SYSTEEM IN INCIDENTMANAGEMENT Vincent van Vliet Projectleider Milieubescherming bij incidenten
LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
1
10 ME milieusanering 50 ME totale schade (saneringchemiepack.nl, gem. Moerdijk)
• Kanaalpand 8 maanden aaneen gesloten voor schippers en bedrijven;
Chemie-Pack, Moerdijk, 2011
• Kanaalbodem enkele cm diep gesaneerd
Grondstoffenloods
Oliescherm
(te laat ingezet) LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
Vredestein, Enschede, 2003
2
tankwagen groningen
Waterstofperoxide, N362 (Delfzijl, 2011
Benzinetankwagen, Bemmel, 2006 LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
3
Sandoz, Basel, 1986
20 ton chemicaliën in Rijn (POBM, BZK 1995) foto’s: Wasser und Schiffahrt Verwaltung; Nieuwsblad Transport;
Zwavelzuurtanker, Lorelei, 2011
50 ME schade
(IM-RWS Waterrand, BZK-V&W, 2006)
Zwavelzuurtanker, Lorely, 2011
Internationale Commissie ter Bescherming van de Rijn LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
4
Wateroverlast Archief, Gem. Susteren, z.d. Gld 500.000 plus 50.000 voor extra voorzieningen om herhaling te voorkomen ad hoc invriezen
Pindaroosterij St. Maartensdijk, 2009 Afgraven smeulende resten met graafmachine met overdrukcabine, na verwijderen ingestorte bouwdelen; Afblussen vóór transport naar afvalverwerker in met water gevuld laaddok;
Vier dagen rookoverlast. LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
5
INCIDENTMANAGEMENT vs ECONOMIE‘ ‘de vervuiler betaald’ kost minimaal 2,2 biljoen dollar de winst van de 3.000 grootste bedrijven in de wereld zou met 1/3 verminderen, als ze zouden betalen voor gebruik, verlies of beschadiging van het milieu [bron: VN, z.d.]
LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
6
STAVAZA DOC. MILIEUBESCH. bij INC. 1. Programma van Eisen (7nov07) 2. Expertmeeting (25 juni 2008) 3. Conceptproducten
[RR B&C, 6 dec. 2007]
– – – –
Besluitvormingondersteunend instrument (i.o.) Grijs gebied van regelgeving (april 2009) Casusroos (januari 2010) Achtergrondinformatie (groeiend literatuurbestand)
– – –
BOTmi-Expertgroep (VROM/RIVM/DCMR/LIOGS) Vakgroep OGS/ NVBR Programmabureau Incidentmanagement/ RWS
4. Betrokken netwerkorganisaties
LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
7
VOORWAARDEN VOOR KWALITATIEF INCIDENTMANAGEMENT 1 Inzicht bij IM-partners in primaire processen 2 Integratie beheerssystemen IM-partners 3 Overzicht van IM-(inzet)planning 4 Gestructureerd (bijna-) incidenten onderzoek 5 Investeren in IM-organisaties LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
8
1: Inzicht bij IM-partners in primaire processen (vb. Milieubescherming bij incidenten) Wegenwet
Wvgs overige transportassen weg
Wm
INCIDENT inrichtingen
Waterwet 'milieu‘ (in enge zin) Flora- en Faunawet
Regeling veilige afstanden Brzo-bedrijven < > natuurgebieden Het 'grijze gebied' van milieuregelgeving
LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
zie ook bijlage
9
2a: Integratie kwaliteitsbeheerssystemen IM-partners (cf. ISO 19011:2011)
>
P
min. I&M • Mobiliteit • Basisnet GS • Vitaal
A
>
IMS
A
LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
C
VR’s
D • Handhaven
D
openbare orde • Hulpverlenen • OGS
• ...
10
2b: COPI BESLUITVORMING
(IM-RWS, 2010)
zie ook bijlage
LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
11
3: Overzicht van IM-(inzet)planning (vb. IM-RWS
[TNO/ Ben Immers, 2009]
)
- doorlooptijd IM (= duur verstoring primaire proces) - kritieke-pad-analyse: (t.b.v. investeringen in het verbeteren van het multidisciplinaire IM) - oefenbeleid (prioriteren oefenen van kritieke activiteiten) LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
12
4: Gestructureerd (bijna-)incidentenonderzoek (mbv. Storybuilder min. SZW) D
C
incident
oorzaken
A
preparatieve voorzieningen en IM-organisatie voor een of meer maatgevend scenario’s
F
Cc
Aa gevolgen
ge-/ ver-boden, concepten, voorzieningen, etc. voor ‘processen zoals bedoeld’
E
B
Ee
G
Best Beschikbare Technieken (voor preventie en schadebeperking) Best Beschikbare (ad hoc) IM-Technieken (voor bescherming en repressie) LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
13
5. Investeren in IM-organisaties (‘shit happens’)
€
Milieuregelgeving voor processen zoals bedoeld i.c. ontworpen
- nuchter omgaan met normen LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
€ milieunormen
- minder investeren in preventie (deregulering) echter een fractie van de lastenverlichting in repressie (IM) (veerkracht);
Overmachtsituatie: Incidentbestrijding
14
VRAGEN?
BEMMEL 2010 J+4
LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
15
(bijlagen) RULE BASED (veiligheids(beleids)keten bevoegd gezag openbare veiligheid (VR’s)
LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
16
PERFORMANCE BASED IMS
(vb. IM-RWS; ISO/NEN-223 ‘Maatschappelijke veiligheid’: resilience MS/ contingency MS/ business continuity MS/ ...)
LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
17
CHECK VAN IM-PLANNING ??? (vb. IM-RWS: Samenhangend systeem van PDCA-cycli)
incidentmanagement (tbv continuïteit bij verstoring
A
cf. NEN 7131)
IMS
C
kernactiviteit (cf. ISO9000)
D LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
C
>
P verkeersmanagement (VMS)
OMS
oefenmanagement
(tbv. gevalideerde audit van IM-planning op effectiviteit en efficiëntie, ‘bij gebrek aan’ statistiek)
18
IMS ALS LEERCYCLUS incidentevaluatie beperkt zich vaak tot de ‘verstoring’ en het ingrijpen c.q. herstellen daarvan
LOM Milieuschadebeperking 23 november 2011
19
