REGIONALE RECHT STUDIEDAGEN. Informatiecentrum voor het bedrijfsrevisoraat Private Stichting naar Belgisch recht

INTERNATIONAL STANDARDS

REGIONALE AVONDONTMOETINGEN

IAS/IFRS AUDIT CONTROLE FRAUDE RECHT INFORMATIESESSIES WORKSHOPS

STUDIEDAGEN

FISCALITEIT

PERMANENTE VORMING 2015 - 2016

Informatiecentrum voor het bedrijfsrevisoraat Private Stichting naar Belgisch recht

Verantwoordelijke uitgever IBR: Marc BIHAIN - Emile Jacqmainlaan 135/1, 1000 Brussel - [email protected] Verantwoordelijke uitgever ICCI: Erwin VANDERSTAPPEN - Emile Jacqmainlaan 135, 1000 Brussel - [email protected]

INHOUDSTAFEL Woord vooraf door: Thierry DUPONT, Voorzitter van het ICCI en Daniel KROES, Voorzitter van het IBR Doelstellingen vormingsactiviteiten van het ICCI en van het IBR p. 7 Activiteiten ICCI: Seminaries - Audit - Controle p. 8 - Not for profit p. 15 - Publieke sector p. 16 - Fiscaliteit p. 21 - Recht p. 23 - Revisor en fraude p. 26 - Specialisatie IAS/IFRS p. 27 - International Standards p. 28 - Workshops p. 31 Studiedagen p. 34 Informatiesessies p. 35 Activiteiten IBR: Regionale avondontmoetingen p. 36 Praktische modaliteiten inzake inschrijvingen

p. 37

Norm IBR met betrekking tot de permanente vorming

p. 40

Selectie van publicaties van het IBR en van het ICCI

p. 43

Het programma permanente vorming 2015-2016 werd voorbereid door de Commissie Vorming van het IBR en het ICCI. De Commissie Vorming is samengesteld uit volgende leden: de dames Gisèle VANDEWEERD (Voorzitter), Kathleen DE BRABANDER, Annie DE WILDE, Wendy SAMAN, en de heren Pascal CELEN, Faska KHROUZ, Fernand MAILLARD, Luc RAVERT, Luc R. VAN DEN ABBEELE, Lodewijk VERCAMMEN en Han WEVERS. De heer Stef VAN ATTENHOVEN verzorgt het secretariaat van de Commissie Vorming.

Brussel, 22 april 2015

Woord vooraf Geachte Confrater, Mevrouw, Mijnheer, Het is ons een genoegen u de komende vormingsactiviteiten van de Stichting “Informatiecentrum voor het Bedrijfsrevisoraat” (ICCI) en het Instituut van de Bedrijfsrevisoren (IBR) voor te stellen. Het programma 2015-januari 2016 is, zoals de goede traditie het wil, in de eerste plaats afgestemd op de professionele behoeften van de bedrijfsrevisoren, hun stagiairs en professionele medewerkers. De jongste jaren stellen we echter met plezier vast dat we meer en meer mensen bereiken die niet onmiddellijk tot het beroep sensu stricto behoren. Het gaat in het totaal om zo’n 8% van de deelnemers. Dit leidt tot interessante, soms onverwachte contacten die ongetwijfeld een meerwaarde zijn voor alle partijen. Seminaries waarop minder dan 70 deelnemers worden verwacht, organiseren we op de zetel van het IBR en het ICCI, dit tot tevredenheid van de meeste deelnemers en ondanks de fileproblematiek in en rond onze hoofdstad. De trein en de metro bieden uiteraard vaak een uitstekend alternatief. De missie van de Commissie Vorming kunnen we als volgt samenvatten: de organisatie van praktijkgerichte seminaries, afgestemd op de behoeften van een grote groep van bedrijfsrevisoren. De actualiteit, de opkomst, de eigenheid – vele seminaries rond audit en controle of ISA’s worden enkel in het kader van het huidige programma aangeboden – , en vooral ook de kwaliteit zijn elementen die voortdurend voor ogen worden gehouden bij de samenstelling van een evenwichtig programma. Daarom is de mening van de deelnemers, uw mening, van het grootste belang. De evaluaties zijn voor de Commissie een onontbeerlijk element om zich een objectief oordeel te vormen over de toegevoegde waarde van een welbepaalde opleiding. Uw ingevuld evaluatieformulier leidt tot kwalitatieve verbeteringen. Bovendien bespreekt de Commissie Vorming al uw suggesties voor nieuwe of te hernemen onderwerpen. Dit betekent een zeer welgekomen input met het oog op de vernieuwing en de verfrissing van het programma. Het programma 2015-2016 omvat 74 seminaries die 35 verschillende thema’s behandelen. De diverse opleidingsdomeinen behandelen audit en controle, fiscaliteit, recht, ISA’s en IAS/IFRS. De hoofdbrok van de seminaries behandelt thema’s rond “Audit en controle”. Tussen deze 35 thema’s zijn er enkele nieuwe of hernieuwde thema’s die uw bijzondere aandacht verdienen zoals “Milieuaudit: basisprincipes en de rol van de bedrijfsrevisor”, “Behandeling van pensioenregelingen onder BE GAAP en IFRS”, “Succesvolle overdracht van ondernemingen” en het tweetalige seminarie “Audit van ziekenfondsen” in samenwerking met de Controledienst voor de Ziekenfondsen. De module “publieke sector” omvat in het komende programma zeven seminaries, is nog meer dan de voorbije jaren afgestemd op de evoluties in de diverse gewesten en bevat een casestudy over de controlebenadering van de naleving van de wetgeving inzake overheidsopdrachten. Ook de seminaries in het domein “Recht” werden opgefrist met thema’s als “De impact van huwelijkscontracten op inbreng in natura, quasi-inbreng, erfrecht, aandelen en echtscheiding” en “Gerechtelijk deskundigenonderzoek: korte inleiding”. De antiwitwasproblematiek is niet meer uit de actualiteit weg te branden. Daarom staat net als vorig jaar naast het seminarie ook een workshop op het programma. In het klassieke ISA-programma worden enkel de thema’s “Toepassing van de ISA’s in het kader van de audit van kleine entiteiten” en “Risicobeoordeling van de audit en antwoorden” weerhouden. Maar er is meer. We zorgen voor een e-learning rond “Het commissarisverslag volgens de ISA-normen” die we u nog voor de zomervakantie willen aanbieden. In het najaar volgt er een workshop rond hetzelfde thema en ook rond het Pack PE-KE organiseren we nog 3 workshops. De confraters wijzen erop dat deze werksessies bijzonder interessant zijn, wat trouwens ook blijkt uit de uitzonderlijk goede evaluaties. Daarom hebben we ook workshops gepland rond “Belangenconflicten en misbruik van vennootschapsgoederen” en een casestudy rond continuïteitsproblemen. Deze interactieve sessies zijn beperkt tot 30 deelnemers. Indien echter blijkt dat de belangstelling voor een bepaald thema bijzonder groot is, zullen wij, in de mate van het mogelijke, op flexibele wijze trachten een bijkomende sessie te organiseren. Flexibiliteit is ook het kenmerk van onze informatiesessies, waarmee we kort op de actualiteit wensen in te spelen. Zo hadden we zeer recent aanvankelijk slechts één infosessie voorzien rond het ISA-commissarisverslag, maar de massale belangstelling leidde tot twee bijkomende en, het moge gezegd, bijzonder succesvolle sessies. Eind juni vindt een informatiesessie omtrent “De bedrijfsrevisor en het beroepsgeheim inzonderheid in het kader van een strafonderzoek” plaats.

In de eerste helft van december organiseren we samen met het IAB en het BIBF een studiedag rond de “Wet Continuïteit Ondernemingen”, waarvan de problematiek gezien de conjunctuur ook in 2015 heel actueel blijft. Ten slotte zijn er de regionale ontmoetingen, een uitgelezen gelegenheid om in een gezellige sfeer van gedachten te wisselen met confraters en elkaar beter te leren kennen en begrijpen. Rest ons alle sprekers en medewerkers aan deze vormingsactiviteiten van harte te bedanken. Het beroep heeft nood aan mensen die hun kennis, die vaak ook een passie is, willen delen. We bedanken ook de Voorzitster, de leden van de Commissie Vorming en de personeelsleden die de vormingsactiviteiten op praktisch vlak met hun goede zorgen omkaderen. Inzet, dynamisme en streven naar kwaliteit zijn voor hen geen holle begrippen maar een dagdagelijkse bekommernis. We zien u binnenkort ongetwijfeld op één van onze activiteiten!

Thierry DUPONT Voorzitter van het ICCI

Daniel KROES Voorzitter van het IBR

Doelstellingen van de ICCI- en van de IBR-vormingsactiviteiten Het ICCI en het IBR willen de bedrijfsrevisoren, hun stagiairs en andere medewerkers, alsook alle geïnteresseerde personen inzake het bedrijfsrevisoraat de volgende vormingsactiviteiten voor 2015-2016 aanreiken:

1. ICCI-activiteiten: seminaries, studiedagen en informatiesessies

2. IBR-activiteiten: regionale avondontmoetingen

De seminaries beogen het updaten en het uitdiepen van de kennis van thema’s met betrekking tot controle, audit, fiscaliteit, recht, de revisor en de fraude, de specialisatie in internationale normen zoals de IAS/IFRS en ISA’s en de workshops. Er wordt daarbij zoveel mogelijk uitgegaan van concrete situaties. Het aantal deelnemers voor de praktijkgerichte werkseminaries is beperkt.

De ontmoetingen met beroepsbeoefenaars van dezelfde streek tijdens een informeel diner, waarbij informatie wordt uitgewisseld, hebben de permanente verbetering van de beroepsuitoefening als doelstelling.

Bij de studiedagen staat de algemene informatieoverdracht centraal rond een onderwerp dat naast bedrijfsrevisoren ook niet-bedrijfsrevisoren aanbelangt. Zowel externe sprekers als bedrijfsrevisoren voeren het woord. De studiedagen hebben tot doel een ruim publiek te bereiken en een ontmoetingsforum te creëren.

De nieuwe formule, waarbij de confraters de gelegenheid krijgen om een diepgaande discussie te voeren met Raadsleden, genoot vanaf 2010 een groot succes en zal ook zo opnieuw worden georganiseerd. De avondontmoetingen richten zich tot bedrijfsrevisoren.

De informatiesessies zijn gericht aan bedrijfsrevisoren, hun stagiairs en aan de medewerkers van de bedrijfsrevisorenkantoren (volgens artikel 139 van het Wetboek van vennootschappen). Deze bijeenkomsten zijn van beperkte duur en behandelen actuele thema’s die rechtstreeks verband houden met het beroep.

7

SEMINARIES Audit - Controle

Bedrijfsrevisor en ondernemingsraad: nieuwe vuistregels Nederlands: Dirk CLEYMANS Bedrijfsrevisor CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Christine DARVILLE Executive Manager - VBO Bergie VAN DEN BOSSCHE Medewerkster voor economische en financiële informatie van de Dienst Onderneming - ACV Nationaal Paul VAN GEYT Expert accountancy en audit Datum : donderdag 29 oktober 2015 Duur

Het doel van deze dag is de wettelijke taak van de commissaris (bedrijfsrevisor) met betrekking tot de ondernemingsraden toe te lichten in al zijn aspecten. Hierbij wordt voor elk van de onderwerpen, uitgaande van de wettelijke regelingen, de praktische toepassing en de pedagogische benadering en actie van de commissaris toegelicht door vertegenwoordigers van het beroep, de werkgeversorganisatie VBO en de vakbondsorganisatie ACV. Het is eveneens de bedoeling om een reflectie, reactie en discussie op gang te brengen over de manier waarop de bedrijfsrevisor zich moet en/of kan bewegen in deze wettelijke taak en dit tussen de verschillende belanghebbende partijen. Alle vragen van de deelnemers zijn uiteraard welkom. Het geheel wordt geleid door de voormalige verantwoordelijke van de economische inspectie van de ondernemingsraden die de acties van de overheid ter zake zal kaderen.

