The World by Arthema

OPDAT UW KLANTEN HUN HOOFD BIJ DE ZAAK HOUDEN, NIET BIJ HUN VLUCHT: 100% FLEXIBEL, 100% TERUGBETAALBAAR EN TOTAAL COMFORT. bimonthly magazine, general post office 3000 leuven mail.  |  responsible publisher danny verheyden

SNBGEN12466_BANN_22x210_Q2 2

12-02-2009 11:06:59

professional magazine for the belux travel trade | february - march 2009 | issue 43

+

The World by Arthema

Stressloos op vakantie, daar ga ik voor.

“

Mondial Assistance, daar kies ik voor. Ik ben gek op reizen. Maar ik wil zorgeloos vertrekken. Daarom kies ik voor Mondial Assistance ! Zowel voor hun annuleringsverzekering, als voor de kwaliteit van hun bijstand als er me ginder iets mocht overkomen.

”

Businesstrip of vakantie? Aan elke reis zit een onbekend kantje. Om haar klanten zo goed mogelijk te beschermen staat de wereldwijd Nr 1 in reis- en bijstandsverzekering hen bij, van boeking tot thuiskomst. Annuleringsverzekering, medische bijstand, medische kosten, bagageverzekering, … Mondial Assistance en haar 400.000 dienstverleners staan samen klaar voor hun klanten. Zo komen die alleen maar met mooie herinneringen naar huis.

Wereldwijd Nr 1. Reken gerust op ons. www.mondial-assistance.be - 02 290 64 11

contents

colofon

is an issue of dvproductions

Publisher Danny Verheyden

coverfoto

Méziane Meziant, gm Arthema, omringd door sales & marketing manager Benoit Hodeige en Sophie Kuppens, sales executive Vlaanderen (© Daniël Geeraerts)

Advertising office Danny Verheyden Zoutwerf 8 B3, B-2800 Mechelen T +32 15 27 69 86 F +32 15 27 69 87 M +32 475 94 49 72 E [email protected] W www.travel2.be Editorial manager Wendy Goossens [email protected] Web & Newsletters Brainfood Ltd Chief Editor Danny Verheyden editors Pascal Baetens Chris Berkein Fred Braeckman Olivier Dugardyn Wendy Goossens Ron Hermans Corinne Leunens Debbie Pappyn Walter Roggeman Lieve Simeons Marc Sprengers Jan Torfs Marlies Van Bouwel Marc Vandermeir Jacques Van de Voorde Miet Waes Photographers & editors Daniël Geeraerts Mike Louagie Art direction & production Drukkerij Van der Poorten Print & distribution Drukkerij Van der Poorten

Actua

6 Het jaar van de waarheid voor Travelport 7 Pegase:

Luxecitytrips, cruises, ruimer aanbod

8 Escape:

30 jaar Egypte

coverstory

10 The world by Arthema

Destination

14 Amazing Thailand

18 Wellnesstoerisme: een nieuwe trend 22 Les Portes du Soleil: 650 km pistes

24 Le tourisme: une passion marocaine

26 Het Muscat Festival toont het DNA van Oman

Circulation 6.000 (NL, FR, Eng)

Cruise & Ferry

Subscription Belgium: 30 euro (1 year) Other contries: 40 euro (1 year)

30 Cruises groeien alsmaar

The publisher denies any responsability for opinions expressed by contributors or copyright of pictures provided by them.

28 MSC wil modernste cruisevloot ter wereld

Destination

31 Voyage au Kerala le pays des cocotiers

february - march 2009  travel2

3

edito

BTEXpo: think it over

B

TExpo. Het is alweer enkele maanden geleden, maar iedereen die er was, en ook degenen die er niet waren, zal zich de vraag stellen hoe het verder moet met onze B2B beurs.

BTExpo was, laat ons eerlijk zijn, na dag 1 op sterven na dood, de ruimere opkomst tijdens dag 2, mede ingegeven door de reisagenten party, maakte het nog (ongeveer) goed. Conclusie: wil je op de eerste dag meteen “veel volk”, organiseer je party dan de eerste avond. Er waren minder bezoekers dan gepland, de algemene reacties van de standhouders achteraf waren eerder negatief dan positief. 2008 was nochtans het jaar waarin BTEXpo de meeste inspanningen heeft gedaan om van de beurs een succes te maken. In plaats van de eigen loftrompet te zwaaien zou het vanuit BTEXpo dan ook niet verkeerd zijn om zich te buigen over de fundamentele doelstelling van wat een vakbeurs hoort te zijn, los van het pure PR & society gebeuren zeg maar. Er is een tijd geweest dat reisagenten naar de toenmalige BTF afzakten om kennis te maken met de nieuwe TO brochures. Het was een concrete aanleiding om, al was het puur op basis van gezonde nieuwsgierigheid, naar de beurs af te zakken. De connectie tussen nieuwe brochures en het vakbeursgegeven is bij BTEXpo nog amper aan de orde, en neemt daardoor ook één van de bestaansredenen weg. Het was natuurlijk ook een (BTF) tijd waarin het toerisme nog niet zo economisch gebonden was, reisagenten moesten minder “knokken”, 9/11, SARS en fueltoeslagen waren toen nog ver af, het was “makkelijker” werken. De communicatiemogelijkheden zijn met de jaren enkel maar toegenomen, reisagenten zijn dan ook beter geïnformeerd, als vakbeurs moet je een duidelijke toegevoegde waarde kunnen aanbieden. Niet zo evident. Misschien maakt BTExpo net te weinig gebruik van de huidige communicatiemogelijkheden? Waarom niet, naar analogie met buitenlandse beurzen, een online afspraken systeem opzetten, zodat standhouders tenminste al van een aantal vaste afspraken verzekerd kunnen zijn? Natuurlijk, op een vakbeurs staan mogelijk ook je concurrenten, de reisagent komt niet alleen voor uw stand, daar moet je mee leven. Ergerlijk wordt het echter als je concurrent geen stand heeft maar toch gaat proberen om al dan niet mits betaling de beurs te betreden om voor je neus aan klantenbinding te doen. Een afdoend antwoord op deze praktijken (geen stand nemen maar terplekke toch reisagenten aanspreken) hebben we van BTExpo nog niet mogen vernemen. Nochtans is dit één van de pijnpunten.

Automatisch kom je, als exposant, ook in een vergelijkende overweging terecht: organiseer ik zélf een event naar “mijn” reisagenten toe, dan zijn ze “enkel van mij”, of neem ik een stand op een beurs waar concullega’s staan? Met de jaren wint de eerste stelling terrein…

Danny Verheyden

OK, dan maar een colloquium organiseren, of een event. Vraag is of Tour & Taxis 1 professioneel ingerichte vergaderzaal aanbiedt, laat staan theaterzaal, waar een deftig debat over wat de reisindustrie aangaat, georganiseerd kan worden? De “tentenkampen” van enkele edities geleden hebben wel hun charme, maar elke organisator wil een return on investment in plaats van een megafoon om zich verstaanbaar te kunnen maken. In combinatie met een hoorapparaat voor de toehoorders leek dit laatste gebruiksvoorwerp ons nochtans gepast voor de sprekers op het centrale, open forum. BTExpo was niet alleen kleiner dan voordien, het was er ook minder gezellig. Standhouders lieten ons na afloop spontaan weten dat ze zelfs niet in staat waren om de magere opkomst van de eerste dag te kunnen compenseren met een natje en een droogje aan de aanwezigen. De BTF was destijds berucht/beroemd, hoe u het ook noemen wil, voor halve bacchanalen. Die tijd hoeft uiteraard niet terug te komen, het zou ook contraproductief zijn, maar een beetje water in de wijn zou misschien toch… Er is zelfs geen discussie over de noodzaak van een vakbeurs in toeristich Belgenland. Die noodzaak is er. De pioniersrol van organisator Wilfried Lauwers om terug een vakbeurs uit de grond gestampt te hebben, dient met blijvend respect gewaardeerd te worden. Na 5 edities is het echter duidelijk dat de huidige formule zijn beste tijd heeft gehad, en dat er grondig moet nagedacht worden over wat men standhouders en reisagenten wil aanbieden. De aangekondigde enquête onder de reisagenten (waarom komt u, of beter waarom komt u niet?) komt dan ook niets te vroeg. Ook al gaat het hier om een traditioneel olifant-muis verhaal, het volstaat om 1 dag op ITB Berlijn door te brengen om het “verschil” te zien: colloquia, persconferenties, lezingen, productvoorstellingen…. België is een kleine markt, maar verdient minstens één professioneel gerunde vakbeurs waar zowel standhouders, reisagenten als iedereen die in het toerisme vertoeft, met een koffer vol opgedane kennis en informatie tevreden naar huis keert. Komt er nog een kentering? Danny Verheyden Publisher

february - march 2009  travel2

5

actua

Het jaar van de waarheid voor Travelport Na een jaar van relatieve stilte nodigde Travelport begin december vorig jaar tal van CEO’s en CIO’s van Europese reisconcerns uit voor de Travelport Innovation Seminar. Plaats van de afspraak was het Nemo science center in Amsterdam. De boodschap was duidelijk: voor de GDS, een samenwerkingsverband tussen Galileo en Worldspan, is 2009 het jaar van de waarheid.

D

e dag werd in goede banen geleid door Marco van Ieperen, General Manager Benelux. Na een kort welkomstwoord kondigde hij de verschillende sprekers aan met achtereenvolgens Armin Meier, chief commercial officer, Michael Harbin, director product strategy, Russ Newcomer, vice president global technology solutions en Neal Sunners, head of product & services.

Toekomstvisie

Armin Meier beet de spits af. Hij schetste de Travelport visie als ‘The world’s leading provider of informed travel choice’, gaf een overzicht van de integratie van Galileo en Worldspan tot Travelport en benadrukte dat Travelport - zelfs in deze economisch moeilijke tijden - een betrouwbare partner is met een duidelijke visie voor de toekomst. Eén van zijn kernboodschappen was: ‘Sell what the customer wants - not what we have’. Klanten die opteren voor een partnerschap worden niet verplicht om alle Travelport-producten af te nemen, de GDS kijkt eerder na hoe bestaande systemen vlot kunnen geïntegreerd worden. Ook belangrijk: daar waar andere GDS’n sterk staan in één werelddeel en zwak in een ander, heeft Travelport wereldwijd de beste en meest evenwichtige vertegenwoordiging.

6

travel2  issue 42

Revolutie in de GDS-wereld

De hoofdmoot van de dag was weggelegd voor de introductie van Travelport e-Pricing en Travelport Universal Desktop. Travelport e-Pricing is de low fare shopping module die reeds ingeburgerd is bij Worldspan-klanten en die vanaf begin 2009 beschikbaar wordt gesteld voor alle Travelport-gebruikers. Travelport e-Pricing geeft elk reiskantoor de kracht en reikwijdte van enkele van ‘s werelds meest robuuste online booking engines. In een eerste fase wordt e-Pricing gelanceerd voor Galileo reiskantoren en is de module gebaseerd op de New Generation Galileo Fares. In een latere fase zullen de Worldspan-klanten eveneens overgaan op deze tarieven database die technologisch superieur is aan andere databases. Travelport e-Pricing bestaat in drie versies en de basisversie is beschikbaar voor alle reiskantoren zonder extra kost. Travelport e-Pricing geldt bovendien als de grondlaag voor de gloednieuwe Travelport Universal Desktop die dit voorjaar in beta-test gaat bij een aantal Europese reiskantoren en later dit jaar officieel wordt gelanceerd. Via Universal Desktop biedt Travelport een platform voor alle reisgerelateerde content, gaande van trein- en busmaatschappijen, verzekeraars en cruises tot zelfs de content van andere GDS’n. Travelport was dan ook niet te beroerd om de logo’s van hun twee grootste concurrenten te tonen tijdens de presentatie. De ontwikkeling van Travelport Universal Desktop is mogelijk dankzij de recente overname door Travelport van G2 SwitchWorks, een desktop developer en distributor die lange tijd gold als mogelijke vervanger van de traditionele GDS. Dankzij de technologie van G2 SwitchWorks kan Travelport de informatie en content van verschillende toeleveringsbedrijven verwerken via een directe link met de website van elk bedrijf. Een bijkomend voordeel is dat het systeem ook veel meer

mogelijkheden biedt wat betreft upselling (het aanbieden van extra diensten zoals betaalde maaltijden, toegang tot de lounge, voorkeurstoel etc) en cross selling (bijvoorbeeld het combineren van een heenreis geboekt in de ‘traditionele’ GDS, een terugreis via een lowcost maatschappij, een hotel geboekt via een derde GDS en een huurauto direct geboekt in het systeem van het car rental bedrijf).

