TENTENKAMPEN Onderzoek naar recreatieve tijdelijke verblijfsvormen
Seminar AUC: Docent: Onderwerp: Schrijver: Datum:
7X865 Marco Vermeulen Tentenkampen II Bart van der Veen Mei 2007
Kamperen, terug naar de natuur, de vrijheid, de frisse buitenlucht. Het is alleen jammer dat je het over het algemeen moet delen met anderen. In dit artikel wordt gezocht naar het antwoord op de vragen waarom we kamperen en hoe we zorgen dat die redenen ook gewaarborgd blijven.
Als je er over nadenkt is kamperen eigenlijk maar een typische bezigheid. Er zijn allerhande nadelen op te noemen. Als het regent kun je nergens heen zonder nat te worden, je moet altijd alles delen met anderen, je privacy wordt slechts gewaarborgd door een aantal meters lucht een paar millimeter kunststof. En toch zijn er elk jaar 2 miljoen Nederlanders die gaan kamperen in eigen- of buitenland. (1) En er zijn ook voordelen te noemen,
4
je kan altijd je tent inpakken en ergens anders heen gaan, het is een hoog sociale aangelegenheid en het is zo ongecompliceerd. (2)
Vooroordelen
voor stuk te onderzoeken kun je bekijken in hoeverre dit bijdraagt tot het kiezen voor kamperen. Heeft iedereen zijn eigen zijn specifieke reden, of is het een combinatie van verschillende redenen.
Om te begrijpen waarom we kamperen is het goed om eens te kijken naar wat de redenen zouden kunnen zijn. Terug naar de natuur, voor de rust, het is goedkoop, het is voor jongeren, je bent zo weer weg, zijn veel gehoorde argumenten om te gaan kamperen. Door ze stuk
De meest opgegeven reden voor de locatie is de natuur die er aanwezig is. Dat zou moeten betekenen dat de meest gekozen locaties ook in natuurgebieden liggen. Binnen Nederland zijn de Veluwe, de Waddeneilanden en
1) Voor dit onderzoek zijn alle stoffen vakantie verblijven meegenomen ook vouwwagens. 2) Ongecompliceerd is hier net zo’n woord als gezellig, het is meer een gevoel.
Brabant veruit het populairst. Er wordt overal in Nederland wel gekampeerd maar deze springen er sterk uit. De gebieden die populair zijn bevatten wel natuur maar ze zijn nooit meer dan 10 minuten van grote stad. Daar komt bij dat uit verschillende onderzoeken blijkt dat mensen hooguit een tot anderhalf uur gebruik maken van de natuur. Er moet hierbij gedacht worden aan “er door heen fietsen”, wandelen, picknicken enz. Sterker nog de 60% van de activiteiten
vindt op de camping plaats en dit is in de laatste jaren ook steeds meer geworden. Er is geen kind meer in Nederland dat een camping zonder zwembad acceptabel vindt. De totale tijdsbesteding is natuurlijk afhankelijk van het weer en het aantal faciliteiten. Ook weegt mee dat het grootste gedeelte van kampeerders bestaat uit gezinnen met kinderen onder de 12 jaar.
nummer 1 locatie om te kamperen, gevolgd door Italië (10%), België/ Luxemburg (9%) Duitsland (8%). Hier speelt het weer duidelijk een grote invloed. Weinig kans op regen, of dicht bij huis is de keuze die je kunt maken. Het zijn niet echt de ongerepte natuurgebieden van Europa. Scandinavië is maar goed voor 3% en Tsjechië is maar goed voor 2%. Daarmee kunnen we duidelijk concluderen dat er Voor wat betreft het buitenland is overwegend niet gekampeerd Frankrijk (met 43%) met stip de wordt om in de ongerepte natuur
5
te zijn. Kampeerders vinden het wel belangrijk dat hun omgeving er landschappelijk uitziet. Op de vraag hoe moet de omgeving eruit zien uit een onderzoek uit 1968, was een van de antwoorden: “landschappelijk en niet te ver van de snelweg”. Dit vat goed samen in hoeverre het grootste deel van de kampeerders zich opstelt ten opzichte van de natuur.
