www.in2nature.eu
–
[email protected]
BSO ‘in 2 nature’ Bushraft activiteit
Thema Zintuigen stichting in2nature www.in2nature.eu
[email protected] Johan en Sandra Van der Wielen Verbindingsweg 22 3921DM Elst (ut) 0318-471974 Triodos: 390288675 KvK: 30264584
Inleiding en voorbereiding Thema ‘zintuigen’ Om te overleven in de natuur heb je al je zintuigen nodig, oftewel je moet goed kunnen kijken, voelen, ruiken, proeven en horen. Hiermee zijn vele leuke activiteiten te doen. Deze activiteit duurt ca. 1,5uur.
Benodigde materialen: • • • • • •
Een verhaal voor het overloop spel (bijvoorbeeld over zintuigen gebruiken) Een doosje om de gevonden natuurschatten in te doen (bijv. lege sigarendoosjes) Voorbeelden van verschillende kleuren uit de natuur (bijv. stenen of bloemen) Pen en papier (om de geluiden op te schrijven) Kaartjes met aanrakingen om te verzamelen (voelen) Kruidige planten of natuurlijk snoep (rozijnen, pinda’s, kokos) met een sterke geur.
Voorbereiding • • • •
Bekijken terrein waar veel te verzamelen (en beleven) valt. Kijken welke planten er groeien en wat je daar mee kunt doen. Maken (kopiëren) van kaartjes met aanrakingen (voelen). Verzamelen en evt. kopen van benodigde materialen (zie hierboven)
Bushcraft activiteit voor BSO: thema ‘zintuigen’
stichting in2nature Veiligheidsmaatregelen • • •
Proeven: laat alleen proeven van planten die je zeker kent Voelen: laat kinderen alleen voelen aan ongevaarlijke dingen Voeten: als kinderen blootsvoets ‘voelen’ controleer de grond op glas, stekels, etc. pagina 2
Activiteitbeschrijving 1. Introductie: “zintuigen” • • • •
Duur: 10 minuten
Wat is belangrijk bij overleven in de natuur? Leren van de natuur! Hoe kun je het beste leren? Door je zintuigen te gebruiken! Welke zintuigen kennen jullie allemaal? Kijken, voelen, ruiken, proeven en horen! Vaak gebruiken we het meest onze ogen en vergeten we de rest, daarom doen we nu ook sommige activiteiten met de ogen dicht!
4. Horen
Ga ergens zitten (alleen) en doe je ogen dicht. Wees 1 min. heel stil en luister goed. Wat hoor je allemaal? Wat komt uit de natuur en wat niet? Hoeveel verschillende geluiden heb je gehoord (denk je?). Probeer het goed te onthouden en schrijf het na deze minuut stil zijn op (voor de kinderen die al kunnen schrijven) of vertel het aan de groep. Wie heeft het meeste gehoord? 5. Voelen Duur: 20 minuten Geef elk kind of tweetal een kaartje. Op dat kaartje staat welke voorwerpen ze moeten zoeken. Laat ze beide omschrijvingen zoeken! Kaartjes zie ‘extra’
2. Actief: het ‘overloopspel’ Duur: 15 minuten Verdeel een stuk terrein in twee delen. De ene helft is ‘bos’, de andere ‘weiland’ (of ‘rivier’ en ‘oever’, etc.). Vertel een verhaal waarin de twee plekken (bijv. ‘bos‘ en ‘weiland’) voorkomen en ook enkele zintuigen. Bij het horen van het woord ‘bos’, rennen de kinderen naar het vak ‘bos’, bij het horen van ‘weiland’ naar het vak ‘weiland’. Wanneer je een zintuig noemt hoort daar een gebaar bij, ‘zien’ bijv. je hand boven je ogen. Begin met twee zintuigen en maak het desgewenst moeilijker door er meer toe te voegen met gebaren. Kinderen die het fout doen zijn af. Een begeleidster kan de kleintjes helpen.
3. Kijken
Duur: 15 minuten
Verzamel per groepje zoveel mogelijk kleuren uit de natuur. Let op: alleen natuurlijk materiaal doet mee! Neem een vuilniszak mee voor al het nietnatuurlijke materiaal wat ze meebrengen. Welk groepje heeft de meeste kleuren gevonden? Bushcraft activiteit voor BSO: thema ‘zintuigen’
Duur: 15 minuten
Zoek (natuurlijke) voorwerpen die aanvoelen als: • Glad of Ruw • Zacht of Hard • Slijmerig of droog • Rond of hoekig • Nat of droog • Prikkelig of donzig • Sponzig of stevig
6. Ruiken en proeven
Duur: 15 minuten
Er zijn veel planten die heerlijk ruiken en je ook kunt proeven. Denk daarbij aan: thee van kamille, rozen en/of dennennaalden, soep van brandnetel en/of look zonder look, vruchten van bosbessen en/of bramen, salade van paardenbloem, viooltjes en/of madeliefjes, maar natuurlijk ook de kruiden in de tuin (gebruiken in de keuken), zuring (om op te kauwen) en vlierbloesem (frituren of limonade van maken). Laat de kinderen hun ogen dicht doen en geef iets door in de kring om te ruiken. Als iedereen geweest is mogen ze proberen te raden en daarna proeven (dit kan bijv. één van bovenstaande planten zijn maar ook een mengsel van bijv. pinda’s, rozijnen en/of kokos). pagina 3
stichting in2nature
Tips en ideeën voor meer activiteiten met ‘zintuigen’ Zintuigen zijn niet alleen erg belangrijk maar kinderen doen ook ontzettend veel met hun zintuigen, ze ontdekken de wereld en leren hoe alles ruikt, voelt, proeft en hoort.
