Studente wint award. studentenprojecten

In dit nummer:

Interview strategisch plan Jan Smets Evenement viering Max Havelaar Opleiding virtueel vertaalbureau Internationaal Valencia en Oekraïne

TIJDSCHRIFT van het University College Hogeschool-Universiteit Brussel - KaHo Sint-Lieven SEPTEMBER 2010 - NUMMER 1

Studente wint award 10

“Ivanka versloeg 50 studenten uit ­ verschillende scholen en werd B ­ achelor Office Management of the year 2010”

studentenprojecten vanaf pag 6

inhoud

N9 04 11 12 22

corporate

Strategisch plan Jan Smets

OPLEIDING

Studenten aan de macht



Corporate

Verhuizen naar hartje Brussel

Onderzoek

Kabeljauw op het ERF

Verder…

studiebegeleiding

corporate

03 Hulp op het web

16 Ga Ervoor Prijs 2010

Kort Nieuws

06 Koffers gepakt



opleiding



Studentenproject

18 Psychosociale Gerontologie

10 150 jaar Max Havelaar

EVENEMENT

20 Paella meten in Valencia

OPLEIDING

studentenproject

14 Virtuele vertalers aan zet INTERNATIONAAL

15 Oekraïne beetje dichterbij

25 Rock Werchter groen

agenda

COLOFON N9: viermaandelijks tijdschrift van de Hogeschool-Universiteit Brussel (www.hubrussel.be) en de KaHo Sint-Lieven (www.kahosl.be) Eindredactie: Sigrid Creytens (Hogeschool-Universiteit Brussel). Redactie: Filip Clarisse (Hogeschool-Universiteit Brussel) en Inge De Schuyter (KaHo Sint-Lieven) Concept, realisatie en productie: www.f-twee.be Cover: Studente Ivanka Willems. Fotograaf: Bart Cloet Verantwoordelijke uitgever: Dirk De Ceulaer, Stormstraat 2, 1000 Brussel 

2 N9

vanaf pag 26

studiebegeleiding

Een studie kiezen?

INFO

De HUB ontwikkelde een website die toekomstige studenten helpt bij hun studiekeuze. Voor leerkrachten, directies en CLB’s volgt een opleiding rond studiekeuzebegeleiding.

Cursus voor scholen en CLB’s op 26 nov en 31 jan zie pagina 27

Erica Mechelmans: “De website focust vooral op jongeren rond 17 jaar.”

Verder studeren in het hoger onderwijs vraagt een keuze. Wellicht de meest ingrijpende keuze die een tiener tot op dat moment heeft gemaakt. Hoe komen ze tot de juiste keuze? Welke job past bij zijn of haar persoonlijkheid? En hoe hakken ze de knoop door? De gloednieuwe website van de HUB loodst hen letterlijk stap voor stap doorheen deze aartsmoeilijke opdracht.

Een must De HUB-site www.sosstudiekeuze.be pakt het grondig aan met heel wat interactieve testjes. Volgens Erica Mechelmans van het Centrum voor Studentenbegeleiding en -voorzieningen is het een ‘must’ voor al wie twijfelt! “De website kijkt naar de talenten en vooral ook naar de persoonlijkheid en de interesses van de toekomstige student. Is hij een perfectionist of een helper? Wat zijn de sterke en zwakke punten? Is hij een

planner, een organisator? Als men weet wat men zelf wil – en dat lijkt veel gemakkelijker dan het is – en de eigen interesses goed kan inschatten, toont de website de weg naar opleidingen die daarbij aansluiten.”

Tante Kaat De rubriek ‘Een wijze raad van tante Kaat’ biedt tips om het studiekeuzeproject goed aan te pakken. “Vaardigheden zijn belangrijk, maar onderschat ook het belang niet van motivatie. Jongeren staan vaak te weinig stil bij de vraag Waarom wil ik die richting studeren?” De website geeft ook allerhande informatie over het opleidingsaanbod in Vlaanderen, over de arbeidsmarkt en het leerkrediet. “Wij focussen vooral op jongeren rond 17 jaar die een professionele of academische bachelor aan de hogeschool of universiteit willen volgen. De eerste test

is echter: Wil je wel verder studeren? Voor sommigen is die vraag al een struikelblok. Op het einde van de rit moet men knopen doorhakken en ook daar geven we tips en kunnen ze een handige ‘beslissingsoefening’ maken. Wie met een probleem blijft zitten, kan ons een vraag stellen via de site.”

Navorming Om de website bekend te maken, organiseert de HUB volgend schooljaar een flyeractie op de middelbare scholen. Erica Mechelmans: “Studenten informeren is één ding. Maar we willen uiteraard ook de directies, leerkrachten en Centra voor Leerlingenbegeleiding betrekken bij het studiekeuzeproces. Daarom organiseren we specifiek voor hen een cursus rond studiekeuzebegeleiding.”

N9 3

corporate Er stijgt een onrustwekkend gerommel op uit de kelders van de Nationale Bank van België. Maar dat heeft niets te maken met inflatieproblemen of een wankelende euro, stelt NBBdirecteur Jan Smets ons gerust. “De treintunnels van de NoordZuidverbinding lopen hier vlak onder. In het kantoor van de gouverneur is het nog een stuk slechter.” Als voorzitter van de nieuwe Raad van Bestuur van de HUB en de KaHo Sint-Lieven krijgt Jan Smets veeleer met een Oost-Westverbinding te maken. De samenwerking tussen de OostVlaamse en de Brusselse instelling moet op termijn tot een echte fusie leiden. Jan Smets: “We gaan niet zitten morrelen aan wat nu al goed werkt.”

Strategisch plan “Er is al heel veel gebeurd”, steekt Jan Smets van wal. “Het allereerste gesprek tussen de HUB en de KaHo Sint-Lieven ­dateert pas van september 2009. Op een jaar tijd hebben we een Raad van Bestuur gecreëerd, een missie en opdrachtverklaring op papier gezet, een integratieovereenkomst met strategieplan goedgekeurd, het concept van het ‘university college’ uitgewerkt en een voorlopig overkoepelend Directiecomité aangesteld. Tegen de start van het vol-

4 N9

gend academiejaar staat de organisatie er helemaal.”

Het begrip campus De eerstvolgende prioriteit is het uitwerken van een gemeenschappelijke organisatiestructuur, een kluif voor de algemeen directeurs en hun managementcomités. Die krijgen onvermijdelijk te maken met verschillen in organisatiemodel en bedrijfscultuur. Zo geven de HUB en de KaHo Sint-Lieven elk een andere invulling

aan het begrip ‘campus’. Jan Smets acht de verschillen echter niet onoverkomelijk. “Het is logisch dat de campussen van de KaHo Sint-Lieven in Gent, Aalst en SintNiklaas sterk per campus aangestuurd zijn. Dat was vroeger ook in Brussel het geval. Door de fusie is men daar overgestapt op meer functiegebonden structuren, met een organisatie per opleidingstype. Die verschillen zullen we moeten overbruggen.”

Diversiteit koesteren Hoe die bruggen er zullen uitzien, weet Jan Smets nog niet. Dat het zal lukken, daar is hij wel van overtuigd. “Emoties zijn er altijd. Maar ik stel vast dat beide instellingen zeer professioneel en rationeel werken en naar de meest efficiënte oplossing streven.” De nieuwe fusie wordt ook minder ingrijpend dan de Brusselse samensmelting. Toen was een echte rationalisatie nodig en zijn er opleidingen geschrapt. Daar is dit keer geen sprake van. “Links en rechts kan de organisatie efficiënter, maar er is een mooie complementariteit, zowel geografisch als qua opleidingen. We doen alles in constructief

onderwijs heeft een breed draagvlak nodig en Vlaanderen is te klein om versnipperd te werken.”

Samen en toch apart De masteropleidingen van de hogescholen worden juridisch eigendom van de K.U.Leuven. Maar ze blijven wel geografisch en in hoge mate ook bestuursmatig waar ze zijn. Het unieke profiel van de aca­demische hogeschoolopleidingen blijft zo bewaard, en liefst zelfs nog wat aangescherpt. Op onderzoeksvlak zijn al afspraken gemaakt met de universiteit om samen onderzoekseenheden, onder­zoeks­­speerpunten en infrastructurele zwaarte­punten uit te

“De integratie van onze academische opleidingen in de universiteit is de ideale gelegenheid om die opleidingen nog scherper te profileren.” overleg en we gaan zeker niet morrelen aan wat nu al goed functioneert. Als de diversiteit een meerwaarde biedt, kunnen we ze beter koesteren.”

Een breder draagvlak Centraal in de toekomstplannen is het concept van het ‘university college’. Het idee komt overgewaaid uit het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Het wordt, weliswaar in aangepaste vorm, zo’n beetje een primeur in Vlaanderen. Het ‘university college’ moet de samenvoeging van academisch hogeschool­ onderwijs en universitair onderwijs mogelijk maken – een wens van de Vlaamse regering – en tegelijk de verbinding maken met het professioneel onderwijs van de hogescholen. Jan Smets: “Tot nu toe had je drie soorten opleidingen: de professionele bachelors en het academisch onderwijs in de hogescholen en de universiteit. Dat worden er twee. De professionele bacheloropleidingen blijven integraal in handen van de hogescholen. Ons academisch aanbod komt onder het juridische dak van de universiteit terecht, in dit geval van de K.U.Leuven. Daar is een stevig maatschappelijk debat over gevoerd. Wij kunnen ons wel vinden in de keuze. Wetenschappelijk onderzoek en

bouwen.” Werkgevers staan in de rij voor de handelswetenschappers van de HUBrussel en de industrieel ingenieurs van de KaHo Sint-Lieven. Ook onze andere opleidingen bieden een specifiek antwoord op de noden van de werkgevers. Ze hebben een stevig academisch niveau, maar zijn toch zeer arbeidsmarktgericht. Het is dus zeker niet de bedoeling dat we ‘oplossen’ in een universitaire eenheidswolk. Vandaar het idee van een ‘university college’. Die maakt het mogelijk om zowel academisch onderwijs met een eigen sterk profiel als het bijzonder gewaardeerde professioneel hoger onderwijs aan te bieden in één structuur, die de eigenheid van beide types opleidingen bewaart. De K.U.Leuven wordt eigenaar van de academische opleidingen. Zij kijkt toe op de performantie en de complementariteit van het academisch onderzoek en onderwijs. En wij krijgen alle nodige bevoegdheden op het vlak van organisatie, profilering en ontwikkeling van die opleidingen om die lokale academische poot nog beter uit te bouwen. Met andere woorden: de academische opleidingen gaan naar de universiteit maar de HUB en de KaHo Sint-Lieven blijven ze binnen hun beleidsstructuren aanbieden.”

