STUURGROEP DUALISME Aan de leden van Provinciale Staten van Groningen
Groningen, 14 februari 2003
Onderwerp
: Bestuurlijke vernieuwing
Geachte dames en heren, Op 18 september 2002 is de Voordracht inzake de stand van zaken invoering dualisme besproken en aangenomen. Op grond daarvan is de verdere uitwerking en vormgeving van het duaal bestel ter hand genomen door de Statenwerkgroep bestuurlijke vernieuwing, het Presidium en de Stuurgroep Dualisme. Deze stuurgroep is medio 2002 ingesteld door Gedeputeerde Staten en heeft tot taak enerzijds de thema's uit te werken, die het college van GS en de ambtelijke organisatie raken, en anderzijds het totale proces van dualisering te coördineren. De formele ingangsdatum van het duale bestel nadert met rasse schreden. Conform de afspraak zullen de zittende Staten in hun laatste bijeenkomst op 19 maart 2003 de voorstellen voor vormgeving van het duaal provinciebestuur toetsen aan de uitkomsten van eerdere besprekingen over dit onderwerp. De nieuwe Staten zullen in hun eerste bijeenkomst op 20 maart 2003 het dan voorliggende pakket van maatregelen en voorstellen inzake de dualisering van het provinciebestuur bekrachtigen. De bijgaande rapportage, uitgebracht onder auspiciën van de Stuurgroep Dualisme maar samengesteld uit voorstellen van de drie bovengenoemde groepen, omvat een overzicht van de stand van zaken. De rapportage wordt afgesloten met een conceptbesluit ten aanzien van de genoemde onderwerpen. Indien een onderwerp kan of moet worden afgerond met een wijziging of opstelling van een verordening of reglement, dan is deze als bijlage opgenomen en als zodanig in het besluit genoemd. De rapportage volgt qua indeling de besluitvorming zoals opgenomen in Voordracht 2002/43. Het is helaas niet mogelijk gebleken om alle duale onderwerpen volledig af te ronden. Over een aantal zaken vindt nog intensief overleg plaats en voor een adequate afsluiting van een aantal andere thema's is nog onvoldoende materiaal beschikbaar. Zodra een definitieve besluitvorming over deze onderwerpen mogelijk is, zult u daarover nadere voorstellen ontvangen. Voor een overzicht van alle op grond van de nieuwe wet te nemen maatregelen mag ik u verwijzen naar de bijlage bij deze brief. Hierin is onderscheid gemaakt in de zaken die op 12 maart 2003 geregeld moeten zijn en welke in op een later tijdstip tot besluitvorming kunnen en/of mogen leiden.
De voorliggende rapportage vormt desalniettemin een afronding van de de voorbereiding van de invoering van het duaal bestel in onze provincie. Ik verwacht dat bijgevoegde voorstellen een adequate duale bestuurswijze mogelijk zullen maken in de komende statenperiode. Indien wij hiermee het bestuur en de politiek in onze provincie als een transparant, toegankelijk en verantwoordelijk bestel voor het voetlicht kunnen brengen, zal het belangrijkste doel van de dualisering binnen bereik komen, nl. een toeneming van de betrokkenheid van de burgers in onze provincie bij de provinciale politiek en het provinciebestuur.
Hoogachtend, namens de Stuurgroep Dualisme,
J.G.M. Alders, voorzitter.
2
Bijlage
Overzicht van de inwerkingtreding van diverse aspecten op grond van de Wet dualisering provinciebestuur, de daaraan verbonden werkzaamheden en de stand van zaken. (de artikelnummers hebben betrekking op de nieuwe provinciewet)
A. Van kracht op 12-3-2003 wordt èn dient zonodig geregeld te zijn: 1. Gedeputeerden zijn geen lid van ProvincialeStaten (artikel 13) Actie: geen Stand van zaken: gereed. De wet geeft uitzondering voor demissionaire periode van het College van GS.(artikel 13, lid 2) 2. Gedeputeerden en de CdK mogen geen lid zijn zijn van statencommissies (artikel 80, 81, 82) Actie: geen (is al jaren bij ons van kracht) Stand van zaken: gereed. Uitzondering is gemaakt voor Adviescommissie bezwaar- en beroepschriften (artikel 82, lid 2). 3. invoering demissionaire gedeputeerde zonder tijdslimiet (artikel 13 en 35c) Actie: geen Stand van zaken: gereed. 4. afzonderlijke eed gedeputeerden (artikel 40) Actie: geen Stand van zaken: gereed. 5. nieuwe regeling nevenfuncties gedeputeerden (artikel 40) Actie: geen Stand van zaken: gereed. 6. actieve inlichtingenplicht Gedeputeerde Staten (artikel 167) Actie: formuleren gedragslijn, afspreken procedure. Stand van zaken: in bewerking (zie rapportage onder IX ); gereed in voorjaar 2003. 7. mondeling en schriftelijk vragenrecht (artikel 151) Actie: check in Reglement van Orde PS Stand van zaken: gereed ( zie rapportage onder XVII). 8. afschaffing beroep op bestuursrechter tegen besluit ontslag gedeputeerde (artikel IV wetsvoorstel inhoudende wijziging bijlage Awb) Actie: geen Stand van zaken: gereed. 9. beperking rol burgerlijk rechter bij besluit gedeputeerde-ontslag (artikel 50) Actie: geen Stand van zaken: gereed. 10. afschaffing afkoelingsperiode bij voornemen gedeputeerde-ontslag (artikel 50 oud geschrapt) Actie: geen Stand van zaken: gereed.
