ThemaKrediet 7
Wat zul je leren?
• Het begrip krediet omschrijven en het belang ervan aantonen. • Het begrip kredietopening omschrijven en het gebruik van de kredietopening toelichten. • Het begrip kaskrediet omschrijven en het gebruik van het kaskrediet toelichten. • Het begrip lening op afbetaling omschrijven en het gebruik van de lening op afbetaling toelichten. • Het begrip verkoop op termijn omschrijven, het gebruik van de verkoop op termijn toelichten en concrete toepassingen opzoeken. • Het begrip verkoop op afbetaling omschrijven, het gebruik van de verkoop op afbetaling toelichten en concrete toepassingen opzoeken. • Het begrip persoonlijke lening omschrijven en het gebruik van de persoonlijke lening toelichten. • Het begrip hypothecaire lening omschrijven en het gebruik van de hypothecaire lening toelichten. • Het begrip leasing omschrijven, het gebruik van leasing toelichten en uit een leasingcontract vijf elementen analyseren. • Een eenvoudige intrestberekening toepassen (bijvoorbeeld voor een kaskrediet). • De (reële) intrestlasten van een aantal kredietvormen vergelijken en de voor- en nadelen van de verschillende financieringsvormen afwegen. • De mogelijke gevaren van de kredietnemer toelichten (terugbetalingsplicht, financiële draagkracht, risico’s en waarborgen). • De wet en het consumentenkrediet opzoeken en het doel ervan verduidelijken. • De steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen opzoeken.
1 Begrip en belang Info & analyse Wil je iets kopen waarvoor je niet genoeg geld hebt, dan kun je twee dingen doen. Je kunt ervoor sparen. Of je kunt geld lenen. Veel jongeren lenen van ouders of vrienden. Maar het kan ook bij een bank of via de verkoper, bij een financieringsmaatschappij. Ben je nog geen 18 jaar, dan mag je daar alleen geld lenen met toestemming van je ouders.
Thema 7: Krediet | 1 Begrip en belang
157
Evi (16): ‘Ik zit altijd krap bij kas. Mijn tweelingzus Els krijgt nochtans evenveel zakgeld, maar zij is dus nooit blut. Gelukkig kan ik altijd van haar lenen. Ik moest het wel terugbetalen als het zakgeld eraan komt. Toen ik dat niet deed, is ze echt heel boos geworden. ‘
Alex (15): ‘Ik heb geld geleend van Fabrizio. 30 EUR. Ik zou het de volgende week terugbetalen, maar dat was ik vergeten. We hebben daar ruzie over gekregen. Ik heb nu wel terugbetaald, maar echt vrienden zijn we niet meer. Spijtig.’
Wat zijn je mogelijkheden als je iets wilt kopen maar je beschikt niet over voldoende geld?
Is er nog een andere oplossing?
Wat kunnen de gevolgen zijn voor leningen ‘onder vrienden’?
Heb je een tip om dat probleem te vermijden?
Een lening van je ouders is gemakkelijk. Je betaalt hen dan elke week of maand een bedrag terug, meestal zonder vergoeding, tot je schuld is afbetaald. Voorschotje op je zakgeld? Hou er wel rekening mee dat je dan een periode zonder zakgeld zit. Maak duidelijke afspraken met je ouders wanneer en hoe je gaat terugbetalen. Als je vaak moet lenen geef je te veel geld uit. Je moet dan gaan bezuinigen. Lenen van vrienden kan het einde van je vriendschap betekenen. Veel scholieren lenen van elkaar. Kleine bedragen voor een drankje, maar ook grotere bedragen. Heb je geld uitgeleend maar niet teruggekregen? En nu? Lenen van de bank of financieringsmaatschappij: je moet de lening kunnen afbetalen aan de bank of de financieringsmaatschappij. Je betaalt veel rente. Voor de banken is kredietverstrekking big business.
Bij wie kan je terecht voor een lening?
Wat is het verschil denk je tussen geld lenen bij je ouders of vrienden en bij de bank?
Krediet verstrekken is het ter beschikking stellen van goederen of geldbedragen die later worden betaald of terugbetaald, meestal tegen een vergoeding. 158
Thema 7: Krediet | 1 Begrip en belang
Mercede s-B Carrosse enz AXOR 1829 rie / cate L gorie Netto Pri js Btw Bruto Pri js Cabine Breedte la adruimte Lengte la adruimte Hoogte la adruimte Binnenafm eting volu me
Midden 2008 zal de O.L .V. -te n-Poe lke rk in haar volle glorie hersteld zijn. De kostprijs van de renovatie wordt geraamd op 982 000 euro. 60 % wordt gesubsivan de Vlaamdieerd door het Ministerie cie neemt 20 vin se gemeenschap, de pro rekening. Het ar ha % van het bedrag voor is van archiie rat ontwerp voor de restau tect Morren.
Dekze 69 000 E uro 14 490 E uro 83 490 E uro Streekve rvoer 2 470 mm 7 230 mm 2 670 mm 47 m3
Gemeente schri jft uit voor sporthlening al
Welke groepen in onze maatschappij kunnen gebruik maken van krediet? Wie heeft geld nodig?
Waarvoor?
Kernleerstof Krediet is het ter beschikking stellen van goederen of geldbedragen die pas later worden betaald of terugbetaald. Gezinnen, bedrijven en de overheid beschikken niet altijd op het juiste moment over het nodige geld. Door kredietverstrekking kunnen : • de particulieren : o.a. dure aankopen verwezenlijken, onvoorziene uitgaven opvangen. • de handelaars : goederen nu aankopen en later betalen • de bedrijven : investeren, moderniseren • de overheid : openbare werken, restauraties uitvoeren, het overheidstekort opvangen.
Thema 7: Krediet | 1 Begrip en belang
159
2 Krediet op korte termijn 2.1 Kredietopening Financiering Veerle van den Bossche heeft haar appartement opnieuw ingericht. Ze wilde hiervoor eerst geld lenen bij haar eigen bank. ‘Maar toen ik na mijn werk op internet aan het surfen was, zag ik de site van lenen.be. Het zag er allemaal heel netjes en overzichtelijk uit. Dat vond ik erg prettig. Het was allemaal veel gemakkelijker dan ik dacht en alleen dat was al een hele opluchting
Kun je gemakkelijk krediet krijgen? Hoe?
Tik in een zoekrobot (Google, Altavista …) het woordje ‘kredietopening’ in. Hier vind je ook heel wat sites van firma’s die je een kredietopening voorstellen. Noem er 3. Omschrijf ook kort waarvoor ze krediet aanbieden.
Gemakkelijk krediet? Verslik je niet! Vakantie, eindejaarsfeesten, …. Hoe verleidelijk is het niet om extra krediet op te nemen! We staan er even bij stil want het aantal gezinnen dat diep in het rood duikt stijgt alarmerend snel. Tegenwoordig bieden niet alleen banken maar ook heel wat winkels betaalkaarten met een ‘kredietopening’ aan. Denk maar aan de Isis Card van Mediamarkt, Texaco en Go Sport. De Pocket Card van La Redoute, de Fixcard van Neckermann shopping, de Passkaart bij Carrefour, de Aurorakaart bij Brico, Inno en Vandenborre of de Partner Card bij 3 Suisses. Allemaal erg handig om die nieuwe gsm of dat flatscreen nu meteen te kopen, maar het is toch uitkijken: meer dan 200 000 gezinnen kampen met betalingsachterstand en een veelvoud heeft het knap lastig met die schulden en de woekerintresten die eraan vasthangen. De wachtrijen in de centra voor schuldbemiddeling worden alsmaar langer. Het zal jou niet overkomen, hopen we. En je citeert het spreekwoord dat “wie zijn gat verbrandt, op de blaren moet zitten”. Maar in tegenstelling tot wat je misschien denkt is de grootste oorzaak van schuldoverlast niet zozeer het feit dat nogal wat mensen een gat in hun hand hebben, maar wel het feit dat hun inkomenssituatie plots wijzigt door tegenslag zoals werkloosheid, ziekte of echtscheiding. En of we daar helemaal immuun voor zijn is niet zo zeker. Wie kent er een van deze kaarten? Vertel over ervaringen van iemand uit je kennissenkring. 160
Thema 7: Krediet | 2 Krediet op korte termijn
In de tekst is sprake van een spreekwoord. Leg uit wat het betekent.