Raad van bestuur

“Een team met gewicht” Een nieuwe Raad van Bestuur: de HUB had de oefening al eens gemaakt, in het zog van de samensmelting van de Brusselse hogescholen EHSAL, VLEKHO, HONIM en de universiteit K.U.Brussel. Naar aanleiding van de integratie met de hogeschool KaHo Sint-Lieven moest men opnieuw naar de tekentafel. “We wilden een sterke Raad van Bestuur, een team met gewicht”, vertelt voorzitter Jan Smets. “Veel leden zijn externe mensen, die hun sporen hebben verdiend in onderwijs, middenveld, economie… Ook de gender balance was belangrijk, net als een evenwichtige vertegenwoordiging uit de Brusselse en de Vlaamse poot. Sluitstuk zijn twee vicerectoren van de K.U.Leuven en twee studentenbestuurders. Ik moet zeggen: het klikt uitstekend. Iedereen is enthou­ siast over dit toch gedurfd project. De voeding van de managementteams is bovendien exemplarisch. Daardoor kunnen wij ons volledig op onze kerntaken toespitsen: strategie en toezicht.”

Jan Smets (°1951) studeerde Economische Wetenschappen aan de Gentse universiteit. Hij is gehuwd en heeft twee dochters. Jan Smets heeft zijn hart verpand aan zijn geboortestad Gent en aan Brussel, waar hij sinds 1972 werkt, tegenwoordig als directeur van de Nationale Bank van België. Hij was kabinetschef, publiceerde over monetair beleid, bankwezen, economische groei, arbeidsmarkt en concurrentiepositie en raakte als docent voor het toenmalige EHSAL gefascineerd door het onderwijs.

N9 5

Kort Nieuws

01

De jongste les

zeppelin 02 Mijn Ze goat omhuug

van Marc Van den Wijngaert Hoogleraar en monarchiespecialist Mark Van den Wijngaert gaat met emeritaat. Toch liet hij tijdens zijn ‘laatste’ les een achterdeurtje open. Enkele extracten uit zijn afscheidscollege: Toen ik in Leuven afstudeerde in het begin van de jaren zestig, eindigde de geschiedenis voor onze professoren bij de Eerste Wereldoorlog. Al wat nadien kwam, was volgens hen voer voor journalisten. Hedendaagse geschiedenis gaat nu anders te werk. Uitgaande van de fenomenen die zich nu voordoen, gaat ze op zoek naar de oorsprong ervan. Waar ligt de bakermat van het terrorisme dat nu wereldwijd wordt bestreden?” ❖ “Hedendaagse geschiedenis wil de gebeurtenissen op de voet volgen, de feiten niet koud laten worden. Wetenschappelijke waakzaamheid is daar uiteraard bij geboden, de historische kritiek geldt onverminderd. Een sprekend voorbeeld daarvan is de mythe die koning Leopold III en zijn medewerkers hebben geweven. De koning is in de leopoldistische versie de redder van het vaderland die de neutraliteit verdedigt, terwijl hij in werkelijkheid bereid was België onder Duitse dominantie mee te besturen.” ❖ “De maatschappelijke betekenis van geschiedenis ligt niet in de zogenaamde lessen uit het verleden, om de zogenaamde herhaling van de geschiedenis te voorkomen. In dat geval zouden we toch allang in een ideale maatschappij leven.” ❖ “Waarom geschiedenis schrijven en doceren? Geschiedenis ontwikkelt de kritische zin om niet alles wat ons als waar gebeurde feiten wordt voorgeschoteld ook als waarheid te aanvaarden. Ik zou niet anders gekund hebben. Het was en is voor mij een passie die ik nog lang wil beleven. Ik neem wel afscheid van deze universiteit, maar ik zal geschiedenis blijven beoefenen tot mijn laatste dag. Dit afscheidscollege is niet mijn laatste maar mijn jongste les. HUB

6 N9

‘Mijne vlieger, hij goat omhuug’, is de beginzin van het officieuze Gentse volkslied. Voor hun eindwerk stuurden twee ingenieursstudenten met specialisatie Elektromechanica een hedendaagse versie de lucht in: een zelfgemaakte, radiogestuurde zeppelin van maar liefst vijf meter lang. Het werd dé blikvanger van de opendag op de Technologiecampus Gent. Het regelmatig landen en opstijgen van het gevaarte vroeg een uiterste precisie. “Af en toe moest de zeppelin naar beneden om helium bij te vullen en de batterijen te wisselen”, zegt Gerrit Desmet. “Maar in totaal hielden we de zeppelin zeven uur in de lucht.” De zeppelin was overigens niet zomaar een langwerpige zak gevuld met helium, zoals dat bij de meeste schaalmodellen het geval is. De bouwplannen haalde het duo uit de Tweede Wereldoorlog. Pieter-Paul De Gendt: “Wij hebben een echt frame gebruikt, naar het voorbeeld van de originele Duitse luchtschepen in de Tweede Wereldoorlog. Het was dus geen sinecure om zo’n zware constructie in de lucht te houden. We hebben er dan ook een volledig jaar intensief aan gewerkt. Een kinderdroom die werkelijkheid werd.” KaHo

gepakt 03 Koffers Stadscampus Brussel Eindelijk is het zo ver. Vanaf 1 september verhuizen de studenten van Campus Koekelberg en Koningsstraat naar de Stormstraat, in het hart van de hoofdstad. Alles samen zullen hier een vijfduizendtal studenten les krijgen. Dat is een verdubbeling van het aantal studenten. Met de verhuis zet de HUB een eerste stap in het ruimere proces van campusconsolidatie, waarbij de HUB studenten wil concentreren in de binnenstad en in een kleiner aantal gebouwen. Het lescomfort gaat er alleen maar op vooruit. De studenten komen in een modern gebouw terecht met een gloednieuw campusrestaurant, dicht bij het Centraal Station en in de nabijheid van winkels, boekhandels, musea én cafeetjes. HUB

04

Bijen

op het dak Op het dak van Campus Waas prijken sinds kort drie bijenkasten. Initiatiefnemer is Hans Laevens, statistisch ondersteuner van onderzoeksprojecten, en imker in zijn vrije tijd: “In het voorjaar konden studenten Agro- en biotechnologie op vrijwillige basis een cursus bijenteelt volgen. Ze leerden onder meer met bijen omgaan, bijenkasten inspecteren en honing oogsten. In totaal hebben we 150 kilo honing geproduceerd.” Lekker, maar wat heeft dat met hoger onderwijs te maken? “De bijenkasten krijgen uitlopers in andere onderzoeksprojecten. Zo hebben we contact opgenomen met de Technologiecampus Gent om een speciaal honingbier te brouwen. En een van onze studenten is van plan om voor haar eindwerk honingpralines te ontwikkelen.” Hans Laevens wil met het project nog verder gaan: “Als dat praktisch te regelen valt, willen we de geïnteresseerde studenten ook de meer gedetailleerde bijenteelt aanleren, en naast honing ook stuifmeel en koninginnenbrij laten oogsten.” KaHo

05

verleden 06 Rijk in beeld Veertien historische panelen en het gerestaureerde ‘schoonste cholerakapelletje van Gent’ uit de negentiende eeuw maken van het verleden een opvallend thema op de hypermoderne Technologiecampus Gent. Studenten en buurtbewoners komen op de campustuin in contact met het rijke verleden van de Rabotwijk. Toon Van den Abeele (docent KaHo Sint-Lieven): “De panelen brengen de geschiedenis van de wijk in beeld. Zo zie je de evolutie van een meersen­ gebied tot de huidige campus en de Gentse traditie van bier brouwen – overigens vandaag nog altijd een belangrijke onderzoekstak op de campus. Ook de grote cholera-epidemie van 1866 krijgt de nodige aandacht. Om troost te zoeken bij Maria, werden in die tijd heel wat kapelletjes opgericht. Een van die ‘cholerakapelletjes’ bevindt zich nog steeds aan de buitenmuur van de campus en werd volledig gerestaureerd door de KaHo Sint-Lieven. Het originele Maria­beeld kreeg wel noodgedwongen nieuwe kleren en een moderne belichting. Bij valavond schiet de energiezuinige LED-verlichting automatisch aan, zodat iedereen dag én nacht het kapelletje kan bewonderen.” KaHo

Francqui-leerstoel Prof. Koen Debackere

De Francqui-Stichting kent elk jaar aan de Belgische universiteiten twee prestigieuze leerstoelen toe. Die maken het mogelijk om een professor van een andere universiteit uit te nodigen voor een reeks van tien lesuren. In het voorjaar werd professor Koenraad Debackere uitgenodigd door de HUB voor zo’n Francqui-leerstoel. Professor Debackere is Algemeen beheerder van K.U.Leuven en Gedelegeerd bestuurder van K.U.Leuven Research and Development. Tijdens zijn druk bijgewoonde toespraken legde hij vooral de nadruk op innovatie vanuit een bedrijfsmatige invalshoek. HUB

07 Lage-energiehut

In het parkgebied van Campus Dirk Martens komt naast de passiefhut een nieuw groen bouwsel van architect Versele: een lageenergie­hut. De piramidevormige houten hut krijgt een grond­ oppervlak van 12 meter op 12 meter – een stuk groter dus dan de passiefhut – met binnenin een hoogte van 6 meter. “In september beginnen we met de grondwerken”, zegt Lien Verberckmoes van de Expertise­cel Bouwen en Wonen. “Om het energieverbruik zo laag mogelijk te houden, gebruiken we voor de vloer­isolatie 30 centimeter dik foamglas en in de schuine wanden spuiten we cellulosevlokken van wel 20 centimeter dik. De studenten van het Vrij Technisch Instituut Aalst helpen opnieuw een handje mee. Na het leggen van de laatste ‘steen’ zal de hut ondermeer dienst doen als project- en l­esruimte.” KaHo

