Tessa doet al 6 jaar mee aan musical les. Haar talent is zichtbaar. Haar streven is om na de middelbare school naar de Kleinkunst Academie te gaan

jaArverslag 2014

Amsterdam zijn we samen.

Het Jongerencultuurfonds Amsterdam (hierna te noemen: JCFA)is een ideële stichting, opgericht in 2006 door vrijwilligers. Het JCFA steunt Amsterdamse jongeren (4-18 jaar) die willen leren dansen, muziek maken, toneelspelen, tekenen, maar waarvan de ouders hiervoor geen geld genoeg hebben omdat zij op of rond de armoedegrens leven. Om nog sterker te benadrukken dat wij er voor Amsterdamse jongeren zijn heeft het bestuur in 2014 haar naam gewijzigd in Jongerencultuurfonds Amsterdam.

Onze missie ‘Mijn dochter van negen wordt sinds haar vijfde jaar door het Jongerencultuurfonds in

In Amsterdam leeft één op de vier jongeren in een gezin op of onder de armoedegrens. Deze jongeren participeren minder in georganiseerde vrijetijdsactiviteiten en hebben vaak minder kansen. Het JCFA biedt deze Amsterdamse jongeren de mogelijkheid om buiten schooltijd aan actieve kunstbeoefening te doen. Ons motto is dan ook:

Ieder kind een kans op kunst.

de gelegenheid gesteld tot het volgen van balletlessen. Het Jongerencultuurfonds maakt het voor kinderen mogelijk zich niet ‘anders’ te hoeven voelen dan andere kinderen. Het fonds opereert naar mijn mening op een zeer professionele en uiterst discrete wijze. Door de balletlessen van mijn dochter al vele jaren te financieren, geeft het fonds haar een geschenk voor het leven mee.’ moeder van een dochter van 9 jaar

ONZE VISIE Onze visie is dat ieder kind de kans krijgt zich positief te ontwikkelen via deelname aan actieve kunstbeoefening, ongeacht de inkomenspositie van hun ouders. Muziekles of dansles is niet alleen leuk om te doen maar de jongeren krijgen tegelijkertijd meer inzicht in hun mogelijkheden, ze ontdekken waar ze goed in zijn. Door te musiceren, te dansen, te zingen, te tekenen ontwikkelt het kind sociale vaardigheden. Iets moeilijks onder de knie krijgen geeft een kind zelfvertrouwen. Negatief gedrag, zoals verveling, overlast, kan plaatsmaken voor positief gedrag. Talentontwikkeling in de bredere zin zorgt ervoor dat jongeren de mogelijkheid wordt geboden hun talenten te ontdekken, deze verder te ontwikkelen en zich daarin verder te bekwamen. In Amsterdam hebben 1 op de 5 kinderen overgewicht of obesitas. Het is belangrijk dat deze kinderen meer gaan bewegen,dansen en muziek maken.

Tessa doet al 6 jaar mee aan musical les. Haar talent is zichtbaar. Haar streven is om na de middelbare school naar de Kleinkunst Academie te gaan.’ teSsa is 14 jaar. 5e aanvraag bij JCFA Wij streven, in samenwerking met alle partijen die zich hiervoor ook inzetten, naar een stad waar elk kind kansen krijgt en kan meedoen aan culturele activiteiten. Wij nemen daarvoor dan ook graag de financiële drempels weg. De werkwijze van JCFA is simpel en toegankelijk. Aanvragen kunnen elk moment van de dag door een intermediair online worden ingediend. Er zijn geen inzendtermijnen. Het bestuur beoordeelt de aanvragen wekelijks. Indien de aanvraag wordt goedgekeurd (in 88% van alle gevallen) krijgt de intermediair een toekenning toegestuurd met het

jongerencultuurfonds amsterdam jaArverslag 2014 • 3

verzoek de factuur voor de lessen binnen 4 weken aan ons toe te (laten)sturen waarna wij de factuur rechtstreeks aan de culturele instelling voldoen opdat we dan zeker zijn dat het geld wordt besteed aan het doel.

