Structuurvisie Bloemendaal

Projectplan

Structuurvisie Bloemendaal ‘Bloemendaal Unieker’

Corsa 2009005388

0

Steller: Ricsi van Beek (Team RO, projectleider), Nynke Jelles (externe stedenbouwkundige) Bestuurlijk opdrachtgever: Het college van B&W van Bloemendaal Ambtelijk opdrachtegever: Gemeentesecretaris van Bloemendaal, Ton van Wees Ambtelijk opdrachtnemer: Afdeling Bouwen en Wonen, afdelingshoofd: Victor Portanger Datum: maart 2009

Inhoudsopgave Hoofdstuk 1

Hoofdstuk 2

Aanleiding 1.1 Aanleiding 1.2 Projectdoelstellingen 1.3 Reikwijdte Aanpak op hoofdlijnen

Projectplan Structuurvisie Bloemendaal, maart 2009, 2009005388

Pagina 3 3 3 3 4

1

2.1 Ontwikkelingsperspectief Bloemendaal 2023 2.2 Interactief proces 2.4 Ananlyse bestaand ruimtelijk beleid, sectorale behoefte en visie 2.5 Cascomodel Hoofdstuk 3

Hoofdstuk 4

Hoofdstuk 5

Bijlagen

De structuurvisie 3.1 Inbedding Wet ruimtelijke ordening 3.2 Digitaliseringseis 3.3 Onderdelen structuurvisie 3.4 Structuurvisie en MER Aanpak in fasen 4.1 Fase 1: Beschrijven en inventariseren 4.2 Fase 2: Casco en visie 4.3 Fase 3: Opstellen toekomstbeelden 4.4 Fase 4: Behandelen toekomstbeelden en inspraak (II) 4.5 Fase 5: Ontwerp-structuurvisie 4.6 Fase 6: Inspraak (III) 4.7 Fase 7: Structuurvisie 4.8 Evaluatie proces Doorloopschema structuurvisie Projectbeheersing 5.1 Communicatie 5.2 Planning 5.3 Structuur 5.3.1 Organisatie 5.3.2 Opdrachtgeverschap 5.3.3 Financiën 5.3.4 Capaciteit en kosten voor inzet 5.3.5 Totale projectkosten

1. 2. 3. 4.

Globale omschrijving procedure-MER Voorbeeldkaarten Structuurvisie Haarlem Voorbeeldkaarten Gebiedsvisie Bergen NH Voorbeeldkaarten Structuurvisie Laren

4 4 4 5 6 6 6 6 6 8 8 8 9 9 9 9 10 10 11 12 12 13 13 13 15 15 17 19

21 22 23 24

Hoofdstuk 1 - Aanleiding 1.1 Aanleiding Voor u ligt het projectplan van de structuurvisie Bloemendaal. Vanaf voorjaar 2008 wordt er gesproken over het opstellen van een structuurvisie voor de gemeente. Dit projectplan wordt door het college vastgesteld na instemming van de gemeenteraad die op 29 januari 2009 heeft besloten dat er een projectplan dient te worden opgesteld om te komen tot een gedegen structuurvisie voor de gemeente Bloemendaal. Dit projectplan vormt de uitvoering van dat besluit. Er bestaan diverse beleidsmotieven om een (uitgebreide) structuurvisie op te stellen: 1. De structuurvisie kan worden gebruikt om ruimtelijke ontwikkelingen adequater op te vangen waardoor het ad-hoc beleid afneemt hetgeen beleidsconsistentie bevordert. Het betreft hier de


2

ruimtelijke ontwikkeling binnen verschillende beleidsterreinen, zoals onderwijs, verkeer, welzijn, water, groen, economische zaken, volkshuisvesting en milieu; 2. Op basis van de structuurvisie kunnen bovenplanse en bovenwijkse kostenvereveningsmogelijkheden worden opgenomen voor projecten; 3. Het opstellen van de structuurvisie biedt de gemeente een unieke mogelijkheid de bevolking uitdrukkelijk bij de plannen te betrekken hetgeen een positief effect kan hebben op transparantie van de organisatie; 4. De nieuwe Wet ruimtelijke ordening is in werking getreden op 1 juli 2008, waardoor het hebben van een structuurvisie voor gemeenten volgens de wet vanaf die datum verplicht is; 5. De structuurvisie geeft de gelegenheid Bloemendaal te positioneren binnen de regio; 6. De structuurvisie vormt een afwegingskader van en een doorvertaling van voor (on)voorziene toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen. 1.2 Projectdoelstellingen Het project heeft de volgende doelstellingen: 1. vaststellen kernkwaliteiten Bloemendaal aan de hand van een gebiedsbeschrijving; 2. inventariseren ruimtelijk beleid van gemeente, rijksoverheid en regio; 3. inventariseren huidige en toekomstige sectorale behoeften gemeente; 4. inventariseren toekomstbehoeften van de Bloemendaalse samenleving; 5. voldoen aan de vereisten die de Wet ruimtelijke ordening stelt met betrekking tot het hebben van een structuurvisie; 6. het verbeteren van communicatie tussen de gemeente, inwoners van Bloemendaal en maatschappelijke organisaties; 7. het vaststellen van een beleidsdocument waarin ruimtelijke ontwikkeling tot 2023 in grote lijnen mee kan worden opgevangen. 1.3 Reikwijdte De structuurvisie is bedoeld als ruimtelijk document op hoofdlijnen. Dat betekent dat het eindresultaat geen document oplevert met een grote mate van detail – hier zijn bestemmingsplannen voor. De structuurvisie is een globaal en kaderstellend document. Voor projecten met een grote mate van detail betekent dit dat de details in een later stadium dienen te worden uitgewerkt in concrete plannen zoals bestemmingsplannen.