Wat betekent ‘een gat in je hand hebben’?
Hoe komt het dan dat sommige mensen hun schulden niet kunnen afbetalen?
Oefening Surf eens naar de site van Colruyt en Delhaise. Ook zij bieden hun klanten kaarten aan. Welke voordelen bieden deze kaarten?
Kernleerstof Een kredietopening is een kredietovereenkomst waarbij u geld ter beschikking wordt gesteld dat je in één of meerdere keren kunt opnemen, eventueel via een betaalkaart. Aan de kredietopening wordt een kredietlimiet gekoppeld. Binnen die limiet kun je naar jouw behoeften en mogelijkheden bedragen opnemen. Terugbetalen gebeurt volgens je eigen ritme op een tijdstip naar keuze, rekening houdend met de overeengekomen voorwaarden. Eén van de voordelen van een kredietopening is dat je het gedeelte kapitaal dat je al hebt terugbetaald, opnieuw kunt opnemen. Wie kan een kredietopening afsluiten? Elke natuurlijke persoon met domicilie in België komt in aanmerking voor een kredietopening. Er gebeurt uiteraard altijd een onderzoek naar de financiële haalbaarheid van je plannen. De lening mag het evenwicht van je gezinsbudget in normale omstandigheden niet in het gedrang brengen. Welke looptijd? In principe is een kredietopening voor onbepaalde duur. Hoeveel kost een kredietopening? Als vergoeding voor het gebruik van de lening betaal je een ______________________ die uitgedrukt wordt in een percentage op _______________basis. Die rente wordt “de debetrente” genoemd. Je betaalt die rente alleen op ________________________________ Als aan de kredietopening een kaart verbonden is, en als je kapitaal hebt opgenomen, wordt daarnaast nog een kleine beheerskost en een kost voor de _____________ ____________________________________ aangerekend. Thema 7: Krediet | 2 Krediet op korte termijn
161
2.2 Kaskrediet Bekijk de grafiek en vul volgende tekst verder aan:
Een hotel sluit een kaskrediet af voor een bedrag van 100.000 euro om de periode tussen de uitgaven (betalingen aan het personeel en de leveranciers) en de inkomsten (van de hotelgasten) te kunnen overbruggen. Het bedrag werd bepaald in functie van de maanden met de zwaarste aankoopfacturen en loonkosten (hoogseizoen). Op 01/03 heeft de bankrekening een creditsaldo van 12 500 EUR. In de loop van de maand maart gebeuren volgende verrichtingen: 02/03 Leveranciers worden betaald, voor een bedrag van 25 000 EUR (opname van het krediet). De rekening komt voor ________________________ EUR in het rood (debet) te staan. 04/03 De lonen van het hotelpersoneel worden betaald: ________________________ EUR (het debetsaldo loopt op tot 62 500 EUR). 12/03 Via een reisbureau worden een aantal boekingen voor de paasvakantie geregeld. Er wordt 37 500 EUR op de rekening gestort (de rekening vertoont een debetsaldo van ________________________ EUR). 15/03 Een Amerikaanse firma organiseert een congres en huurt het volledige hotel. Inkomsten: 100 000 EUR (de rekening heeft opnieuw een creditsaldo van __________ ______________ EUR). Omschrijf nu wat kaskrediet is?
162
Thema 7: Krediet | 2 Krediet op korte termijn
Kredietnemer (de handelaar) en kredietverstrekker (de bank) leggen contractueel vast gedurende welke periode een bepaald max. bedrag mag worden opgenomen. Het krediet kan op elk ogenblik gedeeltelijk of voor het hele bedrag aangesproken worden door contante opvragingen, uitgifte van cheques, opdracht tot overschrijvingen ... Surf naar www.ing.be of naar www.dexia.be. Welke kosten worden er aangerekend bij deze kredietvorm? Wanneer moet je intrest betalen? Wat gebeurt er wanneer je een aantal dagen geen krediet opneemt?
• Kaskrediet kan gebruikt worden ter financiering van realiseerbare voorraden, ter financiering van betalingsuitstel verleend aan cliënten, ter overbrugging van latere terugbetalingen zoals btw-teruggaven ...
• Voor de financiering van tijdelijke liquiditeitstekorten van de cliënt, die voortvloeien uit een tijdsverschil tussen ontvangsten en uitgaven (betaling van leveranciers, lonen, sociale bijdragen, enz. in afwachting dat een klant betaalt).
Voorbeeld: • Ondernemingen kopen met het oog op de kerst- en nieuwjaarsperiode een extra voorraad in (wijnhandelaars, restauranthouders, speelgoedwinkels …) Is het interessant om met een kaskrediet te werken in volgende situaties? Situatie
Kaskrediet aanvragen J of N
Aankoop van een huis op 20 jaar Een hoteleigenaar wil in het vooruitzicht van het hoogseizoen voldoende voorraad aanleggen Betalen van de telefoonrekening op het einde van de maand Aankoop van een bedrijfswagen (lening 3 jaar) Op het einde van de maand is er geld nodig om de lonen te kunnen betalen
Kernleerstof De handelaar komt met zijn financiële instelling overeen dat hij meer geld mag opnemen dan erop staat. Kredietnemer (de handelaar) en kredietverstrekker (de bank) leggen contractueel vast gedurende welke periode een bepaald maximumbedrag mag worden opgenomen. Deze vorm van krediet is duur en alleen geschikt voor zeer tijdelijke geldtekorten. Let wel: de bank rekent alleen maar interesten aan voor het bedrag en de periode dat je het krediet opneemt. Maak je er geen gebruik van rekent de bank dus niets aan. Thema 7: Krediet | 2 Krediet op korte termijn
163
3 Krediet op lange termijn 3.1 Verkoop op termijn Lees aandachtig deze 2 aankondigingen en vul daarna de blanco’s in: Steve (16) en zijn broer willen graag een digitale fotocamera kopen. De camera kost 674 EUR. In de winkel horen ze dat als de camera nu kopen, ze pas volgend jaar moet worden betaald. Ze moeten dan wel een lidkaart nemen, deze kost 35 EUR. De camera kost dan dus 709 EUR.
rsactieend Eindejabaeta al volg
Koop nu en extra kosten jaar zonder
_________________________ en _________________________ komen overeen dat de betaling van de goederen zal gebeuren op een _________________________ tijdstip. De koper kan _________________________over de goederen beschikken en verkopen. De factuur wordt volgens afspraak _________________________ vereffend. De verkoper rekent hier voor _________________________ kosten aan. 3.2 Lening op afbetaling
De lening op afbetaling is een kredietovereenkomst voor minstens 3 m. waarbij de kredietnemer zich verbindt de lening verhoogd met intresten terug te betalen door minstens 2 periodieke betalingen. Deze vorm wordt vooral gebruikt door handelaars voor kleinere investeringen en door consumenten die ze aanwenden vooral voor de aanschaf van duurzame consumptie goederen zoals huishoudtoestellen. Ook hier geldt de ‘wet op het consumentenkrediet’ (zie later) De meeste financiële instellingen onderscheiden 4 vormen van de lening op afbetaling: • de autolening (auto’s nieuw en tweedehands) • de woonlening (woningen, bouwgronden) • de kooplening (elektrische toestellen, meubelen …) • de privélening (voor aankopen waarvoor geen factuur vereist is) 3.3 Verkoop op afbetaling De verkoop op afbetaling zal je voorgesteld worden voor de aankoop van een goed (auto, huishoudapparaten, meubelen …) of de levering van een dienst. Je leent enkel de noodzakelijke som. Je zult verplicht een voorschot van minimum 15 % van het bedrag van je aankoop moeten geven (persoonlijke inbreng). De rest van het bedrag wordt gefinancierd en moet terugbetaald worden door minstens 3 periodieke, in het algemeen maandelijkse stortingen. Wat is het verschil tussen een verkoop op afbetaling en een lening op afbetaling? Bij een verkoop op afbetaling ben je verplicht een voorschot van minstens 15 % van de prijs te betalen. Bij een lening op afbetaling daarentegen kun je in principe tot 100 % lenen.
