ter zake
Hurks Jaarverslag 2014
Profiel
Hurks is een familiebedrijf dat vorm geeft aan de ambities van zijn opdrachtgevers. Al bijna 100 jaar. We ontwikkelen, bouwen en onderhouden ruimten waarin mensen comfortabel kunnen wonen, werken, herstellen, winkelen en recreëren. Complexe omgevingen die om specialistische kennis, kunde en ervaring vragen. Hurks heeft hiervoor alle disciplines in huis. Van vastgoedontwikkelaar en bouwer tot en met toeleverancier en handelsonderneming. Hurks behoort tot de top van de Nederlandse bouw- en vastgoedmarkt. Actief in heel het land en in toenemende mate in het Verenigd Koninkrijk. Het is een financieel solide bedrijf waarmee opdrachtgevers en partners graag zaken doen, omdat ze weten waar de naam Hurks voor staat: daadkracht met open vizier.
Inhoud
Kerncijfers / 2 Toelichting kerncijfers / 5 Onze organisatie / 6 Voorwoord Raad van Bestuur / 7 Ter zake / 8 Verslag Raad van Bestuur / 28 Stedelijke ontwikkeling / 31 Innovatiecentra en ziekenhuizen / 34 Transformaties / 39 Hoogbouw / 42 MVO / 46 Geconsolideerde balans / 48 Geconsolideerde winst- en verliesrekening / 50 Controleverklaring / 51
Kerncijfers
Netto-omzet (in € mln.)
Brutomarge (in € mln.)
237
45
2013: 304 2012: 269 2011: 272 2010: 216
2013: 71 2012: 73 2011: 79 2010: 78
Operationeel resultaat (in € 1.000)
Ebitda (in € 1.000)
-12.155
-9.787
2013: 7.370 2012: 3.610 2011: 10.661 2010: 10.504
2013: 3.356 2012: 6.538 2011: 15.522 2010: 14.034
Resultaat vóór belasting (in € 1.000)
Netto resultaat (in € 1.000)
-24.106
-21.441
2013: -15.633 2012: 3.415 2011: 12.116 2010: 11.621
2013: -14.914 2012: 2.570 2011: 9.303 2010: 8.442
Omzetverdeling (in € mln.)
2014
2013
2012
2011
2010
Ontwikkeling en Advies Bouw en Techniek
33 235
67 295
33 324
54 323
38 244
Totaal
268
362
357
377
282
Af: interne omzet
-31
-58
-88
-105
-66
Netto-omzet
237
304
269
272
216
2 / KERNCIJFERS
Groepsvermogen (in € 1.000)
Solvabiliteit (in % van het balanstotaal)
36.261
34,6
2013: 57.702 2012: 73.387 2011: 74.017 2010: 67.914
2013: 40,8 2012: 44,5 2011: 48,6 2010: 52,5
Cashflow (in € 1.000)
Bedrijfsresultaat (in % van de netto-omzet)
-6.453
-5,0
2013: 4.485 2012: 6.430 2011: 12.803 2010: 11.613
2013: 0,1 2012: 0,6 2011: 3,8 2010: 4,8
Aantal medewerkers (gemiddeld)
Netto resultaat (in % van de netto-omzet)
590
-9,0
2013: 745 2012: 794 2011: 802 2010: 819
2013: -4,9 2012: 1,0 2011: 3,4 2010: 3,9
Omzetverdeling (incl. interne omzet) ■ Ontwikkeling en Advies ■ Bouw en Techniek
268 2013: 362 2012: 357 2011: 377 2010: 282
KERNCIJFERS / 3
Eigen vermogen
(eind 2014 in € mln.)
36,3
Solvabiliteit
(in % van het balanstotaal)
34,6
Operationeel resultaat *
(over 2014 in € mln.)
-12,2
Netto resultaat
(over 2014 in € mln.)
-21,4
* Als gevolg van een verlies van 12,2 miljoen op het project OV-terminal in Breda
Toelichting kerncijfers
Financieel gezien sluiten we 2014 met een operationeel resultaat dat break-even is mits we het project OV-terminal in Breda buiten beschouwing laten. Gezien de marktomstandigheden zijn we daar tevreden mee. Ons netto resultaat is echter zeer teleurstellend. Enerzijds door een fors verlies op het project OV-terminal, anderzijds door de afwaardering op ons belang in Ballast Nedam. Desondanks blijft ons eigen vermogen eind 2014 ruim 36 miljoen euro. Daarmee beschikken we nog steeds over een zeer gezonde solvabiliteit van ruim 34%. In combinatie met onze goedgevulde orderportefeuille en onze groeikansen vormt dit een gunstig vertrekpunt voor de toekomst.
KERNCIJFERS / 5
Onze organisatie
Hurks groep ontwikkeling & advies
bouw & techniek
specialismen
vastgoedontwikkeling (3)
bouw (3)
stedelijke ontwikkeling
integraal werken
prefabbeton
innovatiecentra en ziekenhuizen
delphi engineering
geveltechniek
hoogbouw
onderhoud
transformaties
retail
bouwcenter (2)
6 / ONZE ORGANISATIE
Voorwoord Raad van Bestuur
Een andere rol in een nieuwe werkelijkheid
Souplesse
De markt voor bouw en vastgoed lijkt zich voorzichtig te herstellen. Dat betekent echter niet dat de sector terugkeert naar de situatie van enkele jaren geleden. De marktvraag is definitief veranderd. Opdrachtgevers nemen geen genoegen meer met een gebouw dat slechts voldoet aan hun programma van eisen, maar verwachten een duurzaam passend antwoord op hun huisvestingsvraag. Daarmee heeft Hurks een wezenlijk andere rol.
Onze onderneming kijkt met een dubbel gevoel terug op 2014. Enerzijds zijn we zeker tevreden met het resultaat uit onze projecten. We hebben ook afgelopen jaar weer gedemonstreerd waartoe Hurks in staat is. Bijvoorbeeld met het verwerven van het PPS-project voor de nieuwe huisvesting van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG), waarvoor we in juli een Design, Build, Finance, Maintain & Operate (DBFMO)-contract ondertekenden. Zo ook met de oplevering van het DSM Materials Sciences Center in Geleen en de omvangrijke ontwikkel- en bouwopgaven in de regio Utrecht, Amsterdam en in het Verenigd Koninkrijk waar we inmiddels vaste voet aan de grond hebben.
