Studieprogramma van de Bachelor opleidingen

Studieprogramma van de Bachelor opleidingen Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen Universiteit Leiden geldig vanaf 01 september 2012

Bijlagen Onderwijs en Examenregeling Bacheloropleiding

Inhoud Bijlage 1 BSc opleiding Wiskunde ................................................................................................................... 2 BSc opleiding Informatica................................................................................................................. 6 BSc opleiding Sterrenkunde ............................................................................................................ 10 BSc opleiding Natuurkunde ............................................................................................................ 14 BSc Bio-Farmaceutische Wetenschappen ...................................................................................... 18 BSc opleiding Biologie ..................................................................................................................... 20

Bijlage 2 Minor Science and Research Based Business ................................................................................. 23 Minor Duurzame Ontwikkeling ..................................................................................................... 24 Minor Modern Drug Discovery ...................................................................................................... 25 Minor Disease, Signaling and Drug Targets................................................................................... 26 Minor Computers and Computing ................................................................................................ 27

Bijlage 3 Vooropleidingseisen ........................................................................................................................ 28

Onderwijs- en Examenregeling Geldig vanaf 01 september 2012

Bacheloropleiding Bijlage 1

BSc opleiding Wiskunde Crohonummer 56980 Onderstaande tabellen geven de programma’s weer van de monodisciplinaire opleiding. Tevens is het mogelijk om gelijktijdig twee propedeuses te volgen. In geval van zo’n dubbele propedeuse studie geldt het curriculum voor het 1e jaar conform de kolom waarboven beide opleidingsnamen staan vermeld. Het programma van de dubbele propedeuse kan worden doorgezet tot en met het Bachelor examen van beide opleidingen. Bij de omschrijving van de programma’s van dubbele opleidingen worden soms vakken genoemd met dezelfde naam als bij de monodisciplinaire opleiding, maar met een geringer aantal EC. In zo’n geval is de omvang van dat vak gereduceerd in overeenstemming met de reductie in EC.

1e jaar Lineaire algebra 1 Analyse 1 Programmeermethoden Caleidoscoop Modelleren Wiskundige Structuren Analyse 2 Algebra 1 Inleiding Kansrekening Bijvak Klassieke Mechanica a Logica Sterrenkunde jaar 1 BSc Wsk+Stk Natuurkunde jaar 1 BSc Wsk+Ntk Informatica jaar 1 BSc Wsk+Inf

niveau 100 100 100 100 200 100 200 200 100 100 100 100

Wsk EC 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6

Wsk+ Stk EC 6 6 6 6

Wsk+Ntk EC 6 6 6 6

Wsk+Inf EC 6 6 6 6

6 6 6 6

6 6 6 6

6 6 6 6

5

5 6

7 7 6

Als bijvak bij de propedeuse Wiskunde is elke combinatie mogelijk van vakken die aan een Nederlandse universiteit worden aangeboden van in totaal tenminste 6 EC, met dien verstande dat de gekozen vakken naar het oordeel van de examencommissie niet substantieel met al gevolgde of nog te volgen vakken in de bacheloropleiding mogen overlappen. Voor het vak “Sterrenkunde jaar 1 BSc Wsk+Stk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Experimentele Natuurkunde deel 1 (4 EC), Presenteren en Communiceren 1a (2 EC), Optica (5 EC), Speciale Relativiteitstheorie (3 EC), Inleiding Astrofysica (4 EC), Praktische Sterrenkunde (4 EC), Kaleidoskoop (1 EC), Planetenstelsels (3 EC) en Elektrische en Magnetische Velden (5 EC) met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Natuurkunde jaar 1 BSc Wsk+Ntk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Diffusie (3 EC), Experimentele Natuurkunde (6 EC), Presenteren en Communiceren 1a (2 EC), Speciale Relativiteitstheorie (3 EC), Optica (5 EC), Kaleidoskoop (1 EC),Elektrische en Magnetische Velden (5 EC) met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Informatica jaar 1 BSc Wsk+Inf” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Digitale Technieken (6 EC), Algoritmiek (6 EC), Databases (6 EC) en Challenges in Computer Science Seminar (6 EC) met goed gevolg zijn afgerond. Pagina 2 van 29

v1213.4



Wiskunde

2e jaar en 3e jaar Analyse 3 Lineaire algebra 2 Modelleren en Simulatie Analyse 4 Inleiding Statistiek Numerieke Methoden 1 Een keuze van minimaal zes vakken (elk 6 EC) uit het aanbod van de post-propedeutische fase van de bachelor Wiskunde, waarvan minimaal 2 vakken uit het derde jaar. Nadere gegevens worden in de studiegids vermeld. Vrije keuze ruimte Bachelordossier 1

niveau 200 200 200 300 200 200 200-400

EC 6 6 6 6 6 6 36

400

30 18

Vrije keuzeruimte Wiskunde De vrije keuzeruimte kan worden ingevuld met een minor uit het aanbod van de universiteit Leiden of de TU Delft of met 5 vakken (à 6 EC) uit het aanbod van het derde jaar van de bachelor Wiskunde zonder dat daarvoor toestemming van de examencommissie voor nodig is. Indien de vrije keuze ruimte op een andere manier wordt ingevuld zal vooraf toestemming moeten worden gevraagd aan de examencommissie. De examencommissie zal toetsen op samenhang en niveau. Wiskunde (tevens Natuurkunde)

2e jaar en 3e jaar Analyse 3 Lineaire Algebra 2 Analyse 4 Inleiding Statistiek 4 uit de vakken Algebra 2, Algebra 3, Besliskunde 1, Numerieke Methoden 1, Projectieve Meetkunde, Partiële Differentiaalvergelijkingen, Topologie Klassieke Elektrodynamica Natuurkunde jaar 2 BSc Wsk+Ntk 5 wiskundevakken van 6 EC uit het 3e jaar Wiskunde Nadere gegevens worden in de studiegids vermeld Natuurkunde jaar 3 BSc Wsk+Ntk Bachelordossier 2

niveau 200 200 300 200 200/300

EC 6 6 6 6 24

200 300/400

4 6 30

400

8 24

Voor het vak “Natuurkunde jaar 2 BSc Wsk+Ntk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Natuurkundig Onderzoek deel 1(6 EC), Inleiding Vaste Stof Fysica (3 EC), Klassieke Mechanica b (4 EC), Quantum Mechanica 1 (7 EC), Quantum Mechanica 2 (5 EC), Labview (2 EC), Presenteren en Communiceren 1b (1 EC), Statistische Fysica 1 (6 EC) en vakken voor 8 EC uit de variatieruimte natuurkunde 3 met goed gevolg zijn afgerond. 1

In het Bachelordossier worden opgenomen de cursus LPC/studentenseminarium (te volgen in het tweede studiejaar), het afstudeeronderzoek en het afstudeerverslag. 2 In het Bacheloronderzoek is opgenomen de cursus LPC/Studentenseminarium (2 e studiejaar). Het onderzoek in de dubbele studie wordt begeleid door twee docenten, één uit iedere discipline. Beide disciplines geven een cijfer; het eindcijfer is het gemiddelde daarvan. 3 De variatieruimte geldt zoals die voor de bachelor natuurkunde beschreven is, met uitzondering van de vakken Analyse 4 (niveau 300, 6 EC) en Statistiek AN (niveau 200, 6 EC). Pagina 3 van 29 v1213.4



Voor het vak “Natuurkunde jaar 3 BSc Wsk+Ntk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Onderzoeksvaardigheden (3 EC), Wetenschap en Samenleving (3 EC) en vakken voor 16 EC uit de variatieruimte natuurkunde1 met goed gevolg zijn afgerond. Wiskunde (tevens Sterrenkunde)

2e jaar en 3e jaar Analyse 3 Lineaire Algebra 2 Analyse 4 Inleiding Statistiek 4 uit de vakken Algebra 2, Algebra 3, Besliskunde 1, Numerieke Methoden 1, Projectieve Meetkunde, Partiële Differentiaalvergelijkingen, Topologie Sterrenkundig Practicum 2 Sterrenkunde jaar 2 BSc Wsk+Stk 5 wiskundevakken van 6 EC uit het 3e jaar Wiskunde Nadere gegevens worden in de studiegids vermeld Sterrenkunde jaar 3 BSc Wsk+Stk Bachelor Onderzoek 3

niveau 200 200 300 200 200/300

EC 6 6 6 6 24

200 300/400

5 7 30

400

6 24

Voor het vak “Sterrenkunde jaar 2 BSc Wsk+Stk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Klassieke Elektrodynamica (4 EC), Quantum Mechanica 1 (7 EC), Quantum Mechanica 2 (5 EC), Modern Sterrenkundig Onderzoek (3 EC), Klassieke Mechanica b (4 EC), Statistische Fysica 1 (6 EC), Sterren (4 EC), Sterrenstelsels en Kosmologie (5 EC) en Presenteren en Communiceren 1b (1 EC) met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Sterrenkunde jaar 3 BSc Wsk+Stk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Astronomische Waarnemingstechnieken 1 (6 EC), Stralingsprocessen (5 EC) en 10 EC uit de variatieruimte van Sterrenkunde 4 met goed gevolg zijn afgerond.

