Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012 September 2012
Het RBL voert de leerplicht- en RMC-taken uit voor: Hillegom ∙ Kaag en Braassem ∙ Katwijk∙Leiden Leiderdorp ∙ Lisse ∙ Noordwijk ∙ Noordwijkerhout Oegstgeest ∙ Teylingen ∙ Voorschoten ∙ Zoeterwoude
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
17-9-2012
Pagina 2 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
Inhoudsopgave
Inleiding ................................................................................................................. 5 1
Ouders en jongeren .......................................................................................... 7 Ouders ................................................................................................................. 7 1.1 1.2 1.3
Ouders in onderzoek ervaren contact met leerplichtambtenaar als positief ............ 7 Alle ouders in het onderzoek geven RBL een voldoende voor de dienstverlening .... 8 Weinig ouders hebben suggesties voor verbetering dienstverlening...................... 8
Jongeren .............................................................................................................. 9 1.4 2
Jongeren in onderzoek zijn tevreden over contact met de leerplichtambtenaar ...... 9
Scholen .......................................................................................................... 11 2.1 Scholen in onderzoek erg tevreden over de manier waarop met verzuimmelding wordt omgegaan ....................................................................................................11 2.2 Ruim drie kwart van scholen in onderzoek ziet meerwaarde in Halt-afdoening ......12 2.3 Grote tevredenheid over schoolbezoeken ........................................................13 2.4 Meerderheid vindt voeren van gesprekken op locatie meerwaarde hebben ...........14 2.5 Scholen waarderen contacten met de leerplichtambtenaar.................................15 2.6 Grote tevredenheid over rol leerplichtambtenaar bij intern zorgoverleg ...............15 2.7 Telefonische bereikbaarheid RBL scoort goed onder scholen...............................16 2.8 Behoefte aan voorlichting aan scholen en ouders .............................................17 2.9 RBL krijgt van scholen in het onderzoek ruime voldoende voor dienstverlening.....17
3
Gemeenten..................................................................................................... 21 Tevredenheidsonderzoek .................................................................................... 21 3.1 3.2 3.3
Grote tevredenheid onder gemeenten over contact met het RBL.........................21 Gemeenten hebben behoefte aan duiding van cijfers in jaarverslag.....................21 Dienstverlening RBL krijgt een ruime voldoende...............................................22
Evaluatie Beleidsplan Leerplicht ......................................................................... 22 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 4
Voor gemeenten zijn alle onderdelen van huidig beleidsplan (zeer) belangrijk ......22 Meeste gemeenten vinden dat maatwerk mogelijk moet zijn ..............................23 Regels ten aanzien van luxe verzuim moeten in alle gemeenten hetzelfde zijn......23 Gemeenten zijn voor het blijven hanteren van Halt-straffen...............................23 Meten van het functioneren RBL is niet eenvoudig ............................................23
Conclusie en aanbevelingen............................................................................ 25
Bijlage
17-9-2012
Onderzoeksverantwoording ................................................................. 27
Pagina 3 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
17-9-2012
Pagina 4 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
Inleiding Ouders die samen met hun kind een gesprek hebben met een leerplichtambtenaar, de directie van de basisschool die de leerplichtambtenaar op bezoek krijgt, de coördinatoren van middelbare scholen en mbo’s die verzuim doorgeven en gemeenten die de cijfers van het verzuim en voortijdig schoolverlaters doorgestuurd krijgen. Het zijn allemaal ‘klanten’ van het Regionaal Bureau Leerplicht Holland Rijnland. Het Regionaal Bureau Leerplicht (RBL) wil graag weten hoe de mensen die contact hebben met het RBL de dienstverlening waarderen. Om de dienstverlening te kunnen verbeteren voert het RBL ieder jaar een tevredenheidsonderzoek uit onder ouders en jongeren die een gesprek met de leerplichtambtenaar hebben gevoerd, directie of andere medewerkers van scholen en beleidsmedewerkers van gemeenten waar het RBL de leerplichttaken voor uitvoert. Het tevredenheidsonderzoek maakt ook onderdeel uit van de ISO-certificering van het RBL. Een ISO-certificaat geeft aan dat het kwaliteitsmanagementsysteem van het RBL voldoet aan de internationale norm. Dit jaar is het tevredenheidsonderzoek in het voorjaar van 2012 uitgevoerd. Het onderzoek is erop gericht inzicht te krijgen in de tevredenheid van de ‘klanten’ van het RBL om dat zonodig te kunnen verbeteren. De onderzoeksvraag luidt dan ook als volgt: In hoeverre zijn de ‘klanten’ van het Regionaal Bureau Leerplicht tevreden met de dienstverlening van het RBL en welke aspecten van de dienstverlening behoeven verbetering? Bij het beantwoorden van deze vraag wordt aandacht besteed aan de tevredenheid over het contact met de leerplichtambtenaar, de werkwijze van de leerplichtambtenaar, de informatievoorziening, de dienstverlening van het RBL in het algemeen en verbeterpunten. De vragenlijsten voor de verschillende doelgroepen verschillen van elkaar, maar vertonen ook overeenkomsten. In de vragenlijst voor gemeenten wordt ook aandacht besteed aan het beleidsplan leerplicht. De resultaten worden gebruikt als evaluatie van het huidige beleidsplan leerplicht en als input voor het nieuwe beleidsplan. De onderzoeksresultaten worden in dit rapport per groep ‘klanten’ weergegeven. Hoofdstuk 1 heeft betrekking op de mening van ouders en jongeren die een gesprek met een leerplichtambtenaar hebben gevoerd. Hoofdstuk 2 betreft de tevredenheid van scholen in de regio. Hoofdstuk 3 geeft de meningen van de beleidsmedewerkers van gemeenten in de regio weer. Hoofdstuk 4 omvat de belangrijkste conclusies en aanbevelingen voor verbetering van de dienstverlening van het RBL. Hierin wordt niet expliciet aandacht besteed aan de evaluatie van het huidige beleidsplan leerplicht. De onderzoeksverantwoording is als bijlage opgenomen.