Actualiteit Deze rol is er één van dienstverlener en verbinder naast die van bouwer. Steeds vaker dienen we antwoord te geven op vragen die het hele traject van Design, Build, Finance, Maintain & Operate (DBFMO) beslaan. Uitgaande van Total Cost of Ownership. Die nieuwe vragen kunnen we alleen samen met anderen beantwoorden. Voorwaarts (architecten), zijwaarts (partners) en achterwaarts (onderhoudsbedrijf) integrerend.
Samenhang Hurks pakt zijn nieuwe rol voortvarend op. Om dat adequaat te kunnen doen, ligt onze focus nog sterker op risico-, kennis- en contractmanagement en kostenbeheersing. We introduceren Lean in de organisatie van onze processen. We investeren fors in competenties die nodig zijn om de klantvraag nog beter te doorgronden en vertalen. In het stellen van de juiste vragen bijvoorbeeld, in reflecteren, creatief denken en het vinden van de juiste balans tussen abstraheren en concretiseren. Maar bovenal investeren we in een cultuur waarin we over onze eigen grenzen heen kijken en het maatschappelijke en gezamenlijke belang laten prevaleren boven eigen gewin. In deze actualiteit lijkt een lange termijn koers soms weinig effectief. De omstandigheden en de klantvraag veranderen zo snel dat we vooral wendbaar moeten zijn. Het is belangrijker dan ooit soepel en alert in te spelen op nieuwe opgaven, kansen en mogelijkheden. In onze bijna 100-jarige bestaansgeschiedenis blijken de kernwaarden van Hurks – één familie, onafhankelijk en constructief – samen met de expertise en synergie van en tussen onze bedrijven een solide fundament.
Anderzijds kunnen we niet om twee flinke tegenvallers heen. In de eerste plaats een uiterst moeizaam verloop van het project OV-terminal in Breda. De risico’s van dit project zijn inmiddels omkaderd en ondervangen. Wij hebben daarop besloten niet meer als risicodragende partij in complexe spoor gerelateerde projecten te zullen optreden. Verder hebben we ons risicomanagement op alle onderdelen in ons primaire proces aangescherpt. In de tweede plaats waarderen we wederom fors af op ons belang in Ballast Nedam.
Beeldbepalend Desondanks kijken we met vertrouwen naar 2015. Onze orderportefeuille is goed gevuld en de solvabiliteit van de onderneming is en blijft onverminderd sterk. Een gezonde basis om onze missie iedere keer opnieuw vorm te geven, waarbij we steeds actief inspelen op de omstandigheden. Hurks is beeldbepalend in alles wat met het invullen van ruimte te maken heeft. En dat doen we al bijna een eeuw lang. Met verve en ter zake.
Raad van Bestuur ing. G.Th.J.M. Hurks (voorzitter) drs. W. Bontes (CFO) ir. P.M.L. Born (COO vanaf 19.01.2015) drs. Ing. H.M. Nijssen (COO tot 20.03.2015)
VOORWOORD RAAD VAN BESTUUR / 7
ter zake
Opnieuw ligt er een jaar achter ons dat het uiterste vergde. Daar winden we geen doekjes om, ook niet in dit jaarverslag. In 2014 moesten we alle zeilen bijzetten om met en voor onze opdrachtgevers door de meest grillige omstandigheden te laveren. Die grilligheid blijft. Dat maakt dat we onszelf met een kritische blik moeten blijven uitvinden en onze processen en proposities voortdurend doorontwikkelen. Ter zake, praktisch en doelgericht.
10 / TER ZAKE
Om ter zake te acteren, is helder inzicht in de actualiteit nodig. Daadkracht en zelfvertrouwen om andere dan de gebaande paden te bewandelen. Het vraagt aanpassingsvermogen en souplesse om gemakkelijk te schakelen en in te spelen op veranderde omstandigheden. En vooral het vermogen en de bereidheid om zaken in samenhang te zien. Om verschillende disciplines bij elkaar te brengen, expertise te bundelen, opgaven integraal op te pakken en uiteenlopende belangen bij elkaar te brengen. Om vervolgens de vraag van onze opdrachtgevers gedisciplineerd in te vullen. Ter zake.
TER ZAKE / 11
actualiteit
12 / TER ZAKE
TER ZAKE / 13
actualiteit
Wat vandaag gebeurt, is morgen oud nieuws. We bevinden ons in een periode van grote veranderingen. Daarbij is de actualiteit leidend. Dat vraagt om een wendbare organisatie. Ondanks de aanhoudende gure wind in onze branche staan we niet stil. Niet alleen blijven we in staat mooie projecten te verwerven en realiseren; we zien bovendien kans flexibel in te spelen op de nieuwe bouwwerkelijkheid.
16 / TER ZAKE
samenhang
TER ZAKE / 17
Alles wat we doen, doen we in samenhang. Dat vraagt aandacht voor vergaande samenwerking. Met onze mensen, met concullega’s, partners, adviseurs, toeleveranciers. Effectieve samenwerking bereik je door elkaar te kennen, van elkaar te leren en gebruik te maken van elkaars kracht. Alleen zo kunnen wij onze beloftes waarmaken en onze opdrachtgevers een zo passend mogelijke oplossing bieden, voor een zo gunstig mogelijke prijs.
18 / TER ZAKE
samenhang
souplesse
20 / TER ZAKE
TER ZAKE / 21
souplesse
Ook in 2014 laveerden we met en voor opdrachtgevers door de meest grillige omstandigheden. Het landschap waarin wij als bouwbedrijf opereren, vereist van ons de nodige souplesse. Doordat wij zelf aan het roer staan, kunnen we snel inspelen op ontwikkelingen. Geloven we erin, dan gaan we ervoor. Dichtbij, direct en met korte beslislijnen.
TER ZAKE / 23
24 / TER ZAKE
beeldbepalend
TER ZAKE / 25
Hurks besteedt veel aandacht aan de kwaliteit van de producten, maar ook aan de effectiviteit van processen. De projecten die wij het afgelopen jaar realiseerden, zijn stuk voor stuk beeldbepalend in hun omgeving. Werken waarvoor wij vanuit de markt veel waardering oogsten. Om een topprestatie te leveren, is het niet alleen noodzakelijk in technische zin een gebouw van formaat neer te zetten. Ook het proces naar de realisatie toe dienen we optimaal te beheersen.
beeldbepalend
Verslag van de Raad van Bestuur
De werkelijkheid waarin we opereren heeft Hurks geenszins overvallen. We zijn al geruime tijd bezig met een transformatie van onze organisatie en hebben wezenlijke slagen gemaakt om aan de veranderende marktvraag te kunnen voldoen.
