STUDIEGIDS SCHILDERKUNST

STUDIEGIDS SCHILDERKUNST 2014- 2015

1 LEERSTOF De klassieke beeldende kunst valt samen met de WestEuropese artistieke traditie vanaf de Middeleeuwen. Dat is altijd een dynamische traditie geweest, vol met ontdekkingen, veranderingen, bewegingen en tegenbewegingen. Belangrijke kenmerken zijn o.a. de herkenbaarheid van vormen en de illusie van ruimte op een plat vlak. Kenmerken die tegenwoordig voor een belangrijk deel teruggevonden worden in de fotografie, maar die nog steeds voor tal van toepassingen – variërend van realistische schilderkunst, via illustratie tot gamedesign – steunen op de ‘oude’ vaardigheden.

Je tekent met houtskool, krijt, pastel, zilverpen, inkt. En met rietpen, eendenvleugels, kneedgom, doezelaars. Je krijgt les in arcering, wassing, ophoogtechniek. En nog veel meer.

1.3 COMPOSITIE Compositie of ordening is een basisbegrip in de beeldende kunst. We behandelen verschillende benaderingswijzen, plus een methodiek van voorbereiding en opbouw van een schilderij.

1.1 TECHNIEKEN, KUNDE EN VAARDIGHEDEN We onderscheiden technieken als:   

omgang met verfsoorten arceertechniek reproductietechnieken enz.

naast kennis en kunde als inzicht in: Xandra Donders   

compositie toon en kleur plastiek en perspectief, enz.

naast vaardigheden als het vermogen om verschillende componenten samen te brengen in één beeld.

1.2 TEKENTECHNIEKEN

Jan van der Kooi

Daarnaast besteden we aandacht aan de compositie als belangrijke drager van expressie.

1.4 TOONWAARDEN Toonwaarden zijn alle gradaties tussen licht en donker, alle grijzen tussen zwart en wit, maar ook alle tinten tussen licht en donker in iedere kleur.

1.5

KLEUR

kleurenleer Kennis van kleurenleer is onontbeerlijk. De werking van complementaire kleuren, van warm-koudstellingen, van helderheid en verzadiging, enz.

1.6 PALET

1.7 VORMSTUDIE

Annelies Middel Bij vormstudie draait het om controle over, en beheersing van de fijne motoriek. Door te oefenen ontwikkel je het vermogen om exact weer te kunnen geven en getekende of geschilderde vormen van spanning te voorzien. De nuttigste oefening daartoe is het modeltekenen.

1.8 ANATOMIE

Juane Xue Kleuren mengen doe je doorgaans op het palet. Daar bereid je de te verwerken kleuren ook voor. Het palet aanmaken is wel heel belangrijk, maar ook subjectief: wij geven je basiskennis en handleidingen, nooit wetten of vaste regels.

Om de menselijke figuur weer te geven is een grondige kennis van de anatomie onontbeerlijk.

1.9 PLASTICITEIT

Paul Boswijk Klassieke beeldende kunst heeft het vermogen om ruimte te suggereren op een plat vlak. Bijvoorbeeld door plasticiteit, de illusie van iets laten opbollen op het platte vlak.

1.10 ATMOSFERISCH PERSPECTIEF

1.11 GEOMETRISCH PERSPECTIEF

Joost Doornik En bij gebouwen, maar ook stillevens het geconstrueerde, geometrisch perspectief. Uitgevonden in de Renaissance, zo’n 500 jaar geleden, en onmisbaar voor een geloofwaardige illusie van ruimte.

1.12 STOFUITDRUKKING

Peter Durieux Of door middel van perspectief een illusie van diepte te creëren. In landschappen bijvoorbeeld door het optisch of atmosferisch perspectief, ruimte scheppen door verkleuring en vervaging, door meer of minder contrast, enz.

Chris Herenius Wie een werkelijkheid wil suggereren heeft ook te maken met de visuele eigenschappen van materialen. Een rotsblok ziet er anders uit dan een bloemkool. Een lap katoen heeft een ander oppervlak dan een lap zijde. Een zandvlakte verschilt van een waterplas. Het vermogen om de visuele eigenschappen van verschillende materialen adequaat en herkenbaar uit te beelden noemen we stofuitdrukking.

1.13 SCHILDERTRANT

Daarnaast zijn er grote verschillen in aanpak bij verschillende materialen, bijvoorbeeld transparante verven als aquarel tegenover dekkende soorten als olieverf. Tenslotte is er de individuele component zoals het handschrift’ of de huid van een schilderij die bepalend zijn voor het eindresultaat.

1.15 EXPRESSIEVORMEN

Arnout van Albada Er zijn verschillende manieren om een schilderij op te bouwen, van directe tot gelaagde, van ruig tot uiterst verfijnd. Het komt gaandeweg allemaal aan bod.

1.14 SCHILDERTECHNIEK

Riny Bus (aquarel) We onderscheiden o.a. het directe, nat-in-nat schilderen versus het gelaagde schilderen. En het schilderen vanuit de vlek of toets versus het schilderen vanuit de contour.

