

Neen

Continental Tanking Company (Cotanco)

Wondelgemkaai 142 9000 Gent

Brandstofdepot

Ja

Corn. Van Loocke

Pathoekweg 37 8000 Brugge


Ja

Corus Aluminium

A. Stocletlaan 87 2570 Duffel


CRI Catalyst Company Belgium

Ringvaartweg Wondelgem 4 9032 Wondelgem


Ja

Dacral Manufacturing

Bouwelven 1 2280 Grobbendonk


Neen

De Ceuster

Senthout 22 A 2570 Duffel

Opslagmagazijnen

Ja

De Ceuster

Fortsesteenweg 30 2860 St-Katelijne-Waver

Opslagmagazijnen

Neen

De Craene

Industriezone 12 9770 Kruishoutem

Productie diverse chemicaliën (andere)

De Neef Chemical Processing

Molenweg 1 - Haven 1948 9130 Kallo (Beveren)

Afvalophaling en behandeling

Neen

De Vos Brandstoffen

Sluis 2 9810 Eke-Nazareth

Brandstofdepot

Neen

Deceuninck

Cardijnlaan 15 8600 Diksmuide

Productie diverse chemicaliën (kunststoffen)

Demarol

Kanaalstraat 9 3560 Lummen

Brandstofdepot

Neen

Desbro Brandstoffen

Briel 16 Bus 2 9200 Baasrode

Brandstofdepot

Neen

Deva-Fyto

Albert I laan 72 8630 Veurne

Opslagmagazijnen

Neen

Dumo

Wijnendalestraat 171 8800 Roeselare


DuPont de Nemours

Antoon Spinoystraat 6 2800 Mechelen


Neen

Ja

Ja

Ja Neen


pagina 93

Naam inrichting

Adres

Sector

Veiligheidsstudie

Duracell Batteries

Nijverheidslaan 7 3200 Aarschot


Neen

DVH Logistics

Industrielaan 7B 8810 Lichtervelde


Neen

Dynea

Moervaartkaai 7 9042 Gent


Neen

Electrabel

De Bruyckerweg 1620 Drogenbos

Productie elektriciteit

Neen

Electrabel

Pathoekweg 300 8000 Brugge


Neen

Electrabel

Kapeldijk 40 - Haven 1071 9120 Beveren


Ja

Electrabel Kerncentrale Doel

Scheldemolenstraat - Haven 1800 9130 Doel (Beveren)


Neen

Entaco

Industriezone E17/3 - Brandstraat 15 a 9160 Lokeren

Productie diverse chemicaliën (reinigingsmiddelen)

Neen

EOC Belgium + EOC Surfactants

Industriezone De Bruwaan - Industrieweg 24 9700 Oudenaarde


Neen

EOC Polymers I + EOC Tailor Made Polymers

Industriezone De Bruwaan - Industrieweg 24 9700 Oudenaarde


Neen

EOC Surfactants II

Durmakker 35 9940 Evergem


Neen

Eurostock & Services

Van Doornelaan 3 2260 Westerlo

Opslagmagazijnen

Neen

Eval Europe

Nieuwe Weg 1 bus 10 - Haven 1053 2070 Zwijndrecht


Neen

Fehrer Benelux

Industriezone Ravenshout nr. 5319 - Transportstraat 73980 Tessenderlo


Neen

Fenzi Belgium

G. Levisstraat 25 1800 Vilvoorde


Neen

G. Snel Logistics Belgium

Karreweg 13 9810 Nazareth

Opslagmagazijnen

Neen

Gabriëls & Co

Hekkestraat 18A 9308 Hofstade (Aalst)

Brandstofdepot

Neen

Geelse Stockage Maatschappij

Winkelomseheide 249 2440 Geel

Brandstofdepot

Ja

Ghekiere Trans Shipment

Harelbekestraat 120 8520 Kuurne

Brandstofdepot

Ja

H.K.V. - Oil

Hoge Keer 1 2160 Wommelgem

Brandstofdepot

Ja

Hargo Logistics

Zwarte Weg 60 - Kaai 371-373 2030 Antwerpen

Opslagmagazijnen

Neen

Henkel Belgium

Mechelsesteenweg 54 1910 Kampenhout

Opslagmagazijnen

Neen

Hermoo Belgium

Lichtenberglaan 2045 3800 St.-Truiden

Opslagmagazijnen

Neen

Hessenatie Logistics Kortrijk

Wittestraat 10 8501 Kortrijk-Heule

Opslagmagazijnen

Ja

Ijsfabriek Strombeek

Broekstraat 70 1860 Meise


Neen


pagina 94

Naam inrichting

Adres

Sector

Veiligheidsstudie

Immo Kerfs

Industrieweg 17 3550 Heusden-zolder

Brandstofdepot

Neen

Impextraco

Wiekevorstsesteenweg 38 2220 Heist-op-den-Berg


Neen

Intergrow

Industriepark Venecolaan 7 9880 Aalter

Opslagmagazijnen

Ja

Internationaal Transport Gilbert De Clercq

Kapelanielaan 8 9140 Temse

Opslagmagazijnen

Neen

International Logistic Services

Grotenhoutlaan 12 2300 Turnhout

Opslagmagazijnen

Ja

Janssen Pharmaceutica

Turnhoutseweg 30 2340 Beerse

Productie diverse chemicaliën (pharmaproducten)

Joris Ide

Kortrijksestraat 505 8020 Ruddervoorde


Ja

Joris Ide

Hille 174 8750 (Zwevezele) Wingene


Ja

JSR Micro

Technologielaan 8 3001 Leuven


Neen

L' Air liquide Belge

Atealaan 29 2270 Herenthout


Neen


Tolhuisstraat 46 2627 Schelle


Neen


Nijverheidslaan 5-7-9 9880 Aalter


Neen

Lucien Mathijs

Stokstraat 30 9970 Kruishoutem

Gasdepot

Neen

Lucien Mathijs

Trompestraat 10 9970 Kruishoutem

Gasdepot

Neen

Marpobel

Blauwe weg 7 - Haven 261 2030 Antwerpen


Neen

Maxibel

Waaslandlaan 20 b 9160 Lokeren


Neen

Mebrom

Assenedestraat 4 9940 Rieme (Evergem)


Neen

Mepa

Industriepark De Bruwaan 25 9700 Oudenaarde


Messer Belgium

Woluwelaan 3 1830 Machelen


Neen

Multigas

Industriepark 35A 3300 Tienen

Gasdepot

Neen

Nilefos Chemie

Kuhlmannkaai 1 - Haven 6780A 9042 Gent


Neen

Nu3

Industrieweg 20 2280 Grobbendonk


Neen

Opslag & Distributie Ter Haeghe

Doelhaagstraat 72 2840 Rumst

Opslagmagazijnen

Photovoltech

Grijpenlaan 18 3300 Tienen


Polymer Processing

Haandorpweg 1 9130 Kallo (Beveren)

Opslagmagazijnen

Neen

Ja

Ja Neen Ja


pagina 95

Naam inrichting

Adres

Sector

Veiligheidsstudie

Polymer Processing

Ketenislaan 1 - Haven 1548 9130 Kallo (Beveren)

Opslagmagazijnen

Polypreen België

Kerkhovensesteenweg 88 3920 Lommel


Praxair

Scheldedijk 58 - Haven 1013 2070 Zwijndrecht


Ja

Praxair (indugas)

Metropoolstraat 17 2900 Schoten


Ja

Progalys

Gentseweg 493-495 8793 Waregem

Gasdepot

Ja

Proseat

Industriepark 35 2235 Hulshout


Neen

Proviron Industries

G.Gilliotstraat 60 2620 Hemiksem


Ja

PVS Chemicals Belgium

Pantserschipstraat 80 9000 Gent


Recticel Belgium

Tramstraat 6 8560 Wevelgem


Ja

Recticel Belgium

Zuidstraat 1 8560 Wevelgem


Ja

Rheinbraun Benelux, divisie Fauconnier

Industrieweg 14 9032 Gent

Brandstofdepot

Riga Natie - Magazijn Parsifal

Nieuwelandenweg 24 2030 Antwerpen

Opslagmagazijnen

Ja

Sanac

Menensesteenweg 305 8940 Wervik

Opslagmagazijnen

Ja

Seppic Belgium

Nieuwe weg 1 - Haven 1053 2070 Zwijndrecht


Neen

SGS Belgium

Polderdijkweg 16 - Haven 407 2030 Antwerpen

Opslagmagazijnen

Neen

SGS Ewacs

Keetberglaan 4 - Haven 1091 9120 Melsele (Beveren)


Ja

SigmaKalon Belgium

Tweemontstraat 104 2100 Deurne


Ja

Sita Recycling Services

Steenbakkersdam 16-18 2340 Beerse


Neen


Hulsdonk 10 9042 Desteldonk (Gent)


Neen


Industriepark West 54 9100 Sint-Niklaas


Neen

Smet Jet

Nijverheidsstraat 3 2260 Oevel


Neen

Soudal

Veedijk 28 2300 Turnhout


Neen

Speciality Polymers Antwerp

Nieuwe weg 1 Bus 3 - Haven 1053 2070 Zwijndrecht


Neen

Steragas

Brusselsesteenweg 125 1980 Zemst

Gasdepot

Neen

Sumitomo Warehouse (Europe)

Fotografielaan 41-43 2610 Wilrijk

Opslagmagazijnen

Ja Neen

Neen

Neen

Ja


pagina 96

Naam inrichting

Adres

Sector

Veiligheidsstudie

Teepak

Maatheide 81 3920 Lommel


Neen

Tenneco Automotive Europe

Schurhovenveld 1037 3800 Sint-Truiden


Neen

Tigro Industries

Europalaan 37 3900 Overpelt

Opslagmagazijnen

Ja

Tigro Industries

Kristalpark - Ondernemersstraat 33 3920 Lommel

Opslagmagazijnen

Neen

Total Belgium

Scheldelaan 14 2030 Antwerpen

Brandstofdepot

Neen

Total Belgium

Krakeleweg 18 8000 Brugge

Brandstofdepot

Ja

Total Belgium

H. Baelskaai 10a 8400 Oostende

Brandstofdepot

Neen

Trabelint

Brucargo gebouw 759 1830 Machelen

Opslagmagazijnen

Neen

Unilin Flooring

Ooigemstraat 3 8710 Wielsbeke


Ja

Unilin Systems

Waregemstraat 112 8792 Desselgem


Ja

Van Aert Distri

Luxemburgstraat 3 2321 Meer (Hoogstraten)

Opslagmagazijnen

Ja

Van Den Anker

Vantegemstraat 29 9230 Wetteren

Opslagmagazijnen

Neen

Van der Sluijs Groep

Schaarbeeklei 600 1800 Vilvoorde

Brandstofdepot

Neen


Pathoekeweg 76 8000 Brugge

Brandstofdepot

Ja

Van Moer Cleaning & Repair

Keetberglaan, naast Naviga-building 2070 Zwijndrecht

Opslag in tankcontainers (+ cleaning)

Ja

Van Raak Trading

Industriezone Ravenshout 3325 3980 Tessenderlo

Brandstofdepot

Ja

Vecom Metal Treatment

Ter Stratenweg 7 B 2520 Ranst


Neen

Veolia Environmental Services

Moerstraat 26 - Haven 550 2030 Antwerpen


Neen

Verboven Petroleumproducten

Kanaalstraat 8 3560 Lummen

Brandstofdepot

Neen

Verstichel Brandstoffen

L. Coiseaukaai 45 8380 Zeebrugge

Brandstofdepot

Neen

Vopak Logistic Services Belgium


Opslagmagazijnen

Neen

VWR International

Geldenaaksebaan 464 3001 Leuven

Opslagmagazijnen

Neen

Vyncolit

Nieuwevaart 51 9000 Gent


Ja

Westgas

Nijverheidsstraat 7 8650 Houthulst

Gasdepot

Ja

Westgas Ieper

Zwaanhofweg 4 8900 Ieper

Gasdepot

Neen


pagina 97

Bijlage 2 Overzicht veiligheidsstudies lagedrempel Seveso-inrichtingen De veiligheidsstudies die voor lagedrempel Seveso-inrichtingen werden opgesteld bevatten niet noodzakelijk een kwantitatieve risicoanalyse of een voorstelling van de isorisicocontouren. In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van het al dan niet aanwezig zijn van een QRA of IRC in de verzamelde veiligheidsstudies. Tabel B.2.1 Overzicht v/d verzamelde veiligheidsstudies v/d lagedrempel inrichtingen Naam inrichting

Adresgegevens

Titel veiligheidsstudie

QRA

IRC

Acros Organics

Janssen Pharmaceuticalaan

2440

Geel

Aerotrim

Industrielaan 24

3900

Alfred Talke Logistic Services

Keetberglaan

AMI Semiconductor Belgium

Datum

Veiligheidsstudie Acros Organics BVBA

Ja

Ja

11

2005

Overpelt

Veiligheidsstudie Aerotrim NV

Ja

Ja

5

1999

9120

Zwijndrecht

Veiligheidsstudie Vergunning van een lagedrempel Seveso-inrichting

Ja

Ja

12

2007

Westerring 15

9700

Oudenaarde

Omgevingsrapport

Nee

Nee

11

1989

Belcroom

Kachtemsestraat 163

8800

Roeselare

Veiligheidsstudie (incl. addendum)

Ja

Nee

8

2007

Brandstoffen De Jans & Co

Industriezone 28

9770

Kruishoutem

Veiligheidsstudie Brandstoffen De Jans

Ja

Nee

8

2003

CID - Lines

Waterpoortstraat 2

8900

Ieper

Veiligheidsstudie i.v.m. uitbreiding van de installaties bij CID LINES nv

Ja

Nee

12

2005

Colombus - HTC

Zwarte Weg 60

2030

Antwerpen

Veiligheidsstudie project Accoord (+nota's)

Continental Tanking Company

Wondelgemkaai 142

9000

Gent

Identificeren v/d ongeval risico's tijdens de atm.opslag of transport van pertroleum producten

Corn. Van Loocke

Pathoekweg 37

8000

Brugge

Veiligheidsstudie Corn. Van Loocke N.V. (incl. addendum)

CRI Catalyst Company Belgium

Ringvaartweg 4

9032

Wondelgem

De Craene

Industriezone 12

9770

Deceuninck

Cardijnlaan 15

Dumo

11

Ja

Ja

6

2004

Nee

Nee

3

2005

Ja

Ja

5

2005

Veiligheidsstudie

Nee

Nee

Kruishoutem

Veiligheidsstudie De Craene

Nee

Nee

11

2006

8600

Diksmuide

Veiligheidsstudie Deceuninck compound N.V.

