www.in2nature.eu
–
[email protected]
BSO in 2 nature
Handleiding Bushcraft activiteiten Voor BSO
stichting in2nature www.in2nature.eu
[email protected]
Sandra en Johan van der Wielen
Johan en Sandra Van der Wielen Verbindingsweg 22 3921DM Elst (ut) 0318-471974
Beeldmateriaal: Johan van der Wielen, www.schoffie.eu
Handleiding: BSO in 2 nature
pagina 1
Triodos: 390288675 KvK: 30264584
Inhoud 1. 2.
Inleiding ................................................................................................................................. 3 De rol van natuur voor kinderen ........................................................................................... 3 2.1. Natuur van belang voor kinderen! ................................................................................ 3 2.2. Ieder kind een natuurlijke topervaring ......................................................................... 4 3. BSO: de perfecte plek voor een natuurlijk topervaring! ....................................................... 4 3.1. Bushcraft / overleven als natuurlijke topervaring......................................................... 5 4. Overlevingsthema’s ............................................................................................................... 6 5. Uitgewerkte overlevingsactiviteiten ..................................................................................... 7 5.1. Voorbereiding en materiaal .......................................................................................... 7 5.2. Activiteitenbeschrijving ................................................................................................. 7 5.3. Tips en ideeën voor meer activiteiten........................................................................... 7 6. Afsluiting: met ouders en belangstellenden ......................................................................... 8 Bijlage I. Over stichting in2nature............................................................................................ 9 Bijlage II. overzicht mogelijke bushcraft technieken .............................................................. 11
© Niets uit deze handleiding of bijbehorende bushcraft activiteiten mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van stichting in2nature, noch mag het zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander doel dan waarvoor het is vervaardigd
stichting in2nature
Handleiding: BSO in 2 nature
pagina 2
1. Inleiding Om de natuur weer aantrekkelijk te maken voor kinderen en kinderen weer te ‘leren’ spelen zet stichting in2nature bushcraft of overleven in als ultieme tool. Bushcraft, vrij vertaald ‘natuurvaardigheden’, is geen survival in de zin van abseilen en vlotvaren maar juist de back 2 basic kennis van en technieken in de natuur om ècht te overleven. Bushcraft is creativiteit, avontuur, spanning, samenwerking, doorzettingsvermogen … en heel veel plezier! Kinderen leren over de natuur vanuit hun eigen interesse en zien de natuur weer als de natuurlijke speeltuin in plaats van het museum waar je alleen naar mag kijken. De natuur mag je gebruiken, mits op verantwoordde wijze. Op welke leeftijd kun je dat beter leren dan in je jeugd? En waar kun je dat beter doen dan bij de BSO?
2. De rol van natuur voor kinderen 2.1. Natuur van belang voor kinderen! De natuur en een groene omgeving is belangrijk voor iedereen. Het is rustgevend, uitdagend, grensverleggend, motiveert om te bewegen en stimuleert de creatieve geest. Groen is dus gezond! Ook en zelfs juist voor kinderen en jongeren. Wanneer de jeugd zich gaat vervreemden van de natuur komt het behoud van deze groene omgeving, en daarmee de gezondheid van mensen, in gevaar. Als de jongeren van nu geen binding hebben met de natuur of de groene omgeving, simpelweg omdat ze nooit buiten komen, zullen ze later in hun beslissingen natuur niet meer meewegen. Toekomstige generaties zullen daardoor nog minder in aanraking komen met natuur en er nog meer van vervreemden. De vicieuze cirkel is daarmee rond. In Amerika en later ook in Nederland is hier een grote ophef over ontstaan door het boek van Richard Louv ‘Last Child in the Woods’ (op www.hetlaatstekindinhetbos.nl staat informatie over de Nederlandse vertaling) waar wordt gesproken over een natuur tekort syndroom (Nature Deficit Disorder) vergelijkend met ADHD (Attention Deficit Hyperactive Disorder). De link tussen die twee lijkt nog sterker omdat onderzoek aantoont dat ADHD minder wordt door meer contact met de natuur. Bronnen: • Richard Louv, Het laatste kind in het bos. Hoe we onze kinderen weer in contact brengen met de natuur, 2005 (www.hetlaatstekindinhetbos.nl) • De jeugd wil natuurlijk wel, een uitgave van Wing Process Consultancy geschreven door Bureau Slinge & Cailin Partners in opdracht van het ministerie van LNV