Intermediairs zijn onmisbaar We werken met intermediairs als aanvragers. Richtlijn is dat de intermediair professioneel bij de scholing, begeleiding en opvoeding van de jongere betrokken is. Te denken valt aan leerkrachten, maatschappelijk werkers, sociaal raadslieden, schulphulpverleners, jeugdhulpverleners zoals de Ouder- en Kindteams, medewerkers voedselbank, jeugdcoaches en huisartsen. De afgelopen jaren hebben ons geleerd dat onze werkwijze zeer toegankelijk en snel is, dat de behoefte aan ons fonds bijzonder groot is en dat ons fonds zeer gewaardeerd wordt. Met de intermediairs hebben wij regelmatig contact. Dit heeft geresulteerd in veel aanvragen van deze intermediairs. Ruim 400 intermediairs hebben de afgelopen jaren bij ons aangevraagd. Bij het merendeel van de aanvragen is de intermediair een hulpverlener. De overige aanvragen komen veelal uit het onderwijs. De intermediair toetst de inkomenspositie van de ouder(s). Bij aanwezigheid van de stadspas is deze inkomenspositie gemakkelijk te controleren. In andere gevallen, bijvoorbeeld bij veel schulden of inkomen uit eigen onderneming, vragen wij van de intermediair een onderbouwing van de inkomenspositie. Het JCFA vertrouwt op hun professionele oordeel.

Carlijn heeft op school muziekles gehad. De gitaarleraar heeft haar gestimuleerd om ook muziek te gaan maken. Zij wil het graag leren en oefent thuis al op een kindergitaartje. carlijn is 7 jaar In het schooljaar 2014-2015 hebben we ons ingespannen om meer bekendheid te krijgen bij de scholen o.a. door een korte mailing aan alle lagere scholen voor de aanvang van het schooljaar. We hebben echter moeten constateren dat deze mailing niet het gewenste effect heeft gehad omdat mailings in het algemeen slecht gelezen worden. We hebben derhalve een aantal scholen bezocht en deelgenomen aan voorlichtingsbijeenkomsten op scholen. Deze persoonlijke benadering blijkt veel doeltreffender. Ook hebben we deelgenomen met een stand op de budgetbeurs in Nieuw West. Het aantal aanvragen door scholen is behoorlijk toegenomen en betreft nu ruim 20% van de aanvragen. Om goed bereikbaar te zijn voor intermediairs en ouders zijn we dit jaar gestart met een wekelijks telefonisch spreekuur op woensdagochtend. Daarvan wordt goed gebruik gemaakt.

4 • jongerencultuurfonds amsterdam jaArverslag 2014

Publiciteit We hebben ook dit jaar scholen, culturele instellingen en instellingen voor maatschappelijk werk verzocht op hun website of in hun nieuwsbrieven aandacht aan het JCFA te besteden. Daaraan is vaak gehoor geven. Ook hebben we op verschillende culturele bijeenkomsten (concerten, optredens) flyers uitgedeeld. Wij hebben ook regelmatig einduitvoeringen bij de culturele instellingen bijgewoond en genoten van de enthousiaste,gemotiveerde en talentvolle leerlingen. Inmiddels is ook de nieuwe website in gebruik met een moderne uitstraling en met meer informatie. Zie www.jongerencultuurfonds.nl. Het JCFA kiest ervoor om zich op een sympathieke, positieve manier te positioneren. Om het JCFA beter onder de aandacht van ouders te brengen heeft in 2014 een artikel over het JCFA in MUG (Magazine voor uitkeringsgerechtigden) gestaan. Daarnaast hebben we een flyer ontwikkeld die speciaal bedoeld is voor de ouders. 1800 van deze flyers zijn meegegaan met de pakketten van de Voedselbank en de flyer is opgenomen in het Stadspasboekje. De flyer is ook aan onze intermediairs en de culturele instellingen toegezonden en aan de culturele instellingen.De flyer is tevens op onze website te downloaden. Komend jaar gaan we nog meer laten zien waar het JCFA voor staat. We willen dat de bewoners, culturele instellingen en bestuurders van de stad ons zien als onontbeerlijk onderdeel in de cultuur van de stad Amsterdam. Het JCFA zal de komende jaren actief toenadering zoeken en waar mogelijk samenwerking aangaan met andere Amsterdamse instanties op het gebied van cultuur, jongeren, en armoedebestrijding.

