STUDIEKEUZE VWO 6 2015-2016 VERSIE
15 SEPTEMBER 2015
Inhoudsopgave 1
Inleiding ................................................................................................................................. 3
2
Studie kiezen ......................................................................................................................... 3 2.1
Studie-oriëntatie verlof ................................................................................................. 5
2.2
Studeren ........................................................................................................................ 5
2.2.1
3
2.3
Tussenjaar of buitenland ............................................................................................... 6
2.4
Oktober/november: Tussentijdse studiekeuzecheck.................................................... 6
2.5
De weloverwogen studiekeuze ..................................................................................... 7
Stappen en deadlines voor aanmelden................................................................................. 7 3.1
4
Numerus Fixus ............................................................................................................... 9
4.1.1
Centrale Selectie ....................................................................................................................... 9
4.1.2
Decentrale selectie ................................................................................................................12
4.1.3
Directe plaatsing ....................................................................................................................12
4.1.4
Uitslag .........................................................................................................................................12
4.1.5
Hoe vaak meedoen? ..............................................................................................................12
4.1.6
Meer kansen zonder klassieke taal?...............................................................................13
4.2
Selectie ........................................................................................................................ 13
4.3
Aanvullende eisen ....................................................................................................... 13
Financiering ......................................................................................................................... 14 5.1
6
Studiekeuzecheck / Matching / Intake .......................................................................... 9
Fixus: Opleidingen met beperkte instroom .......................................................................... 9 4.1
5
Verschil HBO en WO ............................................................................................................... 6
DUO ............................................................................................................................. 14
5.1.1
Tegemoetkoming scholieren .............................................................................................14
5.1.2
Studiefinanciering: Studievoorschot .............................................................................14
5.2
Nibud ........................................................................................................................... 17
5.3
Belastingdienst - Toeslagen......................................................................................... 17
Literatuurlijst & Bronnen .................................................................................................... 17
Bijlagen Studie-oriëntatie verlof aanvragen Formele toelatingseisen VWO naar HBO Formele toelatingseisen VWO naar WO
2
1
Inleiding
Dit boekje biedt informatie over het studiekeuzeproces in het eindexamenjaar. Het biedt een handreiking voor zowel ouders als leerlingen om het studiekeuzeproces in goede banen te leiden. De informatie over studiefinanciering zal later dit schooljaar waar nodig nog worden aangevuld, wanneer DUO de details van het nieuwe “sociaal leenstelsel” heeft uitgewerkt. De in de tekst verwerkte links naar websites, zijn aanklikbaar in de digitale versie van dit boekje. Deze digitale versie is te vinden op www.odulphus.nl > onze school > begeleiding > studiekeuzebegeleiding. En tevens ook op www.odulphus.dedecaan.net > informatie > downloads > presentaties ouderavonden.
Luc Rongen | Decaan | september 2015
2
Studie kiezen
Hoe kies je nu een studie? Waar begin je? Volg gewoon je passie! Ja fijn is dat, maar als je niet weet wat je passie is? Of je hebt zoveel passies dat je daar niet uit kunt kiezen? Is het beter om met je gevoel te kiezen? Of juist met je verstand? Of emotionele keuzes, gewoon in het moment een knoop doorhakken, zet dat zoden aan de dijk? Uit onderzoek blijkt dat complexe keuzes, zoals (studie)loopbaankeuzes, niet puur rationeel te nemen zijn (Dijksterhuis, 2007). Het is belangrijk naar je gevoel, je onderbewuste luisteren. Maar hoe je dat dan? En zijn er dan geen rationele afwegingen mogelijk? Er is zeker veel concrete informatie nodig waar leerlingen rationeel mee aan de slag kunnen gaan. We onderscheiden de volgende vijf loopbaancompetenties die nodig zijn om tot weloverwogen (studie)loopbaankeuzes te komen. 1. Motievenreflectie: Beschouwing van de wensen en waarden die van belang zijn voor de eigen loopbaan. Wat wil ik? Waar ga en sta ik voor en waarom dan? 2. Kwaliteitenreflectie: Beschouwing van sterke kanten die van belang zijn voor de loopbaan. Wie ben ik? Wat kan ik bet best en hoe weet ik dat? 3. Opleiding- en werkexploratie: Onderzoek van opleiding, beroep en werk in de loopbaan naar het kunnen inzetten van competenties, wensen en waarden. Waar (opleiding en werk) ben ik het meest op mijn plek en waarom daar? 4. Loopbaansturing: Loopbaangerichte planning, onderhandeling en beïnvloeding van het leerproces. Richting geven door concrete acties. Hoe bereik ik mijn doel en waarom zo?
3
5. Netwerken: Contacten opbouwen, gebruiken en onderhouden die van belang zijn voor de loopbaanontwikkeling. Wie kan mij helpen mijn doel te bereiken en waarom die mensen? De eerste vraag, wat wil ik, is vaak moeilijk te beantwoorden. De valkuil bestaat dan om bij deze vraag te blijven hangen. Op de bank zitten en maar in cirkels denken: wat wil ik, ik weet het niet, dus wat wil ik nu eigenlijk. Om er achter te komen wat je wil, waar je enthousiast van wordt, is het onder andere nodig om te weten waar je uit kunt kiezen. De derde competentie geeft aan dat het nodig is te weten waar je allemaal uit kunt kiezen. Nu is dit natuurlijk niet uitputtend te bestuderen, maar een overzicht van alle bachelor opleidingen in Nederland hebben en daarin een eerste grove selectie maken, blijkt voor veel leerlingen een effectieve aanpak. Als bijlage is de lijst met alle bachelors op HBO en op WO niveau opgenomen.
1. 2. 3. 4.
Oriënteren Neem de lijst met alle bachelor opleidingen op HBO of WO of beide; Streep die opleidingen weg op de lijst, die je zeker niet gaat doen; Lees van alle overige opleidingen in een paar zinnen wat deze inhouden. Dit kan op www.odulphus.dedecaan.net > Informatie > Opleidingen; De opleidingen die dan afvallen, streep je weer door;
Verkennen 5. Kies een paar opleidingen in verschillende richtingen uit, om nader te bekijken. Bestuur de informatie op de websites van de opleidingen zelf; 6. Wanneer een opleiding alsnog afvalt, streep deze door op de overzichtslijst. Wanneer deze opleiding interessant blijft, verdiep je dan verder in deze opleiding door uiteindelijk ook een open dag of meeloop dag te bezoeken. Verdiepen 7. Ga verder met bovenstaande punten totdat je ongeveer vier opleidingen hebt geselecteerd die je daadwerkelijk gaat bezoeken via een open dag, meeloop dag, proefstuderen, masterclass, etc. 8. Via de opdracht in je digitaal LOB-portfolio op www.odulphus.dedecaan.net > Kiezen > Portfolio bereid je deze activiteit voor en je evalueert deze activiteit ook. Je verslag plaats je weer in je LOB-portfolio (zie verder 2.1); 9. Nadat je verschillende activiteiten hebt ondernomen, leg je al je evaluaties uit je LOBportfolio naast elkaar. Welke conclusie trek je hieruit? Is het al duidelijk welke studie je gaat doen? Knoop doorhakken 10. Voor sommigen een eenvoudige laatste stap, voor anderen blijft deze stap moeilijk. Een knoop doorhakken in dit studieloopbaanproces betekent uiteindelijk vaak op basis van onvolledige informatie en met veel onzekerheid over het te verwachten resultaat, toch een beslissing nemen. Hier is moed voor nodig. 11. Lukt het niet, loop dan de vorige stappen nog eens na. Zijn die ook echt doorlopen? Doe het anders (dunnetjes) over.
4
12. Na het doorhakken van de knoop, start het proces van aanmelden. Dit staat beschreven in hoofdstuk 3 Stappen en deadlines voor aanmelden. 13. Tijdens het proces van aanmelden, als de knoop al is doorgehakt, kan de twijfel soms alsnog hevig toeslaan. Het tot dan toe vaak sterk rationele keuzeproces is klaar en geeft ruimte aan het onbewuste, het gevoel, om van zich te laten horen. Een hevige twijfel kan een teken zijn dit geen goede keuze is. Het is zaak dan niet de kop in het zand te steken en te volharden in de gemaakte keuze, maar samen met andere te onderzoeken wat er aan de hand is. Belangrijk dus om de knoop niet net voor een deadline door te hakken, want dan blijft er geen ruimte meer voor dit laatste deel van het keuzeproces. Op elk moment in dit keuzeproces is het van belang dat leerlingen met anderen praten over waar ze mee bezig zijn. Welke dilemma’s ze tegenkomen, welke afwegingen ze maken, advies vragen aan anderen. In eerste instantie zijn dit meestal de ouders en vrienden. Daarnaast zijn de mentor, vakdocent, decaan, leerling coördinator, familie, oudOdulphianen, studenten en beroepsbeoefenaren ook belangrijke gesprekpartners in dit proces.