Handleiding: BSO in 2 nature
pagina 3
stichting in2nature
2.2. Ieder kind een natuurlijke topervaring Stichting Waarde (www.waarde.nl) zou graag zien dat ieder kind een topervaring in de natuur beleeft (www.nationaleuitdaging.nl). Bijvoorbeeld: het natte pak toen je probeerde over de sloot te springen, de krakende tak waar je op zat bovenin de boom, het muizenholletje dat je in de tuin ontdekte of het nestje vogeltjes dat je behoedde voor de poes. Deze herinneringen geven ons niet alleen een warm gevoel aan onze ontdekkingstocht in de natuur maar bepalen vaak ook onze houding ten opzichte van de natuur. Kinderen hebben het recht op hun eigen topervaringen in de natuur. Daarbij gaat het niet om kennis over de natuur maar om iets wat ze zelf meemaken, iets spannends, iets uitdagends en misschien wel gevaarlijks. Iets waarbij de oogjes gaan glimmen als ze eraan terugdenken. Een topervaring voor een kind kun je niet inplannen maar daartoe kun je wel de gelegenheid geven. Door een natuuractiviteit in te kleden als ontdekkingstocht gaan kinderen hun eigen weg in de wereld van doen, ervaringen, gevaar en spanning. Ze leren van wat ze zelf meemaken en wat ze zelf hebben ontdekt. Ervaringen worden kennis.
3. BSO: de perfecte plek voor een natuurlijk topervaring! De BSO is bij uitstek de plek om de natuur te leren kennen. Na de schooltijd, waarin kinderen veel stil moeten zitten en bezig zijn met educatie, willen ze hun energie kwijt en lekker kunnen ontspannen. De natuur is daarvoor heel geschikt. De natuur daagt uit, zorgt voor voldoende beweging, stimuleert de creativiteit, is spannend en ontspannend en gezond. Veel huidige ‘problemen’ als ADHD en overgewicht worden steeds meer gekoppeld aan de vervreemding van kinderen met de natuur. Uit onderzoek blijkt dan ook dat de natuur belangrijk is voor de ontwikkeling van kinderen. Maar het is niet altijd logisch of gemakkelijk om deze natuur een grote rol te geven binnen de BSO. Praktische bezwaren (het weer / kennis van of over de natuur) en de huidige maatschappelijke druk rond risico’s, veiligheid en vies worden zorgt ervoor dat er veel tijd wordt doorgebracht binnen of op het ‘veilige’ plein. Door de natuur niet als museum aan te rijken waar kinderen alleen maar naar mogen kijken maar juist de kinderen de gelegenheid te geven de natuur werkelijk te ervaren en erin te mogen spelen wordt de natuur weer onderdeel van de dagelijkse wereld. De BSO, waar kinderen vaak meerdere keren per week aanwezig zijn, is bij uitstek de geschikte plek voor een natuurlijke Handleiding: BSO in 2 nature
pagina 4
stichting in2nature
topervaring. Moe van school hebben kinderen behoefte hun energie kwijt te raken of lekker te ontspannen. In het bos lekker rennen of heerlijk met een takje tekenen in het zand, voorzichtig sluipen tussen de bosjes, een renspel tussen de bomen door of lekker samen kletsen op een omgevallen boomstam. De natuur ontspant en leeft uit. Door de natuur weer natuurlijk te maken, op een plek waar kinderen vaak komen, wordt de natuur weer een onderdeel van de dagelijkse wereld en weer ‘normaal’. De BSO kan daar enorm bij helpen! “… Jurrian loopt zoekend langs de kast. Heen en nog eens weer. Vorige week had hij de rood met gele aan maar nu kan hij ze niet meer vinden. Heeft Sven soms weer zijn laarsjes gepakt? Nee, Sven neemt de blauwe, maar die wil Jurrian niet, die zijn net te klein. Ah…daar zijn ze, achter de roze met bloemetjes, die heeft Mirjam altijd. Jurrian doet snel zijn slofjes uit en trekt wild aan zijn laarzen. Eenmaal aan graait hij naar de blauwe regenjas die hij altijd aan heeft en rent zo snel hij kan achter Sven aan de regen in. Leuk! Plassen stampen! We gaan lekker het bos in!...” Het is een goed idee om regenjassen en laarzen aan te schaffen zodat kinderen niet elke keer hun eigen mee hoeven nemen en je altijd naar buiten kan. Kinderen hebben geen last van regen maar zien juist de enorme mogelijkheden ervan in hun spel. Spelen met water, met plassen, met natte takken… het bos is dan één groot feest!
