regionaal bureau leerplicht zuid-holland noord

regionaal bureau leerplicht zuid-holland noord

Jaarverslag 2005/2006

Jaarverslag 2005/2006

leiden, januari 2007

Colofon Dit is een uitgave van RBL Holland Rijnland redactie Annemarije van Overschot en Roos Woudsma eindredactie Ronald Zoutendijk ontwerp Engelen & de Vrind, www.endv.nl druk Drukkerij Nautilus, Leiden oplage 750 exemplaren januari 2007 © 2007 Regionaal Bureau Leerplicht Holland Rijnland

Inhoudsopgave 3

Samenvatting

6

Woord vooraf

10

1

Kaders

11

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8

11 11 12 12 12 12 12 13

2

Samenwerkingsovereenkomst rbl zhn Holland Rijnland Grotestedenbeleid Convenant aansluiting jeugdbeleid en jeugdzorg Convenant onderwijs-arbeidsmarkt Taskforce Jeugdwerkloosheid Operatie Jong Onderwijswet- en regelgeving

Organisatie

14

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7

14 14 14 15 15 16 16

Deelnemende gemeenten Bestuur Medewerkers Ondersteuning Werkwijze en protocollen Deskundigheidsbevordering Voorlichting en communicatie

jaarverslag 2005/2006

3

Samenwerking in de regio

17

3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.2.5 3.2.6 3.2.7 3.2.8 3.2.9 3.2.10 3.2.11 3.2.12 3.2.13 3.2.14

17 17 18 18 18 18 19 19 19 19 19 20 20 20 20 20 20 21 21

Samenwerking met regiogemeenten Overleg registratiemedewerkers Overleg beleidsmedewerkers onderwijs (Wijk)signaleringsoverleggen Samenwerking met onderwijsinstellingen en maatschappelijke organisaties Zorg- en Adviesteams zat-beleidsteams Zorgloket Stuurgroep Wijspunt Project Herstart Reboundvoorzieningen De Witte Poort Stuurgroep vo-vavo Holland Rijnland Stuurgroep Startkwalificatie Holland Rijnland Jongerenloket Onderwijs en Werk Leidse regio vsv-jongerenloket Duin- en Bollenstreek Openbaar Ministerie en Raad voor de Kinderbescherming Ingrado Landelijk Werkverband Voortijdig Schoolverlaten

4 Melding en registratie 4.1 4.2 4.2.1 4.2.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7

4

5

22

Algemeen Meldingen leerplichtfunctie Melding van absoluut verzuim door gemeenten Melding van relatief verzuim (signaalverzuim en luxe verzuim) door scholen Meldingen rmc-functie Meldingsprotocollen Handleiding Verzuimbeleid Registratie Professionalisering van het informatiebeheer

22 23 23 24 24 25 25 25 25

Leerplichtfunctie: cijfers en toelichting

27

5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.5.1 5.5.2 5.5.3 5.5.4 5.6 5.6.1 5.6.2 5.6.3 5.7 5.8 5.9

27 27 28 30 30 31 32 33 33 33 34 35 35 36 39 40

Algemeen Voorlichting en advies Totaal behandelde jeugdigen Preventie Vrijstelling en dispensatie Vervangende leerplicht (artikel 3a en 3b) Vrijstelling (artikel 5 onder a, 5 onder b, 5 onder c, 5a en 15) Verlof Leeftijdsdispensatie Absoluut en relatief verzuim Absoluut verzuim Signaalverzuim Luxe verzuim Behandeling van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten Justitiële afhandeling van absoluut en relatief verzuim Analyse


6 rmc-functie 6.1 6.2 6.3 6.4

7

Algemeen Effectrapportage Trajectbegeleiding Analyse

Trends, ontwikkelingen en knelpunten 7.1 7.2 7.2.1 7.2.2 7.2.3 7.2.4 7.2.5 7.2.6 7.2.7 7.2.8 7.2.9 7.2.10 7.2.11 7.2.12 7.2.13 7.2.14 7.2.15 7.2.16 7.3

Trends Ontwikkelingen per gemeente Alkemade Hillegom Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Rijnsburg Sassenheim Valkenburg zh Voorhout Voorschoten Warmond Zoeterwoude Knelpunten

41 41 42 44 45

46 46 49 49 50 51 52 52 53 54 55 55 56 57 58 58 59 60 60 61 5

Bijlage 1 2 3 4

Bestuur Personeelsformatie zat’s en wijksignaleringsoverleggen Afkortingen


62 63 64 65

Samenvatting 6

Hoofdstuk 1 Kaders Het rbl zhn opereerde in het verslagjaar onder meer binnen de volgende kaders: • de samenwerkingsovereenkomst rbl zhn; • het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland; • het grotestedenbeleid; • het convenant aansluiting jeugdbeleid en jeugdzorg; • het convenant onderwijs-arbeidsmarkt; • de Taskforce jeugdwerkloosheid; • de Operatie Jong; • de onderwijswetgeving.

Hoofdstuk 2 Organisatie • In het verslagjaar heeft het rbl zhn hard gewerkt aan het invoeren van een intern kwaliteitssysteem. De werkwijze en protocollen zijn vastgelegd in een kwaliteitshandboek. Ook is vastgelegd op welke wijze het rbl zhn zorg draagt voor kwaliteitsverbetering en kwaliteitsborging. Dit heeft geresulteerd in certificering volgens de norm nen-en-iso 9001:2000.


Hoofdstuk 3 Samenwerking in de regio • Het rbl zhn heeft in het verslagjaar op zowel operationeel als beleidsniveau deelgenomen aan diverse overleggen en samenwerkingsverbanden in de regio Holland Rijnland. Doel hiervan is het met de ketenpartners signaleren en waar mogelijk wegnemen van belemmeringen in de schoolloopbaan van leerlingen. • In het verslagjaar was er overleg van het rbl zhn met de beleidsmedewerkers onderwijs en de registratiemedewerkers van de 12 gemeenten in de regio Holland Rijnland, o.a. over de vernieuwde meldingsprotocollen en het rapport over de mogelijke koppeling met of overheveling van de gemeentelijke leerlingenadministraties. • De zat’s op de scholen bieden een goede plek om preventief te werken en direct vanuit verschillende disciplines problemen met en van leerlingen aan te pakken. In het verslagjaar hebben de leerplichtambtenaren van het rbl zhn structureel deelgenomen in 5 zat’s in het primair onderwijs, 29 zat’s in het voortgezet onderwijs, 2 zat’s in het speciaal voortgezet onderwijs en 3 zat’s in het voortgezet onderwijs buiten de regio. Deze zat’s kwamen in het verslagjaar gemiddeld zesmaal bijeen. • Bij de instellingen voor middelbaar beroepsonderwijs is het opzetten van een zorgstructuur en het oprichten van zat’s in ontwikkeling. Het rbl zhn juicht dit toe. • In het verslagjaar is het vsv-jongerenloket Leidse regio ontwikkeld van een virtueel loket naar een fysiek loket.

Hoofdstuk 4 Melding en registratie • De leerlingenregistratie van leerplichtige jongeren is vooralsnog in handen van de gemeenten zelf. Dit is een keuze geweest bij de start van het experiment rbl zhn. Het melden van in- en uitschrijvingen door scholen en het opsporen van absoluut verzuim door gemeenten verloopt in een deel van de gemeenten vrij moeizaam. Mede daarom is het rbl zhn een onderzoek gestart naar de mogelijkheden van koppeling met en/of overheveling van de gemeentelijke leerlingenadministraties naar het rbl zhn. • Van de 137 ontvangen meldingen van vermoedelijk absoluut verzuim is er in 21 gevallen ook daadwerkelijk absoluut verzuim door de leerplichtambtenaar geconstateerd. Veelal bleken leerlingen, na onderzoek van de leerplichtambtenaar, toch gewoon op een school ingeschreven te staan. Dit was in veel gevallen niet bekend bij de desbetreffende gemeente omdat de scholen hun in- en uitschrijvingen niet tijdig hadden doorgegeven. • 42 Procent van de basisscholen in de regio Holland Rijnland heeft in het verslagjaar geen schoolverzuim bij het rbl zhn gemeld. Het is niet aannemelijk dat op al deze scholen gedurende een heel schooljaar helemaal geen ongeoorloofd verzuim heeft plaatsgevonden. Het rbl zhn zal in samenwerking met de gemeenten deze zaak nogmaals bij de scholen onder de aandacht brengen. • Veel jongeren uit gemeenten aan de rand van de regio gaan naar scholen buiten de regio. Van deze scholen werden niet altijd meldingen ontvangen. Het rbl zhn heeft ook deze scholen het vernieuwde meldingsprotocol toegezonden. • In het verslagjaar is de registratieachterstand van de rmc-functie weggewerkt met behulp van extra administratieve ondersteuning, bekostigd uit een incidentele gsb-subsidie van de gemeente Leiden. • De Effectrapportage 2005/2006 van de rmc-functie, die in december 2006 is gepubliceerd, bevat een volledige rapportage over het voortijdig schoolverlaten in 2005/2006 in de regio Holland Rijnland. • In het verslagjaar is geïnvesteerd in professionalisering van het informatiebeheer.


7

Hoofdstuk 5 Leerplichtfunctie; cijfers en toelichting

8

• In de 10 gemeenten in de regio Holland Rijnland waarvoor het rbl zhn de leerplichttaken uitvoerde waren er op 1 januari 2005 in totaal 57.267 leerplichtige leerlingen. In totaal zijn 1.398 jeugdigen bij de leerplichtambtenaren van het rbl zhn in behandeling geweest. Dit is een stijging ten opzichte van het vorige jaar. De verdeling jongens/meisjes was 57%:43%. • In het verslagjaar waren er 521 meldingen waarbij er (nog) geen sprake was van schoolverzuim, maar wel verzuim dreigde te ontstaan. • Er zijn 255 verzoeken om vrijstelling ingediend, waarvan er 206 zijn toegekend. De overige aanvragen zijn afgewezen of vervallen/nog in behandeling. Van de 206 verleende vrijstellingen zijn er 92 verleend aan partieel leerplichtigen voor het volgen van ander onderwijs. • Er zijn 29 dispensaties afgegeven voor leerlingen die vavo wilden volgen. • In het verslagjaar is er bij 21 leerlingen absoluut verzuim geconstateerd. Dit waren vooral 16- en 17-jarigen. Ouders en leerlingen zijn gewezen op hun verantwoordelijkheid om zich in te schrijven op een school of onderwijsinstelling. In 4 gevallen was er sprake was van onwil, waarvoor een proces-verbaal is opgemaakt. Aan enkele 16- en 17-jarigen is – onder bepaalde voorwaarden – vrijstelling verleend, omdat het schooljaar inmiddels zover gevorderd was dat zij niet meer in een opleiding konden instromen. • In het verslagjaar waren er 478 gevallen van signaalverzuim. De meeste hiervan waren afkomstig uit het voortgezet onderwijs, het betrof vooral leerlingen in de leeftijd van 15, 16 of 17 jaar. Er zijn 52 processenverbaal opgemaakt. Er was vooral sprake van persoons- en gezinsproblematiek. Interventies van de leerplichtambtenaar hebben geleid tot plaatsing in een in een zorgtraject en/of een onderwijstraject. De meeste leerlingen zijn uiteindelijk op dezelfde school gebleven. Een aantal is naar een nieuwe school gegaan, of heeft vrijstelling gekregen. • In het verslagjaar waren er 123 meldingen van luxe verzuim. Dit heeft geleid tot 48 processen-verbaal. Dit is een aanzienlijke stijging ten opzichte van het vorige jaar; toen werden 25 processen-verbaal opgemaakt. • In het verslagjaar is in totaal naar aanleiding van 104 overtredingen een proces-verbaal opgemaakt. Dit is opnieuw een toename ten opzichte van het jaar ervoor. Het rbl zhn vindt handhaving belangrijk. Vijf leerplichtambtenaren zijn Buitengewoon Opsporingsambtenaar. Goede samenwerking met Justitie zorgt ervoor dat zaken binnen drie maanden op speciale leerplichtterechtzittingen behandeld worden. Naast boeten worden ook werken leerstraffen opgelegd en wordt (gedwongen) hulpverlening in gang gezet.

Hoofdstuk 6 rmc-functie • De formatie voor trajectbegeleiding is in het verslagjaar uitgebreid van 1 naar 2 fte. • Een belangrijke ontwikkeling in het verslagjaar was de doorontwikkeling van het virtuele Jongerenloket naar het fysieke Jongerenloket Onderwijs en Werk Leidse regio. • In de Leidse regio is de trajectbegeleider gaan werken voor het fysieke Jongerenloket. • In de Duin- en Bollenstreek vindt de trajectbegeleiding plaats vanuit het rbl zhn. • Voor een volledige rapportage over het voortijdig schoolverlaten in de regio Holland Rijnland wordt verwezen naar de Effectrapportage 2005/2006, die in december 2006 is gepubliceerd.


Hoofdstuk 7 Trends, ontwikkelingen en knelpunten • Na de stabilisatie van vorig jaar is er nu weer een toename van het aantal behandelde jeugdigen. • Niet alle gemeenten melden absoluut verzuim. • Het aantal meldingen van luxe verzuim wisselt soms sterk per jaar per gemeente. • Het aantal verzoeken om vrijstelling op grond van artikel 15 is wederom toegenomen. Het rbl zhn zou deze leerlingen graag eerder in het schooljaar op het spoor komen en in behandeling nemen, zodat zij nog kunnen worden aangemeld voor een opleiding. • Het aantal processen-verbaal blijft stijgen. Dit betekent dat handhaving een prominentere rol krijgt bij de bestrijding van schoolverzuim. • Het rbl zhn heeft nog niet alle verzuim in beeld. Ruim 40% van de basisscholen meldt helemaal geen verzuim. Het rbl zhn zal contact leggen met deze scholen en aan de hand van het meldingsprotocol en de verzuimregistratie van de school bekijken hoe de scholen nadere invulling kunnen geven aan het verzuimbeleid. • Er zijn niet altijd voldoende mogelijkheden voor 16- en 17-jarig leerlingen die uitvallen om tussentijds in te stromen in een (nieuwe) opleiding. • De financiering door gemeenten van bijzondere voorzieningen, zoals De Witte Poort en Het Oriëntatiejaar, blijft een punt van aandacht. • Ondanks het sinds 1 januari 2005 wettelijk verankerde recht op jeugdzorg op indicatie van het Bureau Jeugdzorg zijn er in de regio forse wachttijden bij de aanbieders van geïndiceerde jeugdzorg, met name voor intensieve gezinsbehandeling. De gemeenten wordt gevraagd hieraan aandacht te besteden in hun overleg met de Provincie Zuid-Holland. • Daarnaast bestaan er nog altijd knelpunten bij indicatiestelling en plaatsingen van jeugdigen in het (voortgezet) speciaal onderwijs. Vooral de wachttijden voor plaatsing in rec-cluster 4-scholen zijn onaanvaardbaar lang. 9


Woord vooraf In dit jaarverslag wordt informatie gegeven over het gevoerde beleid met betrekking tot de leerplichtfunctie van het Regionaal Bureau Leerplicht Zuid-Holland Noord (rbl zhn), alsmede de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie Voortijdig Schoolverlaten (rmc-functie). In de regio Holland Rijnland functioneert sinds 1 september 2002 één Regionaal Bureau Leerplicht ZuidHolland Noord, dat sinds gemeentelijke herindelingen per 1 januari 2006 werkzaam is voor tien van de twaalf gemeenten in de regio. Aan het rbl zhn is de rmc-functie verbonden. De rmc-functie heeft de wettelijke taak voortijdig schoolverlaters (dat wil zeggen, leerlingen die zonder startkwalificatie hun onderwijsloopbaan afsluiten) te registreren. De rmc-wetgeving verplicht gemeenten ook een netwerk in de regio te onderhouden dat zich met de begeleiding van voortijdig schoolverlaters bezighoudt. In het eerste halfjaar van 2006 hebben alle gemeenten die deelnemen in het experiment Regionaal Bureau Leerplicht Zuid-Holland Noord besloten het rbl zhn per 1 januari 2007 voort te zetten in een gemeenschappelijke regeling. Voorts is besloten de naam van het rbl zhn te wijzigen in : Regionaal Bureau Leerplicht Holland Rijnland. Daarmee is een eind gekomen aan een periode van onzekerheid en kan het rbl zhn zich volledig richten op zijn missie: ‘Zuid-Holland Noord houdt de jongeren binnenboord’. De Leerplichtwet en de rmc-wetgeving bieden voor het rbl zhn goede mogelijkheden een initiërende en regisserende rol te vervullen, zowel op het niveau van de individuele jeugdige, het schoolniveau als het regionale niveau. Samenbindend gegeven voor de medewerkers van het rbl zhn is dat het versterken van ontwikkelingskansen van iedere jeugdige – ongeacht talent of beperking – uitgangspunt is. Daartoe beschikken de medewerkers van het rbl zhn over preventieve, curatieve en repressieve instrumenten. Als er daarbij sprake is van belemmeringen in het realiseren van ketenregie, worden deze door het rbl zhn opgespoord en opgelost, dan wel geagendeerd bij de verantwoordelijke persoon of instantie. 10

Op basis van deze door de medewerkers van het rbl zhn gedeelde visie is in het verslagjaar veel werk verricht en zijn vele nieuwe initiatieven ontplooid. Om de missie en taken van het rbl zhn in een dynamische omgeving uit te voeren, zijn betrokken, taakgerichte en professionele medewerkers nodig. Ik prijs me gelukkig dat het rbl zhn daarover beschikt. Een woord van dank aan een ieder die een bijdrage heeft geleverd aan het functioneren van het rbl zhn is op zijn plaats. Geïnspireerd door het enthousiasme van de medewerkers en de steun van het bestuur en de vele ketenpartners gaat het rbl zhn vol vertrouwen door met het uitdragen en uitvoeren van zijn missie. Ik nodig u van harte uit de realisering van onze missie te volgen en waar mogelijk daaraan bij te dragen!

Ronald A. Zoutendijk, directeur.


1

Kaders Het Regionaal Bureau Leerplicht Zuid-Holland Noord (rbl zhn) werkt binnen de volgende kaders.

1.1 Samenwerkingsovereenkomst rbl zhn Met de ondertekening van de ‘Samenwerkingsovereenkomst Experiment Regionaal Bureau Leerplicht’, is het rbl zhn per 1 september 2002 van start gegaan. Het bureau zorgt voor handhaving van de Leerplichtwet 1969 en uitvoering van rmc-wetgeving. In het eerste halfjaar van 2006 hebben alle deelnemende gemeenten besloten het rbl zhn te continueren na de experimentele periode tot en met 31 december 2006. Het algemeen bestuur van het Samenwerkingsorgaan Holland Rijnland heeft in 2006 een voorstel aan de gemeenteraden voorgelegd om het rbl zhn in te bedden in de gemeenschappelijke regeling van dit samenwerkingsorgaan. Naar verwachting zullen de gemeenteraden hiermee instemmen.

1.2 Holland Rijnland In 2004 is het Samenwerkingsorgaan Holland Rijnland van start gegaan, waarin alle twaalf gemeenten in de regio Holland Rijnland deelnemen. Door intensieve samenwerking biedt Holland Rijnland oplossingen voor problemen die de twaalf gemeenten raken, onder meer op het terrein van samenleving en welzijn. In het beleidskader van de Regionale Sociale Agenda voor Holland Rijnland zijn afspraken opgenomen over de leerplichthandhaving en het voorkomen en bestrijden van voortijdig schoolverlaten. Onlangs is voortijdig schoolverlaten benoemd tot een van de speerpunten van de sociale agenda. Dit beleidskader heeft nadere uitwerking en aanvulling gekregen in de Regionale Agenda Samenleving 2006-2008. In aansluiting op de Regionale Agenda Samenleving wordt in de sociale agenda op vier inhoudelijke themagebieden samengewerkt, waar onder het themagebied jeugd, dat zich richt op de uitvoering van het convenant aansluiting jeugdbeleid en jeugdzorg (zie 1.4). jaarverslag 2005/2006

11

1.3 Grotestedenbeleid De gemeente Leiden heeft in het kader van het grotestedenbeleid middelen gekregen om het aantal jongeren dat een startkwalificatie behaalt te vergroten. De gemeente Leiden heeft diverse maatregelen opgenomen in het Meerjarenontwikkelingsprogramma 2005-2009. Een van de resultaatafspraken is de doelstelling: geen leerling zonder diploma van school. In dit kader financierde de gemeente Leiden in de verslagperiode de kosten van de beleidsondersteuning van het rbl zhn en van een tijdelijke extra formatieplaats voor de rmc-functie.