Hoofdstuk 2 – Aanpak op hoofdlijnen 2.1 Ontwikkelingsperspectief Bloemendaal 2023 Op 29 januari 2009 heeft de gemeenteraad besloten een structuurvisie op te laten stellen met een horizon tot en met 2023. Voor deze periode is gekozen omdat niet alleen de huidige ronde van bestemmingsplanherzieningen dan kan plaatsvinden binnen de kaders van de structuurvisie, maar ook de herzieningen die over tien jaar verplicht zullen plaatsvinden. Op deze manier wordt het beleid solide verankerd binnen de kaders die de structuurvisie biedt. 2.2 Interactief proces


3

Het proces dat leidt tot het opstellen van een structuurvisie is een uitgelezen kans om burgers actief te betrekken bij de vorming van gemeentelijk beleid. Een interactieve opstelling kan daarom leiden tot een betere band tussen burgers en overheid. Het interactief betrekken van burgers en het maatschappelijk middenveld past binnen het beleid van de gemeente rond interactieve beleidsvorming. In de nota ‘Interactieve Beleidsvorming, Bloemendaal 2006’ heeft de gemeenteraad interactieve beleidsvorming van een wettelijke basis voorzien. Een doeltreffend interactief beleid betekent dat de drempel voor burgers en middenveld zo laag mogelijk moet worden gelegd en dat bovendien een prikkel moet wordt gevonden om zoveel mogelijk respons te krijgen op uitnodigingen. Laagdrempeligheid betekent een bepaalde mate van concreetheid. Concrete vragen of stellingen prikkelen burgers meer om deel te nemen dan algemene inspraakmogelijkheden die meer activiteit en inspanning van de burger vereisen. Nuttige en breedvertegenwoordigde inspraakreacties leiden tot verhoogd draagvlak van een structuurvisie en zijn daarom wenselijk. Het is van groot belang dat de Bloemendaalse samenleving tijdens het proces goed op de hoogte blijft van de planning en ontwikkeling, en dat een heldere verwerking plaatsvindt van de geleverde inspraak. 2.3 Analyse bestaand ruimtelijk beleid, sectorale behoefte en visie Ruimtelijke ontwikkelingen worden deels beperkt door gemeentelijk beleid, regionaal beleid en beleid van hogere overheden. Bloemendaal maakt als gemeente in de Noordvleugel van de Randstad als zodanig deel uit van de Metropoolregio Amsterdam. Voor deze regio is een ruimtelijke beleidsnota opgesteld tot 2040. Ook de Provincie Noord-Holland is momenteel bezig met het opstellen een provinciale structuurvisie die van invloed is op ruimtelijke mogelijkheden binnen Zuid-Kennemerland en het Bloemendaalse grondgebied. Daarnaast is er een gemeentelijke toekomstvisie opgenomen die zal worden meegenomen in de analyse, evenals andere relevante beleidsstukken. Ruimtelijke wensen worden in eerste instantie niet beperkt door welk kader dan ook, maar de mate van realiseerbaarheid van ruimtelijke wensen neemt wel af naarmate zij meer in conflict raken met vigerend ruimtelijk beleid van hogere overheden, de regio of het ruimtelijk beleid van de gemeente zelf. In de structuurvisie wordt geïnventariseerd welk ruimtelijk beleid van invloed is op de gemeente Bloemendaal en wordt geformuleerd of wensen in overeenstemming zijn met het beleid. Mocht het zo zijn dat de ruimtelijke wensen van Bloemendaal conflicteren met ander ruimtelijk beleid van buitenaf, dan vormt de structuurvisie een middel om daarover een gesprek te voeren. In de structuurvisie worden de verschillende sectorale beleidsbehoeften samengebracht door middel van inventarisatie. Aan deze behoeften wordt in het verloop van het proces door middel van toekomstbeelden een ruimtelijke vertaling gegeven. Uiteindelijk wordt een visie ontwikkeld waarin duidelijk wordt in welke gebieden ruimtelijke ontwikkeling mogelijk is. 2.5 Cascomodel Het cascomodel bestaat uit: - kernkwaliteiten van Bloemendaal (casco); - Ontwikkelingsvisie Bloemendaal met uitvoeringsparagraaf; Om de structuurvisie als beleidsanker toch van enige flexibiliteit te voorzien daar waar het gaat om projecten, wordt deze opgebouwd uit twee delen volgens het zogenaamde cascomodel. Het cascomodel zorgt ervoor dat vaste waarden die langdurig zijn en die als kernkwaliteit van de gemeente kunnen worden omschreven gekoesterd worden en een horizon tot en met 2023 en verder krijgen. Omdat ook ruimtelijke projecten met een kortere horizon een plek krijgen in de structuurvisie, zal een deel van de visie een flexibeler karakter krijgen. Iedere raadsperiode kan worden getoetst of het beleid op projectniveau nog relevant is. Dat is nodig om de uitvoeringsparagraaf op orde te houden en daarmee de vereveningsmogelijkheden actueel te houden. Model 1: schematische weergave casco en structuurvisie Cascodeel bevat vaste kernwaarden Bloemendaal die niet zullen wijzigen tot 2023 casco houdbaar tot 2023 Projectplan Structuurvisie Bloemendaal, maart 2009, 2009005388

4

Structuurvisie bestaat uit casco en ontwikkelingsgericht gedeelte flexibel deel ontwikkelingsgericht Ontwikkelingsdeel kan eens per raadsperiode worden herzien op actualiteit

De kernkwaliteiten van Bloemendaal zullen bestaan uit een gebiedsbeschrijving van de vijf kernen en een fysiologische beschrijving van het natuur- en cultuurlandschap van de gemeente. De ontwikkelingsvisie Bloemendaal zal een ontwikkelingsgericht document worden waarin voor (toekomstige) projecten de ruimtelijke uitgangspunten globaal zullen worden opgesteld, evenals sectorale behoeften en relevant beleid. Dit deel van de structuurvisie krijgt een uitvoeringsparagraaf en dit is ook het deel waarin bovenplanse en bovenwijkse kostenvereveningsmogelijkheden worden opgenomen. Omdat projectkosten en kosten die voor verevening in aanmerkingen komen, kunnen veranderen naarmate het project concreter wordt, is het aan te raden dit deel met de uitvoeringsparagraaf eens per raadsperiode tegen het licht te houden en te controleren op actualiteit.

