Taalhuis Bibliotheek Lochem en Bibliotheek Zutphen

Taalhuis Bibliotheek Lochem en Bibliotheek Zutphen

Plan van aanpak verminderen laaggeletterdheid en versterken digitale vaardigheden in de gemeenten Lochem en Zutphen

20 juni 2015


Het samenwerkingsverband van partners ‘versterken basisvaardigheden in het sociaal domein’

DEFINITIEVE VERSIE 20 juni 2015 Opgesteld door Gerard Huis in ’t Veld, in samenwerking met Hella Wolschrijn en Ineke van Oort (wijzigingen doorgevoerd n.a.v. de bijeenkomst op 3 juni 2015 en n.a.v. enkele kanttekeningen door Perspectief, Het Plein en ROC Aventus) Leden werkgroep: Gerard Huis in ’t Veld; Graafschap bibliotheken Ine Kamp; Graafschap bibliotheken Karin Nijkamp; Stichting Welzijn Lochem Lynn Schroer; Perspectief Zutphen Noël Relker; ROC Aventus/sector Educatie Wietske Millekamp; Gilde Zutphen

2

20 juni 2015


Inhoud Samenvatting................................................................................................................................................. 4 0. Inleiding……………………………………………………………………………………………………………………………………………….6 1. Plan van aanpak: Beschrijving op hoofdlijnen ........................................................................................ 12 2. Taalsamenwerking .................................................................................................................................. 15 3. Taalhuis ................................................................................................................................................... 18 4. Taalaanbod ............................................................................................................................................. 20 5. Formeel en non formeel leren................................................................................................................ 21 6. Registratie en monitoring ....................................................................................................................... 23 7. Resultaat aan het einde van de projectperiode (december 2016) ........................................................ 24 8. Planning en fasering ............................................................................................................................... 25 9. Begroting opstartfase september 2015 t/m februari 2016 .................................................................... 28 10. Structurele bekostiging Taalhuis Lochem en Zutphen………………………………………………………………………..…….31 Bijlage 1: Taalsamenwerking Zwolle (voorbeeld) Bijlage 2: Inventarisatie laaggeletterdheid Lochem en Zutphen (separaat bijgevoegd)

3

20 juni 2015


Samenvatting In de gemeente Lochem en Zutphen is op initiatief van Graafschap bibliotheken een kerngroep gevormd die de grote maatschappelijke problematiek van laaggeletterdheid onderkent en in gezamenlijkheid de bestrijding van laaggeletterdheid en versterken van basisvaardigheden wil oppakken. In het Plan van aanpak wordt de gezamenlijke ambitie uitgesproken om:  de kracht, kennis en expertise te bundelen in de aanpak van laaggeletterdheid en versterken van basisvaardigheden  in 2015 in beide gemeenten een Taalhuis in de bibliotheek te realiseren  een Taalhuis te realiseren, gestart vanuit (lokale) samenwerking en gezamenlijke partnerschap met kernpartners gemeenten, Stichting Welzijn Lochem, Perspectief Zutphen, Gilde Zutphen, Het Plein, ROC Aventus, Graafschap bibliotheken en met taalaanbieders formeel en nonformeel en met organisaties die direct contact hebben met laaggeletterden, zoals scholen, CJG, kinderopvang, huisartsen, consultatiebureaus en werkgevers(organisaties)  een Taalhuis, met focus op taalvaardigheden en digitale vaardigheden als basis voor participatie, zelfredzaamheid en zelfsturing  In 2015 het plan van aanpak in fases te realiseren  Bij het uitwerken van het plan van aanpak en realisatie Taalhuizen zal nadrukkelijk aansluiting gezocht worden bij het landelijk actieprogramma “Tel mee met Taal”. De ondersteuning van specialisten en materialen van Stichting Lezen en Schrijven is onontbeerlijk.  Kosten van de opstartfase Taalhuis te financieren door eenmalige middelen van de gemeente Lochem en Zutphen  De gemeente Lochem en Zutphen dienen verzoek in bij de Arbeidsmarktregio/centrumgemeente Apeldoorn tot structurele financiering Taalhuizen uit Educatiebudget WEB 2016 -2017 Arbeidsmarktregio (non formeel leren). Kanttekening door Plein (Bartho van Wel): Het Plein zet nu ook al WEB middelen voor activiteiten gericht op bestrijding van laaggeletterdheid. Er mag geen sprake zijn van verdringing van deze middelen bij financiering Taalhuizen uit WEB middelen. Bezwaar ROC Aventus/sector Educatie (Martine van Tilburg tegen deze vorm van financiering: het inzetten van deze middelen gaat “ ten koste van de professionele, formele aanpak van laaggeletterdheid. Het formele, resultaatgerichte en bewezen effectieve onderwijs aan laaggeletterden/anderstaligen zal dan voor specifieke doelgroepen niet langer toegankelijk zijn, omdat gemeente geen geld hebben om kwalitatief hoog onderwijs in te kopen voor diegenen die het nodig hebben”.

4

20 juni 2015


 Als financiering uit de WEB middelen niet mocht lukken, zal aan de gemeente Lochem en Zutphen gevraagd worden deze middelen beschikbaar te stellen uit het budget “algemene oplossingen in het Sociaal Domein”.

Toelichting bij de hoofdstukken In de Inleiding wordt de huidige situatie rond laaggeletterdheid geschetst en de activiteiten die lokaal, regionaal en landelijk plaats vinden. Hoofdstuk 1 beschrijft het plan van aanpak op hoofdlijnen: de samenwerking, wat is een Taalhuis,het aanbod, formeel en non formeel leren, monitoring van de resultaten en financiering van de opstartfase en structurele financiering. De hoofdstukken 2 t/m 10 bevat een verdieping van het plan van aanpak. In de separaat bijgevoegde bijlage 2 is een inventarisatie opgenomen van maart 2015 waaruit in grote lijnen een beeld wordt gegeven van de activiteiten rond laaggeletterdheid bij de kernpartners. Met name de activiteiten van ROC Aventus/Educatie, Het Plein, Gilde Zutphen en Graafschap bibliotheken zijn de afgelopen jaren van groot belang geweest en zullen dat ook de komende jaren blijven.

5

20 juni 2015


0 Inleiding

0.1 Aanleiding: Omvang van de problematiek laaggeletterdheid Uit meerdere recente onderzoeken (o.a. Min. OCW en Maastricht University) blijkt dat het aantal laaggeletterden in Nederland de laatste jaren is gestegen naar 1,3 miljoen mensen tussen de 16 en 65 jaar. Dat staat gelijk aan zeker 1 op de 9 Nederlanders in deze leeftijdscategorie. Met name het aandeel laaggeletterden onder de groep van 45 jaar en ouder is fors. Bovendien is 65 % autochtoon. Uit: Laaggeletterdheid in kaart: een coproductie van het Expertisecentrum Beroepsonderwijs en Stichting Lezen & Schrijven uit 2014 blijkt dat het percentage laaggeletterden in Lochem en Zutphen 10,9 procent is.1 Van de 1,3 miljoen laaggeletterden is 21,5% tussen de 55-65 jaar en 14,1% tussen de 45-54 jaar. 43% van de laaggeletterden is niet actief is op de arbeidsmarkt. Laaggeletterdheid leidt tot sociale ongelijkheid, omdat de mate van geletterdheid nauw samenhangt met arbeidsparticipatie, maatschappelijke participatie en gezondheid. De effecten van investeren in geletterdheid zijn een beter welzijn, betere ontwikkelings- en ontplooiingskansen en lagere kosten voor de samenleving. De aanpak van laaggeletterdheid voor de 65-plussers is anders dan van de beroepsbevolking.