Travelport en Microsoft

Tenslotte werd even stilgestaan bij de samenwerking tussen Travelport en Microsoft. Beide IT-bedrijven ontwikkelen op dit moment Journey Management Experience, een gloednieuwe toepassing waarbij de desktop, de mobiele telefoon en het internet worden geïntegreerd om zo de reiziger een brede waaier aan producten en diensten te bieden. Het was dan ook Willem Haring, industry technical strategist worldwide consumer goods van Microsoft, die deze eerste editie van de Travelport Innovation Seminar mocht afsluiten. Willem Haring liet het talrijk opgekomen publiek kennis maken met enkele technologische ontwikkelingen die we binnenkort van Microsoft mogen verwachten. dv Het mag duidelijk zijn dat Travelport klaar is voor zijn afspraak met de toekomst. Wenst u meer informatie in verband met Travelport e-Pricing, surf dan naar www.travelport.com/ e-pricing voor een online folder en de mogelijkheid om uw contactgegevens achter te laten. Voor alle informatie kunt u terecht bij [email protected].

actua

Pegase: luxecitytrips, cruises, ruimer aanbod. Met net geen dertig bestemmingen biedt Pegase, het luxesegment van touroperator Thomas Cook, de veeleisende reiziger nu ook een mooie keuze van citytrips aan. En ook cruisevakanties horen tot de mogelijkheden.

W

at de bestemmingen betreft noteren we een mix van traditionele, minder bekende en dichtbij reizen. Dus naast klassiekers als Parijs, Londen, Barcelona tevens Moskou, Riga, Vilnius, Sint-Petersburg. En in eigen land Brussel en Brugge. Opvallend: er zijn ook een paar trans-Atlantische bestemmingen als Miami, Las Vegas en New York. ‘Misschien niet het grootste aanbod op de Belgische markt, wel een goed overwogen keuze,’ zegt manager Citytrips Gerry Schuermans. Hij benadrukt dat je het totaalbeeld moet bekijken. ‘Bij de trips hoort een klein maar heel selectief aanbod van excursies. Zo kan je in Barcelona en Istanbul kooklessen volgen, met een Trabant in Boedapest rijden, in Amsterdam bij Bols een jenevertasting meemaken. Wie opteert voor een wandeling zal dat doen als een individuele bezoeker, dus niet met een gids die met zijn paraplu een groep de weg wijst.’ Wie wil kan vooraf ook kaartjes voor theater of musea bestellen zodat van aanschuiven geen sprake is. Uit een onderzoek blijkt dat de Pegase-klant kwaliteit en stijl wil. Hoog op zijn verlanglijstje staan flexibiliteit, service, rust, privacy. ‘Dat willen we ook bieden’, zegt director Marketing & Communication Linda Galle. ‘We staan voor verwennerij en we zijn trendsetter. Heel belangrijk zijn onze privileges zoals een VIP-service op Brussels Airport met vanaf vijf uur ´s morgens toegang tot de lounges en het gemak van de fast lane. In het vliegtuig krijgt de klant een glaasje champagne en de maaltijden worden verzorgd door de bekende Wout Bru. Bij de Premium Service hoort gratis vervoer van de golftas. Niet alleen bij Thomas Cook Airlines maar bij alle carriers waarmee Pegase samenwerkt. Noteer ook de rechtstreekse transfers van de luchthaven naar het hotel, meestal met een taxi of soms een minibusje als dat een betere kwaliteit verzekert.’

In totaal worden voor de citytrips momenteel 62 hotels aangeboden. Ook hier een beperkte, maar doordachte keuze. Ze zijn alle trendy, exclusief of authentiek. Exclusief is in Moskou bijvoorbeeld het nieuwe Ritz-Carlton waarvan de bouw zowat een miljoen dollar per kamer heeft gekost. Villa la Vendetta in Firenze is dan weer een schoolvoorbeeld van authenticiteit: een neorenaissance villa met prachtige tuin en zwembad in de groene heuvels rond de stad. Voor liefhebbers van trendy verblijven en spectaculaire design: Murmuri in Barcelona en Hotel W in Istanbul. Nieuw bij Pegase is de mogelijkheid de citytrip te combineren met de legendarische Oriënt Express of een cruise. Zo vlieg je van Brussel naar Venetië, verblijf je twee nachten in de dogenstad en keer je met de Oriënt Express terug naar Parijs om na een overnachting daar met de Thalys naar Brussel te rijden. Barcelona kan je combineren met een cruise die je via de Spaanse en Franse kust naar Monte Carlo brengt. Wie met de wagen reist, zal in Frankrijk zowel nieuwe hotels als bestemmingen vinden. In het Italiaanse Toscane is een rondrit met de moderne Fiat 500 een nieuwigheid. Het wagentje heeft een voorgeprogrammeerde GPS. Manager Distributie Kurt Bostyn: ‘We ontdekten ook een paar pure luilekkerbestemmingen. Aan de Dubrovnik Rivièra vonden we het Hilton Imperial waardig om op te nemen in het aanbod. Het Cycladeneiland Paros is minder bekend maar mooi te combineren met Mykonos op drie kwartier varen.’ En tenslotte komt Pegase nu ook met een cruiseaanbod. Kurt Bostyn: ‘Voor cruises is in België nog een grote markt. We kozen een zestal rederijen uit voor hun kwaliteit en we maakten een zeer strenge selectie, ook wat het aanbod van excursies betreft of het feit dat in sommige gevallen de traditionele fooien inclusief zijn. Binnen Thomas Cook groeien we, maar het werd nodig dat we ook diversifieerden. We verloren klanten die een vakantie wilden die we nog niet hadden. De verruiming was dus nodig.’ fb

february - march 2009  travel2

7

actua

Escape : 30 jaar Egypte Paul Ryckaseys ([email protected]) , directeur van de Brugse touroperator Escape blijft positief over het lopende winterseizoen. Tot half oktober was er een mooie plus maar door een zwakkere november en december toonde begin januari een kleine achterstand. Februari maakt echter veel goed met uitzonderlijk veel last minute reservaties. De zomer 2009 blijft nog wat achterop maar ook hier verwacht hij nog vele late reservaties. De klanten van Escape zijn voor zo’n 33% Franstalig en 67% Nederlandstalig. Er zijn ook aparte akkoorden met agenten in Luxemburg maar Noord-Franse en Nederlandse klanten reserveren bij Belgische reisbureaus ‘net over de grens’. Paul Ryckaseys ziet een crisis veeleer als een uitdaging en ambieert altijd creatiever te worden en door vernieuwende originaliteit te proberen een stap voor te blijven op de concurrenten. “Wat positieve stress is noodzakelijk voor mijn goede functioneren..” Project4:Opmaak 1

12-01-2009

15:45

Pagina 1

EGYPTE OSIRIS v.a. € 1.035 pp

Egypte

10-daags individueel klassiek programma met cruise op de Nijl en bezoek aan Caïro Vertrek: elke zondag

www.escapetravel.be Tel. Resa : 050.39.55.93 Fax Resa : 050.39.55.83 E-mail Resa : [email protected] [email protected]

8

travel2  issue 43

zomer 2009

D

it jaar is Escape 30 jaar actief op de markt voor Egypte en dit is dan ook de basisbestemming en de oorspronkelijke “raison d’être” van de touroperator. Daarnaast werden ook tal van andere producten ontwikkeld : de momenteel zeer goed lopende Marokko & Dreams (Midden-Oosten) maar ook Portugal, de Franse Antillen, Azië, Spanje, Hongarije en de originele Escapades 1 & 2. De sterkte punten van Escape zijn volgens Paul Ryckaseys een zeer gemotiveerde en goed opgeleide groep van 23 medewerkers en het feit dat voor elke bestemming/brochure autonoom gewerkt wordt door een kleine cel met een productmanager samen met één of twee assistenten. Deze unit is volledig verantwoordelijk voor de brochure inclusief contracting ter plaatse, reservatie en à la carte producten. De persoon die de telefoon opneemt heeft dus altijd mee ingestaan voor het maken van de folder, is bijna altijd ter plaatse geweest en zou alle detailvragen van de reisagent onmiddellijk moeten kunnen behandelen. Egypte (product manager Magali Francois magali@escape-hansa. be ) wordt verkocht via twee afzonderlijke folders : ‘Egypte’ en ‘Egypte in Luxury’. De sterkte hier is naast de 30 jaar ervaring ook dat er voor de nijlcruises gevaren wordt met de eigen MS Queen of Escape ( 79 hutten) waar Escape zelf kan beslissen over vaarroutes en programma’s maar ook over de catering aan boord met een door Belgische koks opgeleid personeel. Ook wordt bijzonder veel aandacht besteed aan de reisleiding en de gidsen ter plaatse. De meertalige reisleiders - in vele gevallen academici met een (kunst) historische opleiding - zijn mensen met passie voor reizen en cultuur. Ook van de plaatselijke Egyptische gidsen wordt geëist dat ze kunnen gidsen in de eigen taal van de Belgische klant. Paul Ryckaseys – van opleiding orthopedagoog – kwam trouwens ook via het reisleiden tijdens de vakanties in 96 full time in dienst van Escape als coördinator reisbegeleiding en office manager. Egypte in Luxury is een product dat volledig gebaseerd is op alles wat Oberoi in het land te bieden heeft : Zevendaagse nijlcruises op de luxe schepen MS Oberoi Zahra (25 luxury hutten plus 2 suites en in de vaart sedert oktober 2007) en de 10 jaar oude maar recent in Engelse fin de siècle stijl vernieuwde MS Oberoi Philae (54 luxe hutten en 4 suites). Daarnaast ook nog de hotels *****Mena House Oberoi in Cairo en Oberoi Sahl Hasheesh aan de Rode Zee op 30 minuten van de luchthaven van Hurghada. cb www.escapetravel.be

Laat uw klanten deze

winter niet in de kou staan;

het stralende Egypte staat voor ze klaar.

Des bords du Nil

aux plages de la Mer

c’est déjà l’été

Rouge

DDB Travel & Tourism - Photos : Denys Vinson - Pixtal - Author’s image

pour vos clients.

D E E G Y P T E N A R E N B I E D E N U H U N K O S T B A A R S T E B E Z I T, D E Z O N … EN NUTTIGE MARKETINGHULPMIDDELEN. Het Egyptische Bureau voor Toerisme ontwikkelt en vernieuwt haar reclameaanbiedingen voortdurend, exclusief voor u: de verkoopgids en de internetsite voor professionals (informatie, bibliotheek van foto’s zonder auteursrechten, Veelgestelde Vragen…). Bezoek www.trade.egypt.travel voor het laatste nieuws, niet alleen over de toeristische infrastructuur langs de Rode of de Middellandse Zee, maar ook over het culturele erfgoed in de Nijlvallei, de woestijnen en de oases.

LES ÉGYPTIENS VOUS OFFRENT CE QU’ILS ONT DE PLUS PRÉCIEUX, LE SOLEIL… ET DES OUTILS D’AIDE À LA VENTE. L’Office de Tourisme Égyptien développe et renouvelle régulièrement ses outils promotionnels conçus exclusivement pour vous : le guide des ventes et le site Internet professionnel (informations, photothèque libre de droits, FAQ…). Rendez-vous sur www.trade.egypt.travel pour vous informer des dernières nouveautés qui concernent aussi bien les infrastructures touristiques de la Mer Rouge ou de la Méditerranée, que le patrimoine culturel de la vallée du Nil ou encore les déserts et les oasis.

coverstory

The world by Arthema Met 4 merken (Arthema, Arthemarine, Arista Tours en Secrets of the Desert) timmert Meziane Meziant verder aan de weg van een TO in volle ontwikkeling. The World by Arthema? Must be!

M

Met het nieuwe Arista Tours (het Griekse Arista betekent “het beste”) mikt Arthema op het midden luxe segment, maar met dezelfde “prestaties” naar de klant toe. “Voorlopig hebben we met Arista Tours enkel speciale aanbiedingen op de markt gebracht, aldus sales & marketing manager Benoit Hodeige, en meerbepaald m.b.t. een 5 sterren cruise op de Nijl aan boord van de Nile Crown III waarbij de excursie naar Aboe Simbel wordt aangeboden. Bestemmingen die in de 36 pagina’s tellende brochure (verschijnt begin maart) worden opgenomen zijn Egypte, Jordanië, Syrië, Turkije, Oman en de Emiraten. Er zullen, in vergelijking met Arthema, nieuwe hotels en programma’s (maar geen à la carte) aangeboden worden, maar steeds met de filosofie van Arthema (de nadruk op kwaliteit en cultuur) in het achterhoofd. We willen met Arista Tours het luxe reisproduct democratiseren, onder het bestaande Arthema concept. De TO wordt geleid door Jean-Paul Hernalsteen en zijn assistent Mathieu Legros.” Reisagenten krijgen dezelfde commissie dan wanneer ze een Arthema product boeken, maar de commissie is niet cumuleerbaar. Er is ook een apart call center voor Arista Tours, TO waarvoor een aparte licentie aangevraagd werd. Arthemarine, onder leiding van Géraldine François, is ondertussen aan zijn derde jaar toe, en is goed voor ongeveer 10% van de totale omzet.

