nummer 5 • april 2010
Nieuwsbrief Studiekeuze In deze uitgave: Quickscan LOB-activiteiten Aansluitonderzoek overwegend positief Academische Pabo in Den Haag
2 4 6
Survivalgids voor Ouders
Studiesucces
Al jaren blijkt uit verschillende enquêtes dat ouders meestal erg betrokken zijn bij de studieloopbaan van hun kinderen. Maar waar het proces op een basisschool en in het voortgezet onderwijs hen wel duidelijk is, daar wordt het in het hoger onderwijs vaak wat ondoorzichtig. Hogeschool INHolland merkte dat onder andere tijdens de avonden die een aantal opleiding organiseert voor ouders van eerstejaarsstudenten.
Studiesucces kent vele facetten. Natuurlijk is in het voortgezet onderwijs het LOB-traject erg belangrijk. Maar daarmee staat de aankomende student pas aan het begin van een studie waarvan iedereen hoopt dat die succesvol zal zijn. Tijdens het studeren aaneen instelling voor hoger onderwijs zijn er talloze omstandigheden die het succes mede bepalen. De overgang naar een vorm van onderwijs waar alles anders is – de omgeving, de medestudenten, het curriculum, de manier van studeren – voor sommigen enigszins ontregelend.
Om ouders iets meer inzicht te geven in wat er allemaal speelt als hun kind aan een hogeschool gaat studeren heeft INHolland de ‘Survivalgids voor Ouders’ samengesteld. Daarin komen onder meer de opbouw van de opleidingen en de begeleiding aan de orde. Ook is er aandacht voor praktische zaken als collegegeld, uitgaven voor studieboeken en studiefinanciering.
Hogeschool INHolland is zich daarvan bewust en doet er dan ook veel aan om die overgang soepel te laten verlopen. Coaching door ouderejaars als onderdeel van rolmodellenprojecten en begeleiding door docenten in de rol van studieloopbaanbegeleider zijn bijvoorbeeld instrumenten die daarbij ingezet worden. Ook voor bijzondere groepen studenten, zoals studenten met een lichamelijke beperking of een leerhindernis als dyslexie, zijn er faciliteiten, evenals voor studenten die aan topsport doen. Lees het thema-artikel op pagina 3
In gesprek met… Rob Schipperen, eerstejaarsstudent Media & Entertainment Management Je zit in het studentenpanel van INHolland. Kun je uitleggen wat dat is? “Het studentenpanel is een tiental studenten dat eens in de zes weken samenkomt om te praten over de hogeschool met Geert Dales, de voorzitter van het College van Bestuur (CvB). We hebben het tijdens onze vergaderingen over zaken die ook op de agenda van het CvB staan en betrekking hebben op alle studenten van INHolland, zoals de aanwezigheidsplicht of het rooster- en cijferproces. Het is een leuke, diverse groep studenten van veel verschillende opleidingen en studiejaren. Wij, als panel, willen het voor de studenten makkelijker maken en tegelijk de school in positieve zin helpen.” En Geert Dales zit bij iedere vergadering? “Ja, hij is altijd aanwezig bij onze vergaderingen. Hij heeft het panel zelf opgericht omdat hij de meningen van studenten wil weten. En die geven we hem dan ook. Ik vind niet dat ik me in moet houden omdat de collegevoorzitter erbij zit. Als iets niet goed is, dan zeg ik dat gewoon, anders verandert er niets.” Zie je ook tastbaar resultaat van jullie bijeenkomsten? “Absoluut! Soms gaat het maar om kleine dingen, zoals een standaardindeling voor tentamenformulieren, maar INHolland doet echt iets met onze aanbevelingen. En ze vragen ons ook om advies bij belangrijke projecten, zoals het nieuwe intranet. Ik ben blij dat ik iets kan doen voor de hogeschool en de studenten die na mij bij INHolland gaan studeren.”