3
11. afschaffing bevoegdheid PS om bij verordening beleidsregels te stellen over de uitoefening van medebewindsbevoegdheden door GS (artikel 144 oud vervalt) Actie: geen Stand van zaken: gereed. 12. afschaffing van de bevoegdheid van PS om in verordeningen beroep open te stellen op PS tegen GS-besluiten (artikel 148 en 149 oud vervallen) Actie: geen (komt in onze verordeningen niet voor) Stand van zaken: gereed. 13. invoering statencommissies nieuwe stijl op 20-3-2003 (artikel 80) Actie: aanpassing Reglement van Orde PS; instelling op 20-3-03. Stand van zaken: gereed en in bewerking (zie rapportage onder IV, X, XVII) 14. voorzitter statencommissie kan alleen statenlid zijn (artikel 80) Actie: geen (is bij ons sinds jaren geregeld) Stand van zaken: gereed. 15. overheveling provinciewettelijke bestuursbevoegdheden van PS naar GS (artikel 158). Actie: aanpassen delegatiebesluit en kaderverordening subsidies Stand van zaken: gereed (zie rapportage onder E I en E II) 16. CdK wordt als voorzitter PS bij afwezigheid waargenomen door nestor staten of een door PS daartoe aangewezen statenlid (artikel 75). Actie: opname in het Reglement van Orde PS Stand van zaken: gereed (zie rapportage onder XVII) 17. CdK wordt geïnformeerd over uitkomst collegeonderhandelingen (artikel 35) Actie: geen Stand van zaken: gereed. 18. zorgplicht CdK voor eenheid beleid GS (artikel 53a) 19. agenderingsbevoegdheid CdK (artikel 53a) 20. CdK mag eigen voorstel aan GS voorleggen (artikel 53a) Actie: geen. Stand van zaken: gereed (uitvoering door CdK). 21. zorgplicht CdK voor tijdige voorbereiding, vaststelling en uitvoering provinciaal beleid 22. zorgplicht CdK voor goede samenwerking met andere provincies en andere overheden 23. zorgplicht CdK voor goede behartiging overige provinciale aangelegenheden 24. zorgplicht CdK voor procedures burgerparticipatie 25. zorgplicht CdK zorgvuldige behandeling bezwaarschriften (21-25 gebaseerd op artikel 175) Actie: inhoudelijke/organisatorische uitwerking. Stand van zaken: in bewerking (zie rapportage onder I) 26. actieve inlichtingenplicht CdK (artikel 179) Actie: formuleren gedragslijn en afspreken procedure Stand van zaken: in bewerking/zie ook onder 6 (zie rapportage onder IX) 27. plicht CdK een burgerjaarverslag uit te brengen (artikel 175) Actie: formuleren gedragslijn, afspreken procedure Stand van zaken: in bewerking (zie rapportage onder I)
4
28. benoeming secretaris GS + opstelling instructie , regelen vervanging (artikel 99, 103). Actie: regelen benoeming, opstellen van instructie Stand van zaken: in bewerking. De benoeming wordt van rechtswege van kracht op 12-3-2003(artikel XI van wetsvoorstel). Via aanpassing van de verordening ambtelijke organisatie wordt de instructie secretaris (v/h griffier) geactualiseerd. Het betreft hier geen besluiten van PS; daarom niet in Rapportage opgenomen. 29. verordening inzake vergoeding voor werkzaamheden leden PS 30. verordening inzake vergoeding aan leden van een commissie (niet PS/GS-leden) 31. verordening inzake voordelen t.l.v. provincie anders dan in vorm van vergoedingen en tegemoetkomingen (facultatief.) (artikelen 29-31 zijn gebaseerd op artikel 93, 94 en 96) Actie: aanpassen bestaande verordening (conform AmvB) Stand van zaken: gereed (in december 2002 vastgesteld) 32. regels inzake de ambtelijke organisatie van de provincie (artikel 158) Actie: aanpassen bestaande verordening Stand van zaken: gereed en in bewerking. (kleine aanpassing i.v.m. nieuwe wet is nodig; de jongste wijziging van de verordening hield al rekening met dualisme). 33. benoeming niet-statenleden tot gedeputeerde (artikel 35 en 35b) Actie: geen Stand van zaken: gereed (met dien verstande dat PS – in meerderheid- op 4 juli 2001 hebben aangegeven deze mogelijkheid niet te willen gebruiken). 34. benoeming personen van buiten de provincie tot gedeputeerde (artikel 35 en 35b) (voor maximaal 1 jaar) Actie: geen Stand van zaken: gereed. (zie ook onder 33) 35. benoeming niet-statenleden tot lid van statencommissies (artikel 80) Actie: evt. technische aanpassing RvO Stand van zaken: gereed (was al in RvO opgenomen, zij het alleen als plv. lid van de statencommissies)