N9 7

Kort Nieuws

01 ISO-audit bevestigt kwaliteit

Studeren aan de HUB is kiezen voor kwaliteit. “Er zijn duidelijke afspraken over belangrijke aspecten van het onderwijs zoals de ontwikkeling van de cursussen, de begeleiding van de studenten en het verloop van de examens”, weet Paul Garré, directeur Onderwijs en Kwaliteit. “Om de drie jaar wordt de hogeschool door een onafhankelijk auditbureau gescreend volgens de vereisten van de ISO 9001-norm, een wereldwijd erkende standaard voor kwali­ teitssystemen. Tussentijds vinden opvolgings­audits plaats. Dit jaar was dat het geval voor de studiegebieden Sociaal-­agogisch Werk en Gezondheidszorg. Algemeen drukte de auditor zijn waardering uit over de kwaliteit van de ECTS-fiches en de omkadering van de gastdocenten. De opleiding Orthopedagogie kreeg een eervolle vermelding voor het overleg met andere hogescholen over competentieprofielen. De opleidingen Verpleegkunde en Optiek & Optometrie behaalden goede punten met de opvolging van tevredenheidsenquêtes en studietijdmetingen bij de studenten.” Ook enkele diensten werden doorgelicht. Er was bijvoorbeeld ruime aandacht voor de ondersteuning van het diversiteitsbeleid, waarbij het educatief spel ‘Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen’ hoge ogen gooide. Op het eindrapport is het nog even wachten. Paul Garré: “Maar tijdens de mondelinge afsluiting liet de auditor zich alvast in lovende bewoordingen uit over de werking van de instelling.” HUB

Terranova

02 geriatrisch dagcentrum Binnenkort gaat het geriatrisch dagcentrum van start op Terranova, de nieuwe welzijns- en gezondheidscentrum in hartje Brussel. Het dagcentrum richt zich vooral op zestigplussers met Alzheimer, MS, Parkinson en hersenletsels. Alles staat klaar om overdag patiënten op te vangen. “De ruimte is uitgerust met speciale baden, een keuken op maat van ouderen en andere faciliteiten”, zegt Jo Praet, directeur Gezondheidszorg. Partners in het project zijn het woon-en zorgcentrum Sint-Vincentius Aaigem, de HUB en Kliniek Sint-Jan. Dankzij een hechte samenwerking kunnen de studenten Gezondheidszorg op Terranova meteen proeven van de praktijk. Ze leren van echte patiënten, in een echt zorgteam. “Het is een oud-student Ergotherapie die de werking van het dagcentrum coördineert. Op dezelfde verdieping van het dagcentrum bevindt zich het skillslab van de opleiding Ergotherapie. Makkelijker kan niet.” HUB

03 Start-up Café Om studenten met ondernemingszin een duwtje in de rug te geven, werd op Campus Dirk Martens het Start-up Café geopend met de nodige toeters en bellen. “In het Start-up Café kunnen onze ondernemers in spe een babbeltje slaan met professionals – vooral oudstudenten die de stap naar het ondernemerschap hebben gezet”, zegt Dirk Trachet, coördinator van de Expertisecel Entrepreneurship. “De studenten zetten zelf ondermeer infosessies en lunchactiviteiten op poten. Zo krijgen studenten met zin voor ondernemen meteen de kans om een professioneel netwerk uit te bouwen. Bovendien bekomen ze op die manier de meest recente informatie over ondernemerschap.” Vlaams minister van Financiën Philippe Muyters wees de studenten bij de opening meteen op twee grote struikelblokken: “Wat je nodig hebt om te ondernemen, is kennis en kluiten.” En dat tweede is iets makkelijker te vinden met het juiste netwerk. Intussen werd ook een virtueel café opgestart, waar jongeren hun vragen over ondernemerschap kunnen posten of discussies voeren. Een videoverslag op www.tvoost.be (zoekterm: start up café) KaHo

8 N9

04

Klimaatpaus

06

aangesteld

Voormalig HUB-professor Jos Delbeke werd in het voorjaar aangesteld als hoofd van het nieuwe directoraat-generaal Klimaatactie van de Europese Commissie. Dat werd beslist door de Commissie Barroso. De docent economie werkt al sinds 1986 voor de Europese Unie en ontpopte zich als sterk pleitbezorger om bij ecologische uitdagingen de economische achtergrond niet te negeren. Voor zijn huidige aanstelling was hij al twee jaar adjunct-directeur-generaal van hetzelfde directoraat-generaal, dat toen nog DG Milieu heette. Eerder verdiende Jos Delbeke zijn strepen in de succesvolle onderhandeling over het ambitieuze Europese klimaatplan. Dat wil tegen 2020 de uitstoot van broeikasgassen met 20 procent reduceren. Geen wonder dat deze autoriteit op klimaatvlak en de economics van milieubeleid ook wel eens de klimaatpaus wordt genoemd. HUB

05

Sterke

visitatiescores

Marktonderzoek varkensindustrie in Oekraïne

Elk jaar onderzoeken een veertigtal studenten Handelswetenschappen en Handelsingenieur van de HUB de exportmogelijkheden van bedrijven. Dankzij zo’n Internationaal Bedrijfseconomisch Onderzoek (IBeO) ontdekken die bedrijven het potentieel van een buitenlandse markt. En de studenten proeven van de internationale handelspraktijk. Het Nederlandse bedrijf Hypor en Hendrix schakelde HUB-studente Leen Van Dingenen in om de markt van varkensvlees in Oekraïne in kaart te brengen. De Handelswetenschapper in spe trok op verkenning ter plaatse en stelde een SWOT-analyse op: ”De financiële crisis was sterk voelbaar in Oekraïne. Toch is mijn conclusie dat investeringen in de lokale varkensindustrie zullen renderen.” Wim Lemmens van Hypor en Hendrix is tevreden: “Het marktonderzoek vormt de basis voor een meerjarig businessplan. Ondanks de onvoorspelbare economie heeft Leen bruikbare oplossingen geformuleerd.” HUB

De KaHo Sint-Lieven behaalt goede visitatie­ rapporten. Onlangs gooide de bacheloropleiding Facilitair management op Campus Waas hoge ogen bij de experten van de visitatiecommissie. Op het onderdeel ‘gerealiseerd niveau’ sleepte die unieke opleiding in Vlaanderen een ‘excellent’ in de wacht. De Technologiecampus Gent en Campus Dirk Martens moeten overigens niet onderdoen. “In het visitatierapport van september vorig jaar scoorden de ingenieurs­ opleidingen Elektronica-ICT, Elektromechanica en Elektrotechniek ook bijzonder goed”, zegt kwaliteitscoördinator Mieke Vanhoorne. “De KaHo Sint-Lieven behoort voor deze opleidingen tot de top in Vlaanderen. Het onderdeel ‘Materiële Voorzieningen’ van de opleiding ElektronicaICT ging met de vermelding ‘excellent’ aan de haal. Vooral de samenwerking tussen de hogeschool, de bedrijfswereld en de universiteiten is volgens het visitatierapport een grote troef.” KaHo

N9 9

EVENEMENT

150 jaar Max Havelaar

Wereldpremière van Saïdjahs lied op 15 oktober.

INFO Vertaalsymposium en uniek concert op 15 oktober zie pagina 26

Exact 150 jaar geleden rolde een meesterwerk van de pers: ‘Max Havelaar’ van Eduard Douwes Dekker (Multatuli). Philip Vermoortel, Multatulikenner en taaldocent, laat dat historisch moment niet onopgemerkt voorbij gaan. Na een leesmarathon volgen een symposium en een concert met wereldpremière.

“Ik ben makelaar in koffij, en woon op de Lauriergracht, n° 37. Het is mijne gewoonte niet, romans te schrijven…” Met deze woorden beet Europees president Herman Van Rompuy de spits af van de leesmarathon. “Het was een gigantisch succes”, vertelt docent Philip Vermoortel. “De campus in de Stormstraat werd overspoeld door bekende koppen uit de politiek, de literatuur en de academische en artistieke wereld. Van 8 uur ’s ochtends tot middernacht lazen 96 BV’s elk tien minuten voor uit Multatuli’s meesterwerk. Thebaanse trompetten schalden vanuit de campusramen, studenten in 19de eeuwse kostuums deelden flyers uit in acht talen.”

Schrijfkoorts Op een boogscheut van de campus ligt het Brussels zolderkamertje - in de Arenbergstraat 52 - waar Multatuli zijn pamflet tegen de koloniale onderdrukking

10 N9

neerpende. Na zijn ontslag als assistentresident van Lebak in Java verhuisde Dekker niet toevallig naar Brussel. Philip Vermoortel: “Omdat hij achtervolgd werd door schuldeisers kon hij onmogelijk in Nederland blijven. Bovendien was Brussel in die tijd voor nog meer rondzwervende schrijvers en denkers een veilige haven. Ook Marx had er tien jaar eerder een soort van tijdelijk asiel gevonden, net als Hugo.” Het boek schrijven kostte een gedreven Dekker nauwelijks drie weken tijd. Hij had in Indonesië het menselijke leed gezien én zelf ondergaan. “Vandaar zijn nom de plume Multatuli, Latijn voor ‘ik heb veel gedragen’. Hij werd de pater Damiaan van de Javaan en later de aanklager van alle misstanden in de maatschappij.”

Wereldpremière Max Havelaar is niet alleen de meest gelezen en best verkochte Nederlandse roman aller tijden, het is ook de meest vertaalde.

Op vrijdag 15 oktober spreken internationale specialisten over de vertalingen in het Frans, Engels, Duits en Indonesisch. Afspraak om 14 uur in de Conferentiezaal van het Brussels stadhuis. Om 20 uur volgt het sluitstuk: een uniek concert in het Koninklijk Muziekconservatorium met prachtige composities én een wereldpremière. “Eerder heeft Max Havelaar als inspiratie gediend voor vier muziekstukken zoals De Japanse Steenhouwer. Voor het eerst zal ook de muzikale versie van het beroemdste gedicht uit Max Havelaar te horen zijn. Vijf Vlaamse componisten hebben elk één van de vijf strofen van Saïdjahs lied ‘Ik weet niet waar ik sterven zal’ op muziek gezet voor tenor, piano en cello. De avond wordt gepresenteerd door Fred Brouwers. Ook het publiek krijgt een toemaatje: de compositie hebben we ondertussen al op cd gebrand”, besluit Vermoortel.