Bijna 800 aanvragen in 2014 In 2014 zijn 797 aanvragen bij het Jongerencultuurfonds Amsterdam ingediend. Van deze aanvragen zijn 704 (88%) aanvragen toegekend. 93 aanvragen zijn doorverwezen of afgewezen. De redenen daarvoor zijn divers; te jonge leeftijd, geen aanvraag voor een culturele activiteit, niet in Amsterdam woonachtig, dubbele aanvraag of door ouders zelf aangevraagd. Wij hebben steeds geprobeerd deze aanvragers zo goed mogelijk door te verwijzen.Slechts in enkele gevallen (1%) zijn de aanvragen afgewezen omdat de ouders een te hoog inkomen hadden.

‘Ik beleef ontzettend veel plezier aan het pianospelen. Ik leer steeds meer en kan mij ook steeds beter concentreren. Het is mijn uitlaadklep en mijn passie. Later wil ik ook iets gaan doen met kunst en muziek, maar wat precies weet ik nog niet.’ Meisje, 14 jaar

jongerencultuurfonds amsterdam jaArverslag 2014 • 5

Na toekenning zijn 92 aanvragen alsnog vervallen omdat de aangevraagde cursus niet doorging, het kind toch niet ging deelnemen of de factuur niet door ons werd ontvangen zodat uiteindelijk 612 (77 %) aanvragen definitief zijn toegekend. Sinds 2015 nemen we steeds vaker contact op met de betreffende intermediair of culturele instelling als wij de factuur niet (tijdig) ontvangen,waardoor vaak alsnog de factuur werd toegestuurd.

Statistieken: wie, wat, waar vergelijking leeftijden 2013 en 2014 80

jongens 2013 JONGENS 2014 mEisjes 2013 meisjEs 2014

70

Wanneer wij een aanvraag afwijzen omdat de scholierenvergoeding niet is gebruikt blijkt vaak naderhand dat de scholierenvergoeding al door de ouder is gebruikt voor andere doeleinden. Soms is de intermediair noch de ouder op de hoogte van de voorziening. De scholierenvergoeding wordt dan alsnog aangevraagd maar in de tussentijd kan het kind niet starten met de lessen. Soms worden deze afwijzingen als demotiverend ervaren en ziet de ouder/intermediair af van verdere aanvragen. Voor het schooljaar 2015-2016 laten wij – in overleg met de Gemeente – de voorwaarde van inzet van de scholierenvergoeding voor lesgelden vervallen. Wel zullen wij de intermediairs en ouders erop wijzen dat de scholierenvergoeding aangewend kan worden voor aanschaf van bijvoorbeeld instrumenten, tekenmateriaal, danskleding etc.

60

50

40

30

20

10

<6 jr

6jr

7jr

8jr

9jr

10jr

11jr

12jr

13jr

14jr

15jr

16jr

17jr

18jr

De meeste aanvragen worden gedaan voor kinderen tussen 7 en 14 jaar. Ten opzichte van de laatste jaren is het percentage aanvragen voor meisjes behoorlijk gestegen. Ook ten opzichte van de aanvragen voor jongens. 2/3 van alle aanvragen in 2014 betrof meisjes.