Hoofdstuk 3 – De structuurvisie 3.1 Inbedding Wet ruimtelijke ordening Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) ingevoerd. Uit artikel 2.1 van de wet vloeit de verplichting voort voor gemeenten om één of meer structuurvisies vast te stellen voor het gehele grondgebied. De structuurvisie bevat de hoofdlijnen van de voorgenomen ontwikkeling van dat gebied, alsmede de hoofdzaken van het door de gemeente te voeren ruimtelijk beleid. Ook gaat de structuurvisie in op de wijze waarop de raad zich voorstelt die voorgenomen ontwikkeling te verwezenlijken, door een realisatieparagraaf op te nemen als onderdeel van de visie. De wet verbindt geen verdere inhoudelijke eisen aan de structuurvisie, afgezien van het feit dat de visie een uitvoeringsplan dient te bevatten. In de toelichting van de wet worden de volgende functies van een structuurvisie genoemd: Het afwegingskader voor ruimtelijke beslissingen en de inzet van het uitvoeringsinstrumentarium; Een communicatiemiddel omdat de ontwikkelingsvisie aan belanghebbenden inzichtelijk maakt tegen welke achtergrond en op welke wijze besluiten tot stand komen; Een middel voor afstemming met de regio en overige overheden. 3.2 Digitaliseringseis Op grond van de Wro dient een structuurvisie digitaal te worden opgesteld en uiteindelijk na vaststelling op RO-Online beschikbaar te worden gesteld. Omdat ten tijde van het opstellen van dit projectplan nog geen digitale standaarden voor structuurvisie zijn vastgesteld, kan nog niet worden voorzien hoe de structuurvisie op RO-Online effectief kan worden verbeeld. Omdat de structuurvisie met name ook geraadpleegd moet kunnen worden aan de hand van helder kaartmateriaal en dit momenteel door het ontbreken van digitale standaarden nog niet maximaal mogelijk is op RO-Online, moet worden overwogen de structuurvisie als pdf-bestand op RO-Online te plaatsen op een manier die wettelijk geldt als digitaal document maar waarbij wel het kaartmateriaal uit de structuurvisie kan worden gebruikt. 3.3 Onderdelen structuurvisie De structuurvisie vormt het beleidskader waarin bestemmingsplannen hun beleidsoorsprong vinden en zal bestaan uit de volgende onderdelen:


5

Kernkwaliteiten van Bloemendaal; Ruimtelijke uitgangspunten sectorale behoeften en projecten (visie); Een uitvoeringsparagraaf en bovenplanse kosten. De visie zal naast beschrijvende onderdelen bestaan uit helder kaartmateriaal waaruit eenvoudig valt af te lezen welke ruimtelijke ontwikkeling zich waar kan voordoen. Ook zal aandacht worden besteed aan een verbeelding van huidige inperkende beleidsuitgangspunten van hogere overheden, zoals de rode contour en natuurbeschermingsgebieden. Door beleid in goed leesbare kaarten te verbeelden wordt de toegankelijkheid van de structuurvisie vergroot en komt het vastgelegde ruimtelijke beleid op een duidelijke manier naar voren. 3.4 Structuurvisie en MER De structuurvisie is gericht op algemeen ruimtelijk beleid waardoor er geen sprake kan zijn van beleid op te gedetailleerd niveau. De visie is kaderstellend en in dit licht is er plaats voor ruimtelijke uitgangspunten met een globaal karakter voor (toekomstige) projecten. Indien een kader wordt gesteld voor een project dat MER (Milieu Effect Rapportage)-plichtig is, zal de procedure van de structuurvisie aan een MER-procedure moeten worden gekoppeld. In de bijlage staat de MER-procedure globaal beschreven. Om de diverse ruimtelijke projecten aan elkaar te koppelen en bovenplanse en bovenwijkse kostenverhaalmogelijkheden te creëren, is een uitvoeringsstrategie nodig in de vorm van een uitvoeringsplan. Voor de concrete invulling van het uitvoeringsplan is een zekere mate van gedetailleerdheid noodzakelijk, maar omdat het uitvoeringsplan per raadsperiode kan worden bijgesteld blijft er voldoende ruimte om toch vooral globale uitgangspunten van ruimtelijke projecten in de visie te betrekken.


6

Hoofdstuk 4 – Gefaseerde aanpak 4.1 Fase 1: Beschrijven en inventariseren A. Gebiedsbeschrijving door extern bureau Een extern bureau, bij voorkeur uit de regio en met goede kennis van de omgeving, zal de opdracht worden gegund om een uitgebreide gebiedsbeschrijving te maken van het grondgebied van de gemeente Bloemendaal. Hierin worden in ieder geval de kernwaarden beschreven van de vijf verschillende kernen en komt een fysiologische beschrijving op het gebied van cultuurhistorische en natuurlandschappelijke waarden. De centrale vraag tijdens deze beschrijving zal zijn: welke kwaliteit wordt verbonden aan Bloemendaal en wat zijn de bouwstenen van deze kernkwaliteit? De informatie wordt aan de hand van een lagenstructuur inzichtelijk gemaakt. De lagen worden verbeeld in verschillende kaarten die uiteindelijk een gezamenlijk kaartbeeld opleveren. Verschillende lagen kunnen zijn: cultuurhistorie, landschap en natuur, verkeer, groenstructuur en archeologie. B. Beleidsanalyse bestaande sectorale behoeften De input van sectoraal gemeentelijk beleid vormt een leidraad voor het ruimtelijk beleid van de komende periode. Het is dus essentieel dat wanneer wordt begonnen aan het inventariseren van de behoefte, deze behoefte bij de betreffende sector op het moment van inventarisatie dan ook voorhanden en actueel is. Mocht het voorkomen dat er nog geen concrete behoefte van sectorale aard aanwezig is, dan zal de structuurvisie deze niet beschrijven. In dat geval kunnen ‘witte vlekken’ die ontstaan naderhand onderzoeksmatig worden ingevuld en zal een paragraaf worden opgenomen waarin een termijn voor nader onderzoek wordt aangedragen. C. Beleidsanalyse bestaand gemeentelijk en regionaal ruimtelijk beleid Een beschrijving van ruimtelijk beleid van hogere overheden zoals het Rijk, de regio en het eigen beleid van de gemeente gericht op ruimte, groen en water, is belangrijk voor de kernwaarden van de structuurvisie omdat het iets zegt over Bloemendaal als regionale entiteit. Hierbij valt te denken aan Natura 2000-gebieden, de ecologische hoofdstructuur, Belvederegebieden en functies die provincie, het Rijk en metropoolregio passend vinden in Bloemendaal. D. Inspraak (I) Nadat het projectplan is vastgesteld door de gemeenteraad, zal publicatie plaatsvinden waarin wordt aangegeven dat wordt gestart met het opstellen van een structuurvisie. In de publicatie zal de samenleving worden uitgenodigd vooraf inhoudelijke input te leveren voor de structuurvisie. De verkregen informatie zal in het verdere proces worden gebruikt om drie toekomstbeelden op te stellen, maar ook kunnen aanwezigen input leveren met betrekking tot bestaande kernkwaliteiten. 4.2 Fase 2: Casco en visie A. Definiëren kernkwaliteiten Bloemendaal De gebiedsbeschrijving leidt tot het cascodeel van de structuurvisie in de vorm van Bloemendaalse kernkwaliteiten. Wanneer het onderzoek is afgerond, zal de gemeenteraad worden geïnformeerd over de uitkomsten. De kernkwaliteiten kenmerken zich door een lange houdbaarheid en zijn daarom binnen de looptijd van de structuurvisie als vaste waarden te beschouwen. B. Beleidsuitgangspunten op hoofdlijnen Op kortere termijn zijn zaken gericht als ambitie of concrete plannen. Deze krijgen daarom hun plaats in het ‘flexibele’ deel van de structuurvisie die eens per raadsperiode opnieuw tegen het licht kunnen worden gehouden. De uitgangspunten bevatten de kernbehoeften van verschillende sectoren, het