OPLEIDING

Praktijkervaring in AZ Nikolaas

Laatstejaarsstudenten Ziekenhuisverpleegkunde namen een maand lang de helft van de afdeling neurologie-endocrinologie van het AZ Nikolaas in. Ervaren verpleegkundigen ter plaatse en docenten van de KaHo Sint-Lieven hielden natuurlijk een oogje in het zeil. Qua praktijkervaring kan het tellen. “De overname van een halve ziekenhuisafdeling door twaalf studenten is een primeur in onze regio. Het was dan ook eventjes aanpassen, niet alleen voor de studenten, maar ook voor de stagebegeleiders.” Belinda Drieghe, docente Verpleegkunde op Campus Waas, begeleidde de studenten en zag dat het goed was: “De studenten leerden op een zelfstandige manier mee te draaien in het ziekenhuis. In plaats van individueel praktijkervaring op te doen, waren ze verantwoordelijk voor een halve afdeling, met alles erop en eraan…” Tijdens ‘gewone’ stages worden studenten verpleegkunde doorgaans niet betrokken bij de organisatie en coördinatie. “Die competenties hebben ze nochtans nodig wanneer ze echt aan de slag gaan”, zegt Monique Michiels, opleidingshoofd Verpleegkunde. “Door-

dat de studenten nu echt aan zet waren, leerden ze ook onderzoeken vastleggen, medicatie en ontslag regelen, artsen, kinesisten en familie contacteren etc. Ook bij eventuele problemen moesten ze zich uit de slag trekken. Zo was er tijdens de eerste week al een personeelslid ziek en moesten de studenten puzzelen met het ploegensysteem om de planning niet in het honderd te laten lopen. Het leven zoals het is.”

Voor herhaling vatbaar Kristof Schutyser, hoofdverpleegkundige in het AZ Nikolaas, geeft toe dat het ook voor hem even aanpassen was: “Verpleegkundigen zijn immers echte doeners en hadden nu louter een observerende rol. Sommige artsen stonden aanvankelijk wat sceptisch tegenover het idee, maar

uiteindelijk hebben we niets dan positieve reacties gekregen. Ook de patiënten waren vol lof: ze merkten niet eens dat ze door studenten werden verzorgd.” Maar de studenten zelf moesten de grootste aanpassing van allemaal leveren. Belinda Drieghe: “Het is niet evident voor studenten om meteen fulltime mee te draaien in een goed geoliede ziekenhuismachine. In het begin was het dus een beetje zoeken, maar de motivatie was groot.” Over één ding zijn het ziekenhuis en de hogeschool het alvast eens: het project is voor herhaling vatbaar. “Ook het ziekenhuis ziet het belang in van zo’n stage. Zij hebben er baat bij dat onze verpleegkundigen in spe op alle vlakken goed voorbereid zijn”, aldus Monique Michiels.

Studenten grijpen de kans om fulltime mee te draaien in een goed geoliede ziekenhuismachine. N9 11

Corporate

Verhuizen naar hartje Brussel Campus Koekelberg en Campus Koningsstraat pakten tijdens de zomer de koffers om zich te settelen in de stadscampus van de HUB in hartje Brussel. Martine de Clercq en Ludo Teeuwen zijn klaar voor de nieuwe uitdagingen, maar niet zonder even terug te blikken op de ‘goeie ouwe tijd’. Campus Koekelberg en Campus Koningsstraat verhuizen naar hartje Brussel.

In 1969, wanneer de K.U. Brussel werd geboren, was Martine de Clercq een van de eerste studenten die werd ingeschreven. “Dat gebeurde toen trouwens nog door de rector himself”, vertelt Martine De Clercq. “Na mijn studies ben ik er blijven plakken: eerst als assistent, dan als docent, vervolgens als decaan en ten slotte als waarnemend rector. Ik heb de evoluties dus van op de eerste rij meegemaakt. In ’72 verhuisde de K.U. Brussel naar Koekelberg, toen nog in de oude brouwerij. Een

12 N9

kleine tien jaar later trokken we naar onze ‘definitieve’ stek, het gebouw waarvan we nu afscheid hebben genomen.”

Een goeie zet Bij dat afscheid heeft Martine de Clercq gemengde gevoelens: “Omdat we veertig jaar geleden moesten knokken om als Nederlandstalige universiteit een plekje te veroveren in Brussel, maar ook omdat ik er heel wat mooie dingen heb meegemaakt, zal ik de campus zeker missen. Anderzijds

vind ik de verhuis een goeie zet. Niet alleen omwille van de uitstekende ligging – vlak bij het Centraal-Station – maar ook omdat het de mogelijkheid biedt om nóg intensiever samen te werken. De reeds bestaande synergieën, bijvoorbeeld tussen Toegepaste Taalkunde en Taal- en Letterkunde, worden zo nog versterkt en nieuwe samenwerkingsverbanden kunnen worden gesmeed. Doordat we allemaal op één plek zitten, zal de communicatie veel vlotter verlopen.”

De 3 favoriete Koekelberg-plekjes van Martine de Clercq, waarnemend rector

1

“Eén van mijn favoriete plekjes op Campus Koekelberg was de prachtige bibliotheek. De plaats bij uitstek om mijn creativiteit de vrije loop te laten gaan. Maar de nieuwe bib moet zeker niet onderdoen.”

2 “Ik heb goeie herinneringen aan de

auditoria waar ik al die jaren colleges heb gegeven. De grote auditoria met honderden studenten vond ik fantastisch. De seminaries in de kleinere leslokalen waren dan weer knusjes. De studenten voelden zich er ook thuis, dat zeggen oud-studenten mij nog steeds.”

3

“Als waarnemend rector kreeg ik een kantoor op de vijfde verdieping, met zicht op het park en de basiliek. De perfecte plek om te ‘avond­dromen’ en nieuwe inspiratie op te doen.”

De 3 favoriete Koningsstraat-plekjes van Ludo Teeuwen, decaan faculteit Taal & Letteren

1 Centraler kan niet Ook op materieel vlak heeft de stadscampus heel wat in petto. “Het heeft misschien te maken met mijn passie voor literatuur, maar het paradepaardje van ons nieuwe gebouw is volgens mij de bibliotheek: die is gehuisvest op alle verdiepingen en prachtig uitgebouwd. Het gebouw is trouwens fraai gerenoveerd met een prachtig uitzicht: sommige kantoren kijken uit op de kathedraal en op de SintHubertusgalerij. Centraler kan niet.” Martine de Clercq kijkt dan ook vol vertrouwen naar de toekomst. “De grootste uitdaging is de dialoog die we nu hebben met de KaHo Sint-Lieven. Directeur Frank Baert is trouwens een oud-student van mij… en dat creëert toch een band.”

“De aangename leslokalen met al hun didactisch comfort behoorden absoluut tot mijn favoriete plekjes op Campus Koningsstraat. Ik gaf vooral graag les op de vierde verdieping, aan de binnenkant van het gebouw. Want aan de voorkant kon het bij zonneschijn wel eens te warm worden.”

2

“Ook aan mijn laatste kantoor heb ik goeie herinneringen. Dat was aanvankelijk van de voormalige directeur van Vlekho, een heiligdom bijna, waar je vroeger niet zomaar binnenkwam! Het kantoor had een prachtig balkon dat uitgaf op de patio.”

3

“Wat ik zal missen, is de ‘Groene Ezel’, een typisch Brussels restaurant niet ver van de campus. Vooral hun ‘Ballekes Marolles’ waren heerlijk. Maar ook het decor en het menu van onze eigen studentencafetaria zijn onvergetelijk.”

N9 13

OPLEIDING

Alles in het vertaalbureau is echt, behalve het geld.

Europees netwerk

Het vertaalbureau Activ Trans is slechts enkele uren per week open. Want behalve hun eigen zaak openhouden, hebben de masterstudenten Vertalen nog een paar andere opdrachten. Afstuderen, bijvoorbeeld.

Het is geen gemakkelijke klus: een vertaalbureau oprichten. Toch zijn de masterstudenten Vertalen er opnieuw in geslaagd. Hun mini-bedrijf Activ Trans richt zich tot vzw’s en ngo’s die vaak geen centen hebben om een commercieel vertaalbureau te betalen. “Zij vergoeden ons met cijfers, goede of slechte”, legt Dirk Geens, docent Vertaaltechnologie, uit. “De studenten gaan zelf op zoek naar klanten.” Studente en Algemeen directeur van Activ Trans, Sarah­ ’T Joncke: “Er kwamen drie klanten uit de bus. Voor de Brusselse fietsersvereniging Pro Velo en voor Close the Gap, een Belgische non-profitorganisatie die de digitale kloof tussen Noord en Zuid wil dichten, vertaalden we webpagina’s naar het Nederlands, Frans en Engels. Op vraag van E-Deo, een spin-off van Lernout & Hauspie, hebben we het meertalig woordenboek van Wikimedia aangevuld met vooral economische termen. Het leuke is dat echt iedereen toegang heeft tot deze Wiktionary.”

Op het matje Elk academiejaar richten de laatstejaars bij de start van hun masterjaar een nieuw bedrijf op en bundelen daarbij alle vaardigheden van hun opleiding. Ze kiezen de naam van hun bedrijf, vergaderen en

14 N9

verdelen de taken. Dirk Geens: “Ze stellen een directie samen en die organiseert sollicitatierondes voor de andere studenten. Sinds de opstart van het allereerste bureau, drie jaar geleden, werd nog nooit iemand ontslagen. Maar het kan wel… Alles in het bedrijf is echt. Alleen komt er geen geld aan te pas. De laatstejaars ondervinden aan den lijve dat ook de niet-typische klanten zoals vzw’s en ngo’s nood hebben aan vertaalwerk. En dat Engels en Frans domineren. Naar de meer exotische talen is weinig vraag.”

Europese kwaliteit Virtuele vertaalbureaus duiken sinds kort overal op waar een vertaalopleiding wordt gegeven. “De bedenker is de Hogeschool Zuyd in Maastricht. Ondertussen zijn zo’n twintig Europese onderwijsinstellingen ge­­wonnen voor het concept”, stelt Dirk Geens. “Dergelijke bureaus vind je nu in alle denkbare vormen. We hebben een netwerk opgericht om van elkaar te leren. In de nabije toekomst kunnen de bureaus dan opdrachtgevers doorspelen, studenten uitwisselen en, last but not least, een Europees kwaliteitscertificaat bekomen. In oktober starten onze studenten alvast met een gloednieuw vertaalbureau.”

INTERNATIONAAL

Samenwerken met bedrijven

Scholen en bedrijven werken steeds vaker samen. Toch in België. In Oekraïne is dat echter minder vanzelfsprekend. Daarom steekt de KaHo Sint-Lieven samen met de Kamer van Koophandel OostVlaanderen de hand uit, 2.500 kilometer ver. Geert De Lepeleer: “De delegatie uit Oekraïne kwam haar licht opsteken in Gent.”