“ De vader van Izmir is zwaar gehandicapt. Pianoles is een mooie uitlaatklep voor hem. Zonder JCFA zou hij niet op pianoles kunnen. Hij wordt heel blij van de pianoles. Hij heeft net een uitvoering gehad, dit was prachtig voor hem, ouders en broertje.

verdeling jongens-meisjes 600

2014

450

2013

Izmir is 8 jaar 300

2014 2013

150

0 6 • jongerencultuurfonds amsterdam jaArverslag 2014

jongens

meisjes jongerencultuurfonds amsterdam jaArverslag 2014 • 7

‘Maria zingt nu al 1,5 jaar bij een kinderkoor. Zij geniet van het samen muziek maken en maakt goede vorderingen. Om hiermee door te gaan is de hulp van het JCF essentieel’ onderwijzeres van een 10-jarig meisje In 2014 is de spreiding van de aanvragen over de stadsdelen redelijk constant gebleven. De ruimtelijke verdeling van de aanvragen lijkt daarmee in grote lijnen op de ruimtelijke verdeling van Amsterdamse huishoudens met een laag inkomen, maar er zijn enkele accentverschillen. Zo wonen volgens de armoedemonitor 2014 de meeste arme jongeren vooral in de perifere stadsdelen: Nieuw-West, Zuidoost en Noord. Terwijl wij ook veel aanvragen uit Oost krijgen en minder uit Nieuw West.

westpoort noord 133 west 114 nieuw west 92

centrum 39

oost 138

zuid 79

diemen

zuidoost 200

De aangevraagde activiteiten zijn zeer divers. Van hiphop tot circus en van accordeon tot toneel. De meest aangevraagde activiteiten zijn muziek en dans. Bij muziek zijn pianolessen favoriet, daarna komt gitaar. Bij dans is streetdance het populairst, daarna komt klassiek ballet.

400

2013 2014

Armoede Voor alle aanvragen geldt dat de ouders geen geld genoeg hebben om de gewenste culturele activiteit zelf te betalen. Armoede is niet alleen een inkomensprobleem. Nijpender voor de betrokkenen zijn aspecten als eenzaamheid, werkloosheid, opvoedingsproblemen en gezondheidsklachten. Armoede onder kinderen is een van de meest zorgelijke fenome­nen, doordat zij de basis kan leggen voor armoede later in het leven. De Kinderombudsman deed in 2013 onderzoek naar de gevolgen van armoede voor kinderen. Uit dit onderzoek bleek onder meer dat de stress door geldgebrek in het gezin zorgt voor fysieke en psychische klachten bij kinderen. Kinderen die in armoede opgroeien dienen daarom geholpen te worden. Het aandeel jongeren t/m 17 jaar in huishoudens met een laag inkomen is in Amsterdam twee keer zo groot als in heel Nederland. In de hoofdstad groeide in 2012 een kwart van de jongeren op in een huishouden met een inkomen tot 120% WSM( wettelijk sociaal minimum).Dit zijn ruim 34.000 Amsterdamse jongeren! 1 Er bestaat een grote armoedekans onder jonge niet-westerse Amsterdammers. Vier van de tien jongeren, afkomstig uit Marokko en overige niet-westerse landen, groeien op in een huishouden met een inkomen tot 120% WSM. Dat is veel meer dan het stedelijk gemiddelde. De grootste armoedekans treft jongeren van Iraakse herkomst: 61 % van hen groeide op in een huishouden met een laag inkomen. Ook jongeren van Dominicaanse (58%), Egyptische (57%), Afghaanse (55%) en Ghanese (51%) herkomst hebben een veel hogere armoedekans dan gemiddeld. Alleen jongeren van Nederlandse herkomst en jongeren met een westerse migratie-achtergrond hebben een lagere armoedekans dan gemiddeld. Bij onze aanvragen zien we dit beeld duidelijk terug. Armoede betekent dat kinderen geen lid kunnen worden van een sport-, of culturele vereniging, vaak niet met vakantie gaan, geen uitstapjes kunnen maken en minder vaak vriendjes over de vloer hebben. Het is belangrijk dat juist deze kinderen er wekelijks even uit kunnen zijn.

Vervolgaanvragen Bij een vervolgaanvraag wordt altijd een kort verslag van het afgelopen cursusjaar gevraagd. In 2014 betrof 35 % van de aanvragen een vervolgaanvraag. Waarvan zelfs voor 5 jongeren al voor het 7de jaar werd aangevraagd!