0.2 Initiatiefgroep Op initiatief van Graafschap bibliotheken hebben dertien partners2 inclusief de gemeente Lochem en gemeente Zutphen met elkaar afgesproken om te werken aan preventie en bestrijding van laaggeletterdheid. De gemeentes Lochem en Zutphen zijn partner in de kerngroep. Zij onderkennen de grote maatschappelijke en sociale impact van laaggeletterdheid. Ook onderkennen Lochem en Zutphen het belang en noodzaak om preventie en bestrijding van laaggeletterdheid in gezamenlijkheid met partners op te pakken. In beide gemeenteraden zijn ter bevestiging van de problematiek moties ingediend die raadsbrede steun hebben gekregen. De moties vormen de legitimatie van de samenwerking die partners met elkaar uitwerken. 1

http://www.lezenenschrijven.nl/assets/uploads/publicaties/Laaggeletterdheid_in_Kaart_%282014%29.pdf

2

De partners zijn: Graafschap bibliotheken (voorzitterschap), Gemeente Lochem, Gemeente Zutphen, Het Plein, Stichting Welzijn Lochem, Perspectief Zutphen, Gilde Zutphen, ROC Aventus; sector Educatie, Yunio/Sensire, MEE Oost-Gelderland, Archipel basisonderwijs, Glans schoonmaakbedrijf, GMB slibverwerking Zutphen

6

20 juni 2015


Op 27 november 2014, 21 januari 2015, 3 maart 2015 en 8 april 2015 zijn er bijeenkomsten gehouden met de kernpartners, waarbij Lochemse en Zutphense partners gezamenlijk optrekken. Het doel is om een samenhangende visie, samenhangend beleid en op elkaar afgestemde activiteiten te ontwikkelen voor de laaggeletterde doelgroep. De eerste bijeenkomsten stonden vooral in het teken van kennismaken, huidige dienstverlening in beeld brengen, samenwerkingsmogelijkheden en -vormen verkennen. Het ging hierbij zowel om preventie als om de bestrijding van laaggeletterdheid. De kernpartners hebben in het overleg van 8 april een werkgroep de opdracht gegeven met een plan van aanpak te komen hoe de samenwerking verder vorm te geven met als doel het versterken van de basisvaardigheden van de burgers in Lochem en Zutphen. De samenwerking leidt tot een fysiek en digitaal Taalhuis en het opzetten van een Bondgenootschap. Het Plan van Aanpak zal vooral gericht zijn op de volwassen burgers.

0.3 Stand van zaken/veel initiatieven in de afgelopen jaren In Lochem en Zutphen zijn de afgelopen jaren tal van initiatieven ontstaan met activiteiten rond preventie en bestrijding van laaggeletterdheid. Aangezien digitale vaardigheid in een groot aantal gevallen verbonden is met laaggeletterdheid, wordt in dit plan van aanpak het begrip “basisvaardigheden” gebruikt. In de afzonderlijke bijlage is een inventarisatie opgenomen van de activiteiten die nu door de diverse partners worden uitgevoerd voor de doelgroep. Het levert een bont palet op van vele initiatieven, waarbij veelal wordt samengewerkt met één of meerdere partners. Er zijn activiteiten in het formele leren (Het Plein in samenwerking met ROC Aventus, Gilde en Graafschap bibliotheken) en in het non-formele leren (b.v. Gilde, Graafschap bibliotheken, Perspectief, Yunio, SWL). Veel van de activiteiten spelen zich af in de preventieve sfeer of in het kader van een verplichting bij Het Plein. Bovendien kennen diverse activiteiten nog een ander zeer belangrijk element: het versterken van de sociale vaardigheden zoals zelfredzaamheid! Juist in non formele trajecten zal dit de komende jaren een belangrijk aspect blijven. Wel zal er specifiek aandacht moeten zijn voor de bij wet vastgestelde Taaleis. Het overzicht kan gezien worden als een soort nulmeting. Bij de verdere uitwerking van het plan van aanpak zal opnieuw het overzicht ter hand worden genomen: lacunes kunnen worden opgespoord, de nog niet bereikte doelgroepen in kaart gebracht, verbindingen tussen de initiatieven gezocht. Het is nadrukkelijk de bedoeling om in de uitwerking de huidige initiatieven te behouden en juist verder te versterken. Het Taalhuis en de Taalprofessional zal hierin een aanjagende, verbindende, inspirerende rol vervullen. Dat geldt ook voor de grote groep vrijwilligers die met passie, kennis en kunde de activiteiten veelal uitvoeren en ondersteunen. Het Taalhuis en de Taalprofessional zal ook deze groep vrijwilligers kunnen ondersteunen en hun goede werk versterken. Er is geen sprake van concurrentie, maar wel van verbinden en afstemming. Dat zal meerwaarde leveren.

7

20 juni 2015


0.4. Definities van laaggeletterdheid en van basisvaardigheden Geletterdheid omvat luisteren, spreken, lezen, schrijven, gecijferdheid en in dat kader het gebruiken van alledaagse technologie om te communiceren en om te gaan met informatie. Laaggeletterden hebben moeite met het lezen, begrijpen en gebruiken van relatief eenvoudige teksten, in digitale vorm of op papier. Aangezien het digitaal vaardig zijn steeds belangrijker wordt, is het gebruik van het begrip “versterken basisvaardigheden” meer en meer van toepassing. Hierin wordt verstaan de preventie en bestrijding van laaggeletterdheid en het versterken van digitale vaardigheden. Tegenwoordig wordt in plaats van “bestrijding van laaggeletterdheid “ ook wel het “vergroten van geletterdheid” als omschrijving gebruikt.

0.5. Doelgroepen In het plan van aanpak wordt op voorhand niemand uitgesloten. Alle burgers die basisvaardigheden ontberen, kunnen met hun hulpvraag terecht bij het Taalhuis en bij de partners zelf. Er zullen in het vervolgoverleg met kernpartners en met de gemeenten afspraken gemaakt moeten worden over prioriteitstelling, quick wins. Bij de intake zal de leervraag van de deelnemer in kaart gebracht worden. Daarna wordt de deelnemer doorverwezen naar een passend taalaanbod (formeel of non formeel bij b.v. een geschoolde taalvrijwilliger van een partner in het Taalhuis. Hoewel nog niet benoemd, is de vindplaats van de doelgroep essentieel. De werkers (ook vrijwilligers!) en instellingen in het sociaal domein hebben toegang tot de vindplaatsen. Zij kennen de doelgroep en zullen in eerste instantie de burger naar het Taalhuis en naar partners moeten leiden. In de uitwerking van het plan van aanpak hebben de ketenpartners en alliantiepartners een cruciale rol. Met name het bereiken en laten deelnemen van autochtonen aan de activiteiten is in de praktijk weerbarstig gebleken. Belangrijke doelgroepen zijn: - Burgers met (grote afstand) tot de arbeidsmarkt (burgers in bijstand en uitkeringsgerechtigden); - Burgers met (licht) verstandelijke beperking - Burgers in het arbeidsproces, maar onvoldoende geletterd en met onvoldoende basisvaardigheden (dreigende kans op werkloosheid) - Burgers die naar eigen keuze niet deelnemen aan het arbeidsproces, maar onvoldoende vaardig zijn - Gepensioneerden die onvoldoende vaardig zijn om goed te participeren in de maatschappij Laaggeletterde allochtonen (onvoldoende integratie en participatie) - Niet of moeilijk leerbare burgers. Hierbij speelt het aanleren van sociale vaardigheden (zelfredzaamheid) een belangrijke rol. Voor een deel van de doelgroep gelden wettelijke verplichtingen tot educatie (NT2). Dit betreft vooral inburgeringstrajecten/staatsexamentrajecten. Deelnemers die zich melden bij het Taalhuis en wettelijk verplicht zijn om hun taal te verbeteren worden doorverwezen naar een formeel taalaanbod.

