Jaarverslag 2011
Dit jaarverslag is anders van opzet dan de voorafgaande jaren. Dat heeft te maken met het feit dat de afzonderlijke bibliotheekorganisaties in Leidschendam-Voorburg en in Rijswijk per 1 januari 2012 zijn gefuseerd tot de Bibliotheek aan de Vliet. Het jaarverslag bestaat om deze reden uit drie delen: DEEL I bevat een aantal gemeenschappelijke onderwerpen zoals de fusie en de marketing. DEEL II geeft een overzicht van wat er speelde in Bibliotheek Leidschendam-Voorburg. DEEL III bevat informatie over de verschillende domeinen in Bibliotheek Rijswijk. In Bibliotheek Leidschendam-Voorburg werd er gewerkt aan de hand van de vijf kernfuncties terwijl er in Bibliotheek Rijswijk werd gewerkt met domeinen. Er is voor gekozen om deze structuren in de verschillende delen te handhaven. Het jaarverslag wordt afgesloten met een overzicht van de gezamenlijke activiteiten van beide bibliotheekorganisaties.
DEEL I:
Bibliotheek Leidschendam-Voorburg en Bibliotheek Rijswijk Fusie en nieuwe naam
Activiteitenprogramma
Bibliotheek voor de Nederlandse
Het jaar 2011 stond zowel bij Biblio-
In 2010 verscheen het eerste gezamen-
Letteren (DBNL) de eBooks eregalerij.
theek Leidschendam-Voorburg als bij
lijke activiteitenaanbod van de beide
Dit is een digitale etalage met 25
Bibliotheek Rijswijk in het teken van
bibliotheken. In 2011 verschenen de
klassieke meesterwerken uit de Neder-
de aanstaande fusie per 1 januari 2012.
tweede en de derde editie en werd er
landse literatuur. De meesterwerken
Veel werk werd verzet om de officiële
gewerkt aan de vierde uitvoering voor
zijn verrijkt met verhalen, beeldmate-
samenvoeging van beide bibliotheken
de periode januari tot en met juni
riaal en achtergrondinformatie. Ze zijn
voor te bereiden. Naast het overleg
2012. Duizenden boekjes werden bin-
door iedereen kosteloos te downloa-
met beide gemeentebesturen werd
nen en buiten de bibliotheek verspreid.
den via een iPad-app of de website
er binnen de twee organisaties hard
Klanten reageerden enthousiast op de
www.ebooks-eregallerij.nl. Enkele van
gewerkt om de Bibliotheek aan de Vliet
programma’s. Het complete overzicht
de aangeboden titels zijn: Camera
op 1 januari te laten starten. Bezoekers
van activiteiten in beide gemeenten
Obscura van Nicolaas Beets en Max
van de websites van beide bibliotheken
werd erg op prijs gesteld.
Havelaar van Multatuli.
ruime meerderheid voor de naam de
E-books
Fusie
Bibliotheek aan de Vliet.
Binnen de bibliotheekbranche wordt,
De Raad van Toezicht van de Stichting
met financiële steun van het rijk,
Rijswijkse Openbare Bibliotheek , het
gewerkt aan een landelijke e-book
bestuur van de Bibliotheek Leidschen-
collectie voor leners van openbare
dam-Voorburg en de directies van bei-
konden stemmen en kozen met een
bibliotheken. Het is nog niet zo ver,
de bibliotheken besloten enkele jaren
Bezuinigingen
maar in 2011 is wel besloten om een,
geleden al tot het onderzoeken naar
Een ander onderwerp dat veel
zij het beperkte, collectie e-books aan
verdergaande vormen van samenwer-
aandacht opeiste was de financiële
de gebruikers van de bibliotheken
king. Dat leidde tot het voornemen het
situatie van de bibliotheken. Als gevolg
beschikbaar te stellen. Tijdens de
fusietraject in te gaan. Om dit proces
van bezuinigingen door de rijksover-
Boekenweek zijn beide organisaties
succesvol te laten zijn, is medewerking
heid confronteerden de gemeente
gestart met het uitlenen van e-books.
van de gemeenten Leidschendam-
Leidschendam-Voorburg en gemeente
Hiervoor is gezamenlijk een startcol-
Voorburg en Rijswijk onmisbaar.
Rijswijk de bibliotheken met aanzien-
lectie van 130 e-books aangeschaft. Een
lijke kortingen op de subsidie per 1
lener selecteert via de website van de
De directies van beide bibliotheek-
januari 2013.
bibliotheek een titel van een e-book.
organisaties hebben samen met
De bezuiniging betekent voor Rijs-
Vervolgens maakt hij een account aan
ambtenaren van beide gemeenten
wijk dat locatie De Ottoburg in het
en kan hij het boek tijdelijk lenen.
een convenant voorbereid waarin de
oude deel van de stad moet sluiten
Op 28 april lanceerde de Stichting
uitgangspunten en de verdeling van
op 1 januari 2013. Een sluiting die
Bibliotheek.nl samen met het
kosten naar de gemeenten werden
vooral jonge kinderen, ouderen en het
Letterkundig Museum en de Digitale
vastgelegd. Op 5 oktober 2011 vond
onderwijs treft. De alternatieven die
de ondertekening van dit convenant
door de bibliotheek zijn aangedragen
plaats.
vonden onvoldoende weerklank bij de
2
gemeenteraad. Hierdoor is de sluiting
Om beide bibliotheekorganisaties tot
onvermijdelijk.
één organisatie om te smeden, deden
de directies een beroep op externe
Het Management Team wordt ge-
begeleiding. De beide bibliotheekor-
vormd door de directeur, de mana-
ganisaties hebben de kosten voor het
ger Publieke Dienstverlening en de
gehele fusieproces voor hun rekening
manager Producten en Innovatie. De
genomen. Voor de bibliotheekinhoude-
manager Producten en Innovatie ver-
lijke begeleiding werd deskundigheid
vult ook een gedeelte van haar taak als
ingehuurd van bibliotheekonder-
adjunct-directeur. Alle functies voor de
steuningsorganisatie Cubis. Verder
nieuwe organisatie werden beschreven
verzorgde I am-consult de begeleiding
en gewaardeerd.
van de fusie op het communicatieve vlak. De beleidsgroep, bestaande uit
Het sociaal plan, onderdeel van de
de directeuren van beide bibliotheek-
CAO-Openbare Bibliotheken, vormde
organisaties en het hoofd frontoffice/
de gedragslijn voor de plaatsing van
manager publieke dienstverlening en
medewerkers in de nieuwe organisa-
de fusiebegeleiders, werkten de plan-
tie. Alle medewerkers ontvingen een
nen uit voor de fusie.
aanbod voor een zelfde, nieuwe of
Marketing De samenwerking tussen Bibliotheek Leidschendam-Voorburg en Bibliotheek Rijswijk op het gebied van marketing en communicatie werd in de loop van 2011 steeds intensiever. Er verschenen twee gezamenlijke activiteitenprogramma’s en de voorbereidingen voor het activiteitenprogramma voor de eerste helft van 2012 werden gestart. De verwerking van de evaluatie door de deelnemers van de georganiseerde activiteiten verliep centraal en de uitkomsten zijn bepalend voor het plannen van nieuwe publieksactiviteiten.
gewijzigde functie. Met alle herplaatDe plannen werden voorgelegd aan
singkandidaten vonden gesprekken
de klankbordgroep, gevormd uit een
plaats. Geen van de medewerkers deed
doorsnee van medewerkers van beide
een beroep op de ingestelde bezwaren-
bibliotheekorganisaties. Vanuit de
commissie.
medewerkers kon op deze manier een reactie worden gegeven op de vorming
De Ondernemingsraden van de
van de nieuwe organisatie en alle
bibliotheken Leidschendam-Voorburg
daarbij behorende zaken. Naast de
en Rijswijk vormden speciaal voor de
besprekingen met de klankbordgroep
fusie, een Bijzondere Ondernemings-
konden alle medewerkers een aantal
raad. Alle leden van beide onderne-
personeelsbijeenkomsten bijwonen.
mingsraden hadden zitting in deze
Tijdens deze bijeenkomsten werd in-
BOR. Met de BOR werden overlegverga-
formatie gegeven en inzicht verstrekt
deringen gehouden over onder andere
in het fusieproces.
de werktijdenregeling, arbeidsvoorwaarden en het fusiedocument waarin
Voor de nieuwe organisatie werd een
de uitgangspunten en het proces zijn
nieuw organisatiestructuur opgesteld.
vastgelegd. De BOR gaf op diverse
In grote lijnen kent de organisatie
onderwerpen haar instemming dan
drie poten: de publieke dienstverle-
wel een positief advies waaronder het
ning (de directe dienstverlening aan
fusiedocument.
het publiek); de producten en innovatie (binnen deze afdeling vindt de
Het bestuur van de bibliotheek Leid-
ontwikkeling en vernieuwing van de
schendam –Voorburg en de directeur
diensten aan de klanten plaats) en de
van de Stichting Rijswijkse Openbare
ondersteunende diensten (onder de
Bibliotheek bekrachtigden op 30
ondersteunende diensten vallen het
december 2011 de fusie bij de onder-
secretariaat, de financiële en perso-
tekening van de nieuwe statuten van
neelsadministratie, automatisering).
de Bibliotheek aan de Vliet.
Op het gebied van persberichten, website en digitale nieuwsbrieven werd er ook samengewerkt tussen beide bibliotheken. In het najaar begonnen de voorbereidingen voor de nieuwe website van de Bibliotheek aan de Vliet. Na het vaststellen van de structuur van de site, schreven verschillende medewerkers mee aan de inhoud van de nieuwe site, www.bibliotheekaandevliet.nl.
3
Nieuwe producten en diensten
Ledenonderzoek
Stageopdrachten
• Om het gemak voor de klant te
In 2008 werd voor het eerst een lan-
• Een studente Pedagogiek van de
vergroten bestaat sinds begin 2011
delijk klantsegmenatieonderzoek van
Hogeschool Rotterdam verrichtte
de mogelijkheid een gratis abon-
bibliotheekleden verricht door Elsbeth
een onderzoek naar de tevredenheid
nement te nemen op de inleverat-
Meijer. De resultaten mondden uit in
over en behoeften aan een educatief
tenties. Enkele dagen voordat de
de publicatie van De klant is koningin.
aanbod van het basisonderwijs in
uitleentermijn van een geleend ob-
Het rapport bevatte een klantsegmen-
Leidschendam-Voorburg en Rijswijk.
ject verloopt, ontvangt de lener via
tatiemodel met zeven segmenten.