28 / VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR
Onze focus ligt sterk op kennis- en krachtenbundeling van onze verschillende disciplines. Vanuit die synergie gaan we met succes integrale uitdagingen aan zoals ons eerste PPS-project voor het RIVM en CBG, het nieuwe Food Technology Center van Royal Cosun en de nieuwe faculteit Technische Natuurwetenschappen van de TU in Delft. Stuk voor stuk projecten waarbij Hurks vanaf het allereerste begin zijn expertise inbracht op het gebied van design, engineering en bouw tot en met onderhoud. We trekken nieuwe expertise aan en versterken ons strategisch netwerk om deze integrale opgaven nog beter te kunnen oppakken. We implementeren Lean in onze interne processen en investeren verder in projectbeheersing. In het kader van risicomanagement introduceerden we projectreviews, die ervoor zorgen dat bestuur en directie nog actiever en directer zijn betrokken bij lopende en nieuwe projecten. Voortdurend ontwikkelen we vernieuwende concepten en borduren daarop voort. Zoals ons woonconcept Da Vinci Huis dat in het afgelopen jaar echt tot wasdom kwam. Ook onze fabrieken brengen innovaties op de markt. Meer dan ooit zijn we Eén Hurks in onze interne samenwerking en die met onze partners, omdat juist daarin onze toegevoegde waarde schuilt.
Onze cijfers Hurks groep realiseerde in 2014 geconsolideerde Bedrijfsopbrengsten van 243 miljoen euro. Dit is een daling van ruim 17% ten opzichte van 2013 als gevolg van de zeer lastige marktomstandigheden waarin onze sector zich bevindt. De interne omzet over 2014 bedroeg 31 miljoen euro. De sector Ontwikkeling en Advies nam een omzet van 33 miljoen euro voor haar rekening. Dat is een halvering ten opzichte van 2013. De sector Bouw en Techniek noteerde een omzet die 20% daalde tot 235 miljoen euro. Het operationeel resultaat kwam uit op een verlies van 12,2 miljoen euro hetgeen geheel toe te schrijven is aan het project OV-terminal in Breda. Op onze aandelenportefeuille in Ballast Nedam hebben wij in 2014 een afboeking moeten doen van 12,6 miljoen euro. Wij waarderen de aandelen tegen beurskoers en deze was ultimo 2014 3,73 euro tegen 10,50 euro per ultimo 2013.
Deze zaken hebben ertoe geleid dat wij het jaar 2014 hebben moeten afsluiten met een netto verlies van 21,4 miljoen euro. Een omvang zoals de onderneming die niet eerder heeft gekend. Ons eigen vermogen bedroeg eind 2014 ruim 36 miljoen euro. Daarmee beschikken we, ondanks het slechte resultaat over 2014, nog steeds over een zeer gezonde solvabiliteit van ruim 34%. Dit vormt in combinatie met onze goedgevulde orderportefeuille en onze groeikansen een gunstig vertrekpunt voor de toekomst.
Onze specialismen Hurks vervult ontwikkelings-, bouw-, onderhouds- en renovatieopgaven voor opdrachtgevers in nagenoeg alle segmenten van de markt. Onze onderneming is op haar best bij complexe, integrale vraagstukken. Opgaven waarbij alle bedrijven binnen de groep nauw met elkaar en met de markt samenwerken. Juist die synergie maakt ons tot specialist op vier terreinen: stedelijke ontwikkeling, innovatiecentra & ziekenhuizen, transformaties en hoogbouw. Lees meer over onze specialismen en cijfers op www.hurks.nl/jaarverslag.
Onze vooruitzichten Voor 2015 zien we een omzetgroei. Deze zal voor het grootste deel toe te schrijven zijn aan de licht aantrekkende woningmarkt en de toenemende opdrachten voor Hurks prefabbeton in met name de Engelse markt. De utiliteitsmarkt laat minder herstel zien. Voor dit segment voorzien wij stabiliteit. Ons primaire werkterrein blijft vooralsnog Nederland en het Verenigd Koninkrijk, specifieker Londen. Verdere expansie ambiëren we op dit moment niet. We zullen ons gedisciplineerd richten op contract-, proces- en risico beheersing in alle fases, van initiatief tot en met beheer.
VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR / 29
30 / TER ZAKE Weverspoort, OV-terminal, Breda Helmond
Stedelijke ontwikkeling
Afgelopen jaar constateerden we dat de woningmarkt aantrekt. Dat biedt onze onderneming uitgesproken kansen. De orderportefeuille is goed gevuld met woningbouwprojecten. Met name in de Randstad, waarop we enkele jaren geleden onze strategische pijlen richtten. Naast de hieronder beschreven ontwikkelingen hebben of nemen we interessante werken in uitvoering in onder meer Utrecht (Leidsche Rijn Centrum, Kanaleneiland-Noord Noord, Zijdebalen) en Amsterdam (Kop Grasweg, Kadoelenweg, De Bongerd).
Zijdebalen, Utrecht Pal tegen de binnenstad van Utrecht ligt Zijdebalen. Hier ontwikkelen en bouwen we met partner Van Wijnen in de eerste fase 235 woningen: 177 vrije sector huurwoningen voor Bouwinvest en 58 koopwoningen. Het totale plan Zijdebalen bestaat uit vier stedelijke bouwblokken met zo’n 500 koop- en huurwoningen van zeer uiteenlopende types. De mix van koop- en huurwoningen, gecombineerd met commerciële functies als een restaurant, een grand café, kantoorruimtes en flexwerkplekken, maakt Zijdebalen straks tot een multifunctionele en levendige woonwijk. Centrumplan, Waddinxveen In november vond de officiële opening plaats van het nieuwe stadshart van Waddinxveen: Winkelcentrum Gouweplein. In opdracht van ASR Vastgoed Ontwikkeling realiseerden we hier met partner Slokker een stad op 2.850 palen, met 260 woningen, bijna 20.000 m² winkelruimte, een sociaal cultureel centrum, pleintjes, straatjes, veel groen en een parkeergarage. Mede dankzij een uitermate efficiënt warmte-koude opslagsysteem is voor het centrumplan een EPL van 7 vastgesteld. Zeker voor een retailomgeving is dat hoog en het BREEAM-oplevercertificaat Excellent (vier sterren) is dan ook in aanvraag.
