Telecomsector Februari 2003

Telecomsector

Februari 2003

© CEVORA 2003. Alle rechten voorbehouden. Het voorliggende document mag enkel gereproduceerd worden teneinde, enkel voor privé-gebruik, kosteloos informatie te verstrekken. De auteur en uitgever dienen hierbij steeds vermeld te worden. Iedere andere reproductie, adaptatie, vertaling en publieke mededeling zijn verboden zonder de schriftelijke toestemming van CEVORA, Eugène Plaskylaan 144, 1030 Brussel.

Inhoudstafel 1. Beschrijving van de sector 1.1. De telecomsector 1.1.1. Definitie 1.1.2. Kenmerken van de sector in het ANPCB a) Het statuut van de werknemers b) De omvang van de ondernemingen c) Aanwezigheid per regio

p. 1 p. 2 p. 2 p. 2 p. 2 p. 3 p. 3

2. Bereikte steekproef van bedrijven 2.1. Beschrijving van de steekproef 2.1.1. Steekproef en respons a) Op basis van de NACE-code en de activiteiten van de ondernemingen b) Op basis van de omvang van de ondernemingen c) Op basis van de regio

p. 4 p. 5 p. 5 p. 5

3. Bediendeberoepen 3.1. Beschrijving van de organogrammen in functie van de ondernemingsgrootte 3.2. Beschrijving van de bediendeberoepen in de operationele afdelingen 3.3. Definitie van de bediendeberoepen in de ondersteunende afdelingen

p. 7 p. 8

4. Schatting van het aantal bedienden per beroep 4.1. Extrapolatie van de enquêtegegevens

p. 21 p. 22

5. Vacatures 5.1. Analyse van de vacante betrekkingen

p. 26 p. 27

6. Kernberoepen 6.1. De kernberoepen van de sector 6.1.1. Technologies/operations 6.1.2. Customer service 6.1.3. Commercieel

p. 30 p. 31 p. 31 p. 32 p. 33

Bijlagen Bijlage A : Bronnen Bijlage B : Type-organogrammen van een bedrijf uit de telecomsector volgens de bedrijfsgrootte Bijlage C : Organogram van de kernberoepen van de sector Bijlage D : Steekproeftrekking voor de telecomsector Bijlage E : Lijst van de deelnemende bedrijven

p. 34 p. 35 p. 36 p. 41 p. 42 p. 44

i

p. 19

Beroepenstructuur : telecomsector

p. 11

INLEIDING

p. 6 p. 6

Inleiding

Deze studie verloopt in diverse stappen en volgens een vaste methodologie: • inzameling en analyse van documentatiebronnen over de sector en de daarin aanwezige beroepen. • opstelling van een voorlopige beschrijvende fiche voor de sector en zijn beroepen. • eerste validering van de organogrammen en van de definities van de beroepen. Dit gebeurt intern bij de adviseur die verantwoordelijk is voor deze sector en extern via gesprekken bij de ondernemingen van diverse grootte in deze sector. • tweede validering aan de hand van een schriftelijke enquête die wordt verstuurd naar een representatieve steekproef van ondernemingen uit deze sector. • analyse van de resultaten van de enquête en opstelling van de beschrijvende fiche voor de sector. Voor meer details over de methodologie die wordt gevolgd voor het opstellen van de beroepenstructuren van de bedienden binnen het ANCPB, verwijzen wij u naar een ander document van de studiedienst: « Methodologie van de beroepenstructuren van de bedienden in het ANCPB ». Deze studie werd uitgevoerd door Cindy Lambrechts, medewerkster van de dienst onderzoek en organisatie van Cevora.

1

Of Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor Bedienden (ANPCB of PC 218).


ii

Deze oefening heeft tot doel: • een inventaris op te stellen van de bediendeberoepen die men aantreft in de sectoren van het ANCPB en deze beroepen te beschrijven; • op nationaal vlak een kwantitatieve raming mogelijk te maken van het aantal bedienden dat tewerkgesteld is in elk beroep; • het aantal vacante betrekkingen per beroep te kennen op het ogenblik van de enquête en een raming te maken van de moeilijkheidsgraad om deze vacante betrekkingen in te vullen; • de kernberoepen van de sector te bepalen ten behoeve van het onderwijs.

INLEIDING

Het onderzoek naar beroepenstructuren werd opgestart door de studiedienst van Cevora met de bedoeling de beroepen in kaart te brengen die voorkomen in elk van de activiteitensectoren van het paritair comité 2181. In het kader van deze oefening worden organogrammen opgesteld waarin de voornaamste bediendeberoepen van deze sector worden weergegeven, opgesplitst per afdeling. Deze oefening zal worden uitgevoerd voor alle sectoren van het ANCPB, zodat Cevora op het einde van de studie beschikt over de beroepenstructuur van de gehele sector, met name van het ANCPB. Het volgende document zal de telecomsector behandelen.

Beschrijving van de sector

1

1.1. 1.1.1.

De telecomsector Definitie De telecomsector omvat bedrijven die telefonienetwerken uitbaten (vaste, mobiele of satellieten), internetproviders (internet services provider ISP) via verschillende technologieën (kabel, ISDN, ADSL, gewone telefoonlijnen, leased lines, enz.), ontwikkelaars van websites en webhostbedrijven. De door deze ondernemingen geleverde diensten zijn bestemd voor bedrijven en particulieren.

1.1.2.

Telecommunicatie

Kenmerken van de sector in het ANPCB

a) Het statuut van de werknemers Aantal werknemers volgens statuut en ondernemingsgrootte2

2

Tabel 1

Omvang van de ondernemingen 1-9

10-49

50 +

Totaal aantal

TOTAAL werknemers

1.709

2.514

Arbeiders

714

628

Bedienden

995

Waarvan ANPCB bedienden

639

%

11.525 15.748 100,00 1.149

2.491

15,82

1.886

10.376 13.257

84,18

926

8.953 10.518

In de privé-sector telt de telecomsector 15.748 werknemers, waarvan 13.257 een bediendestatuut hebben. Aan de hand van deze bron valt het op dat bijna 85% van de werknemers in deze sector het bediendestatuut hebben. In dit document zullen we het hebben over deze bedienden. Voor het ANPCB is het interessant om de dekkingsgraad van de sector te berekenen. Onder dekkingsgraad verstaat men de verhouding tussen het aantal ondernemingen (of bedienden) die ressorteren onder het ANCPB en het totaal door de RSZ geregistreerde ondernemingen in de sector. Volgens deze berekening komt men tot een dekkingsgraad van 36,68 % voor de ondernemingen en van 79,3 % voor de bedienden3. Uit deze dekkingsgraad kan men afleiden dat bijna alle bedienden uit deze sector deel uitmaken van PC 218. 2 3

Volgens de RSZ-gegevens : aantal op 30 juni 2000 in de sociale zekerheid opgenomen werkgevers en werknemers uit de privé-sector (gecentraliseerde statistiek). De RSZ telt voor de telecomsector 698 bedrijven en 13257 bedienden terwijl het ANPCB 256 bedrijven en 10518 bedienden telt.


642

BESCHRIJVING VAN DE SECTOR

Volgens de activiteitennomenclatuur NACE-BEL, afkomstig van het Nationaal Instituut voor de Statistiek, krijgt de telecomsector het volgende NACE-code:

b) De omvang van de ondernemingen Aantal ondernemingen en bedienden volgens ondernemingsgrootte4

Omvang onderneming - 1 tot 9

aantal

Bedienden

%

aantal

Aantal bedienden

%

Gemiddelde

186

72,66

639

6,08

3,4

- 10 tot 49

41

16,02

926

8,80

22,6

- 50 tot 99

11

4,30

773

7,35

70,3

- 100 en +

18

7,03

8.180

77,77

454,4

256

100

10.518

100

41,1

Totaal

BESCHRIJVING VAN DE SECTOR

Zoals de meeste ANPCB-sectoren telt de telecomsector hoofdzakelijk KMO’s : 88,68 % van de bedrijven telt minder dan 50 werknemers.

c) Aanwezigheid per regio Tabel 3

Aantal ondernemingen en bedienden volgens regio5 Regio Brussel Aantal ondernemingen Aantal bedienden Gemiddeld aantal bedienden per onderneming

Wallonië

Vlaanderen

Totaal

119

43

94

256

6.198

1.822

2.498

10.518

52,1

42,4

26,6

41,1

Van de bedrijven is 36,72% gevestigd in Vlaanderen, 16,8% in Wallonië en 46,48% in Brussel.

4 5

Bron : bestand van de bijdragen aan de RSZ voor het vierde kwartaal van het jaar 2001, beschikbaar gesteld door het Sociaal Fonds. Bron : bestand van de bijdragen aan de RSZ voor het vierde kwartaal van het jaar 2001, beschikbaar gesteld door het Sociaal Fonds.

3

Ondernemingen


Tabel 2

Bereikte steekproef van bedrijven

2

Om deze studie uit te voeren, werden enquêteformulieren verstuurd naar alle bedrijven uit de telecomsector, verdeeld over groottes en regio’s. Na deze verzending werd er een telefonische herinneringsactie bij de ondernemingen gehouden en aansluitend hiermee een beperkte nieuwe verzending van enquêtes gedaan (gericht aan de personen die telefonisch hadden ingestemd om mee te werken aan de studie). Na deze actie werd de gewenste responsgraad nog niet behaald. We hebben vervolgens een tweede keer de bedrijven aangeschreven, opnieuw verdeeld over groottes en regio’s. Deze bedrijven werden ook een tweede keer telefonisch aangemoedigd om deel te nemen aan het onderzoek. Na deze twee verzendingen, was de responsgraad behaald voor de grote bedrijven maar niet voor de kleine bedrijven (minder dan 50 werknemers). De enquête werd toch afgesloten omdat de respons van de bedienden voldoende hoog was. Een deelnemingstotaal van 47 ondernemingen en 1.687 bedienden was wenselijk voor het uitvoeren van de enquête; uiteindelijk dekt de enquête 32 ondernemingen en 4.183 bedienden. Het gedekte aantal bedienden is een belangrijker gegeven dan het aantal ondernemingen, vermits de extrapolatie gebeurt op basis van het aantal bedienden. In bijlage D vindt u een overzichtstabel met het aantal verstuurde enquêteformulieren, het aantal ondernemingen dat bereikt moest worden om een representatieve steekproef te verkrijgen en de gerealiseerde respons volgens een aantal parameters zoals de omvang en de regio.

a) Op basis van de NACE-codes en de activiteiten van de ondernemingen Een indeling van de deelnemende bedrijven per NACE-code is onmogelijk, aangezien de sector slechts een NACE-code kent, met name 64200. In deze enquête werden de ondernemingen ook gevraagd zelf het type activiteiten dat zij uitvoeren te omschrijven. Volgens deze gegevens zijn de 32 ondernemingen die hebben deelgenomen aan onze enquête, als volgt verdeeld over de subsectoren: • • • • • •

15 zijn actief in het telefonie op vaste netwerken; 4 zijn actief in het telefonie op mobiele netwerken; 2 zijn actief in het telefonie op satelliete netwerken; 10 zijn internet service providers; 6 zijn websites ontwikkelaars; 13 hebben nevenactiviteiten (diensten voor electronisch betalingen, verkoop van testen meetapparatuur voor telecombedrijven, teledistibutie, call center, transport van digitaal gegevens op beveilige netwerken, enz.).