Ruud de Rode Het wezen van het beeld is haar uitdrukking of uitstraling, de expressie. Het aantal variatiemogelijkheden is oneindig, afhankelijk van persoonlijkheid of zelfs stemming van de maker, maar vaak liggen er toch principes aan ten grondslag. Dit leer je met de nodige voorbeelden tijdens de lessen, en de principes komen ook aan de orde tijdens de Masterclasses.

1.16 VERBEELDING

Beelden kunnen in oplagen met de hand worden gedrukt. De door schilders meest gebruikte grafische technieken leer je in een workshop in het tweede jaar. De grafische technieken die we behandelen zijn: hoogdruk, diepdruk en vlakdruk. In de grafiekwerkplaats van de Klassieke Academie is voortzetting, zelfs specialisatie mogelijk.

1.18 MATERIAALKENNIS

Tom S. Hageman Beelden kunnen op twee manieren bijzonder worden: door een eigenzinnige interpretatie van een waarneming, of door geheel of gedeeltelijk verzonnen vormen. En door mengsels van de twee. De waarneming is weliswaar uitgangspunt op de KlassiekeAcademie, maar de verbeelding wordt er niet onderschat.

1.17 REPRODUCTIETECHNIEKEN

Foto: Xandra Donders In alle ambachtelijke beroepen is kennis van gebruikte materialen en hun eigenschappen van belang. Deze kennis krijg je tijdens de schilderles, in een mengsel van praktijk en theorie aangeboden, waarbij je al schilderend het nodige mee krijgt over de eigenschappen van het materiaal, de mogelijkheden en onmogelijkheden. Door te variëren in materiaalgebruik bouw je spelenderwijs een brede kennis op.

1.19 CULTUURKENNIS Beeldende kunst behoort sinds 40.000 jaar tot de oudste tradities van de mensheid. Kennis van haar geschiedenis behoort tot de algemene ontwikkeling van de kunstenaar. En dat geldt ook, zij het in mindere mate, voor de (klassieke) literatuur, de muziekhistorie en enige kennis van de voornaamste wereldgodsdiensten in relatie tot hun wijze van beeldende vormgeving. Siemen Dijkstra (houtdruk)

1.20 ZELFSTUDIE Belangrijk component van de studie is de zelfstudie. Zelfstandig werken door opdrachten uit te voeren, of opgedane leerstof uit te werken. Die zelfwerkzaamheid neemt in de loop van de studie meer en meer toe, in het laatste studiejaar is het zelfs hoofdzaak.

1.21 BEROEPSVOORBEREIDING Ten slotte word je zo goed mogelijk bijgebracht hoe je te handhaven in de zelfstandige beroepspraktijk.

2

2.4 SEMESTERS

BASISSCHOLING SCHILDERKUNST

2.1 LESPROGRAMMA BASISSCHOLING De lessen vinden op de maandagen plaats. Groep 1: 09.30 tot 12.00 uur Groep 2: 12.30 tot 15.00 uur

2.2 LOCATIE Klassieke Academie voor schilderkunst – A-Kerkhof 43-c te Groningen

2.3 INHOUD   

30 lessen van één dagdeel per week modeltekenen; leergang menselijke anatomie d.m.v. lesbrieven en thuisopdrachten; regelmatig individuele besprekingen van tijdens de studie en thuis gemaakt werk (eigen werk, schetsboeken en opdrachten).

Het studiejaar loopt van september tot juni en is ingedeeld in twee semesters van 15 weken elk. Tussen de beide semesters vindt een collectieve werkbespreking plaats. We houden rekening met de (meeste) schoolvakanties in Noord-Nederland.

3 EERSTE JAAR VAKOPLEIDING SCHILDERKUNST

Woensdag namiddag grafiek, 1e semester, Reinder Homan, Siemen Dijkstra, Onno Broeksma Donderdag voormiddag modeltekenen, Annelies Middel

3.1 KENNISMAKING MET GRONDBEGINSELEN EN

Donderdag namiddag modelboetseren, Anita Franken

BASISVAARDIGHEDEN

3.2 ANATOMIE & MODEL – ANNELIES MIDDEL

Aan de orde komen: Tonaliteit Compositie Tekentechnieken Anatomisch tekenen en vormstudie Plastiek, atmosferisch perspectief, geometrisch perspectief In dit jaar ben je voornamelijk aan het tekenen.

LESSENOVERZICHT WOENSDAG anatomie & model - Annelies Middel plastiek & perspectief – 1e semester Tim Blaauw, 2e semester Joost Doornik

DONDERDAG compositie & expressie: Tom Hageman (vervanging Xandra Donders) kunstgeschiedenis: Miranda van Gelderen tekentechnieken: Peter Durieux

ROND DE HERFSTVAKANTIE workshop grafische technieken: Reinder Homan, Siemen Dijkstra, Onno Broeksma

FACULTATIEVE LESSEN (OP INTEKENING) Woensdag voormiddag gipstekenen, 1e semester Jan van Loon, 2e semester Tom Hageman

Je krijgt les in:

    

lijnvoering, arcering, e.d.; modeltekenen (korte standen) abstraheren naar blokken en cilinders met accent op richtingen en assen; theoretische anatomie (van de oppervlakkige spieren); map aanleggen van eigen studies; lange standen met figuur in de ruimte.

