Digitale nieuwsbrief van de Koninklijke van uitga ve van de Vereniging KNOV en GOV-VvK 1 | 2008 Organistenjaargang en Kerkmusici nummer 1 | juli jaargang 8 - 2015 nummer 12 - december
Exposities in Elburgse musea Op vrijdag 23 oktober 2015 werden in Elburg twee tentoonstellingen geopend die aandacht vragen voor onderbelichte onderwerpen uit de Nederlandse orgelgeschiedenis. De eerste tentoonstelling is gewijd aan het leven en werk van de orgelbouwer Michaël Maarschalkerweerd, die honderd jaar geleden overleed. In deze overzichtstentoonstelling wordt materiaal uit zijn werkzame leven getoond: ontwerptekeningen, gereedschap waarmee hij werkte en foto's van zijn orgels. Vanaf half november is bovendien een sample-orgel van de firma Johannus uit Ede te bespelen. In dit digitale orgel zijn klanken van verschillende Maarschalkerweerd-orgels opgenomen, waardoor het lijkt alsof men bijvoorbeeld het orgel van de Onze-Lieve-Vrouwe-Basiliek in Zwolle bespeelt. Deze tentoonstelling wordt georganiseerd in samenwerking met de Stichting Michaël Maarschalkerweerd Herdenkingsjaar 2015. Locatie: Museum Elburg, Jufferenstraat 6-8, Elburg. De tweede expositie bestaat uit een veertigtal zeldzame foto-opnames van orgels die in de Tweede Wereldoorlog verloren zijn gegaan. Het betreft vooral orgels uit het rivierengebied. Locatie: Nationaal Orgelmuseum, Van Kinsbergenstraat 5, Elburg Beide exposities zijn tot 5 maart 2016 te bezichtigingen tijdens openingstijden van de musea, op dinsdag tot en met zaterdag van 11.00 uur tot 16.00 uur. Meer info: www.museumelburg.nl www.nationaalorgelmuseum.nl
Studiedagen Stichting Sint-Gregorius In het voorjaar van 2016 organiseert de Stichting Sint-Gregorius in het bisdom Haarlem-Amsterdam drie studie- en contactdagen voor amateurorganisten. De eerste bijeenkomst zal plaatsvinden op 12 maart 2016 in de Mozes-en-Aäronkerk in Amsterdam. Docent Hayo Boerema zal de aanwezigen een inkijkje geven in de wereld van de late romantiek. Harmonisaties in romantische stijl worden vervolgens als uitgangspunt genomen voor een improvisatie. Het is voor de deelnemers ook mogelijk zelf meegebracht repertoire te spelen op het romantische drieklaviers Ademaorgel in de Mozes-en-Aäronkerk in Amsterdam. De tweede studiedag heeft als onderwerp ‘Engels orgelrepertoire’ en zal plaatsvinden op zaterdag 9 april op het prachtige Engelse Nicholson-orgel in de Christoforuskerk te Schagen. Docent Tjeerd van der Ploeg zal vertellen over de context waarin orgelrepertoire wordt gespeeld en hoe wordt geregistreerd. Ook zal Tjeerd van der Ploeg onbekend Engels orgelrepertoire aanreiken, dat ook voor amateurorganisten geschikt is. Daarnaast is er de mogelijkheid voor de aanwezigen zelf het orgel te bespelen.
Mozes-en Aäronkerk te Amsterdam. Foto: RCE
De derde studie- en contactdag zal plaatsvinden in de H.-Odulphusparochie te Assendelft. Deze zal plaatsvinden op zaterdag 21 mei. In deze kerk staat het onlangs gerestaureerde Vollebregt/Franssen-orgel, een prachtig tweeklaviers orgel met aangehangen pedaal. Het instrument werd in 1863 opgeleverd door de orgelbouwer Vollebregt. Dit bouwjaar is het uitgangspunt voor deze contactdag. Wat werd op een dergelijk instrument gespeeld en door wie en hoe werd er gespeeld? Uiteraard is er ook op deze dag gelegenheid om het orgel te bespelen. Voor meer informatie kunt u www.kssg.nl raadplegen, of contact opnemen met Mark Heerink (regionaal medewerker kerkmuziek van de KSSG), e-mail
[email protected] en telefoon 06-23400843.
Nieuws Jacques van Oortmerssen overleden
V.l.n.r. Wethouder Boaz Adank, Frederik Kranemann, Anna Karpenko en Adriaan Hoek. Foto: Marleen Hoftijzer
Adriaan Hoek wint orgelconcours Breda
Zaterdag 31 oktober vond de finale plaats van het Tweede Internationale Orgelconcours Breda. Na een kort juryberaad besloot de jury Adriaan Hoek als winnaar aan te wijzen. De tweede prijs ging naar Anna Karpenko. Frederik Kranemann won de derde prijs. De drie finalisten speelden voor de jury, bestaande uit Dirk Out (voorzitter), Ignace Michiels, Jan Hage en Thierry Escaich, een programma met werken van Bach en Alain (Suite) en het speciaal voor dit concours gecomponeerde concoursstuk Tanz-Paraphrase ‘Veni Creator’ van Escaich.
PKN-kerkmuziekcursus in Groningen van start
Zaterdag 14 november jongstleden is in De Fontein in Groningen een driejarige cursus kerkmuziek gestart, georganiseerd vanuit de landelijke Protestantse Kerk. Tijdens de goed bezochte introductiedag zijn door middel van proeflessen diverse vakken, zoals hymnologie, liturgiek, orgelspel en algemene muziekleer, belicht. Op dit moment is de cursus nog niet helemaal vol; er zijn nog enkele plaatsen voor organisten beschikbaar! Wie alsnog belangstelling heeft de cursus te volgen, kan zich aanmelden en instromen. Het is ook mogelijk tegen gereduceerd tarief enkele cursusdagen bij te wonen. De kerkmuziekcursus wordt tweewekelijks gegeven op zaterdagochtend. Het adres van De Fontein is Eikenlaan 255, 9741 EZ Groningen; zie ook www.defontein.info. De cursisten krijgen drie jaar lang een gedegen kerkmuzikale opleiding: zowel praktisch (het leren begeleiden, voorspelen maken, improviseren, de basis van het dirigeren) als theoretisch (algemene muziekleer, muziekgeschiedenis, hymnologie en liturgie). De drie vakkundige docenten die met de cursisten optrekken zijn Jellegeert Postma, Tymen Jan Bronda en Thijs Oomen. Het gaat om het opsteken van veel kennis, maar het is ook leuk en inspirerend drie jaar lang met een hechte groep op te trekken, om met elkaar zich deze muzikale vaardigheden eigen te maken. Na drie jaar volgt een examen, waarna men zich derdegraadsbevoegd kerkmusicus mag noemen en bij een kerk aangesteld kan worden volgens de in de Protestantse Kerk in Nederland gehanteerde Regeling voor Kerkmusici. Belangrijker dan dit papiertje is echter dat je in die drie jaren op een unieke manier onschatbare kennis en ervaring hebt opgedaan. Iedereen die belangstelling heeft, wordt uitgenodigd zich snel aan te melden bij het Toerustingscentrum van de Protestantse Kerk, tel. 030 - 880 1560 of
[email protected]. Ook wie vrijblijvend de intro-
2
Op zaterdag 21 november is organist Jacques van Oortmerssen plotseling op 65-jarige leeftijd overleden. Hij werd op 28 juni 1950 te Rotterdam geboren. Aan het Rotterdams Conser vatorium studeerde hij orgel bij André VerFoto: Hester Doove woerd en piano bij Elly Salomé. Zijn orgelstudie zette hij daarna voort bij Marie-Claire Alain (Parijs). In 1976 behaalde hij de ’Prix d’ Excellence’. Een jaar later was hij eersteprijs-winnaar van het Nationaal Improvisatie Concours in Bolsward. In 1979 werd hij hoofdvakdocent orgel aan het Conservatorium van Amsterdam. Drie jaar later volgde hij Gustav Leonhardt op als titulair organist van de Waalse Kerk te Amsterdam. Jacques van Oortmerssen doceerde als gastdocent aan o.a. de Universiteit van Oxford (Engeland), het Royal Northern College of Music in Manchester (Engeland), het Conservatoire national superieur musique et de danse de Lyon (Frankrijk), de Sibeliusacademie in Helsinki (Finland). Aan laatstgenoemde academie ontving hij in 2012 een eredoctoraat. Tevens had hij zitting in de raad van advies van het Göteborg Organ Art Centre (GOArt). Als organist had Jacques van Oortmerssen een uitgebreide concertpraktijk binnen en buiten Europa. Hij maakte vele opnamen voor radio en televisie. Ook is zijn spel talloze malen op cd’s opgenomen. In 1995 verscheen het eerste deel van zijn cd-serie met orgelwerken van Johann Sebastian Bach. In het komende nummer van Het ORGEL zal een In Memoriam opgenomen worden.
