Tijdingen uit Leuven Tijdschrift van de Vereniging Historici Lovanienses Verschijnt driemaandelijks Uitgave: maart 2007
Nummer 141 Verantwoordelijke uitgever: Peter Verbist Blijde-Inkomststraat 21/05 3000 Leuven
Historische films uitgebracht in 2006 k wil hier graag een beknopt overzicht bieden van een 65-tal ‘historische’ films die ik in de loop van 2006 in Leuvense bioscopen heb kunnen bekijken en waarvan de meesten ongetwijfel binnenkort als DVD zullen worden uitgebracht. De films staan chronologisch geschikt en voor elke film geef ik zeer beknopte inhoudsopgave. Voor de jaren 1990-2006 heb ik vooral die films geselecteerd met een uitgesproken politiek of historisch karakter. Documentaire films zijn niet opgenomen. Het aantal sterren geeft mijn persoonlijke appreciatie weer (0V is rotzooi, 4V is uitstekend).
I
Prehistorie Ice age 2. The meltdown (2006 – USA) – 91 min. – 2,5V – Tekenfilm – Reg.: Saldanha, Carlos – Prod.: 20th-Century Fox; Blue Sky – Act.: Romano, Ray; Leguizamo, John; Leary, Denis (stemmen) Rond 20.000 v.C. begint het ijs te smelten en wordt de vallei van Sid de luiaard, Manny de mammoet en Diego de sabeltandtijger bedreigd door een overstroming. Ice age 1 was leuker...
Romeinse wereld The nativity story (2006 – USA) – 101 min. – 2,5V – Reg.: Hardwicke, Catherine – Act.: Castle-Hughes, Keisha; Isaac, Oscar – Bewerking van verhalen uit Mattheus en Lucas De geboorte van Jezus van Nazareth, met speciale aandacht voor de ontluikende liefde tussen Maria en Jozef en voor de spannende avonturen onderweg naar Betlehem; de drie koningen dienen voor de vrolijke noot te zorgen.
Middeleeuwen Tristan + Isolde (2005 – UK/D/CZ) – 120 min. – 3V – Reg.: Reynolds, Kevin – Act.: Franco, James; Myles, Sophia Ierland en Engeland in de ‘dark ages’. Tristan, de zoon van een Brits edelman, wordt verliefd op Isolde, de dochter van de Ierse koning die Engeland domineert. Crusade in jeans [Kruistocht in spijkerbroek] (2006 – UK/NL/B/D/H/L) – 126 min. – 2,5V – Reg.: Sombogaart, Ben – Act.: Flynn, Joe; Leonidas, Stephanie; Watson, Emily – Bewerking van Beckman, Thea, Kruistocht in spijkerbroek (1973)
40
Tijdingen uit Leuven
De jongen Dolf wordt door een teletijdmachine teruggestuurd van Rotterdam in het jaar 2005 naar de stad Spiers in 1212 en neemt deel aan de kinderkruistocht. In Vlaanderen jammer genoeg alleen uitgebracht in Nederlands gedubde versie.
Fantasy Eragon (2006 – USA/UK) – 104 min. – 2V – Reg.: Fangmeier, Stefan – Act.: Speleers, Edward; Irons, Jeremy; Carlyle, Robert; Malkovich, John – Bewerking van Paolini, Christopher, Eragon. Inheritance trilogy. Book one (2003) De jonge drakenruiter Eragon moet het land Alagaesia bevrijden van een boosaardige koning. De vele onlogische wendingen in het verhaal dient men er maar bij te nemen.