hun rust. Ik kan wel rustigere vakantie vormen bedenken, maar dat is geen onderzoeksvraag. Het omgekeerde zou dan waar moeten zijn, mensen die kamperen komen uit een “niet”-rustige omgeving. CBS onderzoek heeft een onderverdeling gemaakt van zeer sterk stedelijk tot niet stedelijk (In 5 stappen.) De grootste groep (25%) komt uit matig stedelijk gebied. De kleinste groep (12%) komt uit Het volgende argument waarom niet stedelijk gebied. Deze getallen mensen gaan kamperen is voor zijn scheef, natuurlijk komen er
6
meer mensen uit matig stedelijk gebied daar is immers veel meer van. Om een beter beeld te krijgen is er gekeken naar de uit welke provincie kampeerders komen uitgezet tegen het aantal inwoners van een provincie. Als het goed zou dit voor elke provincie ongeveer een gelijk getal moeten opleveren, te verwachten dat provincies als Zuid-Holland een groter aandeel hebben. Toch gaat deze vlieger niet echt op, er zijn een aantal opvallende puntjes. Groningen is
met 14.37% de topper. Friesland met 2.14% de hekkensluiter. Het schema geeft niet echt een beeld over welke soorten provincies (hoog stedelijk, platteland) het liefst kamperen. Dan zou je verwachten dat Zeeland en Groningen ongeveer gelijk zouden moeten presteren. Ook de afstand is bekeken. Het is duidelijk dat Groningen mooi centraal licht te opzichte van de populaire kampeer gebieden, maar dat doet friesland ook.
Er is vergelijkbaar onderzoek gedaan voor caravans en zomerhuisjes. We kunnen hieruit alleen maar concluderen dat het niet per definitie drukke stadsmensen zijn die graag kamperen. Het is natuurlijk dat ieder individu zijn of haar eigen grens heeft voor wat hij of zij onder druk verstaat. Mensen die in minder stedelijk gebied wonen, zullen er niet snel voor kiezen om voor hun lange vakantie in Amsterdam centrum in een hotel te gaan zitten. Evenzo
zal iemand uit Amsterdam centrum er niet snel voor kiezen om een voet tocht te gaan maken in de Ardennen. We hebben allemaal een minimaal/maximaal aantal mensen om ons heen nodig. Als je deze gedachte vasthoudt een kijkt naar verschillende vakantievormen (caravan, huisje, hotel, tent), dan kan er gesteld worden dat kamperen op campings heel gemakkelijk aan te passen is aan de eigen wens. Je hebt campings van 15 tot 1500 plekken, zonder dat je hoeft in
7
te boeten op locatie of attracties. kijken naar de investering die je zou moeten doen voor een caravan of Het volgende veel gehoorde een tent, dan is de tent wel degelijk argument is dat kamperen goedkoper. Een goede gezinstent goedkoop is. De gemiddelde kost rond de 1000 euro, een kampeerde geeft voor een lange gezinscaravan is duizenden euro’s. vakantie in Nederland 182 euro uit. Per persoon per dag is dat 18 Als er gekeken wordt naar het euro, dit is in de zelfde regio als inkomen van de kampeerder zien een caravan (15 euro p/p/p/d) of we een redelijk egale verdeling over woningruil (16 euro p/p/p/d). Voor inkomens groepen voor wat betreft de eerlijkheid is dit allemaal zoveel de korte vakanties. Voor de andere mogelijk op basis van huur, ook logies vormen in dit rijtje is er meer vervoer is meegenomen. Als je zou stijging naar de hogere inkomens
8
groepen toe. Voor de lange vakantie is er een langzame stijging door de inkomensgroepen, dit is natuurlijk te verwachten. Mensen met een hoger inkomen gaan langer en vaker op vakantie. Wat hier wel opvalt is dat we die splitsing van de korte vakanties niet aantreffen. Als je kijkt naar de leeftijd van kampeerders zijn er wel een aantal opvallende dingen te zeggen. Voor wat betreft de gezinnen zijn het voor gezinnen met kinderen
tussen de 6 en 17 jaar die veel gebruik maken van de kampeer mogelijkheid. Als de kinderen jonger zijn zie je veel dat gezinnen in een meer vaste vorm gaan zitten, huisjes, woningruil. En als ze ouder worden gaan ze zelf op vakantie. Voor gezinnen is het vooral een sociale aangelegenheid. Er is altijd wel iemand om op de kinderen te passen, dan hebben de ouders ook wat rust. Als in er een onderzoek naar wordt gevraagd wat de ouder had gedaan als hij geen kinderen
had gehad luid het antwoord opvallend vaak “niet kamperen”. Voor wat betreft de niet gezinnen zijn het vooral de jongeren tot ongeveer 30 jaar die graag kamperen. Voor jongeren zal het ten dele een kosten factor zijn. Minder geld in de accommodatie is meer geld om leuke dingen van te doen. Ook omdat kamperen zo’n laag privacy gehalte heeft is het een stuk makkelijker om andere (groepen) mensen te ontmoeten. (3) Het laatste argument is dat het zo
3) Jongeren in dit verband gaan vaak in groepen op vakantie.