8

20 juni 2015


Zij kunnen wel ter ondersteuning van dit traject een beroep doen op een geschoolde taalvrijwilliger. De gemeenten in de arbeidsmarktregio en Het Plein in onze subregio hebben een gezamenlijke opdracht om de Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB) uit te laten voeren door een ROC en te faciliteren. ROC Aventus biedt diverse leerroutes aan voor doelgroepen, afgesloten met diploma’s.

9

20 juni 2015


0.6 Regionale samenwerking Naast het belang van de Taalsamenwerking met de lokale partners, is de regionale samenwerking in de arbeidsmarktregio Stedenvierkant van belang. In deze regio werken de gemeenten Olst/Wijhe, Deventer, Epe, Lochem, Zutphen, Brummen, Voorst, Ermelo, Nunspeet, Putten, Harderwijk, Elburg en Zeewolde samen. Gemeente Apeldoorn vervult hierin de rol van Centrumgemeente. De regio stelt een jaarlijks Regionaal Educatief plan op waarbij de zgn. WEB middelen worden ingezet, zowel voor het formeel als het non formeel leren. In het overleg van 28 mei jl. met alle bibliotheekdirecties in de regio Stedenvierkant is afgesproken om in alle gemeenten Taalhuizen in de Bibliotheek te realiseren c.q. te borgen. Voor de structurele financiering wordt de mogelijkheden onderzocht om inzet van WEB-middelen (non formeel) te vragen van de centrumgemeente Apeldoorn. De gemeente Lochem en Zutphen ondersteunen dit. Het Plein zet nu ook al WEB middelen in voor activiteiten gericht op bestrijding van laaggeletterdheid. Er mag geen sprake zijn van verdringing van deze middelen bij financiering Taalhuizen uit WEB middelen. Bovendien is het van groot belang om het formeel leren via ROC Aventus/educatie een solide basis te laten behouden in onze regio.

0.7 Landelijk Actieplan Tel mee met Taal Op 19 maart 2015 presenteerden de ministeries van OCW, SZW en VWS het gezamenlijke actieplan Tel mee met Taal, waarin gemeenten de regie krijgen in de uitvoering. OCW, SZW en VWS investeren voor de periode 2016-2018 samen € 18 miljoen per jaar. Dit actieplan moet de taalbeheersing van 45.000 mensen verbeteren en de taalvaardigheid en het leesplezier van een miljoen kinderen in de basisschoolleeftijd bevorderen. Gemeenten krijgen een rol in het organiseren van netwerken en het sluiten van Taalakkoorden met maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven om taalachterstanden in alle (arbeidsmarkt)regio’s aan te pakken. Er komt een stimuleringsbudget voor extra praktijkgerichte taalscholing. In elke regio wordt de Taalmeter ingezet om laaggeletterden te vinden, komt een Taalpunt of Taalhuis als fysieke ontmoetingsplek en worden vrijwilligerscursussen aangeboden. Stichting lezen en Schrijven kan gedurende deze periode haar ondersteuning aan alle regio’s in Nederland aanbieden.

0.8 Stichting Lezen en Schrijven Stichting Lezen en Schrijven zal het opstellen van het plan van aanpak ondersteunen met expertise. Stichting Lezen en Schrijven voerde in zes proefregio’s het programma Taal voor het Leven uit. De aanpak Taal voor het leven heeft een goede impact op sociale inclusie, gezondheidsvaardigheden, arbeidsmarktpositie en lees- en schrijfvaardigheden van de deelnemers aan georganiseerde taaltrajecten. De resultaten van het programma zijn te vinden in de notitie: Slim samenwerken loont.

10

20 juni 2015


Uitbreiden en versnellen. Resultaten Taal voor het Leven na twee jaar in de regio (2013 en 2014). De 3 Stichting ondersteunt kansrijke initiatieven in 2015.

. 0.9 Aandacht voor preventie en vroegsignalering Dit plan van aanpak is gericht is op volwassen burgers. Er zal nader overleg tussen gemeente en kernpartners moeten plaatsvinden op welke wijze actielijn 2 uit het Landelijk Actieplan kan worden gerealiseerd: het bereiken van jonge kinderen tot en met de basisschoolleeftijd met leesbevorderingsactiviteiten, zodat hun taalvaardigheid en leesplezier toenemen.’ In de collegeprogramma’s van gemeente Lochem en Zutphen is preventie een cruciaal speerpunt. Juist bij investeren in en afgestemde programmering van Taalstimulering en (voor)leesbevordering zal op termijn het aantal laaggeletterden kunnen afnemen. In het kader van VVE beleid zal hierop met partners en gemeente nadrukkelijk worden ingezet. Ook in het Taalhuis, juist in de verbinding met de Bibliotheek, kan hieraan de nodige aandacht worden besteed.

3

http://www.lezenenschrijven.nl/assets/uploads/publicaties/TvhL_Slim_samenwerken_loont__Uitbreiden_en__ver snellen.pdf

11

20 juni 2015


1.

Plan van aanpak: Beschrijving op hoofdlijnen

Vooraf In dit plan is zoveel als mogelijk de gewenste situatie/aanpak uitgewerkt. Er zullen in de praktijk zich nog zaken aandienen die nader uitgewerkt moeten worden. Ook het verhelderen van rollen en taken zal in de praktijk mogelijk nog uitgewerkt moeten worden. Wij kiezen er voor om dit staande het werk te doen om te voorkomen dat we in de initiatieffase blijven steken. 1.0 Aanleiding De kernpartners hebben in het overleg van 3 maart 2015 een werkgroep de opdracht gegeven met een plan van aanpak te komen hoe de samenwerking verder vorm te geven met als doel het versterken van de basisvaardigheden van de burgers in Lochem en Zutphen. De samenwerking leidt tot het inrichten en opzetten van een Taalhuis. De werkgroep bestaat uit Karin Nijkamp (SWL), Lynn Schroer (Perspectief Zutphen), Noël Relker (ROC Aventus/sector Educatie), Wietske Millekamp (Gilde Zutphen), Ine Kamp (Graafschap bibliotheken) en Gerard Huis in ‘t Veld (Graafschap bibliotheken) met de opdracht om op 3 juni aan de kerngroep een plan van aanpak voor te leggen. Op 3 juni 2015 is dit plan van aanpak besproken in de kerngroep. Het voorliggende plan van aanpak is aangescherpt naar aanleiding van de uitkomst van die bespreking. Het ligt voor de hand dat er ook wordt toegewerkt naar het ondertekenen van een convenant tussen beide gemeentes met de kernpartners, direct na de zomer 2015. In het Convenant worden afspraken gemaakt over het commitment, de ambities, investeringen in samenwerking en te bereiken samenwerkingsdoelen.

