VITAMIN TIMES • JAARGANG 16 • NR 1
VITAMIN TIMES POLLEN IN DE LUCHT Allergisch of intolerant? Voeding en kruiden; eerste hulp bij allergie Vragen, tips en recepten
VOORJAAR 2015
FILOSOFIE
Colofon De Vitamin Times is een nieuwsbrief over voeding, gezondheid en het gebruik van voedingssupplementen. De Vitamin Times wordt op verzoek kosteloos toegezonden aan iedereen die geïnteresseerd is in informatie over de relatie tussen voeding en gezondheid en graag op de hoogte gehouden wil worden van de nieuwste ontwikkelingen op dit
proefexemplaar
aanvragen
kan
middels
bij gaande briefkaart. Uw abonnement opzeggen kan met een briefkaart, onder vermelding van
‘Opzegging
Wellness is uw pols en deze eens boven de 100 laten gaan. Wellness is hart hebben voor uw hart en dat van een ander. Wellness is ontbijten
gebied.
Een
WELLNESS
Vitamin
Times’,
of
via
[email protected]
Disclaimer De informatie in de Vitamin Times is met grote zorg samengesteld. Aan de inhoud van deze informatie kunnen op geen enkele wijze rechten worden ontleend. De Vitamin Times aanvaardt geen aansprakelijkheid voortvloeiende uit onjuiste informatie, noch anderszins. Zet- en drukfouten voorbehouden.
en niet wat sommigen ontbijten noemen, maar een maaltijd rijk aan voedingsstoffen, die geen conserveringsmiddelen bevat. Het is het sorteren van afval. Vrijwilligerswerk doen. Uw moeder bellen. Wellness is op de fiets naar ‘t werk voor uzelf en voor de ozonlaag natuurlijk.
VITAMIN TIMES • JAARGANG 16 • NR 1
Wellness is niet moeilijk. Het is zo simpel als vitamine B, C, D en E. Vitamin Times Postbus 4444 2003 EK Haarlem Nederland
[email protected]
Het is als wandelen met de hond. Nee. Rennen met de hond. Wellness is lezen en onthouden wat u gelezen hebt. Wellness is voor iedereen.
ALLERGIE
Allergie
Allergische reacties variëren in sterkte. Van niezen, loopneus en diarree tot de meest extreme reactie: de ‘shock’ of ‘anafylactische reactie’. Deze reactie vindt plaats als de ontstekingsreactie niet
Wereldwijd zijn allergieën een vaak voorkomend gezondheids-
alleen optreedt in het weefsel dat direct in contact stond met het
probleem. Volgens de World Allergy Organization (WAO) staan
allergeen, maar in een veel groter deel van het lichaam dezelfde
allergieën op de 4e plaats van chronische ziekten en heeft zo’n
reactie optreedt. Door massale bloedvatverwijding valt de bloed-
30-40% van de wereldbevolking last van één of meerdere allergieën.
druk weg en kan men overlijden. Deze heftige reactie kan ontstaan
De verwachting is dat dit aantal de komende jaren nog verder zal
bij contact van allergenen met de huid, luchtwegen en de darmen
toenemen.
maar ook bijvoorbeeld bij insectensteken of medicatie.
Allergieën zijn er in vele varianten. In deze editie van de Vitamin Times wordt beschreven wat een allergie is, worden een aantal vaak voorkomende allergieën besproken, wordt gekeken welke voedingsstoffen en kruiden toepasbaar zijn en geven wij u aller-
ALLERGISCH OF INTOLERANT?
hande lees- en webtips.