ductieochtend van de cursus wil bijwonen, wordt gevraagd een bericht naar bovenstaand e-mailadres te sturen.
Choral Evensongs in Grote Kerk Leeuwarden
Vanaf januari 2016 zal elke tweede zondag van de maand in de Grote Kerk van Leeuwarden om 17.00 uur een Choral Evensong door de Schola Liturgica Leeuwarden worden gezongen (met uitzondering van de maanden juli en augustus). Het koor bestaat uit geoefende zangers en staat
onder leiding van Geke BruiningVisser. Theo Jellema bespeelt het orgel. De toegang is gratis, wel zal er een collecte gehouden worden voor de kerk en om deze serie in stand te kunnen houden. Wilt u meedoen in dit koor, mail dan voor informatie naar: info@ zingeninengeland.nl. De data voor 2016 zijn: 10 januari, 14 februari, 13 maart, 10 april, 8 mei, 12 juni, 11 september, 9 oktober, 13 november en 11 december.
NotaBene | December 2015
Nieuws Theo Jellema Ridder in de Orde van Oranje Nassau Op zaterdag 24 oktober j.l. werd Theo Jellema benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Dit bij gelegenheid van zijn afscheid als muzikaal leider en organist van de Stichting Internationale Orgelreizen. Die zaterdag was de slotdag van zijn achttiende orgelreis voor de stichting, een reis die met 70 deelnemers voerde naar Hamburg en het westelijk daarvan gelegen ‘Das Alte Land’.
Midwinterzingen
Op zaterdag 2 januari 2016 organiseert Kerkzang.nl ‘Midwinterzingen’ in de Ontmoetingskerk (Andorrastraat 2) te IJsselstein voor kinderen, tieners en jongeren van 7 tot 21 jaar. Tijd: 10.30-17.00 uur. De leiding is in handen van Annemarie van der Boor en Willeke Smits, professionals die veel ervaring hebben met het zingen met kinderen en jongeren. Het thema is ‘Op weg met de Drie Koningen’. Er worden liederen uit diverse landen en in verschillende talen gezongen. Ook is er gelegenheid elkaar gezellig te ontmoeten. De dag wordt afgesloten met een miniconcert. Kinderen, jongeren én hun ouders zijn van harte welkom. Info en opgeven: www.kerkzang.nl
Sander Booij winnaar SGO-concours 2015
Ferd Crone en Theo Jellema
Tijdens een feestelijk buffet voor de deelnemers en een aantal genodigden in Leeuwarden reikte burgemeester Ferd Crone de onderscheiding uit aan Theo Jellema. Niet alleen zijn jarenlange inzet voor de internationale orgelreizen stond daarbij centraal, maar ook zijn vele andere activiteiten in de orgelsector, waaronder in het bijzonder zijn grote inzet voor het orgelpatrimonium in Friesland. Ieder jaar in oktober organiseert de Stichting Internationale Orgelreizen een reis waarbij orgels worden bezocht in een bepaalde regio in Europa. Ooit werd dit begonnen op initiatief van Jan Jongepier. Vanaf 1998 leidden Jongepier en Jellema de jaarlijkse reis samen en sinds 2005 deed Jellema dat alleen. Het leiden van zo’n orgelreis houdt in dat de organist gedurende de hele week op zo’n twintig orgels concerteert en daaromheen veel toelichting verschaft. De formule van voornoemde stichting betekent dat een mix van verschillende stijlperioden aan de orde komt, derhalve orgels uit de renaissance en barok, en ook uit de negentiende eeuw en de moderne tijd, met daarbij passende literatuur en improvisaties. Dat vraagt veel voorbereiding en betekent naast de artistieke prestatie ook een grote fysieke inspanning. Theo Jellema heeft naast zijn werk als organist van de Grote of Jacobijnerkerk een internationale concertpraktijk, is als hoofddocent orgel verbonden aan het Prins Claus Conservatorium te Groningen en is adviseur op het gebied van orgelrestauraties en nieuwbouw. Gezien zijn zeer bezette agenda heeft hij besloten na 18 jaren met de orgelreizen te stoppen. De feestelijke bijeenkomst in Leeuwarden werd besloten met het slotconcert dat Theo Jellema op zijn befaamde Müller-orgel in de Grote Kerk gaf met medewerking van de altus David van Laar. De Stichting Internationale Orgelreizen heeft met ingang van 2016 Frank van Wijk benoemd tot muzikaal leider en organist van de stichting.
NotaBene | December 2015
Het achtentwintigste SGO-Orgelconcours voor amateurorganisten in de Mariakerk van Uithuizermeeden is gewonnen door Sander Booij uit Wijk bij Duurstede. Hij won ook de publieksprijs. Booij speelde de vijfde triosonate (BWV 529) van Bach. De tweede prijs ging naar Adrie van Manen uit Rhenen. Hij speelde een preludium van J.C. Kittel, een trio van J.L. Krebs en het Trio Ein feste Burg van F.C. Mohrheim. De derde prijs ging naar Christiaan Drost uit Nijkerk. Hij vertolkte ‘Dies sind die heilgen zehn Gebot’ (BWV 678) van J.S. Bach en ‘Vater unser im Himmelreich’ van G. Böhm. Aan het concours deden twintig organisten mee. De jury werd gevormd door Rien Donkersloot, Dirk Molenaar en Ab Weegenaar (juryvoorzitter). Geluidsopnamen van de finalisten zijn te beluisteren via de website van de SGO (www.groningenorgelland.nl).