1.1 Financiering van de opstart van de Taalhuizen Op 9 maart 2015 is in de gemeente Zutphen het amendement ‘Budget voor ontwikkeling en uitvoering plan van aanpak Laaggeletterdheid’ aangenomen. Daarin wordt onderkend dat voor de uitvoering van de plannen van de kerngroep, een financiële bijdrage van de gemeente een benodigde impuls is. Zutphen stelt een bedrag van € 20.000 beschikbaar. Het College in Lochem overweegt naar rato van het aantal inwoners bij te dragen. Dit onder voorwaarde dat er een plan geschreven is, waarin de samenwerking, activiteiten voor de doelgroep, prioriteitstelling bij de aanpak en de rol van de betrokken partners nader is beschreven. In het plan zal het verzoek naar de gemeente gaan om als partner middelen beschikbaar te stellen voor een verdere uitwerking en realisatie van het plan. Overigens lijken er mogelijkheden te zijn om eventueel benodigde aanvullende middelen aan te vragen uit de “Algemene oplossingen in het Sociaal Domein”. Beide gemeentes willen de structurele financiering van de Taalhuizen realiseren vanuit de WEBmiddelen. Hiertoe moeten beide gemeenten afspraken maken in het overleg binnen de Arbeidsmarktregio waarin Apeldoorn de centrumgemeente is. De gezamenlijke bibliotheken in de

12

20 juni 2015


Arbeidsmarktregio hebben aangekondigd graag met Centrumgemeente Apeldoorn in gesprek te willen gaan over het gezamenlijk opzetten cq borgen van de Taalhuizen in de Bibliotheken. en deze structureel te financieren uit de WEB middelen. In het Educatief Plan 2016 van de Arbeidsmarktregio zullen nadere afspraken gemaakt worden over de inzet van de middelen voor formeel leren en non formeel leren. Bovendien zal de Arbeidsmarktregio vaststellen volgens welke procedure een beroep op deze middelen gedaan kan worden. Bij het opstellen van de definitieve versie van het plan van aanpak was hierover nog geen duidelijkheid. Mocht de bekostiging niet of niet geheel mogelijk zijn uit deze middelen, dan zal de gemeente Lochem en Zutphen gevraagd worden middelen beschikbaar te stellen uit het budget voor “algemene oplossingen in het sociaal domein”.

1.2 Uitgangspunten voor het Plan van Aanpak Uitgangspunt is dat het plan van aaanpak door de gezamenlijke kernpartners in Lochem en Zutphen aansluit bij eerdere succesvolle initiatieven in zes proefregio’s Taal voor het Leven, o.a. in Overijssel en bovendien wordt – juist vanwege de betrokkenheid van Stichting Lezen en Schrijven- aangesloten bij het landelijk Actieplan. Door de kernpartners wordt benadrukt dat het plan van aanpak lokaal maatwerk moet bieden en dat aangesloten wordt bij de initiatieven die er al zijn. Doel moet zijn deze initiatieven verder te versterken, te verbinden, nieuwe initiatieven te ondersteunen en te stimuleren.. De kernpartners verruimen het begrip Laaggeletterdheid. We spreken in dit samenwerkingsverband over het versterken van de basisvaardigheden: geletterdheid en digitale vaardigheden voor burgers in alle levensfasen. Het Actieplan beschrijft de volgende aspecten: Taalsamenwerking: Vinden en doorverwijzen (zie hoofdstuk 2)  De doelgroep in beeld krijgen en werven van cursisten/deelnemers aan activiteiten  De doelgroep vaststellen: over wie hebben we het en om hoeveel mensen gaat het?  Vindplaatsen in kaart brengen  Afspraken maken met partners over gebruik Taalmeter  Actief beleid vanuit de gemeenten, Deltaplein en andere partners bewerkstelligen Het Taalhuis (zie hoofdstuk 3)  Er wordt een onafhankelijk Taalhuis ingericht in de Bibliotheek Lochem en de Bibliotheek Zutphen met geselecteerde passende leermiddelen  Een betaalde Taalprofessional verricht op het Taalhuis de intake van laaggeletterden, verwijst deze door naar een passend taalaanbod in de buurt of koppelt de deelnemer aan een geschoolde taalvrijwilliger  De Taalprofessional stelt op basis van de leerwens van de deelnemer een trajectplan op en selecteert passende leermiddelen.

13

20 juni 2015


  

De Taalprofessional verzorgt de Basistraining voor Taalvrijwilligers van de Stichting Lezen en Schrijven. De Taalprofessional verzorgt deskundigheidsbevordering van vrijwilligers in het Taalhuis. Maar kan ook deskundigheidsbevordering verzorgen van vrijwilligers van partners die op eigen locatie activiteiten uitvoeren Het Taalhuis en de Taalprofessional versterken ook het aanbod van de partners op hun eigen locatie. Burgers kunnen zich ook rechtstreeks wenden tot die organisaties. Er worden afspraken gemaakt over een vergelijkbare wijze van intake, gebruik Taalmeter en monitoring.

Het Taalaanbod (zie hoofdstuk 4)  Alle lokale initiatieven zijn bekend in het Taalhuis en staan omschreven in de Taalzoeker.  Het Taalhuis verbindt alle huidige en nieuwe initiatieven  De Taalprofessional verzorgt samen met ambassadeurs voorlichtingsbijeenkomsten voor bijvoorbeeld wijkteams, DeltaPlein, CJG en bedrijven Formeel en informeel leren (Hoofdstuk 5)  Formeel leren (b.v. ROC Educatie) en non formeel leren (leesclubs, Taalcoach project b.v.) versterken elkaar Registratie en monitoring (hoofdstuk 6) ● Registratie van aantal deelnemers, leerroute en voortgang ● Monitor Universiteit van Maastricht is in praktijk ontwikkeld en geaccepteerd Resultaten/ambities aan het einde van de projectperiode (december 2016) (hoofdstuk 7) ● ● ● ● ● ●

Jaarlijks 200 nieuwe deelnemers zijn aantoonbaar verder geholpen in leertraject Er zijn structurele contacten gelegd met minimaal 4 bedrijven voor taalaanbod en trainingen Het aantal alliantiepartners is gestegen met 10. De vindplaatsen zijn in beeld gebracht 2 Taalhuizen functioneren naar tevredenheid van partners Onderzoek of Taalmeter breed ingezet zal worden. Bij keuze van de Taalmeter wordt deze bij tenminste 5 partners ingezet. Het Taalhuis beschikt over minimaal 60 goed opgeleidevrijwilligers(in Lochem 20 en in Zutphen 40).

Planning en fasering (hoofdstuk 8) ● Opstartfases en uitbouw en borging Begroting (hoofdstuk 9 en hoofdstuk 10)  Voorstel met betrekking tot de financiering Taalhuizen Het plan van aanpak wordt met lokale kernpartners vanuit gezamenlijk partnerschap uitgevoerd. Hiertoe zijn of worden contacten gelegd met taalaanbieders en toeleiders in de gemeente en regio.

14

20 juni 2015


2.

Taalsamenwerking

2.1 Opdrachtgever Een Taalhuis is per definitie gebaseerd op samenwerking vanuit gezamenlijk partnerschap. Eerste stap om dit doel te bereiken, is het opdrachtgeverschap voor het initiatief beleggen bij de gemeente Lochem en Zutphen. Beide gemeenten hebben aangegeven het initiatief te ondersteunen, maar dit vooral in eerste instantie te beleggen bij de stakeholders, zijnde die organisaties die veelal met hun directe dienstverlening te maken hebben met de problematiek van de laaggeletterden. Gemeente Lochem en Zutphen onderschrijven het belang van de aanpak laaggeletterdheid en het versterken van de basisvaardigheden van burgers. Vanuit gezamenlijk partnerschap realiseren we de in dit plan genoemde doelstellingen.