Tips voor de jongste kinderen
Uitbreiding naar de groene, duurzame BSO
Deze activiteiten zijn heel goed ook met de jonge kinderen te doen. Soms is er wat hulp nodig bij het lezen en schrijven. Gemengde groepjes met jong en oud door elkaar kan dan helpen. Om het voor de oudere kinderen ook spannend genoeg te maken kun je er voor hen een wedstrijd element in brengen. Bijvoorbeeld bij elk spel of activiteit (voor elk zintuig) punten te verdelen. Dan is het verstandig geen gemengde groepen te maken. Dezelfde activiteit doe je ook met de jongere kinderen, maar dan met wat meer begeleiding en zonder wedstrijd element.
Sommige kinderen hebben niet de beschikking over alle zintuigen. Zij zijn blind of doof of zijn op een andere manier lichamelijk beperkt (zitten in een rolstoel). Hoe zou dat zijn? • Doof: Oefen enkele woorden in gebarentaal. • Blind: help elkaar met een wandeling door de stad (straat oversteken) . Doe het licht uit en doe een middagprogramma in het ‘donker’, hoe snel wennen je ogen aan het donker? Je kunt ook een KIM-spel doen (zie http://nl.scoutwiki.org/Kimspel) • Stom: Als je niet kan praten, hoe moet je dan dingen duidelijk maken? Doe een uitbeeldspelletje. • Vraag een bezoek van een hulphond (www.hulphond.nl) of zorgdier (www.zorgdier.nl). • Doe eens een wedstrijdje wie het langst stil kan zijn of vaste dag of moment van de dag om een minuutje stil te zijn. • Wat kan je nog meer leren van de natuur? Bijvoorbeeld als je naar dieren (en hun gedrag) kijkt of bedenkt hoe de natuur werkt (kringlopen en cyclische systemen). • Een tuintje aanleggen met bloemen, laat de kinderen van te voren met kleurtjes tekenen welke kleuren bloemen waar in de tuin moeten, welke kleuren bij elkaar. • Met blote voeten door de natuur of het gebouw en ‘voelen’ wat er allemaal op de grond ligt. • Geblinddoekt door het gebouw en ‘ruiken’ hoe alle ruimtes ruiken, wat ruikt lekker (keuken) en wat niet (WC).
Extra activiteit: blind spoor Deel de groep in tweeën. Ieder groepje maakt een blind spoor voor de andere groep door een touw te spannen, knopen of leggen wat over een ‘spannend’ terrein gaat. De andere groep moet dit touw met de ogen dicht volgen en komt daarbij (onschuldige) hindernissen tegen. Leuke hindernissen zijn: ergens overheen klimmen (boomstronk) of onderdoor gaan (tak). Er kunnen aan het touw ook voorwerpen hangen die spannend aanvoelen of die de kinderen moeten proberen te herkennen. Of er is aan een boom waar je langs komt pindakaas of lavendel olie gesmeerd, die kinderen proberen te ruiken en herkennen. Laat de kinderen elkaars blind spoor volgen. De oudste kinderen kunnen dit ook voor de ouders tijdens een afsluitende activiteit voorbereiden en uitvoeren. Bushcraft activiteit voor BSO: thema ‘zintuigen’
pagina 4
stichting in2nature
Extra: kaartjes voelopdracht
Zoek zoveel mogelijk voorwerpen die voelen als:
Zoek zoveel mogelijk voorwerpen die voelen als:
Zoek zoveel mogelijk voorwerpen die voelen als:
Glad of Ruw
Zacht of Hard
Slijmerig of droog
Zoek zoveel mogelijk voorwerpen die voelen als:
Zoek zoveel mogelijk voorwerpen die voelen als:
Zoek zoveel mogelijk voorwerpen die voelen als:
Rond of hoekig
Nat of droog
Prikkelig of donzig
Zoek zoveel mogelijk voorwerpen die voelen als:
Sponzig of stevig
Bushcraft activiteit voor BSO: thema ‘zintuigen’
Deze pagina kun je een aantal keer printen of kopiëren en de kaartjes uitknippen. Zorg voor voldoende kaartjes om het spel te spelen, minstens 1 per kind of tweetal, maar handiger is om zeker 3 per kind of tweetal te hebben zodat er sneller gewisseld kan worden.
stichting in2nature
pagina 5