2.1
Studie-oriëntatie verlof
Als leerlingen onder schooltijd een open dag, meeloopdag etc. willen bezoeken, dient dit aangevraagd te worden middels de oranje kaart, minimaal 1 week van tevoren. Deze kaart is te verkrijgen bij de receptie. Zie de bijlage voor de totale procedure.
2.2
Studeren
Bekende opleidingen zoals geneeskunde, bouwkunde en rechten, zijn bij leerlingen en ouders vaak toch niet zo bekend. De beelden die er van deze opleidingen bestaan, zijn vaak net iets anders dan de werkelijk. Het is dus zowel bij ‘bekende’ als bij onbekende opleidingen zaak om zich goed te verdiepen in de studies. Denk daarbij aan de volgende zaken:
Specifieke bachelors: sommige opleidingen zijn zeer specifiek, zoals bijvoorbeeld ‘technische wiskunde’. Als zo’n specifieke opleiding interessant leek, maar toch afvalt, kijk dan ook naar opleidingen die er enigszins verwant aan zijn, zoals ‘wiskunde’, ‘sterrenkunde’ en ‘natuur- en sterrenkunde’. Brede WO bachelor: deze zijn in de eerste drie jaren heel breed, zodat er pas in de masterfase een specifieke richting gekozen hoeft te worden. Bij de studie ‘biologie’ is dit per instelling sterk verschillend. Bij de ene universiteit is er een driejarige brede bachelor biologie, bij de andere universiteit moet er voor aanvang de studie biologie als een specifieke hoofdrichting gekozen worden. Vergelijk studies dus altijd, voordat je een besluit neemt of deze wel of niet bij je past. Andere voorbeelden zijn het TU/e bachelorscollege aan Universiteit Eindhoven en het Maastricht Science Program van Maastricht University. Je kunt ook denken aan bijvoorbeeld een dubbele bachelor zoals Recht & Economie aan de Radboud Universiteit Nijmegen. University College: alle universiteiten in Nederland hebben een University College (UC). Dit is een brede driejarige bachelor voor veelal ambitieuze, breed geïnteresseerde en mondiaal ingestelde studenten. Er is altijd selectie en de deadline is 15 januari al. Deze
5
selectie valt niet onder de decentrale selectie als onderdeel van loting. Je mag dus aan de selectie voor een UC meedoen en je daarnaast aanmelden voor een lotingstudie. 2.2.1
Verschil HBO en WO
Het VWO is de voorbereiding op Wetenschappelijk Onderwijs. Er zijn echter ook genoeg leerlingen die van VWO naar HBO gaan. Dit kan gaan om niveau, want er wordt minder abstractievermogen verwacht op het HBO in tegenstelling tot het WO. Maar dit kan ook gaan om manier van leren of de wens voor een bepaald beroep later. Het HBO biedt beroepsopleidingen aan. Je krijgt geleerd hoe je in de praktijk met bepaalde kennis aan de slag gaat. Ook zijn er opleidingen die geen variant op de universiteit kennen, zoals muziek/dans/theater/beeldende opleidingen. De verschillen zijn grofweg: HBO
Universiteit
Praktijkgerichte stof met een duidelijk beroepsbeeld.
Vakkennis is theoretischer en van een abstracter niveau. Je wordt academisch gevormd.
Praktijkgerichte kennis staat centraal.
De theorie staat centraal. Je gaat veel dieper in op de materie door het bestuderen van wetenschappelijke bronnen en door zelf kennis te vergaren of onderzoek te doen.
Veel contacturen met docenten en studenten.
Minder contacturen.
Lesstof wordt veelal tijdens de Lesstof (in het Engels) moet zelfstandig worden verwerkt. lessen of in groepjes doorgenomen.
2.3
Tussenjaar of buitenland
Naast studeren, zijn er ook andere mogelijkheden. Te denken valt aan studeren in het buitenland, een jaar rondreizen, als au pair aan de slag, vrijwilligerswerk gaan doen etc. Meer informatie hierover is te krijgen tijdens de Buitenlandmarkt op maandag 9 november 19.00 uur en via www.odulphus.dedecaan.net > Links > Buitenland of via www.odulphus.dedecaan.net > Links > Een jaar wat anders.
2.4
Oktober/november: Tussentijdse studiekeuzecheck
In oktober of november hebben alle eindexamenleerlingen een loopbaangesprek van maximaal 45 minuten. Dit zal worden gevoerd door een student van HBO Toegepaste Psychologie van Fontys Hogescholen. In dit gesprek vraagt iedere leerling hulp bij de volgende stap in zijn loopbaan. Denk hierbij aan vragen als: Ik twijfel tussen deze twee studies; hoe maak ik nu een keuze? Ik heb een aantal open dagen bezocht, maar weet nog steeds niet wat ik wil gaan doen.
6
Ik heb me al ingeschreven voor een opleiding met decentrale selectie, maar hoe bereid ik me nu goed voor op de selectie dag die er aan komt? Misschien zijn er ook leerlingen zonder vragen. Die krijgen dan een voorproefje op de studiekeuzecheck: ze worden aan te tand gevoeld of hun keuze of het keuzeproces waar ze nog in zitten, goed doordacht is en geen hiaten kent.
De student geeft een korte schriftelijke evaluatie van dit gesprek aan de leerling, mentor en decaan. De ouders zullen dit ook ontvangen.
2.5
De weloverwogen studiekeuze
De juiste of de beste keuze, die woorden willen we niet gebruiken. De meeste mensen kunnen gedijen binnen verschillende studies en functies. De kans dat een studie passend is, en deze ook wordt afgerond, is groter als deze keuze ook goed doordacht en doorvoeld is: 1. De leerling heeft inzicht in zijn eigen kunnen, willen en eigen identiteit; 2. De leerling heeft verschillende opleidingen bekeken ne vergeleken: a. Op internet, via websites van de opleidingen en studiekeuzetesten; b. In de praktijk, via open dagen, meeloop dagen, work shadowing; 3. De leerling kan deze verschillen ook daadwerkelijk benoemen; 4. De leerling heeft er mijn zijn ouders uitgebreid over gesproken en ouders geven daarbij aan in hoeverre zijn deze keuze bij hun kind vinden passen; 5. De leerling kan benoemen welke kwaliteiten hij nodig heeft voor deze opleiding en waar hij nog aan moet werken (valkuilen); 6. De leerling heeft enig idee waar hij later met deze studie terecht kan komen in termen van arbeidsinhoud (functies), arbeidsomstandigheden, arbeidsvoorwaarden, arbeidsverhoudingen
3
Stappen en deadlines voor aanmelden
Er zijn verschillende deadlines voor het aanmelden voor studies en tussenjaren. De gangbare data hier op een rij. Opleidingen kunnen hier van afwijken.
Wat moet ik doen?
Wanneer?
Je aanmelden voor je studie in Vóór 15 december het buitenland
Waar doe ik dit? Verschilt per land
Je aanmelden voor je studie met (decentrale) selectie en loten
Vóór 15 januari – 15 mei
Altijd via Studielink, soms ook via opleiding zelf.
Je aanmelden voor je studie die geen selectie kent
Voor 1 mei
Studielink
7
Wat moet ik doen?
Wanneer?
Waar doe ik dit?
Je aanmelden voor je studie met loting (zonder decentrale selectie)
Vóór 15 mei inclusief al je huidige vakken doorgeven
Studielink
Voor 5 juli Lotingsstudie en een herkansing gemaakt? Stuur de bewijsstukken van je betere resultaat op.
DUO
Vraag studiefinanciering en Liefst drie maanden voordat je DUO een studentenreisproduct aan gaat studeren; met terugwerkende kracht mag ook Ga je op kamers, geef dan je verhuizing door. Vraag gelijk een uitwonende beurs aan.
