Thailand, de maiden voyage van de Sampai Jumpa Lagi

TWEEMAANDELIJKS INFORMATIEBLAD (NIET IN JULI EN AUGUSTUS) VAN DE NEDERLANDSTALIGE LIGA VOOR ONDERWATERONDERZOEK EN -SPORT ‘NELOS’ - N° 217 - februari 2008 - € 2,48

Reportage

Elysia viridis, de groene wierslak Bondsnieuws

Lijdensweg van 2*I naar 3*I en jurylid Bondsnieuws

Verslag 3*Stage 2007 Reportage

Thailand, de ‘maiden voyage’ van de Sampai Jumpa Lagi

Van de redactie

Nr 217 februari 2008

DOOR IVO MADDER

T

ijdens het samenstellen van de extra uitgebreide fotoreportage over de Zeestage kregen verschillende van onze redacteurs het water al in de mond, want voor sommigen is die periode van het jaar het slot van het duikseizoen. Bovendien roepen die stagefoto’s en het bijhorende artikel voor menigeen toch wel wat herinneringen of verlangens op. Voor jou ook? Tijdens deze drukke feest-, vergader- en/ of examenperiode wordt de drang naar de eerstvolgende duik trouwens steeds groter. Samen met jullie kunnen we nog wat meer watertanden bij het lezen van het biologisch artikel over de groene wierslak, bij de onderwaterfoto’s van Close Up,’The Best of’, Zoetwaterflitsen en bij het reisverslag over de Maidentrip. Echte sportfanaten krijgen dan weer zin in het natte water bij de meer sportieve verslagen, zoals het verslag van de Kerstzwemtocht of de aankondiging over de ‘leuke’ afzwemming van de Maas. In afwachting van die eerste duik tijdens het nieuwe duikseizoen en natuurlijk ook voor diegenen die de ganse winter tijd hadden om te duiken, is er een stukje geschieden te lezen over de familie Haldane én een tipje van de sluier om jullie binnen een paar jaar te laten watertanden: het Duiktank Project. Voor sommigen onder jullie is het bondsnieuws over ‘Assistent-Instructeur en 1*Instructeur/Initiator’ en de reeds langer gekende nieuwe (?) normen over nitroxkranen, zeker nuttige info. Tot slot zijn er enkele luchtige sprokkels en de aankondiging van een Suikerduik. Veel leesplezier. Ivo

Coverfoto: Katleen met tandbaars Dave Roskam

Reportages

Boven: Lijdensweg van 2*I naar 3*I en jurylid. Onder: Elysia viridis, de groene wierslak.

Bondsnieuws Nieuwe Nitroxnormen 5 Assistent-Instructeur en 1*I/Initiator 6-9 Retro Wim zet een stapje terug 10-12 Lijdensweg van 2*I naar 3*I en jurylid 14-23 Reacties na Boulouris 24 3*Stage 2007 26-29 Assistent-Instructeur 30 Errata 30 Festival de l’Image Sous marine te Antibes 32-33 Zoetwaterflitsen 2007 38-39 Elia Fonds bekroont Duiktank Project 40 Kerstzwemtocht 2007 55

Festival de l’Image Sous Marine te Antibes 32-33 Elysia viridis, de groene wierslak 34-37 Drie maal de ‘Best of ...’ 42-43 Thailand: de ‘maiden voyage’ van de Sampai Jumpa Lagi 44-49 Aqualung 60 jaar oud 52 Afdaling van de Maas 2008 57 Het experimenteren in de genen: vader en zoon Haldane 64-65

Vaste rubrieken Club in de kijker - Suikerduik 30 Hippo boven water 30 Hippo las voor u - Coastal Plankton 33 Retro Hippo 50 Hippoëzie 50 Close Up - Gery Beeckmans 58-59 NELOS-Boetiek 60-61 Informatie BEFOS en LIFRAS 61 Clubs in de kijker 62 Sprokkels 66-70 Webdiving 72 Lopende agenda 74

Bij je duikschool kan je het persoonlijk verzekeringskaartje bekomen, met daarop volgende info: AIG-ASSISTANCE Policy number: ARENA 2.009.718/010 In geval van repatriëring/hospitalisatie ten gevolge van een duikongeval in het buitenland.

Call Center: +32 3 235 69 16 Hippocampus februari 2008

3

NELOS

vzw

Bondsnieuws

Nederlandstalige Liga voor Onderwateronderzoek en -Sport

Lid van BEFOS (Stichtend lid van de Wereldbond voor Onderwateractiviteiten CMAS). Erkend door BLOSO (Bevordering van de Lichamelijke Ontwikkeling, de Sport en de Openluchtrecreatie). Erevoorzitter: Jozef Van den Berghe Burchtstraat 37 - 9400 Ninove - Tel. 054 32 88 20

Raad van Bestuur Voorzitter: Willy van der Plas Boekenberglei 185 - 2100 Deurne Antwerpen Tel. 03 366 18 22 - [email protected] Vice-voorzitter - relaties CMAS: John Remue H. Hooverplein 13 - 3000 Leuven Tel. 016 23 49 00 - [email protected] Boetiekverantwoordelijke: Guy Bosmans Abeelstraat 9 - 2221 Booischot Tel. 015 22 56 72 - [email protected] Penningmeester: Ronny De Meersman Koning Boudewijnlaan 39 - 9160 Lokeren Gsm 0475 70 19 76 - [email protected] Public Relations: François Desmet Te Couwelaarlei 58 - 2100 Deurne (Antwerpen) Tel. 03 324 09 89 - [email protected] Guido Segers - Paterstraat 33 - 2300 Turnhout Tel. 014 41 87 70 - [email protected] Relaties BLOSO: Wim Van Doeselaer C. Huysmanslaan 37/8 - 2020 Antwerpen Tel. 03 237 10 43 - [email protected]

Commissies Duikonderricht Voorzitter: John Remue H. Hooverplein 13 - 3000 Leuven Tel. 016 23 49 00 - [email protected] Brevetten: Eric Sels Goorstraat 51 - 3191 Hever Schiplaken Tel. 015 61 61 81 - [email protected] Ereraad: Ronny Margodt Steenovenstraat 24 - 8490 Varsenare Gsm 0473 96 13 50 - [email protected] Subcommissie Jeugdduiken: Ginette De Smedt Putstraat 38 - 9310 Meldert Gsm 0478 44 72 98 - [email protected] Subcommissie EDIT: Herwig Van Cotthem Serigiersstraat 24 - 2020 Antwerpen Gsm 0495 55 85 19 - [email protected] Medische Commissie Voorzitter: Dr. René De Laet Pastoor Van Tendeloostraat 9 - 2560 Nijlen Tel. 03 481 71 01 - [email protected] Secretaris: Dr. Roland Vanden Eede Heidestraat 8 - 2660 Hoboken Tel. 03 827 57 31 - [email protected] Mental Coaching: Dr. Els Huybregts Potaarde 2 - 1850 Grimbergen Gsm 0478 44 02 78 - [email protected] Sportcommissie Voorzitter: Jurgen Debaveye JJ Raepstraat 15 - 8551 Zwevegem Gsm 0497 25 52 58 [email protected] Secretaris: Ludo Dewaelheyns Genkerweg 15 - 3690 Zutendaal Gsm 0496 54 49 89 - [email protected]

4

Hippocampus februari 2008

Commissie Foto, Film & Video Voorzitter: Harry klerks Bilzenweg 65 - 3665 As Gsm 0477 34 50 55 Secretaris: Peter Van den Eynde E. Rollierstraat 6 - 2830 Willebroek Gsm 0477 44 44 60 - [email protected] Commissie Biologie Voorzitter: Tiny Heremans Janseniusstraat 41 - 3000 Leuven Tel. 016 22 56 98 - [email protected] Secretaris: Jean-Marie Reynaert Kazandstraat 6 - 8800 Roeselare Tel. 051 22 27 44 - [email protected] Commissie Hippocampus Voorzitter: Ivo Madder De Bisthovenlei 46 - 2100 Deurne (Antwerpen) Tel. 03 290 54 06 - [email protected] Secretaris: Luc Beets Bosuil 84 C14 bus 48 - 2100 Deurne (Antwerpen) Tel. 03 325 07 36 - [email protected] Commissie Duikers met een Handicap Voorzitter: Ann Tielen Adelardstraat 33 - 3580 Beringen Tel. 011 42 35 14 - [email protected] Secretaris: Frank Putteneers Tulpenlaan 25 - 2900 Schoten Tel. 03 290 94 87 - [email protected] Commissie Solidariteitsfonds Leden: Guy Bosmans, Ronny De Meersman, Guy Segers

Administratief secretariaat Duikershuis - Luce De Smet Brusselsesteenweg 313-315 - 2800 Mechelen Tel. 015 29 04 86 - Fax 015 20 61 58 [email protected] http://www.nelos.be

Ongevalsaangiften Binnen de 15 dagen in dubbel naar het NELOS-secretariaat, vergezeld van een geneeskundig getuigschrift. Dit attest moet door de dokter worden afgeleverd binnen 3 dagen na het ongeval. Bij een dodelijk ongeval: binnen 2 dagen aan het NELOS-secretariaat en rechtstreeks naar Arena (eventueel telefonisch of per fax): t.a.v. de heer Vandenbossche Jozef II straat 36-38 - 1000 Brussel Tel. 02 512 03 04 - Fax 02 512 70 94

Hulpdiensten C.D.H.G. “Dr. J. Flahaut”, Zeebrugge Tel. 050 55 87 13 rechtstreeks 24 u op 24 u.

INFORMATIEBLAD VAN NELOS vzw Hoofdredacteur: Ivo Madder De Bisthovenlei 46 - 2100 Deurne (Antwerpen) Tel. 03 290 54 06 - [email protected] Verantwoordelijke uitgever: John Remue H. Hooverplein 13 - 3000 Leuven Tel. 016 23 49 00 - [email protected] Redactieteam: Luc Beets - Jacques Bernaerts - Pascal Eeckhoudt - Miriam Hagendorens - Ivo Madder - John Remue - Monique RemueDemoustier - Jozef Van den Berghe - Wim Van Doeselaer- Patrick Van Hoeserlande - Roland Wantens - Willy Wellens Vormgeving en publiciteit: Miriam Hagendorens Brusselsesteenweg 313-315 - 2800 Mechelen Tel. 015 29 04 86 - Fax 015 20 61 58 [email protected] Pre-press & druk: Swinnen Printing n.v. - Patrick Swinnen Muizenstraat 172 - 1981 Hofstade Tel. 015 45 02 78 - Fax 015 45 02 79 [email protected] Hippocampus verschijnt 5 maal per jaar: februari, april, juni, september en december. Oplage 10.000 exemplaren. ISSN-nummer: 1782-8414 Abonnement Hippocampus: BEFOS-leden: € 10,00 - niet-leden: € 15,00 Buitenland niet-leden: € 25,00 Overschrijven op 443-3691681-64 van NELOS, met vermelding van naam, adres en ‘Abonnement Hippocampus’. IBAN: BE34 0001 7170 8790 BIC: BPOTBEB1 De redactie en de uitgever zijn niet verantwoordelijk voor de inhoud van de geplaatste advertenties. Ongevraagd toegestuurde redactionele teksten en/of foto’s worden niet teruggestuurd. De artikels ter publicatie in de Hippocampus moeten binnen zijn bij de redactie minstens 45 dagen voor de maand van verschijning. Overeenkomstig de Belgische wet van 08/12/1992 tot bescherming van de persoonlijke levensfeer, gewijzigd door de Europese wet van 11 december 1998 tot omzetting van de richtlijn 95/46/EG van 24 oktober 1995, melden wij dat uw persoonsgegevens worden bijgehouden in een bestand. Wij verbinden ons ertoe deze gegevens enkel te gebruiken voor de verzending van ons tijdschrift en de administratie van de liga overeenkomstig het doel van onze organisatie. U heeft inzageen correctierecht.

Hippocampus komt tot stand met de steun van

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

HYPERBAAR CENTRUM Militair Hospitaal Neder-over-Heembeek (afrit 6 op de ring rond Brussel) Tel. 0800 12382 UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS ANTWERPEN Tel. 03 821 30 55 (24 u op 24 u) ALARMNUMMER ZEELAND Tel. 112

- DUIKMATERIEEL

Nieuwe nitroxnormen Hoog tijd dat we aan onze leden de correcte informatie doorgeven, want er staan weeral een aantal onjuistheden in (commerciële) duikmagazines en als officieel Bondsblad kunnen wij ons zoiets niet permitteren.

D

rie jaar geleden, in Hippo 203, waarschuwden we jullie reeds dat de nieuwe Europese nitroxnormen EN 144-3 en EN 1393 definitief van toepassing zouden worden. Ondertussen gaat het niet uitsluitend over de 144-3 norm, maar ook over de EN 13949, de EN 144-1, aangevuld met de EN 144-1/2000A1, de EN 144-1/2000/A2. (Nvdr: de exacte tekst van die normen mogen we niet publiceren omdat ze copyright zijn). Maar laat het toch nog eens duidelijk zijn, en dit heb ik bij herhaling reeds kenbaar gemaakt: een EN-norm die de Belgische norm aanneemt, heet dan NBN EN. Bovenvermelde normen worden ondertussen voorafgegaan door NBN. Alle normen zijn een aanwijzing voor goed vakmanschap en zijn bedoeld als uniforme maatstaf voor alle landen aangesloten (of nog aan te sluiten) bij de Europese Unie. Zij krijgen slechts een ‘wettelijk’ kader indien deze ook in een Ministerieel of Koninklijk Besluit worden gegoten. Met andere woorden: je voert een reglement in dat je niet door het rode licht mag rijden, maar er is niemand die daar toezicht op houdt; hoe wil je dan dat dit gerespecteerd wordt?

einde overgangsmaatregel De nieuwe (?) normen ... ze bestaan al van voor 2003 (!) en hadden als overgangsmaatregel vijf jaar wegens de complexiteit en wegens het groot aantal toestellen dat nog volgens de ‘oude’ normen in productie was. Bovendien ‘vermeldde’ de 144-1 dat de norm moest gepubliceerd worden ten laatste in februari 2001 met een overgangsmaatregel van 10 jaar! Maar met een amendement NBN EN 144-1/A1 viel deze regel van 10 jaar weg. Wegens het groot aantal dodelijke en andere ernstige ongevallen met nitrox heeft men geoordeeld dat dit onmiddellijk in voege moest treden.

nitroxfles Adresveranderingen Uitsluitend richten aan het NELOS-secretariaat:

[email protected]

Spijts alle voordelen van nitrox blijft het toch zeer gevaarlijk als je de pp O2-dieptegrens overschrijdt. Een gebrevetteerde nitroxduiker weet waarmee hij bezig is, maar je houdt het niet voor mogelijk hoeveel er onwetend en onkundig met nitrox duiken.

L i n k s ee n eerste trap met schroefdraad 5/8" (voor lucht) en rechts één met M26 x 2 (voor nitrox).

Een paar paragrafen eerder heb ik ‘in productie’ aangehaald, want nu komt de kat op de koord. Nergens is er sprake van ‘retro acties’. Wat houdt dit in werkelijkheid in? Alle bestaande toestellen mogen in gebruik blijven tot ze afgekeurd worden. Iedereen is al herhaaldelijk geïnformeerd dat alle duikflessen in heel Europa iedere 30 maanden moeten gekeurd worden. De hierboven aangehaalde NBN EN 13949 met als titel: ‘ademhalingstoestellen - onafhankelijke duiktoestellen met gecomprimeerde nitrox en zuurstof - eisen, beproevingsmethoden, merken’, vermeldt zeer duidelijk onder andere dat: t de schroefdraad van de fles moet M 25 x 2 (of M 18 x 1,5) zijn. t alle toestellen moeten gemarkeerd worden (dus ingeslagen in het ogief) ‘nitrox of O2 of nitrox/O2’. Ook dit laatste werd weer totaal verkeerd gepubliceerd in één of ander commercieel duikmagazine.

nitroxkranen De eerstvolgende keuring zal uw fles, indien je ze wilt blijven gebruiken voor nitrox, moeten uitgerust worden met een M 26 nitroxkraan en gemarkeerd moeten worden zoals hierboven aangehaald. Maar dit kan enkel indien je fles nu M 25 x 2 schroefdraad heeft (dus geen klein conisch of 3⁄4” gasdraad)! Als je beslist je kraan te vervangen (± € 70,00) moet je natuurlijk ook nog de eerste trap van je ontspanner laten ombouwen naar M 26 (± € 50,00) en volledig zuurstofcompatibel laten maken. Je kan uiteraard ook een nieuwe nitroxontspanner kopen die door (bijna) alle constructeurs sinds twee jaar gefabriceerd worden.

Allerhande nitroxstickers en andere groene knoppen mogen gebruikt worden, maar daar wordt nergens melding van gemaakt (je kan er dus ook een sticker van ‘Duvel’ opplakken).

zelf blenden Men hoopt dat het gevarenprobleem (de bescherming van het individu) binnen afzienbare tijd zichzelf zal oplossen. Je kan ook gewoon niets doen en niets vragen bij de herkeuring en hopen dat uw ‘vulboer’ er ook niets van afweet. Je kan ook bijv. een zuurstoffles in huis halen en zelf beginnen te ‘blenden’. Maar, buiten het gevaar, ben je dit keer wel in overtreding met de Belgische Wet! Je mag immers onder geen voorwaarde industriële zuurstofflessen thuis hebben want: t daarvoor val je in de categorie van de ‘hinderlijke bedrijven eerste categorie’. t die vergunning krijg je nooit in een woonzone. t je moet een Vlarem 2 bis vergunning hebben om zuurstof te mogen stockeren en te mogen gebruiken (enkel in een industriezone mogelijk). Je kan hiervoor je schouders ophalen, maar let wel, één telefoontje van eender wie volstaat om controle op je dak te krijgen en geloof mij, dat gaat je niet enkel een gerechtsprocedure kosten, maar tevens heel veel geld. Een overtreding van de veiligheidswetgeving is niet mals; ‘ik wist het niet’ telt nooit. Je kan in ieder geval je huidige flessen, als ze goedgekeurd worden, blijven gebruiken voor perslucht (maximum 22% O2).  TEKST: FRANÇOIS DESMET FOTO: IVO MADDER


5

Bondsnieuws

- COMMISSIE DUIKONDERRICHT

Assistent-Instructeur & 1*I/Initiator

Schema’s modules beschikbaar op http://wiki.nelos.be

Praktische afspraken voor de cursus 2008-2009 voor de opleiding tot Assistent-Instructeur en 1*Instructeur/Initiator.

N

aar aanleiding van de grote tijdsdruk tijdens een 1*Instructeursopleiding, heeft het duikonderricht beslist, op aansturen van VTS, deze opleiding wat meer te spreiden. Daarom zal de opleiding vanaf dit jaar telkens beginnen in april en eindigen vlak voor de Academische Zitting. De inschrijvingen moeten op 2 vlakken gebeuren, namelijk bij NELOS (via de formulieren op de website) en bij VTS (via hun website: zie beschrijvingen hieronder).

Assistent-Instructeur Een 3*Duiker kan zich dus al beginnen voor te bereiden op het instructeurschap. Zo kan hij/zij een titel bekomen, namelijk ‘Assistent-Instructeur’, wat gelijk staat aan de EN4-norm. Om de titel van Assistent-Instructeur te bekomen moet een 3*Duiker in grote lijnen het volgende halen: t Module1 succesvol afleggen. t Module 3 succesvol afleggen. t Ondertussen 4*Duiker worden. Zie ook p. 30!!!  TEKST: INGE DEKORT, STEF TEUWEN EN JOHN REMUE

Voorwaarden t Minstens 1 jaar in het bezit zijn van het technisch brevet 4*Duiker bij de start van de cursus. t Het diploma van Duiker-Hulpverlener (NELOS) of Duiker-Redder of Hoger Redder bezitten. t 200 duiken (100 duikuren) waarvan 60 zeeduiken dieper dan 30 m hebben uitgevoerd. t 10 zeeduiken vanaf een boot (OS 75%) hebben uitgevoerd. t Medisch en administratief in orde zijn.

Administratie Inschrijvingsformulier Module 2 (zie NELOS-website of NELOS-Wiki) opsturen naar het NELOS-secretariaat vóór 15 september 2008. Inschrijven bij VTS via de site: zie beschrijving module 1. Het bedrag dat moet betaald worden voor Module 2 is 40 euro.

MODULE 3 - Didactisch-methodische stagemodule Voorwaarden t Administratief en medisch in orde zijn.

algemene opmerking Module 1 is steeds de eerste module. Module 4 is steeds de laatste module. De kandidaten en de clubs worden vriendelijk verzocht om voor aangepaste infrastructuur en didactische hulpmiddelen te zorgen, zodat de kandidaten hun opdracht naar behoren kunnen uitvoeren. Bij ontstentenis van een goede oplossing kan er gebruik worden gemaakt van de infrastructuur van het duikershuis (tegen betaling). Op de Academische Zitting wordt de kandidaat benoemd tot 1*Instructeur NELOS en verkrijgt hij/zij het diploma Initiator Duiken VTS. Indien hij/zij niet aanwezig kan zijn, dan wordt de uitreiking van de titel uitgesteld tot het volgende jaar. Indien er nog vragen zijn, mag je steeds contact opnemen met het Duikonderricht of met Inge op het NELOS-secretariaat: [email protected].

MODULE 2 - Sporttechnische module (theorie sportduiken)

Module 4 is de didactische module ... de kandidaat 1*I/Initiator geeft een theoretische les aan kandidaat 3*Duikers en nadien ook een didactische les in het zwembad.

MODULE 1 - Algemeen en Specifiek Gedeelte Didactiek Voorwaarden t Minstens 1 jaar in het bezit zijn van het technisch brevet 3*Duiker bij de start van de cursus. t Minstens 18 jaar worden in de loop van het kalenderjaar waarin de cursus start. t Minstens 40 duiken hebben uitgevoerd sinds het behalen van het brevet 3*Duiker. t Minstens 120 duiken (60 duikuren) hebben uitgevoerd waarvan minstens: - 40 duiken in de zone 25-30 meter. - 20 duiken in de zone 35-40 meter. - 30 zeeduiken in de zone 25-30 meter (OS 100%). - 4 duiken in heldere zee. - 4 duiken in zoet water in de zone 25-30 meter. t Medisch en administratief in orde zijn. t Voorgesteld worden door de eigen club. Administratie Elke kandidaat moet zich twee keer inschrijven, namelijk bij NELOS, maar ook

bij VTS: inschrijvingsformulier (zie NELOSwebsite) opsturen naar het NELOS-secretariaat vóór 1 april 2008. Om bij VTS in te schrijven, moet je surfen naar hun website: www.bloso.be, daar neem je het vakje ‘Word Trainer’, ‘aanbod’, ‘Duiken’ kiezen en het niveau is ‘Initiator’, dan het systeem laten ‘zoeken’ en daarna ‘openen’ (rechterkolom). Daarna het ‘inschrijvingsformulier’ (linksboven) aanklikken, elke stap volgen en volledig invullen waar gevraagd. Als alles in orde is, druk je op ‘verzenden’. Let erop: deze inschrijving is pas definitief na betaling van het cursusgeld. Op de eerste lesdag zal, na controle van het betalingsbewijs, de cursus worden uitgedeeld. Ter plaatse betalen wordt niet toegelaten, aangezien elke kandidaat rechtstreeks moet storten aan VTS. Het bedrag dat moet betaald worden voor Module 1 is 30 euro.

Administratie Na afwerking van module 3: het stageblad (zie NELOS-website of NELOS-Wiki) opsturen naar het NELOS-secretariaat (volledig ingevuld en ondertekend). Stagelessen zelf organiseren. Opleidingsduiken zelf organiseren.

Homologatie door het NELOS-secretariaat na beëindigen van de stage: t Mogelijkheid 1: De 4*Duiker kan zich laten homologeren tot Assistent Instructeur. t Mogelijkheid 2: De 4*Duiker kan verder gaan tot 1*Instructeur/Initiator Duiken.

MODULE 4 - Eindexamen didactiek Voorwaarden t Deelnemen aan de vergadering ‘Organisatie eindexamens’ op dinsdag 16/12/2008 van 20.00 uur tot 23.00 uur. t Medisch en administratief in orde zijn. t Alle openwaterproeven hebben afgelegd. t Succesvol de proeven fysieke conditie hebben afgelegd (wordt centraal georganiseerd op zondag 11 januari 2009 van 12.30 - 16.30 u.).

Administratie Het proevenblad moet volledig ingevuld en ondertekend op het NELOS-secretariaat aanwezig zijn vóór het begin van de examenperiode, namelijk 19/01/2009. Kandidaten worden door NELOS automatisch uitgenodigd. Inschrijven bij VTS via de site: zie beschrijving module 1. Het bedrag dat moet betaald worden voor Module 4 is 40 euro.

Ethiek en deontologie Voorwaarden t Medisch en administratief in orde zijn. t Eindexamens succesvol hebben afgelegd.

Administratie De kandidaten worden door NELOS automatisch uitgenodigd.

FOTO’S: IVO MADDER

6



7

Bondsnieuws

DE SPORTDUIKER

Luc en Miet Stevens

Koleneind 44 3930 Hamont +32 (0) 11 - 44 88 24 www.desportduiker.be [email protected]

Het vastleggen van je herinneringen was nog nooit zo makkelijk!

De Reefmaster Mini, 6 miljoen pixel digitale camera.

Bliksemsnel Door zijn fixed-focus lens heeft deze digitale camera geen scherpstel vertraging.

Oerdegelijk Zo sterk dat je er zelfs met je auto overheen kan rijden. Gemakkelijke bediening Werkt net zo makkelijk als het aantrekken van je vinnen. Betrouwbaar 40 meter waterdicht, geborgd afsluitdeksel met

Openingstijden: Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag

13:00 13:00 13:00 13:00 10:00

t/m t/m t/m t/m t/m

18:00 19:00 20:00 19:00 16:30

300 m2 duikshop met computergestuurd “NITROX” vulstation

Accessoires

onderhoudsarme o-ring afdichting, werkt op 2 standaard penlite batterijen en een universele geheugenkaart, wat kan er fout gaan? Met een groothoeklens en externe flitser uit te breiden.

Voor uitgebreide product informatie, verkoopadressen en demofilmpjes: www.sealifecameras.eu en www.reefmaster.eu Importeur Sealife Benelux: +31 (0)10-59.103.88 [email protected] en [email protected]

Speciale aanbieding !!! geldig volgens beschikbaarheid van 17 maart tot 25 april 2008 6 dagen - 6 nachten in vol pension, 10 duiken en vullen in het duikcentrum inbegrepen. Korting van 210 € voor een groep van minimum 10 duikers en korting van 457 € voor een groep van minimum 15 duikers. De week start op zondagavond met diner tot zaterdag met ontbijt, in een 2** hotel op 2 minuten wandelafstand van het CIP. Duiken in het Nationaal Park van Port-Cros en op de bekende mythische wrakken van de Côte d’Azur. Prijs zonder logement: 240 € voor 10 duiken. Duikcentrum op 5 meter van de boten. NITROX-vulling. Bergplaats voor duikmaterieel en douche. Prachtige duikplaatsen met baraccudas, tandbaarzen, murenes, congers en steeds frequentere ontmoetingen met zeeduivels, manta’s en dolfijnen (een 20-tal duikplaatsen waaronder La Gabinière, Pointe du Vaisseau en Pointe de Montremian). Niet te vergeten ook de wrakken van de Donator, Grec, Rubis en Togo (in totaal een 15-tal wrakken).     