10 travel2  issue 43

“Zowel de Caraïben, met recentelijk de toevoeging van de ABC-eilanden, als de Indische Oceaan kennen een groei van 200% momenteel, aldus Hodeige. We nemen ook meer en meer kleine(re) charmehotels op in het aanbod.” Senegal werd nieuw opgenomen in het Secrets of the Desert aanbod. “Met Secrets of the Desert willen we een genre avontuurlijke reizen maar dan in een luxe versie creëeren, met het accent op avontuurlijke woestijnreizen. Britta Campe werkt dit verder uit.” Arthema positioneert zich ondertussen steeds beter op de Vlaamse markt. Anderhalf jaar geleden was Vlaanderen nog

coverstory

Le Monde vu par Arthema Avec 4 marques (Arthema, Arthemarine, Arista Tours et Secrets of the Desert), Meziane Meziant évolue activement pour devenir un T.O. en pleine expansion. Le Monde vu par Arthema ? Un Must !

A

vec son nouvel Arista Tours (le grec ‘Arista’ signifie “le meilleur”) Arthema vise le segment moyen et du luxe, mais avec des “prestations” identiques vis-à-vis des clients.

“Pour le moment, nous avons lancé avec Arista Tours quelques offres spéciales sur le marché, selon le sales & marketing director Benoit Hodeige, et plus particulièrement en ce qui concerne une croisière 5 étoiles sur le Nil à bord du Nile Crown III pour laquelle l’excursion vers Abu Simbel est comprise dans le prix. Les destinations proposées dans la brochure de 36 pages (qui paraîtra fin février) sont l’Egypte, la Jordanie, la Syrie, la Turquie, Oman et les Emirats. En comparaison avec Arthema, nous proposerons de nouveaux hôtels et de nouveaux programmes, mais toujours avec la philosophie d’Arthema (l’accent est mis sur la qualité et la culture) en arrière-plan. Avec Arista Tours, nous souhaitons démocratiser le produit de voyage de luxe, sous le concept Arthema existant. Le TO est dirigé par Jean-Paul Hernalsteen et son assistant, Mathieu Legros.” Les agents de voyages reçoivent la même commission que lorsqu’ils réservent un produit Arthema. Il y a également un call center distinct pour Arista Tours, TO pour lequel une licence spécifique a été accordée. Arthemarine, sous la responsabilité de Géraldine François, en est entre-temps à sa troisième année, et assure environ 10% du chiffre d’affaires total.

“Autant les Caraïbes avec l’ajout récent des îles ABC, que l’Océan Indien connaissent actuellement une croissance de 200 %, selon M. Hodeige. Nous reprenons également de plus en plus de petits hôtels de charme dans notre offre.” Parmi les nouveautés, le Sénégal a été repris dans l’offre de Secrets of the Desert. “Avec Secrets of the Desert, nous souhaitons créer un genre de voyage d’aventures, mais en version luxueuse, avec l’accent porté vers le désert. Britta Campe va développer ce projet.” Entre-temps, Arthema se positionne de mieux en mieux sur le marché flamand. Il y a un an et demi, la Flandre ne représentait qu’un “modeste” 3% des ventes. Sophie Kuppens a fait en sorte de faire passer ce chiffre à 20%. “Nous disposons également de 3 personnes parlant couramment le néerlandais dans notre call center, explique M. Hodeige. De plus, notre nouveau département “groupes” est maintenant 100% opérationnel. » Les agents de voyages apprennent petit à petit à mieux connaître Arthema. “Actuellement, nous travaillons avec la quasi-totalité des agents de voyage déclare M. Hodeige, même avec l’agence ne disposant pas d’un contrat de collaboration spécifique avec Arthema. Les clients souhaitent simplement “tester” nos produits avant d’y adhérer. Nous n’avons jamais dénigré nos concurrents. Nos partenaires nous respectent parce que nous avons toujours montré notre respect et notre loyauté vis-à-vis des autres.”

Comment Arthema fait-elle alors la différence ?

“La qualité de nos services est une chose, également celle de nos

february - march 2009  travel2 11

coverstory

“goed” voor 3% van de verkoop,sales Sophie Kuppens heeft ervoor gezorgd dat dat opgelopen is tot 20%. “We hebben ook 3 nederlandstalige reservatiebedienden in ons call center, aldus Mr. Hodeige. Daarbij is ons groepsdepartement nu 100 % operationeel.” Reisagenten leren Arthema ondertussen steeds beter kennen. “Op dit ogenblik werken we met zowat alle reisagenten”, aldus Hodeige, “ook al hebben we geen contracten met de samenwerkingsverbanden. De klanten willen gewoon onze brochure “zien”. Wij hebben onze concurrenten ook nooit gedenigreerd als ik zeggen mag. Er is respect voor ons, omdat wij ook altijd respect voor anderen hebben betoond. De zon schijnt voor iedereen.”

Waarin maakt Arthema dan het verschil?

“De kwaliteit van onze diensten is één zaak, alsook deze van onze reisdocumenten. We bieden de klanten voor onze hoofdbestemmingen ook een Arthema reisgids aan, in samenwerking met Mondeo, we kunnen ook voordrachten organiseren naar groepen toe. We gaan ook een cruise met VTM organiseren, zoals we ook al vier jaar met RTL doen, enz. We zijn duidelijk “very busy.”

Wat is jullie filosofie m.b.t. culturele rondreizen?

“We werken met een systeem van vertegenwoordigers terplaatse. Sommige reizen worden ook begeleid door de historicus Claude Rappe, gespecialiseerd in het Midden-Oosten en de kruistochten. We werken steeds met lokale, universitair geschoolde en officiële gidsen. Alle vertrekken zijn gegarandeerd vanaf 2 personen, op bepaalde bestemmingen (Egypte, Jordanië en Turkije) geldt dit vanaf 10 personen. De rondreizen zijn gegarandeerd in het Frans, soms Engels of Nederlands, we mixen nooit Franstaligen met Nederlandstaligen en vice versa. Nederlandstalige gidsen in Turkije en Egypte zijn gegarandeerd vanaf 2 personen, en vanaf 10 personen in Jordanië.”

documents de voyages. Nous proposons pour nos principales destinations un guide Arthema à nos clients, en collaboration avec Mondeo, nous pouvons organiser des conférences à l’attention des groupes. Nous allons aussi organiser une croisière avec VTM comme nous le faisons déjà depuis quatre ans avec BEL RTL, etc. Nous sommes donc clairement “très occupés”.

Quelle est votre philosophie en ce qui concerne les voyages culturels ? “Nous travaillons avec un système de représentants sur place. Certains voyages sont également accompagnés par l’historien Claude Rappé, spécialisé sur le Moyen-Orient et les croisades. Nous travaillons toujours avec des guides locaux, universitaires et officiels. Tous les départs sont garantis à partir de 2 personnes. Les visites guidées sont garanties en français, nous ne mélangeons jamais les francophones et les néerlandophones et vice versa. (Guides néerlandophones en Turquie et en Egypte garantis à partir de 2 personnes, à partir de 10 pour la Jordanie)”

Quelles sont les tendances des destinations ? “Pour ce qui est des destinations, l’Egypte reste notre numéro 1, suivie par le Moyen-Orient (croissance de 50%), de la Jordanie, de Dubaï et d’Oman parmi les principales. La Turquie connaît une croissance de 200%, tout comme Arthemarine.

12 travel2  issue 43

coverstory

Wat zijn de bestemmingstendenzen?

“Inzake bestemmingen blijft Egypte onze nummer 1, gevolgd door het Midden-Oosten (groei van 50%), met Jordanië, Dubai en Oman als toppers. Turkije groeit 200%, net als Arthemarine. De lancering van de brochures gaat ook gepaard met een uitbreiding van de Protections polis. De All Risks verzekering houdt in dat alle risico’s voor de klant gedekt zijn.

Le lancement des brochures s’accompagne également d’une nouveauté en ce qui concerne les assurances avec Protections. L’assurance All Risks implique que tous les risques pour le client sont couverts.”

“Alle Arthema-klanten krijgen een volledige annulatie- en reisbijstandsverzekering, inbegrepen in de prijs van de reis”, aldus Koen Devestel, gm van Protections.

“Tous les clients Arthema bénéficient d’une assurance annulation et assistance de voyage complète, comprise dans le prix du voyage”, comme l’explique Koen Devestel, D.G. des Protections.

In maart-april organiseert de TO verschillende workshops. Er komen ook 3 studiereizen met Arthemarine richting Indische Oceaan.

En mars-avril, le TO organise différents ateliers. Il y aura également 3 voyages d’étude avec Arthemarine en direction de l’Océan Indien.

“We gaan onze bestaande merken verder versterken, en wie weet starten we nadien wel met bijkomende productie...”Te groot” willen we niet worden, wel willen we weldoordachte programma’s aanbrengen zonder daarbij in avonturen te belanden, mét de juiste personen die de specifieke kennis hebben.”

“Nous allons encore renforcer nos marques existantes et, qui sait, nous lancerons peut-être ensuite des projets supplémentaires... Nous ne souhaitons pas devenir “trop grands”, mais nous voulons résolument proposer des programmes réfléchis sans pour cela tomber dans l’aventurisme, avec les personnes adéquates qui possèdent les connaissances spécifiques nécessaires.”

The World by Arthema? Must be!

dv

Le Monde selon Arthema ? C’est un must !

dv

february - march 2009  travel2 13

destination

oude tempel

Overal in Thailand ontmoet je in het oranje geklede monniken die altijd openstaan voor een praatje.

Amazing Thailand Hoewel Thailand helaas onlangs weer negatief in het nieuws kwam door de gijzeling van duizenden toeristen op de luchthaven, blijft het één van de populairste en veiligste exotische vakantiebestemmingen. Met ‘Visit Thailand 2009’, liet het land -dat de ideale poort is tot Azië- reisagenten en journalisten van overal ter wereld kennis maken met haar talrijke troeven: prachtige stranden, regenwouden, historische steden, werelderfgoed, kunst en cultuur, een mooie vriendelijke en gedienstige bevolking en een verrukkelijke gastronomie.

N

a de toeristenboom begin de jaren negentig, met een gigantische uitbreiding van de hotels tot gevolg, kwamen de tegenslagen: terroristische aanslagen in de naburige landen, de vogelpest en last but not least de tsunami die vooral toesloeg op het meest toeristisch gedeelte van Thailand, het eiland Phuket. De gevolgen waren catastrofaal; de hotels kenden amper nog een bezetting van 30 %, veel thais geraakten hun job kwijt en de toeristische sector stortte als een kaartenhuisje ineen. Maar Thailand bleef niet bij de pakken zitten en herrees als een feniks uit zijn as en dat wilden ze met Visit Thailand 2009 de wereld laten zien. Met muziek, dans, bloemenkransen, heerlijke hapjes en drank werden we prinselijk ontvangen op de welkom party. Nadien volgde een marathonbezoek aan enkele schitterende highlights.

14 travel2  issue 43

Om de hoofdstad Bangkok, die evenveel inwoners telt als gans België, te bezoeken en te begrijpen heb je dagen, zelfs weken nodig. Ook ditmaal was er weer geen tijd om te shoppen in een van die ontelbare winkelcentra of kleurrijke markten of alleen op verkenning te gaan in die fascinerende, wriemelige, broeierige hoofdstad. Tijd voor een boottocht op de machtige ‘Chao Phraya’ (de Rivier der Koningen), een stroom die de wereldstad precies middendoor snijdt, was er wel. Het is veruit de prettigste en rustigste manier om Bangkok te leren kennen. We varen langs een skyline van tempels, wolkenkrabbers en krotwoningen. Kinderen spelen vlak voor hun paalwoning in het water. Er wordt duchtig op los gefotografeerd wanneer we het Grote Paleis en de Tempel van de Smaragden Boeddha voorbijvaren. Even verderop stappen we af om de Tempel van de Dageraad, die bedekt is met miljoenen stukjes porselein, te bewonderen. Ook aan de reusachtige Koninklijke boten met hun indrukwekkende houtsculpturen houden we even halt. De organisatoren van ‘Visit Thailand 2009’ wilden ons laten zien dat Thailand meer is dan Bangkok of een strandvakantie. Dus namen we de volgende dag een binnenlandse vlucht om de 700 km tot aan Chiang Mai in enkele uren te overbruggen. Nauwelijks een eeuw geleden was dat een reis van dagen want de streek van Chiang Mai kon alleen worden bereikt op de rug van olifanten of met de stoomboot op de Mekong. Chiang Mai, ook wel de 'Roos van het Noorden' genoemd, is de ideale uitvalsbasis om het noorden van Thailand te leren kennen. De streek rondom is, met zijn drie hoogste bergen, een walhalla voor de eco-toerist. Ook de culinaire traditie, de gastvrije reputatie en de kook- en massagecursussen voor toeristen dragen bij tot de populariteit.

destination

Visit Thailand 2009 werd opgeluisterd met kleurrijke spektakels.