De uitslag van het onderzoek geeft
e-mail een inleverattentie. Zo kan
Bibliotheek Leidschendam-Voorburg
een mooi startpunt om het educa-
de lener voorkomen dat hij te-laat-
en Bibliotheek Rijswijk namen ook deel
tieve aanbod van beide bibliotheken
geld moet betalen voor de geleende
aan het onderzoek uit 2008. Eén van
op elkaar af te gaan stemmen.
materialen.
de conclusies was toen dat de klant-
• Drie studenten van de Haagse Hoge-
• In maart, tijdens de Boekenweek,
profielen in Leidschendam-Voorburg
school van de opleiding Culturele en
startte de bibliotheek met het
en Rijswijk sterk op elkaar leken. Bij
Maatschappelijke Vorming deden in
uitlenen van e-books. Leden van de
het organiseren van activiteiten en de
2011 een onderzoek naar de vraag:
bibliotheek kunnen heel gemakke-
opbouw van de collectie werd na het
Hoe kan de bibliotheek in Voorburg
lijk, vanuit huis een e-book lenen. Na
verschijnen van De klant is koningin
meer kinderen (van 9 tot 12 jaar) aan
het e-book te hebben gedownload
nog meer rekening gehouden met de
zich binden door middel van haar
naar een pc/laptop kan het worden
wensen van de grote klantgroepen.
aanbod? Het onderzoeksrapport
overgezet naar de e-reader waarop In 2011 werd een vervolg gegeven aan
lingen op het gebied van inrichting
blijft. Van de mogelijkheid e-books
het onderzoek uit 2008. Ook hieraan
(“eigen leeshoek”), aanbod activitei-
te lenen wordt op grote schaal ge-
namen beide bibliotheken deel. In
ten (Wii-competities), communicatie
bruik gemaakt. In 2011 werden 2.646
het vervolgrapport, Welke klant is úw
(via website en sociale media) en
e-books geleend.
koningin?, is een analyse gemaakt die
het meer betrekken van kinderen bij
• In de herfst van 2011 begonnen de
specifiek is toegespitst op het eigen
het bepalen van het aanbod van de
voorbereidingen om games uit te
ledenbestand. De rapportage geeft
bibliotheek.
lenen. Gameactiviteiten in de biblio-
niet alleen een beeld van de huidige
theek voorzien in een duidelijke
bibliotheekleden, maar laat ook zien
behoefte en dat was mede bepa-
waar nog potentiële leden te vinden
lend om een collectie games op te
zijn. Anders gezegd biedt dit rapport
bouwen. In januari 2012 is begonnen
zowel inzicht in mogelijkheden voor
met het uitlenen van games voor
klantbehoud als voor klantwerving. De
de Playstation 3 en de Xbox360. De
concrete aanbevelingen zullen in 2012
startcollectie van 90 games staan
verder worden uitgewerkt.
in de vestigingen in Leidschendam, Rijswijk en Voorburg en worden na 4 maanden tussen de vestigingen omgeruild.
4
geeft allerlei praktische aanbeve-
het één of twee weken beschikbaar
Samenwerkingspartners
Elders in dit jaarverslag is beschreven
Verder zijn er contacten met de kerken
De bibliotheek staat midden in de
dat er intensief wordt samengewerkt
die leiden tot gezamenlijke lezingen.
samenleving en is een instelling die
met vele educatieve instellingen: VVE,
In Voorburg wordt samengewerkt met
lijnen heeft met vele andere instanties.
basisonderwijs, voortgezet onderwijs
Vrijzinnig Centrum De Hoeksteen; in
Er bestaat een nauwe band tus-
en SeniorWeb.
Rijswijk werkt de bibliotheek samen
sen beide gemeentebesturen en
Door de bibliotheken wordt samen-
met de Rooms-katholieke parochie en
de bibliotheek. De gemeenten zijn
gewerkt met de theaters de Tobbe
de Protestantse gemeente.
opdrachtgever en subsidieverstrekker.
(Voorburg), Camuz (Leidschendam) en
In Rijswijk werd een uitverkochte
In de krant voor klanten van de afde-
de Rijswijkse Schouwburg.
lezing georganiseerd met fotoclub F70.
ling Sociale Zaken van de gemeente
In Rijswijk werken de bibliotheek, de
De prijswinnende natuurfotograaf Jan
Rijswijk verzorgde de bibliotheek
Rijswijkse Schouwburg, Museum Rijs-
Vermeer maakte iedereen jaloers met
ieder kwartaal een artikel met nieuws
wijk en Trias samen in het Cultureel
zijn geweldige foto’s.
over de bibliotheek dat van belang is
Manifest.
De Sterrenwacht Rijswijk vierde het
voor de houders van de Ooievaarspas.
Eén van de resultaten is de website
40 jarig bestaan met een lezing in de
Inwoners van beide gemeenten die in
www.rijswijkcultuurstad.nl waarop
bibliotheek van de topastronoom dr.
het bezit zijn van de Ooievaarspas zijn
alle culturele instellingen in Rijswijk
Joeri van Leeuwen.
vrijgesteld van bibliotheekcontributie.
hun activiteiten kunnen vermelden.
DEEL II: Bibliotheek Leidschendam-Voorburg in 2011 Bezuinigingen
voorgenomen te bezuinigen bedrag
mogelijkheden om in Stompwijk een
Op 28 juni werd in de gemeenteraad
erg hard aangekomen. De bibliotheek
bibliotheekvoorziening in afgeslankte
van Leidschendam-Voorburg de Voor-
heeft bij de gemeente aangegeven hoe
vorm in stand te houden.
jaarsnota 2012 vastgesteld.
zij denkt de bezuiniging te realiseren:
Deze bevat een invulling van een
1. Sluiting van de bibliotheekvoorzie-
bezuiniging van 23 miljoen euro die
ning in Stompwijk.
Stompwijk Per 1 oktober ondergingen de ope-
in de komende Jaren gerealiseerd zal
2. Benutten van de financiële voorde-
worden. Over de bibliotheek zegt de
len van de nieuwe locatie voor de
bibliotheek in Stompwijk een wijzi-
nota ondermeer het volgende: “Wij
bibliotheek in Leidschendam door
gingen. Uit het oogpunt van efficiency
korten op de subsidie voor de biblio-
het betalen van een marktconforme
werden de openingsuren (9,5 uur per
theek” en “Randvoorwaarde is de twee
huur
week) verdeeld over drie in plaats van
locaties in Leidschendam en Voorburg te handhaven”.
3. Efficiency behalen door de fusie met Bibliotheek Rijswijk.
ningstijden van het servicepunt van de
over vier dagdelen. De plannen voor een Kulturhus in
De bezuinigingsbedragen voor de bibli-
4. Het effect van de maatregelen 1 t/m
otheek zijn de komende jaren als volgt:
3 zal in 2012, 2013 en 2014 duidelijk
bibliotheekvoorziening hebben een
2013: - € 144.608
zijn, cq worden. Om het dan nog
wijziging ondergaan. De gemeente
oplopend naar 2014: - € 289.217
resterende bezuinigingsbedrag voor
Leidschendam-Voorburg is er niet in
oplopend naar 2015: - € 435.897
2015 te realiseren zal gesneden wor-
geslaagd om de grond te verwerven en
Dit laatste bedrag is 22% van het subsi-
den in de dienstverlening (diensten
de gemeente moet ernstig bezuinigen.
diebedrag van 2011.
dan wel openingstijden).
Gezocht is naar alternatieve oplos-
De BLV is van mening dat waar bezui-
Stompwijk met daarin onder meer een
singen voor de combinatie kulturhus/
nigd moet worden het vanzelf spreekt
Naar aanleiding van het eerste voorne-
school. Aan het eind van het jaar werd
dat de bibliotheek niet gespaard zal
men (sluiting Stompwijk) wordt nu in
daar nog aan gewerkt.
blijven. Toch is de omvang van het
overleg met de gemeente gezocht naar
5
Start bouw nieuwe bibliotheek in
Cultureel manifest
Gebruik van de bibliotheek in 2011
Leidschendam
Leidschendam-Voorburg
In het kort enkele belangrijke
Op woensdag 31 augustus vond een
Op 9 juni vond in Theater De Tobbe in
gegevens:
gedenkwaardige gebeurtenis plaats.
Voorburg de eerste Cultuurborrel Leid-
• Het aantal ingeschreven leners is
Wethouder Marcel Houtzager en ver-
schendam-Voorburg plaats. De grote
in totaal bijna gelijk gebleven ten
tegenwoordigers van de besturen van
cultuurinstellingen in Leidschendam-
opzichte van 2010, het vertoonde
het ID college en van de scholengroep
Voorburg, waaronder de BLV, hebben
een lichte daling van 1,7%. De
Spinoza ondertekenden een samen-
hiertoe het initiatief genomen. Het
grootste daling deed zich voor in de
werkingsovereenkomst waarin de
doel van de “Cultuurborrel” is ont-
leeftijdscategorie van 18 tot 25 jaar.
samenwerking wordt beschreven voor
moeting tussen alle culturele partners
Het aantal leners onder 18 jaar steeg
de bouwperiode van de scholen en de
op informele wijze. Alle organisaties,
met ruim 3%.
bibliotheek op het Fluitpolderplein. De
verenigingen, netwerken en personen
ondertekening vond plaats in aan-
die kunst en cultuur in Leidschendam-
wezigheid van de wethouders Heleen
Voorburg een warm hart toedragen,
Mijdam (projectwethouder FPP), Peter
zijn er van harte welkom. Voor deze
van Ostaijen (bibliotheek) en Jérôme
eerste Cultuurborrel werden, met het
Schellings (onderwijs) en Annelies
oog op de grote bezuinigingen op
Stumpel van uit de BLV. Na de onderte-
kunst en cultuur in Leidschendam-
kening van de overeenkomst compleet
Voorburg, ook de gemeenteraadsleden
is, kon de bouw van start gaan. Na
uitgenodigd zodat zij en de culturele
internet steeg op vrijwel alle fron-
de nodige voorbereidingen werd de
partners met elkaar in gesprek kunnen
ten. Enkele voorbeelden:
eerste onofficiële paal in december de
gaan.
Bezoeken aan BLV site + 4%
grond in geboord. De oplevering staat
De Cultuurborrel heeft in 2011 drie
Reserveren via BLV site + 29,2%
gepland voor het 2e/3e kwartaal 2013.
keer plaatsgevonden. Tijdens de 3e
Reserveringsberichten via email
Cultuurborrel Leidschendam-Voorburg
+ 6,4%
op 24 november werd aan wethouder
Verlengen van uitleentermijn via
Van Ostaijen het Cultureel manifest
website + 27,7%
Leidschendam-Voorburg aangeboden.
Ontvangers van de BLV nieuwsbrief
Hierin benadrukken de cultuurinstel-
+ 23%
lingen het belang van cultuur voor de inwoners van Leidschendam-Voorburg en de waarde van samenwerking tussen de cultuurinstellingen. Afronding installatie zelfbediening Halverwege het jaar werd de installatie ten behoeve van de zelfbediening in het uitleenproces, die in 2010 was gestart, afgerond. Een aantal zaken werd verbeterd, mede waardoor het een en ander nu ook goed toegankelijk is voor minder validen.
