! ! ! !
!
!
STUDIEKEUZE)) VWO)6)201522016) ! VERSIE& 17 &SEPTEMBER& 2015&
!
!
!
Inhoudsopgave) 1!
Inleiding!................................................................................................................................!3!
2!
Studie!kiezen!........................................................................................................................!3! 2.1!
Studie2oriëntatie!verlof!................................................................................................!5!
2.2!
Studeren!.......................................................................................................................!5!
2.2.1!
3!
2.3!
Tussenjaar!of!buitenland!..............................................................................................!6!
2.4!
Oktober/november:!Tussentijdse!studiekeuzecheck!...................................................!6!
2.5!
De!weloverwogen!studiekeuze!....................................................................................!7!
Stappen!en!deadlines!voor!aanmelden!................................................................................!7! 3.1!
4!
Numerus!Fixus!..............................................................................................................!9!
4.1.1!
Centrale!Selectie!...................................................................................................!9!
4.1.2!
Decentrale!selectie!.............................................................................................!12!
4.1.3!
Directe!plaatsing!.................................................................................................!12!
4.1.4!
Uitslag!.................................................................................................................!12!
4.1.5!
Hoe!vaak!meedoen?!...........................................................................................!12!
4.1.6!
Meer!kansen!zonder!klassieke!taal?!...................................................................!12!
4.2!
Selectie!.......................................................................................................................!13!
4.3!
Aanvullende!eisen!......................................................................................................!13!
Financiering!........................................................................................................................!14! 5.1!
6!
Studiekeuzecheck!/!Matching!/!Intake!.........................................................................!8!
Fixus:!Opleidingen!met!beperkte!instroom!..........................................................................!9! 4.1!
5!
Verschil!HBO!en!WO!.............................................................................................!6!
DUO!............................................................................................................................!14!
5.1.1!
Tegemoetkoming!scholieren!..............................................................................!14!
5.1.2!
Studiefinanciering:!Studievoorschot!..................................................................!14!
5.2!
Nibud!..........................................................................................................................!16!
5.3!
Belastingdienst!2!Toeslagen!........................................................................................!17!
Literatuurlijst!&!Bronnen!....................................................................................................!17!
! ! Bijlagen) Studie2oriëntatie!verlof!aanvragen! Formele!toelatingseisen!vwo!naar!HBO! Formele!toelatingseisen!vwo!naar!WO! !
!
) !
2!
! !
1! Inleiding) ! Dit!boekje!biedt!informatie!over!het!studiekeuzeproces!in!het!eindexamenjaar.!Het!biedt!een! handreiking!voor!zowel!ouders!als!leerlingen!om!het!studiekeuzeproces!in!goede!banen!te! leiden.!! ! De!in!de!tekst!verwerkte!links!naar!websites,!zijn!aanklikbaar!in!de!digitale!versie!van!dit! boekje.!Deze!digitale!versie!is!te!vinden!op!www.odulphus.nl!>!nieuws!en!tevens!ook!op! www.odulphus.dedecaan.net!>!downloads!>!presentaties!ouderavonden.! ! ! Luc!Rongen!!|!!Decaan!|!!september!2015! ! !
2! Studie)kiezen) ! Hoe!kies!je!nu!een!studie?!Waar!begin!je?!Volg!gewoon!je!passie!!Ja!fijn!is!dat,!maar!als!je!niet! weet!wat!je!passie!is?!Of!je!hebt!zoveel!passies!dat!je!daar!niet!uit!kunt!kiezen?! Is!het!beter!om!met!je!gevoel!te!kiezen?!Of!juist!met!je!verstand?!Of!emotionele!keuzes,! gewoon!in!het!moment!een!knoop!doorhakken,!zet!dat!zoden!aan!de!dijk?! ! Uit!onderzoek!blijkt!dat!complexe!keuzes,!zoals!(studie)loopbaankeuzes,!niet!puur!rationeel!te! nemen!zijn!(Dijksterhuis,!2007).!Het!is!belangrijk!naar!je!gevoel,!je!onderbewuste!luisteren.! Maar!hoe!je!dat!dan?!En!zijn!er!dan!geen!rationele!afwegingen!mogelijk?!Er!is!zeker!veel! concrete!informatie!nodig!waar!leerlingen!rationeel!mee!aan!de!slag!kunnen!gaan.!! ! We!onderscheiden!de!volgende!vijf!loopbaancompetenties!die!nodig!zijn!om!tot! weloverwogen!(studie)loopbaankeuzes!te!komen.! ! 1.! Motievenreflectie:!! Beschouwing!van!de!wensen!en!waarden!die!van!belang!zijn!voor!de!eigen!loopbaan.!! Wat$wil$ik?$Waar$ga$en$sta$ik$voor$en$waarom$dan?$ 2.! Kwaliteitenreflectie:!! Beschouwing!van!sterke!kanten!die!van!belang!zijn!voor!de!loopbaan.! Wie$ben$ik?$Wat$kan$ik$bet$best$en$hoe$weet$ik$dat?$ 3.! Opleiding2!en!werkexploratie:! !Onderzoek!van!opleiding,!beroep!en!werk!in!de!loopbaan!naar!het!kunnen!inzetten! van!competenties,!wensen!en!waarden.! Waar$(opleiding$en$werk)$ben$ik$het$meest$op$mijn$plek$en$waarom$daar?$ 4.! Loopbaansturing:! Loopbaangerichte!planning,!onderhandeling!en!beïnvloeding!van!het!leerproces.! Richting!geven!door!concrete!acties.!! Hoe$bereik$ik$mijn$doel$en$waarom$zo?!! 5.! Netwerken:!! Contacten!opbouwen,!gebruiken!en!onderhouden!die!van!belang!zijn!voor!de! loopbaanontwikkeling.!
!
!
3!
! Wie$kan$mij$helpen$mijn$doel$te$bereiken$en$waarom$die$mensen?! ! De!eerste!vraag,!wat!wil!ik,!is!vaak!moeilijk!te!beantwoorden.!De!valkuil!bestaat!dan!om!bij! deze!vraag!te!blijven!hangen.!Op!de!bank!zitten!en!maar!in!cirkels!denken:!wat!wil!ik,!ik!weet! het!niet,!dus!wat!wil!ik!nu!eigenlijk.!Om!er!achter!te!komen!wat!je!wil,!waar!je!enthousiast!van! wordt,!is!het!onder!andere!nodig!om!te!weten!waar!je!uit!kunt!kiezen.!!De!derde!competentie! geeft!aan!dat!het!nodig!is!te!weten!waar!je!allemaal!uit!kunt!kiezen.!Nu!is!dit!natuurlijk!niet! uitputtend!te!bestuderen,!maar!een!overzicht!van!alle!bachelor!opleidingen!in!Nederland! hebben!en!daarin!een!eerste!grove!selectie!maken,!blijkt!voor!veel!leerlingen!een!effectieve! aanpak.!Als!bijlage!is!de!lijst!met!alle!bachelors!op!HBO!en!op!WO!niveau!opgenomen.!! ! 1.! 2.! 3.! 4.!
!Oriënteren! Neem!de!lijst!met!alle!bachelor!opleidingen!op!HBO!of!WO!of!beide;! Streep!die!opleidingen!weg!op!de!lijst,!die!je!zeker!niet!gaat!doen;! Lees!van!alle!overige!opleidingen!in!een!paar!zinnen!wat!deze!inhouden.!Dit!kan!op! www.odulphus.dedecaan.net!>!Informatie!>!Opleidingen;! De!opleidingen!die!dan!afvallen,!streep!je!weer!door;!
! !Verkennen! 5.! Kies!een!paar!opleidingen!in!verschillende!richtingen!uit,!om!nader!te!bekijken.! Bestuur!de!informatie!op!de!websites!van!de!opleidingen!zelf;! 6.! Wanneer!een!opleiding!alsnog!afvalt,!streep!deze!door!op!de!overzichtslijst.!Wanneer! deze!opleiding!interessant!blijft,!verdiep!je!dan!verder!in!deze!opleiding!door! uiteindelijk!ook!een!open!dag!of!meeloop!dag!te!bezoeken.! ! !Verdiepen! 7.! Ga!verder!met!bovenstaande!punten!totdat!je!ongeveer!vier!opleidingen!hebt! geselecteerd!die!je!daadwerkelijk!gaat!bezoeken!via!een!open!dag,!meeloop!dag,! proefstuderen,!masterclass,!etc.!! 8.! Via!de!opdracht!in!je!digitaal!LOB2portfolio!op!www.odulphus.dedecaan.net!>!Kiezen!>! Portfolio!bereid!je!deze!activiteit!voor!en!je!evalueert!deze!activiteit!ook.!Je!verslag! plaats!je!weer!in!je!LOB2portfolio!(zie!verder!2.1);! 9.! Nadat!je!verschillende!activiteiten!hebt!ondernomen,!leg!je!al!je!evaluaties!uit!je!LOB2 portfolio!naast!elkaar.!Welke!conclusie!trek!je!hieruit?!Is!het!al!duidelijk!welke!studie!je! gaat!doen?! ! !Knoop)doorhakken! 10.!Voor!sommigen!een!eenvoudige!laatste!stap,!voor!anderen!blijft!deze!stap!moeilijk.! Een!knoop!doorhakken!in!dit!studieloopbaanproces!betekent!uiteindelijk!vaak!op!basis! van!onvolledige!informatie!en!met!veel!onzekerheid!over!het!te!verwachten!resultaat,! toch!een!beslissing!nemen.!Hier!is!moed!voor!nodig.!! 11.!Lukt!het!niet,!loop!dan!de!vorige!stappen!nog!eens!na.!Zijn!die!ook!echt!doorlopen?! Doe!het!anders!(dunnetjes)!over.!! 12.!Na!het!doorhakken!van!de!knoop,!start!het!proces!van!aanmelden.!Dit!staat! beschreven!in!hoofdstuk!3!Stappen!en!deadlines!voor!aanmelden.!!
!
!
4!
