TALAJVÉDELEM GYAKORLAT TALAJVÉDELEM GYAKORLAT, A KÖRNYEZETI ÁLLAPOTFELMÉRÉS
A környezeti állapotfelmérés összeállítási vázlata
INDOKLÁS
A Környezetvédelmi, Természetvédelmi és Vízügyi Felügyelőség 12345/06. ügyszám alatt teljes körű állapotvizsgálatra kötelezte az XY Zrt.–t a telephelyre vonatkozóan. A vizsgált telephelyen korábban folytatott tevékenységek: Járműgyártás: vasúti készülékek és szerelt egységek, vasútbiztosító berendezések, vasúti váltóhajtóművek, egyéb villamos készülékek (ellenállások, kapcsolók stb.), gyártása, szerelése. A jelenleg is folyó termelési tevékenység mechanikai fémmegmunkálások és szerelési folyamatok. A területen jelenleg két bérlő van, amelyek elektronikai szerelvények, alkatrészek gyártását, illetve elektromos és elektronikai eszközök bontását végzik. A feladat részei: 1. Tájékozódó feltárások. 2. A feltárás által érintett területen a szennyezés lehatárolása. 3. A szennyezés mértékének megállapítása és a mentesítés lehetséges megvalósításai. A tájékozódó feltárásokat a következőképpen végezzük: =A feltételezett talajszennyezéseknél fúrási technológiával mintákat veszünk, azokat akkreditált kémiai laboratóriumban vizsgáltatjuk meg. =Az észlelt talajszennyezések környezetét további fúrásokkal lehatároljuk, és így meghatározhatjuk az érintett szennyezés mértékét (anyagát, térfogatát, térbeli helyzetét). A helyszíni vizsgálatok alapján megállapítható volt, hogy: A vizsgált terület állapotát befolyásoló – az előző tevékenységek során történt – HAVÁRIA eseményről a tulajdonos képviselője beszámolója alapján nincs tudomásunk. A területen – a tevékenységekből származó - ismerté vált „forró pontok” (galvanizáló üzem, olajtartályok, kompresszor és transzformátorház) alapján a teljes terület átvizsgálását nem terveztük, csak a „forró pontok” környezetének vizsgálatára szorítkoztunk. A területen látható szennyezési nyomokat a volt galvanizáló épület falán kívül nem lehetett észlelni. A vizsgálati során áttekintettük: A levegő-tisztaságvédelemmel, A vizek igénybevételével, A veszélyes anyagok kezelésével, A hulladékgazdálkodással, A zaj és egyéb fizikai tényezőkkel, A műemlék védelemmel, kapcsolatos dokumentációs rendet és a jelenlegi állapotokat.
FELADATKIÍRÁS Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
1
TALAJVÉDELEM GYAKORLAT A vizsgált terület helyszíni viszonyai: -topográfiai helyzet -meteorológiai, klimatikus viszonyok -földtani viszonyok -vízföldtani viszonyok -vízrajza (felszíni vizek) -termőtalaj viszonyok, talajérték-szám (termékenység) -védett javak (természeti, kulturális)
Az üzem területe a Duna vízgyűjtőjéhez tartozik. A felszín alatti víz állapota szempontjából érzékeny területeken levő települések besorolásáról szóló 27/2004. (XII. 25.) KvVM rendelet melléklete szerint a terület érzékennységi besorolása alapján fokozottan érzékeny besorolású a terület.
FELADATKIÍRÁS Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
2
TALAJVÉDELEM GYAKORLAT
ÖSSZEFOGLALÁS A vizsgált terület: Cím: HRSZ.: A telephely tulajdonosa KTJ-szám KÜJ-szám