Ja

Nee

12

2002

Wijnendalestraat 171

8800

Roeselare

Bijkomende inlichtingen ogevingsrapport vormschuimafdeling dumo

Ja

Nee

8

1991

Ghekiere Trans Shipment

Harelbekestraat 120

8520

Kuurne

Studie van de risico's van een tankpark voor diesel en stookolie (incl. uitbr.)

Ja

Ja

8

2005

Hessenatie Logistics Kortrijk

Wittestraat 10

8501

Kortrijk-Heule

Veiligheidsstudie Hessenatie Logistics Kortrijk NV

Ja

Ja

5

2005

Intergrow

Venecolaan 7

9880

Aalter

Veiligheidsstudie Intergrow nv

Ja

Nee

6

2006

Joris Ide

Kortrijksestraat 505

8020

Ruddervoorde Veiligheidsstudie Joris Ide n.v. Afdeling Ruddervoorde

JA

Nee

1

2007

/

26


Naam inrichting

Adresgegevens

Joris Ide

Hille 174

8750

Wingene

Mepa

De Bruwaan 25

9700

Polymer Processing

Haandorpweg 1

Polymer Processing

pagina 98

Titel veiligheidsstudie

QRA

IRC

Veiligheidsstudie ivm. n-pentaanopslag bij Joris Ide nv (onvolledig)

?

?

Oudenaarde

Veiligheidsstudie MEPA

Ja

Ja

9130

Kallo

Veiligheidsstudie

Nee

Ketenislaan 1

9130

Kallo

Veiligheidsstudie

Praxair Production

Scheldedijk 58

2070

Zwijndrecht

Progalys

Gentseweg 493-495

8793

Recticel Belgium

Tramstraat 6

Recticel Belgium

Datum 10

2004

6

2006

Nee

1

2006

Nee

Nee

1

2006

Veiligheidsstudie Praxair Production NV

Ja

Nee

6

2002

Waregem

Veiligheidsstudie Uitbreiding flessenopslag (IRC's ontbreken)

Ja

Nee

11

2003

8560

Wevelgem

Veiligheidsstudie Recticel NV, Tramstraat 6

Ja

Nee

10

2004

Zuidstraat 1

8560

Wevelgem

Veiligheidsstudie Recticel NV, Zuidstraat 1

Ja

Ja

10

2004

Riga Natie - Magazijn Parsifal

Nieuwelandenweg 24

2030

Antwerpen

Veiligheidsnota magazijnen Saeftinghe

Nee

Nee

10

2002

Sanac

Menensesteenweg 305

8940

Wervik

Veiligheidsonderzoek opslagplaats biociden en kunstmeststoffen

Ja

Ja

5

1999

SGS Ewacs

Keetberglaan 4

9120

Melsele

Veiligheidsstudie SGS Milieucentrum te Melsele

Ja

Nee

4

2002

Tigro Industries

Europalaan 37

3900

Overpelt

Onderzoek inplanting opslagmagazijn gelegen industrieterrein Kristalpark

Ja

Ja

26

1

2005

Total Belgium

Krakeleweg 18

8000

Brugge

Veiligheidsstudie van de bijkomende tankopslag Depot Brugge

Ja

Nee

25

1

2007

Unilin Flooring

Ooigemstraat 3

8710

Wielsbeke

Veiligheidsstudie i.v.m. de harsproductie-installatie bij UNILIN Flooring

Ja

Nee

2

2005

Unilin Systems

Waregemstraat 112

8792

Desselgem

Unilin Systems NV veiligheidsstudie pentaan

Ja

Nee

10

1992


Pathoekeweg 76

8000

Brugge

Veiligheidsstudie

Ja

Ja

7

2004

Van Moer Cleaning & Repair

Keetberglaan

2070

Zwijndrecht

Veiligheidsstudie Vergunning van een lagedrempel Seveso-inrichting

Ja

Ja

8

2007

Van Raak Trading

Industriezone Ravenshout

3980

Tessenderlo

Veiligheidsstudie (+ nota's) Opslag en verhandeling van aardolieproducten

Ja

Ja

7

2006

Vyncolit

Nieuwevaart 51

9000

Gent

Veiligheidsstudie Vyncolit

Ja

Ja

12

2005

Westgas

Nijverheidsstraat 7

8650

Houthulst

Veiligheidsstudie Westgas Ieper bvba

Ja

Ja

6

2005

1

13

17

26

19


pagina 99

Bijlage 3 Verzamelde gegevens digitalisatie risicobeelden en terreingrenzen Een overzicht van de verzamelde gegevens voor het digitaliseren van de risicobeelden en de terreingrenzen van de hogedrempel inrichtingen wordt gegeven in onderstaande tabellen. → → → → →

Tabel B.3.1 Tabel B.3.2 Tabel B.3.3 Tabel B.3.4 Tabel B.3.5

Veiligheidsrapport opgesteld door opdrachtnemer Veiligheidsrapporten digitaal beschikbaar bij dienst VR (medio december 2008) Bedrijfsgrenzen en risicobeelden gekopieerd uit meest recente veiligheidsrapport Nieuw of eerste omgevingsveiligheidsrapport in opstelling Onvoldoende gegevens beschikbaar bij Dienst VR

Tabel B.3.1 Veiligheidsrapporten opgesteld door de opdrachtnemer Inrichting

Adres

A4S

Digitalisatie Bedrijfsgrens

Contouren

Opmerkingen

Blauwe Weg – Haven 245-247 2030 Antwerpen

Digitaal beschikbaar


Digitalisatie obv.OVR/08/19

AGC Flat Glass Europe Mol Plant

Colburnlaan 1 2400 Mol




Bayer Antwerpen Comm.V




Digitalisatie obv. OVR/08/05

Borealis Polymers

Industrieweg 148 PB 13 3583 Beringen



Digitalisatie obv. VR/04/08

Campine + Campine Recycling

Nijverheidsstraat 2 2340 Beerse



Digitalisatie obv. meest recentie versie v/h SWA-VR/08/17

Fina Antwerp Olefins - Site A

Scheldelaan 10 (Site A) - Haven 447 2030 Antwerpen




Fluxys LNG Terminal

Henri-Victor Wolvensstraat 3 - Kaai 615 8380 Zeebrugge



Digitalisatie obv. VR/04/03 (VN: contouren quasi idem)

Fluxys Loenhout

Vorssingerweg 1 2990 Loenhout (Wuustwezel)




Fluxys Piekbesnoeiing

Barlenhuisstraat 5 8380 Dudzele



Digitalisatie obv. VR/00/10 Geen informatie over recenter rapport (OVR of SWA-VR)

FN Herstal

Heiwijkerweg 62 3690 Zutendaal




Hercules Beringen

Industrieweg 150 3583 Beringen




H. Essers Logistic Company – Belstor

Henri Esserslaan 3600 Genk




ITC Rubis Terminal Antwerp

Doeldok 1662 9120 Beveren



Digitalisatie obv. OVR/06/19 (nieuwe berekeningen in uitvoer)


Inrichting

Adres

Lanxess – Kallo

pagina 100


Contouren

Opmerkingen

Ketenislaan 2 9130 Kallo



Digitalisatie obv. SWA-VR/02/33

Lanxess – Lillo




Zie Bayer Antwerpen Comm.V (OVR/08/05)

Lanxess Rubber

Canadastraat 21 2070 Zwijndrecht




LBC Antwerpen

Leon Bonnetweg 28 - Haven 275 2030 Antwerpen




LBC Ertisa Tankterminal Antwerpen




Digitalisatie obv. OVR/07/09 Bedrijfsgrens aangepast tov. deze in OVR

Lubrizol Advanced Materials Europe





Mexico Natie

Transcontinentaalweg 8 2030 Antwerpen




Neste Oil

Industrieweg 154 PB 4 3583 Beringen



Digitalisatie obv. meest recentie versie v/h SWA-VR

Noord Natie Terminals

Blauwe Weg 44 - Haven 227-243 2030 Antwerpen



Digitalisatie obv. meest recentie versie v/h SWA-VR

Oiltanking Ghent

Moervaartkaai 12 9042 Gent




Oiltanking Stolthaven Antwerp





Primagaz Belgium

Industriepark Ravenshout 3310 3980 Tessenderlo



Digitalisatie obv. nieuwe berekeningen ikv SWA-VR/07/09

Umicore Precious Metals Refining

Adolf Greinerstraat 14 2660 Hoboken




VLSB Magazijn Ecowell

Kruisweg 9 - Haven 650 2040 Antwerpen




VLSB Magazijn Logiwell

Kruisweg 6 2040 Antwerpen




VLSB Magazijn Servaes

Kruisweg 2 - Haven 650 2040 Antwerpen




Wijngaardnatie Magazijn Eco Center

Hazopweg 3 - Haven 1165 9120 Kallo (Beveren)





pagina 101

Tabel B.3.2 Veiligheidsrapporten digitaal beschikbaar bij dienst VR Inrichting

Adres

3M Belgium


Contouren

Opmerkingen

Canadastraat 11 - Haven 1005 2070 Zwijndrecht

OVR/07/06 - gewestplan

OVR/07/06

-

ADPO Ghent

Belgicastraat 3 - Haven 2270 9042 Gent

OVR/07/11 - topografische kaart

OVR/07/11

-

Affilips

Biezenstraat 26-31 3300 Tienen


OVR/06/01

Ahlers Belgium

Noorwegenstraat 11 9940 Evergem

bedrijventerrein GIS vlaanderen

OVR/07/02

-

Ajinomoto Omnichem - Wetteren

Cooppallaan 91 9230 Wetteren

bedrijventerrein GIS vlaanderen

OVR/06/10

-

Alca Petroleum Company

D'Herbouvillekaai 100 2020 Antwerpen

SWA-VR/08/04

SWA-VR/08/04

-

Antwerp Gas Terminal (AGT)

Land Van Waaslaan 3 – Haven 1183 9130 Kallo (Beveren)

OVR/08/25

OVR/08/25

-

Arcelor Steel Belgium

John Kennedylaan 51 9042 Gent

OVR/08/13

OVR/08/13

-

BASF Antwerpen



OVR/06/09

-

Brenntag

Nijverheidslaan 38 8540 Deerlijk

SWA-VR03/05 - gewestplan

SWA-VR/03/05

Buckman Laboratories

Wondelgemkaai 159 9000 Gent


OVR/06/20

Borealis Kallo

Sint Jansweg 2 – Haven 1568 9130 Kallo (Beveren)

OVR/08/10

OVR/08/10

Christeyns

Afrikalaan 182 9000 Gent

OVR/06/12 - orthofoto

OVR/06/12

-

Cytec Surface Specialties - Drogenbos

Anderlechtstraat 33 1620 Drogenbos

SWA-VR/03/11 - gewestplan


-

Deny

L.A.R. Transportcentrum C1 8930 Menen


OVR/04/07

Du Pont de Nemours

Antoon Spinoystraat 6 2800 Mechelen

OVR/08/28

OVR/08/28

EOC Belgium - Evergem

Industrieterrein Durmakker 41 9940 Evergem


VR/05/04

-

EOC Surfactants


OVR/08/15

OVR/08/15

-

Exxonmobil Petroleum & Chemical - Meerhout

Biezenhoed 2 2450 Meerhout

SWA-VR02/02 - gewestplan

SWA-VR02/02

-

Gasflessen Service

Diebeke 21 9500 Geraardsbergen

OVR/08/12

OVR/08/12

-

Hercules Doel

Geslecht 2 - Haven 1920 9130 Doel (Beveren)

