Centra Deeltijds Onderwijs (CDO) alternerend leren en werken … In het Centrum Deeltijds Onderwijs, ook gekend onder de naam Deeltijds Beroeps Secundair Onderwijs (DBSO), volgen jongeren tussen de 15 en 25 jaar twee dagen per week een beroepsopleiding. De leerlingen genieten 15 uur les per week, waarvan 8 uur beroepsgerichte vorming en 7 uur algemene-, sociale- en persoonlijkheidsvorming. Voor de overige drie dagen zoekt het centrum samen met de jongeren naar werk of een vorm van werkervaring. In de CDO’s zijn vele opleidingen mogelijk. Ze leiden elk tot het behalen van een certificaat, een getuigschrift en/of een diploma. Om een beroep volwaardig te leren, moet de leerling de in het centrum verworven vaardigheden, kennis en attitudes inoefenen en uitbreiden op de werkvloer. Contactgegevens CDO’s Centrum voor Leren en Werken Gent (CLW) Wittemolenstraat 9 9000 Gent 09 224 48 93
[email protected] www.cedogent.be De Rotonde Holstraat 66 9000 Gent 09 233 41 89
[email protected] www.derotondegent.be Provinciaal Centrum deeltijds Onderwijs (PCDO - PTI Eeklo) Roze 131 9900 Eeklo 09 370 74 14
[email protected] www.pm-pti.be/deeltijds.htm
Systemen van alternerend leren
1
DE LEERTIJD de vroegere middenstandsopleiding … In de Leertijd combineren leerlingen een praktische opleiding met leerovereenkomst bij een ondernemer (4 dagen per week) met een vorming (1 dag per week) in een Syntra vormingscentrum. De opleiding in het bedrijf varieert van 1 tot 3 jaar. Het bedrijf waar de leerling leert betaalt een leervergoeding. De opleiding stelt de leerling in staat om een beroep aan te leren, werkervaring op te doen en een getuigschrift te behalen. De jongere leert in het Syntracentrum het hoe en waarom van de praktische kennis en vaardigheden die op de werkvloer worden opgedaan. De organisatie van de Leertijd gebeurt door Syntra Vlaanderen - Vlaams Agentschap voor Ondernemersvorming. Voor de algemene vorming en ondersteunende technische kennis is het Syntracentrum verantwoordelijk. Voor het praktische luik is de leertrajectbegeleider het aanspreekpunt. Contactgegevens Syntra Syntra Vlaanderen, Decentrale Dienst Midden-Vlaanderen Meersstraat 138 blok E 9000 Gent 09 220 82 80 www.syntra-mvl.be Syntra Gent (lesplaats) Autoweg Zuid 3 9051 Afsnee (Gent) 09 222 85 81 Leertrajectbegeleiders kantoor Gent Meersstraat 138 blok E 9000 Gent Guy Vanderhaegen 09 233 25 00 Lieve Timmermans 09 233 16 93 Leertrajectbegeleider kantoor Syntra Gent Autoweg Zuid 3 9051 Afsnee (Gent) Johan De Backer 09 245 28 16
Systemen van alternerend leren
2
Leertrajectbegeleider Kantoor Eeklo-Deinze-Zelzate Haagstraat 55 9930 Zomergem Jan Van Vooren 09 372 89 34
De leerling Werken of een vorm van werkervaring wordt altijd verwacht. In combinatie met de lesdagen op het centrum moeten de jongeren de hele week actief bezig zijn met werken, het volgen van een voortraject, een opleiding in een brugproject, een werkervaringsproject voor jongvolwassenen of deelnemen aan een persoonlijk ontwikkelingstraject. Het centrum Een tewerkstellingsverantwoordelijke, een trajectbegeleider of een leertrajectbegeleider volgt de leerling op tijdens zijn werkervaring. De verantwoordelijke of begeleider stelt in samenspraak met het bedrijf het contract en het opleidingsprogramma op. Hij of zij adviseert en ondersteunt de werkgever bij het opstellen van contracten en overeenkomsten en onderneemt ook de nodige stappen voor de aanvraag van subsidies of bijkomende financiële voordelen. De werkgever Er wordt verwacht dat de werkgever zelf of een mentor de leerling begeleidt en opleidt. Eventueel kan een begeleidingsplan voor de leerling worden opgemaakt met taken,afspraken en evaluatiemomenten.