! 13.!Tijdens!het!proces!van!aanmelden,!als!de!knoop!al!is!doorgehakt,!kan!de!twijfel!soms! alsnog!hevig!toeslaan.!Het!tot!dan!toe!vaak!sterk!rationele!keuzeproces!!is!klaar!en! geeft!ruimte!aan!het!onbewuste,!het!gevoel,!om!van!zich!te!laten!horen.!Een!hevige! twijfel!kan!een!teken!zijn!dit!geen!goede!keuze!is.!Het!is!zaak!dan!niet!de!kop!in!het! zand!te!steken!en!te!volharden!in!de!gemaakte!keuze,!maar!samen!met!andere!te! onderzoeken!wat!er!aan!de!hand!is.!Belangrijk!dus!om!de!knoop!niet!net!voor!een! deadline!door!te!hakken,!want!dan!blijft!er!geen!ruimte!meer!voor!dit!laatste!deel!van! het!keuzeproces.!! ! Op!elk!moment!in!dit!keuzeproces!is!het!van!belang!dat!leerlingen!met!anderen!praten! over!waar!ze!mee!bezig!zijn.!Welke!dilemma’s!ze!tegenkomen,!welke!afwegingen!ze! maken,!advies!vragen!aan!anderen.!In!eerste!instantie!zijn!dit!meestal!de!ouders!en! vrienden.!Daarnaast!zijn!de!mentor,!vakdocent,!decaan,!leerling!coördinator,!familie,!oud2 Odulphianen,!studenten!en!beroepsbeoefenaren!ook!belangrijke!gesprekpartners!in!dit! proces.!! ! !
2.1! Studie2oriëntatie)verlof) Als!leerlingen!onder!schooltijd!een!open!dag,!meeloopdag!etc.!willen!bezoeken,!dient!dit! aangevraagd!te!worden!middels!de!oranje!kaart,!minimaal!1!week!van!tevoren.!Deze!kaart!is! te!verkrijgen!bij!de!receptie.!Zie!de!bijlage!voor!de!totale!procedure.!! !
2.2! Studeren) Bekende!opleidingen!zoals!geneeskunde,!bouwkunde!en!rechten,!zijn!bij!leerlingen!en!ouders! vaak!toch!niet!zo!bekend.!De!beelden!die!er!van!deze!opleidingen!bestaan,!zijn!vaak!net!iets! anders!dan!de!werkelijk.!!Het!is!dus!zowel!bij!‘bekende’!als!bij!onbekende!opleidingen!zaak!om! zich!goed!te!verdiepen!in!de!studies.!Denk!daarbij!aan!de!volgende!zaken:! ! •! Specifieke!bachelors:!sommige!opleidingen!zijn!zeer!specifiek,!zoals!bijvoorbeeld! ‘technische!wiskunde’.!Als!zo’n!specifieke!opleiding!interessant!leek,!maar!toch!afvalt,! kijk!dan!ook!naar!opleidingen!die!er!enigszins!verwant!aan!zijn,!zoals!‘wiskunde’,! ‘sterrenkunde’!en!‘natuur2!en!sterrenkunde’.! •! Brede!WO!bachelor:!deze!zijn!in!de!eerste!drie!jaren!heel!breed,!zodat!er!pas!in!de! masterfase!een!specifieke!richting!gekozen!hoeft!te!worden.!Bij!de!studie!‘biologie’!is! dit!per!instelling!sterk!verschillend.!Bij!de!ene!universiteit!is!er!een!driejarige!brede! bachelor!biologie,!bij!de!andere!universiteit!moet!er!voor!aanvang!de!studie!biologie! als!een!specifieke!hoofdrichting!gekozen!worden.!Vergelijk!studies!dus!altijd,!voordat! je!een!besluit!neemt!of!deze!wel!of!niet!bij!je!past.!Andere!voorbeelden!zijn!het!TU/e! bachelorscollege!aan!Universiteit!Eindhoven!en!het!Maastricht!Science!Program!van! Maastricht!University.!Je!kunt!ook!denken!aan!bijvoorbeeld!een!dubbele!bachelor! zoals!Recht!&!Economie!aan!de!Radboud!Universiteit!Nijmegen.! •! University!College:!alle!universiteiten!in!Nederland!hebben!een!University!College!(UC).! Dit!is!een!brede!driejarige!bachelor!voor!veelal!ambitieuze,!breed!geïnteresseerde!en! mondiaal!ingestelde!studenten.!Er!is!altijd!selectie!en!de!deadline!is!15!januari!al.!Deze! selectie!valt!niet!onder!de!decentrale!selectie!als!onderdeel!van!loting.!Je!mag!dus!aan! de!selectie!voor!een!UC!meedoen!en!je!daarnaast!aanmelden!voor!een!lotingstudie.!! !
!
!
5!
! 2.2.1! Verschil)HBO)en)WO) ! Het!VWO!is!de!voorbereiding!op!Wetenschappelijk!Onderwijs.!Er!zijn!echter!ook!genoeg! leerlingen!die!van!VWO!naar!HBO!gaan.!Dit!kan!gaan!om!niveau,!want!er!wordt!minder! abstractievermogen!verwacht!op!het!HBO!in!tegenstelling!tot!het!WO.!Maar!dit!kan!ook!gaan! om!manier!van!leren!of!de!wens!voor!een!bepaald!beroep!later.!Het!HBO!biedt! beroepsopleidingen!aan.!Je!krijgt!geleerd!hoe!je!in!de!praktijk!met!bepaalde!kennis!aan!de!slag! gaat.!Ook!zijn!er!opleidingen!die!geen!variant!op!de!universiteit!kennen,!zoals! muziek/dans/theater/beeldende!opleidingen.!De!verschillen!zijn!grofweg:! ! HBO!
Universiteit!
Praktijkgerichte!stof!met!een! duidelijk!beroepsbeeld.!
Vakkennis!is!theoretischer!en!van!een!abstracter!niveau.!Je! wordt!academisch!gevormd.!
Praktijkgerichte!kennis!staat! centraal.!
De!theorie!staat!centraal.!Je!gaat!veel!dieper!in!op!de!materie! door!het!bestuderen!van!wetenschappelijke!bronnen!en!door! zelf!kennis!te!vergaren!of!onderzoek!te!doen.!
Veel!contacturen!met! docenten!en!studenten.!
Minder!contacturen.!
Lesstof!wordt!veelal!tijdens!de! Lesstof!(in!het!Engels)!moet!zelfstandig!worden!verwerkt.! lessen!of!in!groepjes! doorgenomen.! ! ! !
2.3! Tussenjaar)of)buitenland) Naast!studeren,!zijn!er!ook!andere!mogelijkheden.!Te!denken!valt!aan!studeren!in!het! buitenland,!een!jaar!rondreizen,!als!au!pair!aan!de!slag,!vrijwilligerswerk!gaan!doen!etc.!Meer! informatie!hierover!is!te!krijgen!tijdens!de!Buitenlandmarkt!op!maandag!9!november!19.00!uur! en!via!www.odulphus.dedecaan.net!>!Links!>!Buitenland!of!via!www.odulphus.dedecaan.net!>! Links!>!Een!jaar!wat!anders.! !
2.4! Oktober/november:)Tussentijdse)studiekeuzecheck) In!oktober!of!november!hebben!alle!eindexamenleerlingen!een!loopbaangesprek!van! maximaal!45!minuten.!Dit!zal!worden!gevoerd!door!een!student!van!HBO!Toegepaste! Psychologie!van!Fontys!Hogescholen.!! In!dit!gesprek!vraagt!iedere!leerling!hulp!bij!de!volgende!stap!in!zijn!loopbaan.!Denk!hierbij!aan! vragen!als:!! •! Ik!twijfel!tussen!deze!twee!studies;!hoe!maak!ik!nu!een!keuze?! •! Ik!heb!een!aantal!open!dagen!bezocht,!maar!weet!nog!steeds!niet!wat!ik!wil!gaan!doen.! •! Ik!heb!me!al!ingeschreven!voor!een!opleiding!met!decentrale!selectie,!maar!hoe!bereid! ik!me!nu!goed!voor!op!de!selectie!dag!die!er!aan!komt?!
!
!
6!
! •! Misschien!zijn!er!ook!leerlingen!zonder!vragen.!Die!krijgen!dan!een!voorproefje!op!de! studiekeuzecheck:!ze!worden!aan!te!tand!gevoeld!of!hun!keuze!of!het!keuzeproces! waar!ze!nog!in!zitten,!goed!doordacht!is!en!geen!hiaten!kent.!! ! De!student!geeft!een!korte!schriftelijke!evaluatie!van!dit!gesprek!aan!de!leerling,!mentor!en! decaan.!De!ouders!zullen!dit!ook!ontvangen.! !
2.5! De)weloverwogen)studiekeuze) De!juiste!of!de!beste!keuze,!die!woorden!willen!we!niet!gebruiken.!De!meeste!mensen!kunnen! gedijen!binnen!verschillende!studies!en!functies.!! De!kans!dat!een!studie!passend!is,!en!deze!ook!wordt!afgerond,!is!groter!als!deze!keuze!ook! goed!doordacht!en!doorvoeld!is:! 1.! De!leerling!heeft!inzicht!in!zijn!eigen!kunnen,!willen!en!eigen!identiteit;! 2.! De!leerling!heeft!verschillende!!opleidingen!bekeken!ne!vergeleken:! a.! Op!internet,!via!websites!van!de!opleidingen!en!studiekeuzetesten;! b.! In!de!praktijk,!via!open!dagen,!meeloop!dagen,!work!shadowing;!! 3.! De!leerling!kan!deze!verschillen!ook!daadwerkelijk!benoemen;! 4.! De!leerling!heeft!er!mijn!zijn!ouders!uitgebreid!over!gesproken!en!ouders!geven! daarbij!aan!in!hoeverre!zijn!deze!keuze!bij!hun!kind!vinden!passen;! 5.! De!leerling!kan!benoemen!welke!kwaliteiten!hij!nodig!heeft!voor!deze!opleiding!en! waar!hij!nog!aan!moet!werken!(valkuilen);! 6.! De!leerling!heeft!enig!idee!waar!hij!later!met!deze!studie!terecht!kan!komen!in!termen! van!arbeidsinhoud!(functies),!arbeidsomstandigheden,!arbeidsvoorwaarden,! arbeidsverhoudingen! ! !