Een allergie is een reactie van het menselijk afweersysteem (het immuunsysteem met antistoffen) op stoffen van buitenaf
Wat is een allergie?
waar het lichaam normaal gesproken niet heftig op behoort
Een allergie is een ongewenste reactie van het immuunsysteem
te reageren. De stoffen die bij mensen zo’n heftige reactie
in het lichaam. Dit systeem ‘bekijkt’ elke stof die het lichaam
kunnen veroorzaken, noemen we allergenen.
binnenkomt; het spoort stoffen op die er niet thuis horen en
Bekende allergenen zijn bijvoorbeeld gras- en boompollen
schakelt deze uit door middel van een ontstekingsreactie. Bij een
(hooikoorts), huisstofmijten, huisdieren en voedsel.
allergie reageert het lichaam op vrijwel dezelfde manier. Alleen
De meeste allergenen bestaan uit eiwitten die gewoon in de
reageert het dan op stoffen waar het helemaal niet op hoeft te
natuur voorkomen. Nadat deze stoffen het lichaam zijn
reageren, zoals bijvoorbeeld voedingsstoffen of stuifmeel.
binnengekomen (via de neus, de mond en/of de huid) kunnen ze, bij mensen die daarvoor gevoelig zijn, allergische
Bij de ontstekingsreactie komt in het lichaam de stof histamine
klachten veroorzaken.
vrij. Histamine zorgt er onder andere voor dat de bloedvaten wijder worden, zodat bijvoorbeeld meer witte bloedcellen, die de
Bij intolerantie voor een stof reageert een persoon met een
lichaamsvreemde stof en het beschadigde weefsel ‘opeten’, de
ongewone lichamelijke reactie op het contact met die stof,
ontstekingsplek kunnen bereiken. Door het wijder worden van
terwijl diezelfde stof bij anderen gewoonlijk geen bijzondere
de bloedvaten zetten de weefsels op. Het zwellen van het neus-
reactie veroorzaakt. Bij intolerantie is het immuunsysteem
slijmvlies bij hooikoortsklachten is een goed voorbeeld hiervan.
niet betrokken zoals wel het geval is bij allergie. Een voor-
Histamine is daarmee de stof die verantwoordelijk is voor de
beeld is lactose intolerantie, waarbij melksuiker (lacose) uit
klachten die gepaard gaan met allergie: roodheid, zwelling en
de voeding niet verteerd kan worden door het ontbreken
jeuk. Als medicatie bij hooikoorts worden vooral anti-histaminica
van het enzym lactase in het lichaam, waardoor het lichaam
voorgeschreven. Anti-histaminica bestrijden de symptomen die
het melksuiker als lichaamsvreemd gaat zien.
het vrijkomen van histamine met zich meebrengt.
3
VITAMIN TIMES • JAARGANG 16 • NR 1
ALLERGIE
“Kinderen die gedurende hun eerste jaar vaak aan dierlijke huidschilfers, allergenen en normale huishoudelijke bacteriën worden blootgesteld, krijgen later minder vaak last van astma, allergieën of een piepende ademhaling.” Journal of Allergy and Clinical Immunology Volume 134, Issue 3, sept. 2014, Pages 593–601.e12) 4
ALLERGISCH EN NU
Allergisch, en nu? Wie een allergie heeft kan het allergeen het beste zo veel mogelijk
Natuurlijke anti-histaminica Mensen voor wie het niet mogelijk is om het allergeen te vermijden, krijgen veelal het advies om de eerder genoemde anti-histaminica te nemen op het moment dat de allergie opspeelt. Deze middelen remmen de afgifte van histamine: de stof die verantwoordelijk is voor de klachten bij allergie, zoals zwelling en jeuk.
vermijden. Blijkt het eten van aardbeien de allergie te veroorzaken,
Er zijn verschillende soorten anti-histaminica. Natuurgenees-
dan is het vrij eenvoudig om deze te laten staan.
kundigen adviseren bij acute klachten vooral het kruid Scutellariae
Het wordt al ingewikkelder bij een allergie voor pinda’s. Deze
baicalensis en de bioflavonoïde quercetine.
worden veel gebruikt in de voedingsindustrie en zijn in heel veel verschillende producten verwerkt.
Scutellariae, het blussende kruid
Door de etiketten goed te lezen kan men er achter komen of er
De Chinese naam van het kruid Scutellariae baicalensis is Huang
pinda’s in een product verwerkt zijn. Mits alles wat in een pro-
chin of Huang-k’in. In China wordt scutellariae gezien als een
duct verwerkt is ook daadwerkelijk en duidelijk vermeld staat.