De ruim 300 boeddhistische tempels en ruïnes zijn de stille getuigen van de culturele rol van Chiang Mai van de dertiende tot de vijftiende eeuw. Uitschieter is ongetwijfeld de Wat Phra Tat Doi Suthep uit 1883, van waaruit men een prachtig uitzicht heeft op de stad. Rond het heiligdom liggen onder meer een klooster en koninklijke vertrekken. Ook de local market en de night bazaar rond de Chang Klan Road, met zijn markthallen, winkelstraten, eetstalletjes en een eindeloze rij kramen zijn een absolute must om kennis te maken met een stukje authentiek Thailand. Thailand heeft een enorm gevarieerd aanbod aan stranden. Pattaya is daar ongetwijfeld het meest beruchte van omwille van zijn nachtleven. Een traditie die dateert van voor het toerisme, de periode dat de Amerikanen daar een basis hadden. De soldaten werden er met een vliegtuig overgebracht om er zich te ontspannen. Toen de soldaten vertrokken waren de meer dan 7000 meisjes werkloos, dus moesten ze andere klanten vinden. Het

Een leuke boottocht is die naar de Phi-phi eilanden

massatoerisme, vooral van dikbuikige alleenreizende Europeanen, viert er dan ook hoogtij. Op Phuket, het eiland dat het meest te lijden had van de tsumani, heerst een heel andere sfeer. Het wordt wel eens de parel van de Andamaanse zee genoemd omdat het het meest veelzijdige eiland is. Naast strandgenoegens biedt het ook een gevarieerd excursie en cultureel aanbod. Ondertussen is er van de tsunamischade niks meer te merken. Op gebied van wellness staat Thailand mijlenver voor op de omringende landen. Het merendeel van de Thaise hotels beschikt over een luxueuze spa die een brede waaier van behandelingen aanbiedt. En dan die Thaise massage ! Soms vrees je dat je kreupel zult blijven voor de rest van je leven, maar je komt er telkens als herboren uit. Eten in Thailand is altijd een belevenis, zowel in de klasse restaurants als in de eenvoudige eettenten. De Thaise keuken, die overal

Paalwoning

february - march 2009  travel2 15

destination De Thaise keuken is gevarieerd, lekker en kleurrijk. Gerechten worden schilderachtig opgediend in kleine kommetjes, die vaak met groenten en bloemen tot een sierobject zijn omgetoverd. Bekend is ook de food carving. Met engelengeduld en vakmanschap worden meesterwerkjes van miniatuursnijkunst gemaakt uit een doodgewone wortel of ordinaire knol.

ter wereld hoog wordt aangeschreven, is gevarieerd, gezond, lekker en kleurrijk. Gerechten worden schilderachtig opgediend in kleine kommetjes, die vaak met groenten en bloemen tot een sierobject zijn omgetoverd. Bekend is ook de food carving. Met engelengeduld en vakmanschap worden meesterwerkjes van miniatuursnijkunst gemaakt uit een doodgewone wortel of ordinaire knol. De versheid staat hoog aangeschreven en de smaken kunnen enorm verschillen van zoet-zuur of zoet-zout, zacht en scherp tot een harmonie van diverse curies en parfums. ‘Visit Thailand 2009’ is ook een ideale gelegenheid om de mening van ervaren reisspecialisten te horen. Azië-specialist Luk Van De Woestyne is Product Manager Asia bij Escape. Door jarenlang beroepshalve intens samen te werken met Oosterlingen bouwde hij een grote kennis op van de Oosterse landen, hij werkte de Azië-brochure uit, neemt deel aan alle beurzen en workshops en staat permanent stand-by om de vragen van de reisagenten te beantwoorden. Reeds van kleins af aan krijgen kleine meisjes ringen rond de hals die de schouders naar omlaag drukken zodat de nek langer lijkt

“Ik raad reisagenten altijd aan om , na een vraag van de klant die ze niet kunnen beantwoorden, de speaker aan te zetten zodat de klant kan meeluisteren, dat wekt vertrouwen, aldus van De Woestyne. Het beroep van reisagent is volgens mij een zeer ondergewaardeerde functie want hij moet over ontelbare capaciteiten beschikken. Hij moet de bestemmingen kennen, de brochures, de luchtvaartmaatschappijen...Hij is zowel personeels- als financieel directeur, boekhouder, fiscalist, pr-man en psycholoog. Hij moet stressbestendig zijn, zelfstandig kunnen werken, meeleven met zijn klanten en altijd klaar staan om in de bres te springen voor zijn bedrijf. Ik help deze mensen dan ook met plezier want ze kunnen onmogelijk alle bestemmingen in detail kennen. Wij moeten er als nicheoperator voor zorgen dat onze servicebereidheid kwalitatief zeer hoogstaand is en onze producten origineel.Je moet ook openstaan voor nieuwe dingen, want de reiswereld evolueert constant.”

Met welke indrukken ga je nu naar huis ? De tempel van de dageraad is bedekt met miljoenen stukjes porselein

“Het is eigenlijk een bevestiging van een evolutie die we al lang aanvoelden. In Thailand is er een over- investering aan hotels geweest, een algemeen fenomeen in het toerisme dat je overal ter wereld ziet opduiken. Op een bepaald moment is er een tekort en dan gaat men investeren. Bij het minste wat er dan gebeurt, is er een overschot aan kamers. Meestal lost het probleem vanzelf op. Nu komen er immers meer MICE-mogelijkheden voor Thailand. Ondanks de afnemende vraag, is er immers ook een enorme upgrade van de hotels gebeurd. De meeste nieuwe hotels zijn nu boetiek, design- of spahotels. Maar ook de bestaande hotels hebben zich aangepast, de kamers vernieuwd en er zijn nu bijna overal platstreken tv’s. Dat maakt Thailand tot een gedroomd incentive- en MICE land, mede door het feit dat het land zoveel te bieden heeft”. mw

THAI AIRWAYS

Zijde weven, spinnen, beschilderen van zonneschermen, aloude ambachten die nog steeds worden beoefend.

16 travel2  issue 43

Thai Airways International (THAI) biedt 4 dagelijkse vluchten aan via Frankfurt, München en Parijs. Met 2 vluchten per dag uit Frankfurt en een dagelijkse vlucht uit München met aansluitende vluchten naar Brussel is er een keuze uit dag - of nachtvluchten. Daarnaast is er ook een dagelijkse vlucht van Parijs CDG non-stop naar Bangkok. Vanuit de luchthaven van Bangkok kan je doorvliegen op 12 binnenlandse vluchten, waaronder ook Koh Samui. Belangrijke bestemmingen van THAI naast Thailand zijn Indochina (met zeer vlotte verbindingen naar Vietnam, Laos, Cambodja en Myanmar), Indonesië (met dagelijkse verbindingen naar Bali en Jakarta ) en Australië (Sydney, Melbourne, Brisbane,Perth) en Nieuw-Zeeland. Verder heeft THAI vlotte en meerdere connecties naar alle business bestemmingen in Azië.

vliegen naar de sneeuw comfortabel, snel en voordelig oostenrijk

salzburg innsbruck

€ �

all-in

HV ook � boekbaar via Amadeus

transavia.com vliegt 5x per week vanaf Brussels Airport naar de bekende Oostenrijkse wintersportgebieden Salzburgerland en Tirol. U vliegt comfortabel, snel én filevrij naar de sneeuw. Ski’s en bagage zijn makkelijk en voordelig mee te nemen en ook een transfer van en naar de luchthavens Salzburg en Innsbruck boekt u al vanaf € 29,-*. Voor meer informatie bezoek de website: www.transavia.com/wintersport

* prijzen zijn per persoon, enkele reis, inclusief belastingen en toeslagen, wijzigingen voorbehouden

46

*

vanaf

destination

Ook de intensieve gelaatsbehandeling is van hoog professioneel niveau

Animatie voor toeristen in de nieuwe medima van Yasmine Hammamet.

Wellnesstoerisme: de nieuwe trend Wellnesstoerisme zit in de lift. Steeds meer mensen kiezen voor een kort wellnessarrangement in eigen land en omstreken of voor een langere vakantie op exotische bestemmingen. Een topper op dat vlak is Tunesië, momenteel de tweede bestemming ter wereld op het vlak van thalassotherapie. Je geniet er van een hoogwaardige service, een streepje zon en een gunstige prijs-kwaliteitverhouding.

S

auna, hammam, infrarood saunacabine, massages, balneo- en thalassotherapieën, .. alles om je ‘goed te voelen’, te genieten, te relaxen, te destresseren , kortom verwend te worden, is tegenwoordig “in”. Maar om er helemaal tussenuit te zijn en er optimaal de vruchten van te plukken, boek je best een wellnessvakantie. Voor de fusie Sunworld/Mediterra was Mediterra reeds bekend voor zijn wellnessvakanties en had het een afzonderlijke brochure met alleen maar thalasso-balnéo -toestanden. Vooral in Wallonië, waartoe 80 % van hun cliënteel behoorde, hadden dergelijke vakanties veel succes. Vlaanderen was nog niet zo wellness-minded maar daar komt nu verandering in. Het grote voordeel van de thalasso-balneo-aanbiedingen van Sunworld/Mediterra is dat ze , in vergelijking met bijvoorbeeld kuuroorden in Frankrijk, veel goedkoper zijn en de service zeker evenwaardig of beter. Wij gingen een kijkje nemen.

18 travel2  issue 43

Hammamet Yasmine is de jongste Tunesische badplaats waar de luxehotels de laatste jaren als paddestoelen uit de grond rezen. Er is een langgerekt strand met fijn zand, een jachthaven, brede avenues en men bouwde er zelfs een nieuwe Medina bij met echte soekallures. Je treedt er binnen via monumentale poorten , geïnspireerd op historische monumenten uit Tunesië en andere landen. Je kan er slenteren door de geplaveide steegjes onder de gewelven en tussen de drukke soeks en de huizen die versierd zijn met keramische fonteinen en traliehekkens. Alles wordt eraan gedaan om de toeristen een onvergetelijke vakantie te bezorgen: kleurrijke optochten, dans- en andere folklorische optredens, slangenbezweerders enz. Er is een cabaretrestaurant in de sfeer van duizend-en-een nacht, een bioscoopvoorstelling die de geschiedenis van Tunesië brengt van Cathargo tot nu. Daarnaast ligt het Cathargoland; een groot themapark in het teken van piraten, Carthaagse zeelieden en de olifanten van Hannibal. Elk zijn smaak natuurlijk, maar mij bekoorde de oude medina in het stadscentrum van Hammamet enkele kilometers verderop, met zijn oude authentieke soeks, de met spijkers beslagen voordeuren, goudgele stadswallen en het robuuste fort uit de 16-17de eeuw meer. Het vijfsterrenhotel Karthago Hammamet met zijn immense marmeren lobby en typische Arabische zithoeken is gebouwd in de vorm van een luxe passagiersschip . Het hotel ligt pal tegen het strand en al de ruime kamers met balkon hebben uitzicht op de zee en de haven. Vooral in de wintermaanden ligt de nadruk op Thalasso-Balneotherapieën. Balneotherapie betekent behandelingen met de helende krachten van water en thalasso wil zeggen dat de behandelingen met

destination

zeewater gebeuren. Thalasso was vroeger voorbehouden voor mensen met gezondheidsproblemen of met bepaalde aandoeningen. Zeewater is immers rijk aan oligo-elementen en heilzame minerale zouten. Het wordt geneeskrachtig wanneer het wordt opgewarmd tot 33° C of meer. Zeealgen en bepaalde zeemodders versterken nog de Zo’n wellnessvakantie is erg in trek bij honeymooners. Als ze een bruidspaartje verwachten, wordt de kamer extra versierd.