3.1. Bushcraft / overleven als natuurlijke topervaring “… peinzend kijk je rond in het bos. Welke bomen groeien hier, wat voor hout kun je gebruiken en waar kun je vuur aanleggen. Met mes en bijl ga je aan de slag. Eerst het vuur, dat is belangrijk voor warmte en om te koken. Dan de volgende stap… wat ga je eten?...” Om de natuur weer aantrekkelijk te maken voor kinderen en kinderen weer te ‘leren’ spelen zet in2nature bushcraft in als ultieme tool. Bushcraft, vrij vertaald ‘natuurvaardigheden’, is geen survival in de zin van touwbanen en vlotvaren maar juist de back 2 basic kennis van en technieken in de natuur om ècht te overleven. Bushcraft is creativiteit, avontuur, spanning, samenwerking, doorzettingsvermogen … en heel veel plezier! Kinderen leren over de natuur vanuit hun eigen interesse en zien de natuur weer als de natuurlijke speeltuin in plaats van het museum waar je alleen naar mag kijken. De natuur mag je gebruiken, mits op verantwoordde wijze. Op welke leeftijd kun je dat beter leren dan in je jeugd? Bij een overlevingssituatie gaat het om fantasie, kennis, vaardigheid, durf, moed en creativiteit. Niets ligt vast en Handleiding: BSO in 2 nature
pagina 5
stichting in2nature
kinderen kunnen zelf beslissingen nemen. Tijdens een bushcraft activiteit kunnen de kinderen zelf de natuur ontdekken met een duidelijk doel: hoe kan ik in de natuur overleven? Wat heb ik nodig, wat kan ik gebruiken, wat heeft prioriteit en wat kan ik allemaal bereiken? Natuurkennis krijgt een doel, de natuur krijgt een doel. De natuur is niet meer het museum om naar te kijken en over te leren maar wordt de omgeving waarin creativiteit, spel en spanning samengaan. Dé gelegenheid voor een topervaring!
4. Overlevingsthema’s Om te overleven in de natuur zijn drie thema’s het belangrijkst: • Vuur warmte, veiligheid, licht en koken • Eten en drinken je kunt maar 3 dagen zonder water en 3 weken zonder eten • Onderdak warmte vasthouden, droog blijven, goed slapen Als je deze thema’s in orde hebt kun je gaan nadenken over de volgende zaken: • Gereedschappen het jezelf zo luxe mogelijk maken • Sporen en omgeving wat leeft er in de omgeving, welke zintuigen gebruik je • Jagen en sluipen als je weet wat er leeft kunt je proberen het te vangen Alle overlevingsactiviteiten passen in één van bovenstaande thema’s. Rond deze thema’s heeft stichting in2nature zes verschillende middagactiviteiten uitgewerkt.
stichting in2nature
Handleiding: BSO in 2 nature
pagina 6
5. Uitgewerkte overlevingsactiviteiten Rond de zes beschreven overlevingsthema’s zijn op aparte activiteiten bladen 6 middagactiviteiten uitgewerkt die met kinderen van diverse leeftijden kunnen worden uitgevoerd. De duur van iedere activiteit is ca 1,5 uur, naast de voorbereiding en opruimen.