164
Thema 7: Krediet | 3 Krediet op lange termijn
3.4 Persoonlijke lening Voor aankopen waarvoor geen factuur vereist is of andere uitgaven, bijvoorbeeld studiekosten, belastingsschulden …). Bij de privélening (vroeger de persoonlijke lening) wordt het bedrag op de rekening van de kredietaanvrager gestort. De bank loopt hier meer risico (er kan bijvoorbeeld geen goed worden gerecupereerd). Het lastenpercentage ligt dan ___________________ dan bij de kooplening. 3.5 Hypothecaire lening
Info en analyse Lees en bekijk onderstaande info en los daarna de bijhorende vragen op.
t
verkoch
Vakantiewoning
t verkoch
Prijs: 190.000 EUR Slaapkamers: 2 Oppervlakte: 10 a
Goed en rustig gelegen in het hartje van Antwerpen, vlakbij het oude Justitiepaleis.
ht verkoc
Nieuwbouw-studio: oppervlakte:45 m²afgewerkt met hoogwaardige materialen. Gelegen op het gelijkvloers met groot schuifraam naar terras en tuintje. Véél lichtinval, aangename douchekamer met wastafelmeubel en wasplaats. Afzonderlijk toilet en berging aan inkomhal. Volledig ingerichte keuken. INSTAPKLAAR!! Prijs: 105 000 EUR
t verkoch Bouwgrond: open bebouwing
Langs een rustige weg gelegen bouwgrond voor open bebouwing. De kavelbreedte is 20 m. Perceelgrootte 1042 m² Prijs: 105 000 EUR
t
verkoch
t
verkoch
het hypothecair krediet
Variabiliteit:vaste rentevoet Terugbetalingsformule vaste maandelijkse aflossingen Looptijd: 300 maanden Ontleend kapitaal100.000,00 EUR Reële netto jaarrentevoet 5,35 % Maandsom: 597,47 EUR
Thema 7: Krediet | 3 Krediet op lange termijn
165
De hypothecaire lening gebruik je voor
Aflossingstabel
Periode
Leenbedrag:
100 000,00 EUR
Looptijd:
240 maanden
Kredietformule:
Vast tarief
Jaarlijkse reële rentevoet:
5,49 %
Maandelijkse rentevoet:
0,4464 %
Datum
01/10/2007 Maandsom
Interest
Kapitaal
Saldo
Maand 1
679,83 EUR
446,40 EUR
233,43 EUR
99 766,57 EUR
Maand 2
679,83 EUR
445,36 EUR
234,47 EUR
99 532,10 EUR
Maand 3
679,83 EUR
444,31 EUR
235,52 EUR
99 296,58 EUR
...
…
…
…
679,83 EUR
5,40 EUR
674,43 EUR
0,00 EUR
163 159,20 EUR
63 159,20 EUR
100 000,00 EUR
... Maand 240 Totaal
Hoeveel betaalt de ontlener maandelijks?
Uit welke delen bestaat deze maandelijkse afbetaling?
Wat valt je op aan het intrestgedeelte?
Heb je hier een verklaring voor?
Vind je zelf waarvoor de bedragen in de laatste kolom staan?
Een hypothecaire lening laat je toe te beschikken over de nodige fondsen dank zij een financiële instelling om zo je bouwgrond of huis te kopen. te bouwen. Eigenaars kunnen verbouwen, vernieuwen. Je zult het geleende bedrag maandelijks moeten afbetalen gedurende een bepaalde tijd meestal van 10tot 30 j. (max. 40j.) vastgelegd in een contract. Elke maand los je een deel van het kapitaal af en betaal je intresten op het schuldsaldo. De bank neemt als waarborg een hypotheek op je onroerend goed.
166
Thema 7: Krediet | 3 Krediet op lange termijn
Over welke termijn loopt dit krediet meestal? ______________ tot max. _____________ Hoe gebeurt de betaling? _____________________________________________________________ Op welk bedrag is intrest verschuldigd? ______________________________________________ De bank neemt een hypotheek als waarborg op je onroerend goed. Wat houdt dit in volgens jou? (gebruik zonodig een woordenboek)
Meestal zal de financiële instelling ook verplichten een levensverzekering (een schuldsaldoverzekering) af te sluiten. Bij overlijden zal de verzekeringsmaatschappij het resterende bedrag van de lening aan de kredietverstrekker terugbetalen.
Beste kopen (25/5/2007) Hypotheeklening met constante maandelijkse afbetalingen en vaste intrestvoet – qoutiteit: 70 % - 25 000 EUR – zonder voorwaarden 10 jaar
4,55 % 258,58 EUR/maand
VDV Conseil (1), DefA Finance
15 jaar
4,65 % 191,91 EUR/maand
VDV Conseil (1), DefA Finance VDV Conseil (1), DefA Finance
Persoonlijke lening 2501 EUR – 24 maanden 7,25 % 112 EUR/maand
Credit Europe Bank (2)
Financiering verbouwingen aan een huis 10 001 EUR – 48 maanden 5,90 % 233,71 EUR/maand
Bank van Brabant, interfederaal beroepskrediet
Financiering nieuwe auto 15 001 EUR – 60 maanden 4,85 % (3) 281,34 EUR/maand
Bank van Brabant, interfederaal beroepskrediet
(1) Offertes alleen in het Frans. (2) Voorheen Finansbank. (3) Citibank heeft een speciaal tarief voor jongeren onder 30 jaar: 4,49 % (278,98/maand). Bron: Testaankoop
Hoe liggen de rentevoeten in vergelijking met andere kredietvormen?
Heb je hier een verklaring voor? (denk aan het risico voor de bank)
Een vergelijking tussen banken blijft aangewezen. Vergelijk ook andere factoren zoals o.a. dossierskosten, schatting van het goed …
Thema 7: Krediet | 3 Krediet op lange termijn
167
Info & analyse Formules Er zijn verschillende formules mogelijk met betrekking tot de data van de aanpassing van de rentevoet. De rentevoet kan jaarlijks aangepast worden, om de drie jaar ('3/3/3'), om de 5 jaar ('5/5/5'), de eerste keer na tien jaar en dan om de vijf jaar ('10/5/5') enzovoort. Eén regel moet je hierbij steeds in het achterhoofd houden: hoe hoger de variabiliteit hoe lager de rentevoet, maar hoe hoger het risico.
Variabel lenen ?…eerst lachen, dan wenen Duur 20 jaar
intrest
per maand
bij oorsprong
4%
843 EUR
202 267 EUR
na 1 jaar + 1%
5%
912 EUR
218 013 EUR
na 2 jaar + 1%
6%
981 EUR
232 889 EUR
na 3 jaar + 1%
7%
1 047 EUR
246 471 EUR
totaal
Kun je de titel hierboven aan de hand van de cijfers verklaren?
Kernleerstof Deze kredietvorm op lange termijn (meestal van 10 tot 25 jaar) dient voor de aankoop van onroerende goederen zoals huizen, flats, bouwgronden enz. Het aangekocht onroerend goed dient als waarborg (hypotheek). Wanbetaling zal leiden tot openbare verkoop van het goed. De aflossing gebeurt meestal maandelijks en bestaat uit de terugbetaling van een gedeelte kapitaal en een gedeelte intrest. Er bestaan verschillende types van hypotheekleningen met vaste of veranderlijke rentevoeten.
168
Thema 7: Krediet | 3 Krediet op lange termijn
Oefeningen Zoek in de streekkrant een appartement te koop max. 135 000 EUR. Surf naar www.ING.be. Bereken je maandelijkse aflossing op 25 jaar met een vaste rentevoet. Vraag vervolgens een vergelijkend tabel met de verschillende formules. Kopieer de resultaten op een Word-document en print dit af en klasseer dit in je map. Vergeet niet de advertentie uit te knippen en op je print te kleven.