gemakkelijk is om je tent in te pakken en naar de volgende locatie te gaan. Dat doen maar heel weinig mensen. Tenminste niet op de bonnefooi. We plannen het nog wel eens: de ene week aan het strand voor het kind, 2e week cultuur voor de ouders. We willen ook nog wel eens een tussenstop maken op de weg naar zuid Frankrijk maar echt trekken doe we niet. Als algemene conclusie kunnen we stellen dat kamperen altijd
9
een sociale aangelegenheid is. Kampeerders zoeken contact met andere mensen. (4) En ze zijn daarvoor ook bereid om een deel van hun privacy op te geven. Daarom is het zinvol om te kijken hoe privacy in elkaar zit.
het is altijd een bepaalde afstand ten opzichte van een ander ten aanzien van een bepaald zintuig. Dit laatste is een beetje cryptisch. Voorbeeld, er komt iemand naast Privacy bestaat uit een heel je zitten in de trein, een volstrekte aantal componenten maar over onbekende, op dit moment is het algemeen is het “het gevoel je privacy nog in tact. Op het Privacy dat je kunt doen en laten wat moment dat hij tegen je aan begint De wetenschap die zich bezighoudt je wil zonder daarbij vreemd te te praten is het weg. Zo zijn ook met onze privacy is die van de worden aangekeken door andere staren, ruiken en aanraken factoren antropologie: de manier waarop mensen”. Privacy is cultuur die afbreuk doen aan je privacy. mensen tegenover elkaar staan en gebonden, persoonlijk afhankelijk Dat wil zeggen in onze cultuur. hoe ze tegenover hun gemeenschap van locatie, tijdsduur enz. Maar In West-Europa zijn er voor de
10
staan. Dr E. Hall heeft in de jaren 60 onderzoek gedaan naar ons gevoel van privacy en heeft daar de volgende theorie bij gemaakt.
4) Er blijft altijd een groepje dat gaat kamperen om volledig weg te zijn van anderen, maar als je daar een locatie aan zou moeten koppelen (Scandinavië ed) dan dat uiteindelijk maar 4% van het totaal aantal kampeerders.
mens vier grenzen van privacy. (5) Intiem, persoonlijk, sociaal en publiek. Elk van deze cirkels is gekoppeld aan een zintuig. Anders gezegd, onze zintuigen hebben een bepaalde reikwijdte ten aanzien van ons sociaal gedrag.
heeft een straal van 1,25 meter en gekoppeld aan het zintuig geur. Dit is de ruimte waarin iedereen zich comfortabel voelt ten opzicht van vreemden. Sociaal heeft een straal van 4 meter en is gekoppeld aan het zintuig gehoor. Dit is de maximale ruimte waarin je een Intiem is de straal van ongeveer sociaal gesprek kunt voeren. 45 cm en gekoppeld aan het Publiek heeft een straal van 8 meter zintuig voelen. Dit is de ruimte die en is gekoppeld aan zicht. Binnen iedereen zo lang mogelijk probeert deze straal kunnen we op basis van te waarborgen. Zelf als je naast onze ogen nog sociale interactie iemand in de trein zit. Persoonlijk hebben. Bij grotere afstanden
kunnen we niet goed meer de verschillen in lichaamstaal - vooral in het gezicht - onderscheiden. Voor alle andere culturen geldt dat ze allemaal die vier cirkels bezitten op basis van hun zintuigen, we zijn immers allemaal mens. Het enige verschil is dat de naam die je aan de cirkels geeft per cultuur verschilt. Japanse mensen hebben een stuk minder behoefte aan ruimte. Voor hen is de intieme cirkel gelijk aan die van de
5) Ze zijn er voor alle volken en culturen op aarde, maar dan wordt het snel gecompliceerd vanwege culture verschillen.