17-9-2012
Pagina 5 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
17-9-2012
Pagina 6 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
1
Ouders en jongeren
Ouders In het kort: • 95% van de respondenten heeft contact met leerplichtambtenaar als (zeer) positief ervaren. • Gemiddeld rapportcijfer voor de dienstverlening van het RBL in het algemeen is een 8. 1.1
Ouders in onderzoek ervaren contact met leerplichtambtenaar als positief
Nagenoeg alle ouders/verzorgers in het onderzoek (95%) hebben het contact met de leerplichtambtenaar (lpa) als (zeer) positief ervaren. De overige 5% stond neutraal hier tegenover. Dat de grote meerderheid van de respondenten tevreden was over het contact blijkt ook uit figuur 1.1 waar de tevredenheid met een aantal aspecten van het contact met de leerplichtambtenaar is weergegeven. Met name de manier waarop de leerplichtambtenaar met de ouder(s)/verzorgers (in het vervolg: ouders in het onderzoek) omging tijdens het gesprek, de uitleg van de lpa en de manier van omgang met het kind kennen een grote tevredenheid. Maar ook met de betrokkenheid van de leerplichtambtenaar is 93% van de respondenten tevreden tot zeer tevreden. Met uitzondering van een enkeling die ontevreden is over de manier waarop men is uitgenodigd, is er geen aspect waarover de respondenten ontevreden zijn. Over de informatie en adviezen van de lpa, de manier waarop men is uitgenodigd en het nakomen van de afspraken heeft een klein deel van de respondenten geen uitgesproken mening. Dat een tiende geen mening heeft over het nakomen van afspraken door de lpa, komt mogelijk doordat het voor 44% van de respondenten het eerste gesprek is. Figuur 1.1
Hoe tevreden bent u over de leerplichtambtenaar op de volgende aspecten? de manier van omgang met u
98%
de uitleg
2%
95%
5%
de manier van omgang met uw kind
95%
5%
de betrokkenheid
93%
7%
de informatie en adviezen
88%
de manier waarop u bent uitgenodigd
80%
20%
(zeer) tevreden
17-9-2012
18% 3%
71%
het nakomen van de afspraken 0%
12%
40% neutraal
18% 60%
80%
(zeer) ontevreden
12% 100% weet niet
Pagina 7 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
1.2
Alle ouders in het onderzoek geven RBL een voldoende voor de dienstverlening
Om de taken van het Regionaal Bureau Leerplicht goed te kunnen uitvoeren is een goede informatievoorziening en dienstverlening van het RBL belangrijk. Zoals gezegd heeft 44% van de respondenten niet eerder contact gehad met het Regionaal Bureau Leerplicht. Respondenten die dat wel hadden, hebben eerder vooral schriftelijk (36%) en telefonisch (18%) contact gehad met het RBL. Van de respondenten die telefonisch contact hebben gehad is 83% hier tevreden tot zeer tevreden over, 17% van de respondenten antwoordt ‘neutraal’ (zie figuur 1.2). De meerderheid is tevreden over de ruimte waarin het gesprek plaatsvond en de informatie die de respondenten hebben gekregen van het RBL; een aanzienlijk deel heeft hier geen uitgesproken mening over. De bereikbaarheid van de gesprekslocatie is het enige aspect waar enkele respondenten ontevreden over zijn, toch is ook de meerderheid (59%) tevreden hierover. Figuur 1.2 Tevredenheid met verschillende aspecten van dienstverlening RBL
Hoe tevreden bent u over: de telefonische bereikbaarheid van het RBL
83%
de ruimte waarin het gesprek plaatsvond de informatie van het RBL de bereikbaarheid van de gesprekslocatie van het RBL
17%
75%
22%
68% 59%
3%
32% 26%
8% 8%
0% 20% 40% 60% 80% (zeer) tevreden neutraal (zeer) ontevreden
100% weet niet
De waardering in rapportcijfers voor de dienstverlening van het Regionaal Bureau Leerplicht in het algemeen varieert van de cijfers 6 t/m 10. Het gemiddelde rapportcijfer dat de respondenten geven om de dienstverlening van het RBL te waarderen is een 8. 1.3
Weinig ouders hebben suggesties voor verbetering dienstverlening Figuur 1.3
Veertig procent van de respondenten geeft aan dat er niets verbeterd kan worden aan de dienstverlening van het RBL, de helft weet niet te noemen wat er verbeterd moet worden (zie figuur 1.3). De verbeterpunten die genoemd zijn: het aanbieden van een kopje koffie tijdens het gesprek; een routebeschrijving toevoegen aan de uitnodiging; het harder optreden richting scholen.
17-9-2012
Wat kan het RBL volgens u verbeteren aan de dienstverlening?
41%
52% 7% Niets
De volgende aspecten
Weet niet
Pagina 8 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
Jongeren 1.4
Jongeren in onderzoek zijn tevreden over contact met de leerplichtambtenaar
Niet alleen de ouders die een formeel gesprek hebben gehad met de leerplichtambtenaar is gevraagd mee te werken aan het tevredenheidsonderzoek. Ook de jongeren hebben een uitnodiging gekregen om de vragenlijst in te vullen. Gezien het kleine aantal respondenten (17) wordt niet uitgebreid op de resultaten ingegaan. De meerderheid is in het algemeen tevreden over het contact met de leerplichtambtenaar. Een enkeling is ontevreden over de uitleg van de leerplichtambtenaar en het nakomen van de afspraken. In figuur 1.4 zijn de opmerkingen van jongeren in het onderzoek opgenomen voor een algemene indruk van de tevredenheid. Figuur 1.4
Als verbeterpunt voor de dienstverlening van het RBL noemt een jongere de locatie van het gesprek. Die is nu erg somber. Een andere jongere raadt aan om jongeren eerder op gesprek te laten komen zodat ze eerder weten wat de consequenties zullen zijn van hun verzuim.
17-9-2012
Pagina 9 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
17-9-2012
Pagina 10 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
2
Scholen
In het kort: • Responderende scholen erg tevreden over schoolbezoeken en manier waarop lpa melding van ongeoorloofd verzuim behandelt. • Scholen in het onderzoek geven een gemiddeld rapportcijfer van 7,7 voor de dienstverlening van het RBL in het algemeen.
2.1
Scholen in onderzoek erg tevreden over de manier waarop met verzuimmelding wordt omgegaan
Bijna de helft van de scholen die meedoen aan het tevredenheidsonderzoek heeft in de afgelopen 12 maanden één tot vijf keer melding gemaakt van ongeoorloofd verzuim (zie figuur 2.1). Zestien procent heeft geen enkele keer een melding gemaakt, dit zijn hoofdzakelijk basisscholen. Scholen die vaker dan vijf keer verzuim meldden, zijn voornamelijk scholen voor voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs.