CIP LAVANDOU

SUR LE PORT - 83980 LE LAVANDOU Tél: +33-4-94-71-54-57 Fax: +33-4-94-15-13-09 www.cip-lavandou.com [email protected] 8


Data opleiding Assistent-Instructeur & 1*Instructeur/Initiator MODULE 1 - Algemeen en Specifiek Gedeelte Didactiek Lessen Algemeen Gedeelte Didactiek Din. 15/04/2008 19.30 - 22.30 u. Inschrijving - inleiding - bouwsteen 1 Din. 22/04/2008 19.30 - 22.30 u. Bouwsteen 2-3 Din. 29/04/2008 19.30 - 21.30 u. Bouwsteen 4-5

De meest complete duikshop met alle bekende merken Wij leveren prijs / kwaliteit Verkoop en verhuur Gratis prijsofferte Betrouwbare service en garantie Verhuur Nitrox fles 15 L / 230 bar

- COMMISSIE DUIKONDERRICHT

Lessen Specifiek Gedeelte Didactiek Din. 29/04/2008 21.30 - 22.30 u. De theorieles Don. 08/05/2008 19.30 - 22.30 u. De theorieles - de zwembadles - open water Zat. 17/05/2008 15.00 - 17.00 u. De didactische les zwembad in praktijk de fysieke conditietraining Examen Algemeen en Specifiek Gedeelte Didactiek Zon. 01/06/2008 10.00 - 12.00 u. Herexamen Algemeen en Specifiek Gedeelte Didactiek Don. 12/06/2008 19.00 - 21.00 u. MODULE 2 - Sporttechnische module (theorie sportduiken) Lessen MODULE 2 (theorie sportduiken) Din. 30/09/2008 20.00 - 23.00 u. Duikgeneeskunde Zon. 05/10/2008 09.30 - 12.30 u. Duikorganisatie en Duikmaterieel Din. 07/10/2008 20.00 - 23.00 u. Decompressiemodellen Din. 14/10/2008 20.00 - 23.00 u. Duikreglementering Din. 21/10/2008 20.00 - 23.00 u. Fauna en Flora en Duikfysica Din. 04/11/2008 20.00 - 23.00 u. Zeemanschap Examen Theorie Sportduiken Zon. 23/11/2008 13.00 - 16.00 u. Herexamen Theorie Sportduiken Don. 11/12/2008 19.00 - 21.00 u. MODULE 3 - Didactisch-methodische stagemodule Uurrooster MODULE 3 Periode: juni 2008 (na examen Module 1) tot 15 januari 2009. t 3 uur stagelessen in het leslokaal waarvan de laatste stageles onder begeleiding van een docent/3*Instructeur (delegatie naar 2*I mogelijk). t 10 uur stagelessen in het zwembad geven waarvan de laatste stageles onder begeleiding van een docent/3*Instructeur (delegatie naar 2*I mogelijk). t 10 Open water Duiken geleid hebben waarvan minstens 5 in zee (OS 100%) waarvan de laatste duik onder begeleiding van een docent/3*Instructeur (delegatie naar 2*I mogelijk). MODULE 4 - Eindexamen didactiek Proeven fysieke conditie Zon. 11/01/2009 12.30 - 16.30 u. Examen didactische lessen leslokaal en zwembad Periode: 19/01/2009 tot 27/02/2009 Herexamen didactische lessen leslokaal en zwembad Zat. 07/03/2009 09.00 - 12.00 u. Zwembad (Zwembad Bloso-centrum Hofstade) Zat. 07/03/2009 13.00 - 16.00 u. Theorie (Duikershuis Mechelen) Ethiek en deontologie Academische Zitting Zon. 29/03/2009 14.00 - 17.00 u.

Academische Zitting (Geel)


9

Bondsnieuws

- INTERVIEW

Retro Wim zet een stapje terug Men hoort wel eens het gezegde: twaalf stielen, dertien ongelukken. Dat is echter helemaal niet van toepassing bij Wim Van Doeselaer, waarmee we dit keer een gesprek hebben over zijn rijk gevulde loopbaan bij NELOS. Op een discrete, maar efficiënte manier bekleedde hij tal van functies binnen onze federatie en liga. Hippo: Hoe maakte je kennis met de duiksport? Wim: Als kleine jongen - ik was zo’n 10 à 11 jaar - trokken we met de familie tijdens de weekends naar onze bungalow in St.-Job-in-’t-Goor. Het kanaal dat Antwerpen verbindt met Turnhout was toen nog kraakhelder. Er was nauwelijks binnenvaart en bovendien waren de binnenschepen in de meeste gevallen nog niet voorzien van een motor. Het water was dan ook zeer helder. Ik had toen zo’n brilletje, type ‘goggles’ met twee ronde glazen en zonder neusstuk. Met dat onnozel brilletje ontdekte ik de wonderbaarlijke onderwaterwereld van de Schotenvaart. Ik zag allerlei planten en zelfs voorns. En dan was er de film ‘Epaves’ van Cousteau. In die tijd een fantastische film! Ik dweepte er mee. Toch moest ik nog enkele jaren wachten voordat ik mij een paar ‘echte’ vinnen, een snorkel en een duikbril kon aanschaffen. Tijdens de vakantie aan de Middellandse Zee begon ik op mijn manier te snorkelen. Toen al was het rond Le Dramont, niet ver van Boulouris, een prachtig onderwaterlandschap. Maar ook de vakantie in Joegoslavië met duikers van de Frogmen zette mij aan ook de stap te zetten. Het eerste blad van het duikboekje van Wim.

José Vandekerckhove en Wim (Zeestage 2007).

“Voor wat mijn functie in de Raad van Bestuur betreft, vind ik de tijd rijp om de fakkel door te geven. Verjonging is nodig, willen we de continuïteit waarborgen”, zegt Wim Van Doeselaer.

In 1966 heeft mijn vriend en studiegenoot Leo Ceulemans mij dan mijn eerste duik doen maken in het Zilvermeer. Ik wou maar al te graag aansluiten bij een duikclub maar dat was niet zo eenvoudig. De Frogmen trainden op woensdagavond en dan had ik avondschool. De andere Antwerpse duikclub, CVD, had een ledenstop afgekondigd en stuurde mij door. Sindsdien heb ik een grondige afkeer van ledenstops in clubs. Het enige wat je daarmee bereikt, is dat in het beste geval de kandidaat naar een andere club of federatie stapt, of in het slechtste geval een andere sport gaat beoefenen. Zulke geïnteresseerde mensen ben je dus kwijt. Toen hoorde ik dat Jos Hollenfeltz, Swa Desmet, Jacques Bernaerts en Willy Lucas samen met nog enkele andere duikers van The Frogmen een nieuwe duikclub hadden opgericht: Amphora. Ik ben als eerste nieuw lid met lidnummer 42 aangesloten en ben het nog steeds. Hippo: Hoe verging het je daar ? Wim: Bij Amphora behaalde ik alle brevetten tot Hoger Brevet (HB, nu 4*D). Jos Hollenfeltz en ook Swa Desmet hebben daar een zeer grote en positieve rol in gespeeld. Zij duwden mij en vele anderen als het ware in de richting van het volgende brevet. Hippo: En dan werd je instructeur. Wim: Dat was weer de verdienste van Jos en zijn team. Hij stimuleerde mij in die richting na het behalen van het HB. In sommige clubs is er angst om iemand naast zich te krijgen. Blijkbaar zijn er instructeurs die schrik hebben om hun positie te verliezen. Jos en Swa zagen dat helemaal anders. Elke

10


appreciatie van de leden. Als instructeur beleef je schitterende ervaringen. Zo was er een doopduik in Muisbroek waar een kandidaat naar zijn echtgenote op de kant riep: “Fantastisch! Ik heb een vis gezien”. Op dat moment dacht ik terug aan mijn eerste ‘duik’ in de Schotenvaart.

nieuwe instructeur was een aanwinst voor de club. Hippo: Al spoedig zat je ook in het bestuur van de club. Wim: Uit het één volgde het andere. Ik ben onder andere duikschoolleider, voorzitter en lid van de redactie van het clubblad Sepia geweest. Hippo: Wat betekent Bendor voor je ? Wim: Het wordt misschien eentonig maar weer moet ik zeggen dat Jos hier veel verdienste had. Tijdens de paasvakantie kampeerde ik met mijn gezin op de camping van Bandol (nvdr: Zuid-Frankrijk. Camping in de stad Bandol, gelegen aan de Middellandse Zee waar vlakbij - op het eiland Bendor - de Zeestage doorging) met Jos, die jurylid was van de BEFOS-Stage. Voor en na de Zeestage doken we met Jos. Maar tijdens de stageWim in duikuitrusting (1974).

dagen kon ik die heksenketel op het eiland Bendor van nabij observeren. Hierdoor was ik enigszins bevoordeeld tegenover de andere kandidaten. De pil was dan ook bitter om slikken toen ik de eerste keer niet geslaagd was. Ik kan mij dan ook heel goed inleven bij de niet-geslaagden en als jurylid probeer ik hen zoveel mogelijk te steunen. Aan Bendor heb ik ook een vriendschap voor het leven overgehouden met José Vandekerckhove. Hij was mijn kamergenoot tijdens dé Stage (nu 3*I-Stage) van 1976 en wij hebben mekaar moreel en fysiek veel gesteund. Na het behalen van zulk een titel begint het echte werk pas. De club verwacht veel van je en toen waren de trainingen zeer intens en veel minder pedagogisch opgebouwd. Het gaf mij wel een goed gevoel met veel Boven: In 1976 werd Wim 3*Instructeur in Bendor, samen met José Vandekerckhove. Onder: Op de legendarische ‘Ile de Bendor’ met Fenzy en SOS-decompressiemeter.

Hippo: Hoe ben je dan doorgegroeid in de federatie? Wim: Eens je 3*I bent geworden, krijg je automatisch meer contact met de leidinggevenden van de federatie. Spoedig werd ik lid van de Ereraad, die toen als een soort bestuur René Crepin (toen Verantwoordelijke Nationaal Duikonderricht) assisteerde. Jos Hollenfeltz had ontslag gegeven en René Crepin, waar iedereen naar opkeek als naar een God, vroeg mij om deel uit te maken van die Ereraad om terug communautair evenwicht te bekomen. Niet lang daarna zat ik in het eerste Veiligheidscomité. De top van de federatie was toen hoofdzakelijk Franssprekend en wat communicatieve vaardigheden en kennis van de Franse taal hebben mij zeker geholpen. In 1990 splitste het BEFOS-Duikonderricht en kwam ik in het bestuur van het Duikonderricht NELOS, waar ik later Voorzitter van werd. Je ziet het: uit het één kwam het ander. Frans Geeraerts nam ontslag in het NELOS-Bestuur en ik volgde hem daarin op. Ik kreeg er de taak ‘Relaties met Bloso’. Er moest een beleidsplan opgesteld worden en samen met Guy Bosmans en Inge Dekort hebben we daar hard aangewerkt. Hippo: Kreeg je daarvoor carte blanche? Wim: Uiteraard is dit in mijn functie beperkt, want het is Bloso dat de regels oplegt. En dat is normaal: het zijn zij immers die ons subsidiëren. Dat beleidsplan moet ook worden goedgekeurd door gans het NELOS-bestuur. Hippo: Met CMAS, Bloso en EU is alles toch meer complex dan vroeger? Wim: Inderdaad, we moeten met vele factoren en actoren rekening houden. CMAS Europe is daarom een goede zaak. Je mag niet vergeten dat CMAS International meer gefixeerd was op de onderwatersport zoals OW-hockey, OW-rugby, OW-schijfschieten, enz. Het echte sportduiken zoals wij en de grote massa van de duikers dat beoefenen, kwam nog nauwelijks aan bod. Met CMAS Europe gaan we ons meer richten op het sportduiken terwijl CMAS International zich zeker met de OW-sporten zal blijven bezighouden. Hippo: Betekent dat, dat bijv. het zwemmen met vinnen onder de hoed van CMAS International zal komen? Wim: Neen, zeker niet. Binnen BEFOS/ NELOS moeten en willen wij natuurlijk wel alle OW-activiteiten onder onze hoede ne-

Wim tijdens een trimix-cursus in 1995 te Sharm El-Sheik.

men. Van onze ca. 20 000 BEFOS-leden is er spijtig genoeg slechts een heel klein percentage dat deelneemt aan die sportactiviteiten. CMAS Europe zal een tegengewicht vormen om het sportduiken terug centraal te plaatsen. Vergeet niet dat CMAS Europe de sterkste federaties van CMAS omvat. Hippo: Er is CMAS en Bloso maar ook Europa met alle regels en normen. In de duiksport volgt de ene nieuwe regel de andere op. Stopt het dan nooit, vragen onze leden? Wim: Ik vrees helaas van niet. Spijtig genoeg kwam de oprichting van CMAS Europe te laat om invloed te hebben op de EU-regelgeving. Alle beslissingen waren al genomen en we waren niet vertegenwoordigd. Het is een illusie om te veronderstellen dat CMAS Europe de normen nog ingrijpend kan veranderen. Positief is dan weer dan ik er van overtuigd ben dat BEFOS/NELOS zich vrij gemakkelijk kan aanpassen aan de Europese normen. Het IAT (Internal Audit Team) werkt daaraan. Hippo: In welke functie heb je je het best gevoeld? Wim: Verantwoordelijke Duikonderricht was heel intensief en stresserend maar gaf een enorme voldoening. Het was nochtans niet altijd even leuk. Zo denk ik aan een duikongeval tijdens de Zeestage. Op zulk een moment giert de adrenaline door je keel. Hippo: Noem eens wat sterke punten van de NELOS? Wim: Dat zijn de clubs met hun massa vrijwilligers, die niet enkel training geven en de club besturen, maar ook klussen, clubhuizen Lees verder op pagina 12. Hippocampus februari 2008

11

Bondsnieuws

- INTERVIEW

Vervolg van pagina 11.

bouwen, clubbladen drukken, evenementen organiseren, flessen vullen, enz. En dat volledig onbezoldigd! Daar kan geen enkele andere sportfederatie aan tippen. Dit is echt uniek. Ga maar eens leren tennissen of golfen. Hou dan alvast je portemonnee maar klaar. Hippo: En hebben we ook zwakke punten? Wim: Hoezo zwakke punten? Het is wel een voortdurende uitdaging om de zo snel veranderende reglementen over te brengen naar onze basis en die daar te integreren. Ten slotte spreken we over 152 clubs en 948 instructeurs. Gelukkig beschikken we over een goed uitgerust centraal gelegen Duikershuis met gemotiveerd en competent personeel, dat op geen uurtje meer of minder kijkt. Bovendien vormt het bestuur een hecht team dat soms hevig discussieert maar altijd op dezelfde golflengte zit. Hippo: Duik je nog en waar? Wim: Op dit moment zit ik met een oorprobleem waarvoor ik in behandeling ben. Dat probleem verhindert mij om zonder pijn te stijgen vanaf 10 meter. Liefst van al dook ik aan de Franse Zuidkust. Boulouris en Le Dramont ken ik dan weer van vroeger. De NELOS-Stage heeft daar zijn draai gevonden en het vormt een zeer goed alternatief voor Bendor. Dat typische eilandgevoel is nu ook in Boulouris aanwezig in het hotel waar we zijn neergestreken. Hippo: Wat had je liever anders gezien? Wim: We hadden veel sneller met jeugdduiken moeten starten. Hippo: Hoe zie je het duiken evolueren? In Zeeland bijvoorbeeld? Wim: De samenwerking met LIFRAS is zeer goed. Tijdens het jubileum 50 jaar BEFOS werden de banden nog eens extra aangehaald. Ook met onze Noorderburen van de NOB is er een optimale samenwerking. Zo zijn wij uitgenodigd als lid van de Commissie Deltagebied en verder zijn er de jaarlijkse wederzijdse ontmoetingen. De voorzitter van de NOB, John Geurts, bracht ons een bezoek tijdens de Zeestage. Verder Luc Beets neemt notities tijdens het interview met Wim.

Portret van Wim, geschilderd door Ivan Goudenhooft.

werken we samen aan het ambitieuze wrakkenproject van de NOB, om een aantal schepen af te zinken in de Oosterschelde. Het is de bedoeling om hiermee een aantal duikplaatsen te creëren als compensatie voor duikplaatsen die zijn verloren gegaan door allerlei reglementeringen. Het is zeker nuttig om in Zeeland op de hoogte te blijven van de veranderingen om bijv. bij te kunnen dragen tot een betere en veiligere toegankelijkheid van de duikplaatsen. In samenwerking met NOB en Nationaal Park Oosterschelde (NPO) werken we aan een cursus over de OW-Biologie. Die cursus moet klaar zijn in de loop van het jaar 2008. Hippo: Wat heeft het duiken je opgebracht? Wim: Financieel niets natuurlijk, maar wel een schat aan onvergetelijke ervaringen. Zo trok ik in 1968 met Jos Hollenfeltz en Tony Oudermans naar Eilat. De zesdaagse oorlog was juist voorbij en de Rode Zee was nog onontdekt gebied. Later doken we in tropische zeeën waar het nog veel mooier was dan toen in Eilat maar toch was dàt een onvergetelijke ervaring. En dan was er Turkije. Bij Yassi Ada lagen daar drie amforenwrakken op elkaar. Waar je ook keek en zwom ... overal massa’s amforen. Sensationeel gewoon! Ik heb ook gedoken op de meest westelijke punt van Europa, de Fastnet Rock. Het beeld van de ongelooflijk grote kolonie langoesten vergeet ik nooit meer. Verder herinner ik mij de speciale sfeer in Griekenland waar je toen nog gewoon kon kamperen op het strand. Maar even graag duik ik in Zeeland op het eiland Tholen aan de Zeester of aan Stavenisse. Hippo: En de sirtaki dansen in Cyprus? Wim: Wie heeft je dat ingefluisterd? Dat is dan weer een ander verhaal met een wat wrange nasmaak. Na de Algemene Vergadering van CMAS reed een gids ons met een bus rond op het eiland. In de bus speelde de opwindende sirtakimuziek. De vriendin van de gids nodigde mij (maar ook anderen), uit met haar de sirtaki te dansen in de bus. Leuk dus. Achteraf bleek wel dat de tas van

12


Willy van der Plas, met alle documenten, tickets en fototoestel verdwenen was. Was die sirtaki een afleidingsmanoeuvre? Hippo: Je bent ook sinds het eerste uur redactielid van Hippocampus en bent verantwoordelijk voor Hippoëzie, Retro Hippo, enz. Wim: Na de splitsing van BEFOS in NELOS en LIFRAS kwam ik in de redactie. Daarvoor was ik al vertaler bij Hippocampe, samen met onder andere Monique, want toen waren er enkel Franse teksten die moesten worden vertaald. Na de splitsing nam Jozef Van den Berghe het initiatief om een Hippocampus te maken voor en door Vlaamse duikers. Hij wist Rudy Schollaert te motiveren om hoofdredacteur te worden. Maar ook jij - Luc - bent toen gerekruteerd en jij - Roland - kwam ons later vervoegen. Een aantal mensen van het eerste uur zitten trouwens nog steeds in de redactie. Na al die jaren hebben we een enorme weg afgelegd. Er is niet enkel het A4-formaat, maar ook de kwaliteit van de reportages in full colour en de prachtige foto’s maken van Hippocampus een schitterend bondsblad. Hippo: Je hebt in tropische zeeën gedoken en rond de Galapagoseilanden waar ook het bovenwaterleven indrukwekkend is. Je bent gids geweest in zuidelijk Afrika. Wat brengt de toekomst? Wim: Er komen steeds weer nieuwe regels en toepassingen, zoals nu weer de decompressietechnieken met computer en de aanpassingen die we moeten doen om ons in regel te stellen met de Europese normen. De theoriecursus moet hernieuwd worden. Uitdagingen genoeg dus. Ik zal heel die evolutie achter de schermen mee volgen en zeker nog meehelpen waar mogelijk. Voor wat mijn functie in de raad van bestuur betreft, vind ik de tijd rijp om de fakkel door te geven. Verjonging is nodig, willen we de continuïteit waarborgen.  TEKST: ROLAND WANTENS EN LUC BEETS FOTO’S: ROLAND WANTENS EN ARCHIEF WIM VAN DOESELAER


13

Bondsnieuws

- COMMISSIE DUIKONDERRICHT - ZEESTAGE

Lijdensweg van 2*I naar 3*I en jurylid We brengen hier het verhaal van Eddy De Vliegher, lid van duikschool Manta én jurylid van de 2*Stage. Hij nam natuurlijk ooit zelf deel aan de 2*Stage, groeide door tot 3*Instructeur en nam dit jaar voor het eerst deel aan de 2*Stage. Maar deze keer wel als jurylid! ‘t Is dus weer eens iets helemaal anders en wie weet stimuleert dit artikel anderen om in de voetsporen van Eddy te treden?

H

et leven is een rare boel en wat het lot in petto heeft, weet niemand. Ik bedoel: de ene dag waan je jezelf onoverwinnelijk als je naam wordt afgeroepen, geslaagd zijnde als 3*Instructeur (‘Moniteur National’, voor Robert Henry, voorzitter LIFRAS) ... de andere dag maakt dit euforisch gevoel plots plaats voor grote ongerustheid als je hoort dat je het slachtoffer bent geweest van een halsslagaderbreuk en je je realiseert dat je door het oog van de naald gekropen bent. Enfin, we zijn er nog ... met dank aan mijn engelbewaarder! Ondertussen is met de gezondheid alles terug in orde gekomen en geniet ik weer met volle teugen van de duiksport en van de titel van 3*Instructeur die ik vorig jaar behaald heb. Getuige hiervan het relaas van mijn deelname als jurylid aan de zeestage voor de 2*Instructeurs in ‘Boulouris’ (Saint-Raphaël).

naar Saint-Raphaël ... als kandidaat

De regio West-Vlaanderen leverde in totaliteit het meest aantal kandidaten tijdens de Zeestage 2007 (foto: RW).

Groepsfoto van de 2*Stage (foto: RW).

slot de zeestage, in die volgorde. Geen weg terug, dus: alles geven!

theorie

Prachtig, geen vuiltje aan de lucht. Enkel een wolkendek dat doorprikt wordt door de zon (foto: RW).

creet plan op de proppen kwam om in groep naar die derde ster te dingen: een prachtig maar wel ambitieus initiatief. Met zes lieten we ons overhalen en we zouden ervoor gaan! Toen de deadline om in te schrijven naderde, was het enthousiasme al lichtjes verminderd. Roland De Kokere was één en ander evenwel niet vergeten en mits wat ‘lichte’ overredingskracht werden we officieel kandidaat. We wisten vooraf dat ons een zwaar jaar te wachten stond en dat het resultaat niet gegarandeerd kon worden. Mede door tijdsgebrek en door de extra belasting bovenop de normale familiale en beroepsverplichtingen,

slonk ons oorspronkelijk groepje tot twee kandidaten: Eric en ondergetekende. Zelfs wij twijfelden en vroegen ons af of ons doel niet te hoog gegrepen was. Maar de teerling was geworpen. Op het programma stonden: het examen theorie, de verhandeling en tot Hotel Cap Boulouris (foto: RW).

Zicht op de haven en legertent waar de deelnemers aan de Zeestage zich konden omkleden (foto: RW).

Eerst moesten we opnieuw student worden: alle lectuur, cursussen, boeken, ... verzamelen, inlichtingen inwinnen bij de mogelijke juryleden en dan drie maand non-stop studeren. Ik denk dat ik in mijn gehele schooltijd minder gestudeerd heb! Tussendoor kregen we nog wat infoavonden van juryvoorzitters en konden we een studiebijeenkomst met medekandidaten bijwonen. Naarmate het examen naderde, stegen de stress en onzekerheid recht evenredig - vanwaar zouden we dit woord kennen? We legden een proefexamen af voor een delegatie van 3*Instructeurs om onze stressbestendigheid te testen. Het resultaat: dat er 14 dagen voor de afname van het echte examen nog een pak werk aan de winkel was. Toen ‘D-day’ aanbrak waren we, ondanks alle voorbereidingen en goede voornemens (rustig blijven!), op van de ze-

nuwen. Natuurlijk kwamen we eerst nog op de autosnelweg in een file terecht, waarvan Eric profiteerde om op de middenberm een paar zenuwplasjes te doen. Tijdens het theorie-examen werden we non-stop gecirculeerd over vier lokalen - waar telkens een tienkoppige jury zat. Telkens werden we één uur op de rooster gelegd over elk van de vier examenonderdelen: duikgeneeskunde, algemeenheden, Noordzee/Oosterschelde en organisatie op de Middellandse Zee. Na 4,5 uur ondervraging voelde ik mij leeggezogen en klaar voor de sloop, maar toch had ik een goed voorgevoel over het eindresultaat. Dan kwam de uitslag: van de elf kandidaten slaagden we met 4 en 1 tijdens het herexamen. Het speet mij om afscheid te moeten nemen van Eric. In de afgelopen maanden hadden we samen naar het theorie-examen toegewerkt en in stilte had ik gehoopt dat we samen de eindstreep zouden mogen halen. Soit. Met wat ik nu weet, zou ik zeggen: “Eric, neem de handschoen terug op en doe gewoon verder. Je kunt het!” Voor mij was echter met het theorie-examen al één derde van de af te leggen weg achter de rug. Al bij al vond ik dat het nog goed meegevallen was.

verhandeling De volgende opdracht: maak een verhandeling. Op school vond ik het al lastig om een opstel te schrijven. Hoe begin je in gods-

Openingsspeech van John Remue (foto: RW).

naam aan zoiets? Mijn onderwerp ging over: “De fysieke conditie van de kandidaat 2*Instructeur”, meer bepaald over de vraag of de kandidaten 2*Instructeur van tegenwoordig niet meer zijn wat ze vroeger geweest waren. Eén en ander vergde van mij een pak veldwerk: informatie inwinnen, meningen verzamelen, lectuur raadplegen, analyses, enz. Gelukkig is er zoiets als e-mail. Vervolgens moest dit alles nog verwerkt worden tot een aanschouwelijk geheel. Drie maand tijd hiervoor scheen aanvankelijk meer dan voldoende, maar bleek achteraf toch wat krap bemeten te zijn. Gelukkig mocht ik van een aantal duikers uit de club proefondervindelijk de fysieke conditie meten, wat een grote Lees verder op pagina 16. Sylvie Malfait toont het embleem van de Zeestage 2007. Alle aanwezigen kregen een t-shirt (foto: IM).

De openingsspeech (foto links: RW, foto rechts: RVL).