6
• Het aantal bezoekers steeg in geringe mate en wel met 0,2%. • Het aantal uitleningen steeg ook zeer licht, met 0,4% • Het aantal verlengingen is op alle locaties enorm gestegen, in totaal met 46,5%! • Het gebruik van de bibliotheek via
De bibliotheek als warenhuis van kennis en informatie I-Bibliotheek
• Voor de jeugd is een workshop
Aanvragen
Bibliotheek Leidschendam-Voorburg
picocrickets georganiseerd. Bij de
Via de functie Aanvragen op de
en Bibliotheek Rijswijk onderhouden
workshop werd geleerd om een
website is het mogelijk om boeken,
samen de I-Bibliotheek. Dit is een on-
eigen game te ontwerpen. Alle
cd’s, dvd’s, bladmuziek, luisterboe-
derdeel van de website met een verza-
kinderen hebben op diverse niveaus
ken en games aan te vragen bij alle
meling koppelingen naar informatieve
een game ontworpen waar ze thuis
aangesloten bibliotheken. Bibliotheek
verder aan konden bouwen.
Leidschendam-Voorburg heeft in totaal
websites en databestanden. Een aantal van deze sites is alleen (gratis) in de
• Voor volwassenen is er een game-
441 (399 in 2010) materialen elders
bibliotheek te raadplegen. Het aantal
ochtend georganiseerd waarbij uit-
aangevraagd. Verder heeft Bibliotheek
paginaweergaves van de I-Bibliotheek
leg werd gegeven over de verschil-
Leidschendam-Voorburg 433 (211 in
bedroeg 37.395.
lende gameconsoles. Na de theorie
2010) materialen aan andere bibliothe-
was het tijd om aan de slag te gaan
ken geleverd via Aanvragen
Week van de mediawijsheid
en werd er fanatiek getennist op de
Van 21 t/m 27 november 2011 was de
Nintendo Wii.
Week van de Mediawijsheid.
Wetswinkel Eenmaal per week vond in locatie
Het thema van de week was: mediaop-
Senioren Consultatiebureau
Voorburg het gratis spreekuur van de
voeding. In het kader van deze week
In april 2011 stond gezondheid voor
wetswinkel plaats. Inwoners met een
heeft Bibliotheek Leidschendam-Voor-
senioren centraal in de bibliotheek.
juridische vraag kunnen zich aan-
burg met behulp van maatschappe-
De bibliotheek organiseerde samen
melden en worden vervolgens door
lijke stagiaires, een aantal activiteiten
met het Senioren Consultatiebureau
een jurist geholpen. In 2011 zijn er 126
georganiseerd.
van Florence een inloopochtend voor
afspraken geweest verdeeld over 40
• De maatschappelijke stagiaires
senioren. Senioren konden hun bloed-
spreekuren.
gingen met tablets de bibliotheek
druk en vetgehalte laten opmeten.
in om bibliotheekbezoekers voor te
Vele bezoekers hebben vervolgens een
lichten over de mogelijkheden van
persoonlijke afspraak gemaakt bij
tablets zoals het lenen van e-books
het Consultatiebureau om dieper op
bij de bibliotheek.
bepaalde zaken in te kunnen gaan.
De bibliotheek als centrum van ontwikkeling en educatie Voor- en vroegschoolse educatie (VVE)
theek te ontvangen. In een program-
aanmeldstrook voor lidmaatschap
• De bibliotheek verzorgt jaarlijks het
ma van anderhalf uur ontvangen
van de bibliotheek.
programma Bibliotheek à la Carte
ouders informatie over waar ze
voor VVE. Kinderdagverblijven en
wat voor boeken voor hun kinderen
derwijs leren om te gaan met een
peuterspeelzalen in Leidschendam-
kunnen vinden en wordt er aan de
computer heeft de BLV in totaal 5
Voorburg kunnen met een leners-
peuters voorgelezen.
KikkerdeKliks (2 in Leidschendam, 2
pas gratis leskisten lenen. Op deze
• De taaltas is een product van de
• Om kinderen van 3 tot 7 jaar spelen-
in Voorburg en 1 in Stompwijk). De
manier levert de bibliotheek een
gemeente en wordt op het consul-
KikkerKlik is een duurzame com-
belangrijke bijdrage aan het ge-
tatiebureau uitgedeeld aan alle
puter in een kleurrijk meubel met
meentelijke VVE-beleid dat zich richt
ouders van 18-maands kinderen. De
allerlei educatieve spelletjes.
op het voorkomen en bestrijden van
bibliotheek stelt de tassen samen
taalachterstand bij jonge kinderen.
met de gehele VVE werkgroep. In
er een kleine collectie met buiten-
• Aan het begin van het schooljaar
• In Leidschendam en Voorburg is
2011 is er een nieuwe versie van de
landse prentenboeken. Hierdoor is
worden op de verschillende peuter-
Taaltas ontwikkeld. De tassen bevat-
het mogelijk om Arabische, Chinese,
speelzalen korte lezingen gegeven
ten het boekje Over een kleine mol
Duitse, Italiaanse, Koerdische, Poolse,
over prentenboeken, voorlezen en
die wil weten wie er op zijn kop ge-
Portugese,Russische, Spaanse en
de bibliotheek. In 2011 is hier een
poept heeft van Werner Holzwarth,
Turkse prentenboeken te lenen.
vervolg aan gegeven door de ouders
een cd met kinderliedjes van VOF de
samen met hun peuters in de biblio-
Kunst met Muziek op schoot en een
7
Basisonderwijs
• In 2011 werd er tijdens de Kinderboe-
• De leskisten uit het bibliotheekpro-
kenweek in de locaties Leidschen-
• Sinds oktober 2009 maakt de BLV
gramma voor het basisonderwijs,
dam en Voorburg een informatie-
gebruik van een combinatiefunc-
Bibliotheek à la Carte, zijn 77 keer
markt gehouden. Hierbij waren
tionaris. Een combinatiefunctie is
uitgeleend. Daarnaast waren er
externe deskundigen op het gebied
een functie waarbij een werkne-
schrijversbezoeken aan scholen. De
van dyslexie aanwezig. Verder
mer in dienst is bij één werkgever,
schrijvers die de scholen bezochten
kwamen twee schrijvers van boeken
maar werkzaam is voor twee of
waren Hans Kuyper, Robin Raven,
in een makkelijk-lezen-reeks hun
meer sectoren (onderwijs, sport
Reina ten Bruggenkate, Thijs Go-
verhaal doen, Stasia Cramer en Peter
en cultuur). De projecten van de
verde en Thea Dubelaar.
Vervloed.
combinatiefunctionaris richten zich
• In het kader van het Cultuurmenu,
op twee pijlers: leesbevordering
het programma voor cultuuredu-
4You!
en mediawijsheid. In 2011 heeft de
catie voor het basisonderwijs kreeg
De 4You!-collectie
combinatiefunctionaris zich onder
de bibliotheek 31 groepen 3 en 29
is ontwikkeld om
andere ingezet voor de Kinderjury,
groepen 6 van basisscholen in
laaggeletterdheid
de Kinderboekenweek, lessen media-
Leidschendam-Voorburg op bezoek
onder jongeren te
in de bibliotheek. Daarmee zijn in
helpen verminderen en voorkomen. Op
totaal 1553 kinderen in één van de
regelmatige basis worden activiteiten
het project uitgevoerd ‘Meneer
locaties van de bibliotheek geweest.
voor jongens en meisjes van 12 tot 23
Kandinsky’, een voorleesproject in
Daarnaast verzorgde de bibliotheek
jaar georganiseerd in samenwerking
het kader van de Kinderboekenweek
ook weer de coördinatie van het
met jongerenwerk organisatie Disck.
waarbij werd voorgelezen en de
gehele menu en werd de website
Er zijn onder andere Wii-competities
prenten werden getoond op het
bijgehouden.
georganiseerd en er zijn workshops
digibord, vergezeld van een
streetdance, zumba, capoeria en salsa
muzikale oefening en een
gegeven.
verwerkingsopdracht.
Makkelijk Lezen Plein • De Makkelijk
wijsheid en lessen leesbevordering. • In het voorjaar van 2011 is tweemaal
• Het leesbevorderingsproject De
Lezen Pleinen
Gamen in de bibliotheek
prins op het witte paard is door acht
(MLP) zijn
Als onderdeel van het 4You! is het tij-
scholen in Leidschendam-Voorburg
speciaal ontwikkeld voor basis-
dens openingsuren voor de jeugd mo-
aangevraagd en in 32 groepen,
schoolleerlingen met leesmoeilijk-
gelijk om op vertoon van een lenerspas
variërend van groep 1/2 tot en met
heden, bijvoorbeeld dyslexie, maar
een half uur gratis te gamen. In totaal
groep 6, uitgevoerd.
ook voor leerlingen met een geringe
is er ruim 2.400 keer in de bibliotheek
leestraditie. De boeken worden aan-
op de spelcomputers gespeeld wat
overleef ik mijn… werkstuk?’ werden
trekkelijk en frontaal gepresenteerd,
neerkomt op 1.200 uur gameplezier.
vier scholen bezocht met in totaal
waardoor leeszwakke kinderen snel
Naast het gamen tijdens openingsuren
acht groepen (groep 5, 6 en 7). Doel
en gemakkelijk een boek kunnen
zijn er in 2011 diverse game evenemen-
van dit project was informatie ge-
vinden en kiezen. Tenslotte is er voor
ten georganiseerd voor zowel jongeren
ven over hoe je een werkstuk moet
ouders en leerkrachten informatie
als volwassenen. Voor jongeren zijn er
maken: hoe kom je aan een onder-
over leeshulpmiddelen voor kinde-
competities georganiseerd in samen-
werp, hoe verzamel je informatie,
ren.
werking met Disck Jongerenwerk
hoe verwerk je die informatie in een
terwijl voor volwassenen informatie
werkstuk?
• Op de school in Stompwijk is een
8
Combinatiefunctie
wisselcollectie neergezet voor in
bijeenkomsten zijn gehouden. Volwas-
een zogenaamde chill-hoek en een
senen konden op deze manier op een
aanvulling op de daar aanwezige
gezellige en ontspannen manier in
MLP-kast.
aanraking komen met spelcomputers.