Figuur 2.1
Hoe vaak heeft u in de afgelopen 12 maanden melding gemaakt van ongeoorloofd verzuim? Geen enkele keer
16%
1-5 keer
48%
6-10 keer
11%
11-15 keer
9%
>15 keer
16%
Weet niet
2% 0%
10%
20%
30%
40%
50%
De grote meerderheid van de responderende scholen die het afgelopen jaar een melding van ongeoorloofd verzuim gedaan hebben is (zeer) tevreden over de manier waarop daarmee door de leerplichtambtenaar wordt omgegaan (figuur 2.2). Bijna alle scholen (97%-98%) zijn tevreden met de termijn waarop de melding wordt opgepakt, de terugkoppeling over de melding en het nakomen van de afspraken door de leerplichtambtenaar. Over de nazorg van de leerplichtambtenaar ten aanzien van de melding is 89% tevreden tot zeer tevreden, 4% is ontevreden en 7% heeft hier geen mening over. Figuur 2.2
Hoe tevreden bent u in het algemeen over de lpa op de volgende aspecten: De termijn waarbinnen de lpa uw melding oppakt
98%
2%
Het nakomen van de afspraken (met school en leerlingen)
98%
2%
De terugkoppeling van lpa over uw melding
97%
3%
De nazorg van de lpa t.a.v. uw melding
89% 0%
(zeer) tevreden
17-9-2012
20%
40%
(zeer) o ntevreden
4%7% 60%
80%
100%
weet niet/geen mening
Pagina 11 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
2.2
Ruim drie kwart van scholen in onderzoek ziet meerwaarde in Halt-afdoening
Bij spijbelen/veelvuldig te laat komen zonder achterliggende problematiek is een Halt-straf een middel om leerlingen op het voortgezet onderwijs weer op het juiste spoor te zetten. Ruim drie kwart (78%) van de scholen in het onderzoek vindt dat het RBL moet doorgaan met deze Halt-maatregel, 5% is het hier niet mee eens. De scholen die geen mening hebben over het wel of niet behouden van de Halt-afdoening (17%) zijn voornamelijk basisscholen. In het primair onderwijs worden leerlingen bij verzuim nooit doorgestuurd naar Halt. De scholen die een meerwaarde zien in de Halt-afdoening geven aan dat zij het zinvol vinden om door te gaan met deze maatregel omdat:
Er een grote preventieve werking vanuit gaat;
Kinderen moeten “voelen” dat het spijbelen niet ongestraft blijft en het idee hebben dat er echt een sanctie op staat bij veelvuldig te laat komen;
Bureau Halt een begrip is dat ontzag inboezemt. De leerlingen moeten niet de indruk hebben dat zij met een sociaal gewenst gesprek wel onder een sanctie uitkomen;
Boetes niet veel zin hebben omdat ouders de boete betalen.
In tegenstelling tot voorgaand argument, wordt de suggestie gegeven om ouders een boete te geven bij veelvuldig spijbelen of te laat komen van hun kind; “Nu kunnen ouders zich nog aan hun verantwoordelijkheid onttrekken. Door ouders te beboeten zullen zij hun kinderen meer begeleiden.” Toch hebben enkele respondenten wel een kanttekening bij het inzetten van de Haltmaatregel ondanks dat zij het een goede afdoening vinden:
Halt-straffen hebben ingeboet als strafmaatregel omdat het veelvuldig wordt toegepast, bijv. bij vuurwerkincidenten.
De ouders hebben een duidelijke hand in het te laat komen van kinderen. Je kunt kinderen daar niet altijd de schuld van geven.
Scholen in het onderzoek die een Halt-afdoening geen goede maatregel vinden bij spijbelen of te laat komen, geven als reden:
De gezinssituatie is vaak zo onstabiel waardoor een jongere geen steun van huis uit mee krijgt, waardoor straffen eigenlijk onterecht is. Een positieve insteek middels begeleiding lijkt effectiever.
Motiveren is belangrijk. Sanctioneren werkt waarschijnlijk minder goed. Zoek naar de achterliggende reden en zoek naar een meer gepaste oplossing.
17-9-2012
Pagina 12 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
2.3
Grote tevredenheid over schoolbezoeken
Regionaal Bureau Leerplicht bezoekt ieder jaar alle basisscholen in de regio minstens eenmaal en alle scholen voor voortgezet onderwijs minimaal driemaal. Tijdens een schoolbezoek toetst de leerplichtambtenaar de verzuimadministratie van de school. Daarnaast geeft de leerplichtambtenaar adviezen over het verzuimbeleid, de verzuimregistratie en de zorgstructuur. Alle scholen die in de afgelopen 12 maanden bezocht zijn door de leerplichtambtenaar geven aan tevreden tot zeer tevreden te zijn over de tijd per schoolbezoek, de frequentie van de schoolbezoeken en de agenda van het schoolbezoek (figuur 2.3). Weinig respondenten zijn hier ontevreden mee of hebben hier geen mening over. In figuur 2.4 is te zien dat het melden van ongeoorloofd verzuim en de verzuimregistratie de onderwerpen zijn die het vaakst besproken zijn tijdens de schoolbezoeken van de leerplichtambtenaren in de afgelopen 12 maanden (respectievelijk bij 86% en 85% van de bezoeken). Figuur 2.3 Hoe tevreden bent u over: de tijd per schoolbezoek
97%
3%
de frequentie van de schoolbezoeken
96%
4%
de agenda van het schoolbezoek
92%
0%
20%
(zeer) tevreden
40% (zeer) ontevreden
7% 60%
80%
100%
weet niet/geen mening
Figuur 2.4 Welke onderwerpen zijn tijdens het laatste schoolbezoek van de leerplichtambtenaar besproken? Melden van ongeoorloofd verzuim
86%
Verzuimregistratie
85%
Verzuimbeleid van school
77%
Melden van te laat komen/spijbelen
63%
Melden van ziekteverzuim
48%
Zorgstructuur
46%
Voorlichting aan ouders over verzuimbeleid Anders 0%
19% 7% 20%
40%
60%
80%
100%
* percentages tellen niet op tot 100% omdat men meerdere antwoorden mocht geven
In figuur 2.5 op de volgende pagina is te zien wat het gesprek met de leerplichtambtenaar tijdens het schoolbezoek de scholen in het onderzoek heeft opgeleverd.
17-9-2012
Pagina 13 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
Figuur 2.5
Wat heeft uw gesprek met de lpa tijdens het laatste schoolbezoek aan uw school u opgeleverd? Afspraken met de leerplichtambtenaar gemaakt over het melden van ongeoorloofd verzuim.
52%
Adviezen gekregen over het verzuimbeleid van mijn school.
51%
Informatie gekregen over richtlijnen voor het verlenen van verlof.
47%
Adviezen gekregen over het informeren van ouders en leerling over het verzuimbeleid.
42%
Afspraken met de lpa gemaakt over het melden van ziekteverzuim.