3.6 Leasing
Info & analyse U heeft gekozen voor de leasing van een OPEL Corsa 1.3 CDTi Essentia (3d) 75pk. huurprijs: 263,22 EUR / 315,54 EUR resp. excl/incl brandstof CO2 klasse: Fiscale aftrekbaarheid: 75 % gekozen opties: 0 gekozen accessoires: 0 15000 km per jaar, 60 mnd Als de leasetermijn van uw leaseauto is verlopen, dan dient u de auto in te leveren bij één van de aangewezen inleveradressen. In uw leasecontract is standaard opgenomen; 1 Rente en afschrijving; 2 Volledig onderhoud en herstelling inclusief tussentijds bijvullen van motorolie en koelvloeistof; 3 Gedurende de contract looptijd een vast reparatie, onderhoud en banden cijfer (dus geen prijsverhogingen) 4 Banden vervangingen via het Eurotyre-netwerk; 5 BA, rechtsbijstand en omnium verzekering; 6 Rijtaks en belasting op inverkeerstelling (BIV); 7 Vervangwagen indien de immobiliteit langer dan 24 uur duurt; 8 24-uurs service bij pech of schade in binnen- en buitenland (Europa); 9 24-uurs telefonische bereikbaarheid via alarmcentrale; 10 Ruitherstelling & vervanging via Carglass; 11 Optioneel kun je een (internationale) tankkaart en een Lichamelijke Ongevallen Bestuurder verzekering toevoegen Doordenkers: Wie is eigenaar van de wagen?________________________________________________________ Voor welke kosten sta je als je de auto zou kopen?
Thema 7: Krediet | 3 Krediet op lange termijn
169
Werking :
• De leasenemer ___________________________________________________________________
• De ___________________________________ koopt het goed aan en verhuurt dit aan de ______________________________________
• De leaseprijs (maandelijks of kwartaalbetaling) omvat het gebruik van het goed.
• ____________________________________________ kunnen in de prijs worden verrekend.
Info & analyse Evolutie van de leasingproductie (roerende goederen) In miljoen EUR
2000
2005
2006
2006/2005
Industriële machines en uitrusting
780,3
994,5
1244,2
25,1 %
Computers en bureaumaterieel
600,4
695,8
698,7
0,4 %
Bedrijfsvoertuigen
464,9
627,1
668,7
6,6 %
Personenwagens
657,8
770,6
796,5
3,4 %
Boten, vliegtuigen
14,3
16,2
14,8
-8,9 %
Andere
211,4
96,7
120,4
24,5 %
TOTAAL
2729,0
3200,9
3543,3
10,7 % Bron: BLV
Welke zaken kan een onderneming leasen? Maak een top 3
Leasing kent de laatste jaren enorm succes: • Leasing vereist geen waarborg. • De leasenemer dient geen voorschot te betalen en het goed wordt volledig gefinancierd. • De leaseprijs kan verschillende extra diensten omvatten (minder zorgen). • Verschillende goederen kunnen geleasd en gebruikt worden zonder over een groot kapitaal te beschikken. • Een geleasd goed kan op het einde van het contract gekocht worden tegen een overeengekomen prijs (restantwaarde) of vervangen worden door een nieuw upto-date goed.
Kernleerstof De basis van financieringshuur (leasing) is een huurcontract. De leasegever (kredietverstrekker) koopt een bepaald goed en verhuurt dit aan de leasenemer (kredietnemer) voor een bepaalde tijd. Extra diensten kunnen in de leaseprijs verrekend worden. 170
Thema 7: Krediet | 3 Krediet op lange termijn
Waarom kiezen sommige bedrijven voor de leasingtechniek?
Schrijf hieronder 2 voordelen op van leasing t.o.v. huren.
Surf naar de optimumsite voor een leasingscontract, analyseer en los de bijhorende vragen op.
4 Intrestberekening Begrippen
• • • •
Intrest of rente is een vergoeding voor het lenen van geld. De persoon die het geld uitleent, zal rente ontvangen. De persoon die het geld ontleent, zal intrest betalen. De vergoeding wordt uitgedrukt in percent. Het geleende of ontleende bedrag noem je kapitaal. De periode waarvoor het geld wordt afgestaan noemt men de tijd. Deze wordt uitgedrukt in jaren, maanden of dagen.
1 Verband tussen intrest, kapitaal, percent en tijd De omvang van de intrest is recht evenredig met de grootte van het kapitaal, de hoogte van het percentage en de lengte van de periode. 2 Algemene formules i
=
Intrest
k
=
kapitaal
p
=
Percentage
t
=
tijd
Tijd uitgedrukt in jaren :
i = k x p x t (j) 100
in maanden
i = k x p x t (m) 100 x 12
1 200
Thema 7: Krediet | 4 Intrestberekening
171
Waarom kiezen sommige bedrijven voor de leasingtechniek?
Schrijf hieronder 2 voordelen op van leasing t.o.v. huren.
Surf naar de optimumsite voor een leasingscontract, analyseer en los de bijhorende vragen op.
4 Intrestberekening Begrippen
• • • •
Intrest of rente is een vergoeding voor het lenen van geld. De persoon die het geld uitleent, zal rente ontvangen. De persoon die het geld ontleent, zal intrest betalen. De vergoeding wordt uitgedrukt in percent. Het geleende of ontleende bedrag noem je kapitaal. De periode waarvoor het geld wordt afgestaan noemt men de tijd. Deze wordt uitgedrukt in jaren, maanden of dagen.
1 Verband tussen intrest, kapitaal, percent en tijd De omvang van de intrest is recht evenredig met de grootte van het kapitaal, de hoogte van het percentage en de lengte van de periode. 2 Algemene formules i
=
Intrest
k
=
kapitaal
p
=
Percentage
t
=
tijd
Tijd uitgedrukt in jaren :
i = k x p x t (j) 100
in maanden
i = k x p x t (m) 100 x 12
1 200
Thema 7: Krediet | 4 Intrestberekening
171
in dagen (voor de berekening van handelsintrest telt een jaar 360 d., i.p.v. 365 of 366 dagen) i = k x p x t (d) 100 x 360
36 000
Cijfervoorbeeld: Mia koopt een mountainbike voor 580,00 EUR en leent daarvoor geld van een tante. Na 4m. en heel wat weekendklusjes betaalt ze de tante terug rekeninghoudend met 2 % intrest. Ze maakt de volgende berekening: intrest = 580,00 x 2 x 4 = 3,87 EUR Teugbetaling: 580,00 + 3,87 = 583,87 EUR
1200
Dhr. Callens leent op 4 maart 5 150,00 EUR à 4 %. Op 17 juni leent hij nog eens 3 200,00 EUR à 6 %. Hoeveel zal dhr.Callens op 20 oktober terugbetalen?
Wim koopt een nieuwe bromfiets voor 1 050,00 EUR. 750 EUR heeft hij bij elkaar gespaard. Het ontbrekende bedrag leent hij bij zijn broer aan 3 %. Hij belooft hem de lening en de verschuldigde intrest over 3 maanden terug te betalen. Wim houdt woord. Bereken hoeveel hij terugbetaalt.