: 09u30-17u30

Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code

: 15-101n

Ondernemingen in moeilijkheden en de nieuwe wet op de continuïteit van ondernemingen Aan de hand van praktijkervaringen wordt een beleidsvisie voorgesteld ten aanzien van de ondernemingen in moeilijkheden. Hierbij komt onder meer aan bod: de werking van de dienst handelsonderzoek, de houding en de verantwoordelijkheden van de bestuurders en de rol van de bedrijfsrevisor bij een onderneming in moeilijkheden, welke al dan niet toepassing vraagt van de wet betreffende de continuïteit van de ondernemingen. De ervaringen, knelpunten en de rechtsspraak inzake de wet continuïteit ondernemingen worden besproken. Verder wordt ingegaan op het opstellen van een (uitvoerbaar) herstelplan, waarbij de rechten van alle schuldeisers worden gerespecteerd.

Nederlands: Guido DE CROOCK Wn. Voorzitter - Rechtbank van Koophandel te Dendermonde Filip DE MEY Bedrijfsrevisor CVBA Moore Stephens Audit Datum : dinsdag 10 november 2015 Duur

: 13u30-17u00

Plaats : Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel Code

: 15-102n

8


Analyse van de belangrijkste adviezen van de CBN (update) Nederlands: Sadi PODEVIJN Secretaris-generaal Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN) Datum : donderdag 10 december 2015 Duur

: 13u30-17u00

Plaats : Hotel Abbey, Grimbergen Code

: 15-103n

De Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN) heeft als taak door middel van adviezen en aanbevelingen bij te dragen tot het ontwikkelen van de leer van het boekhouden en de beginselen te bepalen van een regelmatige boekhouding. Hiermee vervult de Commissie haar taak als Belgische standard setter. Er werden de laatste jaren heel wat nieuwe of herziene adviezen gepubliceerd, in belangrijke mate op vraag van ondernemers, werknemers en beroepsbeoefenaars waaronder accountants, boekhouders en bedrijfsrevisoren. Tevens werkt de Commissie aan een aantal wetswijzigingen. Rond deze wetswijzigingen zullen, waar nodig, passende adviezen worden gepubliceerd om de toepassing van de nieuwe wettelijke bepalingen te duiden. De CBN neemt bovendien deel aan de Europese vergaderingen waar nieuwe Europese voorstellen worden besproken. Tijdens dit programma staat de spreker zowel stil bij een aantal recente CBN-adviezen alsook bij de Europese evoluties in het boekhouden jaarrekeningenrecht.

9


Fusies en splitsingen: wettelijke, boekhoudkundige en fiscale aspecten en aandachtspunten voor de bedrijfsrevisor; cross borders Nederlands: Gislenus BATS Erebedrijfsrevisor Peter VERBANCK Fiscaal Jurist Verbanck, Plas & Partners Datum : donderdag 8 oktober 2015 Duur

: 09u30-17u30


: 15-104n

Dit seminarie heeft tot doel inzicht te geven in de juridische en technische gevolgen van mogelijke fusie- en splitsingsvormen. Aan de hand van praktische toepassingsgevallen worden volgende topics verduidelijkt: • fusie door overneming (waaronder de inbreng van een bedrijfstak); • fusie door oprichting van een nieuwe vennootschap; • aan een fusie gelijkgestelde verrichtingen; • splitsing: - door oprichting van een nieuwe vennootschap; - gemengde splitsing; - gedeeltelijke splitsing; • opdracht van de bedrijfsrevisor; • verslaggeving en controletaken. De wet van 8 juni 2008 betreffende grensoverschrijdende fusies (B.S. 16 juni 2009) wordt besproken. Verder worden de fiscale aspecten en recente vereenvoudigingsmaatregelen behandeld. Het doel is om samen met de deelnemers te komen tot een samenhangend geheel van inzichten die de deelnemers zullen toelaten om met kennis van zaken de nodige verslaggeving te kunnen verrichten in het kader van fusies en splitsingen. Ten slotte worden de belangrijkste beslissingen van de Dienst voorafgaande beslissing in fiscale zaken kort voorgesteld en toegelicht.

10


Overige éénmalige revisorale opdrachten In dit seminarie worden volgende opdrachten besproken: • • • • • • •

omzetting van vennootschapsvorm; uitgifte van aandelen zonder nominale waarde beneden de fractiewaarde; wijziging van het maatschappelijk doel; interim-dividend; tegenstrijdig belang van een bestuurder; overdracht van de bestanddelen van een notariskantoor; controle van de bijdragen aan “Groen Punt”.

Nederlands: Gislenus BATS Erebedrijfsrevisor Datum : woensdag 21 oktober 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-105n

Bij iedere opdracht hebben we oog voor het juridisch referentiekader, de opbouw van een dossier, de waarderingsaspecten, de rapportering en de eventuele deontologische aspecten. Ook de fiscaalrechtelijke aandachtspunten inzake mogelijke vennootschapsbelasting, belastingen op de toegevoegde waarde en registratierechten zullen, voor zover van toepassing, nader worden toegelicht.

IT-controles in een ISA-context: nieuwe technologie, nieuwe auditrisico’s Nederlands: Isabelle MEUNIER Adjunct-Secretaris-Generaal van het IBR, Bedrijfsrevisor Marc VAEL Chief Audit Executive at Smals vzw / President at ISACA Belgium vzw / International Vice-President ISACA Datum : woensdag 2 september 2015 Duur

: 13u30-17u00


Bij kwaliteitscontroles worden nog steeds lacunes vastgesteld op het vlak van de controles van informaticatoepassingen. Bovendien stellen we vast dat vele organisaties een beroep doen op externe ICT leveranciers voor hun kritische data (uitbesteding, cloud). Dit seminarie ambieert een minimale IT-auditaanpak bij te brengen aan de hand van een casestudy en concrete, vaak heel actuele praktijkvoorbeelden. Zo kan een brug gebouwd worden tussen financiële audit en IT-audit. Wij hopen onder meer op de volgende vragen een antwoord te bieden: • hoe moet ik als bedrijfsrevisor een IT-rapport begrijpen?; • welke vragen kan of moet ik als bedrijfsrevisor aan personen van de IT-afdeling stellen?; • kan ik als bedrijfsrevisor dezelfde informatie opvragen als de CEO, CFO of COO?

: 15-106n

11


Antiwitwassen: regels van toepassing op de bedrijfsrevisoren met betrekking tot de kantoororganisatie en de melding van vermoedens, alsook recente ontwikkelingen Door de opeenvolgende evoluties van de antiwitwaswet zijn de verplichtingen opgelegd aan de bedrijfsrevisoren aanzienlijk verhoogd, vooral met betrekking tot de aanvaarding van klantenrelaties, de selectie en opleiding van het personeel, het klantenonderzoek ten aanzien van de verrichtingen van de cliënten en de verklaring van verdenking aan de Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI). Teneinde aan deze verplichtingen te voldoen, dienen de bedrijfsrevisorenkantoren bijzondere procedures vast te stellen. Het IBR is bovendien wettelijk verplicht om te controleren hoe de bedrijfsrevisoren de wetgeving naleven, met inbegrip van de aanneming en toepassing van bijzondere procedures. Het seminarie zal gericht zijn op de verplichtingen opgelegd aan de revisoren met betrekking tot de aanvaarding van hun klantenrelaties (identificatie, toekenning van een risiconiveau, formele aanvaarding, enz.) en de opsporing en behandeling van atypische verrichtingen, alsook tot de aanneming en toepassing van procedures die het voor de kantoren mogelijk maken om de antiwitwaswet na te leven.

Nederlands: Frank HAEMERS Juridische dienst BIBF-IPCF Piet HEMSCHOOTE Bedrijfsrevisor CVBA Ernst & Young Bedrijfsrevisoren Datum : donderdag 17 december 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-107n

Ten slotte zal er ook bijzondere aandacht worden besteed aan de controle van de toepassing van de wet die het IBR zal uitvoeren bij de kwaliteitscontroles.

Waardering van ondernemingen Nederlands: Hans BUYSSE Partner - SynCap, onderdeel van Clairfield International Boardmember - EFRAG, Vice Voorzitter ABAF-BVFA, bestuurder EFFAS Datum : woensdag 16 september 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-108n

• Objectief: Begrijpen in theorie en praktijk hoe een onderneming wordt gewaardeerd en dit gebruik makend van verschillende methodieken zoals de Discounted Cash Flow (DCF), de intrinsieke waarde, de Adjusted Present Value, en dergelijke. Er wordt uitgebreid aandacht besteed aan deze methodieken, hun sterke punten en hun tekortkomingen. Waarom onderschat een DCF de waardering van de onderneming? Zijn methodieken zoals Economic Value Added dan beter? Daarnaast komen nieuwe waarderingstechnieken aan bod en gaan we dieper in op het vraagstuk van de reële opties. We bekijken de verschillende types en berekenen een aantal voorbeelden. • Wie kan dit bijwonen? Accountants en bedrijfsrevisoren die te maken hebben met impairments of met vraagstukken omtrent waardering van aandelen en ondernemingen, financiële directeurs, investor relation ofﬁcers. • Onderwerpen: Dividend Discount Model; Discounted Cash Flow; Economic Value Added; Reële Opties; Waardering binnen fusies en overnames.

12


Succesvolle overdracht van een onderneming Tijdens dit seminarie zal op een originele en praktische manier ingegaan worden op het proces van overdracht van ondernemingen aan derden.

Nederlands: Bruno VERVISCH Zaakvoeder Vervisch Overnamebegeleiding

Volgende aspecten die essentieel zijn voor een succesvolle overdracht of overname komen aan bod :

Datum : woensdag 18 juni 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-109n

• Hoe bereid ik mijn onderneming voor op een overdracht?; • Hoe verloopt het overnameproces en wat zijn de valkuilen?; • Belang van het due diligence onderzoek, de overnameovereenkomst, … Dit seminarie wordt geen uitsluitend theoretische uiteenzetting, maar het traject, vanaf de voorbereiding t.e.m. de effectieve overdracht, wordt evenwel overlopen aan de hand van de vele ervaringen uit de praktijk.

Milieu-audit: basisprincipes en rol van de bedrijfsrevisor Het doel van onze uiteenzetting is op een bondige wijze op het belang wijzen van een effectieve controle door de revisor op milieuverplichtingen en milieukosten en hoe hij hiervoor kan samenwerken met een specialist aangaande deze materie. Het niet nakomen van bepaalde milieuverplichtingen en/of niet in acht nemen van sommige belangrijke milieukosten kunnen de rentabiliteit, de reputatie en zelfs het voortbestaan van de organisatie in het gedrang brengen: • milieuverplichtingen hebben voornamelijk betrekking op het beschikken over alle noodzakelijke vergunningen aangaande de exploitatie van de onderneming (milieuvergunning/omgevingsvergunning) maar ook op het naleven van de administratieve en technische verplichtingen die uit deze vergunningen en de (milieu)regelgeving algemeen voortvloeien. • milieukosten zijn die kosten die voornamelijk betrekking hebben op passiva die veroorzaakt worden door vastgestelde bodemverontreinigingen, kosten voor herstel, onderhoud of in regel brengen van emitterende installaties, kosten met betrekking tot verantwoordelijkheden voor het op de markt brengen van bepaalde verpakkingen en producten zoals elektronische apparatuur, chemische producten, enz.

Nederlands: Emmanuel RASKIN Business Development Manager – AECOM Benelux Datum : donderdag 22 oktober 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-110n

De spreker zal aan de hand van enkele cases het voorgaande in detail bespreken.

13


Medewerking aan het prudentieel toezicht: recente ontwikkelingen capita selecta Nederlands:

Tijdens deze uiteenzetting wordt stilgestaan bij een aantal belangrijk geachte onderwerpen inzake de medewerking door de erkende revisoren aan het prudentieel toezicht.