• In het kader van het project ‘Hoe
• Met de naschoolse activiteit
Laaggeletterdheid
drachten uitgevoerd en gewerkt aan
Diploma Veilig Internet wordt kin-
• De lees- en schrijf collecties in de
hun portfolio. Verder hebben in het
deren geleerd hoe ze zich het beste
locaties Leidschendam en Voor-
kader van het Provinciaal Themajaar
kunnen profileren op internet, hoe
burg richten zich op laaggeletterde
Leve de Molens! 35 vrouwen van Fox
ze kunnen omgaan met ongewenste
volwassenen. De collecties bestaan
AOB een bezoek gebracht aan Molen
e-mail, privacy en digitaal pesten. In
uit eenvoudige romans, eenvou-
totaal hebben 7 kinderen afkomstig
dige studieboeken, talencursussen
• In samenwerking met het ROC heeft
van drie verschillende basisscholen
Nederlands en luistermateriaal. De
de BLV het Groot Dictee van LV ge-
uit de groepen 5 en 6 aan de
materialen zijn met name bedoeld
organiseerd. Wethouder Schellings
activiteit meegedaan.
voor cursisten van NT2, Nederlands
heeft het dictee op onnavolgbare
als tweede taal.
wijze voorgelezen aan een zaal vol
• Op verzoek van Basisschool De Dijsselbloem heeft de combinatie-
• In 2011 heeft de BLV samengewerkt
De Vlieger.
gespannen deelnemers. In totaal na-
functionaris deelgenomen aan een
met het Regionaal Opleidingscen-
men ongeveer 45 mensen deel aan
Verlengde Schooldag project. Gedu-
trum (ROC) en Fox AOB (een orga-
het dictee. Het dictee was gemaakt
rende acht weken verzorgde de com-
nisatie die actief is op het gebied
door Doe Weer Mee!, de organisatie
binatiefunctionaris aan 20 kinderen
van integratie en re-integratie) in
die Laaggeletterdheid onder de
een les met als thema Indianen. De
de bestrijding van de laaggeletterd-
aandacht wil brengen en mensen
kinderen hebben een landkaart van
heid. Tijdens verschillende lessen
over de streep wil trekken om deel
de indianen, een memoryspel van
van Fox AOB heeft de BLV kleine
te nemen aan de cursussen Lees en
diersporen, dromenvangers en strip-
workshops gegeven over het zoeken
verhalen gemaakt. De resultaten
van een boek in de bibliotheek, over
• Tijdens de Week van de alfabetise-
werden na afloop tentoongesteld in
het voorlezen van een prentenboek
ring heeft een groep cursisten van
de bibliotheek.
en over het belang van (voor)lezen in
Doe Weer Mee! een bezoek gebracht
het algemeen. De cursisten van Fox
aan Molen de Vlieger met aanslui-
AOB zijn ook op bezoek geweest in
tend een tocht in de huifkar van
de bibliotheek en hebben daar op-
Coby van Bohemen.
Schrijf!
De bibliotheek als encyclopedie van kunst en cultuur
Cultuurpunt Leidschendam-Voorburg +
De redactie van Cultuurpunt stuurde
Cultuurmenu voor 55+
uitladder
10x een Uitladder aan 366 abonnees.
De gemeente Leidschendam-Voorburg
Voor dit digitale informatiepunt met
Verder werd de Uitladder 49 keer
heeft in samenwerking met de lokale
informatie over alle cultuuruitingen in
geplaatst in het Krantje. In de loop van
welzijnsorganisatie Woej een Cultuur-
Leidschendam-Voorburg ontvangt de
2011 is de website van het Cultuurpunt
menu voor senioren ontwikkeld. De
BLV een structureel subsidiebedrag van
compleet vernieuwd. Het is een over-
BLV heeft in 2011 hieraan mee gedaan
de gemeente.
zichtelijke en mooie website geworden
door twee activiteiten: vertoning van
die voldoet aan de eisen van deze tijd:
de film Bleeke Bet en meezingen met
www.cultuurpuntleidschendam-voor-
het Zwabbercabaret.
burg.nl.
9
• Op 11 mei vond de feestelijke
• Op aanvraag van Zorginstelling
opening plaats van de Wiki Toen
Rustoord zijn er diverse bijeenkom-
Leidschendam-Voorburg door
sten georganiseerd waarbij filmpjes
wethouder Heleen Mijdam. De wiki
over Oud-Voorburg werden gekeken.
is een onderdeel van Toen Leidschendam-Voorburg, het fysieke
Cultureel zomerfestival
en digitale informatiepunt over de
De bibliotheek was op 27 augustus
geschiedenis van Leidschendam-
weer aanwezig bij de jaarlijkse start
Voorburg. De wiki is een aparte
van het culturele seizoen in Leidschen-
website geheel gebaseerd op de
dam-Voorburg. In het kader van het
principes en uitgangspunten van de
themajaar was er een themabus Leve
officiële Wikipedia met een link daar
de Molens! aanwezig en konden de
naartoe.
bezoekers kennis maken met het acti-
Een belangrijk en uniek onderdeel
viteitenprogramma van de bibliotheek
van deze wiki is de gedigitaliseerde
voor de periode september – december
collectie grafiek en andere afbeel-
2011.
dingen van Voorburg van verzamelaar Gerard Duijvestein. • In de maand van de geschiedenis is
Exposities De bibliotheek geeft elke maand
er een cursus “Op zoek naar je voor-
(amateur)kunstenaars en schilder-
ouders” georganiseerd. Leden van de
en fotoclubs de mogelijkheid om in
Genealogische Vereniging, afdeling
locatie Voorburg te exposeren. In 2011
Leidschendam-Voorburg hebben de
waren er 11 exposities.
deelnemers tijdens een inspirerende avond op het goede spoor gezet. Verder is naar aanleiding van het thema “Ik en Wij” van de maand van de geschiedenis een Ethiopische koffieceremonie georganiseerd. Tijdens de ceremonie werd er verteld over Toen Leidschendam-Voorburg Toen Leidschendam-Voorburg is het historisch informatiepunt (HIP) voor iedereen die meer wil weten over de geschiedenis van Leidschendam, Voorburg en Stompwijk. Vanuit Toen zijn er diverse activiteiten georganiseerd. • In het kader van het Provinciaal Themajaar 2011 Leve de Molens! zijn de fysieke presentaties van Toen viermaal opgefrist met foto’s die te maken hebben met molens. Verder zijn er themabussen aangevraagd voor diverse activiteiten in de gemeente waaronder het Cultureel Zomerfestival, activiteiten rondom het Damcentrum, groepen inburgeraars en groepen 7 van het basisonderwijs.
10
de Ethiopische geschiedenis en cultuur terwijl er Ethiopische koffie, thee en bijbehorende lekkernijen werden geserveerd. • Vanuit Toen wordt er niet alleen aandacht geschonken aan lokale geschiedenis, maar ook aan films en muziek van vroeger. Filmklassiekers uit de jaren ’30 en ’40 werden vertoond en er is een optreden geweest van het Zwabbercabaret. • De lezingen van Nico Groot over de Poederdot en Antoniushove zijn georganiseerd in het kader van Toen Leidschendam-Voorburg. Tijdens de Poederdot lezing van 10 december 2011 is ook de nieuwe Poederdot DVD gepresenteerd en overhandigd aan nabestaanden van Anna Maria van der Lubbe.
Lezing en film over De Poederdot: een groot succes Binnen het activiteitenprogramma van de BLV kunnen de lezingen door Nico Groot over het leven van Anna Maria Petronella van der Lubbe, alias De Poederdot (1899-1986) steevast op een uitverkocht huis rekenen. In december werd de Poederdotinformatie uitgebreid met een korte documentaire over haar leven. Deze is, met medewerking van o.a. de BLV en met een bijdrage van de Provincie ZH vervaardigd en werd op 4 december door TVWest uitgezonden. De DVD van deze documentaire werd in flinke aantallen verkocht in de bibliotheek.
De bibliotheek als inspiratiebron voor lezen en literatuur Nationale Voorleesdagen
uit boeken over hartstocht & overspel,
Kinderboekenweek
Van 19 tot en met 29 januari vonden
liefde & geluk en een klein aardigheid-
Tijdens de Kinderboekenweek van 2011
de Nationale Voorleesdagen plaats. In
je. De actie werd zeer op prijs gesteld
stond heldenmoed centraal onder
deze periode gaat een team medewer-
en binnen anderhalf uur waren alle 50
het motto: Superhelden! – Over
kers op pad om in de peuterspeelzalen
tassen uitgeleend.
dapper durven zijn. De Kinderboe-
en kinderdagverblijven voor te lezen.
kenweek werd gehouden van 5
In totaal is aan 32 peutergroepen voor-
Nederlandse Kinderjury
tot en met 15 oktober. In het kader
gelezen. Verder heeft Stichting TRIAS
Alle Nederlandse kinderen tussen de 6
van de campagne organiseerde de
een voorstelling gegeven gebaseerd op
en 12 jaar mogen elk jaar stemmen op
bibliotheek organiseerde allerlei
het prentenboek van het jaar: Fiet wil
hun favoriete boek. De boeken met de
activiteiten.
rennen van Bibi Dumon Tak en Noëlle
meeste stemmen krijgen de prijs van
Smit. Aan de hand van de gebeurte-
de Nederlandse Kinderjury. In aan-
kenweekfestival georganiseerd in
nissen in het boek, maakten peuters
sluiting op deze landelijke campagne
samenwerking met het theater en
kennis met verschillende instrumen-
werd zowel in Leidschendam als in
Kinderboekwinkel In de Wolken. Op
ten en begrippen. Het poppentheater
Voorburg een eigen kinderjury gestart.
het festival waren de schrijvers Anna
Dubbele Jan gaf een voorstelling Twiet,
Kinderen van in totaal vijf verschil-
van Praag en Bies van Ede uitgeno-
twiet, twiet waarbij kinderen Fiet
lende basisscholen kwamen bij elkaar
digd en verzorgde de kinderband de
konden volgen vanaf het moment dat
om te praten over boeken, tips uit te
muzikale afsluiting.
hij uit zijn ei kroop totdat hij een grote
wisselen en te leren hun mening over
struisvogel was.
boeken te vertellen. In totaal hebben
stelling van theatergroep Opslag
twintig kinderen meegedaan met de
voor Cacao met Geen haar op mijn
Leidschendam-Voorburg Kinderjury.
hoofd. Ditmaal was het Geen haar
• In theater Camuz is een Kinderboe-
• In theater de Tobbe was een voor-
op mijn hoofd van Theatergroep Kikkertiendaagse Van 21 tot en met 30 maart was het
Opslag voor Cacao. • Om leerkrachten uit het basis-
weer Kikkertiendaagse. Tijdens deze
onderwijs te inspireren voor de
Nationale Voorleeswedstrijd
dagen staat de razend populaire Kik-
organisatie van een Kinderboeken-
Elk jaar organiseert de bibliotheek
ker van schrijver en illustrator Max
week op hun eigen school is er een
de lokale voorronde van de Nationale
Velthuijs volop in de belangstelling. De
speciale Kinderboekenweekfestival
Voorleeswedstrijd. Dit jaar werd de
bibliotheek organiseerde allerlei voor-
voor leerkrachten georganiseerd. Er
wedstrijd georganiseerd in theater de
lees- en knutselactiviteiten. De kinde-
werden workshops gegeven door
Tobbe. Er deden tien kinderen mee uit
ren luisterden aandacht en tekenden,
het Kunstgebouw en er was een
de groepen 7 of 8 van vijf verschillende
kleuren, knipten en plakten er op los.
informatiemarkt met onder andere
basisscholen in de gemeente. Uitein-
lessuggesties. Er waren 29 deelne-
delijk zijn er twee winaars gekozen
mers van in totaal 14 verschillende
die doorgingen naar de provinciale
basisscholen, waaronder vijf scholen
kwartfinale in Zoetermeer.
uit Leidschendam-Voorburg.