OVR05/16 - gewestplan

OVR/05/16

-

Indaver

Poldervlietweg 5 - Haven 550 2030 Antwerpen


OVR/08/29

Bedrijfsgrens in OVR ≠ bedrijventerrein GIS-vlaanderen

10-7 contour niet gedigitaliseerd wegens onduidelijk 10-5 contour niet aanwezig

Digitalitsatie contouren rekening houdend met automatisch blussysteem (twee sets contouren) Meerdere sets contouren beschikbaar Digitalisatie adhv de meest conservatieve set (situatie 3)

Bedrijfsgrens in OVR komt niet overeen met orthofo


Inrichting

Adres

Ineos Phenol Belgium

pagina 102


Contouren

Opmerkingen

Geslecht 1 - Haven 1930 9130 Kallo (Beveren)


OVR/05/03

Digitalisatie contouren fase 2 (verschillende fasen in OVR)

Ineos Manufacturing Belgium - Geel

Amocolaan 2 2440 Geel

OVR/08/11

OVR/08/11

10-5 contour niet aanwezig

Kronos Europe

Langerbruggekaai 10 9000 Gent

SWA-VR/06/08

SWA-VR/06/08

-

Limburgse Vinyl Maatschappij (LVM)

Industrieterrein Schoonhees 2030 3980 Tessenderlo



-

Luiknatie Opslagbedrijf Magazijn Beverland

Kruipin - Haven 1145 9130 Kallo


OVR/07/15

-

Northern Manuport

Vosseschijnstraat 59 2030 Antwerpen



-

Nyrstar – Balen

Zinkstraat 1 2490 Balen

OVR/05/18 bedrijventerrein GIS-Vlaanderen

OVR/05/18

Nystrar – Overpelt

Fabrieksstraat 144 3900 Overpelt

OVR/08/31

OVR/08/31

-

Oleon

Assenedestraat 2 9940 Ertvelde

OVR/08/08

OVR/08/08

-

Oostvogels Logistics (vroegere Van Aert Distri)

Luxemburgstraat 3 2321 Meer

OVR/08/16

OVR/08/16

-

Petroplus Refining Antwerp

Beliweg 20 - Haven 279 2030 Antwerpen

OVR/06/03 – gewestplan topografische kaart


Polymer Processing

Ketenislaan 1, Haven 1548 9130 Kallo

OVR/08/20

OVR/08/20

Prayon

Gansbroekstraat 31 2870 Ruisbroek

VR/05/04 - gewestplan

VR/05/04


Bedrijfsgrens in OVR onduidelijk Contouren op gewestplan ≠ contouren op topografische kaart -

Proviron Fine Chemicals

Stationstraat 123 Bus 2 8400 Oostende

Bedrijventerrein GIS-Vlaanderen

OVR/08/24

Bedrijfsgrens in OVR is onduidelijk en ≠ bedrijventerreinenGis Vlaanderen, gedigitaliseerd adhv loket voor bedrijfsterreinen

Sabena Technics BRU

Brussels Airport Building 40/123 1930 Zaventem

OVR/07/08 - orthofoto

OVR/07/08

Verschillende niveau's contouren op elkaar gelegen

Sadepan Chimica

Henry Fordlaan 68 3600 Genk

OVR/05/13

OVR/05/13


Sea Tank Terminal

Hansadok-Polderdijkweg 24 2030 Antwerpen

OVR/07/10

OVR/07/10


Solvic


Nota lv\071002.2 (maart ’08) bij OVR/03/01

Nota lv\071002.2 (maart ’08) bij OVR/03/01

Solvin


Zie BASF (OVR/06/09)

Zie BASF (OVR/06/09)

Contouren zitten vervat in deze van BASF

Sumitomo Chemical Europe

Woluwelaan 57 1830 Machelen

OVR/04/06

OVR/04/06


Taminco



OVR/07/01

-

Tessenderlo Chemie

Stationsstraat Z/N 3980 Tessenderlo


OVR/07/04

-

Total Raffinaderij Antwerpen Tankpark Kallo

Kwarikweg - Haven 1075 9120 Kallo (Beveren)


OVR/07/13

-

-


Inrichting

Adres

Transmarcom

pagina 103


Contouren

Kruipin - Kaai 1143 9130 Kallo (Beveren)

OVR/08/14

OVR/08/14

-

Umicore - Cumerio Belgium

Watertorenstraat 35 2250 Olen

OVR/08/17

OVR/08/17

-

Umicore Olen

Watertorenstraat 33 2250 Olen

OVR/08/17

OVR/08/17

Umicore Overpelt

Fabrieksstraat 144 3900 Overpelt

OVR/08/30

OVR/08/30

-

Unitank G&V Tankstorage Belgium

Harelbeeksestraat 120 8520 Kuurne



-

Van Den Anker

Vantegemstraat 29 9230 Wetteren

OVR/08/23

OVR/08/23

-

VFT Belgium

Vredekaai 18 9060 Zelzate

OVR/07/16

OVR/07/16

Bedrijfsgrens in OVR ≠ bedrijventerrein GIS-Vlaanderen

VLSB Magazijn Blauwhoef



VR/05/02

Bedrijfsgrens in OVR ≠ orthofoto's

VLSB Magazijn Hazop

Land Van Waaslaan - Haven 1165 9130 Kallo


OVR/05/11

Bedrijfsgrens in OVR ≠ orthofoto's

Vopak Terminal Hemiksem

Terlochtweg 60-64 2620 Hemiksem

OVR/05/17

OVR/05/17

Contouren rekening houdend met reducerende maatregelen

(medio december 2008)

Opmerkingen

Er werd uitgegaan van het risicobeeld na kanscijferreductie


pagina 104

Tabel B.3.3 Bedrifjsgrenzen en risicobeelden gekopieerd uit meest recente VR Inrichting

Adres

ADPO


Contouren

Opmerkingen

Steenlandlaan 3 - Haven 1111 9130 Kallo

0VR/07/03 (nota 03/08)

0VR/07/03 (nota 03/08)

Ajinomoto Omnichem - Balen

Japanse Kerselarenlaan 1 2490 Balen


OVR/06/06

Arcelor Mittal (vroegere Ugine & ALZ Belgium)

Swinnenwijerweg 5 3600 Genk

SWA-VR/07/24

SWA-VR/07/24

-

Belgian Refining Corporation (BRC)


SWA-VR/04/08

SWA-VR/04/08

-

BP Chembel



SWA-VR/01/07

Chemogas

West Vaartdijk 85 1850 Grimbergen


VR/05/01

Dow Belgium

Havenlaan 7 3980 Tessenderlo

bedrijventerrein GIS-Vlaanderen

SWA-VR/02/08

Bedrijfsgrens in SWA-VR minder gedetailleerd dan bedrijfventerrein GIS-Vlaanderen

EOC Belgium - Oudenaarde

Industrieweg 24 9700 Oudenaarde

SWA-VR/06/20

SWA-VR/06/20

Bedrijfsgrens in VR ≠ orthofoto’s en loket bedrijventerreinen

Exxonmobil Petroleum & Chemical Zwijndrecht

Canadastraat 20 - Haven 1007 2070 Zwijndrecht

SWA-VR/02/48

SWA-VR/02/48

Fina Antwerp Olefins - Site B



SWA-VR/04/03

Bedrijfsgrens in SWA-VR ≠ orthofoto's

Fina Antwerp Olefins - Site C

Scheldedijk 40 (Site C) - Haven 1023 2070 Zwijndrecht

VR/03/07

VR/03/07

Contouren gedigitaliseerd obv. VR/03/07 (SWA-VR: zelfde contouren)

Gasbottling

Singel 33 9000 Gent

SWA-VR/03/16

SWA-VR/03/16

GE Water & Process Technologies

Toekomstlaan 54 2200 Herentals

SWA-VR/06/10

SWA-VR/06/10

Haltermann


OVR/08/06

OVR/08/06

-

Herrmoo

Lichtenberglaan 2045 3800 Sint-Truiden

OVR/08/07

OVR/08/07

-

Ineos

Nieuwe Weg 1 - Haven 1053 2070 Zwijndrecht

OVR/08/01

OVR/08/01

-

Ineos Manufacturing Belgium - Geel


OVR/08/11

OVR/08/11

Ineos Manufacturing Belgium - Lillo

Scheldelaan 482 - Haven 647 2040 Lillo (Antwerpen)

OVR/08/03

OVR/08/03

Janssen Pharmaceutica

Janssen Pharmaceuticalaan 3 2440 Geel

SWA-VR/06/07

SWA-VR/06/07

Kallo Storage

Ketenislaan 1 - Haven 1548 9130 Kallo



Kaneka Belgium

Nijverheidsstraat 16 2260 Oevel

bedrijventerrein GIS-Vlaanderen

SWA-VR/01/15

Geen duidelijke bedrijfsgrens in SWA-VR

Kuwait Petroleum Belgium

Imsakkerlaan 4 9000 Gent

SWA-VR/08/06

SWA-VR/08/06

Contouren niet gedigitaliseerd wegens onduidelijke contouren

Bedrijfsgrens op figuur met contouren komt niet overeen met grondplan/orthofoto

Plannen in SWA-VR geven verschillende bedrijfsgrenzen weer -

-

Bedrijfsgrens in SWA-VR ≠loket bedrijventerrein

10-5 contour niet aanwezig Bedrijfsgrens zonder Acros -


Inrichting

Adres

Misa Eco

pagina 105


Contouren

Opmerkingen

Kuhlmannkaai 1 9042 Gent

SWA-VR/02/45

SWA-VR/02/45

Bedrijfsgrens in VR ≠ orthofoto's

Nafta (B)


SWA-VR/02/46

SWA-VR/02/46

-

Nippon Shokubai Europe

Nieuwe Weg 1 - Haven 1053 2070 Zwijndrecht

SWA-VR/02/14

SWA-VR/02/14

Bedrijfsgrens in VR ≠ orthofoto's Geen aanduiding v/d orde v/d contouren (aangenomen dat het 10-6 en 10-7/j IRC betreft)

Pemco Brugge

Pathoekeweg 116 8000 Brugge

/

/

Andere dan 10-5, 10-6, 10-7-contouren op figuur, nl. 2,5.10-7 en 2.10-9 (VR/93/5). Isorisicocontouren konden daardoor niet worden gedigitaliseerd.

Perstorp Oxo Belgium


/

/

Bedrijfsgrens en contouren niet duidelijk genoeg om te digitaliseren (SWA/VR/02/39)

Praxair

Nijverheidsstraat 4 2260 Oevel (Westerlo)

OVR/08/04 (nota PR/0801)

OVR/08/04 (nota PR/08/01)

-

Procter & Gamble Manufacturing Belgium

Hombeeksesteenweg 323 2800 Mechelen

SWA-VR/07/07

SWA-VR/07/07

-

Recticel - Wetteren

Damstraat 2 9230 Wetteren

SWA-VR/05/05

SWA-VR/05/05

-

Riga Logistics

Land van Waaslaan - Haven 1168 9130 Kallo

OVR/07/12

OVR/07/12

-

Sumitomo Bakelite Europe – Durez Division

Henry Fordlaan 80 3600 Genk

SWA-VR/02/29 – gewestplan

SWA-VR/02/29 – gewestplan

-

Total Raffinaderij Antwerpen

Scheldelaan 16 – Haven 447 2030 Antwerpen

SWA-VR/02/41

SWA-VR/02/41

-

Transfurans Chemicals

Industriepark Leukaard 2 2440 Geel

SWA-VR/07/25

SWA-VR/07/25

-

Umicore Oxyde Belgium

Industrieweg 16 3550 Heusden-Zolder

SWA-VR/06/16

SWA-VR/06/16

-

Vopak Terminal ACS

Scheldelaan Kaai 410 – Haven 503 2040 Antwerpen

SWA-VR/03/10

SWA-VR/03/10

-

Vopak Terminal Eurotank

Industrieweg 16 – Haven 387-399 2030 Antwerpen

SWA-VR/03/04

SWA-VR/03/04

-


pagina 106

Tabel B.3.4 Nieuw of eerste omgevingsveiligheidsrapport in opstelling Inrichting

Digitalisatie

Adres Bedrijfsgrens

Contouren

Opmerkingen

Chevron Phillips Chemicals International

Schoonhees Oost – Fabrieksstraat 5 3980 Tessenderlo

/

/

geen gegevens ter beschikking

Degussa Antwerpen

Tijsmanstunnel West 2040 Antwerpen

/

/


Exxonmobil Petroleum & Chemical - Antwerpen Polderdijkweg 3b - Haven 447 2030 Antwerpen

/

/


Hexion Specialty Chemicals

Ketenislaan 1c - Haven 1520 9130 Kallo (Beveren)

/

/


Metallo-Chimique

Nieuwe Dreef 33 2340 Beerse

/

/


Monsanto Europe - Antwerp Plant


/

/


Rezinal

Dellestraat 17 3550 Heusden-Zolder

/

/


Transports Dandoy

Industriezone 5 Mollem 190 1730 Mollem (Asse)