2.2 Thematiek De focus van samenwerking richt zich op taalvaardigheden en taaltraining. Het versterken van de digitale vaardigheden is nauw verweven met taalvaardigheid. De aanpalende thema’s zijn:  Gezin, opvoeding en gezondheid (gerelateerd aan het domein jeugdzorg)  Werk en inkomen (gerelateerd aan het sociaal domein participatiewet)  Zorg, welzijn en vitaliteit (gerelateerd aan het domein wet maatschappelijke ondersteuning)  Ondersteuning middelbaar beroepsonderwijs en basiseducatie (gerelateerd aan het domein wet educatie en beroepsonderwijs)  Landelijke hulpstructuur E-overheid en digitale werkmap UWV (i.s.m. ECP, min. van BZK, min. SZW en UWV)  Cultuurparticipatie Dit betekent dat er zinvolle en noodzakelijke verbindingen nodig zijn met de werkvelden die zich richten op deze thema’s.

2.3

Ketenpartners

2.3.1 Bondgenootschap In de Taalsamenwerking zijn de gemeente, de welzijns- en/of vrijwilligersorganisatie, en taalaanbieders, samen met de bibliotheek de kernpartners. Kernpartners en alliantiepartners samen, verenigen zich in een bondgenootschap.

15

20 juni 2015


De bibliotheek speelt vanuit haar expertise en faciliteiten een belangrijke rol in dit bondgenootschap en is een verbindende schakel tussen de kernpartners en alliantiepartners. Het bondgenootschap wordt bekrachtigd in de week van de alfabetisering.

2.3.2 Kernpartners De kernpartners komen iedere 6 weken bij elkaar onder voorzitterschap van de directeur van Graafschap bibliotheken. De alliantiepartners komen 2 x per jaar bij elkaar onder voorzitterschap van de gemeenten. In het overleg worden ervaringen uitgewisseld en afspraken gemaakt over de wijze van werven van deelnemers uit de doelgroep. Kernpartners:  Gemeente Lochem  Gemeente Zutphen  Graafschap bibliotheken (voorzitter)  Het Plein  Stichting Welzijn Lochem  Perspectief Zutphen  Gilde Zutphen  ROC Aventus; sector Educatie

2.3.3 Alliantiepartners Alliantiepartners worden benaderd en betrokken bij het bereiken van deelnemers en vrijwilligers. Alliantiepartners of bondgenoten zijn organisaties die in aanraking komen met de doelgroep en een belangrijke rol spelen in de toeleiding van deelnemers.

16

20 juni 2015


Archipel basisonderwijs Yunio Sensire MEE Oost Gelderland Glans schoonmaakbedrijf GMB Slibverwerking Zutphen

Bondgenoten

Kerngroep Graafschap bibliotheken (voorzitterschap) Gemeente Lochem Gemeente Zutphen Het Plein Stichting Welzijn Lochem Perspectief Zutphen Gilde Zutphen ROC Aventus; (Educatie) Stichting Lezen & Schrijven

Nog gewenste allianties: Centrum Jeugd en Gezin Lochem Centrum Jeugd en Gezin Zutphen Sociale Wijkteams Lochem Verbindkracht Zutphen Vluchtelingenwerk Werkgeversorganisaties Zutphense Uitdaging … (in najaar 2015 nader aanvullen)

Taalhuis

Taalprofessional

17

20 juni 2015


3.

Taalhuis

Vanuit de Taalsamenwerking wordt het Taalhuis in Bibliotheek Lochem en Zutphen ingericht. Het Taalhuis is in de eerste plaats een taalloket waar mensen die moeite hebben met taalvaardigheden of digitale vaardigheden tijdens openingsuren van de Bibliotheek en tijdens de spreekuren kunnen binnenlopen en advies krijgen. De taalprofessional heeft een overzicht van alle onderwijsmogelijkheden in de gemeente (zowel formeel als non formeel) op het gebied van taal en digitale vaardigheden. De Taalprofessional kan de laaggeletterde doorverwijzen naar een passend aanbod bij een partner (formeel of non-formeel) of de laaggeletterde koppelen aan een taalvrijwilliger die de basistraining Taalvrijwilliger heeft gevolgd. De laaggeletterde kan 1 op 1 werken met een vrijwilliger of samen met anderen in een groepje geholpen worden. Het Taalhuis is daarnaast een laagdrempelige ontmoetingsplek, waar laaggeletterde volwassenen en/of inburgeraars of digibeten en vrijwilligers elkaar kunnen ontmoeten in een ontspannen setting met als doel te oefenen met het lezen, schrijven, spreken en luisteren of zich te bekwamen in digitale vaardigheden. De Bibliotheek is daar een ideale plek voor, omdat zij een herkenbare, laagdrempelige en makkelijk toegankelijke maatschappelijke instelling is. Ook vrijwilligers van de partners kunnen met hun ondersteuningsvraag terecht bij de Taalprofessional en het Taalhuis. In de gemeente Lochem en Zutphen worden de Taalhuizen ingericht in de Bibliotheek Lochem en de Bibliotheek Zutphen. In de Bibliotheek Lochem aan Dr. Rivestraat zal op de benedenverdieping het informatie- en adviespunt ingericht worden. De faciliteiten zullen in nauw overleg en samenwerking met SWL dat in hetzelfde pand op de bovenverdieping is gehuisvest, uitgewerkt worden. In overleg met de beide partners en de gemeente Lochem zullen de mogelijkheden van de kelder onderzocht worden. In de Bibliotheek Zutphen/Broederenkerk wordt in de herinrichtingsplannen rekening gehouden met de benodigde faciliteiten van het Taalhuis. In overleg met verhuurder Gemeente Zutphen zal vastgesteld worden in hoeverre een aantal noodzakelijke werkzaamheden naar voren getrokken kunnen worden. Tot die tijd, is het mogelijk het Taalhuis te realiseren op de bovenverdieping (deels in huidige expositieruimte). In het herinrichtingsplan wordt onderzocht of de Vrijwilligerscentrale van Perspectief Zutphen en een werkplek van Gilde Zutphen gerealiseerd kunnen worden. Hierin is nauwe verbinding met het Taalhuis mogelijk.

18

20 juni 2015


19

20 juni 2015


4.

Taalaanbod

De Taalhuizen bieden inzicht in het gezamenlijke taalaanbod van de taalpartners. Daarvoor gebruiken de Taalpartners een gezamenlijke internettool. Graafschap bibliotheken of de Taalprofessional zorgt er voor dat het actuele aanbod terug te vinden is via de G!ds in de Educatieve kaart of via de Taalzoeker. Hierdoor is snel en adequaat te achterhalen welk traject aansluit bij de leerwens van de deelnemer, wat er ingezet kan worden voor de persoonlijke leerroute van de deelnemer en kan er een overzicht van het totale aanbod in Lochem en Zutphen en mogelijk in de omringende regio gegeven worden. De Bibliotheek beschikt over materialen en methodieken voor het leren van de Nederlandse taal en biedt toegang tot specifieke oefenmaterialen voor laaggeletterden en digitaal minder vaardige burgers. Het Taalhuis kan in de Bibliotheek gebruik maken van goed geoutilleerde werkplekken voor de lerende burger al dan niet ter plekke ondersteund door de vrijwilligers van partners of van Taalhuis. Het aanbod zal uitgebouwd worden in nauw overleg met de kernpartners en de taalaanbieders. Het Taalhuis zelf zet vooral in op leermiddelen van Stichting Lezen en Schrijven omdat deze ontwikkeld zijn met landelijke subsidiegelden en derhalve om niet beschikbaar gesteld worden aan vrijwilligers en deelnemers. Vanzelfsprekend kunnen ook materialen en leermiddelen van partners die hun nut in de praktijk hebben bewezen, ingezet worden. Het Taalhuis in de Bibliotheek Lochem en Zutphen levert een actieve bijdrage aan het (digi)taalaanbod, door het organiseren van onderstaande activiteiten en/of het faciliteren van andere partners op de locatie van de Bibliotheek. De activiteiten kunnen ook i.s.m. partners op hun locaties worden gehouden:  Leesclubs; uitbouwen van huidig aanbod  Taalcoaching; i.s.m. partners uit te werken  Taaloefengroepen; uitbouwen van huidig aanbod  Taalcafé’s; nader uit te werken met partners  Digitale leerplekken; uitbouwen van huidig aanbod  Studiekringen; eventueel i.s.m. partners opzetten  Internet-cursussen; uitbouwen van huidig aanbod  Digisterker en DigiD workshops; uitbouwen van huidig aanbod  Cursussen digitale vaardigheden zoals Klik & Tik; start in juni  Walk & Talk: ism Plein in najaar Bovenstaand aanbod is momenteel deels al afgestemd met Perspectief Zutphen en Gilde Zutphen. Afstemming zal nog plaats vinden met SWL in Lochem. Vanzelfsprekend blijft het aanbod van de partners op andere locaties gehandhaafd en wordt dat ook nog verder uitgebouwd. Ook de Bibliotheek organiseert activiteiten op andere (bibliotheek)locaties.