Deelnemers van het SGO-orgelconcours 2015. Foto: Jan Smelik
Matthias Havinga nieuwe kerkorganist Oude Kerk Amsterdam
Met ingang van begin 2016 wordt Matthias Havinga de nieuwe kerkorganist van de Oude of Sint-Nicolaaskerk te Amsterdam. Hij volgt Jacob Lekkerkerker op, die de functie sinds eind 2007 bekleedde. Jacob Lekkerkerker blijft – naast Matteo Imbruno – als organist van de Stichting De Oude Kerk aan de orgels verbonden. Matthias Havinga (1983) is als kerkmusicus werkzaam voor de Evangelisch-Lutherse Gemeente Amsterdam. In die functie werkte hij voor de Augustanakerk te Bos en Lommer, de Oude Lutherse Kerk op het Spui en De Nieuwe Stad in Amsterdam Zuidoost. Daarnaast is hij organist
3
Nieuws van de Ronde Lutherse Kerk aan het Singel, waar hij de Koepelkerkconcerten verzorgt. Matthias Havinga is internationaal actief als concertorganist en sinds dit seizoen assistent hoofdvakdocent orgel aan het conservatorium van Amsterdam. Als organist van de Oude Kerk-gemeente zal Matthias Havinga de orgels van de oudste kerk van Amsterdam bespelen tijdens de zondagse
Peter Eilander Ridder in de Orde van Oranje Nassau Peter Eilander uit Twello ontving zaterdagavond 7 november 2015 uit handen van burgemeester Jos Penninx van de gemeente Voorst de versierselen behorende bij zijn benoeming tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. De uitreiking vond plaats tijdens het jubileumconcert t.g.v. het vijftigjarig jubileum van Chr. Gemengd Koor Cantate Deo in de Joriskerk van Amersfoort. Eilander heeft een concertpraktijk in binnen- en buitenland. Hij heeft als (concert) organist, dirigent en begeleider van koor- en samenzang een grote diversiteit aan Nederlandse en buitenlandse (cd-) opnamen op zijn naam staan, zoals een opname van alle orgelsonates van Alexandre Guilmant. Hij is ruim 37 jaar vrijwilliger bij en bestuurslid/voorzitter van de Stichting Vox Humana (voorheen Orgelkring Vox Humana) te Apeldoorn. Deze stichting zet zich in voor de Nederlandse orgelcultuur. Peter Eilander brengt met het organiseren en het geven van concerten het orgel dichtbij de mensen. Daarnaast fungeert hij als jurylid van het Feike Asmaconcours, dat speciaal gericht is op de jonge (amateur)organist. Van het Christelijk Gemengd koor Cantate Deo te Amersfoort is hij ruim 35 jaar dirigent. Daarnaast is hij 34 jaar organist van en vrijwilliger bij de Eben Haëzergemeente te Apeldoorn. Hij was lid van de orgelcommissie die een nieuw pijporgel moest realiseren en hij levert thans nog een bijdrage tijdens o.a. gemeenteavonden. Ook is hij 25 jaar mede-organisator en vaste organist geweest van de Landelijke Psalmzondag. Peter Eilander is ruim zes jaar dirigent van de Stichting Christelijk Mannenkoor Higgajon te Harderwijk. Hij is van dit koor ook de mede-oprichter. Tot slot is hij sinds 2013 dirigent van het Christelijk Mannenkoor Door Eendracht Verbonden (DEV) te Werkendam. In 1993 en in 2006 heeft hij Franse onderscheidingen ontvangen voor zijn verdiensten voor de Franse orgelcultuur.
4
kerkdiensten (11 en 18 uur) en samen met de cantor zorgdragen voor de muzikale vormgeving van de vieringen in deze citykerk.
colofon NotaBene is de digitale nieuwsbrief de Koninklijke Vereniging van Organisten en Kerkmusici, opgericht op 12
Open Orgeldag Alkmaar 9 januari
december 2008 te Leeuwarden
Op zaterdag 9 januari 2016 (aanvang 10.00 uur) wordt in de Grote of St.-Laurenskerk een ‘open orgeldag’ gehouden. Iedereen die een orgelvakstudie overweegt te gaan volgen, krijgt gelegenheid het Van Hagerbeer/Schnitgerorgel te bespelen. Les en advies wordt gegeven door Pieter van Dijk en Matthias Havinga. Aanmelden bij Pieter van Dijk (
[email protected]). Bij de aanmelding graag een korte motivatie geven waarom je een orgelstudie overweegt. Vermeld ook de naam van je huidige leraar en de stukken die je voorbereid hebt.
Adres bestuur
Compositiefonds Dirk Zwart opgericht
Corrector
Een viertal initiatiefnemers heeft de ‘Stichting Compositiefonds Dirk Zwart’ in het leven geroepen. Zwart is al vele jaren werkzaam als kerkmusicus, organist, pianist en dirigent, maar hij is ook componist. De nieuwe stichting beoogt het werk van Zwart mogelijk te maken en tevens voorwaarden te scheppen voor een bredere verspreiding van zijn muziek. In het comité van aanbeveling van de Stichting zitten Patrick van der Linden, Tom Löwenthal, André Troost, Sietze de Vries en Sytze de Vries. De Stichting is op zoek naar mensen die het werk van Zwart incidenteel of structureel willen ondersteunen. Nadere informatie en het IBAN is verkrijgbaar via
[email protected] en via de website www.dirkzwart. com. Het bestuur van de Stichting bestaat uit Peter van Dongen (voorzitter), Bea de Geus-van Die (secretaris), Alexander Monster (penningmeester) en Gé BollandSomsen (bestuurslid).
Hans Beek | Klipper 49 | 9801 MT Zuidhorn | 0594 50 78 76 |
[email protected] © KVOK 2015 ISSN 1876-2921 Eindredactie Peter Ouwerkerk (oneven maanden) | Postbus 1091 | 1000 BB Amsterdam | 020 4880481 | Jan Smelik (even maanden) | H. van Steenwijckstraat 10 | 8331 KK Steenwijk | 0521 521 276 | E-mailadres NotaBene
[email protected]
Kees Kugel, Noordhorn Agenda Concertaankondigingen in de Agenda kosten € 2 per concert. Opgave van concerten kan uitsluitend geschieden via het aanmeldformulier op www. hetorgel.nl. Opgave van kerkmuziekuitvoeringen via het redactieadres. Recensies Cd’s, boeken en bladmuziek die aan de redactie van Het Orgel en de redactie van Muziek & Liturgie worden gestuurd, worden zo snel mogelijk genoemd op de nieuwssite www.orgelenkerkmuziek.nl. Het is mogelijk dat uitgaven naderhand uitvoeriger aan de orde komen in Het Orgel of Muziek & Liturgie. Advertenties Bureau van Vliet B.V. | Postbus 20 | 2040 AA Zandvoort | 023-5714745 | contactpersoon: Mariëlle Groot |
[email protected] | website: www.bureauvanvliet.com Abonnementen Harco Clevering | Jabbingelaan 21 | 9591 AL Onstwedde | 0599 33 18 90
[email protected]
NotaBene | December 2015
vERENIGINGSNIeuws Utrecht/Flevoland
Limburg
Op zaterdag 9 januari 2016 houdt de afdeling Utrecht/Flevoland haar jaarlijkse Algemene Ledenvergadering. Dit jaar gebeurt dat in de Michaelkerk, Jhr. Ramweg 18 te Schalkwijk. Het programma ziet er als volgt uit: 14.00 ontvangst met koffie 14.30 vergadering, op de agenda o.a. een bespreking van de stand van zaken over de ontwikkelingen binnen de KVOK (nieuwe opzet studiedagen, rapport ‘Kansen bij krimp') 15.30 orgeldemo van het prachtige Bätz-orgel uit 1758 16.00 zelf spelen 16.30 afsluitende borrel We nodigen onze leden van harte uit deze vergadering bij te wonen! KAREL DEMOET