3.3 2.1.2 PLASTIEK & PERSPECTIEF JOOST DOORNIK

De principes van de suggestie van plastiek en ruimtelijkheid op een plat vlak Wekelijkse lesbrieven waaraan thuisopdrachten zijn gekoppeld.

  

plasticiteit atmosferisch perspectief geometrisch perspectief

Voorbereiding op plasticiteit d.m.v. toonwaardenstudies: lichte met gipsmodellen en donkere met zwarte doeken en donkere modellen. In relatie tot:

  

perspectiefoefeningen met landschappelijk stilleven; oefeningen in licht-donkerscheiding met model; oefeningen in compositie én perspectief met landschappelijk stilleven.

3.4 COMPOSITIE & EXPRESSIE – TOM HAGEMAN (VERVANGING XANDRA DONDERS)

Werk: Xandra Donders compositie en tonaliteit in een expressieve benadering Een overzicht van het begrippenapparaat m.b.t. compositie (met thuisopdrachten)

3.5 KUNSTGESCHIEDENIS – MIRANDA VAN GELDEREN

Kunsthistorisch overzicht van de prehistorie t/m de renaissance Eindcriteria kunstgeschiedenis Paper beeldanalyse (conform de uitgedeelde richtlijnen voor deze paper). Je beschrijft een kunstwerk naar eigen keuze, met goedkeuring van de docent en volgens de richtlijnen. Analyseniveau I. De paper heeft tot doel om het kritisch kijken, analyseren en beschrijven van de formele aspecten van een kunstwerk te bevorderen.

3.6 TEKENTECHNIEKEN – PETER DURIEUX

diverse tekentechnieken en -methoden

    

Grafiekwerkplaats verkenning van het tekenen in brede zin technieken en verfijning ervan naar waarneming droge en natte tekentechnieken het licht vangen in de mogelijke contrasten en grijstonen van gekozen tekenmateriaal

3.7 WORKSHOP GRAFIEK – SIEMEN DIJKSTRA, REINDER HOMAN, ONNO BROEKSMA De workshops grafiek vinden plaats in de week na de herfstvakantie, de excursieweek. Drie inleidingen in de belangrijkste grafische technieken, workshops van twee dagen elk, waarbij de studenten in kleinere subgroepen worden ingedeeld. Siemen Dijkstra (hout- en linosnede) Reinder Homan (ets) Onno Broeksma (lithografie)

Vanaf deze workshop kun je intekenen voor werken in de grafiekwerkplaats in de Paradijsvogelstraat 16. Openingstijden: dinsdag en donderdag 9.30-12.00 en 12.30 -15.00 uur. Woensdag 12.30-15.00 en 15.30-18.00 uur. Het laatste dagdeel met begeleiding door docenten in het 2e semester. Er is plaats voor zeven deelnemers per dagdeel.

3.8 EINDTERMEN EERSTE JAAR 

basiskennis van tekentechnieken met verschillende materialen;

   

compositorisch vermogen: opzetten van een niet-symmetrische of centrale en toch uitgebalanceerde compositie in toonwaarden; vormkennis: proportioneel en constructief redelijk adequaat weergeven van de menselijke figuur, e.e.a. met basaal anatomisch inzicht; tonaliteit: een grove licht-donker verdeling opzetten; ruimtelijk inzicht: een redelijke basiskennis van atmosferisch en geometrisch perspectief en deze kennis kunnen toepassen. Idem m.b.t. de plastiek.

3.9 EINDOPDRACHT EERSTE JAAR Teken een tonale licht-donker studie van een menselijk figuur in een interieur. Besteed daarbij aandacht aan compositie, proporties en perspectief.

3.10 EINDCRITERIA KUNSTGESCHIEDENIS Tentamen over de behandelde stof: Overzicht van de kunstgeschiedenis van de prehistorie tot en met heden. Je geeft blijk van inzicht en kennis van de behandelde stof. Paper beeldanalyse (conform de uitgedeelde richtlijnen voor deze paper). In deze paper beschrijf je een kunstwerk naar eigen keuze, met goedkeuring van de docent, volgens de richtlijnen. Analyseniveau I. De paper heeft tot doel het kritisch kijken, analyseren en beschrijven van de formele aspecten van een kunstwerk te bevorderen.