29%
Adviezen gekregen over de zorgstructuur van mijn school. Anders Niets 0%
10% 5% 2% 10%
20%
30%
40%
50%
60%
* percentages tellen niet op tot 100% omdat men meerdere antwoorden mocht geven
2.4
Meerderheid vindt voeren van gesprekken op locatie meerwaarde hebben
Op de helft van de scholen die gerespondeerd hebben is het voor de leerplichtambtenaar mogelijk om gesprekken met leerlingen, ouders en/of school op de schoollocatie te voeren. In het basisonderwijs is dit minder gebruikelijk dan op het voortgezet onderwijs en het mbo. Zeventig procent van de scholen waar dit wel mogelijk is vindt het een meerwaarde hebben ten opzichte van het voeren van gesprekken op het kantoor van het Regionaal Bureau Leerplicht in Leiden, 6% niet en een kwart heeft hier geen uitgesproken mening over. Waarom vinden scholen het kunnen voeren van gesprekken op de schoollocatie een meerwaarde? Redenen die aantal keer genoemd zijn:
Alle partijen kunnen dan aanwezig zijn en zo is voor iedereen duidelijk wat de afspraken zijn en wat er verwacht wordt (>10 keer genoemd). Het maakt duidelijk dat scholen en RBL samenwerken. Dat werkt preventief (>10 keer genoemd). Het is drempelverlagend. Goed om in bekende omgeving gesprek te voeren (>10 keer genoemd).
Overige redenen:
Minder schoolverzuim als leerling niet naar RBL hoeft te komen. Leerplichtambtenaar krijgt zo goed beeld van school en het team. Als leerling volgende keer naar RBL moet komen, lijkt het een verzwaring van de maatregel.
Sommige respondenten vinden het geen meerwaarde hebben omdat: Het op een andere locatie moeten komen geeft de urgentie aan. School heeft reeds gesprekken gevoerd.
17-9-2012
Pagina 14 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
Het zal meer impact hebben door het gesprek op het kantoor van Leerplicht te voeren.
Andere respondenten hebben geen uitgesproken mening hierover omdat:
Het maakt niet uit; in beide gevallen is er effect op de leerling. Op school kan bijv. de teamleider aanwezig zijn. Aan de andere kant zal een bezoek aan bureau Leerplicht bij leerling en ouders wellicht meer indruk maken. Een gesprek op het RBL boezemt misschien meer ontzag in. Aan de andere kant is het goed dat leerlingen zien dat Leerplicht een gezicht heeft en niet een anonieme instantie is. Het verschijnen van de LPA op school kan zo preventief werken.
2.5
Scholen waarderen contacten met de leerplichtambtenaar
In de afgelopen twaalf maanden heeft 43% van de scholen in het onderzoek één tot vijf keer contact gehad met reen leerplichtambtenaar. Een kwart had zes tot tien keer contact met de leerplichtambtenaar en 28% is zelfs vaker dan tien keer in contact geweest met de lpa (zie figuur 2.6). Figuur 2.6
Hoe vaak heeft u de afgelopen 12 maanden contact gehad met een leerplichtambtenaar? 18%
3%
10%
43%
27% Geen enkele keer 6-10 keer > 15 keer
1-5 keer 11-15 keer
Nagenoeg alle scholen in het onderzoek zijn erg tevreden over het contact met de leerplichtambtenaar. De overgrote meerderheid waardeert de informatie en adviezen, de manier van omgang, de betrokkenheid, de proactiviteit, de telefonische bereikbaarheid en de communicatie van de leerplichtambtenaar. Een enkeling is ontevreden over de bereikbaarheid, proactiviteit en informatie en adviezen. 2.6
Grote tevredenheid over rol leerplichtambtenaar bij intern zorgoverleg
Leerlingen die extra zorg nodig hebben kunnen worden besproken in een zorg- en adviesteam (ZAT). Dit is een overleg waarin vertegenwoordigers van de school en verschillende zorginstanties samenwerken om de zorg voor leerlingen met problemen zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. De leerplichtambtenaar maakt vaak ook deel uit van het zorg- en adviesteam. Van de respondenten heeft 55% het afgelopen jaar een of meerdere ZAT-overleggen bijgewoond. Een derde van de respondenten heeft één tot vijf keer een zorgoverleg bijgewoond en ongeveer een kwart zelfs vaker dan vijf keer. Van de scholen in het onderzoek die aangeven een of meer zorgoverleggen te hebben bijgewoond is de grote meerderheid tevreden tot zeer
17-9-2012
Pagina 15 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
tevreden over de frequentie van de aanwezigheid van de leerplichtambtenaar, de kwaliteit van de bijdrage en het effect van de bijdrage van de leerplichtambtenaar. 2.7
Telefonische bereikbaarheid RBL scoort goed onder scholen
Niet alleen de leerplichtambtenaren verstrekken informatie aan scholen. Het RBL is telefonisch bereikbaar voor het beantwoorden van vragen. Ook via de website en de nieuwsbrief probeert het RBL scholen te informeren. Figuur 2.7
Hoe tevreden bent u over: telefonische bereikbaarheid van het RBL
92%
de website
71%
de nieuwsbrief
0% (zeer) tevreden
3%5%
60%
20%
(zeer) ontevreden
3%
2%
40%
60%
26%
38%
80%
100%
weet niet/geen mening
Van de scholen in het onderzoek is 92% tevreden tot zeer tevreden met de telefonische bereikbaarheid van het RBL (zie figuur 2.7). Drie procent is ontevreden tot zeer ontevreden hierover. Een suggestie voor verbetering is:
Directe toegang van contact met leerplichtambtenaar, indien mogelijk via mobiel telefoonnummer.
Over de website hebben minder respondenten een uitgesproken mening, een kwart antwoordt ‘weet niet/geen mening’. Toch is 71% tevreden tot zeer tevreden over de website. Drie procent is ontevreden. Suggesties voor verbetering van de website:
het overzichtelijker maken van de website. het plaatsen van de juiste formulieren op de website.
De nieuwsbrief is vermoedelijk minder bekend onder de respondenten; maar liefst 38% geeft aan geen mening te hebben over de nieuwsbrief. Enkele respondenten geven aan niet op de hoogte te zijn van het bestaan van een nieuwsbrief. Zestig procent van de respondenten is tevreden tot zeer tevreden over de nieuwsbrief en 2% is ontevreden. Er worden geen suggesties voor verbetering van de nieuwsbrief gegeven.