Overijssel
De activiteiten voor 2016 zijn onder voorbehoud gepland, zodra deze definitief zijn zullen ze op de website van de KVOK geplaatst worden. Namens het afdelingsbestuur wensen we u gezegende kerstdagen en een voorspoedig 2016. BASTIAAN NUIJEN
Noord-Brabant
Het nieuwe jaar 2016 komt in zicht, dus tijd om onze jaarvergadering voor 2016 aan te kondigen. Wij houden deze vergadering op zaterdag 23 januari in de St.-Petruskerk van Hilvarenbeek. Onze gastheer zal zijn de heer Ad van Sleuwen, u allen wel bekend. Na de vergadering zal hij voor ons het Van Hirtum-orgel bespelen, dat een maand tevoren na een restauratie opnieuw in gebruik genomen is. Wij beginnen om twee uur. HAN van WEEREN
Zuid-Holland-Noord
In het nieuwe jaar beginnen we zoals altijd met de jaarvergadering, op zaterdag 23 januari 2016 in de Oude Kerk in Naaldwijk, waar Gerard Bal onze gastheer is. Eibert Kok zal na de pauze weer
Hooglandse Kerk, Leiden. Foto: Jan Smelik
een inleiding houden over een liturgisch onderwerp. Dat is nu nog niet bekend. Wel dat daaraan medewerking wordt verleend door de Cantorij van de Oude Kerk, o.l.v. Gerard Bal. Natuurlijk zal ook het prachtige Beekes-orgel klinken. De kerk ligt aan het Wilhelminaplein. Dat is afgesloten voor het verkeer. Parkeren in de omgeving (buiten de parkeergarage) is redelijk goed te doen. Gratis, wel met schijf. Zoals u weet is de jaarplanning al rond en inmiddels goedgekeurd. Deze ziet er als volgt uit. - 20 februari: Groene Kerkje Oegstgeest. Inleider: Jan Marten de Vries. Onderwerp: Orgel ontmoet Piano - 2 april: Gereformeerde Gemeente Bodegraven. Gastheer: Hans Pors. Onderwerp: n.n.b. - 28 mei: R.K.-Kerk Noordwijk. Inleider: Paul Houdijk. Onderwerp: Orgelbouwer(s) Maarschalkerweerd - 17 september: Hooglandse Kerk
NotaBene | December 2015
Leiden (evt. Oude Kerk Voorburg). Gastheer: Theo Visser (evt. Wim Loef). Onderwerp: n.n.b. - 8 oktober: Studiemiddag in Gouda. Docent: Dick Sanderman. Onderwerp: Begeleiding: theorie en praktijk in verleden en heden - 12 november: Orgelwandeltocht Bleiswijk. Gastheren: lokale organisten en Iddo van der Giessen JAN VAN DER SPEK (mede namens Rob van Efferink)
Donderdagavond 5 november organiseerden wij een lezing over de orgelbouw en bouwers in Limburg. Wij mochten gebruik maken van de mooie ruimte in het Apostolisch Genootschap van de gemeente Sittard. Jo v.d. Mark gaf de lezing. Jo had weer zijn uiterste best gedaan voor ons een prachtige lezing met beamerondersteuning te verzorgen. Wij waren verheugd over de grote belangstelling voor zo’n thema. Er waren 64 personen aanwezig en er hadden zich nog 33 mensen afgemeld. Dit toont aan dat het een geliefd onderwerp was. We hebben ons voorgenomen in de toekomst een derde thema op dit gebied te organiseren. Dank nog aan allen die dit mede mogelijk maakten. Voor het volgende jaar 2016 hebben we weer het gebruikelijke concept klaar liggen. We bezoeken een orgelbouwer, samen met de afdeling Brabant. Ook gaan we dit jaar enkele huisorgels bezoeken, waarvan het bezoek rondom deze tijd gepland was, maar geen doorgang kon vinden. Het tongwerkstemmen zal ook weer plaatsvinden. De jaarvergadering zal in april gehouden worden, en de speeldagen komen ook weer aan de orde. Kortom: weer genoeg te doen! Daar de data hiervoor nog niet geheel zeker zijn, zullen die begin volgend jaar uitgedeeld worden. HUUB GEURTEN
Lezing Jo v.d. Mark, KVOK-afdeling Limburg. Foto: Ermindo Armino
5
vERENIGINGSNIeuws BESTUURSKOLOM
Ans Tromp, het oudste KVOK-lid
Beste orgel- en kerkmuziekvrienden,
Het bestuur ontving onderstaand verhaal over Ans Tromp, het oudste KVOK-lid.
In deze kolom wil het bestuur van de KVOK u wat wetenswaardigheden laten lezen over het doen en laten van het bestuur, maar ook wel wat persoonlijke ontboezemingen. Dit als een bijdrage aan de verbetering van de communicatie in onze vereniging. Deze keer zal het vooral gaan om een aantal bestuurlijke zaken. In de afgelopen jaarvergadering is de nota ‘Kansen bij krimp’ uitgebreid aan de orde geweest. Het was al meteen duidelijk dat deze nota geen eindpunt was, maar slechts het begin van een proces. In de bestuursvergaderingen daaropvolgend heeft het bestuur zich daar verder over beraden. Terecht werd in juni de vraag gesteld: “Wat is onze identiteit? Wie zijn wij eigenlijk?” Ondergetekende heeft daar een korte notitie over gemaakt en na overleg en enige aanpassing in het bestuur is deze naar de afdelingen gestuurd om er eens over te praten. We komen daar dus op terug. Enkele bestuursleden zijn bezig te inventariseren wat wij in deze tijd voor onze beroepsorganisten en kerkmusici kunnen betekenen. En ten slotte zijn we bezig eens te kijken hoe we, met behoud van de afdelingen, ledenvergaderingen en bijeenkomsten wat meer body kunnen geven. In februari organiseren we weer een afdelingsbijeenkomst om voorgaande zaken te bespreken. En hopelijk kunt u er in de afdelingen daarvoor al over spreken. Een mooi voorbeeld vond ik (en ik was de enige niet) de orgeldag die de afdeling Utrecht vorige maand organiseerde in Bunnik. Zij hadden met behoorlijk wat publiciteit een studiedag over het neobarok-orgel geregeld. In Het Orgel is daar vooraf uitgebreid aandacht aan besteed en de studiedag sloot daar mooi op aan, met mooie verhalen van diverse deskundigen, uiteraard gelardeerd met enkele muziekvoorbeelden op het neobarokke orgel in Bunnik. Mooi dat er zo’n 40 à 50 mensen waren! Het zou toch prachtig zijn als we in het hele land elk jaar enkele van die bijeenkomsten kunnen organiseren? Misschien volgend jaar in het Regerjaar? Nog iets waar u als leden wat mee kunt doen: in de komende jaarvergadering zullen enkele leden het bestuur verlaten. Er moeten dus nieuwe bestuursleden komen. We zouden het plezierig vinden als er vanuit de leden kandidaten worden voorgedragen. Wat ons betreft mag een van de twee een professionele organist zijn. Op dit moment hebben we een bestuur, bestaande uit mannen. We hebben hele gezellige vergaderingen (besturen moet tenslotte ook leuk zijn), maar in deze tijd zou een dame in ons bestuur niet misstaan. In de afgelopen vergaderingen hebben we als bestuur een intensief gesprek gehad met de twee hoofdredacteuren van de beide bladen: Jan Smelik en Peter Ouwerkerk. Hoe kunnen we onze bladen nog aantrekkelijker maken, zeker ook voor de ‘gewone’ liefhebber, die niet zo hoog ‘orgelgeschoold’ Is?. Goed te merken dat er ook op de redacties nagedacht wordt over vernieuwing en verandering. Het combineren van artikelen in de bladen met bijeenkomsten in den lande (niet nieuw overigens) wordt in ieder geval opgepakt. Ten slotte: communicatie met de leden vinden we belangrijk. Wat mij betreft mag u reageren op bovenstaand stukje. Misschien wordt dat wel te weinig gedaan. Positief-kritische opmerkingen kunnen de kwaliteit van de bestuursbesluiten alleen maar verbeteren. En kwaliteit, daar willen we voor gaan: kwaliteit in de muziek, in de artikelen en in de besluitvorming. Met vriendelijke groet, Henk Eijsenga, voorzitter KVOK