7

relevante (boven)gemeentelijke ruimtelijk beleid en de toekomstbeelden van burgers verkregen bij de inspraak. De geformuleerde kernwaarden (cascodeel) geven hierbij richting aan de geschetste toekomstbeelden van de gemeente. De raad zal aan het einde van fase 2 worden geïnformeerd over de uitkomsten en voortgang. Na het formuleren van de Bloemendaalse kernkwaliteiten en de beleidsuitgangspunten op hoofdlijnen, wordt de raad voorgesteld in te stemmen met de resultaten. Hierbij worden ook de inspraakreacties van burgers over de kernkwaliteiten afkomstig uit de eerste informatiebijeenkomst aangeboden aan de raad. 4.3 Fase 3: Opstellen van de drie toekomstbeelden Er worden drie toekomstbeelden opgesteld op basis van de beleidsanalyses, verkregen inspraakreacties van burgers en de gedefinieerde kernkwaliteiten. De toekomstbeelden bestaan naast een kaart uit korte tekstblokken waarin bondig de uitgangspunten van het betreffende toekomstbeeld worden geschetst. De toekomstbeelden kunnen op onderdelen ver uit elkaar liggen, maar ze zijn ook bedoeld om een open discussie op te wekken voordat de uiteindelijke structuurvisie wordt opgesteld. Deze vorm van structureren vindt plaats in de meeste structuurvisies die momenteel worden of zijn vastgesteld. Ook de structuurvisie van de Provincie Noord-Holland heeft vier toekomstbeelden in de vorm van scenario’s geformuleerd om doelgerichter over de materie te kunnen nadenken voordat deze worden ingebed in de uiteindelijke structuurvisie. Mogelijke voorbeelden van toekomstbeelden zijn ‘Bloemendaal als recreatieve speler’, ‘Bloemendaal en het exclusieve woonklimaat’ of ‘Bloemendaal als gemeente met voorzieningen van een hoog kwaliteitsniveau’. In de toekomstbeelden zijn de bestaande ruimtelijke projecten reeds verwerkt en kan per gekozen toekomstbeeld voor dat project worden verkend wat de mogelijkheden zijn. 4.4 Fase 4: Behandelen toekomstbeelden en inspraak (II) Voor de toekomstbeelden zullen workshopavonden worden georganiseerd en per inhoudelijk deel zal een gerichte mailing plaatsvinden om een zo geïnteresseerd publiek te betrekken bij de inhoudelijke workshops. Ook wordt gebruik gemaakt van adressen verkregen van burgers die tijdens de eerste inspraak hebben aangegeven deel te willen nemen aan dit onderdeel. Doel van de workshops is om na te gaan of binnen de gekozen toekomstbeelden het wensbeeld van burgers en organisaties van Bloemendaal op lange termijn voldoende naar voren komt. 4.5 Fase 5: Ontwerp-structuurvisie De toekomstbeelden worden na de workshops en inhoudelijke input samengevoegd tot een enkele ontwerp-structuurvisie. Eigenlijk worden elementen van de verschillende toekomstbeelden samengevoegd, waarbij duidelijke voorkeuren die uit de inspraak naar voren zijn gekomen, worden verwerkt. Het casco is en blijft de basis waarop het gekozen toekomstbeeld op aansluit. Dit is de eerste maal dat de structuurvisie compleet kan worden ingezien. De ontwerp-structuurvisie wordt voorgelegd aan de raad. In het geval voor de structuurvisie een MER-procedure moet worden gevolgd, is het vaststellen van een ontwerp-structuurvisie verplicht. Met het ontwerp dient dan de milieu-effectrapportage ter inzage te worden gelegd. 4.6 Fase 6: Inspraak (III) Na publicatie wordt een periode van zes weken inzage in acht genomen zodat een ieder een inspraakreactie naar voren kan brengen. De structuurvisie is hiermee is de formele fase beland. Deze fase vormt voor de Bloemendaalse samenleving het derde inspraakmoment, na de initiële inspraak en de workshops. 4.7 Fase 7: Structuurvisie Indien er zienswijzen naar voren zijn gebracht tijdens de inzageperiode worden deze verwerkt en wordt de structuurvisie aangeboden aan de gemeenteraad die de structuurvisie kan vaststellen. 4.8 Evaluatie proces


8

Nadat de gemeenteraad de structuurvisie heeft vastgesteld, vindt een reflectiemoment plaats waarin het proces kan worden geëvalueerd. Op welke punten kan het proces worden verbeterd? Evaluatie is van belang omdat per raadsperiode de visie opnieuw kan worden vastgesteld en het daarbij nuttig is om te leren van zaken die beter kunnen tijdens het opstellen van de structuurvisie.