Quickscan voor LOB-activiteiten Bij de kern van het gaan studeren – het studiekeuzeproces en de aansluiting – zijn zowel voortgezet als hoger onderwijs nauw betrokken. Dat werd nog eens duidelijk op een recente studiemiddag voor decanen en mentoren, georganiseerd door de VO-raad in samenwerking met INHolland. Aanleiding was de presentatie van een Quickscan voor LOB, een product dat voortkomt uit het project Stimulering LOB van de VO-raad. De Quickscan stond dan ook centraal die middag. Het is een instrument dat is ontwikkeld door bureau APS en dat scholen in staat stelt om snel een overzicht te krijgen van de effectiviteit van de eigen
inspanningen op LOB-gebied. Om er vertrouwd mee te raken gingen decanen en enkele medewerkers van INHolland er mee aan de slag. Het leverde een groot aantal suggesties voor verbetering
of verandering op. Enkele voorbeelden waarover het laatste woord nog niet gezegd is: ‘Wacht met LOB niet tot leerjaar drie maar begin in leerjaar een’ en ‘Het hoger onderwijs moet op haar websites veel ‘lager’ gaan zitten met de informatie en zich afvragen: wat willen leerlingen nu echt weten?’ De afspraak is dat deze studiemiddag, waarbij ook vertegenwoordigers van het Ministerie van OCW aanwezig waren, in ieder geval een vervolg krijgt. Belangstellenden kunnen een verslag van de studiemiddag opvragen bij Katinka Verhagen, instroommanager INHolland Amsterdam/Diemen:
[email protected]
2
Studiesucces kent vele facetten We hebben het al vaak genoemd in Nieuwsbrief Studiekeuze: een zorgvuldige en juiste keuze van een vervolgopleiding is een belangrijke voorwaarde voor studiesucces. U bent daar als decaan nauw bij betrokken. Wat we ook al meerdere keren benadrukt hebben is dat die keuze geen eenvoudige is. Het is terecht dat daar veel aandacht naar uitgaat. Maar juist daardoor kan wel eens de indruk ontstaan dat naast studiekeuze al het andere in het niet valt. Niets is minder waar! Ervaring leert dat er tal van andere omstandigheden zijn die, gedurende de studietijd, medebepalend zijn voor het studiesucces van uw oud-leerling. U heeft daar geen invloed op, maar het is natuurlijk wel prettig om te weten dat de hogeronderwijsinstelling waar uw leerling een opleiding gaat volgen juist ook voor die omstandigheden aandacht heeft. Overgang Hogeschool INHolland beseft zich maar al te goed dat het eerste studiejaar vaak het moeilijkst is. Een nieuwe omgeving, nieuwe medestudenten, een andere manier van studeren en soms ook, op kamers wonen: het zijn enorme veranderingen. Om die overgang wat soepeler te laten verlopen en om nieuwe studenten een beetje wegwijs te maken in de ‘nieuwe cultuur’ kennen veel opleidingen zogenaamde rolmodellenprojecten: eerstejaarsstudenten worden bij het ‘inburgeren’ op de nieuwe onderwijsinstelling begeleid door ouderejaars. Ervaring leert dat hierdoor
veel minder ‘nieuwelingen’ al meteen het spoor bijster raken. Om zicht te houden op de voortgang en planning van de eigen studie krijgt iedere student begeleiding van een docent in de rol van studieloopbaanbegeleider. Studieloopbaanbegeleiding is een belangrijk proces tijdens de studie bij INHolland. Van intensieve begeleiding in het eerste jaar verschuift die geleidelijk naar het
ADHD, door hun studie heen te loodsen zonder dat ze extreme achterstanden oplopen. Ook zijn er afspraken gemaakt om het studenten die topsport beoefenen mogelijk te maken hun sport te combineren met hun studie. En omdat Hogeschool INHolland terdege beseft dat ook ouders een rol spelen bij het studiesucces van hun kind - zij zijn klankbord, geven advies, springen eventueel financieel bij en zorgen vaak voor de logistieke en verzorgende context van ‘hun student’ - heeft de hogeschool een boekje voor hen samengesteld. Daarin wordt kort en bondig uit de doeken
Hogeschool INHolland beseft zich maar al te goed dat het eerste studiejaar vaak het moeilijkst is. coachen en adviseren van studenten die zich voorbereiden op het afstuderen.
gedaan in welke situatie hun kind terechtkomt wanneer het gaat studeren.