Voor de telecomsector heeft de RSZ slechts één heel algemene NACE code in zijn classificatie “telecommunicatie”. De enquête vermeldt verschillende activiteiten binnen de telecomsector. Deze redenering verklaart de vastgestelde verschillen tussen de indeling van de activiteiten volgens de RSZ en die volgens de enquête.

BEREIKTE STEEKPROEF VAN BEDRIJVEN

Steekproef en respons

5

2.1.1.

Beschrijving van de steekproef


2.1.

Bovendien konden de bedrijven op de vragenlijst meerdere activiteiten aankruisen, terwijl de RSZ alleen de hoofdactiviteit van de bedrijven opnam.

b) Op basis van de omvang van de ondernemingen Tabel 4

Aandeel bereikte ondernemingen en bedienden volgens ondernemingsgrootte Omvang onderneming

12

Aantal bereikte ondernemingen

50-99

10

6,45% 24,39%

Bereik ondernemingen in %

50

Aantal bereikte bedienden

1

Totaal 9

32

9,09% 50,00% 12,50%

131

7,82% 14,15%

Bereik bedienden in %

100 +

60

3942

4.183

7,76% 48,19% 39,77%

Na afloop van de enquête dekken de gegevens 12,5% van de bedrijven en 39,77% van de bedienden. We beschouwen de steekproef als representatief. We bereikten ongeveer 40% van het aantal bedienden uit de sector.

Tabel 5

6

c) Op basis van de regio Aandeel bereikte ondernemingen en bedienden volgens regio Regio Brussel Aantal ondernemingen Bereik ondernemingen in % Aantal bedienden Bereik bedienden in %

Wallonië

Vlaanderen

BEREIKTE STEEKPROEF VAN BEDRIJVEN

10-49

Totaal

15

5

12

32

12,61%

11,63%

12,77%

12,50%

3.535

29

619

4.183

57,03%

1,59%

24,78%

39,77%


1-9

Bediendeberoepen

3

3.1.

Beschrijving van de organogrammen in functie van de ondernemingsgrootte In de enquête wordt aan de bedrijven een type-organogram voorgelegd, met de vraag in welke mate dit ook toepasbaar en herkenbaar is voor hun bedrijf. Een typeorganogram is een organogram dat overeenstemt met een typische configuratie van een onderneming in een sector en dat verschilt naargelang de groottecategorie van het bedrijf. De meerderheid van deze ondernemingen moet zich herkennen in dit type-organogram. In het organogram worden de voornaamste beroepen per afdeling weergegeven met hun hiërarchische verbanden.

Hiertegenover staan de transversale beroepen en de ondersteunende afdeling. De transversale beroepen zijn beroepen die in een groot deel van de sectoren min of meer dezelfde taken en invulling hebben. Deze beroepen komen meestal voor in ondersteunende afdelingen. De transversale beroepen komen niet aan bod in dit document omdat er over deze beroepen een aparte bundel « transversale bediendeberoepen » verkrijgbaar is bij Cevora.

Tabel 6

Aanwezigheid van de specifieke bediendeberoepen, per operationele afdeling, en volgens de bedrijfsgrootte BEDRIJFSGROOTTE ACTIVITEITEN EN BEROEPEN

1 TOT 9

10 TOT 49

50 TOT 99

100 EN +

x

x

x

x

x

x

x

x

Network architect (data/voice)

x

x

System integrator

x

x

Software architecte

x

x

OPERATIONS/TECHNOLOGIES Operations director Project manager nieuwe diensten Project manager

6

x

Zie punt 3.2. Beschrijving van de bediendeberoepen in de operationele afdelingen.

8 Beroepenstructuur : telecomsector

Op basis van de organogrammen die werden aangevuld door de ondernemingen kon de volgende tabel worden opgesteld, met de sectorspecifieke beroepen6 ingedeeld per operationele afdeling. Onder operationele afdelingen verstaat men de afdelingen die instaan voor de kernactiviteiten van de onderneming. De beroepen die hiervan deel uitmaken staan in voor de basiswerkzaamheden die rechtstreeks verband houden met de productie van goederen of diensten. Deze afdelingen genereren het zakencijfer en de winst van de onderneming.

BEDIENDEBEROEPEN

Daartoe moeten de ondernemingen een evaluatie maken van het type-organogram op een schaal van 1 tot 5 (helemaal niet akkoord tot helemaal akkoord). De globale evaluatie van het organogram bedraagt 3,31 (gemiddelde van 32 evaluaties gemaakt door de ondervraagde ondernemingen). Naast deze eerste evaluatie, moeten de bedrijven het organogram valideren en waar nodig aanvullen.

Aanwezigheid van de specifieke bediendeberoepen, per operationele afdeling, en volgens de bedrijfsgrootte (vervolg) BEDRIJFSGROOTTE 1 TOT 9

Analist-programmeur

10 TOT 49

50 TOT 99

100 EN +

x

x

x

Technicus O&O

x

Trainer

x

RF engineer

x

Security engineer Netwerkbeheerder

x

x

x

x

x

x

x

Databasebeheerder

x

Webmaster

x

Redacteur

x

Verantwoordelijke planning

x

Werfleider

x

Installateur telecommunicatie

x

Technicus telecommunicatie

x

x

x x

Infograficus

x 9

Art director

BEDIENDEBEROEPEN

ACTIVITEITEN EN BEROEPEN

Webdesigner

x

x

Verantwoordelijke customer service

x

x

Teamleader customer service

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

CUSTOMER SERVICE

Operator customer service Customer technical support engineer

x

COMMERCIEEL Verantwoordelijke verkoop District manager Intern Administratief en commercieel medewerker

x

Televerkoper

x

Pre-sales consultant

x

Traffic manager

x x

Extern Account manager

x

x

x

x


Tabel 6

Opmerkingen: 1. De type-organogrammen die alle beroepen van bedienden in deze sector bevatten (per operationele en per ondersteunende afdeling), vindt u in de bijlagen. Deze type-organogrammen zijn het resultaat van de samenvatting van alle gegevens die werden doorgestuurd door de ondernemingen.


10

BEDIENDEBEROEPEN

2. Op de type-organogrammen zijn alle beroepen weergegeven die men kan terugvinden in de sector van ondernemingen die actief zijn in het telefonie op vaste, mobiele en satellieten netwerken, die een internet service provider zijn en die websites ontwikkelen voor andere bedrijven. Indien bepaalde van deze activiteiten wegvallen, verdwijnen ook de bijbehorende beroepen.

Beschrijving van de bediendeberoepen in de operationele afdelingen A.

AFDELING OPERATIONS & TECHNOLOGIES

Andere benamingen: operationeel diensthoofd, operations manager, technisch directeur, CTO (chief technical officer), TEO (technical executive officer).

Project manager nieuwe diensten7: staat in voor de creatie en ontwikkeling van nieuwe telecommunicatieproducten, in overleg met de dienst marketing. Hij/zij bedenkt en ontwerpt de technische oplossing die het beste aansluit bij de behoeften van het bedrijf en die rekening houdt met de bestaande infrastructuur. Hij/zij kiest de personen (technisch team bestaande uit verschillende specialisten) die zullen instaan voor de ontwikkeling en coördineert hun inspanningen. Hij/zij schrijft de specificaties voor het project uit, beheert het budget, werkt de planning van de verschillende taken uit en zorgt voor de dagelijkse opvolging van het project. Andere benamingen: project manager, (technisch) projectleider, technical project leader.

Project manager: stuurt de ontwikkeling van een project en streeft daarbij naar een optimale kostenplaatjes, leveringstijden en kwaliteit. Hij/zij helpt de specificaties van het project definiëren, neemt deel aan de studie van aangepaste technische oplossingen en stelt een planning op voor de verschillende taken. Hij/zij coördineert de inspanningen van het volledige technische team dat bij het project betrokken is. Hij/zij waakt erover dat men zich houdt aan de geplande leveringstermijnen en voorziene uitgaven. Andere benamingen: project manager, (technisch) projectleider, technical project leader.

Network architect (data/voice): staat in voor de creatie en opbouw van de communicatienetwerken die zullen worden gebruikt om gegevens of spraak uit te wisselen. Hij/zij stelt netwerkarchitecturen voor die rekening houden met de behoeften van de organisatie en de verwachte prestaties, waarbij de kostprijs zo beperkt mogelijk wordt gehouden. Hij/zij staat eveneens in voor de keuze van de technologie die daarbij zal worden aangewend. Mogelijk moet hij/zij het netwerk 7

Wat de project managers nieuwe diensten onderscheidt van de andere project managers zijn de aard en de lengte van de projecten die ze moeten leiden. De project managers nieuwe diensten houden zich bezig met projecten die de ontwikkeling van nieuwe producten en nooit eerder gecommercialiseerde telecommunicatiediensten beogen. De projecten komen in de buurt van onderzoek en ontwikkeling. De project managers staan in voor projecten op kortere termijn, die vooraf bestudeerde en geteste producten en diensten operationeel willen maken.

11

Operations director: hoofd van de afdeling operations/technologies van het bedrijf en van alle secties die hiertoe behoren. Hij/zij staat in voor de technische kant van de telecommunicatiediensten van de onderneming. Zijn actieterrein zal sterk afhankelijk zijn van de geleverde diensten van het bedrijf. Hij/zij staat in voor de motivering, opvolging en supervisie van alle teamleaders van deze afdeling. Hij/zij brengt bij de algemene directie van het bedrijf verslag uit over alle activiteiten. In kleine bedrijven, kan hij/zij ook de taken van de project manager op zich nemen

BEDIENDEBEROEPEN

Deze afdeling houdt zich bezig met het ontwerp, de ontwikkeling, de installatie, de dagelijkse administratie en de herstelling van de infrastructuren, zodat telecommunicatiediensten geleverd kunnen worden. Naargelang van de producten en diensten die de onderneming levert, zal de configuratie van deze dienst verschillen, net zoals de beroepen die ertoe behoren.


3.2.

doen evolueren en/of het materiaal en de bestaande software aanpassen om nieuwe functies te creëren. Het is ook mogelijk dat hij/zij technische oplossingen moet zoeken voor dagelijkse netwerkproblemen. Bovendien neemt hij/zij deel aan de implementatie van het netwerk. Vaak gaat het om een persoon die gespecialiseerd is in data- of spraaknetwerken. In kleine bedrijven kan hij/zij ook instaan voor de integratie van het systeem. Andere benamingen: telecommunicatie-ingenieur, telecommunication engineer, telecommunicatiespecialist, telecommunication specialist, operations network engineer.

Software architect: in samenwerking met de network architect, staat hij/zij in voor de structuur en opbouw van het softwareprogramma dat het netwerk zal beheren. Hij/zij analyseert de behoeften van het toekomstige netwerk en staat in voor de keuze van de technologie die zal worden aangewend. Hij/zij staat aan het hoofd van een team van ontwikkelaars, die de functies van het toekomstige softwareprogramma in programmeertaal zullen omzetten.