What’ s in a name ? Onderwater-jet. Is een waterstraal op bepaalde punten in het zwembad. Bij een jet-douche beweegt de waterstraal over de persoon, hier beweegt de persoon. Het wordt meestal gebruikt bij onderwatergymnastiek. De druk op het water bedraagt tot 15 kg. Jet-douche Krachtige straal onder druk van 4 kg en meer wordt op je gespoten. Hou je goed vast aan de stang in de cabine want de straal zou je wel eens het evenwicht doen verliezen. Het gezicht en de borst verdraagt de jet-douche niet. Afwisselend spuit men volgens de regels van de kunst koud en warm water. Voor een jet-douche steeds een dokter raadplegen of het wel mag. Er zijn plaatsen op het lichaam die speciaal geïnsisteerd worden: voetzolen bij sommige migraines, de billen bij cellulitis, bv. De straal moet gebroken worden bij spataders of fragiele aders. Algotherapie Een dunne laag verwarmde zeealgen worden op de huid gelegd en bestraald met een infrarood lamp. De algen bevorderen de afschilfering van de huid en maken ze gladder en soepeler. Aanbevolen bij vermoeidheid en stramme spieren. Algotherapie wordt tegenwoordig vaak afgewisseld met klanktherapieën die zeer relaxerend werken. Modderbaden Zeemodder heeft een heilzame werking op de vele soorten artrose. Het wordt vooral toegepast bij gewrichtspijnen. De modder wordt vrij warm op het lichaam gelegd en koelt daarop af. Bij modderbaden wordt men vaak goed “ingepakt” opdat de modder zo lang mogelijk warm zou blijven. Onderwaterdouche Massage met een waterstraal op diverse plaatsen van het lichaam. De druk varieert van 1,5 tot 3 kg naargelang de diameter van de spuitkop. Op kleine oppervlakten wordt krachtig gemasseerd, op grote oppervlakten zachter.

february - march 2009  travel2 19

destination

In de oude soeks van Hammamet vind je leuke souvenirs

Tunesië is momenteel de tweede bestemming ter wereld op het vlak van thalassotherapie

heilzame werking. Door de warmte openen de poriën zich en dringen de stoffen makkelijker doorheen de huid. De Grieken waren al zeer vroeg in de ban van de genezende kracht van zeewater en lieten ons als erfenis ook het woord thalasso na, wat zee betekent.

In het thalasso-balneocentrum van het hotel wordt er alles aan gedaan om je zoveel mogelijk te laten genieten. Het personeel ontvangt je super vriendelijk, alles is er kraaknet en overal staan kaarsen en bloemen. Tussen de behandelingen door kan je lekker uitrusten op een grote ligstoel, binnen of op het terras met zicht op zee, ondertussen nippend aan een heilzaam kruidentheetje of in de ‘kamer van de vijf zintuigen’; een donkere ruimte met scherpe kruidengeur. Maar eerst moet je langs de dokter om na te gaan of alle therapieën wel medisch verantwoord zijn. Samen wordt dan een programma op maat samengesteld.

Elke kuurdag begint met een sessie in het zwembad met verwarmd zeewater om lichaam en spieren op te warmen. Op alle mogelijke hoogtes staan er onderwatersproeiers om de verschillende spieren en de bloedcirculatie te activeren. Nadien volgen de behandelingen. Wij probeerden de hydromassage uit waarbij vier handen je lichaam masseren onder een lichte regen van het heilzame warme zeewater. Het zou goed zijn voor de bloedcirculatie, gestresseerde spieren en rugkwalen. Daarna genoten we van een scrubsessie in de hammam, gevolgd door een thermische verpakking met algen die de huid hydrateert en toxines elimineert; een medicijn tegen reuma, artrosepijn en andere kwaaltjes. Als toemaatje volgden nog een intensieve gelaatsbehandeling , met een gezichtsmassage, epileren van de wenkbrauwen, zuiverende dampen, het reinigen van de huid en een heilzaam maskertje.

www.msccroisieres.be

2  issue 43

20 travel ann. 130x90.indd 1

Ook de massage met essentiële oliën in een donkere ruimte, enkel verlicht met kaarsen en zachte muziek op de achtergrond, was van een hoogstaand professioneel niveau. Laat het nu maar winteren, onze batterijen zijn opgeladen. mw

13/01/09 10:38:55

destination

Les Portes du Soleil: 650 km pistes Van de luchthaven van Genève –wat een gemakkelijke verbinding, en duidelijk ook één van de grote verkoops­ argumenten van het skigebied– ben je op minder dan een uurtje in Champéry, aan de Zwitserse kant van de Portes du Soleil: een kennismaking.

W

e worden ondergebracht in het Zwitserse nationale Ijssportcentrum “Palladium”. Iets verderop vertrekt de kabelbaan naar Planauchaux, een moderne vliegende bus die de eerste kabelbaan uit 1939 vervangen heeft. Ondanks de relatief lage hoogte van de skistations en het skigebied, tussen 1.000 en 2.466 meter, is er absoluut geen sneeuwgebrek. De Noordelijke Alpen ontvangen sowieso veel sneeuw, en het is er ook frisser dan in de Zuidelijke Alpen. Daarbij worden van zogauw de eerste vrieskou zich aanmeldt, de sneeuwkanonnen in werking gesteld. De Portes du Soleil is één van ’s werelds grootste skigebieden, met liefst 650 km pistes. Het onderscheidt zich duidelijk van gebieden als de “3 Vallées” door een grotere diversiteit, de aanwezigheid van authentieke bergdorpjes en –stadjes (naast Les Gets, Morzine en Champéry zijn ook Chatel en Abondance, met zijn middeleeuws klooster, en de Zwitserse dorpjes een verkenning meer dan waard), de charme van een tweelandengebied (je kan oude smokkelroutes volgen tussen Zwitserland en Frankrijk) en de nabijheid van het meer van Genève.

22 travel2  issue 43

Je voelt nooit dat je in een reuzengebied bent. Elk station heeft zo zijn eigen stijl, en alle dorpjes roepen een familiale sfeer op. Ook op de pistes zie je nauwelijks waaghalzen, ondanks het feit dat er 7 snowparks zijn, en dat men ook “un ski sauvage” kan beoefenen, zoals de brochure aankondigt. (En voor de geïnteresseerden: uittreksel uit ‘De rechten van de skiër’, deel XVI, alinea 3: “De skiër is vrij.”) Avoriaz is een geval apart: het futuristische station werd vanaf de late jaren 1960 tussen de rotsen op 1800 m hoogte gebouwd, volledig verkeersvrij, in hoge constructies van beton en hout. Vanop de kam naar Zwitserland, waar je de steilste piste van het gebied kan nemen, de “mur suisse”, heb je een prachtig zicht op de ruige architectuur tussen de woeste rotsen. Impressionant! Het station is best gezellig met zijn feërieke verlichting, zijn paardensleeën en winkeltjes, maar sommige gebouwen kunnen een opfrisbeurt gebruiken. De “mur suisse” ligt er in de mist verradelijk bij. We zien een bord “Icy snow” en besluiten hem dan zeker te nemen. Olala, de mengeling van een steile helling, harde, bijwijlen ijzige sneeuw, bulten en het slechte zicht maken er een echt avontuur van. Wat zou ik hier graag skiën als de zon schijnt! Er is een opvallend verschil tussen de Zwitserse en Franse kant van de Portes du Soleil. Waar de Franse stations nieuwe, snelle en comfortabele want vaak zelfs verwarmde skiliften aanbieden, vind je in sommige dorpjes aan de Zwitserse kant nog een aantal liften uit mijn kinderjaren: een- en tweepersoonsankerliften (‘paddenstoelen’ en ‘ankers’) en tweepersoonszetelliften met

destination

Photos © Pascal Baetens

Je vindt een mooie mengeling van goedkopere en duurdere logies, eerder in de vorm van hotels en pensionnetjes dan van de appartementsdozen waarvoor sommige andere grote (Franse) skigebieden gekend staan. Behalve in Avoriaz heb ik niet echt faciliteiten voor grote groepen, stijl studentenreizen gezien. pb

houten bankjes. Prachtig voor de nostalgische skiër, maar de PR-mensen lijken er toch niet zo fier op. “De bouwvoorwaarden zijn in Zwitserland superstreng, de effecten op het milieu moeten echt volledig ingecalculeerd worden. Zelfs de gewone vervanging van een skilift wordt soms onmogelijk gemaakt. We zijn soms echt jaloers op onze Franse vrienden.”, krijg ik er te horen. Ik laat het niet aan mijn hart komen. Het komt juist de authenticiteit van die slapende dorpjes ten goede. De Zwitserse dorpjes staan trouwens vol oude boerderijtjes, schuren, stallen en kerkjes. Vaak nog niet gerestaureerd. Laat die modernisering maar niet te snel gaan… Terug naar Frankrijk. Chatel en Morzine zijn echte stadjes, behoorlijk mondain ook. Met alles wat de skiër en après-skiër nodig heeft: winkels, restaurantjes, bars en nachtleven. In Les Gets stap ik op mijn regennamiddag het ‘Musée de la Musique Mécanique” in, een draaiorgelmuseum, zeg maar, met een onverwachte rijkdom aan instrumenten. De melancholische orgelklanken werken op mijn gemoed. Ooit moet ik hier op bezoek geweest zijn, dat kan niet anders. Maar ik herinner het mij niet meer. Les Portes du Soleil zijn een ideale bestemming voor families: alle faciliteiten van kinderopvang, speel- en ontdekkingsmogelijkheden zijn aanwezig, het gebied is gemakkelijk bereikbaar. Ook de betere skiër vindt er zijn volop gading, en voor snowboarders zijn er voldoende snowparcs voorzien.

february - march 2009  travel2 23

destination

Le tourisme : une passion marocaine Terre de charme et d’histoire, le royaume du Maroc entend jouer dans la cour des grands, en pariant sur la qualité de ses produits touristiques. A la clé : une reconnaissance nationale et internationale qu’il lui faut conforter. Du 15 au 18 janvier 2009, Marrakech a accueilli le 2ème édition du Moroccan Travel Market. Pendant trois jours, la ville d’ocre a accueilli les professionnels du tourisme marocains et du monde

N

é de la volonté d’offrir à l’Afrique et à la Méditerranée un salon global du tourisme, le Moroccan Travel Market (MTM) est l’occasion unique pour les professionnels du tourisme d’effectuer des contacts, échanges et actions sur le continent africain. Mieux encore, ce salon du tourisme marocain permet de favoriser les rencontres Nord-Sud de la Méditerranée pour les acteurs du secteur : Office de Tourisme, compagnies aériennes, tours opérateurs, agences de voyages, transporteurs, prestataires de services, chaînes hôtelières, investisseurs, assureurs... Initiée par « International Fairs and Events », filiale du groupe Rahal, le Salon 2009 s’est articulé autour de trois axes : business, réflexion et convivialité. En dépit du marasme économique qui touche surtout les principaux pays exportateurs de touristes vers le Maroc, le nombre d’invité a augmenté cette année, atteignant plus de 250 exposants ! Le contexte mondial morose impose que l’offre touristique soit alléchante et parfaitement adaptée à la réalité économique des consommateurs et à la transformation du profil

de la demande qui tend vers plus d’authenticité, estiment les organisateurs du Salon. Réalisé sur une superficie de 30.000 m2, le MTM 2009 est une parfaite réussite, y compris sur le plan de la couverture médiatique (plus de 200 journalistes !), de quoi donner une dimension internationale à l’événement. Après la deuxième édition du MTM, le Maroc peut désormais se prévaloir d’ avoir « son » Salon du tourisme. Khalid Tijani : « quand le tourisme à Marrakech va, tout va ! » Créés en 2002, les 11 Conseils régionaux du Tourisme ( anciennement, Régions d’intérêt touristique) sont chargés de la promotion touristique de leur région tant sur les marchés étrangers que national (*). Ancien directeur de l’office du Tourisme à Paris, puis à Bruxelles, Khalid Tijani est aujourd’hui Directeur Général du Conseil régional du Tourisme de Marrakech (CRTM). Avec son équipe de six permanents, il entend mettre tout en œuvre pour promouvoir les multiples attraits de Marrakech à travers tous les métiers touristiques (hôteliers, agents de voyages, transporteurs terrestres, autocaristes...). Dans le cadre du Plan 2010, une politique stratégique a été mise en place pour atteindre les 10 millions de touristes au Maroc. « A un an de l’échéance, nous sommes à 8 millions de touristes » souligne Khalid Tijani. Et, le hasard -heureux !- fait que le 8 millionième touriste, une Française, a atterri à ....Marrakech. A sa grande surprise, elle fut reçue en grandes pompes dès son arrivée à l’aéroport, en présence des plus hautes personnalités du pays et de la région: le ministre du Tourisme, le Whalid (le préfet), le maire de Marrakech.... Une nuée de caméras, une trentaine de journalistes de la presse écrite l’attendaient ». Voilà pour la petite - et belle- histoire qui montre clairement que Marrakech a décidément tous les atouts pour plaire. .

* : Fès, Meknes, Casablanca, Marrakech, Agadir, Tanger-Tétouan, Rabat, Oujda, Dakhla, Laayoune/Boujdour/Skia El Hamra, Guelmin-Smara.

24 travel2  issue 43

destination Se faire (que) du bien ai Palmeraie Spa à Marrakech Huiles essentielles, fleurs séchées, massages, piscines chauffées, hammams, jacuzzis...Concoctez-vous un bain de volupté au tout nouveau Palmeraie Spa à Marrakech. Au programme : paix du corps et plaisir des sens. Entre tradition et innovation.