[email protected]
6
“Op 7 december 1914 wordt in een Amsterdams ziekenhuis Jantje Tromp geboren. Zij was de tweede dochter van Botte en Johanna Tromp. Het gezin woonde in Zaandam. Er werd in huize Tromp veel gezongen. In het huis stond een orgeltje, waar Jantje al vroeg veel belangstelling voor toonde. Er werd dan ook een beroep gedaan op een buurjongen om haar enige muzikale kennis bij te brengen. Deze jongen speelde fluit in de plaatselijke harmonie, maar Jantje hield de lessen na enige tijd voor gezien. “Het klonk voor geen meter”, zou ze later zeggen. De jongen kende als fluitist alleen maar de G- sleutel. De “lessen” werden dan ook spoedig beëindigd. “Toen ik later in de gaten kreeg dat er ook nog een F-sleutel was”, herinnerde zij zich, “kon ik ineens alles spelen”. Als tiener begeleidde zij al diensten in een wijkcentrum. Het was haar moeder die vond dat zij toch weer les moest krijgen. Er werd een beroep gedaan op de blinde organist van de Oostzijdekerk, Hendrik Offenberg. Zij was toen twaalf jaar. Om thuis goed te kunnen oefenen kreeg zij van haar ouders een groot harmonium, met twee klavieren en pedaal (dit orgel heeft zij nog steeds). De lessen verliepen voorspoedig en het duurde niet lang of zij kreeg een aanstelling als organist in de Lutherse Kerk te Amsterdam. Offenberg adviseerde haar haar orgelstudie voort te zetten bij Jan Zwart, die haar meteen de naam Ans gaf. (“Ik heet zelf al Jan”). Op negentienjarige leeftijd gaf Ans Tromp samen met haar leraar Jan Zwart een orgelconcert in de Lutherse Kerk aan de Kloveniersburgwal te Amsterdam. Met veel plezier vertelt zij nu nog dat ze altijd op de fiets naar Amster-
NotaBene | December 2015
vERENIGINGSNIeuws dam reed, ook in de winter. Later kreeg zij les van Willem Mudde, die haar compositielessen gaf. In Duitsland volgde Ans verschillende cursussen kerkmuziek en koordirectie, met als docenten o.a. Siegfried Reda en Wilhelm Ehmann. Om dichter bij huis te kunnen spelen, solliciteerde ze twee keer naar de vrijgekomen post van organist in de Oostzijdekerk te Zaandam. Tegen alle verwachting in kreeg zij die benoeming niet, maar werd niet lang daarna gevraagd organist te worden in de Westzijdekerk (de Bullekerk). Hier werd zij in 1954 de vaste organist. Op verzoek van een aantal gemeenteleden werd haar gevraagd een cantorij op te richten en te leiden, hetgeen leidde tot de oprichting van het Westzijdekerkkoor, een gemengd koor dat zich ten doel stelt een liturgische bijdrage te leveren aan de zondagse eredienst van de Protestantse Gemeente te Zaandam. Zo werd Ans cantor-organist. Ruim 45 jaar dirigeerde zij dat koor, waarvoor zij mooie composities schreef. Hoogtepunten waren de koorreizen naar Heidelberg (19891991). Het koor, nu onder leiding van oud-koorlid Christiaan Helfensteijn, bestaat nog steeds en heeft vorig jaar het 55-jarig bestaan gevierd, met o.a. een reis naar Colchester in Engeland. Een van de leerlingen van Ans Tromp - organist Wim Tip - vierde onlangs het feit dat hij een halve eeuw werkzaam is als organist en koordirigent in verschillende Zaanse kerken. Hij vertelt: “Mijn muzikale opleiding begon op elfjarige leeftijd bij de organist van de Westzijdekerk, Ans Tromp. In haar woonkamer, aan het indrukwekkende pedaalharmonium, gaf zij mij les in de grondslagen van de orgelmuziek. Toen onlangs iemand vroeg op haar orgel iets van Bach te mogen spelen, merkte zij op dat het hier en daar niet helemaal goed ging”. Op de vraag waarom zij nu niet meer speelt antwoordt ze: “Ik
wil wel Bach studeren, maar ik kan niet goed meer zien. Daarom ontbreekt mij de lust tot spelen”. Toen in 2013 een nieuw liedboek uitkwam, had zij als een van de eersten een exemplaar. Nu kijkt ze af en toe nog wel eens in het boek, maar laat zich nieuwe liederen voorlezen.” HANS BEEK
Landelijke studiedag ‘Neobarok’ in Bunnik
De afgelopen jaren heb ik mij, samen met mijn medebestuursleden van de afdeling Utrecht/ Flevoland, druk gemaakt over de activiteiten van onze vereniging, zoals die door elke afdeling apart werden en worden georganiseerd. Wij, als afdeling Utrecht/Flevoland, werden, net als vele andere provincies, geconfronteerd met verouderende leden. Bovendien werden de activiteiten maar zeer karig bezocht. Tijdens onze vergaderingen werd er gediscussieerd over wat ons te doen stond om deze trend op zijn minst te stoppen, liever nog om te buigen. We kaartten een en ander aan bij het hoofdbestuur en er ontstond een uitwisseling van ideeën, die uiteindelijk leidde tot het rapport “Kansen bij krimp” dat onder leiding van ons bestuurslid Karel Demoet tot stand kwam. In dit rapport wordt een aantal voorstellen gedaan om onze vereniging anders te organiseren en de negatieve spiraal te doorbreken. Een van de voorstellen was de activiteiten van de vereniging voortaan landelijk te organiseren en de inhoud hiervan bovendien af te stemmen op artikelen die vooraf zouden verschijnen in één van onze bladen. Dat dit niet meteen in praktijk te brengen is (gesteld dat iedereen dit zou willen), begrepen wij natuurlijk heel goed. Toch hebben we geprobeerd alvast een stap te zetten en een landelijke studiedag te organiseren, die duidelijk bedoeld was voor alle leden van de vereniging: van jong tot oud en van amateur
NotaBene | December 2015
Workshop studiedag ‘Neobarok’ door Gerben Mourik