Laten we beginnen bij het begin. De titel van 3*Instructeur (spreek hier gerust van ‘titel’, want de instructeurstitels volgen na vier technische brevetten) heb ik natuurlijk niet zomaar op een-twee-drie gekregen. Het begon in het voorjaar van 2005. Elke instructeur, mijzelf inbegrepen, dagdroomt er wel eens van om ‘national’ te worden. Het was echter Eric De Baeremaeker die met het conV.l.n.r. André Valkenaers (jury), Wim Van Doeselaer (groepsverantwoordelijke), Catherine De Maeyer (dokter), Guy Nekkebroek (Scubapro), Mark Sebrechts (jury), Robert Henry (voorzitter LIFRAS) en John Geurts (voorzitter NOB).

14


V.l.n.r. Luce De Smet (NELOS), Philippe Mertens (jury), Mark Van Gorp (veiligheid), Koen Van Dyck (jury), Marc Druart, Luc Schoenowsky en Herwig Van Cotthem (jury).


15

Bondsnieuws


V.l.n.r. Sven Vandekerckhove (jury), Paul Gevers, Marc Willems, Patrick Berger, Ivo Madder (jury), Monique Demoustier (groepsverantwoordelijke), Jos De Winne.

De kandidaten luisteren aandachtig naar de briefing die gegeven wordt door Guy Bosmans, voorzitter van de 2*Stage (foto: LDS). Mark Sebrechts met op de achtergrond John Maes in gesprek met Tom Leys van Green Force (foto: IM).


meerwaarde gaf aan mijn werk. Ik ben dan ook mijn dank verschuldigd aan alle testpersonen die zich in het zweet gewerkt hebben en ook aan Dr. Dirk De Ruyck en het A.Z. Jan Palfijn. Het uiteindelijk resultaat van mijn studie was verrassend en ik nodig dan ook iedereen bij deze uit om mijn verhandeling, die beschikbaar is op het internet, eens na te lezen. Na veel zwoegen, zweten en vloeken slaagde ik er in om mijn proefschrift in te dienen op de deadline van 1 mei. Veertien dagen later moest ik mijn werk nog verdedigen en zulks ‘en plein public’. Met het oog op deze verdediging moest ik eerst nog een powerpointpresentatie voorbereiden en daarna leren om deze te presenteren. Ondertussen deed ik ze een tweetal keer beoordelen door een schare van Manta-instructeurs. Op 14 mei was het dan zover. Ik zag dat mijn jury bestond uit topkaderleden uit de NELOS (waarom niet?). Met het zweet in de schoenen begon ik eraan maar ik kon mezelf wonderwel onder controle houden.

Een droog: “‘t is goed” beklonk het onderdeel ‘verdediging van de verhandeling’ en ik mocht me als geslaagd beschouwen. Van de zes kandidaten (we waren aangevuld met Glenn Tessens, die tijdens een vorig jaar zijn theorie had gedaan), slaagden we met vijf. Achteraf moest Patrick Van Hoeserlande afhaken. Bijgevolg gingen we uiteindelijk met vier voor het ultieme resultaat: Bert Van Opstal en Rik Olivier, beiden Limburgers, majoors bij onze strijdkrachten en bovendien technische trimixduikers. Dan Glenn, een Antwerpse Sinjoor, een echt machotype en bovendien een fervent Noordzeeduiker. En tenslotte ikzelf, een ‘Gentsche’ bouwondernemer (de rest mag je zelf invullen). Een mooie mix van zeer verschillende types! De komende maanden zouden we elkaar echter goed leren kennen en bij het beëindigen van Boven: Corsaire, stageboot 1 (foto: RW). Onder: Euro Plongée, stageboot 2 (foto: RW).

Ook de jury krijgt een briefing van Guy Bosmans, voorzitter van de 2*Stage (foto boven: IM en foto onder: LDS).

de Zeestage, waar we intens samen tot het uiterste gingen (dit is nog zacht uitgedrukt), zou er een hechte, levenslange vriendschapsband gevormd worden. Nog vijf maanden restten ons voor de zeestage zou beginnen. Eén en ander leek nog altijd de ver-van-mijn-bedshow, maar toch was er elke dag weer die vervelende tweestrijd: bij alles wat je deed en dat niet in verBoven: Harry Engelen en José Vandekerckhove op veiligheidsboot 1 (foto: RW). Onder: Ronny De Meersman en Mark Van Gorp op veiligheidsboot 2 (foto: RW).

Alle boten die gebruikt werden tijdens de Stage, netjes op een rij (foto: GB).

Nog snel een duikplanning maken op computer (foto: IM).

Tafelgesprek (foto: RW).

band stond met de Stage, verweet je jezelf er te weinig voor te doen. Enerzijds moest het ‘normale leven’ natuurlijk doorgaan, maar anderzijds wilde je elke kans benutten om zo ‘sterk’ mogelijk naar ginder te gaan. Ik ging zoveel mogelijk fysiek trainen: door de week palmen in de Blaarmeersen, tijdens het weekend diepe intensieve Oosterscheldeduiken met allerlei krachtreddingen en dergelijke meer, met op de rug een bi van 35 kg, die ik eerst moest gewoon worden. “Ginder kun je geen lucht genoeg hebben!”, veronderstelde ik. Maar dit bleek achteraf nog mee te vallen. De zomervakantie stond natuurlijk ook in het teken van de Stage, dus 14 dagen naar St.-Raphaël en daar zoveel mogelijk duikplaatsen verkennen, onder en boven water. Tussenin hielden we met vijf

onze talrijke werkvergaderingen, meestal tot laat in de avond. Eenmaal zelfs zes uur aan een stuk, waarbij we allerlei plannen maakten en voorbereidingen troffen, maar dan op een leuke en ontspannen manier. Een van onze bijkomende taken was de organisatie van de pre-pre-Stage op de Grevelingen, waar de kandidaat 2*Instructeurs een voorsmaakje krijgen van wat hen te wachten staat. Een plezierige, maar tijdrovende job! Veertien dagen voor de Zeestage moesten we nog de pre-stagevergadering bijwonen te Mechelen, waarbij de juryleden zich voorstelden en we uitleg kregen over de ‘spelregels’. Natuurlijk - hoe zou het anders kunnen - werd nog en beetje extra stress in de ketel gedaan en kregen we nog een bijkomend opdrachtje voor in Saint-Raphaël: elk van

Materieelcontrole (foto: LDS).

Briefing (foto: RW).

ons moest nog een opgelegd gespreksthema voorbereiden, dat we ginder zouden moeten voorbrengen.

stage En dan was het eindelijk zover, de finale! Net zoals het merendeel van de kandidaten en juryleden besloten we om een paar dagen vroeger dan de start van de Zeestage ter plaatse te komen, om het strijdperk nog wat te verkennen. Om uitgerust de Stage te kunnen beginnen, maakten we eerst nog enkele diepe maar ontspannende duiken en we vergaten niet om ons ook culinair nog even te goed te doen - bij wijze van galgenmaal. Ondertussen bespraken we diverse zaken: de verhalen over de Stage, wat was eigenlijk de opzet? Wat zou er eigenlijk van de kandidaten verwacht worden? Het geheel wordt voorgeschoteld als zijnde een duikreisje naar de Middellandse Zee, waarbij de kandidaten moeten zorgen voor de totale organisatie en logistiek en de acht ‘heren’ juryleden zich beschouwen als vakantiegangers die gediend moeten worden. Voor degenen die denken dat dit een plezante job is, is de waarheid enigszins ontnuchterend. Er is de constante druk van de altijd - van ’s morgens tot ’s avonds - in de buurt zijnde Lees verder op pagina 18.

V.l.n.r. Erwin Van Reusel, Michael Wolf, Rudi Bonny (jury), Dirk Vermeir, José Vandekerckhove (veiligheid), Michel Marcus en Willy Van der Plas (voorzitter NELOS).

16


V.l.n.r. Bruno Vanquathem, Eddy De Vliegher (jury), Bjorn Van Tomme, Ronny De Meersman (veiligheid), André Vanhecke, John Maes (jury) en Bert Van Opstal (jury).


17

Bondsnieuws


Slachtoffer uit het water halen (foto: RW). OK? Go! (foto: RW).

Ge moogt vertrekken. OK? Go! (foto: RW).

Naar de balize zwemmen (foto: RW).


- uitvaren. Tijdens het varen - want daarvoor lukte het niet (en dit zou elke duik zo zijn) - probeerde ik een briefing te geven: O.K., equiperen en niemand vóór mijn teken te water! Ik was echter nog niet uitgesproken of er ‘viel’ er al een over boord én maar half geëquipeerd. We vlogen erin, eindelijk! Onmiddellijk er achterna, op een meter of dertig had ik hem te pakken en gaf ik hem teken om te stijgen. Natuurlijk wou hij eerst niet. Toen de groep uiteindelijk terug verenigd was, begon de eigenlijke duik, tijdens dewelke ongeveer alle regels die kunnen overtreden worden ook daadwerkelijk overtreden werden. De een na de ander stuikte neer, werd dieptedronken, ging de verkeerde kant uit, had een probleem met ontspanner(s), enz. Na een paar minuten was ik reeds zover dat stikstofnarcose en hijgtoestand de overhand kregen en dook ik op automatische piloot verder. Op het einde van de duiktijd probeerde ik mijn mededuikers mee naar boven te krijgen. Op trapdiepte ontstond er natuurlijk nog wat discussie omtrent diepte en tijd, de OSB moest uiteraard gebruikt worden, de groep moest trachten samen te blijven, enz. Aan de oppervlakte moest er natuurlijk ook nog gesleept worden, waarbij de boot ‘toevallig’ wegdreef. Het ‘slachtoffer’ moest aan boord gesleurd worden en gereanimeerd, waarna het evacuatieplan opgestart moest worden. Uiteindelijk werd er

‘afgeklopt’ (nvdr, het teken dat dit onderdeel van de oefening voorbij is). Daarna volgde er nog een debriefing: de duik werd van A tot Z ontleed, waarbij de incidenten tijdens de duik aangekaart werden, waarvan de jury zich uiteraard van geen kwaad bewust was. Tijdens het terugvaren, werd dan nog de kennis van fauna en flora uitvoerig getest. De eerste van de acht duiken zat erop. De volgende duiken zouden allen op gelijkaardige wijze verlopen. Wat nog het meest stresserend was, was het voortdurende tijdsgebrek. Dat begon op de duur aan ons moreel te vreten. Ondanks alle voorbereiding had ik zoiets niet verwacht, en meer dan eens had ik Roland in mijn gedachten. Raad zelf maar waarom. Bij het eind van de derde dag kwam de twijfel bij mij de kop opsteken. Omdat er nooit enige vorm van feedback was (nvdr, dat wordt niet gegeven bij de 3*Stage) en omwille van de nimmer aflatende druk door de juryleden, raakten alle kandidaten fysiek en

Het slachtoffer wordt voorzichtig uit het water gehaald (foto: IM).

jury. Voortdurend tracht men om je in tijdnood te doen komen. Uiteraard ken je elk jurylid persoonlijk, maar ze zullen bij elke duik een ander rolletje spelen - waar ze die rollen blijven uithalen, is me een raadsel. Zij leggen niet alleen de nodige addertjes onder het gras doch verlenen uiteraard ook zo weinig mogelijk (of helemaal geen) medewerking om het geheel tot een deftig einde te brengen. De stage startte met het welbekende “Let the games begin”! Eerst was er om 11 uur ‘s morgens nog een kleine officiële openingsreceptie. Dan mochten we onze mededuikers (de juryleden) gaan zoeken en ze uitnodigen aan het middagmaal, waarbij we moesten proberen los te peuteren welk ‘vlees’ we in de kuip hadden. Het grote probleem hierbij was, dat ze je te pas en te onpas onderbraken, over van alles en nog wat spraken behalve over de geplande duik, steeds afdwaalden, verdwenen, enz.; wetende dat alle ontbrekende en niet meegedeelde informatie achterna voor- of tijdens de duik tegen jou gebruikt zou kunnen worden. Eindelijk lukte het om met iedereen af te spreken om 15.00 uur aan de boot. Gelukt? We wisten verdorie nog niet op welke boot we zouden terechtkomen, want de stageboot lag natuurlijk in panne. (Tijdens de stage zouden we uiteindelijk niet minder dan een viertal boten ‘verslijten’). Enfin (zucht) we zouden wel zien, dus in looppas alle materiaal naar de kade brengen. Nadien controle van de veiligheidsboot en afspraken maken met de schippers. Uiteindelijk hadden we een boot en laadden we alles in. Ondertussen waren ook onze ‘mededuikers’ daar ... dan natuurlijk nog de nodige discussie over de gekozen duikplaats, duur en diepte van de duik, al of geen trappen, de zeewaardigheid en grootte van de boot en wat weet ik nog allemaal. Uiteindelijk konden we - eindelijk

Redding (foto: IM).


De zuurstoffles wordt in gereedheid gebracht (foto: IM).

begon ik de Zeestage zelfs plezant te vinden. Achteraf bleek dat dit zo bedoeld was: doorzettingsvermogen is ook een item dat daar getest wordt. Zo kwamen wij aan het eind van de stage: de proclamatie. Na het middagmaal zongen we nog wat mee (om de onzekerheid weg te steken). Manta-getrouw kwam er een delegatie supporters af om ons moed in te pompen (bedankt vrienden). De sfeer en spanning stegen ten top, maar ik was er niet echt meer bij. In gedachten zag ik het voorbije jaar passeren, met de vele opofferingen die niet alleen ikzelf maar ook mijn gezin hadden moeten doen, in het bijzonder mijn vrouwtje, wier steun en geloof in mij onvoorwaardelijk waren geweest. Uiteindelijk besloot de jury dat we lang genoeg gewacht hadden. Eerst werden de uitslagen van de

Het slachtoffer krijgt zuurstof toegediend (foto: IM).

Het slachtoffer is in goede en bekwame handen (foto: IM).

Lees verder op pagina 20.

Duiker in problemen: buddy breathing (foto: IM).

V.l.n.r. Billy Bastiaens, Michel Declercq (jury), John Remue (voorzitter Duikonderricht), Eric Vonk (jury), Tony Termont, Roland Vanden Eede (dokter), Jelle America.

18

Alles ok? Nee, blijkbaar zijn er symptomen van een decompressieongeval (foto: RW).

moreel uitgeput. Ikzelf kon het fysiek nog het best volhouden, maar na het beëindigen van duik vijf zag ik het realistische van het geheel niet meer in en besloot ik de handdoek in de ring te werpen. Op mijn leeftijd laat je toch niet meer met je voeten spelen, dacht ik. Ze mogen denken wat ze willen! Mijn medekandidaten konden mij echter overhalen om verder te doen, inderdaad liever eindigen in schoonheid (zelfs niet geslaagd), dan bestempeld te worden als opgever. Zoals Johan Trenson zegt: “NIE PLEUJE”! Hoewel ik dacht dat ik mijn stage reeds verbrod had door mijn gedrag ‘s middags, zou ik ze nog eens wat laten zien, nam ik mij voor. Mijn doorzettingskracht werd dezelfde avond nog beloond: ik werd nog eens extra op de rooster gelegd en uitgedaagd tijdens een verhit tafelgesprek. Toch had ik de juiste beslissing genomen. De volgende dagen was ik terug mezelf en

V.l.n.r. Sylvia Malfait, Harry Engelen (veiligheid), Daniel Devriese, Philippe Claes, Monique Lamberigts, Manuel Geerts en Guy Bosmans (voorzitter Stage 2*I).


19

Bondsnieuws


Tom Leys (Green Force) en Eric Sels (jury).

Bonte avond

De OSB oplaten en met de volledige duikploeg naar de boot (foto: RW).

De dokter en schaduwschipper krijgen info over het duikongeval en de evacuatiehaven (foto: IM).


2*Stage meegedeeld. Proficiat Marc, Giovanni, enz. Dan, nadat het handgeklap weggestorven was en de kalmte in de zaal was teruggekeerd, nam onze voorzitter het woord. Daar zaten we dan, vier volwassen kerels, hand in hand, kapot van de spanning, die door het voorbije avontuur sterk naar elkaar toegegroeid en verbonden waren. Ik hoorde René Van Leeuwen - onze stagevoorzitter - praten, maar het drong niet door. Dan viel de eerste naam: Bert geslaagd. Ik was superblij voor hem, maar ik had eigenlijk ook iets anders willen horen. Voor en vooral tijdens de Stage dacht ik zoals iedereen af en toe aan de mogelijkheid om niet bij de geslaagden te zijn en verzon ik diverse scenario’s... wat dan?... hoe zou ik één en ander kunnen verwerken, niet alleen voor mezelf, maar ook naar buiten toe? Maar nu, op het eind van de Zeestage gekomen, kon ik terug relativeren en wetend dat ik tot op de bodem gegaan was, was ik in staat om welke uitslag dan ook te accepteren. En toen René zegde: “en veur nen goeie briefink”, moest ik niet meer horen. “YES”, ik was erbij! Graag had ik wel vier namen gehoord, maar dit mocht niet zijn. Onfortuinlijke vrienden, volgend jaar pakken jullie die derde ster! De Debriefing (foto: IM).

20


emotionele ontlading was groot, de vreugde, euforie en voldoening die door mij gingen, waren onbeschrijfelijk: het was een zwaar, een heel zwaar jaar geweest, en ongetwijfeld de allerzwaarste week uit mijn leven, doch het was niet voor niets geweest want het was tevens het grootste, overgetelijkste en meest intense avontuur dat ik ooit beleefde. Het was het dubbel en dik waard! En dan, na de euforie, sloeg het noodlot toe en en werd ik voor een hele periode buiten strijd gesteld.

naar Saint-Raphaël ... als jurylid! Eind oktober 2007. Een jaar na het neerpennen van voormelde dramatische belevenissen kom ik terug aan op het ‘slagveld’, nu echter aan de andere kant van de tafel: als jurylid voor de kandidaten 2*Instructeurs tijdens de zeestage 2007. Gelukkig is het met mijn gezondheid terug helemaal in orde gekomen: na drie maand rust, de nodige medicijnen en zes maand niet duiken, ben ik hersteld en genezen verklaard. Eens mijn medische keuring in orde, heb ik een goed duikseizoen doorgebracht met als neusje op de zalm een geslaagde zomervakantie te Saint-Raphaël. En nu zijn we hier dan terug in Boulouris! Logeren doen we deze keer op een andere locatie, namelijk in hotel Cap Boulouris, op ongeveer vijf minuutjes stappen van het duikcentrum en de haven. Prachtige kamers, lekker eten, niets op aan te merken buiten de erg slechte akoestiek in de eetzaal (zeer storend tijdens de tafelgesprekken). De vergelijking met de ‘Maison du Plongeur’ in Bendor ontlokt mij de bedenking dat de kandidaten van tegenwoordig ‘nogal in de watten’ gelegd worden De boot stond (zogezegd) in brand en iedereen moest naar de kant zwemmen (foto: IM).

Aan boord klauteren na enkele reddingsacties en een woeiige zee is niet zo gemakkelijk (foto: IM).

... met het prachtige nazomerweer erbij, lijkt het wel een ‘snoepreisje’! (grapje). De Zeestage start officieel na de gebruikelijke receptie en toespraak van de voorzitter. Al vlug blijkt dat het weerom geen relaxreisje wordt, niet voor de kandidaten, maar ook niet voor de juryleden: steeds maar lopen en vliegen om overal tijdig aanwezig te zijn ... bij het duikcentrum, bij de boten, op de debriefing, bij de jurybijeenkomsten, enz. Als je dan denkt om even rustig een aperitiefje te kunnen drinken, komen er plots kandidaten op je af om je uit te nodigen voor het volgende tafelgesprek. Hoewel ik deze keer als jurylid fungeer, heb ik aanvankelijk toch ook wat last van innerlijke zenuwen. Waarschijnlijk omdat het systeem van jureren en ‘het spel’ bekeken vanuit het perspectief van de juryleden, voor mij nog onbekend terrein is. Als instructeur ben

Pa Bosmans, vertolkt door Koen Van Dyck, komt zijn favoriete lied “Daar vliegt een vogel” zingen (foto: IM). Een dolle bende, mét Ploppertjes (foto’s: GN). Roland Vanden Eede en zijn vrouw hadden ambitie om idereen te leren dansen tijdens de Bonten avond (foto: RW). Samson en Gert (foto: IM).

De jury van de 3*Stage met hun versie van K3 ... R3 (foto’s: GN).

Lees verder op pagina 22. Boven: José Vandekerckhove en Harry Engelen stonden mee in voor de veiligheid (foto: RW). Onder: José Vandekerckhove en Ronny De Meersman, bemanning van veiligheidsboot 1 (foto: VS).

De vermenigvuldigingsdans (foto boven: RW, foto onder: RVL).

De kandidaten laten zich van hun betere kant zien (foto: VS). Het varkentje Pascal zet de polonaise in gang (foto: IM).

Hou jij mijn pint even vast? Dan kan ik mijn sigaret aansteken ... (foto: IM). Iedereen op de dansvloer voor een denderend afsluiten van de Bonte avond (foto: RW).


21

Bondsnieuws


John Remue opent het officiële gedeelte van de proclamatie (foto: RW).

Wim Van Doeselaer (links) en André Valkenaers (rechts) (foto: GB).

De dokters van de Zeestage: v.l.n.r. Dr. Roland Vanden Eede, Dr. Catherine De Maeyer en Dr. René De Laet (foto: RW).

ik het uiteraard wel gewoon om proeven af te nemen en te beoordelen, maar dat zijn slechts momentopnames: indien de betrokken kandidaat niet slaagt voor een proef kan deze desnoods, mits de nodige feedback, bij wijze van spreken de dag nadien al hernomen worden. Maar nu, tijdens de stage, ligt een en ander wel iets anders. De wetenschap dat de kandidaten, zoals het trouwens hoort, al zoveel tijd in de voorbereiding van de Stage hebben gestoken, laat mij als jurylid niet meer toe om nog beoordelingsfouten te maken. Achteraf blijkt dat ik mij nodeloos zorgen maak, want het systeem van jureren zit prachtig in elkaar. Het is eigenlijk een carrousel van draaien tussen kandidaten en jury, waarbij elk gegeven punt en beslissing met het volledige juryteam samen wordt toegelicht en besproken. Ik zie dat de kandidaten het goed doen. Waar er in het begin een zekere terughoudendheid en onzekerheid heersen, bloeit achteraf iedereen open. De meesten evolueren positief, en ook ik ga mij als jurylid goed in mijn vel (rol) voelen. Eenmaal wordt de ‘sleur’ van de Stage onderbroken; tijdens de bonte avond, waarbij iedereen eens kan uitblazen. De kandidaten van dit jaar zijn wel geen

grote zangers, maar blijken toch een goede show ineen te kunnen steken. Pa Bosmans (vertolkt door Koen) mijmert over de vroegere ‘staas’. Kostelijk! Ook bij de rest van de bonte avond is het genieten. Dan breekt de laatste dag aan. Uit ervaring weet ik dat het voor de kandidaten niet of moeilijk in te schatten is hoe zij het tot nog toe gedaan hebben, maar in ieder geval zullen sommigen onder hen toch beseffen dat de laatste duik er op of er onder is. We eindigen dit jaar niet met het klassieke botengevecht en vlaggenroof, vanwege te gevaarlijk voor ongevallen. Toch slaagt Ivo Hubert erin om de tanden door zijn onderlip te persen. In plaats daarvan vindt er een verbroederingsaperitief plaats op het strand, gevolgd door de hectische boel van duikcentrum ontruimen, tent afbreken, inladen, enz. Ondertussen gaan de juryleden een laatste keer delibereren en maken zij het eindresultaat op. Bij het middagmaal is het aantal gasten iets groter dan normaal, dit door de komst van een schare sympathisanten en familie. De kandidaten lijken nog meer dan anders aan elkaar te ‘kleven’, zoeken steun bij hun lotgenoten, proberen voor zichzelf naar hun kansen te gissen maar de strijd is op dat moment al gestreden. In afwachting van de uitslag en

Pascal Eeckhoudt houdt een thema-avond over onderwatercamera’s (foto: RVL).

Binnen in het duikcentrum van Europlongée (foto: RW).


22


Boven: De kandidaten van de 3*Stage zingen uit volle borst tijdens de proclamatie, in afwachting van het verdict (foto: IM). Onder: En Roland Wantens brengt de NELOS-versie van een oud West-Vlaams liedje (foto: IM).

Enkele kandidaten tijdens het aperitief na de laatste duik (foto: VS). Boven: De legertent, waar men het materieel stockeerde en zich ging omkleden (foto: RW). Midden: Een blik in de legertent (foto: RW). Onder: Afbreken van de legertent (foto: GB).

om de zenuwen wat te ontlasten, komen de liederen boven tafel. Vermits men tijdens de stage dialecten uit het ganse land hoort, versta ik eigenlijk niet goed waarom ik nu per se de ‘Gentsche Vlieger’ moet zingen. Eén en ander evolueert in een leuke boel en dan zet John Remue zich recht en valt er plots een stilte. Hoewel ik al verschillende jaren aanwezig was op de proclamatie als kandidaat of sympathisant, en nu zelfs als jurylid, krijg ik toch net zoals zowat iedereen een krop in de keel bij het horen van John’s toespraak. Heel de stage-entourage wordt bedankt en het moment van de waarheid is aangebroken. Met de CMAS-kaart-

jes van de geslaagden in de hand nemen de juryvoorzitters het woord en vervolgens worden de namen van de gelukkigen afgeroepen. De emotionele ontlading is groot. Als de spanning wegvalt, zie je zowel lachen als wenen. Als de kaartjes op zijn, blijven er ook mensen achter met lege handen. Voor hen en voor mij niet leuk, want ik weet dat elke kandidaat gekomen is om te slagen en het beste van zichzelf heeft gegeven. Maar kom, we moeten realistisch zijn en een honderd procent uitslag is waarschijnlijk niet haalbaar. In elk geval weet ik dat de niet-geslaagden op de vraag(en) over waar In afwachting van de uitslag, tijdens de laatste minuten van de proclamatie, steunen de kandidaten 3*Instructeur elkaar moreel (foto: RW).

Guy Bosmans roept de geslaagden van de 2*Stage af (foto: RW).

het mis ging zeker een uitgebreide feedback zullen krijgen tijdens de post-Stage. Om af te sluiten zou ik iedereen die mij op mijn ‘lijdensweg’ naar de titel van 3*Instructeur ook maar enige blijk van steun en sympathie betuigd heeft nog eens van harte willen bedanken, want je doet het wel alleen, maar het gevoel dat je niet alleen staat, is doorslaggevend. En aan alle kandidaten die deelgenomen hebben aan de Zeestage, geslaagd of niet, zou ik de volgende boodschap willen meegeven: op de stage kom je aan als instructeur en ga je weg als instructeur, maar je instructeurstitel krijgt er - ongeacht het resultaat - zeker een meerwaarde door. Jullie deden het! Bravo!  TEKST: EDDY DE VLIEGHER FOTO’S: ROLAND WANTENS, GUY BOSMANS, IVO MADDER, GUY NEKKEBROEK, LUCE DESMET,

Boven: Roland Wantens in actie (foto: GN). Onder: Het personeel van hotel Cap Boulouris (foto: RW).