9

publicatie aftrap structuurvisie

Model 2: Schematische weergave procesfasen structuurvisie

Gebiedsbeschrijving Analyse / casco

Sectorale inventarisatie behoeften

opstellen kernkwaliteiten Bloemendaal

Intern opstellen toekomstbeeld I

publicatie inloopavond toekomstbeelden

publicatie inzage ontwerpvisie

Externe communicatie toekomstbeeld I

(Regionale) beleidsanalyse huidige situatie

Na vaststellen projectplan door Raad

Info-avond huidig en toekomstbeeld

Externe communicatie toekomstbeeld II

Vaststellen ontwerpstructuurvisie

Mei 09 – Jul 09 Gebiedsbesc hrijving uitbesteden

Jul 09 – Sep 09

uitgangspunten beleid in hoofdlijnen

Intern opstellen toekomstbeeld II

Apr 09

Raad laten instemmen

Intern opstellen toekomstbeeld III

Externe communicatie toekomstbeeld III

In overleg met sectoren

Okt 09

Extern communicati emoment

Nov 09

Raad laten instemmen

Dec 09– Jan 10

Inbrengen reacties

Feb 10 – Mrt 10

Inzage op grond afd. 3.4 Awb (6 weken)

publicatie vastgestelde structuurvisie

Vaststellen structuurvisie

Bevoegdheid Raad

Apr 10 / Mei 10

0

Hoofdstuk 5 – Projectbeheersing 5.1 Communicatie In het plan is een uitgebreide communicatie voorzien naar de samenleving. Enerzijds dient de structuurvisie als toekomstdocument van een breed draagvlak te worden voorzien door burgerparticipatie. Tegelijkertijd kan het interactieve proces van de structuurvisie als pilot worden beschouwd wat betreft het actief betrekken van burgers bij een open planproces. Een belangrijk communicatie-aspect is het terugkoppelen van geleverde input door betrokkenen. Een slechte terugkoppeling of het geheel achterwege blijven ervan wordt door betrokkenen vaak ervaren als negatief en intransparant. Er moet van begin af aan aandacht worden besteed aan de inspraakmomenten die de samenleving heeft bij de totstandkoming van de structuurvisie. De communicatie-activiteiten rond de structuurvisie zien er als volgt uit: Publicatie van het voornemen een structuurvisie te ontwikkelen; Gerichte aanschrijving van partners maatschappelijk middenveld (begin mei); Publicatie uitnodiging informatiebijeenkomst (half mei); Informatieavond (juni) met deelnemende burgers en maatschappelijk organisaties waarbij aan de hand van dilemma’s en beeldend materiaal toekomstbeelden worden verzameld die leven in de samenleving. Er zal die avond worden afgetrapt met een filmclip waarbij de gemeente (wethouder, raadsleden) de achtergrond van de structuurvisie kort toelicht en waarin korte uitspraken van burgers op straat te zien zijn, afgewisseld met typisch Bloemendaalse beelden. Naast de toekomstbeelden wordt geïnventariseerd wat nu de specifieke huidige kwaliteiten van Bloemendaal zijn; Er wordt een verslag gemaakt van de reacties die zal worden gepubliceerd op de website. Betrokkenen zullen hierop worden gewezen (juli); Er zal in samenwerking met het Kennemer Lyceum een structuurvisiemiddag worden georganiseerd op school waarbij met een bovenbouwklas een mini-structuurvisie zal worden opgesteld. Doel hiervan is actief jongeren te bereiken en eventuele publiciteit in lokale media maar ook bij de ouders van deelnemende leerlingen (mei/juni); Publicatie uitnodiging tweede informatiebijeenkomst + aanschrijven eerdere deelnemers (november); Na de inventarisatiefase van beleid en behoeften worden 3 toekomstbeelden opgesteld die ook mede het resultaat zijn van de eerdere toekomstbeelden tijdens de informatieavond. Tijdens een nieuwe bijeenkomst voor burgers en maatschappelijke organisaties zal over de drie toekomstbeelden worden gediscussieerd. Er zal een laagdrempelig format worden gekozen. Ook deze bijeenkomst zal vooraf worden gegaan door een filmclip die als update informatie geeft over de voortgang en de fase waarin het proces is beland (begin december); Er vindt na de tweede bijeenkomst een terugkoppeling plaats waarin wordt besproken waar uiteindelijk voor is gekozen en welke afwegingen een rol hebben gespeeld. Tijdens dit moment vindt door middel van een formulier een evaluatie plaats over betrokkenheid door betrokken burgers en organisaties (januari); Tijdens de inzageperiode van de ontwerp-structuurvisie wordt een inspraakavond georganiseerd die vergelijkbaar is met inspraakavonden rond bestemmingsplanprocedures (maart 2010); Tijdens de inzage kunnen schriftelijke reacties worden ingediend die zullen worden verwerkt. Naar aanleiding hiervan zal een beantwoordingsnota worden opgesteld en krijgen indieners schriftelijk antwoord op de door hen geleverde inspraakreactie (april); Er vindt een interne evaluatie plaats over proces, bereikte doelen en communicatie. Hiervoor wordt ondermeer gebruikt de verkregen evaluatieformulieren van deelnemers aan informatiebijeenkomsten. Een uitwerking van de communicatieactiviteiten zal binnen bovenstaande kaders plaatsvinden door Team Communicatie. 5.2 Planning Het streefmoment waarop de structuurvisie wordt vastgesteld is de raadsvergadering van april 2010. Evaluatie zal plaatsvinden na de zomer van 2010. Onderstaand schema geeft de tijdsplanning weer van het project. Er zijn vier momenten dat de raad nadrukkelijk betrokken wordt in het proces. Het


12

eerste moment is tijdens de vaststelling van dit projectplan waarin de algemene koers wordt uitgezet. In september wordt de raad geïnformeerd over de kernkwaliteiten en de uitkomst van de beleids- en behoefteninventarisatie. In december 2009 / januari 2010 wordt de raad verzocht de ontwerp-structuurvisie ter inzage te leggen en in de raad van maart / april 2010 wordt de structuurvisie vervolgens door de raad vastgesteld. Raadsleden zijn natuurlijk los van de formele zittingen welkom om deel te nemen aan de workshops rond de toekomstbeelden. Tabel 1: fasering en tijdsplanning 5.3 Structuur 5.3.1 Organisatie De bestuurlijk en ambtelijk opdrachtgever hebben zitting in de stuurgroep, die tweemaandelijks bij elkaar komt. De projectleider brengt verslag uit van de ontwikkeling van het proces aan de stuurgroep. Om het projectproces van de structuurvisie goed te begeleiden, wordt gebuik gemaakt van een projectgroep waarin een aantal vaste mensen zitting heeft. Deze groep handelt dagelijkse werkzaamheden af en voert het projectplan uit. De projectgroep komt maandelijks bij elkaar. Daarnaast worden periodiek per onderwerp leden in de werkgroep opgenomen per vakgebied. De werkgroep heeft dan ook een sterk vakinhoudelijk karakter. De werkgroep zal een aantal keer bijeen apr 09