De Technische Universiteit in Dnjepropetrovsk in Oekraïne is geen klein grut: twaalfduizend studenten en meer dan vijfhonderd docenten. “Het onderwijs aan de National Academy of Metallurgy verloopt helemaal anders dan bij ons”, weet Geert De Lepeleer van de dienst Internationalisering van de KaHo Sint-Lieven. “Het is zuiver theoretisch. De samenwerking met bedrijven staat nog in de kinderschoenen en van beroepsprofielen is er al helemaal geen sprake. De universiteit houdt er ook andere gewoontes op na. Zo worden de docenten betaald volgens het aantal studenten en de minister van Onderwijs ondertekent nog eigenhandig de diploma’s. Stap voor stap knoopt Oekraïne nu aan bij het Europees hoger onderwijs.”

ArcelorMittal Het project ‘Fuel’ promoot ondernemerschap in Oekraïne. “Met de steun van de

Vlaamse Gemeenschap reiken we goede voorbeelden uit Vlaanderen aan. We stimuleren niet alleen ondernemerschap bij studenten maar ook de samenwerking tussen onderwijs en industrie, de banden tussen Oekraïense bedrijven onderling én hun contacten met de Vlaamse industrie. Daarom planden we tijdens het bezoek van de Oekraïense delegatie deze zomer in Gent ook een bedrijfsbezoek aan ArcelorMittal, de grootste staalproducent in België én in Oekraïne. Naast de hogescholen stapten ook de Kamer van Koophandel (VOKA) uit Oost-Vlaanderen en die uit Dnje­propetrovsk in het project.”

Spin-off Dat het project ook steun krijgt van de Oekraïense overheid, bewees de aanwezigheid van de viceminister van Hoger Onderwijs. “Vooral de oprichting van spin-offs en de financiering ervan trokken zijn aan-

dacht. Tijdens de tweedaagse maakte de delegatie ook kennis met andere projecten van de KaHo Sint-Lieven, de HUB en VOKA, zoals de ‘Small Business Projects’, waarbij studenten een eigen product ontwikkelen en de ‘Interdisciplinary Assessment Project’ waarbij masterstudenten uit verschillende richtingen samenwerken rond technologie. Nog een voorbeeld is het ‘Start-up Café’: een ontmoetingsplaats op Campus Dirk Martens waar studenten netwerken met professionals.” De Oekraïense universiteit heeft alvast een dienst opgericht die het ondernemerschap moet promoten en bekijkt nu hoe ze de Vlaamse knowhow in de curricula kan implementeren. Het ene project is nog niet afgesloten, of het volgende voorstel staat al in de steigers: “We overwegen een nieuw project in te dienen met partnerschappen tussen universiteiten en bedrijven in Armenië, Georgië en Oekraïne”, aldus Geert De Lepeleer.

N9 15

Corporate

Uitreiking Ga Ervoor Prijs 2010 Bij de integratie van de HUB en de KaHo Sint-Lieven is meteen werk gemaakt van een gezamenlijk mission statement. Redelijk vlug stelden beide instellingen vast dat ze gelijke opvattingen, waarden en ambities hebben. Zij vormden de basis voor het gezamenlijke mission statement. Om dat ook tastbaar te maken, besloten beide instellingen om de vorig jaar gelanceerde Ga Ervoor Prijs samen verder te zetten.

Zowel de HUB als de KaHo Sint-Lieven zijn in het hoger onderwijs voorlopers geweest op het vlak van onderwijsinnovatie, kwaliteit en organisatie. Die dynamiek was alleen mogelijk door de duidelijke visie die de verschillende partners hadden. Bij de start van de integratie tussen de HUB en de KaHo Sint-Lieven werd dan ook meteen werk gemaakt van een nieuwe missie. Al vlug werd duidelijk dat de woorden denken, durven, doen en doorzetten, die de HUB al een paar jaar gebruikt, ook perfect slaan op de aanpak van de KaHo SintLieven. Ze kregen daarom een centrale rol in het gezamenlijke nieuwe mission statement. Vele initiatieven en acties – zowel aan de HUB als aan de KaHo Sint-Lieven – zijn het resultaat van denken, durven,

16 N9

doen en doorzetten. Sommigen voegen er zelfs nog ‘dromen’ aan toe.

Moeilijke selectie Met de eerste gezamenlijke Ga Ervoor Prijs willen de HUB en de KaHo Sint-Lieven bij de start van het nieuwe academiejaar de nieuwe missie een gezicht geven én belonen. Studenten en personeelsleden konden verdienstelijke studenten, oudstudenten, collega’s en externe partners nomineren. Een commissie met vertegenwoordigers van de studenten, het personeel en het bestuur van de HUB en van de KaHo Sint-Lieven, beoordeelde alle inzendingen en maakte een shortlist met genomineerden. De jury koos één ‘winnaar’ in elk van de vier categorieën: studenten,

externen, personeelsleden en oud-studenten. De ‘winnaars’ werden uitgenodigd op de academische opening op 20 september en ontvingen een mooie prijs. “Er kwamen heel wat nominaties binnen. De uiteindelijke keuze per categorie was een erg delicate klus. Het is immers moeilijk om totaal verschillende prestaties – stuk voor stuk verdienstelijk in hun domein – tegen elkaar af te wegen”, besluit Dirk De Ceulaer, voorzitter van de jury.

Supervoorbeeldige studente In de categorie ‘studenten’ ging de Ga Ervoor Prijs naar HUB-student Bert Wastijn. De studentenvertegenwoordiger heeft zich enorm ingezet voor de HUB en voor

De HUB en de KaHo Sint-Lieven zetten durvers in de bloemetjes.

de belangen van de studenten in het algemeen. Vooral ook zijn inzet tijdens de Multatuli-voorleesmarathon werd fel gesmaakt. Aurélie Van Londersele, studente aan de KaHo Sint-Lieven, was de tweede genomineerde. Ze is een ‘supervoorbeeldige’ studente met een grote creativiteit en doorzettingsvermogen. “Tijdens een voor haar en de kinderen onvergetelijke stage in Ecuador gedroeg ze zich als een waardig ambassadeur van de KaHo Sint-Lieven”, aldus een collega-studente.

Ondergewaardeerde job Als meest verdienstelijke ‘externe’ kwam Koen Blieck uit de bus. De pastoor van de Sint-Jozefsparochie in de Gentse Rabotwijk krijgt tot over de grenzen bewondering voor de integratie-oefening die hij in zijn parochie realiseert. “Hij doet meer voor de integratie en de bevordering van het samenleven van verschillende culturen dan alle studies ooit hebben verwezenlijkt”, luidt het bij iemand die hem nomineerde. Tweede genomineerde was de Dagkliniek Oncologie van het AZ Sint-Lucas in Gent.

De dokters en verpleegkundigen van de dienst zetten zich dagelijks in voor kankerpatiënten. Elke dag opnieuw zijn ze in de weer om hun patiënten te genezen en hen hoop te geven om hun kanker te overwinnen: een belangrijke en vaak ondergewaardeerde job.

Met hart en ziel Welke medewerker kreeg van collega’s en studenten de Ga Ervoor Prijs voor ‘personeelsleden’? Het werd Joëlle Theunis van de dienst Economaat (HUB). Samen met haar team slaagde ze erin om alle aspecten van de enorme campusconsolidatieoperatie in goede banen te leiden. Een terechte pluim voor alle schoonmakers, werklui en onthaalmedewerkers die vaak ongezien heel veel werk opknappen en vele varkentjes wassen. De al even gedreven Peter Hanselaer (KaHo Sint-Lieven) was de tweede genomineerde. Zijn Laboratorium voor Lichttechnologie in Gent is internationaal bekend. Vorig jaar haalde hij een Hercules-project binnen dat zelfs de ruimtelijke groei van het labo noodza-

kelijk maakte. “Peter is nog steeds de stuwende kracht van het labo. Hij is met elk onderzoekstopic en met elke werknemer persoonlijk begaan”, luidt het in een aanbeveling.

Ondernemingszin Ten slotte was er ook een prijs voor de oud-student die de Ga Ervoor-waarden het meest tot uitdrukking bracht. De jury koos in de categorie ‘oud-student’ voor Frank Lauwers. Een collega vertelt: “Hij is met zijn bedrijfje door de stad Gent genomineerd als technologisch ondernemer van het jaar. Zijn aanpak getuigt van ondernemingszin, een waarde die zowel de HUB als de KaHo Sint-Lieven hoog in het vaandel dragen.” Frederik Coene was de tweede genomineerde. Na zijn studies aan de HUB kwam hij terecht bij de Europese Commissie, waar hij vanuit Tadjikistan de situatie opvolgde in Nagorno-Karabach, Abchazië en Zuid-Ossetië. Daarna stuurde de Commissie hem naar Georgië. Oud-studenten om fier op te zijn.

N9 17

OPLEIDING

Nieuwe banaba

Nieuwe uitdagingen in ouderenzorg vragen een ander aanbod.

Ouderen. Ze zijn met steeds meer en ze worden steeds ouder. Hoe kan de maatschappij hen optimaal ondersteunen en helpen? De nieuwe opleiding Psychosociale gerontologie van de HUB speelt in op die vraag naar ouderenzorg. Ze wil vooral een gepaste ondersteuning bieden aan ouderen die hun autonomie en zelfredzaamheid willen bewaren.

De nieuwe bachelor-na-bachelor loopt over twee jaar en mikt op professionele bachelors uit de sociaal-agogische richtingen en op afgestudeerde ergotherapeuten en verplegers. De lessen beginnen op 7 oktober 2010 en vinden plaats op Campus Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen van de HUB. Initiatiefneemster Gaby Jennes: “Met deze nieuwe banaba geven we mensen uit heel wat disciplines de kans zich te verdiepen in het begeleiden van ouderen. We willen niet alleen de klemtoon leggen op zorgvraagstukken. Een goede hulpverlening aan ouderen vraagt immers steeds meer samenwerking tussen verschillende professionals en stelt andere eisen aan de beroepsuitoefening.”

Succesvol ouder worden De nieuwe banaba beantwoordt concrete vragen. Hoe kunnen ouderen zo lang mogelijk volgens hun eigen wensen in hun eigen omgeving blijven? Hoe kunnen ze blijven participeren aan het economisch, sociaal en cultureel leven? Hoe worden ze succesvol ouder? Dat vraagt een actieve inzet en voortdurende dialoog van zorgen dienstverleners. De opleiding richt zich daarom vooral tot professionele bachelors

18 N9

Sociaal werk, Gezinswetenschappen, Orthopedagogie, Ergotherapie, Verpleegkunde en Toegepaste psychologie die al enige ervaring hebben met het werken met ouderen.