RENÉ VAN LEEUWEN EN VERA STRAGIER PASFOTO’S: ROLAND WANTENS

Vreugde en verdriet tijdens de proclamatie (foto: RW).


23

Bondsnieuws


BIJ ONS IS SERVICE EEN ERECODE Advies door een ervaren instructeur.

Reacties na Boulouris 2007 W

e ontvingen sympathieke reacties na onze stages van John Geurts, voorzitter NOB, en van Stéphane, directeur van het duikcentrum Europlongée. Hier enkele fragmenten uit de brief van John: Ik had jullie graag gezamenlijk willen bedanken voor het feit dat ik te gast mocht zijn bij jullie zeestage. Hoewel ik geprobeerd heb zoveel mogelijk aan de zijkant te staan, zal ik ongetwijfeld af en toe wel in de weg gelopen hebben. Ik ontmoette echter alleen maar hartelijkheid. Wat mij het meest bijgebleven is van de stage is het enorme gevoel van groepsvorming dat plaats vond. Ook al is de beoordeling uiteindelijk individueel, er werd stevig beoordeeld hoe iedereen optrad in relatie tot de groep. Ook de opzet was geheel en al gericht op werken in groepen en verantwoordelijkheid naar elkaar. Jacques Brel heeft prachtige teksten gemaakt over jullie vlakke land aan de Noordzee, dus over de ligging kan geen misverstand bestaan. Ik vroeg dan ook aan John Maes waarom een zeestage niet op de Noordzee werd gegeven maar in de heldere Middellandse Zee. Zijn antwoord benadrukte weer het belang van de groep. In de Noordzee kan je eigenlijk alleen maar de buddysituatie beoordelen en niet de groepsprocessen en daar gaat het nu juist om. Waarom doen jullie in Nederland dan ook niet zoiets, werd mij door verschillende deelnemers gevraagd. Tja, eigenlijk voornamelijk omdat we in Nederland een andere richting ingegaan zijn. We hebben de oude indeling van brevetten en instructeurdiploma’s ingeruild voor de Europese en wereldstandaard (ISO). Een 3*Instructeur bestaat niet meer in dat systeem. Wij hebben de 3*Instructeur wel gehandhaafd maar er een andere invulling aan gegeven. Kortom, deze manier van zeestage past niet in ons systeem. Maar dat wil dus niet zeggen dat ik niet met bewondering naar jullie heb gekeken. Het groepsgebeuren kwam ook prachtig naar voren op de bonte avond. De liederen waarop iedereen inviel, werd mij uitgelegd, waren in het patois van Antwerpen, Brus-

24


HERKEUREN FLESSEN HERSTELLEN & NAZIEN AUTOMATEN VULSTATION 200/300 bar 24u/24u

NIEUW: DIVEWEAR

de volledige lijn van IQ Company, Seventenths, Mares en Camaro

HUIS CUYLAERTS HOFEINDE 21 - 2350 Vosselaar Tel. & fax 014/61 12 60

BOKSEN DUIKEN FITNESS

www.duikmateriaal.be Open van 9.00 u tot 12.00 u en van 13.00 u tot 19.00 u (zaterdag tot 18.00 u). Of na telefonische afspraak. Zondag en maandag gesloten!

Stéphane, directeur van duikcentrum Europlongée (foto: RW).

sel of Gent. Wat mij betreft had het net zo goed uit Moskou, Irkoets of Omsk kunnen zijn want ik verstond er niets van. Tegelijkertijd een bewijs wat een levend taalgebied het Nederlands is, dat er zoveel varianten kunnen bestaan. Ik heb nog niet gehoord wie er allemaal geslaagd zijn. Wat mij betreft mogen jullie, gezien jullie inzet, allemaal het felbegeerde dipoma krijgen. Maar dat bewijst eens te meer dat ik een lousy instructor ben, want een goede beoordelaar kan ook tussen goed en goed onderscheid maken tussen wat echt goed is en wat toch nog beter zou moeten. Bij de laatste besprekingen die ik heb kunnen bijwonen begon zich dat onderscheid overigens al af te tekenen. Degenen die geslaagd zijn: van harte, ook namens de Noorderburen. En voor degenen die niet geslaagd zijn: gewoon doorgaan. Ik zelf heb ook niet alles in één keer gehaald en hoorde van vele aanwezige instructeurs dat dit bij hen ook het geval was. Allen bedankt voor het mee mogen maken van deze unieke ervaring. Ik hoop velen van jullie nog vaker te mogen ontmoeten. Ik zal jullie T-shirt met ere dragen! En van Stéphane: Nous sommes très heureux de vous avoir accueilli dans notre centre et constatons à

John Geurts, voorzitter van de NOB (foto: RW).

Scubapro - Mares - Dacor - IQ - Suunto - Bare - Camaro - Cressi Sub Procean - Uwatec - Sea & Sea - Epoque - Green Force - ...

nouveau l’excellente collaboration entretenue durant votre stage. Nous nous félicitons du bon déroulement de ce dernier. Nous n’avons pu malheureusement assister à la remise des diplômes mais sommes persuadés que les résultats ont été à la hauteur de la bonne ambiance et du bon esprit de travail constatés pendant ces quatre jours. Le choix d’Europlongée pour le déroulement du stage nous honore et participe au développement de notre structure. Nous serons par conséquent et si vous le désirez très heureux de vous recevoir à nouveau en 2008. Wij zijn zeer verheugd jullie in ons duikcentrum ontvangen te mogen hebben. Wij stellen opnieuw de uitstekende samenwerking tijdens de stage vast. Wij zijn zeer tevreden over het goede verloop van uw stage. Spijtig genoeg konden wij niet aanwezig zijn op de proclamatie, maar wij zijn ervan overtuigd dat de resultaten in verhouding waren met de goede sfeer en de goede wil tot samenwerking die ik vastgesteld heb gedurende deze dagen. De keuze van Europlongée voor jullie stage eert ons en steunt de verdere ontwikkeling van ons centrum. Met plezier zullen wij jullie dan ook, indien jullie dat wensen, in 2008 opnieuw ontvangen. 


25

Bondsnieuws


3*Stage 2007 Agay, oktober 2007. Hier staan we dan. Elf jaar geleden heb ik hier, op identiek dezelfde plaats, besloten om te leren duiken. Geen haar op mijn hoofd dat er aan dacht dat ik hier nu ging staan op de vooravond van de Stage voor het behalen van de titel van 3*Instructeur.

D

eelnemen aan de Stage voor 3*Instructeur is een hele uitdaging en begint maanden ervoor bij de inschrijving als kandidaat. Het vergt héél wat moed om jezelf in de schijnwerpers te plaatsen, wetende dat van alle kandidaten die zich inschrijven er slechts weinigen de eindmeet halen, zéker van de eerste keer. Maar goed, de hindernissen, met name het theoretisch examen en de verhandeling werden succesvol genomen en na maanden van intensieve fysische voorbereiding denken we dat we er klaar voor zijn. Dénken, want echt veel details over de 3*Stage krijg je niet los: het is zwaar, je bent de héle dag bezig, de jury beoordeelt je continu (en dus niet enkel tijdens de duik), ... maar hoe we ons dit in de praktijk moeten voorstellen is een groot vraagteken. We zullen het wel overleven, we hebben namelijk de ervaring van de 2*Stage ... Dit was zowat de denkwijze van alle vijf de nieuwe kandidaten, ondanks de verwoede pogingen van Glenn en Rik om ons wat extra info te geven. In de voorbereidingsfase zijn we meermaals samengekomen om info uit te wisselen, materiaal te verzamelen en afspraken te maken. De ploegsfeer komt er stilaan in en van overdreven zenuwachtigheid is er geen sprake.

stagestress Pre-Boulouris: hét moment dat de zenuwen komen. We hebben met alle kandidaten afgesproken om eerst samen te gaan eten in Mechelen, alvorens naar de briefing te gaan. De materieellijst wordt nog een laatste maal gecheckt en we spreken af wie wanneer naar Boulouris vertrekt en waar we elkaar dan zullen treffen. Tijdens de briefing in het Duikershuis komt de eerste mentale opdoffer voor de groep: Glenn kan niet deelnemen wegens een duikongeval. We besluiten om tezamen met de jury een telegram te sturen en iedereen is begaan met het verdere verloop van zijn herstelproces. Gelukkig komt het allemaal in orde!

De stageboot van de 3*Stage (foto: RW).

De briefing van Ivo Hubert, onze voorzitter, is kort en bondig: “Afspraak zondag 28 oktober om 11.00 uur. De Zeestage begint na de aperitief en stopt donderdagmiddag om 14.30 uur. Voor de eerste duik wensen we rond de 40 meter te duiken. Jullie zorgen voor al de rest. Véél succes. Iemand vragen?”. Het is duidelijk: vanaf nu is het aan ons! Klaus en ikzelf besluiten om een week vooraf te vertrekken: afbouwen van onze professionele stress en rustig de stagestress opbouwen. Samen met John, Johnny, Filip en Luk logeren we op een camping te Agay. Daar blijken nog NELOS-adepten te zitten en al gauw wordt het een gezellige drukte! Klaus en ik hebben besloten om één duik per dag te maken en onze metgezellen hebben besloten dat wij de organisatie moeten doen: duikplaats bepalen, met de boot varen, anker gooien, ... al het praktische. Debriefing wordt gegeven door Luk, een kandidaat 2*Instructeur. Het spél begon al, maar wel in een rustige omgeving: écht heel nuttig. Tijdens die week komt de éne na de andere kandidaat aan en neemt de drukte (lees: stress) alsmaar toe. Gelukkig zitten wij niet op ‘the place to be’, met name het hotel waar we logeren tijdens de stage, want daar is het echt een zenuwcentrum! Spijtig dat we niet alle dagen kunnen duiken door het weer. Hopelijk valt dit niet voor tijdens de Stage. De vrijdag vóór de Stage vier ik nog even snel mijn verjaardag, in het restaurantje op het strand van Agay (bedankt

Groepsfoto van de 3*Stage (foto: RW).

Fabrice & Fanny) en op zaterdag zakken we af naar het hotel.

nieuwe taken Zondagochtend, nog even en het is zover! Nu nemen de zenuwen echt toe en schakelen we met zijn allen 4 versnellingen hoger: boten controleren (een oude en een fonkelnieuwe RIB), veiligheidsmaterieel aan boord brengen, duikplaats bepalen in overleg met Guy Segers (onze schaduwschipper), briefing voorbereiden, duikmaterieel klaar zetten, ... Wow: dit is organisatorisch heel wat meer dan de 2*Stage. Een geluk dat we met zijn De veiligheidsboot van de 3*Stage, met als bemanning Walter Geebelen en René De Laet (foto: RW).

V.l.n.r. Ivo Hubert (voorzitter 3*Stage en jury), Dirk De Bilde, Stef Teuwen (jury), Ronny Margodt (jury), Kurt Lommens, René De Laet (dokter).

26


zessen zijn en elkeen maar één woord nodig heeft om de andere te begrijpen! Om 11.00 uur afspraak met onze jury: de ploegen worden meegedeeld en de Algemene Duikverantwoordelijke wordt aangewezen. Dit laatste is nieuw dit jaar: de kandidaat in deze functie moet alle taken vervullen zoals beschreven in het reglement: boten zeewaardig en klaar, duikplaats bepalen en erover briefen, meteo opvragen, schippers aansturen, ... en hierbij moet hij natuurlijk de taken correct kunnen delegeren. De Algemene Duikverantwoordelijke geeft dan ook een algemene briefing aan de gehele groep. Voor elke duik wordt een nieuwe verantwoordelijke vastgelegd. Vervolgens nog even wat moed verzamelen tijdens het aperitief en dan scheiden de wegen van kandidaten en ‘vrienden-jury’, tot donderdagmiddag! Het eerste tafelgesprek loopt vlot. Franklin is duikleider en ikzelf vervul de rol van hekkensluiter. Nog iets nieuws t.o.v. de 2*Stage: er zijn maar twee functies; of duikleider of hekkensluiter. Mededuiker bestaat niet en je hebt dus geen enkele duik om het iets rustiger aan te pakken. We maken ons klaar en gaan naar de boten, controleren het materieel en de briefing wordt gegeven. Alles loopt vlot, de ‘balise’ (de markeringsboei, nvdr) wordt gegooid en Franklin geeft het teken om te water te gaan: “Let the game begin!” (nvdr: laat het spel aanvangen). En Controle van het duikmaterieel (foto: GB).

Briefing (foto: RW).

ja, ook hier weer een groot verschil: géén 30 seconden respijt wordt er gegund: wegzwemmen (lees: spurten), bewusteloos vallen, luchtgebrek, ... alles wat er ook maar zou kunnen gebeuren, gebeurt en er wordt verwacht dat je steeds weer met de volle 100% inzet het probleem oplost. Hoe bepalen we zelf, als het maar gepast én veilig is. Zelfs voor onze eerste ‘minder diepe duik’, is onze fles behoorlijk snel leeg en moeten

we de stijging inzetten. Ook hier moét de aandacht onverminderd blijven: groep tezamen houden, stijgsnelheid respecteren, decompressie-info continu verzamelen (er zat er wel steeds eentje bij die per se ‘deep stops’ wou maken, wat onze decompressie alleen maar verzwaarde en een nieuw probleem qua luchtmanagement veroorzaakte!). Franklin valt zonder lucht, ikzelf nog 40 bar ... onze juryleden elk nog meer dan 100 bar. Een geruststelling en een teken van absolute veiligheid. We werken onze decompressie af en beëindigen de duik. De eerste zit erop! Terug in Boulouris debriefen we en maken de boten leeg. Nadien héél even snel de bar in om de vorige duik te vergeten. Het mooie aan onze groep kandidaten is dat er nooit gezeurd werd. We bleven samenhangen en een ongelofelijke positieve ingesteldheid uitstralen, ondanks de pogingen van de jury om verdeeldheid te zaaien. Vervolgens meteo opvragen, duikplaats bepalen, administratie (planningsformulieren en passagierslijsten) in orde brengen. Elke avond hebben we om 19.00 uur afspraak met Guy. Tezamen met hem bepalen we de volgende duikplaats op basis van ons voorstel. In de praktijk kunnen we van een zekere telepathie spreken: wij kwamen slechts eenmaal met een ander voorstel dan de plaats die hij in gedachten had. Guy was ook diegene die dan wat bemoedigende woorden toesprak en Lees verder op pagina 28.

V.l.n.r. Guy Segers (schaduwschipper), Klaus Van Camelbeke, Rik Olievier, Rudi Baert (jury), Franklin Forrez, Roel Paessens (jury).


27

Bondsnieuws


Het tafelgesprek tijdens de pick-nick op een daguitstap (foto: RVL).

De jury van de 3*Stage bespreekt het verloop van de volgende duik (foto: RVL).

Juryleden en kandidaten van de 3*Stage in hun vergaderlokaal (foto: RVL).


cuatiehaven doorgevoerd wordt. Doen dus wat je gebrieft hebt!

Stef Teuwen en Pascal Eeckhoudt zich voordeden als een buddypaar dat steeds tezamen duikt en aan prospectie kwam doen voor onderwaterfotografie. De geplande duikplaats is ‘Banc de Vieilles’. Hun plan is om de sec op te meten (!) en de belichting te controleren om er daarna prachtige foto’s te kunnen nemen. Op de duikplaats aangekomen, dalen we naar 55 meter en neemt Stef wel degelijk zijn ‘reeltje’ (nvdr, haspel) en begin de sec af te palmen, terwijl Pascal ondertussen notities neemt op zijn schrijfleitje! Natuurlijk komen er dan de gebruikelijke incidenten maar als relativerende kandidaat zijn dit de leuke momenten waar je maximaal van moet genieten. Wie haalt het in zijn hoofd om zo een grote sec op te meten! Nog een leuke: de duik waarmee René Van Leeuwen een langoest in een nisje ziet en

vroeg hoe het met ons ging. Na het tafelgesprek nog snel even de lunchpakketten afspreken met de hoteleigenaar en dan tezamen met de jury de bonte avond voorbereiden om afsluitend nog snel even de bar in te duiken. Middernacht en de eerste dag is een feit: we gaan slapen!

daguitstap Maandag, 7 uur ’s morgens: we vliegen erin! Douchen en snel gaan ontbijten. Boten klaarmaken, lunchpakketten meenemen en zéker niets vergeten want vandaag zijn we de eerste maal weg voor een daguitstap! Het is ook de eerste ‘diepe’ duik, met andere woorden de kaap van 50 meter wordt overschreden en ik ben duikleider. Stress alom dus. Alle duikplaatsen liggen redelijk dichtbij. Na de briefing moeten we maar een tiental minuten varen en dan: plons, het water in. Onder water krijgen we gelijkaardige problemen zoals gisteren voorgeschoteld maar in een ander kleedje. Alles is zéér realistisch en eigenlijk handel je instinctief, maar beredeneerd. Alle problemen worden door de kandidaten tezamen opgelost, zo hadden we het ook afgesproken, en indien de jury een kandidaat alleen wil zien presteren, moeten zij hiervoor maar zorgen. Veel tijd om ook maar iets van de hier zo mooie onderwaterwereld te zien, geeft men ons niet en na ongeveer 15 minuten bodemtijd is het alweer tijd om te stijgen. Dit omdat onze ‘Time to Surface’ (nvdr, resttijd om veilig de oppervlakte te bereiken) bereikt is, maar in de meeste gevallen ook omdat één van de kandidaten op reserve is gekomen. Aan de oppervlakte gekomen krijgt één van de juryleden een (gesimuleerd) duikongeval: slepen naar de boot, reanimeren en de reddingsactie coördineren. Hierbij durft de jury zo ver gaan dat de aanzet naar de eva-

groeps- en tafelgesprek Daarna binnenvaren via de prachtige baai van Agay, de rivier (de Agay) op en halte bij Jean Marie. Flessen vullen, hulp van de kandidaten wordt zéér sterk op prijs gesteld, tafels klaar zetten en lunchpakketten uitdelen. Ondertussen debrieft de jury, zonder ons. Guy komt langs om de volgende duikplaats vast te leggen en alles wordt in gereedheid gebracht voor het eerste groepsgesprek. Hierbij leidt één van de kandidaten het gesprek over een bepaald onderwerp en jury en de andere kandidaten nemen eraan deel als gelijken. Bedoeling is om een goede discussie tot stand te brengen en ideeën te spuien over toekomstige thema’s voor NELOS. Héél interessant maar zéker geen moment van rust! Na het groepsgesprek volgt nog een tafelgesprek om te bepalen wat voor soort duikers onze mededuikers (de jury) zijn. Nadien worden de boten geladen en hop naar de namiddagduik. Deze wordt minder diep gepland (max. 45 m) maar vertoont voor de rest perfecte gelijkenissen met de voormiddagduik. ’s Avonds terug in Boulouris, afgepeigerd, tezamen met alle kandidaten het materieel terug in orde brengen. Géén enkele kandidaat heeft ‘zware schade’ opgelopen en de stemming zit erin: motivatie alom! De volgende twee dagen zien er gelijkaardig uit buiten het feit dat de jury de ploegen steeds weer op iets anders test tijdens de tafelgesprekken: biologie, zeemanschap, ... dus theoretische kennis blijft een must. Ook de vlag van NELOS blijven trekken is belangrijk als je met twee PADI-adepten opgezadeld wordt!

Walter Geebelen en René De Laet (foto: GN).

me teken doet om te komen kijken. En vijf seconden erna zit Ivo naast mij, weliswaar in apnea omdat hij de nis wil induiken om de langoest van nog dichterbij te bekijken ... René geeft hem lucht, ik geef René lucht en neem mijn tweede ontspanner. Deze situatie leek ons zéér sterk op één van de sketches van de bonte avond, namelijk deze van de urinoirs, zodat we met zijn allen in een lach schieten. Ik help Ivo zijn duikuitrusting terug aan te doen en we geven, na toch even nadenken, elkaars ontspanner terug. Of de laatste duik waarbij Roel Paessens een groet wenst te doen aan zijn verongelukte

vriend, juist op de plaats waar we duiken. De kandidaten van zijn duikploeg hadden een krans in elkaar gestoken en na de duik komen beide RIB’s en de veiligheidsboot tezamen. Een krans wordt te water gelaten en een minuut stilte wordt gehouden. Kippenvelmoment!

een echte noodsituatie

Sponsors De zwarte jas werd voor de helft gesponsord door RCI - NELOS-reisservice (voor al uw reizen), de andere helft door NELOS zelf. t RCI heeft ook de zwarte schrijfmappen gesponsord. t Ralf Tech (Pro Diving Equipment) & Ocean Pro sponsorde de waterdichte zakken bij de 3*Stage. t De T-shirts voor de juryleden, het administratief personeel en de kandidaten zelf, werden door de kandidaten betaald. t De legertent werd goedkoop gehuurd bij Bevers Castors Diving (BCD). t

Ivo Hubert nadat hij verzorgd werd van zijn verwondingen (foto: RW).

De stageboot van de 3*Stage, gevolgd door de veiligheidsboot (foto: IM).

De laatste duik is trouwens memorabel. We varen uit maar er staat wel een zware deining en de ‘echte’ (locale Franse) schipper heeft het vak niet echt onder de knie. Gevolg: de RIB stampt dat het niet mooi is. Bij één van de ‘vrije vallen’ van de RIB valt Ivo met zijn kin tegen de opgestelde duikflessen en doorboren zijn voortanden zijn lip. Een echte noodsituatie! Onmiddellijk de boot doen stoppen, de veiligheidsboot oproepen en de eerste zorgen toedienen. EHBO-kistje plunderen en Ivo overzetten op de veiligheidsboot om terug naar de wal te brengen. Daar wordt hij vakkundig bijgewerkt en we zien hem bij het binnenvaren in de haven weer vrolijk rondlopen! Na het incident mochten we even bekomen maar dan gaat het spel verder, want de jury vraagt: “En nu?”. Gaan we duiken, zelfde duikplaats, wat zijn onze plannen? Maar: veiligheidsboot weg, balise

weg, ... Er wordt met de kandidaat die Algemene Duikverantwoordelijke is overlegd en we denken een plan uit waardoor we toch kunnen duiken. Als we allen klaar zijn, is de veiligheidsboot al terug en valt alles terug in zijn ‘standaardplooien’.

nabeschouwing Zoals je merkt, moet je als (kandidaat) 3*Instructeur op elke situatie kunnen reageren en beslissingen nemen. Hierbij moet je steeds de veiligheid en de reglementeringen in het achterhoofd houden! En tijdens de stage wordt dit ten top gedreven om na te gaan hoe je dit doet onder zware druk en vermoeidheid. Eén ding is zéker: het is één van die ervaringen die een leven lang meegaan en zelfs al is het een examen, ook hier leer je nog eens massa’s bij! Heb je ambitie en wil je verantwoordelijkheid dragen: neem je pen en schrijf je in! Het wordt een onvergetelijke parcours en ... vergeet onderweg zéker niet te genieten.  TEKST: DIRK DE BILDE FOTO’S; GUY BOSMANS, ROLAND WANTENS, RENÉ VAN LEEUWEN, GUY NEKKEBROEK EN IVO MADDER PASFOTO’S: ROLAND WANTENS

Advertentie

leuke duiken Eén van de leukste tafelgesprekken en duiken was de duik dinsdagochtend waarbij

V.l.n.r. René Van Leeuwen (jury), Walter Geebelen (veiligheid), Eddy Dielen, Pascal Eeckhoudt (jury).

28



29

Club in de kijker

Suikerduik Tot voor enkele jaren was het niet vanzelfsprekend dat diabeten zouden gaan duiken. Gelukkig is dat tegenwoordig helemaal niet zo vreemd meer.

D

iabetes en duiken kunnen nu perfect gecombineerd worden, mits een aantal regeltjes gekend zijn en - zeer belangrijk - toegepast worden. Er onderling over praten en het uitwisselen van ideeën (met begeleiding), zijn hierbij heel belangrijk zodat het duiken uiterst veilig verloopt.

programma 09.00 u 09.30 u

suikerduik Daarom organiseert Duikschool Actinia Middelkerke een ‘Suikerduik’. Deze zal doorgaan op zondag 8 juni 2008, bij de duikplaats ‘Drie Vijvers’ (Smekaertstraat 37, 8660 Adinkerke). Zie ook www.dedrievijvers.be. Verdere info zal later meegedeeld worden op de website van Actinia.

10.30 u 12.00 u 12.30 u 15.00 u 16.00 u

Inschrijving en registratie Voorwoord door Jan Ooms Praktisch duiken als diabeet door Dr. Herman Van Bogaert. Briefing door Dominique Boudt, duikschoolleider Actinia Diving Middelkerke. 1e duik. Debriefing. Er wordt een maaltijd voorzien. Voor zij die wensen is een 2e duik mogelijk. Einde van de Suikerduik.

Ben jij diabeet of ben je de buddy van een diabeet én je hebt al enige duikervaring? Schrijf je dan in voor de ‘Suikerduik’, door gewoon een mailtje te sturen naar ooms.jan@telenet. be of surf even naar de agenda van www. actinia.be. Wij verwachten je!  TEKST EN AFBEELDING: JAN OOMS

Info over duiken met diabetici en de nodige formulieren, kan je vinden op: http://wiki.nelos.be/index.php/Help: FAQ_Diabetici

Hippo boven water

Bondsnieuws

Hipocampo

AssistentInstructeur

4

*Duikers die vóór 01/09/2007 gehomologeerd zijn èn die zich nog niet bijgeschoold hebben tot Assistent-Instructeur, hebben de kans om nog een bijscholing te volgen in de loop van 2008.

I

n de luchthaven van Mexico City kwam ik het eethuisje Hipocampo tegen en dacht direct aan onze Hippocampus. En ook al zat mijn rugzak goed op mij rug, die was vlug afgeworpen en geopend om deze foto te kunnen maken. Het logo van het eethuisje is een zeepaardje dat een soort hamburger meezeult. Leuk hé? 

homologaties

TEKST EN FOTO: ELVIRE VERLINDEN

Errata T

ijdens het herexamen van DuikerHulpverlener, waarover we in vorige editie verslag brachten, zijn we Jean Pierre Driesen van duikschool Lucky

30


Divers Beerse vergeten te vermelden als geslaagde. Bij deze is dat dus rechtgezet. Nog eens proficiat! 

De laatste homologaties (door enkel een bijscholing te volgen) gebeuren op 01/01/2009. We voorzien een bijscholing in het voorjaar en één in het najaar. Wanneer en waar die bijscholingen zullen doorgaan, moet nog beslist worden nadat we meer informatie van jullie krijgen. Zijn er in jullie club nog 4*Duikers die zich willen bijscholen tot Assistent-Instructeur? Stuur alle opmerkingen hieromtrent door naar Inge: [email protected], zodat we er rekening mee kunnen houden en jullie zo snel mogelijk enkele data kunnen bezorgen van bijscholingen.  TEKST: INGE DEKORT


31

Bondsnieuws

- FOTOGRAFIE

Festival de l’Image Sous marine te Antibes Zoals we in de vorige uitgave van Hippocampus rapporteerden, werd dit prestigieuze festival voor de 34e maal gehouden te Antibes.

