Surinaamse handicraft producten in woord en beeldmateriaal
01-01-A
01-01-B Dit fotoboek is tot stand gekomen in samenwerking met Bureau Forum NGO (BFN Suriname) en Stichting Kansrijk Ondernemen Nederland (Stichting KON) Amsterdam, februari 2012 www.stichting-kon.nl
Voorwoord Guillaumine Nelom van bureau Nelom Consultancy was in 2009 in Suriname om een training te geven voor participatie van vrouwen in de politiek, gefinancierd uit de Twinningsfaciliteiten (samenwerkingsverband Suriname – Nederland). Zij maakte daar kennis met Sheila Ketwaru van Bureau Forum NGO die haar vertelde over het Handicraft-initiatief met vrouwen uit de dorpsgemeenschappen in Boven Suriname rivier. Zij willen vrouwen en mannen uit deze dorpsgemeenschappen economische versterking bieden bij het maken van traditionele kunstnijverheidsproducten. Het doel is om het vakmanschap onder deze producenten verder te ontwikkelen. BFN is hiervoor op zoek naar financiële middelen en de Twinningsfaciliteiten bieden hiervoor de mogelijkheden. Het gesprek met Guillaumine was dan ook bedoeld om de mogelijkheden voor samenwerking met BFN te verkennen. Guillamine vertelde over Stichting Kansrijk Ondernemen Nederland (Stichting KON), een netwerkorganisatie die zich onder andere bezig houdt met het opleiden en begeleiden van kansarme vrouwen naar zelfstandig ondernemerschap. “Tijdens het gesprek zag ik meteen raakvlakken in de soorten problematiek waar beide doelgroepen mee te maken hebben”, vertelt Guillaumine. In Nederland heeft ze de bestuursleden van Stichting KON enthousiast over het Surinaams initiatief verteld. Nadat er via de telefoon nog nader kennis is gemaakt met de organisatie in Suriname, heeft Stichting KON besloten om als penvoerder op te treden, waarna een samenwerkingsrelatie met BFN is aangegaan. Marije van Urk, voorzitter Stichting KON
02-02-C Bestuursleden Stichting KON, bestuursleden, drectie en medewerkers BFN
De ontwikkeling Het Handicraftproject is in 2010 gestart en kent een doorlooptijd tot december 2012. Bij aanvang zijn de producenten uit acht dorpen geënquêteerd over deelname aan het project. Uiteindelijk zijn er 40 potentiële ondernemers geselecteerd, in leeftijd variërend tussen 16 tot 85 jaar.
03-03-D
Handmatig leren borduren.
04-04-E Met de opbrengsten van de verkoop heeft deze deelnemer een naaimachine kunnen aanschaffen.
04-04-F
Training van de producenten
Gedurende de mentoring van de groep producenten is er voortdurend rekening gehouden met de drie thema’s die als basis dienden bij het produceren, te weten: - Langa lobi ( eeuwige liefde ) - Eenheid - Familie Dit zijn drie thema’s die sterk tot uiting komen in de Saramaccaanse cultuur.
Bij de begeleiding bleek dat het grootste deel van de bestaande, voornamelijk textielproducten, zeer slecht was als het gaat om de afwerking.
05-05-G
Daarom heeft het BFN team gekozen voor een productielijn die relatief makkelijk na te maken is om de vrouwelijke producenten de vaardigheden van het recht stikken en productafwerking te leren.
Gedurende de uitvoering van het project zijn er meerdere bijeenkomsten georganiseerd met staf en veldwerkers.
06-06-H
Aan de hand van de gevoerde discussie over de inhoud van het project zijn de uitvoerende activiteiten uiteengezet en volgens planning uitgevoerd.
“We moeten samen zitten en vertellen wat op je hart ligt”, vertelt voorzitter Esme Afononsoewa.
07-07-I
“Ik heb geleerd hoe mensen met elkaar kunnen vergaderen, zoals wij hier zitten”.