5.1. Voorbereiding en materiaal Bij iedere activiteit staat beschreven wel zaken voorbereid moeten worden. Denk hierbij aan het klaarmaken van een plek, aanvragen van een stookvergunning, communiceren naar ouders, inkopen van bepaalde levensmiddelen, uitprinten of kopiëren van kaartjes voor een actief spel, etc. Verder is ook een lijstje gemaakt met benodigde materialen voor de activiteit. Daarin staat precies wat je allemaal nodig hebt, eventueel afhankelijk van het aantal kinderen. Als laatste zijn de veiligheidsaspecten beschreven die je in acht moet nemen tijdens de activiteit. Zeker als er met vuur wordt gewerkt is het belangrijk dit onderdeel goed door te nemen en kennis te nemen van de divers blusmiddelen!
5.2. Activiteitenbeschrijving Bij elk van deze activiteiten wordt een klein stukje achtergrond gegeven en de activiteit uitgewerkt. Na de introductie zit altijd een actief element (een spel) waarmee het thema verder duidelijk wordt bij de kinderen. Het voordeel van een spel aan het begin is dat de kinderen even hun eerste energie kwijt kunnen. Verder leren ze op speelse wijze het thema kennen. Daarna wordt de activiteit beschreven, in verschillende fases. Bijvoorbeeld het maken van een schuilhut, het opbouwen van vuur of het zoeken van eetbare planten. Bij elk onderdeel zit een verwachtte tijdsduur, wanneer je deze tijd bewaakt kom je niet in tijdnood.
5.3. Tips en ideeën voor meer activiteiten Bij iedere activiteit en thema zijn ideeën gegeven om het programma aan te passen voor jongere kinderen en voor verdere verdieping met de oudere kinderen. In diverse bijlagen is een aanzet gegeven voor deze verdieping en bijbehorende activiteiten. Verder zijn internet adressen gegeven om de benodigde kennis van deze vervolgactiviteiten te achterhalen. Handleiding: BSO in 2 nature
pagina 7
stichting in2nature
Als laatste zijn per thema ideeën gegeven voor vervolgactiviteiten binnen de dagelijkse praktijk van de BSO. Daarmee kan een koppeling gemaakt worden tussen de overlevingsthema’s en de omgeving, natuur, de accommodatie, duurzaamheid en milieu. Op deze manier leren de kinderen dat de kennis van overleven ook nuttig is binnen de dagelijkse praktijk en leren ze kritisch(er) te kijken naar de maatschappij.
6. Afsluiting: met ouders en belangstellenden Het is een leuk idee om de activiteiten serie af te sluiten door een soort ‘open dag’ te organiseren waarbij de kinderen aan hun ouders, familie of vriendjes kunnen laten zien wat ze allemaal hebben geleerd. Als volleerde ‘overlevers of survivors’ nemen ze hun bekenden bij de hand, leggen ze alles uit en kunnen ze nog een keer alle verschillende technieken doen en laten zien. Ook is het interessant om tijdens deze open middag contacten van de BSO uit te nodigen, denk aan het management, locale overheden, buurtbewoners, terreinbeheerders van het naastgelegen bos of natuurgebied, etc. Niet alleen geven deze activiteiten een goed beeld van wat je allemaal met kinderen buiten kunt doen maar ook kun je bezig gaan met het creëren van draagvlak voor bijv. de opzet van een mooi en natuurlijk groen plein, een eigen plek om vuur te mogen maken, een duurzame relatie met de bosbeheerder om er activiteiten te mogen doen of simpel het profileren van een kwalitatieve BSO, die met de huidige ontwikkelingen mee gaat (en een beetje voorop loopt).
stichting in2nature
Handleiding: BSO in 2 nature
pagina 8
Bijlage I. Over stichting in2nature I.1.