Valentijnsdag De bibliotheek heeft op Valentijnsdag tassen vol passie en hartstocht uitgedeeld aan leners. De tassen bestonden
11
50+ leest voor
Maand van het Spannende Boek
Leeskringen
Een dienstverlening die de bibliotheek
De bibliotheek heeft dit jaar in het
Er is in Nederland een groot aantal
samen met vrijwilligers aanbiedt is
kader van de maand van het span-
lezers dat er plezier in heeft om in
50+ leest voor. Hierbij lezen 50plussers
nende boek voor het eerst een schrijf-
groepsverband hun leeservaringen
voor aan kinderen in peuterspeelzalen
wedstrijd georganiseerd. Het verhaal
met elkaar te delen. Dit gebeurt vaak
en kinderdagverblijven. In 2011 waren
moest als titel Moord bij de sluis
in zogenoemde leeskringen. De biblio-
27 vrijwilligers actief die voorlazen in
hebben. In totaal zijn 23 spannende
theek heeft speciaal voor de leeskrin-
de verschillende kinderdagverblijven
verhalen ingezonden.
gen een workshop literatuuranalyse en
en peuterspeelzalen in de gemeente.
interpretatie georganiseerd dat ze kan helpen bij het delen van hun leeserva-
Boekenweek
ringen. De bibliotheek ondersteunde in
In de Boekenweek 2011 stond het
Nederland Leest
2011 8 actieve leeskringen die geza-
levensverhaal centraal onder het
De landelijke campagne Nederland
menlijk 48 (44 in 2010) leeskringkoffers
motto Curriculum Vitae – Geschreven
Leest werd van 21 oktober tot en met
hebben aangevraagd.
Portretten. De Boekenweek werd geor-
18 november georganiseerd met als
ganiseerd van 16 tot en met 26 maart.
doel iedereen uitnodigen om met
Bibliotheek aan huis
Tijdens de Boekenweek is onder andere
elkaar in discussie te gaan over één
Speciaal voor leden die niet in staat
een workshop levensverhalen schrijven
bepaald boek. Leden van de bibliotheek
zijn om zelf naar de bibliotheek te
gegeven en verzorgde de schrijfster
konden het boek Het leven is vurruk-
komen is er de service Bibliotheek aan
Nelleke Noordervliet een lezing.
kuluk van Remco Campert gratis in
huis. Hierbij gaan vrijwilligers op be-
de bibliotheek afhalen. Verder heeft
zoek bij leden om nieuwe materialen
de bibliotheek een aantal activiteiten
te brengen. De service wordt aange-
georganiseerd. Harry Knipschild haalde
boden in samenwerking met de Unie
met videoclips, muziekfragmenten en
van Vrijwilligers (UVV). De bibliotheek
beeldende anekdotes de jaren ‘60 voor
telde in 2011 43 vrijwilligers die op
één avond weer terug in Voorburg ter-
bezoek gingen bij 40 Bibliotheek aan
wijl in Leidschendam Rutger Martens
huis leden.
een interactieve lezing over Het leven is verrukkulluk heeft gegeven.
De bibliotheek als podium voor ontmoeting en debat Activiteitenprogramma
Amnesty International en Unicef
De bibliotheek heeft in samenwerking
De bibliotheek steunt Amnesty
met Bibliotheek Rijswijk tweemaal
International en Unicef door op ge-
een activiteitenprogrammaboekje
zette tijden ruimte in de bibliotheek
uitgegeven.
beschikbaar te stellen voor het geven
In de boekjes waren alle jeugd en vol-
van informatie en het werven van
wassen activiteiten van de gezamen-
donateurs.
lijke bibliotheken opgenomen. Op deze manier is een ruimer activiteiten aanbod ontstaan.
12
Bibliotheek Leidschendam-Voorburg in cijfers 2011
2010
Verschil 2011 - 2010
25 9,5 36,5
25 9,5 36,5
-
7.568 1.193 514 5.383 2.754 17.412 72.401 24,0%
7.543 1.157 548 5.697 2.766 17.711 72.117 24,6%
0,3% 3,1% - 6,2% - 5,5% - 0,4% - 1,7% 0,4% -
467.839 26,9 6,5
466.179 26,3 6,5
0,4% -
9.290
6.772
37,2%
Mediacollectie Mediacollectie totaal Media per ingeschreven lener Media per inwoner
142.931 8,2 2,0
145.757 8,2 2,0
-1,9% -
Bezoekers Bezoekers totaal Bezoeken per inwoner
311.403 4,3
310.782 4,3
0,2% -
Gebruik van BLV via internet Reserveringen via website Reserveringsberichten via email Verlengingen via website Bezoeken (visits) aan website Ontvangers van BLV nieuwsbrief (12x per jaar)
4.041 7.802 74.732 161.455 6.783
3.798 6.038 58.525 155.260 5.484
6,4% 29,2% 27,7% 4,0% 23,7%
8.238 266 26 49 366
4.379 209 22 52 300
88,1% 27,3% 18,2% -5,8% 22,0%
29.749 14
25.791 14
15,3% -
Openingsuren per week Leidschendam Stompwijk Voorburg Ingeschreven leners Leners 0 - 16 jaar Leners 16 - 18 jaar Leners 18 - 26 jaar Leners 26 - 65 jaar Leners 65 jaar e.o. Leners totaal Inwoners gemeente Leidschendam-Voorburg Lenerpercentage Uitleningen Uitleningen totaal Uitleningen per ingeschreven lener Uitleningen per inwoner Reserveringen Uit eigen collectie
Cultuurpunt Leidschendam-Voorburg Bezoeken (visits) aan website Cultuurpunt LV Deelnemende organisaties en kunstenaars Exposanten Cultuurpunt Uitladder LV in Het Krantje Ontvangers van Uitladder Cultuurpunt (10x per jaar) Toen Leidschendam-Voorburg Bezoeken (visits) aan website Toen LV Deelnemende organisaties en verenigingen
13
DEEL III:
Bibliotheek Rijswijk in 2011 Bezuiniging op komst
Erfgoedrijswijk.nl
Bedrijfsresultaten
Gemeenten verkeren in een moeilijke
In samenwerking met het Rijswijks
Het aantal bezoekers aan de biblio-
financiële positie. Ook de gemeente
Historisch Informatiecentrum,
theek vertoonde een lichte daling van
Rijswijk maakte een afweging om het
Museum Rijswijk en de Historische
1,6%. (van 327.405 naar 322.079). Het
huishoudboekje op orde te houden.
Vereniging Rijswijk werd een plan
aantal leners daalde met 3,3% (van
Voor de Rijswijkse bibliotheek bete-
ontwikkeld om verenigingen en instel-
11.541 naar 11.165). Verder is het
kende dit dat de gemeente de biblio-
lingen die werkzaam zijn op het gebied
opmerkelijk dat met name het aantal
theek een bezuiniging van € 149.000,-
van erfgoed een portal te bieden. Het
baby’s en peuters als lid van de
oplegt. Het bedrag is afgeleid van
doel van de website is om Rijswijkers
bibliotheek groeit.
de kosten die verband houden met
en andere geïnteresseerden te stimule-
Het aantal geleende media daalde
wijkbibliotheek De Ottoburg. Vanuit de
ren kennis te nemen van het culturele
met 4,3 % (van 415.170 naar 398.005)
bibliotheek is betoogd dat de daad-
erfgoed van Rijswijk. De provincie
De dalingen treden vooral op vanaf het
werkelijke opbrengst van sluiting deze
Zuid-Holland stelde voor dit project
moment dat bekend wordt dat wijk-
wijkbibliotheek ongeveer de helft van
geld beschikbaar.
bibliotheek De Ottoburg zal worden gesloten met ingang van 1 januari 2013.
dit bedrag zal bedragen. Een voorstel om tot flankerend beleid
Filmhuis
voor met name jonge jeugd en senio-
De bibliotheek organiseert diverse
ren aan te bieden, vond onvoldoende
culturele activiteiten. Met regelmaat
weerklank bij de politiek.
vertoont de bibliotheek films. De
Wel werd als compensatie naar het
belangstelling voor deze vertoningen is
onderwijs de mogelijkheid geboden
groot. Daarom werd het plan gesmeed
om een mediacoach aan te stellen.
om tot een betere inrichting van de
Deze mediacoach helpt het onderwijs,
ruimte te komen en de films op een
kinderen en leerkrachten om vaardig-
kwalitatief beter niveau (beeld en
heden op te doen in het gebruik van
geluid) te vertonen.
alle digitale mogelijkheden. Vanuit de
Vanuit Fonds 1818, Maatschappij tot
bibliotheek zal een aantal medewer-
Nut van ’t algemeen, Stimulerings-
kers worden opgeleid tot mediacoach.
fonds Rabobank en Vrienden van de
De bibliotheek poogt de effecten van
Rijswijkse bibliotheek kwam voldoende
de bezuiniging zoveel mogelijk te
geld binnen om tot deze nieuwe opzet
beperken zodat de dienstverlening in
over te gaan.
de Centrale Bibliotheek zoveel mogelijk
In 2012 zal een aantrekkelijk pro-
op peil kan blijven.
gramma worden geboden waarin met name boekverfilmingen en film rond
Het voorgenomen besluit om wijkbibliotheek De Ottoburg had tot onmiddellijk gevolg dat het gebruik van deze bibliotheek daalde. Een aantal leden beëindigde het lidmaatschap; eveneens daalde het aantal bezoekers.
14
bepaalde thema’’s worden vertoond.
Jeugd en jongeren
De bibliotheek is er voor iedereen: van klein tot groot – van jong tot oud. Sinds kort zelfs vanaf de babyleeftijd via het programma BoekStart. De bibliotheek is voor iedereen aantrekkelijk zelfs voor de kinderen die niet zo van lezen houden. Daarom is er in de bibliotheek een apart Makkelijk Lezen Plein en is voor de rest van de jeugdafdeling gekozen voor een hele nieuwe inrichting.