Voordelen voor … De leerling De praktijkopleiding op de werkvloer versterkt gevoelig de praktijkervaring en de realiteitswaarde van de opleiding. Vaak ontplooien leerlingen zich goed op de werkvloer, vinden zij de motivatie om hun opleiding voort te zetten en te voltooien. Ook de tewerkstellingskansen van de jongeren nemen toe. Het centrum De ervaring met praktijkopleidingen op de werkvloer maakt het opleidingsaanbod van de centra meer praktijkgericht. Een meer praktijkgerichte opleiding is een goede basis om tot meer hechte en duurzame relaties met het bedrijfsleven te komen. De werkgever Werkgevers schakelen voor een beperkte bijdrage leerlingen in. De leerbaan kan voor de werkgever een belangrijk rekruteringskanaal zijn en voor extra rendement en lokale bedrijfsbekendheid zorgen. Werkgevers ontwikkelen nieuwe leermogelijkheden waarvan ook de andere werknemers in het bedrijf kunnen profiteren.
Taak van...
Leerovereenkomst De leerling werkt tijdens de Syntra leertijd verplicht met een leerovereenkomst en krijgt daarvoor een maandelijkse vergoeding van zijn werkgever. De duur van een leerovereenkomst mag niet minder dan een volledig schooljaar en niet meer dan drie jaren bedragen. Rekening wordt gehouden met de leeftijd en vooropleiding van de leerling. Er is ook een proefperiode voorzien, afhankelijk van de duur van de leerovereenkomst. Na de leertijd kan de leerling zijn opleiding eventueel verder zetten in een ondernemersopleiding en een stageovereenkomst afsluiten (vergelijkbaar met leerovereenkomst). Formaliteiten: - De ondernemer moet 25 jaar zijn. De ondernemer kan ook 23 jaar zijn als hij/zij een diploma ondernemersopleiding heeft of een bewijs van bijzondere bekwaamheid. - De ondernemer moet 5 jaar beroepspraktijk achter de rug hebben, waarvan twee jaar als bedrijfsleider. - De ondernemer moet van onberispelijk gedrag zijn. - Als u een werknemer als mentor aanduidt om de leerling op te leiden, moet die aan bovenstaande voorwaarden voldoen ( behalve de twee jaar als bedrijfsleider). - Er wordt een leerovereenkomst gesloten tussen de leerjongere (en de wettelijke vertegenwoordiger van de leerjongere) en de ondernemer. - De leertrajectbegeleider is hierbij de sleutelfiguur. -
Bij ondertekening ontvangen de partijen een opleidingsprogramma en een takenblad. Het opleidingsprogramma is een gedetailleerd overzicht van de leerdoelen en de leerstof in het Syntra centrum. Het takenblad geeft een overzicht van de taken die de leerling in de onderneming onder de knie moet krijgen.
- De leerjongeren krijgen bij het begin van het schooljaar een takenboekje waarin zij hun vorderingen, opdrachten, taken en leerstof van de opleiding bijhouden. De ondernemer moet dit takenboekje regelmatig invullen en ondertekenen. - De ondernemer laat de leerling een geneeskundig onderzoek ondergaan.
Leerovereenkomst
- De ondernemer moet de door het Syntra centrum georganiseerde vorming bijwonen. -
De ondernemer staat in voor maandelijkse leervergoeding, arbeidsongevallenverzekering, bijdrage voor jaarlijkse vakantie van de leerling, RSZ-bijdragen (gedeeltelijk recupereerbaar), werkkledij en reiskosten woon-werkverkeer. Maandelijkse leervergoeding ligt tussen 280.57 en 467.63 euro (bedragen september 2008), afhankelijk van de leeftijd van de leerjongere en het gevolgde leerjaar.
- Een stagebonus wordt toegekend onder bepaalde voorwaarden.