4 TWEEDE JAAR VAKSCHOLING SCHILDERKUNST We behandelen de schilderkunst in een aantal verschillende benaderingen. In relatie tot:

    

4.2 MATERIAALKENNIS EN FIJNSCHILDEREN – CHRIS HERENIUS

materiaalkennis schilderen met beperkt palet ruimtelijke vormgeving vormstudie directe en indirecte technieken, van transparent tot dekkend

4.1 LESPROGRAMMA OVERZICHT LESSEN MAANDAG fijnschilderen & materiaalkennis: Chris Herenius gelaagd schilderen: Arnout van Albada

DINSDAG compositie & expressie: Ruud de Rode modelschilderen: Paul Boswijk kunstgeschiedenis: Miranda van Gelderen

FACULTATIEVE LESSEN (OP INTEKENING) Woensdag voormiddag gipstekenen, 1e semester Jan van Loon, 2e semester Tom Hageman Woensdag namiddag grafiek, 1e semester, Reinder Homan, Siemen Dijkstra, Onno Broeksma Donderdag voormiddag modeltekenen, Annelies Middel Donderdag namiddag modelboetseren, Anita Franken

Al schilderend maak je kennis met de eigenschappen van het gebruikte materiaal, de mogelijkheden en onmogelijkheden. Door te variëren in materiaalgebruik bouw je spelenderwijs een brede kennis op.

    

accent op materialenkennis; schilderen van kleine voorwerpen met nadruk op compositie, mimesis en stofuitdrukking in alle verfsoorten; onderschildering en grondering; gelaagd schilderen; thuiswerk: snelle compositieschetsen overzetten naar constructietekening op drager.

4.3 GELAAGD SCHILDEREN – ARNOUT VAN ALBADA

     

persoonlijke thema’s; ‘overall’ (in totalen) kijken en handelen; compositie; grote modelstudies met brede kwast (het vinden van de grondvormen), met als context de ruimtelijke compositie; beperkt palet; aandacht voor expressie van lichaam en gelaat.

4.5 MODELSCHILDEREN – PAUL BOSWIJK –

het schilderen met beperkt palet

   

toonwaardenstudie met de zwart-wit ladder; ruimtesuggererend werk in grijzen, plakkaatverf, acryl en olieverf; nadruk op compositie; het beperkte palet.

4.4 COMPOSITIE & EXPRESSIE – RUUD DE RODE vormonderzoek naar aanleiding van (naakt)model, gecombineerd met kleur en schildertechniek

4.6 KUNSTGESCHIEDENIS – MIRANDA VAN GELDEREN

het schilderen naar idee

vervolg kunsthistorisch overzicht van het maniërisme t/m heden

Eindcriteria kunstgeschiedenis Tentamen over de beeldende kunst van de negentiendet/m de eenentwintigste eeuw. Je geeft blijk van kennis en inzicht in de behandelde stof.

4.7 FACULTATIEVE VAKKEN Woensdag voormiddag gipstekenen, 1e semester Jan van Loon, 2e semester Tom Hageman Woensdag namiddag grafiek, 1e semester, Reinder Homan, Siemen Dijkstra, Onno Broeksma Donderdag voormiddag modeltekenen, Annelies Middel Donderdag namiddag modelboetseren, Anita Franken Facultatieve vakken volg je op basis van intekening. Daarbij zal in de regel een maximum zijn vastgesteld. Er is ‘lichte begeleiding’ d.w.z., per dagdeel van 2,5 uur is gemiddeld 1 uur een docent aanwezig. De intekenmogelijkheid is ‘academiebreed’, ook beeldhouwers kunnen intekenen op schildervakken en andersom. Intekening geschiedt via Eloka.

WERKWEEK De week na de herfstvakantie is de excursieweek van de Academie. Je kunt op het excursieaanbod intekenen.

4.8 EINDTERMEN TWEEDE JAAR Zichtbare ontwikkeling m.b.t. de eindcriteria van het eerste studiejaar en bovendien: - omgaan met diverse dragers en schildermaterialen; - schilderen met een beperkt kleurenpalet; - suggereren van verschillende stofuitdrukkingen.

4.9 EINDOPDRACHTEN TWEEDE JAAR a) Schilder met beperkt palet een ontkleed menselijk figuur in een perspectivische ruimte. b) Schilder naar waarneming een uit meerdere voorwerpen bestaand stilleven. Besteed bij beide opdrachten aandacht aan compositie, verhoudingen, ruimtelijkheid en stofuitdrukking.

4.10 EINDCRITERIA VAN KUNSTGESCHIEDENIS Tentamen over de behandelde stof Capita Selecta: De twintigste eeuw en de oeuvres van afzonderlijke, figuratief werkende, kunstenaars uit de negentiende en twintigste eeuw. Je geeft blijk van inzicht en kennis van de behandelde stof.

5.2 COMPOSITIE & EXPRESSIE – XANDRA DONDERS

5 DERDE JAAR VAKSCHOLING SCHILDERKUNST Afronding opbouw benodigde vakkennis door:

   

kennismaking met aquareltechniek; uitbreiding met kleur en haar werking; modelschilderen; integratie van diverse aspecten in één beeld.