07-7-J
Coöperatieve samenwerking Coöperatieve samenwerking moet leiden tot meer kwalitatieve en kwantitatieve producties. De onderlinge samenwerking moet leiden tot meer eenheid en vertrouwen in elkaar, meer verrijking en kansen in de samenwerking.
08-08-K
“Samenwerking is belangrijk en daarom moeten we elkaar niet los laten”, zegt Georgette.
.
09-09-L
Het is voor de jonge vrouwen belangrijk dat zij het werk leren van de oudere vrouwen. Veel van de vrouwen kunnen niet schrijven en lezen. De vrouwen die een beetje kunnen schrijven helpen de vrouwen die dat niet kunnen.
De bad/strandlijn bestaat uit: Pangi’s (Pareo’s ) Strandtas Materiaal: Textiel Bewerking: Kruissteken en applicatie Dorpen: Bedikwa, Nieuw Aurora en Guyaba
10-10-M
“Je moet van te voren de prijs van bijvoorbeeld de pangi’s opschrijven”.
Georgette (53 jaar), moeder van 7 kinderen en alleenstaand. Besloot pangi’s te verkopen toen de toeristen kwamen. Met de verkoop van bami en pangi’s kan Georgette haar gezin onderhouden.
11-11-N
Georgette heeft geld nodig om stoffen te kopen om meer pangi’s te kunnen maken.
Keukenlijn bestaat uit: Tafelkleed Servetten Tafelloper Materiaal: Textiel Bewerking: Kruissteken en applicatie Dorpen: Bendikwa, Nieuw Aurora en Guyaba
12-12-O
Kassina (45 jaar), geen kinderen en alleenstaand. Kassina is niet naar school geweest en is 7 jaar geleden begonnen met het tekenen van motieven op de pangi’s. Kassina heeft geen training gevolgd. Ze maakt het liefst allerlei motieven voor de pangi’s en is erg tevreden met haar werk.
13-13-P
Haar toekomstwens is om meer klanten te krijgen zodat ze kan blijven ontwerpen. Kassina mist een brede tafel om haar werk beter te kunnen uitvoeren en een naambord om meer bekendheid te krijgen.
14-14-Q
“Ik wil graag gereedschappen zoals een passer (om mooie cirkels mee te kunnen tekenen), een meetlat en potloden zou ik willen hebben om mooie tekeningen te kunnen maken
15-15_R
15-15-S
De producenten hebben voor de verkoop van de producten een coöperatie opgezet. Marijke Adipi en Esmee Afomsoewa zitten in het bestuur van de coöperatie
16-16_T
Van links naar rechts Marijke Adipi (secretaris ) en Esme Afonoewa (voorzitter) van de coöperatie.
“Ik heb geleerd dat het belangrijk is om met geld om te gaan vertelt Marijke”
Houtsnijwerk Riefè Oorswijk (34 jaar), penningmeester van de coöperatie. Hij heeft een werkplaats waar hij de banken maakt. Riefè doet de gehele productie van houtkappen tot het maken van de banken. Het is zeer arbeidsintensief omdat hij alles handmatig doet. “Ik ben soms dagen bezig om een bank te maken”, vertelt Riefè. Hij maakt pas banken als hij bestellingen heeft omdat hij met opslagruimte zit. In het begin liep de verkoop niet zo goed, maar sinds het project er is, merkt Riefè dat hij meer bestellingen krijgt. Vroeger schreef hij niet op hoeveel banken hij maakte en verkocht.
17-17-U Riefè aan het werk in zijn werk werkplaats. “Ik zie nu goed wat ik doe en hoeveel geld ik met de banken verdien.”
“ Ik heb geleerd om te gaan met geld, om te tellen hoeveel geld ik ontvang als ik een bank heb verkocht’’ zegt de penningmeester Riefè Oorswijk.
18-18-V In het project heeft Riefé geleerd om alles op te schrijven en goed bij te houden.
18-18-W Tradionele Marronbanken van Surinaamse houtsoorten gemaakt.