Een maand van te voren
Geef je adreswijziging door aan de gemeente waar je gaat wonen en pas eventueel je lening bij DUO aan
Zorgtoeslag aanvragen van vorig kalenderjaar
Voor 1 september dit kalenderjaar
Belastingdienst
Bijbaan? Vraag te veel betaalde belasting terug.
Voor 1 april
Belastingdienst
Aanmelden gaat in 5 stappen: 1 aanvragen DigiD met SMS functie online bij DigiD 2 aanmelden studie online bij Studielink 3 aanvragen studiefinanciering online bij DUO 4 doorgeven studiekeuze aan Odulphus online op dedecaan.net 5 Studiekeuzecheck / matching (zie 3.1) Wanneer leerlingen te laat zijn voor de deadline, zal hier door Studielink en/of onderwijsinstellingen in de regel geen uitzondering worden gemaakt. Bewaar alle correspondenties in één map, digitaal en/of op papier. Bij een aantal opleidingen is aanmelden via Studielink niet mogelijk, zoals particuliere opleidingen, politie en defensie.
8
3.1
Studiekeuzecheck / Matching / Intake
De studiekeuzecheck (wordt ook wel Matching of Intake genoemd) vindt plaats nadat jij je voor een opleiding hebt ingeschreven via Studielink. Dit houdt in dat je nog vóór de start van de opleiding kunt uitzoeken of deze opleiding echt bij je past. Een studiekeuzecheck kan een gesprek zijn, een dagje proefstuderen, het invullen van een digitale vragenlijst of een andere activiteit die uitmondt in een advies. Het advies is vrijblijvend, maar het geeft je een goed beeld van je kansen om de studie met succes te volgen. Hoewel het advies dat je naderhand krijgt vrijblijvend is, is deelname meestal wel verplicht. Als je niet deelneemt kan de opleiding je weigeren. Als je wilt weten wat de studiekeuzecheck bij de opleiding van jouw keuze inhoudt, kijk je op de website van die instelling/opleiding. Let op! De studiekeuzecheck vind bij sommige opleidingen plaats in de week na het centraal eindexamen. Dat betekent dat je dan dus niet op vakantie kunt. Formeel gezien moet je de tijd na je eindexamen tot aan de uitslag sowieso beschikbaar zijn voor eventuele wijzigingen in het eindexamenrooster.
4 4.1
Fixus: Opleidingen met beperkte instroom Numerus Fixus
De centrale loting voor numerusfixusopleidinen wordt vanaf het studiejaar 2017-2018 afgeschaft. Dat zijn dus de leerlingen die in schooljaar 2015-2016 in vwo 5 zitten. In plaats daarvan gaan de onderwijsinstellingen studenten selecteren die een numerusfixusopleiding willen volgen. Voor nu bestaat loten dus gewoon nog. Hoe werkt het? Je kunt op drie manieren worden toegelaten tot een lotingsopleiding. 1. via centrale selectie (loten) 2. via decentrale selectie 3. door directe plaatsing Per collegejaar mag je maar bij 1 studie aan de loting deelnemen. Omdat decentrale selectie onderdeel is van loten, mag je dus ook maar bij 1 studie aan de decentrale selectie deelnemen; dat is bij dezelfde studie waar je ook meeloot. Je mag maximaal 3x aan een loting meedoen. Hoe vaak je aan decentrale selectie mag meedoen, bepaalt de studie zelf. Dat kan 0, 1, 2 of 3 keer zijn. 4.1.1 Centrale Selectie Als er te veel aanmeldingen zijn voor een opleiding, komt er een opleidingsloting. Dit komt alleen voor bij universiteiten. Als er te veel aanmeldingen zijn voor een opleiding aan een bepaalde hogeschool of universiteit, dan spreken we van een instellingsloting. Dit komt zowel bij universiteiten als hogescholen voor. Het gaat om opleidingen zoals geneeskunde (opleidingsloting WO),
9
psychologie ( opleidingsloting WO) en fysiotherapie (instellingsloting HBO). De volledige lijst is te vinden op www.duo.nl zoekterm ‘loten’. DUO gaat altijd uit van de afgeronde eindcijfers die vermeld staan op de cijferlijst die bij het diploma hoort. Daarvan wordt het gemiddelde berekend. Deelcertificaten tellen niet mee voor het eindexamencijfergemiddelde. De verschillende lotingsklassen zijn: A hoger dan of gelijk aan 8,00 B lager dan 8,00 maar hoger dan of gelijk aan 7,50 C lager dan 7,50 maar hoger dan of gelijk aan 7,00 D lager dan 7,00 maar hoger dan of gelijk aan 6,50 E lager dan 6,50 Hoe beter je gemiddelde eindcijfer, hoe gunstiger je lotingsklasse. Hoe hoger dus je kans op inloting. Iemand die in lotingsklasse B zit heeft dus een grotere kans ingeloot te worden dan iemand die in lotingsklasse E zit. De kans om ingeloot te worden in de verschillende lotingsklassen wordt bepaald door onderstaande verhouding: B : C : D : E = 9 : 6 : 4 : 3 Het is helaas per lotingsklasse niet precies vast te stellen hoeveel procent kans je hebt om ingeloot te worden. Het gemiddelde eindexamencijfer wordt berekend door alle eindexamencijfers van het gemeenschappelijk deel, alle eindexamencijfers van het profieldeel en het hoogste eindexamencijfer van het vrije deel bij elkaar op te tellen en te delen door dit aantal examencijfers. Totstandkoming cijfers Ter info: als je slaagt krijg je je diploma plus een aparte cijferlijst. Je krijgt maar 1 diploma, maar mogelijk wel meerdere cijferlijsten, o.a. 1 per profiel waar je vakkenpakket aan voldoet.
Gemiddelde Examendossier (heet officieel schoolexamen SE) per vak op 1 decimaal (een 7,45 wordt 7,5) Punt centraal examen (CE) in mei per vak op 1 decimaal (een 7,45 wordt 7,5) Punt op je cijferlijst bij het diploma is een heel punt: gemiddelde van punt schoolexamen plus centraal examen: bv (7,9+7,0)/ 2=7.45 dit afronden op een heel getal is alleen kijken naar het eerste getal achter de komma: op je cijferlijst bij het diploma komt een 7 (dus geen 8). Bij vakken die geen centraal eindexamen hebben zoals informatica en wiskunde D, geldt: gemiddelde examendossier bepalen (7,45 wordt 7,5) en dan afronden op een heel cijfer (7,5 wordt 8), Dit komt op je cijferlijst bij het diploma. In Magister kun je prima zien hoe je er gemiddeld per vak voor het eindexamendossier voor staat. Levensbeschouwing komt niet op je diploma, niet met een punt, ook niet met “voldoende/goed” CKV en LO komen met “voldoende/goed” op je diploma en tellen niet mee voor loting het cijfer voor Rekenen komt op een apart certificaat en telt niet mee bij de loting als je start met studeren in collegejaar 2016-2017.
Dan de verdeling van de vakken over de delen: algemeen deel, profieldeel, vrije deel. Dit is zoals hierboven te lezen staat belangrijk voor het bepalen van het gemiddelde.
10
Algemeen deel: Nederlands Engels Frans of Duits of Grieks of Latijn Profielwerkstuk Maatschappijleer ANW combinatiecijfer LET OP: pws+ma+anw staan alle drie apart op je cijferlijst, maar vormen samen het combinatiecijfer dat ook op je cijferlijst staat: het hele cijfer (reeds afgerond, dus zonder decimalen) van de drie vakken bij elkaar optellen, delen door drie en dan weer afronden op een heel cijfer (7,45 wordt 7; 7,5 wordt 8). ALLEEN HET COMBINATIECIJFER TELT MEE VOOR LOTING, niet de drie losse cijfers van pws+ma+anw KCV gymnasium: komt niet apart op je diploma, maar telt met een percentage meer voor het gemiddelde examendossier (SE) van Grieks en/of Latijn. KCV atheneum: komt apart op je diploma, maar telt mee in het combinatiecijfer, samen met pws+ma+anw Profiel deel Dit bestaat altijd uit vier vakken: N&T
+ wb
+ na, sk
+ 1 uit: bi, in, wd
N&G
+ 1 uit: wa, wb
+ bi, sk
+ 1 uit: ak, na
E&M
+ 1 uit: wa, wb
+ ec, gs
+ 1 uit: ak, fa, du, m&o
C&M
+ 1 uit: wa, wb, wc
+ gs
+ 1 uit: fa, du, gr, la, fi, dr, bv, mu
+ 1 uit: ak, ec
Vrije deel Elk vak kan in het vrije deel. Als je meerdere vakken in je vrije deel hebt, telt alleen het vak met het hoogste cijfer. Door met vakken te schuiven tussen de verschillende delen, kun je de lotingsklasse beïnvloeden, in sommige gevallen zelfs van klasse B naar A: direct geplaatst. Als je maar 1 vak in het vrije deel hebt, maakt schuiven met vakken niet uit voor je lotingsklasse. Je kunt dan nog wel een dubbelprofiel hebben. Meest gunstige cijferlijst moet je soms aanvragen! Je krijgt standaard 1 cijferlijst per profiel met de vakken willekeurig over de delen verspreid en niet voor alle mogelijke combinaties van vakken een cijferlijst. Het is soms best een puzzel om de meest gunstige combinatie voor loting te bepalen. Als de examencommissie en het decanaat dat voor alle examenleerlingen zou doen, kost dat te veel werk. Je moet dus vooraf aangeven of je een lotingsstudie wilt gaan doen (of die serieus overweegt). Dit doe je door je (voorlopige) studiekeuze in te vullen op www.dedecaan.net (je kunt die altijd nog aanpassen tot aan de uitslag van het examen) Als daar een lotingsstudie tussen zit, puzzelen wij t.z.t. met je mee.