20

20 juni 2015


5.

Formeel en non formeel leren

Het Taalhuis bemiddelt tussen de Taalvraag en het Taalaanbod en beschikt daarvoor over minimaal één (parttime) professional en een grote groep (digi)Taalvrijwilligers. In de intake wordt met de deelnemer zijn/haar persoonlijke leerroute uitgestippeld en wordt een match gemaakt met het juiste taalaanbod (formeel of non formeel). Daarvoor is professionele inzet noodzakelijk. De Taalprofessional is de deskundige verbinder tussen vraag en aanbod, weet de toeleiders te vinden en te motiveren (Wijkteams, Plein, CJG met name), kent de vindplaatsen van de doelgroep, spreekt de juiste taal van en kan op de goede golflengte communiceren met de doelgroep. Bovendien is de Taalprofessional een onpartijdige verbinder tussen het formele en het non formele aanbod. Kortom: de Taalprofessional is een essentiële spin in het web van het Taalhuis en het Bondgenootschap. Het ROC kan een beroep doen op het Taalhuis als: - zij behoefte heeft aan geschoolde vrijwilligers die in de lessen kunnen ondersteunen; - zij deelnemers bedienen die geholpen zouden zijn met extra hulp uit het non formele leren naast het ROC-traject. In Taalhuis Lochem en in Taalhuis Zutphen wordt de intake van de deelnemer die zich ter plekke meldt, gedaan door de door kernpartners te benoemen Taalprofessional. De cliënten van Het Plein worden uiteraard door Het Plein zelf geleid naar formele en/of non formele trajecten. Vanzelfsprekend kan hierin een samenwerkingsrelatie gevonden worden met de Taalprofessional. Aanstelling zal in Lochem geschieden voor 8 uur per week en in Zutphen voor 12 uur per week. De Taalprofessional komt in dienst bij Graafschap bibliotheken. Gemeente Lochem en gemeente Zutphen geven garantie af voor de bekostiging van de Taalprofessional gedurende minimaal 3 jaar. De sollicitatieprocedure wordt afgestemd met de kernpartners. De bibliotheek kan haar actieve bijdrage aan het taalaanbod niet leveren zonder enthousiaste en bevlogen vrijwilligers. Daarom zorgt de bibliotheek voor een warme thuisbasis voor alle bij het thema betrokken vrijwilligers. De kernpartners zijn verantwoordelijk voor het taalaanbod, gekwalificeerde vrijwilligers die de eigen activiteiten op eigen locaties coördineren, uitvoeren en/of begeleiden. Graafschap bibliotheken voorziet minimaal 50 vrijwilligers nodig te hebben voor de activiteiten die uit de taalsamenwerking voortkomen. De Taalvrijwilligers worden allemaal geschoold in de kwaliteit en de effectiviteit van hun werkwijze en zij kunnen terugvallen op elkaar en de Taalprofessional. Graafschap bibliotheken stemt met de kernpartners af hoe de werving van vrijwilligers voor het Taalhuis zal plaatsvinden. Er is veel expertise bij de Vrijwilligerscentrale van Perspectief, bij SWL en bij Gilde Zutphen.

21

20 juni 2015


De scholing van Taalvrijwilligers gebeurt door de Taalprofessional in samenwerking met Stichting Lezen & Schrijven. Er worden afspraken gemaakt welke organisatie hierin de leidende rol heeft. Graafschap bibliotheken stelt een vrijwilligersovereenkomst op waarin de taken en verantwoordelijkheden van zowel de vrijwilliger alsook van het Taalhuis medewerkers omschreven staan en zorgt voor de onderlinge binding en communicatie. De Taalprofessional kan ook vrijwilligers van partners ondersteunen. Het is daarom goed denkbaar dat er een groeiende samenwerking kan ontstaan tussen en met de vrijwilligers die nu al activiteiten rondom laaggeletterdheid uitvoeren.

22

20 juni 2015


6.

Registratie en monitoring

6.1 Registratie Het Taalhuis registreert het aantal deelnemers die voor een intake komen, registreert hun leerroute en houdt hun voortgang bij. Ook houdt het Taalhuis bij hoeveel vrijwilligers er werkzaam en geschoold zijn. Er is een registratieportal beschikbaar dat door de Stichting Lezen en Schrijven beschikbaar wordt gesteld.

6.2 Monitoring Het is van belang om systematisch in kaart te brengen wat activiteiten en projecten voor laaggeletterden en voor de doelgroep hebben opgeleverd. Ten eerste helpt dat om zelf een goed beeld te krijgen van de eigen activiteiten en het bereik en het effect ervan. Zo kan intern, maar ook in het samenwerkingsverband, afgewogen worden welke activiteiten zinvol zijn om verder uit te bouwen en welke niet. Ten tweede is het belangrijk om draagvlak bij de gemeente te verwerven en te behouden. Er kunnen daartoe prestatieafspraken met de gemeenten gemaakt worden. De partners registreren en monitoren de activiteiten op hun eigen locaties. Er zal gewerkt worden aan afstemming van de wijze van registreren en monitoring. De gezamenlijke afspraak met alle partners om de Taalmeter bij intake te gebruiken, zal het maken van verdere afspraken over afstemming sterk vergemakkelijken. Ten slotte is monitoring nodig omdat aan het einde van de projectperiode Het Taalhuis en alle taalpartners willen aantonen welke toegevoegde waarde de taalsamenwerking in het Taalhuis heeft gehad. Mogelijk is aansluiting mogelijk bij onderzoek Kasperkovitz. Zij meet de effecten van aanpak van laaggeletterdheid bij veel (samenwerkings)projecten bij bibliotheken, o.a. ook van Graafschap bibliotheken. Er is landelijk een instrument voor monitoring in ontwikkeling. Zie: http://basisvaardigheden.bibliotheek.nl/content/dam/landelijk/basisvaardigheden/bestanden/Basisdoc umentatie/Monitor_en_onderzoek_20141231.pdf) De Stichting Lezen en Schrijven heeft een samenwerkingsovereenkomst met de Universiteit van Maastricht. Dr. Maurice de Greef doet kwantitatief onderzoek naar de effecten van Taal voor het Leven. Dr. Rita van Dijk van het bureau Wending is betrokken bij het kwalitatief onderzoek. Ook bij dit onderzoek zal aansluiting gezocht worden.