C’est du belge ! BTExpo et Transmeeting ont été les premiers et seuls représentants belges au Moroccan Travel Market. Une participation plutôt positive : « Nous sommes très satisfaits » confie Stéphanie de Jager, Sales &Product Manager « Le MTM est une foire, jeune, intéressante et grandissante. Elle a un bel avenir devant elle ». Désirant mieux connaître le marché belge, Kamal Rahal, l’organisateur de MTM a été l’invité du 5ème BTExpo à Bruxelles. C’est au tour à Transmeeting et BTExpo de se rendre au MTM à Marrakech en janvier. Un échange fructueux. Qui devrait se renouveler l’an prochain. Depuis plus de dix ans, l’agence Transmeeting, spécialisée sur le Maroc, propose des voyages à la carte, sur mesure tant pour les individuels que pour les groupes. BTExpo est ,depuis cinq ans, la plate forme de rencontres incontournable en Belgique pour tous les métiers du tourisme dans le monde.

Marrakech number one ! Première destination touristique marocaine, Marrakech occupe la première place en termes de capacités de lits (plus de 40.000) et devrait accueillir 5000 lits supplémentaires cette année. En outre, les plus grandes enseignes hôtelières y sont attendues (Lucien Barrière, les hôtels Conrad, Intercontinental,, le groupe 4 Seasons, la chaîne Riu...). Sans oublier, en avril ou mai prochain, la réouverture, après rénovation, de la Mamounia, le vaisseau amiral de l’hôtellerie marrakchi et marocaine. Marrakech est le second aéroport à l’échelle nationale après Casablanca, mais le premier sur le trafic tourisme. Capacité d’accueil : 5 millions de passagers depuis le début 2008, passant du simple au double par rapport à 2004. Depuis l’Open Sky, 80 compagnies desservent Marrakech sur 40 liaisons directes par jour, soit une hausse spectaculaire ( 24 compagnies et 9 dessertes en 2002 ). Marrakech est très prisée par les compagnies low cost. Un paradoxe car Marrakech reste une destination surtout haut de gamme. « Low cost et haut de gamme ne font pas toujours bon ménage » explique Khalid Tijani. « Nous allons essayer de faire revenir les compagnes régulières grâce, notamment, à cette capacité nouvelle d’enseignes prestigieuses...Nous allons cibler les produits de niche : voyages de motivation, congrès, séminaires) sans toutefois fermer la porte aux compagnies low cost ». Les golfeurs se réjouiront bientôt de découvrir trois nouveaux sites. Et les skieurs ne seront pas déçus: Oukaïmeden, la perle enneigée de l’Atlas, perchée à une heure trente de Marrakech, deviendra prochainement une station attractive toute l’année. Place aussi au tourisme de montagne et écologique : chasse, randonnée, bivouacs autour des barrages sont à l’honneur. Marrakech est véritablement la destination phare du tourisme marocain. Et « Quand Marrakech va , tout va » conclut Khalid Tijani. CLB

Pour profiter pleinement de ces moments de sérénité, il importe de soigner les détails. La lumière, le silence, le confort. Le Palmeraie Spa offre tous ces ingrédients uniques, subtils et bien plus dans son tout nouvel espace dédié au bien-être et à la remise en forme. Situé à l’entrée du Palmeraie Golf Palace, le vaste lieu (4000 m2) procure un équilibre parfait entre les rituels marocains de la beauté et l’art de vivre asiatique. Deux espaces pour se faire du bien et s’offrir une vraie bulle de sérénité. Qui dit mieux ? L’espace Wellness dédié au bien-être est doté d’équipements ultra complets : deux hammams, des tables de gommages, une piscine chauffée, des bains urcs, deux grands jacuzzis, douches et salles de repos, quinze cabines de soins, des tables de massage ultra modernes.` Les soins traditionnels se déclinent en une large palette de « recettes » exceptionnelles : le rituel beldi, le bain de vapeur, le gommage traditionnel, le bain aromatisé, le rituel du thé...sans oublier le soin du visage marocain traditionnel . Les Soins détentes proposent des massages énergisants lesquels bien plus que relaxer permettent de retrouver un maximum de punch.... Bref, un massage stimulant à « consommer » selon ses envies. Le top du top : les massages de Susan Stein, consultante internationale, créatrice de l’Ecole de massage Jari Menari à Bali. Venue pendant deux mois à Marrakech, cette spécialiste du spa a formé 40 jeunes professionnels marocains spécialement pour le Palmeraie Spa. Au programme : cinq concepts de massages combinant miraculeusement les traditions marocaines et indonésiennes. Une pure merveille de « dancing fingers », traduisez les « doigts dansants » ! Enfin les soins du visage se savourent avec les produits Yon-ka, pionnier de l’aromathérapie et de la phytothérapie esthétiques. Programmes de soins pour femmes et pour hommes. L’espace Fitness possède toutes les vertus pour faire oublier le stress. Des cours personnalisés aux cours collectifs, (Body Pump, Biking, Step, Lia...) le Palmeraie Fitness invite à faire le plein d’énergie dans un programme complet, personnalisé, sur mesure. Coaching individuel et cours de yoga. cl www.pgpmarrakech.com

february - march 2009  travel2 25

destination

Muscat aan de Golf van Oman © Sandor Grahame

© Mia Dekeersmaeker

Het Muscat Festival

toont het DNA van Oman Traditie en moderniteit kenmerken de hoofdstad van Oman, en vinden we ook terug, in een notendop, in het ‘Muscat Festival’ dat dit jaar aan zijn elfde editie toe was. Zoals de stad in verschillende delen opgebouwd is - van de oude stad tot het moderne Muscat - spreidde het festival zich uit over drie locaties. En net zoals de haven de poort bij uitstek op de wereld is, bracht het festival nationaal en internationaal erfgoed bij elkaar.

zes restaurants zowel Arabische, Indische, tot Mediterrane heerlijkheden aan. De muzikanten die er de diners en de avonden opvrolijken, komen uit verschillende landen. Op muzikaal gebied is authenticiteit er troef. Het hotel is dan ook een perfecte intro naar het Muscat Festival. Bijna een maand lang wordt er tijdens het festival op drie locaties in de stad door jong en oud feest gevierd, workshops gegeven en informatie gebracht over de meest uiteenlopende thema’s van toerisme, cultuur tot en met zaken die met het alledaagse leven

H

Het jaarlijkse Muscat Festival, dat start in januari en een maand duurt, is dan ook het moment bij uitstek om nog meer van de stad én het land op te snuiven. Muscat is een stad van contrasten. Naast een modern politiek en economisch hart, biedt de oude stad heel wat tradities en cultuur aan. De hoofdstad telt heel wat interessante musea, met als zwaartepunt het in 2004 door de stad gerenoveerde ‘Bait Al Baranda,’ met dertien kamers over de geschiedenis van Muscat en Oman. In ‘Bait Al-Zubair’ maakt men kennis met de traditie, de gebruiken en de gewoonten van de Omani. Helemaal verrassend is het nieuwe ‘Bait Al Oud,’ vlak bij Bait Al-Zubair. Vanuit het oogpunt van de fotografen ontdekt men er bijzondere verhalen over Muscat en het internationale karakter van de stad. Een gegeven dat we ook aantreffen in het vijfsterren ‘InterContinental Hotel Muscat’ waar we verbleven. Niet alleen kan men in dit hotel de gasten in zestien verschillende talen bedienen. Het hotel, gelegen in het diplomatieke kwartier van de stad, biedt in

26 travel2  issue 43

Mutrah Souk © Sandor Grahame

destination

© Mia Dekeersmaeker

te maken hebben, zoals aidspreventie of de problemen rond het afval en het milieu. De drie locaties, het ‘Al Naseem park,’ het ‘ Qurum Natuurpark’ en het ‘A’Seeb strand’ tonen tegelijkertijd het groene Muscat. De stad ligt immers geprangd tussen de Golf van Oman en de bergen. Muscat telt dan ook heel wat stranden en de parken fungeren er als een groene long. Het Muscat Festival, dat naast culturele tradities en prachtige ambachten tevens theater en openluchtspelen uit Oman aanbiedt, heeft ook een internationale markt met een overzicht over het ambachtelijk cultureel erfgoed uit India, China, Syrië, tot zelfs Kroatië. Op open podia reikt het muzikaal aanbod tot ver over de grenzen. Op de ritmes van westerse popmuziek komt ook de jeugd er aan zijn trekken. De muziek van Oman met de hypnotische ritmes, zang en dans bekoort dan weer elke muziekliefhebber. Hypnotisch is de muziek omwille van de herhalende ritmes in de zang en de tonen. Een zeer uitgesproken voorbeeld hiervan is het al meer dan honderd jaar oude ‘Malid,’ waarbij twee groepen het verhaal van Oman vertellen. Maar ook de mix van

© Mia Dekeersmaeker

© Mia Dekeersmaeker

Afrikaanse, Arabische en zelfs Europese tonen valt op. De groep ‘Alfrah’ uit Salalah, uit het zuiden van Oman aan de Arabische zee en aan de grens met Yemen vond ik een schoolvoorbeeld. Het concept herinnert aan jazz. Zo is bij de groep, de toon van een instrument of de stem van een individuele zanger de aanleiding tot een antwoord, een zekere vrije interpretatie door de groepsleden. En zoals bij jazz vinden ook hier alle ritmes en tonen elkaar op het einde terug. Drumstellen in alle maten en groottes met de Mirwas als kleinste drum uit Dhofar met Salalah als hoofdstad zorgen voor opzwepende ritmes. Zelfs de Qasaba uit Dhofar, een variante op de Schotse doedelzak zeg maar, maakt deel uit van de muziek die deze groep brengt. Muziek speelt een belangrijke rol in het alledaagse leven van de Omani, laat dat duidelijk wezen..De site http://www.octm-folk.gov.om biedt heelwat nuttige informatie voor muziekliefhebbers die het land willen aandoen. Typische architecuur in Muscat © Sandor Grahame

Oman kent nog een tweede groot festivalmoment. Tijdens de zomermaanden (de moessonmaanden) vindt er in Salalah (in het zuiden) het ‘Khareef Festival’ plaats. Op dit festival wordt de komst van regen of de moesson gevierd. Het Khareef Festival heeft eveneens een sterk cultureel karakter met het accent op traditionele dans, kunst en zang. Reizigers die graag willen meefeesten doen er dan ook verstandig aan hun reis tijdig te boeken. Wij verbleven er vorige zomer in de Arabian Sea Villas, een bed & breakfast in Omani architectuur vlak aan het hagelwitte strand van de Arabische zee die er in die periode de meest spectaculaire golven laat zien (www.arabian-sea-villas.com). md

february - march 2009  travel2 27

cruise & ferry

MSC

wil modernste cruisevloot ter wereld Eind december mocht Sophia Loren in Napels de ‘MSC Fantasia’ dopen, het grootste cruiseschip ooit dat MSC liet bouwen. De Italiaanse actrice is meter van de vloot. De jonge en dynamische rederij streeft naar de modernste vloot ter wereld en de meest succesrijke in de Middellandse Zee.

M

SC Cruises zet er vaart achter. De maatschappij - een dochter van Mediterranean Shipping Company, met meer dan 400 schepen een van de wereldleiders in vrachtvervoer – werd pas in 1995 opgericht. Het aantal nieuwe schepen dat de jongste jaren in gebruik werd genomen is ronduit indrukwekkend: in 2006 de ‘Musica’, een jaar later de ‘Orchestra’ en in 2008 de ‘Poesia’, schepen van 90.000 ton en goed voor zowat 3.000 passagiers elk. Ze kwamen na kleinere cruisers als de ‘Lirica’, de ‘Sinfonia’, de ‘Armonia’ die dateren van 2003-2004 en gebouwd zijn voor 2.000 passagiers. In 2012 moet de vloot veertien cruiseschepen tellen. ‘Fantasia’, het nieuwe vlaggenschip van MSC, kan zo’n 4.000 gasten ontvangen, weegt 133.000 ton en heeft een internationale crew van meer dan 1.300 personeelsleden die samen pakweg veertig talen spreken. MSC organiseert het hele jaar door cruises langs de Middellandse Zee, Noord-Europa, de Atlantische Oceaan, de Caraiben, Zuid-Amerika en Zuid-Afrika. Net als het zusterschip ‘Splendida’ dat nog dit jaar van de werven van het Franse Saint-Nazaire komt, hoort de Fantasia tot de post-panamaxklasse. Dit wil zeggen dat de afmetingen (333 meter lang, 38 meter breed…) te groot zijn om gebruik te maken van het Panamakanaal. Nog wat meer cijfers: er zijn 1.637 kajuiten, waarvan meer dan 80% buitenhutten. Van die buitenhutten