Damien WALGRAVE Bedrijfsrevisor CVBA PricewaterhouseCoopers Bedrijfsrevisoren Raadslid IREFI

Naar gelang het belang en de actualiteit kunnen dit zijn:

Datum : woensdag 25 november 2015 Duur

: 09u30-17u30


: 15-111n

• recente ontwikkelingen op het vlak van het Globaal Toezichtsmechanisme (Single Supervisory Mechanism of SSM); • de controle van de in het kader van de Targeted Longer-Term Refinancing Operations (TLTRO’s) door de deelnemende instellingen gerapporteerde gegevens; • maatregelen ter voorbereiding van Solvabiliteit II; • recente circulaires van de Nationale Bank van België en de FSMA; • recente berichten van het IREFI aan de erkende revisoren, dan wel; • recente wetswijzigingen.

Behandeling van pensioenregelingen onder BE GAAP en IFRS • Inleiding: beknopte beschrijving van het wetgevend kader betreffende aanvullende pensioenen, marktpraktijken en actuariële methodes; • Overzicht van de bepalingen betreffende pensioenvoorzieningen in BE GAAP en beste praktijken inzake de waardering van pensioenverplichtingen. • Presentatie van de principes voorzien in IFRS/IAS 19 betreffende pensioenregelingen: - historiek; - classificatie van pensioenregelingen (i.e. toegezegde bijdrageregelingen en toegezegd pensioenregelingen); - waardering van de pensioenverplichtingen en de fondsbeleggingen (inclusief individuele verzekeringscontracten); - bepaling van de in de balans opgenomen netto-verplichting (netto-actief) uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen en de lasten opgenomen in de winst- en verliesrekening en in het overzicht van het totaalresultaat; - behandeling van de (Belgische) toegezegde bijdrageregelingen met minimum gegarandeerd rendement; - te verstrekken informatie.

Nederlands: Geert DE RIDDER Director, Actuary CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Datum : donderdag 27 oktober 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-112n

14

SEMINARIES Audit - Controle Not for profit

Controle van de vzw’s: audit, boekhoudkundige, specifieke, fiscale en sociale aspecten Nederlands: Emiel DE SMEDT Bedrijfsrevisor – CVBA Moore Stephens Audit Datum : dinsdag 24 november 2015 Duur

: 09u30-17u30


: 15-113n

Actualiteiten en aandachtspunten inzake het wetgevend kader voor vzw’s: recente (juridische en boekhoudkundige) wijzigingen in de wetgeving: • overzicht van de specifieke verplichtingen omtrent het voeren van de boekhouding en de openbaarmaking van de jaarrekening, alsook de controle van de jaarrekening van verenigingen en stichtingen; • bijzonderheden van de controleopdracht van de bedrijfsrevisor: de rol van de commissaris en zijn verplichtingen, de onafhankelijkheid, de opdrachtbrief, het commissarisverslag, de bevestigingsbrief, de erelonen van de commissaris, de rol van de commissaris in verenigingen in moeilijkheden en de andere controleopdrachten; • controlerisico: specifieke risico’s van verenigingen en stichtingen; • de adviezen 2014/2015 van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen inzake de non-profitsector; • ISA’s en controle van de vzw’s: specifieke aspecten; • andere toepasbare controlenormen (andere opdrachten dan het commissarismandaat); • specifieke aspecten van de interne controle van kleine en middelgrote verenigingen en stichtingen; • fiscaal recht (rechtspersonenbelasting, vennootschapsbelasting, belasting op de toegevoegde waarde, registratierecht, successierecht, enz.) en sociaal recht: bijzondere kenmerken voor verenigingen en stichtingen; • herstructurering van de verenigingen en stichtingen: fusies en splitsingen? inbreng van algemeenheden of van bedrijfstakken in een vereniging?; • basisprincipes van de wetgeving op de overheidsopdrachten voor verenigingen en stichtingen.

15

SEMINARIES Audit - Controle Not for profit

Audit van ziekenfondsen De ziekenfondsen spelen een belangrijke rol op het vlak van de maatschappelijke zekerheid, in het bijzonder op het gebied van gezondheidszorg, arbeidsongeschiktheid en invaliditeit. De bedrijfsrevisoren die als commissaris tussenkomen bij mutualistische instellingen hebben meerdere prioriteiten naar voren gebracht naar aanleiding van hun opdrachten bij ziekenfondsen en de periodieke vergaderingen van de werkgroep met de Controledienst voor de Ziekenfondsen (CDZ), de prudentiële controleautoriteit van de sector. Het is wenselijk gebleken voor the IBR en de CDZ om een gemeenschappelijk seminarie van een hele dag te organiseren, samen met het Rijksinstituut voor Ziekte en Invaliditeitsverzekering (RIZIV).

Nederlands / Frans:

Het RIZIV, een hoofdrolspeler van de maatschappelijke zekerheid, is immers betrokken bij de afsluiting van de rekeningen van de Verplichte Verzekering en bepaalt, ten opzichte van de financiële responsabilisering van de verzekeringsinstellingen, de resultaten van de gezondheidszorgactiviteiten van deze instellingen. Het RIZIV voert controles uit over de verzekeringsinstellingen, stelt de nomenclatuur inzake tarifering vast en bepaalt eveneens het tijdstip waarop de nietteruggevorderde bedragen opnieuw worden ingevoerd in de modellen of worden opgenomen onder de administratiekosten van de Verplichte Verzekering.

Déborah FISCHER Bedrijfsrevisor - CVBA RSM InterAudit

In een context waarin bijzondere aandacht wordt besteed aan de gezondheidszorguitgaven en de doeltreffendheid en efficiëntie van het systeem in zijn geheel zorgt de CDZ voor de evaluatie van de prestatiecriteria inzake het beheer van de administratiekosten van de ziekte- en invaliditeitsverzekering. De boekhoudkundige transparantie van de verzekeringssector blijft overigens een prioriteit. De statuten van elke ziekenfonds dienen te worden goedgekeurd door de CDZ. Deze ziet ook toe op de goede uitvoering van de wetten, reglementen en omzendbrieven die in de sector gelden.

Patrick CAMMARATA Bedrijfsrevisor CVBA PricewaterhouseCoopers Réviseurs d’entreprises Bart DEWAEL Bedrijfsrevisor CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Vincent DE WULF Bedrijfsrevisor BVBA CDP DE WULF & C°

Marie-Laure MOREAU Bedrijfsrevisor CVBA Ernst & Young Réviseur d’entreprises Kenneth VERMEIRE Bedrijfsrevisor CVBA Klynveld Peat Marwick Goerdeler Bedrijfsrevisoren Vertegenwoordigers van CDZ-OCM en RIZIVINAMI Datum : dinsdag 13 oktober 2015 Duur

: 09u30-17u30


: 15-114n/f

Voor de bedrijfsrevisoren (IBR) is het noodzakelijk om alle stakeholders bewust te maken van het beginsel van het getrouw beeld, de berekening van de materialiteitsdrempel, de risicoanalyse en de verschillende types te verstrekken verslagen. Met het organiseren van een seminarie van een hele dag hadden de controleurs van het RIZIV, de inspecteurs van de CDZ en de bedrijfsrevisoren als doel om hun vaardigheden en deskundigheid te bundelen en zo de vorming en de wederzijdse kennis te optimaliseren en te coördineren. Dit seminarie zal worden gegeven in het Nederlands en het Frans zonder vertaling.

16

SEMINARIES Audit - Controle Publieke sector

Advanced: Concept en mogelijkheden van single audit + casestudy wetgeving openbare aanbestedingen: een controlebenadering Nederlands: Lieven ACKE (Moderator) Raadslid van het IBR, Bedrijfsrevisor CVBA Mazars Bedrijfsrevisoren Vertegenwoordigers van het Rekenhof en van de controleactoren

Datum : donderdag 12 november 2015 Duur

: 13u30-17u00

Plaats : ING auditorium Marnixlaan 24, 1000 Brussel Code

: 15-116n

Het Rekendecreet van 8 juli 2011 geeft in artikel 67 een decretale basis aan het concept single audit in de Vlaamse overheid. Het besluit van de Vlaamse Regering van 7 september 2012 betreffende controle en single audit geeft uitvoering aan het Rekendecreet en breidt de taken van de bedrijfsrevisor uit. Dit besluit beoogt zowel het verder optimaliseren van het risicomanagement binnen elke entiteit van de Vlaamse overheid als het stroomlijnen van de controlewerkzaamheden die door de controleactoren worden uitgevoerd in nauw overleg met het Rekenhof. Onder controleactoren wordt verstaan: • Audit Vlaanderen (voorheen Interne Audit Vlaamse Administratie); • Interne auditfuncties van de Vlaamse rechtspersonen; • Afdeling Jaarrekening en Certificering van het departement Financiën en Begroting van de Vlaamse overheid (voorheen IVA Centrale Accounting); • Inspectie van Financiën (voor bijzondere audits en auditwerkzaamheden in het kader van Europese structuurfondsen); en • Bedrijfsrevisoren. Dit seminarie handelt over de eerste ervaringen met de afspraken over single audit en de audit van de rekeningen 2014 binnen de Vlaamse overheid, de controle van subsidiestromen, PPS en controle een casestudy wetgeving openbare aanbestedingen: een controlebenadering.

17


Concept en toepassingsmogelijkheden IPSAS standaarden + Beleids- en BeheersCylcus en boekhoudkundige aandachtspunten Momenteel groeit de aandacht voor rapportering en audit van overheidsinstellingen, niet in het minst door de financiële crisis en moeilijkheden in de eurozone. Dit doet de belangstelling voor International Public Sector Accounting Standards (IPSAS) toenemen. Geïnspireerd door de IFRS, zijn de IPSAS ontwikkeld sinds 2000 met ondertussen 38 standaarden accrual accounting en één standaard cash accounting. Vlaamse lokale besturen kennen de IPSAS reeds, want ze liggen aan de basis van hun Beleids- en BeheersCyclus. Voor Europa werd reeds een studie ontwikkeld en een publieke consultatie georganiseerd om te komen tot EPSAS = (Europese IPSAS) om de financiële rapportering en controle van de overheden in de Lidstaten transparanter, efficiënter en meer betrouwbaar te kunnen maken. Deze bijdrage licht de aanpak van de IPSAS-standaarden evenals de mogelijkheden tot implementatie toe en geeft een overzicht van de recente ontwikkelingen en de verdere toepassing van de IPSAS-standaarden, waarbij ook gebruik gemaakt wordt van internationale vergelijkende studies.

Nederlands: Johan CHRISTIAENS Professor UGent, Bedrijfsrevisor Ernst & Young Bedrijfsrevisoren Datum : woensdag 18 november 2015 Duur

: 09u30-13u00


: 15-117n

18


Advanced: Bespreking ESR 2010 en aansluiting met boekhoudkundige gegevens + Beleids- en BeheersCylcus en boekhoudkundige aandachtspunten voor revisorale controle van Autonome Gemeente- en Provinciebedrijven Nederlands:

Het decreet van 8 juli 2011 houdende regeling van de begroting, de boekhouding, de toekenning van subsidies en de controle op de aanwending ervan, en de controle door het Rekenhof (hierna Rekendecreet) geeft in artikel 67 een decretale basis aan het concept single audit in de Vlaamse overheid. Artikel 67 stipuleert immers dat de Vlaamse Regering de samenwerking tussen de centrale en decentrale auditdiensten en de door haar of door een entiteit als vermeld in artikel 63, aangestelde personen of organisaties die belast zijn met toezicht, controle of audit, en de uitwisseling van controleresultaten, onderling en met het Rekenhof regelt. Artikel 50 van het Rekendecreet behandelt de bedrijfsrevisorale controle.