‘blussend kruid’. Traditioneel wordt het dan ook ingezet bij de
Dit is onlangs gelukkig een stuk eenvoudiger geworden. Sinds
behandeling van ‘branderige’ en ‘vurige’ aandoeningen, zoals
december 2014 zijn fabrikanten verplicht om de veertien meest
koorts, allergische reacties, hooikoorts, maagbranden, artritis,
bekende allergenen duidelijk – bijvoorbeeld vetgedrukt – op het
rode ogen en geïrriteerde luchtwegen.
etiket te vermelden.
Scutellariae remt de afgifte van histamine1 en kan baat geven bij
Vaak is het onmogelijk om een allergeen te vermijden. Mensen
alle histamine-reacties zoals hooikoorts of jeuk, oedeem en
die bijvoorbeeld geplaagd worden door hooikoorts kunnen moei-
migraine die ontstaan bij bijvoorbeeld huisstofmijt- en huisdier-
lijk het hele voorjaar binnen blijven om stuifmeel en pollen te
allergie. Scutellariae bevat verschillende stoffen, waaronder een
vermijden. Erger nog, het hooikoortsseizoen blijkt steeds langer
grote hoeveelheid flavonoïden, krachtige anti-oxidanten die van
te duren. Een belangrijke boosdoener hierin is de plant ambrosia.
nature aanwezig zijn in plantaardige voedingsmiddelen.
Deze komt van oorsprong niet voor in onze omgeving. Doordat echter de zaden verwerkt zijn in vogelvoer, heeft deze plant zich
Volgens onderzoek zijn de stoffen in scutellariae in staat om de
snel kunnen verspreiden. De komst van ambrosia is zorgwek-
vrijmaking van het vetzuur arachidonzuur uit cellen te remmen2.
kend. De pollen of stuifmeelkorrels van ambrosia zijn wereldwijd de belangrijkste veroorzakers van hooikoorts. Daar komt bij dat de bloeitijd van ambrosia heel laat is: van half augustus tot oktober. Hierdoor wordt de hooikoortsperiode die wij van oudsher kennen zo’n 2 maanden verlengd.
MEDIQ HOOIKOORTS APP De gratis app van Mediq apotheek geeft een actueel overzicht van de aanwezigheid van pollen in Nederland. Een handig hulpmiddel om hooikoorts-
Scutellariae baicalensis,
klachten mogelijk binnen de perken te houden.
het blussende kruid
5
ALLERGISCH EN NU
Dit vetzuur is de grondstof voor de productie van ontstekings-
Knoflook en uien zijn rijke
bevorderende stoffen in het lichaam. Als de vrijmaking van
bronnen van quercetine.
het vetzuur geremd wordt, zullen er minder ontstekingsbevorderende stoffen aangemaakt worden, waardoor er minder histamine vrij komt en de allergische reactie in het lichaam vermindert. Scutellariae is daarom zeer goed inzetbaar bij acute hooikoortsklachten en mag meerdere keren per dag ingenomen worden. Preventief wordt er zo’n 450 mg aangeraden en in een acute situatie kan men gerust het vier- tot zesvoudige hiervan nemen. Let wel goed op de kwaliteit van het kruidenproduct. Scutellariae is in veel variaties verkrijgbaar. De juiste variatie van het kruid is de Scutellariae baicalensis, waarbij de voorkeur uitgaat naar de combinatie van het hele kruid met een geconcentreerd extract van het kruid (full-potency). Door deze combinatie zijn alle werkstoffen gegarandeerd in het product aanwezig.
Quercetine helpt histamine remmen Ook quercetine, een voedingsstof die veel voorkomt in uien,
Scutellariae kent geen bijwerkingen. Gebruik tijdens zwanger-
broccoli, pompoen, knoflook en rode druiven, helpt histamine
schap of bij borstvoeding wordt afgeraden vanwege het ont-
te remmen. Quercetine werkt in het lichaam anders dan het
breken van onderzoek naar het gebruik van het kruid tijdens
kruid scutellaria. Het verhindert de productie van histamine
zwangerschap.
door beïnvloeding van een tweetal enzymen, die bij het vrijmaken van histamine in de cellen betrokken zijn. Ook
VITAMIN TIMES • JAARGANG 16 • NR 1
vermindert quercetine de aanmaak van een groep ontstekingsbevorderende stoffen (leukotriënen). Dit zijn de veroorzakers
LEESTIP
van een aantal symptomen die met allergieën gepaard gaan.