1

De variatieruimte geldt zoals die voor de bachelor natuurkunde beschreven is, met uitzondering van de vakken Analyse 4 (niveau 300, 6 EC) en Statistiek AN (niveau 200, 6 EC). 2 Deelname aan het Sterrenkundig Practicum staat uitsluitend open voor degenen die Praktische Sterrenkunde met goed gevolg hebben afgerond. 3 De dubbele studie dient herkenbaar te zijn in de keuze van het onderwerp van het Bachelor Onderzoek. In het Bachelor Onderzoek is opgenomen de cursus LPC/Studentenseminarium (2 e studiejaar). Het onderzoek wordt begeleid door twee docenten, één uit iedere discipline. Beide disciplines geven een cijfer; het eindcijfer is het gemiddelde daarvan. 4 De variatieruimte geldt zoals die voor de bachelor sterrenkunde beschreven is, met uitzondering van de vakken Analyse 4, Inleiding Kansrekening, Numerieke Methoden 1, Signaalverwerking en Ruis en vakken uit MSc Astronomy en met toevoeging van het vak Fysica van Moderne Technologie (niveau 100, 3 EC). Pagina 4 van 29 v1213.4



Wiskunde (tevens Informatica)

2e jaar en 3e jaar Analyse 3 Besliskunde 1 Inleiding Statistiek Lineaire Algebra 2 2 uit de vakken Algebra 2, Numerieke Methoden 1, Projectieve Meetkunde, Partiële Differentiaalvergelijkingen Algebra 3 of Topologie Analyse 4 Informatica jaar 2 BSc Wsk+Inf 4 wiskundevakken à 6 EC uit het 3e jaar wiskunde Nadere gegevens worden in de studiegids vermeld 1 wiskundevak of 1 informaticavak uit het 3e jaar Nadere gegevens worden in de studiegidsen vermeld Informatica jaar 3 BSc Wsk+Inf Bachelordossier 1

niveau 200 200 200 200 200/300

EC 6 6 6 6 12

300 300 200/300 300/400

6 6 12 24

300/400

6

400

6 24

Voor het vak “Informatica jaar 2 BSc Wsk+Inf” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Datastructuren (6 EC), Software Engineering (6 EC), Fundamentele Informatica 2 (6 EC), Kunstmatige Intelligentie (6 EC), Complexiteit (6 EC) en [Operating Systemen (6 EC) of Computerarchitectuur (6 EC)] met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Informatica jaar 3 BSc Wsk+Inf” wordt een vrijstelling verleend indien 4 informaticavakken uit het 3e jaar met goed gevolg zijn afgerond.

1

In het Bachelordossier zijn het Studentenseminarium (te volgen in het tweede jaar), het LPCstudentenseminarium van Wiskunde, het afstudeeronderzoek en het afstudeerverslag opgenomen. De dubbele studie dient herkenbaar te zijn aan de keuze van het onderwerp van het Bacheloronderzoek. Het onderzoek wordt begeleid door twee docenten, uit iedere discipline één. De begeleiders overleggen en beide disciplines geven een cijfer. Het eindcijfer is het gemiddelde daarvan. Pagina 5 van 29 v1213.4



BSc opleiding Informatica Crohonummer 56978 Onderstaande tabellen geven de programma’s weer van de Informatica opleiding en de afstudeerrichting Informatica en Economie. Tevens is het mogelijk om gelijktijdig twee propedeuses te volgen. In geval van zo’n dubbele propedeuse studie geldt het curriculum voor het 1e jaar conform de kolom waarboven beide opleidingsnamen staan vermeld.

1e jaar niveau Programmeermethoden 100 Digitale Technieken 100 Fundamentele Informatica 1 100 Wiskundige Structuren 100 Continue Wiskunde 100 Studievaardigheden 100 Lineaire Algebra en Beeldverwerking 100 Algoritmiek 200 Databases 200 Logica 100 Challenges in Computer Science Seminar 100 Analyse 1 100 Lineaire Algebra 1 100 Optica 100 Wiskunde jaar 1 BSc Inf+Wsk Sterrenkunde jaar 1 BSc Inf+Stk Natuurkunde jaar 1 BSc Inf+Ntk

Inf EC 6 6 6

Inf+Wsk EC 6 6

Inf+Stk EC 6 6 6

Inf+Ntk EC 6 6 6

6 6 6

6 6 6

6 6 5

6 6 5

6 6 6 6 6 6 6 6

6 6 6 6 6 6 6

7 7

Voor het vak “Wiskunde jaar 1 BSc Inf+Wsk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Caleidoscoop (6 EC), Analyse 2 (6 EC), Inleiding Kansrekening (6 EC) en Algebra 1 (6 EC) met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Sterrenkunde jaar 1 BSc Inf+Stk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Analyse 2 (6 EC), Inleiding Astrofysica (4 EC), Klassieke Mechanica a (5 EC), Elektrische en Magnetische Velden (5 EC), Kaleidoscoop (1 EC), Experimentele Natuurkunde deel 1 (4 EC), Praktische Sterrenkunde (4 EC), Planetenstelsels (3 EC) en Presenteren en Communiceren 1a (2 EC) met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Natuurkunde jaar 1 BSc Inf+Ntk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Analyse 2 (6 EC), Klassieke Mechanica a (5 EC), Elektrische en Magnetische Velden (5 EC), Kaleidoscoop (1 EC), Experimentele Natuurkunde (6 EC), Diffusie (3 EC) en Presenteren en Communiceren 1a (2 EC) met goed gevolg zijn afgerond.

Pagina 6 van 29

v1213.4


2e jaar Software Engineering Concepten van Programmeertalen Computerarchitectuur Datastructuren Fundamentele Informatica 2 Complexiteit Programmeren en Correctheid Requirements Engineering Kunstmatige Intelligentie Operating Systemen


niveau 200 200 300 200 200 200 200 200 200 200

EC 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6

niveau 200-400 400 300 200 300 300 300 300 300

EC 12

3e jaar 2 vakken (à 6 EC) uit het volgende aanbod: - Human Computer Interaction - Compilerconstructie - Data Mining - Theorie van Concurrency - Computer Graphics - Fundamentele Informatica 3 - Netwerken - Natural Computing Vrije keuze ruimte Bachelordossier 1

400

30 18

Vrije keuzeruimte Informatica De vrije keuzeruimte kan worden ingevuld met een minor uit het aanbod van de universiteit Leiden of de TU Delft of met 5 vakken (à 6 EC) uit het aanbod van het derde jaar van de bachelor Informatica zonder dat daarvoor toestemming van de examencommissie voor nodig is. Indien de vrije keuze ruimte op een andere manier wordt ingevuld zal vooraf toestemming moeten worden gevraagd aan de examencommissie. De examencommissie zal toetsen op samenhang en niveau. Informatica (tevens Wiskunde)

2e jaar Datastructuren Software Engineering Fundamentele Informatica 2 Kunstmatige Intelligentie Complexiteit Operating Systemen of Computerarchitectuur Wiskunde jaar 2 BSc Inf+Wsk

1

niveau 200 200 200 200 200 200 of 300

EC 6 6 6 6 6 6 24

In het Bachelordossier zijn het Studentenseminarium (te volgen in het tweede jaar), het afstudeeronderzoek en het afstudeerverslag opgenomen. Pagina 7 van 29 v1213.4


3e jaar

niveau 4 Informaticavakken van 6 EC uit het 3e jaar Informatica 1 300/400 1 Informatica- of Wiskundevak uit het 3e jaar 1 300/400 Wiskunde jaar 3 BSc Inf+Wsk Bachelordossier 2 400


EC 24 6 6 24

Voor het vak “Wiskunde jaar 2 BSc Inf+Wsk” wordt een vrijstelling verleend indien de volgende componenten met goed gevolg zijn afgerond: 2 van de volgende 4 vakken: Algebra 2 (6 EC), Partiële Differentiaalvergelijkingen (6 EC), Projectieve Meetkunde (6 EC) en Numerieke Methoden (6 EC); en Algebra 3 (6 EC) of Toplogie (6 EC); en Analyse 3 (6 EC), Besliskunde 1 (6 EC), Inleiding Statistiek (6 EC), Lineaire Algebra 2 (6 EC) en Analyse 4 (6 EC). Voor het vak “Wiskunde jaar 3 BSc Inf+Wsk” wordt een vrijstelling verleend indien 4 wiskundevakken uit het 3e jaar met goed gevolg zijn afgerond.