11
de kampeerders op zoek is naar Dit blijkt te kloppen. Er is een sociaal contact en een ander deel duidelijke overeenkomst tussen de niet. Anders gezegd, het zijn vaak afstand waarop we kamperen en de kinderen die contact maken en het cultureel meegegeven gevoel de ouders die een oogje in het zeil van privacy. Ik heb daarvoor vier willen houden. Voor de onderlinge Dit zou er toe moeten leiden dat de verschillende typen benoemd. ruimte tussen de tenten zie je dan onderlinge afstand die we tussen Gezinscamping, jongerencamping, ook dat het van belang is je buren onze kampeer middelen verwachten jamboree, festival. Deze typen niet te “horen”. Dit resulteert in ook afhankelijk is van onze staan hier genoemd in aflopende een onderlinge afstand van min zintuigen, als logisch gevolg van volgorde van onderlinge ruimte. vier meter. De afstand naar de overkant van het veld is vaak de verwachting dat deze gekoppeld is aan ons gevoel van privacy. De gezinscamping is het soort groter. Getallen in de buurt van camping waarin een deel van de acht meter zijn vrij normaal. persoonlijke. Voor Arabische mensen is de sociale cirkel die van de persoonlijke. Op de manier valt te concluderen dat idee van privacy sterk gekoppeld aan de zintuigen.
12
Afstand
De minimale afmeting die je terug vindt op campings is ongeveer 50 m² het gemiddelde is zo’n 100 m². (Er zijn ook uitschieters tot 250 m2.) De groten van de plaatsen wordt meestal bepaald door hoe populair is. Campings aan de rand van het meer zullen kleinere plekken hebben als campings die op een kilometer van het meer liggen.
Je ziet dan ook dat de onderlinge afstand terug valt naar binnen de 4 meter grens, hij blijft wel buiten de 1,25 meter grens voor het persoonlijke vlak. Wat hier wel opvalt, is dat er toch nog wel wordt gezocht naar een vorm van extra privacy door met een groep van tentjes te vormen met een onderlinge afstand kleiner dan een meter. Het is wel afhankelijk van Voor de jongerencamping gelden het feit of het om gehuurde tenten dezelfde ideeën, alleen wil hier of om zelf meegebrachte tenten iedereen contact met de buren. gaat. Bij meegebrachte tenten
zie je dat de onderlinge afstand tussen de groepen iets groter is. Er bestaat waarschijnlijk ook een soortgelijk privacypatroon voor een groep maar mijn bronnen hebben zich alleen toegespitst op het individu. Het is aannemelijk om te stellen dat het vooral de sociale cirkel is die groter word. De jamboree camping is het soort waarop je je met een groep kunt opstellen naar de buitenwereld. Je ziet hier dan ook dat er pleintjes
13
ontstaan voor de groep zelf. (6) De afstand tussen groepen onderling weer begint op te lopen naar vier meter. Het oplopen van de afstand zou er ook mee te maken hebben dat er voor een langere periode (7 dagen +) wordt verbleven en 24 uur per dag. De afstand tussen de groepstenten is met een meter gelijk aan die van de jongeren camping. Het leuke aan jamborees is het internationale karakter. Je kunt de cultuur verschillen vrij gemakkelijk terug vinden. Elk
14
land heeft zijn eigen indeling bestaat ook de overeenkomst dat van het zelfde stukje terrein. er per tent of per groepen van een tent een aparte afscheiding wordt De laatste in de rij is de festival gemaakt. Voor de festival camping camping. Op deze camping licht is dit over het algemeen niet zo. het doel van de activiteit buiten het Daar wordt over het algemeen een kampeerterrein zelf. Deze korte leeg weiland aangewezen en daar verblijfsperiode per dag (8 uur) en mogen de kampeerders dan zelf in de korte duur van het evenement bepalen hoe ze hun tenten opzetten. (2 dagen) zorgen er voor dat de Het aantal kampeerders wordt afstand tussen de tenten word terug dus bepaald door de minimale word gedrongen tot op het randje onderlinge ruimte op basis van van de persoonlijke ruimte. Bij privacy. Je krijgt daardoor binnen de drie voorgaande voorbeelden de vakken een soort van homogene
6) Het worden een soort van minikampeerterreintje van het jongerencamping type.