De website www.allergiekookboek.nl
Het wordt aangeraden om quercetine te nemen in een combi-
brengt in eigen beheer verschillende
natie met vitamine C en het enzym bromelaïne. Hierdoor wor-
basis (kook)boeken uit gericht op spe-
den de ontstekingswerende eigenschappen versterkt. Deze
cifieke allergieën en intoleranties zoals
combinatie kan meerdere keren per dag genomen worden.
het melk, ei en soja beperkt dieet, het glutenvrij dieet, het pinda en notenvrij dieet en het
Scutellariae en quercetine zorgen er beiden voor dat er minder
meest recente basisboek: het histamine beperkt dieet
histamine vrijgemaakt kan worden, waardoor de reactie van
(juni 2014). De boeken zijn als paperback en als e-book
het lichaam op het allergeen verminderd wordt. De ervaring
beschikbaar.
leert dat indien scutellariae niet het gewenste effect heeft, quercetine een goed alternatief vormt. En andersom.
6
STEEDS MEER ALLERGIEËN
Steeds meer allergieën
De darmflora is de verzamelnaam voor de miljarden goede en slechte bacteriën, schimmels en gisten in onze darmen. Behalve dat de darmflora verantwoordelijk is voor de spijsvertering, het produceren van spijsverteringsenzymen en vitaminen (B en K), draagt de darmflora ook bij aan een gezond darmslijmvlies.
Dat allergieën steeds vaker voorkomen wordt in relatie gebracht
Een gezond, goed functionerend darmslijmvlies zorgt voor een
met factoren zoals luchtverontreiniging, de verregaande bewer-
juiste opname van voedingsstoffen en waakt er voor dat
king van voeding, nieuwe stoffen in kleding en erfelijkheid. In-
ongewenste stoffen zoals allergenen het lichaam niet kunnen
dien één van de ouders allergisch is, is de kans dat een kind dat
binnendringen, waardoor het immuunsysteem niet in actie hoeft
ook is ongeveer 30%. Zijn beide ouders allergisch, dan stijgt de
te komen. Vanwege deze belangrijke rol van de darmflora en het
kans zelfs naar 70%.
darmslijmvlies wordt wel gesteld dat de weerstand in de darmen
Ook het feit dat we steeds hygiënischer zijn gaan leven lijkt in-
begint. En dat klopt. Zo’n 70-80% van alle afweercellen in het
vloed te hebben op allergieën. Volgens de zogenaamde hygiëne-
lichaam is actief in de darmen.
hypothese zorgt het blootstellen aan infectieziektes, parasieten,
Door stress, klimaatverandering, narcose, ouderdom, vervuiling,
schimmels en dergelijke in de vroege kinderjaren ervoor dat er
antibiotica en verkeerde voeding kan de darmflora uit evenwicht
later minder allergieën ontstaan. Het lichaam heeft dan al vroeg
raken. Hierdoor is het niet in staat om het darmslijmvlies goed te
geleerd om zich te wapenen.
voeden, wat vervolgens consequenties heeft voor het functione-
In de afgelopen decennia is de hygiëne flink toegenomen. Door
ren van het immuunsysteem. Inname van ‘goede’ bacteriën (pro-
zuivering, sterilisatie, vaccinatie, het gebruik van antibiotica in de
biotica) kan de balans helpen herstellen.
voedingsindustrie en het feit dat kinderen minder vaak echt buiten zijn, is de kans dat zij al jong in aanraking komen met parasieten of schimmels gering waardoor het immuunsysteem
WEBTIP
zich mogelijk minder ontwikkelt.