De bibliotheek voor baby’s, peuters & kleuters Voorlezen is niet alleen leuk, maar
De bibliotheek heeft geïnvesteerd in
prikkelt de fantasie, ontwikkelt het
ook nog eens heel belangrijk voor de
een aantrekkelijke collectie babyboek-
taalgevoel en bezorgt hun veel plezier.
taalontwikkeling van jonge kinderen.
jes. Als kinderen 14 maanden oud zijn,
Speciaal voor deze kleintjes kwam het
Voor elke leeftijd zijn weer andere
krijgen ze bij het Consultatiebureau
Sprookjestheater van Margo van Schie
voorleesboeken geschikt. Daarom heeft
ook nog eens een Taaltas uitgereikt
naar Rijswijk met de leuke voorstelling
de bibliotheek een duidelijk onder-
met onder andere informatie over het
Poesje Mauw.
scheid gemaakt in een babyhoek, een
belang van voorlezen voor de ontwik-
peuterhoek en een kleuterhoek.
keling van de peuter en de mogelijk-
Voorlezen & Knutselen
heid om het kind gratis lid te maken
Door het jaar heen wordt aandacht
BoekStart en Taaltas
van de bibliotheek. In totaal werden in
besteed aan bekende thema’s door het
Je kunt niet vroeg genoeg met voor-
2011 159 baby’s en peuters lid van de bi-
voorlezen van verhalen en een daaraan
lezen beginnen, is het motto van het
bliotheek via deze twee programma’s.
gekoppelde knutselactiviteit. Veel kin-
landelijke leesbevorderingsprogramma
deren kwamen op de woensdagmid-
BoekStart; rijm en ritme wordt al heel
Nationale Voorleesdagen
dagen luisteren naar de verhalen van:
snel opgepikt. Bibliotheek Rijswijk
Voor peuters en kleuters zijn de
Fiet wil rennen (tijdens de Nationale
onderschrijft deze doelstelling en biedt
Nationale Voorleesdagen aan het
Voorleesdagen), Kikker (tijdens de
samen met de Gemeente Rijswijk
begin van het jaar een feestje. Tijdens
Kikkertiendaagse), Floddertje (tijdens
baby’s van 3 maanden een leuk Boek-
deze 10 dagen wordt het voorlezen
de Annie MG Schmidtdagen), Superhel-
Start koffertje aan, gekoppeld aan een
extra gepromoot. Voorlezen aan
den (tijdens de Kinderboekenweek) en
gratis lidmaatschap van de bibliotheek.
kinderen is namelijk belangrijk. Het
Sint & Piet (tijdens de Sinterklaastijd).
De bibliotheek voor kinderen van 6-12 jaar Nieuwe indeling De nieuwe indeling van de jeugdafdeling in de Centrale Bibliotheek is eind december 2010 officieel in gebruik genomen. De afdeling is ingedeeld in opvallende gekleurde hoeken, waarbij zowel de leesboeken als de informatieboeken zijn te vinden over een bepaald onderwerp. Dit jaar heeft ook de jeugdafdeling in de locatie De Ottoburg dezelfde metamorfose ondergaan als de Centrale Bibliotheek met de hoeken: ONTDEKKEN - DENKEN – DROMEN – DURVEN – DOEN – SAMEN – NATUUR. Een aantrekkelijke opstelling voor de jeugd om op ontdekking te gaan wat bij ze past. De bibliotheek denk dat
kinderen zo meer geïnspireerd worden
zondagmiddag 9 oktober van de
in de bibliotheek.
activiteiten rond Superhelden. De kinderboekenschrijfster en illustrator
Filmmiddagen in de vakantie
Marianne Busser kwam voorlezen en
Om boeken op een andere manier aan
signeren. In de tentoonstellingsruimte
bod te laten komen, worden tijdens
konden kinderen op zoek naar hun
de schoolvakanties films vertoond van
eigen superheld: van sporters tot
verfilmde boeken. Het waren gezel-
historische helden, van het Wereld
lige middagen, die bezocht werden
Natuur Fonds tot Harry Potter; zo kon-
door ongeveer 150 kinderen; ook de
den ze meedoen met een judoclinic,
buitenschoolse opvang heeft zijn weg
zich laten schminken, knutselen, een
gevonden naar deze filmmiddagen.
speurtocht doen, striptekenen leren, op de foto, een workshop natuurtekenen
Kinderboekenweek
volgen; stickers verzamelen voor hun
Tijdens de Kinderboekenweek was er
verzamelalbum en nog veel meer. Het
weer een groot Kinderboekenweek-
was een hele gezellige drukte met 214
feest. De hele bibliotheek gonsde
bezoekers!
15
De bibliotheek voor kinderen vanaf 12 jaar 4You!
Jongerenkast
De collectie 4You!, voor jongeren die
In 2010 is de collectie van de jongeren-
lezen lastig of niet leuk vinden, krijgt
kast uitgebreid met boeken geschikt
aandacht tijdens brugklasbezoeken.
tot de leeftijd van 20 jaar. Dit is tot
Leerlingen van het Stanislas College
stand gekomen door geschikte titels
Praktijkonderwijs komen regelmatig
vanuit de afdeling volwassenen te
langs voor een zelfstandig klassikaal
verplaatsen naar de jongerenkast. Ook
ruilbezoek. Voor hen is het 4You! bij
landelijk is er een groeiende belang-
uitstek geschikt. Ten opzichte van 2010
stelling voor de jongerenroman of
is een teruggang in het aantal uitle-
Young Adult-roman. Dit is terug te zien
ningen te zien (2010: 4340 uitleningen,
in een toename van het aantal uitle-
2011: 3274 uitleningen).
ningen ten opzichte van 2010 (2010:
deze schoolmediatheek geplaatst. In
2341, 2011: 3092).
2011 kregen de Jonge Jury-boeken extra
Jonge Jury
2Me!, dé voorleeswedstrijd voor brug-
De Jonge Jury-boeken zijn duidelijk zichtbaar aanwezig op de jeugdafdeling, zowel bij de C-boeken (12+) als bij de jongerenkast (14+). Samen met de mediathecaris van het Rijswijks Lyceum wordt veel aandacht aan deze campagne besteed. Ter ondersteuning wordt jaarlijks gedurende de stemperiode voor de Jonge Jury een
aandacht door de koppeling met Readklasleerlingen. Bibliotheek Rijswijk en Bibliotheek Den Haag hebben als pilot deze voorleeswedstrijd georganiseerd in Zuid-Holland, in samenwerking met ProBiblio, de provinciale serviceorganisatie. Vanuit Rijswijk hebben leerlingen van het Rijswijks Lyceum en het Stanislas College/HR aan deze wedstrijd deelgenomen met in totaal 9
leencollectie vanuit de bibliotheek in
brugklassen.
Educatie is een belangrijke kernfunctie
Voorschoolse Educatie
Nationale Voorleesdagen
van de bibliotheek. Door middel van
Boeken kijken en voorlezen, liedjes
Het voorlezen aan kinderen die zelf
het aanbieden van een gevarieerd
zingen en luisteren. Op kinderdagver-
nog niet kunnen lezen wordt gepro-
educatief aanbod biedt de bibliotheek
blijven en peuterspeelzalen wordt veel
moot tijdens de jaarlijkse Nationale
de mogelijkheid tot ontwikkeling van
aandacht besteed aan taalontwikke-
Voorleesdagen in januari. Het prenten-
jong tot oud. Dat begint al bij onder-
ling en leesplezier. De bibliotheek be-
boek van het jaar Fiet wil rennen stond
steuning van de Voorschoolse Educatie
schikt over producten en diensten die
centraal. In de bibliotheek kwamen
tot het aanbieden van cursussen aan
dat werk ondersteunen en fungeert
peutergroepen luisteren naar dit leuke
ouderen via SeniorWeb.
daarbij als een voorleespartner voor de
verhaal én om met Fiet mee te rennen.
Onderwijs
voorschoolse educatie.
16
Vertelplaten
Peuterochtenden in de bibliotheek
Puk & Ko kisten
Peuterspeelzalen en kinderdagverblij-
Binnen veel peu-
Speciaal voor peuterspeelzalen en
ven kunnen vertelplaten lenen in de
terspeelzalen in
kinderdagverblijven uit Rijswijk or-
bibliotheek. De vertelplaten worden
Rijswijk wordt het
ganiseerde de bibliotheek peuteroch-
gebruikt in een vertelkastje en het
programma Puk
tenden. Deze ochtenden zijn bedoeld
& Ko gebruikt, een
voor de peuters mét hun ouders, om
geeft aan voorlezen een extra dimensie. De kinderen worden als het ware
programma rond de ontwikkeling van
zo kennis te maken met de bibliotheek.
in het verhaal getrokken en kunnen
taal, rekenen en sociale vaardighe-
In de bibliotheek werd verteld over
ook actief deelnemen. Actief voorlezen
den. De bibliotheek ondersteunt dit
de mogelijkheden van de bibliotheek
bevordert de taalontwikkeling van
programma met kant en klare Puk &
en het belang van voorlezen bij het
peuters enorm.
Ko kisten. Rond elk thema van Puk &
opvoeden van peuters. Natuurlijk werd
Ko heeft de bibliotheek kisten samen-
er ook voorgelezen.
50+ leest voor
gesteld, bestaande uit voorleesboeken,
Als leidsters zelf geen tijd hebben om
vertelplaten, cd’s, dvd’s, puzzels, hand-
Taalbijeenkomst VVE
voor te lezen, biedt de bibliotheek vrij-
poppen en andere speelleermaterialen.
Op 26 oktober organiseerde de ge-
willigers aan via het Project 50+ leest
In een bijgevoegde map zijn lessug-
meente Rijswijk bij het Haags Centrum
voor. Deze vrijwilligers komen naar de
gesties, liedjes, gedichtjes, kleurplaten
voor Onderwijsadvies (HCO) in den
instelling toe om peuters in kleine of
en knutselideeën rond het thema
Haag een taalevenement voor iedereen
grotere groepjes voor te lezen. Doordat
verzameld. Sommige peuterspeelzalen
die met peuters en kleuters werkt in de
de vrijwilligers een vaste instelling be-
die een kist gebruikt hebben, heb-
gemeente. De bibliotheek was verte-
zoeken, bouwen de peuters een band
ben de mappen aangevuld met eigen
genwoordigd met twee stands met een
op met de “voorleesoma’s en –opa’s” en
ideeën en foto’s, zodat een volgende
presentatie van het aanbod voor deze
kijken uit naar hun bezoek.
peuterspeelzaal weer andere nieuwe
doelgroep.
ideeën kon opdoen.
Basisonderwijs Ook voor het basisonderwijs is de
Klassikaal lenen
Kinderboekenweekfestival
bibliotheek leverancier van leesplezier.