Johan CHRISTIAENS Professor UGent, Bedrijfsrevisor Ernst & Young Bedrijfsrevisoren Kris VAN CAUTER Statisticus, dienst nationale en regionale rekeningen en conjunctuur Nationale Bank van België Christophe VANHEE Wetenschappelijk medewerker UGent Vertegenwoordigers van het Departement Financiën en Begroting van de Vlaamse overheid Datum : woensdag 18 november 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-118n

Het besluit van de Vlaamse Regering van 7 september 2012 betreffende controle en single audit geeft uitvoering aan voormelde artikelen en breidt de taken van de bedrijfsrevisor uit. Om de meerwaarde van de werkzaamheden van een bedrijfsrevisor bij een entiteit te verhogen, wordt de opdracht (verslaggeving) van de bedrijfsrevisor bij een entiteit gewijzigd. De focus blijft op financiële audits, met dien verstande dat de bedrijfsrevisor er zal op toezien dat de regels uit het Rekendecreet (inclusief begrotingsuitvoering) en de ESR-normen worden gerespecteerd. In dit seminarie worden de ESR 2010 normen en de aansluiting met boekhoudkundige gegevens besproken. Achtereenvolgens komt de rol van het Instituut van de Nationale Rekeningen, de internationale context en de auditgevolgen en het ESR-vorderingensaldo van de Vlaamse overheid aan bod. Tevens wordt het boekhoudkundig luik (algemene en budgettaire boekhouding) van de Beleids- en BeheersCyclus (BBC) en de grootste verschilpunten op boekhoudkundig vlak tussen BBC en het ondernemingsboekhouden besproken.

19


Advanced: Performantie-audit in de openbare en de non-profitsector Nederlands:

De Internationale Organisatie van Hoge Controle-instanties (International Organisation of Supreme Audit Institutions, INTOSAI), waarvan het Belgisch Rekenhof lid is, omschrijft de performantie-audit als “de onafhankelijke beoordeling van de efficiëntie (doelmatigheid) en effectiviteit (doeltreffendheid) van ondernemingen, programma’s of organisaties uit de overheidssector, rekening houdend met het zuinigheidsaspect en met het oog op het boeken van vooruitgang”. Met andere woorden, de performantie-audit legt de nadruk op de beoordeling van de drie “E’s”: economisch, efficiëntie en effectiviteit met het oog op het uitwerken van aanbevelingen.

Adri DE BRABANDERE Eerste-auditeur-revisor - Rekenhof Eddy VAN LOOCKE Eerste-auditeur-revisor - Rekenhof Danielle VERMAELEN Bedrijfsrevisor CVBA Ernst & Young Bedrijfsrevisoren Datum : donderdag 19 november 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-119n

De Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Canada en de Scandinavische landen waren de pioniers op het gebied van performantie-audit. Al meer dan 10 jaar voert het Rekenhof op regelmatige basis performance audits uit. Het Europees Rekenhof is ook zeer actief in dit domein, meer bepaald door het uitwerken van zijn eigen handboek over performantie-audit. Het spreekt voor zich dat de ontwikkeling van deze praktijk in de komende jaren op grote schaal wordt verwacht. Derhalve dienen de bedrijfsrevisoren klaar te staan om performantieaudits uit te voeren of om hun medewerking hieraan te verlenen. Dit seminarie zal ingaan op de theoretische en praktische aspecten van een performantie-audit op basis van onder meer de INTOSAI-standaarden. Vertegenwoordigers van het Rekenhof zullen de auditprocedure en verschillende vormen van performantie-audit belichten, alsook de technieken die ze hiervoor aanwenden, geïllustreerd met praktijkvoorbeelden.

20

SEMINARIES Fiscaliteit

Update fiscaliteit: recente ontwikkelingen Aandachtspunten voor de bedrijfsrevisor Nederlands: Yves VERDINGH Hoofd van de fiscale afdeling van BNP Paribas Fortis Professor Fiscale Hogeschool Datum : donderdag 3 december 2015 Duur

: 13u30-17u00

Plaats : Hotel Abbey Grimbergen Code

capita

selecta.

Bij deze uiteenzetting wordt stilgestaan bij een aantal topics in de vennootschapsbelasting die van belang zijn voor de bedrijfsrevisor. Naargelang het belang en de actualiteit kunnen dit adviezen van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen zijn, dan wel wetswijzigingen, rechtspraak en/of administratieve standpunten. Ook kunnen bepaalde onderwerpen meer grondig worden uitgediept, steeds met een praktische invalshoek als uitgangsbasis. De presentatie zal gebeuren aan de hand van een slidespresentatie, die de nodige verwijzingen bevat naar bijkomende documentatie.

: 15-201n

Btw-update: special topics van belang bij de audit De btw-wetgeving blijft ons verbazen. Het Belgisch btw-wetboek en zijn koninklijke uitvoeringsbesluiten ondergaan jaarlijks een facelift die niemand kan negeren. De btw-wetgeving is nu een zeer complexe en steeds veranderende materie onder de onmiskenbare invloed van de initiatieven van de Europese Raad. Maar er is meer aan de hand. De Belgische en Europese rechtspraak spelen een belangrijke rol in btwontwikkelingen. De spreker zal de meest relevante btw-actualiteiten toelichten aan de hand van de Belgische en Europese wetgeving en rechtspraak, parlementaire vragen, circulaires, administratieve beslissingen en rulings.

Nederlands: Jurgen OPREEL Managing Partner - De btw-lijn Datum : dinsdag 8 december 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-202n

21

SEMINARIES Fiscaliteit

Transfer pricing: actualiteit en praktische toepassingen Nederlands: Dirk VAN STAPPEN Partner at KPMG, Tax & Transfer Pricing Expert Professor Universiteit Antwerpen

Datum : woensdag 9 december 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-203n

De voortdurende globalisering van de markt heeft ertoe geleid dat er steeds meer internationale transacties (verkoop van goederen, levering van diensten, financiële transacties, enz.) plaatsvinden tussen ondernemingen die behoren tot dezelfde internationale groep. Daarbij is het van groot belang om de transactieprijzen (transfer prices of verrekenprijzen) tussen de verbonden ondernemingen op een consistente wijze vast te leggen volgens marktconforme voorwaarden. Multinationale groepen dienen hierbij het zogenaamde arm’s length-principe te respecteren. Tijdens de uiteenzetting zal aandacht worden besteed aan de documentatieverplichtingen en controlepraktijken in de verschillende Europese landen. Daarnaast zullen de werkzaamheden van de OESO (BEPS, Countryby-Country Transfer Pricing Documentation Reporting, Intangibles) en het EU Joint Transfer Pricing Forum, de deskundigengroep over transfer pricing van de Europese Unie, worden toegelicht. Aan de hand van praktijkervaring zal eveneens worden stilgestaan bij het optreden van de Cel Verrekenprijzen van de Belgische belastingadministratie. Tot slot zal dieper worden ingegaan op de mogelijkheden en ervaringen bij het afsluiten van voorafgaande akkoorden of rulings inzake transfer pricing, alsook op de alternatieven om economische dubbele belasting op te lossen.

Update fiscaliteit: actualiteit vennootschapsbelasting op inkomsten 2015 Deze update heeft tot doel een gedetailleerd overzicht te geven van de wijzigingen die zich in 2015 hebben voorgedaan op het vlak van de vennootschapsbelasting. Hierbij wordt zowel ingegaan op de wijzigingen op wetgevend en regelgevend vlak als op de ontwikkelingen in rechtspraak, rechtsleer en administratieve standpunten. De materie zal op een praktijkgerichte manier worden behandeld. Hierbij zal de indeling van het aangifteformulier worden gevolgd, zodat de gevolgen van de verschillende ontwikkelingen duidelijk en overzichtelijk kunnen worden weergegeven.

Nederlands: Yves VERDINGH Hoofd van de fiscale afdeling van BNP Paribas Fortis Professor Fiscale Hogeschool Datum : woensdag 13 januari 2016 Duur

: 13u30-17u00


: 15-204n

22

SEMINARIES Recht

Bedrijfsrevisor en vennootschapswetgeving: actualiteit en special topics Nederlands: Lieven ACKE Raadslid van het IBR, Bedrijfsrevisor CVBA Mazars Bedrijfsrevisoren Datum : dinsdag 19 januari 2016 Duur

In dit seminarie komen de recente ontwikkelingen in de wetgeving, rechtspraak en rechtsleer aan bod die van belang zijn voor de commissaris. Omdat gepoogd wordt om zoveel mogelijk in te spelen op de juridische actualiteit, is de specifieke inhoud van dit seminarie momenteel nog niet volledig afgebakend.

: 13u30-17u00


: 15-301n

Burgerrechtelijke en strafrechtelijke aansprakelijkheid van bestuurders (gekozen vragen) De spreker zal aan de hand van enkele concrete voorbeelden de verschillende facetten van de burgerrechtelijke en strafrechtelijke aansprakelijkheid van de bestuurders behandelen. In het bijzonder zullen de volgende punten aan bod komen: de aansprakelijkheid voor tekortkomingen in het beheer, de aansprakelijkheid voor de overtreding van de wet of de statuten van de vennootschap, de buitencontractuele aansprakelijkheid, de bijzondere aansprakelijkheid in het fiscaal en sociaal recht (rsz, voorheffing en btw), en strafrechtelijke aansprakelijkheid (misbruik van vennootschapsgoederen). Er zal eveneens een onderscheid worden gemaakt tussen de verschillende aansprakelijkheidsregimes gedurende de verschillende fases tijdens het leven van de vennootschap: bij de oprichting, bij de werking en bij de stopzetting van haar activiteiten.

Nederlands: Dominique BLOMMAERT Advocaat Janson Baugniet Wetenschappelijk medewerker aan het Instituut voor Financieel Recht van de Gentse universiteit Datum : woensdag 28 oktober 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-302n

23

SEMINARIES Recht

Impact van huwelijkscontracten op inbreng in natura, quasi inbreng, erfrecht, aandelen en echtscheiding Nederlands:

Bij een inbreng in natura dient de bedrijfsrevisor van dienst uiteraard een grondig onderzoek te verrichten naar zowel de eigendomsoorsprong van het ingebracht actief als de bekwaamheid tot inbreng vanwege de inbrengende partij.

Eric SPRUYT Notaris-Vennoot Berquin Notarissen cvba, Brussel Prof. KU Leuven, campus Leuven en BrusselProf. Fiscale Hogeschool, Brussel en EHSAL Management School (EMS), Brussel

Is de inbrenger gehuwd dan dient uiteraard in dit onderzoek het huwelijksvermogensrecht te worden betrokken. Is de inbrenger alleen-eigenaar van het ingebrachte goed? Of behoort dit tot de huwelijksgemeenschap? Is de co-handtekening of het akkoord van de niet-inbrengende echtgenoot vereist of mag de inbrenger in alle omstandigheden alleen optreden? In dit seminarie zal met de nodige diepgang worden ingegaan op de fundamentele principes van ons huwelijksvermogensrecht, en dit zowel vanuit de regels van primair huwelijksrecht, die van toepassing zijn op alle gehuwden ongeacht het stelsel waaronder ze gehuwd zijn, als vanuit het zogenaamd secundair huwelijksvermogen.

Frank BUYSSENS Notaris-Vennoot Buyssens & Glorie, Zwijndrecht Prof. KU Leuven – Co-Directeur Leuvens Centrum voor Notariaat, KU Leuven

Wat dit laatste betreft, zal grondig worden geanalyseerd welke type stelsels er bestaan, welke clausules in huwelijkscontracten kunnen voorkomen en wat in dit verband de specifieke aandachtspunten zijn bij een inbreng in natura van zowel roerende als onroerende goederen.

Datum : dinsdag 15 september 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-303n

Bovendien dient de bedrijfsrevisor anticipatief rekening te houden met, en zijn cliënt deskundig te informeren over, de eventuele latere gevolgen van een dergelijke inbreng door een gehuwd persoon in geval van echtscheiding of overlijden. Wat gebeurt er met deze aandelen die bij de inbreng zijn verkregen? Dit laatste aspect zal het voorwerp zijn van het tweede deel van het seminarie.