tot professional. Onderwerp van deze studiedag, die op 17 oktober jongstleden werd gehouden in de Barbarakerk te Bunnik, was “Neobarok, stijl, orgelbouw en composities uit het midden van de twintigste eeuw.” Er werd een dagprogramma samengesteld, waarbij experts vanuit verschillende invalshoeken het onderwerp belichtten en er werden natuurlijk goede organisten uitgenodigd die muziek uit de betreffende tijd konden laten horen op het drieklaviers Flentrop-orgel. Deelnemers werden uitgenodigd mee te doen aan de workshop, die onder de professionele leiding van Gerben Mourik werd gegeven. Ook konden zij meedoen aan de forumdiscussie, waarvoor door Gerben Mourik prikkelende stellingen waren geponeerd. Ten slotte werd nog een ad hoc-cantorij gevormd, die vocale muziek kon laten horen (iets dat voor kerkmusici niet onbelangrijk kan zijn). Terugkijkend op de dag moet ik tot mijn vreugde constateren dat we een geweldige dag hebben gehad, die alle verwachtingen overtrof. Inhoudelijk was het van hoog niveau en voor iedere aanwezige interessant. Peter van Dijk verzorgde de algemene inleiding, waarbij hij met grote kennis van zaken het ontstaan van de Nederlandse Wederopbouw-orgels schetste (hiermee was de term ‘neobarok’ voortaan van de baan), sprekend over verschillende uitgangspunten vanuit de Elzas, andere delen van Duitsland en Denemarken. Zeer informatief was ook zijn betoog over wat wel en niet in het verzuilde Nederland was overgenomen en hoe dat kwam. Bas de Vroome hield vervolgens een mooie lezing over de persoon Distler, waarschijnlijk wel de belangrijkste componist voor de vernieuwing van de kerkmuziek in de twintigste eeuw. De derde spreker was Jan Koelewijn, werkzaam bij fa. Reil, die met duidelijke afbeeldingen een heel interessante uitleg gaf over allerlei technische nieuwe vindingen door Nederlandse orgelbouwers als Flentrop,
7
vERENIGINGSNIeuws Van Vulpen, Reil, van Leeuwen, et cetera. Tussen deze lezingen door was er steeds tijd voor muziek, hetzij luisterend naar professionals (Gerben Mourik en Bas de Vroome, die uitstekende korte concertjes gaven met prachtige, soms zelden gespeelde muziek), hetzij actief als speler bij de workshop. Aan de forumdiscussie werd levendig meegedaan. Zaken als het wel of niet aanpassen van een orgel aan de smaak van de organist, het op de juiste manier registreren, een instrument respectvol bespelen (zonder je eigen voorkeursstijl op te dringen), werden levendig bediscussieerd. Meer dan een jaar ervoor had de redactie van Het Orgel zich bereid verklaard artikelen over neobarok te plaatsen in het septembernummer van het tijdschrift. Gerben Mourik en Geerten v.d. Wetering werden hiervoor uitgenodigd. Via deze artikelen konden alle abonnees zich al vast voorbereiden op de onderwerpen en werd er aandacht voor gevraagd. Niet alleen werden alle afdelingen benaderd en uitgenodigd met een wervende flyer, maar ook orgeldocenten in het hele land. Dat dit alles leidde tot een groot aantal bezoekers bleek meteen bij aanvang. We werden overrompeld door een rij geïnteresseerden bij de kerkdeur en binnen de kortste keren waren onze vijfentwintig programma’s op. Snel werd er het een en ander bijgekopiëerd en gedurende de hele dag waren er gemiddeld 40 mensen aanwezig. Geweldig om te merken dat het mensen waren vanuit het hele land, maar ook van alle leeftijden en bovendien amateurs èn professionals. Conservatoriumstudenten zongen mee in het ad hoc-koor, registreerden en kon-
PROTESTANTSE GEMEENTE te GOES In de actieve Protestantse gemeente te Goes is per 1 januari 2016 een vacature voor een
CANTOR m/v bevoegdheidsverklaring III De cantor werkt mee aan vormgeving en ontwikkeling van de orde van dienst en geeft in de vieringen leiding aan de cantorij van circa 20 personen en aan de gemeentezang. Daarnaast leidt de cantor wekelijks (behalve in de zomervakantie) de repetities van de cantorij. De cantorij werkt mee aan vespers, hoogtijdagen en aan ongeveer 6 “gewone” vieringen.
den studiepunten verdienen door deze dag mee te maken. Voor oudere organisten was de dag gedeeltelijk een aha-Erlebnis, omdat zij zelf de besproken periode hadden meegemaakt, voor jongeren was het interessante orgelhistorie en voor iedereen kennismaking met nieuwe muziek en genieten van heel veel moois. Bovendien sprak iedereen elkaar in de wandelgangen en ontstond er naar mijn smaak een gevoel van gedeelde passie. Ook voor de wandelgangen was de speciaal voor deze dag samengestelde prachtige fototentoonstelling van Wederopbouw-orgels van fotograaf Koos Schippers. Aan het eind van de dag werd een nieuwe cd van Gerben Mourik gepresenteerd, waardoor het ook nog mogelijk werd iets mee naar huis te nemen (zie verder het zeer prijzenswaardige project op: www. auditenova.org ). Omdat er veel meer mensen waren dan verwacht, hebben we een groot beroep moeten doen op de kosters, die gelukkig de hele dag door zeer bereidwillig koffie bleven zetten en zelfs nog voor een slotdrankje zorgden. Dank ook aan het hoofdbestuur, dat ons initiatief van harte heeft gesteund. Als voorzitter van Utrecht/Flevoland kan ik toch niet nalaten te melden dat ik trots ben op ons eigen team: bestuur afdeling Utrecht/Flevoland. We beraden ons op meer mooie plannen voor de toekomst. GONNY VAN DER MATEN
Informatie over de gemeente treft u aan op de website: www.protestantsgoes.nl. De omvang van de functie wordt in nader overleg vastgesteld. De honorering is in overeenstemming met de Generale regeling kerkmusici van de PKN Nadere informatie kunt u krijgen van Flip Homburg:
[email protected] of 0113-212121. Kandidaten kunnen tot uiterlijk 14 december a.s. hun interesse kenbaar maken naar bovengenoemd e-mailadres. Gesprekken zullen plaats vinden op vrijdag 18 december. Een proefdirectie kan deel uitmaken van de procedure.
8
muziek-pg goes 151106.indd 1
09-11-15 12:05
Afdelingen DRENTHE - Leo Ridderbos | Ballastweg 15 | 7741 ZM Coevorden | 0524-51 74 61 |
[email protected]
FRYSLÂN - Wim Dijkstra | buorren 19 | 9012 DK Raerd | 06-41526032 |
[email protected]
GELDERLAND - J. van den Brand | Schrijnwerkershorst 10 | 7328 PC Apeldoorn | 055-533 10 89 |
[email protected]
GRONINGEN - Ties Wildeboer | Wethouder Huismanlaan 34 | 9902 LR Appingedam | 0596-682956 |
[email protected]
LIMBURG - Huub Geurten | Hofstraat 12 | 6121 ZE Born | 046-4857919 |
[email protected]
NOORD-BRABANT - Han van Weeren | Bergmannstraat 53 5615 KE Eindhoven | 040- 251 57 99 | jp.van.