3! Stappen)en)deadlines)voor)aanmelden) ! Er!zijn!verschillende!deadlines!voor!het!aanmelden!voor!studies!en!tussenjaren.!De!gangbare! data!hier!op!een!rij.!Opleidingen!kunnen!hier!van!afwijken.! ! ! Wat)moet)ik)doen?)
Wanneer?)
Waar)doe)ik)dit?)
Je!aanmelden!voor!je!studie!in! Vóór!15!december! het!buitenland!
Verschilt!per!land!
Je!aanmelden!voor!je!studie! met!(decentrale)!selectie!en! loten!
Vóór!15!januari!–!15!mei!
Altijd!via!Studielink,!soms!ook! via!opleiding!zelf.!
Je!aanmelden!voor!je!studie! die!geen!selectie!kent!
Voor!1!mei!
Studielink!
Je!aanmelden!voor!je!studie! Vóór!15!mei!inclusief!al!je! met!loting!(zonder!decentrale! huidige!vakken!doorgeven!
!
!
Studielink!!
7!
! Wat)moet)ik)doen?)
Wanneer?)
Waar)doe)ik)dit?)
selectie)! Lotingsstudie!en!een! Voor!5!juli! herkansing!gemaakt?!Stuur!de! bewijsstukken!van!je!betere! resultaat!op.!
DUO!
Vraag!studiefinanciering!en! Liefst!drie!maanden!voordat!je! DUO! een!studentenreisproduct!aan! gaat!studeren;!met! terugwerkende!kracht!mag! ook! Ga!je!op!kamers,!geef!dan!je! verhuizing!door.!Vraag!gelijk! een!uitwonende!beurs!aan.!
Een!maand!van!te!voren!
Geef!je!adreswijziging!door! aan!de!gemeente!waar!je!gaat! wonen!en!pas!eventueel!je! lening!bij!DUO!aan!
Zorgtoeslag!aanvragen!van! vorig!kalenderjaar!
Voor!1!september!dit! kalenderjaar!
Belastingdienst!
Bijbaan?!Vraag!te!veel! betaalde!belasting!terug.!
Voor!1!april!
Belastingdienst!
! ! Aanmelden)gaat)in)5)stappen:) ! 1!aanvragen!DigiD!met!SMS!functie!online!bij!DigiD! 2!aanmelden!studie!online!bij!Studielink!! 3!aanvragen!studiefinanciering!online!bij!DUO! 4!doorgeven!studiekeuze!aan!Odulphus!online!op!dedecaan.net! 5!Studiekeuzecheck!/!matching!(zie!3.1)!! ! Wanneer!leerlingen!te!laat!zijn!voor!de!deadline,!zal!hier!door!Studielink!en/of! onderwijsinstellingen!in!de!regel!geen!uitzondering!worden!gemaakt.!! ! Bewaar!alle!correspondenties!in!één!map,!digitaal!en/of!op!papier.! ! Bij!een!aantal!opleidingen!is!aanmelden!via!Studielink!niet!mogelijk,!zoals!particuliere! opleidingen,!politie!en!defensie.!! !
3.1! Studiekeuzecheck)/)Matching)/)Intake) De!studiekeuzecheck!(wordt!ook!wel!Matching!of!Intake!genoemd)!vindt!plaats!nadat!jij!je! voor!een!opleiding!hebt!ingeschreven!via!Studielink.!Dit!houdt!in!dat!je!nog!vóór!de!start!van! de!opleiding!kunt!uitzoeken!of!deze!opleiding!echt!bij!je!past.!
!
!
8!
! ! Een!studiekeuzecheck!kan!een!gesprek!zijn,!een!dagje!proefstuderen,!het!invullen!van!een! digitale!vragenlijst!of!een!andere!activiteit!die!uitmondt!in!een!advies.!! Het!advies!is!vrijblijvend,!maar!het!geeft!je!een!goed!beeld!van!je!kansen!om!de!studie!met! succes!te!volgen.!Hoewel!het!advies!dat!je!naderhand!krijgt!vrijblijvend!is,!is!deelname!meestal! wel!verplicht.!Als!je!niet!deelneemt!kan!de!opleiding!je!weigeren.!! ! Als!je!wilt!weten!wat!de!studiekeuzecheck!bij!de!opleiding!van!jouw!keuze!inhoudt,!kijk!je!op! de!website!van!die!instelling/opleiding.!Let!op!!De!studiekeuzecheck!vind!bij!sommige! opleidingen!plaats!in!de!week!na!het!centraal!eindexamen.!Dat!betekent!dat!je!dan!dus!niet!op! vakantie!kunt.!Formeel!gezien!moet!je!de!tijd!na!je!eindexamen!tot!aan!de!uitslag!sowieso! beschikbaar!zijn!voor!eventuele!wijzigingen!in!het!eindexamenrooster.!! ! !
4! Fixus:)Opleidingen)met)beperkte)instroom) !
4.1! Numerus)Fixus) De!centrale!loting!voor!numerus!fixus!opleidingen!wordt!vanaf!het!studiejaar!201722018! afgeschaft.!Dat!zijn!dus!de!leerlingen!die!in!schooljaar!201522016!in!vwo!5!zitten.!In!plaats! daarvan!gaan!de!onderwijsinstellingen!studenten!selecteren!die!een!numerus!fixus!opleiding! willen!volgen.! ! Voor!nu!bestaat!loten!dus!gewoon!nog.!Hoe!werkt!het?! ! Je!kunt!op!drie!manieren!worden!toegelaten!tot!een!lotingsopleiding.!! 1.! via!centrale!selectie!(loten)! 2.! via!decentrale!selectie!! 3.! door!directe!plaatsing! ! Per!collegejaar!mag!je!maar!bij!1!studie!aan!de!loting!deelnemen.!Omdat!decentrale!selectie! onderdeel!is!van!loten,!mag!je!dus!ook!maar!bij!1!studie!aan!de!decentrale!selectie!deelnemen;! dat!is!bij!dezelfde!studie!waar!je!ook!meeloot.!Je!mag!maximaal!3x!aan!een!loting!meedoen.! Hoe!vaak!je!aan!decentrale!selectie!mag!meedoen,!bepaalt!de!studie!zelf.!Dat!kan!0,!1,!2!of!3! keer!zijn.!! 4.1.1! Centrale)Selectie) Als!er!te!veel!aanmeldingen!zijn!voor!een!opleiding,!komt!er!een!opleidingsloting.!Dit!komt! alleen!voor!bij!universiteiten.!! Als!er!te!veel!aanmeldingen!zijn!voor!een!opleiding!aan!een!bepaalde!hogeschool!of! universiteit,!dan!spreken!we!van!een!instellingsloting.!Dit!komt!zowel!bij!universiteiten!als! hogescholen!voor.!Het!gaat!om!opleidingen!zoals!geneeskunde!(opleidingsloting!WO),! psychologie!(opleidingsloting!WO)!en!fysiotherapie!(instellingsloting!HBO).!De!volledige!lijst!is! te!vinden!op!www.duo.nl!zoekterm!‘loten’.!! ! DUO!gaat!altijd!uit!van!de!afgeronde!eindcijfers!die!vermeld!staan!op!de!cijferlijst!die!bij!het! diploma!hoort.!Daarvan!wordt!het!gemiddelde!berekend.!Deelcertificaten!tellen!niet!mee!voor! het!eindexamencijfergemiddelde.!De!verschillende!lotingsklassen!zijn:!
!
!
9!
! A!hoger!dan!of!gelijk!aan!8,00! B!lager!dan!8,00!maar!hoger!dan!of!gelijk!aan!7,50! C!lager!dan!7,50!maar!hoger!dan!of!gelijk!aan!7,00! D!lager!dan!7,00!maar!hoger!dan!of!gelijk!aan!6,50! E!lager!dan!6,50! ! Hoe!beter!je!gemiddelde!eindcijfer,!hoe!gunstiger!je!lotingsklasse.!Hoe!hoger!dus!je!kans!op! inloting.!Iemand!die!in!lotingsklasse!B!zit!heeft!dus!een!grotere!kans!ingeloot!te!worden!dan! iemand!die!in!lotingsklasse!E!zit.!! De!kans!om!ingeloot!te!worden!in!de!verschillende!lotingsklassen!wordt!bepaald!door! onderstaande!verhouding:!B!:!C!:!D!:!E!=!9!:!6!:!4!:!3!! Het!is!helaas!per!lotingsklasse!niet!precies!vast!te!stellen!hoeveel!procent!kans!je!hebt!om! ingeloot!te!worden.! ! Het!gemiddelde!eindexamencijfer!wordt!berekend!door!alle!eindexamencijfers!van!het! gemeenschappelijk!deel,!alle!eindexamencijfers!van!het!profieldeel!en!het!hoogste! eindexamencijfer!van!het!vrije!deel!bij!elkaar!op!te!tellen!en!te!delen!door!dit!aantal! examencijfers.! !! Totstandkoming!cijfers! Ter!info:!als!je!slaagt!krijg!je!je!diploma!plus!een!aparte!cijferlijst.!Je!krijgt!maar!1!diploma,! maar!mogelijk!wel!meerdere!cijferlijsten,!o.a.!1!per!profiel!waar!je!vakkenpakket!aan!voldoet.! !! •! Gemiddelde!Examendossier!(heet!officieel!schoolexamen!SE)!per!vak!op!1!decimaal! (een!7,45!wordt!7,5)! •! Punt!centraal!examen!(CE)!in!mei!per!vak!op!1!decimaal!(een!7,45!wordt!7,5)! •! Punt!op!je!cijferlijst!bij!het!diploma!is!een!heel!punt:!gemiddelde!van!punt! schoolexamen!plus!centraal!examen:!bv!(7,9+7,0)/!2=7.45!dit!afronden!op!een!heel! getal!is!alleen!kijken!naar!het!eerste!getal!achter!de!komma:!op!je!cijferlijst!bij!het! diploma!komt!een!7!(dus!geen!8).! •! Bij!vakken!die!geen!centraal!eindexamen!hebben!zoals!informatica!en!wiskunde!D,! geldt:!gemiddelde!examendossier!bepalen!(7,45!wordt!7,5)!en!dan!afronden!op!een! heel!cijfer!(7,5!wordt!8),!Dit!komt!op!je!cijferlijst!bij!het!diploma.! •! In!Magister!kun!je!prima!zien!hoe!je!er!gemiddeld!per!vak!voor!het!eindexamendossier! voor!staat.! •! Levensbeschouwing!komt!niet!op!je!diploma,!niet!met!een!punt,!ook!niet!met! “voldoende/goed”! •! CKV!en!LO!komen!met!“voldoende/goed”!op!je!diploma!en!tellen!niet!mee!voor!loting! •! het!cijfer!voor!Rekenen!komt!op!een!apart!certificaat!en!telt!niet!mee!bij!de!loting!als! je!start!met!studeren!in!collegejaar!201622017.! !! Dan!de!verdeling!van!de!vakken!over!de!delen:!algemeen!deel,!profieldeel,!vrije!deel.!Dit!is! zoals!hierboven!te!lezen!staat!belangrijk!voor!het!bepalen!van!het!gemiddelde.! !! !! Algemeen!deel:! Nederlands! Engels! Frans!of!Duits!of!Grieks!of!Latijn!