System integrator: staat in voor de implementatie en eindassemblage van de verschillende onderdelen van het netwerk (software, materiaal, enz.). Hij/zij controleert of alle delen van het netwerk goed functioneren en op elkaar zijn afgestemd, en lost eventuele problemen op. Doorgaans werkt hij/zij nauw samen met de ontwikkelaars om de problemen die zich voordoen (bugs of nodige wijzigingen) op te lossen. Soms staat hij/zij ook in voor de opleiding van de personen die de systemen zullen gebruiken. Andere benamingen: system implementation engineer, test specialist, integratie-ingenieur, systeem integrator.

Technicus O&O (elektronica/elektriciteit): helpt nieuwe productiemethodes of producten tot stand brengen. Hij/zij zoekt de optimale combinatie van onderdelen voor het maken van prototypes, neemt deel aan de assemblage en voert de nodige tests en metingen uit. Hij/zij helpt eveneens bij het opstellen van technische documentatie, specificaties en rapporten met onderzoeksresultaten. Trainer: staat in voor de organisatie en het beheer van de opleidingen m.b.t. het gebruik van de nieuwe telecommunicatieproducten en -diensten ontwikkeld door de technische ploegen. De opleidingen zijn bestemd voor de interne medewerkers van het bedrijf of voor klanten. Andere benamingen: trainer, technical trainer.

RF engineer: alleen actief bij operatoren van mobiele netwerken en satellietnetwerken. Hij/zij staat in voor het ontwerp, de creatie en de optimalisering

12

Andere benamingen: ontwikkelaar, developper, programmeur, software engineer, webdevelopper, webontwikkelaar.


Analist programmeur: programmeert de verschillende functies van het softwareprogramma op basis van het ontwerp en overeenkomstig de aanwijzingen van de software architect. Wanneer de software volledig is geprogrammeerd, staat hij/zij in voor het testen en de goede werking van de software. Afhankelijk van de applicatie die moet worden ontwikkeld, zal de programmeur gespecialiseerd zijn in bepaalde programmeertalen (bv.: C, C++, Java, VB, XML, ASP, HTML, Visual basic, SQL, Java script, VB script, enz.) en/of besturingssystemen (Linux, Unix, Windows, Windows NT, enz.). In grote bedrijven wordt een onderscheid gemaakt op basis van de beroepservaring van de ontwikkelaar (junior, senior).

BEDIENDEBEROEPEN

Andere benamingen: software-ontwerper, software-analist.

Security engineer: werkt methodes uit om de veiligheid van het netwerk te garanderen (virussen en hackers bestrijden, vermijden dat informatie verloren gaat, de geheimhouding van de gegevens garanderen, enz.). Hij/zij analyseert de netwerkarchitectuur en evalueert de risico's met betrekking tot inbreuk op en/of vernietiging van de gegevens. Hij/zij werkt de beveiligingsprocedures en programma's uit en staat ook in voor de ontwikkeling en implementatie van de betreffende procedures en programma's. Hij/zij kan ook verantwoordelijk zijn voor het maken van veiligheidskopieën. Andere benaming: IT security administrator, beveiligingsexpert.

Netwerkbeheerder: staat in voor de gebruikskwaliteit en optimalisering van het netwerk. Hij/zij bewaakt doorlopend het onderhoud van het netwerk en de toegangsbeveiliging. Hij/zij analyseert de netwerkprestaties en werkt mee aan de optimalisering van het netwerk. Hij/zij grijpt in wanneer het netwerk in gebreke blijft (defect, overbelasting). Hij/zij plant de netwerkoperaties, bereidt deze voor en staat ook in voor de implementatie (configuratie, nieuwe functies, enz.). Hij/zij werkt doorgaans in teamverband, zodat de bewaking van het netwerk 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 is gewaarborgd. Soms maakt men een onderscheid op basis van anciënniteit in de functie (junior/senior) of op basis van bijzondere technische vaardigheden. Bij problemen helpt hij/zij de nodige maatregelen treffen. Andere benamingen: network administrator, netwerksupervisor.

Databasebeheerder: staat in voor de kwaliteit en optimalisering van de databanken van het bedrijf door controle en validatie van de gegevens. Hij/zij ontwikkelt

BEDIENDEBEROEPEN 13

Andere benamingen: radio frequency (RF) engineer, radio frequency architect/designer, specialist in radiofrequentietechnologie.


van radiofrequentie-telecommunicatienetwerken, rekening houdend met de vooropgestelde doelen inzake bereik, belastbaarheid en kwaliteit. Hij/zij is gespecialiseerd in de radiofrequentie voor GSM- en GPRS-netwerken (2G of 2G+) of UMTS-netwerken (3G). Hij/zij staat in voor de 4 fasen van dit proces of is gespecialiseerd in één specifieke fase, met name: De dimensionering: hij/zij definieert de globale structuur van het netwerk in functie van de beoogde doelstellingen inzake belastbaarheid, bereik en kwaliteit van de dienstverlening. Hij/zij maakt een schatting van de infrastructuur die nodig is om het netwerk tot stand te brengen, en raamt de globale kostprijs van het netwerk in overleg met de financiële directie. Hij/zij kan ook samenwerken met de netwerkarchitect voor de creatie van nieuwe netwerken met plaatsing van antennes. De radioplanning: hij/zij bestudeert de infrastructuur van het netwerk al naar gelang van de verspreiding. Hij/zij definieert het bereik, plant de frequenties en bakent het gebied af waarbinnen men op zoek kan gaan naar locaties. Hij/zij onderhoudt contacten met de personen die verantwoordelijk zijn voor het verwerven van de locaties. De installatie: hij/zij selecteert en rangschikt de potentiële locaties volgens de prestaties op het vlak van radiofrequentie. Hij/zij past de frequentieplannen aan, beschrijft de uitrusting van elke locatie en definieert de initiële parameters van de betreffende uitrusting in functie van locatiegebonden en reglementaire bepalingen. De optimalisering: hij/zij staat in voor de controle en optimalisering van het netwerk op korte en lange termijn. Hij/zij bewaakt de werking van de antennes, zodat eventuele problemen kunnen worden opgespoord en de nodige aanpassingen kunnen worden uitgevoerd. In grote bedrijven kan hij/zij behoren tot een dienst die zich toelegt op elk van deze taken en door een verantwoordelijke wordt bestuurd.

databanken, staat in voor het onderhoud van deze databanken en maakt veiligheidskopieën. Andere benamingen: databaseverantwoordelijke, data base administrator (DBA).

Webmaster: staat in voor het onderhoud, het beheer, de beveiliging en de updates van de websites van het bedrijf (portaalsite of andere). Hij/zij ontwikkelt soms nieuwe applicaties voor de site. Andere benamingen: internet- of websiteverantwoordelijke, websitebeheerder, webmeester, web edition manager.

Redacteur: aanwezig in de ISP bedrijven, hij/zij staat in voor het opstellen van de teksten die op de portaalsite van het bedrijf worden gepubliceerd, past de betreffende teksten aan en controleert of alle geschreven teksten online staan. Soms coördineert hij/zij het werk van externe redacteurs.

Verantwoordelijke planning: plant de verschillende interventies (nieuwe installaties of herstellingen), meer bepaald de personen die hiervoor worden ingeschakeld. Hij/zij werkt een planning uit voor de verschillende taken, stelt de teams samen en zorgt voor de dagelijkse opvolging van de planning. In sommige bedrijven, zal hij/zij de taken van de werfleider op zich nemen.

Installateur telecommunicatie: staat in voor de installatie van alle onderdelen van het netwerk en van de verbindingen tussen deze onderdelen. Hij/zij controleert of alle elementen van het netwerk bedrijfsklaar zijn en zorgt ervoor dat de gegevensoverdracht (voice/data) optimaal kan verlopen. Hij/zij kan ook verantwoordelijk zijn voor het installeren van communicatienetwerken bij bedrijven die klant zijn. Er bestaan verschillende specialisaties, zoals installateurs van antennes voor mobiele netwerken en installateurs van kabels voor vaste netwerken. In kleine ondernemingen, zal de technicus telecommunicatie de nieuwe installatie van uitrusting doen. Andere benamingen: installateur van telefoonswitches, ADSL-, kabel-, PBX- of FAXtechnicus.

Technicus telecommunicatie: staat in voor het onderhoud en de herstelling van de (elektrische, elektronische of radio-elektrische) telecommunicatie-installaties, uitrusting en –instrumenten van het bedrijf. Hij/zij helpt storingen of defecte functies diagnosticeren, vindt oplossingen en controleert of het systeem opnieuw operationeel is. Hij/zij voert eveneens de preventieve tests en controles van de infrastructuur uit. Mogelijk is hij/zij ook verantwoordelijk voor het onderhoud en de herstelling van de telecommunicatienetwerken van de klanten van het bedrijf. Hij/zij kan zich specialiseren in een specifiek soort apparatuur of in bepaalde soorten interventies. Hij/zij werkt in teamverband en moet soms de permanentie verzekeren. In kleine ondernemingen, zal hij/zij ook de installatie van nieuwe uitrusting doen Andere benamingen: onderhoudstechnicus, customer service engineer, reparatietechnicus, switch technician, data and transmission technician, field technician/engineer.

Art director: aanwezig in bedrijven die website ontwikkelen, hij/zij staat in voor de artistieke en grafische kwaliteit van de website. Hij/zij geeft gestalte aan alle ideeën en


14

Werfleider: staat in voor de planning van het materiaal en de uitrusting nodig om de verschillende technische interventies op het terrein uit te voeren. Hij/zij definieert de behoeften inzake materiaal en uitrusting en werkt samen met de planningsverantwoordelijke en de dienst aankoop/logistiek.

BEDIENDEBEROEPEN

Andere benaming: content manager.

richtlijnen van de opdrachtgever met betrekking tot het visuele aspect. Hij/zij creëert de grafische kaart van de site en coördineert en leidt het team dat instaat voor de realisatie van de website: een team dat – al naargelang de omstandigheden – kan bestaan uit grafici, webdesigners, fotografen, illustratoren voor beeld en geluid, enz. Bij kleine producties kunnen de taken van de artistiek directeur worden overgenomen door de infograficus. Andere benaming: artistiek directeur.

B.

AFDELING CUSTOMER SERVICE

Afdeling die de dagelijkse contacten met de klanten op zich neemt, die betrekking hebben op technische of andere problemen. Deze dienst heeft meestal de vorm van een call center. Voor de technische problemen worden de klanten doorverwezen naar het call center, dat technische ondersteuning geeft. Andere problemen worden behandeld door de algemene afdeling van het call center; dat bestaat soms uit verschillende afdelingen afhankelijk van de te behandelen problemen (facturatie, algemene vragen, klachten, fraude, enz.). Verantwoordelijke customer service: staat aan het hoofd van de afdeling customer service. De afdeling wordt door hem/haar gemotiveerd; hij/zij staat in voor de afdeling zelf en voor alle werkzaamheden die binnen de afdeling plaatsvinden. Hij/zij begeleidt en motiveert het team dat werkzaam is binnen de afdeling customer service (teamleader en operatoren). Hij/zij spant zich voortdurend in om de organisatie en doeltreffendheid van de callcenters te verbeteren en verder te ontwikkelen. Hij/zij rapporteert aan de directie van het bedrijf. Andere benamingen: directeur klantendienst, directeur callcenter, customer service director.

