Stichting belangenbehartiging Recreatie-, Horeca- en toerismeondernemers Midden Brabant
[email protected], www.horeto.nl
Aan:
Het algemeen bestuur van Regio Hart van Brabant Alle colleges van Burgemeesters en Wethouders en Alle gemeenteraden van gemeentes welke deel uitmaken van Regio Hart van Brabant.
T.a.v.: Gemeenteraad van de Gemeente Waalwijk Tilburg, 14 januari 2014.
Betreft: De visie van Regio Hart van Brabant op het logiesaanbod in Midden Brabant.
Geachte Gemeenteraad, Op 10 januari jongstleden heeft een zitting plaatsgevonden bij de Raad van State met betrekking tot een bij de RvS ingediend beroep tegen het door de gemeente Tilburg vastgestelde bestemmingsplan Kempenbaan West. Dit beroep is ingesteld door een aantal horecabedrijven binnen Hart van Brabant en door onze stichting. De RvS heeft aangekondigd naar verwachting drie maanden nodig te hebben om tot een beslissing in deze zaak te komen. Tijdens deze zitting heeft de advocaat van de gemeente Tilburg zich laten ontvallen dat op 22 januari aanstaande een overleg binnen de Regio Hart van Brabant zal plaatsvinden waarin aan alle betrokken gemeentes gevraagd zal worden zich nadrukkelijk uit te spreken over (onderdelen van) het door Hart van Brabant uitgegeven ambitiedocument “De ambities van Midpoint Leisure Boulevard……Dreamport Brabant 2025” alsmede over het in opdracht van de gemeente Tilburg opgestelde rapport van Horwath HTL d.d. 3 december 2013. Deze documenten zijn als bijlage 1 en bijlage 2 bij deze brief gevoegd. In dit kader vragen wij uw aandacht voor het volgende: In 2007 is in door het Brabants Bureau voor Toerisme en het kenniscentrum Toerisme en recreatie, in samenspraak met een begeleidingscommissie waarin participeerden: ROC De Rooi Pannen De gemeente Tilburg De gemeente Waalwijk Hotels Hart van Brabant Kamer van Koophandel Midden Brabant Koninklijke Horeca Nederland en Stichting Hart van Brabant De Hotelmarktstudie Midden Brabant gepresenteerd. Ook deze hotelmarktstudie treft u hierbij ingesloten, als bijlage 3, aan. Eén van de conclusies uit dit rapport was: “Momenteel liggen er heel veel plannen voor de ontwikkeling van nieuwe hotels en het uitbreiden van bestaande hotels. Kijkend naar de huidige bezetting en de te verwachten groei lijkt de hoeveelheid plannen te groot. Het ontwikkelen van niet concrete plannen en extra plannen lijkt dus niet raadzaam, slechts de toevoeging van een uniek hotelproduct kan voldoende autonome vraag genereren voor een rendabele exploitatie.”
Datum: Kenmerk: Pagina:
15-1-2014 JvP/BW 2/5
Dit rapport heeft sindsdien voor een aantal gemeentes binnen Hart van Brabant als uitgangspunt voor het gemeentelijk beleid gediend bij het beoordelen van plannen met betrekking tot de realisatie van nieuwe of de uitbreiding van bestaande logiesaccommodaties. Zo ook in de gemeente Tilburg. In 2007 was de huidige crisis nog niet te voorzien. De prestaties in de hotellerie zijn sindsdien niet verbeterd; hetgeen blijkt uit zowel het Horwath-rapport als uit de rapportage van Invast. Beiden zijn het er over eens dat met betrekking tot de 3- en 4*-hotels in Midden Noord Brabant zowel de gemiddelde opbrengst per beschikbare kamer (=Revpar) en de gemiddelde bezettingsgraad van de kamers in de periode van 2008 tot en met 2012 zijn teruggelopen. Met name de terugval van de Revpar met gemiddeld € 9,-- (=- 15,3%) per kamer in deze periode heeft een ernstig negatief effect op de rentabiliteit van de betreffende bedrijven en daarmee ook op het investeringsvolume. De