!
!
10!
! Profielwerkstuk! Maatschappijleer! ANW! combinatiecijfer! LET!OP:!pws+ma+anw!staan!alle!drie!apart!op!je!cijferlijst,!maar!vormen!samen!het! combinatiecijfer!dat!ook!op!je!cijferlijst!staat:!het!hele!cijfer!(reeds!afgerond,!dus!zonder! decimalen)!van!de!drie!vakken!bij!elkaar!optellen,!delen!door!drie!en!dan!weer!afronden!op! een!heel!cijfer!(7,45!wordt!7;!7,5!wordt!8).!ALLEEN!HET!COMBINATIECIJFER!TELT!MEE!VOOR! LOTING,!niet!de!drie!losse!cijfers!van!pws+ma+anw! KCV!gymnasium:!komt!niet!apart!op!je!diploma,!maar!telt!met!een!percentage!meer!voor!het! gemiddelde!examendossier!(SE)!van!Grieks!en/of!Latijn.! KCV!atheneum:!komt!apart!op!je!diploma,!maar!telt!mee!in!het!combinatiecijfer,!samen!met! pws+ma+anw! ! Profiel!deel! Dit!bestaat!altijd!uit!vier!vakken:! ! N&T!
+!wb!
+!na,!sk!
+!1!uit:!bi,!in,!wd!
!!
N&G!
+!1!uit:!wa,!wb!
+!bi,!sk!
+!1!uit:!ak,!na!
!!
E&M!
+!1!uit:!wa,!wb!
+!ec,!gs!
+!1!uit:!ak,!fa,!du,!m&o!
!!
+!gs!
+!1!uit:!fa,!du,!gr,!la,!fi,!dr,!bv,!mu!
+!1!uit:!ak,!ec!
C&M! +!1!uit:!wa,!wb,!wc!
! Vrije!deel! Elk!vak!kan!in!het!vrije!deel.!Als!je!meerdere!vakken!in!je!vrije!deel!hebt,!telt!alleen!het!vak!met! het!hoogste!cijfer.! ! Door!met!vakken!te!schuiven!tussen!de!verschillende!delen,!kun!je!de!lotingsklasse! beïnvloeden,!in!sommige!gevallen!zelfs!van!klasse!B!naar!A:!direct!geplaatst.! Als!je!maar!1!vak!in!het!vrije!deel!hebt,!maakt!schuiven!met!vakken!niet!uit!voor!je! lotingsklasse.!Je!kunt!dan!nog!wel!een!dubbelprofiel!hebben.! ! Meest!gunstige!cijferlijst!moet!je!soms!aanvragen!! Je!krijgt!standaard!1!cijferlijst!per!profiel!met!de!vakken!willekeurig!over!de!delen!verspreid!en! niet!voor!alle!mogelijke!combinaties!van!vakken!een!cijferlijst.!Het!is!soms!best!een!puzzel!om! de!meest!gunstige!combinatie!voor!loting!te!bepalen.!Als!de!examencommissie!en!het! decanaat!dat!voor!alle!examenleerlingen!zou!doen,!kost!dat!te!veel!werk.!Je!moet!dus!vooraf! aangeven!of!je!een!lotingsstudie!wilt!gaan!doen!(of!die!serieus!overweegt).!Dit!doe!je!door!je! (voorlopige)!studiekeuze!in!te!vullen!op!www.dedecaan.net!!(je!kunt!die!altijd!nog!aanpassen! tot!aan!de!uitslag!van!het!examen)!Als!daar!een!lotingsstudie!tussen!zit,!puzzelen!wij!t.z.t.!met! je!mee.! ! Vraag!je!decaan!om!nadere!uitleg,!als!je!er!niet!uit!komt!! !
!
!
11!
! 4.1.2! Decentrale)selectie) Steeds!vaker!selecteren!hogescholen!en!universiteiten!zelf!(een!deel!van!de)!studenten!voor! hun!lotingstudies.!We!spreken!dan!van!decentrale!selectie.!De!decentrale!selectie!is!een! onderdeel!van!de!loting.!! Bij!decentrale!selectie!is!de!deadline!vaak!al!15!januari.!Studenten!worden!dan!geselecteerd!op! meer!dan!alleen!hun!cijfers.!Opvallend!is!dat!steeds!vaker!gevraagd!wordt!naar!het! eindrapport!van!vwo!5.!Daarmee!worden!de!cijfers!van!vwo!5!belangrijker!dan!de!cijfers!op!het! diploma,!als!het!gaat!om!de!decentrale!selectie.!De!selectie!kan!daarnaast!bijvoorbeeld! bestaan!uit!een!kennistest,!capaciteitentest,!motivatiebrief,!sollicitatiegesprek,!opvraag!CV! met!nevenactiviteiten!of!een!assessment.!De!decentrale!selecties!kennen!meerdere!rondes! waarbij!telkens!leerlingen!afvallen.!!Net!als!bij!een!sollicitatie!voor!een!baan,!maak!je!meer! kans!als!je!onderscheidend!bent!ten!opzichte!van!andere!kandidaten.!! ! Leerlingen!kunnen!bij!de!decaan!terecht!voor!kritische!feedback!en!tips!op!hun!concept! motivatiebrief/sollicitatiebrief.!Dit!wordt!sterk!aangeraden!om!de!kansen!te!vergroten.!Is!deze! brief!in!het!Engels!gesteld,!vraag!dan!bij!een!docent!Engels!om!feedback!op!gebruik!van!het! Engels.!!! ! 4.1.3! Directe)plaatsing) Er!zijn!5!lotingsklassen:!A!tot!en!met!E.!Als!je!in!lotingsklasse!A!zit,!word!je!rechtstreeks!bij!de! opleiding!en!onderwijsinstelling!van!je!1e!voorkeur!geplaatst.!Als!je!je!op!tijd!hebt!aangemeld! en!aan!alle!eisen!hebt!voldaan,!zoals!het!opsturen!van!de!juiste!bewijsstukken,!dan!ben!je! zeker!van!een!plaats.! ! 4.1.4! Uitslag) Duo!maakt!medio!juli!de!uitslag!van!de!loting!bekend!via!Studielink.!Je!krijgt!de!uitslag!alleen! als!je!voldoet!aan!alle!eisen!en!alle!bewijsstukken!binnen!de!inzendtermijn!hebt!ingestuurd.!De! uitslag!van!de!decentrale!selectie!is!ook!pas!op!ditzelfde!moment,!omdat!onder!andere!het! aantal!decentraal!geselecteerde!leerlingen!dat!gezakt!is,!nog!verwerkt!moest!worden.!! ! 4.1.5! Hoe)vaak)meedoen?) Aan!de!centrale!loting!mag!je!per!studie!niet!vaker!dan!3!keer!deelnemen.!In!één!studiejaar! mag!je!je!voor!één!studie!met!een!loting!aanmelden.! ! Als!je!na!1!juli!je!aanmelding!intrekt,!dan!heb!je!een!lotingskans!verbruikt.!Als!je!aan!een! decentrale!selectie!hebt!deelgenomen,!heb!je!meestal!ook!een!lotingskans!verbruikt,!ook!als!je! je!aanmelding!voor!1!juli!intrekt.! ! Als!je!in!een!eerder!studiejaar!voor!een!opleiding!bent!ingeloot!én!ingeschreven,!is!het!niet! mogelijk!om!voor!die!opleiding!nog!eens!aan!de!loting!mee!te!doen.!Dit!geldt!ook!als!je!de! opleiding!aan!een!andere!instelling!wilt!volgen!of!voor!een!andere!studievorm!kiest! (voltijd/deeltijd).! ! 4.1.6! Meer)kansen)zonder)klassieke)taal?) De!uiteenzetting!is!voor!leerlingen!die!op!het!gymnasium!zitten!en!overwegen!om!een! opleiding!met!loten!te!gaan!volgen!en$die!in!1!of!meerdere!extra!vakken!eindexamen!doen.!!!
!
!
12!