11
Vraag je decaan om nadere uitleg, als je er niet uit komt! 4.1.2 Decentrale selectie Steeds vaker selecteren hogescholen en universiteiten zelf (een deel van de) studenten voor hun lotingstudies. We spreken dan van decentrale selectie. De decentrale selectie is een onderdeel van de loting. Bij decentrale selectie is de deadline vaak al 15 januari. Studenten worden dan geselecteerd op meer dan alleen hun cijfers. Opvallend is dat steeds vaker gevraagd wordt naar het eindrapport van vwo 5. Daarmee worden de cijfers van vwo 5 belangrijker dan de cijfers op het diploma, als het gaat om de decentrale selectie. De selectie kan daarnaast bijvoorbeeld bestaan uit een kennistest, capaciteitentest, motivatiebrief, sollicitatiegesprek, opvraag CV met nevenactiviteiten of een assessment. De decentrale selecties kennen meerdere rondes waarbij telkens leerlingen afvallen. Net als bij een sollicitatie voor een baan, maak je meer kans als je onderscheidend bent ten opzichte van andere kandidaten. Leerlingen kunnen bij de decaan terecht voor kritische feedback en tips op hun concept motivatiebrief/sollicitatiebrief. Dit wordt sterk aangeraden om de kansen te vergroten. Is deze brief in het Engels gesteld, vraag dan bij een docent Engels om feedback op gebruik van het Engels. 4.1.3 Directe plaatsing Er zijn 5 lotingsklassen: A tot en met E. Als je in lotingsklasse A zit, word je rechtstreeks bij de opleiding en onderwijsinstelling van je 1e voorkeur geplaatst. Als je je op tijd hebt aangemeld en aan alle eisen hebt voldaan, zoals het opsturen van de juiste bewijsstukken, dan ben je zeker van een plaats. 4.1.4 Uitslag Duo maakt medio juli de uitslag van de loting bekend via Studielink. Je krijgt de uitslag alleen als je voldoet aan alle eisen en alle bewijsstukken binnen de inzendtermijn hebt ingestuurd. De uitslag van de decentrale selectie is ook pas op ditzelfde moment, omdat onder andere het aantal decentraal geselecteerde leerlingen dat gezakt is, nog verwerkt moest worden. 4.1.5 Hoe vaak meedoen? Aan de centrale loting mag je per studie niet vaker dan 3 keer deelnemen. In één studiejaar mag je je voor één studie met een loting aanmelden. Als je na 1 juli je aanmelding intrekt, dan heb je een lotingskans verbruikt. Als je aan een decentrale selectie hebt deelgenomen, heb je meestal ook een lotingskans verbruikt, ook als je je aanmelding voor 1 juli intrekt. Als je in een eerder studiejaar voor een opleiding bent ingeloot én ingeschreven, is het niet mogelijk om voor die opleiding nog eens aan de loting mee te doen. Dit geldt ook als je de opleiding aan een andere instelling wilt volgen of voor een andere studievorm kiest (voltijd/deeltijd).
12
4.1.6 Meer kansen zonder klassieke taal? De uiteenzetting is voor leerlingen die op het gymnasium zitten en overwegen om een opleiding met loten te gaan volgen en die in 1 of meerdere extra vakken eindexamen doen. Regelmatig komen gymnasiasten met de vraag of ze meer kans maken bij de loting als ze eindexamen atheneum doen in plaats van gymnasium. Hier is geen eenduidig antwoord op te geven. Wel is het zo, dat dit de kansen bij loting meestal niet verhoogd. Als het cijfer voor de klassieke taal het gemiddelde cijfer op het diploma omlaag haalt, wil dat nog niet meteen zeggen dat de leerling ook in een lagere lotingscategorie terecht komt. Het cijfer voor de klassieke taal telt immers maar voor 1/9 mee (net als de andere cijfers). Daarnaast is er sprake van gewogen loting. Dat wil zeggen dat een hoger gemiddelde meer kansen oplevert, maar daarnaast blijft het lotnummer dat je krijgt bepalend. Trek jij een van de hoogste lotnummers, dan maakt je gemiddelde niet uit, je wordt dan toch uitgeloot. Als je gemiddelde rond de 8,0 schommelt, dan is het meestal wel aan te raden om er alles aan te doen om in categorie A terecht te komen: je bent dan immers verzekerd van een plek bij de opleiding die je wilt gaan doen. Echter, mocht je als gymnasiast eindexamen atheneum doen, dan staat er de rest van je leven op je CV: “Odulphus atheneum” of “Odulphus VWO” en geen “Odulphus gymnasium”. Dit kan bij sollicitaties ook een verschil maken. Een maand voor aanvang van het centraal examen moet definitief gekozen worden voor eindexamen in gymnasium of atheneum. Het is niet mogelijk om na het eindexamen gymnasium te hebben gedaan, alsnog van het Odulphus een atheneum diploma te krijgen. Dat is sinds enkele jaren bij wet verboden. Ga met vragen hierover altijd naar je decaan. Deze geeft nog specifiekere uitleg en maakt met jou een berekening van de geschatte lotingscategorie en geeft inzicht in de lotingskansen van de afgelopen jaren.
4.2
Selectie
Er zijn een aantal opleidingen die wel een fixus hebben, maar geen loting. Er dus wel selectie, maar geen kans om via loting of om via lotingsklasse A met een 8,0 gemiddeld of hoger te worden toegelaten. Dit waren voor collegejaar 2015-2016, en dus waarschijnlijk voor collegejaar 2016-2017 ook: University College (meerdere instellingen) Liberal Arts & Sciences (meerdere instellingen) International Business Administration, Erasmus Universiteit Rotterdam Bestuurs- & Organisatiewetenschappen, Universiteit Utrecht Fysiotherapie, Hogeschool Zuyd Logopedie, Hogeschool Zuyd Media & Entertainment Management, NHTV Breda
4.3
Aanvullende eisen
Op het HBO zijn er opleidingen die aanvullende eisen stellen naast het hebben van het juiste diploma. Dit zijn bijvoorbeeld het conservatorium, dat eist dat je bijvoorbeeld goed genoeg kunt dansen of muziekspelen; de opleiding tot docent lichamelijke opvoeding, die eist dat je
13
fysiek helemaal in orde bent en of je kracht, ritmegevoel en souplesse in orde zijn; de opleidingen criminologie, creatieve therapie, logopedie, hoger hotelonderwijs, politie en defensie opleidingen.