Voorzitter van de RvS heeft in haar uitspraak van 4 november jongstleden het volgende overwogen: “5.2. Gelet op de ontwikkelingen waarin het plan voorziet acht de voorzitter het niet uitgesloten dat in de bodemprocedure zal worden geoordeeld dat de in het plan onder meer mogelijk gemaakte hotelvoorziening aan de Kempenbaan/Rijksweg A58 te Tilburg dient te worden aangemerkt als een stedelijke ontwikkeling als bedoeld in artikel 1.1.1, eerste lid , aanhef en onder i, van het Bro. Dit brengt mee dat ingevolge artikel 3.1.6, tweede lid, van het Bro met het oog op zorgvuldig ruimtegebruik in de plantoelichting inzichtelijk moet zijn gemaakt dat deze ontwikkeling voorziet in een actuele regionale behoefte en in hoeverre in die behoefte binnen het bestaande stedelijke gebied van de betreffende regio kan worden voorzien als nader omschreven in deze bepaling.” Naar aanleiding van deze uitspraak heeft de gemeente Tilburg gemeend alsnog in alle haast aan Horwath HTL de opdracht te moeten verstrekken om een behoeftenonderzoek uit te voeren naar de logiesmarkt Hart van Brabant. (Horwath had ook eerder in opdracht van Hotel Tilburg een haalbaarheidsstudie voor Hotel Tilburg opgeleverd). Dit rapport is op 3 december 2013 door Horwath HTL aan de gemeente Tilburg opgeleverd. Op 10 december 2013 heeft het college van B&W van de gemeente Tilburg haar tot dan toe bestaande hotelbeleid (vastgesteld in 2010, mede op basis van de hotelmarktstudie 2007) herzien op basis van de uitkomsten van dit rapport. Op 12 december heeft zij het rapport van Horwath HTL overhandigd aan alle overige gemeentes binnen Hart van Brabant met daarbij het nadrukkelijke verzoek hierover uiterlijk op 19 december 2013 een standpunt in te nemen. (Dit met het oog op de bodemprocedure bij de RvS op 10 januari 2014). De overige gemeentes binnen Hart van Brabant hebben geweigerd dit te doen omdat het Horwath Rapport naar hun opvatting niet kan kwalificeren als een objectief en gedegen onderzoeksrapport en het bovendien niet in opdracht en in samenspraak met de overige gemeentes binnen Hart van Brabant tot stand gekomen is. Wij hebben een extern expertisebureau verzocht dit rapport kwalitatief te beoordelen. Dit expertisebureau (Invast Hotels) komt onder andere tot de volgende conclusies: 1. De door Horwath in haar rapport weergegeven opsommingen van: bedrijven in de regio toeristische trekpleisters hotel- en vergaderaccommodaties het logiesaanbod (aantal kamers) geplande hoteluitbreidingen onvolledig dan wel onjuist zijn;
Datum: Kenmerk: Pagina:
2.
3. 4. 5. 6. 7. 8.
15-1-2014 JvP/BW 3/5
Dat het opvallend is, dat alhoewel het rapport in haar naam “Hart van Brabant” draagt, er veel statistieken in staan die uitsluitend betrekking hebben op de stad Tilburg, en alleen als het uitkomt, er ook naar de regio verwezen wordt. Dat het aantal inwoners en het aantal banen nauwelijks enige relatie kent met de overnachtingsvraag; De door Horwath gehanteerde wenselijke bezettingsgraad niet realistisch is; De door Horwath voorziene groei van de markt, en de door haar voorziene economische groei niet realistisch zijn; Horwath fouten heeft gemaakt in haar berekeningen op bladzijde 47 voor de jaren 2021 en 2022. Eindhoven Airport, in tegenstelling tot hetgeen Horwath daarover beweert, in Tilburg niet als stimulans voor de zakelijke en toeristische hotelmarkt fungeert; Er wordt toegerekend naar een (hotel)markt, die er nu niet is, en naar redelijke economische verwachtingen binnen 10 jaar ook niet zal komen.