/

/


Vopak Terminal Linkeroever - VTL

Haandorpweg 9120 Beveren

/

/



pagina 107

Tabel B.3.5 Onvoldoende gegevens beschikbaar bij Dienst VR Inrichting

Adres

Belgian Shell Ghent


Contouren


/

/

Cytec Surface Specialties - Dendermonde

Steenweg naar Wetteren 20 9200 Dendermonde

/

/

Ecolab

Havenlaan 4 3980 Tessenderlo

/

/

Hydrant Refuelling System

Brussels National Airport 1930 Zaventem

/

/

Van der Sluijs Groep - Gent

Wiedauwkaai 75 9000 Gent

/

/

Van der Sluijs Groep - Herentals

Aarschotseweg 26 2200 Herentals

/

/

Opmerkingen


Bijlage 4 Niet limitatief overzicht gevaarlijke stoffen en klasse Om de impact van een gevaarlijk product op de omgeving in te schatten maar niet voor elk mogelijk product berekeningen te moeten uitvoeren wordt in het ontwikkelde softwareprogramma gebruik gemaakt van categoriën van gevaarlijke stoffen waarbij elke categorie is onderverdeeld in verschillende klasse naar gelang de impact op de omgeving. Een niet-limitatief overzicht van de gevaarlijke stoffen en de corresponderende klasse wordt voor de verschillende categorieën gegeven in onderstaande tabellen: → → → →

Tabel B.4.1 Producten in de categorie van de brandbare gassen Tabel B.4.2 Producten in de categorie van de brandbare vloeistoffen Tabel B.4.3 Producten in de categorie van de toxische gassen Tabel B.4.4 Producten in de categorie van de toxische vloeistoffen


pagina 109

Tabel B.4.1 Producten in de categorie van de brandbare gassen Product

Tkook [°C]

Ps [bar]

Klasse

1,3-butadieen

-4,41

2,4

BG2

1-buteen

-6,24

2,6

BG2

cis-2-buteen

3,72

1,8

BG1

trans-2-buteen

0,88

2

BG1

cyclopropaan

-32,78

6,3

BG3

dimethylamine

6,88

1,7

BG1

dimethylether

-24,84

5,1

BG3

ethylamine

16,58

1,2

BG1

ethylchloride

12,27

1,3

BG1

ethyleen

-103,74

-

BG0

ethyleenoxide

10,45

1,5

BG1

ethylmethylether

7,35

1,6

BG1

-11,72

3

BG2

isobutaan isobuteen

-6,9

2,6

BG2

koolstofmonoxide

-191,45

-

BG0

methaan

-161,49

-

BG0

methylamine

-6,33

3

BG2

methylchloride

-24,22

5

BG3

methylmercaptaan

5,96

1,7

BG1

n-butaan

-0,5

2,1

BG2

neopentaan

9,5

1,5

BG1

propaan

-42,04

8,4

BG3

propeen

-47,7

10,3

BG3

trimethylamine

2,87

1,8

BG1

vinylbromide

15,8

1,2

BG1

vinylchloride

-13,9

3,4

BG2

5,5

1,7

BG1

-252,76

-

BG0

vinylmethylether waterstof


pagina 110

Tabel B.4.2 Producten in de categorie van de brandbare vloeistoffen LEL [vol%]

Ps [mbar]

Tkook [°C]

FP [°C]

Brandindex

Klasse

1,2-propyleenoxide

1,9

585,3

34,5

-37,2

231,1

BV2

1,3-propyleenoxide

2,8

351,0

47,9

-28,2

94,0

BV1

2

39,4

101,3

11,9

14,8

BV1

1,4-pentadieen

1,6

817,6

26,0

-55,2

383,2

BV3

1-broompropaan

2,7

147,3

71,0

25,0

40,9

BV0

1-butanol

1,4

6,2

118,8

32,9

3,3

BV0

1-nitropropaan

2,2

10,0

131,2

33,0

3,4

BV0

1-penteen

1,4

704,9

30,1

-54,2

377,6

BV3

1-propanol

2

20,2

97,2

17,9

7,6

BV1

2-heptanon

1,1

3,8

151,0

39,0

2,6

BV0

2-hexanon

1,2

11,5

127,6

23,0

7,2

BV0

2-nitropropaan

2,6

17,2

120,3

24,0

5,0

BV0

3-methyl-1-buteen

1,4

674,6

31,2

-52,2

361,4

BV3

Product

1,4-dioxaan

5-methyl-2-hexanon

1

5,0

144,8

36,0

3,8

BV0

acetal

1,6

34,8

103,5

-21,0

16,3

BV1

aceton

2,6

247,1

56,3

-18,2

71,3

BV1

acrylzuur

2,4

4,1

141,0

50,9

1,3

BV0

azijnzuur

5,4

15,6

117,9

42,9

2,2

BV0

azijnzuuranhydride

2,9

4,7

139,6

53,9

1,2

BV0

benzeen

1,2

99,9

80,1

-11,2

62,4

BV1

butanal

2,5

118,1

74,8

-11,0

35,4

BV1

sec-butylacetaat

1,3

22,4

112,0

-18,0

12,9

BV1

n-butylacetaat

1,7

11,0

126,1

21,9

4,8

BV0

n-butylacrylaat

1,5

5,4

147,4

38,9

2,7

BV0

2

2,0

163,0

48,9

0,7

BV0

chloropreen

1,9

242,0

59,4

-28,6

95,5

BV1

cumeen

0,88

4,4

152,4

31,0

3,8

BV0

cyclohexaan

1,3

103,8

80,7

-20,0

59,9

BV1

n-butylmethacrylaat

cyclohexanon

1,1

4,0

155,4

43,9

2,8

BV0

cyclohexylamine

0,66

10,0

134,5

31,0

11,4

BV0

cyclopentaan

1,4

346,4

49,3

-40,2

185,6

BV2

cyclopentanon

1,5

11,3

130,7

25,9

5,7

BV0

diethylamine

1,7

252,8

55,5

-39,0

111,5

BV2

diethylether

1,7

590,4

34,4

-45,0

260,5

BV2

diisobutylketon

0,8

1,6

168,3

49,0

1,5

BV0

diisopropylamine

0,8

81,6

83,9

-7,0

76,5

BV1

diisopropylether

1,4

158,8

68,3

-28,2

85,1

BV1

diketeen

2,5

10,6

126,1

33,9

3,2

BV0

dimethylacetyleen

1,6

778,1

27,0

-49,2

364,7

BV3

dimethylcarbonaat

3,1

57,0

90,3

16,7

13,8

BV1

dimethyldichloorsilaan

3,4

150,3

70,2

-16,0

33,2

BV1

di-n-butylamine

0,63

2,6

158,9

39,0

3,1

BV0

di-n-butylether

1,5

6,1

141,0

25,0

3,1

BV0


Product di-n-propylether

pagina 111

LEL [vol%]

Ps [mbar]

Tkook [°C]

FP [°C]

Brandindex

Klasse

1,2

64,7

90,1

21,0

40,5

BV0

ethanol

4,3

59,0

78,3

12,9

10,3

BV1

ethylacetaat

2,2

96,9

77,1

-4,2

33,0

BV1

ethylacrylaat

1,7

38,4

99,5

9,0

16,9

BV1

ethylbenzeen

1

9,5

136,2

15,0

7,2

BV1

ethyleendiamine

4,2

12,2

117,3

33,0

2,2

BV0

ethylformiaat

2,7

261,8

54,3

-20,0

72,7

BV1

ethyllacetaat

1,5

3,7

154,5

46,0

1,9

BV0

ethylmercaptaan

2,8

579,6

35,0

-48,2

155,3

BV2

ethylpropionaat

1,9

37,2

99,1

11,9

14,7

BV1

furaan

2,3

658,1

31,4

-36,2

214,6

BV2

n-heptaan

1

47,0

98,4

-4,2

35,3

BV1

n-hexaan

1,05

162,3

68,7

-21,7

115,9

BV2 BV0

hydrazine

4,7

14,1

113,5

37,9

2,3

isobutylacetaat

1,3

17,9

116,7

17,9

10,3

BV1

isobutylacrylaat

1,97

6,9

136,9

31,1

2,6

BV0

1

3,5

155,0

41,0

2,6

BV0

isobutylmethacrylaat isopentaan

1,3

766,1

27,8

-56,0

442,0

BV3

isopreen

2

608,2

34,1

-53,9

228,1

BV2

isopropanol

2

43,9

82,2

12,0

16,5

BV1

isopropylacetaat

1,76

62,6

88,5

1,9

26,7

BV1

isopropylamine

2

635,8

31,8

-37,0

238,4

BV2

isopropylchloride

2,8

566,5

35,7

-35,0

151,7

BV2

koolstofdisulfide

1,3

393,9

46,2

-30,0

227,3

BV2

mesityloxide

1,3

10,9

129,8

27,9

6,3

BV0

methanol

7,3

128,8

64,7

10,9

13,2

BV1

methylacetaat

3,1

227,8

56,9

-10,0

55,1

BV1

methylacrylaat

2,8

91,2

80,2

-3,2

24,4

BV1

methylcyclohexaan

1,1

47,9

100,9

-6,0

32,7

BV1

methylethylketon

1,8

96,9

79,6

-6,2

40,4

BV1

methylisobutylketon

1,2

20,0

116,0

13,0

12,5

BV1

methyllactaat

2,2

3,4

144,8

49,0

1,1

BV0

methylmethacrylaat

2,1

37,8

100,3

11,0

13,5

BV1

methylpropionaat

2,5

88,3

79,5

-2,2

26,5

BV1

methyl-t.butylether

1,47

269,6

55,1

-33,0

137,6

BV2

monochloorbenzeen

1,3

12,0

131,7

31,9

6,9

BV0

morfoline

1,8

9,9

128,0

35,0

4,1

BV0

nitroethaan

3,4

20,8

114,1

27,9

4,6

BV0

nitromethaan

7,3

36,9

101,2

35,0

3,8

BV0

n-octaan

0,8

14,0

125,7

12,9

13,2

BV1

n-pentaan

1,3

566,1

36,1

-40,0

326,6

BV2

n-propylbenzeen

0,88

3,4

159,2

30,0

2,9

BV0

pyridine

1,8

21,0

115,3

20,0

8,7

BV1

styreen

1,1

6,0

145,2

31,9

4,1

BV0


Product tetrahydrofuran

pagina 112

LEL [vol%]

Ps [mbar]

Tkook [°C]

FP [°C]

Brandindex

Klasse

2

172,2

66,0

-14,2

64,6

BV1

tolueen

1,2

29,3

110,6

4,0

18,3

BV1

triethylamine

1,2

71,7

88,8

-15,0

44,8

BV1

vinylacetaat

2,6

118,7

72,5

-8,2

34,2

BV1

m-xyleen

1,1

8,3

139,1

25,0

5,7

BV0

o-xyleen

0,9

6,6

144,4

16,9

5,5

BV1

p-xyleen

1,1

8,7

138,4

25,0

5,9

BV0


pagina 113

Tabel B.4.3 Producten in de categorie van de toxische gassen Product

LC01,30 [mg/m³]

Tkook [°C]

Klasse

ammoniak

4449

-33,4

TG0

arsine

67

-62,5

TG3

boortrifluoride

955

-99,8

TG2

chloor

212

-34,0

TG2

chloorcyaan

115

12,9

TG1

chloortrifluoride

183

12,0

TG1

diboraan

11

-92,5

TG3

ethyleenoxide

1388

10,5

TG0

fluor

67

-188,2

TG3

formaldehyde

63

-19,1

TG3

fosfine

22

-87,7

TG3

fosgeen

40

7,6

TG3

germaanhydride

47

46,8

TG3

koolstofmonoxide

2558

-191,5

TG0

methylbromide

11272

3,6

TG0

829

6,0

TG1

stikstofmonoxide

53

-151,8

TG3

tetrafluorsilaan

422

-95,2

TG2

waterstofchloride

1039

-85,0

TG1

waterstoffluoride

167

19,5

TG1

waterstofselenide

20

-42,0

TG3

waterstofsulfide

362

-60,4

TG2

zwaveldioxide

561

-10,0

TG2

methylmercaptaan


pagina 114

Tabel B.4.4 Producten in de categorie van de toxische vloeistoffen Mw [g/mol]

Ps [mbar]

LC01,30 [mg/m³]

Referentie (*)

Toxiciteitsindex

Klasse

1,1,2,2-tetrachloorethaan

168

5,65

553

B

15,1

TV1

1,6-hexamethyleendiisocyanaat

168

0,01

27

A

0,54

TV0

2,4-tolueendiisocyanaat

174

0,01

84

A

0,18

TV0

2,6-tolueendiisocyanaat

174

0,02

84

A

0,36

TV0 TV2

Product

2-chloorethanol

81

6,99

157

B

31,6

acroleïne

56

296,9

44

A

3.324

TV4

acrylnitril

53

115,2

532

A

101

TV3

allylalcohol

58

24,71

241

A

52,4

TV3

allylamine

57

257,0

132

B

981

TV4

aniline (30°C)