16e-19e eeuw William Shakespeare’s The merchant of Venice (2004 – UK/L/I) – 130 min. – 2V – Reg.: Radford, Michael – Act.: Pacino, Al; Irons, Jeremy – Bewerking van Shakespeare, William, The merchant of Venice (1596) De jood Shylock eist een pond vlees van de Venetiaanse handelaar Antonio die bij hem schulden heeft. De originele tekst van Shakespeare is vaak ingekort en aangepast. The new world (2005 – USA) – 135 min. – 1V – Reg.: Malick, Terrence – Act.: Farrell, Colin; Plummer, Christopher; Kilcher, Q’orianka In 1607 stichten de Engelsen de handelspost Jamestown in wat later Virginia zal worden. De Indiaanse Pocahontas wordt verliefd op Captain Smith. Pirates of the Caribbean. (2) Dead man’s chest (2006 – USA) – 150 min. – 2,5V – Reg.: Verbinski, Gore – Prod.: Disney – Act.: Depp, Johnny; Bloom, Orlando; Knightley, Keira Actie, romantiek en magie in de 17e eeuwse Caraïben, zonder enige verdere historische pretentie. Chat gim [Seven swords] (2005 – CN) – 141 min. – 0,5V – Reg.: Hark Tsui – Act.: Liwu Dai; Duncan Lai Zeven krijgers beschermen onderdrukte dorpelingen in het China van de 17de eeuw. Alleen voor martial arts liefhebbers. The libertine (2005 – UK) – 114 min. – 2,5V – Reg.: Dunmore, Laurence – Act.: Depp, Johnny; Malkovich, John – Muziek: Michael Nyman London, 1675-1680. De anarchistische toneelschrijver John Wilmot komt in aanvaring met koning Charles II. Casanova (2005 – USA) – 108 min. – 2,5V – Reg.: Hallström, Lasse – Act.: Ledger, Heath; Olin, Lena; Miller, Sienna Venezia, 1753. Na een hele ‘comedy of errors’ ontdekt Casanova zijn ware liefde. 2007 • nr. 1 • maart
41
Perfume. The story of a murderer (2006 – D/F/E) – 148 min. – 4V – Reg.: Tykwer, Tom – Act.: Whishaw, Ben; Hoffman, Dustin; Rickman, Alan – Bewerking van Süskind, Patrick, Das Parfum. Die Geschichte eines Mörders (1985) Het leven van Jean-Baptiste Grenouille, die over een ongelofelijk reukvermogen beschikt, maar een geweten ontbeert. Uitstekend in beeld gebracht, terwijl het boek van zeer nabij gevolgd wordt. Marie Antoinette (2006 – USA) – 123 min. – 3,5V – Reg.: Coppola, Sofia – Act.: Dunst, Kirsten Marie Antoinette trouwde in 1770 met de Louis-Auguste, de latere Louis XVI, en was van 1774 tot 1793 koningin van Frankrijk. Een zeer geslaagde sfeerschepping. The legend of Zorro (2005 – USA) – 129 min. – 3V – Reg.: Campbell, Martin – Act.: Banderas, Antonio; Zeta-Jones, Catherine – Naar personages verzonnen door Johnston McCulley in 1919 In 1850 bevecht Zorro een bende Europese edelen die wil voorkomen dat California tot een Amerikaanse staat wordt uitgeroepen.
De eerste helft van de 20e eeuw Zui hao de shi guang [Three times] (2005 – RC) – 120 min. – 2V – Reg.: Hou Hsiao Hsien – Act.: Qi Shu; Chen Chang Drie verhalen gesitueerd in 1966 (the time of love), 1911 (the time of freedom) en 2005 (the time of youth). The wind that shakes the barley (2006 – IRL/UK/D/I/E) – 127 min. – 3,5V – Reg.: Loach, Ken – Act.: Murphy, Cillian Ierland, 1920-1921. De opstand tegen de Britse bezetting en de burgeroorlog tussen de aanhangers van het vredesverdrag van 1921 en de IRA. De waanzin van geweld... Memoirs of a geisha (2005 – USA) – 144 min. – 2,5V – Reg.: Marshall, Rob – Act.: Zhang Ziyi; Gong Li Een Amerikaanse kijk op het leven van een jonge Japanse vrouw die rond 1932 door haar ouders verkocht wordt om een geisha te worden. Ask the dust (2005 – USA/ZA) – 117 min. – 3V – Reg.: Towne, Robert – Act.: Farrell, Colin; Hayek, Salma; Sutherland, Donald
42
Tijdingen uit Leuven
1933. De schrijver Arturo Bandini komt naar Los Angeles in de hoop er beroemd te worden, maar hij kampt met een writer’s block en wordt verliefd op een Mexicaanse dienster. Morir en San Hilario (2004 – E/AR) – 95 min. – 1,5V – Reg.: Mañá, Laura – Act.: Homar, Lluís; Fernández, Ana Het Argentijnse dorp San Hilario is in de jaren ’30 gespecialiseerd in verzorgde begrafenissen. Een gangster op de vlucht wordt door de dorpelingen per vergissing aanzien als een nieuwe ‘klant’. A porcelánbaba [The porcelain doll] (2005 – H) – 75 min. – 3,5V – Reg.: Gárdos, Péter – Act.: Bertók, Lajos Drie mooie, poëtisch vertelde verhalen over leven en dood in een Hongaars dorp in de jaren ’30 en ’50.