Publicatie aftrap Gebiedsbeschrijving (Regionale) beleidsanalyse Inventarisatie sect. behoefte Informatiebijeenkomst burgers Opstellen kernkwaliteiten Uitgangsp. beleid op hoofdlijnen Intern opstellen toekomstbeelden Inspraak toekomstbeelden Vaststellen ontwerp-structuurvisie Inzage ontwerp-structuurvisie Vaststellen structuurvisie Betrokkenheid Raad Inspraakmomenten

mei

jun

jul

I

aug

sep

okt

nov

dec

II I

II

jan 10

feb

III II tk

III

mrt

apr

III

III

mei

juni

IV

IV

komen, maar kan ook niet-fysiek functioneren. Stuurgroep: - Tames Kokke (portefeuillehouder RO, bestuurlijk opdrachtgever) - Ton van Wees (gemeentesecretaris, ambtelijk opdrachtgever) - Victor Portanger (hoofd Bouwen en Wonen, ambtelijk opdrachtnemer) - Joost van Hooft (hoofd Gemeentewerken) - Paul Dubbe (hoofd Publiekszaken) Projectgroep: - Ricsi van Beek (projectleider) - Nynke Jelles (stedenbouw) - Astrid van der Vorm (communicatie) - Ingrid Eenjes (ondersteuning) Werkgroep: - Klaas Troost (volkshuisvesting) - Anja Brandenburg (regionaal beleid) - Mirjam Fopma (projecten, landschap) - Mario van der Lans (onderwijs, welzijn, sport en recreatie) - Ingrid Storm (groenbeleid) - Nico den Hertog (verkeer) - Ed Woerdeman (economische zaken) - Hein Kranendonk (milieubeleid) - Elro Hagens (waterbeleid)


13

Bestuurlijk opdrachtgever (college b&w)

Ambtelijk opdrachtgever (gemeentesecr.)

Stuurgroep

Ambtelijk Opdrachtnemer (hoofd afd II)

Projectleider

Projectgroep

Werkgroep

Model 3: schematische weergave projectorganisatie

5.3.2 Opdrachtgeverschap De gemeenteraad is opdrachtgever voor het opstellen van de structuurvisie. Het college voert deze opdracht uit. De heer T. Kokke is hierbij als Wethouder Ruimtelijke Ordening, bestuurlijk opdrachtgever namens het college. Ambtelijk opdrachtgever is de heer A. Ph. Van Wees, als gemeentesecretaris van Bloemendaal. Ambtelijk opdrachtnemer is de heer V.J.D. Portanger, als hoofd Bouwen en Wonen. Aangesteld projectleider van de structuurvisie is de heer R.J. van Beek , Beleidsmedewerker Ruimtelijke Ordening. 5.3.3 Financiën Per 1 april 2009 tot en met 31 december 2009 Reële kosten 2009 Landschapsbeschrijving Stedenbouwkundige Kaartmateriaal (basiskaarten, deelkaarten, varianten) Communicatie Zaalhuur, drukwerk etc. Overige communicatieactiviteiten Onvoorzien Totaal


Bedrag in € excl. BTW 20.000,8.000,8.000,13.000,5.000,10.000,64.000,-

14

Toelichting: Gekozen is voor een interne projectleider. Dat vraagt tijd van de ambtelijke organisatie, maar drukt de budgetkosten voor externe inzet; Een deel van het budget is vereist om externe inzet en deskundigheid in te huren. Hieronder vallen ondermeer het maken van helder digitaal uitwisselbaar kaartmateriaal. Het kaart materiaal bestaat uit kaarten voor de drie toekomstbeelden, kaarten die het huidige ruimtelijke beleid weergeven en een eindkaart voor de structuurvisie, eventueel voorzien van een aantal deeluitwerkingen. Verder dient stedenbouwkundige deskundigheid en een landschapsbeschrijving te worden uitbesteed; Communicatie vormt een belangrijk aspect van de totstandkoming van de structuurvisie. Het budget is bedoeld om het interactieve proces tussen gemeente en burgers te faciliteren en burgers doeltreffend te informeren over de inspraakmogelijkheden en voortgang van het project; Onvoorziene kosten zijn meegerekend in het budget. Het betreft hier bijvoorbeeld inhoudelijke onderzoeksvragen die wellicht moeten worden uitgezet in het kader van kadervorming rond projecten. Per 1 januari 2010 tot en met juni 2010 Reële kosten 2010 Stedenbouwkundige Kaartmateriaal (aanpassing) Communicatie Zaalhuur, drukwerk etc. Grafische vormgeving, tekstbureau (eindredactie) Opstellen uitvoeringsparagraaf en grondexploitatie Onvoorzien Totaal

Bedrag in € excl. BTW 2.000,4.000,8.000,7.000,5.000,5.000,35.000,-

Toelichting: In 2010 zal de ontwerp-structuurvisie ter inzage gaan. Hierover dient duidelijk gecommuniceerd te worden. Inspraakreacties veroorzaakt door onduidelijke communicatie werken vertragend en moeten worden vermeden indien mogelijk. Heldere communicatie in de vorm van drukwerk en een informatieavond zijn daarom nuttig; De structuurvisie dient een duidelijk samenhangend beleidsdocument te worden dat voor iedereen toegankelijk is, ook als het om de inhoud gaat. Om een goed inhoudelijk verhaal te vertalen in een begrijpelijk verhaal, dient een externe eindredacteur het document te vertalen; Posten voor de stedenbouwkundige en het kaartmateriaal betreffen afrondende werkzaamheden, perfectionering van eerdere tekeningen ter verduidelijking en aanpassingen naar aanleiding van ingediende zienswijzen; Onvoorziene betreffen bijvoorbeeld inhoudelijke onderzoeksvragen naar aanleiding van zienswijzen die wellicht alsnog moeten worden uitgezet. Totale reële kosten van het project Totale reële kosten Reële kosten 2009 Reële kosten 2010 Totaal kosten structuurvisie Budget 2009 (post bestemmingsplannen 4071504) Budget 2010 (post bestemmingsplannen 4071504) Totaal begroting Saldo

Bedrag in € excl. BTW 64.000,35.000,99.000,29.000,19.000,63.000,- 51.000,-

Toelichting:


15

Het budget van de structuurvisie bestaat uit de post bestemmingsplannen in de begroting dat niet is gebruikt voor het opstellen van bestemmingsplannen. In 2009 wordt gewerkt aan twee bestemmingsplannen. Voor bestemmingsplan Vogelenzang geldt een kostprijs van € 46.980,waarvan 32% of € 15.033,- is besteed in 2008. Voor dit bedrag is een voorontwerp gereed gemaakt. In 2009 zal nog de resterende € 31.947,- worden besteed aan het plan. Naar verwachting zal dit jaar ook het voorontwerp van het bestemmingsplan Aerdenhout gereedkomen, wat een post betekent van 32% van een kostprijs van € 61.880,- ofwel € 19.802,-. Er is voor de postbestemmingsplannen voor het jaar 2009 in totaal een bedrag van € 81.000,- begroot. Met aftrek van de kosten voor bestemmingsplannen in 2009, blijft voor 2009 een begroot budget over voor de structuurvisie van circa € 29.000,-. In 2010 zal het resterende bedrag van bestemmingsplan Aerdenhout worden afgeboekt, te weten € 42.078,-. Tevens zal het voorontwerp van het bestemmingsplan Overveen in de loop van 2010 worden opgesteld. Een prognose gemaakt op de kosten voor het bestemmingsplan Aerdenhout voor het voorontwerp, betekent een post voor bestemmingsplan Overveen van € 19.802,-. Van de € 81.000,- wordt in 2010 een bedrag van circa € 19.000,- overgehouden voor de structuurvisie. In vergelijking met structuurvisies van andere gemeenten, is er een relatief laag bedrag begroot binnen de gemeente. De kosten zijn mede afhankelijk van factoren als ambitie, de mate van kaderstelling en communicatie. Ter vergelijking maakten de volgende gemeenten de volgende kosten voor het gehele project: - Gemeente Zeist (2008-2009): € 330.000,- Gemeente Hoeksche Waard (2006-2007): € 222.166,- beraamd, € 320.333,- werkelijk - Gemeente Zwolle (2008-2009): € 1.159.000,- (inclusief projectmanagement) - Gemeente Tytsjerksteradiel (2006-2007): € 108.000,- Gemeente Rucphen (2008-2009): € 250.000,Wanneer Zwolle als uitschieter buiten beschouwing wordt gelaten, bedroegen de gemiddelde kosten van de vier gemeenten voor een structuurvisie € 252.000,-

5.3.4 Capaciteit en kosten voor inzet Individuele urenraming interne inzet voor het jaar 2009 Inzet per functie 2009 Interne projectleider (Ricsi van Beek) Communicatiemedewerker (Astrid van der Vorm) Afdelingshoofd Bouwen en Wonen (Victor Portanger) Afdelingshoofd Gemeentewerken (Joost van Hooft) Afdelingshoofd Publiekszaken (Paul Dubbe) Projectondersteuning (Ingrid Eenjes) Beleidsmedewerker Volkshuisvesting (Klaas Troost) Beleidsmedewerker RO, regionaal beleid (Anja Brandenburg) Projectmanager RO, landschap (Mirjam Fopma) Beleidsmedewerker MO (Mario van der Lans) Beleidsmedewerker Groen (Ingrid Storm) Beleidsmedewerker Verkeer (Nico den Hertog) Beleidsmedewerker EZ (Ed Woerdeman) Beleidsmedewerker Milieu (Hein Kranendonk) Beleidsmedewerker Water (Elro Hagens) Totaal

Uren 450 150 20 20 20 60 60 80

Bedrag in € excl. BTW 30.645,4.086,4.086,5.448,-

40 80 30 30 30 30 30 1130

2.724,5.448,2.043,2.043,56.523,-

Urenraming interne inzet voor het jaar 2009 per afdeling Inzet per afdeling 2009 Afd. I Gemeentewerken (Verkeer, Groen) Afd. II Bouwen en Wonen (RO en Milieu) Afd. III Publiekszaken (EZ, Welzijn, Onderwijs, Sport en Recreatie) Afd. IV Financiën en Facilitaire Zaken (Communicatie) Totaal


Uren 110 740

Bedrag in € excl. BTW 49.032,-

130

7.491,-

150 1130

56.523,-

16

Individuele urenraming interne inzet voor het jaar 2010 Inzet per functie 2010 Interne projectleider (Ricsi van Beek) Communicatiemedewerker (Astrid van der Vorm) Projectondersteuning (Ingrid Eenjes) Afdelingshoofd Bouwen en Wonen (Victor Portanger) Afdelingshoofd Gemeentewerken (Joost van Hooft) Afdelingshoofd Publiekszaken Totaal

Uren 100 40 15 10 10 10 185

Bedrag in € excl. BTW 6.810,6.810,-

Uren 10 125 10 40 185

Bedrag in € excl. BTW 6.810,6.810,-

Urenraming interne inzet voor het jaar 2010 per afdeling Inzet per afdeling 2010 Afd. I Gemeentewerken Afd. II Bouwen en Wonen (RO en Milieu) Afd. III Publiekszaken Afd. IV Financiën en Facilitaire Zaken (Communicatie) Totaal