5
Financiering
5.1
DUO
DUO is de Dienst Uitvoering Onderwijs. Zij is de uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid voor het onderwijs. DUO financiert en informeert onderwijsdeelnemers en onderwijsinstellingen en organiseert examens. Wanneer leerlingen op het havo of vwo zitten, ontvangen de ouders kinderbijslag als het kind jonger dan 18 is. Dit wordt geregeld via de Sociale VerzekeringsBank SVB. 5.1.1
Tegemoetkoming scholieren
Wanneer een leerling op havo of vwo 18 jaar of ouder is, heeft de leerling zelf recht op tegemoetkoming schollieren vanaf het eerste kwartaal dat bij 18 is. Dit moet aangevraagd worden en kan met terugwerkende kracht binnen het schooljaar waarover wordt aangevraagd. De kinderbijslag stopt na het kwartaal waarin de leerling 18 is geworden. Om spraakverwarring tegen te gaan: tegemoetkoming scholieren is geen studiefinanciering. De tegemoetkoming stopt na het eindexamenjaar havo 5 of vwo 6. 5.1.2
Studiefinanciering: Studievoorschot
Studiefinanciering, afgekort StuFi, was voor een deel een gift. Deze vorm van geld krijgen om te kunnen studeren is voor studenten die starten per collegejaar 2015-2016 afgeschaft. Studenten krijgen voortaan een voorschot. Dit heet formeel het Studievoorschot. Dit totaalpakket aan financieringsregelingen het sociaal leenstelsel. Het studievoorschot bestaat voortaan uit: 1. lening 2. aanvullende beurs 3. collegegeldkrediet 4. studentenreisproduct 5. vouchers 5.1.2.1 Lening Deze lening is maximaal ongeveer 1015 euro per maand De hoogte van de lening kan de student zelf kiezen en eventueel iedere maand aanpassen. Bij een studie van 3 jaar bachelor en 1 jaar master is de maximale lening ongeveer 12*4*1015 = 48.720,00 Euro. Dit zijn voor een aankomend student grote bedragen die niet te overzien zijn. Reken dus bij voorkeur thuis samen uit wat de aflossing hiervan per maand zal worden na afstuderen. Houdt
14
daarbij rekening met een afbetalingstermijn van 35 jaar en een rente van ongeveer gemiddeld 0,88 procent over de laatste vijf jaar. Er zijn handige rekentools om een studiebegroting te maken: www.financieelstudieplan.nl www.duo.nl zoekterm ‘rekenhulp’ 5.1.2.2 Aanvullende beurs De aanvullende beurs voor studenten van wie de ouders minder dan ongeveer €30.000 verdienen, is €378 per maand. Voor studenten met ouders die meer dan €30.000 verdienen, maar minder dan ongeveer €46.000 loopt het bedrag terug. Er is geen regeling (meer) voor studenten met weigerachtige of onvindbare ouders, wat betreft het bepalen van het gezamenlijk inkomen. Beide inkomens blijven dus altijd meetellen. Bij twijfel deze aanvullende beurs gewoon aanvragen. DUO zoekt bij de belastingdienst uit of je er recht op hebt. Als je geen recht hebt, krijg je het gewoon niet. 5.1.2.3 Collegegeldkrediet Er zijn 2 soorten collegegeld: het wettelijk collegegeld en het instellingscollegegeld. De meeste studenten betalen het wettelijk collegegeld. Voor het studiejaar 2016-2017 is dat € 1984,-. De overheid bepaalt jaarlijks de hoogte van het wettelijk collegegeld. Universiteiten en hogescholen bepalen de hoogte van het instellingscollegegeld. Dat is meestal meer. Je kunt dan ook meer lenen als je instellingscollegegeld moet betalen. Het bedrag aan collegegeld kan geleend worden bovenop de eerder vermelde lening. De lening ‘collegegeldkrediet’ wordt per maand uitgekeerd is bedraagt ongeveer 1/12 van het totale collegegeld dat je moet betalen. 5.1.2.4 Studentenreisproduct (OV-studentenkaart) De combinatie van gratis reizen en reizen met korting voor studenten blijft bestaan. Dit heet het studentenreisproduct. Dit product laadt de student op zijn OV-chipkaart. 5.1.2.5 Vouchers Leven Lang Leren krijgt een belangrijke impuls met het studievoorschot. Een afgestudeerde is niet uitgeleerd als hij of zij een bachelor- of masterdiploma op zak heeft. De samenleving verandert, en de eisen die aan werknemers worden gesteld veranderen mee. Vanuit die gedachte krijgen studenten die met hun bachelor opleiding beginnen in de jaren 2015/2016 tot en met 2018/19, en nog niet volop profiteren van de investeringen van de opbrengst van het studievoorschot, een tegemoetkoming in de vorm van vouchers. Hiermee kunnen ze voor €2000 inzetten voor (geaccrediteerde) bijscholing 5 tot 10 jaar na hun afstuderen. Het collegegeldkrediet wordt uitgebreid tot groepen studenten boven de 30, in vol- én deeltijd en mbo-bol. 5.1.2.6 Aflossing De maximale afbetalingstermijn is 35 jaar. De maandlasten bij aflossing zijn maximaal 4% van het verzamelinkomen. Daarnaast begint het afbetalen straks vanaf het minimumloon. (dat was eerder vanaf ongeveer bij bijstandsniveau). Eerder aflossen mag natuurlijk ook. Daarnaast zijn er de aflossingsvrije jokerjaren die de afgestudeerde kan inzetten als hij door een dure
15
levensfase gaat waarin hij zijn geld nodig heeft voor andere zaken, zoals jonge kinderen of de aanschaf van een huis.
Bron: NIBUD september 2015.
Bron: www.financieelstudieplan.nl september 2015. Bij een lening van 1015 euro per maand, 4 jaar lang, en tegen een rente van 0,88%
5.1.2.7 Prestatiebeurs HBO / WO De prestatiebeurs blijft en bestaat vanaf september 2015 uit het studentenreisproduct, de aanvullende beurs en de eenoudertoeslag. Dit betekent dat, wanneer je binnen 10 jaar je diploma haalt, deze wordt omgezet in een gift. Lukt je dat niet, dan wordt het omgezet in een lening die je moet terugbetalen na je studie. >>alle info over studiefinanciering op de website van DUO www.duo.nl
16
5.2
Nibud
Het NIBUD, Nederlands Instituut voor Budgetvoorlichting, geeft informatie over wat studeren nu eigen in totaliteit kost. Dus ook: hoeveel heb je nu eigenlijk per maand nodig? Hoeveel verwacht de overheid dat ouders bijdragen per maand?
De kennis van het NIBUD en andere organisaties is samengebracht in de online rekentool www.financieelstudieplan.nl
5.3
Belastingdienst - Toeslagen
Voor bepaalde kosten kun je een toeslag krijgen. Bijvoorbeeld voor je zorgverzekering of voor het huren van een huis. Ben je jonger dan 18 jaar en verdienen je ouders weinig? Dan kunnen ouders het Kindgebonden Budget aanvragen bij belastingdienst als aanvulling op de kinderbijslag. Ben je 18 jaar of ouder? Als je premie betaalt voor een zorgverzekering, kun je zorgtoeslag krijgen. >>Toeslagen www.toeslagen.nl Huur je een woning of appartement (geen kamer)? Dan kun je huurtoeslag krijgen. >>Toeslagen www.toeslagen.nl
6
Literatuurlijst & Bronnen
A. van Kessel, M. v. (2010). Studiekeuzegids, help uw kind op weg (www.studiekeuzegids.com ed.). Arnhem: Angerenstein. Burg, L. v. (2012). Bier, zweet & tranen. Amersfoort: BBNC uitgevers bv. Dijksterhuis, A. (2007). Het slimme onbewuste. Amsterdam: Uitgeverij Bert Bakker. Kock, H. (2010). Help mijn kind moet kiezen. Esstede BV. NIBUD. (2015). Geldwijzer Studenten. NIBUD.