[email protected]
NOORD-HOLLAND - Sybren Boukes | Roelat 50 | 1906 VG Limmen | 072505 48 50 |
[email protected]
OVERIJSSEL - Bastiaan Nuijen | Pastoor Schneiderstraat 7 | 7545 CM Boekelo | 053-4303029 |
[email protected]
UTRECHT en FLEVOLAND ZUID-OOST Karel Demoet | Vechtoever 57 | 3555 SZ Utrecht | 06-49391998 | info@ kareldemoet.nl
ZEELAND - Kees Tempelaar | A. Pouwer-straat 14 | 4333 MC Middelburg | 0118-436091 |
[email protected]
ZUID-HOLLAND-NOORD - Jan van der Spek | Werkzijde 39 | 2543 CA Den Haag | 070-36624932 |
[email protected]
ZUID-HOLLAND-ZUID - Thea Verhagen | Oude Haven 87 | 2992 BL Barendrecht | 0180-65 46 31 |
[email protected]
NotaBene | December 2015
vERENIGINGSNIeuws
Oplossing puzzeltje ZomerAgenda 2015 Traditiegetrouw bevatte de ZomerAgenda 2015 weer een puzzeltje. Verspreid in de agenda stonden negen puzzelfoto’s afgedrukt. Aan de puzzelaar de opdracht te achterhalen in welke Nederlandse plaatsen de afgebeelde instrumenten stonden. Bij elke foto werd verteld welke letter van de desbetreffende plaatsnaam genomen moest worden. Met de letters kon vervolgens de voor- en achternaam van een persoon uit de orgelcultuur geformeerd worden. De oplossing luidt als volgt: 1. Apeldoorn, Mariakerk 2. Oploo, St.-Matthiaskerk 3. Boksum, St.-Margarethakerk 4. Boxmeer, St.-Petrusbasiliek 5. Meerssen, Basiliek v.h. Heilig Sacrament 6. Overlangbroek, Protestantse Kerk 7. Smilde, Koepelkerk 8. Delft, Oude Kerk 9. Harderwijk, Grote Kerk
1
5
6
3
Met de letters kon de naam van KLAAS BOLT gevormd worden. De redactie ontving vijf goede inzendingen. De volgende drie personen zijn na loting tot winnaars uitgeroepen: Ralf Nagelkerke (Breezand) Wim van Otterloo (Kockengen) Simon Schoon (Kollumerzwaag) Van harte gefeliciteerd! Een orgelcd is reeds naar de winnaars gestuurd. Foto's: Jan Smelik
7 NotaBene | December 2015
8
9
vERENIGINGSNIeuws De Protestantse Gemeente in Dinxperlo is op zoek naar een
ORGANIST m/v met een minimale bevoegdheidsverklaring III of een gelijkwaardig speelniveau. Het betreft een vacature van gemiddeld één tot twee diensten per maand. De erediensten worden volgens een rooster bij toerbeurt verricht door meerdere organisten. Via de organisten coördinator kan er eventueel van dienst worden gewisseld. Één van de taken is de muzikale begeleiding van de eredienst waarbij één keer per maand de cantorij onder leiding van Elske te Lindert aan de dienst meewerkt. Het salaris is overeenkomstig de regeling voor de kerkmusici van de Protestantse Kerk in Nederland. Proefspel maakt onderdeel uit van de selectieprocedure. Heeft u belangstelling of wilt u nadere informatie, neem dan contact op met dhr. G. Gerritsen, secretaris van het College van Kerkrentmeesters, Postbus 87, 7090 AB Dinxperlo. Tel. 0315-652231 Email:
[email protected]
muziek-dinxperlo 151019.indd 1
DEZE MAAND IN MUZIEK & LITURGIE
20-10-15 10:05
Inhoud: • Opmaat: Licht • Nicolaus Bruhns: Groot componist met een klein oeuvre (Janieke Mollenhorst) • Spelenderwijs: ‘De stem gaat altijd voor alles uit’ - Iona in het Liedboek (Sebastiaan ’t Hart in gesprek met Roel A. Bosch) • Verbeelding: Zoutsculptuur in de kapel van de heilige Kinga (Janieke Mollenhorst) • De banalisering van de genade - Nog eens BGT (Dick Wursten) • Gewone taal (slot) (Oane Reitsma) • Liedbespreking: De hemelse smederij (Lied 447) (Wim Kloppenburg) • Muziekbijlage: ‘Het zal zijn in het laatste der tijden’ (Lied 447) (Wout Bosschaart) • Portret: ‘Kerk en religie hebben hier en belangrijke functie’ In gesprek met Wout Bosschaart (Janieke Mollenhorst) • Een Vlaming in Italiaanse dienst - Cipriano de Rore (Willem Jan Cevaal) • Signalement: Et incarnatus est (Cees-Willem van Vliet) • Op zoek naar jonge organisten - Verslag ECPCM-congres in Straatsburg (Peter Ouwerkerk) • Bespreking: Handboek voor kunst in de kerk (Oane Reitsma) • Bladenoverzicht (Willem Jan Cevaal) Nabestellen:
[email protected]
10
NotaBene | December 2015
Agenda orgelconcerten in december di 01 | Heerlen | H. Pancratius | 13.00 | Jo Louppen Volendam | St.-Vincentiukerk | 20.00 | Dirk Out wo 02 | Amsterdam | Orgelpark | 20.15 | Thanasis Deligiannis, componist en uitvoerder. Gasten: Hans Fidom, researcher en orgeldeskundige en Jacob Lekkerkerker, improvisator.. Info: www.orgelpark.nl vr 04 | Amsterdam | Orgelpark | 13.13 | Duo 64-Feet: Iris Eysermans en Marie-N oëlle Bette, orgel.. Info: www.orgelpark.nl Drachten | Grote Kerk | 20.00 | Minne Veldman. Info: www.minneveldman.nl Kerkrade | H. Lambertus | 12.00 | Jo Louppen za 05 | Almelo | Doopsgezinde Kerk | 14.00 | Dick Sanderman (Rijssen). Info: www.dgtwente.doopsgezind.nl Glons (B) | Parochiekerk | 20.00 | Luc Ponet m.m.v. Jean-Pierre Van Hees (barokmusette) en jeugd- en kinderkoor Hasselt (B) | Virga-Jessebasiliek | 15.00 | Peter Jeurissen Utrecht | Domkerk | 15.30 | Domorganist Jan Hage - Nederlandse Orgelmuziek ma 07 | Rotterdam | Breepleinkerk | 20.00 | Martin Mans, Christelijk Waddinxveens Mannenkoor De Gouwestem. Info: www.martinmans.nl wo 09 | Veenendaal | Oude Kerk | 20.00 | Martin Mans, Urker Mans Formatie, Vocalgroup Voice, Mark Brandwijk. Info: www.martinmans.nl do 10 | Amsterdam | Buiksloterkerk | 20.15.00 | Ton Koopman, werken van Carl Philipp Emanuel Bach, Sweelinck en Buxtehude. Info: www.buiksloterkerk.nl vr 11 | Amsterdam | Orgelpark | 13.13 | Ensemble Elleniah: Martine Bauhuis, fluit; Marije Toenink, cello; Līga Vilmane, klavecimbel, orgel; Liene Urlovska, video.. Info: www.orgelpark.nl Loppersum | Petrus & Pauluskerk | 20.00 | Robert Koolstra Gloria in excelsis Deo kerstconcert Luthers Bach Ensemble o.l.v. T.J. Bronda Middelburg | Nieuwe Kerk | 20.00 | Margreeth Chr. de Jong (première en presentatie van haar nieuwste composities uit “Weihnachtsalbum”). Info: www.margreethdejong.nl Venhuizen | Hervormde Kerk | 20.00 | Jan Peter Teeuw & Marien Stouten. Info: www.zingenenzo.com za 12 | Amsterdam | Orgelpark | 20.15 | Set Aglow: Claudio Puntin, klarinet, orgels, elektronica; Martyn Heyne, gitaar, orgels, elektronica, percussie.. Info: www.orgelpark.nl Deventer | Bergkerk | 15.00 | Johan Luijmes, orgel en Harrie Starreveld, Japanse shakuhachi. Info: www.bergkerkconcerten.nl Groningen | Der Aa-kerk | 15.30 | Robert Koolstra. Gloria in excelsis Deo. kerstconcert Luth. Bach Ensemble o.l.v. T.J. Bronda Katwijk aan Zee | Vredeskerk | 20.15.00 | Dirk Out. Kerstconcert met koor Laudamus Nijkerk | De Fontein | 15.00 | Martin Mans, Het Jostibandorkest, Ernst Daniel Smit, Christelijk Streekmannenkoor Noord-West Veluwe. Info: www.martinmans.nl Nijkerk | De Fontein | 19.30 | Martin Mans, Het Jostibandorkest, Ernst Daniel Smit, Christelijk Streekmannenkoor Noord-West Veluwe.