WWW.ALLERGIERADAR.NL
De hygiëne-hypothese is vaak onderzocht. Onderzoeken, zoals het in september 2014 gepubliceerde onderzoek van de Ameri-
Sinds een aantal jaar is de allergieradar een belangrijke infor-
kaanse John Hopkins University (Journal of Allergy and Clinical
matie bron voor mensen met hooikoortsklachten en weten-
Immunology Volume 134, Issue 3, Pages 593–601.e12), tonen
schappers. Mensen met hooikoortsklachten kunnen zich aan-
aan dat er zeker een kern van waarheid in zit. Uit dit onderzoek
melden voor deelname waardoor de allergieradar een actueel
bleek dat kinderen die gedurende hun eerste levensjaar vaak
en landelijk overzicht van de mate waarin hooikoortspatiënten
aan dierlijke huidschilfers, allergenen en normale huishoudelijke
klachten aan neus, ogen en longen ervaren kan weergeven.
bacteriën werden blootgesteld, later minder vaak last kregen van
Deelnemers geven bij voorkeur minimaal een keer per dag op
astma, allergieën of een piepende ademhaling.
een schaal van 1 tot 10 de klachtenintensiteit door. De site bevat ook een pollenplanner waarmee men kan zien hoever het
Weerstand begint in de darmen
pollenseizoen van hooikoortsplanten gevorderd is. Hoe meer
De hygiëne hypothese sluit nauw aan op de onderzoeken die
mensen meedoen hoe gedetailleerder de allergieradar kan
aantonen dat er een relatie is tussen de samenstelling van de
worden weergegeven.
darmflora en een verhoogde kans op allergieën.
7
“De combinatie van GLA en probiotica kan de barrièrefunctie van slijmvliezen versterken en zo allergische klachten verminderen.”
VITAMIN TIMES • JAARGANG 16 • NR 1
De bernagie (Borago officinalis, Eng: Starflower) is de rijkste bron van GLA.
8
STEEDS MEER ALLERGIEËN
STEEDS MEER ALLERGIEËN
Er zijn talrijke wetenschappelijke onderzoeken die de positieve
DE KWALITEIT VAN GLA
invloed van probiotica bij allergie beschrijven. Zo kreeg een
Een goed vetzuurproduct is afkomstig van koude persing,
groep kinderen die via een keizersnede werd geboren in de eerste
waardoor de waardevolle werkstoffen in de olie bewaard
6 maanden na hun geboorte probiotica toegediend. De kans op
blijven. Bij koude persing wordt, in tegenstelling tot andere
allergische klachten bleek hiermee meer dan 50% te dalen . Ook
extractiemethoden, geen gebruik gemaakt van schadelijke
3
de meerderheid van de studies bij volwassenen laat een vermin-
oplosmiddelen zoals hexaan. Ook is het belangrijk dat de
dering van allergische klachten zien door gebruik van probiotica .
bron van de olie geteeld is zonder gebruik van herbiciden
Een voorbeeld is recent onderzoek5 (2014) waarbij de ene groep
en pesticiden, omdat hiervan restanten aangetroffen kunnen
hooikoortspatiënten zowel anti-histaminica als probiotica kreeg
worden in het eindproduct. De dosering GLA in een vetzuur-
en de andere groep alleen anti-histaminica. De groep die ook
product is afhankelijk van de bron. Borageolie (starflower)
probiotica kreeg had beduidend minder last van rode en tranende
bevat de hoogste dosering.
4
ogen, een typische klacht bij hooikoorts.
Versterk het immuunsysteem
Omdat de kern van de weerstand in de darmen ligt, is het be-
Een allergische reactie is, zoals eerder beschreven, een verkeerde
langrijk om daar de zaken goed op orde te hebben.
reactie van het immuunsysteem. Door de weerstand - de barrièrefunctie van het lichaam - te versterken kan ervoor gezorgd worden
Het eerder genoemde darmslijmvlies is voor het goed functio-
dat er geen ongewenste stoffen het lichaam kunnen binnendringen
neren afhankelijk van de darmflora en de vetten in de voeding.
en er geen reactie van het immuunsysteem plaats zal vinden.