17-9-2012
Pagina 16 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
2.8
Behoefte aan voorlichting aan scholen en ouders
Regionaal Bureau Leerplicht Holland Rijnland wil scholen, gemeenten en ouders/verzorgers zo goed mogelijk informeren. De scholen is gevraagd wat het RBL kan verbeteren aan de informatievoorziening. Suggesties voor verbetering van de informatievoorziening: Algemeen: Betere bereikbaarheid (bijv. via mobiel nummer). Één aanspreekpunt voor meerdere gemeenten. Aanwijzen van een tweede aanspreekpunt bij afwezigheid van het eerste aanspreekpunt. Meer overleg tussen RBL, school en Bureau Halt. Voorlichting aan scholen: Overzicht maken van praktische zaken waarin leerplichtambtenaar iets voor scholen kan betekenen. In begin van schooljaar langs de taakgroepen en studieloopbaanbegeleiders in het mbo gaan om kennis te maken, medewerkers te informeren, procedures toe te lichten. Wellicht in het 2e semester herhalen voor docenten. Vermelden van praktijkvoorbeelden die gelden als leermoment voor andere scholen. Voorlichting van ouders: Standaardbrieven/informatiebrieven maken om ouders voor te lichten. Voorlichting van de leerplichtambtenaar richting ouders en leerlingen. Wellicht door persoonlijke inbreng en informatie voor de nieuwsbrief van de school of een gesprek met ouders/leerlingen. Meer informatie voor ouders. Zij zijn de belangrijkste schakel in de driehoek met Leerplicht en school. 2.9
RBL krijgt van scholen in het onderzoek ruime voldoende voor dienstverlening
De scholen in het onderzoek waarderen de dienstverlening van het RBL in het algemeen met een gemiddeld rapportcijfer van 7,7. Om de dienstverlening van het RBL nog beter te kunnen maken is aan de scholen gevraagd wat zij nog graag verbeterd zouden zien. Verbeterpunten voor de dienstverlening van het RBL: Algemeen: Interne communicatie bij RBL (vervanging was slecht geregeld, met een totaal andere aanpak)(vo1). Sneller en daadkrachtiger handelen (vo). Meer meedenken met leerlingen die wij niet meer kunnen begeleiden (vo). Zichtbaar blijven voor leerlingen (vo). De inhoudelijke kennis van medewerkers (po). Bereikbaarheid van de lpa via mobiel nummer (po).
1
Afkortingen: po=primair onderwijs, vo=voortgezet onderwijs, mbo=middelbaar beroepsonderwijs, so=speciaal onderwijs.
17-9-2012
Pagina 17 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
Voorlichting: Ouderavonden bezoeken; bij verschillende opleidingen voorlichting of presentatie geven om ouders te informeren (mbo). Communicatie op scholen. Gastlessen verzorgen bij verschillende taakgroepen (mbo). Informatie aan ouders (vo). Naar ouders toe duidelijk maken dat te laat komen ook een soort van verzuim is. De meeste ouders gaan hier nogal makkelijk mee om (po). Leerplichtambtenaar moet beter op de hoogte zijn van examens van internationaal onderwijs (vo). Contact met scholen: Contact houden met scholen inzake ontwikkelingen (vo). Informatievoorziening:
Uitleg geven over de sheets met aantal schoolverlaters e.d. die toegestuurd worden. En nut daarvan uitleggen (vo). Overzichtelijk informatie via de website (vo). Een wekelijks spreekuur vanuit leerplicht voor scholen met groot aantal leerlingen (mbo).
Verzuimbeleid: Helpen scholen in dezelfde plaats meer overeenstemming te brengen in het te voeren beleid. De ene school is zeer soepel, terwijl de andere school minder snel vrij geeft (po). Sancties t.a.v. verzuim. Nu blijft het vaak bij melden en kan er niet veel aan gedaan worden (so). Duidelijke richtlijnen opstellen (bijv. bij sporten op hoog niveau, luxe verzuim, herhaald verzuim) (vo). Een afgestemd beleid van de verschillende gemeenten met betrekking tot tijdelijke ontheffingen (mbo). Het op de hoogte zijn van het VOROC-systeem (vo). Meer terugkoppelen als er een vervolgtraject wordt ingezet (vo). Formulier ongeoorloofd verzuim: Het formulier voor melding ongeoorloofd verzuim versimpelen, zodat deze administratie voor de school niet meer dan 5 minuten kost (po). Het melden van ongeoorloofd verzuim is wel een omslachtig formulier. Het kost veel tijd om dit in te vullen, wat mij er soms toe verleidt om het niet te doen (po). Invulformulier duidelijker maken (vo) Verder wordt nog een aantal opmerkingen gemaakt over de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) waar scholen ongeoorloofd verzuim aan melden. Deze ‘verbeterpunten’ geven inzicht in de aspecten van DUO waar men ontevreden over is, maar het RBL kan op deze procedure nauwelijks invloed uitoefenen. Terugkoppeling van meldingen:
Sneller duidelijkheid geven over het afronden van een melding/uitschrijving (mbo). Terugkoppeling van meldingen kan beter (po). Meer inzicht in stand van zaken melding. Sinds het RBL automatisch meldt aan DUO, heb ik minder inzicht in wat er gebeurt met mijn melding (mbo).
17-9-2012
Pagina 18 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
DUO algemeen: DUO afschaffen (vo). DUO-voorziening/voorlichting/site verbeteren (vo). Niet meer via DUO hoeven doorgeven dat een leerling verzuimt. Het is een omslachtige procedure en er zijn te weinig mogelijkheden om specifieke gevallen toe te lichten (vo).
17-9-2012
Pagina 19 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
17-9-2012
Pagina 20 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
3
Gemeenten
In het kort: • Gemeenten hebben behoefte aan analyse en duiding van cijfers in het jaarverslag. • Gemiddeld rapportcijfer dat de responderende gemeenten geven voor de dienstverlening van het RBL is een 7,8.
Tevredenheidsonderzoek 3.1
Grote tevredenheid onder gemeenten over contact met het RBL
Zes van de tien responderende gemeenten2 hebben in de twaalf maanden voorafgaand aan het onderzoek één tot vijf keer contact gehad met het Regionaal Bureau Leerplicht. De andere vier gemeenten hebben zes keer of vaker contact gehad. De contacten met medewerkers van het RBL hadden voornamelijk betrekking op vergaderingen, het beleid en het jaarverslag, participatie in netwerken en zaken die te maken hebben met leerlingenadministratie. Negen van de tien responderende gemeenten zijn tevreden tot zeer tevreden met het nakomen van afspraken door het RBL, één gemeente is hier ontevreden over maar geeft verder geen toelichting. 3.2
Gemeenten hebben behoefte aan duiding van cijfers in jaarverslag
Nagenoeg alle gemeenten die gerespondeerd hebben zijn (zeer) tevreden met de informatie van het Regionaal Bureau Leerplicht die verkregen wordt via het jaarverslag, op één gemeente na. Echter, naast deze ene gemeente geven ook de gemeenten die tevreden zijn aan een analyse en duiding van de cijfers in het jaarverslag te missen. Daarnaast is er behoefte aan inzicht in welke acties er genomen zullen worden op basis van de informatie die uit de cijfers naar voren komt. Verder wordt gevraagd of het aantal thuiszitters per gemeente weer in het jaarverslag opgenomen kan worden. Het merendeel van de responderende gemeenten (6 gemeenten) is tevreden over de informatie op de website van het RBL; vier gemeenten hebben hier geen mening over. Met de informatie van de nieuwsbrief zijn slechts vier gemeenten tevreden. Zes hebben hier geen mening over. Eén van de gemeenten heeft zich net aangemeld voor de nieuwsbrief. Negen van de tien respondenten zijn tevreden tot zeer tevreden met de telefonische bereikbaarheid van het RBL. Naast de suggesties die genoemd zijn ten aanzien van het jaarverslag hebben de betreffende beleidsmedewerkers van de gemeenten geen suggesties voor verbetering van de informatievoorziening van het RBL. 2
Tien van de twaalf gemeenten behorend tot de RMC-regio Zuid Holland Noord hebben de vragenlijst van het tevredenheidsonderzoek ingevuld. Omdat het aantal gemeenten zo klein is, zal niet worden gesproken over percentages maar over aantal gemeenten of zelfs meer in algemene termen.