Ga even terug naar de voorbeeldgrafiek van het kaskrediet. Bereken de positieve en negatieve intresten, gebruik daarvoor de juiste formule. Je rondt elke bewerking af tot op een eurocent. Besteed ook de nodige aandacht aan de berekening van de dagen. (dagvalutering) Positieve intresten:
Negatieve intresten:
172
Thema 7: Krediet | 4 Intrestberekening
5 Intrestvergelijking Info & analyse
Vergelijken is niet zo eenvoudig. De ene bank stelt je een lening voor op 36 maand en de andere bank doet je een kredietvoorstel op 48 maand. Bij die ene bank lijkt de intrest lager ... Hoe vergelijk je nu best? Vergelijken doe je best aan de hand van het jaarlijkse kostenpercentage of JKP. Het JKP geeft het totale kostenplaatje weer en de wet verplicht de banken en de kredietmakelaar het JKP op de kredietovereenkomst te plaatsen. Let wel, vergelijk steeds het JKP voor leningen met dezelfde duurtijd. Nog gemakkelijker om een lening met gelijke duur en bedrag te vergelijken, is de totale kosten van het lening te bekijken. Maak de som van alle betalingen en trek daarvan het ontleende bedrag af. De totale kosten van de lening of het jaarlijkse kostenpercentage zijn dus de beste manier om te vergelijken. Een cijfervoorbeeld: Je koopt een auto t.w.v. 15 600,00 EUR. Je betaalt een voorschot van 6000,00 EUR, het saldo financier je door tussenkomst van een financiële instelling die een lastenpercentage van 0,48 % per maand aanrekent voor een periode van 60 maanden. Maandelijkse afbetaling å kapitaal
9 600,00 = 60 m
9 600,00 x 0,48 = 100
ç
maandelijkse intrest
TOTAAL
160,00 EUR
46,08 EUR 206,08 EUR
Deze vorm van krediet kost dus : 46,08 EUR x 60 = 2 764,80 EUR Opmerking Je financiële instelling is verplicht deze berekening voor je te maken. Ze moet bovendien o.a. bekendmaken hoeveel de werkelijke jaarlijkse intrest bedraagt. Dat bereken je als volgt : JKP (jaarlijks kostenpercentage) =
maandelijks kostenpercentage x 24 x kredietperiode (m) kredietperiode+1(m)
Thema 7: Krediet | 5 Intrestvergelijking
173
in ons voorbeeld wordt dat: 0,48 x 24 x 60 = 11,33 % (60 + 1) m
Vergelijken wordt eenvoudiger als het JKP duidelijk wordt vermeld (verplicht) Nu jij:
Je koopt een scooter van 1500,00 EUR. De verkoper doet het volgend voorstel: • 20 % voorschot • 24 maandelijkse afbetalingen • maandelijkse intrest : 0,40 % Bereken het maandelijks af te betalen bedrag, het terug te betalen bedrag en de kredietkost. Te lenen bedrag
Maandelijks af te betalen bedrag
De kredietkost
Opdracht De garagehouder doet ons volgend voorstel. Karakteristieken van de financiering Financieel product CITROEN EASY WAY (VERK.OP AFBETALING) Duur van het contract (maanden) 36 Contante prijs 17 450,00 EUR Voorschot (15 %) 2 617,50 EUR Gefinancierd bedrag 14 832,50 EUR Maandelijkse afbetaling (de eerste 35 maanden) 339,59 EUR Laatste afbetaling 5 235,00 EUR Totale prijs op afbetaling 19 738,15 EUR JKP 7,75 %
174
Thema 7: Krediet | 5 Intrestvergelijking
We stappen een financiële instelling binnen en ontvangen het volgende voorstel Te financieren bedrag: 14 832,50EUR Aantal maandelijkse afbetalingen: 36 JKP: 6.05 % Uw maandelijkse afbetaling 450,48 EUR/maand Vergelijk de maandelijkse afbetaling bij de garagehouder en de financiële instelling.
Bereken de kredietkost bij de garagehouder:
__________________________
__________________________
__________________________ EUR
Bereken de kredietkost bij de financiële instelling: __________________________
__________________________
__________________________ EUR
Je kunt dus ____________ EUR besparen indien je leent via __________________________
Opdracht Bereken de ontbrekende cijfers.
Videocamera DVD DC21 520,00 EUR contant of
* maandelijks lastenpercentage 0,42 %
Afbetalingen:
_______________________________
Voorschot:
_______________________________
t 120,00
voorscho + 12 X
EUR
35 EUR
Prijs bij afbetaling: _______________________________ Contante prijs:
_______________________________
Kredietkost:
_______________________________
JKP:
_______________________________
Thema 7: Krediet | 5 Intrestvergelijking
175
6 Valkuilen voor de kredietnemer
Kaarten met een kredietopening lijken erg aantrekkelijk. Maar wees ook alert voor de nadelen: ze zetten aan tot onbezonnen uitgaven en zo ontstaat het risico dat men zich tot over de oren in de schulden steekt. Een krediet opnemen is soms (te) gemakkelijk. Denk echter goed na alvorens je beslist om krediet aan te gaan. Kun je de terugbetalingen wel aan? Is een bepaalde kredietvorm niet te duur? Is je kredietopname echt noodzakelijk?
De banken baseren hun financieringsbeslissingen vooral op: • waarborgen, • terugbetaalcapaciteit (vrije cash-flow ), • verhouding eigen middelen ten opzichte van lange termijn financiering (solvabiliteit). De kredietgever kan met jou overeenkomen dat aan het krediet bepaalde waarborgen verbonden. Waarom denk je?
Welke waarborgen zou je kunnen voorstellen?
Door de loonsoverdracht kan de kredietgever, in geval van betalingsachterstand, rechtstreeks een deel van je loon bij je werkgever innen. Opgelet, wanneer men van ‘loonsoverdracht’ spreekt, heeft dit slechts betrekking op een deel van je loon of je vervangingsinkomen. Ten einde je in staat te stellen om, wat er ook moge gebeuren, verder in je levensonderhoud te blijven voorzien en in menswaardige omstandigheden te leven, bepaalt het Gerechtelijk Wetboek inkomensschijven die niet voor overdracht of beslag in aanmerking komen (zie tabellen hierna).
176
Thema 7: Krediet | 6 valkuilen voor de kredietnemer
Netto maandinkomen
1
Van 0 tot 923 EUR
2
Voor overdracht of beslag in aanmerking komend gedeelte
Bedrag dat voor beslag of overdracht in aanmerking komt
0%
Niets
Van 923,01 EUR tot 992 EUR
20 %
13,80 EUR
3
Van 992,01 EUR tot 1 094 EUR
30 %
30,60 EUR
4
Van 1 094,01 EUR tot 1 197 EUR
40 %
41,20 EUR
5
boven de 1 197 EUR
100 %
Alles
Bovendien moeten al die bedragen normaal gezien verhoogd worden met 57 EUR per kind ten laste. Praktisch voorbeeld: als je een nettoloon van 1 200 EUR per maand hebt, is je inkomen als volgt voor overdracht of beslag vatbaar: • niets op 923 euro = je behoudt 923 EUR • 13,80 euro op de tweede schijf (hetzij op 69 EUR) = je behoudt 55,2 EUR • 30,60 euro op de derde schijf (hetzij op 102 EUR) = je behoudt 71,40 EUR • 41,20 euro op de vierde schijf (hetzij op 103 EUR) = je behoudt 61,80 EUR • 3 euro op de laatste schijf (hetzij op de overblijvende 3 EUR) Dankzij de wettelijk voorziene informatie en bescherming heb je dus het recht op voorhand de juiste gevolgen van een betalingsachterstand op het vlak van je inkomen te kennen. En is het niet zo dat een verwittigd man er twee waard is ? Ook aan krediet verlenen zijn gevaren verbonden. Te veel krediet verlenen kun je eigen gezonde financiële toestand erg in gevaar brengen. Wil je er meer over weten, surf dan naar www.mineco.be. Het gebeurt ook dat de kredietgever nog een extra borgstelling van een ander persoon vraagt. Deze persoon moet dan het krediet terugbetalen indien jij je verbinte nissen niet langer zou kunnen nakomen, bijvoorbeeld als gevolg een wijziging van je persoonlijke, beroeps- of familiale toestand. Aan wie zou je bijvoorbeeld kunnen vragen om borg voor je te staan?
Deze persoon wordt ‘borg’ genoemd. Zich borg stellen voor iemand moet dus weldoordacht gebeuren!
Opdracht (groepjes van 3 of 4 leerlingen) Jullie starten samen met enkele vrienden een eigen zaak op (bijvoorbeeld een boetiek). Er is onvoldoende eigen kapitaal, dus moet er geleend worden. Welke gevaren loop je i.v.m. krediet? Waarom moet je letten opdat het niet fout afloopt? Maak een lijstje van eventuele risico’s die je loopt.