Afstudeerrichting Informatica en economie 1e jaar

niveau Programmeermethoden 100 Continue wiskunde 100 Studievaardigheden 100 Algoritmiek 200 Databases 200 I&E integratie 1 100 De volgende vakken worden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam gevolgd: Micro-economie Marketing Organisatie

EC 6 6 6 6 6 6

2e jaar

EC 6 6 6 6 4 6 6 4

niveau Datastructuren 200 Fundamentele Informatica I&E 200 Software Engineering 200 Kunstmatige Intelligentie 200 Toegepaste Statistiek 200 Lineaire Algebra en Beeldverwerking 100 Computersystemen en Telematica 200 I&E integratie 2 200 De volgende vakken worden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam gevolgd: Boekhouden en Cost Accounting Macro-economie

1

8 8 8

8 8

Nadere informatie staat vermeld in de studiegids van de opleiding In het Bachelordossier zijn het Studentenseminarium (te volgen in het tweede jaar), het LPCstudentenseminarium van Wiskunde, het afstudeeronderzoek en het afstudeerverslag opgenomen. De dubbele studie dient herkenbaar te zijn aan de keuze van het onderwerp van het Bacheloronderzoek. Het onderzoek wordt begeleid door twee docenten, uit iedere discipline één. De begeleiders overleggen en beide disciplines geven een cijfer. Het eindcijfer is het gemiddelde daarvan. Pagina 8 van 29 v1213.4 2



3e jaar In het derde jaar wordt, naast een aantal verplichte vakken, gekozen tussen de specialisaties Core Computer Science en Business Information Systems. Verplichte vakken: niveau Human Computer Interaction 400 Data Mining 200 Requirement Engineering 200 Bachelordossier1 400 Het volgende vak wordt aan de Erasmus Universiteit Rotterdam gevolgd: Finance 1

EC 6 6 6 16 8

Specialisatie Core Computer Science Theorie van Concurrency Computer Graphics Natural Computing

300 300 300

6 6 6

Specialisatie Business Information Systems Seminar Business Information Systems Computational Intelligence Business Intelligence and Process Modeling

300 300 300

6 6 6

1

In het Bachelordossier zijn het Studentenseminarium (te volgen in het tweede jaar), het afstudeeronderzoek en het afstudeerverslag opgenomen. Pagina 9 van 29 v1213.4



BSc opleiding Sterrenkunde Crohonummer 50205 Onderstaande tabellen geven de programma’s weer van de monodisciplinaire opleiding. Tevens is het mogelijk om gelijktijdig twee propedeuses te volgen. In geval van zo’n dubbele propedeuse studie geldt het curriculum voor het 1e jaar conform de kolom waarboven beide opleidingsnamen staan vermeld. Bij de opleidingen wiskunde, sterrenkunde en natuurkunde kunnen de programma’s van de dubbele propedeuses worden doorgezet tot en met het Bachelor examen van beide opleidingen. Bij de omschrijving van de programma’s van dubbele opleidingen worden soms vakken genoemd met dezelfde naam als bij de monodisciplinaire opleiding, maar met een geringer aantal EC. In zo’n geval is de omvang van dat vak gereduceerd in overeenstemming met de reductie in EC.

1e jaar niveau Analyse 1 of 1NA 100 Analyse 2 of 2NA 200 Elektrische en magnetische velden 100 Experimentele Nat. deel 1 200 Inleiding Astrofysica 100 Kaleidoscoop 100 Klassieke Mechanica a 100 Lineaire Algebra 1 of 1NA 100 Optica 100 Planetenstelsels 100 Praktische Sterrenkunde 100 Presenteren en Communiceren 1a 100 Programmeermethoden 100 Speciale Relativiteitstheorie 100 Wiskunde jaar 1 BSc Stk+Wsk Natuurkunde jaar 1 BSc Stk+Ntk Informatica jaar 1 BSc Stk+Inf

Stk EC 6 6 5 4 4 1 5 6 5 3 4 2 6 3

Stk+Ntk EC 6 6 5 4 1 5 6 5 3 4 2 6 3

Stk+Wsk Stk+Inf EC EC 1 6 61 61 5 5 4 4 4 4 1 1 5 5 61 61 5 5 3 3 4 4 2 2 6 6 3 6

4 3

Voor het vak “Wiskunde jaar 1 BSc Stk+Wsk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Algebra 1 (niveau 200, 6 EC), Analyse 2 (niveau 200, 6 EC), Wiskundige Structuren (niveau 100, 6 EC), Caleidoscoop (niveau 100, 6 EC) en Inleiding Kansrekening (niveau 100, 6 EC) met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Natuurkunde jaar 1 BSc Stk+Ntk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Diffusie (niveau 100, 3 EC) en Experimentele Natuurkunde (niveau 200, 6 EC), alsmede één van de twee vakken: Fysica van Levensprocessen 1 (niveau 100, 3 EC) en Fysica van Moderne Technologie (niveau 100, 3 EC) met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Informatica jaar 1 BSc Stk+Inf” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Digitale Technieken (niveau 100, 6 EC), Fundamentele Informatica 1 (niveau 100, 6 EC), Algoritmiek (niveau 200, 6 EC), Logica (niveau 100, 6 EC) en Databases (niveau 200, 6 EC) met goed gevolg zijn afgerond.

1

In de dubbele studies Stk+Wsk en Stk+Inf mogen alleen de vakken Analyse 1, Analyse 2 en Lineaire Algebra gekozen worden. Pagina 10 van 29 v1213.4



Sterrenkunde

2e jaar

Analyse 3 of 3NA Klassieke Elektrodynamica Klassieke Mechanica b Lineaire Algebra 2 of 2NA Modern Sterrenkundig Onderzoek Presenteren en Communiceren 1b Quantum Mechanica 1 Quantum Mechanica 2 Statistische Fysica 1 Sterren Sterrenkundig Practicum 1 Sterrenstelsels en Kosmologie Variatieruimte

niveau 200 200 200 200 200 200 200 300 200 300 200 300

EC 6 4 4 6 3 1 7 5 6 4 5 5 4

400 200 400

6 6 20

400

5 8 15

3e jaar Astronomische Waarneemtechnieken Statistiek AN Sterrenkundig Bachelor Onderzoek 2 (incl. afstudeerverslag en voordracht (3+1=4 EC)) Stralingsprocessen Variatieruimte Sterrenkunde Vrije keuzeruimte

Vrije keuzeruimte De vrije keuzeruimte wordt, in overleg met de studieadviseur, ingevuld met hetzij vakken uit de Variatieruimte Sterrenkunde, hetzij op de wijze beschreven in artikel 3.2 van deze Onderwijs en Examenregeling. Voor de “Variatieruimte Sterrenkunde” en eventueel de “Vrije keuzeruimte" wordt in overleg met de studieadviseur een keuze gemaakt uit de volgende vakken: Algoritmiek 200 6 Analyse 4 300 6 Atoom- en Molecuulfysica 300 6 Computer Graphics 300 6 Data Mining 200 6 Fysica van Elementaire Deeltjes 300 6 Inleiding Kansrekening 100 6 Inleiding Vaste Stof Fysica 300 3 Keerpunten in de Geschiedenis 200 5 der Natuurwetenschappen MSc vak(ken) Sterrenkunde van niveau 400 400 3-6 Numerieke methoden 1 200 6 Relativistische Elektrodynamica 300 3 Signaalverwerking en Ruis 300 6 Statistische Fysica 2 300 6 1