verdeling. (7) De oriëntatie van de tentjes is zo goed als random, zo veel mensen zoveel oriëntaties. Sommige mensen zullen naar hun vrienden toe gaan staan, andere uit de heersende wind. Je zou verwachten dat de oriëntatie van de tentjes onderling dan ook zou moeten bijdragen aan het al dan niet sociaal integreren van de verschillende mensen.
Sommer had daarvoor 4 doelen Er is in 1969 door Dr. R. Soomer opgesteld. Praten (conversing), onderzoek gedaan naar de manier in zin van sociale conversatie, waarop mensen zich ten opzichte koetjes en kalfjes. Samenwerken een gedachte van elkaar oriënteren. Hij heeft (cooperating), wisseling, bijles ed. Studiegroep daarvoor 2 experimenten uitgevoerd waarbij de opzet elke keer gelijk (co-acting), werken aan het zelfde was. Hij heeft twee tafels genomen onderwerp. Oppositie (competing), niet echt uitleg. een vierkante en een ronde van elk behoeft zes zitplaatsen. Aan een dergelijk tafel wordt een persoon geplaatst. Gekeken naar de vierkante tafel. En aan het test persoon word Voor praten zijn voor om de hoek, gevraagd zich te plaatsen met en tegen over elkaar de meest een bepaald doel in gedachte. Dr. gekozene. Voor samenwerken is
Oriëntatie
15
7) Uit veiligheids overweging worden er vakken gemaakt van maximaal 80 meter breed, en meestal rechthoekig. De lengte 80 meter is de reikwijdte van een brandweer slang.
Gezinscamping Ruimte per tent: Orientatie: Centrale punt: Aantal per veld:
100 m² Middelpunt Speeltuin 8 (max)
Jongerencamping Ruimte per tent: Orientatie: Centrale punt: Aantal per veld:
30 m² Eigenveld toillet ed 20
Jamboree Ruimte per tent: Orientatie: Centrale punt: Aantal per veld:
Festivalcamping Ruimte per tent: Orientatie: Centrale punt: Aantal per veld:
12 m² n.v.t Weg 800
10 m² Eigen veld Subkamp 20
naast de elkaar de meest gekozen optie. Voor studiegroep is het vooral diagonaal oversteken die er uit steekt. Voor oppositie zie je een tweedeling. De ene helft gaat voor controle, de tegenover elkaar optie wordt gebruikt. De andere groep kiest voor afstand. Wat opvalt is dat – waar ze al niet de meest voorkomende is – tegenover altijd de nr 2 is.
of 2 stoelen overslaan. Voor praten en samenwerken zie dan ook dat de testpersonen naast elkaar gaan zitten. Voor studiegroep en oppositie zijn de 2 stoelen overslaan het meest gekozen.
Deze onderzoeken gaan over interactie. Het laat het gedrag zien ten aanzien van vrienden of vreemden. Je zou de meeste van de doelen (alleen studiegroep niet) Voor de ronde tafel zijn er stuk kunnen vertalen in tent opstelling minder keuzes. Je kunt ernaast, 1 waarbij interactie een rol speelt.
18
Praten wordt praten met bekende. Samenwerken wordt het zoeken van contact. Oppositie het afhouden van contact. Deze overweging zal ieder mens waarschijnlijk maken op camping waar de indeling vast staat. Familie en jongeren campings Een tweede tafel onderzoek onderzoekt het gevoel van privacy aan een steeds langer wordende tafel. Er wordt een tweedeling gemaakt. De eerste groep krijgt de instructie zich zo op te stellen zich
zo ver mogelijk op te stellen van mogelijk verstoring. De tweede groep kreeg de opdracht zich zo op te stellen dat niemand anders meer aan tafel zou komen zitten. De grap van het onderzoek is dat je eigenlijk 2 keer het zelfde vraagt. Van verstoring treed ook op als je de enige bent aan de tafel. Het verschil tussen de twee is de opstelling van de persoon. Defensief of offensief. De eerste groep kiest steevast de hoek positie, de tweede groep altijd het midden. 8) De moslim pelgrimstocht naar mekka.