Het ‘om de 6-8 weken naar de biblio-
Dé leesbevorderingsactiviteit van
Daarnaast biedt de bibliotheek samen
theek gaan met de hele klas’, stimu-
het jaar is de Kinderboekenweek in
met de Kunstuitleen en het Rijswijks
leert het lezen enorm. Dit jaar maakten
oktober. Om leerkrachten te enthousi-
Historisch Informatiecentrum een
74 groepen gebruik van de mogelijk-
asmeren voor het thema Superhelden
gevarieerd activiteitenaanbod rond
heid om met de klas boeken te komen
organiseerden Bibliotheek Rijswijk en
media-educatie, kunsteducatie en
lenen. Zowel in De Ottoburg als in de
Bibliotheek Leidschendam-Voorburg
erfgoededucatie. Vanuit het totale
Centrale Bibliotheek komen wekelijks
het festival Stoute schoenen, Dappere
educatieve aanbod werden weer veel
veel groepen over de vloer om nieuwe
daden. Leerkrachten kregen lesideeën
pakketten van de Leeslijn, Flip de
boeken te kiezen.
aangereikt in de workshops en kregen
logeerbeer, lespakketten rond Poëzie,
het bijbehorende lesboek met cd mee
Eten en Beeldtaal en de Gedichtenkis-
naar school.
ten door het basisonderwijs geleend. Verder volgden 12 groepen 3 een introductieles over het gebruik van de bibliotheek en konden de leerlingen tegelijkertijd (gratis) lid worden.
17
Nationale Voorleeswedstrijd
• Voor de Christelijke Basisschool de
Dit jaar deden 4 schoolkampioenen uit Rijswijk mee aan de lokale voorronde, die samen met DOK Delft werd
Erfgoedspoor
Melodie werd in het voorjaar gestart
In 2011 startte de bibliotheek met de
met de Kunstquiz.
uitvoering van nieuwe lessen voor
• Van 13 september tot en met 13
groep 7 in het kader van het Kunstme-
georganiseerd in Delft. Helaas is geen
oktober vond in het kader van de
nu. Rond het erfgoed van Rijswijk werd
Rijswijkse kandidaat doorgegaan naar
OnderTijdVerlenging (OTV) een
een spannende opzoekles ontwikkeld.
de kwartfinale.
intensief leesbevorderingsproject
De les werd door 11 groepen gevolgd in
plaats in groep 7 van CBS de Me-
beide locaties van de bibliotheek. Leer-
Cultuurcarrousel
lodie. In november volgde groep 5
lingen leerden hun weg te vinden in de
In 2011 startte de bibliotheek met de
een les “Gedichten schilderen” in de
bronnen en gingen op deze manier op
uitvoering van het buitenschoolse
Kunstuitleen van de bibliotheek en
zoek naar het ontstaan van Rijswijk.
aanbod binnen de Cultuurcarrousel. In
groep 6 ging aan de slag met een
totaal namen 275 leerlingen deel aan
leeslogboek in het kader van het
de lessen van de Cultuurcarrousel.
project “Boeken en zo”.
• Voor de Snijdersschool werden
• De lessen voor basisschool de Pira-
lessen ontwikkeld (en gegeven) die
mide zijn in het najaar begonnen
in het teken stonden van de grote
met het project “Boeken en zo” voor
schoolproductie Ik presenteer in de
groep 6, waarbij alle leerlingen een
Rijswijkse Schouwburg.
leeslogboek hebben ontvangen.
Voortgezet onderwijs Er is contact met de drie scholen voor
Gereformeerde Scholengemeenschap
Den Haag, Leidschendam-Voorburg,
voortgezet onderwijs in Rijswijk.
Randstad
Westland, Zoetermeer en Rijswijk. Van-
Brugklassen ontvangen een lenerspas.
uit deze werkgroepen worden onder
Rijswijks Lyceum
In aansluiting hierop volgden zij een
andere lesmodules voor brugklasbe-
Met deze school wordt samengewerkt
lesmodule “Met de brugklas naar de
zoeken samengesteld en onderhouden.
met de schoolmediatheek. Brugklas-
bieb” rond het kiezen van een geschikt
Rond de Boekenweek werd in 2011 een
leerlingen ontvangen een lenerspas. De
leesboek.
Literaire Borrel georganiseerd voor
bibliotheek levert leencollecties rond
docenten en schoolmediathecarissen
de schrijversbezoeken die de school
Nederland Leest.
rond het thema “Young Adult roman”.
organiseert. Tevens ondersteunt de
Het Rijswijks Lyceum en het Stanislas
Gemiddeld komen beide werkgroepen
bibliotheek de mediatheek met een
College/HR ontvingen in het najaar
vijfmaal per jaar bij elkaar. Er vindt
leencollectie Jonge Jury titels geduren-
exemplaren van het actieboek van Ne-
vooral veel uitwisseling plaats van
de de stemperiode van deze campagne.
derland Leest. In 2011 was dit “Het leven
expertise en projecten.
is vurrukkuluk” van Remco Campert. Stanislas College
18
Maatschappelijke stage
Brugklassen van de locatie H. Rol-
Regiowerkgroepen.
In 2011 hebben acht jongeren een
and Holstlaan (HR) ontvangen een
Bibliotheek Rijswijk biedt ondersteu-
maatschappelijke stage bij de biblio-
lenerspas. Twee brugklassen volgden
ning aan schoolmediathecarissen
theek gedaan. Zij zijn ingezet bij de
een introductieles in de bibliotheek.
en docenten vanuit twee regionale
introductie van de selfservice balies, bij
Leerlingen van het Praktijkonderwijs
werkgroepen: “Regionale werkgroep
het Kinderboekenweekfeest, bij activi-
hebben een klassenpas. Zij kregen een
Voortgezet Onderwijs” en “Werkgroep
teiten van de jeugdafdeling en het RHI.
introductie in het 4You! en komen
Schoolmediatheken & Bibliotheken”.
regelmatig langs voor klassikaal lenen.
Hierin participeren de bibliotheken
Domein Senioren Seniorweb
den de docenten klaar om belangstel-
Vrijwilligers
In het kader van de educatie hebben
lenden te informeren over het aanbod
Er zijn 21 vrijwilligers die zich inzetten
Bibliotheek Rijswijk en SeniorWeb
en vragen te beantwoorden.
voor de Bibliotheek aan Huis Service.
diverse workshops en computercursus-
Zij bedienen 23 aan huis gebonden
sen georganiseerd. Aan het begin van
Digitale bibliotheek
klanten. Voor het project 50+ leest voor
het jaar kon men deelnemen aan de
Om senioren meer wegwijs te maken
zijn eveneens 21 vrijwilligers actief.
workshops internetbankieren en digi-
in de (digitale) bibliotheek, is er twee-
Zij lezen voor op 7 basisscholen, 10
tale belastingaangifte. In het voor- en
maal een informatiebijeenkomst over
kinderdagverblijven en 4 peuterspeel-
najaar waren er verschillende cursus-
de digitale bibliotheek georganiseerd.
zalen. Ook lazen twee vrijwilligers voor
sen, zoals kennismaken met de pc
Tijdens deze bijeenkomst kreeg men
bij iemand thuis. Net als voorgaande
onder Windows XP, Windows Vista en
onder andere uitleg over de mogelijk-
jaren zijn de vrijwilligers voor de Bibli-
Windows 7, internet en e-mail, tekst-
heden van Mijn Bibliotheek en leerde
otheek aan Huis Service en 50+ leest
verwerken met Word, fotobewerking
men zoeken en reserveren in de biblio-
voor dit jaar uitgenodigd voor een
en eenvoudige websites bouwen met
theekcatalogus.
bijeenkomst in de bibliotheek. Op deze
Word . In de zomer werd er voor het
wijze blijven zij op de hoogte van de
eerst een workshop Skype aangeboden
Films
laatste ontwikkelingen en kunnen zij
en in het najaar de workshop digitaal
Tijdens de Boekenweek werd de film
onderling ervaringen uitwisselen.
kaarten maken met Word.
Belle van Zuylen vertoond. De voor-
De inloopmiddagen werden ook goed
stelling was succesvol en was met 60
Woonzorgcentrum
bezocht. Tijdens deze middagen ston-
bezoekers volledig uitverkocht. In het
Voor het Woonzorgcentrum was er dit
kader van de campagne Nederland
jaar tweemaal een wisselcollectie. De
Leest werd de documentaire Alleman
wisselcollectie bestaat uit 350 banden
van Bert Haanstra uit 1963 vertoond. In
en bevat romans en grootletterboeken.
1
deze documentaire geeft Bert Haanstra een beeld van Nederland en de Nederlanders in de jaren ‘60.
Domein Cultuur Binnen het Domein Cultuur werden
tijden en een lezing door Joke Hermsen
lezingen over religie of aan religie
verschillende activiteiten georgani-
over haar boek Stil de tijd.
verwante onderwerpen. In 2011 waren
seerd. De bibliotheek sloot hierbij aan
dit de volgende activiteiten:
op de actualiteit. Vanaf 2010 is het
Boekenweek
aanbod flink uitgebreid doordat de
In de Boekenweek gaf Hans Goedkoop
Otten over welke rol het geloof in
activiteiten samen met Bibliotheek
een lezing over het schrijven van een
zijn werk speelt.
Leidschendam-Voorburg worden ge-
biografie en verzorgde heeft Eveline
programmeerd.
van de Putte een workshop over het schrijven van levensverhalen.
Culturele zondagmiddag
• In gesprek met schrijver Willem Jan
• Een lezing door Jacob Slavenburg met als onderwerp: Religie, nog iets van deze tijd? • Een lezing door Willem Jan van de
Er zijn twee lezingen op de zondagmid-
Samenwerking met de kerken
Wetering over Het enneagram als
dag gegeven. In samenwerking met de
Al vele jaren organiseren de Biblio-
spiritueel model.
Oude Kerk in Rijswijk een lezing door
theek, de protestantse Gemeente Rijs-
Marcel Messing over Het einde der
wijk en de Rooms-katholieke parochie
• Een lezing door Ad Bergsma over Geluk.
19
Nederland Leest Nederland Leest werd dit jaar voor de zesde keer georganiseerd. In het kader van de campagne verzorgde Ronald Giphart een lezing over Humor in de literatuur. Boek & Film De cyclus Boek & Film werd door het
• De storm, het script werd door Rik
• Eat pray love, verfilming van de
Launspach bewerkt tot de roman
gelijknamige roman van Elizabeth
1953 – De storm.
Gilbert.
• Belle van Zuylen in het kader van de Boekenweek. • De jongen in de gestreepte pyjama,
Cursussen De culturele cursussen zijn onderver-
verfilming van de gelijknamige
deeld in drie onderwerpen, namelijk
roman van John Boyne.
klassieke muziek, kunstgeschiedenis en
• Millennium I, II en III, verfilmingen
Nederlandse literatuur. De cursussen
hele jaar goed bezocht met in totaal 177
van de gelijknamige romans van
werden ook in 2011 weer goed bezocht
bezoekers.
Stieg Larsson.
met in totaal 162 deelnemers.