De tweede wereldoorlog Mrs Henderson presents (2005 – UK) – 105 min. – 3V – Reg.: Frears, Stephen – Act.: Dench, Judi; Hoskins, Bob De 70-jarige weduwe Laura Henderson besluit in 1937 in London een alternatief theater te openen in tijden van crisis en oorlog. Hartverwarmend. The black dahlia (2006 – USA) – 121 min. – 0,5V – Reg.: De Palma, Brian – Act.: Johansson, Scarlett; Swank, Hilary; Hartnet, Josh; Eckhart, Aaron – Bewerking van Ellroy, James, The black dahlia (1987) Los Angeles, 1939-1947. Twee politieagenten onderzoeken de brutale moord op een jonge vrouw. De regisseur is klaarblijkelijk vergeten dat losse scènes vol mooie vrouwen niet voldoende zijn om een boeiende film te maken. Cinema, aspirinas e urubus [Movies, aspirin and vultures] (2005 – BR) – 99 min. – 1,5V – Reg.: Gomes, Marcelo – Act.: Ketnath, Peter; Miguel João Het binnenland van Brazilië, 1942. De jonge Duitser Johann reist rond als verkoper van asperines, maar moet op de vlucht slaan wanneer alle Duitsers opgesloten worden in concentratiekampen. Indigènes (2006 – F/MA/B/DZ) – 120 min. – 4V – Reg.: Bouchadir, Rachid – Act.: Debbouze, Jamel; Zem, Roschdy 1943-1945. Algerijnse en Marokkaanse soldaten uit de Franse kolonies sterven ter verdediging van een ‘vaderland’ dat hen minacht. 2007 • nr. 1 • maart
43
El laberinto del fauno [Pan’s labyrinth] (2006 – MEX/E/USA) – 119 min. – 3,5V – Reg.: del Toro, Guillermo – Act.: Baquero, Ivana; López, Sergi; Verdú, Maribel Spanje, 1944. Een regiment van Franco aanhangers jaagt op republikeinse verzetstrijders, terwijl het jonge meisje Ofelia haar eigen mythische avonturen beleeft. Zwartboek [Blackbook] (2006 – NL/D/UK/B) – 135 min. – 2,5V – Reg.: Verhoeven, Paul – Act.: van Houten, Carice; Hoffman, Thom Een jonge joodse vrouw komt in 1944-1945 terecht bij het Nederlandse verzet en dringt – dankzij haar vrouwelijke charmes – binnen in het Duitse hoofdkwartier. Flags of our fathers (2006 – USA) – 132 min. – 4V – Reg.: Eastwood, Clint – Act.: Philippe, Ryan; Bradford, Jesse Na een bloedige strijd veroveren de Amerikaanse troepen in 1944 het Japanse eiland Iwo Jima. Een foto waarop enkele soldaten er de Amerikaanse vlag heisen, wordt wereldberoemd en de mannen worden opgeroepen om in het thuisland de oorlog verder verkocht te krijgen aan de bevolking.