Het idee van dit tweede onderzoek, offensief en defensief gedrag, zou je moeten kunnen terug vinden op festival terreinen. In welke van de twee jamboree’s vallen weet ik niet precies. Het is een crossover tussen twee varianten en er zit een stuk groepswerking bij in.
ook heel duidelijk gekeken naar cultuur verschillen. Bij de tweede serie onderzoeken een stuk minder. Daarbij is uitsluitend aan studenten uit vijf landen (USA, Engeland, Nederland, Zweden en Pakistan) gevraagt hoe ze tafelschikkingen zouden beoordelen. Een 1 voor afstandelijk en een 5 voor intiem. Als deze twee vorige punten De uitkomsten waren voor kloppen zou het zo moeten zijn dat deze landen redelijk gelijk. Als groepen van een andere cultuur ook voorbeeld is er gekeken naar de op een andere manier kamperen. hadj (8) en campings in Japan. Bij de eerste serie onderzoeken is
19
C u l t u u r v e r s c h i l l e n omgang. De tenten worden dan de Er doen gemiddeld jaarlijks 2,5 miljoen mensen mee aan de hadj. Er word voor deze mensen in een gebied van ongeveer 2 bij 3.5 km een tentenkamp uit de grond gestampt. Hoewel moslims uit verschillende culturen komen wordt het tentenkamp opgezet en ontworpen door Arabische mensen naar Arabische standaarden. Voor Arabische mensen is het kunnen ruiken van de persoon een belangrijk midden in de sociale
20
ook met grote groepen gedeeld. 40 personen is heel gewoon. Verder staan de tenten dicht op elkaar, snel gerekenen is het 2,8 m² per persoon inclusief wegen ed. Het tijdelijke karakter van dit evenement zal ook wel bijdragen aan de acceptatie van deze opstelling. De Japanse behuizing van oorsprong uit 3 Een keuken, een klein en een centrale kamer
bestaat ruimten. halletje, waarvan
rijstpapieren wanden verschoven konden worden. Alle levens activiteit spelen zich af binnen deze ene ruimte. De gemiddelde japanner heeft daarom waarschijnlijk een veel kleinere persoonlijke ruimte nodig dan de gemiddelde westerling. (9) Deze kleinere persoonlijke ruimte zie je ook terug op Japanse campings. Het zijn ten op zicht van westerse camping kleine staplaatsen. 15 m2 tot 25 m2. Wat verder opvallend is, is de manier van afscheiden van
9) Hoewel wij ook pas sinds 200 jaar in hokjes wonen, en je in modernere Japanse huizen ook steeds meer hokjes ziet.
de verschillende staplaatsen. Waar dat in West-Europa gebeurt met heggetjes, water bomen hekjes enz. gebeurt, hebben de japanners blijkbaar niet meer behoefte dan een witte krijtlijn. In vergelijking met japanners zijn wij eigenlijk maar asociale mensen. Wat verder een groot verschil is met de westerse landen is de integratie van de auto. Waarschijnlijk omdat de gemiddelde japanner in het dagelijkse leven met het openbaar vervoer reist, geeft de
auto een vakantie gevoel. De evenement ter integratie van auto staat dan ook naast de tent. scouting wereldwijd. Op de laatste jamboree in 2003 waren er 24000 Verdieping deelnemers, servicestaf en staf Er zijn in de 4 verschillende typen aanwezig. Meestal zijn jamboree’s 2 die ik verder uitgewerkt heb. op terreinen die voldoende ruimte De jamboree en het festival. Deze bieden aan een zo optimaal twee typen geven het best aan hoe mogelijke invulling van het scouting mensen zelf hun woonomgeving idee. Vaak worden dat cirkels. kunnen inricht op basis van Ik schrijf hier vaak omdat ieder antropologische verschijnselen. land er toch zijn eigen invulling aan geeft. De laatste jamboree in Jamboree 2003 Thailand Nederland was op strikt vierkante Een jamboree is een vierjaarlijks basis. En de volgende jamboree
21
is op basis van een park structuur. Jamboree hebben de afgelopen jaren altijd wel dezelfde sub onderdelen gehad. Er zijn deelnemersvelden, servicestafvelden, contigentsstafvelden, servicevelden en activiteiten velden. De deelnemers velden zijn naar binnengericht op de activiteiten velden. De service velden grenzen vaak aan één kant aan de activiteitenvelden, en stafen servicestafvelden zijn vaak aan
22
de buitenrand van het terrein.