N

adat het gedurende jaren had plaats gevonden in het Palais des Congrès dat vorig jaar in restauratie was - had men de vorige keer gekozen voor tenten bij de haven. Dit jaar stonden die tenten opgesteld op het domein van Marineland, waarbij ook een deel van die accommodatie ter beschikking stond. De autoriteiten loofden Daniel Mercier - sinds jaren de bezieler van het festival - voor deze keuze. Ze vonden het een logische ‘win/win situatie’ omdat de bezoekers van Marineland ook toegang hadden tot het Festival en omgekeerd. Toch waren er geruchten dat sommigen niet naar het festival waren gekomen omwille van die locatie (orka’s in gevangenschap). Marineland beschikt immers over het grootste openwaterbassin ter wereld, waarin orka’s verblijven en er regelmatig een show voor het publiek opvoeren. Van op de tribunes rond het bassin kunnen ongeveer vierduizend toeschouwers de show bekijken.

opening Het was daar dat het festival officieel werd geopend. Op de ‘watergordijnen’ - gevormd door twee platte, verticale sproeiers - werden beelden geprojecteerd. Uiteraard was Daniel Mercier, sinds jaren de bezieler van het festival.


Jean De Bremaeker bij de uitreiking van de Zilveren Duiker in het auditorium van het orkabassin.

Danny Van Belle deelt de prijs voor de beste muzikale adaptie met de componist Erik Bettens.

werd ook de proclamatie voor de foto’s en de audiovisuele reeksen gehouden. De proclamatie voor de niet-commerciële films werd dan weer gehouden op de tribune van het openwaterbassin onder een enorme belangstelling.

Er waren een hele reeks films ingestuurd en zoals we in de vorige uitgave (zie Hippo 216, blz. 13) reeds vermeldden, mogen de bekroonden terecht fier zijn op de behaalde prestaties.

De volledige palmares van het festival is te downloaden van: www.underwaterfestival.com/images/PALMARES-2007. pdf.  TEKST EN FOTO’S: ROLAND WANTENS

Hippo las voor u

Coastal Plankton

Een groot aantal duikers staat te wachten op hun nieuwe buddy.

dit een zeer creatief idee, ware het niet dat het die avond erg waaide en daardoor de beelden erg vervormd werden; zonder te spreken over de natte toeschouwers aan één kant van de tribune.

tenten In een tent waren de talrijke ingezonden foto’s opgehangen. Er waren opnamen in allerhande categorieën, zowel in kleur als zwart/ wit. Er waren zelfs prijzen voor beginnende fotografen onder de 15 jaar en voor jonge fotografen in opleiding tot 25 jaar. Er waren prachtige macro- en close-upopnamen, maar de jury miste groothoekopnamen, waarbij de blauwe omgeving te zien is. In een andere tent stonden heel wat standen opgesteld van kunstenaars, reisorganisaties en toeristische diensten. Van daaruit had men toegang tot een nog grotere tent waarin de commerciële films werden vertoond. In de tentvormige zaal van Marineland stonden dan weer de standen met materieel opVerschillende standen met materieel.

32

Het grootste openwaterbassin ter wereld. Let op de sneeuw op de bergen in de achtergrond.

gesteld. Hier waren ook wat antiquiteiten te koop en gelukkig stond er ook een Franse wijnboer, waar we terecht konden voor het nodige edele vocht. Maar er waren ook primeurs! Op de stand van Hugyfot was het onderwaterhuis voor de Nikon D300 te zien, nog vóór de camera te verkrijgen was in de handel.

proclamatie In het kleine auditorium, dat behoort bij de tribune rond het openwaterbassin, werden de niet commerciële films vertoond. Daar Hugyfot stelde het onderwaterhuis voor de Nikon D300 voor; een primeur!

Plankton wordt in gidsen voor fauna en flora amper behandeld. Enkel de kwallen en grotere ribkwallen komen al eens aan bod. Gelukkig is er nu een prachtig boek beschikbaar dat het plankton van alle Europese zeeën behandeld.

L

arink en Westheid brengen in hun nieuwe gids ‘Coastal Plankton’, met 60 kleurplaten en 649 figuren, een overzicht van het plankton dat leeft in alle Europese zeeën. Dus ook van de Middellandse Zee! Daar was nood aan, want wie heeft er zich nog niet afgevraagd hoe dat prachtige planktondiertje heette dat je de tijd deed vergeten tijdens die veel te lange decostop in open water?

introductie Deze gids is niet bedoeld als leerboek over planktonkunde. Het is eerder een introductie in het ‘fantastische paradijs van het plankton’, waarbij je een idee krijgt van de grote rijkdom aan vormen. In deze uitgave komen geen determinatiesleutels voor. Wil je een dier op naam brengen, dan moet je bladeren tot je de juiste groep tegenkomt. Een echt probleem is dat niet, want het boek met goede tot zeer goede kleurfoto’s nodigt uit tot bladeren. De meeste foto’s zijn gemaakt op Helgoland en ze laten je dus kennismaken met het plankton uit de Noordzee. Na een korte introductie over plankton, laten de auteurs je kennismaken met 36

groepen organismen; van kiezelwieren tot vislarven. Per groep geven zij een korte schets over de levenswijze, de voortplanting en het voorkomen. Gaat het om larvaal plankton (stadia van dieren die later op de bodem leven), dan wordt er ook een plaatje van het volwassen dier bijgeplaatst.

prachtige foto’s Het grootste gedeelte van het boek wordt gevormd door de prachtige foto’s die de auteurs in de loop van 40 jaar cursus geven aan studenten, verzameld hebben. Er zijn tevens afbeeldingen te zien van de verschillende ontwikkelingsstadia van de larven.

en verder ... In het laatste hoofdstuk staan de ‘miscellanea’; foto’s van diverse zaken die op plankton lijken maar het niet zijn. Bijv. een visschub en stuifmeelkorrels van de den. De literatuurlijst met verwijzingen naar speciale literatuur per groep, is redelijk beperkt. Nuttig is wel de lijst van websites met informatie over marien plankton. 

Info Coastal Plankton Photo Guide for European Seas Uitgeverij: Verlag Dr. Friedrich Pfeil, München Ingenaaid, 143 blz. 60 kleurplaten met 649 figuren ISBN: 3-89937-062-7 Richtprijs: 33 euro

TEKST: IVO MADDER


33

Reportage

- BIOLOGIE

Elysia viridis, Verschillende andere leden van de Sacoglossa passen ook de ‘zonnepaneeltechniek’ toe (foto: Daan Delbare).

de groene wierslak Elysia viridis is een echte vegetariër (foto: Daan Delbare).

Het is ondertussen alweer meer dan 10 jaar geleden dat er in de Hippocampus een artikeltje verscheen over de groene wierslak. Een goede reden dus om dit diertje weer eens in de kijker te zetten en er wat kleur aan te geven (toen was Hippocampus nog in het zwart-wit).

H

oewel deze slak geen schelp draagt, is het toch geen echte zeenaaktslak: hij behoort immers tot de groep der Sacoglossa (kieuwloze zeenaaktslakken) en is nauw verwant aan de zeehazen (Aplysia spp.). In tegenstelling tot de echte zeenaaktslakken zijn deze slakken trouwens overtuigde vegetariërs.

slak met zonnepanelen De groene wierslak of Elysia viridis (Montagu, 1804) is een langgerekte slak, die twee zijIn de ‘vleugels’ zitten de uitlopers van de middendarmklier, die doorheen de huid duidelijk zichtbaar zijn als de nerven in een blad (foto: Daan Delbare).

34


waartse vleugelvormige uitgroeiingen draagt, de parapodia. Deze worden meestal opgerold over de rug gedragen. In die ‘vleugels’ zitten de uitlopers van de middendarmklier, die doorheen de huid duidelijk zichtbaar is als de nerven in een blad. Die vergelijking is zeker zo gek nog niet, want de slak bevat namelijk ook bladgroenkorrels (chloroplasten) die aan fotosynthese kunnen doen.

kleptomanie De groene wierslak voedt zich namelijk met celsappen uit wieren. Daarvoor doorboort hij de cellulosehoudende celwanden met zijn rasptong of radula, die opgeborgen zit in een blinde zak. Daarna worden de wiercellen leeggezogen. Zo hebben we meteen ook de verklaring voor de wetenschappelijke naam van de Orde Sacoglossa, namelijk saccus, Latijn = zak & glossa, Grieks = tong. Naast het celsap worden ook bladgroenkorrels mee naar binnen gewerkt. Deze worden in het lichaam omgeven door het membraan van eigen cellen (= fagocytose). Op die manier worden de lichaamsvreemde cellichamen omsloten en veilig opgeslagen. Zo blijven deze chloroplasten, ook wel aange-

duid als kleptoplasten (= gestolen plasten) nog een tijdje actief in de middendarmklier en vormen onder invloed van het zonlicht onder andere suikers, die door de slak als bijkomende voedingsbron benut kunnen worden. Na enkele weken aan fotosynthese te hebben gedaan, wordt het membraan van de chloroplasten door de secretie van enzymes opgelost en wordt de inhoud ervan door de slak gemetaboliseerd. De rug fungeert, samen met de ontrolde ‘vleugels’, als een soort zonnepaneel. Deze techniek wordt ook De rug fungeert, samen met de ontrolde ‘vleugels’, als een soort zonnepaneel (foto: Claudia Gravenstein).

door andere leden van de Sacoglossa toegepast (www.seaslugforum.net/factsheet. cfm?base=solarpow) en vinden we zelfs terug bij carnivore naaktslakken (Nudibranchia). Sommige soorten, zoals Pteraeolidia ianthina, leven van solitaire hydroïdpoliepen. Deze laatste leven samen met symbiotische zoöxanthellen. De zoöxanthellen worden op dezelfde wijze opgeslagen in de middendarmklier als bij de groene wierslak. Maar gezien zoöxanthellen geen onderdeel zijn van een cel, maar op zichzelf kunnen bestaan, blijven ze langer in het lichaam van de slak bestaan en kunnen ze zich daar zelfs vermenigvuldigen. Blijkbaar is deze vorm van samenleven zo effectief, dat wanneer de slak voldoende van deze zoöxanthellen in zijn eigen lichaam heeft gekweekt, hij zich niet meer moet bezighouden met het vinden van voedsel en zich dus met plezantere dingen kan bezighouden, zoals zich voortplanten (www.seaslugforum.net/factsheet. cfm?base=solarpow).

Als je niet heel de tijd naar voedsel moet zoeken omdat chloroplasten een deel van je voeding aanvullen, kan je leukere dingen doen: de voortplanting (foto: Daan Delbare).

zich voornamelijk voedt met groenwieren, zoals het onregelmatig vederwier (Bryopsis hypnoides) en viltwier (Codium tomentosum), is de grondkleur groen (viridis, lat.= groen). Maar ze kan zich ook voeden met het roodwier Griffithsia devoniensis en door de andere samenstelling van de antennepigmenten in roodwieren, krijgt de slak een meer rode kleur. Zo komt het dat de kleur van de groene wierslak zeer variabel is en zowel, groen, als geelbruin, geelwit en rood kan zijn. Verder is het ganse lichaam bezet met kleine iriserende blauwe of rode puntjes.

kleur bekennen

slak met konijnenoren

De opgenomen bladgroenkorrels bepalen de basiskleur van de slak. De opgeslagen chloroplasten zijn doorheen de bijna transparante huid zichtbaar. Gezien de groene wierslak

De groene wierslak kan over het algemeen een lengte bereiken van 3 tot 4 cm, maar in de Zeeuwse delta werden ook exemplaren van wel 7 cm gevonden. Op de rug ontbre-

Naargelang het voedsel, krijgt de groene wierslak een andere kleur. Hier ziet ze roestbruin wegens het eten van roodwier (foto: Daan Delbare).

ken rugpapillen, maar op de kop zitten een paar reuksprieten (rhinophoren), die in de lengte opgerold zijn en er uitzien als de oren van een konijn.

kruisbestuiving Vanaf een lengte van ongeveer 1 cm is de groene wierslak geslachtsrijp. De dieren zijn tweeslachtig of hermafrodiet, dit wil zeggen dat ze zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtscellen kunnen aanmaken, waardoor ieder volwassen individu een potentiële partner vormt. De bevruchting gebeurt inwendig. Hiervoor gaan de dieren hals aan hals liggen met de genitale openingen naar elkaar toe gericht. Een groef in de mantel doet dienst als zaadleider en brengt het zaad naar de genitale opening van het andere dier, gelegen onder de rechterreukspriet en vice versa. De vuilgele tot grijze eieren worden in een gladde ronde of ovaalvormige spiraal afgezet, meestal op wieren, van juni tot december. Na een incubatieperiode van enkele dagen (afhankelijk van de watertemperatuur) komen de larven uit het ei en zweven nog een tijdje rond in de waterkolom (planktonische fase) tot ze een metamorfose hebben onderLees verder op pagina 37. Een groef in de mantel doet dienst als zaadleider (foto: Daan Delbare).


35

Reportage

- BIOLOGIE

Het eiersnoer van de groene wierslak heeft een typische vorm (foto: Ivo Madder).


gaan en een levenswijze van kruipen over het substraat beginnen (bentische fase).

invasieve soort De groene wierslak wordt gevonden van Noorwegen (alsook in de Baltische Zee) tot Gibraltar en in de Middellandse Zee. Vroeger kwam deze soort ook voor in de toenmalige Zuiderzee, meer bepaald in de gebieden met zeegrasvelden. In de Zeeuwse delta komt deze soort invasiegewijs voor, d.w.z. dat zij soms gedurende een ganse periode volledig afwezig zijn, om dan enkele opeenvolgende jaren in grote aantallen voor te komen en nadien dan terug te verdwijnen. Zo was de groene wierslak massaal aanwezig in 1925 in de Oosterschelde. Na 1938 werd deze soort niet meer aangetroffen tot 1987. Daarna was deze soort vrij frequent te vinden tot aan de strenge winter

van ‘95/’96 en duurde het tot 1999 vooraleer weer de eerste exemplaren bij duikplaats Plompe Toren werden aangetroffen met eisnoeren. In 2001 volgde een nieuwe invasie en waren ze weer massaal aanwezig in de Oosterschelde. Met het openstellen van het Grevelingenmeer komt de groene wierslak nu ook daar massaal voor (vanaf 2001). In 2006 zat het Grevelingenmeer er nog vol mee, maar het lijkt er sterk op dat 2007 weer een zwak jaar is geweest voor onze groene wierslak.

Kyoto achterna Hopelijk kijken jullie nu ook met andere ogen naar dit kleine wonder, dat door het gebruik van zijn zonnepanelen een echte ‘groene’ wierslak mag genoemd worden.  TEKST: DAAN DELBARE FOTO’S: CLAUDIA GRAVENSTEIN, DAAN DELBARE EN IVO MADDER

Het leggen van het eiersnoer (foto: Daan Delbare).

36



37

Bondsnieuws

- COMMISSIE FOTO, FILM EN VIDEO

Zoetwaterflitsen 2007 Op zaterdagvoormiddag 6 oktober 2007 vond de tweejaarlijkse fotowedstrijd Zoetwaterflitsen plaats in de steengroeve te Vodelée, welke speciaal gereserveerd was voor de fotografen.

V

oor deze organisatie hadden we de hand gereikt naar de Franstalige LIFRAS-tegenhanger van de Foto-, Film- en Videocommissie, die we dan ook willen bedanken voor de goede samenwerking. Nadat de mist was opgetrokken en de zon op de carrière kwam te staan, gingen de aanwezige deelnemers te water. Spijtig genoeg was het zicht niet naar de verwachtingen, maar al bij al werden er knappe en verassende beelden geschoten. De veiligheid werd verzorgd door de sympathieke bende van duikclub ‘The Sharks’ van Willebroek.

Hedwig Dieraert behaalde brons in de categorie masters.

Daan Delbare behaalde goud in de categorie masters.

jurering Op zaterdagavond 10 november vond de jureringavond plaats te Brussel. Elk jurylid bracht ook een vertoning van zijn werken. Als kers op de taart was er de winnende film van Danny Van Belle op het festival van Antibes. Daarna werd het verdict van de jury bekend gemaakt. De resultaten kunnen jullie hiernaast bekijken. 

Jean-Pierre Dupont behaalde goud in de categorie juniors.

TEKST: YVES TEUGHELS

Zoetwaterflitsen 2007: de winnaars Fotografie masters Goud: Daan Delbare Zilver: Rudy Troch Brons: Hedwig Dieraert Video Masters Goud: Zilver: Johan De Maertelaere Brons: Fotografie juniors Goud: Jean-Pierre Dupont Zilver: Gino Meskens Brons: Frankie Van Remoortel

38


Rudy Troch behaalde zilver in de categorie masters.

Jury

Sponsors

Jury video: Jean-Jacques Rietjens Danny Van Belle

Met dank aan de sponsors: Green Force HK batteries Aquasport NELOS Wij danken ook: Audiovisuele Commissie LIFRAS Paule Vanmellaert CAS Voldelée The Sharks van Willebroek

Jury foto: Harry klercks Roland Wantens Peter Ryngaert Jean De Bremaecker

Frankie Van Remoortel behaalde brons in de categorie juniors.

Gino Meskens behaalde zilver in de categorie juniors.

Advertentie


39

Bondsnieuws

- DUIKPLAATS

Elia Fonds bekroont Duiktank Project

12.000 euro voor het project ‘Duiktank voor iedereen!’ Transmissiebeheerder Elia heeft niet alleen een belangrijke opdracht in de energievoorziening van ons land en beheert het Belgische hoogspanningsnet van 380 kV tot 26 kV, maar is tevens hoofdsponsor van het Elia Fonds.

laureaten Op 13 december 2008 maakte het Fonds de laureaten bekend van zijn zesde projectoproep: 31 projecten verspreid over België ontvangen in totaal 223.015 euro. In samenwerking met de commissie Wet Wheels, WEVOS, NELOS en het provinciebestuur West-Vlaanderen en de vzw Transfo - die de bouw van de duiktank (15 m diep, 33 m diameter) in Zwevegem zal realiseren - werd een project ingediend. De duiktank moest van de nodige infrastructuur voorzien worden om mensen met beperkte mobiliteit gemakkelijk toegang te verlenen tot het duikplatform. Het project viel bijzonder in smaak van de juryleden van het Fonds en werd dan ook met Het project kreeg van het Fonds een financiële ondersteuning.

40


Profiel: - A1-diploma in grafische richting. - dynamisch en vlot in omgang. - kennis van de Adobe CS-programma’s (InDesign, Photoshop, Illustrator en Dreamweaver). - kennis van webdesign is een pluspunt. - kennis van Frans en Engels is een pluspunt. Taken: - opmaak van bondsblad Hippocampus. - contact met adverteerders en opmaak van advertenties. - opmaak van brochures, affiches, kaarten, ... - opmaak en onderhoud van de website. - opvolgen van problemen met de website en registratie van de leden.

H

et Elia Fonds is een partnerschap tussen Elia en de Koning Boudewijnstichting. Het Fonds ondersteunt projecten die mensen met een verminderde mobiliteit (in de brede zin van het woord: rolstoelgebruikers, gezinnen met zeer jonge kinderen, bejaarden, slechtzienden, ...) in staat stellen originele toeristische, culturele en sportieve recreatievormen te ontdekken. Door een Fonds binnen de Koning Boudewijnstichting op te richten, toont Elia zich als een sociaal voelende onderneming, die openstaat tegenover de buitenwereld en haar rol ten dienste van de gemeenschap ten volle wil spelen.

Voltijdse vacature bij NELOS

De opslagtank wordt omgebouwd tot een duiksite met duiktank.

de op één na grootste financiële ondersteuning bekroond. Ruth Deseyn, afgevaardigde van de Provincie West-Vlaanderen, en Ronny Margodt, gemandateerde van WEVOS en NELOS voor het project Duiktank Zwevegem, mochten na de voorstellingen van de verschillende projecten een cheque ontvangen ten bedrage van 12.000 euro. NELOS en Wet Wheels spelen reeds jaren een belangrijke rol bij het openstellen van

Stuur je CV en sollicitatiebrief voor 15 maart 2008 naar: [email protected]

de duiksport voor mensen met een verminderde mobiliteit. Ronny Margodt is er dan ook van overtuigd dat NELOS zich tot op heden veel te bescheiden heeft opgesteld en dat toekomstige projecten van de commissie gegarandeerd in aanmerking kunnen komen voor dergelijke toelagen.  TEKST: WERKGROEP DUIKTANK FOTO’S: JOSE VANDEKERCKHOVE

Het project duiktank Zwevegem

D

e vzw Transfo heeft als opdracht de vroegere elektriciteitscentrale van Zwevegem (West Vlaanderen) een nieuwe bestemming te geven. In samenwerking met het Provinciebestuur West-Vlaanderen, het gemeentebestuur Zwevegem, de Europese Commissie en de Vlaamse Gemeenschap werkte WEVOS-NELOS een project uit waarbij een gedeelte van de site bestaande uit drie opslagtanks, omgebouwd kon worden tot een duiksite met een duiktank waarvan de inhoud overeenkomt met de inhoud van 10 Olympische zwembaden. Sinds eind 2004 begeleidt Ronny Margodt namens NELOS en WEVOS dit project,

waarvoor architecten nu hun aanbesteding moeten indienen. De financiering van het project, dat ongeveer 2,2 miljoen euro zal kosten, is voor een groot gedeelte rond. De verbouwingswerken zijn gepland voor 2008 en de opening is voorzien eind 2009. Bedoeling is de duiktank aan democratische prijzen open te stellen voor alle Belgische duikers. Er wordt eveneens bijzondere interesse vertoond door de FFESSM (Franse Federatie Region Nord et Pas-deCalais) en de NOB die inmiddels hun steun en medewerking hebben toegezegd. In één van volgende Hippo’s komen we uitvoerig op het project terug.


41

Reportage

- FOTOGRAFIE

Drie maal de ‘Best of ...’ ‘The art of photography’ (de kunst van het fotograferen) is meer dan ooit aanwezig onder de sportduikers. De verschillende gekende fotomerken breiden hun gamma uit met drukvaste behuizingen tot 40 meter diepte en dit aan scherpe prijzen. De drempel tot de onderwaterfotografie is daardoor zeer laag geworden. Dit niet alleen door de aantrekkelijke kostprijs voor een goed kwalitatief instapmodel, maar vooral door het fenomeen ‘shoot en result’ (foto’s nemen en onmiddellijk het resultaat kunnen bekijken), waardoor we direct op de duikplaats (nog onder water) kunnen bijsturen.

T

egenwoordig vinden we in de duikmagazines bijzonder veel supermooie foto’s van verschillende fotografen. Vroeger bleef dit meestal beperkt tot de cover en zag je steeds weer dezelfde namen van fotografen terugkeren. Winnende foto’s van ‘Best of Hurghada’: visportret - Frankie Van Remoortel (links), spitssnuitkoraalklimmer - Markus Peters (rechtsboven), blauwgestippelde pijlstaartrog - Marcus Gantz (rechtsonder).

Prijsuitreiking te Cala Joncols ‘Best of Costa Brava’. Vlnr: Jan Boelen, Claus-Dieter Kol en Peter Ryngaert.

Om de honger van de duiker met zijn nieuwe specialiteit te stillen, worden verschillende workshops en wedstrijden georganiseerd. Binnen NELOS is er een gestructureerde opleiding voorzien. Ook daarbuiten gaan NELOS-instructeurs en -fotografen op zoek naar info en foto-onderwerpen. Daardoor vinden ze elkaar ook terug in het buitenland. Zo organiseerde onze instructeur-fotograaf Peter Ryngaert enkele workshops en wedstrijden buiten onze grenzen. Hij kreeg het weer voor elkaar om zonder meerprijs cursussen en wedstrijden met mooie prijzen aan te bieden aan de gasten die er op vakantie waren. Dit in samenwerking met ‘Euro-

divers.com’ en ‘Scubapro-Uwatec’ en dit voor het 3e jaar op rij. Deze wisselwerking klikt zo goed dat er dit jaar maar liefst drie maal een ‘Best of ...’ georganiseerd werd op evenveel verschillende locaties.

Best of Hurghada 2007 De eerste dit jaar ging van start in Egypte te Hurghada tijdens de krokusvakantie. Een plaats waar velen onder ons al gedoken Winnende foto ‘Best of Costa Brava’ - week 2: conger - Claus-Dieter Kol.

Winnende foto’s ‘Best of Costa Brava’ - algemeen winnaar van de 2 weken: Patricia Zwierski met een mureen (boven) en winnaar week 1: Ronny Depesseroy met een octopus (onder).

hebben en die tegenwoordig als déjà vu ervaren wordt. Maar het is en blijft een mooi duikoord aan zeer scherpe prijzen. Een groot aantal van de duikers die deelnamen aan de workshop en wedstrijd ‘Best of Hurghada 2007’ waren specifiek op het evenement afgekomen. Er waren verschillende niveau’s van fotografen bij. Toch is dit naar de wedstrijd toe geen probleem. Er wordt rekening gehouden met de kleinere toestellen, zo wordt er niet gekeken naar de grootte van het bestand, maar naar de inhoud van de opname. Natuurlijk op voorwaarde dat die scherp en goed belicht is.

‘Best of the Maledives 2007’, op het eiland Vilamendhoo in het zuiden van het Ari Atol. Een droomlocatie om een fotohappening te houden. Er waren geen gevorderde fotografen aanwezig onder de deelnemers, misschien ook door het vrij snel tot stand komen van het evenement. Een uitzondering was Frankie Van Remoortel - NELOS-fotograaf niveau 2, die als winnaar van ‘Best of Hurghada’, mocht zetelen in de jury. Zo was er niet één met een externe flitser. Toch hadden vrijwel alle duikers een moderne volautomatische digitale camera, met andere woorden gewoon ‘point and shoot’ (richten en afdrukken zonder meer). Veel deelnemers waren verrast over hun eigen prestaties. Nadat ze een paar dagen

Winnende foto’s ‘Best of Maledives’: school vis - Carolyn Thorne (linksboven), snorkelen met schildpad - Véro Bruyat (linksonder), schildpad - Uwe Luehrig (boven).

gekneed waren door onze NELOS-instructeur-fotograaf gingen ze minder het ‘point and shoot’-principe toepassen en konden ze meer de term ‘art’ gebruiken.

fotohappenings Voor de volgende fotohappenings onder leiding van Peter, zie zijn site: http://users. telenet.be/peterryngaert/.  TEKST EN FOTO: MARION VAN MARIS

Foto buiten competitie: Peter Ryngaert ‘Zijn eerste whaleshark’ te Vilamendhoo.

Best of Costa Brava 2007 Dit kwam vooral tot uiting tijdens de ‘Best of Costa Brava 2007’, in Cala Joncols. Eén van de winnaars gebruikte een toestel van 1,3 M Pixels, wel al uitgerust met een externe flitser, maar zijn toestel behoorde toch al tot de museumstukken van de digitale fotowereld. De ‘Best of Costa Brava’, die voor de 3e maal op rij plaatsvond tijdens de eerste 2 weken van juli, is ondertussen uitgegroeid tot een vaste waarde, waar meerdere gevorderde fotografen bij willen zijn. Bij de 3 winnaars waren er 2 Vlamingen.