300

200

1e 2e 3e 4e 5e 6e 7e

100

0

vervolgaanvragen 2014

muziek

dans

theater

8 • jongerencultuurfonds amsterdam jaArverslag 2014

zang

tekenen

divers

niet cultureel 1 Armoedemonitor gemeente Amsterdam 2014

keer: keer: keer: keer: keer: keer: keer:

516 139 82 30 17 9 5

jongerencultuurfonds amsterdam jaArverslag 2014 • 9

Motivatie Bij elke aanvraag vragen wij om een korte motivatie. Hierbij een kort impressie van de motivaties:

Meisje (piano):

‘is het zusje van een van de ‘600 top jongeren’. Zij gaat na het eindexamenjaar van het VMBO en is voornemens de artiestenopleiding te gaan doen. Ervaring met een muziekinstrument is vereist, vandaar dat deze aanvraag van extra belang is.’ Jongen (piano):

‘Het kind vindt het leuk en heeft talent. Hij wil graag in de toekomst een pianist worden.’ Jongen (dans):

‘Vanwege veel schulden heeft de moeder geen ruimte voor dagbesteding voor haar kinderen. Zij heeft budgetbeheer, krijgt ambulante begeleiding bij post en administratie. Moeder houdt maandelijks een bedrag over van 103 euro, doordat zij nieuwe schulden heeft gemaakt.’ Meisje (viool):

‘Ik doe viool les al 1 jaar mijn eerste optreden was op school iedereen in de klas ging iets doen ik ging viool spelen. Ik oefende en oefende en toen had ik het liedje ik was heel erg zenuwachtig maar uiteindelijk kreeg ik een daverend applaus. Mijn tweede optreden was bij mijn muziekschool er waren veel viool kinderen. Ik was er een van ik had 4 liedjes gedaan maar het alle leukste vond ik : appel panne koeken het ging helemaal super !! ik vind viool les heel leuk.En op zondag 25 mei ga ik een optreden doen bij mij in de kerk en nog twee andere jongens en op 14 juni is er een Mudans festival bij Meervaart Amsterdam dat word mijn laatste optreden. Dank u wel meneer Marten en dank ook vioolles Jongerencultuurfonds.

Bijdrage aan lesgelden

In het totaal is in 2014 € 260.261 lesgeld aangevraagd. Door ons is € 183.709 voor 612 aanvragen uitgekeerd. Per jongere is daarmee voor de aanvragen in 2014 ongeveer € 300,- bijgedragen. Voor het schooljaar 2015-2016 is onze bijdrage verhoogd naar € 450,-. Daarmee zal ook de gemiddelde bijdrage gaan stijgen.

Donateurs bedankt! Het JCFA verkrijgt momenteel inkomsten van de gemeente Amsterdam, het bedrijfsleven, fondsen en particulieren. Jaarlijks organiseren we de Heldenrace, een hardloop wedstrijd waarbij particulieren geld kunnen doneren voor het JCFA. Dit jaar heeft onze trouwe Heldenrace-loper Maarten de Haas de Marathon van Athene voor het JCFA gelopen! Tevens willen we de digitale kerstboom actie op de website van RaymakersvdBruggen, PZinZ en Vroom niet onvermeld laten: Voor iedere wens die in de boom werd gehangen gaven deze bedrijven € 1 aan het JCFA. Ook hebben vele particulieren gulle giften geven. In 2014hebben we totaal € 145.633 aan sponsorgelden/donaties ontvangen: Financiële bijdrage Gieskes Strijbis Fonds Financiële bijdrage Stichting Marez Oyens-Ittersum Financiële bijdrage erven Annie MG Schmidt Financiële bijdrage Rabobank Amsterdam Financiële bijdrage Gemeente Amsterdam Financiële bijdrage Van Dam Van Os Stichting Financiële bijdrage Fox & Suurenbroek Financiële bijdrage Charity Stichting Rob Beers Financiële bijdrage Stichting Kunstkring Thorbecke Overige giften en donaties totaal