Bijzonder Ook aan groepen studenten die om uiteenlopende redenen gebaat zijn bij aanvullende regelingen is gedacht. Een project als XS-able heeft de afgelopen jaren mogelijkheden geschapen om studenten met een beperking, of die nu lichamelijk is of van een andere aard zoals dyslexie of
Ten slotte is het goed te melden dat Hogeschool INHolland nauw betrokken is bij het project Stimulering LOB van de VO-raad. Daartoe werd kort geleden op de locatie Diemen een studiemiddag voor decanen georganiseerd. (Lees het artikeltje op pagina 2)
In gesprek met… Alex de Jager, projectleider van NOU& Wat is NOU&? “De campagne NOU& was de afsluiting van een driejarig project van de hogeschool - XSable - om de voorzieningen en begeleiding van studenten met een functiebeperking te verbeteren. Bij functiebeperkingen kun je denken aan fysieke beperkingen zoals blindheid of een chronische ziekte, maar ook aan bijvoorbeeld ADHD en dyslexie. NOU& bood docenten en studenten de gelegenheid om tijdens zes ‘minifestaties’ onder andere te ervaren hoe een dyslecticus een tekst ziet of welke problemen een rolstoelgebruiker ondervindt. Hiermee wilden we op een leuke en informatieve manier aandacht vragen voor het studeren met een functiebeperking.” Wat moeten studenten met een functiebeperking doen als ze naar het hbo gaan? “Het belangrijkste is dat de studenten dit tijdig melden bij het studentendecanaat. Al bij de inschrijving via StudieLink kunnen ze aangeven dat ze een functiebeperking hebben, maar lang niet iedereen doet dat. Het gevaar is dan dat ze pas langskomen wanneer ze al studievertraging hebben opgelopen. Omdat we willen voorkomen dat studenten onnodig vertraging oplopen of uitvallen hebben wij daarom in het project veel verbeterd in de voorzieningen en begeleiding voor deze studenten.” Wat is er zoal verbeterd? “Blijvende verbeteringen zijn bijvoorbeeld dat veel studieloopbaanbegeleiders bijgeschoold zijn zodat zij signalen eerder oppikken en functiebeperkingen bespreekbaar maken. We hebben verschillende platforms gecreëerd waar studenten en docenten terecht kunnen voor acute knelpunten. Daarnaast hebben we, nog beter, in kaart gebracht welke voorzieningen er zijn en hebben we deze verder uitgebreid. Zo krijgen studenten met dyslexie meer tijd voor tentamens, maar kunnen ze binnenkort ook op alle locaties gebruik maken van Kurzweil, speciale dyslexiesoftware. Ook is al het voorlichtingsmateriaal aangepast.”
Studenten INHolland positief over eerste zes maanden In het Aansluitonderzoek 2009 van Hogeschool INHolland blikt ruim 44% van de huidige eerstejaarsstudenten terug op hun studiekeuze en hun ervaringen in de eerste zes maanden aan de hogeschool. De resultaten geven een beeld van tevreden eerstejaars, die nog wat worstelen met de omschakeling naar de leercultuur in het hbo: zelfstandig, veel stof en een hoog tempo. Een eerste kennismaking met INHolland kwam vooral tot stand via familie, vrienden en kennissen (28%). Voor hun uiteindelijke studiekeuze werd de open dag van INHolland als meest belangrijk genoemd, gevolgd door advies van ouders, familie en vrienden. Internet kwam pas op de 5e plaats. Locatie, reisafstand en sfeer blijken in hoge mate bepalend voor de keuze van de instelling. De opleiding werd vooral gekozen op basis van factoren die een helder beeld ervan gaven: inhoud van de opleiding, baanvooruitzichten en persoonlijke capaciteiten.
De respondenten zijn overwegend tevreden over de eerste periode bij INHolland. De mate waarin het beeld dat zij hadden van INHolland overeenkomt met hun ervaringen waardeerden zij met gemiddeld een 6,9. De meeste moeite hadden zij in de afgelopen periode met de hoeveelheid te bestuderen stof, gevolgd door zelf plannen en het tempo van de studie.