24

SEMINARIES Recht

Gerechtelijk deskundigenonderzoek: een korte inleiding Nederlands: Luc RAVERT Bedrijfsrevisor BVBA RAVERT, STEVENS & C° Didier DE BUYST M.Sc. & Ph.D. in Engineering, Certified Mediator for Civil and Commercial Matters VERITAS PER SCIENTIAM Datum : woensdag 7 oktober 2015 Duur

: 13u30-17u00

Op een halve dag wordt u geloodst doorheen de voornaamste praktische aspecten van de uitvoering van een gerechtelijk deskundigenonderzoek in een burgerlijk geschil vertrekkende vanaf de aanstelling, de provisionering, de aanvaarding, de installatievergadering, het eigenlijke onderzoek, het voorlopig advies, de opmerkingen, het eindverslag en uiteindelijk het visum van de eindstaat van erelonen en kosten. Speciale aandacht zal worden besteed aan de fundamentele pijlers: de tegenspraak, de symmetrie van informatie en de transparantie. Hierbij zullen eveneens praktische aspecten aan bod komen: hoe wordt een installatievergadering geleid, hoe ziet een voorlopig advies eruit, hoe opmerkingen beantwoorden, hoe wordt tegenspraak georganiseerd en wat in geval van handelsgeheimen of van gevoelige bedrijfsinformatie, tot waar gaat transparantie, hoe wordt een beroep gedaan op een technisch adviseur (“sapiteur”) en ten slotte hoe succesvol zijn in het bekomen van een minnelijke regeling.


: 15-304n

Update arbeidsrecht: wat zijn de recente evoluties op vlak van wetgeving & rechtspraak? Tijdens deze namiddag gidsen de specialisten van het advocatenkantoor Claeys & Engels u doorheen de belangrijkste knipperlichten die u als bedrijfsrevisor voor ogen moet houden bij uw klanten op het vlak van het arbeidsrecht. Bijzondere aandacht zal worden besteed aan de stand van zaken op het vlak van de toepassing en interpretaties van de nieuwe ontslagwetgeving, de nieuwe ontslagmotiveringsplicht, de maatregelen van de federale regering Michel I inzake eindeloopbanen (vervroegd pensioen, SWT, ...), aandachtspunten met betrekking tot de sociale verkiezingen in 2016, enz. Dit alles doorspekt met voorbeelden uit de praktijk.

Nederlands:

Kortom: een goed en praktisch overzicht om de jaarrekening per eind 2015 op te maken en om 2016 alvast goed gewapend te starten.

Duur

Arnout CRAUWELS Advocaat-Senior associate CLAEYS & ENGELS Olivier WOUTERS Advocaat-Vennoot CLAEYS & ENGELS Datum : woensdag 2 december 2015 : 13u30-17u00


: 15-305n

25

SEMINARIES Revisor en fraude

Fraude: preventieve controle en knipperlichten (red flags) De bedrijfsrevisor dient ervoor te zorgen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat die het gevolg zijn van fraude.

Nederlands: Luc TOELEN Bedrijfsrevisor CVBA RSM Bedrijfsrevisoren

Hij moet in staat zijn de feiten of omstandigheden te identificeren die aanleiding kunnen geven tot het plegen van fraude of die de mogelijkheid bieden om deze te begaan.

Datum : woensdag 22 september 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-401n

Het identificeren en het inschatten van het risico op een afwijking van materieel belang ten gevolge van fraude is niet eenvoudig. Fraude gaat immers over het algemeen gepaard met geraffineerde of zorgvuldig opgezette plannen om de fraude te verhullen, zoals valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten van het boeken van een transactie of opzettelijke verkeerde verklaringen aan de auditor. Dit seminarie heeft tot doel om die onderdelen van de jaarrekening (en de toelichtingen) die het meest gevoelig kunnen zijn voor fraude te bespreken en op zoek te gaan naar knipperlichten (red flags), dit met het oog op het opstellen van een methodologie voor het opsporen van frauderisico’s teneinde rekening te kunnen houden met fraude bij de risicoanalyse, het detecteren van fraude, het evalueren ervan en het eraan beantwoorden. Dit thema wordt behandeld aan de hand van ISA 240, 250 en 315.

26

SEMINARIES Specialisatie

International Accounting Standards / International Financial Reporting Standards“

De specialisatieseminaries IAS/IFRS hebben tot doel de kennis van de deelnemers met betrekking tot deze normen uit te breiden en de praktische toepassing van deze normen te verduidelijken. Het seminarie eist voorafgaande kennis van de te behandelen normen.

Recente ontwikkelingen IAS/IFRS

Nederlands: Ignace BOGAERT Bedrijfsrevisor CVBA Ernst & Young Bedrijfsrevisoren IFRS Desk Datum : dinsdag 8 september 2015 Duur

: 09u30-17u30

Plaats : DE MONTIL Affligem-Essene Code : 15-501n

De IASB heeft een aantal belangrijke standaarden afgerond dewelke de internationale financiële rapportering grondig zullen wijzigingen. We denken onder meer aan opbrengsterkenning, leasing, herziening van het conceptual framework… In dit jaarlijks terugkerend seminarie wordt een overzicht gegeven van alle nieuwe (en herziene) standaarden en interpretaties die voor het eerst van toepassing zijn in 2015 of later. Naast dit overzicht van de nieuwe, aangepaste standaarden en interpretaties overlopen wij ook de standaarden die nog niet zijn goedgekeurd door de Europese Commissie, de voorstellen van standaarden en de voorstellen van interpretaties. Na dit seminarie bent u volledig op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het vlak van financiële rapportering in overeenstemming met IFRS.

Projet de nouveau cadre conceptuel de l’IASB et l’approche du résultat (en collaboration avec le Centre Français de Droit Comparé) Dit seminarie zal enkel in het Frans worden gegeven Code : 15-502f

27

SEMINARIES International Standards

Toepassing van de ISA’s in het kader van de audit van kleine entiteiten

Nederlands: Freddy CALUWAERTS Bedrijfsrevisor BVBA CALUWAERTS & C°, bedrijfsrevisoren Jacques VANDERNOOT Bedrijfsrevisor Datum : woensdag 23 september 2015 Duur

: 09u30-17u30


Dit seminarie beoogt een algemeen overzicht te geven van de toepassing van de ISA’s bij de controle van de jaarrekening van een kleine entiteit en de invoering ervan te illustreren aan de hand van praktische voorbeelden. De belangrijkste stappen van het controleproces, uitgevoerd overeenkomstig de ISA’s, zullen worden behandeld, alsook de documentatievereisten. Verder zullen een aantal concrete voorbeelden van het controleproces worden uitgewerkt, hoofdzakelijk aan de hand van het Pack PE-KE (V3.0) met het oog op het identificeren van adequate en performante controlewerkzaamheden. De belangrijkste verschillen tussen de vorige normen en aanbevelingen en de ISA’s zullen ook worden beklemtoond. Dit seminarie wil in de eerste plaats praktijkgericht zijn en de vorming zal op proactieve wijze worden gegeven. Het is noodzakelijk dat de deelnemers de ISA’s vooraf doornemen, zodat zij ten volle van de praktische vorming kunnen genieten.

: 15-ISA10n

28


Risicobeoordeling van audit en antwoorden ISA 240 : Verantwoordelijkheden van de auditor met betrekking tot fraude in het kader van een controle van financiële overzichten (Clarified ISA 240) ISA 250 : In overweging nemen van wet- en regelgeving bij een controle van financiële overzichten (Clarified ISA 250) ISA 300 : Planning van een controle van financiële overzichten (Clarified ISA 300) ISA 315 : Onderkennen en inschatten van de risico’s van een afwijking van materieel belang door middel van het verwerven van inzicht in de entiteit en haar omgeving (Clarified ISA 315) ISA 450 : Evaluatie van tijdens de controle onderkende afwijkingen (Clarified ISA 450) ISA 320 : Materialiteit bij de planning en uitvoering van een controle (Clarified ISA 320) ISA 330 : Wijzen van inspelen door de auditor op ingeschatte risico’s (Clarified ISA 330) ISA 402 : Controleoverwegingen wanneer een entiteit gebruik maakt van een serviceorganisatie Clarified ISA 402)

Dit seminarie beoogt een inzicht te verschaffen hoe het controlerisico [audit risk] kan worden teruggebracht tot een niveau dat aanvaardbaar is in het kader van de doelstelling van een audit. Het controlerisico bestaat erin dat een onjuiste verklaring wordt gegeven over de financiële overzichten en is een functie van enerzijds het risico dat de financiële overzichten afwijkingen van materieel belang bevatten en anderzijds het risico dat, niettegenstaande de door de auditor uitgevoerde controlewerkzaamheden, bepaalde afwijkingen van materieel belang niet worden ontdekt.

Nederlands:

Het seminarie behandelt onder andere de algemene planning van de audit van de financiële overzichten (ISA 300). Het is bijgevolg noodzakelijk en belangrijk dat de auditor een aantal werkzaamheden uitvoert die leiden tot een inschatting van omstandigheden die aanleiding kunnen geven tot afwijkingen van materieel belang in de jaarrekening (ISA 315).

Plaats : Renaissancegebouw (6de verdieping), Brussel

An REPRIELS Bedrijfsrevisor CVBA Deloitte Bedrijfsrevisoren Datum : woensdag 14 oktober 2015 Duur

Code

: 09u30-17u30

: 15-ISA20n

Bovendien zal de auditor een controlemethodiek uitwerken die op deze risico’s is afgestemd om zodoende met een redelijke mate van zekerheid te vermijden dat afwijkingen van materieel belang niet worden ontdekt tijdens de uitvoering van de controlewerkzaamheden (ISA 330). De inschatting van het risico op afwijkingen van materieel belang in de financiële overzichten die het gevolg zijn van fraude zal specifiek worden behandeld daar dit een heel belangrijk onderdeel van het risicoinschattingsproces uitmaakt (ISA 240). Op dezelfde wijze zal ook het in overweging nemen van wet- en regelgeving bij het uitwerken van de controleaanpak worden besproken (ISA 250). Omdat de risico-inschatting gericht is op het onderkennen van afwijkingen van materieel belang, zal het seminarie ook ingaan op het begrip “materialiteit” met betrekking tot een controle (ISA 320), alsook op ISA 450 die betrekking heeft op de evaluatie van tijdens de controle onderkende afwijkingen. Ten slotte gaat het seminarie in op het gebruik van een serviceorganisatie bij het evalueren van de interne beheersingsprocedures (ISA 402). De toepassing van deze standaarden is derhalve gericht op het bepalen van de meest efficiënte en effectieve controlemethodiek in de gegeven omstandigheden. Het seminarie beoogt met de deelnemers een interactief debat te voeren over de verschillende besproken begrippen en vervolgens deze begrippen toe te passen op een door elke deelnemer aangereikt praktijkgeval en dit met het oog op het uitwerken van de documentatie van de risico-identificatie.

29


Vormingsdag: kwaliteitscontrole 2015 Nederlands:

Vormingsdag met presentatie en toelichting inzake de organisatie en het verloop van een kwaliteitscontrole met inbegrip van de aspecten gelinkt aan de inwerkingtreding van de ISQC1 en de ISA’s. Beide vormingsdagen zijn identiek waardoor de aanwezigheid op één van beide sessies verplicht is voor de inspecteurs kwaliteitscontroles. De vormingsdag is tevens gericht naar alle bedrijfsrevisoren, al dan niet onderworpen aan een kwaliteitscontrole.

Luc DE PUYSSELEYR Voorzitter Commissie kwaliteitscontrole, Bedrijfsrevisor Thierry DUPONT Ondervoorzitter IBR, Bedrijfsrevisor Fernand MAILLARD Effectief lid Commissie kwaliteitscontrole, Bedrijfsrevisor

Deze seminaries worden gegeven in het Nederlands en het Frans zonder vertaling.

Isabelle MEUNIER Adjunct-Secretaris-generaal IBR, Bedrijfsrevisor Luc VERRIJSSEN Ondervoorzitter Commissie kwaliteitscontrole, Bedrijfsrevisor

Data

: dinsdag 28 april 2015 of maandag 4 mei 2015

Duur

: 09u30-17u30


: 15-ISQC1 & ISA’s

30

SEMINARIES Workshops

ISA Pack PE-KE Nederlands: Jacques VANDERNOOT Bedrijfsrevisor Data

: dinsdag 29 septembre 2015 of donderdag 1 oktober 2015

Duur

: 13u30-17u00


: 15-601n (dinsdag 29 september 2015)

Het ICCI heeft beslist om diverse identieke workshops te organiseren met betrekking tot de toepassing van de ISA’s. Het doel van deze workshops is om het Pack PE-KE (V3.0) te gebruiken teneinde de toepassing van de ISA’s voor de controle van de jaarrekening van een kleine entiteit concreet te verduidelijken aan de hand van een bestaand geval. De belangrijke stappen van het controleproces, uitgevoerd overeenkomstig de ISA’s en op pragmatische en performante manier, zullen worden onderzocht. Voor deze workshops is de actieve medewerking van elke deelnemer vereist. Daarom is het aantal deelnemers per workshop beperkt tot 30. Teneinde ten volle van de praktische opleiding te kunnen genieten, is het essentieel om de ISA’s op voorhand te hebben nagelezen, alsook om in 2015 of eerder het seminarie “ISA’s voor kleine entiteiten” te hebben bijgewoond.