Teamleader customer service: staat in voor de supervisie en de dagelijkse begeleiding van de operatoren. Hij/zij analyseert het werk, de planning en de taakverdeling tussen de verschillende leden van het team en brengt verslag uit over de werkzaamheden bij de verantwoordelijke customer service. Andere benamingen : superviseur, team verantwoordelijke, team manager, customer service supervisor.

Operator customer service: verstrekt administratieve, financiële en commerciële gegevens aan de klanten (particulieren of bedrijven), telefonisch of schriftelijk. Hij/zij

15

Andere benamingen: tekenaar, specialist in synthesebeelden of in 2D/3D.


Infograficus: aanwezig in bedrijven die website ontwikkelen, hij/zij creëert of bewerkt het beeldmateriaal, de tekeningen en de illustraties van de multimediaproducten die hij/zij op de computer tot stand brengt. Hij/zij volgt de aanwijzigingen van de artistiek directeur en werkt soms samen met een ergonoom. Indien hij/zij animaties of multidimensionele tekeningen ontwerpt, spreekt men over een 2D/3D-animator.

BEDIENDEBEROEPEN

Webdesigner: aanwezig in bedrijven die website ontwikkelen, hij/zij staat in voor het grafisch ontwerp van een website en van alle visuele toepassingen die deel uitmaken van deze website. Hij/zij beheerst de nodige beeldbewerkingsprogramma's (Photoshop, Illustrator, Frontpage, Flash, enz.) en heeft doorgaans noties van HTML of andere talen voor het maken van webpagina's. In grote bedrijven zijn het de programmeurs die de webpagina's maken. In kleine bedrijven kan het gebeuren dat de webdesigner zelf instaat voor het maken van deze pagina's.

beantwoordt vragen van klanten met betrekking tot: de producten en diensten van het bedrijf, de gehanteerde tarieven, de behandeling van klachten, facturatieproblemen, problemen die verband houden met fraude, enz. Hij/zij codeert de verschillende gegevens die het resultaat zijn van de telefonische contacten en geeft de betreffende gegevens door aan de betrokken diensten en/of personen. Werkt meestal op wisselende uren. Afhankelijk van de grootte van de afdeling customer service en van de taakverdeling, kan hij/zij slechts enkele van de bovengenoemde taken vervullen. Andere benamingen: customer care operator, customer support center assistant, front office agent, loyalty agent, retention agent, support agent, business segment unit agent,

Customer technical support engineer: houdt zich bezig met het diagnosticeren en oplossen – in eerste instantie via de telefoon en op afstand - van de technische problemen waarmee de gebruikers van de telecommunicatieproducten worden geconfronteerd (configuratieproblemen, toegangsproblemen, netwerkproblemen, problemen in verband met de capaciteit, enz.)8. Hij/zij begeeft zich soms naar de klanten om de problemen ter plaatse op te lossen. Hij/zij kan zich hebben toegelegd op een specifiek cliënteel (particulieren, bedrijven, enz.) of op specifieke technologieën (telefonie, communicatiegegevens, internettoegang en teledistributie), of kan gespecialiseerd zijn in technische problemen van minder of meer complexe aard. Andere benamingen: IT support operators, technical support assistant, customer support

C.

AFDELING VERKOOP

Deze afdeling staat in voor de verkoop van telecommunicatieproducten bij de klanten (particulieren en bedrijven). Sommige van deze producten worden standaard verkocht, terwijl andere op maat gemaakt kunnen worden, volgens de behoeften van de klant. Commercieel directeur: stuurt en coördineert de verkoopactiviteiten van het bedrijf. Hij/zij waakt erover dat op lange termijn optimale verkoopcijfers worden behaald. Hij/zij coördineert en bewaakt de inspanningen van alle medewerkers van de dienst Verkoop. Hij/zij brengt bij de directie verslag uit over de commerciële prestaties van het bedrijf. Andere benamingen: verkoopverantwoordelijke, directeur marketing en sales, sales director.

District manager: staat in voor de toepassing van de commerciële strategie in een bepaald gebied. Hij/zij is verantwoordelijk voor een klantenportefeuille en kan aan het hoofd staan van een team van account managers en pre-sales consultants. Hij/zij is vooral aanwezig in grote bedrijven die in een uitgestrekt gebied actief zijn.

8

De telefonische ondersteuning is meestal georganiseerd in 3 niveaus. Eerst en vooral is er de eerstelijnsondersteuning, gericht op het oplossen van eenvoudige problemen waarvan de oorzaak makkelijk te ontdekken is en waarvoor een standaardoplossing beschikbaar is. Indien het om complexere problemen gaat, wordt de klant doorverwezen naar de tweede lijn, samengesteld uit personen met een gevorderde technische kennis op bepaalde gebieden. Indien het probleem niet ter plaatse kan worden opgelost, moet de customer technical support engineer zich mogelijk naar de klant begeven. In sommige bedrijven doet men een beroep op andere teams om technische problemen bij de klant te gaan oplossen. In sommige ondernemingen gebeurt de ondersteuning van klanten in de tweede en derde lijn door leden van de afdeling Operations/Technologies.


16

center assistant, helpdesk agent, deskundige technische ondersteuning, customer technical support engineer, hot liner, ingenieur technische ondersteuning, helpdeskmedewerker.

BEDIENDEBEROEPEN

credit en collection agent, fraud analyst, collection assistant, customer care sales specialist, customer support center assistant.

Andere benamingen: area manager, zone manager, zone- of districtverantwoordelijke, regional manager, regionale verantwoordelijke/manager.

Intern Administratief en commercieel medewerker: houdt zich bezig met verkoopactiviteiten en administratie. Hij/zij kan de klanten informeren over de kenmerken van de verkochte producten en de verkoopvoorwaarden en bestellingen noteren. Hij/zij beheert de dossiers, d.w.z. contracten voorbereiden en klantengegevens verwerken. Hij/zij helpt de account managers bij de uitvoering van hun administratieve taken.

technisch consultant, expert, technical consultant.

Traffic manager: aanwezig in ISP bedrijven , hij/zij staat in voor de verkoop van advertentieruimte (banners) op websites. Hij/zij organiseert de invulling van de advertentieruimte op de site en beheert de publicatie of het verdwijnen van de reclamecampagnes. Hij/zij registreert het verkeer op de site (mediumbereik van de site, aantal bezoekers per pagina, enz.) en gebruikt deze gegevens om de commercialisering van de advertentieruimte te optimaliseren. Televerkoper: staat in voor de telefonische verkoop van telecommunicatieproducten. De televerkoop kan plaatsvinden in het kader van een callcenter, waar de televerkopers ofwel de commerciële aanvragen van klanten beantwoorden (inbound) ofwel prospectie verrichten (outbound). Hij/zij voert de commerciële aanvragen in en zorgt ervoor dat ze worden opgevolgd door de betrokken diensten. In grote bedrijven kan het om een afzonderlijke dienst van de commerciële afdeling gaan, met aan het hoofd een verantwoordelijke televerkoop. Andere benaming: telesales agent.

Extern Account manager: is de contactpersoon voor een aantal trouwe klanten, voor een aantal klanten van een bepaald geografisch gebied of voor een specifieke doelgroep (B2B of B2C). Hij/zij bewaakt en zorgt voor de uitbreiding van zijn/haar klantenportefeuille, en ontwikkelt degelijke klantencontacten op lange termijn. Hij/zij heeft aandacht voor de verlangens van de klanten en zoekt oplossingen die zijn afgestemd op hun wensen en verenigbaar zijn met de productietechnieken van het bedrijf. Hij/zij stelt de offertes op, soms bijgestaan door een pre-sales consultant, en verdedigt de offertes bij de klanten. In sommige bedrijven wordt hij/zij geholpen door een interne kracht die instaat voor de administratieve opvolging van de commerciële

17

Andere benamingen: pre-sales expert, technical sales consultant, sales support coordinator,


Pre-sales consultant: helpt de account managers op technisch vlak, door hen te begeleiden bij het opstellen van de offertes die zij aan hun klanten overmaken. Hij/zij analyseert de behoeften van de klant, stelt technische oplossingen voor (soms gepersonaliseerd) en verstrekt technisch advies. Mogelijk vergezelt hij/zij de account manager wanneer die naar de klant gaat, om de offertes te verdedigen en toe te lichten op technisch vlak.

BEDIENDEBEROEPEN

Andere benamingen: verkoopassistent(e), verkoopmedewerker, (internal) sales assistant, sales coordinator, post-sales assistant.

contracten die met de klant worden afgesloten. Mogelijk heeft hij/zij oorspronkelijk een opleiding telecommunicatie-ingenieur genoten, hoewel dit niet altijd het geval is.


18

BEDIENDEBEROEPEN

Andere benamingen: sales executive, sales engineer, sales manager, account executive, key account manager, sales account manager.

Definitie van de bediendeberoepen in de ondersteunende afdelingen

Polyvalent bediende: verzekert de dagelijkse administratieve taken van het bedrijf. Hij/zij beantwoordt de telefoon, maakt prijsoffertes en facturen, adviseert klanten, ondersteunt de verkoop, houdt het klassement en gegevensbestanden up-to-date enz. Meer specifiek, neemt hij/zij vaak de taken van de customer service operator en van de administratief en commercieel medewerker over. Andere benaming: all round bediende.

D.

AFDELING MARKETING

Deze afdeling ontwikkelt de marketingstrategie van de onderneming, uitgaande van een analyse van de markt, de marktpositionering van de onderneming en het gedrag van de consument. Ze bepaalt ook de prijzen van de verlenende diensten. Pricing analyst : staat in voor marktanalyses om de prijzen van de producten en diensten van het bedrijf te bepalen (nieuwe producten en diensten, onderhoudscontracten, enz.). Andere benamingen : pricing manager, billing analyst

Product manager: is verantwoordelijk voor een productlijn van een bepaalde markt. Hij/zij verzorgt de marketingstrategie van zijn/haar product of gamma; hij/zij past de betreffende strategie toe en controleert of die vruchten afwerpt. Hij/zij zoekt uit in welke richting zijn/haar producten moeten evolueren om aan de vraag van de doelgroep te beantwoorden, en bestudeert nieuwe productkansen. Hij/zij legt zich eveneens toe op een specifieke doelgroep (B2B of B2C). Andere benamingen: product manager, productingenieur.

9

Cevora – studiedienst –Transversale bediendeberoepen, februari 2002.

19

Voor een definitie van de beroepen die deel uitmaken van de ondersteunende afdelingen verwijzen we naar een andere uitgave van de Cevora studiedienst9. In dit document wordt alleen de inhoud van de taken van de polyvalent bediende beschreven (m.a.w. de standaardinhoud van de taken gekoppeld aan een aantal specifieke taken bijhorende met de activiteitensector), evenals de transversale beroepen van de pricing analyst en van de product manager uit de marketingafdeling en van de verantwoordelijke aankoop/logistiek uit de logistiek/inkoop afdeling. Deze laatste beroepen werden niet opgenomen in de vermelde publicatie over transversale bediendeberoepen.