5.1 LESSENOVERZICHT compositie & expressie: Xandra Donders kunstbeschouwing: Eric Bos aquarel: Riny Bus Foto: Xandra Donders

VRIJDAG modelschilderen: Tom Hageman kleur: 1e semester, Keimpe van der Kooi, 2e semester, Juane Xue

FACULTATIEVE LESSEN (op intekening) Dinsdag 1e semester, portret: Jan van Loon, 2e semester, model: Paul boswijk Woensdag 1e & 2e semester, fijnschilderen: Chris herenius, 2e semester, Arnout van Albada Woensdag voormiddag gipstekenen, 1e semester Jan van Loon, 2e semester Tom Hageman Woensdag namiddag grafiek, 1e semester, Reinder Homan, Siemen Dijkstra, Onno Broeksma Donderdag voormiddag modeltekenen, Annelies Middel Donderdag namiddagmodelboetseren, Anita Franken

beeldend onderzoek naar:

       

verhoudingen en samenhang; plaatsing van componenten op het vlak; arrangementen in onderwerp en omgeving; zeggingskracht van licht-donker, contrasten en kleuren; opbouw; werking; wederkerige relaties; op zoek naar een eigen palet.

5.3 CULTUURBESCHOUWING – ERIC BOS – DONDERDAG 16.00 – 17.30 UUR

cultuurgeschiedenis m.b.t. de context -of de inspiratie- van de kunstenaar Ontwikkeling van het artistiek referentiekader door cultuurbeschouwelijke leergangen over de relatie van beeldende kunst met o.a.:

  

5.5 MODELSCHILDEREN – TOM HAGEMAN – VRIJDAG 9.30 – 12.00 UUR

godsdiensten literatuur en film theater en muziek

5.4 AQUARELSCHILDEREN – RINY BUS

Schilderen naar model vanuit verschillend getoonde ondergronden opzetten met verschillende technieken, materialen en methoden. Met aandacht voor:

Je gaat in deze lessen:

    

vijf compositiestudies maken; de drie primaire kleuren mengen; plastiek suggereren; met complementaire kleuren leren werken; verschillende soorten aquareltechniek.

- compositievormen - proporties en de anatomische vorm - opbouw vanuit contour en vanuit vlek - schilderwijzen (alla prima, gelaagd, glacis, frottis, enz.) - tonaliteit en toets (clair obscur, soft focus, geacheveerd en impressionistisch schilderen) - verschillende kleurstellingen (tonale opbouw, contrasten, warm-koud stellingen)

5.6 SCHILDEREN VANUIT KLEUR 1e semester Keimpe van der Kooi, 2e semester Juan Xue

- omgaan met aquarelverf; - schilderen met een ruim kleurenpalet; - suggereren van atmosfeer in ruimte en plastiek; - toepassen van eigen ideeën en/of interpretaties dan wel inzichten.

5.10 EINDOPDRACHTEN DERDE JAAR a)

b)

     

vertrekpunt is de kleur: de opbouw, haar werking en wederkerige relaties in de zoektocht naar je ‘eigen’ palet

5.7 FACULTATIEVE VAKKEN Facultatieve vakken kun je volgen op basis van intekening. Daarbij zal in de regel een maximum zijn vastgesteld. Er is ‘lichte begeleiding’ d.w.z. per dagdeel van 2,5 uur is gemiddeld 1 uur een docent aanwezig. De intekenmogelijkheid is ‘academiebreed’, ook beeldhouwers kunnen intekenen op schildervakken en andersom. Intekening geschiedt via Eloka.

5.8 WERKWEEK De week na de herfstvakantie is de excursieweek van de Academie. Vanaf het 3e jaar kun je, behalve op een aangeboden excursie, ook intekenen op een werkweek in het buitenland (vaak Tenerife), met het plein air schilderen als hoofddoel.

5.9 EINDTERMEN DERDE JAAR Zichtbare ontwikkeling m.b.t. de eindcriteria van het eerste en tweede studiejaar en bovendien:

Maak een compositorisch en coloristisch uitgewerkte voorstelling van een ongekleed model in een perspectivisch correcte ruimte. Maak in toon en kleur een vlotte aquarel. Besteed bij beide opdrachten aandacht aan: Compositie Verhoudingen Anatomie Constructie Ruimtelijkheid Stofuitdrukking.

5.11 EINDCRITERIA VAN KUNSTBESCHOUWING De derdejaars studenten Kunstbeschouwing krijgen tweemaal per jaar, rond november en mei, de opdracht een verslag te schrijven van een tentoonstelling of kunstwerk. Niet alleen de formele kant komt aan bod (iconografie, compositie etc), maar vooral de context (expositieopzet, ruimte, kunstenaar, kunsthistorische of maatschappelijke omstandigheden tijdens het vervaardigen van het werk etc). We letten op overdracht, stijl en inhoud. Zo bereid je je voor om over je eigen werk in de praktijk na de opleiding te schrijven. Je leert op een andere manier kijken. De besproken kunstwerken dien je nadrukkelijk in het oeuvre en de tijd van de kunstenaar te plaatsen. In de beoordeling letten we vooral op het vermogen om ontstaan en betekenis van het kunstwerk inzichtelijk(er) te maken.