1.4 Convenant aansluiting jeugdbeleid en jeugdzorg In 2005 is de Wet op de jeugdzorg in werking getreden. Deze wet maakt onderscheid tussen het Bureau Jeugdzorg en de zorgaanbieders. Voorts regelt de wet de aanspraak op jeugdzorg. Door het creëren van deze aanspraak, onder enige voorwaarden, ontstaat een situatie in de jeugdzorg die vergelijkbaar is met die van het recht op onderwijs. In het kader van de Wet op de jeugdzorg heeft de Provincie Zuid-Holland met de Leidse regio en de Duin- en Bollenstreek een convenant afgesloten voor de periode van 2004 tot en met 2007. Hierin wordt de afstemming en meerjarige samenwerking vastgelegd bij het vormgeven en uitvoeren van het jeugdzorgbeleid en het preventieve jeugdbeleid. Een voor het rbl zhn relevant speerpunt is de verbetering van de aansluiting tussen het onderwijs en de jeugdzorg, in het bijzonder het voorkomen van schooluitval.

1.5 Convenant onderwijs-arbeidsmarkt

12

Op 25 maart 2004 hebben de Provincie Zuid-Holland en de Regionale Platforms voor Arbeidsmarktbeleid een convenant afgesloten. Een belangrijk doel van het convenant is het verhogen van het aantal jongeren dat met een afgeronde startkwalificatie het onderwijs verlaat. Dit laatste in het kader van de bestrijding van de jeugdwerkloosheid.

1.6 Taskforce Jeugdwerkloosheid Door de regering is in oktober 2004 de Taskforce Jeugdwerkloosheid ingesteld. Deze taskforce is voor een periode van vier jaren ingesteld om uitwerking te geven aan het medio 2003 vastgestelde Plan van aanpak jeugdwerkloosheid. De Jongerenloketten zijn hier een voorbeeld van. In dit rijksbeleid past de keuze van het Ministerie van ocw om trajectbegeleiding door de rmc-functie structureel in te richten. Vanaf 2005 is hiervoor één extra fte per rmc-regio gereserveerd; in 2006 is hieraan nog één fte toegevoegd.

1.7 Operatie Jong De samenhang tussen de ministeries die met jeugdbeleid te maken hebben moet volgens de regering worden versterkt. Deze samenwerking heeft de titel Operatie Jong gekregen. Een belangrijke doelstelling is op lokaal niveau de belangrijkste knelpunten oplossen in het jeugdbeleid. De bedoeling is een zichtbare verbetering tot stand te brengen in de samenwerking van alle organisaties bij het volgen van jeugdigen van 0 tot 23 jaar, zodat problemen tijdig gesignaleerd en aangepakt kunnen worden. Op 22 november 2004 is hiertoe een Jeugdagenda vastgesteld, waarin de bestuurlijke regie en de regie op uitvoeringsniveau zijn vastgelegd. De Jong-overeenkomst kent 12 plannen van aanpak, waaronder: zorgstructuren in en om de school, maximaliseren van het maatschappelijke rendement van het onderwijs en registratie en informatie-uitwisseling. Een van de uitvloeisels van de Jong-overeenkomst is het Project Zorg in en om School (ZioS), dat in opdracht van het Ministerie van ocw wordt uitgevoerd. Het beoogde resultaat van dit project is dat in 2007 elke school


voor primair, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs een Zorg- en Adviesteam, kortweg zat, heeft van hoge kwaliteit. Jeugdigen krijgen daarmee een vangnet binnen hun eigen vertrouwde schoolomgeving.

1.8 Onderwijswet- en regelgeving In Nederland regelen enkele onderwijswetten de inrichting en financiering van het onderwijsstelsel. Het betreft onder meer de Wet op het primair onderwijs (wpo), de Wet op de expertisecentra (wec), de Wet op het voortgezet onderwijs (wvo) en de Wet educatie en beroepsonderwijs (web). Daarnaast is er een aantal specifieke wetten, waaronder de Leerplichtwet 1969, de Wet op het onderwijstoezicht (wot) en de Wet onderwijs en opvoeding zieke leerlingen (wooz). In de regelgeving is in dit kader van belang de Leerplichtregeling 1995 en de Richtlijn voor strafvordering strafrechtelijke aanpak schoolverzuim. In 2001 is de rmc-functie in de wetgeving opgenomen en heeft zij een plaats gekregen in de wec, wvo en web. Voorts is de Uitvoeringsregeling rmc-functie sinds 1 juli 2002 van kracht. In 2004 is de invoering van een persoonsgebonden nummer van leerlingen van start gegaan in het voortgezet onderwijs. In 2005/2006 is de invoering ervan gerealiseerd in de sector beroepsonderwijs, volwassenenonderwijs en educatie (bve). In 2007 volgt het hoger onderwijs en op een nader te bepalen jaar het primair onderwijs. De verwachting is dat daarmee op termijn een belangrijke voorwaarde wordt vervuld om tot een nagenoeg sluitend inzicht te komen in de omvang van het voortijdig schoolverlaten. Naar verwachting wordt met ingang van 1 augustus 2007 de volledige leerplicht verlengd tot de 18e verjaardag of tot op een eerder moment wanneer een startkwalificatie is behaald. Voorts wordt voorzien dat in de rmc-regelgeving een meldings- en informatieplicht voor voortijdig schoolverlaters wordt opgenomen, alsmede een wettelijk kader waarmee gemeenten jongeren in de leeftijd van 18 tot 23 jaar met meer drang en dwang terug kunnen leiden naar school of werk, de zogenoemde leerwerkplicht.


13

2

Organisatie

14

2.1 Deelnemende gemeenten In het verslagjaar voerde het rbl zhn na gemeentelijke herindelingen per 1 januari 2006 de leerplichtfunctie uit voor tien gemeenten in de regio Holland Rijnland, namelijk: Hillegom, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Noordwijk, Oegstgeest, Teylingen, Voorschoten en Zoeterwoude. Het rbl zhn voerde de rmc-functie uit voor alle twaalf gemeenten in de regio Holland Rijnland, namelijk de tien bovengenoemde gemeenten plus Alkemade en Noordwijkerhout.

2.2 Bestuur Het bestuur van het rbl zhn wordt gevormd door het Portefeuillehoudersoverleg (pho) rbl zhn, waarin de portefeuillehouders Onderwijs van de deelnemende gemeenten zitting hebben (bijlage 1). Voor zaken die de rmc-functie betreffen namen in het verslagjaar ook de portefeuillehouders Onderwijs van de gemeenten Alkemade en Noordwijkerhout deel in het pho. Een stuurgroep, bestaande uit zes vertegenwoordigers van het pho, vormde het dagelijks bestuur.

2.3 Medewerkers Op 31 juli 2006 werkten bij het rbl zhn 17 medewerkers en was er 1 vacature, die op 1 augustus 2006 werd vervuld. Bijlage 2 bevat een opgave van de personeelsformatie per 31 juli 2006.


2.4 Ondersteuning In het verslagjaar maakte het rbl zhn gebruik van de ondersteuning van de Dienst Cultuur en Educatie van de gemeente Leiden op het gebied van financiën, personeelszaken en archivering. Altran heeft in het verslagjaar een onderzoek ingesteld naar alle relevante aspecten van een eventuele overheveling van de gemeentelijke leerlingenadministraties naar het rbl zhn. Voorts zijn de mogelijkheden onderzocht om de gemeentelijke leerlingenadministraties te koppelen aan het registratiesysteem van het rbl zhn. Daarnaast is Altran ingeschakeld voor de professionalisering van het informatiebeheer van het rbl zhn. In dat kader is een informatieplan opgesteld en plannen voor het inrichten van de ict- organisatie (itil), het informatiebeveiligingsbeleid en de toetreding tot het gba-net. In vervolg op een aantal gehouden visiedagen met alle medewerkers van het rbl zhn, heeft Mercuri Urval ondersteuning verleend bij een intern project voor kwaliteitsborging.

2.5 Werkwijze en protocollen Het rbl zhn werkt zoals de Leerplichtwet vereist volgens een ambtsinstructie, die is vastgesteld door het bestuur van het rbl zhn. Deze bevat de wijze waarop gevallen van schoolverzuim worden behandeld, de wijze waarop de leerplichtambtenaren samenwerken met collega’s van andere gemeenten en de aanwijzing van instellingen waarmee de leerplichtambtenaren samenwerken. De leerplichtambtenaren van het rbl zhn werken per school, zodat elke school een vaste leerplichtambtenaar heeft. Om ook zicht te blijven houden op de leerplichtsituatie per gemeente is voor elke gemeente een contactpersoon aangewezen, die tevens de meldingen van absoluut verzuim behandelt (leerlingen die wonen in de desbetreffende gemeente en niet staan ingeschreven op een school). Deze contactpersoon neemt desgevraagd deel aan de (wijk)signaleringsoverleggen e.d. en is daardoor goed op de hoogte van de plaatselijke situatie. De medewerkers van de rmc-functie benaderen voortijdig schoolverlaters door middel van een brief met een antwoordformulier. De jongere wordt gevraagd te vermelden wat zijn huidige situatie is en of hij in aanmerking wil komen voor trajectbegeleiding. Indien een jongere te kennen geeft voor begeleiding in aanmerking te willen komen, volgt een uitnodiging voor een gesprek. Deze gesprekken worden gevoerd door de trajectbegeleiders, die deelnemen in de jongerenloketten. De jongere wordt zoveel mogelijk administratief gevolgd tot zijn herplaatsing in een opleiding, werk of ander traject. Het melden van schoolverzuimers, voortijdig schoolverlaters en thuiszitters bij het rbl zhn is vastgelegd in diverse meldingsprotocollen. Voor het verlenen van leeftijdsdispensatie voor het volwassenenonderwijs werkte het rbl zhn tot 1 januari 2006 volgens het Convenant vo-vavo (2004). Deze taak is per 1 januari 2006 vervallen als gevolg van nieuwe wetgeving. Hierdoor zijn de rollen van de deelnemers (de gemeenten, de scholen voor vo en de roc’s) veranderd. De wetgever heeft de zorgplicht van het vo bekrachtigd door die scholen voor haar leerlingen de verantwoordelijkheid te geven voor de uitbesteding aan het vavo. Toestemming van een gemeente is daarvoor niet meer noodzakelijk. Het afgelopen schooljaar heeft het rbl zhn hard gewerkt aan het invoeren van een intern kwaliteitssysteem. De werkwijze en protocollen zijn vastgelegd in een kwaliteitshandboek. Verder is vastgelegd op welke wijze het rbl zhn zorg draagt voor kwaliteitsverbetering en kwaliteitsborging. Deze inspanningen hebben ertoe geleid dat het rbl zhn in juli 2006 als eerste RBL is gecertificeerd volgens de norm nen-en-iso 9001:2000. Het rbl zhn is hier erg trots op zal zich inspannen om het kwaliteitssysteem verder uit te bouwen.


15

2.6 Deskundigheidsbevordering In het verslagjaar zijn diverse instellingen (opnieuw) uitgenodigd voor het werkoverleg van het rbl zhn, zoals de Raad voor de Kinderbescherming, de ggd Hollands Midden, het Trainings- en Arbeidscentrum, de Regiopolitie Hollands Midden, de Basiszorg Kwetsbare Kinderen en de reboundvoorziening van De Witte Poort. Dit heeft geresulteerd in goede werkafspraken met deze instellingen. Medewerkers van het Openbaar Ministerie, halt Leiden en halt Haaglanden hebben met de leerplichtambtenaren gesproken over het pilotproject dat in Den Haag heeft gedraaid met halt-afdoening van schoolverzuim. Ook hebben de medewerkers van het rbl zhn regelmatig een werkbezoek gebracht aan instellingen in de regio, zoals het Openbaar Ministerie, de Inspectie van het Onderwijs, het Oriëntatiejaar, etc. Door het gezamenlijk bespreken van casuïstiek kunnen de leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders elkaar consulteren en tot een afgestemde aanpak komen. Het rbl zhn beschikt over actuele publicaties op het gebied van jeugdzorg en onderwijs en informatiemateriaal van organisaties in de regio, waaruit de medewerkers kunnen putten. In het verslagjaar volgden twee medewerkers de opstapcursus van de Bestuursacademie/Ingrado. Eén medewerker rondde de boa-opleiding af en werd beëdigd tot buitengewoon opsporingsambtenaar. Twee medewerkers volgden een cursus ‘Leerplichtwet en haar juridische omgeving’. Bijna alle medewerkers van het rbl zhn volgden een of twee cursusdagen omgaan met overtreders en effectieve communicatie. Enkele medewerkers volgden een cursus Crystal Reports, om met dit programma standaardrapportages te kunnen maken.

2.7 Voorlichting en communicatie

16

Leerplichtambtenaren en rmc-trajectbegeleiders hebben in het verslagjaar opnieuw een groot aantal scholen en directeurenoverleggen in de regio bezocht, om voorlichting te geven over leerplicht en de rmc-functie. Verder heeft het rbl zhn een toelichting gegeven in een aantal raadscommissies en gemeenteraden. In maart 2006 heeft burgemeester Lenferink van de gemeente Leiden een werkbezoek gebracht aan het rbl zhn. Ook is er in het verslagjaar driemaal een Nieuwsbrief uitgegaan naar alle deelnemende gemeenten, alle scholen in de regio Holland Rijnland en de instellingen waarmee het rbl zhn te maken heeft. De website van het rbl zhn is in het verslagjaar opnieuw geactualiseerd. Hier zijn alle folders, nieuwsbrieven, meldingsprotocollen en het jaarverslag te downloaden. Het rbl zhn heeft de leerplicht en de handhaving ervan onder de aandacht gebracht bij jongeren in de regio, door twee scholen te bezoeken tijdens de landelijke Dag van de Leerplicht op 16 maart 2006. Deze dag is een initiatief van het actieprogramma ‘Handhaven op Niveau’ van het Ministerie van Justitie en het Ministerie van ocw. Een aantal leerplichtambtenaren heeft op 16 maart 2006 een les verzorgd in het Andreas College, locatie Pieter Groen in Katwijk en in het Visser ‘t Hooft Lyceum in Leiderdorp. Ook hebben leerplichtambtenaren rond deze datum een les verzorgd in De Witte Poort in Leiden en het Centrum Daghulp Oudere jeugd van Cardea in Leiden.


3

Samenwerking in de regio

Voor de uitvoering van de taken op het gebied van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten is samenwerking met een groot aantal scholen en instellingen noodzakelijk. Er zijn veel factoren die de schoolloopbaan van een leerling kunnen beïnvloeden. Het is aan het rbl zhn en de ketenpartners om eventuele belemmeringen te signaleren en zo mogelijk weg te nemen. Met dit doel heeft het rbl zhn in het verslagjaar op zowel operationeel als strategisch en tactisch niveau deelgenomen aan de volgende overleggen en samenwerkingsverbanden.

3.1 Samenwerking met regiogemeenten 3.1.1 Overleg registratiemedewerkers De leerplichtambtenaren van het rbl zhn hadden regelmatig contact met de registratiemedewerkers die bij de gemeenten de leerlingenadministratie bijhouden. Dit contact had voornamelijk betrekking op het melden van absoluut verzuim en voortijdig schoolverlaten door de gemeenten en de terugkoppeling na ondernomen actie door de leerplichtambtenaar of trajectbegeleider. Verder hadden de leerplichtambtenaren regelmatig gegevens nodig uit de Gemeentelijk basisadministratie persoonsgegevens (gba) van een leerling en zijn ouders voor het opmaken van een proces-verbaal. In het verslagjaar vond driemaal een gezamenlijk overleg met de registratiemedewerkers van de gemeenten plaats. Er is o.a. gesproken over de nieuwe meldingsprotocollen en het rapport over de mogelijke koppeling met of overheveling van de gemeentelijke leerlingenadministraties. Ook zijn afspraken gemaakt over het verzenden van een informatiebrief door gemeenten, om 16- en 17-jarige leerlingen en hun ouders te informeren over de partiële leerplicht.


17

3.1.2 Overleg beleidsmedewerkers onderwijs In het verslagjaar was er tweemaal overleg van het rbl zhn met de beleidsmedewerkers onderwijs van de gemeenten in de regio Holland Rijnland. Aan de orde kwamen o.a. het eindrapport koppeling met of overheveling van gemeentelijke leerlingenadministraties en de vernieuwde meldingsprotocollen voor scholen en gemeenten. Ter voorbereiding op het Portefeuillehoudersoverleg (pho) vond Ambtelijk Vooroverleg (avo) plaats. Hierin worden de onderwerpen voorbereid die voor het Portefeuillehoudersoverleg staan geagendeerd. Het avo is in het verslagjaar voorgezeten door de beleidsmedewerker onderwijs van Voorschoten. Ten slotte hebben de leerplichtambtenaren zo nu en dan contact gehad met beleidsmedewerkers van gemeenten over de bekostiging van trajecten voor individuele leerlingen. 3.1.3 (Wijk)signaleringsoverleggen In veel gemeenten bestaan zgn. (wijk)signaleringsoverleggen. Hierin nemen vertegenwoordigers deel van de gemeente, de politie en het jongerenwerk. In de Duin- en Bollenstreek neemt ook een vertegenwoordiger van het Jongeren Preventie Project (jpp) deel. In het verslagjaar hebben leerplichtambtenaren aan deze overleggen deelgenomen (zie bijlage 5).

3.2 Samenwerking met onderwijsinstellingen en maatschappelijke organisaties 3.2.1 Zorg- en Adviesteams In het verslagjaar was er in de regio Holland Rijnland een vrijwel dekkend netwerk van Zorg- en Adviesteams (zat’s) voor jeugdigen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar, 4 tot 12 jaar en 12 tot 18 jaar op het basis- en voortgezet onderwijs. De zat’s voor 4- tot 12-jarigen zijn ieder gegroepeerd rond een aantal scholen voor primair onderwijs in een gemeente. De zat’s in het (speciaal) voortgezet onderwijs zijn meestal gekoppeld aan een schoollocatie. 18

Doel van een zat is het bespreken van leerlingen bij wie sprake is van (dreigende) problemen, om zo vroeg mogelijk problemen te signaleren en passende hulp te bieden. In een zat zijn ten minste de volgende instanties vertegenwoordigd: leerlingbegeleiding van de desbetreffende school, Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland, een instelling voor algemeen maatschappelijk werk en de ggd zhn. Het rbl zhn (met de leerplichtambtenaar die contactpersoon is van de desbetreffende school) neemt structureel deel in de zat’s in het voortgezet onderwijs en veelal incidenteel in de zat’ in het primair onderwijs. Hiernaast kan een zat op uitnodiging worden bijgewoond door ad hoc-deelnemers, zoals de politie of het jongerenwerk.

In het verslagjaar hebben de leerplichtambtenaren van het rbl zhn structureel deelgenomen in 5 zat’s in het primair onderwijs, 29 zat’s in het voortgezet onderwijs, 2 zat’s in het speciaal voortgezet onderwijs en 3 zat’s in het voortgezet onderwijs buiten de regio (zie bijlage 3). Al deze zat’s kwamen in het verslagjaar gemiddeld zesmaal bijeen. De leerplichtambtenaren brachten hun kennis over de Leerplichtwet in (bijvoorbeeld de regels rond schorsen en verwijderen), adviseerden over te nemen maatregelen (ouders of leerling ertoe brengen om hulp te accepteren) en dachten mee over juiste doorverwijzing. Zodra er sprake was van verzuim werd dit door school aan de leerplichtambtenaar gemeld. In het primair onderwijs werden wat vaker leerlingen besproken bij wie geen sprake was van (dreigend) schoolverzuim. De aanwezigheid van de leerplichtambtenaar was dan niet altijd noodzakelijk. Toch zorgen de leerplichtambtenaren van het rbl zhn ervoor regelmatig aanwezig te zijn, om zo met het plaatselijke netwerk in de desbetreffende gemeente in contact te blijven. De meeste rec-scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs hebben geen zat, maar een eigen zorgstructuur waarin regelmatig overleg is met externe partners. De leerplichtambtenaar die contactpersoon is voor deze scholen, bracht regelmatig een bezoek aan deze scholen om leerlingen te bespreken bij wie schoolverzuim dreigde.