93

1,29

593

A

1,78

TV0

benzalchloride

161

0,49

64

A

10,8

TV1

benzeen

78

99,85

13293

A

5,16

TV0

benzotrichloride

195

0,44

21

A

35,6

TV2

benzylchloride

127

1,24

66

B

20,9

TV1

bis(chloormethyl)ether

115

29,8

7

B

4.457

TV4

broom

160

228,7

336

A

958

TV4

crotonaldehyde

70

33,7

126

A

165

TV4

cumeenhydroperoxide

152

0,002

884

C

0,00

TV0

di(2-chloorethyl)ether

143

1,01

73

C

17,4

TV1

dimethylsulfaat

126

0,70

98

C

7,91

TV0

epichloorhydrine

93

16,94

1690

A

8,16

TV0

ethylchloorformiaat

109

21,21

597

B

34,0

TV2

ethyleendibromide

188

13,57

680

A

33,0

TV2

ethyleenimine

43

221,8

62

A

1.357

TV4

fenol (60°C)

34

6,58

1389

A

1,42

TV0

fosforoxychloride

153

32,7

63

A

706

TV4

furfural

96

2,15

3282

A

0,55

TV0

glutaaraldehyde

100

0,33

34

A

8,55

TV0

hexachloorcyclopentadieen

273

0,08

4

B

47,8

TV3

hydrazine

32

14,11

735

A

5,41

TV0

koolstofdisulfide

76

393,9

8753

A

30,2

TV2

koolstoftetrachloride

154

121,4

8148

A

20,2

TV1

methacrylnitril

67

75,4

252

C

177

TV4

methanol

32

128,8

18885

B

1,92

TV0

methylchlooracetaat

109

7,31

633

C

11,0

TV1

methylisocyanaat

57

475,9

2

B

121.888

TV4

N,N-diethylaniline

149

0,13

424

C

0,40

TV0

N,N-dimethylaniline

121

0,69

5603

C

0,13

TV0

nitrobenzeen

123

0,23

1809

A

0,14

TV0

o-toluidine

107

0,23

1149

B

0,19

TV0

propyleenimine

57

146,6

42

B

1.754

TV4

thioglycolzuur

92

0,07

46

C

1,22

TV0

waterstofcyanide

27

816,3

98

A

1.989

TV4

(*)

De LC01,30 werd afgeleid op basis van: A: richtlijn AMINAL B: SERIDA-database C: diergegevens


pagina 115

Bijlage 5 Overzicht risicobouwstenen Een overzicht van de beschikbare risicobouwstenen worden per installatype in tabelvorm weergegeven in onderhavige bijlage: → → → → →

tabel B.5.1 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor vaste houders tabel B.5.2 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor verplaatsbare recipiënten tabel B.5.3 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor transportmiddelen tabel B.5.4 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor verlaadinstallaties tabel B.5.5 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor opslagmagazijnen

Tabel B.5.1 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor vaste houders Installatietype Aard v/h product

Installatie

Representatieve stoffen

Overige parameters

Keuzemogelijkheden voor de overige parameters

Bovengronds enkelwandig atmosferisch

TV0, TV1, TV2, TV3

Vrije oppervlakte [m²]

50, 100, 150, 225, 300, 400, 500, 1000, 2000

Bovengronds dubbelwandig atmosferisch

TV0, TV1, TV2, TV3

Volume houder

5, 10, 25, 50, 75, 100

Bovengronds enkelwandig atmosferisch

BV0, BV1, BV2, BV3


50, 100, 200, 300, 400, 500, 750, 1250, 1750, 2500, 3250, 4000, 5000, 6500

Bovengronds dubbelwandig atmosferisch

BV0, BV1, BV2, BV3

Volume houder

[m³]

5, 10, 25, 50, 75, 100

Bovengrondse drukhouder (tot vloeistof verdicht gas)

TG0

Volume houder

[m³]

5, 10, 25, 50, 75, 100, 250

Ondergrondse drukhouder (tot vloeistof verdicht gas)

TG0

Volume houder

[m³]

5, 10, 25, 50

Bovengrondse drukhouder (tot vloeistof verdicht gas)

BG2, BG3

Volume houder

[m³]

5, 10, 25, 50, 75, 100, 125, 150, 200, 300

Volume houder

[m³]

5, 10, 25, 50

Bovengrondse drukhouder (gas onder druk)

BG0 Druk

[bar]

15, 30, 60, 100

Toxische vloeistoffen [m³]


Toxische gassen

Vaste houders

Brandbare gassen

Ondergrondse drukhouder (tot vloeistof verdicht gas)

BG2, BG3

Volume houder

[m³]

5, 10, 25, 50, 75, 100, 125, 150, 200, 300

Bovengrondse cryogene houder

BG0

Volume houder

[m³]

5, 10, 25, 50, 75

Bovengrondse drkuhouder (< 5 ton LPG)

BG2, BG3

Volume houder

[m³]

5, 10

Ondergrondse drkuhouder (< 5 ton LPG)

BG2, BG3

Volume houder

[m³]

5, 10


pagina 116

Tabel B.5.2 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor verpl. recipiënten Installatietype

Verplaatsbare recipiënten

Aard v/h product

Installatie

Representatieve stoffen Overige parameters


Toxische vloeistoffen

Vaten, STC's, IBC's etc.

TV0, TV1, TV2, TV3, TV4

Volume houder [liter]

200, 500, 1000


Vaten, STC's, IBC's etc.

BV0, BV1, BV2, BV3


50, 100, 250, 500, 1000, 1500

Flessen, cilinders etc. (tot vloeistof verdicht)

TG0, TG1, TG2


50, 150, 300, 600, 800, 1000

Flessen, cilinders etc. (tot vloeistof verdicht)

TG3


50, 150, 300

Flessen, cilinders etc. (tot vloeistof verdicht gas)

BG2, BG3


50, 150, 300, 600, 800, 1000

Flessen, cilinders etc. (gas onder druk)

BG0


50

Toxische gassen

Brandbare gassen

Tabel B.5.3 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor transportmiddelen Installatietype

Aard v/h product

Installatie


Overige parameters



Tankwagen of -container (atmosferisch)

TV0, TV1, TV2, TV3


200, 400, 600, 1200, 2000


Tankwagen of –container (atmosferisch)

BV0, BV1, BV2, BV3


200, 400, 600, 1200, 2000

Toxische gassen

Tankwagen (tot vloeistof verdicht gas)

TG0

Volume houder

[m³]

20, 50

Tankwagen (tot vloeistof verdicht gas)

BG2, BG3

Volume houder

[m³]

20, 50

Tankwagen (cryogene vloeistof)

BG0

Volume houder

[m³]

20, 50

Tankwagen (gas onder druk)

H2

Druk

[bar]

200

Transportmiddelen

Brandbare gassen


pagina 117

Tabel B.5.4 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor verlaadinstallaties Installatietype

Aard v/h product

Installatie


Overige parameters

Vaten, STC’s, IBC’s etc

TV0, TV1, TV2, TV3, TV4

Volume Debiet

Flexibele slang

TV0, TV1, TV2, TV3


Noodstop Vrije oppervlakte Debiet

Vaste arm

TV0, TV1, TV2, TV3

Noodstop Vrije oppervlakte

Vaten, STC’s, IBC’s etc

BV0, BV1, BV2, BV3

Volume Debiet

Flexibele slang (vrachtwagen)

BV0, BV1, BV2, BV3

Noodstop Vrije oppervlakte


Debiet

[-] [m²] [m³/h] [-] [m²] [L] [m³/h] [-] [m²] [m³/h]

200, 500, 1000 20, 60 JA, NEE 200, 400, 600, ∞ 20, 60 JA, NEE 200, 400, 600, ∞ 50, 100, 250, 500, 1000, 1500 20, 40, 60, 120 JA, NEE 200, 400, 600, ∞ 20, 40, 60, 120

BV0, BV1, BV2, BV3

Noodstop

Flexibele slang (schip)

BV0, BV1, BV2, BV3

Noodstop

[-]

JA, NEE

Vaste arm (schip)

BV0, BV1, BV2, BV3

Noodstop

[-]

JA, NEE

Flexibele slang (tot vloeistof verdicht gas)

TG0

Vaste arm (tot vloeistof verdicht gas)

TG0

Flexibele slang (tot vloeistof verdicht gas)

BG2, BG3

Vaste arm (tot vloeistof verdicht gas)

BG2, BG3

Flexibele slang (cryogeen gas)

BG0, BG1

Toxische gassen

Brandbare gassen

[L] [m³/h]

Vaste arm (vrachtwagen)

Vrije oppervlakte Verlaadinstallatie


Vaste arm (cryogeen gas)

BG0

Flexibele slang (gas onder druk)

H2

Debiet Noodstop Debiet Noodstop Debiet Noodstop Debiet Noodstop Debiet Noodstop Debiet Noodstop Druk

[-] [m²]

[m³/h] [-] [m³/h] [-] [m³/h] [-] [m³/h] [-] [m³/h] [-] [m³/h] [-] [b ar]

JA, NEE 200, 400, 600, ∞

20, 50 JA, NEE 20, 50 JA, NEE 20, 50 JA, NEE 20, 50 JA, NEE 40, 100 JA, NEE 40, 100 JA, NEE 200


pagina 118

Tabel B.5.5 Overzicht van de beschikbare risicobouwstenen voor opslagmagazijnen Installatietype

Aard v/h product

Installatie


Compartiment met automatische blusinstallatie

TR0

Overige parameters Oppervlakte

Opslagmagazijnen

Onverbrande fractie

Producten met heteroatomen / toxische producten

Oppervlakte Compartiment zonder of manuele blusinstallatie

Keuzemogelijkheden voor de overige parameters [m²] [-] [m²]

100, 500, 1000, 2000, 3000, 4000, 6000, 8000, 12000 GEEN, OF1, OF2 100, 500, 1000, 2000, 3000, 4000, 6000, 8000, 12000

TR0 Onverbrande fractie

[-]

GEEN, OF1, OF2


pagina 119

Bijlage 6 Gemiddelde brutoformule voor opslagmagazijnen De gemiddelde brutoformule die gehanteerd wordt bij de bepaling van de effecten van toxische rookgassen bij het scenario magazijnbrand wordt afgeleid op basis van de gegevens die vermeld wordt in een aantal goedgekeurde omgevingsveiligheidsrapporten en veiligheidsstudies voor lagedrempel opslagmagazijnen. Een overzicht van de geïdentificeerde brutoformules worden met hun referentie in onderstaande tabel weergegeven. Tabel B.6.1 Overzicht van de geïdentificeerde brutoformules voor opslagmagazijnen Inrichting

referentie

Wijngaard Natie Magazijn Eco Center

OVR/06/14

VLSB Logiwell

OVR/05/09

VLSB Blauwhoef

VR/05/02

Gemiddelde brutoformule C

H

O

N

S

P

Cl

F

Br

I

Mn

Zn

Sn

5,02

6,60

0,79

0,79

0,67

0,05

0,86

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

14,9

15,5

0,13

2,13

2,75

0,00

1,13

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

6,33

7,44

1,44

1,11

0,67

0,00

0,44

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

4,18

3,43

1,02

0,50

0,22

0,01

1,04

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

4,04

3,15

1,01

0,50

0,23

0,01

1,05

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

9,75

14,3

1,42

1,00

0,17

0,00

0,42

0,00

0,67

0,00

0,00

0,00

0,00

6,41

9,25

1,38

0,69

0,06

0,00

0,28

0,06

0,81

0,00

0,00

0,00

0,00

VLSB Ecowell

OVR/06/07

VLSB Hazop

OVR/05/11

5,58

6,80

1,71

0,64

0,45

0,46

2,07

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

ADPO Kallo

OVR/07/03

9,00

6,00

2,00

2,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

3,11

7,36

0,64

0,11

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

Luiknatie Vestiging Beverland

OVR/07/15

9,53

20,9

1,04

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,62

1,81

0,36

0,39

0,04

0,00

0,62

0,47

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

12,1

26,8

0,80

1,40

0,00

0,00

0,20

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

5,80

11,8

2,70

1,20

0,40

0,00

0,10

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

6,10

11,9

1,80

0,90

0,10

0,00

0,20

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

6,10

11,9

1,80

0,90

0,10

0,00

0,20

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

Buckman Laboratories

Ajinomoto OmniChem

OVR/06/20

OVR/06/10

9,00

10,7

2,70

1,60

0,10

0,00

0,25

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

Acros Organics

VS(1)

2,33

3,27

0,82

0,81

0,22

0,00

1,29

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

Tigro Industries

VS

2,09

4,60

0,51

0,18

0,02

0,00

0,57

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

(1) (2)

(2)

Veiligheidsstudie Acros Organics BVBA, Jansen Pharmaceuticalaan 3A B-2440 Geel, projectnummer 05.0047, SGS november 2005. Onderzoek Inplanting opslagmagazijnen gelegen industrieterrein Kristalpark te Lommel, Sertius, draft 26 januari 2005.