3
Werknemersleercontract Het werknemersleercontract (ook gekend als industriële leerovereenkomst) is een overeenkomst waarbij de werkgever zich voor een periode van 6 tot 40 maanden (afhankelijk van de sector) engageert om de jongere op de werkvloer een opleiding te geven. Uw bedrijf moet erkend zijn door het paritair leercomité van de sector om met een werknemersleercontract te werken. De jongere heeft recht op een leervergoeding en (in sommige sectoren) een bijkomende premie. Deze is afhankelijk van de aanwezigheden op school en werk. Het voordeel voor de werkgever is de minimale RSZ-bijdrage. Deze bijdrage is afhankelijk van het statuut (arbeider-bediende) dat de werknemers in uw organisatie hebben die dezelfde functie uitoefenen als de leerling in opleiding. Aangezien de jongere valt onder het statuut ‘jonge werknemer’ kunnen de bepalingen en RSZ-voordelen van de startbaanovereenkomst hier ook voluit toegepast worden. Formaliteiten: - De ondernemer is minstens 25 jaar en heeft minstens 7 jaar beroepservaring. - De onderneming moet erkend zijn door het Paritair Leercomité van uw sector. Niet elke sector heeft een Paritair Leercomité en niet elk Paritair Leercomité heeft een werknemersleercontract. - Elk Paritair Leercomité heeft een eigen leerreglement, een type leercontract en eindproeven. Na de opleiding erkent het Paritair Leercomité de cursist in een bepaald beroep. - De tewerkstelling in de onderneming moet verplicht aansluiten op de opleiding in het Centrum Deeltijds Onderwijs (CDO). - De leerling moet zelf bij een ziekenfonds zijn aangesloten. - De ondernemer betaalt een leervergoeding aan de leerling. - De jongeren vallen onder de verzekering van het bedrijf tijdens de periode van tewerkstelling. - Over de werkkledij worden individuele afspraken gemaakt. - De ondernemer betaalt voor de leerling slechts een beperkte RSZ-bijdrage. Informeer bij uw sociaal secretariaat. - Sommige sectoren geven premies aan bedrijven die jongeren tewerkstellen met een werknemerscontract. -
Als de werkplekopleiding voldoet aan een aantal voorwaarden, heeft de ondernemer recht op subsidies van het Europees Sociaal Fonds - start- en stagepremie. Het CDO vraagt deze steun aan.
Mogelijke contracten en overeenkomsten in CDO’s De tewerkstellingsbegeleider van het centrum adviseert en ondersteunt u bij het zoeken naar het best passende contract.
De deeltijdse arbeidsovereenkomst De arbeidsovereenkomst kan een overeenkomst van bepaalde of onbepaalde duur zijn, maar is - zoals alle andere overeenkomsten in alternerende leersystemen - steeds een deeltijdse arbeidsovereenkomst. De jongere ontvangt een loon, afhankelijk van de sector en van de leeftijd. Hij heeft dezelfde rechten en plichten als elke andere medewerker in de onderneming. De jongere moet zich aansluiten bij een ziekenfonds. Hoewel het geen verplichting is om een begeleidingsplan en samenwerkingsafspraken tussen centrum en onderneming op te maken, doet u er goed aan de tewerkstellingsverantwoordelijke erbij te betrekken. De specifieke begeleiding vanuit een centrum zal de slaagkansen van de arbeidsovereenkomst verhogen.
Interimcontract Het interimkantoor (in opdracht van het bedrijf) en de jongere maken een interimovereenkomst op. Hoewel het centrum in principe geen betrokken partij is, doet u er goed aan de tewerkstellingsverantwoordelijke van het centrum erbij te betrekken. De specifieke begeleiding vanuit een centrum zal de slaagkansen van een interimovereenkomst verhogen. Instant A is een voorbeeld van een sociaal uitzendkantoor voor jongeren van 16 tot 30 jaar. Het uitzendkantoor zoekt samen met de jongeren naar een job die bij hen past. Instant A begeleidt en ondersteunt hen ook om mogelijke obstakels naar en tijdens die job uit de weg te ruimen. Contacteer: 09 233 01 13 of
[email protected]
Individuele beroepsopleiding Elke werkzoekende die ingeschreven is bij de VDAB kan een individuele beroepsopleiding aangaan, dus ook de deeltijds lerende jongeren. De werkgever, de VDAB en de jongere sluiten een contract af. Het bedrijf maakt een opleidingsplan op om de werkzoekende jongere een job aan te leren op de werkvloer. De opleidingsduur bedraagt minimum 1 maand en maximum 6 maanden (verlengbaar tot 12 maanden). Na de opleidingsperiode wordt het contract omgezet naar een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur. De ondernemer houdt de leerling minstens even lang in dienst als de opleiding heeft geduurd. Tijdens de opleiding betaalt het bedrijf geen loon of RSZ, enkel een productiviteitsvergoeding. Het bedrijf betaalt wel de verplaatsingskosten van de jongere en verzekert hem of haar tegen arbeidsongevallen. De jongere ontvangt bovenop zijn of haar uitkering een premie tot een bedrag dat overeenstemt met het latere loon.