15-602n (donderdag 1 oktober 2015)

Antiwitwassen Via deze workshop worden een aantal situaties besproken in kleinere groepen en dit zowel met betrekking tot identificatie, alsook met betrekking tot mogelijke meldingsplicht. De deelname aan deze workshop is beperkt tot de binnen de bedrijfsrevisorenkantoren voor de toepassing van de antiwitwaswetgeving verantwoordelijke personen (compliance officers) of tot de personen die ervaring in of een goede kennis hebben van de antiwitwaswetgeving. Naast de directe materie van de workshop beoogt deze sessie eveneens informele contacten te bevorderen tussen de verschillende AMLverantwoordelijken om tot een betere uitwisseling van kennis te komen.

Nederlands: Piet HEMSCHOOTE Bedrijfsrevisor CVBA Ernst & Young Bedrijfsrevisoren Datum : dinsdag 1 december 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-603n

31


Commissarisverslag volgens de ISA‘s Het commissarisverslag over de jaarrekening opgesteld in toepassing van de artikels 144 en 148 van het Wetboek van Vennootschappen moet voortaan opgesteld zijn overeenkomstig de ISA’s 700, 705 en 706.

Nederlands: Annie DE WILDE Bedrijfsrevisor CVBA RSM Bedrijfsrevisoren

De spreker zal, door middel van praktische voorbeelden, de wijzigingen aan het verslag sedert de invoegetreding van de ISA’s aantonen en bespreken.

Datum : donderdag 15 oktober 2015 Duur


Voor deze workshop is de actieve medewerking van elke deelnemer vereist.

: 13u30-17u00

: 15-604n

Hoe omgaan met continuïteitsproblemen? Casestudy Discontinuïteit is zelden een donderslag bij heldere hemel. Het is zelfs verrassend hoe goed nakende problemen op basis van een goede analyse te voorspellen zijn.De beschikbare liquiditeit is de bloedsomloop van een onderneming, de waarden-cyclus van de onderneming (leveranciersrekening-voorraad grondstoffen-productie-voorraad eindproductverkoop-handelsvordering-inning-betaling leverancier) bepaalt de behoefte aan bedrijfskapitaal, en de beginsituatie van de liquide middelen plus (of min) de vrije cash-flow plus de mogelijkheid tot opname van bijkomend kapitaal of leningen min de terugbetalingsverplichting bepaalt of het einde van de lopende cyclus zonder probleem kan worden gefinancierd. Daaruit volgt meteen de mogelijkheid om een tijdige diagnose te stellen: waar knelt het schoentje? En uit de waardencyclus kan ook worden opgemaakt wat de overblijvende mogelijkheden zijn voor de onderneming om de dreigende discontinuïteit af te wenden. Gezien de vele operationele problemen, en de imagoschade bij de keuze voor een WCO-procedure moet dit de laatste optie blijven. Maar het is een belangrijke optie om in het belang van alle “stakeholders” het bedrijf te redden en het economisch weefsel rond het bedrijf te vrijwaren.

Nederlands: Filip DE MEY Bedrijfsrevisor CVBA Moore Stephens Audit Datum : donderdag 11 juni 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-605n

32


Belangenconflicten en misbruik van vennootschapsgoederen De commissaris van een handelsvennootschap is ertoe gehouden, op straffe van hoofdelijke aansprakelijkheid, om alle overtredingen van het Wetboek van vennootschappen aan te klagen bij het bestuursorgaan en ze te vermelden in zijn verslag indien er geen passend gevolg aan werd gegeven.

Nederlands: Pierre P. BERGER Erevoorzitter IBR, Erebedrijfsrevisor Datum : woensdag 16 december 2015 Duur

: 13u30-17u00


: 15-606n

Het is derhalve van essentieel belang dat de commissaris deze overtredingen kan opsporen, met name wat betreft beslissingen of verrichtingen die kunnen leiden tot een belangenconflict in hoofde van één of meerdere leden van het bestuursorgaan. Dergelijke beslissingen of verrichtingen, indien zij een vermogensvoordeel opleveren ten koste van de vennootschap en ten voordele van een lid van het bestuursorgaan, kunnen overigens een misbruik van vennootschapsgoederen inhouden, hetgeen aanleiding geeft tot witwassen van geld. Het onderkennen en evalueren van belangenconflicten is evenwel niet altijd gemakkelijk. De workshop heeft tot doel om aan de hand van praktische toepassingsgevallen denkpistes aan te bieden over de houding die de commissaris dient aan te nemen in dergelijke toestanden, de controles ter opsporing van belangenconflicten, de communicatie met het bestuursorgaan, de vermeldingen die moeten worden opgenomen in de notulen van de vergadering van het bestuursorgaan en de verklaring van de commissaris in zijn auditverslag.

33

STUDIEDAGEN

Wet betreffende de Continuïteit van Ondernemingen (WCO) Nederlands/Frans: De namen van de sprekers, de datum, de duur en de plaats zullen u later worden meegedeeld. Code

De uiteenzettingen op deze studiedag zullen worden gegeven in het Nederlands en het Frans zonder vertaling.

: 15-010n/f

34

INFORMATIESESSIES

Bedrijfsrevisor en beroepsgeheim inzonderheid in het kader van een strafonderzoek De vorming heeft betrekking op de voornaamste elementen die eigen zijn aan het beroepsgeheim van de bedrijfsrevisor evenals de verschillende uitzonderingen erop in de revisorale praktijk. Tevens worden verscheidene vragen omtrent het verhoor van een bedrijfsrevisor in een strafdossier of een huiszoeking van een bedrijfsrevisorenkantoor besproken. Deze informatiesessie zal worden gegeven in het Nederlands en het Frans zonder vertaling.

Nederlands/Frans: Stéphane FOLIE Diensthoofd Toezicht en Kwaliteitscontrole IBR Erwin VANDERSTAPPEN Diensthoofd Juridische Zaken IBR & Bedrijfsjurist Algemeen afgevaardigde ICCI Datum : maandag 22 juni 2015 Duur

: 11h00-13h00


: 15-infosessie / session info 22.06.15

35

Regionale avondontmoetingen

De Raad van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren organiseert ieder jaar regionale ontmoetingsbijeenkomsten voor bedrijfsrevisoren Deze bijeenkomsten hebben tot doel: • •

de contacten tussen de bedrijfsrevisoren te bevorderen; een betere uitwisseling van informatie tussen het Instituut en de bedrijfsrevisoren te bevorderen.

Tijdens een informeel diner kunnen de bedrijfsrevisoren van gedachten wisselen over diverse onderwerpen die het beroep aanbelangen en deze grondig bespreken met de Raadsleden.

Deze ontmoetingsbijeenkomsten vinden plaats op: • • • •

donderdag 10 september in de regio Oost- en West Vlaanderen (code 15-REG1-nl); donderdag 17 september in de regio Antwerpen-Limburg (code 15-REG2-nl); donderdag 15 oktober in de regio Brabant-Brussel (code 15-REG3-nl); donderdag 29 oktober in de regio Luik-Henegouwen-Luxemburg-Namen (code 15-REG4-fr).

Deelname : 65 EUR (te storten op het rekeningnummer BE 61 0012 0738 0117) Wij nodigen de bedrijfsrevisoren uit zich in te schrijven via het extranet van het IBR (ref. Praktische modaliteiten inzake inschrijvingen activiteiten IBR, p.39). Wij hopen op deze bijeenkomsten veel confraters te ontmoeten.

36

Praktische modaliteiten inzake inschrijvingen activiteiten van het ICCI en van het IBR 1. ICCI-vormingsactiviteiten (seminaries, studiedagen en informatiesessies) 1.1. Inschrijvingen, annuleringen en afwezigheden van bedrijfsrevisoren en de stagiairs Inschrijving De inschrijving van de bedrijfsrevisoren en de stagiairs voor de vormingsactiviteiten gebeurt via de website van het ICCI (www.icci.be). De inschrijving is kosteloos voor de bedrijfsrevisoren en hun stagiairs, omdat de vormingskosten opgenomen zijn in de contributie overgemaakt aan het ICCI waaronder een recht van forfaitaire toegang tot de vormingsactiviteiten, indien aan de volgende voorwaarden is voldaan: 1. de inschrijvingen moeten uiterlijk 7 werkdagen vóór de vormingsactiviteit gebeuren; 2. aanwezig zijn op de vormingsactiviteit of zich laten vervangen door een confrater of een stagiair. De inschrijvingen moeten uiterlijk 7 werkdagen vóór de vormingsactiviteiten gebeuren. Het informaticasysteem aanvaardt geen inschrijvingen na deze termijn. Wanneer een activiteit beperkt is tot een vooraf vastgelegd aantal personen, kan men zich, eenmaal het quotum is bereikt, evenmin inschrijven. Annulering De annulering van de deelname aan een vormingsactiviteit gebeurt eveneens via de website van het ICCI, voor zover deze annulering wordt uitgevoerd uiterlijk 7 werkdagen vóór de vormingsactiviteit. Na deze termijn is het passend om per e-mail contact op te nemen met het ICCI ([email protected]), met een opgave van de reden van annulering. De annulering minder dan 7 werkdagen vóór de vormingsactiviteit moet door het ICCI per e-mail worden bevestigd om in overweging te worden genomen. De Commissie Vorming beoordeelt de ingeroepen reden op een strenge en onherroepelijke wijze. Overeenkomstig de beslissingen van de Raad van het IBR van 8 november 2002 en 23 maart 2004 is de facto enkel een doktersattest binnen de 10 werkdagen rechtsgeldig. Afwezigheid op seminaries en studiedagen, toepassing van het tarief van 200 EUR per halve dag In geval van voorziene afwezigheid is het mogelijk voor bedrijfsrevisoren en stagiairs om zich geldig en zonder kosten te laten vervangen door een confrater of een stagiair. Het aanwezigheidsattest wordt evenwel op naam van de vervanger opgesteld. Om redenen van confraterniteit (een confrater had zich wellicht kunnen inschrijven) en omwille van het feit dat elke reservatie kosten met zich meebrengt, zal het tarief van 200 EUR per halve dag worden toegepast in de volgende gevallen: 1. wanneer een derde een bedrijfsrevisor of een stagiair vervangt; 2. bij afwezigheid op een seminarie of studiedag hoewel geldig ingeschreven behalve in geval van vervanging of doktersattest bezorgd binnen de 10 werkdagen; 3. bij annulering minder dan 7 werkdagen vóór een seminarie of studiedag, behalve in geval van vervanging of doktersattest bezorgd binnen de 10 werkdagen; 4. bij herhaalde annulering en/of buiten de toegestane termijn; nieuwe inschrijvingen worden geweigerd in deze beide gevallen.

37

Afwezigheid op informatiesessies, toepassing van het tarief van 100 EUR In geval van voorziene afwezigheid is het mogelijk voor bedrijfsrevisoren en stagiairs om zich geldig en zonder kosten te laten vervangen door een confrater of een stagiair. Het aanwezigheidsattest wordt evenwel op naam van de vervanger opgesteld. Om redenen van confraterniteit (een confrater had zich wellicht kunnen inschrijven) en omwille van het feit dat elke reservatie kosten met zich meebrengt, zal het tarief van 100 EUR worden toegepast in de volgende gevallen: 1. wanneer een derde een bedrijfsrevisor of een stagiair vervangt; 2. bij afwezigheid op de informatiesessie hoewel geldig ingeschreven behalve in geval van vervanging of doktersattest bezorgd binnen de 10 werkdagen; 3. bij annulering minder dan 7 werkdagen vóór de informatiesessie, behalve in geval van vervanging of doktersattest bezorgd binnen de 10 werkdagen; 4. bij herhaalde annulering en/of buiten de toegestane termijn; nieuwe inschrijvingen worden geweigerd in deze beide gevallen.