Bij de instellingen voor middelbaar beroepsonderwijs is het opzetten van een zorgstructuur en het oprichten van zat’s in ontwikkeling. Het rbl zhn juicht dit toe. 3.2.2 zat-beleidsteams In de regio Holland Rijnland functioneerden in het verslagjaar drie zat-beleidsteams, te weten: het zatbeleidsteam 0-12 Duin- en Bollenstreek, het zat-beleidsteam 0-12 Leidse regio en het zat-beleidsteam Voortgezet Onderwijs/Speciaal Voortgezet Onderwijs Holland Rijnland. De beleidsteams bewaken de voortgang van de zat’s, registreren trends en signalen uit de zat’s, stellen een jaarverslag op en formuleren een visie op de zat-praktijk. In het verslagjaar werden deze beleidsteams voorgezeten door de directeur van het rbl zhn. Vanaf het schooljaar 2006/2007 worden de drie zat-beleidsteams samengevoegd tot één zat-regiegroep voor de regio Holland Rijnland. 3.2.3 Zorgloket Het Zorgloket heeft een dienstverlenende en ondersteunende taak voor de scholen in het Samenwerkingsverband vo/svo Leiden e.o. Het Zorgloket bestaat naast een leerplichtambtenaar uit een directielid van het Onderwijscentrum Leiden, een orthopedagoog/psycholoog van de School voor Praktijkonderwijs, een orthopedagoog/psycholoog van het Orthopedagogisch Didactisch Centrum (opdc), een coördinator leerlingenzorg van een van de brede scholengemeenschappen en een voorpostfunctionaris van Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland. Het Zorgloket komt in principe tweewekelijks bijeen om leerlingen te bespreken en heeft de volgende taken: adviseren over aanvullende zorg, adviseren over een geschikte onderwijsvorm of andere school, consultatie bij leer- en gedragsproblemen en schoolverzuim en het verrichten van diagnostisch onderzoek. Het gaat hierbij om problemen die niet langer binnen de school (en/of in het zat) kunnen worden opgelost. Naast de school kan ook een leerplichtambtenaar leerlingen ter bespreking inbrengen. De toelating voor De Witte Poort loopt via het Zorgloket. In het verslagjaar heeft het rbl zhn met een vaste leerplichtambtenaar deelgenomen in het Zorgloket. Vanwege de vele aanmeldingen is het Zorgloket een tijdlang wekelijks bijeengekomen. 3.2.4 Stuurgroep Wijspunt Wijspunt is een loket voor onderwijs en jeugdzorg en is bedoeld voor leerlingen in het primair onderwijs, die langdurig niet naar school gaan. Het is gestart als voorziening voor Leidse leerlingen. Inmiddels worden er ook leerlingen uit buurgemeenten aangemeld. Vaak is sprake van problematiek rond de plaatsing in recscholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs. Wijspunt probeert op maat oplossingen te zoeken, zodat de leerling niet thuis hoeft te zitten. De Stuurgroep Wijspunt bestaat uit vertegenwoordigers van het Samenwerkingsverband Weer Samen Naar School regio Leiden, schoolbesturen, OnderwijsAdvies, de gemeente Leiden, Cardea, Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland, de ggd ZHN en het rbl zhn. De stuurgroep probeert, op grond van de behandelde casuïstiek, op beleidsmatig niveau oplossingen te zoeken. Alle leden van de stuurgroep hebben zich gecommitteerd aan samenwerking en pleiten voor het voortbestaan van Wijspunt als vangnet voor leerlingen die tussen wal en schip vallen. 3.2.5 Project Herstart In 2003/2004 is een landelijk project gestart, Herstart genaamd, om thuiszittende leerlingen (uit het basisonderwijs en voortgezet onderwijs) gedurende 12 weken op te vangen en toe te leiden naar de rec-scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs. In de regio Holland Rijnland wordt het project Herstart uitgevoerd door Pedologisch Instituut De Brug te Leiden. 3.2.6 Reboundvoorzieningen In het kader van veiligheidsbeleid op de scholen heeft het Ministerie van ocw geld beschikbaar gesteld aan de samenwerkingsverbanden vo/svo om zgn. reboundvoorzieningen te starten. Hierin worden leerlingen tijdelijk geplaatst die vanwege hun gedrag op dat moment niet te handhaven zijn op school. Het is de bedoeling hen zo snel mogelijk weer terug te leiden naar school. In het verslagjaar is de reboundvoorziening in de Duin- en Bollenstreek van start gegaan. In de Leidse regio is een van de trajecten van De Witte Poort omgebouwd tot een reboundvoorziening.


19

3.2.7 De Witte Poort In het verslagjaar heeft het rbl zhn regelmatig overlegd met De Witte Poort, zowel op casus- als beleidsmatig niveau. De financiering van De Witte Poort blijft een knelpunt. Hierdoor hebben leerlingen uit de ene gemeente wél, en uit de andere gemeente geen (of minder) toegang tot deze voorziening. Het rbl zhn blijft hiervoor aandacht vragen bij de desbetreffende gemeenten. 3.2.8 Stuurgroep vo-vavo Holland Rijnland In de Stuurgroep Voortgezet Onderwijs-Voortgezet Algemeen Volwassenenonderwijs (vo-vavo), waarin het rbl zhn deelneemt, is het op 24 juni 2004 vastgestelde handelingsprotocol geactualiseerd en zijn afspraken gemaakt naar aanleiding van de voorgestelde wetswijziging om meer ruimte te scheppen voor samenwerking tussen het (speciaal) voortgezet onderwijs en de bve-instellingen. Met ingang van 1 januari 2006 is de leeftijdsdispensatieregeling in het kader van het vavo afgeschaft en neemt het rbl zhn niet langer deel in de stuurgroep. 3.2.9 Stuurgroep Startkwalificatie Holland Rijnland De Stuurgroep Startkwalificatie Holland Rijnland bestaat uit vertegenwoordigers van gemeenten, onderwijsinstellingen en maatschappelijke organisaties die een maatschappelijke en/of wettelijke verantwoordelijkheid hebben op het gebied van het voorkomen en bestrijden van voortijdig schoolverlaten. De Stuurgroep maakt afspraken over maatregelen die in onderlinge afstemming worden ingezet. In het verslagjaar is zij viermaal bijeen geweest. De projectplannen 2006 voor de vsv-jongerenloketten zijn vastgesteld. Voorts is informatie uitgewisseld over de Effectrapportage 2004/2005 van de rmc-functie, het Project ‘Lerend werken in het mkb’ en het Platform Aansluitingsproject vmbo-aoc-roc.

20

3.2.10 Jongerenloket Onderwijs en Werk Leidse regio In het verslagjaar is het vsv-jongerenloket Leidse regio ontwikkeld van een virtueel loket naar een fysiek Jongerenloket Onderwijs en Werk Leidse regio. Het Jongerenloket is een samenwerking tussen de volgende ketenpartners: cwi Leiden, Dienst Sociale Zaken en Arbeidsmarktbeleid van de gemeente Leiden, Ondernemersvereniging BV Leiden.nl, roc Leiden, id College en het rbl zhn. Al deze partners hebben om het loket vorm en inhoud te geven (deel)taakstellingen in het loket belegd. De rmc-functie heeft gedurende het verslagjaar deelgenomen aan de Projectgroep en de Werkgroep van het Jongerenloket Onderwijs en Werk Leidse regio. De directeur van het rbl zhn neemt deel in het bestuurlijk overleg en de stafmedewerker rmc-functie in de Projectgroep. 3.2.11 vsv-jongerenloket Duin- en Bollenstreek Het vsv-jongerenloket in de Duin- en Bollenstreek is een virtueel loket. Er is geen sprake van een fysieke frontoffice. Het Jongerenloket is een samenwerking tussen de volgende ketenpartners: cwi Duin- en Bollenstreek, Intergemeentelijke Sociale Dienst Bollenstreek, Sociale Zaken gemeente Katwijk, Sociale Zaken gemeente Noordwijk, het Samenwerkingsverband vo/svo Duin- en Bollenstreek, roc Leiden, Nova College, id College, de gemeente Hillegom als vertegenwoordiger van de Duin- en Bollenstreek en het rbl zhn. De directeur van het rbl zhn is voorzitter van de Projectgroep en de stafmedewerker rmc-functie neemt deel in de Projectgroep. De rmc-trajectbegeleider is voorzitter van de Werkgroep. 3.2.12 Openbaar Ministerie en Raad voor de Kinderbescherming Vanaf 2005 is het Openbaar Ministerie (om) gestart met speciale leerplichtzittingen in de Arrondissementsrechtbank, sector kanton, te Leiden. In het verslagjaar waren er 9 zittingsmiddagen, waarbij gemiddeld 10 tot 12 zaken per middag werden behandeld. In het verslagjaar vond structureel overleg plaats met het om over o.a. de procedure en de terechtzittingcapaciteit. Met de Raad voor de Kinderbescherming zijn casussen besproken ter voorbereiding op rechtbankzittingen.


3.2.13 Ingrado In het verslagjaar hebben medewerkers van het rbl zhn deelgenomen aan enkele regiovergaderingen van Ingrado, vereniging voor leerplicht en rmc (voorheen de Landelijke Vereniging van Leerplichtambtenaren, de lvla). De directeur van het rbl zhn maakt deel uit van het bestuur van Ingrado en vertegenwoordigt daarin de regionale bureaus leerplicht. 3.2.14 Landelijk Werkverband Voortijdig Schoolverlaten In het verslagjaar is de Stichting Landelijk Werkverband Voortijdig Schoolverlaten (lwvsv) opgericht. Deze stichting treedt op als landelijke spreekbuis voor de regionale regiefunctie op beleidsniveau ten aanzien van voortijdig schoolverlaten.

21


4

Melding en registratie

22

4.1 Algemeen Voor het uitoefenen van de leerplichtfunctie is het van belang dat het rbl zhn de beschikking heeft over een sluitende leerlingenregistratie van alle leerplichtige leerlingen. Scholen zijn verplicht om binnen zeven dagen alle in- en uitschrijfgegevens van hun leerlingen te melden aan de desbetreffende woongemeente, die deze gegevens vervolgens registreert en controleert of alle leerplichtige leerlingen op een school staan ingeschreven. Deze leerlingenregistratie is gekoppeld aan de Gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (gba). Indien blijkt dat een nog leerplichtige leerling niet op een school staat ingeschreven dan is er mogelijk sprake van absoluut verzuim. De gemeente meldt absoluut verzuim aan het rbl zhn. De leerlingenregistratie van leerplichtige jongeren is vooralsnog in handen van de gemeenten zelf. Dit is een keuze geweest bij de start van het rbl zhn. Het melden van in- en uitschrijvingen door scholen en het opsporen van absoluut verzuim door gemeenten verloopt in een deel van de gemeenten vrij moeizaam. Daarom is het rbl zhn een onderzoek gestart naar de mogelijkheden van koppeling met of overheveling van de gemeentelijke leerlingenadministraties naar het rbl zhn. Wanneer het rbl zhn een vrijstelling van de inschrijvingsplicht verleent, wordt een afschrift van de beschikking aan de leerlingenregistratie van de desbetreffende woongemeente verzonden. Deze kan de vrijstelling verwerken, zodat de leerling niet langer staat geregistreerd als absoluut verzuimer. Verder dienen scholen door te geven wanneer er sprake is van vermoedelijk ongeoorloofd relatief verzuim. Er is sprake van relatief verzuim, indien een leerplichtige leerling zonder geldige reden les- of praktijktijd verzuimt op drie achtereenvolgende schooldagen of in een periode van 4 weken meer dan éénachtste deel van het aantal uren les- of praktijktijd verzuimt. Relatief verzuim kan worden onderscheiden in signaal-


verzuim (het verzuim is een signaal voor achterliggende problemen) en luxe verzuim (zonder toestemming op vakantie buiten de schoolvakanties). De school moet dit verzuim schriftelijk melden aan het rbl zhn. Hiervoor is een standaardformulier beschikbaar, conform het meldingsprotocol, dat is verspreid op de scholen en te downloaden is van de website van het rbl zhn. Wanneer de leerplichtambtenaar gegevens uit de gba of de leerlingenadministratie nodig heeft, dan neemt deze hiertoe contact op met de gemeente. Voor het uitoefenen van de rmc-functie hebben gemeenten volgens de rmc-wetgeving de verplichting in- en uitschrijvingen niet van niet-leerplichtige voortijdige schoolverlaters te administreren. Het betreft jongeren in de leeftijd tot 23 jaar die het onderwijs verlaten zonder dat zij een startkwalificatie hebben behaald, of langer dan één aaneengesloten maand zonder geldige reden geen onderwijs volgen. Analoog aan de werkwijze bij absoluut verzuim kunnen de gemeenten controleren of er sprake is van voortijdig schoolverlaten. Is dat het geval, dan meldt de gemeente de leerling bij de rmc-functie, die vervolgens de voortijdig schoolverlater registreert en benadert.

4.2 Meldingen leerplichtfunctie 4.2.1 Melding van absoluut verzuim door gemeenten In het verslagjaar is het vermoedelijk absoluut verzuim van leerplichtigen niet door alle gemeenten (tijdig) doorgegeven aan het rbl zhn. Soms had een gemeente niet van alle scholen de in- en uitschrijvingen ontvangen, soms was er een achterstand in het verwerken van deze in- en uitschrijvingen in de leerlingenregistratie. Hierdoor kan er pas in een laat stadium door de leerplichtambtenaar actie op het absoluut verzuim worden ondernomen. Figuur 1 laat per gemeente zien hoeveel absoluut verzuim is gemeld en hoeveel absoluut verzuim ook daadwerkelijk is geconstateerd. 23

Figuur 1 Melding van absoluut verzuim en geconstateerd absoluut verzuim gemeente Hillegom Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Oegstgeest Rijnsburg Sassenheim Valkenburg Voorhout Voorschoten Warmond Zoeterwoude Totaal

aantal meldingen absoluut verzuim 17 0 56 0 11 4 15 0 10 1 0 18 1 4 137

geconstateerd absoluut verzuim 2 1 5 3 2 0 0 0 5 1 0 0 2 0 21

De figuur laat zien dat van de 137 ontvangen meldingen van vermoedelijk absoluut verzuim er in 21 gevallen ook daadwerkelijk absoluut verzuim door de leerplichtambtenaar is geconstateerd. Veelal bleken leerlingen, na onderzoek van de leerplichtambtenaar, op een school ingeschreven te staan. Dit was in veel gevallen niet bekend bij de desbetreffende gemeente omdat de scholen hun in- en uitschrijvingen niet tijdig hadden doorgeven. De leerlingen bij wie absoluut verzuim is geconstateerd, zijn door de leerplichtambtenaren in behandeling genomen (zie hoofdstuk 5).


Soms werd absoluut verzuim door de leerplichtambtenaar ontdekt terwijl er geen melding van was gedaan, bijvoorbeeld bij een verzoek van de jeugdige tot vrijstelling van de leerplicht. 4.2.2 Melding van relatief verzuim (signaalverzuim en luxe verzuim) door scholen Ruim 42% van de basisscholen in de regio Holland Rijnland heeft in het verslagjaar geen verzuim bij het rbl zhn gemeld (figuur 2). Figuur 2 Meldende scholen en onderwijsinstellingen

24

soort onderwijs

aantal scholen in regio

meldende scholen

percentage meldingen 2004/2005

percentage meldingen 2005/2006

Basisonderwijs Speciaal basisonderwijs Voortgezet onderwijs Speciaal voortgezet onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs (units/locaties) rec-scholen Totaal

137 6

80 6

53 100

58 100

33

31

97

94

3

3

100

100

41

34

-

83

11 231

10 164

50 80

91 88

Hierbij zijn er verschillen tussen de gemeenten waarneembaar. Het percentage van 42 is een kleine verbetering ten opzichte van het voorgaande jaar, toen 47% geen verzuim meldde. Het blijft echter zorgwekkend dat er basisscholen zijn die geen verzuim melden. Het is niet aannemelijk dat op al deze scholen gedurende een heel schooljaar (en soms gedurende twee schooljaren) helemaal geen ongeoorloofd verzuim heeft plaatsgevonden. Het rbl zhn zal in samenwerking met de gemeenten deze zaak nogmaals bij de scholen onder de aandacht brengen. Verder valt op dat de rec-scholen beter zijn gaan melden (10 van de 11 scholen melden verzuim). Veel jongeren uit gemeenten aan de rand van de regio gaan naar scholen buiten de regio. Zo gaan veel leerlingen uit de Duin- en Bollenstreek naar school in o.a. de gemeenten Haarlem, Haarlemmermeer en Amsterdam. Van deze scholen werden niet altijd meldingen ontvangen. Het rbl zhn heeft ook deze scholen het vernieuwde meldingsprotocol met een begeleidende brief toegezonden.

4.3 Meldingen rmc-functie Op het gebied van registratie en meldingen heeft de rmc-functie de registratieachterstand weggewerkt. De gemeente Leiden heeft het rbl zhn een incidentele gsb-subsidie verleend voor extra administratieve ondersteuning voor de registratie. Daarnaast zijn er maandelijks brieven verzonden aan voortijdig schoolverlaters om na te gaan of zij inmiddels een startkwalificatie hebben behaald en of zij in aanmerking willen komen voor trajectbegeleiding. In het verslagjaar was er nog sprake van directe melding van voortijdig schoolverlaters aan de rmc-functie door scholen en onderwijsinstellingen. Als gevolg daarvan was er geen vergelijking met gegevens uit de gemeentelijke leerlingenadministraties en de gba. Om te komen tot een sluitende registratie van voortijdig schoolverlaters is besloten met ingang van het schooljaar 2006/2007 de wettelijk vastgelegde meldingsroute te hanteren. Scholen en onderwijsinstellingen melden voortaan in- en uitschrijvingen van leerplichtige leerlingen én niet-leerplichtige leerlingen zonder startkwalificatie aan de gemeentelijke leerlingenadministraties. De gemeenten voeren met behulp van hun leerlingenadministratie en de gba een gegevenscontrole uit en melden voortijdig schoolverlaters vervolgens aan de rmc-functie.


In opdracht van ocw heeft de Informatie Beheer Groep (ib Groep) een pilotproject uitgevoerd met betrekking tot het elektronisch uitwisselen van gegevens over voortijdig schoolverlaters. De rmc-functie heeft hierin in het verslagjaar deelgenomen.

4.4 Meldingsprotocollen Om duidelijkheid te verschaffen aan alle partijen die verantwoordelijk zijn voor melding en registratie, heeft het rbl zhn in overleg met de netwerkpartners de meldingsprotocollen geactualiseerd voor scholen en onderwijsinstellingen, gemeenten en maatschappelijke organisaties. Deze protocollen bevatten de procedures voor het melden van in- en uitschrijvingen, schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten van zowel leerplichtige leerlingen als niet-leerplichtige leerlingen tot 23 jaar zonder startkwalificatie. In het verslagjaar hebben de leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders aan de gebruikers van het meldingsprotocol voorlichting gegeven over de meldingsprocedures.

4.5 Handleiding Verzuimbeleid Het meldingsprotocol sluit aan bij de Handleiding Verzuimbeleid, die in 2002 is ontwikkeld door het Platform Opleiding, Onderwijs en Organisatie bv (plato) van de Universiteit Leiden. De handleiding bevat onder meer criteria voor een goed registratiesysteem in de school, informatie over het melden aan leerplichtambtenaren en richtlijnen voor preventie en aanpak van schoolverzuim.

4.6 Registratie Het rbl zhn maakt gebruik van het leerlingenregistratiesysteem G4LPA van Pronexus. Dit systeem wordt zowel voor de leerplicht- als de rmc-functie gebruikt. Aan het programma zijn standaardbrieven gekoppeld. Het programma draagt hierdoor bij aan een eenduidige werkwijze. In het verslagjaar is het programma Crystal Reports in gebruik genomen. Hierdoor is het verzamelen van gegevens voor de verslaglegging een stuk eenvoudiger geworden.