Mogelijke contracten en overeenkomsten in CDO’s
4
Zelfstandig helper Als zelfstandig helper werkt de jongere in een éénmanszaak (dus geen NV, BVBA, vzw, …) waarvan de zelfstandige zaakvoerder een familiale band heeft met de leerling: ouder-kind, broer-zus, oomtante,… Als de familiale band nog verder gaat in indirecte lijn, zullen de RSZ diensten de situatie onderzoeken en eventueel het statuut van zelfstandig helper toekennen. De jongere kan op het ziekenboekje van de ouders vermeld blijven. Bij voorkeur maakt de zelfstandige een contract op. Vanaf 20 jaar moet de jongere zich inschrijven als zelfstandige. Vanaf dan krijgt de betrokkene uiteraard het zelfstandigen statuut, met alle regels en verdere consequenties eraan verbonden.
Ondersteuning Stad Gent JOBCOACHING Het Lokaal Werkgelegenheidsbureau (LWB) biedt gratis jobcoaching aan voor het inwerken van nieuwe werknemers gedurende de eerste maanden. Vragen of meer weten? Contacteer
[email protected], 09 266 83 33 SOKRATEST Op www.sokratest.be kunt u uw personeelsbeleid onder de loep nemen via een interactief evaluatiesysteem en krijgt u tips en tricks. Contacteer
[email protected], 09 266 83 27 voor meer info JOBKANAAL Via dit wervingsinstrument kunt u op een efficiënte manier kandidaten vinden voor een openstaande vacature in uw bedrijf. De competenties van mensen uit de kansengroepen, waarnaar jobkanaal zich richt, kunnen perfect overeen komen met het functieprofiel waarnaar u op zoek bent. Jobkanaal zorgt ervoor dat uw vacature via arbeidsbemiddelaars makkelijk terecht komt bij gescreende kandidaat werknemers. Voor al uw Jobkanaalvragen contacteer an.schuddinck@ gent.be, 09 266 84 61. Meer info www.jobkanaal.be
Mogelijke contracten en overeenkomsten in CDO’s
Startbaanovereenkomst Elke tewerkstelling van een jongere vóór 1 januari van het 19de jaar heeft automatisch de hoedanigheid van een startbaanovereenkomst. De RSZ-vermindering wordt zonder bijkomende voorwaarden toegekend. Ook al is hij of zij slechts deeltijds in dienst, ‘telt’ een jongere uit het deeltijdse onderwijs voor een voltijds contract. De verplichting, een bepaald quotum startbaners aan te werven, geldt zowel voor bedrijven in de privésector (3 %) als voor de nonprofitsector en de overheid. De verplichting geldt niet voor bedrijven met minder dan 50 werknemers en voor vrijgestelde bedrijven.
RSZ Verminderingen Voor leerplichtige leerlingen is er steeds een RSZ-vermindering op de werkgeversbijdragen. Afhankelijk per sector gaat het gemiddeld om een vermindering van 2/3 van de bijdragen per kwartaal. De wet beschouwt een leerling als ‘leerplichtig’ tot zijn/haar achttiende verjaardag of tot 30 juni van het kalenderjaar waarin de leerling 18 jaar wordt. Voor niet-leerplichtige leerlingen in een startbaan bedraagt de RSZ-vermindering 500 euro per kwartaal.