BEDIENDEBEROEPEN

Onder ondersteunende afdelingen verstaat men de afdelingen die niet rechtstreeks deelnemen aan de kernactiviteiten van de onderneming. De beroepen die men hier vindt, hebben een eigen specialisatie, maar voeren geen basiswerkzaamheden uit die rechtstreeks verband houden met de productie van goederen of diensten. Zij hebben tot doel diensten te verlenen aan de organisatie en de operationele afdelingen te ondersteunen. Voorbeelden van ondersteunende afdelingen zijn: administratie, boekhouding, personeelsdienst, …


3.3.

E.

AFDELING LOGISTIEK/INKOOP

20

Andere benamingen : telecom-aankoper, technical purchaser, purchaser.


Verantwoordelijke aankoop/logistiek: staat in voor de aankoop van de nodige infrastructuur volgens de huidige en toekomstige behoeften van het bedrijf, en tracht hierbij te streven naar optimale voorwaarden op het gebied van prijs, kwaliteit en leveringstermijnen. Hij/zij stelt het productdossier op in samenwerking met de marketing en de technische dienst. Hij/zij onderhandelt met de leveranciers om de beste voorwaarden te bekomen. Hij/zij brengt de contracten met de leveranciers tot stand en volgt de lopende bestellingen op. Soms staat hij/zij ook in voor het opsporen, evalueren en selecteren van leveranciers. Meestal, neemt hij/zij ook op zich de taken van het verantwoordelijke logistiek. M.a.w. hij/zij plant, voert uit en controleert het geheel van de goederenstroom met het oog op een optimale verhouding kosten-kwaliteit. Hij/zij zorgt voor vlotte goederenstroom in de verschillende lopende werven/projecten

BEDIENDEBEROEPEN

De afdeling geeft ondersteuning tijdens de installatie en de herstelling van de infrastructuur die noodzakelijk is voor de door het bedrijf geleverde telecommunicatiediensten. Ze staat in voor de aankoop van de uitrusting en het materiaal en voor het logistieke aspect.

4

Schatting van het aantal bedienden per beroep

In de tabel vindt u de volgende gegevens: • het aantal ondernemingen en het aantal bedienden in de sector naar ondernemingsgrootte (rubriek sector). • het aantal ondernemingen en het aantal bedienden in de steekproef naar ondernemingsgrootte (rubriek steekproef). • het percentage van de totale populatie dat bereikt werd door de steekproef en de wegingsfactor die toegepast moet worden (rubriek steekproef). • het geëxtrapoleerd aantal bedienden per beroep, per beroepsgroep en per ondernemingsgrootte. Deze aantallen worden verkregen door de gegevens van de steekproef te vermenigvuldigen met de wegingsfactor. Om twee redenen hebben we voor de extrapolatie de gegevens van de twee grootste ondernemingsgroottes in één categorie ondergebracht, namelijk die met 50 werknemers en meer. Ten eerste noteren we, wat betreft de beroepen, geen duidelijk significante verschillen tussen de bedrijven met 50 tot 99 werknemers en de bedrijven met 100 werknemers en meer. Ten tweede maken steeds heel weinig ondernemingen deel uit van de categorieën van de grootste bedrijven, daar het ANPCB vooral bestaat uit KMO’s (minder dan 50 werknemers). Om een relatief groot aantal bedrijven voor de extrapolatie te verkrijgen, moesten we deze twee categorieën dus groeperen. Opmerkingen • Bij deze ondernemingen zijn er relatief weinig zogenaamde “transversale” beroepen. In de totale populatie van de bedienden in de sector nemen de transversale beroepen 24,1% voor hun rekening, terwijl deze proportie in de andere sectoren veeleer 30% bedraagt. •

In de ondernemingen met minder dan 100 werknemers zijn er bijna geen ondersteunende informaticaberoepen, daarmee willen we de beroepen bedoelen die de informatica-activiteiten voor het bedrijf uitvoeren en niet voor klanten. Dit is te verklaren door de aanwezigheid van talrijke informaticaberoepen in de operationele afdelingen. Het zijn waarschijnlijk dezelfde mensen die instaan voor de informatica-activiteiten voor het bedrijf en de activiteiten die aan klanten worden geleverd.

•

Door de aanwezigheid van 2 bedrijven in de steekproef die een call center zijn en geen telecombedrijf in de eigenlijke zin van het woord, wordt het aandeel van een customer service operator overgewaardeerd in deze sector, hoewel dit beroep niet typisch is voor de telecommunicatiesector.

10

Deze gegevens zijn berekend voor heel België maar kunnen ook worden berekend per regio en per omvang van de onderneming.

22

Naast de eerder kwalitatieve gegevens over de voorkomende beroepen en de inhoud ervan, wordt in de enquête ook gevraagd om kwantitatieve gegevens over het aantal tewerkgestelde bedienden per beroep door te geven. Aan de hand van deze gegevens kunnen we, per beroep, het totaal aantal beroepsbehoefenaars in de steekproef bepalen. Aangezien de steekproef representatief is, kunnen de gegevens worden geëxtrapoleerd naar het totaal aantal bedienden in deze sector10. U vindt deze gegevens terug in de tabel op de volgende pagina’s.

SCHATTING VAN HET AANTAL BEDIENDEN PER BEROEP

Extrapolatie van de enquêtegegevens


4.1.

Extrapolatie van het aantal bedienden per beroep in België en in functie van de bedrijfsgrootte 11 Bedrijfsgrootte

Sector Bedrijven Bedienden

186 639

Steekproef Bedrijven Bedienden % van de totale bevolking Wegingsfactor

51

0

Totaal communicatie personneel

0

11

7

26

7 0 0 0

0

7 0 0 0 0 0 0 0 0

0

7

166

4,8

45

2128

0,5 0,3 1,0 0,1 0,0 2,7 0,3

9 32 4

18 2 11 49 11 18 4 18

132

240

1,5

507

38

0,1 0,1 0,3 0,3 0,2 0,2 0,0 0,1 0,1

48 29 101 7 2 284 36

9 25 4

0 0 0 0 0 0 7 0

1,8

155

474

0,2 0,3 0,2 0,3 0,4 0,1 0,3

16 7 31 27 25 22 4 13 9

16 29 101 7 2 284 36

0 7 0

3,6

188

148

0,0 0,5 0,4 1,2 0,9 0,5 0,1

25 34 20 31 38 11 29

16 0 31 27 25 22 4 13 9

7 0 0 0 0 0 0

9,4

374

170

0,7 1,9 0,1 0,4 1,0 0,1 5,3

0 47 45 130 90 49 13

25 34 20 31 20 11 29

0 7 0 0 0 0 0 0 0

26 0 0 0 0 0 0

- Verantwoordelijke kwaliteit - Verantwoordelijke veiligheid - Verantwoordelijke qualiteit & veiligheid - Bedrijfsjurist - Facility manager - Technicus facility management - Verantwoordelijke inkoop + logistiek - Magazijnmedewerker

Totaal ondersteunend personeel TOTAAL TRANSVERSALE BEROEPEN

18

1,3

991

260

1,0 0,3

71 195 13 41 102 12 557

0 13 45 76 63 49 13

0 0 0 0 18 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0

136

857

64

102 34

54 195 13 34 0 4 557

0 21 0 28 14 0 0

0 0 0 0 0 0 0

- Verantwoordelijke communicatie - Medewerker communicatie - Diverse functies communicatie

49

95

51

- Marketingverantwoordelijke - Marketingmedewerker - Studieverantwoordelijke - Pricing manager - Advertising manager - Product manager - Diverse functies marketing

Totaal marketing personnel

%

256 10518

16 34

18 0 0 7 64 7 0

0 13 0 26 13 0 0

- Informaticadirecteur - Bedrijfsinformaticus - Analist-programeur - Netwerkbeheerder - Pc technicus - Databasebeheerder - Webmaster - Project manager - Helpdesk medewerker

Totaal informatica personeel

35

38

- Human resources directeur - Opleidingsverantwoordelijke - Verantwoordelijke selectie en rekrutering - Verantwoordelijke loon- en personeelsadministratie - Medewerker personeelszaken - Verantwoordelijke rekrutering en opleiding - Diverse functies HR

Totaal human resources personeel

n

29 8953

35 0

0 0 0 0 38 0 0

- Administratief en financieel directeur - Financieel directeur - Hoofdboekhouder - Boekhouder - Boekhoudkundig bediende - Beheerscontroleur - Divers functies boekhouding en financien

Totaal boekhoudkundig personeel

41 926

51 0

- Directiesecretaresse - Afdelingssecretaresse - Secretariaatsmedewerker - Receptioniste-telefoniste - Polyvalent bediende - Office manager - Administratief bediende

Totaal administratief personeel

Totaal

50 +

12 10 10 32 50 131 4002 4183 7,82% 14,15% 44,70% 39,77% 12,78 7,07 2,24 2,51

Aantal beroepsbeoefenaars (extrapolatie) - Algemeen directeur - Adjunct-directeur

Totaal algemene directie personeel

10-49

0,1 0,3 0,0

0,4 18 2 11 49 11 18 12 18

139

2534

0,2 0,0 0,1 0,5 0,1 0,2 0,1 0,2

1,3

24,1

De cijfers in de tabel werden afgerond om decimalen te vermijden. Dit verklaart ook waarom sommige subtotalen niet precies overeenkomen met de berekende sommen.


1-9

23

Telecommunicatie


Tabel 7

Extrapolatie van het aantal bedienden per beroep in België en in functie van de bedrijfsgrootte (vervolg) Bedrijfsgrootte

- Operations director - Project manager nieuwe diensten - Network architect (data/voice) - System integrator - Software architect - Analist-programmeur - Technicus O&O - Trainer - Project manager - RF engineer - Security engineer - Netwerkbeheerder - Databasebeheerder - Webmaster - Redacteur - Verantwoordelijke planning - Werfleider - Installateur telecommunicatie - Technicus telecommunicatie - Switching engineer - Transmission engineer - Telecom engineer - Art director - Infograficus - Webdesigner - Diverse functies operations

Totaal personeel operations/technologies

77 0 26 0 0 26 0 0 13 0 0 64 13 13 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

230

- Verantwoordelijke customer service - Teamleader customer service - Operator customer service - Customer technical support engineer - Diverse functies customer service

Totaal personeel customer service

TOTAAL

35 0 0 0 0 78 0 0 49 0 0 14 0 7 0 0 0 0 28 14 14 7 0 7 0 42

297 0 0 13 115 0

128

- Commercieel directeur - District manager - Televerkoper - Pre-sales consultant - Traffic manager - Administratief en commercieel medewerker - Account manager - Vertegenwoordiger - Sales manager - Diverse commerciële functies

Totaal commercieel personeel TOTAAL SPECIFIEKE BEROEPEN

10-49

184

115

29 112 183 204 38 206 11 58 134 7 570 27 2 7 45 25 34 69 358 43 27 0 7 7 38 418

2658 7 7 64 106 0

26 0 0 0 0 13 64 13 0 0

50 +

49 302 2011 635 58

3056 28 0 0 7 0 21 148 0 0 0

205

22 31 74 114 11 168 528 98 43 22

1112

Totaal n

% 141 112 209 204 38 309 11 58 196 7 570 105 15 27 45 25 34 69 386 57 41 7 7 14 38 461

3185

1,3 1,1 2,0 1,9 0,4 2,9 0,1 0,6 1,9 0,1 5,4 1,0 0,1 0,3 0,4 0,2 0,3 0,7 3,7 0,5 0,4 0,1 0,1 0,1 0,4 4,4

30,3

56 309 2088 856 58

3368

0,5 2,9 19,8 8,1 0,6

32,0

76 31 74 121 11 202 740 111 43 22

1432


1-9

0,7 0,3 0,7 1,2 0,1 1,9 7,0 1,1 0,4 0,2

13,6

473

686

6825

7984

75,9

639

926

8953 10518

100

24

Telecommunicatie


Tabel 7

25

Als men dezelfde oefening doet maar dan enkel voor de tranversale beroepen, dan bekomt men de volgende top 5 : • administratief bediende (5,3%), • product manager (2,7%), • afdelingssecretaresse (1,9%), • boekhouder (1,3%), • polyvalent bediende (1%),


Bovenaan in het klassement, vindt men : • operator customer service (19,8%), • customer technical support engineer (8,1%), • account manager (7%), • security engineer (5,4%), • administratief bediende (5,3%).