6 VIERDE EN VIJFDE JAAR MASTERSCHOLING

al dan niet geënsceneerde compositie en de dramatische werking die je daarmee kunt bereiken Jan van Loon

In de Masterscholing borduur je voort op de leerstof van de vakscholing. Je perfectioneert het vak door een eigen keuze te maken uit een aanbod van keuzevakken. Je ontwikkelt je eigen identiteit en interpretatie.

portret en model in een stevige aanpak

6.2 KEUZEDOCENTEN - WOENSDAG 1e semester: Jan van Loon; 2e semester Ruud de Rode. Jan van Loon Jan van loon zoekt samen met jou naar de brede schilderkwast en het grotere formaat. Ruud de Rode

6.1

KEUZEDOCENTEN – DINSDAG

1e semester: Jan van Loon; 2e semester: Xandra Donders

foto: Xandra Donders

Ruud de Rode daagt uit en streeft naar originele invalshoeken

6.3

KEUZEVAKKEN – VRIJDAG

Matthijs Röling

1e semester Gerrie Wachtmeester; 2e semester Juane Xue. Gerrie Wachtmeester

op zoek naar jouw individuele ontwikkeling

modelschilderen

Juane Xue

Rein Pol

wat je maar wilt weten, Rein Pol volgt jouw vragen en voorstellen kleur in relatie tot het model

6.4 KEUZEVAKKEN – ZATERDAG 1e semester Matthijs Röling; 2e semester Rein Pol.

7 MASTERCLASSES Er is een aantal Masterclasses van twee tot vijf opeenvolgende dagen binnen een week. Sommige zijn vast geprogrammeerd, aanvulling is mogelijk met gastdocenten uit binnen- en buitenland

7.2 MASTERCLASS FEBRUARI – SAM DRUKKER (MET TUSSENPOZEN) In de week van de Open Dagen, 3 dagen achtereen.

les van Henk Helmantel

7.1 MASTERCLASS SEPTEMBER – JAN VAN DER KOOI (JAARLIJKS) In de excursieweek direct na de herfstvakantie, 5 dagen achtereen.

7.3 MASTERCLASS APRIL – HENK HELMANTEL (JAARLIJKS) In de projectweek direct voor de meivakantie, 3 dagen achtereen plus een dag rondleiding in museum De Weem.

7.4 THEORIE HOORCOLLEGES KUNSTGESCHIEDENIS Voor het inhoudelijk referentiekader geven we een serie gastcolleges over kunst- en cultuurbeschouwing, filosofie en andere, aan kunst gerelateerde onderwerpen, door verschillende gastdocenten, locatie Akerkhof 43-c. Dit programma wordt jaarlijks opnieuw vastgesteld en georganiseerd door Eric Bos en Miranda van Gelderen.



beleid bepalen, wat een rol speelt bij hun keuzen. Zakelijk Over de zakelijke aspecten van het kunstenaarschap.

7.5 REFERATEN Aan het begin van het tweede jaar Masterscholing houd je conform de richtlijnen een referaat voor de eigen groep en de begeleidende docenten. Met beeldmateriaal van je werk geef je een terugblik op vier jaar opleiding, vertelt wat je geleerd hebt en welke ontwikkeling je ziet. Het referaat dient duidelijk te maken met wat voor soort werk je wilt afstuderen. De referaten worden begeleid en beoordeeld door Eric Bos en Miranda van Gelderen.

7.6 BEROEPSVOORBEREIDING Een programma Beroepsvoorbereiding dient om je zo goed mogelijk voor te bereiden op de zelfstandige beroepspraktijk. In een serie gastcolleges en excursies word je ingeleid in verschillende ‘ins and outs’ van het beroep, waaronder presentatie, de werking van musea, CBK’s en galerieën; de criteria van recensenten en de zakelijke aspecten van het kunstenaarschap. Deze vinden plaats in het tweede jaar van de Masterscholing.

7.7 2E JAAR BEROEPSVOORBEREIDING -

7.8 UITWISSELINGEN/WERKPERIODEN/ EXCURSIES In dit jaar zijn ook een (buitenlandse) werkweek landschapschilderen gepland, alsmede een museumexcursie naar een van de grote Europese steden.

7.9 REFERATEN Aan het begin van het tweede jaar Masterscholing houd je een referaat voor de eigen groep en de begeleidende docenten. Het referaat dient een terugblik te geven op vier jaar opleiding en de stand van zaken en duidelijk te maken met wat voor soort werk je wilt afstuderen. Met beeldmateriaal. De referaten worden beoordeeld door Eric Bos en Miranda van Gelderen.

7.10 EINDEXAMEN

VRIJDAG Deze bestaat uit:





Presentatie Diverse presentatietechnieken en –vormen, i.h.b. reproductiefotografie, digitale presentaties en drukwerk. Markt Hoe galerieën hun beleid bepalen, wat een rol speelt bij hun keuzen. CBK: doel en werkwijze van documentatie, opdrachten en kunstuitleen. Hoe musea hun

In principe verleg je in het tweede jaar het accent van begeleide studie naar het zelfstandig werken met feedback van docenten. Ook kun je desgewenst intekenen op keuzevakken. Onder voorbehoud dat de ruimte het toestaat. Daarnaast kun je afspraken maken met keuzedocenten voor periodieke begeleiding. Tenslotte kun je via een uitgereikt formulier acht keer in het jaar een uur lang om commentaar of advies vragen aan een kunstenaar naar keuze (buiten de Masterscholing).