NotaBene | December 2015
Info: www.martinmans.nl Wildervank | Grote kerk | 20.00 | Henk de Vries. Messiaens La Nativité, ondersteund door impressionistische lichtbeelden (Toelichting op het programma vanaf 19.00) zo 13 | Amsterdam | Orgelpark | 14.15 | Kerst: A Ceremony of Carols - Nieuw Amsterdams Kinderkoor o.l.v. Eline Welle; Matthias Havinga, orgel en piano; Miriam Overlach, harp.. Info: www.orgelpark.nl Amsterdam | Orgelpark | 17.00 | Kerst: A Ceremony of Carols - Nieuw Amsterdams Kinderkoor o.l.v. Eline Welle; Matthias Havinga, orgel en p iano; Miriam Overlach, harp.. Info: www.orgelpark.nl Amsterdam | Koepelkerk | 16.00 | Jan Hage, orgel: La Nativité du Seigneur, Olivier Messiaen. Info: www.koepelkerkconcerten.com Delft | Maria van Jessekerk | 15.00 | Advent & Kerstconcert m.m.v. een Schola o.l.v. Peter Bijersbergen en Petra Veenswijk (orgel), toegang vrij/ wel collecte,. Info: www.veenswijkorgel.nl ‘s-Hertogenbosch | Grote Kerk | 16.00 | Jamie de Goei, cd-presentatie gerestaureerde Bätz-orgel. Info: www.jdegoei.nl Rotterdam-Pendrecht | Open Hofkerk | 15.00 | Rien Donkersloot, Aad van der Hoeven, Bas de Vroome, Aart de Kort, Anton Doornhein, Jan van Dijk, orgel, Irene Kleijwegt alt-mezzo en Ellen Mans, hobo; Info: www.wijkgemeenteslinge.nl Schagen | St.-Christoforuskerk | 15.30 | Tjeerd van der Ploeg Zingen rond het Nicholson-orgel afgewisseld door orgelmuziek. Info: www. nicholsonschagen.nl di 15 | Woerden | Bonaventurakerk | 20.00 | Martin Mans, Urker Mans Formatie, Vocalgroup Voice, Mark Brandwijk. Info: www.martinmans.nl wo 16 | Maassluis | Grote Kerk | 20.00 | Aarnoud de Groen, orgel mmv het Christelijk Residentie Mannenkoor olv Aldert Fuldner. Kerstconcert bij kaarslicht vr 18 | Alphen aan den Rijn | Adventskerk | 20.15 | Kerstconcert door Simon Stelling op het Steinmeyer-orgel (1922) m.m.v. gemengd koor Min Ghesellen. Toegang € 7,--. Info: www.orgelcommissiealphen. nl Amsterdam | Orgelpark | 20.15 | La Nativité Du Seigneur van Olivier Messiaen. Berry van Berkum, het orgel.. Info: www.orgelpark.nl Ede | Edesche Concertzaal | 20.00 | Ton Koopman en Tini Mathot Kerst met Bach - orgel en klavecimbel. Info: www.edescheconcertzaal. nl Gorinchem | Grote Kerk | 20.00 | Gerben Budding Advent- en Kerst o.a. Weihnachten van Max Reger. Info: www.grotekerkgorinchem.nl & www.gerbenbudding.nl Hoogeveen | Gereformeerde Kerk ‘De Opgang’ | 20.00 | Martin Zonneberg - Jubileumconcert 25 jaar Steendamorgel. Info: www.orgelmakerijsteendam.nl Oostvoorne | Dorpskerk | 20.00 | Jolanda Zwoferink - orgel (o.a. Bach) Vianen | Grote Kerk | 20.00 | Trio Merain bestaande uit Mieke Manschot (zang), Mirjam Rietberg (harp) en Sandra Wallner (viool). Info: www.grotekerkvianen.nl za 19 | Bilzen (B) | Sint-Mauritiuskerk | 20.00 | Gough m.m.v. The Choir of Royal Holloway University London
11
Agenda Leiden | Marekerk | 16.00 | Henk Gijzen. Info: www.marekerk.nl Maassluis | Groote of Nieuwe Kerk | 20.00 | Jaap Kroonenburg Kerstconcert bij kaarslicht. Info: www.garrelsorgelmaassluis.nl/ Almelo | Doopsgezinde Kerk | 14.00 | Timo Beek (Oldenzaal). Info: www.dgtwente.doopsgezind.nl zo 20 | Bellingwolde | Magnuskerk | 16.00 | Bel Canto met op orgel. Mathijs de Vreugd. Kerstconcert met Weinachts-Oratorium Den Haag | Bethlehemkerk | 15.30 | Aarnoud de Groen. Info: www.aarnouddegroen.com Heeswijk | Abdijkerk | 16.00 | Berne Kerstconcert Kamerkoor Ad Parnassum en Stephan van de Wijgert, orgel. Info: www.brabantorgel.nl wo 23 | Gouda | Sint Janskerk | 20.00 | Martin Mans en Verenigde Mannenkoren. Info: www.martinmans.nl za 26 | Amersfoort | St.-Joriskerk | 15.30 | Traditioneel kerstconcert op 3 orgels en beiaard m.m.v. Rien Donkersloot en Boudewijn Zwart.. Info: www. orgelconcertenjoriskerk.nl Antwerpen (B) | O.-L.-Vrouwekathedraal | 20.00 | Peter Van de Velde. Info: www.akc-orgel.be Barneveld | Oude Kerk | 20.00 | Ton Burgering (piano), Herman van Vliet en Aart Bijkerk (orgel). Info: www.intermezzobarneveld.nl Elst | Grote Kerk | 12.00 | Dirk Luijmes,orgel en barokensemble (Bach cantate 57). Info: www.pg-elst-info.nl Katwijk | Nieuwe Kerk | 20.15 | Herman van Vliet (Amersfoort). Info: www. orgelcomite-nieuwekerk-katwijk.nl Leeuwarden | Jacobijnerkerk | 15.00 | Theo Jellema. 3e concert Focus op Frankrijk. Info: www.orgelleeuw.nl Maassluis | Groote Kerk | 20.00 | Martin Mans. Info: www.martinmans.nl Menaldum | Hervormde Kerk | 14.00 | Martin Mans (kerstconcert). Info: www.zingenenzo.com & www.martinmans.nl Rotterdam | Hoflaankerk | 14.00 | Wouter van der Wilt, Kerstconcert. Info: www.hoflaankerk.nl/ Terneuzen | Grote Kerk | 19.30 | Wim Magré (orgel) en Wilbert Magré (orgel), twee orgels. Info: www.wimmagre.nl Utrecht | Domkerk | 15.30 | Domorganist Jan Hage - Familieconcert rondom Kerst Voorthuizen | Gereformeerde Kerk | 20.00 | Evert van de Veen (Kerstconcert. Info: evertvandeveen.nl Wateringen | Hervormde Kerk, Plein | 15.30 | Jan van Westenbrugge, orgel (Kerstconcert met samenzang) zo 27 | Amsterdam | De Duif | 16.00 | Stephan van de Wijgert mmv Rhea Knipscheer, sopraan Kerkrade | Abdijkerk Rolduc | 16.00 | Jo Louppen m.m.v. Ben Heijnen (tenor) en Mandoline ensemble The Strings di 29 | Zwolle | Grote Kerk | 20.00 | Toon Hagen. Info: www.schnitgerorgelzwolle.nl wo 30 | Sneek | Witte kerkje Julianastraat 5 | 20.00 | Orgel Martin Mans/ panfluit Carina Bossenbroek Oudjaarsconcert. Info: www.facebook.com do 31 | Aachen (D) | Annakirche | 20.00+22.00 | Klaus van den Kerkhoff
12
NotaBene | December 2015