4.7 Professionalisering van het informatiebeheer Bij de start van het rbl zhn is vanwege het experimentele karakter besloten de gemeentelijke leerlingenadministraties vooralsnog niet onder te brengen bij het rbl zhn. Met het oog op het besluit het experiment rbl zhn om te zetten naar een permanente organisatie, is een onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van koppeling met en overheveling van de gemeentelijke leerlingenadministraties. Deze overheveling van of koppeling met de leerlingenadministraties van de gemeenten vraagt om een verdere professionalisering van informatiemanagement van het rbl zhn. Dit geldt vooral waar het gaat om de beveiliging van de aanwezige informatie, zowel tegen misbruik als tegen verlies door een calamiteit. In het verslagjaar is daarom geïnvesteerd in het omvormen van de huidige systemen naar een stabiel en goed beheersbaar geheel. Daarbij is geanticipeerd op het koppelen van de huidige systemen met de verschillende leerlingenadministraties van de aangesloten gemeenten dan wel het bij het rbl zhn uitvoeren van die administratie.


25

Met het ‘Plan van aanpak Professionaliseren ict’ van 3 februari 2006 is een start gemaakt met het verbeteren van het niveau van dienstverlening van ict in het rbl zhn en de borging van beveiliging en continuïteit. In het plan zijn vijf trajecten opgenomen: • opstelling van een informatieplan voor de korte en de langere termijn; • inbedding van ict op de verschillende niveaus in de organisatie en in relatie tot de deelnemende gemeenten; • invoering van een op ict toegespitst kwaliteitssysteem; • vaststelling van de beginpositie van systemen en applicaties; • vaststelling van projecten om vanuit de beginpositie de plannen voor het uitbreiden van de functionaliteit en dienstverlening van de ict van het rbl zhn. Het Informatieplan is op 20 juli 2006 opgeleverd.

26


5

Leerplichtfunctie: cijfers en toelichting 27

5.1 Algemeen De taken van een leerplichtambtenaar hebben het karakter van maatschappelijke zorg en wetshandhaving. De leerplichtambtenaar geeft voorlichting en advies aan ouders, leerlingen en scholen. Verder houdt de leerplichtambtenaar zich bezig met preventie, gericht op het voorkomen van schoolverzuim. De kerntaak is het instellen van een onderzoek bij meldingen van vermoedelijk absoluut en relatief schoolverzuim en het bestrijden van geconstateerd schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten. Ook worden aanvragen voor vrijstelling, verlof en (tot 1 januari 2006) vavo-leeftijdsdispensatie behandeld. Ten slotte kan de leerplichtambtenaar verbaliserend optreden. In dit hoofdstuk wordt een toelichting gegeven op bovengenoemde taken en de cijfers van het schooljaar 2005/2006. De cijfers van de verschillende figuren kunnen niet altijd bij elkaar opgeteld worden. Bij een leerling kan er bijvoorbeeld tegelijk sprake zijn van relatief verzuim en een vrijstelling. De gegevens van deze leerling zijn dan in verschillende figuren opgenomen.

5.2 Voorlichting en advies Bij het rbl zhn komen veel algemene vragen over de leerplicht binnen. Ouders bellen met vragen over de duur van de leerplicht en over de consequenties wanneer ze hun kind thuishouden van school (dan is soms een conflict met school gaande). Sommige vragen hangen deels samen met het leerlingenvervoer, leerlinggebonden financiering of studiefinanciering. Scholen willen vaak overleggen met een leerplichtambtenaar over het verlenen van verlof of een schorsing, zonder dat dit tot een verzuimmelding leidt.


Het rbl zhn vindt dit een belangrijk onderdeel in de dienstverlening aan ouders en scholen. Om dergelijke vragen direct deskundig te kunnen beantwoorden, is op drie ochtenden per week – bij toerbeurt – een leerplichtambtenaar beschikbaar om dergelijke vragen over te nemen van de receptiemedewerker. Soms leidt dit alsnog tot een melding; in veel gevallen blijft het bij een advies en wordt er geen dossier opgemaakt. Naar schatting gaat het om 10 vragen per week. Dit betekent ongeveer 400 vragen per jaar. De leerplichtambtenaren van het rbl zhn hebben in het verslagjaar weer diverse schoollocaties voor (speciaal) voortgezet onderwijs bezocht om voorlichting te geven over het meldingsprotocol en de Leerplichtwet. Voor basisscholen hebben zij presentaties verzorgd in de directeurenoverleggen. Ook hebben de leerplichtambtenaren – vaak samen met een van de trajectbegeleiders van de rmc-functie – een bezoek gebracht aan diverse locaties van de bve-instellingen.

5.3 Totaal behandelde jeugdigen In de 10 gemeenten in de regio Holland Rijnland waarvoor het rbl zhn de leerplichttaken uitvoerde waren er op 1 januari 2005 in totaal 57.267 leerplichtige leerlingen (5- t/m 17-jarigen). Uiteindelijk zijn 1.398 jeugdigen (ruim 2% van het totale aantal leerplichtige leerlingen) bij de leerplichtambtenaren van het rbl zhn in behandeling geweest. De verdeling jongens/meisjes was 57%:43%. In de figuren 3 t/m 7 staan respectievelijk vermeld het aantal behandelde jeugdigen per gemeente, in welke maand de behandeling is gestart, school van herkomst, leeftijd van de jeugdige, en afronding. Figuur 3 Aantal behandelde jeugdigen per woongemeente

28

gemeente Alkemade Hillegom Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Rijnsburg Sassenheim Valkenburg Voorhout Voorschoten Warmond Zoeterwoude Totaal

leerplichtigen 2.593 3.234 7.578 15.316 4.490 3.636 3.709 2.594 3.969 2.917 2.449 748 3.019 3.901 804 1.573 62.530

behandelde jeugdigen 10 70 134 501 89 59 77 3 76 111 44 35 32 113 14 22 1.398

percentage 0,4 2,2 1,8 3,3 2,0 1,6 2,1 0,1 1,9 3,8 1,8 4,7 1,1 2,9 1,7 1,4 2,2

Bron: cbs 2005, leeftijdsgroep 5 t/m 17 jaar


113

105

57 jul

mrt

98

jun

136

mei

98

apr

125

feb

120

jan

121

dec

sept

99

nov

123

okt

100 aug

Figuur 4 Moment van melding/aanvraag

maand De meeste behandelingen startten in maart 2006. Dit is te verklaren uit het feit dat in deze maand veel gemeenten de absoluut verzuimers doorgaven aan het rbl zhn. Verder is er veel gemeld in september, november, december 2005 en januari 2006.

Figuur 5 Meldingen per onderwijssoort

378 onbekend

99 258

134

2

23

bo

bve

overig

sbo

69 so/rec

29

531

3

vo

vso/rec

De meeste leerlingen waren afkomstig van (s)vo-scholen. Er waren meer leerlingen dan het voorgaande schooljaar afkomstig van de rec-scholen. Bij een groot aantal leerlingen is geregistreerd dat de school onbekend is. Dit betekent dat de leerling geen school had op het moment van de melding.

Figuur 6 Leeftijd gemelde leerlingen

6

44

60

53

50

53

49

54

65

81

105

171

239

368

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

Opvallend is het grote aantal leerlingen in de leeftijd van 17 jaar, te weten: 368 leerlingen. Dit zijn vaak partieel leerplichtige leerlingen met een vmbo-diploma, die uiteindelijk niet in het mbo komen, of in het eerste jaar van het mbo uitvallen. Velen van hen vragen een vrijstelling van de leerplicht aan.


Figuur 7 Afronding

32

259

advies

nieuwe school

14

27

onbemiddelbaar onderwijsk. voorz.

60

60

618

94

overdracht rmc

verhuisd

zelfde school

vrijstelling

Niet alle dossiers zijn in het verslagjaar afgerond. Deze lopende dossiers betreffen voornamelijk leerlingen die door de leerplichtambtenaar nog gevolgd worden in het begin van het nieuwe schooljaar. Nagegaan wordt of ze daadwerkelijk op hun nieuwe school starten. De meeste leerlingen gaan uiteindelijk weer naar dezelfde of een andere school. In de volgende paragrafen wordt het totale aantal behandelingen verder uitgesplitst naar bemiddeling en preventie, meldingen van absoluut en relatief verzuim en vrijstellingen/dispensaties.

5.4 Preventie In het verslagjaar waren er 521 meldingen waarbij er (nog) geen sprake was van schoolverzuim, maar wel verzuim dreigde te ontstaan. 30

Zo waren er gevallen waarbij ouders en de school van mening verschilden over de handelwijze rond een leerling. Er was bijvoorbeeld sprake van pesten, storend gedrag van de leerling in de klas, of verschil van mening of een leerling beter naar het (voortgezet) speciaal onderwijs zou kunnen gaan. De leerplichtambtenaar vervulde in deze zaken een bemiddelende rol om te voorkomen dat een leerling door de ouders zou worden thuisgehouden of zou worden geschorst door de school. Ook hadden de leerplichtambtenaren te maken met leerlingen die bij de zat’s zijn aangemeld. Vaak is er bij deze leerlingen nog geen sprake van verzuim, maar is het duidelijk dat er problemen zijn. Zij worden dan door de school aangemeld bij het zat van de desbetreffende school. Scholen hebben ook leerlingen bij het rbl zhn gemeld, bij wie het vermoeden bestond dat zij onterecht ziek waren gemeld door de ouders. In dergelijke gevallen stelde de leerplichtambtenaar een onderzoek in, eventueel in samenwerking met de schoolarts of sociaal verpleegkundige van de ggd Hollands Midden.

5.5 Vrijstelling en dispensatie In figuur 8 staat het aantal behandelde aanvragen voor vrijstelling van de leerplicht, vervangende leerplicht en leeftijdsdispensatie voor het vavo per wetsartikel weergegeven. In figuur 9 staat vermeld hoeveel aanvragen zijn afgehandeld (toegewezen of afgewezen) of nog in behandeling zijn (lopend). Daarnaast kan het voorkomen dat een in behandeling genomen aanvraag onterecht blijkt of dat de persoon alsnog van de aanvraag afziet (vervallen). In paragraaf 5.5.1 t/m 5.5.4 staan de wetsartikelen nader toegelicht.


Figuur 8 Aantal behandelde aanvragen per gemeente

Hillegom Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Oegstgeest Rijnsburg Sassenheim Valkenburg Voorhout Voorschoten Warmond Zoeterwoude Totaal

3a

3b

5 sub a

5 sub b

5 sub c

5a

11 sub f

11 sub g

15

vavo* totaal

0 2 5 2 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 11

0 8 9 1 1 0 2 0 1 1 0 1 1 1 26

0 2 5 1 2 5 0 1 0 0 0 0 0 4 20

1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 2

0 0 7 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 10

0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2

2 1 4 0 0 0 0 2 0 0 3 1 0 0 13

0 3 12 3 3 4 0 1 2 1 2 4 0 0 35

8 20 30 8 5 5 4 6 5 0 4 7 0 1 103

2 1 10 3 2 2 5 2 1 2 1 1 0 1 33

13 38 83 19 14 19 11 12 9 5 10 14 1 7 255

* tot 1 januari 2006

Figuur 9 Aantal behandelde aanvragen verdeeld naar afhandeling 3A

10

3B

1

23

5A

1

1

5 sub a

23

5 sub b

2

5 sub c

8

11 sub f

2

8

11 sub g

5

20

12

3

15

92

1

vavo-dispensatie

29

2

Totaal

206 0% toegekend

20% afgewezen

40%

23 60%

80%

10 2 26 100%

lopend/vervallen

5.5.1 Vervangende leerplicht (artikel 3a en 3b) In het verslagjaar zijn 11 aanvragen ingediend voor vervangende leerplicht op grond van artikel 3a van de Leerplichtwet. In 10 gevallen is toestemming verleend. Dit betekent dat een jongere in de leeftijd vanaf 14 jaar een deel van de week praktijktijd heeft, bestaande uit lichte arbeid. In dit kader kan een leerling bijvoorbeeld een van de trajecten volgen van De Witte Poort, waar onder de duale leerweg, of een door de school opgesteld programma.


31

3

Volgens artikel 3b van de Leerplichtwet kunnen jongeren, die in het laatste jaar zitten van de volledige leerplicht, een beroep doen op vervangende leerplicht in het laatste schooljaar. Het laatste schooljaar wordt dan vervangen door een inschrijving aan een Regionaal Opleidingencentrum (roc) of een Agrarisch Opleidingscentrum (aoc), waarbij ze één of twee dagen onderwijs volgen en de overige dagen werken. Hiervoor zijn 26 aanvragen ingediend, in 23 gevallen is toestemming verleend. 5.5.2 Vrijstelling (artikel 5 onder a, 5 onder b, 5 onder c, 5a en 15) Artikel 5 onder a van de Leerplichtwet stelt dat jongeren die op lichamelijke of psychische gronden niet geschikt zijn om tot een school te worden toegelaten, niet hoeven worden ingeschreven. Wanneer ouders zich beroepen op deze vrijstelling moet een verklaring van een onafhankelijke arts/psycholoog worden overlegd. In het verslagjaar is 20 keer een beroep gedaan op deze vrijstelling, in alle gevallen heeft de leerplichtambtenaar deze verleend. Artikel 5 onder b van de Leerplichtwet stelt dat ouders een beroep kunnen doen op vrijstelling van inschrijving, wanneer zij bedenkingen hebben tegen de richting van het onderwijs op alle binnen redelijke afstand gelegen scholen. Zij moeten wel een verklaring van deze strekking afleggen. In het verslagjaar is tweemaal een kennisgeving op grond van artikel 5 onder b overlegd. Beide kennisgevingen voldeden niet aan de bepalingen van de Leerplichtwet en zijn niet akkoord bevonden. Artikel 5 onder c van de Leerplichtwet stelt dat jongeren die staan ingeschreven als leerling van een school buiten Nederland, en die deze school regelmatig bezoeken, niet hoeven worden ingeschreven. De ouders moeten een kennisgeving indienen, samen met een verklaring van de school in het buitenland dat de jongere daar daadwerkelijk is ingeschreven en de betreffende school regelmatig bezoekt. Hiervoor zijn 10 kennisgevingen ingediend, waarvan er 8 akkoord zijn bevonden.

32

Artikel 5a van de Leerplichtwet stelt jongeren, van wie de ouders een trekkend bestaan leiden waarbij de jongere hen vergezelt, niet te hoeven worden ingeschreven. Dit trekkend bestaan is beschreven in een algemene maatregel van bestuur. Op dit artikel is tweemaal een beroep gedaan, waarvan er één akkoord is bevonden. Artikel 15 van de Leerplichtwet biedt de mogelijkheid tot vrijstelling wegens het volgen van ander onderwijs aan partieel leerplichtigen. In het verslagjaar is 103 keer vrijstelling aangevraagd, waarvan er 92 zijn verleend. Dit is een flinke stijging ten opzichte van het voorgaande schooljaar. Vaak betreft het jeugdigen die niet meer op een school staan ingeschreven. Omdat het schooljaar al ver gevorderd is en de meeste roc’s geen mogelijkheid bieden om tussentijds in te stromen, krijgen zij een vrijstelling onder strikte voorwaarden: zij moeten een inschrijvingsbewijs van het cwi of een arbeidscontract overleggen. Ook moeten zij het bewijs van inschrijving tonen van de opleiding die ze bij de start van het nieuwe schooljaar gaan volgen. Joshua is een leerling van de Parkschool te Alphen aan den Rijn (rec cluster 4) van 16 jaar. Zijn moeder belt de leerplichtambtenaar met de vraag om vrijstelling van de leerplicht voor haar zoon. Joshua wil gaan werken. De leerplichtambtenaar heeft contact met de school. Het blijkt dat Joshua is ‘uitgeleerd’ op school. Hij heeft geen doelen meer. Hij heeft wel veel begeleiding nodig. Er wordt een gesprek georganiseerd, waarbij Joshua en zijn moeder, iemand van de Parkschool, iemand van het Jongerenloket Leidse regio en de leerplichtambtenaar aanwezig zijn. De leerling vindt via het Jongerenloket (via het cwi) een baan. Er wordt afgesproken dat hij 1 dag in de week naar de Parkschool blijft gaan voor begeleiding. Later gaat hij 1 dag in de week naar een bouwopleiding. Een vrijstelling is niet nodig; door deze oplossing voldoet Joshua aan de partiële leerplicht.


5.5.3 Verlof Volgens artikel 11 onder g van de Leerplichtwet behandelt de leerplichtambtenaar verzoeken om vrijstelling van schoolbezoek voor meer dan 10 schooldagen per schooljaar wegens gewichtige omstandigheden. Bij gewichtige omstandigheden moet gedacht worden aan wettelijke verplichtingen, huwelijk, ziekte, overlijden van bloedverwanten e.d., dus zaken die buiten de wil van de ouders zijn gelegen. In het verslagjaar zijn 35 verzoeken behandeld en hiervan 20 toegekend. Als geen verlof is aangevraagd, of wanneer de aanvraag is afgewezen en de desbetreffende leerling toch afwezig is, dient de school dit te melden als ongeoorloofd schoolverzuim. Overige verlofaanvragen (voor gewichtige omstandigheden van 10 of minder schooldagen per schooljaar en voor vakantie wegens de aard van het beroep van de ouders) moeten door de directeur van de school worden behandeld. Er zijn 13 aanvragen voor vakantie ingediend, deze zijn echter alle afgewezen of ingetrokken. Het rbl zhn is bereid mee te denken wanneer een directeur bij de afhandeling van deze zaken om consultatie vraagt. Het rbl zhn hecht eraan dat scholen (zeker die scholen die binnen één gemeente zijn gevestigd) hierin één lijn volgen. Het rbl zhn heeft hiervoor een aantal richtlijnen opgenomen in de folder verlof. Het rbl zhn is nadrukkelijk geen voorstander van het instellen van een zgn. strippenkaart, waarmee ouders recht zouden hebben op enkele dagen verlof. De Leerplichtwet biedt hiervoor namelijk geen mogelijkheden. 5.5.4 Leeftijdsdispensatie Wanneer 16- en 17-jarige leerlingen voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (vavo) willen volgen, bijvoorbeeld omdat zij tweemaal zijn blijven zitten en van school moeten of de school voor voortgezet onderwijs ontgroeid zijn, was hiervoor (tot 1 januari 2006) leeftijdsdispensatie nodig. In het verslagjaar zijn in totaal 33 dispensaties aangevraagd. Hiervan zijn er 29 toegekend, 2 afgewezen en 2 ingetrokken. Dit aantal is lager dan het voorgaande jaar, omdat de vavo-regeling is gewijzigd en het verlenen van leeftijdsdispensatie door de gemeente met ingang van 1 januari 2006 is komen te vervallen (zie ook paragraaf 2.5). Naast de 16- en 17 jarigen die vrijstelling in het kader van de Leerplichtwet vragen, is er dus ook een groep 16en 17-jarigen die er niet in slaagt binnen het reguliere onderwijs hun diploma te halen en vavo gaat volgen. Wanneer leeftijdsdispensatie is verleend, wil dit overigens niet zeggen dat de leerling is toegelaten. Hierover beslist de onderwijsinstelling.

5.6 Absoluut en relatief verzuim Figuur 10 Geconstateerd schoolverzuim

21 absoluut verzuim


478

123

signaalverzuim

luxe verzuim

33

Figuur 11 Schoolverzuim per woongemeente In onderstaande tabel staat het aantal leerlingen vermeld van wie na onderzoek door de leerplichtambtenaar is geconstateerd dat er sprake was van ongeoorloofd schoolverzuim. absoluut verzuim 0 2 1 5 3 2 0 0 0 5 1 0 0 2 0 0 21

Alkemade Hillegom Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Oegstgeest Rijnsburg Sassenheim Valkenburg Voorhout Voorschoten Warmond Zoeterwoude Overig Totaal

34

signaalverzuim 3 21 53 197 36 11 26 22 16 11 15 3 47 7 8 2 478

luxe verzuim 2 4 2 28 5 2 3 6 41 2 8 3 17 0 0 0 123

5.6.1 Absoluut verzuim Van absoluut verzuim is sprake wanneer een leerplichtige leerling niet is ingeschreven op een school of onderwijsinstelling. In het verslagjaar is er bij 21 leerlingen absoluut verzuim geconstateerd, dit waren vooral 17-jarigen. Ouders en leerlingen zijn gewezen op hun verantwoordelijkheid om zich in te schrijven op een school of onderwijsinstelling. In 4 gevallen was er sprake was van onwil, waarvoor een proces-verbaal is opgemaakt. Aan enkele 17-jarigen is – onder bepaalde voorwaarden – vrijstelling verleend, omdat het schooljaar inmiddels zover gevorderd was dat zij niet meer in een opleiding konden instromen. Hieronder staan de school van herkomst en leeftijd vermeld voor de groep jeugdigen bij wie is geconstateerd dat er sprake was van absoluut verzuim Figuur 12 Absoluut verzuim per schoolsoort

11

2

3

0

0

5

0

onbekend

bo

bve

sbo

so/rec

vo

vso/rec


Figuur 13 Absoluut verzuim per leeftijd

0

0

1

0

0

0

0

2

1

2

4

2

9

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

5.6.2 Signaalverzuim Bij relatief verzuim gaat het in veel gevallen om signaalverzuim, waarbij achterliggende problemen de oorzaak zijn voor het schoolverzuim van de leerling. In het verslagjaar waren er 478 gevallen van signaalverzuim. De meeste hiervan waren afkomstig uit het voortgezet onderwijs (figuur 14) en betrof leerlingen in de leeftijd van 15 en 16 jaar (figuur 15). Figuur 14 Signaalverzuim per schoolsoort

35

69

62

38

10

32

266

1

onbekend

bo

bve

sbo

so/rec

vo

vso/rec

Figuur 15 Signaalverzuim naar leeftijd Voor signaalverzuim zijn 52 processen-verbaal opgemaakt (zie verderop figuur 19).