Op basis van de gemiddelde brutoformules in tabel B.6.1 wordt nieuw gemiddelde bepaald. Hierbij worden de eerste twee brutoformules van Luiknatie Vestiging Beverland niet weerhouden gelet op de lage fractie aan heteroatomen. De brutoformule die wordt afgeleid voor ten behoeve van het modelleren van het scenario magazijnbrand bij opslagmagazijnen heeft de volgende samenstelling: C6,43 H9,13 O1,32 N0,98 S0,36 P0,03 Cl0,63 F0,03 Br0,09


pagina 120

Bijlage 7 Algemene aannames bij risicoberekeningen In bijlage 7 worden de algemene aannames die bij het uitvoeren van de risicoberekeningen worden gehanteerd opgenomen. De betrokken aannames worden in tabelvorm weergegeven: → → → → → → → → → → → → → →

tabel B.7.1 tabel B.7.2.1 tabel B.7.2.2 tabel B.7.2.3 tabel B.7.2.4 tabel B.7.2.5 tabel B.7.2.6 tabel B.7.3.1 tabel B.7.3.2 tabel B.7.4 tabel B.7.5.1 tabel B.7.5.2 tabel B.7.5.3 tabel B.7.5.4

Aannames mbt. de definitie v/d bronterm Representatieve stoffen voor de categorie van de ontvlambare vloeistoffen Representatieve stoffen voor de categorie van de toxische vloeistoffen Representatieve stoffen voor de categorie van de ontvlambare gassen Representatieve stoffen voor de categorie van de toxische gassen Representatieve stoffen voor de categorie van de toxische rookgassen Representatieve stoffen voor de categorie van de onverbrande fracties Modellen voor het bepalen van mogelijke effecten Modellen voor schademodellering Kanscijfers voor vervolggebeurtenissen Procentuele kans op voorkomen van de windrichtingen Weerparameters weerstation Deurne Procentuele verdeling tussen weerklassen en windrichtingen Procentuele verdeling tussen windsnelheid en windrichtingen

Tabel B.7.1 Aannames mbt. de definitie v/d bronterm Criteria Uitstroom- en blootstellingsduur

Positie van de uitstroming

Richting van de uitstroming

Omstandigheidsfactoren

Receptorhoogte

Kwaliteit van de uitstroming Contractiefactor bij uitstroming

Plasdikte

Middellingstijd

Aanname Uitstroming

Max. 1800 seconden

Blootstelling

Duur van de wolk (intoxicatie) 20 seconden (warmtestraling)

Locatie

Centrum van de installatie

Hoogte

1 m (bovengrondse installatie) 0 m (ondergrondse installatie)

Bovengrondse installatie

Horizontaal (uitgez. fakkelbrand: verticaal)

Ondergrondse installatie

Verticale uitstroming

Ruwheidslengte

0,1 m

Luchttemperatuur

20 °C

Bodemtemperatuur

15 °C

Relatieve vochtigheid

70 %

Weercondities

Weerstation Deurne (zie tabellen B.7.5.1 tem. B.7.5.4)

Toxische dosis

1,5 m

Brandbare wolk

0,5 m

Warmtestraling

1m

Tot vloeistof verdicht gas

Richtlijn Dienst VR (bov.: 20 °C , ond.: 15 °C)

Cryogene of gekoelde vloeistof

1

Vloeistofuitstroming bij lekopening

0,62

Gasuitstroming bij lekopening

0,72

Lozing op water

5 mm

Lozing op land

Standaard: ≥ 10 mm Eénheidsverpakkingen: ≥ 5 mm (afh. van vrije opp.)

Toxische gasdispersie

600 seconden

Brandbare gasdispersie

18,75 seconden


pagina 121

Tabel B.7.2.1 Representatieve stoffen voor de categorie van de ontvl. vloeistoffen Categorie representatieve stoffen

Ontvlambare vloeistoffen

Code


Type

LEL [%]

Ps bij 20 °C [mbar]

BV0

n-Decaan

Neutraal gas

0,6

1,6

BV1

Aceton

Zwaar gas

2,6

245,5

BV2

n-pentaan

Zwaar gas

1,3

566,1

BV3

Isopentaan

Zwaar gas

1,3

766,1

Tabel B.7.2.2 Representatieve stoffen voor de categorie van de toxische vloeistoffen Categorie representatieve stoffen



Type

Probitfunctie ('C' in mg/m³ en 't' in minuten)

TV0

Glutaaraldehyde

Neutraal gas

Pr = -7,78 + ln(C t)

TV1

Benzylchloride

Neutraal gas

Pr = -9,105 + ln(C² t)

65,94

1,25

126,6

TV2

Benzotrichloride

Neutraal gas

Pr = -6,84 + ln(C² t)

21,25

0,44

195,5

TV3

Acrylonitrile

Zwaar gas

Pr = -7,27 + 0,86 ln (C1,3 t)

532,64

115,3

53,1

TV4

Acroleïne

Zwaar gas

Pr = -11,7 + 2 ln (C t)

44,06

296,9

56,1

Code

Tabel B.7.2.3 Representatieve stoffen voor de categorie van de ontvlambare gassen Categorie representatieve stoffen

Code


Type

Waterstof

Licht gas

-252,8

BG0

Etheen

Neutraal gas

-103,7

BG1

2-Buteen

Zwaar gas

BG2

Isobutaan

Zwaar gas

-11,7

BG3

Propeen

Zwaar gas

-47,7

H2 Ontvlambare gassen

Tkook [°C]

1

LC01,30min [mg/m³]

Ps bij 20°C [mbar]

Mw [kg/kmol]

34

0,33

100,11


pagina 122

Tabel B.7.2.4 Representatieve stoffen voor de categorie van de toxische gassen Categorie representatieve stoffen


Code


LC01,30min [mg/m³]

Tkritisch [°C]

4449

132,5

1038,6

51,5


Type

TG0

Ammoniak

Licht gas

Pr = -34,7 + 1,85 ln (C² t)

TG1

Waterstofchloride

Zwaar gas

Pr = -18,02 + 2 ln (C t)

TG2

Chloor

Zwaar gas

Pr = -10,31 + ln 0,92 (C² t)

211,82

144

TG3

Arsine

Zwaar gas

Pr = -11,2 + 1,61 ln C

t)

67,12

99,85

1,24

Tabel B.7.2.5 Representatieve stoffen voor de categorie van de toxische rookgassen Categorie representatieve stoffen Toxische rookgassen

Code TR0


Opmerking

C6,43H9,13O1,32N0,98S0,36P0,03Cl0,63F0,03Br0,09

Gemiddelde brutoformule afgeleid op basis van informatie uit recente OVR’s en VS

Tabel B.7.2.6 Representatieve stoffen voor de categorie van de onverbrande fracties Categorie representatieve stoffen Onverbrande fracties (T+)

Code


Vlampunt [°C]


OF1

Tetrabroomethaan (onverbrande fractie: 2 %)

160

Pr = -10,32 + ln (C² t)

OF2

Chloorethanol (onverbrande fractie: 10 %)

41

Pr = -10,84 + ln (C² t)


pagina 123

Tabel B.7.3.1 Modellen voor het bepalen van mogelijke effecten Vervolggebeurtenis

Modellering v/d effecten Type

Plasbrand

Fakkelbrand

Vuurbal

Gaswolkexplosie

Fysische explosie

Solid flame model

Geometrie

Correlaties van Thomas

Stralingsinstensiteit roetvormende vlammen

Correlaties van Mudan

Stralingsinstensiteit heldere vlammen

Specifieke waarde in fucntie van product en plasdiameter

Type

Solid flame model

Geometrie

Correlaties van Chamberlain (Shell)

Stralingsintensiteit

Correlaties van Chamberlain (Shell)

Type

Spherical Fireball Model (SFPE)

Geometrie

Correlaties uit CCPS

Stralingsintensiteit

Correlatie van Roberts

Type

TNT-equivalentie model

Explosie-efficiëntie

10%

Type

Methode van Baker

Energieinhoud drukgolf

80% (BLEVE) 40% (fysische expansie)

Magazijnbrand

Type

dynamisch model met gaussiaanse dispersie en beperkte pluimstijging

Branduitbreidingsnelheid

kwadratisch met α = 0,188 kW/s² (zeer snelle uitbreiding)

Ventilatievoud

4 per uur

Omzettingsgraden

N (25%), S (100%), Cl (100%)

Warmteinhoud rookgassen bij dispersie

10% van de vrijgezetten warmte

Tabel B.7.3.2 Modellen voor schademodellering Effect

Modellering v/d kans op doding

Intoxicatie (zuivere stof)

Probit functie representatief toxische product

Intoxicatie (mengsel stof)

obv. net letal dose fraction

Warmtestraling

Pr = -36,38+ 2,56 ln (I4/3 t)

zie tabellen B.5.2.1 t/m B.5.2.6 ‘I’ invallende warmtestralingsintensiteit uit-gedrukt in W/m² ‘t’ blootstellingdsduur in seconden

100% kans op doding in de brandbare wolk

Verbranding

0% kans op doding buiten de brandbare wolk

Overdruk

Pr = -8,23 + ln (P)

‘P’ overdruk uitgeddrukt in pascal

Tabel B.7.4 Kanscijfers voor vervolggebeurtenissen Product

Ontvlambare vloeistof

Brandbaar gas (1)

Code

Bronterm

Directe ontsteking

Uitgestelde ontsteking

Geen ontsteking

Explosie

Wolkbrand(1)

BV0

alle

0,01

0

0,99

0

0

BV1

alle

0,01

0

0,99

0

0

BV2

alle

0,065

0,065

0,87

0,7

0,3

BV3

alle

0,065

0,065

0,87

0,7

0,3

alle

< 10 kg/s | < 1 ton

0,2

0,05

0,75

0,7

0,3

alle

10 - 100 kg/s | 1 - 10 ton

0,5

0,1

0,4

0,7

0,3

alle

> 100 kg/s | > 10 ton

0,7

0,2

0,1

0,7

0,3

Bij de ontsteking van een gaswolk met een brandbare massa van 100 kg of minder wordt aangenomen dat geen explosie optreedt maar steeds een wolkbrand.


pagina 124

Tabel B.7.5.1 Procentuele kans op voorkomen van de windrichtingen Hoek v/d windrichting [°]

Kans op voorkomen [%]

345-15

5,58

Grafische voorstelling (windroos) 345-15 22%

15-45

7,89

20%

315-345

15-45

18%

45-75

8,13

75-105

6,68

105-75

6,08

135-165

5,38

16% 14% 12%

285-315

45-75

10% 8% 6% 4% 2%

255-285

Bron:

165-196

6,79

195-225

16,83

225-255

17,12

255-285

8,77

285-315

5,29

315-345

5,47

75-105

0%

225-255

105-75

195-225

135-165

165-196

Statistics of Pasquill Stability Classes, L. Van Der Auwera, KMI van België, Miscellanea Serie B-nr 65 bis, 1991.

Tabel B.7.5.2 Weerparameters weerstation Deurne Code B30

Windsnelheid [m/s]

Tijdstip (overdag/nacht)

Voorkomingsfrequentie [% van een jaar]

Onstabiel

3

overdag

13,21

Weerklasse (Pasquill) B

D15 (dag)

Dd

Neutraal-dag

1,5

overdag

5,49

D50 (dag)

Dd

Neutraal-dag

5

overdag

22,20

D90 (dag)

Dd

Neutraal-dag

9

overdag

3,10

D15 (nacht)

Dn

Neutraal-nacht

1,5

nacht

4,10

D50 (nacht)

Dn

Neutraal-nacht

5

nacht

17,19

D90 (nacht)

Dn

Neutraal-nacht

9

nacht

2,99

E30

E

Stabiel

3

nacht

14,09

F15

F

Zeer stabiel

1,5

nacht

17,63

Bron: Statistics of Pasquill Stability Classes, L. Van Der Auwera, KMI van België, Miscellanea Serie B-nr 65 bis, 1991.