Toelichting: Voor zover geen ruimte meer beschikbaar is voor de inzet van ambtelijke uren op basis van de verschillende afdelingsplannen, zijn de uren inzet omgerekend in kosten, omdat de inzet voor de structuurvisie ten koste gaat van reguliere werkzaamheden. Als uitgangspunt is hiervoor genomen een bedrag van € 68,10 per uur per ambtenaar. Voor deze kosten dient een extra budget te worden verstrekt. Voor het project gaat het in 2009 om een bedrag van € 56.523,- en voor het jaar 2010 om € 6.810,-. Vakinhoudelijke beleidsmedewerkers worden ingezet naar aanleiding van hun vakkennis, met name waar het de sectorale behoeften betreft. Naast input over deze behoeften, zullen de beleidsmedewerkers worden betrokken bij de ruimtelijke vertaling van de sectorale behoeften en bij het opstellen van de drie toekomstbeelden. Er zal een startoverleg plaatsvinden waarin de input wordt gevraagd. De input kan individueel door de beleidsmedewerkers worden geleverd aan de projectleider; hiervoor is geen plenaire sessie nodig. Bij het opstellen van de toekomstbeelden is een plenair overleg wel aan de orde; Van de beleidsmedewerkers RO (regionaal beleid) en MO wordt een hogere inzetbaarheid voorzien. Dat komt omdat het analyseren van regionaal beleid een tijdrovende bezigheid is, die nauwkeurig moet worden uitgevoerd. De beleidsmedewerker MO vertegenwoordigt meer dan één sector waardoor met het destilleren van de verschillende sectorale behoeften meer tijd is gemoeid; De werkzaamheden van de projectleider betreffen het voorzitten van de projecten werkgroepoverleggen en het uitbrengen van verslag aan de leden van de stuurgroep (60 uur), individueel overleg en begeleiding werkgroepleden (20 uur), stroomlijnen sectorale behoeften, kernkwaliteiten en regionaal beleid (100 uur), externe communicatieactiviteiten (20 uur), voorbereiding en bijwonen inspraakavonden en terugkoppelen aan betrokkenen (50 uur), begeleiding opstellen toekomstbeelden (80 uur), integreren toekomstbeelden en opstellen ontwerpvisie (100 uur), opstellen offertes en contact externe betrokkenen (40 uur), behandelen inspraakreacties betrokkenen (80 uur). In het geval een procedure-MER moet worden gevolgd omdat kaders worden gesteld voor een MER-plichtig project, kan meer inzet worden verlangd van de beleidsmedewerker Milieu. Deze mogelijke extra inzet is in het overzicht buiten beschouwing gelaten; Het project zal in 2010 worden afgerond. In 2010 gaat het ontwerp ter inzage en vindt een inzagetermijn plaats, voorafgegaan door een communicatiemoment. In dit stadium is geen voorziene inzet meer gepland voor de werkgroep. Alleen inzet van de stuurgroep en de projectgroep zijn in dit stadium voorzien. 5.3.5 Totale projectkosten Totale kosten


Bedrag in € excl. BTW

17

reële kosten 2009 Inzet buiten afdelingsplan 2009 Totale kosten 2009 Dekking post bestemmingsplannen Dekkingsvoorstel 2009 reële kosten 2010 Inzet buiten afdelingsplan 2010 Totale kosten 2010 Dekking post bestemmingsplannen Dekkingsvoorstel 2010 Totale projectkosten Dekking 2009 / 2010 post bestemmingsplannen Dekkingsvoorstel hele project

64.000,56.523,120.523,29.000.91.523,35.000,6.810,41.810,19.000,22.810,162.333,48.000,114.333,-

De totale projectkosten bedragen samen met de kosten voor inzet buiten de afdelingplannen 99.000 + 63.333 = € 162.333,-. Hiervan valt € 48.000,- binnen de begroting en zal voor de overige € 114.333,- een krediet ter beschikking moeten worden gesteld. Het beschikbaar te stellen krediet van € 114.333,- om het project af te dekken is in eerste instantie afkomstig uit de flexibele reserve. Mocht aan het einde van het boekjaar 2009 een overschot blijken op de binnengekomen bouwleges, zal dit worden verrekend. Voor 2009 gaat het om een krediet van € 91.523,- en voor 2010 gaat het om een krediet van € 22.810,-.


18

Bijlagen I. Globale omschrijving procedure-MER Startnotitie De initiatiefnemer stelt de startnotitie op. Dit document bevat de basisgegevens van het project. Als het bevoegd gezag de startnotitie publiceert, begint de procedure. Inspraak en advisering Er is meestal 4 weken inspraak. Inspraak staat open voor iedereen. Deze inspraak en advisering richt zich op de gewenste richtlijnen voor de inhoud van het milieueffectrapport. Een belangrijk element is het advies over de richtlijnen van de Commissie voor de milieueffectrapportage. Richtlijnen Binnen 13 weken na de publicatie van de startnotitie stelt het bevoegd gezag de richtlijnen vast. Deze geven aan welke alternatieven en welke milieugevolgen in het milieueffectrapport moeten worden behandeld. Milieueffectrapport (MER) De initiatiefnemer is verantwoordelijk voor het opstellen van het rapport. Het opstellen is niet aan een termijn gebonden. In deze stap is een goede wisselwerking met de projectontwikkeling aan te bevelen. Als het milieueffectrapport gereed is, zendt de initiatiefnemer het met de aanvraag voor het besluit naar het bevoegd gezag. Aanvaardbaarheidsbeoordeling Na indiening van het milieueffectrapport beoordeelt het bevoegd gezag binnen 6 weken of het milieueffectrapport voldoet aan de richtlijnen (de gewenste inhoud) en wettelijke eisen. Het bevoegd gezag kijkt tevens of de aanvraag in behandeling kan worden genomen. Publicatie milieueffectrapport en aanvraag of ontwerpbesluit Het bevoegd gezag publiceert binnen 8 weken het rapport met de aanvraag voor het besluit ten behoeve van de inspraak en advisering. Gaat het om een niet op aanvraag te nemen besluit, dan wordt het milieueffectrapport met het (voor)ontwerpbesluit gepubliceerd. Inspraak, advisering en hoorzitting Iedereen kan opmerkingen maken over het milieueffectrapport en bedenkingen indienen tegen de aanvraag of het ontwerpbesluit. De termijn is minimaal 4 weken maar volgt de termijn van bedenkingen van de procedure voor het besluit. toetsing door de Commissie voor de milieu-effectrapportage Na afloop van de inspraak brengt de Commissie voor de milieu-effectrapportage binnen 5 weken advies uit over de volledigheid en de kwaliteit van het milieueffectrapport. Zij kijkt daarbij ook naar de binnengekomen opmerkingen en adviezen. Besluit Het bevoegd gezag neemt het besluit over het project. Het houdt daarbij rekening met de milieugevolgen en de binnengekomen reacties en adviezen. Het motiveert in het besluit wat er met de resultaten van het milieueffectrapport is gedaan. Verder stelt het vast wat en wanneer er geëvalueerd moet worden. De regelingen van bezwaar en beroep vloeien voort uit de regeling van het besluit. Evaluatie Het bevoegd gezag evalueert met medewerking van de initiatiefnemer de werkelijk optredende milieugevolgen zoals bepaald in de evaluatieparagraaf van het genomen besluit. Het neemt zonodig aanvullende maatregelen om de gevolgen voor het milieu te beperken.


19

II. Hoofdkaart, detail- en themakaarten structuurvisie Haarlem 2020


20

III. Hoofdkaart, detail- en themakaarten Gebiedsvisie Bergen


21

IV. Hoofdkaart, detail- en themakaarten Structuurvisie Laren 2023


22


23

Structuurvisie Bloemendaal

Recommend Documents