Kracht van ouderen Het programma gaat uit van de kracht en de competenties van ouderen en het reikt inzichten aan vanuit verschillende disciplines. Het is niet de bedoeling dat de oudere zich schikt naar een vast aanbod. Het zijn de zorg- en dienstverleners die, in dialoog met ouderen en voortbouwend op hun kracht, zoveel en zolang mogelijk hun autonomie bewaken. Gaby Jennes: “Studenten krijgen daarom les van deskundigen uit diverse terreinen. Ze leren een brugfunctie te vervullen tussen ouderen, hun familieleden, de voorzieningen en andere professionele dienstverleners. Op die manier krijgen ouderen tijdig de gepaste steun, met respect voor hun autonomie. Studenten worden aangespoord om de bijdrage van senioren aan de samenleving te waarderen en versterken. Dat vraagt een brede kennis en de bereidheid om over het muurtje van hun eigen discipline te kijken.”

OPLEIDING

01

Van elektro naar energie

02

De studenten van de professionele bachelor Elektrotechniek vinden sinds dit academiejaar meer ener­gievakken in hun curri­c ulum. “ Hernieuwbare energie en de evolutie naar elektrisch transport bijvoorbeeld zijn hot items vandaag”, zegt Joeri Van Goethem, ­opleidingshoofd Elektro­techniek. “Dat zie je al in kleine details zoals de naamsverandering van elektriciteitsfactuur naar energiefactuur en van elektriciteitsverdeler naar energieleverancier. We kunnen het toenemend belang van energie in onze samenleving niet negeren.” Nu de inhoud van de opleiding aangepast wordt aan de hedendaagse energienoden kan ook de naam niet achterblijven: in september 2011 wordt de bachelor Elektrotechniek omgedoopt tot Energietechnologie. KaHo

Gentse stek voor Facilitair management De opleiding Facilitair management verhuist in september 2011 van Campus Waas naar de Technologiecampus Gent. “We faseren de verplaatsing over drie jaar, waarbij telkens één bachelorjaar overgeplaatst wordt. Zo krijgen de huidige studenten die gekozen hebben voor Sint-Niklaas als studentenstad de kans om hun opleiding daar te voltooien”, zegt Wilfried Van Wittenberghe, departementshoofd departement Gent. De reden voor de verhuis? “In tegenstelling tot in Nederland, waar de opleiding ondertussen vijfduizend studenten telt, is bij ons het aantal studenten laag, ondanks het feit dat de opleiding uniek is in Vlaanderen. Gent is als grootste studentenstad van Vlaanderen zeer populair bij jongeren. Met de verhuis naar Gent verwachten wij een groei van het aantal studenten.” KaHo

03

Van vier bachelors naar één bachelordiploma De vier bacheloropleidingen in de Industriële Wetenschappen worden omgevormd tot één gemeenschappelijke bacheloropleiding. Hoe zit de vork aan de steel? “De studenten die voor een van deze opleidingen kiezen, krijgen de eerste drie semesters identiek dezelfde opleidingsonderdelen voorgeschoteld. Maar als zij daarna bijvoorbeeld van Elektronica-ICT naar Chemie overstappen, kan dat problemen opleveren voor het leerkrediet en de vrijstelling van opleidingsonderdelen. Dit willen we vermijden”, zegt Luc Vanhooymissen, departementshoofd Industrieel Ingenieur. “Daarom worden deze opleidingen tot één gemeenschappelijke bachelor met vier verschillende afstudeerrichtingen omgevormd. Inhoudelijk vraagt deze omvorming geen wijzigingen. De hervorming start volgend academiejaar 2011-2012.” KaHo

N9 19

Studentenproject

Meetinstrument voor voedingsindustrie

Is het te zuur, te zout, te zoet? Op zoek naar antwoorden namen laatstejaars van de bacheloropleiding Elektronica (Technologiecampus Gent) en Elektromechanica (Campus Dirk Martens) het vliegtuig naar Valencia. Met een internationaal team ontwikkelden ze daar op de universiteit een meetinstrument voor de voedingsindustrie. 20 N9

Stage lopen en een eindwerk maken in de geboorteplaats van de paella: het is eens iets anders. Maarten Van den Steen en Bram Staelens verbleven drie maanden in het zuiderse Valencia. Maarten: “De ‘Universidad Politécnica’ of technische universiteit telt wel 37.000 studenten. Het is een gigantisch, modern complex met mooie parken, een voetbalveld, fitness, pizzeria… alles erop en eraan! De unief is een klein dorp op zich. Echt indrukwekkend.”

Vliegende start Maarten en Bram konden aansluiten bij het werk van hun voorgangers Omar en Alexander van de Technologiecampus Gent. Zij waren al drie maanden bezig met de ontwikkeling van een meetinstrument voor de voedingsindustrie. Omar Cocquyt: “De opstelling bestaat uit een vloeistof waarin twee elektroden zitten. Die elektroden zijn gekoppeld aan een interface die

de metingen doorstuurt naar een computerscherm. Resultaten zoals zout-, suiker-, vetgehalte maar ook verschillende soorten chemicaliën in voedsel en vloeistoffen kun je aflezen op grafieken.”

Wit product De afdeling Chemie zal het apparaat gebruiken voor wetenschappelijk onderzoek. Nieuw is het meetinstrument niet. Er zijn al een tijdje ‘potentiostaten’ te koop op de markt, maar dan wel aan een gigantisch hoge prijs. De Universidad Politécnica startte daarom drie jaar geleden, onder leiding van docent Miguel Alcañiz Fillol, met de ontwikkeling van een goedkope versie, een wit product. Maarten: “Vorig jaar namen al studenten van de KaHo SintLieven, de Hogeschool Gent en de KATHO Zuid-West-Vlaanderen deel aan het project. Maar het product was nog steeds te duur en ook te groot. Daar hebben we nu

Studenten werkten in Spanje mee aan een betaalbaar meetinstrument voor o.a. zout-, suiker- en vetgehalte in voeding. oplossingen voor gevonden. Pradeep, een Erasmus Mundusstudent uit India, spitste zich toe op de software. Bram, Omar, Alexander en ik ontwikkelden de interface, zeg maar het elektronisch hart van het meetinstrument. Het toestel werkt nu sneller en nauwkeuriger. En de resolutie van de grafieken is beter. Met andere woorden: zo goed als gebruiksklaar! In september volgen nog enkele testen.”

Een succesverhaal Ook stagementor Kris Collijs van Campus Dirk Martens zag dat het goed was: “De stage was een succes. Maarten was dan ook al heel vroeg begonnen met de voorbereidingen. Voor een eindwerk heb je immers veel meer dan enkele maanden tijd nodig. We hadden in november contact opgenomen met de mentor ter plaatse. In Valencia zelf werden de studenten heel goed opgevangen en begeleid. Docent

Miguel Alcañiz Fillol was overigens bijzonder tevreden over zijn Vlaamse studenten. De studenten die vanuit Aalst en Gent op stage komen in de Universidad Politécnica zijn volgens hem steeds in hoge mate gemotiveerd. Ze trekken hun plan en je kunt er altijd op rekenen. En dat horen wij natuurlijk graag!” Kris Collijs zakte ook zelf een weekendje af naar Valencia. “Ik was er, net zoals de studenten, zwaar onder de indruk van de omvang van de universiteit. Je kunt die het best vergelijken met een groot industrieterrein, maar dan volgestouwd met campussen en met de zee op een paar honderd meter afstand.”

tijd, maar dat viel tegen: het was keihard werken. Wat ik het meest mis, zijn de wedstrijdjes beachvolley op het strand. Dat was ons vast avondprogramma”, lacht Maarten. “Ons kot lag op slechts tien minuten wandelen van de universiteit en van het strand. Ideaal. Op mijn laatste avond vierden de Spanjaarden ‘Noche de San Juan’ of mid­ zomer­nacht. Vrachtwagens brachten gratis hout rond. Om twaalf uur ‘s nachts werden overal enorme vuren aangestoken, de djbeats weergalmden over het strand en iedereen nam een duik in zee. Zoiets heb ik nog nooit meegemaakt! Van een prachtige afsluiter gesproken!”

Midzomernacht Stuk voor stuk hebben de studenten een beetje heimwee. “Naar Valencia keren we zeker terug! De stage, het verblijf, de mensen… Het was een unieke ervaring. Stiekem hadden we gehoopt op veel vrije

N9 21

Onderzoek

Viskwekerij van de toekomst

Een leegstaande loods in een landbouwbedrijf in Zele onderging voor de zomer een natte transformatie: in juni opende het gloednieuwe onderzoekscentrum voor aquacultuur van de KaHo Sint-Lieven er de deuren. Twee onderzoekers en een projectcoördinator leggen er zich toe op de kweek van zoetwaterkabeljauw.

©Vilda

Een primeur in Vlaanderen.

Het nieuwste kind van Campus Waas heeft een toepasselijke naam gekregen: Aqua-ERF, kort voor Aquaculture Education and Research Facility. Met het onderzoekscentrum wil de hogeschool haar steentje bijdragen aan de ontwikkeling van een economisch levensvatbare aquacultuur in Vlaanderen en onderzoeken of landbouwbedrijven hun activiteiten met viskwekerij kunnen uitbreiden. “Hoewel aquacultuur de snelst groeiende tak in de voedingsindustrie is, blijven Europese investeringen in die sector achter”, vertelt Stef Aerts, projectcoördinator. “De meeste mensen beseffen het niet, maar de helft van alle seafood wordt vandaag de dag gekweekt. De zeevisserij zit immers zwaar in de problemen: het grootste deel van de vissoorten is overbevist en de rest eten we liever niet. De consumptie van vis blijft nochtans stijgen. Dat gat moet dus dringend worden gedicht. Aangezien

22 N9

kweken in vijvers in Vlaanderen praktisch en economisch niet haalbaar is, spitst ons onderzoek zich vooral toe op de kweek in een recirculatiesysteem.”