De jaren ’50 en ’60 Walk the line (2005 – USA) – 137 min. – 2,5V – Reg.: Mangold, James – Act.: Phoenix, Joachim; Whiterspoon, Reese Het leven van de zanger Johnny Cash (1932-2003) en zijn echtgenote June Carter (19292003) van 1944 tot 1968. Good night, and good luck (2005 – USA) – Zwart-wit – 93 min. – 3V – Reg.: Clooney, George – Act.: Clooney, George; Strathairn, David; Downey, Robert Jr. De televisiejournalist Edward Murrow neemt het van 1953 tot 1958 op tegen de communistenjager senator McCarthy. Where the truth lies (2005 – CDN/UK) – 108 min. – 2,5V – Reg.: Egoyan, Atom – Act.: Bacon, Kevin; Firth, Colin; Lohman, Alison Een beroemd comedy duo gaat uit elkaar wanneer in 1957 een dode vrouw gevonden wordt in hun hotelkamer. In 1972 brengt een journaliste de ware toedracht aan het licht. The lost city (2005 – USA) – 143 min. – 3V – Reg.: Garcia, Andy – Act.: Garcia, Andy; Hoffman, Dustin; Muray, Bill
44
Tijdingen uit Leuven
Havanna, 1958-1959. Een nachtclubeigenaar en zijn familie proberen de Cubaanse revolutie te overleven. Capote (2005 – CDN/USA) – 114 min. – 3V – Reg.: Miller, Bennett – Act.: Hoffman, Philip Seymour Truman Capote schrijft in 1959-1965 een boek over een wrede moord en probeert daarbij contact te leggen met de moordenaars. The producers (2005 – USA) – 134 min. – 1,5V – Musical – Reg.: Stroman, Susan – Act.: Thurman, Uma; Broderick, Matthew; Lane, Nathan – Bewerking van de film van Brooks, Mel, The producers (1968) Een ontgoochelende komedie waarbij twee oplichters rond 1960 in New York een musical opzetten in de hoop te gaan lopen met het geld van de produktie. Met het bekende lied ‘Springtime for Hitler’. De originele film van Mel Brooks was veel leuker. C.R.A.Z.Y. (2004 – CDN/USA) – 127 min. – 2,5V – Reg.: Vallée, Jean-Marc – Act.: Grondin, Marc-André Quebec, 1960-1981. Een niet-alledaagse familie met vijf zonen, elk met zijn problemen. The world’s fastest Indian (2005 – USA/NZ) – 127 min. – 3,5V – Reg.: Donaldson, Roger – Act.: Hopkins, Anthony De bejaarde Nieuw-Zeelander Burt Munro wil in 1963 het snelheidsrecord op land breken met zijn zelfgemaakt voertuig. Hartverwarmend. Brokeback Mountain (2005 – USA) – 134 min. – 3,5V – Reg.: Lee, Ang – Act.: Ledger, Heath; Gyllenhaal, Jake Wyoming, ca. 1963-1983. Twee cowboys worden verliefd op elkaar en proberen hun relatie twintig jaar lang voor de maatschappij verborgen te houden.
De jaren ’70 Breakfast on Pluto (2005 – IRL/UK) – 122 min. – 3V – Reg.: Jordan, Neil – Act.: Murphy, Cillian; Neeson, Liam; Rea, Stephen – Bewerking van McCabe, Patrick, Breakfast on Pluto (1998) London, jaren ’70. Het leven van de travestiet Patrick ‘Kitten’ Braden. Tideland (2005 – CND/UK) – 117 min. – 3,5V – Reg.: Gilliam, Terry – Act.: Bridges, Jeff – Bewerking van Cullin, Mitch, Tideland (2000) Texas, 1971. Het meisje Jeliza-Rose leeft op de grens tussen droom, nachtmerrie en werkelijkheid ergens op het Amerikaanse platteland. Munich (2005 – USA) – 163 min. – 3,5V – Reg.: Spielberg, Steven – Act.: Bana, Eric; Craig, Daniel De wraak van de Israeli na de Palestijnse aanslag op het Olympische dorp in München, 1972. 2007 • nr. 1 • maart
45