In het midden van elke ring zijn Voor de jamboree van 2003 is de algemene faciliteiten geplaatst. gekozen voor 2 grote cirkels, de Sanitair, winkels, ehbo enz. Tussen werden in tweeën gedeeld door de circels zijn de meeste van de de centrale as. Deze halve circels activiteiten geplaatst. Aan de (de oceanen) zijn verdeelt in zes westkant is het servicestafterrein en subkampen. Elk subkamp bevat aan de oostkant de stafterreinen. 26 troepen en elke troep maximaal 40 deelnemers. Elke troep kan zijn Deze velden hebben 2 functies. Ten terrein naar eigen inzicht inrichten. eerste is het een eigen plekje in de Voor een gemiddeld Nederland chaos van 24000 andere mensen. troep zijn dat 20 tentjes, een central Ten tweede is het een plek waar overkapping en een poort. de uitwisseling plaats vind met de
andere landen in je subkamp. Dit geeft een “dilemma”, aan de ene kant wil je vreemden eigenlijk buiten de deur houden. Zo zit onze cultuur nou eenmaal in elkaar. Aan de andere kant moet je je ten dele openstellen voor vreemden. Om nog even terug te komen op de vraag in welke categorie van de tafels een jamboree valt. De keuze is gevallen op de lange tafel theorie. Ik denk dat deze theorie zwaarder weegt dan het gevoel van onderlinge interactie.
Als dit klopt zouden er twee soorten oplossingen moeten zijn voor het invullen van je terrein. Een gemiddeld veld is zo’n 16 meter breed en ongeveer 40 meter diep. Er zou een offensieve vorm moeten zijn, waarbij je een afstand moet overbruggen om bij de mensen komen. De andere, assertieve, zou een gemeenschappelijk deel direct aan het begin moeten laten zien. De offensieve oplossing heeft een invullingen, het plein. De assertieve oplossing heeft twee invullingen,
de u vorm en de buffer. Dit zijn de meest voorkomende. De meest opmerkelijke is het lint. Het is geen onbekende oplossing, maar op deze schaal kende ik hem nog niet. Alle Nederlandse groepen hebben gekozen voor de “u-vorm” oplossing. Britse deelnemers kiezen voor de “buffer” oplossing. Aziatische groepen kiezen veel voor de “plein“ oplossing. Als je ze op een rijtje zet is u-vorm naar mijn mening de meest sociale,
23
en buffer de minst sociale.
(10)
Glastonbury festival 2005
Glastonbury Festival of Contemporary Performing Arts is de officiële naam, en het dekt de lading wel. Het is een driedaags festival 40 kilometer ten zuiden van Bristol. Het bestaat sinds 1970 en heeft sinds dien 28 keer plaats gevonden. Kamperen mag binnen aangegeven gebieden, en verder naar eigen
24
inzicht. Als de deelnemer “naast” het hoofdpodium wil staan mag dat. Uniek voor dit festival is een gezinsveld. Dit veld heeft een afgezet stuk, kampstaf 24 uur per dag en een speeltuin. Voor wat betreft de dichtheid van tentjes op de velden, daar zijn mensen 2 dagen druk mee. Die bepalen uiteindelijk of een veld vol is. Er wordt in de office papier van het festival niet aangegeven wat zij denken dat vol precies is. De enige regel die wordt vermeld in de instructie
is dat de brandpaden niet bezet mogen worden. Maar verder denk ik dat zolang er nog ruimte is, of de festivalganger goed kan overtuigen er altijd nog wel een iemand bij kan. Het probleem met een festival is dat iedereen zijn tent naar eigen inzicht mag neerzetten. Je krijgt dus evenveel inzichten als oplossingen. Laten we aannamen dat de eerste bezoeker van een veld zijn tent precies midden in het veld neer zet. Hij pakt zijn spullen uit, en
10) Mijn mening houd hier verband met de culture achtergrond van elk individu ten aanzien van sociaal gedrag.