Lota lota Het Aqua-ERF kadert in het BelgischNederlands Interregproject Aqua-VLAN, dat een aantal onderzoeksprojecten rond aquacultuur verenigt, met de steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, de provincie Oost-Vlaanderen en de KaHo Sint-Lieven. Stef Aerts: “Bij het project is ongeveer iedereen betrokken die in Vlaanderen iets doet rond viskweek evenals enkele Nederlandse partners. Alle koppen bij elkaar dus, wat op zich al baanbrekend is. Voor het onderzoek werden verschillende soorten vis geselecteerd. De K.U.Leuven bijvoorbeeld houdt zich bezig met de omegabaars, wij leggen ons toe op de teelt van zoetwaterkabeljauw,

de Lota lota meer bepaald.” Dat is een primeur in onze contreien. Onderzoeker Wouter Meeus: “In onze regio bestaat er momenteel geen commerciële kweek van de zoetwaterkabeljauw, een inheemse vis die in ons land al sedert de jaren zeventig nagenoeg uitgestorven is. Ondertussen is al acht jaar een project aan de gang waarbij visjes uitgezet worden in kweekvijvers. Maar een commerciële opkweek tot marktgrootte en op droogvoer, daar is wereldwijd maar één voorbeeld van en dat hebben we hier in Zele. Onze eerste visjes, 1.800 stuks in totaal, zijn vlak voor de zomer gearriveerd. Binnenkort komt er nog een duizendtal bij. Een eerste uitdaging is om die op een redelijke termijn groot te krijgen. We hopen dat we binnen anderhalf jaar de zoetwaterkabeljauw op een economisch rendabele manier tot op marktgrootte kunnen kweken.”

Het grootste deel van de vissen is overbevist en de rest eten we liever niet. Viskwekerijen vormen de uitweg.

Tanks De compleet gerenoveerde loods in Zele bevat drie onderzoekseenheden. Stef Aerts: “We wilden de praktijksituatie zo goed mogelijk benaderen, omdat de installatie ook voor de landbouwbedrijven haalbaar moet zijn. Het onderzoeksstation telt 32 tanks van verschillende grootte.” Wouter Meeus: “De eerste proeven vinden plaats in de kleine tanks. We experimenteren er met verschillende soorten visvoeder, met telkens andere proteïnewaarden en vetgehalte. De visjes die bij ons binnen gebracht worden, zitten vaak nog op levend voer. Voor die visjes is de eerste uitdaging zo snel mogelijk over te schakelen op droog voer, wat niet evident is.” Daarna verhuizen de vissen naar middelgrote tanks. “Daar kunnen we de praktijk beter nabootsen door met een groter aantal vissen in hogere dichtheden te werken. We testen onder meer de verschillende

watertemperaturen en zuurstofgehaltes in combinatie met de meest ‘beloftevolle’ voeders. De vissen die het snelst en het best groeien, worden ten slotte overgebracht naar de grootste tanks. Die hebben we nodig om de vissen tot marktgrootte te kunnen opkweken: vissen van één of twee kilo hebben vanzelfsprekend meer ruimte nodig.”

Carnivoren Om de kostprijs te drukken, maar ook om Moeder Natuur tevreden te houden, streven de onderzoekers naar een zo duurzaam en ecologisch mogelijk kweeksysteem. Wouter Meeus: “Het afvalwater komt telkens in een biologisch filtersysteem terecht: onze zelfgekweekte bacteriën halen de afvalstoffen eruit en zetten ze om in minder schadelijke stoffen. Ook bij het visvoer houden we de duurzaamheid in het oog. Naast experimenteren

met vet- en proteïnegehaltes trachten we het percentage vismeel zo veel mogelijk te reduceren. Omdat de beestjes carnivoren zijn, bestaat het voeder van de zoetwaterkabeljauw momenteel uit ongeveer 20% vismeel. Dat is al veel minder in vergelijking met vroeger, maar we denken dat het nog beter kan.” Naast het onderzoeksluik is ook onderwijs een belangrijke pijler in het nieuwe onderzoekscentrum. “We zijn momenteel bezig met een uitgebreide marktanalyse”, vertelt Stef Aerts. “Al onze bevindingen willen we gebruiken voor onderwijsdoeleinden. Voorlopig krijgen de studenten Agro- en biotechnologie van de KaHo Sint-Lieven nog geen vak ‘aquacultuur’ in hun opleidingspakket, maar stages en projecten zijn wel al mogelijk binnen het onderzoekscentrum. Begin volgend jaar willen we overigens al een oriënterende cursus aanbieden aan geïnteresseerden, ook buiten de hogeschool.”

N9 23

studentenproject

01 Ivanka Bachelor Office

Management of the year 2010

Studente Ivanka Willems studeerde onlangs af op Campus Dirk Martens en ze wint meteen de prestigieuze award van “Bachelor Office Management of the year 2010”. Na vier selectierondes versloeg Ivanka maar liefst 50 studenten uit verschillende, zelfs Franstalige hogescholen. Ivanka wint niet alleen één van de drie awards, ze krijgt ook meteen een job aangeboden in het Outsourcing team van SecretaryPlus, de organisator van de wedstrijd. De opleiding Office Management van de KaHo Sint-Lieven is bijzonder trots op de award, want voor de tweede maal op rij haalt de hogeschool die titel binnen. “Het is een stimulans om op de ingeslagen weg verder te gaan”, aldus Leo Jansegers, opleidingshoofd Office Management. “We werken zeer praktijkgericht, hebben nauw contact met het werkveld en schenken veel aandacht aan studiebegeleiding. Dat zorgt duidelijk voor resultaten, getuige daarvan de award van Ivanka.” KaHo

03

Nederlands voor Brusselse kids

02 Op (tweede) missie naar Haïti Na de aardbeving trokken professor Yori Gidron en masterstudente Marijke De Couck van Campus Stormstraat samen op missie naar Haïti. Ze gaven er psychologische trainingen aan een honderdtal hoger opgeleide Haïtianen (zowel psychologen als psychiaters, verpleegkundigen, dokters en zelfs bankpersoneel), die dan op hun beurt de opgedane kennis konden gebruiken om overlevenden van de aardbeving te helpen. Daarnaast evalueerden ze de academische noden van de universiteiten ter plaatse. De plannen om terug te gaan, liggen intussen op tafel. “We willen er academici opleiden op het vlak van anti-seismisch bouwen, veiligheid, logistiek en rampen- en stressmanagement. Maar om die tweede missie te realiseren, zijn we nog op zoek naar sponsors…”, aldus professor Gidron. HUB

HUB

Taalachterstand bij jonge kinderen laat zich voelen in de schoolresultaten, tot ver in de schoolse carrière. Hoe pak je dat aan? Het project ‘Tutors na de bel’ duwt mee aan de kar. “De studenten van de lerarenopleiding Lager en Kleuteronderwijs schaven het Nederlands van kinderen bij op een speelse manier. Dat doen ze met een mimespel, muziek­ opdrachten, kostuumontwerpen en andere muzische activiteiten. Daarvoor trekt het studententeam op woensdagnamiddag naar de Vrije Basisschool Scheutplaneet in Anderlecht”, verduidelijkt lector Brigitte Puissant. “In ruil krijgen ze vrijstelling voor hun stage. Het is de basisschool zelf die een tachtigtal leerlingen selecteert die een duwtje in de rug nodig hebben. Bijzonder aan dit project is dat docenten de studenten voortdurend coachen. We maken ons echter geen illusies: de taalvaardigheid van de kinderen hebben we met deze zeven namiddagen niet weggewerkt. Maar Rome is ook niet op één dag gebouwd.”

24 N9

04

Rock Werchter Groen

KaHo

Groene stroom op een festivalweide? Een kolfje naar de hand van de Technologiecampus Gent. Zes dagen lang voorzag hun iGenerator de solidariteitsstanden op Rock Werchter van groene stroom. “Op festivals wekt men vaak zelf elektriciteit op met dieselgeneratoren. Die verbruiken echter veel diesel, ook als er niet veel energie nodig is”, leggen onderzoekers Thomas Van Maerhem en Stijn Vispoel uit. “De iGenerator legt op dergelijke momenten de dieselmotor stil en haalt opgeslagen energie uit batterijen. Daarmee slaan we drie vliegen in één klap: minder CO2-uitstoot, minder lawaaihinder en tot 60 procent minder brandstof, zuivere koolzaadolie in dit geval.” Het stukje technisch vernuft werd gebouwd door de onderzoeksgroep Energie en Automatisering van de masteropleiding Energie (Industrieel Ingenieur).

06

05

Pannekoekentaart met een deuntje Pippi Langkous zou ondertussen 65 jaar oud zijn, maar blijft onder kleuters eeuwig jong. Jeugdauteur Riet Wille en de studenten van de lerarenopleiding Lager Onderwijs hielden in maart een voorleesfeest in de bibliotheek van Aalst. Op het programma stonden Pippi Langkous, Vos en Haas en Pannenkoekentaart met Opa Pettson. Docent Veerle van Cromphaut: “Voor die laatste twee verhalen maakten onze studenten een liedje en bijpassend dansje. De kinderen waren er dol op. En voor de studenten was het een hele ervaring. De songs werden immers opgenomen in een professionele studio in Haaltert. Het resultaat vind je terug op YouTube. Volgend jaar komt er een voorleesfeest op Campus Dirk Martens zelf, met de titel: ‘Kinderboeken, daar zit muziek in’.” www.youtube.com (zoekterm: voorleesfeest studio)

Centen uit fashion

Maar liefst 44.500 euro werd ingezameld dankzij de Team&Taal-projecten. ‘Team&Taal’ is een vast onderdeel van de opleidingen Handelswetenschappen en Handels­ ingenieur van de HUB. Van bij de start leren eerstejaars­ studenten wat ondernemen is. Al wacht er op het einde één groot verschil: de opbrengst wordt niet uitgekeerd aan de aandeelhouders, maar doorgestort naar een goed doel. Het project dat het meeste geld opbracht, was de modeshow ‘Fashion Soirée’ in het Antwerpse Café Local, waarvoor de studenten Véronique De Kock als presentatrice konden strikken. Die 8.875 euro gaat integraal naar kankeronderzoek aan de K.U.Leuven. HUB

KaHo

N9 25

AGENDA

24/25 SEP

HUB

AIESEC organiseert

tot

24 okt

KaHo

Coup

OKT/DEC

KaHo

Voorleesdagen

Job Days

de Ville

lager onderwijs

Tijdens de tweedaagse ‘Job Days’ krijgen de studenten Economie & Management van de HUB nuttige sollicitatietips. Bovendien komen diverse bedrijven zichzelf én hun vacatures voorstellen op een groots opgezette jobbeurs. Een mooie kans voor studenten om hun mogelijke toekomstige werkgever te ontmoeten. De organisatie is zoals elk jaar in handen van de studentenvereniging AIESEC.