! Regelmatig!komen!gymnasiasten!met!de!vraag!of!ze!meer!kans!maken!bij!de!loting!als!ze! eindexamen!atheneum!doen!in!plaats!van!gymnasium.!Hier!is!geen!eenduidig!antwoord!op!te! geven.!Wel!is!het!zo,!dat!dit!de!kansen!bij!loting!meestal!niet!verhoogd.!! ! Als!het!cijfer!voor!de!klassieke!taal!het!gemiddelde!cijfer!op!het!diploma!omlaag!haalt,!wil!dat! nog!niet!meteen!zeggen!dat!de!leerling!ook!in!een!lagere!lotingscategorie!terecht!komt.!Het! cijfer!voor!de!klassieke!taal!telt!immers!maar!voor!1/9!mee!(net!als!de!andere!cijfers).! Daarnaast!is!er!sprake!van!gewogen!loting.!Dat!wil!zeggen!dat!een!hoger!gemiddelde!meer! kansen!oplevert,!maar!daarnaast!blijft!het!lotnummer!dat!je!krijgt!bepalend.!Trek!jij!een!van!de! hoogste!lotnummers,!dan!maakt!je!gemiddelde!niet!uit,!je!wordt!dan!toch!uitgeloot.!Als!je! gemiddelde!rond!de!8,0!schommelt,!dan!is!het!meestal!wel!aan!te!raden!om!er!alles!aan!te! doen!om!in!categorie!A!terecht!te!komen:!je!bent!dan!immers!verzekerd!van!een!plek!bij!de! opleiding!die!je!wilt!gaan!doen.!! ! Echter,!mocht!je!als!gymnasiast!eindexamen!atheneum!doen,!dan!staat!er!de!rest!van!je!leven! op!je!CV:!“Odulphus!atheneum”!of!“Odulphus!VWO”!en!geen!“Odulphus!gymnasium”.!Dit!kan! bij!sollicitaties!ook!een!verschil!maken.!! Een!maand!voor!aanvang!van!het!centraal!examen!moet!definitief!gekozen!worden!voor! eindexamen!in!gymnasium!of!atheneum.!Het!is!niet!mogelijk!om!na!het!eindexamen! gymnasium!te!hebben!gedaan,!alsnog!van!het!Odulphus!een!atheneumdiploma!te!krijgen.!Dat! is!sinds!enkele!jaren!bij!wet!verboden.!! ! Ga!met!vragen!hierover!altijd!naar!je!decaan.!Deze!geeft!nog!specifiekere!uitleg!en!maakt!met! jou!een!berekening!van!de!geschatte!lotingscategorie!en!geeft!inzicht!in!de!lotingskansen!van! de!afgelopen!jaren.!! !
4.2! Selectie) Er!zijn!een!aantal!opleidingen!die!wel!een!fixus!hebben,!maar!geen!loting.!Er!dus!wel!selectie,! maar!geen!kans!om!via!loting!of!om!via!lotingsklasse!A!met!een!8,0!gemiddeld!of!hoger!te! worden!toegelaten.!Dit!waren!voor!collegejaar!201522016,!en!dus!waarschijnlijk!voor! collegejaar!201622017!ook:!! •! University!College!(meerdere!instellingen)! •! Liberal!Arts!&!Sciences!(meerdere!instellingen)! •! International!Business!Administration,!Erasmus!Universiteit!Rotterdam! •! Bestuurs2!&!Organisatiewetenschappen,!Universiteit!Utrecht! •! Fysiotherapie,!Hogeschool!Zuyd! •! Logopedie,!Hogeschool!Zuyd! •! Media!&!Entertainment!Management,!NHTV!Breda! ! !
4.3! Aanvullende)eisen) Op!het!HBO!zijn!er!opleidingen!die!aanvullende!eisen!stellen!naast!het!hebben!van!het!juiste! diploma.!Dit!zijn!bijvoorbeeld!het!conservatorium,!dat!eist!dat!je!bijvoorbeeld!goed!genoeg! kunt!dansen!of!muziekspelen;!de!opleiding!tot!docent!lichamelijke!opvoeding,!die!eist!dat!je! fysiek!helemaal!in!orde!bent!en!of!je!kracht,!ritmegevoel!en!souplesse!in!orde!zijn;!de! opleidingen!criminologie,!creatieve!therapie,!logopedie,!hoger!hotelonderwijs,!politie!en! defensie!opleidingen.!!
!
!
13!
! ! !
5! Financiering) !
5.1! DUO) ! DUO!is!de!Dienst!Uitvoering!Onderwijs.!Zij!is!de! uitvoeringsorganisatie!van!de!Rijksoverheid!voor!het! onderwijs.!DUO!financiert!en!informeert!onderwijsdeelnemers!en!onderwijsinstellingen!en! organiseert!examens.!! ! Wanneer!leerlingen!op!het!havo!of!vwo!zitten,!ontvangen!de!ouders!kinderbijslag!als!het!kind! jonger!dan!18!is.!Dit!wordt!geregeld!via!de!Sociale!VerzekeringsBank!SVB.!! 5.1.1! Tegemoetkoming)scholieren) ! Wanneer!een!leerling!op!havo!of!vwo!18!jaar!of!ouder!is,!heeft!!de!leerling!zelf!recht!op! tegemoetkoming!schollieren!vanaf!het!eerste!kwartaal!dat!bij!18!is.!Dit!moet!aangevraagd! worden!en!kan!met!terugwerkende!kracht!binnen!het!schooljaar!waarover!wordt!aangevraagd.! De!kinderbijslag!stopt!na!het!kwartaal!waarin!de!leerling!18!is!geworden.!Om!spraakverwarring! tegen!te!gaan:!tegemoetkoming!scholieren!is!geen!studiefinanciering.!De!tegemoetkoming! stopt!na!het!eindexamenjaar!havo!5!of!vwo!6.!! ! 5.1.2! Studiefinanciering:)Studievoorschot) ! Studiefinanciering,!afgekort!StuFi,!was!voor!een!deel!een!gift.!Deze!vorm!van!geld!krijgen!om! te!kunnen!studeren!is!voor!studenten!die!starten!per!collegejaar!201522016!afgeschaft.! Studenten!krijgen!voortaan!een!voorschot.!Dit!heet!formeel!het!Studievoorschot.!Dit! totaalpakket!aan!financieringsregelingen!het!sociaal!leenstelsel.!!! Het!studievoorschot!bestaat!voortaan!uit:! 1.! lening! 2.! aanvullende!beurs! 3.! collegegeldkrediet! 4.! studentenreisproduct! 5.! vouchers! ! 5.1.2.1! Lening** Deze!lening!is!maximaal!ongeveer!1015!euro!per!maand!De!hoogte!van!de!lening!kan!de! student!zelf!kiezen!en!eventueel!iedere!maand!aanpassen.!Bij!een!studie!van!3!jaar!bachelor! en!1!jaar!master!is!de!maximale!lening!ongeveer!12*4*1015!=!48.720,00!Euro.!! !! Dit!zijn!voor!een!aankomend!student!grote!bedragen!die!niet!te!overzien!zijn.!Reken!dus!bij! voorkeur!thuis!samen!uit!wat!de!aflossing!hiervan!per!maand!zal!worden!na!afstuderen.!Houdt! daarbij!rekening!met!een!afbetalingstermijn!van!35!jaar!en!een!rente!van!ongeveer!gemiddeld! 0,88!procent!over!de!laatste!vijf!jaar.! Er!zijn!handige!rekentools!om!een!studiebegroting!te!maken:!!
!
!
14!
!
!
•! www.financieelstudieplan.nl!! •! www.duo.nl!zoekterm!‘rekenhulp’!
5.1.2.2! Aanvullende*beurs* De!aanvullende!beurs!voor!studenten!van!wie!de!ouders!minder!dan!ongeveer!€30.000! verdienen,!is!€378!per!maand.!Voor!studenten!met!ouders!die!meer!dan!€30.000!verdienen,! maar!minder!dan!ongeveer!€46.000!loopt!het!bedrag!terug.!Er!is!geen!regeling!(meer)!voor! studenten!met!weigerachtige!of!onvindbare!ouders,!wat!betreft!het!bepalen!van!het! gezamenlijk!inkomen.!Beide!inkomens!blijven!dus!altijd!meetellen.!Bij!twijfel!deze!aanvullende! beurs!gewoon!aanvragen.!DUO!zoekt!bij!de!belastingdienst!uit!of!je!er!recht!op!hebt.!Als!je! geen!recht!hebt,!krijg!je!het!gewoon!niet.!!! ! 5.1.2.3! Collegegeldkrediet* Er!zijn!2!soorten!collegegeld:!het!wettelijk!collegegeld!en!het!instellingscollegegeld.!De!meeste! studenten!betalen!het!wettelijk!collegegeld.!Voor!het!studiejaar!201622017!is!dat!€!1984,2.!De! overheid!bepaalt!jaarlijks!de!hoogte!van!het!wettelijk!collegegeld.!Universiteiten!en! hogescholen!bepalen!de!hoogte!van!het!instellingscollegegeld.!Dat!is!meestal!meer.!Je!kunt! dan!ook!meer!lenen!als!je!instellingscollegegeld!moet!betalen.! Het!bedrag!aan!collegegeld!kan!geleend!worden!bovenop!de!eerder!vermelde!lening.!De! lening!‘collegegeldkrediet’!wordt!per!maand!uitgekeerd!is!bedraagt!ongeveer!1/12!van!het! totale!collegegeld!dat!je!moet!betalen.!! ! 5.1.2.4! Studentenreisproduct*(OV@studentenkaart)* De!combinatie!van!gratis!reizen!en!reizen!met!korting!voor!studenten!blijft!bestaan.!Dit!heet! het!studentenreisproduct.!Dit!product!laadt!de!student!op!zijn!OV2chipkaart.!! ! 5.1.2.5! Vouchers* Leven!Lang!Leren!krijgt!een!belangrijke!impuls!met!het!studievoorschot.!Een!afgestudeerde!is! niet!uitgeleerd!als!hij!of!zij!een!bachelor2!of!masterdiploma!op!zak!heeft.!De!samenleving! verandert,!en!de!eisen!die!aan!werknemers!worden!gesteld!veranderen!mee.!Vanuit!die! gedachte!krijgen!studenten!die!met!hun!bachelor!opleiding!beginnen!in!de!jaren!2015/2016! tot!en!met!2018/19,!en!nog!niet!volop!profiteren!van!de!investeringen!van!de!opbrengst!van! het!studievoorschot,!een!tegemoetkoming!in!de!vorm!van!vouchers.!Hiermee!kunnen!ze!voor! €2000!inzetten!voor!(geaccrediteerde)!bijscholing!5!tot!10!jaar!na!hun!afstuderen.!Het! collegegeldkrediet!wordt!uitgebreid!tot!groepen!studenten!boven!de!30,!in!vol2!én!deeltijd!en! mbo2bol.! ! 5.1.2.6! Aflossing* De!maximale!afbetalingstermijn!is!35!jaar.!De!maandlasten!bij!aflossing!zijn!maximaal!4%!van! het!verzamelinkomen.!Daarnaast!begint!het!afbetalen!straks!vanaf!het!minimumloon.!(dat!was! eerder!vanaf!ongeveer!bij!bijstandsniveau).!Eerder!aflossen!mag!natuurlijk!ook.!Daarnaast!zijn! er!de!aflossingsvrije!jokerjaren!die!de!afgestudeerde!kan!inzetten!als!hij!door!een!dure! levensfase!gaat!waarin!hij!zijn!geld!nodig!heeft!voor!andere!zaken,!zoals!jonge!kinderen!of!de! aanschaf!van!een!huis.! !