Kunstuitleen De Rijswijkse kunstuitleen is gevestigd
Basisonderwijs
Tentoonstellingen
in de Centrale Bibliotheek. De kunstuit-
In het kader van cultuureducatie,
De kunstuitleen verzorgt iedere maand
leen verhuurt, verkoopt en adviseert
gefinancierd door de gemeente
een andere tentoonstelling. De ene
aan particulieren en bedrijven. Verder
Rijswijk, heeft de kunstuitleen 17
maand exposeren amateurverenigin-
organiseert de kunstuitleen ten-
groepen ontvangen voor de workshop
gen, dan weer professionele kun-
toonstellingen, educatieve projecten,
Portrettekenen, onderdeel van het
stenaars. Driemaal per jaar is er een
workshops en cursussen.
project Wat vind je van Rijswijk, mede
expositie die aansluit bij een landelijke
georganiseerd door Erfgoedspoor
leesbevorderingscampagne zoals de
Westland
Zuid Holland. Dit jaar is voor de eerste
Boekenweek, de Kinderboekenweek en
Op verzoek van Bibliotheek Westland
maal de KunstQuizz georganiseerd
Nederland Leest.
stelde de Rijswijkse kunstuitleen
met basisschool de Melodie. Dit is een
ruim 300 kunstwerken beschikbaar
onderdeel van het Brede school aanbod
voor twee locaties in de gemeente
Cultuurcarrousel.
Westland. De Rijswijkse kunstuitleen verzorgt de financiële administratie van de uitleningen in het Westland. Volwassenen Het streven is om voor volwassenen een aantal (meerdaagse) workshops aan te bieden. Het afgelopen jaar zijn er onder andere workshops mozaïek, boetseren en fotografie gegeven.
20
Rijswijks Historisch Informatiecentrum Het RHI heeft een voorspoedig jaar achter de rug: het 6e jaar op rij in de Centrale Bibliotheek. Hoewel de bouw van de nieuwe locatie in het Rijswijks Museum inmiddels is gestart zal het RHI ook het zevende jaar van zijn bestaan het werk vanuit de bibliotheek uitvoeren. Werkzaamheden Tijdens de 41 openingsuren van de Bibliotheek konden bezoekers ook terecht bij het RHI. Verder werd er veel gebruik gemaakt van de mogelijkheid tot het stellen van vragen via de e-mail of telefoon. De resultaten van hun arbeid zijn onder andere terug te vinden in publicaties of artikelen. De collectie van het RHI werd uitgebreid met diverse aankopen en schenkingen: boeken, films, documentatie- materiaal en foto’s. In samenwerking met de VPRO televisie , Museum Rijswijk en de Historische Vereniging Rijswijk werd documentatie en filmmateriaal gezocht voor een televisieserie over het verleden van Nederlandse plekken, vroeger en nu. De bijdrage van de door ons zeer gewaardeerde vrijwilligers ging onverminderd voort. Eén van hen houdt zich bezig met de huisnummers uit het verleden. De ander is een vraagbaak op het terrein van de genealogie. In 2011 maakten 3 jongeren kennis met de werkzaamheden in het RHI in het kader van hun maatschappelijke stage. In samenwerking met de Zonnebloem is gestart met een tweede project
rondom de maatschappelijke stage,
in het kader van de maand van de
waarbij jongeren ouderen interviewen
geschiedenis.
en hiervan een themaboek maken.
• Een historische kooklezing met
Een medewerker van het RHI maakte
proeverij van middeleeuwse gerech-
deel uit van de werkgroep verteld
ten door Christianne Muusers.
verleden van de Historische Vereniging Rijswijk.
Educatie Het programma voor het basisonder-
Activiteiten
wijs bestond uit een workshop he-
Het RHI motto: Laat het verleden leven!
raldiek, wandelingen door historisch
kreeg in 2011 weer op vele manieren
Rijswijk, lezingen door Ooggetuigen
gestalte. Maandelijks werd er een foto
van de Tweede wereldoorlog en een
uit de beeldbank van het RHI in de
speelse inleiding in de archeologie
Rijswijkse Krant geplaatst.
door een enthousiaste Archeotolk.
Verder trokken tentoonstellingen op
Medewerkers van de Gemeente
locatie de aandacht van jong en oud.
Rijswijk volgden een introductiecursus
In een aantal gevallen werd de ten-
Stamboomonderzoek, georganiseerd
toonstelling aangevuld met een lezing
in samenwerking met het Centraal
over het thema.
Bureau voor de Genealogie (CBG). De kruisbestuiving met de bibliotheek
Een greep uit de activiteiten:
manifesteerde zich onder meer in:
• Een tentoonstelling rondom het
groepsontvangsten, het project
thema 200 jaar Burgerlijke stand
Erfgoedspoor en een bijeenkomst
met materiaal van de afdeling be-
rondom poppen, gemaakt naar
volking van de Gemeente Rijswijk en
traditionele verhalen uit meerdere
een lezing over rouwgebruiken
culturen in samenwerking met
• Prehistorie van Zuid-Holland, waarbij gedurende een maand
Vluchtelingenwerk en de deelnemers aan de inburgeringsochtenden.
een replica van het Massagraf van Wassenaar was tentoongesteld.
www.erfgoedrijswijk.nl
Archeoloog Luc Amkreutz van het
De bibliotheek, het RHI, de Historische
Rijksmuseum voor Oudheden
Vereniging Rijswijk en het museum
boeide velen met zijn dialezing over
namen het initiatief om te komen tot
de prehistorie van Zuid-Holland
een website waarop alle informatie
• Een grote tentoonstellingsbus in het
over het culturele erfgoed van Rijswijk
kader van het provinciaal thema-
is te vinden. De provincie Zuid-Holland
jaar Leve de Molens stond op het
stelt voor dit project subsidie beschik-
Rijswijkse Strandwalfestival.
baar. In de loop van 2012 zal de website
• Een lezing van historicus Fik Meijer
beschikbaar zijn.
21
Raad van Toezicht De Raad van Toezicht hield vier regulie-
In de gezamenlijke vergadering met
De Raad van Toezicht hanteert de uit-
re vergadering en twee gezamenlijke
het bestuur van de Stichting Biblio-
gangspunten ten aanzien van Cultural
vergaderingen met het bestuur van de
theek Leidschendam-Voorburg werden
Governance.
Bibliotheek Leidschendam-Voorburg.
besluiten voorbereid en genomen
In de reguliere vergadering stelde de
ten aanzien van de rechtsvorm van
De Raad van Toezicht bestond uit:
Raad van Toezicht de jaarrekening
de nieuwe organisatie, de statuten,
De heer J.F.M.J Scheffers (voorzitter)
2010, de gewijzigde begroting 2011 en
de directievoering. Tevens stelden het
De heer F.A. van Hemert,
de begroting 2012 en het jaarverslag
bestuur de Bibliotheek Leidschendam-
Mevrouw E.A. Jense – Norendaal (tot 1
2010 vast.
Voorburg en de Raad van Toezicht het
oktober 2011)
Daarnaast besprak de Raad van Toe-
fusiedocument vast.
De heer F.B.F.M. Schiphorst
zicht met de directeur, de strategie met
Mevrouw L.Y. Wilson-Verboom
betrekking het voorstel tot bezuiniging
Een afvaardiging van de Raad van
op het bibliotheek van het College van
Toezicht voerde het jaarlijks functione-
Hans Scheffers,
Burgemeester en Wethouders en de
ringsgesprek met de directeur.
Voorzitter Raad van Toezicht
daaraan gekoppelde sluiting van wijk-
St. Rijswijkse Openbare Bibliotheek.
bibliotheek De Ottoburg De fusie met
Aan het einde van het jaar trad me-
de bibliotheek Leidschendam-Voorburg
vrouw E.A. Jense –Norendaal af als lid
vroeg de nodige aandacht.
van de Raad van Toezicht. Voor haar werd, gezien de op handen zijnde fusie, geen vervanging gezocht.
22
Bedrijfsresultaten Bibliotheek Rijswijk en Kunstuitleen Verschil 2011
2010
2011 - 2010
Centrale Bibliotheek
41
41
-
De Ottoburg
18
18
-
10.229
10.626
- 3,8%
Openingsuren per week
Ingeschreven leners Bibliotheek Kunstuitleen (abonnementen)
936
915
2,3%
Inwoners gemeente Rijswijk
46.671
46.672
-
Lenerpercentage
23,9%
24,7%
-
299.173
314.246
- 4,8%
Kunstuitleen
940
1.023
- 8,1%
Uitleningen per ingeschreven lener
29,2
29,6
-
6,4
6,7
-
92.219
94.589
- 2,5%
Uitleningen Uitleningen totaal
Uitleningen per inwoner Mediacollectie Mediacollectie totaal Kunstuitleen
1.583
1.596
- 0,8%
Media per ingeschreven lener
9,0
8,9
-
Media per inwoner
2,0
2,0
-
241.617
249.225
- 3,1%
Bezoekers Bezoekers totaal Bezoeken per inwoner Bezoeken (visits) aan website
5,2
5,4
-
80.462
78.180
2,9%
4065
3933
3,4 %
312
778
- 59,9%
1376
902
52,5 %
143
225
- 36,4%
480
543
- 11,6%
Rijswijks Historisch Informatiecentrum Bezoekers Geregistreerde bezoekers die onderzoek verrichten Wegwijsvragen Speurvragen Deelnemers aan cursussen en lezingen
23
Activiteiten in cijfers – Bibliotheek Leidschendam-Voorburg en Bibliotheek Rijswijk Jeugd & Jongeren Demonstraties Films Gamen Groepsontvangsten Kunstuitleen Voorstellingen Voorlezen Workshops Volwassenen Amnesty International in de bibliotheek Cursussen Films Gamen Groot Dictee van Leidschendam-Voorburg Inloopspreekuren (o.a. Seniorweb en consultatiebureau) Lezingen Schrijfwedstrijd Tentoonstellingen Kunstuitleen Tentoonstellingen Voorburg Unicef in de bibliotheek Wetswinkel Workshops
Aantal
Deelnemers
4 6 11 6 10 10 8
72 126 98 360 168 65
10 42 12 4 1 14 31 1 17 11 1 40 27
407 334 17 45 1.067 23 126 397
Bibliotheeklocaties Leidschendam
Fluitpolderplein 12, 2262 ED Leidschendam
De Ottoburg
Esdoornstraat 3B, 2282 RZ Rijswijk
Rijswijk
Generaal Eisenhowerplein 101, 2288 AG Rijswijk
Stompwijk
Zustersdijk 21, 2266 EV Stompwijk
Voorburg
Koningin Julianalaan 257, 2273 JG Voorburg
de Bibliotheek aan de Vliet
Colofon
Postbus 601
Tekst:
© de Bibliotheek aan de Vliet
2270 AP Voorburg
Foto’s:
© Fotoclub F70
070 – 2400250
© Hans Bartels
[email protected]
© de Bibliotheek aan de Vliet
www.bibliotheekaandevliet.nl
Opmaak:
[email protected]