Prestigieuze parcourstentoonstelling met diverse locaties in het centrum van Sint-Niklaas. Op Campus Waas valt een kunstwerk te bewonderen van kunste­ nares Nandipha Mntambo. Dit kunstwerk is gelinkt aan het onderzoek rond Belgisch Wit-Blauw dat gevoerd wordt door de professionele bacheloropleiding Agro- en biotechnologie.

Tweedejaarsstudenten uit de Leraren­ opleiding van Campus Dirk Martens lezen voor, om zo de kinderen aan te zetten zelf meer boeken uit de kast te halen. Vanaf eind oktober tot de eerste helft van december lezen studenten elke woensdagmiddag en elke zaterdagvoormiddag voor in de bibliotheek van Aalst. Deze ‘voorleesmomenten’ maken deel uit van hun opleiding.

Info

www.warp-art.be Waar? KaHo Sint-Lieven, Campus Waas, Hospitaalstraat 23, 9100 Sint-Niklaas en diverse andere locaties in Sint-Niklaas Wanneer? 11 september t.e.m. 24 oktober

Info Waar? HUB, Campus Brussel, Stormstraat 2, 1000 Brussel Wanneer? 24 en 25 september

12 okt

HUB

Universitaire

15 okt

HUB

Max Havelaar

Info Waar? Bibliotheek Aalst Wanneer? Eind oktober tot half december

9 NOV

HUB

Topman Bell Labs

Dinsdag Lezingen

vertaald en getoonzet

Danny Goderis

De lezingenreeks is aan haar drieëndertigste jaargang toe. Het biedt senioren en andere belangstellenden een waaier van hoogstaande wetenschappelijke lezingen aan. Dit intellectuele initiatief wordt gedragen door eigen academische staf en eminente gastsprekers. Voor hen is het een boeiende uitdaging om de eigen wetenschappelijke bevindingen of maatschappelijke interesses te delen en te toetsen aan de levenservaring van leergierige, maar kritische studenten van rijpere leeftijd. De openingslezing van Prof. em. dr. H. De Dijn zal het hebben over ethiek en wetenschap.

Vier toegewijde specialisten bespreken de vertalingen van Multatuli’s meesterwerk in het Duits, Engels, Frans en Indonesisch. Hubert Damen leest voor uit Max Havelaar. En de avond eindigt met een bijzonder muziekconcert: vijf Vlaamse componisten hebben elk één van de vijf strofen van Saïdjahs lied ‘Ik weet niet waar ik sterven zal’ op muziek gezet voor tenor, piano en cello. De avond wordt gepresenteerd door Fred Brouwers.

De HUB organiseert ook dit jaar voor haar studenten Economie & Management de Business Seminars. Het is een lezingenreeks waarbij ‘toppers’ uit het bedrijfsleven komen spreken over brandend actuele thema’s uit de wereldeconomie. Dit jaar bijt Danny Goderis van VP Bell Labs, onderdeel van Alcatel-Lucent, de spits af. Hij zal het met de studenten hebben over Innovation & Technology Management.

INFO www.hubrussel.be/udl Waar? HUB, Campus Brussel, Stormstraat 2, 1000 Brussel Wanneer? 12 oktober, om 14u15

26 N9

Info

Info

www.150jaarmaxhavelaar.be Waar? Stadhuis Brussel en Koninklijk Conservatorium Brussel Wanneer? 15 oktober, om 14u en om 20u

www.hubrussel.be/activiteitenkalender Waar? HUB, Campus Brussel, Stormstraat 2, 1000 Brussel Wanneer? 9 november, om 12u30

9 NOV

KaHo

Bouw op bouwdag

23 NOV

HUB

SENSIBILISERING

26 nov

KaHo

Update

jongeren warm maken

Artsen Zonder Grenzen

in de milieuwetgeving

Studenten van de opleiding Bouw organiseren, samen met de confederatie Bouw, een heuse “bouwdag” voor kinderen op 9 november 2010. Kleuters en kinderen van de lagere school maken er kennis met alle mogelijkheden die de sector bouw te bieden heeft. Zij krijgen er, op een speelse manier, de kans om de sector op een interactieve manier te leren kennen. Bovendien wil de bouwsector met dit evenement meer ondernemingszin bijbrengen.

Artsen Zonder Grenzen vertoont in het najaar de documentaire ‘Living in Emergency’ over het leven van expats tijdens een missie met Artsen Zonder Grenzen. Wie zijn die ‘expats’ die naar een ver land trekken? Wat doen ze daar? Living in Emergency rekent brutaal af met elk cliché over noodhulpverlening. Studenten, met hun open en kritische blik op de wereld, vormen het perfecte publiek. De film wordt ingeleid door een ambassadeur van Artsen Zonder Grenzen. Na de film is er ruimte voor discussie.

Dit jaarlijkse seminarie, georganiseerd door Mario De Ketelaere, komt tegemoet aan de bijscholingsnoden van milieu­coördinatoren, -ambtenaren en -adviseurs en anderen die werken met milieuwet­geving. Veel aandacht gaat naar de relevante rechtspraak in milieuaangelegenheden. Er wordt ook vooruitgeblikt: wat gebeurt er in de nabije toekomst, zowel op Vlaams als op Europees niveau?

Info Waar? KaHo Sint-Lieven, Campus Dirk Martens, Kwalestraat 154, 9320 Aalst Wanneer? 9 november

22>26 NOV

KaHo

INFO www.azg.be Waar? HUB, Campus Brussel, Stormstraat 2, 1000 Brussel Wanneer? 23 november

26 nov

Info [email protected] Waar? KaHo Sint-Lieven, Technologiecampus Gent, Gebr. Desmetstraat 1, 9000 Gent Wanneer? 26 november, van 13u30 tot 17u

HUB

jan 2011

KaHo

in de kijker

studiekeuze begeleiden

NAVORMING

Sessies wetenschap en technologie

KaHo Sint-Lieven neemt deel met de drie campussen aan “Wetenschap in de kijker” waarbij leerlingen van het secundair onderwijs in de laboratoria workshops aangeboden krijgen waarmee ze kennis maken met technologie en wetenschap. Nagenoeg al deze workshops zijn volgeboekt. Dé ideale manier om leerlingen te laten proeven van wetenschappen!

Een goede begeleiding vergroot de kansen op een goede studiekeuze. Het vergt meer dan wat goedbedoeld advies van klastitularissen. Bovendien zijn er handige tools die in de klas gebruikt kunnen worden. Directies, leerkrachten en CLB’s komen er alles over te weten tijdens de navorming ‘Studiekeuzebegeleiding in de derde graad als kritische succesfactor in het secundair onderwijs’. Schrijf in voor de twee (gratis) sessies.

Hoe werkt een zonnepaneel, wat is een passieve woning, wat zijn de mogelijkheden van Microsoft Office Visio? Leerlingen uit het secundair onderwijs kunnen actief sessies volgen rond wetenschap en technologie. KaHo Sint-Lieven stelt in januari haar deuren open voor secundaire scholen. De onderwerpen zijn zo gekozen dat ze aansluiten bij het leerplan en vakoverschrijdend zijn.

Info

www.kenniscentrum.be Waar? KaHo Sint-Lieven, Technologiecampus Gent, Gebr. Desmetstraat 1, 9000 Gent; Campus Waas, Hospitaalstraat 23, 9100 Sint-Niklaas; Campus Dirk Martens, Kwalestraat 154, 9320 Aalst Wanneer? januari

wetenschap

Info [email protected] Waar? KaHo Sint-Lieven, Technologiecampus Gent, Gebr. Desmetstraat 1, 9000 Gent; Campus Waas, Hospitaalstraat 23, 9100 Sint-Niklaas; Campus Dirk Martens, Kwalestraat 154, 9320 Aalst Wanneer? 22 november t.e.m. 26 november

Info www.hubrussel.be/gpv/onderwijs > onderwijs > (Bege-)Leiding. Waar? HUB, Campus Brussel, Stormstraat 2, 1000 Brussel Wanneer? 26 november van 10u tot 13u en 31 januari van 14u tot 17u

N9 27

Sterk lokaal aanwezig met kwalitatief aanbod

Het opleidingsaanbod van de HUB en de KaHo Sint-Lieven Professionele bachelors

Academische bachelors

Agro- en biotechnologie (Sint-Niklaas) Bedrijfsmanagement (Aalst – Brussel) Biomedische laboratoriumtechnologie (Gent) Bouw (Aalst) Chemie (Gent) Elektromechanica (Aalst) Elektronica-ICT (Gent) Elektrotechniek (Gent) Ergotherapie (Brussel) Facilitair management * (Sint-Niklaas) Gezinswetenschappen (Brussel) Kleuteronderwijs (Aalst – Brussel) Lager onderwijs (Aalst – Sint-Niklaas – Brussel) Mechanische ontwerp- en productietechnologie (Gent) Medische beeldvorming (Brussel) Office management (Aalst - Brussel) Optiek & optometrie (Brussel) Orthopedagogie (Brussel) Secundair onderwijs (Sint-Niklaas – Brussel) Sociaal werk (Brussel) Toegepaste informatica (Brussel) Vastgoed (Aalst) Verpleegkunde (Aalst – Sint-Niklaas – Brussel) Voedings- en dieetkunde (Gent) Vroedkunde (Sint-Niklaas)

Business administration (Brussel) Handelsingenieur (Brussel) Handelswetenschappen (Brussel) Industriële wetenschappen (Aalst - Gent) Milieu- en preventiemanagement (Brussel) Rechten (Brussel) Taal- en letterkunde (Brussel) Toegepaste taalkunde (Brussel)

* De opleiding Facilitair management wordt vanaf 2011-2012 aangeboden in Gent (eerste modeltraject)

Masters Biochemie (Gent) Bouwkunde (Gent) Business administration (Brussel) Chemie (Gent) Elektromechanica (Gent) Elektronica-ICT (Gent) Energie (Gent) Handelsingenieur (Brussel) Handelswetenschappen (Brussel) International business economics and management (Brussel) Internationale bedrijfseconomie en –beleid (Brussel) Journalistiek (Brussel) Meertalige communicatie (Brussel) Milieu- en preventiemanagement (Brussel) Tolken (Brussel) Vertalen (Brussel)

Ook over schakelprogramma’s, bachelor-na-bachelors, master-na-masters, voortgezette opleidingen, posthogeschoolopleidingen, seminaries en studiedagen vindt u meer informatie op

www.hubrussel.be en www.kahosl.be