8 AFSTUDEREN Indien de afstudeercommissie het toelaatbaar acht, kun je na het tweede jaar Masterscholing afstuderen en het bijbehorende getuigschrift krijgen. Bij de overwegingen telt niet alleen je bereikte artistieke niveau, maar ook of je over voldoende kwalitatief geschikte werken beschikt om deel te kunnen nemen aan de afrondende tentoonstelling (dit oeuvre is het eindexamenproject). Als je nog niet zover bent, kan de studie eenmalig worden verlengd.

8.1 EINDEXAMENTENTOONSTELLING Het werken in het eigen atelier mondt uit in een eindexamenpresentatie. Deze wordt in juni 2014 georganiseerd bij Kunstlievend Genootschap Pictura aan de Sint Walburgstraat 1 in Groningen. Deze tentoonstelling moet je niet zien als een afsluiting, maar juist als de start van je kunstenaarschap.

De Masterscholing wordt afgesloten met een diploma en een tentoonstelling.

9 INHOUD 1

2

3

Leerstof ................................................................................................................................................. 2 1.1

Technieken, kunde en vaardigheden ............................................................................................ 2

1.2

Tekentechnieken ........................................................................................................................... 2

1.3

Compositie .................................................................................................................................... 2

1.4

Toonwaarden ................................................................................................................................ 2

1.5

Kleur .............................................................................................................................................. 3

1.6

Palet .............................................................................................................................................. 3

1.7

Vormstudie.................................................................................................................................... 3

1.8

Anatomie....................................................................................................................................... 3

1.9

Plasticiteit...................................................................................................................................... 4

1.10

Atmosferisch perspectief .............................................................................................................. 4

1.11

Geometrisch perspectief............................................................................................................... 4

1.12

Stofuitdrukking.............................................................................................................................. 4

1.13

Schildertrant.................................................................................................................................. 5

1.14

Schildertechniek............................................................................................................................ 5

1.15

Expressievormen ........................................................................................................................... 5

1.16

Verbeelding ................................................................................................................................... 6

1.17

Wandschilderen ..................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

1.18

Reproductietechnieken................................................................................................................. 6

1.19

Materiaalkennis ............................................................................................................................ 6

1.20

Cultuurkennis ................................................................................................................................ 6

1.21

Zelfstudie....................................................................................................................................... 7

1.22

Beroepsvoorbereiding .................................................................................................................. 7

Basisscholing Schilderen ....................................................................................................................... 8 2.1

Lesprogramma basisscholing ........................................................................................................ 8

2.2

Locatie ........................................................................................................................................... 8

2.3

Inhoud ........................................................................................................................................... 8

2.4

Semesters...................................................................................................................................... 8

eerste jaar vakopleiding schilderen elementaire studie ....................................................................... 9 3.1

Kennismaking met grondbeginselen en basisvaardigheden......................................................... 9

3.2

Modeltekenen Paradijsvogelstraat - Dinsdag 9.30-12.00 uurFout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

3.3

Tekenen in de glyptotheek Dinsdag - 13.30-16.00 uur ................................................................. 9

3.4

Anatomie & Model - Annelies Middel - Woensdag 15.30 – 18.00 uur ......................................... 9

3.5

2.1.2 Plastiek & Perspectief - Joost Doornik - Woensdag 19.00 – 21.30 uur.............................. 10

................................................................................................................................................................ 10 3.6

Compositie & expressie – Xandra Donders - Donderdag 9.30 – 12.00 uur ................................ 10

3.7

Kunstgeschiedenis – Miranda van Gelderen - Donderdag 13.00 – 14.30 uur ............................ 10

3.8

Tekentechnieken – Peter Durieux - Donderdag 15.30 – 18.00 uur ............................................ 11

3.9

Workshop grafiek – Siemen Dijkstra, Reinder Homan, Wim Jonkman ....................................... 11

Grafiekwerkplaats ............................................................................................................................... 11

4

3.10

Werkweek .............................................................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

3.11

Eindtermen eerste jaar ............................................................................................................... 11

3.12

Eindopdracht eerste jaar............................................................................................................. 12

3.13

Eindcriteria kunstgeschiedenis ................................................................................................... 12

Tweede jaar vakscholing Schilderen ................................................................................................... 13 4.1

Materiaalkennis en fijnschilderen – Chris Herenius – Maandag 15.30 – 18.00 uur ................... 13

4.2

Gelaagd schilderen – Arnout van Albada – Maandag 19.00 – 21.30 uur ................................... 14

4.3

Compositie en expressie – Ruud de Rode – Dinsdag 9.30 – 12.00 uur....................................... 14

4.4

Modelschilderen – Paul Boswijk – Dinsdag 13.00 – 15.30 uur ................................................... 14

4.5

Kunstgeschiedenis – Miranda van Gelderen – Dinsdag 16.30 – 18.00 uur ................................ 14

4.6

Facultatieve vakken .................................................................................................................... 15