6

15

18

12

15

10

13

16

20

43

91

112

107

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

5.6.3 Luxe verzuim Van luxe verzuim (artikel 13a) is sprake wanneer ouders geen verlof hebben aangevraagd voor hun kind en toch buiten de schoolvakanties weggaan, of wanneer de aanvraag is afgewezen en de desbetreffende leerling toch afwezig is. Ook dit moet door de school gemeld worden bij het rbl zhn. In het verslagjaar waren er 123 meldingen van luxe verzuim. Het betrof vooral leerlingen uit het primair onderwijs (figuur 16) in de leeftijd van 6 tot 12 jaar (figuur 17). Dit heeft geleid tot 48 processen-verbaal. (zie verderop figuur 19). jaarverslag 2005/2006

Het rbl zhn heeft in het verslagjaar de scholen opnieuw erop attent gemaakt, dat het verlenen van verlof buiten de schoolvakanties niet mogelijk is in de eerste twee weken na de zomervakantie. In het verslagjaar waren er meer meldingen dan in het jaar ervoor en zijn er ook meer processen-verbaal opgemaakt.

Figuur 16 Luxe verzuim naar schoolsoort

24

73

0

0

1

25

0

onbekend

bo

bve

sbo

so/rec

vo

vso/rec

Figuur 17 Luxe verzuim naar leeftijd

36

4

12

7

15

12

17

7

16

11

3

2

10

7

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

5.7 Behandeling van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten Na een melding van schoolverzuim neemt de behandelende leerplichtambtenaar contact op met de ouders, de leerling en de school. Getracht wordt de oorzaak van het verzuim te achterhalen. Ook wordt informatie ingewonnen bij eventuele betrokken instanties, zoals de huisarts of zorgorganisaties. Vervolgens bespreekt de leerplichtambtenaar met de ouders en/of de leerling de diverse mogelijkheden, zoals terug naar de huidige school, op zoek naar een andere opleiding, plaatsing in de spijbelopvang en inschakelen van zorgorganisaties. In het verslagjaar was vooral sprake van persoons- en gezinsgebonden problematiek. Verder waren er problemen die direct gerelateerd waren aan de desbetreffende school. De leerplichtambtenaar handelt vanuit maatschappelijke zorg, maar maakt in de gesprekken met ouders en/of leerling wel duidelijk dat de aanpak niet vrijblijvend is. Ouders en leerling worden gewezen op de verplichtingen die de Leerplichtwet hen oplegt (te weten inschrijving van hun kind op een school en regelmatig schoolbezoek). Er worden afspraken gemaakt over het vervolg. Er vindt regelmatig een voortgangscontrole plaats. De leerplichtambtenaar maakt gespreksverslagen en houdt van elke gemelde leerling een dossier bij.

De leerplichtambtenaren hebben leerlingen in zorgtrajecten en onderwijstrajecten geplaatst.


Figuur 18 Trajecten trajecten Daghulpcentrum Herstart Jeugd in beweging Jongeren Preventie Project Het Oriëntatiejaar Reboundvoorziening dbs Training- en Activiteitencentrum De Witte Poort De Witte Poort, traject 1 De Witte Poort, traject 2 De Witte Poort, traject 3 Totaal

aantal acties 15 4 1 6 8 1 5 5 13 16 5 79

aantal leerlingen 12 4 1 6 8 1 3 5 13 14 5 71

Met zorgtrajecten worden diverse vormen van (jeugd)zorg bedoeld. Een aantal jeugdzorgaanbieders kende helaas wachtlijsten, zodat de leerling niet direct geholpen kon worden of gebruik moest maken van overbruggingshulp. Voor sommige leerlingen was het moeilijk een oplossing te vinden. Gezien de zwaarte of complexiteit van hun problemen pasten zij niet binnen de bestaande trajecten. De leerplichtambtenaar heeft zich ingespannen om samen met de ketenpartners een oplossing ‘op maat’ te vinden. Met onderwijstraject worden trajecten bedoeld waar leerlingen tijdelijk geplaatst of begeleid worden, met als doel terugkeer naar school. Ook kan het gaan om een individueel traject, dat ‘op maat’ door de school aan een leerling wordt geboden. Enkele voorbeelden hiervan zijn de volgende. 37

• De Witte Poort maakt deel uit van het Onderwijscentrum Leiden en biedt activiteiten voor leerlingen die tijdelijk zijn vastgelopen op school. Traject 1 is een reboundvoorziening, waar leerlingen snel worden teruggeleid naar school. In traject 2 krijgen leerlingen op hun eigen niveau de gewone schoolvakken. Daarnaast wordt gewerkt aan een normaal schoolritme en schoolse vaardigheden. Het doel is de leerling terug te leiden naar de school van herkomst. Als dit niet haalbaar is, wordt samen met de school gezocht naar passende vervolgtrajecten. In traject 3, de Duale Leerweg, gaan de leerlingen gaan twee dagen per week naar school en volgen daarnaast drie dagen per week een stageprogramma (de leerplichtambtenaar moet hiervoor toestemming verlenen). Hierdoor leren ze theoretische en praktische vaardigheden. Het doel is niet terugkeer naar de school van herkomst, maar een goede voorbereiding op werk dat aansluit bij de interesse en capaciteit van de leerling. • Het Oriëntatiejaar is een project voor werkloze jongeren (tussen 16 en 27 jaar). De deelnemers kunnen werkervaring opdoen en zich oriënteren op verschillende werksoorten en beroepen. Via groepsbijeenkomsten kunnen de deelnemers werkervaringen uitwisselen. • Jeugdigen die deelnemen in het project Centrale Opvang van het Instituut Horizon doorlopen een programma van 8 weken waarna wordt gewerkt aan een gefaseerde terugkeer naar de school van herkomst. Naast de reguliere vakken ligt de nadruk op de training van sociale vaardigheden. Zonodig wordt de jeugdige psychologisch onderzocht. Na terugplaatsing op de school wordt gedurende acht weken ambulante nazorg geboden. • Het Jongeren Preventie Project (jpp) biedt persoonlijke hulp aan jongeren in de Duin- en Bollenstreek in de leeftijd van 12 tot 25 jaar die thuis, op school, met de politie of op het werk problemen hebben. Jongeren kunnen worden aangemeld door ouders, scholen of jongerenwerkers. Zij kunnen ook zelf contact opnemen met het jpp. Het jpp biedt hulp op maat in de vorm van individuele trajectbegeleiding. Een hulpverlener begeleidt, adviseert en ondersteunt bij het zoeken en oplossen van problemen. jaarverslag 2005/2006

• Het Jeugd Preventie Team (jpt) is een samenwerkingsverband tussen Politie Hollands-Midden en Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland en biedt hulp aan jongeren tot 18 jaar die in aanraking zijn gekomen met de politie. Ze hebben problemen thuis, op school of in hun vrije tijd. Het jpt geeft informatie en advies; kan een kort intensief begeleidingstraject van maximaal 3 maanden bieden of verwijst door naar andere hulpverlening. • Het Trainings- en Activiteitencentrum (tac) is een project van Curium, de prof. dr Leo Kannerschool en Rivierduinen. Het project biedt dagbesteding aan jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 18 jaar met psychiatrische problemen, waarvoor zij in behandeling zijn/waren. Het project is erop gericht jongeren te stimuleren, ondersteunen en begeleiden bij de stappen die zij nemen om terug te keren in de maatschappij. • Het Centrum voor Daghulp is onderdeel van Cardea Jeugdzorg. Het centrum biedt een dagprogramma voor jeugdigen, die zijn geïndiceerd door het Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland en die thuis, op school en hun omgeving problemen ervaren en daar verandering in willen brengen. Het programma bestaat uit coaching, dagritme en opvang, trainingen en intensieve gezinsbegeleiding. Niels (14) wordt gemeld door school wegens ongeoorloofd verzuim. De leerplichtambtenaar houdt een gesprek met school, Niels en diens moeder. In het gesprek valt op dat Niels erg stil is en te kennen geeft niet zonder boeken op school te willen zitten. De school spreekt met de moeder van Niels af dat Niels de volgende dag op school zit en er boeken zijn.

38

Een maand later laat de school weten dat Niels veel verzuimt; men maakt zich zorgen over hem. Zijn moeder krijgt hem niet naar school. Er wordt afgesproken dat nader onderzoek plaatsvindt door het Zorgloket. N.a.v. dit onderzoek wordt Niels geplaatst in De Witte Poort. Na een week laat de vader van Niels weten dat Niels niet naar de spijbelopvang wil. Er wordt nader onderzoek door de ggz ingezet. Er wordt afgesproken dat Niels gewoon naar De Witte Poort moet komen. Zijn mentor gaat langs zijn huis. Niels ligt op bed, maar belooft zijn mentor om de volgende dag te komen. Het gaat een paar weken goed, Niels is vrolijk tijdens de lessen en hij is gemotiveerd. Wel valt zijn mentor op dat in het individuele gesprek Niels gesloten en ongelukkig over komt. De mentor laat weten dat Niels wordt onderzocht op concentratiestoornissen en dat hij het zo nu en dan laat afweten. De leerplichtambtenaar roept Niels op voor het opmaken van een proces-verbaal vanwege het veelvuldige verzuim. Niels komt in eerste instantie niet opdagen. Wanneer de leerplichtambtenaar hem op zijn 06-nummer belt en hem aanspoort om toch te komen om een verklaring af te leggen, komt hij alsnog. De leerplichtambtenaar maakt met Niels, zijn moeder en De Witte Poort afspraken over terugplaatsing naar de huidige school. Niels wordt gestimuleerd hard te werken zodat hij het schooljaar positief kan afsluiten. Met behulp van een schema wordt Niels aan het werk gezet met goed resultaat. Uit het inmiddels gedane onderzoek blijkt dat Niels concentratiestoornissen heeft en daardoor moeilijk zijn aandacht kan vasthouden. Een kleinere school zou meer rust geven. Niels wordt in het nieuwe schooljaar in het Orthopedagogisch en Didactisch Centrum (opdc) geplaatst.

Bij plaatsing van een leerling in een traject van De Witte Poort of Het Oriëntatiejaar stuit de leerplichtambtenaar nogal eens op het probleem dat niet alle gemeenten voldoende financiële middelen beschikbaar stellen voor plaatsing van leerlingen in dergelijke voorzieningen. Het rbl zhn heeft de gemeenten hierop attent gemaakt. Het ingrijpen van de leerplichtambtenaar heeft meestal geleid tot terugkeer naar dezelfde school, of plaatsing van de leerling op een nieuwe school. In enkele gevallen heeft het verzuim ertoe geleid dat de leerplichtambtenaar een vrijstelling heeft verleend (figuur 8).


5.8 Justitiële afhandeling van absoluut en relatief verzuim De leerplichtambtenaar dient erop toe te zien dat de Leerplichtwet wordt nageleefd. Bij overtreding van de wet kan proces-verbaal worden opgemaakt. In de praktijk gebeurt dit wanneer ouders en/of leerling niet meewerken aan het vinden van een oplossing, doordat zij bijvoorbeeld vrijwillige hulpverlening of een onderzoek weigeren en het schoolverzuim blijft voortduren. Een proces-verbaal kan worden opgemaakt tegen de jeugdige (in de leeftijd van 12 jaar en ouder), de ouders en de directeur van de school. In het verslagjaar is naar aanleiding van 104 overtredingen een proces-verbaal opgemaakt. Figuur 19 Processen-verbaal aantal overtredingen waarbij proces-verbaal is opgemaakt Absoluut verzuim 4 Signaalverzuim 52 Luxe verzuim 48 Totaal 104

jeugdigen 0 46 2 48

geverbaliseerd ouders

school

4 43 48 95

0 0 0 0

Dit aantal is hoger dan het voorgaande jaar. In totaal zijn 48 jongeren en 95 ouders geverbaliseerd. Ter verduidelijking: een overtreding kan betekenen dat zowel de ouder(s) als de jongere worden geverbaliseerd. Bij meerdere overtredingen binnen een gezin worden soms alleen de ouders geverbaliseerd (figuur 19). Bij het Openbaar Ministerie zijn de 104 processen-verbaal als volgt behandeld. 39

Figuur 20 Afhandeling processen-verbaal door het om, verdeeld per soort verzuim soort verzuim sepot Absoluut verzuim Signaalverzuim Luxe verzuim Totaal

boete

wijze van afhandeling processen-verbaal TRIP-zitting dagvaarding lopend/ nog totaal niet bekend

2 1 2

24 24

1

2 31 7 40

20 17 37

4 52 48 104

Twee zaken zijn geseponeerd, wegens onvoldoende bewijs of omdat de betreffende jeugdigen inmiddels verhuisd waren. Bij 24 processen-verbaal (het merendeel vanwege luxe verzuim) is een boete opgelegd, die varieert van 45 tot 340 euro. Er is 1 zaak afgedaan via het zgn. officiersmodel door middel van een trip-zitting (transactie in persoon). Dit houdt in dat de leerling op redelijk korte termijn (2 à 3 weken) opgeroepen wordt voor een gesprek met de Officier van Justitie. De ouders worden ook uitgenodigd. De Officier van Justitie kan een straf van ten hoogste 20 uren opleggen. Ten slotte hebben 40 zaken geleid tot een terechtzitting van de kantonrechter. Deze procedure vergt ongeveer drie maanden. Van 37 zaken is (nog) niet bekend voor welke afdoening is gekozen. In het verslagjaar zijn de volgende straffen opgelegd: • geldboeten; • taakstraffen (zoals de spijbelmodule en socialevaardigheidstraining); • jeugdreclassering (maatregel hulp en steun); • maatregel van justitiële jeugdbescherming (ondertoezichtstelling of voogdij).


In diverse steden en regio’s bestaat een halt-afdoening van schoolverzuim. Het Openbaar Ministerie overlegt met het rbl zhn en de scholen om te inventariseren of een halt-afdoening van licht schoolverzuim ook mogelijk is in de regio Holland Rijnland. Dit hangt uiteraard nauw samen met het eigen verzuimbeleid van de scholen.

5.9 Analyse In het verslagjaar zijn aanzienlijk meer leerplichtdossiers behandeld dan in het voorafgaande schooljaar. Er is een grote stijging in het aantal preventieve meldingen. De leerplichtambtenaar is, o.a. door het deelnemen in de zat’s, eerder bij de problematiek betrokken. In een aantal gevallen is schoolverzuim voorkomen. Het rbl zhn heeft voor luxe verzuim meer processen-verbaal opgemaakt dan in het voorgaande schooljaar. Het rbl zhn treedt streng en eenduidig op, waardoor scholen en ouders goed weten wat zij kunnen verwachten en wanneer een proces-verbaal wordt opgemaakt. Hierbij is een goede samenwerking met de scholen, die het luxe verzuim moeten melden, belangrijk. Het rbl zhn is zich ervan bewust dat er altijd ouders zullen zijn die accepteren (en calculeren) dat ze een boete krijgen bij overtreding van de wet.

40

Een groep die de aandacht blijft vragen is de groep 17-jarigen. Er zijn veel meldingen van absoluut en relatief signaalverzuim van deze leerlingen. Een aantal gemeenten heeft in mei/juni 2006 alle leerlingen die in het volgende schooljaar nog partieel leerplichtig zijn, hierover geïnformeerd met een brief. Hiermee wordt beoogd dat ouders en leerlingen beter op de hoogte zijn van de partiële leerplicht. Verder kan deze brief ervoor zorgen dat mogelijke uitvallers al voor de start van het nieuwe schooljaar bekend zijn bij het rbl zhn (en niet pas halverwege het schooljaar), zodat zij zich alsnog kunnen inschrijven voor een opleiding, eventueel gecombineerd met werk. Op deze manier kan het aantal vrijstellingen voor deze groep worden teruggedrongen. De Jongerenloketten, de meldingsprotocollen van het rbl zhn en het convenant vo-vavo zijn nuttige instrumenten gebleken voor de benadering en begeleiding van 16- en 17-jarige uitstromers en uitvallers. Naar verwachting zullen aan deze instrumenten nieuwe worden toegevoegd, zoals verlenging van de volledige leerplicht tot de 18e verjaardag of tot op een eerder moment wanneer een startkwalificatie is behaald. Voorts wordt voorzien dat in de rmc-regelgeving een meldings- en informatieplicht voor voortijdig schoolverlaters wordt opgenomen, alsmede een wettelijk kader waarmee gemeenten jongeren in de leeftijd van 18 tot 23 jaar met meer drang en dwang terug kunnen leiden naar school of werk, de zogenoemde leerwerkplicht. Het justitiële traject is in het verslagjaar goed verlopen. Er waren in de rechtbank regelmatig leerplichtterechtzittingen met een aantal vaste rechters. Dit maakte dat de meeste processen-verbaal drie maanden na indiening bij het Openbaar Ministerie ter terechtzitting werden behandeld. Als gevolg van de stijging van het aantal ingebrachte processen-verbaal zijn extra zittingen bij het kantongerecht ingelast. De leerplichtambtenaren van het rbl zhn worden via afloopberichten geïnformeerd over de opgelegde straffen.


6

rmc-functie 6.1 Algemeen De rmc-functie is in 1995 ingesteld door het Ministerie van Cultuur, Onderwijs en Wetenschap (ocw) met het oogmerk het voortijdig schoolverlaten van jongeren op te sporen en tegen te gaan. Voortijdige schoolverlaters zijn jongeren die het onderwijs verlaten zonder te beschikken over een startkwalificatie (een havo- of vwo-diploma of een diploma op ten minste niveau 2 van het middelbaar beroepsonderwijs). Het tijdelijke karakter van deze rmc-regeling werd eind 2001 in wetgeving omgezet, waarin is vastgelegd welke plichten aan scholen en onderwijsinstellingen zijn opgelegd om voortijdig schoolverlaters in de regio te kunnen registreren. Elke school en onderwijsinstelling heeft een wettelijke meldingsplicht en dient wettelijke meldingstermijnen te hanteren bij het aan de woongemeente doorgeven van alle jongeren die worden in- en uitgeschreven of langdurig verzuimen en die voldoen aan de definitie van voortijdig schoolverlater. Voorts is vastgelegd welke plichten aan de rmc-functie zijn opgelegd om het overzicht ten aanzien van het voortijdig schoolverlaten in de regio te bewaren. Daarnaast vormt de wet een stimulerend kader voor ketenpartners in de regio. Zo kunnen zij afspreken welke maatregelen in onderlinge afstemming worden ingezet bij de aanpak van voortijdig schoolverlaten. De wijze van samenwerking ligt niet vast in de wet. Ook niet welke partijen in de samenwerking dienen te worden betrokken. Wel is er door de Nederlandse overheid een einddoelstelling geformuleerd, ontleend aan de Lissabon-afspraak, om in het jaar 2010 het aantal voortijdige schoolverlaters in Nederland met de helft te hebben gereduceerd ten opzichte van het jaar 2002. De Nederlandse tussendoelstelling in 2006 is dat het aantal voortijdige schoolverlaters met 30% moet zijn gereduceerd ten opzichte van 2002. De Lissabonafspraak betekent voor Nederland dat het aantal voortijdig schoolverlaters in 2006 moet verminderen met 21.000, in 2010 met 35.000 en dat in 2010 het aantal 18- tot 23- jarigen dat geen onderwijs volgt en geen startkwalificatie heeft behaald niet hoger is dan 8%.