17-9-2012
Pagina 21 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
3.3
Dienstverlening RBL krijgt een ruime voldoende
Voor de verbetering van de dienstverlening in het algemeen geeft één gemeente aan behoefte te hebben aan een betere terugkoppeling met betrekking tot het lokaal plan van aanpak voortijdig schoolverlaten. Een andere suggestie is dat er een strakkere aanpak van de casuïstiek moet komen. De rapportcijfers die de responderende gemeenten geven voor de totale dienstverlening van het RBL variëren van een 7 t/m een 9. Het gemiddelde cijfer is een 7,8.
Evaluatie Beleidsplan Leerplicht Het RBL stelt iedere drie jaar het beleidsplan leerplicht op. In dit beleidsplan moet duidelijk worden op welke wijze het RBL invulling geeft aan de leerplichttaken, samenwerkt met de verschillende ketenpartners en waar de verschillende verantwoordelijkheden liggen. Voor het opstellen van het nieuwe beleidsplan is het RBL erg benieuwd naar de mening van gemeenten over het huidige beleidsplan leerplicht. 3.4
Voor gemeenten zijn alle onderdelen van huidig beleidsplan (zeer) belangrijk
Het RBL levert geen opvallende bijdrage aan het lokaal jeugdbeleid; zes van de responderende gemeenten hebben geen mening over de bijdrage van het RBL aan het lokaal jeugdbeleid. De andere gemeenten geven aan hier tevreden over te zijn. Om inzicht te krijgen in het belang dat de gemeenten hechten aan bepaalde onderdelen van het huidige beleidsplan leerplicht, is hen gevraagd in welke mate zij onderstaande stellingen belangrijk vinden. Stellingen: Leerplicht werkt bij gezinnen waar meerdere kinderen verzuimen volgens 1 gezin 1 plan-methodiek; De leerplichtambtenaar werkt regelmatig op locatie/in de school voor gesprekken met leerlingen. Het RBL kan scholen aanspreken wanneer zij hun verzuimbeleid niet naar behoren uitvoeren; Het RBL adviseert scholen over verzuimbeleid, -registratie en zorgstructuur door jaarlijks schoolbezoeken af te leggen; Het RBL werkt met een vaste leerplichtambtenaar per school; Het RBL werkt met een vaste leerplichtambtenaar per gemeente.
Er is weinig onderscheid tussen het belang dat de gemeenten hechten aan de verschillende stellingen. Nagenoeg alle responderende gemeenten vinden alle stellingen belangrijk tot zeer belangrijk. Het op locatie werken van de leerplichtambtenaar vinden twee gemeenten onbelangrijk. Aan het hebben van een vaste leerplichtambtenaar per gemeente hecht één van de gemeenten weinig belang. Een enkele gemeente heeft over een paar stellingen geen mening.
17-9-2012
Pagina 22 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
3.5
Meeste gemeenten vinden dat maatwerk mogelijk moet zijn
De gemeenten is gevraagd of zij vinden dat er altijd een sanctie opgelegd moet worden wanneer de Leerplichtwet overtreden worden of dat zij vinden dat maatwerk mogelijk moet zijn. Bijvoorbeeld wanneer een 16/17-jarige leerling aangeeft met school te stoppen zodra deze 18 jaar wordt, te zoeken naar een passende oplossing (bijv. werk), ook als dit betekent dat hij de leerplichtwet overtreedt en voortijdig schoolverlater wordt. Zeven van de negen gemeenten die deze vraag beantwoord hebben, zijn van mening dat er in het belang van de jongere ruimte moet zijn voor maatwerk en er sprake mag zijn van gedoogbeleid. Eén gemeente vindt dat de Leerplichtwet altijd gehandhaafd dient te worden en bij overtreding sancties genomen moeten worden. De andere gemeente geeft aan dat het nastreven van de Leerplichtwet het uitgangspunt moet zijn, maar dat er in de praktijk ruimte moet zijn voor maatwerk. 3.6
Regels ten aanzien van luxe verzuim moeten in alle gemeenten hetzelfde zijn
Bijna alle responderende gemeenten zijn van mening dat het goed is als alle gemeenten dezelfde regels hanteren met betrekking tot luxe verzuim (op vakantie buiten schoolvakanties). Een gemeente is het hiermee oneens en één gemeente heeft hier geen mening over. 3.7
Gemeenten zijn voor het blijven hanteren van Halt-straffen
Zeven gemeenten vinden dat het Regionaal Bureau Leerplicht Halt-straffen moet blijven hanteren als middel om leerlingen weer op het juiste spoor te zetten bij spijbelen/veelvuldig te laat komen zonder achterliggende problematiek. Twee gemeenten in het onderzoek weten niet of ze het hiermee eens zijn. 3.8
Meten van het functioneren RBL is niet eenvoudig
Uit het Rekenkameronderzoek naar de uitvoering van de Leerplichtwet in Holland Rijnland, komt naar voren dat in het beleid meer gestuurd moet worden op het meten van de doeltreffendheid van het RBL. In de enquête is gevraagd met welke variabelen de beleidsmedewerker denkt dat de kwaliteit van het functioneren van het RBL gemeten kan worden. Sommige gemeenten geven aan dat dit niet eenduidig te beantwoorden is of dat dit een vraag is die in gezamenlijk overleg beantwoord moet worden. Er moeten streefcijfers ontwikkeld worden, prestatie-indicatoren en effectindicatoren. Momenteel is niet duidelijk welk effect de ingezette instrumenten hebben. Indicatoren die wel genoemd zijn door de gemeenten:
Mate van tevredenheid bij ouders, leerlingen, scholen en andere partners volgens vaste maatstaven, zodat vergelijking mogelijk is in jaren. Benchmark tevredenheid, zodat vergelijking mogelijk is met vergelijkbare regio. Aantal jeugdigen dat op bijv. 25-jarige leeftijd er ‘toch gekomen is’. % verzuim
17-9-2012
Pagina 23 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
Doorlooptijden. Relatieve cijfers. Andere verbeterpunten
Korte lijnen: alleen inzetten op meest efficiënte, mede i.v.m. kostenbeheersing. Leg de relatie met Centra voor Jeugd en Gezin en de zorg in en om school en Leerplicht. Leerplicht is ook een instrument in de zorg voor kinderen. Goede verslaglegging om inzicht te geven in de ontwikkelingen en resultaten.