Best of the Maledives 2007 En zoals vele goede zaken uit 3 bestaan, ontstond er vrij onverwacht en snel nog een

42



43

Reportage

- REISVERHAAL

Thailand: de ‘maiden voyage’ van de Sampai Jumpa Lagi Mijn man, Leon, wordt dit jaar 50 jaar! Een geweldige gelegenheid doet zich voor om hem een uniek cadeau te bezorgen: ‘de maiden voyage’ van het nagelnieuwe zeiljacht van Frank Vanderlinden, de Sampai Jumpa Lagi. De naam is Indonesisch en betekent letterlijk: tot weerziens.

H

et schip heeft een totale lengte van 40 meter, is 9 meter breed en wordt voortgestuwd door een 500 PK Hino motor. Daarnaast voert het ook nog prachtige donkerblauwe zeilen. Het kan 20 duikers in alle comfort mee aan boord nemen. De voorziene route ‘The best of Thailand’ beslaat de hele westkust van Thailand. De trip gaat over Ko Phi Phi helemaal zuidelijk naar Hin Muang en Hin Daeng, terug via Phi Phi naar de Similan Eilanden, via Ko Tachai, Ko Bon en Richelieu Rock naar de Surin Eilanden, de meest noordelijk gelegen eilandengroep.

Het zeiljacht Sampai Jumpa Lagi.

Bij onze aankomst in het land van de glimlach, worden we opgewacht voor de transfer naar de boot. Eindelijk is het dan zo ver: we gaan aan boord voor een kennismaking met schip en eigenaar. We worden er helemaal stil van: het schip is een droom, gebouwd van donker tropisch hout. Aan de achterzijde bevindt zich een ruime, overdekte ‘buitenwoonkamer’ met een hoefijzervormige tafel waar de maaltijden geserveerd worden. Onder deze buitenruimte bevinden zich de kombuis en de kamers van de crew. Tegen de wand van de opbouw vind je een buffet met water, koffie, thee en gekoelde frisdranken. Aan de andere kant heeft kapitein Tong zijn rijk, uitgerust met alle moderne

navigatieapparatuur. Met je neus richting boeg, ga je enkele trapjes naar beneden om binnen te komen in een ruim salon met bar, groot tv-scherm en muziekinstallatie. Hier worden de briefings gegeven op het grote lcd-scherm. Warren, de duikgids, toont je een 3D-voorstelling van de duikstek, met rotsen en riffen waardoor je helemaal goed weet wat je onder water kan verwachten. Een trap naar beneden leidt naar een gang met links en rechts de luxueuze hutten, elk met eigen airco, heerlijk warme douche en toilet. De koffers werden al keurig afgeleverd in ons tijdelijk verblijf; uitnodigend liggen zachte handdoeken klaar. Onder één van de bedden zit een handig luik waarin je makkelijk twee koffers kunt stouwen. In de kast vind je een elektronische safe. De bedden zijn comfortabel en dankzij individuele airco kan je de temperatuur zodanig regelen dat je heerlijk kan slapen. Het duikdek bevindt zich voor in de boeg. Rondom de overdekte relaxruimte staan de

flessen opgesteld. Naast elke fles is er een kastje waarin je wat klein spul kwijt kan. Er is voldoende ruimte voor iedere duiker om zich ongestoord om te kleden. Bij aankomst bouw je je set op. Na de duik plaats je de fles terug op zijn vaste plek en draait ontspanner van de fles. De deck hands, Win en Lock, vullen bij en draaien de kraan weer op je fles. Nitrox is gratis ter beschikking voor gecertificeerde duikers. Je hoeft geen uitrusting mee te sjouwen op deze trip, die wordt ter beschikking gesteld. Enkel voor het gebruik van computer en lamp wordt een kleine huurprijs in rekening gebracht. De achtkoppige crew, onder de kundige leiding van kapitein Tong, doet er alles aan om het je naar de zin te maken. Overal voel je de attente oplettendheid van de bemanning: van assistentie bij het klaarmaken voor een duik, het glas fris water na de duik samen met een lekker droge handdoek, een heerlijk stukje fruit ... kortom, het voelt goed

Het duikdek ...

... en het zonnedek.

Een ruim salon met bar.

luxe

44


Een kaartje met het duikgebied van de cruise: van Similan tot Hin Daeng.

Luipaardhaai (foto’s: Truus Van Noort).

om hier aan boord te zijn. De eigenaar kan met recht trots zijn op zijn droomjacht! We wennen snel aan het dagritme. In principe worden er drie duiken per dag gedaan, gevolgd door een nachtduik voor de liefhebbers. Tammy, de kokkin die Frank op de kop heeft getikt, is een parel. Zij slaagt er in om gedurende tien dagen een rijke afwisseling aan gerechten aan te bieden. De ene keer ontbijten we met spek en eieren, de volgende dag met fruitpannenkoekjes of een keur aan broodbeleg. ’s Middags is er altijd een lekkere warme maaltijd met rijst, vlees en vis of saladebar. In de namiddag genieten we van vers gebakken cake en exotisch fruit. Het diner is afwisselend Europees, Indonesisch of Thaïs. Jawel, zelfs puree, frietjes met biefstuk en barbecue behoren tot het weekmenu. De meesten onder ons informeren vooraf toch voor alle zekerheid even hoe ‘spicy’ een gerecht wel is. Not spicy voor een Thai is voor een Europeaan toch ‘brand blussen’ geblazen. Maar Tammy is een schatje en beperkt het gebruik van de hete pepertjes tot een minimum.

de bodem naar de diepte te volgen. We hebben ontmoetingen met murenen, een schildpad, grote barracuda’s, een hele school gele snappers en wratslakjes. Er is veel zacht koraal gemengd met hele velden geweikoraal. We zien hier ook prachtige engelvissen met flashy kleuren. De derde duik van de dag doen we op Ko Ha nr. 5. Het is een erg mooie duikplaats met rotsformaties, en grote kloven waar allerlei zeeleven zich in ophoudt. Er zitten massa’s schorpioenvissen, veel wrattenslakjes in verschillende kleursoorten en waaierkoralen. Overal waar je kijkt zie je zeekomkommers tegen de rotsen grazen. Op een diepte van zo’n 10 meter bevinden

maken. Na een klein ontbijtje doen we onze eerste duik op Bida Nok, het meest zuidelijke eiland van de groep. We dalen af in het warme water met goed zicht en duiken rondom het eiland met de rotsen aan onze rechterschouder. We zien veel zweepkoralen, allerlei soorten harde en zachte koralen. En bingo: meteen bij de allereerste duik is het raak: we zien een walvishaai! Hij is niet heel erg groot, maar we zijn er o zo dichtbij. Even zie ik hem twijfelen of hij die duikers van dichtbij wil bekijken, maar neen, hij besluit om op zijn koers te blijven. Om te eindigen, krijgen we nog een toemaatje: een luipaardhaai! Kan het nog beter voor een eerste duik? Tweede duik op Bida Nai: we beginnen onze duik tamelijk ondiep, om langzaam

Lees verder op pagina 46.

Tropische garnaal.

duiken We varen uit naar Ko Phi Phi, waar we de volgende ochtend onze eerste duiken zullen Gemarmerde zeebaars.


45

Reportage

- REISVERHAAL

Walvishaai (Nicholas Dittmer).

Anemoonvisje zit veilig in zijn anemoon.


volledige hoogte begroeid met alle kleuren van zacht koraal, waartussen zich veersterren nestelen. De laatste duik van de dag doen we op de ‘Kings Cruiser’. De veerboot is gezonken tussen de duikplaatsen Jack Reef en Anemone Reef. Hij staat rechtop op de zeebodem met een maximale diepte van 30 meter. De bovenbouw bevindt zich rond de 12 meter. Jammer genoeg is de bovenbouw een paar jaar geleden gedeeltelijk ingestort. Toch kan je het schip hier en daar nog binnengaan. Wat opvalt is de ongelooflijke visrijkdom. Overal zweven hele wolken gele snappers over en rond het wrak, waardoor je je oriëntatie een beetje kwijt raakt. Ook naaktslakken en schorpioenvissen hebben hier hun onderkomen gevonden. En zelfs een murene heeft een holletje opgeëist om in te wonen. De zichtbaarheid is ontzettend goed, waardoor je voluit kan genieten van de duik. Na de duik keert het schip de boeg naar het noorden om ’s ochtends aan te komen bij de Similan eilanden. We worden wakker omstreeks 6.00 uur in de ochtend, als het schip geankerd wordt boven ‘Boulder City’, onze eerste duikstek

zich centraal enkele gigantische grotten, waar je in kan. In eentje ervan leidt een smalle tunnel door de rotsformatie naar een kleinere uitgang. Vanuit de grotten speelt het zonlicht met de donkere randen van de rotsen zodat het wel lijkt alsof het blauwe water in een kader zit. De volgende ochtend begint omstreeks 6.30 uur met het opstarten van de motoren om verder naar de meest zuidelijke duikstekken van Thailand te varen. We doen onze eerste duik van de dag op Hin Daeng. De punt van de rotsformatie breekt nog net door het wateroppervlak. Onze afdaling is niet spectaculair mooi, maar het wordt steeds beter: jagende geelvin tonijnen breken doorheen hele scholen visjes die in paniek alle kanten opschieten. We genieten van een paar grote barracuda’s die zich elegant buiten het bereik van de fotografen weten te houden. Uit de vele holen en spleten loeren murenen de wereld in en kijken nieuwsgierig naar die rondscharrelende duikers. Dit is echt een topduik met prachtig begroeide rotsen. De tweede duik doen we op Hin Muang. Deze rotsformatie rijst op tot op zo’n 10 meter onder het wateroppervlak. We gebruiken een oude boeilijn voor de afdaling naar de grote gekloven rotsen. Gelukkig staat er heel weinig stroming en is de zichtbaarheid ongekend goed. Opnieuw zien we jagende tonijnen, een groep kanjers van black snappers en verder alles wat je in tropisch water mag verwachten. Ook zien we enkele grote gemarmerde tandbaarzen en een hele grote reuzenmurene. Op de poetsstations laten de roodbekbaarzen Een prachtige naaktslak.

46


Egelvis.

zich geduldig schoonmaken. De top van de formatie is helemaal volbegroeid met anemonen, waarin ‘anemoonvisjes’ hun thuis hebben gevonden. Op Ko Phi-Phi doen we onze allereerste nachtduik van deze trip. We zijn maar met enkele geïnteresseerde liefhebbers, wat natuurlijk het grote voordeel biedt dat je een lekker rustige duik kan maken. We springen vanaf de grote boot en laten ons met de stroming zuidwestwaarts meedrijven tot we aan het koraalrif komen. We dalen af tot zo’n 6 meter en scharrelen wat rond. We vinden een mooi gedecoreerde camouflage spinkrab, enkele helderrode heremietkreeften, schorpioenvissen, een prachtige grote vuurrode koraalkrab, koraalduivels; kogelvissen willen zelfs poseren voor de lens! Na de nachtduik wachten ons een heerlijke kom soep, spare ribs, steak en frietjes! Er is zelfs mayonaise aan boord. Toch ongelooflijk? De derde duikdag begint met een vroege duik op Ko Ha nr. 1. Dit is een loodrechte

‘drop-off’ met een afdaling in het blauw. Omdat het nog vroeg in de morgen is, dringt het zonlicht nog niet helemaal door en maakt de duikplaats een ietwat mysterieuze indruk. Ook dit rotsje in de Andaman Zee is helemaal begroeid met allerlei spul. Een gigantische school gele fuseliers voert een ballet op over het rif. De rifbaarzen maken zich op voor een nieuwe dag. Deze lekker rustige duik eindigt met een opstijging door de ‘schoorsteen’. Op het rifdak duiken we uit en genieten nog even van een rode schorpioenvis. Terug aan boord staat opnieuw een uitgebreid ontbijt op ons te wachten: heerlijke pannenkoekjes met fruit en roomrijst. Waar haalt die kokkin haar inspiratie toch vandaan? We vervolgen met een tweede duik bij Phi Phi, op Bida Nok. We doen deze keer de noordelijke kant van het eiland. Dit is mijn beste duik tot nu toe: wratslakjes, rifbaarzen overal waar je kijkt, porseleinkrabbetjes, anemoonkrabbetjes, bekersponzen en een school pseudosnappers. De wanden zijn over de

Wratslak.

Een hele speciale slak.

Walvishaai.

Adembenemende koraalriffen.

van de dag. Na een sober ontbijt maken we ons klaar en springen vanaf de grote boot in het kristalheldere water. We zien vanaf de oppervlakte de grote rotsblokken liggen in opeenvolgende richels. Ons oog valt op een volwassen napoleonvis. Rob en ik doen ons uiterste best om hem voor de lens te krijgen, maar we moeten het helaas afleggen tegen deze vis. Een zwiepje van zijn staart en we hebben enkel nog het nakijken. Terwijl we rustig rondzweven en genieten van de snappers, de wimpelvissen en de doktersvissen, komt een zwartpuntrifhaai langs, op zoek naar zijn ochtendmaaltijd. Maar ook hij is buiten het bereik van onze camera. ‘Boulderdiving’: er zijn maar twee moge-

lijkheden, je bent fan of je bent het niet. Voor mij hebben die donkere rotsen iets mysterieus, waardoor je nieuwsgierigheid gewekt wordt om op verkenning te gaan. De tweede duik doen we op ‘Chinese wall’. Dit is een aflopende helling met losse koraalblokken die eindigt op gigantische rotsformaties. Het is geen spectaculaire duik en we zien nog restbeschadiging van de ‘tsunami’. Enkele grote murenen en een gigantische volwassen barracuda maken de duik toch helemaal af. De derde duik, op Anita’s Reef is de allermooiste van de dag. Het is een prachtig koraalrif met een ‘mushroom’ die oprijst van 20 meter aan de voet, tot 12 meter op de top. Deze ‘bommie’ is prachtig begroeid met een mengeling van harde en zachte koralen, daartussen genoeglijk wiegende anemonen met hun bewonertjes, alle kleuren van het palet zijn hier vertegenwoordigd. Alleen hier al zou je een hele duik kunnen doorbrengen. Juist onder de top zit een prachtige doorkijk waar tegen de achtergrond van azuurblauw, de felle kleuren van de begroeiing afsteken Lees verder op pagina 48. Schorpioenvis.


47

Reportage

- REISVERHAAL


als een plaatje. Op de top vinden we nog een fluorode anemoon, die bewoond wordt door een koppeltje met kindertjes. Eigenaardig is dat het fluorood opflitst zonder lamplicht en net als je het licht er op laat vallen, de kleur verdwijnt. Een paar blauw gestipte roggen en een octopus maken de duik aan het einde nog heel bijzonder. De dag nadien doen we onze eerste duik op East of Eden. We dalen af langs de boeilijn om te eindigen op zo’n 35 meter diepte. Leon en ik kiezen ervoor om onmiddellijk ondieper te gaan om onze duik zo lang mogelijk te kunnen rekken. We vinden hier grote koraalblokken, afgewisseld met velden geweikoraal. We hebben een ontmoeting met een bidsprinkhaankreeft. Halfweg de duik zien we de allergrootste ‘seafan’ die ik ooit heb gezien en hij is volledig onbeschadigd! Deze hoort stellig thuis in het ‘Guinness Book of Records’. De duik eindigt weer op een ‘koraalbommie’. De begroeiing is spectaculair mooi en spreekt zowel de duikers als de onderwaterbewoners aan. Een schooltje gele pseudosnappers houdt zich in de buurt op en aan het andere einde zien we nog een paar snappers patrouilleren. Nieuwsgierige gele juffertjes dartelen over de koraalblokjes en zoals altijd, dansen de anemoonvisjes zenuwachtig heen en weer in hun wiegende anemoontjes. Duik 2: Elephants head rock. Dit is een heel mooie duikstek met al aan het begin een volwassen barracuda. We zien uit de kluiten gewassen tonijnen en makrelen, wimpelvissen grazen de rotsen af. Een groepje oosterse diklippen probeert zich te verschansen onder de rotsspleten. Verder zien we een mooie school fuseliers, koraalklimmertjes, Zeeschildpad.

48


Anemoon.

Bidsprinkhaankreeft.

Mooie zeester.

porseleinkrabbetjes, deskundig verborgen tussen de geweikoraaltjes. Duik 3: Phantasy Reef, een ‘verboden’ duikstek. Reusachtige rotsblokken schuiven onder ons voorbij. Een paar witpunt rifhaaien vrolijken de duik helemaal op. We zwemmen ons te pletter om bij de groep te blijven en razen daarna over een heel mooie koraaltuin. Zonde dat de stroming zo sterk is! Een dag later, zelfde duikplaats: we hebben ongelooflijk goed zicht en genieten nu van de wondermooi begroeide blokken en koralen. We zien 2 reuzenmurenen, tonijnen, een school fuseliers ... In de namiddag klimmen we naar het uitzichtpunt op Similan nr. 9 vanwaar we kun-

nen genieten van een geweldig zicht op zee, baai en schip. Een schildpad biedt zich aan bij het schip om mee te dineren. Wij maken van de gelegenheid gebruik en springen het water in met fototoestel in de aanslag. Maar omdat meerdere mensen hetzelfde idee kregen, is het toch nog niet zo eenvoudig om een goede foto te maken. Volgende duik: North Point bij eiland 9. Dit is een onwijs mooie, rustige duik. We vallen op een groot rotsblok, met koraalbegroeiing en gorgonen. Doktersvissen, 2 grote gemarmerde tandbaarzen en aan het einde nog een luipaardhaai toe! Voor de derde duik zijn we nog noordelijker doorgevaren en duiken nu op Ko Bon Reef. Hier worden regelmatig manta’s gespot, maar dat geluk viel ons helaas niet te beurt ... We beginnen de duik over een stuk rif dat vernield werd door dynamietvissen. Toch ontmoeten we ook hier interessante dingen: een reuzenmurene, veel schorpioenvissen waaronder een hagelwit exemplaar, een zeeslang, ... Bij het maken van een foto, dring ik ongemerkt het territorium van een reuzentrekkersvis binnen en dat komt me duur te staan. Het beest blijkt een slecht karakter te hebben en schiet meteen in de aanval. Ik trek me wijselijk een stuk terug, maar de geirriteerde zwemmer wil van geen ophouden weten. Hij blijft me najagen en aanvallen, tot ik uiteindelijk achter een rotsrichel uit zijn blikveld kan verdwijnen. Bij het oversteken van de richel is het de kunst om dicht bij de rotsen te blijven, want hier staat een sterke, zeewaarts gerichte stroming om de hoek. In de luwte van de rotsen valt de stroming echter volledig weg en kunnen we genieten van aldaar rustende zilveren diklipvissen, oosterse diklipvissen, ... We vervolgen onze duik langs een kleine ‘drop-off’. De wanden zijn

schitterend begroeid en hebben felle kleuren. Opvallend veel kogelvissen en egelvissen hebben hier hun thuisbasis gevonden. Duik 4: Ko Bon wand. We doen een heerlijk rustige nachtduik langs de wand. We proberen terug te gaan naar de rotsrichel, maar de stroming is te sterk op de hoek en we draaien noodgedwongen terug. We genieten van murenen, kogelvissen en porseleinkrabbetjes. We zien twee grote camouflage spinkrabben helemaal opgetooid en hebben nog een ontmoeting met een prachtige gelige koraalkrab. Onze voorlaatste duikdag vangt aan op Ko Tachai. We springen van de grote boot en worstelen ons tot aan de ankerlijn voor de afdaling. Die heb je hier wel nodig, want als je afdaalt in het blauw, dan heb je geen idee waar ergens je zal uitkomen. We vechten ons een weg naar beneden. De bedoeling is dat de stroming ons rond het rotsplateau zal voeren. We zien onderweg murenen, grote zeebaarzen en een octopus. Maar de stroming wil niet echt meewerken. Hij voert ons weg van het plateau, waar we eigenlijk hadden willen eindigen. Bij onze veiligheidsstop drijven we een heel eind af. Geduldig wachten we bij onze boei tot we opgepikt worden. Duik 2: Richelieu Rock. We hebben echt uitgekeken naar een duik op deze topspot! Elk superlatief in de beschrijvingen is niet in het minst overdreven. We hebben sterke stroming bij de afdaling maar kunnen direct schuilen in de luwte van de hoefijzervormige formatie. De rotsen zijn volledig begroeid met zachte koralen van alle kleuren. Overal loeren murenen uit holen en spleten, soms zitten er wel 4 verschillende soorten bij elkaar op 1 m2. We zien massa’s fuseliers, zeebaarzen, snappers, glasvisjes, ... Daarbij zitten er nog naaktslakjes, koraalklimmertjes, juffertjes, ... het kleurenplaatje is compleet. De laatste duik van vandaag doen we op Richelieu Rock. De stroming is minder sterk maar het zicht is wel heel erg slecht gewor-

den. Bovendien staat er een hevige deining die sterk voelbaar is tot op diepte. Desondanks doen we een heel mooie duik met enorme scholen fuseliers, jagende makrelen, hele wolken glasvisjes en overal jagende murenen. Hierdoor wordt alleen maar bevestigd wat we eigenlijk al wisten: wil je veel en groot leven zien, dan moet je kiezen voor duikplaatsen met sterke stromingen in open zee. Na de duik varen we door naar de Surin Eilanden. De spiegelgladde zee heeft sinds gisterenavond plaats gemaakt voor een woelige, kolkende massa. We duiken op Surin Noi en zijn getuige van het ‘coral spawning’, de uitstoot van sperma door het koraal. Hierdoor wordt het zicht erg vertroebeld. Toch kunnen we genieten van een prachtige koraalwand met veel mooie, gezonde harde koralen. We zien een grote rode koraalkrab, murenen, kogelvisjes, ... De laatste duikdag vangt aan op Ko Torinla. Dit zijn rotsblokken tot op 10 meter diepte. We hebben goed zicht, wel sterke stroming en veel deining. Maar juist deze omstandigheden trekken de grote vissen aan! We zien heel veel visleven: fuseliers, emperors en

murenes. Het blijft ons bij als een fijne duik. Nadien duiken we opnieuw op Ko Tachai. Ik zie er een beetje tegenop aangezien onze vorige duik daar niet zo’n goede herinneringen oproept. Achteraf gezien, gelukkig maar dat we hier opnieuw gedoken hebben! Anders hadden we nooit geweten wat voor een prachtige plek dit is om te duiken! Het plateau, dat we vorige keer gemist hebben, is wonderlijk mooi begroeid en we zien murenen, een reuze trekkersvis, een school snappers, een walvishaai (!), een school barracuda’s, gemarmerde zeebaarzen, ... het is echt een opwindende topduik geworden! Op Ko Bon Reef doen we onze allerlaatste duik want morgen vliegen we weer naar huis! Deze plek kennen we al een beetje, maar een ontmoeting met een gemarmerde rog maakt het helemaal af. Om het hoekje, voorbij de rotsrichel, kunnen we nog even dromerig uitduiken langs de heerlijk begroeide kleine ‘drop-off’. Eind oktober en we zijn terug onderweg naar het zuiden, naar Patong. Daar zullen we met z’n allen van boord gaan. Leon en ik moeten meteen naar de luchthaven, in tegenstelling tot de rest van de groep, die nog een paar nachtjes in een hotel zullen nagenieten. Heel de terugreis regent het pijpenstelen en staat er een ongelooflijk hoge en ruwe zee. Het lijkt wel alsof Thailand met ons mee treurt om ons vertrek! Wij kunnen alleen maar hopen: Sampai jumpa lagi!  TEKST EN FOTO’S: MARLEEN BUNTINX KAARTJE: NICHOLAS DITTMER DEZE PRACHTIGE DUIKREIS WERD GEORGANISEERD DOOR WILD WATER - WWW.WILDWATER. BE.

Pijlstaartrog.


49

Retro Hippo

- VERZAMELD DOOR WIM VAN DOESELAER

35 jaar geleden uit Hippocampe nr. 42

februari 1973

Foto- en Filmafdeling NELOS-Voorzitter Jozef Van den Berghe stelt voor van de Foto- en Filmafdeling een volwaardige Commissie te maken. Hij zal samen met de LIFRAS-Voorzitter Jo Lacroix een voorstel voor statutenwijziging opstellen.

Internationaal NELOS-OWFilm- en Fotografiefestival 1982

Vergoeding verplaatsingen Het voorstel tot vergoeding van de verplaatsingskosten wordt door de nationale monitors verworpen. Zij wensen hun activiteiten verder te zetten in een vriendschappelijke geest zoals dit ook in de federatie en de clubs voorkomt.

Statistieken BEFOS telt 72 clubs met een ledentotaal van 6369, waarvan 2565 gebrevetteerden.

Voor de eerste keer is er een internationale deelname. De winnaars: Film: Patrick Lagrou met ‘De haaien van Toamotu’. Diareeks: Jos Audenaerd en Bob Beynen met ‘Ierland’ Zwart-witfoto: Eric De Cabooter met ‘Gorgonen’. Kleurfoto: Chris Newbert (Hawaï) met ‘Octopus’

huis van Temse Watersport zette voorzitter John Remue de recente aanpassingen nog eens op een rijtje: - Doopduiken mogen door een 3*D (nu 4*D) geleid worden zonder aanwezigheid van een instructeur. - Bij de zogenaamde ‘striptease’ voor het 3*D-examen (nu 4*D) moet de loodgordel op de dij gelegd worden. - Te Bendor moeten de kandidaten 2*I een pseudo-theoretisch examen voor 3*D afnemen (nu 4*D).

Boven: het logo van 25 jaar BEFOS-FEBRAS. Onder: Manneke Pis kreeg voor het 25-jarig bestaan van BEFOS-FEBRAS een duikpakje aan.

15 jaar geleden uit Hippocampus nr. 142

februari 1993

25 jaar geleden uit Hippocampus nr. 92

februari 1983

International Reef Marine Trophy

25-jarig bestaan van BEFOS-FEBRAS Verslag van de activiteiten ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum in 1982: o.a. Internationaal Medisch Symposium, Autorally Opprebais-La Gombe-L’Eau d’Heure, duikuitrusting voor Manneke Pis, Tentoonstelling in het Brussels Stadhuis, voorstelling van de film ‘Avonturen in de Indische Oceaan’ door Jacques Dumas, voorzitter CMAS. Ook werd het Duikershuis te Anderlecht aangekocht.

50


Sam Ratajczak en Stef Claes van AKO Antwerpen kaapten de eerste prijs weg in de categorie ‘Nieuwe ideeën voor duikmateriaal’. Zij stelden voor de gegevens, die normaal door een duikcomputer op de arm worden aangegeven, op een lcd-scherm in de duikbril te projecteren, zoals dat nu al in sommige helmen van gevechtspiloten reeds kan gebeuren. Roland Wantens

NELOS-statistieken

Hippoëzie Zee Ik zet mij zelf hier neer in ’t zand en luister naar de wind hier bij de zee die eeuwig ruist ben ik een beetje kind. Hier ga ik op in het heelal in ’t zingen van de zee hier ben ik even nét iets meer dan de dingen die ik dee.