Naast probiotica wordt daarom inname van de juiste vetten aangeraden. Een belangrijk vetzuur voor het darmslijmvlies is gamma-linoleenzuur (GLA). Dit omega-6 vetzuur zit, in tegenstel-
DE KWALITEIT VAN PROBIOTICA
ling tot andere omega-6 vetzuren, slechts in zeer geringe mate
Probiotica, de goede darmbacteriën, zijn er in veel varian-
in de voeding, terwijl hoge doseringen (300-600 mg) essentieel
ten, waardoor het vaak moeilijk kiezen is welk product het
zijn om ontstekingsreacties in de darm tegen te gaan. GLA zit
meest geschikt is. Goede, op genetische eigenschappen
van nature in teunisbloem- of borageolie (starflower). Borageolie
gecontroleerde bacteriën zijn L. acidophilus LA-5®, B. lactis
is de rijkste bron.
BB-12®, S. thermophilus TH-4 , L. rhamnosus GG, LGG®, L. TM
casei 431® en L. paracasei. Met deze stammen is uitgebreid
Behalve GLA en probiotica wordt bij allergieklachten aangeraden
wetenschappelijk onderzoek gedaan. Zij worden beschouwd
om extra anti-oxidanten zoals vitamine C, vitamine E, caroteen,
als zeer effectief; zeker wanneer zij in combinatie worden
zink en/of selenium te nemen. Naast hun rol in het immuun-
toegepast. Daarnaast dienen de bacteriën in het product op
systeem kunnen anti-oxidanten schade beperken die veroorzaakt
de juiste plaats aan te komen om hun werk te kunnen ver-
wordt door vrije radicalen die vrijkomen bij ontstekingen. Een
richten. Daarom moeten de bacteriën zoveel mogelijk resistent
goede multi bevat vaak al veel anti-oxidanten.
zijn tegen het maagzuur en gal dat zij in het spijsverteringskanaal tegenkomen. Probiotica die ‘ingepakt’ zijn in een
Het versterken van het immuunsysteem is een kwestie van bou-
omhulsel van koolhydraten, zijn goed beschermd.
wen. Dit kan niet van de ene op de andere dag. Pas na een aantal maanden gebruik van de combinatie GLA, probiotica en anti-
9
STEEDS MEER ALLERGIEËN
oxidanten (multi) zal resultaat merkbaar zijn. Bij hooikoorts-
LEESTIP
klachten wordt aangeraden om aan het eind van het hooi-
TITEL:
koortsseizoen te starten, om het immuunsysteem de tijd te
ORTHOMOLECULAIRE RECEPTEN
geven zich sterk te maken voor het volgende hooikoorts-
AUTEUR: BIRGIT DE HEIJ
seizoen begint.
TAAL: NEDERLANDS
GEZOND DOOR VOEDING
ISBN10: 9789057871788
Samenvatting en advies De eerste stap bij allergieën is altijd het vermijden van het
Voeding is de basis van onze gezond-
allergeen. Indien dit niet mogelijk is kunnen symptomen van
heid. Zowel preventief als curatief
een allergie, zoals huiduitslag, niezen of tranende ogen, be-
kunnen kwalen en ziekten met de juiste voeding aange-
streden worden met natuurlijke anti-histaminica zoals scutel-
pakt worden. Orthomoleculaire voeding staat voor
lariae of quercetine.
lichaamsopbouwende voeding die de kwaliteit van het leven waarborgt.
Om allergische reacties op de lange termijn te beïnvloeden is
‘Orthomoleculair’ betekent: de juiste moleculen in de juiste
het noodzakelijk om een gezond voedingspatroon te volgen,
hoeveelheid op de juiste plek. De recepten in dit boek
de stoffen die de allergische reactie veroorzaken of verergeren
zijn gebaseerd op deze orthomoleculaire voedingsleer.
te vermijden en daarbij de conditie van de slijmvliezen en de darmflora te verbeteren. Supplementen met goede darmbacteriën (probiotica), essentiële vetzuren (vooral GLA) en antioxidanten kunnen hierbij belangrijke ondersteuning bieden.
Referenties
De combinatie GLA met probiotica kan de barrièrefunctie van
1. Huang Shu Ying, et al. Journal of Pharmacology and Clinical Application of
slijmvliezen aanmerkelijk versterken, hiervoor is wel enige
TCM. 1996;12(3):28-29.
tijd nodig.