Inleiding
Stichting in2nature is een initiatief van een bioloog en natuurfotograaf en werkt aan een duurzame relatie tussen natuur en mens. Dit doet zij vanuit een systeemgedachte dat de mens en natuur niet zonder elkaar kunnen bestaan. Mens en natuur hebben beide profijt van een goede relatie. De natuur biedt ontspanning, uitdaging en is goed voor de gezondheid. En wanneer mensen de natuur waarderen zullen zij deze helpen in stand te houden. Door uitdagende activiteiten en adviezen werkt in2nature aan de binding tussen natuur en mens. Activiteiten zoals bushcraft (overlevingstechnieken en natuurvaardigheden) en natuurfotografie zijn daarvoor ideaal. Ook en juist voor ‘moeilijk te bereiken doelgroepen.’ Niet teveel praten, maar lekker doen. Niet te soft, maar lekker uitdagend. Lees meer over deze stichting op www.in2nature.eu Werkzaamheden voortvloeiend vanuit stichting in2nature worden uitgevoerd door: • Sandra van der Wielen (bioloog): wolf’s nature • Johan van der Wielen (natuurfotograaf): ~ schoffie’s nature ~ Sandra is bioloog en al jaren werkzaam als adviseur in de natuur- en milieueducatie en duurzaamheid. Haar passie is een strategie te ontwikkeling om de mens en met name jongeren op een duurzame manier te verbinden met de natuur. Spannende ervaringen staan daarbij centraal. Johan is natuurfotograaf geeft daarbij veel workshops over alle facetten van de natuurfotografie. Hij probeert middels de fotografie mensen enthousiast te maken voor de natuur. Daarnaast zijn zowel Sandra als Johan zeer bedreven in de bushcraft en zien deze survival activiteit als dé manier om jongeren met de natuur in contact te brengen. Vanuit hun jarenlange ervaring binnen Scouting waar ze een landelijke groep hebben opgericht ter bevordering van primitieve technieken in het Scouting programma (MPSE, zie www.mpse.nl) werken ze graag en veel met kinderen en jongeren en weten wat hen interesseert en bezig houdt.
I.2.
Training en overdracht
Stichting in2nature staat voor een duurzame relatie tussen natuur en mens. Kennisoverdracht en verspreiding van onze activiteiten draagt hier aan bij. Een belangrijk aspect van ons werk bestaat dan ook uit het trainen en begeleiden van anderen. Hiermee willen we de kennis over onze activiteiten verspreiden en inbedden bij bestaande organisaties. De trainingen die we, met dit doel in het achterhoofd, verzorgen zijn vooral gericht op het doen en ervaren. Dus naast de trainingsaspecten is het ook leuk om te doen en kunnen de activiteiten heel goed als teambuilding dienen. Het overdragen van de kennis, activiteiten en technieken omvat, naast praktijktraining, een gedegen documentatie per activiteit en advisering in de aankoop van diverse benodigde materialen. Tijdens de training van een bepaalde activiteit wordt niet alleen de activiteit zelf Handleiding: BSO in 2 nature
pagina 9
stichting in2nature
uitvoerig behandeld maar komen ook alle veiligheidsaspecten aan bod als ook de verschillende educatieve methodieken waarop deze activiteit gebaseerd is en de diverse leeftijdsgroepen waarmee de activiteit kan worden uitgevoerd.
I.3.
Interessante links
www.in2nature.eu
verslagen van primitieve activiteiten in de vrije tijd of met (VMBO) scholen www.mpse.nl een forum van een op Bushcraft georiënteerde Scoutinggroep met veel technieken, handig uitgelegd door picture boards (foto borden) www.raymears.com de survival goeroe (heeft de bushcraft bekend gemaakt onder het grote publiek via discoverychannel en is erg populair onder jongeren) www.stichtingbushcraft.nl Stichting Bushcraft is de organisator van het Bushcraft Weekend.
stichting in2nature
Handleiding: BSO in 2 nature
pagina 10
Bijlage II. overzicht mogelijke bushcraft technieken Stichting in2nature geeft Bushcraft trainingen en workshops in onder andere de volgende overlevingstechnieken. Deze lijst is verre van compleet maar geeft een goed beeld van de mogelijkheden. Niet alle activiteiten zijn geschikt voor alle leeftijden en ook zullen de activiteiten bij verschillende leeftijden anders worden gebracht en ingekleed. Voor jonge kinderen zal het meer spelenderwijs worden gebracht met leuke spelletjes tussendoor terwijl de wat oudere kinderen wat meer zelf kunnen experimenteren en meer worden uitgedaagd om zelf te proberen.