1.2. Inschrijvingen kosten en annuleringen van medewerkers en personen extern aan het beroep Inschrijving Zoals vermeld op de website van het ICCI (www.icci.be), kunnen de medewerkers van bedrijfsrevisorenkantoren en personen extern aan het beroep zich inschrijven per e-mail aan het ICCI ([email protected]), met vermelding van naam, voornaam en code van de vormingsactiviteit. De kostprijs voor deelname aan de seminaries bedraagt 250 EUR voor een seminarie van een halve dag en 500 EUR voor een seminarie dat een volledige dag in beslag neemt. Men is pas definitief ingeschreven na ontvangst van de volledig verschuldigde som op rekeningnummer BE87 3751 0080 3994 met vermelding van “naam deelnemer + seminariecode(s)’’. Het inschrijvingsrecht omvat de documentatie, parkingkosten, koffiepauzes en maaltijden. De kostprijs voor deelname aan studiedagen en informatiesessie zal u zo spoedig mogelijk via de uitnodiging van het evenement worden meegedeeld. Men is pas definitief ingeschreven na ontvangst van de volledig verschuldigde som op rekeningnummer BE87 3751 0080 3994 met vermelding van ‘’naam deelnemer + code(s) studiedag of informatiesessie’’. Het inschrijvingsrecht omvat de documentatie, parkingkosten, koffiepauzes en maaltijden. De inschrijvingen moeten ten minste 7 werkdagen vóór de vormingsactiviteit gebeuren. Annulering De annulering van een activiteit gebeurt zoals de inschrijving, per e-mail aan het ICCI ([email protected]), met vermelding van de naam van de deelnemer en de code(s) van de vormingsactiviteit. Enkel de annuleringen die het ICCI bereiken 7 werkdagen vóór de vormingsactiviteit kunnen in overweging worden genomen. Het inschrijvingsgeld zal enkel worden teruggestort wanneer de schriftelijke annulering 7 werkdagen vóór de vormingsactiviteit werd ontvangen.

1.3. Uurrooster Seminarie van een hele dag: van 09u30 tot 13u00 en van 14u15 tot 17u30; Seminarie van een halve dag: van 09u30 tot 13u00 (voormiddag) of van 13u30 tot 17u00 (namiddag). Studiedagen worden u via de uitnodiging van het evenement meegedeeld. Informatiesessies worden u via de uitnodiging van het evenement meegedeeld.

38

1.4. Overeenkomst IBR/ICCI-IIA Belgium Om de samenwerking tussen bedrijfsrevisoren en interne auditors te bevorderen, kwamen de twee Instituten tot een financieel akkoord inzake het vormingsprogramma dat van toepassing is vanaf 1 januari 2010. Gezien de vormingsactiviteiten werden overgedragen aan het ICCI, werd dit akkoord uitgebreid naar de vormingsactiviteiten die voortaan door het ICCI worden georganiseerd: -- de bedrijfsrevisoren kunnen genieten van 15 % korting op de inschrijvingskosten voor de vormingsseminaries van het IIA Belgium; -- de leden van het IIA Belgium kunnen eveneens genieten van 15 % korting op de inschrijvingskosten voor de vormingsactiviteiten georganiseerd door het ICCI. Het volledige vormingsprogramma van het IIA Belgium is beschikbaar op het adres www.iiabel.be/trainings.aspx. De vormingsbrochure van het IIA Belgium is eveneens op eenvoudig verzoek beschikbaar bij het ICCI. U kan het ontvangen door uw aanvraag per e-mail te richten aan [email protected].

2. IBR-vormingsactiviteiten (regionale avondontmoetingen en algemene vergadering) 2.1. Inschrijvingen en annuleringen van de bedrijfsrevisoren en stagiairs Inschrijving De inschrijving van de bedrijfsrevisoren en de stagiairs voor de vormingsactiviteiten gebeurt via de website van het IBR (www. ibr-ire.be). De inschrijving voor de algemene vergadering is kosteloos. De specifieke inschrijvingsvoorwaarden voor dit evenement worden meegedeeld via de uitnodiging die wordt verstuurd aan de bedrijfsrevisoren en stagiairs. De inschrijving voor de regionale avondontmoetingen bedraagt 65 EUR per ontmoeting. De regionale avondontmoetingen zijn exclusief voorbehouden aan de bedrijfsrevisoren. Men is pas definitief ingeschreven na ontvangst van de volledig verschuldigde som op rekeningnummer BE 61 0012 0738 0117 met vermelding van ‘’naam deelnemer + code(s) regionaal avondontmoeting(en)”. De inschrijvingen moeten uiterlijk 7 werkdagen vóór het vormingsevenement gebeuren. Het informaticasysteem aanvaardt geen inschrijvingen na deze termijn. Wanneer een activiteit beperkt is tot een vooraf vastgelegd aantal personen, kan men zich, eenmaal het quotum is bereikt, evenmin inschrijven. Annulering De annulering van een de vormingsactiviteit gebeurt eveneens via het extranet van het IBR, enkel wanneer deze annulering gebeurt 7 werkdagen vóór de vormingsactiviteit. Na deze termijn is het passend om per e-mail contact op te nemen met het ICCI ([email protected]), met een opgave van de reden van annulering. De annulering minder dan 7 werkdagen vóór de vormingsactiviteit moet door het IBR per e-mail worden bevestigd om in overweging te worden genomen. De Commissie Vorming beoordeelt de ingeroepen reden op een strenge en onherroepelijke wijze. Overeenkomstig de beslissingen van de Raad van het IBR van 8 november 2002 en 23 maart 2004 is de facto enkel een doktersattest binnen de 10 werkdagen rechtsgeldig.

3. Wijzigingen van de IBR- en ICCI- vormingsactiviteiten Het IBR en het ICCI behouden zich het recht voor om de vormingsactiviteiten opgenomen in onderhavig programma te annuleren of te wijzigen. Zij kunnen zich ook verplicht zien de locatie te wijzigen of de lesgever te vervangen. Alle wijzigingen worden geüpdatet op de websites van het IBR (www.ibr-ire.be) en het ICCI (www.icci.be) alsook op het extranet van het IBR.

Gegevens van de vorming ICCI: [email protected]

Contactgegevens IBR-dienst vorming: [email protected]

39

NORM MET BETREKKING TOT DE PERMANENTE VORMING Woord vooraf Gezien de inwerkingtreding op 31 augustus 2007 van de wet van 22 juli 1953 houdende oprichting van een Instituut van de Bedrijfsrevisoren en organisatie van het publiek toezicht op het beroep van bedrijfsrevisor gecoördineerd door het koninklijk besluit van 30 april 2007, en meer bepaald de artikelen 3, 14, §4, 22 en 30, evenals de artikelen 31, 33, § 1 tot 3 en 37 tot 40. Gezien de inwerkingtreding op 31 augustus 2007 van het koninklijk besluit van 7 juni 2007 tot vaststelling van het huishoudelijk reglement van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren, en meer bepaald het artikel 22. Gezien het koninklijk besluit van 10 januari 1994 betreffende de plichten van de bedrijfsrevisoren, en meer bepaald het artikel 2. Gezien de wet van 22 april 1999 betreffende de boekhoudkundige en fiscale beroepen, in het bijzonder het artikel 54, § 1, vierde lid. Gezien de artikelen 13 en 32, vierde lid, c van de richtlijn 2006/43/EG betreffende de wettelijke controles van jaarrekeningen en geconsolideerde jaarrekeningen, tot wijziging van de richtlijnen 78/660/EEG en 83/349/EEG van de Raad en houdende intrekking van richtlijn 84/253/EEG van de Raad. Gezien de International Education Standards opgesteld door de International Federation of Accountants, in het bijzonder IES-7 goedgekeurd in april 2004, die in werking is getreden op 1 januari 2006. Gezien paragraaf 16, derde lid van de Code of Ethics van de International Federation of Accountants. Gezien het advies van de Hoge Raad voor de Economische Beroepen van 29 juni 2007. Heeft de Raad op zijn zitting van 30 augustus 2007 de hiernavolgende norm met betrekking tot de permanente vorming aangenomen. Deze norm treedt in werking op 1 januari 2008 en vervangt de vorige norm van 5 juli 1991.

1. PRINCIPES ARTIKEL 1 § 1. Elke revisor moet gemiddeld per jaar ten minste 40 effectieve uren aan activiteiten besteden die bijdragen tot zijn blijvende professionele ontwikkeling door het aanscherpen van zijn beroepskennis. Dit gemiddelde moet worden gehaald op basis van een tijdshorizon van drie kalenderjaren, met een absoluut minimum van 20 uren per kalenderjaar. § 2. Elke bedrijfsrevisor organiseert vrij en onder eigen verantwoordelijkheid zijn jaarlijks programma van permanente vorming. Hij zal rekening moeten houden met de voorwaarden vermeld in titel II van onderhavige norm. Het programma omvat de activiteiten die rechtstreeks bijdragen tot het aanscherpen van de kennis in de vakgebieden die tot de beroepssfeer behoren. Elke bedrijfsrevisor moet op ieder ogenblik de naleving van de criteria welke in § 1 worden opgesomd kunnen aantonen, zowel tijdens een kwaliteitscontrole als tijdens een toevallige controle. ARTIKEL 2 De Raad wijzigt de benaming van de “Commissie opleiding en vervolmaking” in “Commissie Vorming”. Eerstgenoemde commissie werd opgericht overeenkomstig het artikel 25 van het koninklijk besluit van 20 april 1989 tot vaststelling van het huishoudelijk reglement van het Instituut der Bedrijfsrevisoren en dat door het artikel 22 van het koninklijk besluit van 7 juni 2007 tot vaststelling van het huishoudelijk reglement van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren werd vervangen. De Commissie Vorming is samengesteld uit een meerderheid van bedrijfsrevisoren. De Commissie Vorming heeft tot taak: • alle nuttige aanbevelingen te doen met het oog op de permanente vorming van de leden van het Instituut; • de besluiten van de Raad uit te voeren die beogen de in onderhavige norm vooropgestelde doelstellingen te bereiken.

2. CONTINUE PROFESSIONELE ONTWIKKELING ARTIKEL 3 De bedrijfsrevisor dient over een aangepaste professionele documentatie te beschikken. ARTIKEL 4 De bedrijfsrevisor tracht zich te vervolmaken in die vakgebieden die de door hem uitgevoerde opdrachten rechtstreeks aanbelangen, waar blijk moet worden gegeven van vakbekwaamheid, bijvoorbeeld in de volgende vakgebieden: 1. De controle (met inbegrip van de ISA’s); 2. De plichtenleer; 3. De boekhouding, met inbegrip van de consolidatie. Met datzelfde doel voor ogen dient de bedrijfsrevisor tevens blijk te kunnen geven van een adequate kennis, ondermeer in de volgende vakgebieden: 1. 2. 3. 4. 5.

Het recht – De fiscaliteit; De informatica; Het management en het communiceren; De bedrijfseconomie; De sociale vaardigheden.

Gespreid over een meerjarige in artikel 1 bedoelde periode, moet een evenwicht worden nagestreefd tussen de verschillende bovenvermelde vakgebieden van de opleiding. Er moet over worden gewaakt dat de vorming niet te zeer beperkt blijft tot één kennisgebied.