1234 Z-falva, A u. 1. 120, Z-falva belterülete XY Zrt.
A vizsgálatokat végzők adatai: Az elvégzett helyszíni bejárás, a készített riport, valamint a laboratóriumi vizsgálatok alapján megállapítható, hogy: -szennyezettség állapota -vizsgálatok egyéb eredményei -a környezeti elemek állapota A területre ráfolyó és a területről elfolyó talajvíz nem szennyezett. Feltárások: -fúrások száma, átlagos mélysége, hossza -kémiai vizsgálatok típusa, száma -a feltárásokat, a vizsgálatokat végző cégek adatai Feltárt talajrétegek: A rétegek átlagos helyzete:
A réteg leírása:
A talajvíz és a tároló kőzet hidraulikai jellemzői: m (nyugalmi talajvíz) A talajvíz átlagos mélysége A területi vízszintkülönbség (fúrás idején) mBf – mBf Kb. m A talajvíz éves járása (mért adat alapján) A talajvíz áramlási iránya A talajvíz lejtése A talajvíz küszöbesése – I0 (számított): I0= 1,7*E-3/(√k[cm/s]) [m/m] A talajvíz mozgása Szivárgási paraméterek k= 1,16*(D10)2 A kapilláris zónák (hc) vastagsága(számított): 0,7/(√k)< hc <2,4/(√k) k-[cm/s]; hc-[cm] Porozitások, hézagtérfogatok (irodalmi adatok) Szabad hézagtérfogatok (irodalmi adatok)
FELADATKIÍRÁS Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
3
TALAJVÉDELEM GYAKORLAT
A szennyezettség szennyező anyagonkénti térbeli lehatárolása:
Adattípus: Szerves szennyeződések A szennyezőanyag:
Számérték, leírás:
Veszélyessége:
Megjegyzés: A keletkezés oka
Becsült kora: A szennyezettség mértéke: Kártípusok: A szennyezett terület jellemzői: Hossz Szélesség Alapterület Vastagsága Térfogata Mélység a felszíntől A talajvíz mélysége a felszíntől
A szennyező-anyagot tároló kőzet tulajdonságai:
- A talaj neve - Hézagtérfogat - Szabad hézagtérfogat - Szivárgási tényező (számolt) - A talajvíz hidraulikus esése - Küszöbesése (számított)
A szennyezőanyag mennyisége: A maradék víztelítettség A maradék olajtelítettség
FELADATKIÍRÁS Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
4
TALAJVÉDELEM GYAKORLAT
Adattípus: Számérték, leírás: Szervetlen szennyezők A szennyezőanyag: Becsült kora: A szennyezettség mértéke: Kártípusok: A szennyezett terület jellemzői: Vastagsága Alapterülete Térfogata Mélység a felszíntől A talajvíz mélysége a felszíntől
A szennyező-anyagot tároló kőzet tulajdonságai:
Megjegyzés:
- A talaj neve - Hézagtérfogat - Szabad hézagtérfogat - Szivárgási tényező (mért) - A talajvíz hidraulikus esése - Küszöbesése (számított)
A szennyezőanyag mennyisége (µg/L) talajvízben:
FELADATKIÍRÁS Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
5
TALAJVÉDELEM GYAKORLAT A vizsgált területen feltárt szennyeződések összefoglalása: A feltárt szennyező anyagok: Szennyezett közegek A szennyező anyagok toxicitása:
Kifejezetten toxikus (K1): Toxikus (K2):
A szennyező anyag mobilitása a környezeti elemekben: Humán expozíció: Várható egészségügyi hatások: A terület kockázatossága: A beavatkozás indokoltsága: Összefoglalóan megállapítható a szennyezőanyagokról, hogy: -a szennyezőanyagok térbeli helyzete, -mobilitási sebessége, -toxicitása, -…. A kockázatcsökkentési folyamatok: ELJÁRÁS
ÉRTÉKELÉS
A javasolt műszaki beavatkozás: A műszaki beavatkozás jellemzője: A beavatkozás megnevezése: A beavatkozás időszükséglete: Az elérhető szennyezettségi szint: A várható hatás a környezeti elemekre: Területhasználati javaslat:
Megnevezése, értéke:
Az elvégzendő műszaki feladatok tételesen: Műszaki feladat
Mennyisége
FELADATKIÍRÁS Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
6
TALAJVÉDELEM GYAKORLAT