Deelname aan het Sterrenkundig Practicum staat uitsluitend open voor degenen die Praktische Sterrenkunde met goed gevolg hebben afgerond. 2 Deelname aan het Bacheloronderzoek Sterrenkunde staat uitsluitend open a) voor degenen die het programma van het eerste en het tweede studiejaar Sterrenkunde met goed gevolg hebben afgerond, en b) voor degenen die bij gebreke hiervan van de studieadviseur uitdrukkelijke toestemming voor deelname hebben gekregen. Pagina 11 van 29 v1213.4



Wetenschap en Samenleving Sterrenkunde (tevens Natuurkunde)

300

3

2e jaar

niveau 200 300 200 200 200

EC 6 3 4 6 3 10 1 7 6 4 5 5

Analyse 3 of 3NA Inleiding Vaste Stof Fysica Klassieke Elektrodynamica Lineaire Algebra 2 of 2 NA Modern Sterrenkundig Onderzoek Natuurkunde jaar 2 BSc Stk+Ntk Presenteren en Communiceren 1b Quantum Mechanica 1 Statistische Fysica 1 Sterren Sterrenkundig Practicum 1 Sterrenstelsels en Kosmologie

200 200 200 300 200 300

3e jaar Astronomische Waarneemtechnieken Wetenschap en Samenleving Natuurkunde jaar 3 BSc Stk+Ntk Onderzoeksvaardigheden Statistiek AN Stralingsprocessen Bachelor Onderzoek 2 (incl. afstudeerverslag en voordracht (3+1=4 EC))

400 300 300 200 400 400

6 3 13 3 6 5 24

Voor het vak “Natuurkunde jaar 2 BSc Stk+Ntk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Natuurkundig Onderzoek 1 (niveau 300, 8 EC), Labview (niveau 200, 2 EC), Klassieke Mechanica b (niveau 200, 4 EC), Quantum Mechanica 2 (niveau 300, 5 EC) en 11 EC uit de Variatieruimte Sterrenkunde 3 met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Natuurkunde jaar 3 BSc Ntk+Stk”wordt een vrijstelling verleend indien 3 of meer vakken uit de Variatieruimte Sterrenkunde 3, tot minimaal 18 EC, met goed gevolg zijn afgerond.

1

Deelname aan het Sterrenkundig Practicum 2 staat uitsluitend open voor degenen die Praktische Sterrenkunde met goed gevolg hebben afgerond. 2 Het onderzoek in de dubbele studie wordt begeleid door twee docenten, één uit iedere discipline. 3 De Variatieruimte geldt zoals die voor de Bachelor Sterrenkunde beschreven is, met uitzondering van de vakken Algoritmiek, Data Mining, Computer Graphics, Signaalverwerking en Ruis, Inleiding Vaste Stof Fysica, Inleiding Kansrekening, Wetenschap en Samenleving en vakken uit de MSc Sterrenkunde en met toevoeging van Econofysica (niveau 300, 6 EC), Halfgeleiders en Electronenbanden (niveau 300, 6 EC) en Fysica van Energie (niveau 200, 4 EC). Pagina 12 van 29 v1213.4



Sterrenkunde (tevens Wiskunde)

2e jaar Sterren Modern Sterrenkundig Onderzoek Presenteren en Communiceren 1b Sterrenkundig Practicum 1 Klassieke Elektrodynamica Klassieke Mechanica b Statistische Fysica 1 Quantum Mechanica 1 Quantum Mechanica 2 Sterrenstelsels en Kosmologie Wiskunde jaar 2 BSc Stk+Wsk

niveau 300 200 200 200 200 200 200 200 300 300

EC 4 3 1 5 4 4 6 7 5 5 16

3e jaar Stralingsprocessen 400 Astronomische Waarneemtechnieken 400 2 Variatieruimte Sterrenkunde Wiskunde jaar 3 BSc Stk+Wsk Bacheloronderzoek 3 400 (incl. afstudeerverslag en voordracht (3+1=4 EC))

5 6 10 15 24

Voor het vak “Wiskunde jaar 2 BSc Stk+Wsk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Analyse 3 (niveau 200, 6 EC), Analyse 4 (niveau 300, 6 EC), Inleiding Statistiek (niveau 200, 6 EC), Lineaire Algebra 2 (niveau 200, 6 EC), alsmede vier van de volgende zeven vakken; Algebra 2 (niveau 200, 6 EC), Algebra 3 (niveau 300, 6 EC), Numerieke Methoden 1 (niveau 200, 6 EC), Projectieve Meetkunde (niveau 300, 6 EC), Besliskunde 1 (niveau 200, 6 EC), Partiële Differentiaalvergelijkingen en Topologie (niveau 300, 6 EC) met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Wiskunde jaar 3 BSc Stk+Wsk” wordt een vrijstelling verleend indien 5 wiskundevakken uit het 3e jaar wiskunde (niveau 200 t/m 400, 6 EC per vak) met goed gevolg zijn afgerond.

1

Deelname aan het Sterrenkunde Practicum staat uitsluitend open voor degenen die Praktische Sterrenkunde De variatieruimte geldt zoals die voor de Bachelor Sterrenkunde beschreven is, met uitzondering van de vakken Analyse 4, Numerieke Methoden 1, Inleiding Kansrekening, Signaalverwerking en Ruis, Wetenschap en Samenleving en vakken uit de MSc Sterrenkunde en met toevoeging van Fysica van Moderne Technologie (niveau 100, 3 EC). 3 De dubbele studie dient herkenbaar te zijn in de keuze van het onderwerp van het Bachelor Onderzoek. In het Bacheloronderzoek is opgenomen de cursus LPC/Studentenseminarium (2e studiejaar). Het onderzoek wordt begeleid door twee docenten, één uit iedere discipline. Beide disciplines geven een cijfer; het eindcijfer is het gemiddelde daarvan. Pagina 13 van 29 v1213.4 2



BSc opleiding Natuurkunde Crohonummer 50206 Onderstaande tabellen geven de programma’s weer van de monodisciplinaire opleiding. Tevens is het mogelijk om gelijktijdig twee propedeuses te volgen. In geval van zo’n dubbele propedeuse studie geldt het curriculum voor het 1e jaar conform de kolom waarboven beide opleidingsnamen staan vermeld. Bij de opleidingen wiskunde, sterrenkunde en natuurkunde kunnen de programma’s van de dubbele propedeuses worden doorgezet tot en met het Bachelor examen van beide opleidingen. Bij de omschrijving van de programma’s van dubbele opleidingen worden soms vakken genoemd met dezelfde naam als bij de monodisciplinaire opleiding, maar met een geringer aantal EC. In zo’n geval is de omvang van dat vak gereduceerd in overeenstemming met de reductie in EC.

1e jaar niveau Analyse 1 of Analyse 1NA 100 Analyse 2 of Analyse 2NA 200 Diffusie 100 Elektrische en Magnetische Velden100 Experimentele Natuurkunde 200 Kaleidoscoop 100 Klassieke Mechanica a 100 Lineaire Algebra 1 of Lineaire Algebra 1 NA 100 Logica 100 Optica 100 Presenteren en Communiceren 1a 100 Programmeermethoden 100 Speciale Relativiteitstheorie 100 Keuze uit twee van de drie vakken Fysica van Levensprocessen 1, Fysica van Moderne Technologie, Inleiding Astrofysica 100 Sterrenkunde jaar 1 BSc Ntk+Stk Wiskunde jaar 1 BSc Ntk+Wsk Informatica jaar 1 BSc Ntk+Inf