II.1. Thema: Onderdak • •
•
•
Hut van een zeil en touw: kinderen gaan per 2 of 3 aan de slag met hun eigen creativiteit en maken een heuse hut. We gaan aan de slag met eenvoudige knopen en hoe we de hut waterdicht maken, uiteraard testen we met water! Hangmat van een gordijn: Per 2 nemen de kinderen een oud gordijn mee van thuis waarmee ze met touw een hangmat gaan maken. We gaan aan de slag met eenvoudige knopen en de hangmat moet natuurlijk zó sterk zijn dat beide bouwers erin kunnen blijven liggen. Natuurlijke schuilhut: in het bos gaan we zonder enig hulpmiddel aan de slag met een echte hut van takken, bladeren en bomen. Per 2 of 3 kinderen wordt er een prachtige hut gebouwd waar natuurlijk iedereen in moet passen. In overleg met de betreffende BSO kan ook gekozen worden voor een wilgentenen hut bij de locatie zelf die na afloop gewoon kan blijven staan en gebruikt kan worden voor bijv. de kleintjes. Wilgentenen hut: een hut in het bos is leuk maar wellicht is het nog leuker om een hut op het plein te bouwen die daarna gewoon kan blijven staan. Met wilgentenen kunnen prachtige bouwwerken gebouwd worden en het leuke van werken met wilg is dat deze, na het planten in de grond, weer opnieuw op gaan komen. De hut gaat dus opnieuw leven en groeien en het dak wordt bedekt met levende bladeren. Voor deze hut zijn wilgentenen nodig die apart begroot zullen worden.
II.2. Thema: Eten en drinken & Gezondheid •
• •
•
Water verzamelen: Als er geen water is moet je dat zoeken. De kinderen gaan op natuurlijke wijze water verzamelen en kijken of het ook echt werkt. Bijvoorbeeld door condensatie (plastic zakken, touwtje / elastiek), door opvangen regenwater, door graven, etc. Broodjes bakken: Wat is er leuker dan met je stok met daaromheen wat deeg rond het vuur te zitten en je eigen brood te bakken. Natuurlijk worden er tussendoor spannende verhalen verteld door kinderen of de instructeur over zijn of haar overlevingsavonturen. Eetbare planten: in het voorjaar en zomer is er veel eetbaars te vinden in het bos en op de velden. Genoeg om een zalige veldsalade te maken, een heerlijke soep van brandnetels of een heerlijk toetje van gefrituurde vlierbloesem. En natuurlijk drinken we thee van dennennaalden of berkenblad. Vis bereiden: makrelen of forellen zijn ontzettend lekker maar moeten wel eerst worden klaargemaakt. Dat kunnen we op primitieve wijze doen door te roken. De kinderen mogen per 2 hun eigen vis schoonmaken, roken en natuurlijk lekker oppeuzelen! Ook
Handleiding: BSO in 2 nature
pagina 11
stichting in2nature
kunnen we vis op een gekliefde boomstam naar het vuur roosteren of aan een stok prikken en boven de kolen in zijn eigen vocht laten garen.