17-9-2012
Pagina 24 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
4
Conclusie en aanbevelingen
In het voorjaar van 2012 is het ‘Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht Holland Rijnland’ uitgevoerd onder vier groepen ‘klanten’ van het RBL; ouders en jongeren die een formeel gesprek hebben gevoerd met een leerplichtambtenaar van het RBL, scholen in de RMC-regio Zuid Holland Noord en gemeenten in deze regio. De hoofdvraag in dit onderzoek is: In hoeverre zijn de ‘klanten’ van het Regionaal Bureau Leerplicht tevreden met de dienstverlening van het RBL en welke aspecten van de dienstverlening behoeven verbetering? De vier groepen ‘klanten’ zijn in het algemeen erg tevreden over de werkwijze en het contact met de leerplichtambtenaar en de dienstverlening van het RBL. Er zijn maar weinig aspecten waar meerdere respondenten echt ontevreden over zijn. De verschillende groepen klanten waarderen de dienstverlening van het RBL in het algemeen met een gemiddeld rapportcijfer tussen de 7,7 en 8. Hoewel de grote meerderheid erg tevreden is over het RBL is er nog wel ruimte voor verbetering. In onderstaande aanbevelingen is opgenomen wat het RBL gaat doen met de verbeterpunten om de dienstverlening te verbeteren en daarmee de klanttevredenheid te vergroten. Aanbevelingen op basis van verbeterpunten ouders en jongeren Op basis van het onderzoek onder ouders en jongeren constateren we geen duidelijke verbeterpunten. De enkele verbeterpunten die de ouders en jongeren noemen hebben vooral betrekking op de randvoorwaarden van de dienstverlening van het Regionaal Bureau Leerplicht. Het RBL zal bekijken hoe deze suggesties voor verbetering opgepakt kunnen worden. Aanbevelingen op basis van verbeterpunten scholen De scholen in het onderzoek geven een groot aantal verschillende suggesties voor verbetering van de informatievoorziening en de dienstverlening van het RBL. Vooral de meest concrete verbeterpunten zijn in deze conclusie opgenomen. Een aantal genoemde verbeterpunten is al onderdeel van de normale gang van zaken, maar dit is mogelijk niet bij iedereen bekend zoals het geven van voorlichting en het bereikbaar zijn van leerplichtambtenaren via een mobiel nummer. Het RBL zal daarom meer aandacht besteden aan de mogelijkheid van het geven van voorlichting op scholen. De leerplichtambtenaar zal in het vervolg tijdens de schoolbezoeken meer uitdragen dat voorlichting over het verzuimbeleid en werk van de leerplichtambtenaar mogelijk is als daar behoefte aan is bij scholen. Het RBL zal ook de contactgegevens van leerplichtambtenaren meer onder de aandacht van scholen (en partners) brengen, zodat duidelijk is hoe scholen de leerplichtambtenaar kunnen bereiken. Ook de communicatie en overdracht tussen leerplichtambtenaren bij (langdurige) afwezigheid van een leerplichtambtenaar behoeft aandacht. Het RBL streeft ernaar om in het vervolg een vaste vervanger aan te stellen bij afwezigheid van een leerplichtambtenaar. Ook zullen er
17-9-2012
Pagina 25 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
afspraken gemaakt worden om scholen te informeren over de vervanger. Wanneer scholen vaststellen dat de aanpak van de vervangende leerplichtambtenaar verschilt van die van de vaste leerplichtambtenaar, is het van belang om dit met de betreffende leerplichtambtenaar te bespreken. Andere aspecten die aandacht verdienen volgens de scholen zijn de interne communicatie en de inhoudelijke kennis van leerplichtambtenaren. Een aantal scholen ziet het meldingsformulier voor ongeoorloofd verzuim graag versimpeld. Het huidige formulier zorgt er voor dat de leerplichtambtenaar de juiste informatie heeft als achtergrond voor het oppakken van de melding, maar dat vraagt meer van de scholen als ze melden. Het RBL zal onderzoeken of het mogelijk is om het formulier zodanig aan te passen dat het invullen eenvoudiger is en minder tijd kost. Er zijn ook verbeterpunten waar het RBL nauwelijks invloed op kan uitoefenen, bijv. aspecten die te maken hebben met het melden van verzuim via DUO. Het RBL heeft ook buiten het tevredenheidsonderzoek om ontevreden reacties gekregen over het melden bij DUO en de terugkoppeling van meldingen. Het RBL neemt deze signalen uiterst serieus en zal hier, ondanks dat dit grotendeels buiten de invloedssfeer van het RBL ligt, aandacht aan besteden tijdens de gesprekken met DUO. Aanbevelingen op basis van verbeterpunten gemeenten Om de informatievoorziening van het RBL te verbeteren geven de gemeenten in het onderzoek vooral aan behoefte te hebben aan analyse en duiding van de cijfers in het jaarverslag. Het RBL zal voortaan meer aandacht besteden aan de analyse van cijfers in rapportages. Of acties die op basis van de cijfers mogelijk genomen worden direct genoemd worden in de rapportages, wordt door het RBL nader bekeken. De meeste gemeenten in het onderzoek geven aan dat zij het een goed idee zouden vinden wanneer alle gemeenten in de regio hetzelfde beleid hanteren ten aanzien van luxe verzuim. Dit is iets waar gemeenten zelf het voortouw in moeten nemen. Het RBL zal dit beleid ondersteunen en uitdragen naar gemeenten en scholen. Verder geeft één gemeente aan behoefte te hebben aan een betere terugkoppeling over het regionaal plan van aanpak voortijdig schoolverlaten. Het RBL zal bij de ontwikkelingen van de aanpak van voortijdig schoolverlaters gemeenten proberen nog actiever te betrekken.