Zijdebalen, Utrecht
OV-terminal, Breda In opdracht van Prorail vormen we de gedateerde spoorzone om tot een ultramodern knooppunt van reizen, wonen, werken en winkelen. Hurks is samen met Ballast Nedam verantwoordelijk voor alle constructieve, bouwkundige, installatietechnische en infrastructurele werkzaamheden. Een megaproject waarbij nagenoeg al onze bedrijven zijn betrokken. De noordzijde van de OV-terminal is inmiddels opgeleverd. Op dit moment realiseren we aan de zuidzijde twee appartementenblokken en een grootse entree. Lees meer over deze en andere stedelijke ontwikkelingsprojecten op www.hurks.nl/jaarverslag.
Centrumplan, Waddinxveen
ONZE SPECIALISMEN / 31
Centrumplan, Waddinxveen
Da Vinci Huis: standaard uniek Da Vinci Huis is een uitermate innovatief woonconcept van Hurks om woningbouwprojecten snel en efficiënt te ontwikkelen en realiseren. Ideaal voor woningcorporaties, beleggers, gemeenten en ontwikkelaars die met deze methode vanuit ieder programma van wensen snel de best passende oplossing kunnen kiezen. Met een zeer grote keuzevrijheid wat betreft architectuur, indeling, afwerking en duurzaamheidsniveau. Da Vinci Huis is geschikt voor een woonblok, maar ook voor hele woonwijken. De woningen worden snel en dus voordelig ontwikkeld en gebouwd, met optimale zekerheid qua kosten, kwaliteit, planning en onderhoud. Da Vinci Huis biedt maar liefst tien verschillende invalshoeken om een ideale woning samen te stellen. Dit gebeurt met de slimme configurator, die via een groot aantal keuzeopties wordt ingevuld. Zo ontstaat een woning die precies aansluit bij de woonwensen. Snel en met optimale zekerheid gerealiseerd samen met onze vaste ketenpartners. Kwalitatief hoogwaardig en voordelig. Altijd standaard uniek.
Warande, Lelystad
Da Vinci Huis maakte in 2014 een veelbelovende start met de ontwikkeling en realisatie van: - 39 koop- en huurwoningen in Warande, Lelystad - 12 herenhuizen in Het Waarschap, Blaricum - 83 energiezuinige eengezinswoningen, seniorenwoningen en appartementen in het Staatsliedenkwartier, Leerdam - 66 huur- en koopwoningen in Blixembosch Buiten, Eindhoven - 49 ‘jaren dertig’ woningen in tuindorp De Bongerd, Amsterdam Lees meer over Da Vinci Huis op www.davincihuis.nl.
Blixembosch Buiten, Eindhoven Aan het einde van het jaar startten we in Eindhoven met de nieuwe wijk Blixembosch Buiten. Uiteindelijk realiseren we hier zo’n 430 woningen, waarvan wij er samen met Bouwfonds Ontwikkeling circa 350 voor onze rekening nemen. Inmiddels hebben we 34 koopwoningen gerealiseerd en bouwen we in de tweede fase 50 rij- en hoekwoningen in het middeldure huursegment. Deze ontwikkelt Hurks volgens het Da Vinci Huis woonconcept. Snel en voordelig, maar wat materialisatie en beeld kwaliteit betreft van eenzelfde niveau als traditioneel gebouwde woningen.
ONZE SPECIALISMEN / 33
Innovatiecentra en ziekenhuizen
Hurks bewijst zijn bijzondere kracht met name als het gaat om grote, complexe werken. Dit zijn in toenemende mate innovatiecentra en R&D-omgevingen voor opdrachtgevers als Shell, DSM, FrieslandCampina en Royal Cosun. Het zijn projecten waarbij bouwkundige en installatietechnische aspecten zo slim mogelijk moeten worden geïntegreerd en waarbij processen vanuit verschillende disciplines samenkomen. Disciplines uit de eigen organisatie – vastgoedontwikkeling, bouw, prefabbeton, engineering, geveltechniek en onderhoud – maar ook daarbuiten. Bij dit soort werken aanvaarden we steeds vaker de nieuwe rol die van ons wordt verwacht en nemen we het hele traject van Design, Build, Finance, Maintain & Operate (DBFMO) voor onze rekening. Een spraakmakend voorbeeld hiervan is de complexe nieuwbouw van twee gerenommeerde kennisinstituten van het ministerie van VWS (RIVM en CBG), die plaatsvindt via een publiek-private samenwerking met een langdurig DBFMO-contract.
Reinier de Graaf Gasthuis, Delft In maart 2015 vond de oplevering plaats van het nieuwe Reinier de Graaf Gasthuis in Delft, waarna het ziekenhuis aan de slag kon met de inrichting. We startten in september 2012 met deze nieuwbouw, die bestaat uit zes bouwdelen in de vorm van een esculaap, verbonden door een centrale gang. Het werk vormde technisch, maar zeker ook logistiek een flinke uitdaging. Zo slaagden we erin de bovenbouw binnen vijf maanden op te trekken door vier aparte bouwstromen gelijktijdig in te zetten. Samen met consortiumpartner Kuijpers namen we alle constructieve, bouwkundige en installatietechnische werkzaamheden voor onze rekening. DSM Materials Sciences Center, Geleen Op 17 november 2014 opende minister Kamp het Materials Sciences Center in Geleen. Het gloednieuwe prestigieuze onderzoekscentrum van DSM Engineering Plastics wereldwijd. Hier worden hoogwaardige materialen onderzocht, ontwikkeld en getest in een hypermodern complex met circa 22.000 m² kantoren, laboratoria en faciliteiten voor experimentele productie. Hurks was verantwoordelijk voor de betonnen ruwbouw, de staalconstructies, het gevelsysteem en de afbouw.