Uit deze tabel, kan men de top 5 van meest voorkomende beroepen in de telecomsector afleiden, m.a.w. de bediendeberoepen die de meeste beroepsbeoefenaars tellen na de extrapolatie.

Vacatures

5

Analyse van de vacante betrekkingen In de vragenlijst werd de ondernemingen ook gevraagd om per beroep aan te geven hoeveel vacatures de laatste zes maanden openstonden en een raming te maken van de moeilijkheidsgraad om deze vacante betrekkingen in te vullen. Dankzij deze gegevens beschikken we over een overzicht van de vacante betrekkingen binnen de sector en van de beroepen die het meest worden gevraagd door de ondernemingen. De gemiddelde moeilijkheidsgraad wordt berekend op basis van de scores van de ondernemingen die deze vacante betrekkingen moesten invullen. Het is moeilijk om, op basis van een steekproef van 32 ondernemingen, een volledige prognose te maken van de vacatures en knelpuntenberoepen in deze sector, maar deze gegevens geven toch al enkele aanwijzingen.

In het klassement staan drie functies op kop: de operator customer service, de televerkoper en de account manager. Geen van deze beroepen zijn specifiek aan deze sector en vindt men terug in andere sectoren. Deze beroepen zijn het meest gevraagd, en deze vraag bestond in meerdere bedrijven. Beroepen met een score hoger dan 7, of meer dan het gemiddelde in het klassement12, worden beschouwd als knelpuntberoep. Er worden dus uiteindelijk vier beroepen als knelpuntberoep beschouwd door de ondernemingen: de operator customer service, de televerkoper, de account manager en de teamleader customer service.

12

In de tabel vindt men deze knelpuntberoepen boven de lege lijn in donker grijs.

27

Voor elk van deze criteria wordt een score tussen 7 en 12 toegekend wanneer de waarde voor dit criterium hoger ligt dan het gemiddelde en tussen 1 en 6 wanneer deze waarde lager ligt dan het gemiddelde. De intervallen tussen 1 en 6 zijn gelijkwaardig en zijn gelijk aan het verschil tussen de minimumwaarde die werd bereikt voor dit criterium en het gemiddelde gedeeld door 6. Een gelijkaardige redenering wordt toegepast voor de scores tussen 7 en 12, maar hier wordt het verschil gemaakt tussen de maximumwaarde voor dit criterium en het gemiddelde. Het eindklassement verkrijgt men door het gemiddelde van deze drie scores te rangschikken in dalende volgorde.

VACATURES

Het klassement van de meest gevraagde beroepen in de sector wordt opgesteld aan de hand van drie criteria: het aantal ondernemingen waarin een betrekking vacant is in een bepaald beroep, het aantal vacante betrekkingen voor dit beroep en de gemiddelde moeilijkheidsgraad die wordt geraamd door de ondernemingen die deze betrekking moesten invullen.


5.1.

Tabel 8

Aantal vacatures per beroep en moeilijkheidsgraad om deze vacatures in te vullen

Vacatures per beroep

#

- Operator customer service - Televerkoper - Account manager - Teamleader customer service - Commercieel inkoper - Boekhouder - Network architect (data/voice) - Customer technical support engineer - Project manager - Pre-sales consultant - Directiesecretaresse - Analist-programmeur (operationeel) - Vertegenwoordiger - Polyvalent bediende - Beheerscontroleur - Informaticadirecteur - Studieverantwoordelijke - Pricing analyst - Verantwoordelijke kwaliteit & veiligheid - Operations director - Administratief en commercieel medewerker - Medewerker personeelszaken - Administratief bediende - Project manager nieuwe diensten - System Integrator - Security engineer - Human resources director

Aantal betrokken bedrijven Tot % Score 1 6 32 18,75% 11 2 32 6,25% 7 8 32 25,00% 12 4 32 12,50% 9 1 4 1 7 3 3 2 1 1 2 1 2 1 1 2 1 2 4 1 1 1 1 1

32 3,13% 32 12,50% 32 3,13% 32 21,88% 32 9,38% 32 9,38% 32 6,25% 32 3,13% 32 3,13% 32 6,25% 32 3,13% 32 6,25% 32 3,13% 32 3,13% 32 6,25% 32 3,13% 32 6,25% 32 12,50% 32 3,13% 32 3,13% 32 3,13% 32 3,13% 32 3,13%

Aantal vacatures Gemidd. moeilijkheidsgraad Gemidd. score # (1) Score 2 Gemidd. Score 3 klassement 157 26,17 12 2,54 6 9,67 14 7,00 7 4,00 12 8,67 36 4,50 7 2,89 7 8,67 17 4,25 7 2,94 8 8,00

1 9 1 12 8 8 7 1 1 7 1 7 1 1 7 1 7 9 1 1 1 1 1

(1) Verkregen door het aantal vacatures te delen door het aantal betrokken bedrijven


28

VACATURES

6 5 3 8 4 3 2 2 2 3 3 2 1 1 2 1 4 4 6 2 2 2 1

6,00 1,25 3,00 1,14 1,33 1,00 1,00 2,00 2,00 1,50 3,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 2,00 1,00 6,00 2,00 2,00 2,00 1,00

7 1 5 1 1 1 1 3 3 2 5 1 1 1 1 1 3 1 7 3 3 3 1

4,00 3,00 4,00 2,25 3,00 3,00 3,00 4,00 4,00 2,33 3,00 2,50 4,00 4,00 2,50 4,00 2,00 3,00 2,00 3,00 3,00 3,00 3,00

12 8 12 5 8 8 8 12 12 5 8 6 12 12 6 12 4 3 4 8 8 8 8

6,67 6,00 6,00 6,00 5,67 5,67 5,33 5,33 5,33 4,67 4,67 4,67 4,67 4,67 4,67 4,67 4,67 4,33 4,00 4,00 4,00 4,00 3,33

Tabel 8

Aantal vacatures per beroep en moeilijkheidsgraad om deze vacatures in te vullen (vervolg)

Vacatures per beroep

#

- Verantwoordelijke selectie & rekrutering - Verantwoordelijke loon- en personeelsadministratie - Pc technicus - Trainer - Telecom engineer - Opleidingsverantwoordelijke - Receptioniste-telefoniste - Webmaster - Product manager - Technicus telecommunicatie - Webdesigner - Verantwoordelijke customer service - District manager - Afdelingssecretaresse - Analist-programmeur - Netwerkbeheerder - Marketingmedewerker Totaal

Aantal betrokken bedrijven Tot % Score 1 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 2 32 6,25% 7 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 1 32 3,13% 1 82 1408 5,82%

(1) Verkregen door het aantal vacatures te delen door het aantal betrokken bedrijven


29

Aantal vacatures Gemidd. moeilijkheidsgraad Gemidd. score (1) Score 2 Gemidd. Score 3 klassement 1 1,00 1 3,00 8 3,33 1 1,00 1 3,00 8 3,33 2 1,00 1 1,50 2 3,33 1 1,00 1 3,00 8 3,33 1 1,00 1 3,00 8 3,33 2 2,00 3 2,00 4 2,67 1 1,00 1 2,00 4 2,00 1 1,00 1 2,00 4 2,00 1 1,00 1 2,00 4 2,00 1 1,00 1 2,00 4 2,00 1 1,00 1 2,00 4 2,00 1 1,00 1 2,00 4 2,00 1 1,00 1 2,00 4 2,00 2 2,00 3 1,00 1 1,67 2 2,00 3 1,00 1 1,67 1 1,00 1 1,00 1 1,00 1 1,00 1 1,00 1 1,00 314 3,83 2,69

#

VACATURES

Kernberoepen

6

6.1.

De kernberoepen van de sector

De kernberoepen van een bepaalde sector zijn die beroepen die behoren tot de kernactiviteit van de betreffende sector. Deze kernactiviteiten dragen rechtstreeks bij tot verkoop, winst en omzet en vereisen specifieke competenties. Kernberoepen zijn dus duidelijk verweven met het specifiek karakter en de doelstelling of bestaansreden van de sector. Als we al de beroepen die door de bedrijven vermeld werden ordenen naar belang komen we tot het volgende beeld van de sector : TECHNOLOGIES/ OPERATIONS

6.1.1.

Technologies/operations Network architect (data/voice): staat in voor de creatie en opbouw van de communicatienetwerken die zullen worden gebruikt om gegevens of spraak uit te wisselen. Hij/zij stelt netwerkarchitecturen voor die rekening houden met de behoeften van de organisatie en de verwachte prestaties, waarbij de kostprijs zo beperkt mogelijk wordt gehouden. Hij/zij staat eveneens in voor de keuze van de technologie die daarbij zal worden aangewend. Mogelijk moet hij/zij het netwerk doen evolueren en/of het materiaal en de bestaande software aanpassen om nieuwe functies te creëren. Het is ook mogelijk dat hij/zij technische oplossingen moet zoeken voor dagelijkse netwerkproblemen. Bovendien neemt hij/zij deel aan de implementatie van het netwerk. Vaak gaat het om een persoon die gespecialiseerd is in data- of spraaknetwerken. In kleine bedrijven kan hij/zij ook instaan voor de integratie van het systeem. Andere benamingen: telecommunicatie-ingenieur, telecommunication engineer, telecommunicatiespecialist, telecommunication specialist, operations network engineer.