Salvador (2006 – E/UK) – 134 min. – 2,5V – Reg.: Huerga, Manuel – Act.: Brühl, Daniel Barcelona, 1973-1974. De anarchist en bankrover Salvador Puig Antich wordt na een schijnproces ter dood veroordeeld door het Franco regime. Torremolinos 73 (2003 – E/DK) – 100 min. – 2V – Reg.: Berger, Pablo – Act.: Camara, Javier; Peña, Candela Madrid, 1973-1974. Een Spaans koppel maakt soft porno films om genoeg geld te verwerven voor een kind. Address unknown (2001 – ROK) – 117 min. – 3,5V – Reg.: Kim Ki-Duk – Act.: Ban Min-Jeong Pyongtaek, Zuid-Korea, in de jaren ’70. De invloed van een Amerikaanse legerkamp op het leven van de mensen die errond wonen. Requiem (2005 – D) – 93 min. – 3V – Reg.: Schmid, Hans-Christian – Act.: Hüller, Sandra Tübingen in de jaren ’70. De zeer religieuze jonge vrouw Michaela Klingler is epileptisch. Priesters en ouders aanzien haar psychologische problemen voor bezetenheid, met alle noodlottige gevolgen van dien. Romanzo criminale (2005 – I) – 150 min. – 0,5V – Reg.: Placido, Michele – Act.: Rossi Stuart, Kim; Accorsi, Stefano Criminelen in Rome van 1977 tot 1992. Amper te volgen zonder een uitgebreide voorkennis van de Italiaanse politieke toestand in die periode. Vers le sud (2005 – F/CDN) – 110 min. – 3V – Reg.: Cantet, Laurent – Act.: Rampling, Charlotte Haiti, eind jaren ’70. Oudere vrouwen komen naar een chique strandhotel om er jonge zwarte mannen te ‘huren’ voor sex, maar ze zijn zich amper bewust van de politieke en economische problemen in het land.
De jaren ’80 Find me guilty [Find me guilty. The Jackie Dee story] (2006 – USA/D) – 125 min. – 3V – Reg.: Lumet, Sidney – Act.: Diesel, Vin New York, 1986-1988. Het proces tegen de maffia familie Lucchese. Comment j’ai fêté la fin du monde [The way I spent the end of the world] (2006 – F/R) – 106 min. – 1,5V – Reg.: Mitulescu, Catalin – Act.: Petre, Doroteea; Duma, Timotei Bukarest, Roemenië, 1989. Een groep alledaagse mensen, onderdrukt door het communistische Ceausescu regime, is opgetogen wanneer de dictator wordt verdreven. North country (2005 – USA) – 126 min. – 3,5V – Reg.: Caro, Niki – Act.: Theron, Charlize; McDormand, Frances; Harrelson, Woody Minnesota, 1989. Een jonge vrouw probeert te vechten tegen allerhande ongewenste sexuele intimiteiten in een mijnfabriek.
46
Tijdingen uit Leuven
De jaren ’90 Jarhead (2005 – USA) – 123 min. – 2 * – Reg.: Mendes, Sam – Act.: Gyllenhall, Jake Kuweit, 1991. De eerste Golfoorlog gezien door de ogen van een Amerikaans marinier. Cautiva (2003 – RA) – 110 min. – 3,5V – Reg.: Biraben, Gastón Luis – Act.: Lombardo, Bárbara Buenos Aires, Argentinië, 1994. De jonge Cristina verneemt dat ze geadopteerd is en dat haar echte ouders in 1978 vermoord zijn door het militaire regime. Sometimes in April (2004 – F/USA/RW) – 140 min. – 3V – Televisiefilm – Reg.: Peck, Raoul – Prod.: HBO – Act.: Elba, Idris Kigali, Rwanda, 1994. De genocide van Tutsi en hun Hutu vrienden. Shooting dogs (2006 – UK/D) – 114 min. – 3V – Reg.: Caton-Jones, Michael – Prod.: BBC – Act.: Hurt, John Kigali, Rwanda, 1994. De genocide van Tutsi door de Hutu, terwijl de UN toekijkt zonder in te grijpen. De hel van Tanger (2006 – B) – 105 min. – 3,5V – Reg.: Van Mechelen, Frank – Act.: Peeters, Filip; Daeseleire, Axel Marokko, 1996-1998. De onschuldige buschauffeur Marcel Van Loock wordt veroordeeld tot vijf jaar cel in Tanger, wegens drugssmokkel. The queen (2006 – UK/F/I) – 97 min. – 4V – Reg.: Frears, Stephen – Act.: Mirren, Helen London, 1997. De reactie van koningin Elisabeth en eerste minister Tony Blair op de dood van prinses Diana.