17
Hoe vraag ik toestemming voor STUDIE-ORIËNTATIE VERLOF? Je wilt een open dag of meeloopdag bezoeken, gaan proefstuderen, een masterclass volgen of iets anders in het kader van jouw loopbaanoriëntatie en –begeleiding (LOB). Voorwaarden voor iedereen Je aanvraag moet je minimaal 1 week van tevoren indienen. Je mag geen dossiertoetsen of andere door de leerling-coördinator te bepalen belangrijke activiteiten (zoals toetsweken) op het Odulphus missen. Je zorgt zelf voor het inhalen van de gemiste lesstof en vraagt het huiswerk van de gemiste lessen op. Je krijgt geen vrij voor voorlichtingen van Nederlandse opleidingen tijdens massale studie- en onderwijsbeurzen zoals bijvoorbeeld de Studiebeurs Utrecht of de Onderwijsbeurs ZuidNederland. In HAVO 4 of VWO 4 krijg je in principe geen toestemming om onder schooltijd LOBactiviteiten te ondernemen. HAVO 5 1. In KeuzeWeb maak je de opdracht “Open dag”, “Meeloop dag”, “Proef studeren”, Selectie dag” of “Intakegesprek” waarin je datum, plaats en de vragen waarop je een antwoord wilt, noteert. Vergeet niet een foto te maken waar je zelf en het gebouw met logo van de onderwijsinstelling op staat. Deze foto is ook verplicht. 2. Je laat je ouders een oranje kaart invullen waarmee zij toestemming geven voor deze activiteit onder schooltijd. 3. De oranje kaart lever je in bij de receptie. 4. In principe heb je toestemming om te gaan. De decaan of leerling coördinator kan de toestemming intrekken, bijvoorbeeld als blijkt dat je al te veel lessen hebt gemist. 5. Na afloop van je LOB-activiteit, voeg je een kort verslag aan de hierboven genoemde KeuzeWeb opdracht toe. Met je smartphone kun je dat mooi al op de terugweg naar huis doen! VWO 5 & 6 1. Je maakt de voorbereidende opdracht, te vinden op: onderdeel www.odulphus.dedecaan.net > Kiezen > Portfolio. 2. Je voegt in dit Portfolio een activiteit toe waarin je aangeeft: naam activiteit, datum, en bij toelichting: plaats, opleiding waar je naar toe gaat en wat je daar te weten wilt komen (doel) en je uploadt de voorbereidende opdracht uit punt 1. Bewerken en uploaden via het Voorbeeld:
3. Je laat je ouders een oranje kaart invullen waarmee zij toestemming geven voor deze activiteit onder schooltijd. 4. De oranje kaart lever je in bij de receptie. 5. In principe heb je toestemming om te gaan. De decaan of leerling coördinator kan de toestemming intrekken, bijvoorbeeld als blijkt dat je al te veel lessen hebt gemist. 6. a. Je legt je ervaringen vast in het tweede deel, “Nabespreking”, van de voorbereidende opdracht bij punt 2 Versie 4 september 2014
b. Je voegt deze weer toe aan deze activiteit in je portfolio op odulphus.dedecaan.net en c. Je vinkt de activiteit als ‘afgerond’ af. Uit onderzoek blijkt dat het formuleren van je ervaringen en deze later weer terug te lezen, het maken van je keuzes verbetert. Vergeet niet een foto te maken waar je zelf en het gebouw met logo van de onderwijsinstelling op staat. Deze foto is ook verplicht. Geen oranje kaart meer? Deze kun je bij receptie en je decaan krijgen.
Versie 4 september 2014
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20 -5-2015)
Van VWO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS Disclaimer: De lijst is gebaseerd op de officiële doorstroomeisen van het ministerie van onderwijs. Bij het overnemen van deze gegevens kunnen er tikfouten zijn gemaakt. Controleer daarom altijd (en op tijd) wat de school zelf over de toelatingseisen van een studie zegt. Betekenis van gebruikte tekens en afkortingen: : toegangsrecht : géén toegangsrecht Als er 1 of meer vakken staan, dan betekent dit dat er toegangsrecht is indien daaraan is voldaan. (…) : uit de tussen haken vermelde vakken kan worden gekozen. Eén van de genoemde vakken is voldoende.
Sector economie (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
N+T
N+G
E+M
C+M
1.
Accountancy
2.
Advanced Business Creation
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
3.
Bedrijfseconomie
4.
Bestuurskunde/overheidsmanagement
ec
ec
5.
Bedrijfskunde MER
6.
Business Administration in Hotel Management
7.
Business IT & Management
8.
Business Studies
9.
Commercieel Management
10.
Commerciële Economie
11.
Communicatie
12.
Communicatiesystemen
1
e
(ec of m&o) e
e
m&o)
2 mvt
2 mvt
2 mvt
ec of m&o
ec of m&o
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
e
e
e
2 mvt
2 mvt
2 mvt
Facility Management
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
Financial Services Management
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
Fiscaal Recht en Economie
Food and business
(ec of m&o)
13.
European Studies
14. 15. 16. 17. 18.
(ec of m&o)
ec (ec of maw of
Functiegerichte Bachelor in toerisme en recreatie
19.
Hbo-rechten
20.
Hogere Juridische Opleiding
21.
Hoger Hotelonderwijs¹
22.
2 mvt
2 mvt
2 mvt
Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs
(ec of m&o)
23.
Informatiedienstverlening en -Management
24.
Informationmanagement
25.
Integrale Veiligheid
26.
Integrale Veiligheidskunde
ec
ec
ec
27.
International Business
28.
International Business and Languages
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
29.
International Business and Managementstudies
(ec of m&o of
(ec of m&o
30.
e
e
e
(ec of m&o of wia)
2 mvt)
of 2 mvt)
e
International Business Innovation Studies
31.
International Fresh Business Management
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
32.
Journalistiek
33.
Kunst en economie
Pagina 1
e
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20 -5-2015) 34.
Lifestyle
35.
Logistiek en Economie
36.
Media and Entertainment Management
37.
Media, Informatie en Communicatie
38.
Mens en Techniek
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
e
e
e
39.
Toegepaste Bedrijfskunde
2 mvt
2 mvt
2 mvt
40.
Oriëntaalse Talen en Communicatie
41.
People and Business Management
42.
Security Management
43.
Small Business & Retail Management
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
44.
Sport, Management en Ondernemen
45.
Trade Management Azië
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
46.
Vastgoed en Makelaardij
1
e
2 mvt
5
e
2 mvt
5
e
2 mvt
(ec of m&o) 5
47.
Vertaalacademie
48.
Vitaliteitsmanagement & Toerisme
49.
Vrijetijdsmanagement
(ec of m&o)
N+T
N+G
E+M
C+M
¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen. 5 Frans of Duits verplicht indien deze taal wordt gekozen.
Sector gedrag en maatschappij (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
1.
Creatieve therapie¹
2.
Culturele en Maatschappelijke Vorming
3.
Godsdienst-pastoraal Werk
4.
Human Resource Management
5.
Integrale Veiligheidskunde
ec
ec
ec
6.
Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
7.
Pedagogiek
8.
Pedagogisch Management Kinderopvang
19.
Sociaal-juridische Dienstverlening
10.
Sociaal Pedagogische Hulpverlening
11.
Social work
12.
Sport en bewegen¹
13.
Sport en Bewegingseducatie
14.
Toegepaste Psychologie
¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen.
Sector gezondheidszorg (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
N+T
N+G
E+M
C+M
1.
Ergotherapeut, opleiding voor
2.
Farmakunde
3.
Fysiotherapie, opleiding tot
4.
Huidtherapie
5.
Kunstzinnige Therapie
6.
Logopedie, opleiding voor¹
7.
Management in de zorg¹
8. 9.
Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken Medische Hulpverlening
Pagina 2
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20 -5-2015) 10.
Mondzorgkunde
11.
Oefentherapie Cesar
12.
Oefentherapie Mensendieck, opleiding tot
13.
Optometrie
14.
Orthoptie
15.
Podotherapie, opleiding
Psychomotorische Therapie en
16.
Bewegingsagogie
1
17.
Sport, Gezondheid en Management
18.
Toegepaste Gerontologie
19.
Verloskunde
1
bi
bi + sk
bi + sk
20.
Verpleegkundige, opleiding tot
21.
Voeding en Diëtiek
¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen.
Sector landbouw en natuurlijke omgeving (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
N+T
N+G
E+M
C+M
1.
Bedrijfskunde en Agribusiness
2.
Biotechnologie
3.
Bos- en natuurbeheer
4.
Dier- en veehouderij
sk
5.
Diermanagement
bi
6.
Educatie en Kennismanagement groene sector
7.
Food Commerce and Technology
(wia of wib)
(wia of wib)
8.
Food Design and Innovation
9.
Geo Media & Design
10.
Greenport Business & Retail
(wia of wib)
11.
Kust- en zeemanagement
(wia of wib)
12.
Land- en watermanagement
(sk of nl&t)
(sk of nl&t)
13.
Landscape and Environment Management
14.
Milieukunde
(sk of nl&t)
15.
Plattelandsvernieuwing
16.
Toegepaste Biologie
sk
(ec of wia of wib)
(wia of wib)
17.
International Development Management
18.
Tuinbouw en akkerbouw
(sk of nl&t)
19.
Tuin- en landschapsinrichting
20.
Voedingsmiddelentechnologie
wia+sk
21.
Watermanagement
Pagina 3
+ ec
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20 -5-2015)
Sector onderwijs (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
1.