€ 18.750 € 2.500 € 5.000 € 10.000 € 75.000 € 8.185 € 3.150 € 3.000 € 9.700 € 10.348 € 145.633

Wij zijn onze donateurs zeer erkentelijk. Donateurs maken het deelnemen door alle Amsterdamse jongeren aan de culturele activiteiten mogelijk. Zo simpel is het! Om onze trouwe donateurs te bedanken voor hun steun hebben wij op 12 februari 2014 voor hen een culturele en culinaire avond georganiseerd. ROC Amsterdam stelde daarvoor hun lesrestaurant Elements beschikbaar. Het was een succesvolle avond,in het bijzonder door de fantastische optredens van diverse jongeren.

‘Dank je wel! Dank je wel! Dank je wel! U helpt Ronnie enorm op weg’ Moeder van een 6 jarige jongen, die naar vioolles wil. 

10 • jongerencultuurfonds amsterdam jaArverslag 2014

jongerencultuurfonds amsterdam jaArverslag 2014 • 11

RaAd van Toezicht De raad van toezicht bestaat uit twee ervaren, onbezoldigde toezichthouders, de heer F. Houterman (commissaris o.a. bij BNN Omroep en oud gemeenteraadslid) en de heer R. Winter (lid college van bestuur ROC van Amsterdam). De Raad van Toezicht komt minimaal tweemaal per jaar met het bestuur bijeen, daarnaast is regelmatig informeel contact. Het bestuur heeft de jaarrekening 2014 opgemaakt, waarvoor Ernst & Young een beoordelings­ verklaring heeft afgegeven. In de meest recente vergadering van de Raad van Toezicht is de jaarrekening besproken en goedgekeurd.

Vooruitblik 2015-2017 In de eerste jaren heeft het JCFA zich gestaag ontwikkeld en bekendheid gekregen bij ouders, intermediairs, fondsen en culturele instellingen. In de periode 2007 tot en met 2014 zijn bijna 3000 kinderen in de gelegenheid gesteld om muziek,-dans,-tekenlessen te volgen en hun talenten te ontwikkelen.Het JCFA heeft zijn nut bewezen. Het JCFA bereikt echter nog maar een beperkt deel van de kinderen. Om alle minima jongeren een kans te geven om aan een culturele activiteit te doen is het tijd om verder te professionaliseren en ons bereik te vergroten. Het bestuur heeft een beleidsplan 2015-2017 opgesteld dat goedgekeurd is door de raad van toezicht. In de komende periode zal dit beleidsplan op onderdelen nader worden uitgewerkt. Een van onze doelstellingen is het aantal kinderen dat we ondersteunen in de komende 3 jaren te verdrievoudigen. Het streven te groeien, vraagt om een bedrijfsvoering die efficiënt en effectief is. Daarom moeten we onze werkprocessen en werkwijzen voortdurend onder de loep nemen. Groei en professionalisering mag echter niet tot gevolg hebben dat we de geprofessionaliseerde bureau­cratische beleidswereld ‘ingezogen’ worden. Daarvoor zullen we waakzaam blijven. Tevens zullen we streven aan de eisen van Good Governance te voldoen zoals die gelden voor Goede Doelen organisaties, waarbij hoge eisen worden gesteld aan integriteit, openheid en transparantie, ook wat betreft de financiële administratie. Het is voor het JCFA als goede doelen organisatie immers van belang dat het publiek, subsidiegevers, sponsors vertrouwen blijven houden in onze organisatie.

Het bestuur Elaine van Beurden Suzette Wyers Hanneke van Wees

Augustus 2015

12 • jongerencultuurfonds amsterdam jaArverslag 2014

voorzitter secretaris penningmeester

‘Moeder wringt zich in alle bochten om haar dochter een culturele basis mee te geven. Los van wat bij wijk en afkomst hoort. Meisje wil de beste ballerina worden en de eerste Nederlands/Marokkaanse balletster’ intermediair van een 5-jaar meisje

postbus 75334 1070 AH Amsterdam www.jongerencultuurfonds.nl [email protected]