34 / ONZE SPECIALISMEN
RIVM en CBG, Utrecht
Reinier de Graaf Gasthuis, Delft
Veiligheid voorop. Altijd. Hurks kent een zorgvuldig veiligheidsbeleid, dat in alle lagen van de organisatie wordt besproken en uitgedragen. Van directie tot en met bouwplaatsmedewerkers. Dit beleid komt er in essentie op neer dat iedere medewerker gezond op het werk verschijnt en ook weer in dezelfde fysieke gesteldheid naar huis gaat. Hier wordt gedurende het hele bouwproces zorgvuldig mee omgegaan. Ook in relatie tot toeleveranciers, architecten, constructeurs, directievoerders en andere betrokken partijen. Ook digitaal dragen we ons gezamenlijke veiligheidsbewustzijn uit, bijvoorbeeld via de Projectbox. Een introductiesysteem met veiligheidsfilm en projectgerelateerde veiligheidsonderwerpen. Zelfs opdrachtgevers die extreem hoge veiligheidseisen hanteren, zijn overtuigd van het uitstekende veiligheidsniveau op onze bouwplaatsen. Zo werken onder meer Shell (Technology Centre Amsterdam, hoofdkantoor Den Haag), Prorail (OV-terminal Breda) en DSM (Materials Sciences Center Geleen) – ieder met hun eigen specifieke veiligheidsbeleid en systemen als Life Saving Rules en digitale veiligheidspaspoorten – met een gerust hart samen met Hurks.
DSM Materials Sciences Center, Geleen
TER ZAKE / 35
36 / TER DSM Materials ZAKESciences Center, Geleen
DSM Materials Sciences Center, Geleen
Technische Natuurwetenschappen, Delft In opdracht van de Technische Universiteit Delft bouwt Hurks de nieuwe faculteit Technische Natuurwetenschappen (TNW). Een imposant complex van zo’n 30.000 m² met state-of-the-art-laboratoria. Ten behoeve van zeer innovatief onderzoek en hoogwaardig onderwijs worden hoge bouwkundige en installatietechnische eisen gesteld aan het gebouw. Om de ultragevoelige proefopstellingen niet te verstoren wordt het bijvoorbeeld gebouwd op een trilling arme fundering in een omgeving die speciaal voor dit doel verkeersluw is gemaakt. In het nieuwe faculteitsgebouw werken straks meer dan 600 medewerkers en 800 studenten. Zij beschikken dan over een aantal labs met een zeer hoog ventilatievoud en extreem stabiele temperaturen. Lees meer over deze en andere projecten binnen ons specialisme Innovatiecentra en ziekenhuizen op www.hurks.nl/jaarverslag.
Technische Natuurwetenschappen, Delft
Gouden vlaggen voor faculteit Technische Natuurwetenschappen Het nieuwe TNW-faculteitsgebouw van de TU Delft wordt in het voorjaar van 2016 opgeleverd. Met de uitreiking van twee ‘gouden vlaggen’ heeft de opdrachtgever zijn waardering echter al laten blijken voor de verrichte werkzaamheden tot nu toe. Deze vlaggen maken deel uit van het kwaliteitsborgingsysteem dat de TU Delft hanteert en worden toegekend voor prestaties die contractuele verplichtingen aanwijsbaar overstijgen. De eerste gouden vlag werd toegekend voor de ‘zeer goede uitvoering van het heiwerk en de wijze van aantonen van kwaliteit’. De tweede volgde voor ‘behaalde resultaten in de proefkamer’. In de bestaande bouw, die inmiddels is afgebroken, bouwde Hurks op ware grote een proefopstelling van een lab inclusief installaties. Hiermee brachten we diverse optimalisatiepunten aan het licht die in het ontwerp onvoldoende tot uiting kwamen.
ONZE SPECIALISMEN / 37
38 / TER ZAKE BrandLoyalty, ’s-Hertogenbosch
Transformaties
In de aantrekkende markt zien onze bedrijven langzaam maar zeker weer kans nieuwbouwprojecten op te pakken. Ondertussen blijven zich ook interessante transformatieopgaven aandienen. Enerzijds zijn dit grootschalige onderhouds- en renovatieprojecten. Anderzijds gaat het om complexe opgaven om bestaande gebouwen geschikt te maken voor nieuwe functies of om hun energieprestaties te verbeteren. Dat veronderstelt creativiteit en inventiviteit. En vooral het vermogen om bouwkundige, installatietechnische, functionele en esthetische aspecten op ‘natuurlijke’ wijze te integreren. Een opgave die Hurks als multidisciplinaire onderneming telkens weer tot opmerkelijke eindresultaten weet te brengen.
BrandLoyalty, ’s-Hertogenbosch
Expat Center, Eindhoven
BrandLoyalty, ’s-Hertogenbosch In het voorjaar van 2014 vond de oplevering plaats van de nieuwe thuisbasis van BrandLoyalty. Voor deze ontwikkelaar van loyaliteitscampagnes voor (food)retailers transformeerde Hurks het voormalige PNEM-gebouw in het hart van ’s-Hertogenbosch tot een hypermodern, strak en open hoofdkantoor. Het sfeervolle en luxe Loyalty Expertise Center telt zo’n 18.000 m² en herbergt onder meer een restaurant, een auditorium met kookstudio, sport en spa. De opdrachtgever wenste een transparant en vooral ook duurzaam pand als opvallend landmark in de Bossche binnenstad. Hurks heeft het gebouw tot op het betonskelet gestript en vervolgens de gevels opnieuw in glas opgetrokken. Deze rigoureuze renovatie – inclusief vloeren, ramen, dak en installaties – resulteerde in de duurzaamheidsscore BREAAM-NL Good. Expat Center, Eindhoven In april ontvingen we de opdracht om in de Eindhovense binnenstad een voormalig car-inbouwcenter te transformeren tot een nieuwe basis voor het Holland Expat Center South. Deze organisatie ondersteunt bedrijven en werknemers uit het buitenland die zich in Brabant of Limburg vestigen. We kregen een bijzonder strakke deadline, maar geen vastomlijnd plan. Terwijl de ruimte werd gestript, zijn we gaan brainstormen over installaties, indeling en interieur. Het ontwerptraject nam relatief veel tijd in beslag, waardoor de bouwtijd nog korter werd. Dankzij onze retail-ervaring (snelle acties, korte doorlooptijden) en doorwerken tijdens de bouwvak, kon het pand in augustus worden opgeleverd. Onze inspanningen leverden een fraaie, lichte en moderne omgeving op waar Brainport zijn buitenlandse gasten een warm welkom heet.
ONZE SPECIALISMEN / 39
Radboudumc, Nijmegen In februari voltooiden we onze werkzaamheden voor gebouw A van Radboudumc in Nijmegen. In dit gemeentelijke monument zijn inmiddels de dialyseafdeling, het bedrijfsrestaurant en de stafkantoren ondergebracht. Hurks heeft het gebouw volledig gestript en gerenoveerd. Het energielabel steeg van F naar A. Daarnaast bouwden we een nieuwe verbinding naar de centrale as van het ziekenhuis. Doordat Hurks de innovatieve inmeet- en tekentechniek ‘Point Cloud Modeling’ introduceerde, is het gebouw drie maanden eerder opgeleverd dan oorspronkelijk gepland. Het project is inmiddels aangemeld voor de renovatieprijs Gulden Feniks 2015.