2. Studies on Scutellariae radix. Kubo et al, American Journal of Chinese Medicine (AJCM) Volume: 26, Issues: 3-4(1998) pp. 311-323.
VITAMIN TIMES • JAARGANG 16 • NR 1
3. M Kuitunen, K Kukkonen, K Juntunen-Backman, R Korpela, T Poussa, T Tuure, T Haahtela, and E Savilahti. Probiotics prevent IgE-associated allergy until age 5 years in cesarean-delivered children but not in the total cohort. J Allergy Clin Immunol, February 1, 2009; 123(2): 335-41 4. H Vliagoftis, VD Kouranos, GI Betsi, and ME Falagas. Probiotics for the treatment of allergic rhinitis and asthma: systematic review of randomized control-
GLUTENVRIJ-APP
led trials. Ann Allergy Asthma Immunol, Dec 2008; 101(6): 570-9
De app glutenvrij – gratis beschikbaar voor android – heeft
5. Eur J Clin Nutr. 2014 May;68(5):602-7. doi: 10.1038 ejcn.2014.13. Epub 2014
een efficiënte barcode scanner en een zoekmachine om snel
Feb 26. Efficacy and safety of the probiotic Lactobacillus paracasei LP-33 in
te zien of een product glutenvrij is. Handig tijdens het doen
allergic rhinitis: a double-blind, randomized, placebo-controlled trial (GA2LEN
van boodschappen.
Study). Costa DJ, Marteau P, Amouyal M, Poulsen LK, Hamelmann E, Cazaubiel M, Housez B, Leuillet S, Stavnsbjerg M, Molimard P, Courau S, Bousquet J.
10
VAAK GESTELDE VRAGEN
Vaak gestelde vragen 1. Ik heb zonneallergie, wat kan ik daar aan doen?
2. Als ik alle granen afzweer, hoe zit het dan met mijn jodium inname? Ter voorkoming van jodium tekorten is er lange tijd geleden afgesproken dat er aan ons brood gejodeerd zout wordt toegevoegd. Wie geen brood meer eet, kan jodium halen uit algen, schelpdieren of voedingssupplementen zoals kelp.
Zonneallergie is eigenlijk geen allergie. Het is een overmatige
3. Aan wat voor klachten moet ik denken bij coeliakie en wat kan ik daar tegen doen?
ontstekingsreactie van de huid na blootstelling aan UV straling
Coeliakie zorgt voor allerlei klachten die samenhangen met de
(zonlicht) dat leidt tot het optreden van blaasjes, roodheid, jeuk
darmen en spijsvertering zoals een opgezette buik, langdurige
en of pijn.
buikpijn, een opgeblazen gevoel, langdurige aanhoudende diarree of juist obstipatie en winderigheid. Ook is men regelmatig ernstig
In deze situatie is het belangrijk om de beschadiging van de
moe en heeft men gewichtsverlies zonder dat er een reden is.
huid en de ontstekingsreactie te verminderen. Om de huid te beschermen worden anti-oxidanten aangeraden zoals bèta-
Voor het herstel van de darmslijmvliezen kan een combinatie
caroteen. Een sterkere carotenoïden variant is lycopeen.
van probiotica met vetzuren (GLA en/of de Omega-3 vetzuren
Lycopeen komt veel voor in tomaten en watermeloen. Omdat
EPA en DHA) een goede oplossing bieden. Denk er wel aan dat
anti-oxidanten voor een optimale werking afhankelijk zijn van
langer gebruik van deze combinatie nodig is voor een langdurig
elkaar, is een gecombineerd anti-oxidantencomplex met lycopeen
positief effect.
een goede oplossing voor het beschermen van de huid. Ook vitamine D heeft een sterke invloed op ontstekingsreacties in de huid. Een dagelijkse dosering van vitamine D 1.000 - 4.000 IU per dag kan oplossing bieden ter voorkoming of bij het herstel van zonneallergie.