De 102 NELOS-clubs tellen gezamenlijk 7415 leden.

Duikonderricht

Uit “Van ganser harte” Toon Hermans

Op de Algemene Vergadering van de Commissie Duikonderricht in het clubHippocampus februari 2008

51

Reportage

- INTERVIEW - DUIKMATERIEEL

Aqua Lung 60 jaar oud Op het 24e Festival de l’Image sous-marine te Antibes, dat doorging gedurende het laatste weekend van oktober 2007, was Aqua Lung eregast.

Z

e bestaan immers 60 jaar. Hippo had er een gesprek met Manuel Cabrère, Marketing Manager van Aqua Lung.

interview

Hippo: Mr. Cabrère van harte gefeliciteerd met de verjaardag van uw firma. Die bestaat nu dus 60 jaar? MC: In werkelijkheid is het iets meer, want de firma werd gesticht op 16 mei 1946. Hippo: Als ik het goed begrepen heb, is de eerste ontspanner de Mistral - waarmee ikzelf nog mijn examens voor het behalen van het duikbrevet afgelegd heb - een ontwikkeling vanuit de militaire wereld. MC: Dat is niet helemaal correct. De eerste ontspanner was de CG43. Voor deze ontspanner hebben de militairen later ook een gebruik uitgedokterd, maar in eerste instantie wilden Cousteau, Gagnan - en later ook Philippe Tailliez - aan de rest van de wereld laten zien wat ze onder water ontdekten. Hippo: Wat waren de belangrijkste ontwikkelingen van de duiksport sinds dan? MC: De jaren ‘50 was de tijd van de pio-

Manuel Cabrère, Marketing Manager van Aqua Lung.

niers, van de ontdekking van de onderwaterwereld. In de jaren ‘60 werd de duiksport toegankelijk voor iedereen. In de jaren ‘80 werd het bijzonder om op duikreis te gaan. De jaren ‘90 kenmerkten de industrialisering van de duiksport met het ontstaan van verschillende andere merken. Vanaf 2000 wordt er ook met kinderen gedoken. Hippo: Welke ontwikkelingen van het materieel mogen wij nog verwachten?

De CG 43, de eerste ontspanner ontwikkeld door C (Cousteau) en G (Gagnan).

MC: Veel van onze inspanningen gaan nu naar het lichter maken van de uitrusting waardoor het behandelen van het materieel iets gemakkellijker wordt. Dat heeft natuurlijk ook te maken met de gewichtsbeperkingen bij vliegtuigreizen. Verder werken we ook aan de flexibiliteit van de duikpakken, zodat ze gemakkelijker kunnen worden aan- en uitgetrokken. Daarbij mag natuurlijk de sterkte en de duurzaamheid niet verloren gaan. Tot slot wil ik toch graag vermelden dat er ook inspanningen worden gedaan voor de verschillende categorieën duikers: heren, dames en jongeren, zonder de senioren te vergeten, die een kapitaalkrachtige sector van de markt uitmaken. Hippo: Mr. Cabrère hartelijk dank voor dit gesprek.  TEKST EN FOTO’S: ROLAND WANTENS

Voor de oudere duikers onder ons, de bekende Royal Mistral.

52


lugi Vroeger BOO

Kerkstraat 3-5, 9220 Hamme, 052/47.75.38

specialist jassen, fleeces, t-shirts, pulls

met eigen opdruk of borduursel Duikcentrum Dive Paradis La Escala - Girona - Spanje Wij bieden: - Dagelijks uitstappen met de boot. - Vulstation 200/300 bar + verhuur van materieel. - Kortom mooie duiken in de Middellandse Zee, voor alle niveau’s - Wrak- en grotduiken. - Kustduiken + duiken Medes Nieuw hoofdcentrum: Dive Paradis - C/Port de la Clota s/n 17130 L’Escala (Girona) Spain Contactpersoon België: Degol Rüdiger - 0496 98 93 44

www.diveparadis.com - [email protected]

Cead Mile Failte One hundred thousand times welcome Dingle Marina Dive Centre & Eric Sas ...

Bondsnieuws

- SPORTCOMMISSIE

Kerstzwemtocht 2007 zeer vlot verlopen Ik heb zelden een rustiger Kerstzwemtocht meegemaakt. De zee is bijzonder kalm. De twaalf deelnemers stappen in Cadzand op de grote reddingsboot van de KNRM. Op een spiegelgladde zee kan de boot het gas helemaal open zetten. Ook met de volle 900 PK door het water stuivend blijft de boot stabiel liggen en is er nauwelijks spatwater. We lopen steeds verder uit op de twee andere begeleidende reddingssloepen.

D

e schipper kiest een zuidelijke koers en niet lang nadien liggen we al voor de eerste huizen van Knokke. De duimen gaan omhoog en we plonzen in het water. Het is koud weer; tussen de duinen liggen nog plekken rijm en sneeuw. Toch valt de watertemperatuur mee. De gevoelstemperatuur is zeker niet kouder als anders! Misschien speelt het zwakke, maar toch aanwezige zonnetje een rol!

zwemtocht De redders hebben het ideale moment gekozen om ons te droppen. De Noordzeestroming staat bij opkomend tij richting Nederland. We hebben de maximale stroming mee; twee uur later zou het hoog water zijn en we zouden de hulp van de stroming missen. Nog een aantal uren later en de stroming zou andersom staan, zodat de zwemtocht in de andere richting zou moeten gaan: tegen de stroming in kan je niet zwemmen! De hulp van de stroming is op bepaalde momenten inderdaad goed voelbaar! Dat kunnen we afmeten aan de snelheid waarmee De vinzwemmers komen moe maar voldaan uit het water, na een zwemtocht van 4 à 5 kilometer tussen Knokke (B) en Cadzand (NL).

Groepsfoto. De grote reddingsboot van Cadzand is van het “Valentijn”-type: de Winifred Lucy VerkadeClark. Voor meer foto’s van de KNRM-reddingsboten: zie www.knrm.nl.

we enkele vissersbootjes passeren, die even voor ons uit Cadzand vertrokken zijn en nu voor anker liggen. We kunnen even wuiven naar de geduldige vissers - die vriendelijk terugzwaaien - en dan zijn we er al voorbij! Boven land hangt een nevelige mist. We zien nauwelijks oriëntatiepunten. Gedurende het leeuwendeel van de zwemtocht merken we dus niet echt hoe hard het wel gaat. De gebouwen van Cadzand zijn gewoonlijk vanop kilometers afstand zichtbaar. Ze dienen normaal als baken, maar nu zien we ze pas als we vlak voor Cadzand liggen, aan de gele paal! Plots zijn we er al! Nu nog even naar het strand zwemmen en we hebben er een deuggdoende zwemtocht op zitten. Na een warme douche verbroederen we in de KNRM-hangar. De helft van de deelnemers kwamen van LIFRAS en de andere helft van NELOS, plus nog twee Nederlandse zwemmers. We hebben van de zwemtocht genoten, al was het een vrij eenzame bedoening: ook in dit kalme water verlies je de medezwemmers al vrij snel uit het oog. Maar het is telkens weer een onvergetelijke ervaring.

We hebben weer een verhaal om te vertellen aan de kerstdis, al zal menig toehoorder onbegrijpend de schouders ophalen. In december gaan zwemmen, in een Noordzee met watertemperatuur van een dikke vijf graden. Geen snel ijsbeerplonsje, maar een serieuze zwemtocht, weliswaar met een isolerend pak. Een kans die nog méér duikclubs zouden moeten aangrijpen. Conny verwent ons opnieuw met hete chocomelk, warme wijn en niet te vergeten dikke erwtensoep met stukken rookworst. Hmm, dat doet misschien nog meer deugd dan een douche! Eén van de deelnemers merkt op: “Dat is de hoofdreden waarom we gaan duiken of andere randactiviteiten meedoen: om nadien samen nog iets te kunnen gaan eten en drinken”. Een zalige dag dus, maar toch een belangrijke leemte. Maurice Hinsenkamp, de grote organisator en bezieler van het Noordzeezwemmen, is niet aanwezig. Zijn echtgenote ligt in het ziekenhuis. We wensen beiden veel steun! 

De LIFRAS-deelnemers.

De NELOS-deelnemers.

TEKST: RIK MEEUWISSEN FOTO’S: MAARTEN MEEUWISSEN

... nodigen u uit voor een duikvakantie langs Ierland’s ruige westkust. Duiken in de ongerepte wateren van de Atlantische Oceaan, fantastische zichtbaarheid en weelderig onderwaterleven. Groepskorting: - 20%

www.divingdingle.ie [email protected] 54



55

Reportage

- VINZWEMMEN

Afdaling van de Maas 2008 Het is inmiddels bij onze vereniging (Maastrichtse Onderwatersport Club - MOC) traditie geworden dat wij ter opening van het duikseizoen op de derde zondag van maart de ‘Afdaling van de Maas’ organiseren.

D

it jaar wordt dit de 9e editie en deze zal plaatsvinden op zondag 16 maart. Het deelnemersaantal loopt ieder jaar weer iets op en zat de afgelopen 3 jaar boven de 100 mensen, die vanuit het hele land en de buurlanden waren afgereisd naar Maastricht (NL). Wij hopen er dit jaar weer een schepje bovenop te kunnen doen want het evenement mag nog altijd groeien.

afdaling Zoals voorafgaande jaren worden de zwemmers onthaald bij het clubgebouw van de ‘Maastrichtse Cano Club’ (MCC), ten zuiden van Maastricht. Van hieruit wordt in 2 groepen te water gegaan: eerst de recreanten, waarvan de meesten ludiek gekleed te water gaan, en daarna gaan de wedstrijdzwemmers aan de slag. Deze groep bestaat voor een deel uit monovinners. De route gaat onder de 6 bruggen van Maastricht door, van waaraf de bonte stoet zwemmers heel veel bekijks trekt. De meesten genieten liggend op hun rug van de aandacht en laten zich zo naar de finish brengen. Van start tot finish is de lengte van de route 3,6 kilometer. Het hangt mede van de stroming af hoe lang men hierover doet.

De recreanten zorgen voor ludieke creaties die ze tijdens de zwemtocht meevoeren.

Elk jaar zien we weer gekke constructies die mensen met zich meeslepen zoals opblaaseilanden, vlotten en barbecues. De wedstrijdzwemmers gaan vooral voor de prijzen of voor de verbetering van de persoonlijke tijd. Veiligheid staat natuurlijk voorop en daarom treffen wij elk jaar weer de nodige maatregelen. Zo zullen er ook dit jaar weer boten van brandweer, politie en reddingsbrigade meevaren. De finish is gelegen ten noorden van Maastricht in de wijk Boschpoort. Hier wordt gezorgd voor een warme kop soep en een gelegenheid om zich even op te warmen. Van hieruit worden de deelnemers per bus terug vervoerd naar het startpunt waar ze zich kunnen douchen en omkleden. Na afloop is er een gezellig samenzijn waarbij elke zwemmer een herinnering ontvangt en de prijswin-

Er komen elk jaar meer deelnemers naar de afdaling van de Maas in Maastricht.

56


naars bekend gemaakt worden. De snelste 3 deelnemers ontvangen een beker. Tevens is er een wisselbeker voor de snelste 3 zwemmers uit één vereniging. Tenslotte is er nog een prijs voor de ludiekste deelnemer. De creaties bij de ludiekste deelnemers worden elk jaar uitbundiger en blijven de organisatie ook elk jaar weer verbazen. De organisatie heeft inmiddels besloten om bij voldoende deelnemers met een monovin een aparte categorie in te stellen.  TEKST: MARCO VAN GEEL EN EUGÈNE BRUIJNEN FOTO’S: HARRIE KERCKHOFFS

Inschrijven voor de wedstrijd

D

e organisatie is benieuwd wat 2008, voor wat betreft de ‘Afdaling van de Maas’, gaat brengen. Meer informatie over deze wedstrijd is te vinden op www.mocmaastricht.nl onder de knop ‘Afdaling van de Maas’. Hier kan men ook het inschrijvingsformulier downloaden. Gezien de te verwachten belangstelling is het van belang dat alle aanmeldingen voor 2 maart in het bezit van MOC zijn. Voor meer informatie kan er ook contact worden opgenomen met Lantin Annemie ([email protected]) of met de organisatie zelf via [email protected]. 


57

Close up

NELOS-fotograaf

Naam: BEECKMANS Voornaam: Gery Brevet: 3*Duiker OW fotograaf niveau III Club: Handi divers wet wheels

In de kijker

Duikt sedert: 1998 Aantal duiken: 535 Aantal fotoduiken: 200

Zeedonderpad. Zwarte grondel.

Duikplaatsen: belgië, nederland, frankrijk, spanje, wales, ierland en egypte. Voorkeur voor oosterschelde en grevelingen. Camera: Olympus c5060, vanaf 2007: Nikon D80 Behuizing: PT 020 Olympus, vanaf 2007: Ikelite D80 behuizing Lenzen: Tokina 10-17 mm, macro Sigma 50 mm en Tamron 90 mm Flitser: 2x Ikelite DS125 Wedstrijden: Zeelandflitsen, zoetwaterflitsen, grevelingenkampioenschap, watercolors en nelos foto& Videofestival Dodemansduim op het wrak Three Brothers (Ierland).

Zeedahlia.

Elysia Viridis of groene wierslak.

Handi Diver Hubert tijdens een nettentraining.

Sepiola Atlantica of dwerginktvis. Snotolf.

58



59

Boetiek Algemeen verantwoordelijke Guy BOSMANS Abeelstraat 9 - 2221 Booischot Tel. 015 22 56 72 [email protected] Rekening boetiek: KB 401-6513621-89 Provinciale verantwoordelijken ANTWERPEN: NELOS Duikershuis Brusselsesteenweg 313-315 - 2800 Mechelen Tel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58 [email protected] (afhalingen na telefonische afspraak) BRABANT: Tiny HEREMANS Janseniusstraat 41 - 3000 Leuven Tel. 016 22 56 98 (na telefonische afspraak) [email protected] LIMBURG: Rudi PEERLINGS Bocholterstraat 51 - 3960 Bree Tel. 0476 33 14 63 (na telefonische afspraak) [email protected] OOST-VLAANDEREN: Mark BULTE Hendrik Consciencelaan 6 - 9950 Waarschoot Tel. 09 377 37 97 (na telefonische afspraak) [email protected] WEST-VLAANDEREN: Mario VERHAEGHE Pastoriestraat 30 - 8200 Sint-Andries Tel. 0475 63 16 97 (na telefonische afspraak) [email protected]

Boekenactie verlengd tot eind 2008!

BEFOS

Belgische Federatie voor Onderwateronderzoek en -Sport vzw

Voorzitter: Robert HENRY Av. Doct. Terwagne 46 - 1310 La Hulpe 02 653 95 71 - [email protected] Mede-voorzitter: Willy VAN DER PLAS

Boekenberglei 185 - 2100 Deurne (A’pen) 03 366 18 22 - [email protected] Beheerders:

Tonino BARBIAUX Rue A. Bracket 11 - 6001 Marcinelle 071 43 54 91 - [email protected] Pierre DERNIER

Sint-Pietersweg 7A - 1501 Buizingen 02 527 86 71 - [email protected] Patrice FINET

rue Hector Delanois 175 - 7033 Cuesmes 0477 22 78 96 - [email protected] John REMUE

H. Hooverplein 13 - 3000 Leuven 016 23 49 00 - [email protected] Guido SEGERS

Paterstraat 33 - 2300 Turnhout 014 41 87 70 - [email protected] Wim VAN DOESELAER

C. Huysmanslaan 37/8 - 2020 Antwerpen 03 237 10 43 - [email protected] Secretariaat: Luce DE SMET

Jules Broerenstraat 38 - 1070 Anderlecht tel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58

LIFRAS

Ligue Francophone de Recherches et d’Activités Sous-Marines asbl

Président: Robert HENRY Av. Doct. Terwagne 46 - 1310 La Hulpe 02 653 95 71 - [email protected] Vice-président: Jean MOINY

Rue Marexhe 23 a - 4530 Villers Le Boullet 085 21 36 28 - [email protected] Trésorier: Jean-Robert DELOBBE

Avenue Napoléon 20 - 1420 Braine-l’Alleud 02 384 86 56 - [email protected]

TROUW

WORDT BELOOND De winnende nummers zijn:

N-461-F KVV-743 JDW-029 FGU-530 LQD-010 Zie je je nummerplaat staan, neem dan contact op met Guy Bosmans (tel. 015 22 56 72 of [email protected]). Je wilt graag meedoen? Schaf dan vlug een NELOS-zelfklever aan in de boetiek voor slechts € 0,50 en kleef die goed zichtbaar op je voertuig. Misschien ben je volgende keer bij de gelukkigen. 

60

Hippocampus december februari 2008 2007

Administrateurs:

Albert BASTIN Rue André Renard 25 - 4020 Montegnée 071 43 54 91 - [email protected] Fabienne DESCAMPS

Route d’Obourg 73 - 7000 Mons 065 84 65 22 - [email protected] Marc HIERNAUX

Rue des Alliés - 1190 Forest 0477 22 78 96 - [email protected] Jean RONDIA

Groeselenbergstraat 37 - 1180 Brussel 02 374 85 40 - [email protected] Laurent TOUSSAINT

Rte. de Marlagne 15 - 5070 Sart Saint Laurent 071 71 32 67 - [email protected] Secretariaat:

Katia VAN DE VEEGAETE Muriel VAN BLOMMEN Jules Broerenstraat 38 - 1070 Brussel tel. 02 521 70 21 - fax 02 522 30 72

Hippocampusdecember februari 2008 Hippocampus 2007

61

Clubs in de kijker

Duikclubs en -scholen

In de kijker Gelukkige mensen van Wevos Wet Wheels, na afloop van hun eerste duikreis naar de Rode Zee (foto: Adje klerkx).

Duikernikkers Bredene - Oostende tijdens hun clubreis naar Marsa Alam in oktober 2007 (foto: Luc Maricou).

Jaarlijkse kerstduik in de Nekker, met 25 duikers van VVDC, Zeeduivels en Duklo (foto: Eddy Van Ecken).

Champagneduik van duikschool The Sharks aan de Put van Ekeren op 13 januari 2008 (foto: Peter Van den Eynde).

62



63

Reportage

- GESCHIEDENIS

Het experimenteren in de genen:

vader en zoon Haldane John Scott Haldane kennen we vooral als één van de grondleggers van de duiktabellen. Zijn zoon, John Burdon Sanderson Haldane, is minder gekend bij de duikers. Toch heeft ook hij een impact op onze duiksport gehad.

N

atuurlijk kennen we Haldane uit de cursus. Die van de tabellen, niet? Wellicht is het minder bekend dat er voor ons duikers twee belangrijke Haldanes waren. Dat we nu vele geheimen kennen van de gevolgen van het onder druk komen en dat we nu in alle veiligheid kunnen duiken, is voor een groot deel te danken aan vader en zoon Haldane.

John Scott Haldane (1860 - 1936) John Scott Haldane stamde uit een aloude adellijke Schotse familie. Zijn vader was notaris in Edinburgh. Zijn broer Richard ging in de politiek en bekleedde verschillende ministerfuncties in de liberale en Labourregeringen van die tijd. John Scott daarentegen had meer interesse voor de wetenschap. Hij was verbonden als assistent aan de universiteiten van Dundee en Oxford en werd directeur van de Mining Research Company. Hij was een praktisch man en was vooral geSir John Haldane, één van de grondleggers van de hedendaagse decompressietechnieken.

interesseerd in de toepassing van de research om het welzijn van de mens te verbeteren. Zo stond hij versteld dat bij een mijnexplosie in 1896 slechts 4 mijnwerkers van de 57 slachtoffers stierven door de ontploffing zelf; de anderen stierven door CO-vergiftiging. Als simpele en doeltreffende methode liet hij de mijnwerkers muizen meenemen in de mijn. Vermits die een sneller metabolisme hebben, vertonen zij sneller symptomen van CO-vergiftiging dan de mens en waarschuwden alzo de mijnwerkers. Hij voerde ook allerlei maatregelen in om de mijnen beter te ventileren. Experimenten Zijn stelling bij het experimenteren was, dat je geen dieren nodig had als de proeven op een mens gedaan konden worden. Die proefpersoon was meestal hijzelf! Zo ademde hij zelf CO in om het percentage koolmonoxide in zijn bloed vast te stellen en zijn reacties te observeren. Zo behaalde hij hoeveelheden van 56%, bijna zoveel als de overleden mijnwerkers die 60% CO bereikten. Hij daalt zelf af in de mijnen en neemt zijn zoontje John Burdon Sanderson vanaf diens vierde jaar mee. Samen met John Priestley ontdekte hij het mechanisme van de ademhaling. Niet het J.S. Haldane experimenteerde met varkens en geiten.

John Scott Haldane (1930), getekend door Tom van Oss - in private collectie.

gebrek aan zuurstof deed de ademhalingsreflex ontstaan, maar de overdaad aan CO2 in het arterieel bloed. Het was hij ook die ontdekte dat het gevaar van CO erin bestond dat het een vastere verbinding met de hemoglobine aanging dan zuurstof. Tijdens de eerste Wereldoorlog vond hij een effectief gasmasker uit als bescherming tegen de gasaanvallen van de Duitsers. Samen met zijn zoon testte hij verschillende modellen van gasmasker uit. Om beurten observeerden ze elkaar om vast te stellen hoe lang het duurde eer ze bewusteloos vielen. Zijn longen geraakten er ernstig door beschadigd. John Scott Haldane was een type voorbeeld van de verstrooide professor. Zo ging hij zich boven verkleden omdat er gasten kwamen dineren. Hij bleef echter zo lang weg dat zijn vrouw eens ging kijken. Zij trof hem slapend in bed aan. Hij was zijn kleren aan het uittrekken, dus had hij aangenomen dat het bedtijd was. Professor J.B.S. Haldane (rechts) zat vaak zelf in de decompressiekamer als ‘proefkonijn’.

Decompressieziekte Maar voor ons is zijn belangrijkste werk natuurlijk de studie van de decompressieziekte bij duikers en arbeiders onder hoge druk in caissons. Vandaar ook de vroegere benaming ‘caissonziekte’. Een andere benaming uit die tijd was ‘bends’ - van het Engelse ‘to bend’ (buigen, plooien) - omdat de slachtoffers zich krom bogen van de pijn in de gewrichten. De regel was toen van in het begin van de opstijging traag te stijgen en dan sneller en sneller naarmate men de oppervlakte naderde. J.S. Haldane deed proeven met geiten en stelde vast dat men juist het tegenovergestelde moest doen en dat het decompressiegevaar juist schuilde in de laatste fase van de opstijging. Hij stelde proefondervindelijk vast dat het veilig was van een druk van 2 bar (10 m) naar 1 bar (de oppervlakte) te gaan. De druk halveren had dus geen nadelige gevolgen voor de duiker. Opstijgen van 2 bar naar 1 bar was dus eigenlijk hetzelfde als bijv. opstijgen van 6 bar naar 3 bar (of van 50 m naar 20 m). Verder stelde hij een lichaamsmodel voor, bestaande uit theoretische ‘compartimenten‘ of ‘weefsels‘. De stikstofverzadiging en desaturatie gebeurde volgens een variabele, ‘half-time‘ genoemd. Uitgaande van deze twee vaststellingen stelde hij tabellen op die hij in 1908 publiceerde. Ze bleken een schot in de roos te zijn want met gebruik van zijn tabellen werd er tussen 1917 en 1924 zonder ongelukken voor 5 miljoen pond sterling aan goud uit de getorpedeerde Lusitania gehaald op 88 meter. De tabellen hebben gediend tot 1956. Zijn theorie is nog steeds de basis van de meeste duiktabellen. In 1936 ging hij in Perzië om de gevolgen van de hitte en de zonnestralen op de Engelse oliearbeiders aldaar te bestuderen. Bij zijn terugkeer in Engeland liep hij een longontsteking op waaraan hij enige tijd later overleed.

John Burdon Sanderson Haldane (1892 - 1964) Het was duidelijk dat zoon Haldane - gewoonlijk Jack of JBS genoemd - veel van zijn vaders eigenschappen en zijn intelligentie geërfd had evenals zijn zin om te experiJBS introduceerde het woord ‘kloon’, dat hij afgeleid had van het Griekse woord voor ‘twijg’.

menteren. Hoewel J.B.S. Haldane nooit een graad behaalde in wetenschappen - hij studeerde oude talen in Oxford - werd hij toch een briljant wetenschapper op gebied van biologie en genetica. In één van zijn belangrijkste werken ‘The Causes of Evolution‘ uit 1932 koppelde hij de principes van Darwin aan die van Mendel. Een theorie die bekend wordt onder de naam van ‘moderne evolutionaire synthese‘. Hij voorspelde de geboorte van reageerbuisbaby’s en zal een belangrijke rol spelen in het vaststellen van de genetische schade veroorzaakt door straling. In het totaal publiceerde hij 23 boeken en meer dan 400 studies. Op het laatst van zijn leven - in 1963 schreef hij nog een toekomstvisie ‘Biological Possibilities for the Human Species of the Next Ten Thousand Years‘ waarin hij het principe en het woord ‘kloon‘ introduceerde. Hij had het afgeleid van de Griekse woord voor ‘twijg‘. In de eerste wereldoorlog diende hij in Irak en in de loopgraven in Frankrijk. Hij werd tweemaal gewond. Waarschijnlijk is het daar dat hij een idealistische marxist werd. Hij schreef toen: “Als ik zal meemaken dat het socialisme in Engeland het beroep van kruidenier even eervol zal maken als dat van soldaat, dan zal ik gelukkig sterven.” Hij is een hevige tegenstander van het fascisme en nazisme dat de macht verovert in Italië, Duitsland en Spanje. Later zal hij breken met het communisme als gevolg van de misdaden van Stalin. Interesse voor duiken Zoals zijn vader is hij zeer geïnteresseerd in het duiken en de gevaren daarvan. Op dertienjarige leeftijd doet hij al helmduiken tot 11 meter. Later verkrijgt hij een decompressiekamer van het Ministerie van Marine waarmee hij naar hartelust zal experimenteren. Vooral op zichzelf maar ook op zijn vrouw, zijn vrienden en zelfs op toevallige bezoekers zoals de Eerste Minister van Spanje. JBS voorspelde de geboorte van reageerbuisbaby’s.

John Burdon Sanderson Haldane, zoon van John Scott Haldane, was een briljant wetenschapper op gebied van biologie en genetica.