De jaren 2000 Lord of war (2005 – USA) – 122 min. – 2,5V – Reg.: Niccol, Andrew – Act.: Cage, Nicolas; Hawke, Ethan; Leto, Jared Het leven van de internationale wapenhandelaar Yuri Orlov van 1982 tot 2001. United 93 (2006 – F/UK/USA) – 91 min. – 3,5V – Reg.: Greengrass, Paul – Act.: Clemenson, Christian De kaping van de vier vliegtuigen op 11 september 2001 gezien vanuit de controletoren op de luchthaven en toegespitst op de gebeurtenissen in het vierde vliegtuig. Schitterende montage! 2007 • nr. 1 • maart
47
World Trade Center (2006 – USA) – 129 min. – 0V – Reg.: Stone, Oliver – Act.: Cage, Nicolas Overbodige film over de politie- en brandweermannen die ter hulp komen bij de instortende ‘twin towers’ op 11 september 2001. The road to Guantanamo (2006 – UK) – 95 min. – 1V – Reg.: Winterbottom, Michael; Whitecross, Mat – Act.: Ahmed, Riz Drie Britse Pakistani, zogezegd als toerist aanwezig in Afghanistan, worden in 2001 gevangen genomen door de Amerikaanse troepen en zonder vorm van proces tot 2005 vastgehouden in Guantanamo, Cuba.
Toekomst Click (2006 – USA) – 110 min. – 3V – Reg.: Coraci, Frank – Act.: Sandler, Adam; Walken, Christopher Morty, ‘de engel des doods’, geeft Michael een ‘universal remote control’ waarmee die van 2006 tot 2028 door zijn leven zapt zonder zich van iets bewust te zijn. Een komedie die steeds wranger wordt. X-men (3). The last stand (2006 – USA) – 104 min. – 3V – Reg.: Ratner, Brett – Act.: Jackman, Hugh; Stewart, Patrick; Berry, Halle USA, rond 2008. Het merendeel van de mensheid staat intolerant tegenover de nieuwe groep van mutanten die geboren wordt. Zebraman (2004 – J) – 115 min. – 1V – Reg.: Takashi Miike – Act.: Aikawa Sho Yokohama, Japan, 2010. Een nonsens-verhaal over een leraar die de superheld Zebraman wordt en buitenaardse wezens bevecht die de aarde aanvallen. V for Vendetta (2006 – UK/D) – 132 min. – 3,5V – Reg.: McTeigue, James – Act.: Portman, Natalie; Rea, Stephen; Hurt, John – Bewerking van de graphic novel van Lloyd, David en Moore, Alan, V for Vendetta (1981) London, 2025. De mysterieuze V vecht tegen de fascistische Britse regering die de bevolking terroriseert. Children of men (2006 – USA/UK) – 114 min. – 4V – Reg.: Cuarón, Alfonso – Act.: Owen, Clive; Moore, Julianne; Caine, Michael – Bewerking van James, P. D., The children of men (1992) London, 2027. Sinds 2009 zijn er geen kinderen meer geboren op de
48
Tijdingen uit Leuven
wereld zodat de mensheid langzaam uitsterft. Daarenboven treeds Engeland zeer hard op tegen vluchtelingen van elders. Casshern (2004 – J) – 142 min. – 3,5V – Reg.: Kazuaki Kiriya – Act.: Yusuke Iseya – Bewerking van de animatie serie van Tatsuo Yoshida, Shinzo ningen Kyashan (1973-1974) Professor Azuma ontwikkelt de ‘Neo Sapiens’, een nieuwe soort die wraak wil nemen op de mensheid. Zijn zoon Casshern bevecht hen. Appurushîdo [Appleseed] (2004 – J) – 100 min. – 2,5V – Tekenfilm – Reg.: Shinji Aramaki – Act.: Ai Kobayashi (stem) – Bewerking van de manga comic van Shirow Masamume, Appurushîdo (1985) Japan, 2131. Een nieuwe maatschappij ‘Utopia’ ontstaat na een grote oorlog, geleid door het computer network Gaia, maar het geweld neemt opnieuw toe. Herbert Verreth, 27.12.2006
2007 • nr. 1 • maart
49