De productielijn bestaat uit: Houtsnijwerken bestaan uit: Banken voor mannen (manbangi) en voor vrouwen (Oema bangi) Haarkammen Pada’s (Pagaai) Dienbladen Briefopeners Houtsoorten: cederhout en bruinhart Bewerkingen: inkervingen met een thema Producten afkomstig van de dorpen: Guyaba, Nieuw Aurora en Pikin Pada
19-19-X
19-19-Y
20-20-Z
20-20-A1
Werken van “Ontwerpwerk Multidiciplinary design”: Guus Boudestein en Anno Fekkes
De verandering Training en begeleiding zijn de sleutels tot succes geweest om het veranderingsproces bij de producenten op gang te brengen.
21-12-B1
21-21-B2 De vrouwen hebben bijvoorbeeld geleerd hoe het werk beter te organiseren en verdelen om meer productie te maken.
Feestelijke opening van de eerste Maipa folo winkels op 10 en 11 oktober 2011 in aanwezigheid van een delegatie van het bestuur van stichting Kansrijk Ondernemen Nederland (Stichting KON).
22-22-C1
22-22-C2
De feestelijke opening van de tweede Maipafolo winkel voor de regio Bataliba Zondag 11 december 2011.
23-23-D1 De bouw van de Maipa folo winkel in regio Bataliba.
23-23-D2 In tegen stelling tot de Maipa folo winkel in Nieuw Aurora is dit gebouw in het vakantie oord Bakaaboto. De producenten die deze winkel bemensen, moeten vooraf beter afstemmen over de taken.
24-24-E1
24-24-E2
De toekomst BFN zet zich in voor het creëren van mogelijkheden en faciliteiten om de producenten deel te laten nemen aan uitwisselingsactiviteiten om zo hun horizon te verbreden. De organisatie BFN werkt ook aan de versterking van de bekendheid van handicraft in Suriname door deel te nemen aan beurzen. BFN beoogt en sterk netwerk te ontwikkelen voor het produceren en verspreiden van handicraft. De producenten hebben aangegeven meer begeleiding nodig te hebben als het gaat om samenwerken in het beheer van de winkel. BFN stelt zich ten doel te beantwoorden aan deze vraag en zal haar zoektocht naar meer (financiële) middelen continueren. De strategie die BFN hierbij op het oog heeft, bestaat uit: 1. CO-DESIGN – samen ontwerpen/ontwikkelen 2. CO-PRODUCTION – samen produceren en 3. CO-FINANCE – samen financieren
25-25-F1
Het handelsmerk Maipafolo is geregistreerd. De producentenorganisaties zijn mede houders van het handelsmerk.
26-26-G1
Wij bedanken iedereen voor de steun die ze ons hebben gegeven.”We hebben nu een winkel en kunnen onze producten verkopen.
26-26-G2
Dankwoord: Allen die dit project tot een succes hebben gemaakt, zeggen wij hartelijk dank. Met name: -
De organisatie en adviseurs UTSN voor de financiële en organisatorische hulp en adviezen,
-
Directie en medewerk(st)ers van Bureau Forum NGO (BFN)
-
Guillaumine Nelom van bureau Nelom Consultancy
-
Ditter Blom, Advies Training Projecten
-
Hester Toorenburg, Studio Hes
-
Producenten/deelnemers,
-
Bestuursleden Stichting Kansrijk Ondernemen Nederland (Stichting KON)
Marije van Urk, voorzitter stichting KON
27-27-H1
De producenten tijdens de opening tussen de UTSN projectadviseur Lilian Wiebers (links), BFN directeur Sheila Ketwaru (2e van rechts) en Stichting KON projectleider Guillaumine Nelom (geheel rechts).
28-28-I1
Colofon Tekstschrijvers
Guillaumine Nelom, Stichting KON en Marciano Dijksteel, BFN
Redactie
Marije van Urk, Stichting KON
Fotografie
Marciano Dijksteel, BFN, Fabian Nelom, Karla Brouwer en Guillaumine Nelom, Stichting KON
Ontwerp en drukwerk The Photo Factory, Amsterdam
29-29-J1
De ongerepte natuur en de schoonheid van de omgeving boven de Suriname rivier.
29-29-J2