gaat wat anders doen. De volgende er bezoeker zet zijn tent neer met in zijn overweging meegenomen dat er al een tent staat, en zijn eigen ideeën over waar zijn tent moet staan. Deze bezoeker kan een rand kampeerder of een midden kampeerder zijn. En ook hangt het er van af of die eerste kampeerder er ondertussen al weer is. Elke volgende kampeerder maakt een dergelijke serie afwegingen. En zo vult het veld zich langzaam tot er meer en meer bezoekers
niet
meer
willen
staan.
25
Conclusie Als conclusie kan ik stellen dat kamperen op campings een bijzonder sociale vorm van “wonen” is. Zowel in opzet als omgangsvorm. Maar de opzet wordt altijd mede bepaalt door de eigenaar van de camping en is daardoor erg cultuur gebonden. Een Nederlander zou een japanse camping maar een kale ongezellige bedoeling vinden, terwijl dit voor japanners erg gezellig is. De woorden die hierbij horen zijn sociofugel
26
en sociopatel. Sociofugel zijn plaatsen die mensen ervaren als voor het apart houden van mensen. Sociopatel het tegenovergestelde. Het doel van een camping is meestal het maken van een sociopatale plaats. Of het ook door iedereen zo ervaren wordt is dus afhankelijk van onze eigen cultuur. Het antropologische thema dat bij kamperen hoort, sociale interactie, heeft een basis opzet. De onderlinge afstand en oriëntatie
ten opzichte van andere personen en groepen, vindt je ook terug bij kinderdagverblijven, basisscholen. Maar bijvoorbeeld ook op een strand vind je soort gelijke patronen terug.
Bronvermelding Boeken: The Hidden Dimension Edward T. Hall 0-385-08476-5 1966 De sociale betekenis van het kamperen A.P.C. Kerstens onbekent 1968 Personal space R. Sommer onbekent 1969 Effecten van verblijfsrecreatie op . . milieu Ir M.E. Voskens-Drijver 90-6754-106-0 1987 Nederlands contignent WJ Thailand 2003 Scouting Nederland onbekent 2003 Verslagen: Vakanties van Nederlanders 2005 CBS 90-357-1698-1 2005 Internet: algemeen: geschiedenis van het kamperen: http://geschiedenis.vpro.nl/afleveringen/12286389/ Proxemics algemeen http://en.wikipedia.org/wiki/Proxemics#References rechtenvrije afbeeldingen htpp://www.sxc.hu natuurgebieden in nederland http://www.natuurkaart.nl/asp/page.asp?alias=natuurkaart.nl natuurgebieden in europa http://atlas.parcsnationaux.org/mercantour/Img/C01-01.gif Campings: camping de zanding http://www.vakantieparkdezanding.nl landgoed de scheleberg http://www.topparken.nl/nl/tp_verhuur/scheleberg natuurcamping terschelling west http://www.staatsbosbeheerterschelling.nl/ camping strandheem http://www.strandheem.nl/ Jongerenkampings: canping appelhof http://www.campingappelhof.nl/index2.html camping elzenhof http://www.campingelzenhof.nl/ camping denneoord http://www.jongerencamping.nl/ campings japan: overzicht http://www.campjo.com/ hadj: http://www.hajinformation.com/main/j50.htm http://nl.wikipedia.org/wiki/Hadj Festivals: Glastonbury http://www.glastonburyfestivals.co.uk//index.asp Pinkpop: http://www.pinkpop.nl Roskilde nl: http://www.roskilde-festival.nl/index.php Roskilde dk: http://www.roskilde-festival.dk/index.php?code=1 Overig: google earth: http://earth.google.nl Wikipedia http://nl.wikipedia.org
© Bart van der Veen In opdracht van: Tu/e 2007