28 travel2  issue 43

heeft meer dan 90% dan weer een privéterras. Innovatie: een van de vier zwembaden heeft een toeschuivend dak. Tropische sfeer in de winter dus. CEO Pierfrancesco Vago noemt de ‘Fantasia’ het mooiste schip ter wereld, ook omwille van de typisch Italiaanse sfeer en design. En de milieuvriendelijkheid: ‘We kregen daarvoor heel wat getuigschriften. Voor de recyclage van het drinkwater, het energiebeheer… De sfeer is echt Europees. Je voelt je hier thuis, er is gastvrijheid, de luxe van Venetiaanse salons, familiale warmte. We zijn ook een familiaal bedrijf. De keuken is verfijnd met aandacht voor themarestaurants: tex-mex, Frans…’ De afmetingen mogen tot de verbeelding spreken, aan comfort is evenmin gebrek. Een standaardkajuit is 20 vierkante meter groot, heeft een zeer ruim bed, zitgedeelte, koelkastje, flatscreen,

cruise & ferry

cruises de klant ook waar voor zijn geld geven. Reken voor een nacht in een viersterrenhotel op 200 euro en voeg daar extra’s bij als een filmticket, restaurant… We hebben uitgerekend dat een nacht met een MSC Cruise niet meer dan 164 euro kost.’ fb

MSC België : succesverhaal

badkamer, perfect regelbare airco. Meer dan ooit is er ruimte voor kinderen (400 vierkante meter), er zijn meer bars, meer restaurants, meer liften, een formule 1 simulator, een theater met 1600 zitplaatsen. Hier werden overigens na de doopplechtigheid de internationale MSC Team&Win Awards voor de meest verdienstelijke reisagenten uitgereikt. Gualtiero Togneri van MSC BeLux mocht All Ways, SunQuest, A Tout Coeur, Reizen Lauwers en Neptun Cruises (Lux) bekronen. Uniek in de ‘Fantasia’ is het exclusieve vipgedeelte: de Yacht Club. Het gaat om 99 zeer ruime suites in het voorste gedeelte van het schip. Passagiers hier kunnen gebruik maken van alle faciliteiten die de ‘Fantasia’ biedt, maar hebben meteen ook een reeks aparte mogelijkheden. Zo is er bijvoorbeeld een exclusieve prachtige panoramische lounge, rechtstreekse toegang tot de spa, een apart zwembad, privéliften en receptie, permanente butlerservice, onboard check-in… Pierfrancesco Vago: ‘Het is een unieke verwenervaring, een nieuwigheid in een markt die in volle expansie is. Meer dan 70% van onze gasten boeken opnieuw een reis met MSC. De meerderheid van de mensen die worldwide opteren voor een cruisevakantie zijn Amerikanen, zo’n 64%. Daarna komen de Europeanen met 27%. In totaal nu zo’n 16 miljoen vakantiegangers, voor 2015 verwachten we er een kwart bij. De mogelijkheden zijn dus enorm. Onze passagierscapaciteit is op negen jaar tijd verelfvoudigd. Een van onze bedoelingen is onze inscheephavens zo dicht mogelijk bij de passagiers te brengen om vliegtuigtransfers of treinreizen te vermijden. Met 125 bestemmingen zijn we goed op weg. Ik denk dat we met onze

In Ruisbroek, het hoofdkwartier van MSC België-Luxemburg (www.msccruises.be), kijkt general manager Gualtiero Togneri tevreden terug op het voorbije jaar. Het aantal passagiers steeg van ruim 12.600 naar meer dan 16.600. Dat is dan zonder Nederland gerekend, dat vorig jaar een eigen kantoor kreeg. Toppers bij de Belgen zijn de Griekse eilanden en de klassieke Middellandse Zee cruise. Togneri: ‘Het aandeel van de Belgen in de cruisemarkt steeg fel. Als je het percentsgewijs bekijkt, zijn we zelfs de grootste stijger in Europa. Ik denk dat we de resultaten zien van een betere marketing. Alle reisagenten weten stilaan wat een cruise is, de vooroordelen zijn weg. En laten we eerlijk zijn, de cruisemaatschappijen waren zelf een beetje schuldig aan het wat oubollig imago dat cruises hadden. Er is een grote verjonging gebeurd. Ik denk dat bij ons op kantoor de gemiddelde leeftijd zo’n 25 jaar is. Stilaan komt bij de vakantiegangers ook het besef dat een cruise prima geschikt is voor een familievakantie met kinderen. Een week met twee volwassenen en twee kinderen kan voor de prijs van een week Turkije. Nieuw is dat we vanaf maart een wekelijkse chartervlucht inleggen vanuit Rotterdam naar Genua. Zo kunnen we een interessant pakketje aanbieden.’ De exclusieve Yacht Club op de ‘Fantasia’ noemt Togneri een leuk concept dat vooral goed moet gecommuniceerd worden: ‘De Yacht Club is een klein schip in een groot schip. We willen de passagiers die al met MSC gevaren hebben overtuigen dat er een nog net iets beter aanbod is. Ze krijgen het beste van twee werelden. Aan de ene kant de mogelijkheden die alleen een groot schip kan bieden zoals winkels, theater, veel zwembaden. Maar ook de intimiteit en de zeer persoonlijke service met 99 kajuiten. Ik geloof bovendien heel sterk in de aantrekkelijkheid van de Yacht Club voor de incentive-markt. Dat is echt top of the bill, ook al omdat je het yachtgedeelte compleet privé kan houden. En al bij al is het ook veel minder duur dan het charteren van een klein schip.’

february - march 2009  travel2 29

cruise & ferry

Cruises groeien alsmaar Naar jaarlijks gewoonte presenteerde de organisatie Cruise & Ferry World haar statistieken voor 2008. Cruise & Ferry World telt 14 leden, waarvan het gros actief is in de cruise sector met maar liefst 55 vertegenwoordigde rederijen. Toch staan de enkele ferryleden ook in voor 19 rederijen die actief zijn in de wateren rond de Britse Eilanden, Noord-Europa, en de Middellandse Zee.

N

aar de cruisestatistieken van de vereniging werd vroeger reikhalzend uitgekeken. In den beginnen draaide het geheel vooral rond het aantal duizenden Belgen dat voor een cruisevakantie opteerde. Anno 2009 lijkt het eindcijfer minder relevant. Uiteraard is er een fantastische vooruitgang geboekt! De leden van Cruise & Ferry World telden het voorbije jaar 48.277 Belgen die één van hun cruises boekten. Omdat niet alle cruiseorganisaties bij CFW aangesloten zijn, en ook omdat een aantal mensen via buitenlandse kanalen boeken (over de grens, internet,...) werd een raming gemaakt van deze ontbrekende groep. Volgens de schatting zijn dat nog eens 9700 bijkomende Belgische cruisepassagiers. Samengeteld betekent dit dat 2008 goed was voor een 58.000-tal Belgische cruisers. Dit cijfer betekent dat er een groei was van 20%, in vergelijking met 2007. Met de niet aflatende marketing inspanningen en de continue oplevering van nieuwe schepen is het in feite maar normaal dat er een flinke groei is. Daarom is de groei an sich niet zo belangrijk. Het analytisch gedeelte in de studie van CFW is veel interessanter. Zo blijkt dat Europa absoluut op nummer één staat als cruisebestemming, met 35000 pax tegenover “slechts” 9000 voor wat CFW “The Americas” noemt (Alaska, Panamakanaal, Zuid-Amerika en als topper nog steeds de Caraïben). Toch werd procentueel een flinke groei gemeten in “de rest van de wereld”, al is daar het passagiersaantal beperkt (4425). Vooral cruises naar Australië en Nieuw-Zeeland kennen een plotse groeiende belangstelling. In de Europese hitparade staat de Middellandse Zee op een duidelijke eerste plaats. Makkelijk bereikbaar (afstand en prijs),

30 travel2  issue 43

zonzekerheid, cultuur etc...zijn wellicht doorslaggevende argumenten. Zowel korte als lange cruises zijn in populariteit gezakt, ten voordele van de 7-8 nachten. Dat geldt tenminste voor cruises in Europa. Elders in de wereld zijn net de kortere cruises, of de cruises van meer dan 8 nachten in een trage opmars. Het klinkt logisch: als je dan toch ver moet reizen is het meer de moeite om een langere cruise te boeken. Korte cruises van enkele dagen worden dan weer vaak gecombineerd met vakanties op terra firma. In vergelijking met landen als het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Italië (de top drie van Europa) is er een uitgesproken procentuele groei voor de Benelux landen, wat echter in het kader van de cruisepopulariteit en de enorme aantallen passagiers die deze drie kleppers genereren een beetje verbleekt. Het marktaandeel van de Benelux is in Europa slechts 2%. Maar ja, onze landen zijn dan ook klein. Dat een land als Frankrijk slechts voor 7% marktaandeel staat betekent dat het potentieel daar nog erg groot is. Als Sarkozi tijdens de volgende G8 top aan boord van een MSC cruiseschip komt kan hij misschien wat meer aandacht voor de sector genereren. Vier miljoen Europese passagiers in 2007 (2008 nog niet bekend): iets wat door het European Cruise Council als prognose werd verwacht in 2010. Dat het met de cruises erg goed gaat is dus duidelijk. Dit jaar en volgend jaar komt gemiddeld elke maand een nieuw schip uit. Voor Peter Mathieu en Patrick Pourbaix, het voorzittersduo van de vereniging ziet de Belgische cruisetoekomst er briljant uit. Voor 2010 mikken zij op 80.000 Belgische passagiers! ml

destination L’Inde est un sous-continent varié, qui s’étend des montagnes enneigées de l’Himalaya au nord jusqu’à la péninsule tropicale du Deccan au sud. Le pays connaît un vrai boom économique. Les Indiens forment un peuple attachant au passé riche, où l’histoire cinq fois millénaire côtoie la modernité du XXI ième siècle prometteur. Impossible de rester indifférent face à ces foules omniprésentes aux visages tellement expressifs, aux couleurs et à la chaleur de ses fêtes, aux histoires poignantes que chaque voyageur découvrira, pour peu qu’il veuille bien écouter … Le pays vous remue les tripes. On ne revient pas intacte d’un voyage en Inde ! Le sud de l’Inde, de culture dravidienne, est totalement différent du nord, de culture aryenne. L’atmosphère y est plus accueillante. Moins de pauvreté apparente également ; la mendicité y est plus rare. L’Inde compte vingt-quatre Etats dont le Kerala – kera signifiant noix de coco, d’où Kerala = le pays des cocotiers. Le Kerala fait face à la mer d’Oman sur plus de 650km. La bande côtière est traversée par 45 fleuves formant un dédale de canaux par lesquels transite une partie importante du commerce local. C’est une région fertile aux paysages verdoyants, contrastant avec le reste de l’Inde. Le tourisme est sa première source de devises.

Voyage au Kerala le pays des cocotiers La danse des tigres

L

e festival de l’Onam est la principale fête du Kerala. Elle dure 10 jours et célèbre la fin de la mousson. A cette époque de l’année, la nature est luxuriante et tout le monde est de bonne humeur. Les fruits sont abondants. Les paysans fêtent la bonne récolte. On commémore le règne glorieux du roi Mahabali, à qui les dieux jaloux ont permis, une fois l’an, de revenir sur terre. Les Malayalis, on appelle ainsi les habitants du Kerala, nettoient partout les alentours de leurs maisons, décorées d’onapookalams, des tapis floraux pouvant atteindre plusieurs mètres de diamètre. Ils se composent de savants dessins. Des centaines de fleurs fraîches sont déposées à même le sol, le tout devant impérativement être prêt le dernier jour. Les femmes portent des vêtements neufs. Cette fête rassemble tous les habitants de l’Etat et ce par-delà les clivages religieux ou sociaux. Le quatrième jour de l’Onam, la ville de Thrissur, située à 79km au nord de Kochi et capitale culturelle du Kerala, est le théâtre des Pulikali ou danses des tigres. Le Swaraj Round au centre de la ville

en face du temple Vadakkumnata dédié à Shiva est le lieu de rassemblement de centaines d’hommes et enfants peints en tigre venant de 14 villages environnants. Dès l’aube on rase les corps des participants. Deux couches de peinture rouge, noir et jaune sont appliquées. Ils portent tous des masques de tigre. Des carapaces en or se mettent à danser comme des gros chats, au son de tambours et autres instruments de percussion comme le chenda ou le thakil. C’est un spectacle haut en couleurs qui mérite à lui seul le déplacement. Sur le chemin du retour j’ai le privilège de donner un bain à de jeunes éléphants. Le dos d’une demi - noix de coco sert de gant de toilette. Le pachyderme a l’air d’apprécier, moi aussi. Cela se passe sur les berges de la rivière Periyar, dans la région de Kodanad. C’est un centre d’entraînement comme il n’en existe que deux dans l’Etat. Après leur capture, il faudra six mois aux mahouts pour dresser l’animal. L’éléphant, une fois dompté, se vendra entre 10.000€ et 25.000€. Il est à usage multiple. Animal de trait dans la jungle, symbole de puissance pour les riches, il est souvent présent pendant les cérémonies au temple.