23

20 juni 2015


7.





 



 

Resultaat aan het einde van de projectperiode (december 2016) Aan het einde van de projectperiode, in december 2016, willen de kernpartners dat de Taalsamenwerking de onderstaande resultaten heeft opgeleverd: 200 nieuwe deelnemers zijn aantoonbaar verder geholpen in hun leertraject op het gebied van taal, rekenen of digitale vaardigheden. De lokale Taalsamenwerking tussen gemeente, Graafschap bibliotheken, taalaanbieders en toeleiders heeft 2 Taalhuizen in haar werkgebied ingericht die naar tevredenheid van de partners functioneren. De lokale Taalsamenwerkingspartners werken in de regio samen met andere ketenpartners. Graafschap bibliotheken beheert het Taalaanbod middels de G!ds of Taalzoeker en is zichtbaar op specifieke websites zoals het digitaalhulpplein.nl en de educatieve kaart als (digi)Taalpartner. De Taalhuizen beschikken over 1 of 2 Taalprofessional(s) die inhoudelijk kunnen adviseren en een vraagbaak zijn voor de vrijwilligers. De Taalprofessional kan de Basistraining voor taalvrijwilligers geven, de intake en doorverwijzing van deelnemers op zich nemen, leerroutes uitzetten voor deelnemers die met een geschoolde taalvrijwilliger gaan werken. De Taalprofessional verzorgt intervisiebijeenkomsten voor taalvrijwilligers. De Taalprofessional neemt deel aan het Taalpuntdocentenoverleg in de regio en blijft zo op de hoogte van de landelijke ontwikkelingen, nieuwe lesmaterialen etc.. Graafschap bibliotheken beschikt voor de Taalhuizen over zestig enthousiaste en opgeleide vrijwilligers. Alle kernpartners beschikken voor hun eigen activiteiten op hun eigen locatie over voldoende enthousiaste en opgeleide vrijwilligers en zorgen ervoor dat de deelnemers en resultaten worden geregistreerd en gemonitord. Er zijn gezamenlijke afspraken hierover gemaakt. Alle kernpartners maken nadere afspraken over het gebruik van een meetinstrument, b.v. de Taalmeter. De Taalprofessional zal dit punt nader uitwerken. Er zijn afspraken gemaakt over de wijze waarop de alliantiepartners deelnemers toeleiden naar de Taalhuizen waar zij na een goede intake worden doorverwezen naar passend taalaanbod in de buurt of worden gekoppeld aan een opgeleide taalvrijwilliger. Het gaat hierbij om zowel het formele als het non formele aanbod. E.e.a. passend binnen de interne procedures van de partners.

24

20 juni 2015


8.

Planning en fasering

NB: de onderstaande planning is indicatief en moet nog nader afgestemd worden met de werkgroep die betrokken is bij het opstellen van het plan van aanpak. Essentieel in de planning en fasering is de aanstelling van de Taalprofessional en het beschikbaar krijgen van de middelen voor opstart van het Taalhuis. FASE 1: DE PERIODE JUNI – SEPTEMBER 2015: OPSTARTFASE WERKZAAMHEDEN UITGEVOERD DOOR DE WERKGROEP.

HET START ALTIJD MET SAMENWERKING VANUIT GEZAMENLIJK PARTNERSCHAP!      

 

3 juni: vastleggen Plan van Aanpak Taalhuizen in kerngroep. 20 juni: aanbieden Plan van Aanpak aan colleges gemeente Lochem en Zutphen. Juni: contacten leggen met Stichting Lezen en Schrijven over de concrete ondersteuning in 2015 en 2016. Juni: Plan van aanpak bespreken met Colleges Lochem en Zutphen en uitvoeringstraject vaststellen. Juni: profiel vaststellen van Taalprofessional voor de Taalhuizen. Aanname vooralsnog 20 uur per week in Lochem en Zutphen (resp. 8 en 12 uur) Juni: gemeente Lochem en gemeente Zutphen bepleiten bij de centrumgemeente Apeldoorn om een deel van de WEB-gelden uit de Arbeidsmarktregio in te zetten voor professionele bemensing van de Taalpunten met als doel 200 burgers extra te bereiken in het non formele leertraject. Augustus: werving Taalprofessional September: Week van de alfabetisering: met kernpartners en alliantiepartners een bondgenootschap vormen en ondertekenen.

25

20 juni 2015


FASE 2: SEPTEMBER – NOVEMBER 2015: OPSTARTFASE WERKZAAMHEDEN UITGEVOERD DOOR TAALPROFESSIONAL ONDER REGIE VAN DE K ERNGROEP

 

 





   

September: Presentatie herkennen en doorverwijzen voor het personeel van de bibliotheek om draagvlak binnen de eigen organisaties te bewerkstelligen. September: presentatie plan van aanpak en stand van zaken aan gecombineerde raadsbijeenkomst gemeenten Lochem en Zutphen. Nader af te spreken met wethouders, griffie en indieners moties. Sollicitatiegesprekken Taalprofessionals. Financiering rond. Taalprofessional en/of eventuele andere extra middelen voor de Taalhuizen tot 1-1-2016 uit eenmalige middelen gemeente Lochem en Zutphen en eventueel gedeeltelijk uit budget “algemene oplossingen in het sociaal domein” van gemeente Lochem Zutphen. Vanaf 1-1-2016 mogelijk bekostigd uit WEB-middelen Arbeidsmarktregio (non formeel leren). Mogelijk dienen de gezamenlijke bibliotheekorganisaties uit de Arbeidsmarktregio een collectief verzoek daartoe in bij Centrumgemeente Apeldoorn. Optie kan zijn de bekostiging uit budget “algemene oplossingen in het sociaal domein” van gemeente Lochem Zutphen. September: afspraken maken tussen kernpartners, gemeenten en Het Plein op welke wijze burgers die langdurig in de “kaartenbak” van Plein zitten, gemotiveerd kunnen worden om aan hun taal te werken, hetzij binnen de formele educatie, hetzij met behulp van een opgeleide Taalvrijwilliger al dan niet verbonden aan het Taalhuis of bij een kernpartner. September: verkenning met aantal kernpartners en gemeente Lochem en Zutphen om te komen tot samenwerking rondom ‘Preventie en vroegsignalering Laaggeletterdheid’. (Zie Tel mee met Taal, actielijn 2). neventraject starten. Oktober: Folder Taalhuizen ontwikkelen Oktober: Opening Taalhuizen en aanstelling Taalprofessional Oktober: Werving vrijwilligers structureel oppakken Andere afspraken:

26

20 juni 2015


FASE 3: NOVEMBER 2015 – MAART 2016 UITBOUW NAAR DE GEWENSTE VORM VAN TAALHU IS. WERKZAAMHEDEN UITGEVOERD TAALPROFESSIONAL, ONDER REGIE VAN DE KERNGROEP

      

November inwerkingstraject Taalprofessional(s) November: start eerste Basistraining voor Taalvrijwilliger Taalhuis November: Taalprofessional stelt in overleg met kernpartners te gebruiken meetinstrument ast, b.v. Taalmeter December: eerste Taalcafé in beide Taalhuizen, vervolgens maandelijks December: promotieteam opzetten Januari: promotieteam aan de slag. Andere stappen

FASE 4: APRIL – JUNI 2016: UITBOUW EN BORGING. WERKZAAMHEDEN UITGEV OERD DOOR TAALPROFESSIONAL OND ER REGIE VAN KERNGRO EP. AFRONDEN WERKZAA MHEDEN DOOR KWARTIERMAKER.