Hoe thans de behoefte (de toekomstige regionale vraag) is bepaald, blijft onduidelijk. Blijkbaar heeft Horwath aanknoping gezocht bij het aantal inwoners en het aantal banen. Dit is terecht als het gaat om dagelijkse voorzieningen op het gebied van onderwijs, zorg, sport en recreatie. Voor de vraag naar hotelkamers geldt dit nu juist niet. Invast heeft in haar rapport benadrukt dat de vraag naar hotelovernachtingen nauwelijks enig verband houdt met het aantal inwoners en/of het aantal banen. De hotelmarkt is namelijk een specifieke branche, die haar eigen branchespecifieke vragen naar ruimte heeft. Voor branchespecifleke vragen dient echter een regionale visie als kader. Een actuele regionale (hotelmarkt)visie ontbreekt echter. Dat de buiten Tilburg gelegen Hart Van Brabant-gemeentes door Horwath niet serieus in haar onderzoek zijn betrokken blijkt onder andere uit: In het rapport van Horwath wordt geen rekening gehouden met (het voormalige conferentiecentrum van Philips) Groenendael in Hilvarenbeek, dat sinds kort zelf als hotel met 120 kamers en 36 zalen op de markt is gekomen, nota bene op steenworp afstand van de beoogde locatie. Ook het enkele jaren geleden gebouwde NH Hotel Waalwijk wordt ten onrechte buiten beschouwing gelaten. Horwath laat ook ten onrechte buiten beschouwing de uitbreiding van Hotel de Druiventros met 56 kamers en de uitbreiding van Bastion met 100 kamers. (En Bastion ligt vrijwel naast de beoogde locatie aan de Kempenbaan!) Hotel GilzeRijen wordt tot slot genoemd met 210 kamers, zulks terwijl dat er in werkelijkheid 227 zijn. De Efteling beschikt over de mogelijkheid om 950 extra bedden te realiseren in Bosrijk. En de Beekse Bergen had in 2013 352.000 overnachtingen! Het rapport van Horwath rept hier met geen woord over. Wij kunnen dan ook slechts concluderen dat de behoeftebepaling door Horwath op onjuiste en onvolledige wijze heeft plaatsgevonden. De gehanteerde methoden en de gedane aannames zijn onvolledig en onjuist. Op grond van dit alles komt Invast tot de conclusie dat er thans, in tegenstelling tot hetgeen Horwath beweert, geen enkele aanleiding is om de logiescapaciteit in Midden Brabant uit te breiden.
Datum: Kenmerk: Pagina:
15-1-2014 JvP/BW 4/5
Horwath en de gemeente Tilburg hebben overigens tijdens de zitting van de RvS op 10 januari jongstleden ook toegegeven dat in het Horwath-rapport rekenfouten gemaakt zijn bij de berekening van het aantal in de toekomst benodigde extra hotelkamers. Toen het de gemeente Tilburg in de aanloop naar de zitting van de RvS op 10 januari jongstleden duidelijk werd dat het Horwath-rapport niet door de overige Hart van Brabant gemeentes werd onderschreven heeft zij op 8 januari jongstleden namens het algemeen bestuur van de regio Hart van Brabant een brief aan de RvS toegestuurd welke als bijlage 4 bij deze brief is ingesloten. In deze brief wordt nadrukkelijk verwezen naar eerdergenoemd ambitiedocument (zie bijlage 1) en wordt namens Hart van Brabant gesteld dat Hotel Van der Valk Tilburg “uitstekend past bij het bovenbeschreven beleid en de daarin geformuleerde ambitie om het aantal bezoekers en hun verblijfsduur te doen toenemen. Het hotel voorziet in een deel van de geschetste gewenste uitbreiding van het aantal winterharde bedden in de regio, en is dus mede bedoeld ter uitvoering van het bovengeschetste beleid. Het algemeen bestuur van het intergemeentelijk samenwerkingsverband Regio Hart van Brabant hecht er dan ook zeer aan bij u te benadrukken dat de regio deze ontwikkeling daarom van harte ondersteunt.” De RvS heeft deze brief geweigerd te accepteren en teruggestuurd naar de afzender omdat hij in strijd met procedures bij de RvS veel te laat aan de RvS is toegezonden. Wij zijn van oordeel dat de gemeente Tilburg, die ook het voorzitterschap levert van de Regio Hart van Brabant haar positie binnen Hart van Brabant hiermee heeft misbruikt ten faveure van haar eigen positie bij een juridische procedure waarbij uitsluitend zij partij is. Bovendien zijn wij van oordeel dat een onderdeel van een in 2012 vastgestelde ambitie voor de periode tot 2025 in 2013 niet plotsklaps door de betrokken gemeentes als “beleid” kan worden aangehaald. Het ambitiedocument stelt immers niet alleen als doel om de logiescapaciteit te vergroten. In dit document staan op