Aardrijkskunde²
2.
Algemene economie²
3.
Basisonderwijs, opleiding tot leraar
4.
Beeldende kunst en vormgeving, docent¹
5.
Bedrijfseconomie²
6.
N+T
N+G
E+M
C+M
(ec of m&o)
(ec of m&o)
ec
(ec of m&o)
(ec of m&o)
ec
Biologie²
(bi of nl&t)
(bi of nl&t)
7.
Bouwkunde I en II ²
(wia of wib)
8.
Bouwtechniek I en II ²
(wia of wib)
9.
Consumptieve techniek I en II ²
10.
Dans, docent¹
11.
Duits²
12.
Economie²
(ec of m&o)
(ec of m&o)
ec
13.
Elektrotechniek I en II ²
(wia of wib)
14.
Engels²
15.
Frans²
16.
Fries²
17.
Geschiedenis²
18.
Gezondheidszorg en Welzijn²
19.
Godsdienst²
20.
Infomatie- en Communicatietechnologie, docent²
(wia of wib)
21.
Installatietechniek I en II ²
(wia of wib)
22.
Islam-godsdienst²
23.
Lichamelijke opvoeding¹
24.
Maatschappijleer²
25.
Mechanische Techniek I en II ²
(wia of wib)
26.
Mens en Maatschappij²
27.
Mens en Technologie
(wia of wib)
28.
Motorvoertuigentechniek I en II ²
(wia of wib)
29.
Muziek, docent¹
30.
Natuurkunde²
(na of nl&t)
(na of nl&t)
31.
Nederlands²
32.
Omgangskunde²
33.
Opleiding tot Leraar Nederlandse Gebarentaal (NGT) / Bacheloropleiding tot Tolk NGT¹
34.
Opleidingskunde
35.
Pedagogiek²
36.
Scheikunde²
(sk of nl&t)
37.
Spaans²
38.
Techniek²
(na of nl&t)
39.
Technisch Beroepsonderwijs
(wia of wib)
Pagina 4
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20 -5-2015) 40.
Theater, docent¹
41.
Verzorging/huishoudkunde²
42.
Verzorging/gezondheidskunde²
43.
Werktuigbouwkunde I en II ²
(wia of wib)
44.
Wiskunde²
(wia of wib)
(wia of wib)
¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen 2 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs en/of beroepsonderwijs en volwasseneneducatie van de tweede graad.
Sector taal en cultuur (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
N+T
N+G
E+M
C+M
1.
Autonome Beeldende Kunst¹
2.
Beeldende Kunst en Vormgeving
3.
Circus and Performance Arts¹
4.
Circus Arts¹
5.
Cultureel Erfgoed
6.
Dans¹
7.
Film en televisie¹
8.
Muziek¹
9.
Muziek therapie¹
10.
Theater¹
11.
Vormgeving¹
N+T
N+G
E+M
C+M
¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen.
Sector techniek (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
1.
Applied Science
2.
Archeologie
3.
Automotive
(na of nl&t)
na
4.
Aviation
5.
Bio-informatica
(wia of wib)
6.
Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek
7.
Biotechnologie
8.
Bouwkunde
(wia of wib)
9.
Built Environment
(wia of wib)
10.
Chemie
11.
Chemische Technologie
12.
Civiele techniek
(na of nl&t)
na
13.
Communication and Multimedia design
14.
Creative Media and Game Technology
15.
Elektrotechniek
(na of nl&t)
na
16.
Engineering
17.
Fashion and Textile technologies
18.
Forensisch Onderzoek
(na of nl&t)
19.
HBO-ICT
20.
Industrieel Product Ontwerpen
21.
Informatica
22.
Logistics Engineering
23.
Luchtvaarttechnologie
(na of nl&t)
na
24.
Maritiem Officier¹
(na of nl&t)
na
Pagina 5
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20 -5-2015) 25.
Maritiem Techniek
(na of nl&t)
na
26.
Mechatronica
(na of nl&t)
na
27.
Mens en Techniek
28.
Milieukunde
sk
29.
Ocean Technology
(na of nl&t)
na
30.
Ruimtelijke Ontwikkeling
31.
Technische Bedrijfskunde
32.
Technische Informatica
33.
Technische Natuurkunde
(na of nl&t)
na
34.
Toegepaste Wiskunde
(wia of wib)
35.
Watermanagement
36.
Werktuigbouwkunde
(na of nl&t)
na
N+T
N+G
E+M
C+M
¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen.
Sectoroverstijgend (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
1.
HBO-ICT
2.
Windesheim Honours College
(wia of wib)
Pagina 6
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar wo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 24-4-2014, geen wijzigingen in 2015)
Van VWO naar WETENSCHAPPELIJK ONDERWIJS Disclaimer: De lijst is gebaseerd op de officiële doorstroomeisen van het ministerie van onderwijs. Bij het overnemen van deze gegevens kunnen er tikfouten zijn gemaakt. Controleer daarom altijd (en op tijd) wat de school zelf over de toelatingseisen van een studie zegt. Betekenis van gebruikte tekens en afkortingen: = toegangsrecht = géén toegangsrecht Als er 1 of meer vakken staan, dan betekent dit er toegangsrecht is indien daaraan is voldaan. (…) : uit de tussen haken vermelde vakken kan worden gekozen. Eén van de genoemde vakken is voldoende. bi: biologie
mvt: moderne ‘vreemde’ taal
sk: scheikunde
ec: economie
fa: Frans
wia: wiskunde A
gs:
du: Duits
wib: wiskunde B
geschiedenis
na: natuurkunde
wic: wiskunde C
nl&t: natuur, leven en technologie
m&o: management en organisatie
profielvakken
vwo verplichte
mw: maatschappijwetenschappen
Profielkeuzevak (ken) :
N+T
N+G
E+M
C+M
wib
wia/b
wia/b
wia/b/c
na
bi
ec
gs
sk
sk
gs
1x
1x
1x
2x
zie schoolaanbod
Sector Economie (universiteit) nr
Opleidingen
N+T
N+G
E+M
C+M
1.
Actuariële wetenschappen
wib
wib
wib
2.
Bedrijfseconomie
(wia of wib)
3.
Bedrijfskunde
(wia of wib)
4.
Econometrie en Operationele research
wib
wib
wib
5.
Economie
(wia of wib)
6.
Economie en Bedrijfseconomie
(wia of wib)
7.
Economie en Bedrijfskunde
(wia of wib)
8.
Fiscale economie
(wia of wib)
9.
International Business
(wia of wib)
10.
International Business Administration
(wia of wib)
Sector Gedrag en Maatschappij (universiteit) Pagina 1
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar wo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 24-4-2014, geen wijzigingen in 2015) nr
Opleidingen
N+T
N+G
E+M
C+M
1.
Algemene sociale wetenschappen
2.
Bestuurs- en Organisatiewetenschap
3.
Bestuurskunde
4.
Communicatiewetenschap
5.
Criminologie
6.
Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie
7.
European Public Administration
8.
Europese Studies
9.
Geografie, Planologie en Milieu
10.
International Bachelor’s Programme in Communication and Media
11.
Milieu-maatschappij-wetenschappen
12.
Onderwijskunde
13.
Organisatiewetenschappen
14.
Pedagogische wetenschappen
15.
Personeelwetenschappen
16.
Politicologie
17.
Psychologie
18.
Sociale Geografie en Planologie
19.
Sociologie
20.
Technische Planologie
(wia of wib)
21.
Vrijetijdwetenschappen
N+T
N+G
E+M
C+M
Sector Gezondheidszorg (universiteit) nr
Opleidingen
1.
Bewegingswetenschappen
bi
na
2.
Biomedische wetenschappen
bi
na
3.
Diergeneeskunde
bi
na
4.
European Public Health
5.
Geneeskunde
bi
na
6.
B Geneeskunde
bi
na
7.
Gezondheid en leven
bi
bi + sk
8.
Gezondheidswetenschappen
9.
Klinische technologie
bi
na + wib
10.
Medische informatiekunde
na
na
(wia of wib) + na
11.
Tandheelkunde
bi
na
N+T
N+G
E+M
C+M
wib + na +
wib + na +
(sk of bi)
(sk of bi)
(wia of wib)
Sector Landbouw en Natuurlijke omgeving (universiteit) nr
Opleidingen
1.
Agrotechnologie
na
2.
