Thema 2 LP 13: Het begrip arbeidsproductiviteit omschrijven Tijd 1 lesuur Doel
Materiaal
Verloop
1 De leerlingen kunnen het begrip arbeidsproductiviteit uitleggen in eigen woorden. 2 De leerlingen kunnen uitleggen hoe de arbeidsproductiviteit in een onderneming berekend wordt. 3 De leerlingen kunnen uitleggen hoe het komt dat de arbeidsproductiviteit stijgt door arbeidsspecialisatie. 4 De leerlingen kunnen de positieve gevolgen van een toenemende arbeidsproductiviteit uitleggen voor de consument. - fiche, - leerlingenbundel, - stappenplan voor de leerkracht Socrative, - IPad, - balpen. STAP 1 De leerkracht overloopt samen met de leerlingen de afspraken voor deze les. STAP 2 De leerlingen lezen de korte tekst met gegevens over sinaasappelsap. Ze markeren de nodige gegevens in de tekst en proberen aan de hand van deze gegevens de tabel op een correcte manier in te vullen. STAP 3 Aan de hand van de tabel, die de leerlingen net hebben vervolledigd, lossen ze een drietal vragen op. Ze kunnen uitleggen hoe het komt dat de arbeidsproductiviteit stijgt door een toenemende arbeidsspecialisatie. STAP 4 De leerlingen krijgen vervolgens een tekst over Coca-Cola. De belangrijkste elementen in de tekst markeren ze. STAP 5 Aan de hand van de tekst lossen de leerlingen een drietal opdrachten op. STAP 6 Om te kijken of alle leerlingen de leerstof onder de knie hebben, nemen ze de iPad en openen ze de app Socrative. Op de iPad van de leerkracht verschijnt het ‘room number’ dat de leerlingen ingeven op hun iPad. De leerlingen maken de quiz.
Groepsindeling
Afspraken
STAP 7 De leerkracht bespreekt de resultaten van de quiz (zichtbaar op zijn iPad). Vervolgens verbeteren ze ook samen de quiz en noteren ze de correcte antwoorden in hun leerlingenbundel. De leerlingen werken tijdens het maken van de opdrachten individueel. Wanneer ze iets niet begrijpen, kunnen ze eventueel, mits toelating van de leerkracht, overleggen in stilte.
1 2 3
Je hebt respect voor elkaar en voor het materiaal. Je bent actief bezig met de opdracht. Je werkt op een respectvolle manier met elkaar samen.
1 Leerlingenbundel Opdracht 1 Lees onderstaande tekst aandachtig en probeer aan de hand van de tekst onderstaande tabel in te vullen. Tijdens het ontbijt wil je graag genieten van een overheerlijk glaasje vers geperst sinaasappelsap. Omdat je vindt dat sinaasappelen persen veel tijd in beslag neemt, kies je ervoor om een fles te halen in de supermarkt. De onderneming die dit sinaasappelsap vervaardigt, moet maar liefst 10 stappen doorlopen om van sinaasappels tot sinaasappelsap te komen. Als één werknemer dus sinaasappelsap wil maken, dan duurt dit maar liefst anderhalf uur voor 150 liter. Maar gelukkig kan hij op de hulp rekenen van zijn collega’s. Er staan 9 collega’s voor hem klaar die hem zullen helpen met het maken van sinaasappelsap waardoor deze 10 stappen in slechts 20 minuten klaar zijn. Aantal werknemers
Tijdsduur (in min.)
Opdracht 2 Probeer onderstaande vragen op te lossen aan de hand van bovenstaande gegevens. Vraag 1: Hoeveel keer efficiënter werken 10 werknemers t.o.v. één werknemer. Noteer je berekeningen.
Vraag 2: Omschrijf het begrip arbeidsproductiviteit. Je mag gebruik maken van de nodige hulpbronnen.
Vraag 3: Hoe komt het dat de arbeidsproductiviteit stijgt door arbeidsspecialisatie?
Opdracht 3 Probeer aan de hand van onderstaande informatie de bijhorende opdrachten op te lossen.
Coca-Cola Om de productie van frisdrank te verhogen werd de vulmachine en de lopende band in de fabrieken in gebruik genomen. De benodigde tijd om flessen te vullen en naar de correcte plaats in de fabriek te sturen werd hierdoor drastisch ingekort. Doordat er in korte tijd heel veel frisdrank geproduceerd kan worden, kan de fabriek een groter aanbod creëren, waardoor de prijs lager komt te liggen. (Coca-Cola, 2013)
Vraag 1: De lopende band en de vulmachine zorgen ervoor:
dat er extra werknemers nodig zijn om de machines te bemannen; dat de arbeidsproductiviteit toeneemt; er minder cola zal verkocht worden.