bladzijde 4 de volgende effecten van de ambities welke worden nagestreefd in de periode 2013-2025: • Groei van 10 miljoen naar 20 miljoen dagrecreatieve bezoekers per jaar. • Verbreding / verlenging van het seizoen van de huidige 250 naar 350 dagen. • De top van het huidige dagbezoek stijgt van 40.000 naar 60.000 bezoekers. • 60% van de dagbezoekers zijn tevens short break verblijfsgasten. • Verdubbeling aantal winterharde bedden van 7500 naar 15.000 in het jaar 2025. • Toename van de Leisure omzet van € 900 mio / jaar nu tot € 1,5 miljard in 2025. • Verdubbeling werkgelegenheid tot 25.000 FTE’s (in zo’n 35.000 banen). • Nieuwe investeringen in de regio van ca € 850 miljoen tot € 1 miljard. Dhr. Leo Beckers, programma-manager Leisure Boulevard van Midpoint Brabant heeft op een spreekbeurt op 17 december jongstleden uitgesproken dat men deze doelstellingen wil bereiken door binnen dit tijdsbestek “twee nieuwe “Eftelingen” naar Midden Brabant” te halen”. Hij gaat er van uit dat in de situatie waarin dit ook lukt, de huidige logiescapaciteit in Midden Brabant verdubbeld dient te worden. In dit kader moet het ook voor Midpoint Brabant uitermate teleurstellend zijn geweest dat op 8 januari jongstleden via de landelijke media bekend werd dat het grootste indoor attractiepark van Europa voor een locatie nabij Zoetermeer gekozen heeft. Wij als Stichting onderschrijven de doelstellingen zoals vastgelegd in het ambitiedocument maar vinden dat de uitvoering van het in dit document op bladzijde 18 omschreven actieplan niet moet beginnen bij het sluitstuk ervan, maar bij het begin.
Datum: Kenmerk: Pagina:
15-1-2014 JvP/BW 5/5
Met name: • Het uitvoeren van een nulmeting van de regionale productiviteit; • Het in Midden Brabant realiseren van nieuwe (indoor) leisure-activiteiten. • Het gezamenlijk promoten van het gebied met de focus op de iconen van MiddenBrabant. Dienen vooraf te gaan aan besluitvorming over de zeer ambitieuze doelstelling tot “Verdubbeling van het aantal winterharde bedden van 7.500 naar 15.000 in het jaar 2025”. Het verontrust ons dat het Algemeen Bestuur van Hart van Brabant de gemeente Tilburg volgt in haar wens om zonder enige ruggespraak met de partijen welke in 2007 betrokken waren bij de totstandkoming van de Hotelmarktstudie 2007, en zonder een voor ons waarneembare ruggespraak met de diverse gemeenteraden nu dreigt standpunten in te nemen die vergaande consequenties hebben voor de bestaande aanbieders van logiescapaciteit binnen de Regio Hart van Brabant. Wij achten dit ook strijdig met uitgangspunten van zorgvuldig bestuur. In dit kader verzoeken wij u: 1. Te bevorderen dat het intergemeentelijk samenwerkingsverband Regio Hart van Brabant opdracht gaat geven aan een onafhankelijke partij om een nulmeting te gaan doen van de regionale productiviteit van binnen de “leisure-industrie” actieve ondernemingen, met name de logiesverstrekkende bedrijven. 2. Hierbij minimaal dezelfde partijen te betrekken als in 2007. 3. Besluitvorming binnen het intergemeentelijk samenwerkingsverband Regio Hart van Brabant met betrekking tot de herziening van het te voeren beleid betreffende de uitbreiding van de logiescapaciteit uit te stellen tot dat de uitkomsten van de nulmeting bekend en besproken zijn. Wij als stichting stellen vast dat gemeentes ook de realisatie van nieuwe woningen, kantoorgebouwen, en supermarkten toetsen aan de actuele regionale behoefte en daarvoor vaak distributie planologische onderzoeken laten uitvoeren. Wij verzoeken u met betrekking tot onze branche dezelfde zorgvuldigheid te betrachten, Wij vertrouwen u hiermede voldoende geïnformeerd te hebben. Uiteraard zijn wij altijd tot een nadere toelichting bereid. Met vriendelijke groet, Stichting belangenbehartiging Recreatie-, Horeca- en toerismeondernemers Midden Brabant
Bert Wagemakers Voorzitter. Bijlagen: 1. Het door Hart van Brabant uitgegeven ambitiedocument “De ambities van Midpoint Leisure Boulevard……Dreamport Brabant 2025”. 2. Het op opdracht van de gemeente Tilburg door Horwath HTL uitgevoerde “Behoefteonderzoek Logiesmarkt Hart van Brabant”. 3. De Hotelmarktstudie Midden Brabant 2007. 4. De brief welke op 8 januari jongstleden door het Algemeen Bestuur van de regio Hart van Brabant aan de RvS is toegestuurd en welke door de RvS geweigerd is.