!
!
15!
!
!
Bron:!NIBUD!september!2015.!! !
! Bron:!www.financieelstudieplan.nl!september!2015.!Bij!een!lening!van!1015!euro!per!maand,!4! jaar!lang,!en!tegen!een!rente!van!0,88%! ! ! 5.1.2.7! Prestatiebeurs*HBO*/*WO* De!prestatiebeurs!blijft!en!bestaat!vanaf!september!2015!uit!het!studentenreisproduct,!de! aanvullende!beurs!en!de!eenoudertoeslag.!!Dit!betekent!dat,!wanneer!je!binnen!10!jaar!je! diploma!haalt,!deze!wordt!omgezet!in!een!gift.!Lukt!je!dat!niet,!dan!wordt!het!omgezet!in!een! lening!die!je!moet!terugbetalen!na!je!studie.! >>alle!info!over!studiefinanciering!op!de!website!van!DUO!www.duo.nl! !
5.2! Nibud) Het!NIBUD,!Nederlands!Instituut!voor!Budgetvoorlichting,!geeft!informatie!over!wat!studeren! nu!eigen!in!totaliteit!kost.!Dus!ook:!hoeveel!heb!je!nu!eigenlijk!per!maand!nodig?!Hoeveel! verwacht!de!overheid!dat!ouders!bijdragen!per!maand?!!
!
!
16!
!
! ! De!kennis!van!het!NIBUD!en!andere!organisaties!is!samengebracht!in!de!online!rekentool! www.financieelstudieplan.nl!! !
5.3! Belastingdienst)2)Toeslagen) Voor!bepaalde!kosten!kun!je!een!toeslag!krijgen.!Bijvoorbeeld!voor!je!zorgverzekering!of!voor! het!huren!van!een!huis.! ! Ben!je!jonger!dan!18!jaar!en!verdienen!je!ouders!weinig?!Dan!kunnen!ouders!het! Kindgebonden!Budget!aanvragen!bij!belastingdienst!als!aanvulling!op!de!kinderbijslag.!! ! Ben!je!18!jaar!of!ouder?!Als!je!premie!betaalt!voor!een!zorgverzekering,!kun!je!zorgtoeslag! krijgen.!>>Toeslagen!www.toeslagen.nl! ! Huur!je!een!woning!of!appartement!(geen!kamer)?!Dan!kun!je!huurtoeslag!krijgen.! >>Toeslagen!www.toeslagen.nl! ! !
6! Literatuurlijst)&)Bronnen) A.!van!Kessel,!M.!v.!(2010).!Studiekeuzegids,$help$uw$kind$op$weg!(www.studiekeuzegids.com! ed.).!Arnhem:!Angerenstein.! Burg,!L.!v.!(2012).!Bier,$zweet$&$tranen.!Amersfoort:!BBNC!uitgevers!bv.! Dijksterhuis,!A.!(2007).!Het$slimme$onbewuste.!Amsterdam:!Uitgeverij!Bert!Bakker.! Kock,!H.!(2010).!Help$mijn$kind$moet$kiezen.!Esstede!BV.! NIBUD.!(2015).!Geldwijzer$Studenten.!NIBUD.! ! !
!
!
!
17!
Hoe vraag ik toestemming voor STUDIE-ORIËNTATIE VERLOF? Je wilt een open dag of meeloopdag bezoeken, gaan proefstuderen, een masterclass volgen of iets anders in het kader van jouw loopbaanoriëntatie en –begeleiding (LOB). Voorwaarden voor iedereen Je aanvraag moet je minimaal 1 week van tevoren indienen. Je mag geen dossiertoetsen of andere door de leerling-coördinator te bepalen belangrijke activiteiten (zoals toetsweken) op het Odulphus missen. Je zorgt zelf voor het inhalen van de gemiste lesstof en vraagt het huiswerk van de gemiste lessen op. Je krijgt geen vrij voor voorlichtingen van Nederlandse opleidingen tijdens massale studie- en onderwijsbeurzen zoals bijvoorbeeld de Studiebeurs Utrecht of de Onderwijsbeurs ZuidNederland. In HAVO 4 of VWO 4 krijg je in principe geen toestemming om onder schooltijd LOBactiviteiten te ondernemen. HAVO 5 1. In KeuzeWeb maak je de opdracht “Open dag”, “Meeloop dag”, “Proef studeren”, Selectie dag” of “Intakegesprek” waarin je datum, plaats en de vragen waarop je een antwoord wilt, noteert. Vergeet niet een foto te maken waar je zelf en het gebouw met logo van de onderwijsinstelling op staat. Deze foto is ook verplicht. 2. Je laat je ouders een oranje kaart invullen waarmee zij toestemming geven voor deze activiteit onder schooltijd. 3. De oranje kaart lever je in bij de receptie. 4. In principe heb je toestemming om te gaan. De decaan of leerling coördinator kan de toestemming intrekken, bijvoorbeeld als blijkt dat je al te veel lessen hebt gemist. 5. Na afloop van je LOB-activiteit, voeg je een kort verslag aan de hierboven genoemde KeuzeWeb opdracht toe. Met je smartphone kun je dat mooi al op de terugweg naar huis doen! VWO 5 & 6 1. Je maakt de voorbereidende opdracht, te vinden op: onderdeel www.odulphus.dedecaan.net > Kiezen > Portfolio. 2. Je voegt in dit Portfolio een activiteit toe waarin je aangeeft: naam activiteit, datum, en bij toelichting: plaats, opleiding waar je naar toe gaat en wat je daar te weten wilt komen (doel) en je uploadt de voorbereidende opdracht uit punt 1. Bewerken en uploaden via het Voorbeeld:
3. Je laat je ouders een oranje kaart invullen waarmee zij toestemming geven voor deze activiteit onder schooltijd. 4. De oranje kaart lever je in bij de receptie. 5. In principe heb je toestemming om te gaan. De decaan of leerling coördinator kan de toestemming intrekken, bijvoorbeeld als blijkt dat je al te veel lessen hebt gemist. 6. a. Je legt je ervaringen vast in het tweede deel, “Nabespreking”, van de voorbereidende opdracht bij punt 2 Versie 4 september 2014
b. Je voegt deze weer toe aan deze activiteit in je portfolio op odulphus.dedecaan.net en c. Je vinkt de activiteit als ‘afgerond’ af. Uit onderzoek blijkt dat het formuleren van je ervaringen en deze later weer terug te lezen, het maken van je keuzes verbetert. Vergeet niet een foto te maken waar je zelf en het gebouw met logo van de onderwijsinstelling op staat. Deze foto is ook verplicht. Geen oranje kaart meer? Deze kun je bij receptie en je decaan krijgen.
Versie 4 september 2014
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20 -5-2015)
Van VWO naar HOGER BEROEPSONDERWIJS Disclaimer: De lijst is gebaseerd op de officiële doorstroomeisen van het ministerie van onderwijs. Bij het overnemen van deze gegevens kunnen er tikfouten zijn gemaakt. Controleer daarom altijd (en op tijd) wat de school zelf over de toelatingseisen van een studie zegt. Betekenis van gebruikte tekens en afkortingen: : toegangsrecht : géén toegangsrecht Als er 1 of meer vakken staan, dan betekent dit dat er toegangsrecht is indien daaraan is voldaan. (…) : uit de tussen haken vermelde vakken kan worden gekozen. Eén van de genoemde vakken is voldoende.
Sector economie (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
1.
Accountancy
2.
Advanced Business Creation
3.
Bedrijfseconomie
4.
Bestuurskunde/overheidsmanagement
5.
Bedrijfskunde MER
6.
Business Administration in Hotel Management
7.
Business IT & Management
8.
Business Studies
9.
Commercieel Management
10.
Commerciële Economie
11.
Communicatie
12.
Communicatiesystemen
13.
European Studies
14. 15. 16.
Fiscaal Recht en Economie
17.
Food and business
18.
N+T
N+G
(ec of m&o)
(ec of m&o)
ec
ec
(ec of m&o) 1
e
E+M
(ec of m&o) ec (ec of maw of
(ec of m&o) e
2 mvt
2 mvt
ec of m&o
ec of m&o
C+M
m&o) e
2 mvt (ec of m&o) (ec of m&o)
(ec of m&o)
e
(ec of m&o)
e
(ec of m&o)
e
2 mvt
2 mvt
2 mvt
Facility Management
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
Financial Services Management
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
Functiegerichte Bachelor in toerisme en
(ec of m&o)
recreatie
19.
Hbo-rechten
20.
Hogere Juridische Opleiding
21.
Hoger Hotelonderwijs¹
22.
Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs
23.
Informatiedienstverlening en -Management
24.
Informationmanagement
25.
Integrale Veiligheid
26.
Integrale Veiligheidskunde
27.
International Business
28.
International Business and Languages
29.
International Business and Managementstudies
30.
International Business Innovation Studies
31.
International Fresh Business Management
32.
Journalistiek
33.
Kunst en economie
Pagina 1
e
2 mvt
e
2 mvt
e
2 mvt (ec of m&o)
ec
ec
ec (ec of m&o of wia)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o of
(ec of m&o
e
(ec of m&o)
e
2 mvt)
of 2 mvt)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20 -5-2015) 34.
Lifestyle
35.
Logistiek en Economie
36.
Media and Entertainment Management
37.
Media, Informatie en Communicatie
38.
Mens en Techniek
39.
Toegepaste Bedrijfskunde
40.
Oriëntaalse Talen en Communicatie
41.
People and Business Management
42.
Security Management
43.
Small Business & Retail Management
44.
Sport, Management en Ondernemen
45.
Trade Management Azië
46.