Ntk EC 6 6 3 5 6 1 5

Ntk+Stk EC 6 6 3 5 6 1 5

Ntk+Wsk EC 61 61 3 5 6 1 5

Ntk+Inf EC 61 61 3 5 6 1 5

6

6

61

5 2 6 3

5 2 6 3

5 2 6 3

61 6 5 2 6

6

32 3 6 3

De “variatieruimte” voor de bacheloropleiding natuurkunde bestaat uit de vakken: Analyse 4 Atoom- en Molecuulfysica Econofysica Halfgeleiders en elektronenbanden Fysica van Elementaire Deeltjes Fysica van Energie Fysica van Levensprocessen 2 Keerpunten in de Geschiedenis v/d Natuurwetenschappen 1

niveau 300 300 300 300 300 200 300 200

EC 6 6 6 6 6 4 6 5

In de dubbele propedeuses ‘Natuurkunde en Wiskunde’ en ‘Natuurkunde en Informatica’ mogen alleen de vakken Analyse 1, Analyse 2 en Lineaire Algebra 1 gekozen worden. 2 In de dubbele propedeuse “Natuurkunde en Sterrenkunde’ moet één van de twee vakken Fysica van Levensprocessen 1 of Fysica van Moderne Technologie gekozen worden. Pagina 14 van 29 v1213.4



Magnetische Resonantie Verschijnselen Moleculaire Biologie voor fysici Relativistische Elektrodynamica Signaalverwerking en Ruis Statistische Fysica 2 Statistiek AN Stralingsprocessen

300 200 300 300 300 200 400

6 5 3 6 6 6 5

Voor het vak “Sterrenkunde jaar 1 BSc Ntk+Stk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Inleiding Astrofysica (niveau 100, 4 EC), Planetenstelsels (niveau 100, 3 EC) en Praktische Sterrenkunde (niveau 100, 4 EC) met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Wiskunde jaar 1 BSc Ntk+Wsk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Algebra 1 (niveau 200, 6 EC), Caleidoscoop (niveau 100, 6 EC), Wiskundige structuren (niveau 100, 6 EC) en Inleiding Kansrekening (niveau 100, 6 EC) met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Informatica jaar 1 BSc Ntk+Inf” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Digitale Technieken (niveau 100, 6 EC), Fundamentele Informatica I (niveau 100, 6 EC), Algoritmiek (niveau 200, 6 EC), en Databases (niveau 200, 6 EC) met goed gevolg zijn afgerond. Natuurkunde

2e jaar Analyse 3 of Analyse 3NA Inleiding Vaste Stof Fysica Klassieke Elektrodynamica Klassieke Mechanica b Labview Lineaire Algebra 2 of 2NA Natuurkundig Onderzoek Presenteren en Communiceren 1b Quantummechanica 1 Quantummechanica 2 Statistische Fysica 1 Variatieruimte

niveau 200 300 200 200 200 200 300 200 200 300 200

EC 6 3 4 4 2 6 8 1 7 5 6 8

niveau 400 400 300 300

EC 4 20 3 3 30

3e jaar Afstudeerverslag en voordracht Bacheloronderzoek 1 Wtenschap en Samenleving Onderzoeksvaardigheden Vrije Keuzeruimte 2

1

Het Researchpracticum Experimentele Biofysica (waarde 1 EC) kan deel uitmaken van het Bachelor Onderzoek De Vrije Keuzeruimte wordt, in overleg met de studieadviseur, ingevuld met hetzij vakken uit de variatieruimte natuurkunde, hetzij op de wijze als beschreven in artikel 3.2 van deze Onderwijs- en Examenregeling. Pagina 15 van 29 v1213.4 2



Natuurkunde (tevens Sterrenkunde)

2e jaar Analyse 3 of Analyse 3NA Inleiding Vaste Stof Fysica Klassieke Elektrodynamica Klassieke Mechanica b Labview Lineaire Algebra 2 of 2NA Natuurkundig Onderzoek Presenteren en Communiceren 1b Quantummechanica 1 Quantummechanica 2 Statistische Fysica 1 Sterrenkunde jaar 2 BSc Ntk+Stk

niveau 200 300 200 200 200 200 300 200 200 300 200

EC 6 3 4 4 2 6 8 1 7 5 6 8

niveau 400 400 300 300

EC 4 20 3 3 18 12

3e jaar Afstudeerverslag en voordracht Bacheloronderzoek 1 Wetenschap en Samenleving Onderzoeksvaardigheden Uit de variatieruimte Natuurkunde 2 Sterrenkunde jaar 3 BSc Ntk+Stk

Voor het vak “Sterrenkunde jaar 2 BSc NTK+Stk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Modern Sterrenkundig Onderzoek (niveau 200, 3 EC), Sterren (niveau 300, 4 EC) en Sterrenkundig Practicum (niveau 200, 5 EC), Sterrenstelsels en Kosmologie (niveau 300, 5 EC) en vakken uit de variatieruimte Natuurkunde 2 met een totale omvang van 11 EC met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Sterrenkunde jaar 3 BSc Ntk+Stk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Astronomische Waarnemingstechnieken (niveau 400, 6 EC), Stralinsprocessen (noveau 400, 5 EC) ebn Statistiek AN (niveau 200, 6 EC) met goed gevolg zijn afgerond.

1

Het onderzoek in de dubbele studie wordt begeleid door twee docenten, één uit iedere discipline. De variatieruimte geldt zoals die voor de bachelor natuurkunde beschreven is, met uitzondering van de vakken Stralingsprocessen (niveau 400, 5 EC), Statistiek AN (niveau 200, 6 EC), Moleculaire Biologie voor Fysisci (niveau 200, 5 EC) en Magnetische Resonantieverschijnselen (niveau 300, 6 EC). Pagina 16 van 29 v1213.4 2



Natuurkunde (tevens Wiskunde)

2e jaar

Analyse 3 Statistische Fysica 1 Klassieke Elektrodynamica Inleiding Vaste Stof fysica Klassieke Mechanica b Labview Lineaire Algebra 2 Natuurkundig Onderzoek deel 1 Presenteren en Communiceren 1b Quantummechanica 1 Quantummechanica 2 Uit de variatieruimte Natuurkunde 1 Wiskunde jaar 2 BSc Ntk+Wsk

niveau 200 200 200 300 200 200 200 300 200 200 300

EC 6 6 4 3 4 2 6 6 1 7 5 8 2

niveau 400 400

EC 4 20

3e jaar Afstudeerverslag en voordracht Bacheloronderzoek 2 Wetenschap en Samenleving 300 Onderzoeksvaardigheden Uit de variatieruimte Natuurkunde 1 Wiskunde jaar 3 BSc Ntk+Wsk

3 300

3 16 14

Voor het vak “Wiskunde jaar 2 BSc Ntk+Wsk” wordt een vrijstelling verleend indien de vakken Analyse 4 (niveau 300, 6 EC), Inleiding Statistiek (niveau 200, 6 EC) en 4 van de vakken Algebra 2 (niveau 200, 6 EC), Algebra 3 (niveau 300, 6 EC), Besliskunde 1 (niveau 200, 6 EC), Numerieke Methoden 1 (niveau 200, 6 EC), Partiële Differentiaalvergelijkingen (niveau 300, 6 EC), Projectieve Meetkunde (niveau 300, 6 EC) en Topologie (niveau 300, 6 EC), met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Wiskunde jaar 3 BSc Ntk+Wsk” wordt een vrijstelling verleend indien 5 wiskundevakken à 6 EC uit het 3e jaar wiskunde (niveau 300/400, 30 EC) met goed gevolg zijn afgerond. Voor het vak “Wiskunde jaar 3 BSC Ntk+Wsk”wordt een vrijstelling verleend indien 5 wiskunde vakken à 6 EC uit het 3e jaar Wiskunde (niveau 300/400, 30 EC) met goed gevolg zijn afgerond.