41

Om de rmc-functie te kunnen vervullen ontvangt elke regio een rijksbijdrage. Sedert 2005 ontvangt elke regio middelen voor trajectbegeleiding van voortijdig schoolverlaters in de regio. Voorts is er sprake van gsb-middelen die specifiek zijn bedoeld voor het voorkomen en bestrijden van voortijdig schoolverlaten. Om conflicterende bemoeienis van de rmc-functie en andere overheidsinstellingen met de voortijdig schoolverlater uit te sluiten is in de wettelijke taakuitvoering van de cwi’s opgenomen dat ook zij bij een werkloze jongere in de leeftijd tot 23 jaar zonder startkwalificatie, die zich bij het cwi aanmeldt, eerst nagaan of scholing naar een startkwalificatie tot de mogelijkheden behoort. Het cwi kan de jongere hiervoor een passend traject bieden. In Nederland zijn alle gemeenten verdeeld over 39 rmc-regio’s, waarbinnen steeds één gemeente als contactgemeente fungeert. De contactgemeente heeft in de rmc-regio een coördinerende taak met betrekking tot melding en registratie en zorgt voor goede afspraken met alle scholen en instellingen die bij de behandeling van voortijdig schoolverlaten zijn betrokken. Daarnaast rapporteert de contactgemeente elk jaar de cijfers met betrekking tot voortijdig schoolverlaten, begeleiding en herplaatsing aan het Ministerie van ocw. In de regio Zuid-Holland Noord is de gemeente Leiden aangewezen als contactgemeente en is de rmc-functie sinds 1 september 2002 ondergebracht bij het rbl zhn. De rmc-functie stelt zich ten doel een bijdrage te leveren aan de terugdringing van het aantal voortijdig schoolverlaters in de regio, zodat meer jongeren een startkwalificatie behalen en op een verantwoorde wijze kunnen deelnemen in de samenleving. Het spreekt voor zich dat hiervoor de medewerking noodzakelijk is van alle betrokken partijen, onder wie de desbetreffende jongeren, evenals gemeenten, scholen, zorgorganisaties en werkgevers.

42

Wanneer is iemand een voortijdig schoolverlater? • Iedere jongere tot 23 jaar die zonder startkwalificatie het onderwijs verlaat wordt aangemerkt als een voortijdig schoolverlater. • Ook leerlingen tot 23 jaar die langer dan een maand zonder reden van school wegblijven, worden aangemerkt als voortijdig schoolverlater. Onder een voortijdig schoolverlater wordt niet verstaan degene die in het bezit is van een diploma van een assistentenopleiding, niveau 1, dan wel een getuigschrift van het praktijkonderwijs én werkzaam is op grond van een aanstelling of arbeidsovereenkomst.

6.2 Effectrapportage De contactgemeente is verantwoordelijk voor het jaarlijks rapporteren van gegevens met betrekking tot voortijdig schoolverlaten, begeleiding en herplaatsing aan het Ministerie van ocw; de zogenaamde rmceffectrapportage. In deze paragraaf worden de totaalcijfers uit de effectrapportage weergegeven. Figuur 21 Totaal aantal voortijdig schoolverlaters groep Prioritair Totaal

oud 348 1.281

nieuw 274 1.212

totaal 622 2.493


Figuur 22 Totaal aantal voortijdig schoolverlaters naar etniciteit groep Surinamers Antillianen/Arubanen Kaapverdianen Turken Marokkanen Overige niet- Westerse allochtonen Overige Westerse allochtonen Autochtoon Onbekend Totaal

prioritair oud 1 1 0 4 19 5 1 117 200 348

nieuw 6 1 0 6 18 8 6 64 165 274

totaal oud 10 3 0 19 58 15 5 444 727 1.281

nieuw 13 9 2 23 50 38 19 256 802 1.212

Figuur 23 Totaal aantal voortijdig schoolverlaters naar laatste opleiding opleiding Onderbouw vo (opdc, vmbo klas 1-2, havo/vwo klas 1-3) Praktijkonderwijs Bovenbouw vmbo (klas 3-4) Bovenbouw havo/vwo(klas 4-6) Overig voortgezet onderwijs gymnasium Overig voortgezet onderwijs Overig voortgezet speciaal onderwijs Voltijd bol niveau 1 Voltijd bol niveau 2 Voltijd bol niveau 3 Voltijd bol niveau 4 Deeltijd bol niveau 1 Deeltijd bol niveau 2 Deeltijd bol niveau 3 Deeltijd bol niveau 4 bol niveau onbekend bbl niveau 1 bbl niveau 2 bbl niveau 3 bbl niveau 4 Volwasseneneducatie (inclusief inburgering) Beroepsonderwijsniveau onbekend Onbekend Totaal


prioritair oud

8 41 2 15 2 2 4

nieuw

3 34 6 1 32 7 7 15 13 7 1 1

totaal oud 2 9 130 5 78 2 1 11 12 11

2 2 2 1 1 9 20 238 348

7 11 8 3 1 10 10 104 274

13 8 4 40 75 871 1.281

nieuw

3 68 15 1 67 11 22 48 67 73 1 2 1 1 32 49 23 12 17 42 657 1.212

43

Figuur 24 Totaal aantal voortijdig schoolverlaters naar leeftijd leeftijd op 1 augustus 2005 Jonger dan 15 jaar 15 jaar 16 jaar 17 jaar 18 jaar 19 jaar 20 jaar 21 jaar 22 jaar Totaal

prioritair oud 4 5 8 42 81 56 67 40 45 348

totaal oud 13 7 26 134 275 243 241 179 163 1.281

nieuw 27 41 235 296 204 155 138 85 31 1.212

nieuw 158 116 274

totaal oud 802 479 1.281

nieuw 618 594 1.212

nieuw 35 171

totaal 45 207

nieuw 25 15 59 79 36 23 19 13 5 274

Figuur 25 Totaal aantal voortijdig schoolverlaters naar geslacht geslacht Man Vrouw Totaal

prioritair oud 207 141 348

Figuur 26 Totaal aantal herplaatste voortijdig schoolverlaters herplaatste vsv-ers Aantal herplaatste prioritaire vsv’ers Totaal aantal herplaatste vsv’ers

oud 10 36

44

6.3 Trajectbegeleiding In het verslagjaar is de rmc- trajectbegeleiding uitgebreid van 1 fte naar 2 fte. In de Leidse regio heeft de trajectbegeleider als voorzitter deelgenomen aan de Werkgroep van het virtuele Jongerenloket. Bij de doorontwikkeling van het virtuele Jongerenloket naar het fysieke Jongerenloket Onderwijs en Werk Leidse regio is de trajectbegeleider gaan werken voor het jongerenloket. In de Duin- en Bollenstreek vindt de trajectbegeleiding plaats vanuit het rbl zhn. Iedere voortijdig schoolverlater die gemeld wordt, wordt door de trajectbegeleider benaderd. Wanneer een jongere te kennen geeft voor begeleiding in aanmerking te willen komen volgt een uitnodiging voor een gesprek. De trajectbegeleider is voorzitter van de Werkgroep van het virtuele vsv-jongerenloket.


6.4 Analyse In het schooljaar 2005/2006 is het aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters nagenoeg gelijk gebleven aan het aantal van het vorige schooljaar. Deze stabilisatie kan worden bezien als een effect van de volgende ontwikkelingen in de regio: Op preventief niveau • Twaalf scholen hebben in het vorige rapportagejaar deelgenomen in het project ‘Implementatie handleiding verzuimbeleid’. Het doel hiervan is om schoolverzuim sneller te signaleren en aan te pakken. Hiermee wordt beoogd het voortijdig schoolverlaten te verminderen. • De Zorg- en Adviesteams (zat) van (s)vo-scholen functioneren steeds beter, waardoor leerlingen die dreigen uit te vallen in een vroeg stadium de begeleiding krijgen die ze nodig hebben. • Aan locaties van bve-instellingen zijn leerplichtambtenaar als contactpersoon toegewezen. Dit heeft de communicatielijnen tussen de leerplichtambtenaar en de instellingen verkleind. Op curatief niveau • Het oprichten en functioneren van jongerenloketten in de regio heeft tot gevolg gehad dat ketenpartners zich meer bewust zijn van hun verantwoordelijkheid voor de keten. • Landelijk zijn instroomdata in de bve-sector verruimd en aan deelnemers wordt nu een langere periode toegekend voor het zoeken van een beroepspraktijkplaats. • Het meldingsgedrag van scholen en de registratie van meldingen is verbeterd. Het aantal eerder geregistreerde voortijdig schoolverlaters was in het schooljaar 2003/2004 291; in het schooljaar 2004/2005 was deze 1.340, in het schooljaar 2005/2006 is deze 1.281. De lichte daling van het aantal oude voortijdig schoolverlaters kan deels worden toegeschreven aan bovenstaande ontwikkelingen. Daarbij heeft de rmc-functie een registratieachterstand weggewerkt en zijn er maandelijks brieven verzonden aan voortijdig schoolverlaters om na te gaan of zij inmiddels een startkwalificatie hebben behaald.


45

7

Trends, ontwikkelingen en knelpunten

46

7.1 Trends In de figuren 27 t/m 33 worden de leerplichtcijfers vergeleken met het voorgaande schooljaar. Dit levert het volgende beeld op. Na de stabilisatie van vorig jaar is nu weer een toename van het aantal behandelde jeugdigen. De samenwerking van de leerplichtambtenaren van het rbl zhn met de scholen om te komen tot betere melding van verzuim heeft resultaat gehad. Er is opnieuw een toename van preventief ingrijpen van de leerplichtambtenaren. Dit is een belangrijke en gunstige ontwikkeling. Vroegtijdig ingrijpen, geeft meer kans op een ononderbroken schoolloopbaan voor de leerling. Het deelnemen in de zat’s en de goede samenwerking met de ketenpartners draagt daar zeker aan bij. Er is zowel een toename van meldingen van luxe verzuim als een toename van meldingen van relatief verzuim. Enkele gemeenten maken geen melding van absoluut verzuim, andere gemeenten doen dit wel. Dit heeft uiteraard zijn weerslag op de cijfers. Ook het aantal meldingen van luxe verzuim wisselt soms sterk per jaar per gemeente. Soms zijn er een of twee scholen in een gemeente, die in een schooljaar de teugels aantrekken en ieder geval van luxe verzuim melden bij het rbl zhn. Het rbl zhn streeft door middel van implementatie van de meldingsprotocollen ernaar dat alle scholen en onderwijsinstellingen volgens de wet melden. Het aantal verzoeken om vrijstelling op grond van artikel 15 is wederom toegenomen. Het betreft hier vooral partieel leerplichtige leerlingen die niet meer op een school staan ingeschreven en als absoluut verzuimer worden gemeld bij het rbl zhn, of die zichzelf melden omdat ze een vrijstelling willen. Omdat dit vaak halverwege het schooljaar is, wordt een vrijstelling verleend onder bepaalde voorwaarden (zie hoofdstuk 5). Het rbl zhn zou deze leerlingen graag eerder in het schooljaar op het spoor komen en in behandeling nemen, zodat zij nog kunnen worden aangemeld voor een opleiding. Ook is het wenselijk dat er meer mogelijkheden zijn om tussentijds in te stromen in het mbo.


Het aantal processen-verbaal blijft stijgen. Dit betekent dat handhaving een prominentere rol krijgt bij de bestrijding van schoolverzuim. Goede samenwerking van het rbl zhn met het Openbaar Ministerie en de Raad voor de Kinderbescherming maakt dat de processen-verbaal een zinvol resultaat opleveren. Luxe verzuim resulteert in een snelle boete, terwijl signaalverzuim vaak leidt tot een terechtzitting, waarbij de Raad voor de Kinderbescherming een onderzoek doet en een strafadvies geeft. Het leidt er vaak toe dat hulpverlening aan het gezin of de jongere, die tot dan toe op vrijwillige basis was en vaak werd geweigerd, alsnog op gang komt.

Figuur 27 Aantal behandelde jeugdigen regionaal

1128

1398

2004/2005

2005/2006

Figuur 28 Aantal behandelde jeugdigen per gemeente woongemeente Onbekend Alkemade Hillegom Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Oegstgeest Rijnsburg Sassenheim Valkenburg Voorhout Voorschoten Warmond Zoeterwoude Totaal


aantal jeugdigen 2004/2005 7 26 57 121 440 60 39 59 45 88 31 35 91 13 16 1.128

aantal jeugdigen 2005/2006 11 10 70 134 501 89 59 77 76 111 44 35 32 113 14 22 1.398

47

Figuur 29 Aantal jeugdigen per aanvraag regionaal artikel leerplichtwet Artikel 3a Artikel 3b Artikel 5a Artikel 5 sub a Artikel 5 sub b Artikel 5 sub c Artikel 11 sub f Artikel 11 sub g Artikel 15 vavo-dispensatie Totaal

aantal jeugdigen 2004/2005 5 28 3 10 3 4 24 79 60 216

aantal jeugdigen 2005/2006 11 26 2 20 2 10 13 35 103 33 255

Figuur 30 Aantal jeugdigen per soort verzuim regionaal soort verzuim Absoluut verzuim Signaalverzuim Luxe verzuim Totaal

aantal jeugdigen 2004/2005 69 421 115 605

aantal jeugdigen 2005/2006 21 478 123 622

Figuur 31 Aantal jeugdigen per soort verzuim per gemeente

48

soort verzuim per woongemeente Alkemade Hillegom Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Noordwijk Oegstgeest Rijnsburg Sassenheim Valkenburg Voorhout Voorschoten Warmond Zoeterwoude Onbekend Totaal

absoluut verzuim jeugdigen 2004/2005 1 4 9 35 4 0 10 0 2 1 1 0 0 2 0 69

absoluut verzuim jeugdigen 2005/2006 0 2 1 5 3 2 0 0 0 5 1 0 0 2 0 21

signaalverzuim jeugdigen 2004/2005 9 17 53 179 35 16 20 13 17 4 11 0 30 6 10 420

signaalverzuim jeugdigen 2005/2006 3 21 53 197 36 11 26 22 16 11 15 3 47 7 8 2 478

luxe verzuim jeugdigen 2004/2005 2 2 8 25 3 4 2 3 25 7 16 0 16 2 0 115

luxe verzuim jeugdigen 2005/2006 2 4 2 28 5 2 3 6 41 2 8 3 17 0 0 123


Figuur 32 Aantal overtredingen waarvoor proces-verbaal is opgemaakt regionaal

6

4

52

pv absoluut verzuim 2004/2005

52

25

pv signaalverzuim

48

83

pv luxe verzuim

104

pv totaal

2005/2006

Figuur 33 Aantal overtredingen waarvoor proces-verbaal is opgemaakt per gemeente

Gemeente Leidse regio Alkemade Leiden Leiderdorp Oegstgeest Voorschoten Zoeterwoude Duin- en Bollenstreek Hillegom Katwijk Lisse Noordwijk Rijnsburg Sassenheim Valkenburg Warmond Voorhout Totaal

proces-verbaal absoluut verzuim 2004/2005 2005/2006

proces-verbaal signaalverzuim 2004/2005 2005/2006

proces-verbaal luxe verzuim 2004/2005 2005/2006

0 1 0 0 0 0

0 3 0 0 0 0

0 20 6 2 5 0

0 21 5 1 2 0

2 5 4 1 5 0

0 18 6 2 8 0

0 1 0 1 0 0 0 2 6

1 0 0 0 0 0 0 0 0 4

2 7 0 6 3 0 1 0 52

3 8 0 3 1 2 2 3 1 52

0 0 1 2 4 0 1 0 25

1 1 3 2 4 1 2 0 0 48

7.2 Ontwikkelingen per gemeente 7.2.1 Alkemade Deze gemeente voert zelf de leerplichtfunctie uit. In de verslagperiode 2005/2006 zijn er 70 jongeren uit de gemeente Alkemade geregistreerd als voortijdig schoolverlater. Van deze 70 zijn er 7 prioritair1. Gedurende de verslagperiode zijn 14 jongeren weer herplaatst naar onderwijs of werk. In de tabel op de volgende pagina staat een overzicht naar leeftijd.


49

Figuur 34 Voortijdig schoolverlaters Alkemade naar leeftijd alkemade Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal

nieuw2 0 1 5 11 10 5 2 6 1 41

oud3 1 0 0 6 8 2 7 1 4 29

totaal 1 1 5 17 18 7 9 7 5 70

herplaatst 0 0 2 3 6 3 0 0 0 14

1 Prioritair: vsv’ers die zijn uitgeschreven uit het voortgezet onderwijs zonder getuigschrift praktijkonderwijs, diploma of toegang tot klas 4 van havo of vwo. 2 Nieuw zijn vsv’ers die in dit verslagjaar gemeld zijn. 3 Oud zijn vsv’ers die in voorgaande verslagjaren aangemeld zijn.

50

7.2.2 Hillegom In het afgelopen schooljaar is de goede samenwerking met de scholen, de medewerkers van de gemeente en de netwerkpartners gecontinueerd. Samenwerking is van belang omdat het afgelopen schooljaar het aantal meldingen van jongeren uit Hillegom is gestegen. Naast deze stijging is ook de problematiek van de jongeren divers en complex. In het afgelopen schooljaar zijn er dan ook meer processen-verbaal opgemaakt tegen jongeren uit Hillegom. Ook in deze gevallen was er sprake van complexe problematiek. De plaats in het leerwerktraject van Bureau Jeugdzorg te Haarlem, die is bekostigd door de gemeente Hillegom, is positief afgerond. De jongere gaat volgend jaar door met een vervolgopleiding in het traject. Ook de tweede beschikbare plaats is ingenomen door een jongere uit Hillegom. De lijst met absoluut verzuimers van de gemeente is dankzij de samenwerking van de medewerkers van de leerlingenadministratie en de leerplichtambtenaar helemaal afgehandeld. Alle jongeren van deze lijst zijn getraceerd. Afgelopen schooljaar is verder gebleken dat er voor 16- en 17-jarigen en jongeren zonder startkwalificatie weinig mogelijkheden zijn voor leerwerktrajecten in de gemeente Hillegom. De leerplichtambtenaar heeft hierover contact gehad met medewerkers van de gemeente Hillegom. De gemeente heeft in het verslagjaar een inventarisatie gedaan naar de mogelijkheden hiervoor een oplossing te vinden en is bezig de contacten tussen onderwijs en beroepsleven te verstevigen. Er staan in totaal 81 jongeren uit Hillegom geregistreerd als voortijdig schoolverlater. Van deze 81 jongeren zijn er 16 prioritair. In totaal zijn 4 jongeren herplaatst naar onderwijs of werk. In onderstaande tabel staat een overzicht naar leeftijd. Figuur 35 Voortijdig schoolverlaters Hillegom naar leeftijd hillegom Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal

nieuw 0 3 6 10 5 6 4 1 0 35

oud 0 0 5 7 18 4 7 4 1 46

totaal 0 3 11 17 23 10 11 5 1 81

herplaatst 0 0 0 1 1 0 0 2 0 4


7.2.3 Katwijk De samenwerking met de scholen in het primair onderwijs is, mede door een bezoek aan het directeurenoverleg, verbeterd. In dit overleg is informatie gegeven over de leerplicht en zijn vragen beantwoord. De afspraken over het eenduidige beleid zijn daarbij aangehaald. Praktijkschool de Rijn heeft dit verslagjaar een aantal malen een zorgoverleg gevoerd. Hierbij is de leerplichtambtenaar aanwezig geweest. Vanaf het schooljaar 2006/2007 wordt op deze school een zat ingevoerd. Hierin neemt de leerplichtambtenaar structureel deel. De leerplichtambtenaar neemt verder deel in het wijksignaleringsoverleg dat iedere zes weken plaatsvindt. Medewerkers van Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland, het algemeen maatschappelijk werk, het Jongeren Preventie Project, de ggd Hollands Midden, halt en de politie nemen ook hierin deel. De problematiek verschilt van jaar tot jaar. In het verslagjaar is zware problematiek aan de orde geweest waarbij de leerplichtambtenaar direct betrokken is geweest. In dit overleg is gewerkt aan een samenwerkingsconvenant. Er is door de leerplichtambtenaar nauw samengewerkt met alle bovengenoemde instellingen. Het Jongeren Preventie Project (jpp) is niet meer weg te denken in de regio; het is vaak de eerste schakel in het netwerk van de leerplichtambtenaar. Ouders doen regelmatig per telefoon een beroep op vrijstelling. Naar aanleiding hiervan wordt een afspraak gemaakt op het gemeentehuis of op het rbl zhn. Bij iedere leerling wordt de situatie zorgvuldig afgewogen. Wanneer een vrijstelling wordt verleend wordt bij sommige leerlingen ervoor gekozen om hem of haar te blijven volgen in de vorm van terugkomgesprekken. Dit om ervoor te zorgen dat er uiteindelijk toch een inschrijving plaats vindt bij een school voor beroepsonderwijs, zodat het behalen van een startkwalificatie mogelijk wordt voor de jongere. De leerplichtambtenaar doet er alles aan om de leerling niet uit het oog te verliezen. Niet-leerplichtige jongeren die tussen wal en schip dreigen te raken worden aangemeld bij het Jongerenloket. 51