 

April: Feest van de alliantie met b.v. netwerkconferentie (in samenwerking met Stichting Lezen & Schrijven) Andere stappen

1

JULI -DECEMBER 2016:

27

20 juni 2015


9.

Begroting opstartfase september 2015 t/m februari 2016

De kosten voor een goede en zorgvuldige opstartfase van de Taalhuizen in Bibliotheek Lochem en Zutphen zitten vooral in de personeelskosten. Bij de berekening is rekening gehouden met de uitvoering van reguliere activiteiten bij de partners inclusief de bekostiging ervan. Van alle deelnemende partners mag verwacht worden dat een deel van de activiteiten behoort bij hun reeds (al dan niet gesubsidieerde) publieke werkzaamheden. Als PM post zijn opgenomen de ondersteunende werkzaamheden van kernpartners om tot een goed functionerend netwerk rond de Taalhuizen te komen. Bij het opstellen van het businessmodel voor de structurele fase na mei 2016 zullen partners en gemeenten hier overeenstemming over moeten vinden.. Stichting Lezen en Schrijven biedt ondersteuning door inzet regioteam en lesmaterialen, monitoring Universiteit van Maastricht, taalmeter, taalzoeker, Taalopdrachten (intake-assessment), portal om deelnemers en vrijwilligers bij te houden. De begroting van de opstartfases ziet er als volgt uit. Tevens is een voorstel voor de dekking van de kosten opgenomen. Deze zal voorgelegd worden aan de colleges van Lochem en Zutphen. De colleges moeten naar alle waarschijnlijkheid de financiering van het Plan van aanpak voorleggen aan de gemeenteraden. Kosten Aanloopkosten opstartfase Personeel : Taalprofessional 20 upw oktober 2015 t/m febr 2016 (5 mnd); uurtarief € 75. Dit is een aanname.

Graafschap bibliotheken

Cofinanciering door partners

PM

PM

€ 32.500

Mogelijke bekostiging na 01-03-2016 (of eerder) uit WEB middelen en/of uit budget “algemene oplossingen sociaal domein” van gemeente Lochem en Zutphen. Besluit daartoe dient genomen door de Arbeidsmarktregio (Centrumgemeente Apeldoorn) Voorbereidingsuren Kernpartners en Graafschap bibliotheken in periode t/m mei 2015 voor eigen rekening.

PM

28

20 juni 2015


Kosten

Graafschap bibliotheken

Cofinanciering door partners

Ondersteunende werkzaamheden 5 kernpartners in opstartfase.

PM

PM

PM

Ondersteunende werkzaamheden Graafschap bibliotheken 4 upw., waarvan 2 upw uit reguliere middelen Graafschap bibliotheken en 2 uur uit incidentele middelen opstartfase. Uurtarief € 75. Periode sept 2015 t/m febr 2016

€ 3.900

€ 3.900

Vrijwilligerstraining (Stichting Lezen & Schrijven)

PM

-

Vrijwilligersbeheer (reiskosten, kopieën, jaarlijkse waardering, catering voor scholing, intervisie, certificering)

€ 3.000

Aanloopkosten opstartfase (vervolg)

Huisvesting/inrichtingskosten individuele werkplekken en lesruimtes en loket/spreekkamer Taalhuis. In Zutphen deels opnemen in herinrichtingsplan Broederenklooster. In Lochem deels financieren uit reserves Graafschap bibliotheken. Met gemeenten nog nader overleggen over mogelijkheid om bij te dragen in gedeelte van de kosten.

€ 30.000

Activiteiten Taalhuis; PR activiteiten, opening,

€ 2.000

Collectie opbouw Taalhuis: methodes, licenties. Naast deze kosten zijn een aantal methodes en licenties landelijk afgekocht door o.a. Koninklijke Bibliotheek en Stichting Lezen en Schrijven. Licenties te regelen via Graafschap bibliotheken.

€ 3.000

Automatisering/bureaukosten/2 werkplekken Lochem en Zutphen

€ 2.000

Monitoring (via Stichting Lezen en Schrijven )

-

Kosten totaal opstartfase

€ 46.400

PM

PM

€ 1.000

€ 34.900

PM

29

20 juni 2015


Financiële bijdrage gemeente Lochem en Zutphen. De te dekken kosten voor de opstartfase bedragen € 46.400. De gemeente Zutphen wordt gevraagd om € 20.000 bij te dragen en de gemeente Lochem € 15.000. Er is nog een tekort van € 11.400. Aan de gemeenten wordt gevraagd om te onderzoeken of dit bedrag gefinancieerd kan worden uit het budget voor “algemene oplossingen in het Sociaal Domein”. Bijdrage partners: PM. Er wordt van partners verwacht om te participeren in overleggen, verbindende activiteiten, samenwerking opzetten met de Taalprofessional. Bijdrage Graafschap bibliotheken. Uit herinrichtingsmiddelen wordt het Taalhuis en bijbehorende faciliteiten bekostigd. Met de gemeente Lochem en Zutphen zal nader afgestemd worden hoe middelen ingezet kunnen worden en wordt gezocht naar eventuele benodigde aanvullende middelen. Verder zal Graafschap bibliotheken een deel van de facilitaire kosten voor werkgeverschap Taalprofessional, bureaukosten e.d. voor haar rekening nemen.

30

20 juni 2015


10. Structurele bekostiging Taalhuis Lochem en Zutphen

Beide gemeentes willen de structurele financiering van de Taalhuizen realiseren vanuit de WEBmiddelen. Hiertoe moeten afspraken gemaakt worden in het overleg binnen de Arbeidsmarktregio waarin Apeldoorn de Centrumgemeente is. De gezamenlijke bibliotheken in de Arbeidsmarktregio hebben per brief verzocht om in gesprek te komen met Centrumgemeente Apeldoorn over de mogelijkheden voor inzet van WEB middelen (non formele deel) voor gezamenlijk opzetten cq borgen van de Taalhuizen. In de opstartfase zal een onderbouwing voor de structurele bekostiging van het Taalhuis gemaakt worden. Een eerste indicatie van de structurele kosten : € 71.500 Kostenpost

Omschrijving

Taalprofessional: aanname 15 uur per week. Aanname uurtarief € 75

€ 58.500

Vrijwilligersbeheer

€ 3.000

Activiteiten Taalhuis, PR

€ 5.000

Collectie uitbouw, licenties

€ 3.000

Bureaukosten, automatisering

€ 2.000

Aanname jaarlijkse kosten

€ 71.500

31

20 juni 2015


Bijlage 1 Taalsamenwerking Zwolle (voorbeeld) Taalgroepen

Bibliotheek

Taalpartners

Taalcafé Gilde

Vluchtelingenwerk Overijssel

Taaloefenwerkplaats Zuid

Gilde Samenspraak

Taaloefenwerkplaats Noord

Humanitas

Taalhuis VWO

Travers Deltion Landstede Capabel

Klankbordgroep Taalpunt Promotieteam Taalgroepen

Maatschappelijke organisaties

Taalplein Stadshagen Taalplein Kamperpoort Taalplein de Toonladder Conversatiegroep I Conversatiegroep II Taalplein Azië Taalplein China Taalplein Spanje Taalplein NT1 Taalplein Krullevaar Taalplein Leger des Heils

MEE De Kern De Trans WEZO Rozij Werk Leger des Heils Kadera Sociale wijkteams UWV/Sociale Zaken Scania Carree RMC

Vrijwilligerscentrale Deelnemers

Vrijwilligers

32

20 juni 2015


33

Taalhuis Bibliotheek Lochem en Bibliotheek Zutphen

Recommend Documents