B. Van kracht op 12-3-2003 maar vóór vaststelling begroting 2004 doch uiterlijk 15-11-2003 geregeld: 1. verordening inzake financieel beleid en regels voor financieel beheer en inrichting financiële organisatie (artikel 216) Actie: opstelling verordening Stand van zaken: in bewerking (zie rapportage onder X). 2. verordening inzake externe controle op financieel beheer en de inrichting van de financiele organisatie (artikel 217) Actie: opstelling verordening Stand van zaken: in bewerking (zie rapportage onder X)
5
C. Van kracht op 12-3-2003 maar uiterlijk 11-3-2004 geregeld te zijn; 1. recht van initiatief + regeling daarvan (artikel 143) Actie: evt. technische aanpassing RvO Stand van zaken: gereed (zie rapportage onder XVII). 2. recht van amendement + regeling daarvan (artikel 143) Actie: evt. technische aanpassing RvO Stand van zaken: gereed (zie rapportage onder XVII) 3. recht op ambtelijke bijstand en fractieondersteuning + verordening daarvoor (artikel 33) Actie: evt. technische aanpassing RvO Stand van zaken: gereed (zie rapportage onder XVII, XIV, XV). 4. recht op interpellatie + regeling daarvan (artikel 151) Actie: evt. technische aanpassing RvO Stand van zaken: gereed (zie rapportage onder XVII) 5. benoeming statengriffier + instructie + regels inrichting griffie (fac.) (artikel 97, 104) Actie: regelen benoeming, opstelling instructie, regelen vervanging, (facultatief) opstellen regels voor organisatie griffie. (incl. aanstelling andere medewerkers), aanpassing RvO, aandacht voor werkgeversrol. Stand van zaken: gereed en in bewerking (zie rapportage onder XVI)
D. Van kracht op 12-3-2003 en uiterlijk geregeld op 11-3-2004 maar met eventuele verlenging tot 11-3-2005 bij PS-besluit. 1. gedragscode voor gedeputeerden, de CdK, de statenleden (artikelen 40c, 68, 15) Actie: opstelling gedragscodes, ook voor ambtenaren Stand van zaken: gereed. (in december 2002 vastgesteld) 2. verordening m.b.t. doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoeken van GS naar het gevoerd bestuur GS. (artikel 217) Actie: opstellen van verordening Stand van zaken: in bewerking.
E. Van kracht op 12-3-2003 maar uiterlijk geregeld op 11-3-2005 1. invoering bestuurscommissies (GS, PS) nieuwe stijl (evt. oude commissies gelden tot 11-3-2005) (artikel 81) Actie: aanpassing RvO Stand van zaken: geen actie (dergelijke commissies thans niet aanwezig) 2. invoering andere commissies ( GS, PS) nieuwe stijl (moeten vanaf 12-3-2005 aan de eisen te voldoen) (artikel 82) Actie: evt. aanpassing RvO Stand van zaken: in bewerking. (N.B. hieronder valt de Adviescommissie bezwaar- en beroepschriften) 3. regeling van verantwoording door bestuurscommissies aan PS of GS (indien een dergelijke commissie wordt ingesteld) (artikel 83) Actie: geen, tenzij een dergelijke commissie bestaat of wordt ingesteld; dan opname in RvO. Stand van zaken: gereed (nu geen commissie aanwezig)
6
F. Van kracht op 12-3-2003 en nadere regeling met onbepaalde ingangsdatum 1. recht van onderzoek + verordening (artikel 151) Actie: opstellen verordening voordat besluit tot onderzoek wordt genomen nu: aanpassing RvO. Stand zan zaken: gereed (zie rapportage onder XVII)
G. Van kracht op 12-3-2003 maar uiterlijk op 1-1-2005 geregeld 1. invoering provinciale rekenkamer(functie) + instellingsbesluit of Gemeenschappelijke Regeling (artikel 79a, 79p) Actie: indien gemeenschappelijke (b.v. Noordelijke) rekenkamer dan GR nodig; bepalen gevolgen voor huidige commissies van onderzoek, rekeningcommissie. Stand van zaken: in bewerking (zie rapportage onder X).