Vastgoed en Makelaardij
47.
Vertaalacademie
48.
Vitaliteitsmanagement & Toerisme
49.
Vrijetijdsmanagement
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
e
e
e
2 mvt
2 mvt
2 mvt
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
1
(ec of m&o) e
2 mvt
5
e
2 mvt
5
e
2 mvt
5
(ec of m&o)
¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen. 5 Frans of Duits verplicht indien deze taal wordt gekozen.
Sector gedrag en maatschappij (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
1.
Creatieve therapie¹
2.
Culturele en Maatschappelijke Vorming
3.
Godsdienst-pastoraal Werk
4.
Human Resource Management
5.
Integrale Veiligheidskunde
6.
Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
7.
Pedagogiek
8.
Pedagogisch Management Kinderopvang
19.
Sociaal-juridische Dienstverlening
10.
Sociaal Pedagogische Hulpverlening
11.
Social work
12.
Sport en bewegen¹
13.
Sport en Bewegingseducatie
14.
Toegepaste Psychologie
N+T
N+G
ec
ec
E+M
C+M
ec
¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen.
Sector gezondheidszorg (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
1.
Ergotherapeut, opleiding voor
2.
Farmakunde
3.
Fysiotherapie, opleiding tot
4.
Huidtherapie
5.
Kunstzinnige Therapie
6.
Logopedie, opleiding voor¹
7.
Management in de zorg¹
8. 9.
N+T
N+G
E+M
C+M
Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken Medische Hulpverlening
Pagina 2
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20 -5-2015) 10.
Mondzorgkunde
11.
Oefentherapie Cesar
12.
Oefentherapie Mensendieck, opleiding tot
13.
Optometrie
14.
Orthoptie
15.
Podotherapie, opleiding
16.
Psychomotorische Therapie en Bewegingsagogie
1
17.
Sport, Gezondheid en Management
18.
Toegepaste Gerontologie
19.
Verloskunde
20.
Verpleegkundige, opleiding tot
21.
Voeding en Diëtiek
1
bi
bi + sk
bi + sk
E+M
C+M
¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen.
Sector landbouw en natuurlijke omgeving (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
1.
Bedrijfskunde en Agribusiness
2.
Biotechnologie
3.
Bos- en natuurbeheer
4.
Dier- en veehouderij
sk
5.
Diermanagement
bi
6.
Educatie en Kennismanagement groene sector
7.
Food Commerce and Technology
8.
Food Design and Innovation
9.
Geo Media & Design
10.
Greenport Business & Retail
(wia of wib)
11.
Kust- en zeemanagement
(wia of wib)
12.
Land- en watermanagement
13.
Landscape and Environment Management
14.
Milieukunde
15.
Plattelandsvernieuwing
16.
Toegepaste Biologie
17.
International Development Management
18.
Tuinbouw en akkerbouw
19.
Tuin- en landschapsinrichting
20.
Voedingsmiddelentechnologie
21.
Watermanagement
Pagina 3
N+T
N+G
(wia of wib)
(sk of nl&t)
(wia of wib)
(sk of nl&t) (ec of wia of wib)
(sk of nl&t) sk (wia of wib) + ec (sk of nl&t) wia+sk
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20 -5-2015)
Sector onderwijs (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
1.
Aardrijkskunde²
2.
Algemene economie²
3.
Basisonderwijs, opleiding tot leraar
4.
Beeldende kunst en vormgeving, docent¹
5.
Bedrijfseconomie²
6.
Biologie²
7.
Bouwkunde I en II ²
(wia of wib)
8.
Bouwtechniek I en II ²
(wia of wib)
9.
Consumptieve techniek I en II ²
10.
Dans, docent¹
11.
Duits²
12.
Economie²
13.
Elektrotechniek I en II ²
14.
Engels²
15.
Frans²
16.
Fries²
17.
Geschiedenis²
18.
Gezondheidszorg en Welzijn²
19.
Godsdienst²
20.
Infomatie- en Communicatietechnologie, docent²
(wia of wib)
21.
Installatietechniek I en II ²
(wia of wib)
22.
Islam-godsdienst²
23.
Lichamelijke opvoeding¹
24.
Maatschappijleer²
25.
Mechanische Techniek I en II ²
26.
Mens en Maatschappij²
27.
Mens en Technologie
(wia of wib)
28.
Motorvoertuigentechniek I en II ²
(wia of wib)
29.
Muziek, docent¹
30.
Natuurkunde²
31.
Nederlands²
32.
Omgangskunde²
33.
N+T
N+G
E+M
(ec of m&o)
(ec of m&o)
ec
(ec of m&o)
(ec of m&o)
ec (bi of nl&t)
(ec of m&o)
(ec of m&o)
C+M
(bi of nl&t)
ec (wia of wib)
(wia of wib)
(na of nl&t)
(na of nl&t)
Opleiding tot Leraar Nederlandse Gebarentaal (NGT) / Bacheloropleiding tot Tolk NGT¹
34.
Opleidingskunde
35.
Pedagogiek²
36.
Scheikunde²
37.
Spaans²
38.
Techniek²
39.
Technisch Beroepsonderwijs
Pagina 4
(sk of nl&t) (na of nl&t) (wia of wib)
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20 -5-2015) 40.
Theater, docent¹
41.
Verzorging/huishoudkunde²
42.
Verzorging/gezondheidskunde²
43.
Werktuigbouwkunde I en II ²
44.
Wiskunde²
(wia of wib) (wia of wib)
(wia of wib)
¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen 2 Opleiding tot leraar voortgezet onderwijs en/of beroepsonderwijs en volwasseneneducatie van de tweede graad.
Sector taal en cultuur (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
1.
Autonome Beeldende Kunst¹
2.
Beeldende Kunst en Vormgeving
3.
Circus and Performance Arts¹
4.
Circus Arts¹
5.
Cultureel Erfgoed
6.
Dans¹
7.
Film en televisie¹
8.
Muziek¹
9.
Muziek therapie¹
10.
Theater¹
11.
Vormgeving¹
N+T
N+G
E+M
C+M
N+T
N+G
E+M
C+M
(na of nl&t)
na
¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen.
Sector techniek (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
1.
Applied Science
2.
Archeologie
3.
Automotive
4.
Aviation
5.
Bio-informatica
6.
Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek
7.
Biotechnologie
8.
Bouwkunde
(wia of wib)
9.
Built Environment
(wia of wib)
10.
Chemie
11.
Chemische Technologie
12.
Civiele techniek
13.
Communication and Multimedia design
14.
Creative Media and Game Technology
15.
Elektrotechniek
16.
Engineering
17.
Fashion and Textile technologies
18.
Forensisch Onderzoek
19.
HBO-ICT
20.
Industrieel Product Ontwerpen
21.
Informatica
22.
Logistics Engineering
23.
Luchtvaarttechnologie
(na of nl&t)
na
24.
Maritiem Officier¹
(na of nl&t)
na
Pagina 5
(wia of wib)
(na of nl&t)
na
(na of nl&t)
na
(na of nl&t)
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar hbo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 20 -5-2015) 25.
Maritiem Techniek
(na of nl&t)
na
26.
Mechatronica
(na of nl&t)
na
27.
Mens en Techniek
28.
Milieukunde
29.
Ocean Technology
30.
Ruimtelijke Ontwikkeling
31.
Technische Bedrijfskunde
32.
Technische Informatica
33.
Technische Natuurkunde
34.
Toegepaste Wiskunde
35.
Watermanagement
36.
Werktuigbouwkunde
sk (na of nl&t)
na
(na of nl&t)
na (wia of wib)
(na of nl&t)
na
N+G
E+M
¹ Voor deze opleiding gelden aanvullende eisen.
Sectoroverstijgend (HBO: instroom met vwo-diploma) nr
Opleidingen
1.
HBO-ICT
2.
Windesheim Honours College
Pagina 6
N+T
C+M (wia of wib)
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar wo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 24-4-2014, geen wijzigingen in 2015)
Van VWO naar WETENSCHAPPELIJK ONDERWIJS Disclaimer: De lijst is gebaseerd op de officiële doorstroomeisen van het ministerie van onderwijs. Bij het overnemen van deze gegevens kunnen er tikfouten zijn gemaakt. Controleer daarom altijd (en op tijd) wat de school zelf over de toelatingseisen van een studie zegt. Betekenis van gebruikte tekens en afkortingen: = toegangsrecht = géén toegangsrecht Als er 1 of meer vakken staan, dan betekent dit er toegangsrecht is indien daaraan is voldaan. (…) : uit de tussen haken vermelde vakken kan worden gekozen. Eén van de genoemde vakken is voldoende. bi: biologie
mvt: moderne ‘vreemde’ taal
sk: scheikunde
ec: economie
fa: Frans
wia: wiskunde A
gs:
du: Duits
wib: wiskunde B
geschiedenis
na: natuurkunde
wic: wiskunde C
nl&t: natuur, leven en technologie
m&o: management en organisatie
profielvakken
vwo verplichte
mw: maatschappijwetenschappen
Profielkeuzevak (ken) : zie schoolaanbod
N+T
N+G
E+M
C+M
wib
wia/b
wia/b
wia/b/c
na
bi
ec
gs
sk
sk
gs
1x
1x
1x
2x
Sector Economie (universiteit) nr
Opleidingen
N+T
N+G
E+M
C+M
1.
Actuariële wetenschappen
wib
wib
wib
2.
Bedrijfseconomie
(wia of wib)
3.
Bedrijfskunde
(wia of wib)
4.
Econometrie en Operationele research
5.
Economie
(wia of wib)
6.
Economie en Bedrijfseconomie
(wia of wib)
7.
Economie en Bedrijfskunde
(wia of wib)
8.
Fiscale economie
(wia of wib)
9.
International Business
(wia of wib)
10.
International Business Administration
(wia of wib)
wib
wib
wib
Sector Gedrag en Maatschappij (universiteit) Pagina 1
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar wo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 24-4-2014, geen wijzigingen in 2015) nr
Opleidingen
1.
Algemene sociale wetenschappen
2.
Bestuurs- en Organisatiewetenschap
3.
Bestuurskunde
4.
Communicatiewetenschap
5.