Radboudumc, Nijmegen
40 / ONZE SPECIALISMEN
Mercedes Garage, Eindhoven De voormalige showroom van DAF Trucks aan de rondweg in Eindhoven is een opmerkelijk en beeldbepalend gebouw. De vrachtwagens in deze enorme koepel maakten jaren geleden al plaats voor de nieuwste modellen Ford en Mercedes. Net voor de bouwvak van 2014 startten we hier met een ingrijpende verbouwing. Het project behelsde onder meer sloopwerk, het plaatsen van wanden, plafonds en nieuwe brandwerende puien en de realisatie van een nieuwe hoofdentree. Tijdens de werkzaamheden was de ‘winkel’ uiteraard gewoon open. Zaak dus om omzichtig, zorgvuldig gefaseerd en logistiek uitgekiend te werk te gaan. Lees meer over deze en andere projecten binnen ons specialisme Transformaties op www.hurks.nl/jaarverslag.
Opnieuw award voor TU/e MetaForum Met onze transformatie van de oude monumentale W-hal tot bruisend hart van de universiteitscampus in Eindhoven, sleepten we eerder al twee prijzen in de wacht: de Gulden Feniks 2013 (categorie ‘transformatie’) en de internationale LEAF Award (categorie ‘herinrichting bestaand gebouw’). Afgelopen jaar werd daar een derde prestigieuze prijs aan toegevoegd, toen het project werd uitgeroepen tot World Silver Winner van de FIABCI World Prix d’Excellence, ook wel ‘the Oscar of Real Estate’ genoemd.
ONZE SPECIALISMEN / 41
Hoogbouw
Hoewel in ons land momenteel maar sporadisch echte hoogbouwprojecten op de markt komen, ziet Hurks toch belangrijke groeimogelijkheden binnen dit specialisme. Voornamelijk in Londen, waar we dit jaar een viertal woontorens opleveren. The City biedt ons uitgesproken kansen onze positie als hoogbouwspecialist verder uit te bouwen. De Londense woningmarkt is immers booming, terwijl de Engelse arbeidsmarkt voor bouwpersoneel ronduit krap is. Dat leidt tot een vraag naar snelle en compacte bouwmethoden, met een minimale inzet van human resources. De intensieve samenwerking tussen onze engineers en specialisten van prefabbeton, geveltechniek en onze Bouwcenters biedt hier uitkomst. We bouwen de torens eenvoudigweg in onze Veldhovense prefabbetonfabriek en zetten ze vervolgens overzee in elkaar. Simply like that.
@Home Amstelkwartier, Amsterdam
Onze toenemende focus op de Randstad leidde al tot diverse succesvolle projecten. Ook in Amsterdam, waar we bijvoorbeeld een riant hotel op IJDock realiseerden. Een werk dat Hurks een nominatie voor de Amsterdamse Nieuwbouwprijs opleverde. Het voormalige Emma Kinderziekenhuis transformeren we tot het vijfsterrenhotel Hyatt Regency Spinoza. In de hoofdstad heeft Hurks tevens het Shell Technology Centre onder handen, tekenden we voor de renovatie van het BovenIJ ziekenhuis en werken we aan diverse woningbouwprojecten of de opstart daarvan, zoals Kop Grasweg, Kadoelenweg en De Bongerd. @Home Amstelkwartier, Amsterdam Op een prominente locatie aan de Amstel realiseren we voor Amvest de eerste energieneutrale woontoren van Nederland genaamd @Home Amstelkwartier. Dit gebouw is 73 meter hoog en omvat een commerciële plint met daarboven 160 huurappartementen, waarvan minimaal 70% in het middensegment. Bij de tender voor dit project daagde de gemeente Amsterdam partijen uit om een zo laag mogelijk energieprestatiecoëfficiënt neer te zetten. Ons winnende ontwerp gaat uit van een EPC van nul. Een prestatie die energieneutraal wonen op topniveau mogelijk maakt. Het gehele project wordt in belegging genomen door het Amvest Residential Core Fund.
42 / ONZE SPECIALISMEN
@Home Amstelkwartier, Amsterdam
TER ZAKE / 43
Het Baken, Amsterdam
London City Island, Londen
Het Baken, Amsterdam In Amsterdam-Oost, achter de Wibautstraat, ligt het Eenhoorngebied. Een wijk die in de voorbije jaren werd omgevormd tot een hoogwaardig woon/werkgebied met een aantrekkelijke mix van functies. Het letterlijke hoogtepunt van deze transformatie is Het Baken. Een woontoren waarvoor Hurks prefabbeton de complete constructieve ruwbouw inclusief dragende sandwichelementen leverde en monteerde. Hurks geveltechniek verzorgde de kozijnen en beglazing in de sandwichelementen. De toren, die afgelopen najaar werd opgeleverd, telt 20 lagen boven een ondergrondse parkeergarage. De onderste twee lagen bestaan uit 22 startersappartementen, de achttien lagen daarboven tellen elk zes vrije sector huurwoningen. Niet alleen de hoogte, maar ook het ontwerp van de toren trekt de aandacht. Het gebouw heeft een gevel van uitgewassen sierbeton en de vorm van een driehoek, waardoor het zicht aan alle kanten optimaal is. London City Island, Londen In Londen aan de Thames, op het schiereiland Leamouth Peninsula, verrijst in een onwaarschijnlijk hoog tempo een viertal woontorens. Variërend van elf tot achttien verdiepingen en allemaal uitgevoerd in dragende sandwich metselwerkelementen. Een uitdagend en spraakmakend project voor Hurks prefabbeton en Hurks geveltechniek, die dit werk samen met onze engineers en Bouwcenters uitvoeren in opdracht van ontwikkelaar Ballymore. Om de woontorens snel, logistiek slim en met minimale inzet van personeel te realiseren, ontwikkelden we een aantal innovatieve oplossingen. De vier torens maken deel uit van een prestigieus plan dat in totaal uit elf gebouwen bestaat. Hurks werkt al aan de voorbereidingen voor de volgende twee torens, die eveneens onderdeel zijn van het project London City Island. Lees meer over deze en andere projecten binnen ons specialisme Hoogbouw op www.hurks.nl/jaarverslag.