H. Aparte wetgeving: 1. overheveling bestuursbevoegdheden uit medebewindswetgeving naar GS: naar verwachting 1-1-2004 bij afzonderlijke wet. Actie: aanpassing delegatiebesluit ; check gevolgen voor agenda PS. Stand van zaken: in bewerking (zie rapportage onder VIII en E I).
I. Niet wettelijke onderwerpen w.o. de 10 opdrachten van PS aan statenwerkgroep bestuurlijke vernieuwing (nrs 1-10). 1. herinrichting statenzaal (1), meer tijd nemen voor politiek proces, meer schorsingen t.b.v. goed overleg (2) Actie 1: nagaan of en hoe de statenzaal kan/moet worden aangepast. Stand van zaken: in bewerking (zie rapportage onder XIII) Actie 2: debatvoorzieningen zijn te verbeteren, voorts zaak voor alle statenleden Stand van zaken: in bewerking (zie onder 1.1.) en attitudewijziging is taak politieke partijen 2. beter gebruik van instrumentarium PS Actie: cursus, evaluatie gebruik, introductie statenleden Stand van zaken: gereed en in bewerking (zie rapportage onder II) 3. verbetering fractievergoeding Actie: voorstel door Werkgroep Bestuurlijke Vernieuwing Stand van zaken: gereed (zie rapportage onder XV) 4. communicatieplan PS + voorzieningen. Actie: opstellen plan + statenbesluit; workshops volgen. Stand van zaken: gereed (zie rapportage onder XI) 5. nieuwe rol statenleden in interactief beleid. Actie: attentie, voorstel ontwikkelen. Stand van zaken: in bewerking. (aandacht van werkgroep BV) (zie ook onder 10)
7
6. staten vergaderen over hoofdlijnen beleid Actie: attentie Stand van zaken: in bewerking (aandacht van presidium) 7. nieuwe profielen GS/PS-leden: rekrutering en selectie (1); faciliteiten politieke partijen (2) Actie (1): attentie, bijwonen conferentie hierover Actie (2): attentie Stand van zaken: ad 1. zaak van politieke partijen ad 2. geen actie thans. 8. introductie nieuwe statenleden Actie: herziening introductieprogramma Stand van zaken: gereed (zie rapportage onder II) 9. opinieonderzoek onderdeel provinciaal beleidsinstrumentarium Actie: geen; is al gerealiseerd Stand van zaken: gereed. 10. startnotitie bij aanvang nieuw interactief beleidsproces Actie: afspraken hierover maken Stand van zaken: in bewerking (aandacht van presidium) Zie ook onder 5 11. bezinning door collegefracties op verhouding met eigen gedeputeerde(n) in komende periode Actie: attentie Stand van zaken: geen actie; zaak politieke partijen. 12. bezinning door staten en fracties op omvang en binding aan collegeprogramma Actie: attentie Stand van zaken: geen actie; zaak van politieke partijen. 13. begrotingsruimte voor contra-expertise PS, voor uitoefening enquêterecht, voor statengriffie Actie: raming opstellen en in begroting 2003 en 2004 opnemen Stand van zaken: gereed (zie rapportage onder XVI ) 14. alternatieve beleidsvoorstellen t.b.v. Provinciale Staten Actie: voorstel voorbereiden Stand van zaken: in bewerking (aandacht presidium) 15. Provinciale Staten stellen materieel eigen agenda vast Actie: maken van afspraken, opstellen procedure Stand van zaken: gereed (zie rapportage onder VII) 16. instelling Presidium (via wijziging RvO) Actie: aanpassen RvO Stand van zaken: gereed (zie rapportage onder VI en XVII ) 17. onderzoek naar informatiebehoefte leden PS en de gevolgen daarvan voor ICT-beleid Actie: nota voorbereiden Stand van zaken: in bewerking (zie rapportage onder XII)
8
18. aansluiting leden PS op intranet provincie (relatie met A 6 en 26) Actie: voorstel maken Stand van zaken: in bewerking (zie rapportage onder XII). 19. invoering tweede termijn voor insprekers Actie: invoeren als experiment, aanpassing RvO Stand van zaken: gereed (zie rapportage onder XVII) 20. draaiboek provinciale verkiezingen 2003 Actie: opstellen draaiboek Stand van zaken: in bewerking (aandacht presidium)
9