4.7 Modeltekenen Paradijsvogelstraat – Dinsdag 9.30 – 12.00 uur ...................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 4.8

Tekenen Glyptotheek – Dinsdag 13.30 – 16.00 uur ............... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

4.9 Workshops muurschilderen Jille vd Veen - Woensdagmiddagen.................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 4.10

Facultatief grafiek; Paradijsvogelstraat 16............................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

4.11 Facultatief modeltekenen (Akerkhof 43-c) – Dinsdag 16.00 – 18.30 uur .....Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 4.12

Portret/modeltekenen met lichte begeleiding – Dinsdag ..... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

4.13 Facultatief modelboetseren - Paradijsvogelstraat 16 – Dinsdag 16.00 – 18.30 uur of 19.00 21.30 uur ............................................................................................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 4.14 Facultatief modeltekenen - Paradijsvogelstraat 16 – Donderdag 12.30 – 15.00 uur ............ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 4.15

Woensdag vrije studiedag facultatief .................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

5

4.16

Werkweek ................................................................................................................................... 15

4.17

Eindtermen tweede jaar ............................................................................................................. 15

4.18

Eindopdrachten tweede jaar ...................................................................................................... 15

4.19

Eindcriteria van kunstgeschiedenis ............................................................................................. 15

Derde jaar vakscholing schilderen ...................................................................................................... 16 5.1

Woensdag - Vrije studiedag (facultatief) ............................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

5.2

Grafiek – grafiekwerkplaats - Paradijsvogelstraat 16 - Woensdag 9.30-12.00 uur ................... 16

5.3 Tekenen Glyptotheek – Akerkhof 23 c - Woensdag 16.00-18.30 uur ...........Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5.4

Compositie & expressie – Xandra Donders – Donderdag 12.30 – 15.00 uur.............................. 16

5.5

Cultuurbeschouwing – Eric Bos – Donderdag 16.00 – 17.30 uur................................................ 16

5.6

Programma Kunstbeschouwing 2013-2014 ........................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

5.6.1

12 september - Degas en een glas absint 12 sept......... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

5.6.2

19 september – De berg van Cézanne ........................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

5.6.3

26 september – Hans Memling en het oudste museumFout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

5.6.4

3 oktober – Morandi en het stilleven ............................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

5.6.5

10 oktober – Summertime ............................................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

5.6.6

17 oktober – De enige echte impressionist ................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

5.7

Aquarelschilderen – Riny Bus - Donderdag 18.30-21.00 uur ...................................................... 17

5.8

Modelschilderen – Tom Hageman – Vrijdag 9.30 – 12.00 uur ................................................... 17

5.9

Schilderen vanuit kleur – Juan Xue - Vrijdag 13.00-15.30 uur .................................................... 18

5.10

Facultatief grafiek; Paradijsvogelstraat 16............................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

5.11 Facultatief modeltekenen (Akerkhof 43-c) - Dinsdag, 16.00-18.30 uur .......Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5.12 Facultatief modelboetseren; Paradijsvogelstraat 16 - dinsdag 16.00-18.30 evt. uitloop 19.0021.30 uur ............................................................................................ Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5.13 Facultatief modeltekenen; Paradijsvogelstraat 16 - Donderdag, 12.30-15.00 uur ............... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

6

5.14

Werkweek ................................................................................................................................... 18

5.15

Eindtermen derde jaar ................................................................................................................ 18

5.16

Eindopdrachten derde jaar ......................................................................................................... 18

5.17

Eindcriteria van kunstbeschouwing ............................................................................................ 18

vierde en vijfde jaar Masterscholing ................................................................................................... 19 6.1

Keuzevakken – Dinsdag 19.00 – 21.30 uur ................................................................................. 19

7

6.2

Keuzevakken - Woensdag: 9.30 – 15.00 uur ............................................................................... 19

6.3

Keuzevakken – Vrijdag 16.00 – 21.30 uur ................................................................................... 20

6.4

Keuzevakken – Zaterdag 9.30 – 15.00 uur .................................................................................. 20

Masterclasses ...................................................................................................................................... 21 7.1

Masterclass september – Jan van der Kooi (jaarlijks) ................................................................. 21

7.2

Masterclass februari – Sam Drukker (met tussenpozen) ............................................................ 21

7.3

Masterclass april – Henk Helmantel (jaarlijks)............................................................................ 21

7.4

Theorie Hoorcolleges Kunstgeschiedenis ................................................................................... 22

7.5

Referaten .................................................................................................................................... 22

7.6

Beroepsvoorbereiding ................................................................................................................ 22

7.7

2e jaar beroepsvoorbereiding - vrijdag 9.30-12.00 uur .............................................................. 22

7.8

Facultatief grafiek; Paradijsvogelstraat 16............................. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

7.9

Uitwisselingen/werkperioden/excursies .................................................................................... 22

7.10

Referaten .................................................................................................................................... 22

7.11

Eindexamen................................................................................................................................. 22

........................................................................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 8

Afstuderen .......................................................................................................................................... 23 8.1

Eindexamententoonstelling ........................................................................................................ 23