Criminologie
6.
Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie
7.
European Public Administration
8.
Europese Studies
9.
Geografie, Planologie en Milieu
10.
N+T
N+G
E+M
C+M
International Bachelor’s Programme in Communication and Media
11.
Milieu-maatschappij-wetenschappen
12.
Onderwijskunde
13.
Organisatiewetenschappen
14.
Pedagogische wetenschappen
15.
Personeelwetenschappen
16.
Politicologie
17.
Psychologie
18.
Sociale Geografie en Planologie
19.
Sociologie
20.
Technische Planologie
21.
Vrijetijdwetenschappen
(wia of wib)
Sector Gezondheidszorg (universiteit) nr
Opleidingen
N+T
N+G
1.
Bewegingswetenschappen
bi
na
2.
Biomedische wetenschappen
bi
na
3.
Diergeneeskunde
bi
na
4.
European Public Health
5.
Geneeskunde
bi
na
6.
B Geneeskunde
bi
na
7.
Gezondheid en leven
bi
8.
Gezondheidswetenschappen
9.
Klinische technologie
10.
Medische informatiekunde
11.
Tandheelkunde
bi
C+M
bi + sk
na + wib na
bi
E+M
na
(wia of wib) + na
E+M
C+M
wib + na +
wib + na +
(sk of bi)
(sk of bi)
na
Sector Landbouw en Natuurlijke omgeving (universiteit) nr
Opleidingen
1.
Agrotechnologie
2.
Bedrijfs- en Consumentenwetenschappen
3.
Biologie
4.
Biotechnologie
Pagina 2
N+T
N+G na
(wia of wib) bi
na 2 uit na,sk en bi
na + sk + bi
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar wo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 24-4-2014, geen wijzigingen in 2015) 5.
Bodem, Water, Atmosfeer
6.
Bos- en natuurbeheer
7.
Communicatiewetenschappen
8.
Dierwetenschappen
na
na + sk bi of ak
sk
(wia of wib) + na + sk wia + (bi of ak)
(wia of wib) + sk
9.
Economie en Beleid
(wia of wib)
10.
Gezondheid en Maatschappij
(wia of wib)
11.
Internationaal Land- en Waterbeheer
12.
Internationale Ontwikkelingsstudies
13.
Landschapsarchitectuur en ruimtelijke planning
14.
Levensmiddelentechnologie
15.
Milieuwetenschappen
16.
Moleculaire Levenswetenschappen
17.
Plantenwetenschappen
18.
Voeding en Gezondheid
na
na
(wia of wib) + na (wia of wib) (wia of wib) + (ak of bi)
wib + na + sk na na of (wib + nl&t)
na + sk wib + na + sk 2 uit wib, na en sk
wib + na + sk (wia of wib) + na + sk wib + na + sk bi + na + sk
sk + bi
sk + bi
N+G
E+M
C+M
na
na + sk
(wia of wib) + na
Sector Natuur (universiteit) nr
Opleidingen
1.
Aarde en Economie
2.
Aardwetenschappen
N+T
(wia of wib) + sk
3.
Bèta-gamma
4.
Biofarmaceutische Wetenschappen
bi
wib + na
wib + na + sk
5.
Biologie
bi
6.
Business Analytics
wib
wib
7.
Computer Science
wib
wib
wib + na + sk
bi + na + sk na wib wib (wia of wib) + na
8.
Farmaceutische Wetenschappen
na
na + sk
9.
Farmacie
na
na + sk
10.
Informatica
wib
wib
11.
Informatica, Multimedia en Management
(wia of wib)
12.
Informatiekunde
(wia of wib)
13.
Kennistechnologie
14.
Kunstmatige Intelligentie
15.
Life Science and Technology
16.
Lyfestyle Informatics
17.
Medische Natuurwetenschappen
18.
Milieu-natuurwetenschappen
19.
Moleculaire Levenswetenschappen
Pagina 3
wib
wib
+ sk (wia of wib) + na + sk wib
wib (wia of wib)
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk (wia of wib)
wib + na
wib + na + sk
na
na + sk
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk (wia of wib) + na + sk wib + na + sk
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar wo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 24-4-2014, geen wijzigingen in 2015) 20.
Molecular Science and Technology
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
21.
Natuur- en Sterrenkunde
wib + na
wib + na
wib + na
22.
Natuurkunde
wib + na
wib + na
na
23.
Natuurwetenschap en Innovatiemanagement
24.
Psychobiologie
25.
Scheikunde
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
26.
Science
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
27.
Science, Business & Innovation
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
28.
Sterrenkunde
wib + na
wib + na
wib + na
29.
Wiskunde
wib
wib
wib
N+T
N+G
E+M
C+M
N+T
N+G
E+M
C+M
(la of gr)
(la of gr)
(la of gr)
(la of gr)
bi
na + sk
wib + na (wia of wib) + na + sk
na
Sector Recht (universiteit) nr
opleidingen
1.
Bestuurskunde
2.
European Law School
3.
Fiscaal recht
4.
Global Law
5.
Internationaal en Europees Recht
6.
Notarieel Recht
7.
Rechtsgeleerdheid
Sector Taal en Cultuur (universiteit) nr
Opleidingen
1.
Afrikaanse talen en culturen
2.
Algemene Cultuurwetenschappen
3.
American Studies
4.
Arabische Taal en Cultuur
5.
Archeologie
6.
Archeologie en Prehistorie
7.
Chinastudies
8.
Communicatie- en Informatiewetenschappen
9.
Culturele Informatiewetenschap
10.
Cultuurwetenschappen
11.
Duitse Taal en Cultuur
12.
Engelse Taal en Cultuur
13.
Europese Studies
14.
Europese Talen en Culturen
15.
Film- en Literatuurwetenschap
16.
Finoegrische Talen en Culturen
17.
Franse Taal en Cultuur
18.
Friese Taal en Cultuur
19.
Geschiedenis
20.
Godgeleerdheid
21.
Griekse en Latijnse Taal en Cultuur
22.
Hebreeuwse Taal en Cultuur
Pagina 4
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar wo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 24-4-2014, geen wijzigingen in 2015) 23. 24.
Humanistiek Internationale betrekkingen en Internationale organisatie
25.
Islam en Arabisch
26.
Islamitische theologie
27.
Italiaanse Taal en Cultuur
28.
Japanstudies
29.
Keltische Talen en Cultuur
30.
Koreastudies
31.
Kunsten, Cultuur en Media
32.
Kunstgeschiedenis
33.
Latijns-Amerikastudies
34.
Latijnse Taal en Cultuur
35.
Liberal Arts en Sciences
36.
Literatuurwetenschap
37.
Literatuur en Samenleving
38.
Media en Cultuur
39.
Media, Kunst, Ddesign en Architectuur
40.
Midden-Oostenstudies
41.
Muziekwetenschap
42.
Nederlandkunde / Dutch studies
43.
Nederlandse Taal en Cultuur
44.
Nieuwgriekse Taal en Cultuur
45.
Oude Culturen van de Mediterrane Wereld
46.
Oudheidkunde
47.
Religie in Samenleving en Cultuur
48.
Religiewetenschappen
49.
Romaanse Talen en Culturen
50.
Russische Studies
51.
Scandinavische Talen en Culturen
52.
Slavische Talen en Culturen
53.
Spaanse Taal en Cultuur
54.
Taal en Cultuurstudies
55.
Taalwetenschap
56.
Theater-, Film- en Televisiewetenschap
57.
Theaterwetenschap
58.
Theologie
59.
Theologie Klassiek
60.
Theologie Plus
61.
Wijsbegeerte
62. 63.
Pagina 5
Wijsbegeerte van een bepaald wetenschapsgebied Zuid- en Zuidoost-Aziëstudies
© DeDecaan.net
Vooropleidingseisen hoger onderwijs: van vwo naar wo (gebaseerd op de publicatie van het ministerie van OCW ‘Regeling aanmelding en toelating hoger onderwijs’ d.d. 24-4-2014, geen wijzigingen in 2015)
Sector Techniek (universiteit) Nr
Opleidingen
1.
Advanced Technology
N+G¹
E+M
C+M
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
2.
Bedrijfsinformatietechnologie
wib
wib
wib
3.
Biomedische technologie
wib + na
wib + na
wib + na
4.
Bouwkunde
wib + na
wib + na
wib + na
5.
Civiele Techniek2
wib + na
wib + na
wib + na
6.
Creative Technology
7.
Electrical Engineering
wib + na
wib + na
wib + na
8.
Industrial Design
wib + na
wib + na
wib + na
9.
Industrieel Ontwerpen
wib + na
wib + na
wib + na
10.
Life Science & Technology
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
11.
Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek
wib + na
wib + na
wib + na
12.
Maritieme Techniek
wib + na
wib + na
wib + na
13.
Nanobiologie
14.
Scheikundige Technologie
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
15.
Molecular Science and Technology
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
16.
Technische Aardwetenschappen
wib + na
wib + na + sk
wib + na + sk
17.
Technische Bedrijfskunde
wib
wib
wib
18.
Technische Bestuurskunde
wib + na
wib + na
wib + na
19.
Technische Informatica
wib
wib
wib
20.
Technische Innovatiewetenschappen
21.
Technische Natuurkunde
22.
Technische Wiskunde
23. 1
Werktuigbouwkunde
N+T
bi
2
wib + na
wib
wib
wib
wib + na
wib + na
wib + na
wib
wib
wib
wib + na
wib + na
wib + na
Voor alle opleidingen geldt dat de instelling aan de student met het profiel NG de gelegenheid kan geven om aan de eisen ‘na’ en ‘wiB’
uiterlijk bij afronding van de propedeutische fase te voldoen. 2
Voor deze opleidingen geldt dat de instelling aan de student met het profiel EM of CM de gelegenheid kán geven om aan de eisen ‘na’
en ‘wiB’ uiterlijk bij afronding van de propedeutische fase te voldoen.
Sectoroverstijgend (universiteit) nr
Opleidingen
1.
Tourism
2.
Politics, Psychology, Law and economics
Pagina 6
N+T
N+G¹
E+M
C+M (wia of wib)
© DeDecaan.net