40

ARTIKEL 5 § 1. Volgende activiteiten bedoeld in artikel 1, § 1, onder de in artikel 4 bedoelde vakgebieden, dragen bij tot de permanente vorming van de bedrijfsrevisor, onder voorbehoud van hun relevantie: 1. seminaries en studiedagen georganiseerd door het Instituut; 2. seminaries en studiedagen georganiseerd door het revisorenkantoor ten behoeve van zijn bedrijfsrevisoren, na voorafgaande goedkeuring van het programma door de Raad, desgevallend bij volmacht; 3. seminaries en studiedagen georganiseerd door universiteiten, instellingen van hoger onderwijs, verenigingen of opleidingsdeskundigen; 4. voorbereiding van lessen, voordrachten en technische publicaties; 5. medewerking aan congressen en technische commissies; 6. individuele vorming door persoonlijke studie en lectuur en opleidingen op afstand. § 2. Elke bedrijfsrevisor zal voor zichzelf, met het oog op de controle van zijn permanente vorming die ten laatste in het kader van de kwaliteitscontrole wordt uitgevoerd, elk document bewaren dat erop gericht is, in het licht van onderhavige norm, de relevantie van de onderwerpen, evenals het aantal gevolgde uren opleiding te evalueren. § 3. In het jaarlijks programma van permanente vorming is het aan te bevelen voorrang te geven aan activiteiten van permanente vorming die buiten het revisorenkantoor worden georganiseerd. Bij het opstellen van zijn programma inzake permanente vorming zal de bedrijfsrevisor op driejaarlijkse basis zoals vermeld in artikel 1, trachten het volgende evenwicht in acht te nemen: 1°

seminaries en studiedagen vermeld onder de punten 1, 2, 3 van § 1, vertegenwoordigen minimum 70 % van het minimum vereiste aantal uren zoals voorzien in artikel 1, hetzij minstens 84 uren op driejaarlijkse basis;

2°

een minimum van acht uren per jaar (hetzij twee halve dagen) moet worden gekozen uit het door het Instituut aangeboden vormingspakket.

3. CONTROLEMAATREGELEN ARTIKEL 6 De door onderhavige norm beoogde personen moeten, overeenkomstig artikel 5, § 2 van onderhavige norm, de historiek van hun activiteiten op het vlak van permanente vorming bewaren op zijn minst tot aan de kwaliteitscontrole voorzien voor elke bedrijfsrevisor. Deze personen moeten deze historiek jaarlijks naar het Instituut toezenden. Tijdens deze controle worden de activiteiten van de bedrijfsrevisor op het vlak van permanente vorming aan een evaluatie onderworpen. Indien deze controle op het niveau van het revisorenkantoor wordt uitgevoerd en indien de bedrijfsrevisor die tot dit revisorenkantoor behoort niet het voorwerp van een onderscheiden controle is geweest, kan hij opnieuw gecontroleerd worden, overeenkomstig het artikel 7. Op vraag van de Kamer van verwijzing en instaatstelling, zal de Raad, desgevallend bij volmacht, het overzicht van de activiteiten van de permanente vorming van de bedrijfsrevisoren meedelen. ARTIKEL 7 De Raad zal, desgevallend via afvaardiging en/of ter gelegenheid van de kwaliteitscontrole, zich ervan vergewissen dat elke bedrijfsrevisor, gedurende de in artikel 1, paragraaf 1 bedoelde periodes, die eindigen op 31 december van het afgelopen kalenderjaar, het jaarlijks minimum aantal uren vorming, zoals bepaald in artikelen 1 en 5 van onderhavige norm, zal hebben gevolgd. In overeenstemming met de geldende reglementering, maakt de Raad, in voorkomend geval bij volmacht, periodiek verslag over aan de Kamer van verwijzing en instaatstelling van de controlewerkzaamheden uitgevoerd op grond van dit artikel.

4. SANCTIES ARTIKEL 8 Voor zover de Raad, desgevallend via afvaardiging en/of ter gelegenheid van de kwaliteitscontrole, de activiteiten op het vlak van de permanente vorming, op basis van onderhavige norm, als onvoldoende en de historiek als onbestaand of onvoldoende gedocumenteerd beschouwt, zal hij de nodige maatregelen treffen, zoals een tot de orde roepen of een voorlopige ordemaatregel overeenkomstig de artikelen 37 en 38 tot 40 van de wet van 22 juli 1953, desgevallend met inbegrip van een voorstel tot verwijzing naar tucht.

41

5. INWERKINGTREDING, OPHEFFING EN OVERGANGSBEPALINGEN ARTIKEL 9 § 1. Onderhavige norm treedt in werking op 1 januari van het kalenderjaar volgend op de goedkeuring daarvan door de Raad van het Instituut der Bedrijfsrevisoren en vervangt de norm van 5 juli 1991 die wordt opgeheven, uitgezonderd voor de in paragraaf 3 beoogde situaties. § 2. De berekening van de drempels en de controle van de vakgebieden bedoeld in de artikelen 1, 4 en 5 van onderhavige norm gebeuren voor het eerst vanaf 1 januari van het kalenderjaar volgend op de goedkeuring van onderhavige norm door de Raad. § 3. Indien de bepalingen van onderhavige norm strenger zijn dan de bepalingen van de norm van 5 juli 1991, zullen de berekening van de drempels en de controle van de vakgebieden bedoeld in de artikelen 1, 4 en 5 van onderhavige norm gebeuren op basis van de bepalingen van de vroegere norm met betrekking tot de permanente vorming gevolgd vóór de inwerkingtreding van onderhavige norm.

42

SELECTIE VAN PUBLICATIES VAN HET IBR EN VAN HET ICCI BEROEP

2014/2 2014/1 2013 2013/1 2012/1 2011/1 2009/2 2009 2007 2006 2005 2005 2004 2003 2003 1/1997

Overname/overdracht van KMO’s - De toegevoegde waarde van het due diligence onderzoek (Stichting ICCI). Het verband tussen niet-auditdiensten en auditkwaliteit - Empirische studie voor de Belgische auditmarkt (Stichting ICCI). Zestigste verjaardag van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren: de pensioenleeftijd of een hernieuwde jeugd? Het verband tussen audithonoraria en auditkwaliteit (Stichting ICCI) Basistechnieken van de bedrijfsrevisor in het kader van fraude (Stichting ICCI) Het bedrijfsrevisoraat in de verenigingssector (Stichting ICCI) Het beroepsgeheim van de bedrijfsrevisor (Stichting ICCI) Algemene voorstelling van het beroep (Powerpoint) Nieuwe wetgevende en reglementaire teksten betreffende de organisatie en het publiek toezicht op het beroep van bedrijfsrevisor naar aanleiding van de omzetting van de Auditrichtlijn. Met adviezen van de Raad van State en Verslagen aan de Koning. September 2007 Forum 2006 Prijszetting in de Belgische auditmarkt Toegang tot het beroep De onafhankelijkheid van de bedrijfsrevisor Handelsrechtbanken en bedrijfsrevisoren: welke samenwerking? 50 jaar revisoraat De rol, het statuut en de aansprakelijkheid van de wettelijke rekeningcontroleur in de Europese Unie

CONTROLE

2014/3 Het Europees Stelsel van Rekeningen (ESR) - rapportering en revisorale controle (Stichting ICCI). 2013/3 Het commissarisverslag (nieuwe editie) (Stichting ICCI) 2013/2 De (performantie-)audit in de publieke sector en de non-profitsector (Stichting ICCI) 2012/2 De rol van de bedrijfsrevisor in bedrijven die niet verplicht zijn een bedrijfsrevisor aan te stellen (Stichting ICCI) 2011/3 Opinion-shopping: illusie of realiteit? Een case voor de Belgische auditmarkt (Stichting ICCI) 2011/2 Organisaties van openbaar belang (genoteerde vennootschappen, banken, verzekeringen) en financiële transparantie (Stichting ICCI) 2010/3 De bedrijfsrevisor en de niet-financiële informatie (Stichting ICCI) 2010/2 De rol van de bedrijfsrevisor ten opzichte van de ondernemingsraad (Stichting ICCI) 2009/3 Guidelines to the auditor in prospectus and other related engagements (Stichting ICCI) 2009/1 Het auditcomité en de commissaris (Stichting ICCI) 2008 Bevestigingsbrief, leiding en bedrijfsrevisoren (Stichting ICCI) 2008 Publieke en non-profitsector, interne controle en deugdelijk bestuur (Stichting ICCI) 2008 De toegevoegde waarde van de audit (synthese) (Stichting ICCI) 2007 Het commissarisverslag (Stichting ICCI) 2007 Het statuut van de commissaris (Stichting ICCI) 2005 De strijd tegen het witwassen en de financiering van het terrorisme 2004 Externe audit in de publieke sector 2004 Audit in de vzw-context 2003 De tussenkomst van de bedrijfsrevisor in het kader van een waardering van een onderneming 7/2002 Boekhouding en audit in de niet-commerciële sector (deel audit) 2002 Een praktische kijk op administratieve organisatie en interne controle 6/1998 De revisor en het jaar 2000 5/1998 Het controleverslag: principes en toepassingen 4/1996 Controle van tijdelijke verenigingen: juridische, boekhoudkundige, fiscale en controle aspecten 3/1995 Auditcomités en corporate governance 2/1994 Inleiding tot de interne controle 1/1994 Bedrijfsrevisor en milieu

ACCOUNTANCY 2010/1 2007 2006 4/2002 3/1996 2/1995 1/1994

IFRS en de financiële crisis (Stichting ICCI) IFRS in een Belgische context (Stichting ICCI) International Financial reporting Standards 2006: Gecoördineerde teksten van het Publicatieblad van de Europese Unie Boekhouding en audit in de niet-commerciële sector (deel boekhouding) De sociale balans Boekhoudkundige organisatie van de gemeenten Zicht op de jaarrekening: ratioanalyse

43

RECHT 2012/3 2012 2006 2004 2003 3/1997 2/1996 1/1994

Een overzicht van de adviezen van de Juridische Commissie van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren (1988-2012) (Stichting ICCI) Rechtbanken, balies en bedrijfsrevisoraat: actualiteit inzake hun samenwerking en actualiteiten ondernemingsrecht (IBR, OBFG, OVB, URHB) Inbreng in natura en quasi-inbreng De vennootschap en haar commissaris (praktische toepassingsgevallen) De aansprakelijkheid van de bedrijfsrevisor: burgerrechtelijke, strafrechtelijke en tuchtrechtelijke aspecten Het statuut van de commissaris-revisor: benoeming, beëindiging en onderzoeksbevoegdheden Bronnen van aansprakelijkheid van de revisor Blokkeringssituaties in naamloze vennootschappen

OPINIES EN BESCHOUWINGEN

2014 Memorandum aan de regeringen – verkiezingen mei 2014 2012 Memorandum aan de regering – regeerperiode 2010-2014 2007 Memorandum aan de regering 2003 Mededeling: International Standards on Auditing (ISAs) d.d. 24 oktober 2003 2003 Memorandum aan de Regering 11/2001 Handelingen van het Forum 2000 van het revisoraat. De internationalisering van het beroep: de internationale controlenormen 10/2001 Handelingen van het Forum 2000 van het revisoraat. De internationalisering van het beroep: de internationale standaarden voor jaarrekeningen 4/1996 De rol van de commissaris-revisor t.a.v. fraude en onregelmatigheden

BROCHURES EN KMO-BROCHURES

2014 De bedrijfsrevisor uw partner in een veranderde wereld (brochure niet financiële attesten) 2010 Externe versus interne zekerheid: Hoe een co-partnership creëren? 2008/4 Omzetting van vennootschappen 2008/3 Voorstel tot ontbinding van vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid 2008/2 Quasi-inbreng 2008/1 Inbreng in natura 2007 Hoe neem ik een onderneming over? Over het belang van overname-audit. 2005 Hoe kan men zijn personeel vergoeden op basis van de resultaten of het kapitaal van de onderneming? 2005 Hoe financier ik de groei van mijn KMO? 2003 Hoe stel ik financiële vooruitzichten voor mijn KMO op? VADEMECUM 2007 II & III (Uitgave Standaard Uitgeverij) VADEMECUM 2009 I (Uitgave Standaard Uitgeverij) TAX AUDIT & ACCOUNTANCY (Uitgave die Keure)

Voor nadere inlichtingen, zie www.ibr-ire.be en www.icci.be Deze publicaties zijn gratis beschikbaar op het extranet voorbehouden aan de bedrijfsrevisoren.

44

REGIONALE RECHT STUDIEDAGEN. Informatiecentrum voor het bedrijfsrevisoraat Private Stichting naar Belgisch recht

Recommend Documents