Ondersteuning vanuit INHolland - SLB’er (53%), de betrokken docent (43%) en medestudenten (37%) - voor deze problemen vonden ze aan de magere kant. De rapportage Aansluitonderzoek 2009 zal medio mei beschikbaar zijn op de PIR-site van Institutional Research.
In gesprek met… José van der Land, studieloopbaanbegeleider (SLB’er) Wat doet een SLB’er voor studenten? “Een SLB’er heeft meerdere taken. Aan de ene kant ben je een soort mentor die de student begeleidt binnen de opleiding, terwijl de hogeschool en zorgt voor studievoortgang. Aan de andere kant richt studieloopbaanbegeleiding (SLB) zich ook op andere vaardigheden, zoals het werken in projectrollen, het stellen van persoonlijke leerdoelen en reflecteren op jezelf. De SLB’er is het persoonlijke aanspreekpunt voor de studenten.” Waarover spreek jij zoal met studenten? “Over veel verschillende onderwerpen. Met veel studenten praat je voornamelijk over de studie omdat zij verder geen problemen hebben. Andere studenten hebben bijvoorbeeld problemen thuis. Dan spreek je daar meer over. Voor de rest zijn de onderwerpen erg afhankelijk van de studiefase waarin de student zich bevindt. Met eerstejaarsstudenten spreek je meer over hun studie en maak je bepaalde zaken zoals functiebeperkingen of samenwerken in groepen bespreekbaar. Aan het einde van de studie spreek je meer over het kiezen van minors, het afstuderen en wat ze daarna willen doen.” Waarom ben jij SLB’er? “Omdat ik het heel erg leuk vind. Je hebt een heel persoonlijk contact met studenten en dat waarderen ze. Ik denk dat SLB, wanneer het programma goed in elkaar steekt en het goed wordt uitgevoerd, echt een verschil kan maken in het studiesucces van studenten. Ze leren veel over zichzelf en dat kan heel waardevol zijn. Je merkt het echt wanneer studenten op een andere manier naar zichzelf kijken, en dat geeft wel een kick.”
‘Leren van elkaar, dat is pas echt diversiteit!’ Onlangs organiseerde Hogeschool INHolland, samen met de VU, Mix-In. Tijdens deze tweedaagse diversiteitsconferentie spraken vele nationale en buitenlandse gasten over hoe we het best kunnen omgaan met interculturaliteit in het onderwijs. Hogescholen en universiteiten spelen daarin een belangrijke rol, vindt onder andere Dennis
H. Holtschneider, president van de DePaul University in Chicago. Hij vindt dat de angst voor het vreemde niet meer moet regeren; mensen moeten elkaar leren kennen. “Leren van elkaar, dat is pas echt diversiteit! Het is aan ons om er achter te komen hoe we het negatieve krachtenveld kunnen doorbreken.”
Voormalig staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans keek hoofdschuddend naar zijn eigen land, waar sinds de eerste immigratiegolf nog steeds de term ‘allochtonen’ wordt gehanteerd. “Het wordt hoog tijd dat we onze medemensen niet meer als gast gaan zien, maar als een volwaardig lid van de familie. Dan krijg je een hele andere dynamiek.” Tijdens de tweede en laatste dag de diversiteitsconferentie Mix-In konden medewerkers, studenten, ervaringsdeskundigen en overige bezoekers zelf aan de slag. Meer dan veertig workshops op de VU-INHollandcampus in Amsterdam boden de kans om te discussiëren over diversiteit nu, tijdens de studie en in de toekomst.
Inschrijven via Studielink met DigiD
Academische Pabo nu ook in Den Haag Hogeschool INHolland Den Haag en de Universiteit Leiden beginnen een Academische Pabo Den Haag. Hierin gaan de bacheloropleiding Leraar Basis-onderwijs (Pabo) van INHolland en de bacheloropleiding Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden samen. De opleiding begint op 1 september 2010. De nieuwe opleiding is bedoeld voor studenten met een vwo-diploma of een hbopropedeuse. Studenten volgen onderwijs aan de hogeschool en op Campus Den Haag, de Haagse vestiging van de Universiteit Leiden. De Academische Pabo is een antwoord op de maatschappelijke vraag naar extra opgeleide leerkrachten in het basisonderwijs. Het basisonderwijs krijgt steeds vaker te maken met allerlei maatschappelijke ont-
wikkelingen en veranderingen, zoals diversiteit in de klas, ontwikkelingsstoornissen van leerlingen en contacten met de jeugdzorg. Op de Academische Pabo leren studenten het functioneren van leerlingen vanuit een wetenschappelijke achtergrond analyseren, begrijpen en begeleiden. Daarnaast leren ze gefundeerd advies geven over mogelijke oplossingen voor problemen van leerlingen op of buiten school. Door deze constructie eindigt de Haagse samenwerking met de VU. Wel blijft de samenwerking tussen INHolland Haarlem en de VU in de Universitaire Pabo bestaan.