february - march 2009  travel2 31

destination

Les courses de bateaux-serpents Le cinquième jour de l’Onam ont lieu les principales vallamkali ou courses de bateaux-serpents. Celle à laquelle je vous convie se déroule sur la rivière Pamba et plus précisément à Aranmula dans la région du Kuttanad. Les bateaux sont appelés ainsi à cause de leur longueur et de leur proue en forme de tête de cobra. Anciennement ils accompagnaient les rois et transportaient femmes et enfants. D’autres portaient la nourriture, les vêtements et les armes. De nos jours ils sont toujours l’objet de beaucoup de soins, seuls les hommes ‘ pieds nus ‘ peuvent s’en approcher. Certains sont même décorés avec de petites pièces en or. Avant chaque épreuve, afin de faciliter le glissement dans l’eau, on les enduit d’un mélange d’huile de poisson et d’écorces de noix de coco. Les régates sont précédées par des processions de chars flottants. Les chants vanchipattu invitent les villageois à se rassembler nombreux sur les berges. Ils sont des dizaines de milliers à faire le déplacement, venant parfois de très loin empruntant des bus toujours bondés. Chaque village soutient son équipe. D’abord a lieu une cérémonie devant le temple de Sree Parthasarathy.

cris de guerre. Le moindre faux mouvement peut faire chavirer l’embarcation. Chaque victoire d’une manche donne lieu à des scènes de joie, les plus fervents supporters se jetant littéralement à l’eau. Les tribunes de bambou menacent de s’écrouler sous la pression des spectateurs excités. Il est vrai que le spectacle est grandiose. Ces courses sont en quelque sorte le plus grand sport d’équipe au monde. Le vainqueur final ne sera connu qu’en fin de journée. La principale course est le Nehru Trophy qui se déroule chaque deuxième samedi du mois d’août à Alappuzha. L’Onam se termine le dixième jour par un festin, la sadhya, servi sur une feuille de bananier et se composant de différents mets végétariens. Le plat se mange avec les mains. Il s’accompagne d’une boisson à base d’eau bouillie, mélangée avec du gingembre et du cumin. Les enfants reçoivent à cette occasion des cadeaux et de nouveaux vêtements. La soirée se clôture par des feux d’artifices.

Les courses par élimination directe peuvent commencer. Des dizaines de pirogues, longues de plus de 50m, la proue surélevée en forme de serpent, comptent chacune 125 rameurs, 25 chanteurs et 4 barreurs ! On montre avec fierté au centre du bateau le parasol aux couleurs du propriétaire. Le signal du départ est donné. Les différents équipages se mettent à pagayer sous les encouragements de la foule. On entend à travers les chants des

Periyar Tiger Sanctuary ‘ In the jungle of India ‘ … c’est ainsi que commence le ‘ Livre de la Jungle ‘ de Rudyard Kipling. Le mot jungle vient du Hindi ‘ jangal ’ et signifie forêt. Ainsi donc je vous emmène dans les sentiers de cette réserve fondée en 2005 et où vivent 42 tigres sur une population mondiale de moins de 5000 exemplaires ! Non, je n’ai pas rencontré Shere Khan, son approche exigeant beaucoup de patience, de longues marches à travers marécages et … une grande dose de chance. Par contre j’ai relevé des traces de ses griffes (impressionnantes) sur des troncs d’arbre. Le roi de la jungle peut atteindre 2m de long et peser près de 300kg. Il existerait encore de nos jours un trafic de peaux de tigres ainsi qu’un commerce alimenté par la Chine, l’animal étant à la base de certains produits dits aphrodisiaques.

32 travel2  issue 43

destination

Vous avez par contre une grande probabilité d’y voir une des 62 espèces de mammifères dont une horde de 1.000 éléphants sauvages et des gaurs, des bovidés à l’état sauvage et quasiment disparus, 320 espèces différentes d’oiseaux dont beaucoup de piverts, 45 espèces de reptiles, sans parler des fleurs, innombrables dont 143 variétés d’orchidées. J’ai le souvenir de quelques spécimens rares au bord d’une rivière. De pures merveilles. Avis aux amateurs ! La réserve se trouve aux flancs des monts des Cardamomes. Le parc nous invite à explorer ces 700 km2 de forêts vierges où les rivières Periyar et Pamba prennent leur source. C’est une expérience unique à travers une des biodiversités les plus intéressantes au monde. Votre guide local sera Mannan. Jusque vers les années ’40, les Mannans vivaient reculés au fin fond de la jungle inhospitalière. Aujourd’hui, les braconniers se sont faits guides pour notre plus grand bonheur. Car c’est bien de cela qu’il s’agit. Le silence est essentiel pour une bonne observation de tout animal sauvage. Les singes signalent néanmoins très vite notre présence. Mon ranger, indispensable et fraichement diplômé d’une école forestière et moi portons des vêtements kakis. Pas d’after shave, déconseillé, en ce qui me concerne. Il est 7h du matin et nous partons pour une randonnée de 8km, durée prévue 5h. Ce qui me frappe immédiatement ce sont les bruits de cette jungle, la végétation débridée, les couleurs intenses. C’est la fin de la mousson, la chaleur est moite, les sangsues sont au rendez-vous. Mon guide s’efforce de saupoudrer régulièrement mes bottines pour empêcher ces bestioles de s’attaquer à la chair fraîche. Trop tard, mais je m’en tire honorablement. Pour tout le trajet j’aurai réussi à les éviter toutes, sauf 3 ! Ce que j’évite de justesse est un King Cobra de taille respectable, somnolant sur une branche et se jetant sur votre serviteur. Plus de peur que de mal. Pour la petite histoire, le King Cobra est quand-même le plus grand serpent vénéneux au monde. Ceci me rappelle qu’il est possible d’observer la vie nocturne. Sensations fortes garanties.

vient de passer par là il y a quelques heures à peine. Je me mets à rêver d’une rencontre du troisième type. Un peu plus loin, je croise du regard un groupe d’écureuils géants du Malabar. Comme ils sont beaux, que la nature est belle ! C’est à ces moments là que l’on mesure à sa juste valeur le privilège d’un cours privé de botanique et autres habitudes animalières. La Periyar Foundation mène une lutte acharnée contre la déforestation et toute forme de braconnage. Il est impératif de conserver ce bel héritage pour les générations futures. Nous arrivons au bord d’un lac et observons l’avifaune. Quelques éléphants se baignent. Comme Mowgli, je choisis de retrouver en fin de trekking, le monde des humains.

On progresse au coupe-coupe, suivant les traces et les excréments des éléphants passés quelques heures auparavant. J’ai l’impression de devenir progressivement expert en crottes d’éléphants …

> Spice Village – Standing international - Cours de cuisine, massages ayurvédiques de qualité, tours des plantations d’épices par botaniste. [email protected]

Des sangliers filent devant nos pieds. Ils constituent la nourriture favorite des tigres. Encore des traces de félins dans la boue. Mon guide me montre qu’une femelle accompagnée de ses trois petits

> Mundackal Plantation Home Stay, située à Pindamana à 33km de l’aéroport international de Kochi. [email protected]

february - march 2009  travel2 33

destination L'histoire de Babu Babu est l’exemple même du self made man. Etant le troisième fils d’une famille de cinq enfants, sa mère le charge à l’âge de 4 ans de surveiller son père alcoolique. Ce dernier rentre chaque soir ivre et Babu a la difficile tâche d’essayer de le persuader d’acheter avec le restant du maigre salaire gagné la nourriture pour la famille. Son père vend de la limonade le long d’une grande-route et Babu très vite apprend à faire la même chose. Lorsqu’à l’âge de 7 ans il commence sa scolarité, il accompagne toujours son père au petit matin, à pied le long des routes pour l’aider avant d’aller à l’école. Idem le soir, rentrant la nuit avec un père de plus en plus difficile et souvent incapable de trouver le chemin de la maison. Après une dispute violente un soir le père se suicide. Babu devient chef de famille, il a 11 ans. Il participe au niveau de sa commune à une souscription pour obtenir la concession de Coca-Cola, qui vient de s’implanter dans la région. Etant orphelin, connu comme courageux par tout le village et déjà limonadier depuis belle lurette, il obtient le marché. Il abandonne l’école et se donne corps et âme à son nouveau métier pour devenir très vite le meilleur vendeur de la région, ensuite du Kerala ! Il voit grand, achète petit magasin sur petit magasin et parvient très vite à loger sa maman, ses frères et sœurs dans une belle maison. Il prospère ainsi pendant quelques années. A 17 ans il achète avec un ami un camion. Après quelques semaines ce dernier fait un accident et blesse mortellement une personne. Comme souvent en Inde, il n’y a pas de couverture assurances et l’ami se retrouve en prison. Babu se ruine pour le sortir de là et payer des dommages. Découragé il pense se suicider. Il part dans la jungle et se ravise en voyant encore plus pauvres que lui. Des tribus nomades (sur)vivent dans la forêt en faisant du charbon de bois qu’ils

vendent au village. Il décide après trois jours d’errance de faire la même chose mais de façon plus organisée. Il va voir ses anciens clients qui maintenant lui achètent du charbon de bois. Après beaucoup de labeur il veut acheter une vache. On lui rigole au nez, son maigre pactole étant insuffisant, juste de quoi s’acheter un veau. Un vieux monsieur lui fait un prêt et il repart dans la forêt avec son veau qui se nourrit des fruits trouvés dans la jungle. Veau devient vache et il la vend achetant immédiatement avec le bénéfice six puis un peu plus tard douze vaches. Il me raconte lors d’une soirée mémorable qu’il est plus facile de surveiller dans la jungle douze vaches plutôt qu’une ! Il est à nouveau riche … Il achète une petite maison et en fait le premier bed & breakfast de Thekkady. La région connaît un boom touristique. Les autostoppeurs, nombreux dans la région, lui rendent visite et payent en … dollars. Très vite il agrandit, installe à nouveau mère, sœurs et frères dans des maisonnettes qui sont autant de bed & breakfast. Aujourd’hui il possède un petit hôtel, son paradis sur terre et il m’a fièrement montré le terrain d’en face, sur la colline, où il a déjà commencé les fondations d’un plus grand hôtel pour son fils. Sa fille veut suivre les traces de sa maman qui elle donne des cours de cuisine indienne à quiconque est intéressé. Babu Elias & sa femme Mariya m’ont ému comme tellement de merveilleux hommes, femmes et enfants au Kerala. Qui a dit qu’on ne revient pas intacte d’un voyage en Inde ? El-Paradisio / Bypass Rd. Thekkady [email protected]

ms

GUIDE PRATIQUE Y arriver ? Vols non-stop chaque jour avec Jet Airways vers Bengaluru, Chennai, Mumbai et New Delhi. Très bonnes connexions de vols intérieurs. Airport lounge avant l’embarquement. Une fois à bord, un catering de qualité et ce en accord avec le chef étoilé Yves Mattagne du ‘ Sea Grill ‘ et le restaurant bruxellois indien ‘ La Porte des Indes ‘. Excellent service. Tél. 00 32 2 7090909 http://www.jetairways.com Adresses utiles : > Ambassade de Belgique à New Delhi – 50 N Shantipath, Chanakyapuri / tél. 011-4242 8000. > Ambassade de la République de l’Inde à Bruxelles – Chée de Vleurgat, 217 – 1050 Bxl. / tél. 02/640 91 40. Formalités : visa obligatoire Santé : Aucun vaccin n’est exigé mais mieux vaut être à jour pour la polio et le tétanos. On conseille le vaccin pour fièvre jaune & l’hépatite A. Pas oublier une lotion répulsive contre les moustiques. Evitez de boire l’eau du robinet, de manger des crudités et emportez au cas où des anti-diarrhéiques. Devises : la roupie indienne - 1e = 63 INR. Langue : le malayalam et l’anglais

34 travel2  issue 43

Décalage horaire : +4 h 30 en hiver & 3 h 30 en été. Valise : vêtements légers, sandales, lunettes et crème solaires Usages : on se salue en joignant les mains sous le menton et en baissant la tête ; pour dire oui on balance la tête de gauche à droite !!! Se restaurer ? Pour les plats, tenir compte des règles d’hygiène élémentaires ; dans le doute : régime bananes, elles sont excellentes. Biscuits et fruits secs lors de vos déplacements. Comme boisson, le thé, of course, fort et avec ou sans lait, avec ou sans graines de cardamome ou alors de l’eau minérale. Jus de fruits, à vos risques et périls … Quelques suggestions pour les souvenirs : L’huile de bois de santal (1500 INR/50ml), coffrets de bijoux en bois de rose, bijoux en or, sculptures en bois, les épices tels du poivre ou de la cardamome (600INR/kg), de la soierie, se faire faire un costume par un tailleur local, des statues en bronze d’une des nombreuses divinités indiennes, un masque du kathakali, une peinture murale, un sari pour les dames (5,5m avec le pallav, le bout qu’on drape sur l’épaule) etc. A lire : « Sous le banyan » de R.K. Narayan, éd. 10/18 « Une certaine idée de l’Inde « d’Alberto Moravia, éd. Arléa