Totaal [%]

44,00

56,00


pagina 125

Tabel B.7.5.3 Procentuele verdeling tussen weerklassen en windrichtingen Weerklasse B30

D15-d

D50-d

D90-d

D15-n

D50-n

D90-n

E30

F15

Som

Windrichting N

0,79%

0,41%

0,81%

0,01%

0,34%

0,37%

0,01%

0,91%

1,88%

5,52%

NNO

1,33%

0,60%

1,26%

0,03%

0,35%

0,69%

0,02%

1,41%

2,16%

7,86%

ONO

1,48%

0,51%

1,32%

0,04%

0,32%

0,80%

0,01%

1,26%

2,35%

8,09%

O

1,51%

0,50%

0,96%

0,02%

0,34%

0,54%

0,00%

0,90%

1,91%

6,68%

OZO

1,36%

0,53%

0,55%

0,00%

0,43%

0,34%

0,00%

0,75%

2,07%

6,04%

ZZO

0,99%

0,43%

0,82%

0,04%

0,43%

0,60%

0,03%

0,75%

1,28%

5,37%

Z

0,75%

0,43%

1,43%

0,18%

0,41%

1,26%

0,19%

0,93%

1,18%

6,76%

ZZW

1,22%

0,58%

4,74%

1,00%

0,49%

4,33%

0,96%

2,24%

1,28%

16,85%

WZW

1,29%

0,48%

4,78%

1,00%

0,33%

4,93%

1,06%

2,14%

1,13%

17,12%

W

0,85%

0,38%

2,36%

0,49%

0,30%

1,80%

0,45%

1,28%

0,89%

8,80%

WNW

0,78%

0,27%

1,67%

0,25%

0,15%

0,87%

0,21%

0,64%

0,54%

5,38%

NNW

0,85%

0,38%

1,50%

0,04%

0,21%

0,66%

0,03%

0,88%

0,96%

5,52%

13,21%

5,49%

22,20%

3,10%

4,10%

17,19%

2,99%

14,09%

17,63%

Totaal

44,00%

56,00%

Tabel B.7.5.4 Procentuele verdeling tussen windsnelheid en windrichtingen Windsnelheid

1,5 m/s

3 m/s

5 m/s

9 m/s

1,5 m/s

3 m/s

5 m/s

9 m/s

Som

N

0,75%

0,78%

0,46%

0,03%

2,33%

0,90%

0,26%

0,03%

5,52%

NNO

1,07%

1,18%

0,87%

0,09%

2,54%

1,43%

0,61%

0,05%

7,86%

ONO

1,02%

1,10%

1,09%

0,15%

2,64%

1,32%

0,72%

0,07%

8,09%

O

1,11%

0,92%

0,85%

0,12%

2,29%

0,90%

0,46%

0,04%

6,68%

OZO

1,22%

0,78%

0,40%

0,04%

2,64%

0,72%

0,22%

0,02%

6,04%

ZZO

0,92%

0,72%

0,55%

0,09%

1,81%

0,78%

0,43%

0,06%

5,37%

Z

0,77%

0,69%

1,00%

0,32%

1,70%

1,00%

0,96%

0,31%

6,76%

ZZW

0,93%

1,47%

3,56%

1,58%

1,98%

2,31%

3,54%

1,47%

16,85%

WZW

0,85%

1,54%

3,58%

1,56%

1,62%

2,21%

4,08%

1,67%

17,12%

Windrichting

W

0,65%

0,93%

1,73%

0,77%

1,38%

1,23%

1,47%

0,64%

8,80%

WNW

0,43%

0,76%

1,34%

0,45%

0,78%

0,66%

0,66%

0,30%

5,38%

NNW

0,60%

0,86%

1,15%

0,17%

1,33%

0,88%

0,46%

0,07%

5,52%

10,33%

11,72%

16,59%

5,36%

23,04%

14,35%

13,87%

4,74%

Totaal

44,00%

56,00%


pagina 126

Bijlage 8 Specifieke aannames bij risicoberekeningen In bijlage 8 worden de specifieke aannames die bij het uitvoeren van de risicoberekeningen worden gehanteerd opgenomen. De betrokken aannames worden in tabelvorm weergegeven: → → → → →

tabel B.8.1 tabel B.8.2 tabel B.8.3 tabel B.8.4 tabel B.8.5

Specifieke aannames voor vaste houders Specifieke aannames voor verplaatsbare recipiënten Specifieke aannames voor transportmiddelen Specifieke aannames voor verladingsactviteiten Specifieke aannames voor opslagmagazijnen...


pagina 127

Tabel B.8.1 Specifieke aannames voor vaste houders Type installatie

Bovengrondse atmosferische houder met toxische of brandbare vloeistof

Drukhouder met toxisch tot vloeistof verdicht gas

Drukhouder met brandbaar tot vloeistof verdicht gas

Bovengrondse houder met brandbaar gas onder druk

Bovengrondse houder met gekoeld of cryogeen brandbaar gas

Parameters

Aannames

Vrijzettingsscenario’s

Breuk, uitstroming in 10 minuten (UTM), groot lek, middelgroot lek, klein lek

Vervolgscenario’s

Toxische vloeistof: plasverdamping en toxische gasdispersie Ontvlambare vloeistof: plasbrand, wolkbrand (BV2 & BV3), gaswolkexplosie (BV2 & BV3)

Vloeistofkolom

Enkelwandige houders: 10 m Dubbelwandige houders: hoogte van de houder (H/D = 2)


Breuk, uitstroming in 10 minuten, groot lek, middelgroot lek, klein lek

Vervolgscenario’s

Toxische gasdispersie en BLEVE (breuk, bovengronds)

Type emissie

2-fazige emissie (UTM & groot lek), vloeistofuitstroming (middelgroot & klein lek)

Faaldruk BLEVE

20 bar (bovengronds)

Vullingsgraad

90 %


Breuk, uitstroming in 10 minuten, groot lek, middelgroot lek, klein lek

Vervolgscenario’s

BLEVE (bovengronds, breuk), vuurbal (breuk), fakkelbrand (continue emissies), plasbrand (breuk, BG2), gaswolkexplosie, wolkbrand

Type emissie


Faaldruk BLEVE

20 bar (bovengronds, BG3), 10 bar (bovengronds, BG2)

Vullingsgraad

90 %



Vervolgscenario’s

Fys. explosie (breuk) fakkelbrand (continue emissies), gaswolkexplosie, wolkbrand

Werkingsdruk

15 bar



Vervolgscenario’s

Plasbrand, gaswolkexplosie, wolkbrand

Vloeistofkolom

Hoogte van de houder (verticale cilinder met H/D = 2)


pagina 128

Tabel B.8.2 Specifieke aannames voor verplaatsbare recipiënten Type installatie Verplaatsbare recipiënten met toxische vloeistoffen

Verplaatsbare recipiënten met ontvlambare vloeistoffen

Verplaatsbare recipiënten met tot vloeistof verdichte gassen

Verplaatsbare recipiënten met gassen onder druk

Parameters

Aannames


Vrijkomen van de volledige inhoud van de verpakking

Vervolgscenario’s

Toxische gasdispersie uitgaande v/e plas van max. 200 m²


Vrijkomen van de volledige inhoud van de verpakking

Vervolgscenario’s

Plasbrand over de volledige oppervlakte van de opslagplaats, Wolkbrand (BV2 & BV3) en gaswolkexplosie (BV2 & BV3) uitgaande v/e plas van maximaal 200 m²


Breuk en lek

Vervolgscenario’s

Toxisch gas: Brandbaar gas: (lek)

toxische gasdispersie, BLEVE (breuk) BLEVE (breuk), vuurbal (breuk), gaswolkexplosie (breuk), wolkbrand (breuk),

Faaldruk BLEVE

30 bar

Lekdiameter

3,3 mm voor gasflessen (volume ≤ 150 liter)10 à 20 mm voor drukcilinders (volume > 150 liter)


Breuk en lek

Vervolgscenario’s

Fysische explosie (breuk), gaswolkexplosie, wolkbrand, fakkelbrand (lek)

Werkingsdruk

200 bar

Faaldruk explosie

300 bar

Lekdiameter

3,3 mm

fakkelbrand


pagina 129

Tabel B.8.3 Specifieke aannames voor transportmiddelen Type installatie

Atmosferische tankwagen of –container

Parameters

Aannames



Vervolgscenario’s

Toxische vloeistof: toxische gasdispersie Ontvlambare vloeistof: plasbrand, wolkbrand (BV2 & BV3) en gaswolkexplosie (BV2 & BV3)

Vloeistofkolom

2m



Vervolgscenario’s

Toxisch gas: Brandbaar gas:

Tankwagen of –container met tot vloeistof verdicht gas

Tankwagen of –container met gekoeld of cryogeen brandbaar gas

Trailer met waterstof onder druk

toxische gasdispersie, BLEVE (breuk) BLEVE (breuk), vuurbal (breuk), plasbrand (breuk, BG2), gaswolkexplosie, wolkbrand, (continue emissie)

Type emissie


Faaldruk BLEVE

24,5 bar

Vullingsgraad

85 %



Vervolgscenario’s

BLEVE (breuk), vuurbal (breuk), plasbrand, wolkbrand en gaswolkexplosie

Type emissie

2m

Faaldruk BLEVE

10 bar

Vullingsgraad

85 %


catastrofale breuk van één cilinder en een lek aan de trailer

Vervolgscenario’s

Fysische explosie (breuk), gaswolkexplosie, fakkelbrand (lek)

Configuratie trailer

15 cilinders van 1,3 m³ (verbonden in drie groepen van vijf cilinders)

Lekdiameter

Diameter van collectorleiding tussen de cilinders nl. 5 mm (tweezijdige uitstroming)

Werkingsdruk

200 bar

Faaldruk bij fysische explosie

300 bar

fakkelbrand


pagina 130

Tabel B.8.4 Specifieke aannames voor verladingsactviteiten Type installatie

Flexibele slang of vaste arm tbv. de verlading v/e vloeistof

Flexibele slang of vaste arm tbv. de verlading v/e tot vloeistof verdicht gas

Flexibele slang of vaste arm tbv. de verlading v/e cyrogeen brandbaar gas

Flexibele slang tbv. de verlading van waterstof

Parameters

Aannames


breuk & lek (Ølek = 0,1 x Øleiding)

Vervolgscenario’s

Toxische vloeistof: Ontvlambare vloeistof:

Diameter

75 mm (tankwagen, -container) / 150 mm (schip)

Pompdruk

6 bar

Nominaal pompdebiet (schip)

450 m³/h

toxische gasdispersie plasbrand, wolkbrand (BV2 & BV3), gaswolkexplosie (BV2 & BV3)

Uitstroomdebiet

1,5 x nominaal pompdebiet (breuk), obv. pompdruk en lekdiameter (lek)

Plasdikte

25 mm (breuk, tankwagen & -container), 10 mm (lek, tankwagen & -container)

Noodstop

Uitstroomduur beperkt tot 2 minuten / faalkans 10%


Breuk & lek (Ølek = 0,1 x Øleiding)

Vervolgscenario’s

Toxisch gas: Brandbaar gas:

Diameter

75 mm

toxische gasdispersie fakkelbrand, wolkbrand, gaswolkexplosie

Uitstroomdebiet

1,5 x nominaal pompdebiet (breuk)

Noodstop


Type emissie

2-fazige emissie (breuk), vloeistofuitstroming (lek)



Vervolgscenario’s

Plasbrand, wolkbrand, gaswolkexplosie

Uitstroomdebiet

Leegdrukken bij drukverschil van 6 bar

Diameter

75 mm

Noodstop




Vervolgscenario’s

Fakkelbrand, gaswolkexplosie

Diameter

10 mm

Werkingsdruk

200 bar


pagina 131

Tabel B.8.5 Specifieke aannames voor opslagmagazijnen Type installatie

Opslagmagazijnen (met of zonder automatische blusinstallatie)

Parameters

Aannames

Hoogte van het compartiment

10 m (opslagbedrijven)

Geometrie van het compartiment

Breedte/lengte verhouding = 1, L = B = (A)1/2

Branduitbreidingssnelheid

0,188 kW/s²

Branddebiet

0,025 kg/m²/s

Debiet onverbrande fracties

2% v/h branddebiet voor een product met vlampunt > 100°C 10% v/h branddebiet voor een product met vlampunt ≤ 100°C

Ventilatievoud

4 per uur


pagina 132

Bijlage 9 Overzicht codering faalfrequenties De unieke code die aan de faalfrequenties bij de vrijzettingsscenario’s van elke installatie of activiteit wordt toegekend, bestaat uit vier cijfers en is opgebouwd zoals weergegeven in onderstaande figuur. Figuur B.9.1 Opbouw codering faalfrequenties

In de hierna volgende tabellen is een overzicht opgenomen van alle gebruikte codes, met vermelding van de betekenis van elke code en de bijhorende faalfrequentie.


pagina 133

Tabel B.9.1 Overzicht gehanteerde codering faalfrequenties Code

Type installatie/activiteit

0

atmosferische tanks

Subcategorie

Vrijzettingsscenario

HBK 2004

HBK 2008

5,00E-08

0

0

enkel omsloten atmosferische tank (opslag)

0

0

00

breuk

5,00E-06

0

0

01

uitstroming 10 min

5,00E-06

9,50E-07

0

0

03

groot lek

1,20E-05

2,20E-06

0

0

04

middelgroot lek

1,80E-05

5,60E-06

0

0

05

klein lek

5,10E-05

4,80E-05

0

1

0

1

00

breuk

5,00E-07

5,00E-09

0

1

01

uitstroming 10 min

5,00E-07

9,50E-08

0

1

03

groot lek

1,00E-06

2,20E-07

0

1

04

middelgroot lek

2,00E-06

5,60E-07

0

1

05

klein lek

5,00E-06

4,80E-06

0

2

0

2

00

breuk

1,25E-08

1,30E-10

0

2

01

uitstroming 10 min

1,25E-08

2,40E-09

0

2

03

groot lek

2,50E-08

5,50E-09

0

2

04

middelgroot lek

5,00E-08

1,40E-08

0

2

05

klein lek

1,25E-07

1,20E-07

0

3

0

3

00

breuk

1,00E-08

1,00E-10

0

3

01

uitstroming 10 min

1,00E-08

1,90E-09

0

3

03

groot lek

2,00E-08

4,40E-09

0

3

04

middelgroot lek

4,00E-08

1,10E-08

0

3

05

klein lek

1,00E-07

9,60E-08

0

4

0

4

00

breuk

5,00E-06

5,00E-07

0

4

01

uitstroming 10 min

5,00E-06

9,50E-06

0

4

03

groot lek

1,20E-05

2,20E-05

0

4

04

middelgroot lek

1,80E-05

5,60E-05

0

4

05

klein lek

5,10E-05

4,80E-04

tank met beschermend omhulsel (opslag)

dubbel omsloten tank (opslag)

volledig omsloten, ingegraven of ingeterpte tank (opslag)

enkel omsloten atmosferische tank (proces)