Bedrijfs- en Consumentenwetenschappen
3.
Biologie
bi
na
4.
Biotechnologie
2 uit na,sk en bi
na + sk + bi
Pagina 2
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar wo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 24-4-2014, geen wijzigingen in 2015) 5.
Bodem, Water, Atmosfeer
na
na + sk
6.
Bos- en natuurbeheer
bi of ak
7.
Communicatiewetenschappen
8.
Dierwetenschappen
sk
(wia of wib) + na + sk wia + (bi of ak) (wia of wib) + sk
9.
Economie en Beleid
(wia of wib)
10.
Gezondheid en Maatschappij
(wia of wib)
11.
Internationaal Land- en Waterbeheer
na
na
(wia of wib) + na
12.
Internationale Ontwikkelingsstudies
(wia of wib)
13.
Landschapsarchitectuur en ruimtelijke planning
14.
Levensmiddelentechnologie
wib + na + sk
15.
Milieuwetenschappen
na
na + sk
16.
Moleculaire Levenswetenschappen
17.
Plantenwetenschappen
18.
Voeding en Gezondheid
sk + bi
sk + bi
N+T
N+G
E+M
C+M
na of (wib + nl&t)
wib + na + sk 2 uit wib, na en sk
(wia of wib) + (ak of bi) wib + na + sk (wia of wib) + na + sk wib + na + sk
bi + na + sk
Sector Natuur (universiteit) nr
Opleidingen
1.
Aarde en Economie
(wia of wib)
2.
Aardwetenschappen
na
na + sk
(wia of wib) + na + sk
3.
Bèta-gamma
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
4.
Biofarmaceutische Wetenschappen
bi
bi + na + sk
5.
Biologie
bi
na
6.
Business Analytics
wib
wib
wib
7.
Computer Science
wib
wib
wib (wia of wib) + na
8.
Farmaceutische Wetenschappen
na
na + sk
9.
Farmacie
na
na + sk
10.
Informatica
wib
wib
wib
11.
Informatica, Multimedia en Management
(wia of wib)
12.
Informatiekunde
(wia of wib)
13.
Kennistechnologie
wib
wib
wib
14.
Kunstmatige Intelligentie
(wia of wib)
15.
Life Science and Technology
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
16.
Lyfestyle Informatics
(wia of wib)
17.
Medische Natuurwetenschappen
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
18.
Milieu-natuurwetenschappen
na
na + sk
19.
Moleculaire Levenswetenschappen
wib + na
wib + na + sk
Pagina 3
+ sk (wia of wib) + na + sk
(wia of wib) + na + sk wib + na + sk
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar wo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 24-4-2014, geen wijzigingen in 2015) 20.
Molecular Science and Technology
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
21.
Natuur- en Sterrenkunde
wib + na
wib + na
wib + na
22.
Natuurkunde
wib + na
wib + na
wib + na (wia of wib) + na
23.
Natuurwetenschap en Innovatiemanagement
24.
Psychobiologie
bi
na
25.
Scheikunde
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
26.
Science
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
27.
Science, Business & Innovation
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
28.
Sterrenkunde
wib + na
wib + na
wib + na
29.
Wiskunde
wib
wib
wib
N+T
N+G
E+M
C+M
na
na + sk
+ sk
Sector Recht (universiteit) nr
opleidingen
1.
Bestuurskunde
2.
European Law School
3.
Fiscaal recht
4.
Global Law
5.
Internationaal en Europees Recht
6.
Notarieel Recht
7.
Rechtsgeleerdheid
N+T
N+G
E+M
C+M
Sector Taal en Cultuur (universiteit) nr
Opleidingen
1.
Afrikaanse talen en culturen
2.
Algemene Cultuurwetenschappen
3.
American Studies
4.
Arabische Taal en Cultuur
5.
Archeologie
6.
Archeologie en Prehistorie
7.
Chinastudies
8.
Communicatie- en Informatiewetenschappen
9.
Culturele Informatiewetenschap
10.
Cultuurwetenschappen
11.
Duitse Taal en Cultuur
12.
Engelse Taal en Cultuur
13.
Europese Studies
14.
Europese Talen en Culturen
15.
Film- en Literatuurwetenschap
16.
Finoegrische Talen en Culturen
17.
Franse Taal en Cultuur
18.
Friese Taal en Cultuur
19.
Geschiedenis
20.
Godgeleerdheid
21.
Griekse en Latijnse Taal en Cultuur
(la of gr)
(la of gr)
(la of gr)
(la of gr)
22.
Hebreeuwse Taal en Cultuur
Pagina 4
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar wo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 24-4-2014, geen wijzigingen in 2015) 23. 24.
Humanistiek Internationale betrekkingen en Internationale organisatie
25.
Islam en Arabisch
26.
Islamitische theologie
27.
Italiaanse Taal en Cultuur
28.
Japanstudies
29.
Keltische Talen en Cultuur
30.
Koreastudies
31.
Kunsten, Cultuur en Media
32.
Kunstgeschiedenis
33.
Latijns-Amerikastudies
34.
Latijnse Taal en Cultuur
35.
Liberal Arts en Sciences
36.
Literatuurwetenschap
37.
Literatuur en Samenleving
38.
Media en Cultuur
39.
Media, Kunst, Ddesign en Architectuur
40.
Midden-Oostenstudies
41.
Muziekwetenschap
42.
Nederlandkunde / Dutch studies
43.
Nederlandse Taal en Cultuur
44.
Nieuwgriekse Taal en Cultuur
45.
Oude Culturen van de Mediterrane Wereld
46.
Oudheidkunde
47.
Religie in Samenleving en Cultuur
48.
Religiewetenschappen
49.
Romaanse Talen en Culturen
50.
Russische Studies
51.
Scandinavische Talen en Culturen
52.
Slavische Talen en Culturen
53.
Spaanse Taal en Cultuur
54.
Taal en Cultuurstudies
55.
Taalwetenschap
56.
Theater-, Film- en Televisiewetenschap
57.
Theaterwetenschap
58.
Theologie
59.
Theologie Klassiek
60.
Theologie Plus
61.
Wijsbegeerte
62. 63.
Pagina 5
Wijsbegeerte van een bepaald wetenschapsgebied Zuid- en Zuidoost-Aziëstudies
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar wo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 24-4-2014, geen wijzigingen in 2015)
Sector Techniek (universiteit) Nr
Opleidingen
N+T
N+G¹
E+M
C+M
1.
Advanced Technology
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
2.
Bedrijfsinformatietechnologie
wib
wib
wib
3.
Biomedische technologie
wib + na
wib + na
wib + na
4.
Bouwkunde
wib + na
wib + na
wib + na
5.
Civiele Techniek2
wib + na
wib + na
wib + na
6.
Creative Technology
7.
Electrical Engineering
wib + na
wib + na
wib + na
8.
Industrial Design
wib + na
wib + na
wib + na
9.
Industrieel Ontwerpen
wib + na
wib + na
wib + na
10.
Life Science & Technology
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
11.
Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek
wib + na
wib + na
wib + na
12.
Maritieme Techniek
wib + na
wib + na
wib + na
13.
Nanobiologie
bi
wib + na
14.
Scheikundige Technologie
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
15.
Molecular Science and Technology
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
16.
Technische Aardwetenschappen
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
17.
Technische Bedrijfskunde
wib
wib
wib
18.
Technische Bestuurskunde
wib + na
wib + na
wib + na
19.
Technische Informatica
wib
wib
wib
20.
Technische Innovatiewetenschappen
wib
wib
wib
21.
Technische Natuurkunde
wib + na
wib + na
wib + na
22.
Technische Wiskunde
wib
wib
wib
wib + na
wib + na
wib + na
23. 1
Werktuigbouwkunde
2
Voor alle opleidingen geldt dat de instelling aan de student met het profiel NG de gelegenheid kan geven om aan de eisen ‘na’ en ‘wiB’
uiterlijk bij afronding van de propedeutische fase te voldoen. 2
Voor deze opleidingen geldt dat de instelling aan de student met het profiel EM of CM de gelegenheid kán geven om aan de eisen ‘na’
en ‘wiB’ uiterlijk bij afronding van de propedeutische fase te voldoen.
Sectoroverstijgend (universiteit) nr
Opleidingen
1. 2.
Pagina 6
N+T
N+G¹
E+M
C+M
Tourism
(wia of wib)
Politics, Psychology, Law and economics
© DeDecaan.net