Thema 7: Krediet | 6 valkuilen voor de kredietnemer
177
De Centrale voor Kredieten aan Particulieren (CKP) is een onderdeel van de Kredietcentrales bij de Nationale Bank van België. Zij registreert alle inlichtingen over kredieten afgesloten door natuurlijke personen voor privédoeleinden. Ook gegevens over wanbetalingen voortvloeiend uit die kredietovereenkomsten worden bijgehouden. Kredietverstrekkers zijn verplicht de Centrale te raadplegen alvorens een nieuw krediet toe te kennen. Zo kunnen zij de kredietwaardigheid van de ontlener beter inschatten. Er is ook een Centrale voor Kredieten aan Ondernemingen (CKO). Via www.nbb.be en dan ‘kredietcentrales’ kom je hierover meer te weten.
Volgende situaties zorgen beslist voor kredietproblemen.
• Het opstapelen van kredieten. Wie te veel krediet opneemt kan op een bepaald ogenblik zijn schulden en intresten niet meer betalen.
• Een fout bedrijfsbeleid. Het slecht opvolgen van je debiteuren- en crediteurenadministratie, een onnauwkeurig financieel plan, een slecht budget zorgen gegarandeerd voor problemen.
• Foute keuze van kredietvorm. Elke kredietvorm heeft zijn voor- en nadelen en zijn prijs. Het komt erop aan de juiste kredietvorm voor de juiste situatie te bepalen.
• Foute keuze van kredietverstrekker. Er zijn nogal wat kredietverstrekkers op de markt die niets anders willen dan je als klant binnen te halen. Niet alleen zijn hun intrestvoeten hoog, ook hun voorwaarden zijn alles behalve interessant. Bekijk ‘flashy’ advertenties dan ook zeer kritisch, lees vooral de kleine lettertjes en zoek het ‘addertje onder het gras’.
• Kredietcentrales. De Nationale Bank van België houdt via haar kredietcentrales gegevens bij over toegestane kredieten en wanbetalers. Wie al een aantal kredieten heeft lopen en wie achterloopt met zijn terugbetalingen zal niet gemakkelijk nieuwe kredieten kunnen aangaan.
Opdracht Elke leerling zoekt tegen volgende les 5 advertenties i.v.m. geld lenen en kleeft ze op. (Deze worden dan later bekeken i.v.m. wet op het consumentenkrediet.)
178
Thema 7: Krediet | 6 valkuilen voor de kredietnemer
7 Bescherming van de kredietnemer: wet op het consumentenkrediet Hoe goed beschermt de wetgever kredietnemers? Om je te helpen veilig je weg te vinden in de wirwar van het consumentenkrediet, heeft de wetgever voor een wettelijk kader gezorgd en de nodige bescherming ingebouwd voor de consument. Het beeld van de inhalige geldschieter hoort misschien eerder thuis in de wereld van de satire, maar er zijn zeker kredietverstrekkers die de grenzen van de deontologie durven te verkennen. Daarom, en omdat de consument vaak weinig verweer heeft tegen bedrieglijke praktijken, heeft de wetgever het consumentenkrediet aan strikte regels onderworpen in de wet op het consumentenkrediet van 12 juni 1991. Voor elk type krediet zijn maximale rentetarieven vastgelegd. Zodra je inschrijft op een lening die langer loopt dan drie maanden of hoger ligt dan 1 250 EUR, geniet je extra bescherming. Kredietverstrekkers hebben er alle belang bij zich aan de regels te houden, want de sancties kunnen erg zwaar zijn. De zwaarste is een annulering van het krediet. De lener moet dan niets meer terugbetalen. Bron: Netto
Lees aandachtig bovenstaand artikel. Waarover gaat het?
Denk je dat het nodig was om de consument te beschermen? ____________ Zoek een voorbeeld om je antwoord te verduidelijken: __________________________________________
Oefening De bescherming van de consument: Groepswerk: De klas wordt verdeeld in groepjes. Elk groepje neemt een bepaald onderdeel van de wet op het consumentenkrediet (of 2 onderdelen zodat alles behandeld wordt) en achteraf zal elk groepje zijn deeltje komen uitleggen aan zijn medeleerlingen. Onderdelen: De reclame Het leuren voor kredietovereenkomsten Het onderzoek van je kredietaanvraag Het sluiten van de overeenkomst De bedenktijd De borg De bescherming van het privéleven Thema 7: Krediet | 7 Bescherming van de kredietnemer
179
Kernleerstof
De ‘Wet op het Consumentenkrediet’ legt heel wat verplichtingen op bij een verkoop op afbetaling. We sommen de belangrijkste rechten en plichten op: • in het contract moet de reële intrestvoet (het jaarlijks kostenpercentage – JKP) vermeld worden; • bij contracten afgesloten buiten de handelsruimte (leurhandel, verkoop op beurzen …) heeft de koper het recht om binnen de 7 werkdagen het contract op te zeggen met een aangetekende brief. De verkoper moet het voorschot dan volledig terugbetalen binnen de 30 dagen; • in elke reclame waarbij er sprake is van een verkoop op afbetaling moeten een aantal gegevens vermeld worden: Ë prijs bij contante betaling; Ë totale prijs afbetaling; Ë bedrag van het voorschot; Ë aantal, bedrag en regelmaat van de afbetaling. Opgelet: deze wet is niet van toepassing op een verkoop op afbetaling tussen handelaars onderling
Opdracht De leerlingen bekijken nu in groep de advertenties die ze moesten verzamelen tegen deze les. Welke advertenties zijn in orde / niet in orde i.v.m. de wet op het consumentenkrediet en leg uit waarom.
8 Steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen
Als startende ondernemer kan je in bepaalde gevallen genieten van overheidssteun. Zowel de federale als de Vlaamse overheid heeft een aantal steunmaatregelen voor starters uitgewerkt. Daarnaast verlenen ook de provinciale en de gemeentelijke overheden starterssteun. Deze steunmaatregelen evolueren snel. Sommige maatregelen vervallen, andere worden aangepast, nieuwe maatregelen worden getroffen … Daarom één advies: informeer je grondig. Heel wat websites bieden je deze informatie aan: www.unizo.be, www.starterservice.be en www.startwijzer.be Federale Overheid: www.belgium.be Vlaamse Overheid: www.ondernemen.vlaanderen.be en www.vlaanderen.be Participatiefonds: www.fonds.org Vizo: www.vizo.be en SD Works: www.sd.be Brussels Agentschap voor de Onderneming: www.ecosubsibru.be en www.bao.irisnet.be Meer info over steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen via www.ondernemen.vlaanderen.be _ onderneming opzetten _ steunmaatregelen of www.mineco.fgov.be _ vademecum van de onderneming _ overheidsmaatregelen ten gunste van de ondernemingen 180
Thema 7: Krediet | 8 Steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen
Kernleerstof
De ‘Wet op het Consumentenkrediet’ legt heel wat verplichtingen op bij een verkoop op afbetaling. We sommen de belangrijkste rechten en plichten op: • in het contract moet de reële intrestvoet (het jaarlijks kostenpercentage – JKP) vermeld worden; • bij contracten afgesloten buiten de handelsruimte (leurhandel, verkoop op beurzen …) heeft de koper het recht om binnen de 7 werkdagen het contract op te zeggen met een aangetekende brief. De verkoper moet het voorschot dan volledig terugbetalen binnen de 30 dagen; • in elke reclame waarbij er sprake is van een verkoop op afbetaling moeten een aantal gegevens vermeld worden: Ë prijs bij contante betaling; Ë totale prijs afbetaling; Ë bedrag van het voorschot; Ë aantal, bedrag en regelmaat van de afbetaling. Opgelet: deze wet is niet van toepassing op een verkoop op afbetaling tussen handelaars onderling
Opdracht De leerlingen bekijken nu in groep de advertenties die ze moesten verzamelen tegen deze les. Welke advertenties zijn in orde / niet in orde i.v.m. de wet op het consumentenkrediet en leg uit waarom.