1

De variatieruimte geldt zoals die voor de bachelor Natuurkunde beschreven is, met uitzondering van het vak Analyse 4 (niveau 300, 6 EC) en het vak Statistiek AN (niveau 200, 6 EC). 2 In het Bacheloronderzoek is opgenomen de cursus LPC/Studentenseminarium (2 e studiejaar).Het onderzoek in de dubbele studie wordt begeleid door twee docenten, één uit iedere discipline. Beide disciplines geven een cijfer; het eindcijfer is het gemiddelde daarvan. Pagina 17 van 29 v1213.4



BSc opleiding Bio-Farmaceutische Wetenschappen Crohonummer 50207

1e jaar (2012) Analytische Chemie 1 Biochemie 1 Biochemie 1 Practicum Calculus A Casus Effecten van Geneesmiddelen Celbiologie Fysiologie Histologie Inleiding Bio-Farmaceutische Wetenschappen ICT en Veiligheid Mentoraat Moleculaire Genetica 1 Organische Chemie 1 Organische Chemie Practicum Scheikunde 1 Scheikunde voor BFW Thema Effecten van Geneesmiddelen 1 Thema Effecten van Geneesmiddelen 2

niveau 200 100 100 100 200 100 100 100 100 100 100 100 200 100 100 100 200 200

Totaal

2e jaar (2012) Anatomie Biochemie 2 Biochemie 2 Practicum Celbiologie Practicum Farmacologie en Statistiek Immunologie Moleculaire Genetica 2 Organische Chemie 2 Pathologie Stralingshygiëne Thema Effecten van Geneesmiddelen 3 Thema Geneesmiddelentoediening en -afgifte Thema Ontwerp & Synthese

Totaal

Pagina 18 van 29

EC 6 3 3 3 2 3 6 2 1 1 1 3 6 3 4 2 6 5

60 niveau 200 200 200 200 300 200 200 300 200 200 300 200 200

EC 3 3 4 2 8 3 3 6 3 1 5 11 8

60

v1213.4


3e jaar (2012)


niveau Communiceren over Geneesmiddelen 300 Farmaco-epidemiologie 300 Onderzoeksopdracht bij één van de Leidse secties van het LACDR: Praktisch werk 400 Verslag 400 Mondelinge Presentatie 300 Ontwikkelingstraject Geneesmiddelen 300 Keuzeruimte – Totaal 200-500 met keuze uit of één van de minoren uit het aanbod van de Universiteit Leiden of de TU Delft of een zelf samengesteld vakkenpakket dat een coherent geheel vormt, minimaal 15 EC aan vakken op het gebied van Life Sciences omvat en door de examencommissie van BFW is goedgekeurd.

EC 3 3

Totaal

60

Pagina 19 van 29

12 3 1 8 30

v1213.4



BSc opleiding Biologie Crohonummer 56860 Het bachelorprogramma Biologie omvat drie jaar (180 EC). Het bachelorprogramma beoogt het bijbrengen van kennis, vaardigheden en inzicht in biologische en aangrenzende vakgebieden, het aankweken van een wetenschappelijke attitude en kennismaking met wetenschappelijk onderzoek via het concept van “studeren in een onderzoeksomgeving”. De drie jaar van de bacheloropleiding zijn verdeeld in een eerste jaar (de propedeuse) bestaande uit een breed en uniform programma van 60 EC gevolgd door twee jaren met veel keuzemogelijkheden uit twee stromingen: ‘Moleculaire en Cellulaire Biologie’ en ‘Evolutie, Biodiversiteit en Natuurbeheer’. Deze stromingen sluiten aan bij de organisatie van het onderzoek binnen de Leidse Biologie. Studenten hebben de vrijheid zich te specialiseren binnen een van de genoemde stromingen of een pakket aan vakken samen te stellen naar eigen keuze met onderdelen uit beide stromingen. Het derde jaar van de opleiding biedt tevens de ruimte tot het volgen van keuzevakken, een minor of het opdoen van internationale ervaring middels deelname aan een universitair uitwisselingsprogramma. De bacheloropleiding wordt afgesloten met een zelfstandig uitgevoerd onderzoek binnen een van de onderzoeksgroepen van de biologie. Studenten die het programma afronden ontvangen een diploma Bachelor of Science in Biologie, waarmee zij kunnen instromen in een aansluitende masteropleiding en/of de arbeidsmarkt. Studenten met een Leidse Bachelor of Science Biologie kunnen instromen in elke specialisatie van de Leidse masteropleiding Biology ongeacht de gemaakte keuzes tijdens de bacheloropleiding.

1e jaar (2012-2013) Semester 1: Moleculaire en Cellulaire Biologie Blok 1: Fundamenten van het Leven(13 EC) Niveau Basiswiskunde 100 Basispracticum 1 100 Chemie van het Leven 100 Introductie en Veiligheid 100 Moleculaire Genetica 100 Blok 2: De Cel (13 EC) Basispracticum 2 100 Celbiologie, Celfysiologie en Microbiologie 200 Project Moleculaire en Cellulaire Biologie 100 Blok 3: Project popularisering van Wetenschap (4 EC) Populair Wetenschappelijk Schrijven 100 Boekproject 100

EC 1 4 3 0 5 3 9 1 2 2

Semester 2: Evolutie, Biodiversiteit en Natuurbeheer Blok 4: Tree of Life (13 EC) Biodiversiteit Plant en Fylogenie Evolutie en Biodiversiteit Dier Blok 5: Het organisme (6 EC) Biologie van het Organisme Blok 6: Het organisme en omgeving (11 EC) Ecologie, Gedrag en Milieu Flora & Excursies Project Ecologie, Biodiversiteit en Natuurbeheer Statistiek

Pagina 20 van 29

Niveau 100 100

EC 7 6

200

6

200 100 200 200

4 1 3 3

v1213.4



2e jaar (2012-2013) Totaal 60 EC Verplichte onderdelen: Bio-ethiek Mondelinge Presentatievaardigheden (LPC-1)

Niveau 200 100

EC 6 3

Keuzeonderdelen: Aanbevolen stroming Moleculaire en Cellulaire Biologie: Biochemie 200 Chemie van Leven en Dood 100 Celbiologie 300 Imaging Techniques 300 Moleculaire Microbiologie 300 Microbial Evolution & Ecology 300 Moleculaire Biologie 200 Moleculaire Genetica 300 Systems Biology 300

6 3 6 6 6 6 6 6 6

Aanbevolen stroming Evolutie, Biodiversiteit en Natuurbeheer: Biodiversiteit 1 – Taxa in Ruimte en Tijd (theorie) 200 Biodiversiteit 2 – Taxa in Ruimte en Tijd (praktijk) 200 Ecologie en Milieu 300 Evolutionaire Analyse 300 Flora excursie 200 Gedragsbiologie 300 Milieubiologie 200 Ministages 300 Moleculaire Technieken 300 Veldonderzoek 1 200 Zoölogie en Ontwikkelingsbiologie 200

6 3 6 6 2 6 3 4 3 6 6

Voor het onderdeel Veldonderzoek, waarbinnen gedragsbiologische of milieubiologische onderwerpen gedaan kunnen worden, is een inganseis gesteld. Voor het onderdeel Veldonderzoek Gedragsbiologie dient de cursus Gedragsbiologie (6 EC) met goed gevolg te zijn afgelegd. Voor het onderdeel Veldonderzoek Milieubiologie dient minimaal één van de cursussen Milieubiologie (3 EC) of Ecologie en Milieu (6 EC) met goed gevolg te zijn afgelegd. Studenten die tijdens de ministages een zoölogisch onderwerp willen, dienen de cursus Zoölogie en Ontwikkelingsbiologie (6 EC) met goed gevolg te hebben afgerond. Keuzeonderdelen mogen vervangen worden door assistentschappen bij practica van de propedeuse. Hiervoor dient vóóraf goedkeuring te worden verkregen van de examencommissie. De regels voor assistentschappen zijn geformuleerd in de Bijlage van de Regels en Richtlijnen van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen.