II.3. Thema: Vuur •
• •
•
•
• •
Hoe maak je een goed vuur: De basis van vuur: (wat is vuur, wat heb je nodig voor vuur, vuurdriehoek, hoe start je een goed vuur, veiligheid, blusmethoden, klaarmaken vuurplaats, windrichting). Alles draait om zelf doen, proberen en experimenteren. Uiteraard staat veiligheid boven alles en daar wordt goed op toegezien. Vuurmaken met vuurstenen: Als je moet overleven heb je niet altijd lucifers bij je, heel handig dus als je weet hoe je vuur kan maken zonder. Een spectaculaire activiteit met veel vergulde gezichten! Vuurboog: voor velen is de ultieme manier van vuurmaken in een overlevingssituatie de vuurboog. Met een boog wordt de spindel snel rondgedraaid waardoor wrijving ontstaat. Als de wrijving maar groot genoeg is ontstaat er zoveel warmte dat er een klein kooltje ontkiemt. Een lastige techniek en heel hard werken, maar enorm is de voldoening als het lukt. Fakkels: ’s nachts is het donker, heel handig als je weet hoe je voor licht moet zorgen. Met kaarsvet en stokken gaan we een heuse fakkel maken en natuurlijk steken we hem aan! Maar ook petroleum kunnen we gebruiken, dan wordt de fakkel veel heftiger en spectaculairder. Houtvergassing: een hele efficiënte manier van vuur is door middel van het principe van houtvergassing. Met twee conservenblikjes wordt een eenvoudige houtvergasser gemaakt waarmee het geproduceerde houtgas wordt verbrand. Met slechts een paar takjes kan een hele liter water worden gekookt! Letse vuren: vuur maken ín een blok hout in plaats van het hout op het vuur. Het blok hout is dan zijn eigen schoorsteen en we kunnen er gewoon op koken. Kampvuur: geen vuur zonder gezelligheid en geen gezelligheid zonder een echt kampvuur. Maar hoe bouw je een goed kampvuur en hoe steek je hem nou aan? We gaan experimenteren met ‘explosies’, ‘vuur uit de lucht’, of ‘vuur uit het niets’.
II.4.
stichting in2nature
Handleiding: BSO in 2 nature
pagina 12
Thema: Actief • • • •
A-frame: stel je staat aan de (fictieve) waterkant maar er is geen brug. Hoe kan ik die dan oversteken? Met eenvoudige knopen en wat stevige takken is er echter veel mogelijk! EHBO: oh jee, iemand is gewond maar er is in de natuur geen ambulance. Hoe moeten we hem dan redden? Met touw en takken kunnen we echter een geweldige brancard bouwen (en daarmee kun je ook een brancardrace houden)! Touwbanen: in2nature bouwt een eenvoudige touwbaan op waar de kinderen één voor één overheen mogen. Zij leren op veilige wijze de verschillende technieken van een apenbaan, buikschuif, etc. Oriëntatie: Als je niet weet waar je bent zul je je moeten oriënteren. We gaan de eenvoudige beginselen leren van een kompas, over de zon en over oriëntatie met de bomen. Uiteraard moeten we met deze kennis onze weg naar de bewoonde wereld zien te vinden!
II.5. Thema: Survival Tools maken • • • • •
Kokosnoten mok: zonder mok geen thee of limonade. Zaak dus om deze zo snel mogelijk te gaan maken en wel van een kokosnoot! Deze mok hebben we de hele periode nodig, dus maken we hem de eerste middag. Pijl en boog: wat is er avontuurlijker dan een eigen pijl en boog. Met een flexibele tak en touw maken we een boog en van dunne takken onze pijlen. Uiteraard gaan we ‘op jacht’. Survival tas: natuurlijk heeft ieder kind zijn eigen ‘survival tas’ met alles wat hij/zij heeft verzameld en handig lijkt. Een oude pan, theezakjes, pleisters, een zakmesje, etc. Touw maken: als er geen touw is, is het handig om deze zelf te kunnen maken, bijv. van brandnetels, bramen of de bast van linde of wilg. Houtsnijden: naast je mok heb je natuurlijk ook een lepeltje of vork nodig en die kun je gewoon zelf maken uit hout. Met oudere kinderen gaan we aan de slag met houtsnijmessen en speciale lepelmessen. We leren de basis handgrepen van werken met een mes om ze veilig te laten snijden.
stichting in2nature
Handleiding: BSO in 2 nature
pagina 13