Kötelező rajzi mellékletek: -Áttekintő helyszínrajz 1:10.000, 1:25.000 -Részletes helyszínrajz 1:1000, 1:500 -Felmérési térképek: 1:1000, 1:500 =feltárások helye =talajvíz helyzete (abszolút, relatív) =szennyezettségi térképek (különböző szintekre a földtani közegre, a talajvízre), szennyezőanyagonként külön-külön =a szennyezett területek bemutatása (ahova a műszaki beavatkozást tervezzük) -Fúrási szelvények -Rétegszelvények, a szennyezett zónák bejelölésével -Monitoringkút kialakítása (kútterv) -A monitoring hálózat kialakítása (a kutak elhelyezése) A teljes dokumentáció szöveges részének tartalma a rajzi egységek kivételével maximum 15 oldal! A dokumentációt be kell fűzni egy A4 méretű műanyag irattartóba! A szöveges rész szövegszerkesztővel készíthető. A SZENNYEZŐDÉS FELSZÁMOLÁSI FOLYAMATA:
Szennyezőanyag A szennyeződés ténye
*az anyag azonosítása *veszélyesség, toxicitás *mennyiség *az anyag stabilitása, lebomlása *koncentrációja A szennyezőanyag kiszabadulása ►
SZENNYEZŐ ANYAG KISZABADULÁSA A szennyezőanyag Védendő értékek kiterjedése A szennyeződés térbeli A koncentráció-eloszlás felmérése, mintavételezés változása térben és időben Lehatárolása *a szennyező-forrás hozama *háttérterhelés *a szennyezett közeg *területhasznosítás módja tulajdonságai *hatásviselők *a szennyezés geometriai *expozíciós utak jellemzői *a szennyezés határai *a szennyezőanyag mozgása A szennyeződés mozgása a környezetben, TRANSZPORT Tényfeltárási folyamat
Veszélyeztető potenciál Tényfeltárás lezárása
-vizsgált, mért koncentrációk -háttér koncentráció (A) -küszöb koncentrációk (B) -a tényleges koncentrációk (Cx) -mentesítési határérték (D) megállapítása
Műszaki beavatkozás, mentesítés FELADATKIÍRÁS Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
7
TALAJVÉDELEM GYAKORLAT TÉNYFELTÁRÁS MÓDSZERTANA (a jogszabályok alapján) A tényfeltárási záródokumentáció tartalmi követelményei No 0
Főbb egység A kármentesítésre kötelezett adatai
1
Területi adatok
2
Szennyezettség adatai, jellemzői
3
A károsodás eredete
4
A károsodás hatása a környezetre
5
A szennyezettség kockázata
6
A szennyezettség felszámolása
7 8
Javaslat a távlati területhasználatra Javaslat a kármentesítési (D) szennyezettségi határértékre
9
Javaslat a kármentesítési technológiára
Információ Neve, székhelye, telephelye címei Tevékenységi köre Hatásterület, földtani – vízföldtani, természetvédelmi, régészeti (műemléki) adottsága, érzékenységi besorolás A kockázatos anyagok minősége (összetétele), mennyisége, térbeli helyzete. Mozgása, viselkedése (adszorpció, bomlás, átalakulás stb.) A kár létrejöttének módja, a szennyező-forrás jellemzői (jellege –régi, új, szennyez, nem; a kibocsátás módja –pont, vonal, területi), műtárgyak stb. Hatás (expozíciós utak), hatásterületek A hatás eredménye Humán egészségügyi, szennyező anyag mozgásának (transzport) modellezése A megszüntetés, csökkentés megoldásai: -műszaki jellemzők (alternatívák), -kihatásuk a területhasználati módokra, a környezeti elemekre, egyéb értékekre (régészet) -gazdasági jellemzők A későbbiekben mire használható a terület Minden szennyező komponensre: A szennyező anyagok kockázatossági (K1,K2) osztályai. A szennyezettségi határértékek (talajra, vízre): -háttér (A) -szennyezettségi (B) -érzékenységi határkoncentrációk (Cx, x=1-23), csak tájákoztató értékként -kármentesítési célállapot (D). A technológia kiválasztása A technológia leírása A technológiai elemek elhelyezése a területen
FELADATKIÍRÁS Created with novaPDF Printer (www.novaPDF.com). Please register to remove this message.
8