1

Keuze uit ofwel Veldonderzoek Gedragsbiologie ofwel Veldonderzoek Milieubiologie Pagina 21 van 29

v1213.4



3e jaar (2012-2013) Tot het 3e jaarsprogramma (totaal 60 EC) behoren in elk geval de volgende onderdelen: Niveau EC Keuze ruimte 200-400 30 General Research Skills 2 en Bachelorstage 400 30 Keuzeruimte derde jaar Biologie De keuzeruimte kan worden ingevuld met: - een minor uit het aanbod van de universiteit Leiden of de TU Delft - cursussen uit het aanbod van het derde jaar van de bachelor Biologie (stroming ‘Moleculaire en Cellulaire Biologie’ of stroming ‘Evolutie, Biodiversiteit en Natuurbeheer’, zie hieronder) - individueel samengesteld pakket, b.v. cursussen uit het aanbod van het derde jaar van de bachelor Biologie, assistentschappen, onderdelen van een minor, vakken in het buitenland in het kader van een universitair uitwisselingsprogramma of vakken bij een andere opleiding en/of universiteit. Voor een individueel samengesteld pakket is vooraf toestemming van de examencommissie vereist. De examencommissie zal toetsen op niveau en samenhang. Aanbevolen stroming Moleculaire en Cellulaire Biologie: Biotechnology: from gene to product 300 Immunology 200 Imaging Techniques 300 Oriëntatie op BioScience Park 300 General Research Skills 1 en Scriptie 400

6 8 6 4 6

Aanbevolen stroming Evolutie, Biodiversiteit en Natuurbeheer: Evironmental Processes and Biodiversity 300 Evolution of Biodiversity 1 300 Evolution of Biodiversity 2 300 Human Evolution 300 Monitoring Marine Biodiversity 300 General Research Skills 1 en Scriptie 400

9 3 6 6 6 6

De regels voor assistentschappen zijn geformuleerd in de Bijlage van de Regels en Richtlijnen van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. Het totaal aan assistentschappen, onderdelen uit een minor en/of vakken bij een andere opleiding of universiteit mag de 30 EC niet overschrijden. Bachelorstage: De bachelorstage dient plaats te vinden binnen één van de onderzoeksgroepen van de opleiding Biologie van de Universiteit Leiden, met inbegrip van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden en NCB Naturalis (Nationaal Herbarium en Naturalis research). Studenten die de Moleculaire en Cellulaire cursussen hebben gevolgd mogen hun stage ook binnen het Leids Universitair Medisch Centrum doen. De regels voor scriptie en stage zijn geformuleerd in de Bijlage van de Regels en Richtlijnen van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen.

Pagina 22 van 29

v1213.4



Minor Science and Research Based Business Bij de minor ‘Science and Research Based Business’ verwerf je kennis en vaardigheden op het gebied van management, business en entrepreneurship in science- en research-gedreven bedrijven. De nadruk ligt op de bestaande en nieuw te realiseren bedrijvigheid op het gebied van de life-sciences. Je ontwikkelt: inzicht in de relatie tussen science, research en business; zicht op de carrièreperspectieven op het grensvlak van science en business; basiskennis van de bedrijfskundige aspecten van science- en research gedreven business; basisvaardigheden in het concretiseren van science-gedreven business activiteiten in marketing, investerings- en projectplannen; basisvaardigheden in het onderkennen, beoordelen en ontwikkelen van business opportunities die voortkomen uit wetenschappelijk onderzoek en het schrijven van een business plan voor exploitatie. De minor is een samenwerking tussen de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen, het Centrum voor Bedrijfswetenschappen en de TU Delft, met medewerking van EUR en het BioSciencePark. LET OP: de minor wordt gegeven in het Engels.

Programma Het programma van deze minor is opgebouwd uit twee fulltime cursussen met elk een studielast van 15 ECTS: Science Based Business Fundamentals, the Bachelor Edition Principles of Research Based Business De cursussen zijn ook los te volgen als keuzevak in het derde jaar van de Bachelor (15 ECTS per cursus). Het is echter alleen mogelijk om de cursus Principles of Research Based Business los te volgen wanneer studenten voldoende voorkennis van bedrijfswetenschappen bezitten, bijvoorbeeld door voltooiing van de minor Bedrijfswetenschappen.

Pagina 23 van 29

v1213.4



Minor Duurzame Ontwikkeling Met Duurzame Ontwikkeling willen we de ecologische, economische en sociale basis van de samenleving gezond houden. Daarvoor is besef nodig van problemen zoals klimaatverandering, het verlies van natuur, vervuiling en bodemdegradatie. Maar Duurzame Ontwikkeling is ook een platform voor innovatieve ideeën en praktijken van natuurontwikkeling, ‘cradle-to-cradle’ ontwerp van producten en steden, maatschappelijk verantwoord ondernemen en (anti)globalisering, in Nederland, in de ontwikkelingslanden en op mondiaal niveau. In de minor Duurzame Ontwikkeling werk je samen met studenten van andere disciplines aan vragen die duurzaamheid aan de wetenschap en aan de samenleving stelt. Cursus Duurzame Ontwikkeling; Grote Vragen, Nieuwe Antwoorden Themastudie (keuze uit één van onderstaande) Weg met Afval Waterbeheer in de Filippijnen Projectgroep Ontwerp van Europees Onderzoek Totaal

niveau 300

EC 15

300 300 400

7 10 8 30 (of 33*)

* Het aantal ECTS van de twee Themastudies is verschillend. De Themastudie Waterbeheer in de Filippijnen heeft een intensievere werkbelasting en extra voorbereidingsdagen voorafgaand aan de cursus. Aan het eind van de minor ben je in staat om problemen van duurzaamheid en hun culturele, economische en sociale oorzaken te analyseren. Op basis daarvan kun je ook in interdisciplinair verband creatieve oplossingen aandragen en een visie formulieren. De minor Duurzame Ontwikkeling is ontworpen voor 3e jaars Bachelorstudenten van alle studierichtingen. Of je nu een taal studeert of scheikunde, of je een sociale wetenschapper bent of een archeoloog, de minor Duurzame Ontwikkeling is toegankelijk en interessant voor iedereen. Het rooster van de minor houdt uiteraard zo veel mogelijk rekening met het rooster van je eigen studie. Zo is het mogelijk de Projectgroep Ontwerp van Europees Onderzoek ook in het 2e semester te volgen. Tevens is het mogelijk om een 15 ECTS variant van de minor te volgen. Je volgt dan alleen het vak Duurzame Ontwikkeling Grote Vragen Nieuwe Antwoorden. De minor wordt gedoceerd vanuit het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden (CML) met bijdragen van vele anderen uit de universiteit en de samenleving.

Pagina 24 van 29

v1213.4



Minor Modern Drug Discovery Hoe kunnen nieuwe geneesmiddelen worden ontwikkeld? Deze vraag is de kern van deze minor, waarin het hele traject van ziekte tot geneesmiddelmolecuul en vice versa complementair en interdisciplinair door verschillende onderzoeksgroepen, wordt behandeld. De diverse onderwerpen die ten grondslag liggen aan de ontwikkeling van geneesmiddelen zijn met elkaar verbonden zodat een coherente minor ontstaat. Het hoofddoel is dat de studenten een goed begrip ontwikkelen van nieuwe geneesmiddelen en hun aangrijpingspunten in het lichaam. Ze leren hoe een geneesmiddelmolecuul ontworpen, gesynthetiseerd, geformuleerd, toegediend en getest kan worden om uiteindelijk als ‘lead’ verbinding te dienen voor een toekomstig geneesmiddel. Dit kunnen kleine moleculen zijn, maar ook therapeutische eiwitten en vaccins. Tevens worden (nieuwe) aangrijpingspunten intensief bestudeerd (‘omics’ benaderingen en bioanalyse van geneesmiddelen). Dat er verschillende disciplines nodig zijn voor dit traject komt tot uiting in het feit dat deze minor georganiseerd wordt vanuit drie verschillende opleidingen binnen de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen, te weten MST, LST en BFW. Onderstaande onderwerpen komen aan bod: ziekten en moleculaire defecten ‘omics’-benaderingen bioanalyse van geneesmiddelen en hun aangrijpingspunten formulering van geneesmiddelmoleculen toediening van geneesmiddelen receptor- en enzymsystemen synthetische benaderingen biologische testsystemen. Deze belangrijke onderdelen worden tijdens het programma door de studenten theoretisch en praktisch bestudeerd. Aan de hand van interdisciplinaire voorbeelden leren studenten de verschillende mogelijkheden om tot een nieuwe een nieuwe ‘lead’ verbinding te komen die als basis kan dienen voor de ontwikkeling van een nieuw geneesmiddel voor een bepaalde ziekte. Bij deelname van internationale studenten wordt de minor in het Engels aangeboden. LET OP: voor deze minor gelden toegangseisen. Deze minor is alleen toegankelijk voor studenten Bio-Farmaceutische Wetenschappen, LST, MST, Biomedische Wetenschappen en Biologie. Cursus Drug Delivery Technology Modern Analytical Approaches to Drug Discovery Bioorganic Synthesis Medicinal Chemistry Molecular Defects in Human Diseases Synthetic Organic Chemistry Totaal

niveau 300 300 300 300 300 400

EC 5 5 5 5 5 5 30

De minor wordt verzorgd door de Bacheloropleidingen Bio-Farmaceutische Wetenschappen, Molecular Science & Technology en Life Science & Technology. Pagina 25 van 29