8 Steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen
Als startende ondernemer kan je in bepaalde gevallen genieten van overheidssteun. Zowel de federale als de Vlaamse overheid heeft een aantal steunmaatregelen voor starters uitgewerkt. Daarnaast verlenen ook de provinciale en de gemeentelijke overheden starterssteun. Deze steunmaatregelen evolueren snel. Sommige maatregelen vervallen, andere worden aangepast, nieuwe maatregelen worden getroffen … Daarom één advies: informeer je grondig. Heel wat websites bieden je deze informatie aan: www.unizo.be, www.starterservice.be en www.startwijzer.be Federale Overheid: www.belgium.be Vlaamse Overheid: www.ondernemen.vlaanderen.be en www.vlaanderen.be Participatiefonds: www.fonds.org Vizo: www.vizo.be en SD Works: www.sd.be Brussels Agentschap voor de Onderneming: www.ecosubsibru.be en www.bao.irisnet.be Meer info over steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen via www.ondernemen.vlaanderen.be _ onderneming opzetten _ steunmaatregelen of www.mineco.fgov.be _ vademecum van de onderneming _ overheidsmaatregelen ten gunste van de ondernemingen 180
Thema 7: Krediet | 8 Steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen
Hieronder vind je enkele steunmaatregelen. Licht elke steunmaatregel bondig toe. Rentetoelage
Kapitaalpremie
Leasingpremie
Vrijstelling van de onroerende voorheffing
Participatiefonds en Vlaams waarborgfonds De steunmaatregelen van deze organisaties werden reeds vroeger besproken. (zie hoofdstuk 7)
Oefeningen
1 Zoek op internet wat je met de Ikea Home Card kunt doen.
Hoeveel kost het gebruik van deze kaart?
Thema 7: Krediet | 8 Steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen
181
182
Werkt de kaart met een code? _____________________________________________________
2 Makro heeft ook een M card, zoek op www.makro.be: Hoe werkt deze kaart?
Geef 2 voordelen?
Hoe wordt de betaling geregeld? ___________________________________________________
3 Niet alle kaarten zijn kredietkaarten. Zoek op waarvoor volgende kaarten gebruikt worden.
Carrefour Visakaart
Gammakaart
My Aveve kaart
4 Surf naar www.ing.be (particulieren-autolening) Simuleer een autofinanciering voor de volgende situatie
Voertuig
Nieuwe wagen
Gebruik
Privégebruik
Totaal bedrag (Prijs + btw)
12 000,00 EUR
Eigen inbreng
4 000,00 EUR
Bedrag van de lening
8 000,00 EUR
Hoeveel betaal je maandelijks over een termijn van
24 m? _________________ EUR
36 m? _________________ EUR Thema 7: Krediet | 8 Steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen
Hoeveel bedraagt telkens het JKP op 24m? _________________ %
Maak nu dezelfde oefening maar voor een tweedehands wagen ouder dan 2j.
Hoeveel betaal je maandelijks over een termijn van
24 m? _________________ EUR
36 m? _________________ EUR
Hoeveel bedraagt telkens het JKP op 24m? _________________ %
Het lastenpercentage van een autolening voor nieuwe auto’s ligt lager dan voor Een tweedehands wagen ouder dan 2 j. Heb jij een verklaring ?
Formuleer hieronder je conclusies
5 Surf nu even naar een concurrent: www.dexia.be. Simuleer dezelfde autofinanciering
36m? _________________ %
36m? _________________ %
Voertuig
Nieuwe wagen
Gebruik
Privégebruik
Totaal bedrag (Prijs + btw)
12 000,00 EUR
Eigen inbreng
4 000,00 EUR
Bedrag van de lening
8 000,00 EUR
Hoeveel betaal je maandelijks over een termijn van
24 m? _________________ EUR
36 m? _________________ EUR
Hoeveel bedraagt telkens het JKP op 24m? _________________ %
Opmerking: hou er rekening mee dat het gaat om simulaties, bovendien worden de kostenpercentages regelmatig aangepast.
36m? _________________ %
Thema 7: Krediet | 8 Steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen
183
6 Lees volgende tekst aandachtig. Markeer de hoofdzaken.
Kredieten met Borgstelling? Opgelet! Wat is een borgstelling? Moet je ooit een borgstelling tekenen? Een borgstelling wordt aangegaan als een derde persoon ( de borg ) zich tegenover een schuldeiser verbindt om een eventueel openblijvende schuld te betalen als de schuldenaar in gebreke blijft. Alhoewel de borg volledig buiten de overeenkomst valt die tussen de schuldeiser en de schuldenaar werd aangegaan, heeft deze rechtstreeks invloed op hem/haar. Een borgstelling kan gedaan worden voor bv. de aankoop van een woning of grond (meestal zijn het de ouders die dan borg staan). Het gevaar zit hem vooral in het feit dat de borg, met de beste bedoeling, zijn eigen financiële toestand in gevaar kan brengen door een borgstelling te tekenen. Bv. u staat borg voor een woning van 200 000 EUR en als er nog een openstaande schuld van 150 000 EUR is, kan de schuldenaar de aflossing van zijn krediet niet meer opvolgen. De borg zal dus dit krediet moeten overnemen met de bijhorende financiële gevolgen. De persoon die de borgstelling heeft aangegaan en die betaalt in plaats van de schuldenaar neemt automatisch de plaats in van de schuldeiser. De borgstelling kan kosteloos en via een onderhandse akte gevestigd worden. De akte moet ondertekend worden door de borg om geldig te zijn. Onze raad is hierin: Als je uw (klein)kinderen wilt helpen met een woning, grond of andere investering geef hun dan zelf een krediet ( eventueel geregeld bij een notaris ) die zij aan u moeten aflossen. Door zo te handelen riskeert u enkel het door u geïnvesteerde bedrag
Achteraf zal de leerkracht enkele vragen stellen over de tekst om na te gaan of je de tekst begrepen hebben.
7 Hierna volgen 3 teksten die te maken hebben met recente maatregelen van de overheid naar de bedrijven toe. Eventueel nog aan te vullen met een artikel uit de actualiteit De klas wordt verdeeld in groepjes.
Tekst 1
Start uw eigen zaak met geld uit uw directe omgeving Met de Winwinlening wil de Vlaamse overheid particulieren aanmoedigen om geldmiddelen ter beschikking te stellen van startende ondernemingen. Wie als vriend, kennis of familielid een Winwinlening toekent aan een startend bedrijf, krijgt jaarlijks een belastingkorting van 2,5 % van het geleende bedrag. Voor jonge ondernemers wordt het dankzij de Winwinlening gemakkelijker om in hun directe omgeving startkapitaal te vinden. De Winwinlening is een achtergestelde lening van maximaal 50 000 EUR. Ze moet acht jaar lopen en de som moet in één keer worden terugbetaald. Als het bedrijf de achtergestelde lening uiteindelijk niet kan terugbetalen, krijgt de investeerder 30 procent van het niet terugbetaalde bedrag terug via een eenmalige belastingvermindering. Het wettelijk kader van de Winwinlening bestaat uit het Winwinleningdecreet van 19 mei 2006 en het Winwinleningbesluit van 20 juli 2006. Sinds 1 september 2006 is de regelgeving operationeel. Voorheen werd voor deze lening de werknaam Vriendenlening gehanteerd. De naam werd recentelijk herdoopt tot Winwinlening. Iedereen wint immers bij het sluiten van een dergelijke lening: startende ondernemers kunnen voordelig lenen en de kredietgever krijgt een belastingvoordeel. Bron: www.UNIZO.be
184
Thema 7: Krediet | 8 Steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen
Tekst 2
10/07/2007: start van de rentetoelage voor hinder bij openbare werken Doel van de rentetoelage voor hinder bij openbare werken Openbare werken belemmeren vaak de toegang tot een zaak. Minder klanten betekent minder inkomsten. Hoe langer de werkzaamheden duren, hoe groter het omzetverlies. Bestaande verplichtingen kunnen niet meer worden nagekomen. Om een tijdelijk cashflow-probleem op te vangen kan de onderneming een krediet afsluiten, maar overbruggingkrediet is meestal duur. Met een rechtstreekse tussenkomst in de rentelast maakt de Vlaamse overheid het afsluiten van een dergelijk krediet goedkoper. De tekst van het decreet en de uitvoeringsbesluiten kunt u raadplegen via www. ondernemen.vlaanderen.be onder punt 19. De nieuwe maatregel treedt in werking op 10 juli 2007. Vanaf die datum kan een kleine of middelgrote onderneming een aanvraag indienen bij het Agentschap Economie.