In het verslagjaar heeft de gemeente Katwijk geen absoluut verzuim doorgegeven aan het rbl zhn. Hierover is contact geweest met de gemeente. Hoewel de leerplichtambtenaar regelmatig erop aandringt tijdig vermoedelijk ongeoorloofd verzuim te melden, gebeurt dit op een enkele school nog te weinig of te laat. Dit is een slechte zaak, vooral indien er een vermoeden bestaat van een zorgelijke (thuis)situatie. De leerplichtambtenaar zal hieraan in het komende schooljaar extra aandacht besteden. In totaal staan er 321 jongeren uit Katwijk geregistreerd als voortijdig schoolverlaters. Hiervan zijn 59 jongeren prioritair. Er zijn in totaal 29 jongeren uit de gemeente Katwijk herplaatst. In onderstaande tabel staat een overzicht naar leeftijd. Figuur 36 Voortijdig schoolverlaters Katwijk naar leeftijd katwijk Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal


nieuw 3 8 39 45 20 11 15 11 3 155

oud 1 2 5 24 42 30 29 16 17 166

totaal 4 10 44 69 62 41 44 27 20 321

herplaatst 0 0 4 14 4 3 1 3 0 29

7.2.4 Leiden Er zijn in het verslagjaar 501 meldingen van jeugdigen uit Leiden behandeld. De samenwerking met de scholen in Leiden verloopt naar grote tevredenheid. Er komen veel meldingen binnen. Scholen zien regelmatig de meerwaarde van het betrekken van een leerplichtambtenaar bij een verzuimsituatie. De lijnen met de directeuren van het basisonderwijs en de zorgcoördinatoren van het voortgezet onderwijs zijn kort. Men weet elkaar gemakkelijk te vinden en kan op die manier van elkaars kennis gebruik maken om een oplossing op maat voor een probleemsituatie te zorgen. De leerlingenadministratie van de gemeente Leiden heeft haar registratie zodanig op orde dat absoluut verzuim in een relatief korte tijd bij het rbl zhn gemeld kan worden. Hierdoor kan de leerplichtambtenaar in een vroegtijdig stadium op onderzoek uit naar de oorzaak van het absoluut verzuim. Een passend onderwijstraject vinden voor een jeugdige verloopt een stuk gemakkelijker aan de start van een nieuw schooljaar. Er zijn in het verslagjaar verscheidene jeugdigen in de leeftijdsgroep van 16 en 17 jaar, die eigenlijk geen voornemen hadden om te beginnen aan een opleiding, toch gestart aan een opleiding na een gesprek met de leerplichtambtenaar. Ook de start van het (fysieke) Jongerenloket te Leiden vergemakkelijkt de samenwerking op het terrein van het terugdringen van voortijdig schoolverlaten. Om tot een passend traject te komen bij de aanpak van verzuim bij jeugdigen zijn de contacten met de verschillende netwerkpartners onontbeerlijk. Ook zijn de contacten tussen de leerplichtambtenaar en de partners goed. De situatie van een jeugdige kan adequaat worden onderzocht en er vindt geen onnodige overlap plaats. Alle scholen voor voortgezet onderwijs hebben een zat waarin altijd een leerplichtambtenaar van het rbl zhn deelneemt. De zat’s functioneren al een tijdje goed. Wel heeft elk zat een eigen wijze waarop de vergadering verloopt.

52

Er staan in totaal 1.038 jongeren uit Leiden geregistreerd als voortijdig schoolverlater. Van deze 1.038 jongeren zijn er 324 prioritair. In totaal zijn 80 jongeren herplaatst naar onderwijs of werk. In onderstaande tabel staat een overzicht naar leeftijd. Figuur 37 Voortijdig schoolverlaters Leiden naar leeftijd leiden Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal

nieuw 5 13 70 117 71 71 69 41 19 476

oud 6 2 4 44 108 100 102 104 92 562

totaal 11 15 74 161 179 171 171 145 111 1.038

herplaatst 0 0 2 32 16 12 12 3 3 80

7.2.5 Leiderdorp Er zijn op dit moment twee zat’s bij scholen in Leiderdorp waarin de leerplichtambtenaar deelneemt, te weten Visser ‘t Hooft Leiderdorp (voortgezet onderwijs) en de prof. dr Leo Kannerschool (speciaal onderwijs). Daarnaast zijn er twee Zorgteams in Leiderdorp voor de plaatselijke basisscholen waarin de leerplichtambtenaar op afroep deelneemt. Op het roc in Leiderdorp is vooralsnog geen zat. Naast deelname in de zat’s neemt de leerplichtambtenaar samen met politie, Bureau Jeugdzorg ZuidHolland, de Raad voor de Kinderbescherming, de ggd en het algemeen maatschappelijk werk deel in het signaleringsoverleg Rijn- en Veenstreek als daar leerlingen uit Leiderdorp besproken worden.


Er staan in totaal 137 jongeren uit Leiderdorp geregistreerd als voortijdig schoolverlater. Van deze 137 jongeren zijn er 33 prioritair. In totaal zijn 12 jongeren herplaatst naar onderwijs of werk. In onderstaande tabel staat een overzicht naar leeftijd. Figuur 38 Voortijdig schoolverlaters Leiderdorp naar leeftijd leiderdorp Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal

nieuw 4 2 10 13 19 10 10 2 1 71

oud 0 0 1 6 9 13 17 10 10 66

totaal 4 2 11 19 28 23 27 12 11 137

herplaatst 0 0 0 1 5 2 4 0 0 12

7.2.6 Lisse In het verslagjaar is door de gemeente Lisse hard gewerkt om de leerlingenadministratie te actualiseren. Dit is goed gelukt; in juni 2006 is er melding gedaan van absoluut verzuim. Om tot een goed resultaat te komen is het voor de leerplichtambtenaar belangrijk om met verschillende instanties samen te werken. In het signaleringsoverleg van Lisse nemen onder meer deel: de gemeente, de politie, het Jongeren Preventie Project, het jongerenopbouwwerk, het rbl zhn en sinds kort ook Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland. Doel van dit overleg is het vroegtijdig signaleren van problemen bij jeugdigen. De leerplichtambtenaar neemt voorts deel in het zat. In Lisse is er een zat voor alle scholen voor primair onderwijs en zijn er zat’s voor scholen voor (speciaal) voortgezet onderwijs. Er staan in totaal 131 jongeren uit Lisse geregistreerd als voortijdig schoolverlater. Van deze 131 jongeren zijn er 26 prioritair. In totaal zijn 9 jongeren herplaatst naar onderwijs of werk. In onderstaande tabel staat een overzicht naar leeftijd. Figuur 39 Voortijdig schoolverlaters Lisse naar leeftijd lisse Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal


nieuw 3 0 16 16 11 8 5 2 0 61

oud 1 0 2 5 17 21 7 5 12 70

totaal 4 0 18 21 28 29 12 7 12 131

herplaatst 0 0 4 2 0 1 2 0 0 9

53

7.2.7 Noordwijk In het verslagjaar heeft de leerplichtambtenaar regelmatig contact gehad met de registratiemedewerker en de beleidsmedewerker van de gemeente. Als experiment heeft de gemeente een brief met uitleg over de partiële leerplicht gezonden aan alle ouders die een partieel leerplichtig kind hebben. Dit experiment heeft geleid tot een vermindering van het absoluut verzuim. Met het Northgo College is bijna dagelijks contact over de meldingen van schoolverzuim. De gesprekken met ouders en leerlingen vinden meestal plaats op het gemeentehuis te Noordwijk. In sommige gevallen worden afspraken op school gemaakt in samenwerking met de coördinator. Dankzij een financiële bijdrage van de gemeente heeft wederom een leerling in het verslagjaar de kans gekregen een traject bij Het Oriëntatiejaar te volgen. De optimale begeleiding van dit traject heeft ervoor gezorgd dat deze leerling hierdoor een ander en beter toekomst perspectief heeft gekregen. De leerplichtambtenaar neemt structureel deel in het Jongeren Op Straat (jos)-overleg, het zat van het Northgo College en het zat van de basisscholen. Tevens functioneert de leerplichtambtenaar als contactpersoon van het rbl zhn op de reboundvoorziening te Voorhout. De beleidsmedewerkster leerplichtfunctie en de leerplichtambtenaar hebben naar aanleiding van een vergadering van een raadscommissie een interview gegeven aan een journaliste van De Zeekant. Het Teylingen College te Noordwijkerhout, waarop leerlingen uit Noordwijk staan ingeschreven, heeft in het verslagjaar zelden een melding van ongeoorloofd verzuim gedaan. In het nieuwe schooljaar zal een gesprek met de directie van dit college plaatsvinden. Er staan in totaal 132 jongeren uit Noordwijk geregistreerd als voortijdig schoolverlater. Van deze 132 jongeren zijn er 28 prioritair. In totaal zijn 10 jongeren herplaatst naar onderwijs of werk. In onderstaande tabel staat een overzicht naar leeftijd. Figuur 40 Voortijdig schoolverlaters Noordwijk naar leeftijd 54

noordwijk Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal

nieuw 0 2 11 13 9 11 7 6 0 59

oud 1 1 0 9 14 16 18 8 6 73

totaal 1 3 11 22 23 27 25 14 6 132

herplaatst 0 0 1 2 3 4 0 0 0 10


7.2.8 Noordwijkerhout Deze gemeente voert zelf de leerplichtfunctie uit. Er staan in totaal 76 jongeren uit Noordwijkerhout geregistreerd als voortijdig schoolverlater. Van deze 76 jongeren zijn er 14 prioritair. In totaal zijn 7 jongeren herplaatst naar onderwijs of werk. In onderstaande tabel staat een overzicht naar leeftijd. Figuur 41 Voortijdig schoolverlaters Noordwijkerhout naar leeftijd noordwijkerhout Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal

nieuw 0 0 8 7 9 2 2 2 0 30

oud 2 1 2 7 8 9 10 5 2 46

totaal 2 1 10 14 17 11 12 7 2 76

herplaatst 0 0 1 1 2 1 2 0 0 7

7.2.9 Oegstgeest De scholen voor voortgezet onderwijs (Wellantcollege, Duinzigt en Rijnlands Lyceum) hebben elk een goedlopend Zorg- en Adviesteam (zat). Slecht functionerende leerlingen worden in het zat besproken door een multidisciplinair team, waaronder een medewerker van Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland, ggd Hollands Midden, het algemeen maatschappelijk werk en een leerplichtambtenaar. De leerplichtambtenaar bezoekt om die reden elke zes weken de scholen. Maar ook buiten het zat om is de samenwerking tussen genoemde scholen en het rbl zhn goed. Betrokkenen weten elkaar snel te vinden en indien nodig spreekt men elkaar aan op de verantwoordelijkheden. Het basisonderwijs in Oegstgeest is ook zat’s gestart. De scholen hebben twee clusters gevormd, die elk één zat hebben. Met ingang van het schooljaar 2006/2007 zal ook de leerplichtambtenaar vast lid zijn van deze zat’s. Dit biedt een goede ingang om het contact tussen de individuele basisscholen en de leerplichtambtenaar te intensiveren. Een knelpunt is namelijk dat niet alle basisscholen het verzuim aan het rbl zhn melden. In het komende schooljaar wordt dit knelpunt aangepakt. De samenwerking tussen de medewerker van de gemeentelijke leerlingenadministratie en de leerplichtambtenaar is goed. Het afhandelen van vermoedelijk absoluut verzuimers verliep, net als vorige jaren, soepel. De leerplichtambtenaar en enkele medewerkers van de afdeling onderwijs hebben regelmatig overleg over actuele onderwerpen, knelpunten en nieuwe ontwikkelingen op gebied van onderwijs. Een medewerker van het rbl zhn neemt deel in het signaleringsoverleg in de gemeente. Leerlingen die door gedrag of illegale activiteiten opvallen, worden in het overleg besproken. Indien sommige jongeren ook nog van school verzuimen, komt de leerplichtambtenaar in actie. Zij neemt contact op met zowel de betrokken scholen als de jongeren. Er staan in totaal 69 jongeren uit Oegstgeest geregistreerd als voortijdig schoolverlaters. Van deze 69 jongeren zijn er 19 prioritair. In totaal zijn 5 jongeren herplaatst naar onderwijs of werk. In de tabel op de volgende pagina staat een overzicht naar leeftijd.


55

Figuur 42 Voortijdig schoolverlaters Oegstgeest naar leeftijd oegstgeest Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal

nieuw 0 2 8 6 7 4 5 1 1 34

oud 0 0 2 4 10 4 7 4 4 35

totaal 0 2 10 10 17 8 12 5 5 69

herplaatst 0 0 0 1 0 1 1 1 1 5

7.2.10 Rijnsburg Sinds januari 2006 is Rijnsburg geen zelfstandige gemeente meer, maar onderdeel van de gemeente Katwijk geworden. Voor de relatie tussen het rbl zhn en de medewerkers van afdeling Onderwijs heeft dit gevolgen gehad. Voorheen voerde Rijnsburg een eigen leerlingenadministratie en werd op regelmatige basis het vermoedelijk absoluut verzuim doorgegeven aan het rbl zhn. Per 1 januari 2006 wordt de leerlingenadministratie door gemeente Katwijk beheerd. Helaas is sinds genoemde datum geen absoluut verzuim meer gemeld. Het rbl zhn is in overleg met Katwijk zodat de melding van leerlingen soepeler zal verlopen.

56

Al langere tijd hebben de zeven basisscholen in Rijnsburg één gezamenlijk Zorg- en Adviesteam. In dit overleg participeren alle basisscholen op structurele basis. Hetzelfde geldt voor de ggd Hollands Midden, het algemeen maatschappelijk werk, Bureau Jeugdzorg Zuid-Holland, de leerplichtambtenaar van het rbl zhn en het Samenwerkingsverband Weer Samen Naar School. Het zat bespreekt om de zes weken de leerlingen waarover de scholen zich zorgen maken. Omdat de zat-deelnemers elkaar beter leren kennen en weten wat ze aan elkaar hebben, worden zorgleerlingen sneller dan voorheen gemeld en kunnen passende maatregelen worden genomen. Helaas heeft de leerplichtambtenaar niet met alle basisscholen even goed contact. Sommige scholen melden het verzuim niet aan het rbl zhn. Dit knelpunt wordt in het komende schooljaar aangepakt. De leerplichtambtenaar bezoekt dan zowel het directeurenoverleg basisonderwijs en die basisscholen waarmee Regionaal Bureau Leerplicht geen tot incidenteel contact heeft. De scholen voor voortgezet onderwijs in Rijnsburg werken al langer met een zat waarin zorgleerlingen worden besproken. Het zat komt tot een eensluidend advies waarmee de betrokken partners aan de slag gaan. De leerplichtambtenaar is structureel deelnemer in de zat’s voor voortgezet onderwijs. Zowel het Wellantcollege in Rijnsburg als het Visser ‘t Hooft Lyceum in Rijnsburg melden het verzuim aan rbl zhn. Er staan in totaal 92 jongeren uit Rijnsburg geregistreerd als voortijdig schoolverlater. Van deze 92 jongeren zijn er 16 prioritair. In totaal zijn 8 jongeren herplaatst naar onderwijs of werk. In de tabel op de volgende pagina staat een overzicht naar leeftijd.


Figuur 43 Voortijdig schoolverlaters Rijnsburg naar leeftijd rijnsburg Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal

nieuw 0 2 13 13 12 3 2 4 1 50

oud 0 1 3 7 12 8 6 4 1 42

totaal 0 3 16 20 24 11 8 8 2 92

herplaatst 0 0 1 3 2 1 0 1 0 8

7.2.11 Sassenheim Sinds 1 januari 2006 is Sassenheim geen zelfstandige gemeente meer, maar onderdeel van de gemeente Teylingen. In het verslagjaar is het aantal gemelde jeugdigen ten opzichte van het voorgaande schooljaar gestegen. Het contact tussen de scholen en de leerplichtambtenaar verloopt goed. Sassenheim beschikt over zat’s, zowel van het primair als het voortgezet onderwijs. De leerplichtambtenaar neemt structureel deel in het zat van het voortgezet onderwijs en op afroep in het zat van het primair onderwijs. In de gemeente Teylingen is inmiddels een signaleringsoverleg gerealiseerd. Hierin nemen o.a. een medewerker van de politie, een jongerenwerker en de leerplichtambtenaar deel. Doel van dit overleg is het bespreken van de problematiek rond individuele en groepen jongeren. Met de komst van de reboundvoorziening in de Duin- en Bollenstreek beschikt de gemeente over een tijdelijke opvangvoorziening voor leerlingen die in het (speciaal) voortgezet onderwijs niet de zorg kunnen krijgen die zij nodig hebben en voor wie (nog) geen passend alternatief aanwezig is. Er staan in totaal 86 jongeren uit Sassenheim geregistreerd als voortijdig schoolverlaters. Van deze 86 jongeren zijn er 21 prioritair. In totaal zijn 8 jongeren herplaatst naar onderwijs of werk. In onderstaande tabel staat een overzicht naar leeftijd. Figuur 44 Voortijdig schoolverlaters Sassenheim naar leeftijd sassenheim Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal


nieuw 5 1 13 8 9 7 4 0 0 47

oud 1 0 1 6 2 10 13 4 2 39

totaal 6 1 14 14 11 17 17 4 2 86

herplaatst 0 0 2 1 4 1 0 0 0 8

57

7.2.12 Valkenburg zh Sinds 1 januari 2006 is Valkenburg geen zelfstandige gemeente meer, maar onderdeel van de gemeente Katwijk. In het verslagjaar is de goede samenwerking tussen de scholen van Valkenburg en de leerplichtambtenaar gecontinueerd. Het aantal leerplichtige leerlingen uit Valkenburg voor wie het rbl zhn is ingeschakeld, is zo goed als gelijk gebleven in vergelijking met andere schooljaren. De meldingen van de scholen voor voortgezet onderwijs betroffen ook dit verslagjaar voornamelijk 17- jarigen die een verkeerde schoolkeuze hadden gemaakt. De leerplichtambtenaar heeft deze leerlingen gemotiveerd en geactiveerd voor een zinvolle dagbesteding en voor een inschrijving op een nieuwe school in het volgende schooljaar. In totaal staan er 29 jongeren uit Valkenburg zh geregistreerd als voortijdig schoolverlaters. Hiervan zijn 5 jongeren prioritair. Er is in totaal 1 jongere uit de gemeente Valkenburg ZH herplaatst naar onderwijs of werk. In onderstaande tabel staat een overzicht naar leeftijd. Figuur 45 Voortijdig schoolverlaters Valkenburg ZH naar leeftijd

58

valkenburg zh Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal

nieuw 1 1 2 3 2 3 0 1 0 13

oud 0 0 1 1 3 7 3 1 0 16

totaal 1 1 3 4 5 10 3 2 0 29

herplaatst 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1

7.2.13 Voorhout Sinds 1 januari 2006 is Voorhout geen zelfstandige gemeente meer, maar onderdeel van de gemeente Teylingen. In die hoedanigheid voert het rbl zhn sinds 1 januari 2006 de leerplichttaken uit voor deze gemeente (dus niet gedurende het volledige verslagjaar). In Voorhout zijn er vijf basisscholen en één school voor voorgezet onderwijs, te weten het Teylingen College. Van de basisscholen in Voorhout zijn in het afgelopen schooljaar 2 meldingen gekomen van vermoedelijk ongeoorloofd schoolverzuim. Vanuit het Teylingen College zijn er 15 meldingen gekomen. De leerplichtambtenaar neemt structureel deel in de zat’s van de basisscholen en het voortgezet onderwijs. Er staan in totaal 58 jongeren uit Voorhout geregistreerd als voortijdig schoolverlaters. Van deze 58 jongeren zijn er 21 prioritair. In totaal zijn 3 jongeren herplaatst naar onderwijs of werk. In de tabel op de volgende pagina staat een overzicht naar leeftijd.