v1213.4



Minor Disease, Signaling and Drug Targets In deze minor staat wetenschappelijk onderzoek dat de basis vormt voor de ontwikkeling van geneesmiddelen centraal. Speciale focus ligt op de drie ziektegebieden die verantwoordelijk zijn voor het grootste gedeelte van de sterfgevallen in Nederland: hart- en vaatziekten, kanker en neurologische complicaties. Deze ziektes ontstaan door verstoringen op cellulair niveau in gezond weefsel. Het ontrafelen van de primaire moleculaire mechanismen die aan de basis liggen van zowel de initiatie als de progressie van ziekteprocessen leidt tot het identificeren van nieuwe targets voor interventie door middel van geneesmiddelen. De regulering van celbiologische processen vindt plaats door middel van complexe celspecifieke signaal transductie routes zowel in de zieke cel als tussen verschillende celtypen in ziek weefsel en/of een ziek organisme. Deze minor biedt inzicht in de gangbare signaal transductie routes, hoe deze routes verstoord kunnen raken tijdens ziekten, hoe de verstoringen in de signalering ontrafeld kunnen worden met de nieuwste (moleculair biologische) technieken en hoe fundamenteel onderzoek naar deze processen op het gebied van kanker, hart en vaatziekten en neurologische aandoeningen plaatsvindt. LET OP: deze minor kent toelatingseisen en is vooral geschikt voor studenten van de opleidingen Bio-Farmaceutische Wetenschappen, Biologie, Biomedische Wetenschappen en LST. Cursus Cellulaire Signaaltransductie Molecular Defects in Human Diseases Pathologie van het Centrale Zenuwstelsel Pharmacogenomics Signaaltransductie en Therapie van Kanker Therapeutische Modulatie van Atherosclerose Totaal

niveau 300 300 300 300 300 300

EC 6 5 5 4 5 5 30

De minor wordt verzorgd door de Bachelor opleiding Bio-Farmaceutische Wetenschappen.

Pagina 26 van 29

v1213.4



Minor Computers and Computing In ons dagelijks leven hebben we bijna voortdurend te maken met allerlei toepassingen van computers. Er is bijna geen beroep meer dat niet op een of andere manier gebruik maakt van computersystemen. Met deze minor Computers and Computing willen we de geïnteresseerde student een breed inzicht geven in de principes die ten grondslag liggen aan de mogelijkheden van computers en hun toepassingen. Hierbij hoort programmeren als vaardigheid om de computer te vertellen wat hij moet doen, maar natuurlijk ook kennis van algoritmes (uitvoerbare methodes) om efficiente oplossingen te kunnen ontwikkelen. Bovendien zal worden ingegaan op hoe door algoritmes met gegevens wordt omgegaan, het gebruik vandatabasetechnologie bij grote hoeveelheden data; hoe gebruikers middels visuele en auditieve hulpmiddelen kunnen samenwerken met computers; en hoe in algoritmes gebruik gemaakt kan worden van aan de natuur ontleende mechanismen zoals evolutie zowel als een manier om te rekenen als om natuurlijke processen te begrijpen. Cursus Programmeermethoden Human Computer Interaction Databases Algoritmiek Natural Computing Totaal ▪

niveau 100 400 200 200 300

EC 6 6 6 6 6 30

De minor wordt verzorgd door de Bachelor opleiding Informatica.

Pagina 27 van 29

v1213.4



VOOROPLEIDINGSEISEN Om te worden toegelaten tot de bacheloropleiding dient de student een Nederlands diploma Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs (VWO) te bezitten met het profiel zoals hieronder vermeld: Wiskunde: profiel Natuur en Techniek of een van de andere profielen met aanvulling wiskunde B. Informatica: profiel Natuur en Techniek of een van de andere profielen met aanvulling wiskunde B. Sterrenkunde: profiel Natuur en Techniek of een van de andere profielen met aanvulling wiskunde B alsmede natuurkunde. Natuurkunde: profiel Natuur en Techniek of een van de andere profielen met aanvulling wiskunde B alsmede natuurkunde . Bio-Farmaceutische wetenschappen: profiel Natuur en Techniek of profiel Natuur en Gezondheid of profiel Economie en Maatschappij met aanvulling biologie, natuurkunde en scheikunde. Biologie: profiel Natuur en Gezondheid met natuurkunde of profiel Natuur en Techniek met aanvulling biologie. Het faculteitsbestuur kan een bewijs van toelating tot een BSc opleiding verstrekken aan degene die niet beschikt over het hierboven genoemde VWO diploma met het juiste profiel of niet voldoet aan de genoemde aanvullende eisen, zulks ter beoordeling van de toelatingscommissie voor de betreffende opleiding zonodig gehoord de deskundige van het ‘Admissions Office’ van Studenten- en Onderwijszaken van de Universiteit Leiden. Studenten die een verzoek om toelating tot de BSc opleiding willen doen dienen zich daartoe te melden bij de facultaire studenten administratie, het Educatief Centrum van de faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen.. Een bewijs van toelating is geldig tot en met 31 augustus van het eerstvolgende gehele collegejaar dat volgt op de datum van afgifte van het toelatingsbesluit. Om vast te stellen of personen die niet voldoen aan de vooropleidingseis zoals vermeld in de wet, blijk geven van geschiktheid voor het onderwijs in een van de genoemde opleidingen kunnen toetsen worden opgelegd. Mogelijke toetsvakken zijn de vakken Wiskunde B, Natuurkunde, Scheikunde en biologie, maar ook Engels kan door de betreffende examencommissie noodzakelijk worden geacht. Het aantal op te leggen toetsen hangt af van de genoten vooropleiding. Ook factoren als werkervaring zullen mede bepalend zijn. De eisen die gesteld worden aan de vakken waarin een toets moet worden afgelegd, zijn als volgt: Wiskunde A of B, Natuurkunde, Scheikunde en Biologie: Van de kandidaten wordt verwacht dat zij de leerstof van een gangbaar leerboek voor het VWO in zijn geheel beheersen.

Pagina 28 van 29

v1213.4



Engels: De kandidaat moet in staat zijn de inhoud van enkele bladzijden van een Engels leerboek dat in het eerste jaar voor de desbetreffende studierichting wordt gebruikt, weer te geven. Om vast te stellen welke toetsen moeten worden afgelegd zal de studieadviseur contact opnemen met de kandidaat. De studieadviseur peilt de kennis van de kandidaat en stelt aan de hand daarvan de toetsinhoud vast (in het ongunstigste geval kan reeds op grond van dit gesprek afwijzend over de aanvraag worden geadviseerd) en introduceert de kandidaat bij de docent(en) die de toets(en) afnemen. Zodra de kandidaat meent de toetsinhoud voldoende te beheersen maakt hij een afspraak met de toetsafnemer. Iedere toets kan ten hoogste éénmaal opnieuw worden afgelegd, doch niet binnen een bepaalde termijn die door de toetsafnemer is vastgesteld op grond van het resultaat van de eerste toets; deze termijn is niet langer dan 3 maanden. Met goed gevolg afgelegde toetsen behouden hun geldigheid gedurende vijf jaren, ook indien het faculteitsbestuur besluit het toelatingsverzoek af te wijzen. Een volgend verzoek om toelating wordt niet eerder in behandeling genomen dan één jaar na de datum van het vorige besluit van het faculteitsbestuur. Indien een student is toegelaten tot de opleiding kan de examencommissie de student op diens verzoek, gehoord de desbetreffende examinator, vrijstelling verlenen van verplichte curriculum onderdelen, indien de student: - hetzij een qua inhoud en niveau overeenkomstig onderdeel van een opleiding heeft voltooid; - hetzij aantoont door werk- c.q. beroepservaring over voldoende kennis en vaardigheden te beschikken met betrekking tot het desbetreffende onderdeel.

Vooropleidingseisen Minoren Een minor kan pas worden gevolgd nadat alle onderwijsonderdelen uit de propedeuse van de hoofdopleiding waarvoor de student staat ingeschreven met een positief resultaat zijn behaald of het propedeuse diploma is verkregen.

Pagina 29 van 29

v1213.4

Studieprogramma van de Bachelor opleidingen

Recommend Documents