TIP Tekorten aan vitamine B-12 en vitamine D komen vaak voor bij personen met darmklachten. Een dagelijkse dosering van 1000 microgram B-12 en 1.000-4.000 IE vitamine D kan nodig zijn om te korten in te lopen of te voorkomen.
11
Glutengevoelig Gluten zijn eiwitten in granen zoals tarwe, rogge, spelt, rijst en gerst.
Er zijn steeds meer voedingsmiddelen en recepten beschikbaar om
Over allergie en intolerantie voor deze gluten is de laatste jaren veel
glutenvrij te kunnen eten. Wij hebben een tweetal heerlijke recepten
van doen. De meningen over wat nu precies oorzaak en gevolg is,
gevonden en uitgetest. Eet smakelijk!
lopen uiteen. Wat zeker is, is dat steeds meer mensen last hebben van glutengevoeligheid. De oorzaak van deze toename lijkt te liggen in de
Glutenvrije cup cakes 10-12 stuks
voedingsindustrie waar steeds vaker extra gluten gebruikt worden om
75 gram boekweitmeel, 50 gram amandelmeel, 1 theelepel bakpoeder,
op een relatief goedkope manier de voedingsmiddelen te verstevigen.
125 gram zachte roomboter, 100 gram oerzoet, 2 geklopte eieren, snufje kaneel, rasp van 1 kleine citroen en 2 eetlepels citroensap.
Glutenallergie is een allergie tegen één of meerdere eiwitten van
Maak van het geheel een mooi glad deeg. Vul de cakevormpjes tot 2/3
het gluten-complex in granen. Bij een allergie wordt het immuun-
en bak ze in 20-25 minuten op 170 graden. Check even na 20 minu-
systeem onnodig geactiveerd. De symptomen van glutenallergie zijn
ten of ze niet te droog worden!
gelijk aan die van andere voedselallergieën. Alleen via een speciaal eliminatiedieet – het weglaten van bepaalde
Glutenvrij gezond ontbijt voor 2 personen
stoffen in de voeding - kan gevonden worden tegen welk type gluten,
Verwarm 200 ml amandelmelk, 6 eetlepels boekweitgrutten en een
en dus tegen welk graan, de allergie is gericht.
snufje kaneel in een pannetje op laag vuur, zodat er een dikke warme pap ontstaat. Schil 2 appels en snijd deze in kleine stukjes en doe ze
Glutenintolerantie, ook bekend als coeliakie, is een aandoening
in 2 schaaltjes. Voeg hieraan toe: blauwe bessen, aardbeien en of fram-
veroorzaakt door een immunologische reactie tegen gluten. Gluten
bozen (mag ook bevroren zijn, in dat geval mee verwarmen in de pap).
zijn in principe onschuldige stoffen, niet-giftig en voedzaam, maar
Schenk de pap erover heen. Doe er wat (6 p.p.) amandelen (ongezou-
bij mensen met coeliakie reageert het afweersysteem en herkent het
ten en ongebrand) over. Liever wat zoeter? Snijd 1 medzul dadel p.p. in
de gluten als ‘gevaarlijk’. Het lichaam maakt antilichamen aan om de
kleine stukjes en doe die er door of neem een klein beetje honing.
gluten te bestrijden. Hierdoor ontstaat een immuunreactie met een ontstekingsreactie ter hoogte van het jejunum (een deel van de dunne darm) met het afsterven van de darmvlokken tot gevolg. Er ontstaat pijn in de darmen en vaak ook een vettige diarree. Door de verslechterde conditie van de darmen worden voedingsstoffen niet meer goed opgenomen. Het gevolg is dat men een tekort krijgt aan vitaminen en mineralen. Dit leidt onder andere tot energieverlies en vermagering. Bij kinderen zal dit leiden tot een slechte groei. Gluten worden onderverdeeld in twee groepen eiwitten, de glutenines en de gliadines. Alleen de gliadinefractie van gluten kan aanleiding geven tot coeliakie (glutenintolerantie). Granen met weinig tot geen van deze gliadines (rijst, mais, teff) kunnen wel gegeten worden door mensen met coeliakie en staan daarom (onterecht) bekend als glutenvrij. Bron: Nederlandse Coeliakie Vereniging.