Vanaf het derde studiejaar worden hbo-vstudenten in staat gesteld te leren voor
deze complexe en acute zorg. Studenten die het programma gevolgd hebben, zijn zeer gewild in de Amsterdamse zorgsector. Dit komt vooral tot uiting in de ontwikkeling van leerwerkplaatsen en stagetrajecten in ziekenhuizen. Aan het honoursprogramma gaat een tweejarig voorbereidingstraject vooraf (prehonours), waarin diepgaand onderwijs in de vitale functies van de mens centraal staat. Talentvolle hbo-v-studenten kunnen na selectie aan het eind van het tweede studiejaar toegelaten worden tot het honoursprogramma Technische Verpleegkunde.
Colofon De Nieuwsbrief Studiekeuze is een uitgave van Hogeschool INHolland en bestemd voor decanen in het voortgezet onderwijs en het mbo. Voor inhoudelijke informatie over opleidingen kunt u terecht bij het Studie-
6
Agenda Open Dagen seizoen 2009/2010: 12 juni Open Dagen seizoen 2010/2011: 13 november 2010 26 maart 2011 18 juni 2011 Openingstijden Open dagen: 10 - 15 uur
Meer informatie is te vinden op: www.INHolland.nl/academischepabo.
Uniek honoursprogramma voor verpleegkundigen De opleiding Verpleegkunde (hbo-v) van INHolland Amsterdam/Diemen heeft een hoge beoordeling ontvangen voor haar aanvraag van het honoursprogramma Technische Verpleegkunde. Het programma richt zich op excellente hbo-v-studenten die patiënten verplegen in acute of levensbedreigende situaties die zich vooral kenmerken door storingen in één of meer vitale functies van de mens zoals circulatie, ademhaling, bewustzijn, thermobalans, vocht en elektrolytenbalans.
Met ingang van februari jl. moeten aankomende studenten in het bezit zijn van een eigen DigiD inlogcode om zich te kunnen inschrijven voor een opleiding. Zonder DigiD kan een scholier zich niet inschrijven via Studielink. Hogeschool INHolland biedt tijdens Open Dagen begeleiding bij de online inschrijving. Wanneer aankomende studenten hier gebruik van willen maken, kunnen zij alvast een DigiD inlogcode aanvragen via www. DigiD.nl en deze code meenemen naar de Open Dag. N.B. Het aanvragen van een DigiD duurt vijf werkdagen.
informatiepunt, Telefoon 0900 - INHolland of 0900 - 46 46 55 2 63 (lokaal tarief). De redactie kunt u bereiken via
[email protected]. Meer informatie vindt u op www.INHolland.nl/decanen
Inschrijfweken: Week 26 (28 juni - 2 juli) Inschrijfweek Studiekeuze Adviescentra 10 - 17 uur Week 34 (23 - 27 augustus) Inschrijfweek Studiekeuze Adviescentra 10 - 17 uur Inschrijfavonden: 25 augustus 2010 (17 - 20 uur) 12 januari 2011 (17 - 20 uur) Data proefstuderen: Vooralsnog op alle locaties Week 49 (7 - 9 december 2010) Week 6 (8 - 10 februari 2011) Week 16 (19 - 21 april 2011)
Kijk op www.INHolland.nl voor meer informatie en aanmeldingsmogelijkheden. Voor alle studiekeuzevragen kunnen decanen en scholieren terecht bij de Studiekeuze Adviescentra op al onze hoofdlocaties. Kijk voor meer informatie en de openingstijden op www.INHolland.nl/ studiekeuzeadviescentrum.