Nieuwe vragen, nieuwe innovaties Een gewijzigde klantvraag is een uitstekende stimulans voor andere werkwijzen en nieuwe inzichten. Om de woontorens op London City Island snel en met minimale inzet van personeel te kunnen realiseren, ontwikkelden we een aantal innovatieve oplossingen. De productie van prefab beton skeletten en dragende sandwich metselwerkelementen – inclusief aluminium ramen en deuren – is al redelijk vernieuwend. Het transport van deze omvangrijke bouwdelen, om ze in Londen met lokale partijen te monteren, is letterlijk grensverleggend. Minder spectaculair maar zeker zo wezenlijk zijn de innovaties op constructief en bouwtechnisch vlak. Omlopende hoeken, constructieve lateivormige rollagen en zeer brede dagkanten in de metselwerkelementen bijvoorbeeld. Nieuwe metselwerk-ophangsystemen, een in de lateien geïntegreerd ventilatiesysteem en brandwerende keringen in de spouw. En op verzoek van Ballymore ontwikkelden we speciaal voor London City Island een slim line aluminium raamprofiel dat aan de strengste esthetische en bouwtechnische eisen voldoet.
44 / ONZE SPECIALISMEN
Het Baken, Amsterdam
Derde Global BIM Award voor Gare de Mons In december wonnen onze engineers voor de derde keer de Tekla Global BIM Award. Net als in 2010 (kantoorgebouw Den Haag) en 2012 (P+R De Uithof, Utrecht) werd ons deze prestigieuze prijs toegekend in de categorie Prefab Beton. Dit keer voor de parkeergarage van het Gare de Mons. Geen hoogbouw, maar wel een project dat evenzeer een beroep deed op onze expertise in prefab beton. Niemand minder dan de beroemde architect Santiago Calatrava tekende voor het ontwerp van het station in de Belgische plaats Mons (Bergen). De complexe vormen van de spanten en wandelementen van de parkeer garage vroegen om een knap staaltje engineering en productieaansturing via state of the art automatiserings oplossingen.
ONZE SPECIALISMEN / 45
MVO
Het bestaansrecht van onze onderneming ligt in het beantwoorden van opgaven die de samenleving ons voorlegt. Daarin nemen we graag onze verantwoordelijkheid. Steeds opnieuw zoeken we de optimale balans tussen People, Planet en Profitability. Oprecht betrokken, vanuit het hart. Maar altijd ter zake. Oog voor mensen Investeren in medewerkers Om de nieuwe vragen uit de samenleving adequaat te kunnen beantwoorden, investeren we voortdurend in onze medewerkers. Zo kennen we onder de noemer Eén Hurks een doorlopend cultuur-ontwikkelingsprogramma. Het doel: intensiveren van de samenwerking tussen onze bedrijven onderling, maar ook met onze opdrachtgevers en partners. Afgelopen jaar startten diverse initiatieven gericht op nieuwe leiderschapscompetenties. Er vonden workshops plaats rondom duurzame inzetbaarheid en vitaliteit. Tal van medewerkers werkten aan hun ontwikkeling via scholing. Daarnaast doen periodieke evaluatiegesprekken tussen leidinggevenden en medewerkers in toenemende mate hun intrede.
46 / MVO
Midden in de samenleving We nemen onze verantwoordelijkheid tegenover de nieuwe generatie en werken actief mee aan opleidingsmogelijk heden voor jongeren. Via stageplaatsen en afstudeer opdrachten, maar ook door middel van gastcolleges en werkbezoeken voor studenten. We nemen deel aan social return projecten zodat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bij ons werkervaring kunnen opdoen. Naast deze educatieve bijdragen richten we ons met onze sponsoring op creativiteit en sport. Zo bieden we jonge kunstenaars aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten toegang tot het Hurks fellowship en zijn we sponsor van het Van Abbemuseum. De Stichting Topatletiek Eindhoven, de hockeyers van Oranje Zwart en de voetballers van PSV mogen eveneens rekenen op de steun van Hurks.
Oog voor milieu Samen, zonder wij-zij Good, Very Good, Excellent Afgelopen jaar breidde Hurks zijn expertise op het gebied van BREEAM verder uit. Diverse medewerkers volgden een opleiding en voor twee opgeleverde projecten is een certificaat aangevraagd. BREEAM Excellent voor Centrumplan Waddinxveen en BREEAM Good voor BrandLoyalty in ’s-Hertogenbosch. Eerder al behaalden we BREEAM Very Good met het FrieslandCampina Innovation Centre en wisten we een deel van het Radboudumc te upgraden van energielabel F naar A. Groener, schoner, zuiniger Ook intern nemen we onze verantwoordelijkheid tegenover het milieu. Ons autobeleid is vernieuwd waarbij medewerkers met een leaseauto kunnen kiezen voor een plugin-hybride of elektrische auto. We schakelen over op groene energie en kiezen voor meer duurzame verlichtingsen verwarmingsalternatieven in onze kantoren, Bouwcenters en fabrieken. We zijn FSC en PEFC gecertificeerd en vrijwel al onze bedrijven werken volgens het milieumanagementsysteem ISO 14001. Slimme maatregelen zorgden er ook voor dat onze prefabbetonfabriek in de afgelopen drie jaar haar CO2-uitstoot halveerde (bij gelijke productie) en voorop loopt in duurzame ontwikkeling van vezelversterkt ultra-hogesterktebeton. Onze Bouwcenters hebben een groeiend assortiment duurzame bouwmaterialen en schaften zuinige vrachtwagens aan. En Hurks geveltechniek voert al jaren het ALU-ECO label. Alles voor een beter milieu.
Oog voor gezond resultaat Samen sterk Kennis delen is kennis vermeerderen. Dat geldt ook voor kennis op het gebied van verduurzamen. We nemen actief deel aan netwerken van onder meer Vernieuwing Bouw, Duurzaam Integraal Ontwerpen en Duurzaam Gebouwd. Met alle schakels uit de keten maken we ons sterk voor een gezond verdienmodel. We geven de partijen waarmee we samenwerken ruimte om ook voor zichzelf een optimale balans tussen people, planet en profitability te realiseren. Samen komen we tot een optimale balans.