Zo testte hij eens op zichzelf een snelle drukvermindering uit ... een zeer snelle wel, want de vulling in zijn tanden explodeerde. Een klaplong kwam geregeld voor en geperforeerde trommelvliezen behoorden tot de routine. Hij noteerde daarover: “Het trommelvlies herstelt zich meestal, maar als er een gaatje blijft, is men een beetje doof. Daarentegen kan men tabaksrook uit dat oor blazen wat toch zeer vermakelijk is in gezelschap.” Tijdens de tweede wereldoorlog deden ‘kikvorsmannen‘ allerlei onderwatersabotages. Ze doken met zuivere zuurstof om niet verraden te worden door luchtbellen. Dat gaf dan weer andere problemen, die JBS zou onderzoeken. Hij probeerde dus zelf zuivere zuurstof onder druk uit. Zo ademde hij zuurstof in onder partiële drukken tot 7 bar! Tijdens één van die experimenten kreeg hij zulke stuipen dat hij enkele van zijn ruggenwervels kwetste. Zijn vrouw kreeg een aanval die 13 minuten duurde! Toen ze uiteindelijk stopte met over de vloer te wippen, hielp hij haar recht en stuurde ze naar de keuken om eten te maken. Hij deed ook proeven met verminderde partiële zuurstofdrukken. Daar hield hij gedurende zes jaar een gevoelloosheid aan zijn lage rug aan over. Om de decompressietijd te verminderen, introduceerde hij andere zuurstof-stikstofmengsels, nitrox dus. De nitrox- en trimixduikers van nu teren nog altijd op zijn experimenten. Ook de stikstofnarcose onderzocht hij en hij deed proeven met zuurstof-heliummengsels. In 1956 verhuisde hij naar India als een duidelijk protest tegen de Engels-FransIsraëlische invasie van het Suezkanaal. Hij neemt er de Indische gewoontes aan zoals de klederdracht. In 1964 overlijdt hij er aan kanker.  TEKST: WIM VAN DOESELAER GERAADPLEEGD: t

‘STARS BENEATH THE SEA‘ - TREVOR NORTON

t

‘A SHORT HISTORY OF NEARLY EVERYTHING‘

- BILL BRYSON

64



65

Sprokkels

Het juiste noodnummer Uit een recent onderzoek van de KBC-verzekeringen blijkt dat de helft van de Vlamingen het juiste noodnummer niet kent.

L

ang geleden moesten we 900 draaien om gespecialiseerde hulp bij een ongeval te krijgen. In 1984 werd het nummer 100 het nationale noodnummer in België. Met zulk eenvormig noodnummer in gans het land was België lange tijd uniek. In heel wat landen had elke provincie of stad vroeger haar eigen noodnummer.

noodnummer In 1993 werd 112 gekozen als Europees noodnummer. Het is een nummer dat je in de lidstaten van de Europese Unie kan gebruiken in geval van agressie, ongeval of in elke andere noodsituatie. Maar in België en ook in andere landen heb je vaak nog een rechtstreeks alarmnummer, een nummer dat daarenboven meestal automatisch opgedeeld wordt per zone, naargelang vanwaar je belt. Deze automatische zoneverdeling werkt (voorlopig) enkel als je via een vast toestel belt. Het nummer dat je in België dient te gebruiken als je belt via een vast telefoontoestel is 100 voor ambulance of brandweer en 101 voor politie.

Volgens het KBC-onderzoek weet slechts 55 procent van de Vlamingen dat je het nummer 112 via de gsm en 100 via een vast telefoontoestel moet gebruiken. Volgens de onderzoekers is dit een spijtige zaak omdat er zodoende kostbare tijd kan verloren gaan. Zeker als je weet dat de meeste zware ongevallen thuis gebeuren. Volgens de statistieken zijn er thuis meer zwaargewonden dan in het verkeer en op de werkvloer samen.

112 Als u twijfelt of het correcte lokale noodnummer niet weet, is 112 - dat makkelijk te onthouden is - uiteraard een zeer waardevolle hulp. Maar indien u absoluut zeker bent van het correcte lokale noodnummer voor de aard van uw oproep, hebt u geen voordeel bij het vormen van het 112 ten opzichte van het lokale nummer. Verblijf je in het buitenland, informeer dan bij de locale bevolking naar het juiste locale noodnummer. Meer info: www.112sos.be.  TEKST & FOTO: IVO MADDER

Thuis gebeuren de meeste ongevallen ... zorg dat je weet welk noodnummer je moet gebruiken.

VISwijzer Op www.wnf.nl/leveninzee kom je terecht op een interactieve viswijzer. Je kan er een vissoort ingeven, waarna een leuke animatieschildpad je aangeeft of het wel verstandig is om die vis te eten. Sommige vissoorten zijn immers bedreigd.

V

is is lekker en gezond. Sommige vissoorten zijn echter met uitroeiing bedreigd. Men kan deze dus best niet consumeren. Wie onmiddellijk wil weten welke vissoorten men het best kan consumeren, hoeft het niet telkens aan de schildpad te vragen maar kan de VISwijzer downloaden via bovenvermelde URL. Het WWF (Wereld Natuur Fonds) raadt je aan om deze VISwijzer steeds in je portemonnee bij te hebben. Als je dan naar een restaurant of viswinkel gaat, kan je tenminste de juiste vissoort kiezen. Er zijn al meer dan 25.000 VISwijzers ge-

66


download. Een hele eenvoudige manier om iets bij te dragen aan de bescherming van het prachtige leven in zee.

Jij doet toch ook mee?  TEKST: IVO MADDER

Groene Heuvels, ‘Duikstek van het jaar 2008’ Waar nam de duikkwaliteit vorig jaar het meest toe? Duikers kozen massaal voor De Groene Heuvels als ‘Duikstek van het jaar 2008’. Deze verkiezing is een initiatief van de ‘Duikersgids’, bedoeld om de kwaliteitsverbetering van duiklocaties te stimuleren.

1

86 mensen brachten hun stem uit op www.duikersgids.nl en daarvan vielen 70 stemmen op de winnaar: De Groene Heuvels. Nummer twee werd De Zeelandbrug met 60 stemmen. De Beldert en het Zilvermeer eindigden op de derde en vierde plaats met respectievelijk 33 en 23 stemmen. Het totaalconcept van Paviljoen ’t Buitenhuis bezorgde De Groene Heuvels de overwinning. Duikers zijn hier van alle gemakken voorzien, van een restaurant en een vulautomaat tot aan kinderopvang toe. Daarbij wordt ook aan natuurbehoud gedaan, onder meer in samenwerking met de Radboud Unversiteit Nijmegen. Meer info daarover vind je in de nieuwe Duikersgids.

De ‘Duikstek van het jaar’ verkiezing zal jaarlijks gehouden worden in november, via www.duikersgids.nl. Er zullen jaarlijks vier locaties genomineerd worden. Daarbij wordt onder meer gekeken naar natuurbehoud, aanleg van voorzieningen en onderhoud.

Duiklocaties, waar de natuur door een grote toename van het aantal duikers schade kan ondervinden, worden bewust uitgesloten van deelname.  TEKST: ERROL VOS

Trap voor sportduikers bij Burghsluis Burghsluis heeft de primeur als eerste duikplaats op SchouwenDuiveland waar een trap is aangelegd voor sportduikers.

O

p verzoek van de Nederlandse Onderwatersport Bond (NOB) is bij deze veelbezochte duikplaats een stukje dijk aangepast om sportduikers gemakkelijk toegang te geven tot het water. De trap en bijbehorende aanpassingen aan de dijkvoet zijn gezamenlijk gefinancierd door de NOB en de gemeente Schouwen-Duiveland. Eerder dit jaar waren al vergelijkbare voorzieningen aangebracht op twee plaatsen in de Oosterscheldedijk bij Bergse Diepsluis en Strijenham, op het Zeeuwse eiland Tholen.

trappen De NOB is al twee jaar bezig om de Zeeuwse wateren beter toegankelijk te krijgen voor sportduikers. De trap bij Burghsluis

68


is onderdeel van een serie van ongeveer 25 trappen die in de jaren 2008 tot en met 2010 worden aangelegd in de dijken rond de Oosterschelde. Het Projectbureau Zeeweringen neemt hiervan 14 trappen mee in het geplande werk voor de dijkverzwaring aan de Oosterschelde. De locatie Burghsluis viel buiten het werkgebied van de dijkverzwaring. Maar omdat de aannemer wel in de buurt was kon deze trap snel worden aangelegd. De NOB en de gemeente Schouwen-Duiveland betalen ieder de helft van de kosten. Voor zo’n tien trappen die ook buiten het werkgebied van Bureau Zeeweringen vallen, zoekt de NOB nog naar financiering. In 2008 start Groenservice Zuid-Holland (GZH, beheerder van onder meer De Gre-

velingen) bovendien de verbetering van vier duikplaatsen aan de Grevelingenzijde van Schouwen-Duiveland. Bij Den Osse, Dreischor en Scharendijke komen onder meer een leuning, een verhard pad en een trapje naar een drijvende vlonder, vanwaar duikers gemakkelijk het water in kunnen. Bij duikplaats De Koepel komt een voorziening voor mindervalide duikers, inclusief aangepaste douche- en toiletruimte. GZH werkt op dit moment met de betrokken instanties aan de vergunningen die voor dit werk nodig zijn.  TEKST EN FOTO: DESMOND VAN SANTEN


69

Sprokkels

Info over je duikplaats via gsm Wat denk je ervan om info over je duikplaats of een routebeschrijving naar een bestemming in Zeeland te ontvangen via je gsm?

S

ommige websites bieden al langer specifiek op gsm-formaat - meer bepaald voor Pocket PC’s - aangemaakte informatie aan. Zo kan je bijv. de watertemperatuur van je duikplaats in de Oosterschelde of de routebeschrijving naar je duikplaats opvragen. Voorbeelden hiervan zijn: www. seamasters.be/pocketPC en www.actuelewaterdata.nl/pda.

MOZAIEK Maar nu staat er iets nieuw op stapel: MOZAIEK, het Mobiel Zeeuws Audio Informatie en Entertainment Kanaal. MOZAIEK ontwikkelt nieuwe toeristische toepassingen voor de mobiele telefoon. Het is duidelijk dat de mobiele telefonie een enorme opmars doormaakt en dit is voor Promotie Zeeland Delta de aanleiding geweest om deze nieuwe informatiebron voor de toeristisch-recreatieve sector verder te ontwikkelen. Het project bestaat uit diverse onderdelen. Zo is het de bedoeling dat er volgend

jaar vanaf de website Promotie Zeeland Delta (VVVZeeland.nl) rondwandelingen in MP3 en een handig kaartje te downloaden zijn. Met de mobiele telefoon kan je dan op vaste punten bepaalde delen van het MP3-bestand beluisteren. Een andere toepassing is de Mobiele Zeeland Gids; onderweg kunnen toeristen een speciaal telefoonnummer bellen. Met het invoeren van een code die overeenkomt met de locatie waar de persoon zich op dat moment bevindt (bijvoorbeeld Neeltje Jans = 82), krijgt de beller gedurende 2 á 3 minuten informatie over de desbetreffende locatie. Promotie Zeeland Delta ziet meer mogelijkheden voor de mobiele telefoon. Zo zou het in de nabije toekomst mogelijk moeten worden om gratis (op de verbindingskost van je gsm na) toeristische informatie over restaurants, dagattracties, jachthavens, enz. via de mobiele telefoon op te zoeken door middel van WAP (Wireless Application Protocol). Ook herinneringen aan een evenement via een sms-berichtje behoren tot de mogelijkheid. Voor routes in Zeeland ziet Promotie Zeeland Delta diverse toepassingsmogelijkheden. Een mogelijkheid is om vanaf de accommodatie of een andere vertrekplaats een maatwerkroute via de mobiele telefoon te ontvangen. Door de naam van de locatie te sms’en naar een speciaal sms-nummer, ont-

Informatie over Zeeland opvragen via gsm.

vangt de recreant per direct een route aan de hand van knooppuntnummers van het fietsknooppuntensysteem, beginnend bij de locatie waar de recreant zich bevindt. Tot slot zal men ook gebruik gaan maken van RSS-berichten (Really Simple Syndication) die je nu al kan raadplegen via diverse websites. RSS zal vooral gebruikt worden om telkens op de hoogte te zijn van het laatste nieuws of artikels betreffende Zeeland. Via de mobiele telefoon kunnen de gebruikers zich aanmelden om ‘RSS-feeds’ over Zeeland te ontvangen. Zij hebben dan continu de beschikking over het laatste toeristische Zeeland-nieuws. Routebureau Zeeland, een onderdeel van Promotie Zeeland Delta, is reeds gestart met de voorbereidingen van het project en verwacht medio 2008 de eerste toepassingen te kunnen lanceren. Promotie Zeeland Delta is een samenwerkingsverband tussen de Zeeuwse VVV’s.  TEKST: IVO MADDER, GEBASEERD OP EEN PERSBERICHT VAN PROMOTIE ZEELAND DELTA.

Dolfijnen zijn beste beursdeskundigen

D U I KSPO R T DE ZEVEN ZEEEN

Dolfijnen geven betere beurstips dan beursanalisten.

I

n 2007 gaf een groep dolfijnen, uit het dolfinarium van het Nederlandse Harderwijk, betere ‘beurstips’ dan vijf doorwinterde beursanalisten. Zowel de dolfijnen als de analisten stelden begin vorig jaar een top vijf samen van bedrijven die in 2007 de grootste rendementen zouden halen. Dit experiment werd bedacht door het Nederlandse ‘Financiële Dagblad’ en actualiteitenrubriek ‘Nova’.

selectie In een zwembad lagen 49 ballen, die symbool stonden voor grote en middelgrote fondsen. Aan de hand van vijf ballen kozen de dolfijnen vijf beursfondsen,

70


zoals ondermeer de ‘gouden fondsen’ ABN Amro en TomTom, die respectievelijk 57 en 62 procent rendement behaalden. Met hun ‘top 5’ scoorden ze een rendement van 27%. De analisten - in dienst van ABN Amro, ING, Van Lanschot, Theodoor Gilissen en Iris (Rabo en Robeco) - kozen voor fondsen van ondermeer ING, Rabo en Robeco. Geen van de analisten had ABN Amro in hun top vijf staan en alleen Iris koos voor TomTom. Ze scoorden niet zo denderend tot zelfs zeer slecht; één van hen had een ‘top 5’ die 10% winst opleverde, maar de anderen maakten bijna allemaal 10% verlies met hun ‘top 5’.

Als je het mij vraagt kan je die beursanalisten niet echt vertrouwen ... maar om hun gelijk te halen namen de analisten het begin dit jaar opnieuw op tegen de dolfijnen, want volgens hen is het ‘megarendement’ van de dolfijnen toeval.  TEKST: IVO MADDER FOTO: IREEN LOOTS



 

Verkoop van alle gekende duikmerken Eigen hersteldienst Vulstation tot 300 bar

OPENINGSUREN: Wo-Do-Vr 16.30-20.00u. (winteruur tot 19.00u.) Zat. 10-12u. en 13-17u.

e-mail: [email protected]

ANTWERPSESTRAAT 258 - 2850 BOOM - TEL/FAX 03/888.43.34

Webdiving

UW DUIKSPORTZAAK MET EEN PRIMA SERVICE

Betere communicatie?!

-

Heb je de laatste tijd al eens goed rondgekeken in onze wereld van overvloed aan communicatiemiddelen? Overal gsm, pda, pocket pc, bewegende publiciteitpanelen en andere high tech snufjes. Jazeker, qua mogelijkheden om met elkaar in contact te komen, zijn we er op vooruit gegaan. Geen discussie daarover. Maar zijn we echt beter geworden in het communiceren zelf?

I

k word rakelings voorbijgestoken door een heer die aan het telefoneren is. Voor me zie ik een groepje mensen op een bank zitten. Gezellig is het echt niet, want de één stuurt een sms, de andere hangt aan de gsm en de derde kijkt eenzaam en verveeld voor zich uit. Als er op het wc iemand spreekt, reageer dan niet. De kans is groot dat hij gewoon wireless aan het bellen is. Ook hier slaat de informatieparadox toe: hoe groter ons communicatiebereik, hoe kleiner onze directe groep waarmee we communiceren.

verplaatsen Niet alleen onze communicatiespan is vergroot, ook onze mogelijkheden om ons te verplaatsen. Duikers van de twintigste eeuw vonden een duikreis naar Spanje al een heel avontuur. Nu draaien we onze hand niet om voor een duikje in de Rode Zee. Boeken via het internet, het vliegtuig op en plons het water in (laten we eventjes de moeilijkheden om je duikmaterieel daar te krijgen buiten beschouwing laten). We beperken ons al lang niet meer tot de beste 100 duikplaatsen van Zeeland. Nee, we willen en kunnen verder en meer. Met de koude wintermaanden in het verschiet kan je rustig uitkijken naar je volgende bestemming op www.scubatravel. co.uk/scuba.html of www.divesitedirectory.co.uk. Eenvoudige sites met een aantal leuke duikplaatsen.

duikplaatsen over heel de wereld Ben je echter een globetrottende duiker of wil je echt het water in je mond krijgen, surf dan naar www.worldreviewer.com/experiences/diving! De foto’s van de duikplaatsen doen je onmiddellijk wegdromen van onmetelijke warm water massa’s met search.pbase.com/search

72


TE HUUR DEMONSTRATIE DUIKTANK

scholen van duizenden vissen. Wedden dat je de lijst met de beste plaatsen bekijkt en afvinkt waar je al geweest bent. Wees gerust, er zijn nog een heleboel plaatsen waar je niet geweest bent, althans waar ik niet gedoken heb. Begin maar te sparen! De absolute nummer 1? Ga kijken!

virtueel duiken Laat je financiële toestand het niet toe om op de vorige site het aantal ongekende plaatsen te verminderen, dan kan je nog virtueel gaan duiken. Iedere dag een duikje tussen de haaien? Of op een koraalrif? Geen probleem met de screensaver van Oceandive: www. oceandive.com. Hoewel ik een droogpak verkies, ziet het onderwaterbeeld er realistisch genoeg uit om je te laten overwinteren zonder nat te worden.

fotoreportages Krijg je niet genoeg van mooie beeldjes, dan kan ik je de volgende site - doorgestuurd door een gepassioneerd Noordzeeduiker - bezoeken. Tijdens zijn zoektocht op het net stootte hij op een site waar mooie onderwaterfotoreportages op staan. Tik de nogal vreemd uitziende URL in: search.pbase.com/search en schrijf gewoon ‘diving’ in het zoekvak. Door de entertoets in te drukken krijg je toegang tot meer dan 400 fotoreportages van mondiale oorsprong. Leg wel een handdoek klaar, want bij tijden is het kwijlen!

onderwaterspelletjes en -simulaties Je kan natuurlijk altijd een stapje verder in de virtualiteitsbeleving gaan. De gamers onder jullie weten al waar ik op aan stuur. Ja, er bestaan onderwaterspelletjes en -simulaties. Voor alles waar een mens mee bezig is, kan je tegenwoordig simulaties vinden. Komt er een tijd dat simulaties integraal deel zullen uitmaken van duikopleidingen en -trainingen? Of dat duikfederaties leden zullen werven dankzij de verspreiding van games op het internet? Ik weet dat in ieder geval het Amerikaanse leger rekruteert door gebruik te maken van games zoals ‘Call of duty’. Inspiratie voor onderwatergames kan je opdoen via www.dive-games.com of www. divingsim.com. Beide URL’s prijzen de-

Alle kwaliteitsmerken Vulstation 300 bar Eigen hersteldienst Verhuur duikmateriaal

- op wielen - L3m x B2m x H2m - met 5 vensters 80x100 cm - geleverd met filter en verwarmingssysteem

zelfde duiksimulator aan. De beelden op de site en van de demo zien er in ieder geval zeer goed uit. Als de simulator echt zo goed is als ze je laten geloven, dan is het zijn prijs waard. Jammer dat de periode van de kerstcadeaus voorbij is.

PAUL DE WEERDT Welleweg 72 - 9320 Erembodegem Tel: 0475/73 25 74 www.aqualand.be - [email protected]

freeware Betaal je liever niets voor een brokje virtueel duiken, dan kan je waarschijnlijk je gading vinden op www.hammerheadpress.com/pages/simulator.html. Dit is een freeware dive simulator. Na je bezoek op de vorige sites moet ik je wel waarschuwen: je verwachtingen zullen veel te hoog liggen. Weet wel: dit is freeware! Het aanbod is dus goed om eens te demonstreren tijdens een les, maar daar stopt het wel. Leuk om te installeren, te gebruiken en dan terug te verwijderen. Deze laatste site mag je gerust beschouwen als een decotrap van onze duik vanuit de hoeken van de virtualiteit. Nog een laatste teug ‘decobytes’ en we kunnen ons hoofd weer uit de ‘dataslierten’ trekken. Misschien nog een veiligheidstrap en we zijn klaar voor het echte duiken. En vergeet niet, ik blijf geïnteresseerd in de goede hits van jullie duiken in het net: Patrick.Van. [email protected]. 

Open: di-wo-do-vr: 18-21 u & za: 10-12 u en 13-18 u

DE ZEEMAN PRO nv PROFESSIONAL DIVING EQUIPMENT

Waar service het belangrijkste produkt blijft!

TEKST: PATRICK VAN HOESERLANDE

ELKE DAG TOT UW DIENST www.dive-games.com

van 10u tot 12u30 en van 13u30 tot 19u zaterdag van 10u tot 18u

DE ZEEMAN Jubellaan 54 - 2800 Mechelen Tel. 015/43.01.31 - Fax 015/43.01.35 [email protected]

www.dezeeman.com Hippocampus februari 2008

73

Lopende agenda Zie ook: http://wiki.nelos.be/index.php/Lopende_agenda

Februari 2008

16 Afdaling van de Maas [email protected]

01 Tentoonstelling Hélène Ash (tot 3 maart) Artgallery100 te Antwerpen www.helene-ash.com www.artgallery100.be

18 Theorie 2*I Biologie - Tiny Heremans Duikershuis - 20.00 u

09 Duikvaker 2008 (9-10) Voordorp (Veemarktcomplex) Sartreweg 1, Utrecht, Nederland www.duikvaker.nl 09 Belgian Boat Show (9-17) Feestelijke 20e editie Flanders Expo, Gent www.belgianboatshow.be 12 Theorie 2*I Fysica - Bert Van Opstal Duikershuis - 20.00 u 15 Examen theorie DHV 17 Belgisch Kampioenschap OWH Antwerpen [email protected]

25 Theorie 2*I Reglementering - René Van Leeuwen Duikershuis - 20.00 u 30 Begeleiderscursus Duikers met een Handicap Duikershuis - 10.00 u tot 17.00 u [email protected]

April 2008 01 Limiet inschrijving 1*I/Initiator Module 1 08 Theorie 2*I Zeemanschap - Pascal Eeckhoudt Duikershuis - 20.00 u 13 Herexamen 3*I Geel

19 Theorie 2*I Materieel - André Valkenaers Duikershuis - 20.00 u

13 Academische Zitting Geel

22 Voordracht Commissie Biologie Thema: Bruinvissen in de Oosterschelde Gastspreker: Inneke Van de Vijver Lummen - 20.30 u Tiny Heremans - 016 22 56 98 [email protected]

20 Examen theorie 2*I Duikershuis

14 Inlevering verhandeling 3*I

23 Limiet inschrijving 2*I stage

26 Theorie 2*I Geneeskunde - Dirk Deraedt Duikershuis - 20.00 u

26 Watercolors 2008 Cultureel Centrum ‘De Steiger’ - 20.00 u Waalvest 1, Menen 27 Uitstap Commissie Biologie Thema: Bezoek aan het Zwin, gecombineerd met een stadswandeling Tiny Heremans - 016 22 56 98 [email protected]

Maart 2008

Mei 2008

01 Tentoonstelling Hélène Ash (tot 3 maart) Artgallery100 te Antwerpen www.helene-ash.com www.artgallery100.be

06 Herexamen theorie 2*I Duikershuis

24 AV Subcommissie Jeugdduiken Duikershuis - 10.00 u

01 Examen praktijk DHV 04 Theorie 2*I Organisatie - John Maes Duikershuis - 20.00 u 08 Herexamen 1*I/Initiator Module 4 Zwembad: 09.00 u - 12.00 u Theorie: 13.00 u - 16.00 u 09 AV NELOS 11 Theorie 2*I Decompressietechnieken - René Van Leeuwen Duikershuis - 20.00 u 15 Antwerpse Duiksportbeurs (15-16) Hangar 29, Rijnkaai 150, Antwerpen www.duiksportbeurs.be 16 AV College 3*I Duikershuis 16 Belgisch Kampioenschap OWH Antwerpen [email protected]

74


18 Voordracht verhandeling 3*I Duikershuis 25 Themaduik Commissie Biologie Thema: Wieren Gastspreker: Olivier De Clercq Wemeldinge - Kleine Stelle - 10.00 u Tiny Heremans - 016 22 56 98 [email protected]

Juni 2008 01 Examen 1*I/Initiator Module 1 Duikershuis 12 Herexamen 1*I/Initiator Module 1 Duikershuis

September 2008 06 Herexamen DHV Duikershuis 13 D-Dive Day Oostende 15 Limiet inschrijving 1*I/Initiator Module 2

21 Themaduik Commissie Biologie Thema: Winterdieren in de Oosterschelde en Grevelingen Gastspreker: Peter H. van Bragt Zaal ‘De Stove’ te Stavenisse - 10.00 u Tiny Heremans - 016 22 56 98 [email protected] 28 Pre-pre-Zeestage Organisatie van AVOS en OVOS Den Osse (Grevelingen) www.avos.be - www.ovos.be

Oktober 2008 04 OVOS-proevenweekend (04-05) Scharendijke (Grevelingen) [email protected] Inschrijving en accomodaties: [email protected] www.ovos.be 12 AV College 3*I Duikershuis 12 Pre-Zeestage Duikershuis 26 Zeestage (van 26/10 tot 30/10) Boulouris

November 2008 23 Examen 1*I/Initiator Module 2 24 Limiet inschrijving examen 3*I 28 Voordracht Commissie Biologie Thema: Invasieve soorten in de Oosterschelde en de Noordzee Gastspreker: Tom Van England Roeselare - 20.00 u Tiny Heremans - 016 22 56 98 [email protected]

Opleidingsdata Assistent Instructeur & 1*I/Initiator wiki.nelos.be/index.php/Instructeur

Kalender Vinzwemmen 2008 www.vinzwemmen.be

Nitrox-opleidingen www.nelos.be/Technisch_Duiken.html

Let wel:

Controleer even of het evenement inderdaad wel doorgaat. De zetduivel speelt ons meer dan eens parten! En verder? Weet je van interessante evenementen of organiseer je zelf een activiteit die in onze Lopende Agenda kan worden opgenomen, stuur de gegevens vóór 15 maart 2008 aan: Ivo MADDER De Bisthovenlei 46 - 2100 Deurne Tel. 03 290 54 06 - [email protected]

TWEEMAANDELIJKS INFORMATIEBLAD (NIET IN JULI EN AUGUSTUS) VAN DE NEDERLANDSTALIGE LIGA VOOR ONDERWATERONDERZOEK EN -SPORT ‘NELOS’ - N° 217 - februari 2008 - € 2,48

Reportage

Elysia viridis, de groene wierslak Bondsnieuws

Lijdensweg van 2*I naar 3*I en jurylid Bondsnieuws

Verslag 3*Stage 2007 Reportage

Thailand, de ‘maiden voyage’ van de Sampai Jumpa Lagi

Thailand, de maiden voyage van de Sampai Jumpa Lagi

Recommend Documents