17-9-2012
Pagina 26 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
Bijlage
Onderzoeksverantwoording
Ouders Veldwerk Het onderzoek heeft plaatsgevonden van 11 april t/m 4 juni 2012 en is uitgevoerd door Team Registratie, Monitoring & Kwaliteit van het RBL. De leerplichtambtenaren is gevraagd om na ieder formeel gesprek met ouders te vragen of een van de ouders een schriftelijke vragenlijst wil invullen. De ingevulde vragenlijsten konden in de daarvoor bestemde brievenbussen gedeponeerd worden. Respons Het totaal aantal gesprekken dat de leerplichtambtenaren met ouders/verzorgers hebben gehad is niet bekend. Als gevolg hiervan is de hoogte van de respons niet bekend. Er zijn in totaal 44 vragenlijsten ingevuld. We kunnen er dan ook niet van uitgaan dat deze groep respondenten representatief is voor alle ouders/verzorgers die in de betreffende periode een gesprek hebben gehad met een leerplichtambtenaar en er kan geen uitspraak gedaan worden over de betrouwbaarheid van de resultaten. De uitkomsten van het onderzoek geven alleen inzicht in de tevredenheid van de respondenten. Daarnaast kan als gevolg van de lage respons ook geen onderscheid gemaakt worden tussen de respondenten op basis van bepaalde kenmerken en wordt de groep respondenten als één groep gepresenteerd. Jongeren Veldwerk Het onderzoek heeft plaatsgevonden van 11 april t/m 4 juni 2012. De leerplichtambtenaren hebben na afloop van een gesprek met een jongere gevraagd of diegene mee wil werken aan het tevredenheidsonderzoek. Indien dat het geval was, is het emailadres genoteerd. Na enkele dagen ontving de jongere een e-mail met de uitnodiging om de online vragenlijst in te vullen. Het is de eerste keer dat de vragenlijst via internet ingevuld kan worden. Na enkele weken hebben zij een herinneringsmail gekregen. Respons Slechts 17 jongeren van de 47 jongeren die hadden aangegeven mee te willen werken aan het onderzoek hebben gerespondeerd. Het aantal jongeren dat een formeel gesprek gevoerd heeft met de leerplichtambtenaar ligt hoger. Gezien het kleine aantal respondenten kunnen geen uitspraken van kwantitatieve aard gedaan worden over de mening van de jongeren die op gesprek zijn geweest. De resultaten van de jongeren zijn alleen gebruikt om een algemene indruk te krijgen.
17-9-2012
Pagina 27 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
Scholen Alle scholen in de RMC-regio Zuid Holland Noord zijn aangeschreven om deel te nemen aan het tevredenheidsonderzoek. Daaronder vallen basisscholen, scholen voor speciaal onderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Veldwerk Het onderzoek heeft plaatsgevonden van 5 juni t/m 29 juni 2012. De directie van basisscholen en speciaal onderwijsscholen hebben een e-mail ontvangen met een uitnodiging voor het invullen van een online vragenlijst. Scholen voor voortgezet onderwijs en mbo hebben vaak meerdere locaties, per locatie is een mail gestuurd aan directie of afdelingscoördinator met de vraag of degene die het afgelopen jaar het meest contact gehad heeft met het RBL de vragenlijst in wil vullen. Het is de eerste keer dat scholen via internet de vragenlijst hebben kunnen invullen. Na twee weken ontvingen de scholen een herinneringsmail. Respons en betrouwbaarheid In totaal hebben 103 scholen de vragenlijst van het tevredenheidsonderzoek ingevuld. Dat is een respons van 33%. Aange-
Respons
Respons
schreven
(abs.)
(%)
Basisonderwijs (incl. speciaal onderwijs + REC-onderwijs)
169
51
30%
Voortgezet onderwijs (incl. speciaal onderw.)
113
41
36%
34
11
32%
316
103
33%
Middelbaar beroepsonderwijs Totaal
Een derde van de aangeschreven scholen heeft de vragenlijst ingevuld. Toch is dit niet voldoende om de resultaten van het onderzoek te kunnen generaliseren voor alle scholen in de regio. Om met 95% betrouwbaarheid uitspraken te kunnen doen over de scholen in de regio, zijn 169 respondenten nodig. Dit is helaas niet haalbaar gebleken. Er kan niet vanuit gegaan worden dat de groep respondenten representatief is voor alle scholen in de regio. Daarom wordt enkel gesproken over de ‘respondenten en ‘scholen in het onderzoek’ in plaats van ‘de scholen in de regio’. Gemeenten De twaalf gemeenten die tot de RMC-regio Zuid Holland Noord behoren zijn allen aangeschreven om deel te nemen aan het Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012. Veldwerk Het onderzoek heeft plaatsgevonden van 5 juni t/m 29 juni 2012. Net als bij de scholen en jongeren is ook bij de gemeenten voor het eerst gebruik gemaakt van een online vragenlijst. De beleidsmedewerkers Onderwijs ontvingen een uitnodigingsmail
17-9-2012
Pagina 28 van 29
Tevredenheidsonderzoek Regionaal Bureau Leerplicht 2012
met daarin een link naar de vragenlijst. Na twee weken hebben de beleidsmedewerkers een herinneringsmail ontvangen. Respons en betrouwbaarheid Tien van de twaalf gemeenten hebben de vragenlijst ingevuld. Dat is een respons van 83%. Dit is erg hoog, maar gezien het kleine aantal gemeenten moeten alle gemeenten responderen om betrouwbare uitspraken te kunnen doen over ‘de gemeenten’ in de RMC-regio Holland Rijnland. De resultaten geven dan ook alleen een indruk van de tevredenheid van de tien responderende gemeenten. Beperkingen Betrouwbaarheid Zoals aangegeven is het helaas niet mogelijk om de onderzoeksresultaten te generaliseren voor alle ouders en jongeren die een gesprek hebben gevoerd met de leerplichtambtenaar en voor alle scholen en gemeenten in de regio. Vanwege de lage respons kan er niet vanuit gegaan worden dat de groep respondenten representatief is. Vergelijkbaarheid met voorgaande jaren Het tevredenheidsonderzoek wordt jaarlijks gehouden, maar door verschillende onderzoeksmethoden en vragenlijsten zijn de resultaten niet te vergelijken met die van voorgaande jaren. Vorig jaar is er telefonisch onderzoek gedaan onder de ouders die een gesprek hebben gevoerd met de leerplichtambtenaar. De jaren daarvoor kregen de jongeren en ouders dezelfde schriftelijke vragenlijst en werd er geen onderscheid gemaakt tussen deze twee groepen, wat nu wel het geval is. Daarnaast is nu voor het eerst gebruik gemaakt online vragenlijsten. Verschillen tussen de respondenten Als gevolg van de kleine aantallen respondenten kan er geen onderscheid gemaakt worden tussen de respondenten op basis van bepaalde kenmerken. De groep respondenten wordt in de meeste gevallen dan ook als één groep gepresenteerd. Alleen bij scholen was het soms mogelijk om aan te geven dat bijv. basisscholen minder melden dan scholen voor voortgezet onderwijs.
17-9-2012
Pagina 29 van 29