Ketensamenwerking geldt in theorie al lange tijd als model om efficiënter, beter en voordeliger te kunnen werken. Woningcorporatie Oosterpoort, Dura Vermeer, KlokBouw en Hurks sloegen in 2012 de handen ineen om te onderzoeken of de 1+1=3 belofte ook in de praktijk kon worden waargemaakt. De doelstellingen waren ambitieus. Enerzijds woningen en wijken in het werkgebied van Oosterpoort aantrekkelijker maken, het totale woningbezit verduurzamen naar label B en de leefbaarheid verhogen. Anderzijds binnen vijf jaar 20% goedkoper en 15 tot 30% sneller werken. Met uiteindelijk nul opleverpunten per project. Ondertussen is Hurks medeverantwoordelijk voor het onderhoud van 5.500 Oosterpoort-woningen, met de totale levenscyclus als uitgangspunt. Werken met tien geselecteerde vaste ketenpartners blijkt er inderdaad toe te leiden dat je van elkaar leert, dat je sneller werkt, tegen minder kosten, met een hogere opbrengst en een betere kwaliteit. Tegelijk blijft het een uitdaging om alert te blijven en niet achterover te leunen in de wetenschap dat je een ‘vaste’ partner bent. En vooral ook om gemotiveerd te blijven op momenten dat je de partner met de minste omzet bent. Samen, zonder wij-zij, blijkt de sleutel tot succes.
Lees meer over de invulling van ons MVO-beleid op www.hurks.nl/jaarverslag.
MVO / 47
Geconsolideerde balans (bedragen in euro’s x 1.000)
ACTIVA
31-12-2014
31-12-2013
VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en -terreinen Machines en installaties Andere vaste bedrijfsmiddelen Materiële vaste activa in uitvoering
5.042 5.123 2.917 0
4.963 5.280 3.500 61 13.082
Financiële vaste activa Niet-geconsolideerde deelnemingen Andere deelnemingen Vorderingen op niet-geconsolideerde deelnemingen Actieve belastinglatentie
25 14.258 223
13.804
25 22.242 376
1.496
0 16.002
22.643
VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Grond- en hulpstoffen Handelsgoederen Grond- en ontwikkelingsposities Gereed product
951 1.301 30.816 2.371
962 1.168 26.821 3.761 35.439
Vorderingen Op handelsdebiteuren Op niet-geconsolideerde deelnemingen Overige vorderingen Overlopende activa
Liquide middelen
Totaal
48 / GECONSOLIDEERDE BALANS
18.902 2.058 2.528 1.367
32.712
38.226 167 4.367 1.244 24.855
44.004
15.346
28.233
104.724
141.396
(voor resultaatbestemming)
PASSIVA
GROEPSVERMOGEN
31-12-2014
31-12-2013
36.261
57.702
VOORZIENINGEN Belastingen Jubilea Overige
462 317 2.895
925 308 4.703 3.674
5.936
12.876
2.516
LANGLOPENDE SCHULDEN Schulden aan kredietinstellingen
KORTLOPENDE SCHULDEN Schulden aan kredietinstellingen Handelscrediteuren Onderhanden projecten Belastingen en premies sociale verzekeringen Pensioenpremies Overige schulden Overlopende passiva
Totaal
2.527 33.938 4.907 5.400 262 4.278 601
0 37.921 20.343 6.029 365 9.780 804 51.913
75.242
104.724
141.396
GECONSOLIDEERDE BALANS / 49
Geconsolideerde winst- en verliesrekening (bedragen in euro’s x 1.000)
2014
Som der bedrijfsopbrengsten Kosten van de productie
242.687 198.175
2013
293.855 222.872 44.512
Brutomarge
70.983
Bedrijfslasten Personeelskosten Afschrijvingen op materiële vaste activa Overige bedrijfskosten
39.199 2.368 15.100
Som der bedrijfslasten
Bedrijfsresultaat Resultaten uit niet-geconsolideerde deelnemingen Rentebaten Rentelasten
Resultaat vóór belasting Belastingen
Netto resultaat
50 / GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING
45.491 2.916 22.136 56.667
70.543
-12.155
440
-12.191
-16.489
686 -446
502 -86 -11.951
-16.073
-24.106
-15.633
2.665
719
-21.441
-14.914
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Hurks groep bv
Bijgesloten samengevatte geconsolideerde balans per 31 december 2014 en samengevatte geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2014 zijn ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening van Hurks groep bv per 31 december 2014. Wij hebben een goedkeurend oordeel met een toelichtende paragraaf verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 18 februari 2015. Desbetreffende jaarrekening en deze samenvatting daarvan bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controleverklaring van 18 februari 2015. De samengevatte gegevens bevatten niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het kennisnemen van de samengevatte geconsolideerde balans per 31 december 2014 en de samengevatte geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2014 kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van Hurks groep bv.
Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de gecontroleerde jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de toelichting op de gecontroleerde jaarrekening 2014. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de samengevatte geconsolideerde balans en de samengevatte winst- en verliesrekening op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Nederlandse Standaard 810, “Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten”. Oordeel Naar ons oordeel zijn de samengevatte geconsolideerde balans per 31 december 2014 en de samengevatte winst- en verliesrekening over 2014 in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening van Hurks groep bv en in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de toelichting op de gecontroleerde jaarrekening 2014. Benadrukking van ontwikkelingen omtrent continuïteit Wij vestigen de aandacht op de toelichting over de continuïteit opgenomen in de grondslagen van waardering en resultaatbepaling zoals beschreven in de gecontroleerde jaarrekening 2014. Deze situatie doet geen afbreuk aan ons oordeel.
Eindhoven, 18 februari 2015 Accountantskantoor Foederer B.V. w.g. Drs. G.J.T.M. van de Wijdeven RA
CONTROLEVERKLARING / 51
Colofon
Uitgave en coördinatie Hurks, Eindhoven Tekst Ton Manders Tekst en Publiciteit, Eindhoven Ontwerp en opmaak Zuiderlicht, Maastricht Fotografie Hugo Thomassen, Maastricht M.u.v. foto Gare de Mons (BE) op pagina 45: Opdrachtgever: NMBS Infrabel - SRWT Projectmanagement: Eurogare Ingenieur en Architect: Santiago Calatrava Drukwerk Lecturis, Eindhoven Aan de inhoud van deze publicatie kunnen geen rechten worden ontleend. Copyright 2015, Hurks Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de afdeling Concern Communicatie van Hurks. www.hurks.nl
TER ZAKE / 53
54 / TER ZAKE