Europees Sociaal Fonds Een werkgever die een werknemersleercontract of een deeltijds arbeidsovereenkomst (18 tot 23 uur per week) afsluit met een jongere uit het deeltijdse onderwijs, kan een bijkomende financiële tegemoetkoming krijgen van het Europees Sociaal Fonds (ESF). Hiervoor moet de schoolse opleiding wel afgestemd zijn op de tewerkstelling (alternerend). Deze premie is degressief en bedraagt voor de eerste vier jongeren 1.215 euro, 1.065 euro, 895 euro en 720 euro per jaar. Vanaf de vijfde leerling ontvangt de werkgever 570 euro per tewerkgestelde jongere. De overeenkomst moet afgesloten zijn vóór 1 februari van het lopende schooljaar. Het centrum doet de aanvraag bij de Dienst Beroepsopleiding van het Departement Onderwijs en Vorming.
Extra financiële stimuli
5
De begeleider van het centrum adviseert en ondersteunt u bij het verkrijgen van financiële tegemoetkomingen.
Start- en stagebonus De startbonus is een premie voor jongeren die tijdens de leerplicht, in het kader van een alternerende opleiding werkervaring opdoen bij een werkgever. De RVA kent op het einde van het opleidingsjaar de bonussen toe: aan de jongere indien hij/zij geslaagd is voor het opleidingsjaar. De stagebonus is een financiële tegemoetkoming voor elke werkgever die bovengenoemde jongere een praktijkopleiding geeft of tewerkstelt. De RVA kent op het einde van het opleidingsjaar de bonus toe aan de werkgever bij een tewerkstelling van minstens 4 maanden. De bedragen voor de stagebonus zijn gelijk aan die van de startbonus: voor het eerste en tweede jaar bedraagt die bonus 500 euro, voor een derde jaar gaat het om een premie van 750 euro. De aanvraag voor beide bonussen samen, gebeurt bij aanvang van de overeenkomst bij de RVA.
Stage In de systemen van alternerend leren en werken zijn stages zoals in het voltijds onderwijs niet mogelijk. Deeltijds lerenden die begeleid worden of tewerkgesteld zijn bij vzw’s, OCMW’s of regionale besturen kunnen onder bepaalde voorwaarden wel kortstondige stages lopen in de privé-sector.
Schoolverlaters De begeleider van het centrum kan u ook adviseren op het moment dat de leerlingen zijn opleiding beëindigt. Naast deeltijdse of voltijdse arbeidsovereenkomsten, individuele beroepsopleidingen en startbaanovereenkomsten (zie hierboven) zijn er ook mogelijkheden met onder andere Activakaarten en instapopleidingen.
Extra financiële stimuli
CEVORA (ANPCB bedienden) Jasmine Van Geert 02 740 29 38
[email protected] www.cevora.be EDUplus (tuinbouw, parken en tuinen, landbouw en technische land- en tuinbouwwerken) Stephan Wullaert 09 388 76 96 / 0477 77 29 88
[email protected] www.eduplus.be FVB Oost-Vlaanderen (bouw, bouwtechnieken, hout, afwerking, industriële bouw) Karolien Moens 09 338 55 13
[email protected] www.debouw.be Grafoc vzw (grafimedia industrie) David Benoit 02 545 60 42 / 0472 96 66 27
[email protected] www.grafoc.be Horeca vorming Vlaanderen (horecasector) Annelies Eysermans 02 513 64 84 / 0474 70 68 18
[email protected] www.horecavorming.be
Contactgegevens sectoren
6
INOM vzw (metaal- en technologische industrie) Gill De Schauwer 02 706 81 90
[email protected] www.inom.be IPV vzw (voedingsindustrie) Ingrid Snel Birminghamstraat 225 1070 Brussel 0478 32 00 72
[email protected] www.ipv.be OCH vzw (houtbewerking, stoffering, bosexploitatie, houthandel en zagerijen) Bart de Waele 02 558 15 51
[email protected] www.och-cfb.be
SFTL (transport en logistiek) Rachide Berrazi 0479 85 67 72
[email protected] www.sfv.be VIVO vzw (social profit) Veerle Noerens 02 250 37 77
[email protected] www.vivosocialprofit.org Vooruitzenden (uitzendsector) Peter Van de Veire 09 328 63 68 / 0477 64 09 37
[email protected] www.vooruitzenden.be VORMELEK vzw (elektrotechnische sector) An De Ridder 02 476 16 76
[email protected] www.vormelek-formelec.be VVSG vzw (sector lokale besturen) Kris Dehamers 02 211 55 33
[email protected] www.vvsg.be
