Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Het modelleren van schade-accumulatie in historische metselwerkstructuren en Het gebruik van de akoestische emissie techniek voor de opvolging van schade in metselwerk
ir.-arch. Els Verstrynge prof dr. ir. Luc Schueremans prof dr. ir. Dionys Van Gemert
ir. Sven Ignoul ir.-arch. Marc Vanderauwera
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Probleemstelling – stabiliteit van metselwerk op lange termijn. • Inleiding •Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing
Kerktoren van Kerksken, Haaltert (1990)
• Besluit Toren van Pavia, Italië (1989)
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Probleemstelling – stabiliteit van metselwerk op lange termijn. • Inleiding •Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
Maagdentoren in Zichem (gedeeltelijke instorting: 1 juni 2006)
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Probleemstelling – stabiliteit van metselwerk op lange termijn. • Inleiding •Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
Kerktoren van de Sint-Willibrorduskerk te Meldert (instorting: 07/07/2006)
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Probleemstelling – stabiliteit van metselwerk op lange termijn. • Inleiding •Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
Kerktoren van de Sint-Willibrorduskerk te Meldert (juli 2006)
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Probleemstelling – stabiliteit van metselwerk op lange termijn. • Inleiding
-
•Kruipcurve en Modellering
Er is nood aan nieuwe modellen en technieken die de beoordeling van de structurele veiligheid op lange termijn toelaten.
-
Dit bij voorkeur in combinatie met (een aantal) Niet-Destructieve Technieken die toelaten correcte + voldoende kwantitatieve informatie te leveren over de schade (accumulatie) in de structuur.
•Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE
Onderzoek spitst zich daarom toe op: -
Theoretisch onderzoek: Inschatting van levensduur aan de hand van theoretische modellen gevoed door experimenteel bepaalde parameters
-
Experimenteel onderzoek naar het lange-termijn gedrag van metselwerk;
-
Niet Destructieve Technieken: toepassing van akoestische emissie techniek
toepassing • Besluit
Dit moet toelaten tijdig de gepaste preventieve maatregelen te nemen.
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Modellering: reologisch model • Inleiding
ε
• Elastische vervorming •Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
• Fase I: Primaire kruip I
II
• Fase II: secundaire kruip
III
t
• Fase III: tertiaire kruip
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Modellering: rheologisch model • Inleiding
ε
• Ds: statische schadeparameter verhoging elastische vervorming
•Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek
• Dv: viskeuze schadeparameter I
II
helling secundaire kruipfase
III
tertiaire kruipfase
t
• Experimenteel onderzoek kruiptest en AE
(1-DV)
toepassing • Besluit
(1-DS)
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Modellering: rheologisch model • Inleiding •Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek
ε totaal (σ , t ) =
σ
E M (1 − DS )
+
1 ⎛ t ⎛ t ⎞⎞ σ 1 exp + − − H (σ − σ 0 )σ ⎟ ⎜ ⎜ ⎟ K M M ( ) ( ) τ τ 1 1 EK ⎝ E − D − D ⎝ ⎠⎠ S V
Elastisch
Primair
Secundair + tertiair
Iteratieve uitwerking – kleine tijdsincrementen Niet-lineair gedrag
• Experimenteel onderzoek kruiptest en AE
(1-DV)
toepassing • Besluit
(1-DS)
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
• Inleiding
Bepaling modelparameters: 1. Monotone drukproef Bepaling van
•Kruipcurve en Modellering
-
het vervormingsgedrag op korte termijn
-
de druksterkte van het metselwerk
•Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
Horizontale en vertikale vervormingsopnemers (LVDT’s)
November 28, 2007 - KMS, Brussel
Symposium
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Bepaling modelparameters: 2. Versnelde kruipproef
• Inleiding
Stapsgewijze spanningsverhoging (=korte termijn kruipproef)
•Kruipcurve en Modellering
Bepaling van
•Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing 120
• Besluit
% of the estimated strength
100
80
60
40
20 0
1
2
3
4
5
T im e ( d a y s )
6
7
8
9
-
het tijdsafhankelijk vervormingsgedrag
-
evolutie van de schade (DV, DS)
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
• Inleiding
Bepaling modelparameters: 3. Lange termijn kruipproef Constant spanningsniveau
•Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek
Tussenvorm: versnelde kruipproef met constante spanning gedurende enkele maanden Bepaling van
• Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
-
het lange-termijn vervormingsgedrag
-
evolutie van de schade
-
verificatie van het kruipmodel
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
• Inleiding •Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
Bepaling modelparameters: 3. Lange termijn kruipproef Elastische vervorming
Primaire kruipfase Secundaire kruipfase
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Akoestische Emissie Techniek (AE) • Inleiding
• “luisteren” naar ontstaan van scheuren • Opmeten van hoog-frequente energie-golven
•Kruipcurve en Modellering
• Mogelijkheid tot ‘online-monitoren’ van de accumulatie van schade in metselwerk.
•Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
Apparatuur van Vallen Systeme (Type Vallen system AMS3)
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
• Inleiding
Korte termijn kruipproef in combinatie met AE detectie
•Kruipcurve en Modellering
1
•Kruiptesten •De akoestische emissie techniek 1 2 0
• Experimenteel onderzoek
3
kruiptest en AE toepassing
2
% of the estimated strength
1 0 0
8 0
6 0
4 0
2 0 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
T im e ( d a y s )
• Besluit 1.
Verticale LVDT
2.
Horizontale LVDT
3.
AE sensor
Versnelde kruipproef: krachtsgestuurd σ0 = 20% van fc, Δσ = 5-10% van fc Teflon sheet (1mm) om wrijving te verminderen AE meting: Vallen System AMS3 2 AE sensoren (range 250-700 kHz) Threshold: 38 dB
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
• Inleiding
Lange termijn kruipproef in combinatie met AE detectie
•Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
Kolom 30 (drukverhoging 85Æ 87%fc), zeer weinig events.
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
• Inleiding
Lange termijn kruipproef in combinatie met AE detectie
•Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
Kolom 28 (drukverhoging 60Æ 65%fc).
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
• Inleiding
Lange termijn kruipproef in combinatie met AE detectie
•Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
Kolom 9 (drukverhoging 85Æ 90%fc), blijvende schadetoename, voorbode van breuk van het proefstuk een tiental uren na de drukverhoging.
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
• Inleiding
Lange termijn kruipproef in combinatie met AE detectie
•Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
Kolom 9 (drukverhoging 85Æ 90%), blijvende schadetoename, voorbode van breuk van het proefstuk een tiental uren na de drukverhoging.
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Toepassing op ijzerzandsteen • Inleiding
IJzerzandsteen: -Maagdentoren Zichem
•Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
-Kerktoren Sint-Willibrordus Meldert -Kerktoren Sint-Eustachius Zichem:
Scheurpatroon in pijler na wegname loszittend pleisterwerk:
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Toepassing op ijzerzandsteen • Inleiding
Periodieke AE metingen: geen kritisch niveau op het moment van de metingen, maar waakzaamheid geboden!
•Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
Periodieke metingen (3u per meting)
•Kruipcurve en Modellering
AE sensor 1
AE sensor 2
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Toepassing op ijzerzandsteen • Inleiding
Versnelde kruipproef •Kruipcurve en Modellering
+ AE meting
•Kruiptesten
Spanning constant gedurende ΔT = 3 uren
•De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
Proefstuk verkregen door kernboring
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Toepassing op ijzerzandsteen • Inleiding •Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing
Aan het begin van de laatste belastingsstap: geen grote scheuren zichtbaar
Aan het einde van de laatste belastingsstap: duidelijk scheuren zichtbaar
• Besluit 3 uur op constant spanningsniveau
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
Toepassing op ijzerzandsteen • Inleiding •Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten •De akoestische emissie techniek • Experimenteel onderzoek kruiptest en AE toepassing • Besluit
AE meting: 1. Sterke toename bij drukverhoging 2. Daling van de helling van de cumulatieve curve 3. Na twee uur terug versnelde toename van schade
3 2
1
Symposium
November 28, 2007 - KMS, Brussel
«Mooi Bedacht, Nuttig Toegepast»
• Inleiding •Kruipcurve en Modellering •Kruiptesten
Besluit: Noodzaak aan fundamenteel onderzoek naar lange-termijn gedrag van historisch metselwerk, waarbij een combinatie van modellering en niet-destructieve technieken, zoals de akoestische emissie techniek, een veelbelovende invalshoek is.
•De akoestische emissie techniek
Ruimere toepassingsmogelijkheden AE als NDT materialen, andere belastingen of schade-oorzaken):
• Experimenteel onderzoek
-Monitoring schade-accumulatie (bruggen, tunnels);
kruiptest en AE toepassing • Besluit
gewapend
-Monitoring van schade-accumulatie opslagplaatsen (in Boomse klei bv.)
beton in
(andere
structuren
ondergrondse
-Monitoring van schade-accumulatie tijdens vermoeiingsproeven van materialen (composieten, koolstofvezels ea).