RF engineer: alleen actief bij operatoren van mobiele netwerken en satellietnetwerken. Hij/zij staat in voor het ontwerp, de creatie en de optimalisering van radiofrequentie-telecommunicatienetwerken, rekening houdend met de vooropgestelde doelen inzake bereik, belastbaarheid en kwaliteit. Hij/zij is gespecialiseerd in de radiofrequentie voor GSM- en GPRS-netwerken (2G of 2G+) of UMTS-netwerken (3G). Hij/zij staat in voor de 4 fasen van dit proces of is gespecialiseerd in één specifieke fase, met name:


31

CUSTOMER SERVICE COMMERCIEEL

Network architect RF engineer Security engineer Technicus telecommunicatie Customer technical support engineer Pre-sales consultant Account manager

DE KERNBEROEPEN VAN DE SECTOR

Cevora wenst ook via de oefening van de beroepenstructuur, de kernberoepen van iedere bestudeerde sector te bepalen. Deze informatie kan gebruikt worden door het onderwijs of eventueel andere vormingsactoren, om studierichtingen aan de bedrijfswereld aan te passen. De opleidingssector zoekt actief naar informatie over de arbeidsmarkt, over de sectoren en over beroepen die in de sectoren voorkomen om de overgang school-arbeidsmarkt te vergemakkelijken. Sectorinformatie is dus van belang voor het onderwijs.

Security engineer: werkt methodes uit om de veiligheid van het netwerk te garanderen (virussen en hackers bestrijden, vermijden dat informatie verloren gaat, de geheimhouding van de gegevens garanderen, enz.). Hij/zij analyseert de netwerkarchitectuur en evalueert de risico's met betrekking tot inbreuk op en/of vernietiging van de gegevens. Hij/zij werkt de beveiligingsprocedures en programma's uit en staat ook in voor de ontwikkeling en implementatie van de betreffende procedures en programma's. Hij/zij kan ook verantwoordelijk zijn voor het maken van veiligheidskopieën. Andere benaming: IT security administrator, beveiligingsexpert.

Technicus telecommunicatie: staat in voor het onderhoud en de herstelling van de (elektrische, elektronische of radio-elektrische) telecommunicatie-installaties, uitrusting en –instrumenten van het bedrijf. Hij/zij helpt storingen of defecte functies diagnosticeren, vindt oplossingen en controleert of het systeem opnieuw operationeel is. Hij/zij voert eveneens de preventieve tests en controles van de infrastructuur uit. Mogelijk is hij/zij ook verantwoordelijk voor het onderhoud en de herstelling van de telecommunicatienetwerken van de klanten van het bedrijf. Hij/zij kan zich specialiseren in een specifiek soort apparatuur of in bepaalde soorten interventies. Hij/zij werkt in teamverband en moet soms de permanentie verzekeren. In kleine ondernemingen, zal hij/zij ook de installatie van nieuwe uitrusting doen Andere benamingen: onderhoudstechnicus, customer service engineer, reparatietechnicus, switch technician, data and transmission technician, field technician/engineer.

6.1.2.

Customer service Customer technical support engineer: houdt zich bezig met het diagnosticeren en oplossen – in eerste instantie via de telefoon en op afstand - van de technische problemen waarmee de gebruikers van de telecommunicatieproducten worden


specialist in radiofrequentietechnologie.

32

Andere benamingen: radio frequency (RF) engineer, radio frequency architect/designer,


De dimensionering: hij/zij definieert de globale structuur van het netwerk in functie van de beoogde doelstellingen inzake belastbaarheid, bereik en kwaliteit van de dienstverlening. Hij/zij maakt een schatting van de infrastructuur die nodig is om het netwerk tot stand te brengen, en raamt de globale kostprijs van het netwerk in overleg met de financiële directie. Hij/zij kan ook samenwerken met de netwerkarchitect voor de creatie van nieuwe netwerken met plaatsing van antennes. De radioplanning: hij/zij bestudeert de infrastructuur van het netwerk al naar gelang van de verspreiding. Hij/zij definieert het bereik, plant de frequenties en bakent het gebied af waarbinnen men op zoek kan gaan naar locaties. Hij/zij onderhoudt contacten met de personen die verantwoordelijk zijn voor het verwerven van de locaties. De installatie: hij/zij selecteert en rangschikt de potentiële locaties volgens de prestaties op het vlak van radiofrequentie. Hij/zij past de frequentieplannen aan, beschrijft de uitrusting van elke locatie en definieert de initiële parameters van de betreffende uitrusting in functie van locatiegebonden en reglementaire bepalingen. De optimalisering: hij/zij staat in voor de controle en optimalisering van het netwerk op korte en lange termijn. Hij/zij bewaakt de werking van de antennes, zodat eventuele problemen kunnen worden opgespoord en de nodige aanpassingen kunnen worden uitgevoerd. In grote bedrijven kan hij/zij behoren tot een dienst die zich toelegt op elk van deze taken en door een verantwoordelijke wordt bestuurd.

geconfronteerd (configuratieproblemen, toegangsproblemen, netwerkproblemen, problemen in verband met de capaciteit, enz.)13. Hij/zij begeeft zich soms naar de klanten om de problemen ter plaatse op te lossen. Hij/zij kan zich hebben toegelegd op een specifiek cliënteel (particulieren, bedrijven, enz.) of op specifieke technologieën (telefonie, communicatiegegevens, internettoegang en teledistributie), of kan gespecialiseerd zijn in technische problemen van minder of meer complexe aard. Andere benamingen: IT support operators, technical support assistant, customer support center assistant, helpdesk agent, deskundige technische ondersteuning, customer technical support engineer, hot liner, ingenieur technische ondersteuning, helpdeskmedewerker.

Andere benamingen: pre-sales expert, technical sales consultant, sales support coordinator, technisch consultant, expert, technical consultant.

Account manager: is de contactpersoon voor een aantal trouwe klanten, voor een aantal klanten van een bepaald geografisch gebied of voor een specifieke doelgroep (B2B of B2C). Hij/zij bewaakt en zorgt voor de uitbreiding van zijn/haar klantenportefeuille, en ontwikkelt degelijke klantencontacten op lange termijn. Hij/zij heeft aandacht voor de verlangens van de klanten en zoekt oplossingen die zijn afgestemd op hun wensen en verenigbaar zijn met de productietechnieken van het bedrijf. Hij/zij stelt de offertes op, soms bijgestaan door een pre-sales consultant, en verdedigt de offertes bij de klanten. In sommige bedrijven wordt hij/zij geholpen door een interne kracht die instaat voor de administratieve opvolging van de commerciële contracten die met de klant worden afgesloten. Mogelijk heeft hij/zij oorspronkelijk een opleiding telecommunicatie-ingenieur genoten, hoewel dit niet altijd het geval is. Andere benamingen: sales executive, sales engineer, sales manager, account executive, key account manager, sales account manager.

13

De telefonische ondersteuning is meestal georganiseerd in 3 niveaus. Eerst en vooral is er de eerstelijnsondersteuning, gericht op het oplossen van eenvoudige problemen waarvan de oorzaak makkelijk te ontdekken is en waarvoor een standaardoplossing beschikbaar is. Indien het om complexere problemen gaat, wordt de klant doorverwezen naar de tweede lijn, samengesteld uit personen met een gevorderde technische kennis op bepaalde gebieden. Indien het probleem niet ter plaatse kan worden opgelost, moet de customer technical support engineer zich mogelijk naar de klant begeven. In sommige bedrijven doet men een beroep op andere teams om technische problemen bij de klant te gaan oplossen. In sommige ondernemingen gebeurt de ondersteuning van klanten in de tweede en derde lijn door leden van de afdeling Operations/Technologies.

33

Pre-sales consultant: helpt de account managers op technisch vlak, door hen te begeleiden bij het opstellen van de offertes die zij aan hun klanten overmaken. Hij/zij analyseert de behoeften van de klant, stelt technische oplossingen voor (soms gepersonaliseerd) en verstrekt technisch advies. Mogelijk vergezelt hij/zij de account manager wanneer die naar de klant gaat, om de offertes te verdedigen en toe te lichten op technisch vlak.


Commercieel


6.1.3.

Bijlagen

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

Dictionnaire septembre des métiers et des professions, le monde du travail de A à Z, 1997. (p. 16, 121, 208) ANPE, répertoire opérationnel des métiers et des emplois (ROME). Tome O, fiches 32211 (p.214), 32212 (p. 215), 32231 (p.220), 32241 (p. 221) Répertoire des métiers de l’ONISEP : http://www.onisep.fr/national/fiches_metiers/html/fiche_metier.htm Répertoire des métiers du CNRS France : http://web.dsi.cnrs.fr/metierprd/pck_rdm_ui_selection_bap.ini_page Répertoire des métiers du CIDJ http://www.cidj.asso.fr/ Métiers du multimédia : http://mrw.wallonie.be/dgtre/fiches/ Etude sur les métiers du multimédia réalisée par Autograph formation : http://www.metiers-multimedia.org/ Le portail sur l’emploi des cadres : http://www.apec.asso.fr/index.html Sudpresse : Plus tard je serai, métiers des télécommunications, Namur, 2001. http://www.plustardjeserai.be/pages_fixes/metiers.asp An Bollen, Monique Ramouil, Connecting competence : een onderzoek naar de kwalificatievereisten in de telecomsector, HIVA-CEVORA, 106 blz. Net-guidance : http://www.net-guidance.com/formpage/gene2.html Fiche métiers de Monster.be : http://net-eco.monster.fr/articles/metiers/ Descriptif de professions de l’orientation scolaire et professionnelle suisse : http://orientation.icare.ch/forprof/prof_def.asp Occupational and technical occupations, us department of labour : http://www.bls.gov/oco/ Article sur cadresonline : architecte réseau, une fonction technique et stratégique, mis en ligne de 23/10/2000. http://www.cadresonline.com/ Documentation d’entreprise. Offres d’emplois du secteur. BIPT, Jaarverslag 2000. ETNO euopean telecommunications network operators association, Statutory annual report 2000. Technoccompétences, les carrières des télécommunications : http://www.orientationtelecom.qc.ca/profession_cadre.html Le forum des télécommunications, description de 30 professions du secteur : http://www.forum-telecom.com/liste_metiers.php3 Les metiers IT : http://www.ada-online.be/fr/2/index2.htm Tous sur métiers de l’informatique en 40 fiches : http://www.01net.com/rubrique/1969.html Les fiches métiers informatiques et télécom de caloga.com : http://emploi.caloga.com/Caloga/Edito/Metier/index_3.fr.html Les fiches métiers de Itproselection, le site professionnel des ressources humaines dans le secteur high-tech : http://www.itproselection.com/metier/ Les fiches métiers du FMTIC : http://www.fmtic.be/accueil.htm Les métiers de l’informatique et des télécommunications : http://www.passinformatique.com/40-metiers/60-10-10_listemetiers.asp

35

•

BIJLAGEN

Bronnen


Bijlage A

Bijlage B Schema 1

Type-organogrammen van bedrijven uit de telecomsector volgens bedrijfsgrootte Type-organogram van een bedrijf met 1 tot 9 werknemers DIRECTIE - Agemeen directeur

ADMINISTRATIE - Polyvalent bediende

TECHNOLOGIES/OPERATIONS - Operations director

- Netwerkbeheerder

CUSTOMER SERVICE

COMMERCIEEL

Intern

- Customer technical support engineer

Extern - Account manager


36

BIJLAGEN

Schema 2

Type-organogram van een bedrijf met 10 tot 49 werknemers DIRECTIE - Agemeen directeur