Tekst 3
Het kapitaal van Vlaanderen Sterk groeiende ondernemingen zijn de motor van innovatie, tewerkstelling, en levenskwaliteit. Daarom wordt, onder impuls van de Vlaamse regering en met goedkeuring van Europa, voor die groep van ondernemingen meer risicokapitaal vrijgemaakt. Dat gebeurt onder de naam ‘ARKimedes’. ARK staat voor Activering van Risicokapitaal. ARKimedes wil het aanbod van risicokapitaal verdubbelen door professionele investeringsfondsen tot 1 euro extra aan te bieden voor elke euro die zij investeren in een Vlaamse KMO. De investeringsmiddelen van ARKimedes worden opgehaald bij het publiek. Op 15 september 2005 ging de periode van start waarin particulieren de kans kregen te beleggen in aandelen of obligaties van het ARKimedes-Fonds. Het beleggerspubliek reageerde dermate enthousiast dat het aanbod vervroegd moest worden afgesloten: reeds op 20 september 2005 was het maximumbedrag van 110 miljoen EUR reeds bereikt.
Thema 7: Krediet | 8 Steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen
185
Kernleerstof
• Krediet is het ter beschikking stellen van een goed of een geldbedrag dat later wordt betaald of terugbetaald. Het krediet is een overeenkomst tussen kredietgever en kredietnemer.
• Krediet is belangrijk voor Ë Particulieren Ë Handelaars en ondernemers Ë De overheid
• Krediet op korte termijn (- 1j) Ë Kaskrediet wordt aangewend om tijdelijke geldtekorten op te vangen. Je kan meer geld opnemen dan op de rekening staat. Ë Een kredietopening is een kredietovereenkomst waarbij je geld ter beschikking wordt gesteld binnen een bepaalde limiet dat je in één of meerdere keren kunt opnemen, eventueel via een betaalkaart. Terugbetalen gebeurt naar keuze, rekening houdend met de overeengekomen voorwaarden. Ë Verkoop op termijn = nu kopen en later betalen.
• Krediet op langere termijn (+1j) Ë Verkoop op afbetaling: lening met een verplicht voorschot van 15 % en min. 3 maandelijkse afbetalingen verhoogd met intrest. De afbetalingstermijnen zijn wettelijk geregeld. Ë Lening op afbetaling: lening van minstens 3m. waarbij geen voorschot vereist is en in minstens 2 periodieke betalingen terug te betalen verhoogd met intrest. Ë Hypothecaire lening (woonlening) krediet op lagere termijn 10 tot max 40j voor onroerende goederen. Het huis , de bouwgrond wordt gebruikt als onderpand. Ë Leasing: bij deze techniek zal de leasingsmaatschappij een goed kopen en “verhuren aan de leasenemer. Bijkomende diensten kunnen in het contract worden opgenomen Ë Persoonlijke lening kan aangewend worden voor alle doeleinden. Er is geen factuur vereist. • De kredietkost wordt uitgedrukt in een jaarlijks kostenpercentage (JKP) soms in een maandelijks kostenpercentage. • Bij de intrestberekening kun je gebruik maken van de onderstaande formules:
186
i
=
Intrest
k
=
kapitaal
p
=
Percentage
t
=
tijd
Tijd uitgedrukt in jaren : i = k x p x t (j) 100 in maanden i = k x p x t (m) 100 x 12 Thema 7: Krediet | 8 Steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen
in dagen (voor de berekening van handelsintrest telt een jaar 360 d., i.p.v. 365 of 366 dagen)
i = k x p x t (d) 100 x 360
• Om intresten goed te vergelijken kan je best rekening houden met het JKP en oa.de kredietlooptijd en het opgenomen bedrag. JKP= maandelijks kostenpercentage x 24 x kredietperiode (m) kredietperiode+1(m) • Kredietproblemen ontstaan door: Ë Het opstapelen van kredieten. Ë Een fout bedrijfsbeleid. Ë Foute keuze van kredietvorm. Ë Foute keuze van kredietverstrekker. • De kredietnemer wordt beschermd dankzij de ‘Wet op het consumentenkrediet’. • Zowel de federale als de Vlaamse overheid heeft een aantal steunmaatregelen voor starters: Ë 1 Rentetoelage Ë 2 Kapitaalpremie Ë 3 Leasingpremie Ë 4 Vrijstelling van de onroerende voorheffing Ë 5 Participatiefonds en Vlaams waarborgfonds Sleutelwoorden: Krediet – kredietnemer- kredietgever - kredietkost Krediet op korte en lange termijn Jaarlijks kostenpercentage (JKP) Kredietopening Kaskrediet Verkoop op termijn Verkoop op afbetaling Lening op afbetaling Hypothecaire lening (hypotheeklening –woonlening) Persoonlijke lening Borg Wet op het consumentenkrediet Intrest Leasing 1Rentetoelage 2Kapitaalpremie 3Leasingpremie 4Vrijstelling van de onroerende voorheffing 5Participatiefonds en Vlaams waarborgfonds
Thema 7: Krediet | 8 Steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen
187
Wat-en-hoe-overzicht Wat?
Hoe?
1 Het begrip krediet omschrijven en het belang ervan aantonen.
1 Studeer de kernleerstof. Zijn verzekeringen een noodzaak? Hoe sluit je een verzekering af?
2 Het begrip kredietopening omschrijven en het gebruik van de kredietopening toelichten.
2 Maak een lijstje van alle verzekeringen die je kent. Overloop nu even in je cursus of je geen verzekeringen vergat.
3 Het begrip kaskrediet omschrijven en het gebruik van het kaskrediet toelichten.
3 Studeer de kernleerstof en verwoordt aan de hand van een voorbeeld hoe kaskrediet werkt.
4 Het begrip lening op afbetaling omschrijven en het gebruik van de lening op afbetaling toelichten. 5 Het begrip verkoop op termijn omschrijven, het gebruik van de verkoop op termijn toelichten en concrete toepassingen opzoeken.
5-6 Maak een vergelijkingstabel tracht gemeenschappelijke en verschilpunten te noteren.
6 Het begrip verkoop op afbetaling omschrijven, het gebruik van de verkoop op afbetaling toelichten en concrete toepassingen opzoeken.
188
7 Het begrip persoonlijke lening omschrijven en het gebruik van de persoonlijke lening toelichten.
7 Studeer de kernleerstof en zoek zelf een paar voorbeelden waarvoor dit krediet kan gebruikt worden. Zoek eventueel de voorbeelden terug op.
8 Het begrip hypothecaire lening omschrijven en het gebruik van de hypothecaire lening toelichten.
8 Studeer de kernleerstof en noteer op een kladblad de typische kenmerken van de lening.
9 Het begrip leasing omschrijven, het gebruik van leasing toelichten en uit een leasingcontract vijf elementen analyseren.
9 Neem een leasingscontract en analyseer de gegevens.
10 Een eenvoudige intrestberekening toepassen.
10 Herhaal de kernleerstof. Herhaal de oefeningen. Maak extra oefeningen (zie optimumsite)
11 De (reële) intrestlasten van een aantal kredietvormen vergelijken en de voor- en nadelen van de verschillende financieringsvormen afwegen.
11 Kies zelf een voorbeeld als onderwerp voor je lening. Surf naar minstens 3 fin. Instellingen, gebruik steeds dezelfde inputgegevens en vergelijk.
12 De mogelijke gevaren van de kredietnemer toelichten (terugbetalingsplicht, financiële draagkracht, risico’s en waarborgen).
12 Herlees de tekst i.v.m de gevaren van de kredietnemer.
13 De wet en het consumentenkrediet opzoeken en het doel ervan verduidelijken.
13 Ga terug naar de tekst. Overloop de tekst en tracht met je eigen woorden het doel van het consumentenkrediet uit te leggen.
14 De steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen opzoeken.
14 Zoek in de klas of thuis de steunmaatregelen op. Maak gebruik van een zoekmachine.
Thema 7: Krediet | 8 Steunmaatregelen bij specifieke financieringsvormen