Code


1

drukhouders en gasflessen

Subcategorie

pagina 134


HBK 2004

HBK 2008

1

0

1

0

00

bovengrondse druktank (opslag) breuk

3,00E-07

3,00E-08

1

0

01

uitstroming 10 min

6,20E-06

6,20E-07

1

0

03

groot lek

3,00E-06

5,70E-07

1

0

04

middelgroot lek

4,40E-06

1,40E-06

1

0

05

klein lek

1,30E-05

1,20E-05

1

1

1

1

00

breuk

1,00E-07

1,00E-08

1

1

01

uitstroming 10 min

2,00E-06

1,90E-07

ingegraven of ingeterpte druktank (opslag)

1

1

03

groot lek

3,00E-06

5,70E-07

1

1

04

middelgroot lek

4,40E-06

1,40E-06

1

1

05

klein lek

1,30E-05

1,20E-05

1

2

1

2

00

breuk

1,00E-08

1,00E-08

1

2

01

uitstroming 10 min

2,00E-07

2,00E-07

bovengrondse druktank < 5 ton LPG (opslag)

1

2

03

groot lek

1,00E-06

1,00E-06

1

2

04

middelgroot lek

1,00E-06

1,00E-06

1

2

05

klein lek

4,00E-06

4,00E-06

1

3

1

3

00

ingegraven of ingeterpte druktank < 5 ton LPG (opslag) breuk

1,00E-08

3,00E-09

1

3

01

uitstroming 10 min

2,00E-07

6,00E-08

1

3

03

groot lek

1,00E-06

1,00E-06

1

3

04

middelgroot lek

1,00E-06

1,00E-06

1

3

05

klein lek

4,00E-06

4,00E-06

1

4

1

4

00

breuk

3,00E-07

3,00E-07

1

4

01

uitstroming 10 min

6,20E-06

6,20E-06

bovengrondse druktank (proces)

1

4

03

groot lek

5,70E-06

5,70E-06

1

4

04

middelgroot lek

1,40E-05

1,40E-05

1

4

05

klein lek

1,20E-04

1,20E-04


Code


Subcategorie

pagina 135


HBK 2004

HBK 2008 9,00E-07

1

5

gasfles

1

5

00

breuk

9,00E-07

1

5

02

lek

1,10E-06

1,10E-06

1

5

13

brand flessenopslag

1,00E-05

1,00E-05

breuk

1,30E-05

1,00E-05

2

reactoren

2

0

2

0

atmosferische bacth reactor 00

2

0

03

groot lek

2,30E-05

2,20E-05

2

0

04

middelgroot lek

1,50E-04

5,60E-05

2

0

05

klein lek

2,40E-04

4,80E-04

2

1

2

1

00

atmosferische continue reactor breuk

1,30E-05

1,00E-05

2

1

03

groot lek

1,60E-05

2,20E-05

2

1

04

middelgroot lek

8,10E-05

5,60E-05

2

1

05

klein lek

1,10E-04

4,80E-04

2

2

2

2

00

breuk

1,30E-05

1,00E-05

2

2

03

groot lek

1,60E-05

2,20E-05

2

2

04

middelgroot lek

8,10E-05

5,60E-05

2

2

05

klein lek

1,10E-04

4,80E-04

atmosferische distillatiekolom

3

warmtewisselaars

3

0

3

0

00

pijpenwarmtewisselaar breuk

1,30E-05

1,30E-05

3

0

03

groot lek

1,60E-05

1,60E-05

3

0

04

middelgroot lek

3,90E-03

3,90E-03

3

0

05

klein lek

6,00E-03

6,00E-03

3

1

3

1

00

breuk

5,40E-06

5,40E-06

3

1

03

groot lek

1,70E-03

1,70E-03

3

1

05

klein lek

4,80E-03

4,80E-03

platenwarmtewisselaar (< 5 bar)


Code


Subcategorie

pagina 136


HBK 2004

HBK 2008

3

2

platenwarmtewisselaar (< 8 bar)

3

2

00

breuk

8,30E-06

8,30E-06

3

2

03

groot lek

3,00E-03

3,00E-03

3

2

05

klein lek

6,90E-03

6,90E-03

3

3

3

3

00

breuk

2,00E-05

2,00E-05

3

3

03

groot lek

6,90E-03

6,90E-03

3

3

05

klein lek

1,70E-02

1,70E-02

platenwarmtewisselaar (> 8 bar)

4

leidingsystemen

4

0

bovengrondse leiding

4

0

00

breuk

2,20E-08

2,20E-08

4

0

03

groot lek

5,00E-08

5,00E-08

4

0

04

middelgroot lek

1,20E-07

1,20E-07

4

0

05

klein lek

2,80E-07

2,80E-07

4

1

ondergrondse leiding (gas)

4

1

00

breuk

3,00E-09

3,00E-09

4

1

06

gat

2,30E-08

2,30E-08

4

1

07

barst

5,40E-08

5,40E-08

4

2

4

2

00

breuk

3,00E-09

3,00E-09

4

2

06

gat

2,30E-08

2,30E-08

4

2

07

barst

5,40E-08

5,40E-08

ondergrondse leiding (vloeistof)

5

pompen & compressoren

5

0

5

0

00

centrifugaalpomp (enkelvoudige pakking) breuk

1,00E-04

1,00E-04

5

0

03

groot lek

4,40E-03

0,00E+00

5

0

05

klein lek

5,20E-02

0,00E+00

5

1

5

1

breuk

1,00E-04

1,00E-04

centrifugaalpomp (dubbele pakking) 00

5

1

03

groot lek

4,40E-03

0,00E+00

5

1

05

klein lek

7,50E-03

0,00E+00


Code


Subcategorie

pagina 137


HBK 2004

HBK 2008

5

2

zuigerpomp (enkelvoudige pakking)

5

2

00

breuk

1,00E-03

1,00E-04

5

2

03

groot lek

4,40E-02

0,00E+00

5

2

05

klein lek

5,20E-01

0,00E+00

5

3

5

3

00

breuk

1,00E-03

1,00E-04

5

3

03

groot lek

4,40E-02

0,00E+00

5

3

05

klein lek

7,50E-02

0,00E+00

5

4

5

4

03

groot lek

8,60E-05

1,00E-04

5

4

05

klein lek

8,60E-04

0,00E+00

5

5

zuigerpomp (dubbele pakking)

centrifugaalcompressor

zuigercompressor

5

5

03

groot lek

1,90E-03

1,00E-04

5

5

05

klein lek

1,90E-02

0,00E+00

6

transportmiddelen

6

0

6

0

00

atmosferische tankwagen breuk

5,00E-06

5,00E-06

6

0

01

uitstroming 10 min

5,00E-06

5,00E-06

6

0

03

groot lek

1,20E-05

1,20E-05

6

0

04

middelgroot lek

1,80E-05

1,80E-05

6

0

05

klein lek

5,10E-05

5,10E-05

6

1

6

1

00

breuk

3,00E-07

3,00E-07

6

1

01

uitstroming 10 min

6,20E-06

6,20E-06

6

1

03

groot lek

3,00E-06

3,00E-06

6

1

04

middelgroot lek

4,40E-06

4,40E-06

6

1

05

klein lek

1,30E-05

1,30E-05

6

2

6

2

00

breuk

5,00E-06

5,00E-06

6

2

01

uitstroming 10 min

5,00E-06

5,00E-06

6

2

03

groot lek

1,20E-05

1,20E-05

6

2

04

middelgroot lek

1,80E-05

1,80E-05

druktankwagen

atmosferische spoorwagon


Code


Subcategorie

05

pagina 138


HBK 2004

HBK 2008

klein lek

5,10E-05

5,10E-05

6

2

6

3

6

3

00

breuk

3,00E-07

3,00E-07

6

3

01

uitstroming 10 min

6,20E-06

6,20E-06

drukspoorwagon

6

3

03

groot lek

3,00E-06

3,00E-06

6

3

04

middelgroot lek

4,40E-06

4,40E-06

6

3

05

klein lek

1,30E-05

1,30E-05

breuk met noodstop

2,70E-08

2,70E-08

7

verlaadmedia

7

0

7

0

09

laadarm met noodstop

7

0

10

breuk zonder noodstop

3,00E-09

3,00E-09

7

0

11

lek met noodstop

2,70E-07

2,70E-07

7

0

12

lek zonder noodstop

3,00E-08

3,00E-08

7

1

7

1

00

breuk

3,00E-08

3,00E-08

7

1

02

lek

3,00E-07

3,00E-07

7

2

7

2

09

breuk met noodstop

3,60E-06

3,60E-06

7

2

10


4,00E-07

4,00E-07

7

2

11

lek met noodstop

3,60E-05

3,60E-05

7

2

12

lek zonder noodstop

4,00E-06

4,00E-06

laadarm zonder noodstop

flexibele losleiding met noodstop (vloeistoffen)

7

3

7

3

00

flexibele losleiding zonder noodstop (vloeistoffen) breuk

4,00E-06

4,00E-06

7

3

02

lek

4,00E-05

4,00E-05

7

4

7

4

09

breuk met noodstop

3,60E-06

4,86E-07

7

4

10


4,00E-07

5,40E-08

7

4

11

lek met noodstop

3,60E-05

4,86E-06

7

4

12

lek zonder noodstop

4,00E-06

5,40E-07

flexibele losleiding met noodstop (vloeibare gassen)

7

5

7

5

00

flexibele losleiding zonder noodstop (vloeibare gassen) breuk

4,00E-06

5,40E-07

7

5

02

lek

4,00E-05

5,40E-06


Code


8

opslag stukgoederen

8

0

8

0

8

1

8

1

8

2

8

2

8

3

8

3

Subcategorie

pagina 139


HBK 2004

HBK 2008

ernstige brand

2,50E-03

2,50E-03

ernstige brand

6,90E-04

6,90E-04

breuk

2,70E-05

2,70E-05

breuk

2,60E-05

2,60E-05

opslagloods zonder automatische sprinklers 08 opslagloods met automatische sprinklers 08 falen stukgoederen (opslag) 00 falen stukgoederen (in behandeling) 00


pagina 140

Bijlage 10 Overzicht geselecteerde bouwstenen ikv. validatie 1. Voorbeeldbedrijf 1 LPG-depot (bouwsteneset 1) 2. Voorbeeldbedrijf 1 LPG-depot (bouwstenenset 2) 3. Voorbeeldbedrijf 2 opslagmagazijn (bouwstenenset 1) 4. Voorbeeldbedrijf 2 opslagmagazijn (bouwstenenset 2) 5. Voorbeeldbedrijf 3 brandstofdepot 6. Voorbeeldbedrijf 4 opslag en verlading van toxische vloeistoffen


pagina 141

Bijlage 11 Parameters van de Lambert 1972-projectie In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de parameters van de Lambert 1972-projectie zoals vastgelegd door het Nationaal Geografisch Instituut. Tabel B.11.1 Parameters van de Lambert 1972-projectie (bron: NGI) Parameter

Waarde

Reference system identifier

BE_BD72/LAMB72

Reference system alias

Belgium Datum 72/Lambert 72

Datum identifier

BD72

Datum alias

Belgium Datum 72

Datum type

Geodetic

Datum Anchor point

Koninklijke sterrewacht van België, Ukkel Lat=50º 47’ 57”.704 N Lon=04º 21’ 24".983 E

Ellipsoid identifier

Hayford 1909

Ellipsoid alias

International 1924

Ellipsoid semimajor axis

6 378 388 m

Ellipsoid inverse flattening

297

Coordinate system identifier

LAMB72

Coordinate system alias

Lambert 72

Coordinate system type

Projected

Coordinate system dimension

2

Coordinate system axis name

Northing

Coordinate system axis direction

North

Coordinate system axis unit identifier

Metre

Coordinate system axis name

Easting

Coordinate system axis direction

East

Coordinate system axis unit identifier

Metre

Operation identifier

LAMB72

Operation method name

Lambert Conformal Conic Projection with 2 standard parallels

Operation method parameters number

6

Operation parameter 1 name

Lower parallel

Operation parameter 1 value (DMS)

49º 50’ 00”.00204 N

Operation parameter 1 value (DD)

49.833334 N


Upper parallel


51º 10’ 00”.00204 N


51.166667 N


Latitude grid origin


Parameter

Waarde


90º 00’ 00” N


90.000000 N


Longitude grid origin


4º 22’02”.952 E


4.367487 E


False northing

Operation parameter 5 value

5 400 088.437800 m


False easting

Operation parameter 6 value

150 000.012560 m

pagina 142

Toegepast Wetenschappelijk Onderzoek Leefmilieu

Recommend Documents