Vraag 2: Welk gevolg heeft dit voor de consument? Omcirkel het correcte antwoord. prijsstijging aantrekkelijke verpakking
grotere flessen prijsdaling
Vraag 3: Leg het verband uit tussen investeren in machines en productiviteit.
Opdracht 4 Maak onderstaande quiz individueel aan de hand van de informatie die je hebt. Je kunt de quiz ook maken via je iPad met de app Socrative. Vraag 1: Wat is de formule om de arbeidsproductiviteit te berekenen? a. aantal arbeiders/totale productie per tijdsperiode; b. 1 arbeider/totale productie per tijdsperiode; c totale productie per tijdsperiode/aantal arbeiders. Vraag 2: Welke nadelen zijn er verbonden aan een doorgedreven arbeidsspecialisatie? a. lage prijs voor de consument; b. saai en monotoon werk; c. meer winst voor de onderneming. Vraag 3: Welk voordeel biedt arbeidsspecialisatie op de concurrentiestrijd ondernemingen? a. ze hebben meer en betere producten; b. ze kunnen beter concurreren aangezien de productiekost lager ligt; c. ze kunnen onderling meer bedrijfsideeën uitwisselen.
met
andere
Vraag 4: Welk gevolg heeft een stijgende arbeidsproductiviteit op de onderneming? a. meer winst en lagere kosten per eenheid; b. minder kosten; c. de arbeidsproductiviteit zal nog toenemen. Vraag 5: Hoe kun je de productiviteit van de werknemers nog verhogen? a. door hen extra werk te geven; b. door de motivatie van de werknemers te verhogen; c. door de prijzen van de producten te verlagen. Vraag 6: Op welke manier wil de onderneming steeds produceren? a. tegen zo hoog mogelijke kosten; b. tegen zo laag mogelijke kosten; c. ten voordele van de consumenten. Vraag 7: Wanneer de arbeidsproductiviteit toeneemt: a. hebben de werknemers meer werkzekerheid; b. zullen er minder machines aangekocht worden; c. zal de prijs van de producten stijgen. Vraag 8: Als een onderneming investeert in machines, kunnen de werknemers: a. minder werken; b. meer pauzeren; c. sneller en efficiënter werken. Vraag 9: Wat betekent arbeidsspecialisatie? a. speciaal zijn in de arbeid die je verricht; b. extra veel werken; c. mensen houden zich bezig met één onderdeel in het productieproces. Vraag 10: Wat betekent competitiviteit? a. een echte teamspeler zijn; b. de mate waarin een onderneming in staat is te concurreren met andere ondernemingen; c. een productiviteitsverhoging.
2 Stappenplan Socrative voor de leerkracht STAP 1 Ga naar www.socrative.com. STAP 2 Als je nog geen account hebt, dan maak je deze aan door te klikken op ‘Sign Up’. Heb je wel al een account, klik je op ‘Log In’. STAP 3 Daarna klik je op ‘Manage Quizzes’ in de grijze balk. STAP 4 Aangezien we er vandaag voor zullen kiezen om een quiz te maken, klik je op ‘Create a Quiz’. STAP 5 Je voegt de titel in van je quiz,. bv. quiz arbeidsproductiviteit STAP 6 Je kiest ervoor om je quiz openbaar te maken. Zo kunnen je leerlingen de quiz zien. Zorg er dus voor dat je ‘Enable Sharing’ hebt aangevinkt. STAP 7 Je kiest ervoor om een quiz te maken met meerkeuzevragen. Daarom kies je voor de optie: ‘Multiple Choise’. STAP 8 Er verschijnt vervolgens een kader waarin je je vraag kunt intypen met bijhorende antwoorden. Het correcte antwoord vink je aan. Je kunt eventueel onderaan bij ‘Explanation’ bijkomende uitleg geven over het antwoord. STAP 9 Een bijkomende vraag kun je ingeven door nogmaals op ‘Multiple Choise’ te klikken, helemaal onderaan. Wanneer je klaar bent, druk je op ‘Save’. STAP 10 Om de leerlingen te laten deelnemen, log je jezelf in via de app Socrative en krijg je een ‘room number’. De leerlingen voeren dit ‘room number’ in en kunnen aan de slag gaan.