Figuur 46 Voortijdig schoolverlaters Voorhout naar leeftijd voorhout Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal

nieuw 6 2 6 8 3 3 4 0 1 33

oud 0 0 0 3 5 7 1 4 5 25

totaal 6 2 6 11 8 10 5 4 6 58

herplaatst 0 0 0 2 0 0 1 0 0 3

7.2.14 Voorschoten Het aantal in behandeling genomen meldingen uit Voorschoten is in het verslagjaar toegenomen, zowel van scholen voor basisonderwijs als voor voortgezet onderwijs. Het contact met het basisonderwijs bestaat niet alleen uit het doorsturen van meldingen. De leerplichtambtenaar heeft ook een adviserende rol. Incidenteel heeft de leerplichtambtenaar deelgenomen in het zat van het basisonderwijs. Het ligt in de bedoeling in het komende schooljaar structureel te gaan deelnemen. Doordat de leerlingenadministratie van de gemeente al in een vroeg stadium de absoluut verzuimers in beeld had gebracht kon er door de leerplichtambtenaar ook eerder actie worden ondernomen. Uiteindelijk bleken alle leerplichtige jongeren toch op een school of instelling ingeschreven te staan. Enkele leerlingen hebben wegens verzuim en/of andere problemen tijdelijk op een traject van de Witte Poort gezeten. Ook in het verslagjaar heeft de gemeente hiervoor middelen beschikbaar kunnen stellen zodat deze jongeren, bij wie de schoolloopbaan door diverse omstandigheden moeilijker verloopt, toch weer terug kunnen keren naar het reguliere onderwijs. Voor het voortgezet onderwijs zijn de jongeren uit Voorschoten aangewezen op een groot aantal scholen in de regio, voornamelijk in Leiden en Wassenaar. Op alle scholen is een goed werkend zat, waarin de leerplichtambtenaar van het rbl zhn deelneemt. De deelnemende instanties werken preventief om zo snel mogelijk de juiste ondersteuning in te zetten. In het wijksignaleringsoverleg, dat eenmaal per zes weken plaatsvindt en waarin de leerplichtambtenaar deelneemt, kwam ter sprake dat er plannen zijn om het Jeugd Preventie Team (jpt) structureel voor de jongeren uit Voorschoten in te gaan zetten. Voor de leerplichtambtenaar is dit een welkome aanvulling op het huidige hulpverleningsaanbod. Het jpt kan namelijk snel en laagdrempelig aangeboden worden, ook voor jongeren die (uurtjes) spijbelen. Er staan in totaal 91 jongeren uit Voorschoten geregistreerd als voortijdig schoolverlater. Van deze 91 jongeren zijn er 20 prioritair. In totaal zijn 8 jongeren herplaatst naar onderwijs of werk. In de tabel op de volgende pagina staat een overzicht naar leeftijd.


59

Figuur 47 Voortijdig schoolverlaters Voorschoten naar leeftijd voorschoten Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal

nieuw 0 0 16 11 8 5 6 6 3 55

oud 0 0 0 2 9 6 7 6 6 36

totaal 0 0 16 13 17 11 13 12 9 91

herplaatst 0 0 1 5 1 1 0 0 0 8

7.2.15 Warmond Sinds 1 januari 2006 is Warmond geen zelfstandige gemeente meer, maar onderdeel van de gemeente Teylingen. Basisschool Oostergeest heeft een nieuwe directeur. Met deze school is verschillende malen contact geweest. De andere twee scholen hebben het schooljaar 2004/2005 geen meldingen gedaan. De leerplichtambtenaar zal deze scholen in het begin van het schooljaar 2006/2007 bezoeken. De leerplichtambtenaar neemt op afroep deel in het zat van het primair onderwijs. Voorts neemt zij deel in het signaleringsnetwerk van de gemeente Teylingen waarin ook leerlingen van Warmond besproken worden. Een gebleken lacune is het gebrek aan middelen om het Jongeren Preventie Project (jpp) in te zetten voor jongeren die hierop zijn aangewezen. Warmond heeft geen meldingen gedaan van vermoedelijk absoluut verzuim. 60

Er staan in totaal 19 jongeren uit Warmond geregistreerd als voortijdig schoolverlaters. Van deze 19 jongeren zijn er 3 prioritair. In totaal zijn 2 jongeren herplaatst naar onderwijs of werk. In onderstaande tabel staat een overzicht naar leeftijd. Figuur 48 Voortijdig schoolverlaters Warmond naar leeftijd warmond Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal

nieuw 0 2 4 3 2 2 0 0 0 13

oud 0 0 0 0 1 1 3 1 0 6

totaal 0 2 4 3 3 3 3 1 0 19

herplaatst 0 0 1 1 0 0 0 0 0 2

7.2.16 Zoeterwoude Tussen de vier basisscholen en de leerplichtambtenaar verloopt de samenwerking goed. Er is, naast de participatie van de leerplichtambtenaar op afroep in het zat, ook contact over andere schoolse zaken. De lijnen tussen de basisscholen en leerplichtambtenaar zijn kort en men weet elkaar te vinden over zaken die bij het rbl zhn gemeld dienen te worden of waarover overleg noodzakelijk is. In het nieuwe schooljaar blijft de leerplichtambtenaar op afroep beschikbaar voor het zat van het primair onderwijs.


Leerlingen uit Zoeterwoude die naar het voortgezet onderwijs buiten Zoeterwoude gaan, kunnen worden besproken in de zat’s van die scholen. Onderling wordt die informatie tussen de desbetreffende leerplichtambtenaren binnen het rbl zhn uitgewisseld. In het verslagjaar is in Zoeterwoude de leerlingenadministratie op orde gebracht. Per 1 augustus 2006 waren alle leerplichtige leerlingen in beeld en op een school ingeschreven. Met ingang van september 2006 is deze bijgewerkte administratie overgeheveld naar het rbl zhn. Er staan in totaal 34 jongeren uit Zoeterwoude geregistreerd als voortijdig schoolverlater. Van deze 34 jongeren zijn er 10 prioritair. In totaal zijn 3 jongeren herplaatst naar onderwijs of werk. In onderstaande tabel staat een overzicht naar leeftijd. Figuur 49 Voortijdig schoolverlaters Zoeterwoude naar leeftijd zoeterwoude Jonger dan 15 jaar 15 16 17 18 19 20 21 22 Totaal

nieuw 0 1 4 7 4 1 1 0 1 19

oud 0 0 0 1 5 4 3 1 1 15

totaal 0 0 4 8 9 5 4 1 2 34

herplaatst 0 0 0 2 0 1 0 0 0 3

61

7.3 Knelpunten Het rbl zhn heeft nog niet alle verzuim in beeld. Ruim 40% van de basisscholen meldt helemaal geen verzuim. Het rbl zhn zal contact leggen met deze scholen en aan de hand van het meldingsprotocol en de verzuimregistratie van de school bekijken hoe de scholen nadere invulling kunnen geven aan het verzuimbeleid. Er zijn niet altijd voldoende mogelijkheden voor 16- en 17-jarige leerlingen, die uitvallen uit het mbo (of leerlingen die na het behalen van hun vmbo-diploma niet op het mbo zijn aangekomen), om tussentijds – dus in de loop van het schooljaar – in te stromen in een (nieuwe) opleiding. Deze leerlingen krijgen nu vaak voor een periode van enkele maanden een vrijstelling, totdat ze in het nieuwe schooljaar wel aan een nieuwe opleiding kunnen beginnen. De leerplicht- en rmc-functie van het rbl zhn zullen dit punt gezamenlijk onder de aandacht brengen bij de bve-instellingen. De financiering door gemeenten van bijzondere voorzieningen, zoals De Witte Poort en Het Oriëntatiejaar, blijft een punt van aandacht. Ondanks het sinds 1 januari 2005 wettelijk verankerde recht op jeugdzorg op indicatie van het Bureau Jeugdzorg zijn er in onze regio wachttijden bij de aanbieders van geïndiceerde jeugdzorg. Inmiddels worden de wachtlijsten aangepakt en komen er middelen voor overbruggingshulp. Daarmee zijn echter nog niet alle knelpunten opgelost. De gemeenten is gevraagd hieraan aandacht te besteden in hun overleg met de Provincie Zuid-Holland. Er bestaan nog altijd knelpunten bij indicatiestelling en plaatsingen van jeugdigen in het (voortgezet) speciaal onderwijs. Vooral de wachttijden voor plaatsing in rec-cluster 4-scholen zijn onaanvaardbaar lang.


1

Bijlage

Bestuur Per 31 juli 2006 bestond het bestuur van het Regionaal Bureau Leerplicht Zuid-Holland Noord uit de volgende portefeuillehouders: Mevrouw G.M. van den Berg, Leiden*, voorzitter Mevrouw E.G.E.M. Bloemen, Zoeterwoude De heer B.H.C. Brekelmans*, Lisse De heer W.J. van Duijn, Katwijk* De heer P.A. Glasbeek, Leiderdorp De heer R.J. de Jong, Noordwijk De heer G. Kleijheeg, Hillegom Mevrouw M.G.Th. Kleijweg*, Voorschoten Mevrouw E. van Oortmerssen-Schutte*, Oegstgeest Mevrouw H. A. Wilbrink-Dreef*, Teylingen *) tevens lid Stuurgroep rbl zhn

62

jaarverslag 2005-2006

2

Bijlage

Personeelsformatie Omvang personeelsformatie per 31 juli 2006 functie

uur

Directie • Ronald Zoutendijk

directeur

36

36

1,00

Staffunctie • Roos Woudsma • vacature

stafmedewerker leerplichtfunctie 18 stafmedewerker rmc-functie 32

50

1,39

Leerplichtfunctie • Marieke van den Broek • Hanja Colenbrander • Selma Hulst • Marja de Jong • Annelies den Reijer • Marleen Schlatmann • Peter van der Velden • Annetthe de Wal

leerplichtambtenaar leerplichtambtenaar leerplichtambtenaar leerplichtambtenaar leerplichtambtenaar leerplichtambtenaar leerplichtambtenaar leerplichtambtenaar

36 24 28 32 25 30 36 32

243

6,75

rmc-functie • Pauline Buijs • Annemarije van Overschot • Helene Rehorst

trajectbegeleider trajectbegeleider trajectbegeleider

18 32 22

72

2,00

Bureauondersteuning • Wiert Berghuis • Wil Blok • Henny van den Burg • Rita Puts

medewerker gegevensbeheer secretariaatsmedewerker secretariaatsmedewerker registratiemedewerker

32 24 32 32

120

2,94

521

14,47

Totaal


fte

63

3

Bijlage

zat’s en wijksignaleringsoverleggen Hieronder staat vermeld welke scholen/schoollocaties een Zorg- en Adviesteam (zat) hebben en in welke mate er door de leerplichtambtenaar aan de zat’s wordt deelgenomen. Zorg- & Adviesteams basisonderwijs

64

zorgen adviesteams basisonderwijs Duin- en Bollenstreek zat Hillegom zat Katwijk A zat Katwijk B zat Rijnsburg/Valkenburg zat Lisse zat Noordwijk zat Warmond/Sassenheim Leidse regio Zorgteam Alkemade Zorgteam Leiden Merenwijk Zorgteam Leiden Noord Zorgteam Leiden Professorenwijk Zorgteam Leiden Stevenshof Zorgteam Leiden Zuidwest/Morskwartier Zorgteam Leiden overige scholen Zorgteam Leiderdorp A Zorgteam Leiderdorp B Zorgteam Oegstgeest A Zorgteam Oegstgeest B Zorgteam Voorschoten Zorgteam Zoeterwoude

aantal scholen vertegenwoordigd

deelname

10 8 11 8 11 9 8

structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel

8 6 4 4 4 8 5 6 7 5 5 8 4

nee ad hoc ad hoc ad hoc ad hoc ad hoc ad hoc ad hoc ad hoc ad hoc ad hoc ad hoc ad hoc

gemeente Lisse Leiden Leiden Katwijk Leiden

zat nee nee nee nee nee

Zorg- & Adviesteams speciaal basisonderwijs school Don Boscoschool De Marke De Vuurvogel De Windvang De Wissel

deelname -


Zorg- & Adviesteams voortgezet onderwijs school Voortgezet onderwijs Andreas College Andreas College Bonaventura College Bonaventura College Bonaventura College Bonaventura College British School Da Vinci College Da Vinci College Da Vinci College Da Vinci College Da Vinci College Driestar College Instituut Vrijbergen Fioretti College Fioretti College Fioretti College Fioretti College Fioretti College osg Northgo Rijnlands Lyceum Rijnlands Lyceum Rudolf Steiner Stedelijk Gymnasium Teylingen College Visser ‘t Hooft Visser ‘t Hooft Visser ‘t Hooft Visser ‘t Hooft Vlietland College Wellantcollege Wellantcollege

locatie

gemeente

zat

deelname

Rijnmond Pieter Groen Boerhaavelaan Burggravenlaan Mariënpoelstraat Lammenschanspark Sumatrastraat Leonardo bat/boat Kagerstraat Bernardusschool Hoofdlocatie Mvo Lucia Paulusschool Uitermeer Surinamestraat Duinzigt Vijf Meilaan Kagerstraat Muzenlaan -

Katwijk Katwijk Leiden Leiden Leiden Roelofarendsveen Voorschoten Leiden Leiden Leiden Leiden Leiden Leiden Leiden Hillegom Lisse Lisse Hillegom Lisse Noordwijk Sassenheim Oegstgeest Leiden Leiden Oegstgeest Rijnsburg Leiden Leiden Leiderdorp Leiden Oegstgeest Rijnsburg

ja ja ja ja ja ja nee ja ja ja ja ja nee nee ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja ja

structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel structureel

Wassenaar Nieuw Vennep Wassenaar Noordwijkerhout Voorhout

ja ja ja ja ja

structureel structureel structureel nee ad hoc

gemeente Katwijk Leiden Leiden

zat ja nee ja

deelname ad hoc structureel

Voortgezet onderwijs buiten de rbl zhn-regio Adelbert College Herbert Visser College Rijnlands Lyceum Wassenaar Teylingen College Noordwijkerhout Teylingen College Voorhout

Zorg- & Adviesteams speciaal voortgezet onderwijs school locatie Rijnschool opdc School voor praktijkonderwijs -


65

Zorg- & Adviesteams rec-scholen (so/vso) school De Brug (cluster 4) De Burcht (cluster 4) César Franckschool (cluster 4) De Duinpieper (cluster 3) Korte Vlietschool (cluster 3) Leo Kannerschool (cluster 4) Leo Kannerschool (cluster 4) De Thermiek (cluster 3) De Weerklank (cluster 2)

gemeente Leiden Sassenheim Leiden Noordwijk Leiden Oegstgeest Leiderdorp Leiden Leiden

zat nee nee nee nee nee nee ja nee nee

deelname ad hoc -

(Wijk)signaleringsoverleg

66

gemeente Duin- en Bollenstreek Hillegom Katwijk Lisse Noordwijk Rijnsburg Sassenheim** Valkenburg Voorhout** Warmond** Leidse regio Alkemade* Leiden Zuid-West Leiden Midden-Noord Leiderdorp* Oegstgeest Voorschoten Zoeterwoude*

overleg

deelname

ja ja ja ja nee ja nee ja ja

structureel structureel structureel structureel in ontwikkeling structureel in ontwikkeling structureel structureel

ja ja ja ja ja ja ja

nee structureel structureel ad hoc nee structureel ad hoc

* Alkemade, Leiderdorp en Zoeterwoude zijn vertegenwoordigd in het wijksignaleringsoverleg Rijn- en Veenstreek. ** Sinds de gemeentelijke herindeling van 1 januari 2006 zijn Sassenheim, Warmond en Voorhout vertegenwoordigd in het signaleringsoverleg van Teylingen


4

Bijlage

Afkortingen aag actb aka ama amk amw aoc avo awb ban bao bbl bjz bka boa bol bpv bron bve cbs cfi colo crebo

cvi cwi ekd esf fbo gba ggd ggz gsb halt havo ibg igvo isk iso itb jggz jgz

Ambtelijke adviesgroep Adviescommissie toelating en begeleiding rec Arbeidsmarktkwalificerende Assistentenopleiding Alleenstaande minderjarige asielzoeker Advies- en Meldpunt Kindermishandeling Algemeen maatschappelijk werk Agrarisch Opleidingscentrum Ambtelijk vooroverleg Algemene wet bestuursrecht Bestuursacademie Nederland Basisonderwijs Beroepsbegeleidend onderwijs Bureau Jeugdzorg Beroepskwalificerende assistentenopleiding Buitengewoon opsporingsambtenaar Beroepsopleidend onderwijs Beroepspraktijkvorming Basisregister onderwijs Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie Centraal Bureau voor de Statistiek Centrale Financiën Instellingen Vereniging kenniscentra beroepsonderwijs bedrijfsleven Centraal register educatie en beroepsonderwijs Commissie voor de Indicatiestelling rec Centrum voor Werk en Inkomen Elektronisch kinddossier Europees Sociaal Fonds Funderend beroepsonderwijs Gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Geestelijke gezondheidszorg Grotestedenbeleid Het Alternatief Hoger algemeen voortgezet onderwijs Informatie Beheer Groep Internationaal georiënteerd voortgezet onderwijs Internationale schakelklas International Standards Organization Individuele trajectbegeleiding Jeugd geestelijke gezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg


Justitiële jeugdinrichting Jeugd preventieproject Jeugd preventieteam Jeugd, samenleving en opvoeding Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven lcti Landelijke Commissie Toezicht Indicatiestelling lgf Leerlinggebonden financiering lom Leer- en opvoedingsmoeilijkheden loot Landelijk Overleg Onderwijs en Topsport lpw Leerplichtwet 1969 lvg Licht verstandelijk gehandicapten lwoo Leerwegondersteunend onderwijs lwr Landelijk Werkverband Risicojongeren lwt Leerwerktrajecten lwvsv Landelijk Werkverband Voortijdig Schoolverlaten lzk Langdurig zieke kinderen mbo Middelbaar beroepsonderwijs mkb Midden- en kleinbedrijf mlk Moeilijk lerende kinderen nen Nederlands Normalisatie-instituut nt2 Nederlands als tweede taal ocw Onderwijs, Cultuur en Wetenschap om Openbaar Ministerie opdc Orthopedagogisch Didactisch Centrum ots Ondertoezichtstelling pcl Permanente Commissie Leerlingenzorg wsns pgb Persoonsgebonden budget pho Portefeuillehoudersoverleg plato Platform Opleiding, Onderwijs en Organisatie po Primair onderwijs pro Praktijkonderwijs pv Proces-verbaal ras Regionale agenda samenleving rbl zhn Regionaal Bureau Leerplicht Zuid-Holland Noord rdb Rijn-, Duin- en Bollenstreek rec Regionaal expertisecentrum rmc Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten roc Regionaal Opleidingencentrum rpa Regionaal Platform Arbeidsmarkt rvc Regionale Verwijzingscommissie vo rvdk Raad voor de Kinderbescherming sbo Speciaal basisonderwijs jji jpp jpt jso kbb

67

so svo szw tac trip vavo vmbo vng vo voa vso vsv vve vwo web wec wjz wmo wooz

68

wot wpo wsns wvo zat zios zmlk zmok

Speciaal onderwijs Speciaal voortgezet onderwijs Sociale Zaken en Werkgelegenheid Training- en arbeidscentrum Transactie in persoon Voortgezet algemeen volwassenenonderwijs Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs Vereniging van Nederlandse Gemeenten Voortgezet onderwijs Voorbereidende ondersteunende activiteiten Voortgezet speciaal onderwijs Voortijdig schoolverlaten Voor- en vroegschoolse educatie Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs Wet educatie en beroepsonderwijs Wet op de expertisecentra speciaal onderwijs Wet op de jeugdzorg Wet maatschappelijke ondersteuning Wet onderwijs en opvoeding zieke leerlingen Wet op het onderwijstoezicht Wet op het primair onderwijs Weer samen naar school Wet op het voortgezet onderwijs Zorg- en adviesteam Zorg in en om school Zeer moeilijk lerende kinderen Zeer moeilijk opvoedbare kinderen


regionaal bureau leerplicht zuid-holland noord

Recommend Documents