PERSONEEL/HR - Medewerker personeelszaken

ADMINISTRATIE - Directiesecretaresse

FINANCIEN EN BOEKHOUDING - Boekhouder


- Project manager - Analist-programmeur - Netwerkbeheerder - Technicus telecommunicatie

CUSTOMER SERVICE

- Operator customer service - Customer technical support engineer

COMMERCIEEL - Commercieel directeur

Intern - Administratief en commercieel medewerker



37

BIJLAGEN

Schema 3

Type-organogram van een bedrijf met 50 tot 99 werknemers D IRE C T IE - A gem een directeur - A djunct directeur

PER S O N EE L/H R - H um an resources directeur - M edew erker personeelszaken

-

FIN A N C IE N E N B O EK H O U D IN G - H oofdboekhouder - Boekhouder - Boekhoudkundig bediende

A D M IN IS T R A T IE D irectiesecretaresse (Afdelings-)secretaresse R eceptionist-telefonist A dm inistratief bediende

M A R K ET IN G - M arketingverantw oordelijke - M arketingm edew erker - Product m anager

IN FO R M A T IC A - Inform aticadirecteur - N etw erkbeheerd er - D atabasebeheerder

T E C H N O LO G IES /O PER A T IO N S - O perations director

C U S T O M ER S ERV IC E - Verantw oordelijke custom er service

C O M M ERC IEE L - C om m ercieel directeur - D istrict m anager

-

- T eam leader custom er service - O perator custom er service - C ustom er technical support engineer

In tern - Pre sales consultant - A dm inistratief en com m ercieel m edew erker

Project m anager nieuw e diensten N etw ork arch itect (data/voice) System integrator Analist-program m eur Softw are architect T rainer Project m anager Security engineer N etw erkbeheerd er T echnicus telecom m unicatie W ebdesigner

E xtern - A ccount m anager


38

BIJLAGEN

Schema 4

Type-organogram van een bedrijf met 100 werknemers of meer DIRECTIE - Agemeen directeur - Adjunct directeur

PERSONEEL/HR - Human resources directeur - Vormingsverantwoordelijke - Verantwoordelijke selectie en rekrutering - Verantwoordelijke loon- en personeelsadministratie - Medewerker personeelszaken

ADMINISTRATIE - Directiesecretaresse - (Afdelings-)secretaresse - Administratief bediende - Receptionist-telefonist - Secretariaatsmedewerker

DIVERSE Kwaliteit & veiligheid - Verantwoordelijke kwaliteit - Verantwoordelijke veiligheid

FINANCIEN EN BOEKHOUDING - Financieel directeur - Hoofdboekhouder - Boekhouder - Boekhoudkundig bediende - Beheerscontroleur

Juridische dienst - Bedrijfsjurist Communicatie/P.R. - Communicatieverantwoordelijke/P.R. - Communicatiemedewerker

INFORMATICA - Informaticadirecteur - Analist-programmeur - Netwerkbeheerder - Databasebeheerder - Webmaster - Pc technicus

Inkoop en logistiek - Verantwoordelijke logistiek/inkoop - Magazijnmedewerker Gebouwen - Facility manager

MARKETING - Marketingverantwoordelijke - Marketingmedewerker - Pricing analyst - Product manager - Studieverantwoordelijke


39

BIJLAGEN


CUSTOMER SERVICE - Verantwoordelijke customer service

COMMERCIEEL - Commercieel directeur - District manager

- Project manager nieuwe diensten - Network architect (data/voice) - System integrator - Analist-programmeur - Software architect - Technicus O&O - Trainer - Project manager - RF engineer - Security engineer - Netwerkbeheerder - Databasebeheerder - Webmaster - Redacteur - Installateur telecommunicatie - Technicus telecommunicatie - Verantwoordelijke planning - Werfleider - Art director - Infograficus - Webdesigner

- Teamleader customer service - Operator customer service - Customer technical support engineer

Intern - Televerkoper - Pre-sales consultant - Traffic manager - Administratief en commercieel medewerker



40

BIJLAGEN

Bijlage C

Organogram van de kernberoepen van de sector

TECHNOLOGIES/OPERATIONS - Network architect (data/voice) - RF engineer - Security engineer - Technicus telecommunicatie

CUSTOMER SERVICE - Customer technical support engineer


41

BIJLAGEN

COMMERCIEEL - Pre-sales consultant - Account manager

Steekproeftrekking voor gans België BELGIE Grootte

Telecommunicatie

Pop.

1-9

Te bereiken

Tabel D.1

Steekproeftrekking voor de telecomsector

Respons

Bijlage D

Bedrijven populatie Bedienden populatie Gemiddeld aantal bedienden per bedrijf Aantal verzendingen Steekproef bedrijven te bereiken % tegenover de bedrijven populatie Steekproef bedienden % tegenover de bedienden populatie Bereik bedrijven Bereik bedrijven in % Bereik bedienden Bereik bedienden in %

186 639 3,4 167 33 17,74% 113 17,69% 12 6,45% 50 7,82%

10-49

50-99

Regio 100+

Totaal

41 11 18 256 926 773 8180 10518 22,6 70,3 454,4 41,1 40 9 9 225 8 3 3 47 19,51% 27,27% 16,67% 18,36% 178 111 1285 1687 19,24% 14,37% 15,71% 16,04% 10 1 9 32 24,39% 9,09% 50,00% 12,50% 131 60 3942 4183 14,15% 7,76% 48,19% 39,77%

Brussel 119 6198 52,1 96 20 16,81% 861 13,90% 15 12,61% 3535 57,03%

Wallonië Vlaanderen 43 94 1822 2498 42,4 26,6 43 86 9 18 20,93% 19,15% 392 434 21,52% 17,36% 5 12 11,63% 12,77% 29 619 1,59% 24,78%

Totaal 256 10518 41,1 225 47 18,36% 1687 16,04% 32 12,50% 4183 39,77%

Populatie bedrijven : totaal aantal bedrijven voor de overeenkomende grootte of regio. Populatie bedienden : totaal aantal bedienden voor de overeenkomende grootte of regio Gemiddeld aantal bedienden per bedrijf : het totaal aantal bedienden gedeeld door het totaal aantal bedrijven voor de overeenkomende grootte of regio. Aantal verzendingen : totaal aantal verzonden enquêteformulieren. Te bereiken steekproef van bedrijven : aantal te bereiken bedrijven per grootte en per regio om een representatieve steekproef te verkrijgen. % tegenover de bedrijven populatie : verhouding tussen het aantal bedrijven in de steekproef en de volledige populatie. Steekproef bedienden : vermenigvuldiging van het gemiddeld aantal bedienden per bedrijf met het aantal bedrijven in de steekproef. % tegenover de bedienden populatie : verhouding tussen het aantal bedienden in de steekproef en in de volledige populatie. Bereik bedrijven : aantal bedrijven gedekt door de enquête. Bereik bedrijven in % : verhouding tussen het aantal bereikte bedrijven en de volledige populatie. Bereik bedienden : aantal bedienden gedekt door de enquête. Bereik bedienden in % : verhouding tussen het aantal bereikte bedienden en de volledige populatie. Bron : bestand van de bijdragen aan de RSZ van het vierde kwartaal van 2001, beschikbaar gesteld door het Sociaal Fonds.


42

BIJLAGEN

Steekproeftrekking volgens bedrijfsgrootte en regio

Tabel D.2

Te bereiken

Pop.

1-9

Respons

BEDRIJVEN PER GROOTTE EN PER REGIO Wallonië

Brussel

Telecommunicatie Bedrijven populatie Bedienden populatie Gemiddeld aantal bedienden per bedrijf Aantal verzendingen Steekproef bedrijven te bereiken % tegenover de bedrijven populatie Steekproef bedienden % tegenover de bedienden populatie Bereik bedrijven Bereik bedrijven in % Bereik bedienden Bereik bedienden in %

84 308 3,7 70 14 16,67% 51 16,67% 3 9,52% 17 5,52%

10-49 22 696 31,6 20 4 18,18% 127 18,18% 5 9,09% 71 10,20%

50-99 5 457 91,4 3 1 20,00% 91 20,00% 1 40,00% 60 13,13%

100+ 8 4737 592,1 3 1 12,50% 592 12,50% 6 37,50% 3387 71,50%

Bron : bestand van de bijdragen aan de RSZ van het vierde kwartaal van 2001, beschikbaar gesteld door het Sociaal Fonds.


43

Vlaanderen

Totaal 1-9 10-49 50-99 100+ Totaal 1-9 10-49 119 34 2 3 4 43 68 17 6198 105 34 257 1426 1822 226 196 52,1 3,1 17,0 85,7 356,5 42,4 3,3 11,5 96 32 5 3 3 43 65 15 20 6 1 1 1 9 13 3 16,81% 17,65% 50,00% 33,33% 25,00% 20,93% 19,12% 17,65% 861 19 17 0 357 392 43 35 13,90% 17,65% 50,00% 0,00% 25,00% 21,52% 19,12% 17,65% 15 3 2 0 0 5 6 3 12,61% 14,71% 0,00% 0,00% 0,00% 11,63% 10,29% 11,76% 3535 10 19 0 0 29 23 41 57,03% 9,52% 55,88% 0,00% 0,00% 1,59% 10,18% 20,92%

BIJLAGEN

50-99

100+ Totaal 3 6 94 59 2017 2498 19,7 336,2 26,6 3 3 86 1 1 18 33,33% 16,67% 19,15% 20 336 434 33,33% 16,67% 17,36% 3 12 66,67% 16,67% 12,77% 0 555 619 0,00% 27,52% 24,78%

Lijst van de deelnemende bedrijven a) Via bedrijfsbezoeken KNP ORANGE WANADOO VERSATEL PLANET INTERNET AFRILINK CODITEL BRABANT NOTEL NETWORKS

Cevora dankt hen voor hun medewerking.

44

ALL TELECOM SA APPLICATIONS CABLE MULTIMEDIA SA AT & T GLOBAL NETWORK SERVICES BELGACOM MOBILE CODENET SA CODITEL S.A. COLT TELECOM NV COMMSWITCH DMP DATA MANAGEMENT ET PROCESSING SA EASYNET BELGIUM NV EASY TELECOM GENERAL ELECTRIC INFORMATION SERVICES GLOBAL TELEPHONE AND TELECOMMUNICATION SA G.T.&T HAINAUT OCCIDENTAL NETWORKING HONET INDIGO SOFTWARE SA INTERTEL BVBA LCR TELECOM BELGIUM NV LEGERITY BELGIUM MULTICOM SCRL N-ALLO CVBA PLANET INTERNET PROXIMEDIA BELGIUM SA PSI NET BELGIUM SUN TELECOM BELGIE BVBA TEKELEC TELECOM NV TELE SERVICE TELE-WEST INTERNATIONAL NV TELIA INTERNATIONAL CARRIER BELGIUM SA TOLEDO TELECOMMUNICATIONS SA TRAFF X SA WAM WORLDCOM SA

BIJLAGEN

b) Via de enquête


Bijlage E

Telecomsector Februari 2003

Recommend Documents